Osmanlı’da Batılılaşma · * Arthur Schopenhauer, “Seçkinlik ve Sıradanlık”. Mıı SAYL...

2
İnşa edildiği Sultan Abdülmecid Dönemi’nde tah- ta çıkmaya aday veliahdların ikametine ayrılan Dol- mabahçe Sarayı Veliahd Dairesi, Tanzimat’la birlikte, şehzadelerin dışa kapalı sürdürdükleri hayatın sona ermesinin ve serbest yaşama geçişlerinin mimari sim- gesidir. Sultan Abdülaziz, Sultan V. Murad, Sultan II. Abdülhamid, Sultan V. Mehmed Reşad, Yusuf İzzet- tin Efendi, Sultan VI. Mehmed ve Halife Abdülmecid veliahdlık dönemlerinde bu daireyi kullanmışlardır. Veliahd Dairesi’nin bir bölümü yaklaşık yedi yıl sü- ren restorasyon çalışmaları sonrası çağdaş müzecilik standartlarında bir müzeye dönüştürülerek “Milli Sa- raylar Resim Müzesi” olarak sanatseverlerin hizme- tine sunulmuştur. Milli Saraylar Resim Müzesi Türk müzecilik tarihine yeni bir boyut ve bakış açısı kazan- dırmanın önemine olan inancın ürünüdür. Müze, tematik bütünlük içinde 11 bölümden oluş- maktadır. Sultan Abdülmecid / Sultan Abdülaziz Salonu Müzenin ilk bölümü Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz’in portrelerinin yer aldığı salondur. Sultan Abdülmecid’in yaptırdığı Dolmabahçe Sarayı, Os- manlı hanedanının yaşamında ve İstanbul’un kentsel tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Dol- mabahçe Sarayı’nın bir bölümü olarak Sultan Abdül- mecid tarafından kardeşi Abdülaziz için yaptırılmış- tır. Bu nedenle bazı belgelerde Veliahd Dairesi, “Aziz Efendi Dairesi” olarak da geçer. Bu haliyle mekân, saltanat tahtına aday veliahdın yaşadığı yer olarak önemli bir konumdadır. Osmanlı’da Batılılaşma Bu bölümde 18. yüzyılın başından itibaren Batı’yla yo- ğun iletişim kuran Osmanlı İmparatorluğu’nda askerî ve sosyal alanda görülen değişimin izleri takip edilebilir. Abdülmecid Efendi / İstanbul Görünümleri Bu mekân Abdülmecid Efendi’nin Veliahd Dairesi’ndeki kütüphanesidir. Sultan Abdülaziz ve Hayranıdil Kadıne- fendi’nin oğlu olarak 1868’de Dolmabahçe Sarayı’nda doğan Abdülmecid Efendi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son veliahdı ve son halifesidir. Hat ve müzik başta olmak üzere sanatın hemen bütün alanlarıyla ilgilenen Abdülmecid Efendi, halife seçildikten sonra Dolmabahçe Sarayı’na yerleşmiş, kütüphanesini de Dolmabahçe Sa- rayı’na taşımıştır. Bu bölümün çevresinde yerli ve yabancı ressamlara ait İstanbul manzaraları yer alır. Goupil Galerisi’nden Saraya Satın Alınan Tablolar İki bölüm, Sultan Abdülaziz Dönemi’nde Paris’teki Goupil Sanat Galerisi’nden alınan tablolardan oluşur. Bu dönemde satın alınan tablolar Sultan Abdülaziz ve yaveri Şeker Ahmed Paşa’nın beğenilerini yansıtır. Os- manlı sarayında Batı tarzında tablolardan oluşan bir ko- leksiyon ilk kez Sultan Abdülaziz Dönemi’nde, Dolma- bahçe Sarayı’nda oluşturulmuştur. İvan Konstantinoviç Ayvazovski Salonu Yapının en ihtişamlı mekânı, ştuk kaplamalı duvarları, kompozit başlıklı plastırlarıyla Merasim Salonu olup, bu salon ünlü Rus Ressam Ayvazovski’ye ayrılmıştır. Saray Ressamları Sultan Abdülaziz saray ressamı olarak Polonyalı Res- sam Stanislaw Chlebowski ile çalışmıştır. Sultan II. Ab- dülhamid Dönemi’nde ise İtalyan Ressam Luigi Acqua- rone ve onun ölümünden sonra, yine bir İtalyan Ressam Fausto Zonaro saray ressamı olarak görev yapmıştır. Oryantalist Ressamlar; Doğu’nun Cazibesi Doğu’yu Avrupalı gözüyle betimleyen Oryantalist re- simlerde, esin alınan yörelere özgü kültürel özelliklerin ön plana çıkarıldığı sahneler işlenmiştir. Yaver Ressamlar Bu bölüm Osman Nuri Paşa, Şeker Ahmed Paşa gibi askerî kimlikleriyle ressam kimliklerini birleştiren res- samların eserlerine ayrılmıştır. Türk Ressamları (1870-1890) Bu bölümde Şeker Ahmed Paşa, Süleyman Seyyid, Osman Hamdi Bey ve Halil Paşa gibi Batılı anlamda Türk resminin ikinci ve üçüncü kuşağını oluşturan ressamların eserleri yer alır. Portreler ve Tarihi Konulu Kompozisyonlar / Osmanlı Sarayında Manzara Salonun ortasındaki bölüm portreler ve tarihi ko- nulu kompozisyonlara ayrılmıştır. Bu bölümün çev- resinde çok sayıda yerli ve yabancı ressamın manza- raları yer alır. Türk Ressamları (1890-1930) Son iki bölüm, Batılı anlamda Türk resminin üçüncü ve dördüncü kuşağını oluşturan ressamların eserle- rine ayrılmıştır. Bu bölümlerde Hüseyin Zekâi Paşa, Hoca Ali Rıza, Şevket Dağ, İbrahim Çallı, Hikmet Onat gibi ressamların eserleri yer alır. Milli Saraylar Resim Müzesi aracılığıyla, son dö- nem Osmanlı sarayının resim beğenisini yansıtan eserlerden oluşan Milli Saraylar Tablo Koleksiyonunu çağdaş bir sunumla sanatseverlerle buluşturmaktan mutluluk duyuyoruz.

