Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

95
Notes du mont Royal Ceci est une œuvre tombée dans le domaine public, et hébergée sur « No- tes du mont Royal » dans le cadre d’un exposé gratuit sur la littérature. SOURCE DES IMAGES Google Livres www.notesdumontroyal.com

Transcript of Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Page 1: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Notes du mont Royal

Ceci est une œuvre tombée dans le domaine public, et hébergée sur « No-tes du mont Royal » dans le cadre d’un

exposé gratuit sur la littérature.SOURCE DES IMAGES

Google Livres

www.notesdumontroyal.com 쐰

Page 2: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

SYNESII CY< j RENAEI O R A T I O

AD A R C A D I V M T H E O -' D O S I I F. DB RBGNO, ID BST,

De officio Imperatoris feu Regis: Continensprajceptafalutaria

rebus communibus QC priuatis,

CONVERSA IN LATINVM SBRMONBM.

A D D I T A HISTO' RIOLA DB AVTORE.

A IoachimoCamerario * Pabeperg.

L I P S I A E * I N O F F I C I N A V A L B N -

T I N I P A P A B .

Anno ~~W. b. L. v.

Page 3: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut
Page 4: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

MAGNIFIC0 D O M I N O IOHAN' N I B O N A R , L I B E R O BA-RONI BTC. MAGNO PROCVRA* tori generali cVc. §L Capitaneo cVc,

Ioachimus Camerarius Pabepergenfis.

S. D.

]jNCy,rMHIS DIE-1! bmmtmnemdjfiutatio* I mscuiufaamfd^Kegno,cu* l^ immorjjfettynefius, qui

apparet e*r prudentemat* quedoftwn, neqj mfantem

'• autmdfertum,utfua<eutea

uirumfiuffe. Cumautemmibietrualdeplaceretho tninis m monendo pr<ecipiendoqj libertas, e r mubu nonmodo uerifedey fapienterexponiuiderentur, uemtmmentem mibi, operx meprecium cffcfacnu rum,fi m Latimm femonem iUam difputationem conuertiffem,utapluribuscognofcihtcpoffet. fti jbequddmdliquidfrucrttsallaturdm itlameffe, no* flris etiam temporibus,quibus ty ipfis amoribut maiorum, & illa uito antiqua, ueteritfi uirtutis cultu aberrantibus,magnopere opus eic tmquam <egrotis fjrdepofitisfaluarkorationisrnedicim. Quem*

A z

Page 5: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

admodmdutem morbis uulgo grafJantibus,quot i7vic^Hfxi<sqGrtcimrmn<mt,cmMedicimprimk requirmur^lurMqui<im'mtereunt,eyaUqiuti* mmbcmnopeconfcruantur,lt*fit,ut «/'«/* <tcc«« mxutfis er laborante undiq- Repub. optimis prt* ceptisfdpientittttaxktte tituncpdrerefoU7U,filmtmmaliqui. Quortm unus aut alter, oblatis bk to to pectore exum cr ta ettancmatm, utSk,quiait: fM&k\op iyoi WVVTOTO nv^oJtbet&Tp Scvsv,®-'

Tlt^Op.CU,HTr6^ ^VTop «CTTCXVTOJ/J meavop HvJ^oSp.

CuMmmconuerfionemnofiram ccepijfemdefcri here,nuhi(ktmfbrte Georgif loachimi nofiri epu fiola prtiicatrix uirtutis fapientitik ey munficat ergafe uolunutis tut,dbaufitiffet,fhtm in tnentem uenithunc laborcm conuerponis nofirt ad tuam mgnficentimpeculiariter effe mittendum, i quo poffeMifhcmmagniseyhoncrdtisuirisquampht rtmscommunkari. Quprm ubick hcormatqt gentimprtcipuos, non modo notos tibijed ey and <os,eymmpmosfimuares,effeoportet. AKkitx fiuxreuifmeit. AntememSyntfiantdifpumio* nis expofitionem}placuit de quibufdam qut uusfub* kcit, quafi Procemifuicetecm confihubsri, quoc\ _ arbitrarer tuam eruditm mgnficentiam,nonfia cus quam me ey complures alios, de diuerforum temporm atqs hvmmmjimacconditiontcogi*

tmtes,

Page 6: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

tsntes,qtt*rere animofuo cauffas, curpUrunq^re* bMccoruptifiirnkeydepraudtifiimduia, cum mu xim exifleret copid diffitmiontm dottrin*, ejfvt guldris curd ftudij, ad mjkuirandtm nteliorimq; m fbrmmndigendmnegUbtwne labefictm er m* probiateeuerfd,pdtvm ddmodum uel tubil potius ademendatiotumprojrxHumeffereperiatur. Qtun boc etiam ammaduertiturjmter dtidjignumpropm qu* ruin*, multorum quafifibrorum eoneurfus,ey mpendmkinteritus,Medicorumturba. Hemo ttmen exijiimauit unquam, effe bancculpameorum quiuaaraHomconfulnernalkfkderent,fedpeftis occulte duct* utribus ey diuturniate robuji*, ctm iamfero,utdit?oea, Medicmpdratwr,

CummakperlmgasmuakuremorM. "Licetautemmtucriquafi mfficcuUmtfiaumeuen tum,ey de bifioria confiderare ,ttm mitid quim progreffus nec nonfinem omnim eorm,qu* mter bontms UucUm babent, ey utuiatmcomplcttm* tur. Ac dpparebit banc effe natur* quandam U* gem,utrebuseyattv}nd>uspr*clark, confilijifiglo ria er operum pulcritudme florentibus dtq; conjfii* cuk bonundus,eyprefixntibusuirtuteacfapimtid, minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut<£ orationk doc* trmfludio ey mduftria aliquid pneclarc gerendi anteueratur. laq^eymgeniotxinubeycognitio* neacfiientkddnurabitiiTtismaximefieculkey lock homines fitiffe confbxt, quibus mbume mula fcripa trequenarentur. Buces dutem ey imperatores

A j fbrtifii*

Page 7: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

fbrtiflimos,non de commenttrijs quafl confbrmatcrt, ftdexcrciatiomeyufu rei mUttrbs eduavs,ey ut ittdicamprocreatos effe. AdRomuhmnemmem opinor,ntmhxcmcerte confku,fcripflf[e aliquid de ordinandaRepub. adCafaremautemeyaUosfcri* pfm compluresJUanibilo minus tum prwdpittnte ey ruente ,ficut confiitui eyftmari antea cceperat. IdemdealifspxultttibuscTdrtibus uerum effh am* maduertet,qui uoluerit confiderare. Ndm quando mnusproprieeypolitebomims locutifltere, quam exaggeratis commentttionilbus Grammaticisi Quid tttttem po&Demoflhenem ey Cieeronem modi m Rhetoricispratcepth contexendtsferuatumi Sect qtuepoflea eloquentiaflterit ey effe demceps ccepe* ritttmettobfcurum. Eodemmodo de arcbitecTu* ra, depictura, de alijs,dici poffet. Preclareigitur Herodotusfcripfit,quem autoremrnaxmufhcio ani tnomeo,uel non errante iudicio mediocris mteWi* gentue, ue!amonmfiitutiomspuerilis,mquahoc autoredefententiamagiflrortm meorum mprimis ufusfwm. lUcigiturittmTbalia: Multt funt ,in* quit,qu£ oratiom explicarino poffunt, re poffunt. Aliaqucedamfunt,qu£ oratiom pofjitnt, Res au* temnuUapr£clara inde exiflit. Sed deflcit in his nofbrisprofecto, Gr£C£ expofitionis elegantia atqj mtor, qtuecum uerbis tm compofltbm itt lucu* \tntt ett,ey fuauis, ut ifk ipfa Mufa, cuius nomen li* bro infcripttm, dulcius er fpecioflus h£cpronun* ciarencnpotuiffeuideatur. Quid igiturprobibet