Transcript of Osmanlı’da Batılılaşma · * Arthur Schopenhauer, “Seçkinlik ve Sıradanlık”. Mıı SAYL...

Page 1: Osmanlı’da Batılılaşma · * Arthur Schopenhauer, “Seçkinlik ve Sıradanlık”. Mıı SAYL ESıM MZESı olmabaçe Sarayi Veliad airei Beikta ıtanbl Tel b t 1B[BSUFT WF1FSõFNCFIBS

İnşa edildiği Sultan Abdülmecid Dönemi’nde tah-ta çıkmaya aday veliahdların ikametine ayrılan Dol-mabahçe Sarayı Veliahd Dairesi, Tanzimat’la birlikte, şehzadelerin dışa kapalı sürdürdükleri hayatın sona ermesinin ve serbest yaşama geçişlerinin mimari sim-gesidir. Sultan Abdülaziz, Sultan V. Murad, Sultan II. Abdülhamid, Sultan V. Mehmed Reşad, Yusuf İzzet-tin Efendi, Sultan VI. Mehmed ve Halife Abdülmecid veliahdlık dönemlerinde bu daireyi kullanmışlardır.

Veliahd Dairesi’nin bir bölümü yaklaşık yedi yıl sü-ren restorasyon çalışmaları sonrası çağdaş müzecilik standartlarında bir müzeye dönüştürülerek “Milli Sa-raylar Resim Müzesi” olarak sanatseverlerin hizme-tine sunulmuştur. Milli Saraylar Resim Müzesi Türk müzecilik tarihine yeni bir boyut ve bakış açısı kazan-dırmanın önemine olan inancın ürünüdür.

Müze, tematik bütünlük içinde 11 bölümden oluş-maktadır.

Sultan Abdülmecid / Sultan Abdülaziz SalonuMüzenin ilk bölümü Sultan Abdülmecid ve Sultan

Abdülaziz’in portrelerinin yer aldığı salondur. Sultan Abdülmecid’in yaptırdığı Dolmabahçe Sarayı, Os-manlı hanedanının yaşamında ve İstanbul’un kentsel tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Dol-mabahçe Sarayı’nın bir bölümü olarak Sultan Abdül-mecid tarafından kardeşi Abdülaziz için yaptırılmış-tır. Bu nedenle bazı belgelerde Veliahd Dairesi, “Aziz Efendi Dairesi” olarak da geçer. Bu haliyle mekân, saltanat tahtına aday veliahdın yaşadığı yer olarak önemli bir konumdadır.

Osmanlı’da BatılılaşmaBu bölümde 18. yüzyılın başından itibaren Batı’yla yo-

ğun iletişim kuran Osmanlı İmparatorluğu’nda askerî ve sosyal alanda görülen değişimin izleri takip edilebilir.

Abdülmecid Efendi / İstanbul GörünümleriBu mekân Abdülmecid Efendi’nin Veliahd Dairesi’ndeki

kütüphanesidir. Sultan Abdülaziz ve Hayranıdil Kadıne-fendi’nin oğlu olarak 1868’de Dolmabahçe Sarayı’nda doğan Abdülmecid Efendi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son veliahdı ve son halifesidir. Hat ve müzik başta olmak üzere sanatın hemen bütün alanlarıyla ilgilenen Abdülmecid Efendi, halife seçildikten sonra Dolmabahçe Sarayı’na yerleşmiş, kütüphanesini de Dolmabahçe Sa-rayı’na taşımıştır. Bu bölümün çevresinde yerli ve yabancı ressamlara ait İstanbul manzaraları yer alır.

Goupil Galerisi’nden Saraya Satın Alınan Tablolarİki bölüm, Sultan Abdülaziz Dönemi’nde Paris’teki

Goupil Sanat Galerisi’nden alınan tablolardan oluşur. Bu dönemde satın alınan tablolar Sultan Abdülaziz ve yaveri Şeker Ahmed Paşa’nın beğenilerini yansıtır. Os-manlı sarayında Batı tarzında tablolardan oluşan bir ko-leksiyon ilk kez Sultan Abdülaziz Dönemi’nde, Dolma-bahçe Sarayı’nda oluşturulmuştur.