Gr£ca

Page 8: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Gftted \pfta quctyfttbijcere! KihH,ul6piturr,nos cm'dm,ctmutricji hnguteoperm impridem dtu nws, ty tttec ddutltmmjmftter utriufylmgus ftudioform elaborttmus. Sic igttitr Herodotus: mofaxXh TC\ Tioym jujot) ovn o/are C^KXS»* ccct, eVyo; c^i. a/k\« <fil %h, T<X 7\6yo? J$JJ O?* aTt,6fyo/i<Kou^Sc7r auTrv" Titxjx-Jtgop yL viTCU. Sedws,quidfigfiificeturhdcfenttntid,con tempknutr. Hmtirmhocitledicit, Sdpientidmey uirtutem effe ipfitm efficdcem dtcfc ftrenum, dbfcp etim difputxtione er mcitttione uerborum. De* clttmtionm tuttem ey multiplicim fermonm o« pus,iTldijh curd dbfolui, ey dbfbktm plteruntji euanefcere,ut nuxirne loquaces rruhtmefdpientes er ftrtesreperittntur. Idcp ufcfi adeo uerum etx,ut'm fmgularmetim artimproftfiione, qui% nuxime dfertivfu*tttikquafipr*ccws,nummepr*cldr4 opera er admirabiUd eldborent. Contrd uerb tQj diuini artificesefficere egregk operdftiunt,pr*di* cdtionem er declttrdtionem drtis alijs relmqutatt. Cm dtttem mter omrtes drtes,tt\culttts er copid bo* tue er elegttntis ordtionis txceUat ,eyfhubac nihU celebrttri,ntdLt ttrs dutfcientid explicari pofiit,Si tmpttucifimueluitte uel aliarm rerm artifices reperiuntur,cmprteceptionm rruximarm itime* dio ettmultitudo, etmteruerbd resftrieumfcunti Qup ore nos, ut de prtecipud difciplina ey conimu* ni quddam kgemf atct; kduftri* mftrucTioni ittm potifiimmloqudmitr, Quokquamorewstoties

A 4 ftudid

Page 9: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

fkdia Uterarum atqj artium botmm,pr*dicauU nmsi Autquidea,quodPocttaiti

DocTrmfedumspromouetmftttm. tXette quidetn hkoteq) nosouftfmtrjterperam, Sei baxdifjerendafuraaccuratius. Primumigitur itt tmporaipfanatura0'mxit,ut modb fbrtiter er ffihmdide atque fapienter umatur, modo fbrtis er fplendidoatq^fapientmiUratiouerbis ornate er copiofe exphcetur. Quprtm unum ett rerumge* rendarum er fdaorum laudabihum, alterum e\o* quentue ty diffiutttionum. SinuUter ty de artibus modo dici prxcipiqj, modo artificiofefieri ty conu pordaUqutdfolet. Prxcepttautemab opcribus itt diftmguuntur,ut kt minimo apparatu uTorum hec ItKHlentijsmufepeprofarantur. Cumautemfenu perpofkriorafint uel ettte, uel digrame ty loco, kcwrubut, confilijSyfactis, ea qu* celebrandi iha ty etmphficandi cauffa commemorantur, ut AcbiUca, uerbigratid^fmnoratypocmMHomeri: Ittdiuidi baxrteceffeeit, ut unum alterummcitetatcgconu tnoueat. Nmuirtutkeyfapienci*quafinaturales fatuscumeonffiicui effe ty ante oculos hominum uerfaridefhuint,tumfwce<htalterdqu*dmfacuL tasmgeniftyeUtcutionis, quibuipreterittnarratu th reprefententur, ut cum re ipfa iam neq} m medio pofitisexempUsdoceri homiwspofimt,bocttrrun pat, utdoctriMtydemonjlrationeutiUueterisuira Mkdtqjfapimtitmftruantur, utqj eaqueahquis ktftrtunij cafus aut calamitas mtercepit atqj deleuit,

ifa

Page 10: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

dbdnittmeylkerdrumculttttdrepdrentur. Atqj wdcmitijs omnis doctrin* literdrumejreloquen* tuejwcquoaj hco dtiquiddicdmtts, qu* tit Grm* tndtice, tttfibitiuspr*ceptt tm diligcntcr titerufu* iffent m«ndm,nunqum reparari amiffa ey peut extmfaboturumartium eybumarutttkfbtdiapo* tuiffeni. Nunquid uerb,ut legumcopid nttmste coercmfje rnalos mores muenitur ufpim, itt cotu ftruatt fktrum defcriptio dd qualemcunque fbuum Rcipub.cr gubernitionis futxeffum profuiffh anU matiuertituri Qttemadmodumigimrtyrerumac uerboTum contentionem profequamur) fitendum eitfitidoraejrdiuimora effe fernper ,ea tempord, qwbmeyqbomnesfiorent, ejre*res cxcogitm* tur dt(k txcrcentur,qtt* mgenio eruditortm V uer borumcoloruntipojted exponmtur er depmgan* tur, Sic donum effe boc exifiimandm est propicif TLxi eximiam,copi* mqtuun tittrdrum et artiwtx bo tmum,oqudftrecord(ttjonkdtcu trdcuuionis an* tiquidecoris V gentrisprifci, itiam aurcdm *ttiem uelttti defignantis at<k efhngentis ey uwfirantis. Qupd quidem bonwm, uia ey moribus non optimis eyntdk difciptind mgrauefcente, cum ldrgitur cle* nuMiddiuina,tumm maximo difcritnme res uerti* tur. Aut enmboc dccipiunt dtnpkfimtes ejr tu* mteshomines,qu* fpes ofimattur ad meliord, aut refi>uuntdtfpicientes<Kmgtigentes,estck boc iter <td bdrbariam, m qua diuina ejr bunum omnict per* uerti, ejr emimuitmdegimceffeett/mqudtto»

A s modo

Page 11: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

wdo whil UudMitergeridut utiUterddtniniJtrdri poftit,fedwperwbHkmquidem,utdictiur,ldusey-utilitds conjpiafoledt,objtinte caUgme errortm ey demmtid-, uelfuperftitiow, uelfitrore, ue\ utroque mlo cdptis correptisqi animis. Qudpropter im Homerus iUe quidem cum Achillis uirtutedut exceU lentid Agamemnoms conjerridebet dut poteit,fed huius Ubrieynuiximosciuititum principes, eypo* tentiftimos Keges cumfcientid augere,tum uolunu* te conuerterepotuerunt, dd ed dggredienda eyper ftciendd,quibusfuis ciuibus uberrimos multipUcium comnwdtMumfruclusftbimmmeybonmJtmum pepererunt,eyddpofkrosglorixmreliquerumfemy pitermm. Alter dliquis ey hmc ey buic fmules quaft prtcows uirtutis dtqs fapientue Jpreuit dtq; repudiauit. Hic eyfuifeculi quafi tempejias qu£* ddmhombubusey pecori,ut diunt, urbibufajey d* grkpermciem,u,dflitstem,mortem, mterittm dttu* lti,ommpriftiMfilicitttie extermmtii,pro qua tune

fubit>. sefiayfxoq, co% StxvarQs, fo%cwH,uaH&p */ > >/?_> / a / * a n / » > » /

o<r 6si m&VTtop ovop.ar ovd*ip es carop, fecundumTrdgcedidm. Atq; h*c e& ilk d Poetis ttths mmmtttis imago propofia, Cyclopm ey L£ ftrygonm turbd, in communittte quidem itlorum quddam uiuentim,fedeiufmodi, qu£ partm mter ipfos diftraberetur, dpud Cydopas wnunt dudiente dutcurantealterum,partimexternis effet uetiftra, qu£fuit difcipltm ttm borum, quam l£Jhrygomm

elidendi

Page 12: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

thdendicr deuorandi hbfbites. Hifunt barbariat mresjam omnibws monitk humanitttk refragan* tk. Honlaudkmentio,non conditionkcommunk bommmtadmonitio, non metws diuini numinke? religionk oratio, nonfupplicationk hutnilitas, ifto* rumanbmsmmkesey-frneosmouet. Jjehras Cmquiunt) uelades longmquk bofbesab

oris, Qui cenfes diuos i me metuiue coliue. HuHa Deum tmgit Cyclopwm pecxora, cura.

Bt, Boftremumtepostfoeios epuldbor, esame Hoctibimunuserit. \ju Sarracenicd eft crfr qud tetrior barbaria, aliena a uirtute crfapientia, mmuca artibws bonis, boftk Uteturtmfceieratt,ntfrria,mpia. A cuiws dedeco* re,focditAte,turpitudme,ut trifticiam, clades, detrU mentt,exitium n<mdicam,ftdbhorremus, culturam nobkbbnarum artiumejrliterarumftudiacordieft fe oportet, quod diuinitus remedium ofltnditur huic morbo. idq^ repudiantes aliqui mcipiunt nunc quo* queejrm noftrk natiombus ittflrenue joxeSap'* tyt, utfiperrexermt,- extrenue barbarit uefamam fuperaturietiam effe uideantur, Sed de hoc nibil dicam amphus,ntq>, m hac parte irittbo dolorem noflrum. Hoc licet animaduertere,adfalutemejr conferuationem Reipublic<e, mediocremficultttem conccdiapropicio Dco <ttatinoftr<e, ejr adiumtntt meffarkutilke? fdlutark mftitutionk nobk non