İvan Konstantinoviç Ayvazovski SalonuYapının en ihtişamlı mekânı, ştuk kaplamalı duvarları,

kompozit başlıklı plastırlarıyla Merasim Salonu olup, bu salon ünlü Rus Ressam Ayvazovski’ye ayrılmıştır.

Saray RessamlarıSultan Abdülaziz saray ressamı olarak Polonyalı Res-

sam Stanislaw Chlebowski ile çalışmıştır. Sultan II. Ab-dülhamid Dönemi’nde ise İtalyan Ressam Luigi Acqua-rone ve onun ölümünden sonra, yine bir İtalyan Ressam Fausto Zonaro saray ressamı olarak görev yapmıştır.

Oryantalist Ressamlar; Doğu’nun CazibesiDoğu’yu Avrupalı gözüyle betimleyen Oryantalist re-

simlerde, esin alınan yörelere özgü kültürel özelliklerin ön plana çıkarıldığı sahneler işlenmiştir.

Yaver RessamlarBu bölüm Osman Nuri Paşa, Şeker Ahmed Paşa gibi

askerî kimlikleriyle ressam kimliklerini birleştiren res-samların eserlerine ayrılmıştır.

Türk Ressamları (1870-1890)Bu bölümde Şeker Ahmed Paşa, Süleyman Seyyid,

Osman Hamdi Bey ve Halil Paşa gibi Batılı anlamda Türk resminin ikinci ve üçüncü kuşağını oluşturan ressamların eserleri yer alır.

Portreler ve Tarihi Konulu Kompozisyonlar / Osmanlı Sarayında ManzaraSalonun ortasındaki bölüm portreler ve tarihi ko-

nulu kompozisyonlara ayrılmıştır. Bu bölümün çev-resinde çok sayıda yerli ve yabancı ressamın manza-raları yer alır.

Türk Ressamları (1890-1930)Son iki bölüm, Batılı anlamda Türk resminin üçüncü

ve dördüncü kuşağını oluşturan ressamların eserle-rine ayrılmıştır. Bu bölümlerde Hüseyin Zekâi Paşa, Hoca Ali Rıza, Şevket Dağ, İbrahim Çallı, Hikmet Onat gibi ressamların eserleri yer alır.

Milli Saraylar Resim Müzesi aracılığıyla, son dö-nem Osmanlı sarayının resim beğenisini yansıtan eserlerden oluşan Milli Saraylar Tablo Koleksiyonunu çağdaş bir sunumla sanatseverlerle buluşturmaktan mutluluk duyuyoruz.

Page 2: Osmanlı’da Batılılaşma · * Arthur Schopenhauer, “Seçkinlik ve Sıradanlık”. Mıı SAYL ESıM MZESı olmabaçe Sarayi Veliad airei Beikta ıtanbl Tel b t 1B[BSUFT WF1FSõFNCFIBS

Zemin Kat

Yaver Ressamlar

Türk Ressamları (1870-1890)

Portreler ve Tarihi Konulu Kompozisyonlar / Osmanlı Sarayında Manzara

Türk Ressamları (1890-1930)

Türk Ressamları (1890-1930)

Danışma / Gişe

Kafeterya

Hediyelik Eşya Mağazası

Tuvalet (Bay)

Birinci Kat

Sultan Abdülmecid / Sultan Abdülaziz

Osmanlı’da Batılılaşma

Abdülmecid Efendi / İstanbul Görünümleri

Goupil Galerisi’nden Saraya Satın Alınan Tablolar

İvan Konstantinoviç Ayvazovski

Saray Ressamları

Oryantalist Ressamlar; Doğu’nun Cazibesi

Tuvalet (Bayan)

Sarayların En Seçkin TablolarıYeni Mekânında

RESİM MÜZESİMİLLİ SARAYLAR

erkes bir resmin önünde, onun konuşup konuşmayacağını, konuşacaksa kendisine

ne söyleyeceğini görmek için bekleyerek bir prensin huzurunda durduğu gibi durmalıdır ve prensin huzurunda olduğu gibi kendisi ona hitap etmemelidir, çünkü o zaman ancak kendisini işitecektir.*

* Arthur Schopenhauer, “Seçkinlik ve Sıradanlık”.

MİLLİ SARAYLAR RESİM MÜZESİ

Dolmabahçe Sarayı Veliahd Dairesi, Beşiktaş - İstanbul

Tel: 0212 236 90 00 pbx www.millisaraylar.gov.tr

• PazartesivePerşembehariçhergün,09.00-17.00arasıgezilebilir.

• Kapalımekânlardafotoğrafmakinesi,kameraveyaceptelefonuileçekimyapılamaz.

• Müzemizmerkezialarmsisteminebağlıdır.Lütfeneserlereelsürmeyiniz.

• Grupgezileriiçinrezervasyongereklidir.

Giriş Salonu

Yönetim