• - M «

Page 13: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

aeeffe ,'mtcoyis ddbuc athnbrabili bentfkio dterrvi Txi,eyfatimitstibris, qtubus wrtutti ey fapientia; monumentt non obtritt neq) obfcura,fedctara ey expnffacontihentur,cum nmmodofimdamnoJei etiam ctm\. atiqua commodiate hmumerabiks alij mterier'mt£arthnifmtboftiticordmti,parthnj%t deleti,parthnetiamconfulto e mediofubUti. Ittq) nunc boc retiqum efbadjbem mcotimtitttti, ut di* gniatem omitttmusjne cutiura artim ey titeranm deferatur,utq^qmpoftmt,pofiumatu^opukntiey ditesftjuimquafioperMprocurmfiippeditmdoea deqwbmhilaborcseyfufdpiantur ey perfirantur ey continuentur. Qutbus uero boc tmtm boni paraturdj uideant nt ofcitmtia ey defidkfua, occa* fionti,cumpr*teruo\are rette dicitur opportuni* ttujmomento amifto,pofkafiuftra requnrantprate* ria. Alij caueant nequibusprobitaseycandorey mmttibonitascomparari mftrmq^iebent,ijsadpe tulantiam eymaticiam eyfiaudukntiam abutm* tur. QupdphtrunqifiriunttmtmimdocTiquam,

fint,atijs bancfintam muidentes turbando ey tu* multuando, ey obtrecmdo praftmtioribus, quod raaxime poputare effe fciunt, ey audientiam ati*

J uamfibificere, ey exifthnationem conciliare ftu* ent. Suntetiamiaquidamperuerfi,utnuUacone

fiderationefedfimpticiter hnprobMe anitm impul* fijremlantiareycontumclijs htdutgeant ,'m quibus fecundm Eumuerfum,v6eiq K^foiwcr ov*

Page 14: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Sip, o/xuq. h\<riK&. Aduerfls qtue mcommoda, tttl quampotius tnfiAicttatem, ey botue artes atqt lim terarm fhimtdiUfmterey flranddqjey colendafuM,utmdekfivftuspcrcipi pofiit,quemeyipfeDeusuult,ty qui a ftue fuutk cupidts percipi debet. Qufld fi quk rtpudiando ifhbemgnitttis eyfhgulo-isfluorkdiutmmunera, tpfmfimul hocflttd autorem ty largitprempam pcndertaufusfiunit,

ytfm TOI Kvtfo: T y> Htxitct, ut attAefchylus, ptopy &T»j6>Ho</,tJ5jorof J>u<r\ MKIIB. Quflfententia ahquos condenautri borribue, ey hoc omen ut auertatur, Deum orarefupplicibuspre cttnttontnespiosparett. Vermnimkfbrtaffelon geexcurritiomhacdifputttio. Mthitmentecum de bk differere iucundm, ty tibi hcmm lccndntm nesmthil cogimionm prudentie excittturmeffl fperobom, quibus te deletuittm iri effet neceffl. Quamuis autempotuifflm de ijs qtue Syntfius difflm ruitjpfe quoq; quafi mtuens m hanc noflre autk mtmjtnores, bomtnes, aliquid uel numere uel etiam precipere, (fton enim certe uererer eorm mcrem pationem, qui tmquam cocbliam mtra tefltm mt iiuntrentcminm,de^flhoUtyocio adKentpub. eyguberntfioncsmgmmeuetvert,dicercmcnim bkidquod Afcrauspoett, &&* V\ofj\ uejieiu ?&»<>$ voop ovyioXfito pXtfcuya* p.iMfalctp.)

Sei

Page 15: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

$ed qttdtnuk w$ iiffidermtishdchpdrte ttiribut, wq- dliqudm reprehenfiowm metueremui ,ttmttt melim fiterit huius argumenti opus ftparatm aU* quandofi uidedtur,d nobis explicarL utterea Syn* efiamkgerts ,cum huim mduftrtam ty doctrindm eyhbertttemprobabkjumwftrmhterpreutio^ wm wutiquam contemms. Ueq; ego uero quic* qumquaro dmpuus}mihiq fatis erit,phtcere tibi rdtiows ty Uborem rmum, ut fi aliquid praterea eutt aliunde bom emolummtiq;dcoedat,er dd me uel aUos peruenkt, idfbrtuitum mq; expectatum effruideatur. Ad conuerfiowm quidem quod attie netjcio tum defuturos qui hanc alkubi reprehm* dere, uel totm quoq, ratiomm huius improbareau fint. CtmquibuiUttgdre non uolo. Atque ego cum,qui4remejfedifficilemfcio ,bem frcru h um qudpidmlhgud,ekgdnter er perjpicuc trmstxxre h dteram,tum alijs de caufik mmfrequentem opt* rammhanceffrpartemdandamputtui. Ncq^dli* ortmfrcilitttem h ifio genere non adnuror,neqim+ duftrue obtreeTo,mq; muideo fuccefiibus. Ipfe qudm Uboriofit resfit, proprie crfignificdnter er polite praclarafcriptt h diuerfum fermoncm traducere, tnihi uideor re ipfit comperiffr. Symfij autem ora* tio'mpvunkpecuUarkcuiufdamrwdieft,wnfo\um abborrentkdmtura Latina Ungua ,fed d ueterk quoq;Gracefrrmd dlieniork. Affrctnuit ihatetdf. C breuitttemfententiofam ac rotundam,atq; tere* tem comnutk, id eft, mcifitm er quafi uibrantem.

' Etau*

Page 16: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Et duddittr mckxphoris uft ettftnt mitigatione utia, ryucrbisjingulis orationtm reddere ftuduit lucu* lenbmeyclaram,quodgenus ipLCpc&Kop Graxi mtnmrunt. inlmguaduteml^tinAquittunuspro priemtemuerborum eyfigwras locutionis curant, quity- ddeo fluditm compofttionis ntgtiguntjjs ut in pmcuwfuntcomerftones,in dudetcidm btterdum tuorimparumftticiter cadtrentceffeett. lamcon fiwmfmmeorm qui hos tibros cdiderunt diti* gcntid ey afiiduitttc, nonnthil nundorum occurrere Ugentibus,btquibustotiendis conitcTwree foti locus , relmquitur,deftitutis copia aliorum exemplorm. ut autem mprcdictiontbusfuturorum, ia iftis cor* rtcttonibus, fiov&i» aetsQ^o^t(itiKc^iK(x7\(oq.

Rejbtut ad Synefieoutm expofttionem acceda* mus, de qua eruditosey do&os iudicimjhcere non modo non ctc vuhi contrarium ,fed omnino gratvm eyacceptmfuturmjty ut tibcre btgenueci; ftci*, antaton acerbi nt<% mftdiofe, oro. dWeF d^ap tpccvtfiepap r% <X/ACC XCj)\ wavroA/*.»/» S-TJO/I

lyuu/r .xcAtvVo uLiA /ecHndHm Aefchykm, Tumnuignificamhtmdmmtem,uirtu*

temfapientiambene uatirc opto. Vale. Lipfiee

CL. Septemb.

NARRA*

Page 17: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

NARRATIO DE AVTOR.E*

E SYNESIO EVA* grij ey Hieepbori exttt breuis mentio, i quibut ey fmdiimphuofopbi*eyui* t* mtegritds buiuspr*di* cdtur. Sedmunmfmpxa) pdulb Mgentius qu*ddm de ipfius nwcime fcriptis

conquirere, cum de Syneftj uitt dtq) moribus, ttm ftttu dc conditione temportm quibus iue ftoruit. E4fumvdemimdni,Grdtidni,Tbeodofq,Arcddif, ey forttffe dttmgunt pojkrioris quok Tbeodofij mperium,Extttenmepjfbk dd Antbenuum tm* qiumfmgiUdripotefhv fitutekm Tbeodofif iuruoris ey ddnunwdtiontm rertmcomnuffmfiuffe. PdtremSyneftfcertMcon KcTurMfecutus,nommputohdbuiffiHejycbif\ uu terquds b*c eie, quod tittx. tutu filiorum Synefij bocnonumdppeUdtwfuiffeuidedtur. Veteridu* tem confuetudme primo pdrtu ediris fiHjs duorum anpofittnonutttfiuffefiimus. EdtridfiutCyreneus, fimili* nobilis dttp bonefi*. Atq> ipfefui generis feriemm ttbuks pubkcM reldtm cffedti,uftpte i

prmcipc

Page 18: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

prmcipe origim Euryfthene, quo ductore Spdrttm Dorienftsmltoccupifft. Scripftt dutemcrHero iotui EuryfthenmdcPdtrockmSpdrteguberm*

/ tionemefftfortito$,cum ipfos Ldcedemonios per* hiberetraddt, Arifbdemumhorumpdtrem,pafte* ritttemHercutismitidlocddcduxifft. Eumq;ftiif* fedbnepotemHerculis. HercutistnmxeyDamret Hytius. HytiiCkoctieut. CleodxiAriftomchtupd ter Ariftodenti. Pldto dutempoft betium Troidtum udrie er muUipUciter turbatum ftiiffe puttt m ea parteGrdxidt mprimisqute fuiffet fubiech ditioni Pebpidarum. CotiegiffedutemquenddmDorien* fem (nefcio pdtrticdnfuo nomine) exulescrdifiipd* tos Gr*co$,poh Trotie euerfionem, crabhoc Do* rienfesdppeUdtosqui ante Achiui fuifftnt. lifdem temporibus(qu<e non longedbeffeoportetdregno Sdonu>nK)TherdsquidemoriginePcenus,duuncu* lus Euryfthenis er Patroclis, perpmctus tuteld cum fororisfili) ddokuiffent,quorum loco regnum ipfe tenuerdtjquodparerenon didicifftt, deducerecolo niam mftituitm InfuUm, urum ex numero Sporadu wnuntCatiiften. QUdmctmSpartidtiscompluri* bus,tum dduenis Minyis ddiunftis ,occupauit , er h<ec ab ipftus demde nomine Thera ftiit dppetiau. Ex hac Ariftoteles cognomento Battus colonidm deduxitmhibydmcrcondidit Cyremt. Atqjftiit h<ec dtiquando potens ciuitas ty opibus dtqj uiris fiorens,fed betiis udftm,db AleXdndro mjhwrdtu effeperhibetur. Huiits cxfdpicntibuscrdoftisci*

B ues

Page 19: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ites fiwre Arifiippus Socraticus^Catlimichus^rda tofihenes,Cdrneades er ApoUonuis. Tuit er Syn* efius,dequob<scmfiituttnarratioeit. Quiphilo* fbphieefiudijs cmfe totm tradidiffet, Athenas quo quefuitprofictus. Vbitammnmil rtperit quod ad mfhru&iontm ingenij er dottrinm prodefjet. Nc=s gatqj ipfe in quddam epifiold, fe cognouifte Athems quicqudtn quodpraclarm effet dut digmttiem ha* beret,pr<eter locorm quorunddm kclita nomim, quteeffentqudfi mxttat* er abfwmta hofiia petlis reliqua,de qua quid anitnaUs iUud olim fuiffet, fieri comecTura poffet. It&efi iam cm philofophia,'ma quit, enugraritjhoc rejht, ut Athenk mambulans dliquk adnthretur Academkm er Lycewm, er iUam, pichmporticm ,cuius nomen Chryfippi philofo* phiamcelebrat. qu<e tame iam pittt effe defijt. Pra* fesetamtAbulasabfiidit,'m quibus artificimfuwm coUocarat Thafius Polygnotus. Noftris autem tem poribus,philofophi<eakrix eszAegyptusdeUypa^ tiafcetu. Athence uero olim fuereurbs,domiciliwm fapientm,at nunc meUificio witm nobilis. U<ec ftrmeSynefiuSrfcribens fratri. Alexandri<e autem m Aegypto er ftuduit, er duxit uxorcm,& liberos procreauit, filios tres, quos cum maximo, uel incre* dibiUpotius'dolore animi amifit.mtmenvmhunc

fuffifignificat, ut cegrefittm fit, quin iUo vmpuU fus,ipfe infefe aliquidgrauius confuleret. Uypatiam inprimis er cokit er dilexit, quam er matrem er fororemCTtAdgifirdrnuocarefoUtusfi.it. Dequa

boc

Page 20: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

hocloco qucddm cornmemordrenonputmimusdti enwm. TbeonfuitAegyptimuirdocim,mtereru« thtosprMceps,quorumcactmpX<reopdppetUre* tur. Hictypbilofopbidm alidtn ey mprirnis Md* tbem&ticds difciplinds coluit. Cunq) filidmfufcepifi fet,Hypdti<e ei nomen mpofuit, ey optimis iUdm df tibmmftituit. Qmmgenio,prteflitnsceleritercom prebendited, quibm mtetUgenti* ey menti burnu ruefiientid cr cognitio ueluniuerfd uel prtcipud etmcilidtur ,'mter que primdt tenet Geometria,ey fdpimtiebum&ntequdfi colopbon ett Afironomid. CmdutemHypdtid drdens fiudio ftpientite dtque uirtutis nupfiffet ifidoro, itUs temporibm celebri Pbilofopbo, non dubittuiit ty ptdlim induere ey mteruirosuerfdridtq^mpubUcisccetibmdefiudijs fdpientuedifputtre. Qupd ey dnteftcerdt Atbe* nis, qudndofirm&dctet&te fiorens ey cozpitdmort fuo ddolefcentemfcboldflicm, ey Uberdtm derrum firdtiotufcedittiiscuim corpm effet pdrticeps ,dd cdftitttem conuertit. lUd tempefttte CyriUm Epi* fcopm Akxdndrite quipdtruoTbeopbilofuccefJe* rdt,cmpr<efide Orefie rwnmhilfvnultttis cxercu* it. Atq) CyriUm isfuit,qui, quttnddmodmfcripfit Socrdtes, itife m iUd curdtionegereret,ut gubernu tionisciuiUs potentiam eyfpcciemprmcipdtmftbi circunddret. ty boc dutore cepiffe dit Epifcopos AleXdndrinos ordine dtq; iureptcerdotij dd dorrunu tionem ey trdcTntiontm aUenorm negociorm &b* uti. In boc cm effet dtnbitio uebemens,odim dd*

B 2 uerfm

Page 21: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Wf fus Hypdtiam dccendit uenerdtio ey cultut iUius. f$dm cwmmagmmultitudo aliquando ddtdesHy* pdtieefdutindi cduffd conxwmet ,pr<eieriens firte iUac CyrtUus Epifcopus, interrogduit, quidfibi ifie concurfus ueUet. Cwu^ dudijffet,officium hocfdtit* tationis pr<efim magijtr<e philofophi<e, qudm iUe idmdudwmcumab omrub. dtijstantifieri, tumapud pr<efidem m honore effe, dolebdt, tantam muidi<e acerbitatem concepit animofuo, ut mterfictoresfub ormffecreddtur,dquibusiUd crudelifiime trucidd* ntur.jAcinuscerteddeo non mprobauit ,ut etiam defindere uifusfuerit. Opimofuit Hypdtidm inprU nus redditam effie mutiitudtnimuifitm,fhdio Aftro* itonu\e,obtrecmtttibushoc iUi nomineEcclefiajticis. Cruodfanefkdiumgrduiterdccufttum eyuexdtum contumetiofe,comperimus,dbdtijsuerdrdtioneey tetigiofe, corrobordntefe tumfuperfiitionis udnitaa teeyMdgicduefdnid,cui mfiruiret doctrina quoa runddm,qui?ldtonicieffeueUent: Abdtiis<emuUt* tioneeymfolenter, qui m dtijs effe tiberdlem cognia tionem qud ipfi c<trerent,miquodnimoftrrent. A to boni eyfimcti ittiquidem olm uiri ,fed inconfideran teseyhorridiores,cdnone Ecclefiaftico nominatim excluferunt Aftronomkm. Hon certe pr<ecldriffi fcientiam repudiantes, fedaliquorum condemnan* iesleuiMemfubhocnommefie occidttntem. Simiti incogitantid legibus coniuncti fuere Mdthetmtici boneftiff. ordo,cum maleficis,ndtione deterrimd.Etc ttutem temuhtio uitium occultum eyfiepe m ani*

mum

Page 22: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

tntm mgnorm tarormfe infimms. quodnifi pnetexeret hontjhtis Jpedem, turpitudojhthn tf* fetmanifafh. Adutdgusautemcrimperitosfacile muenitur, qttid contra omnia ea declaimtetur, qu<e htudem mgenij cr contxut mduftrie e r uirtutis JplendorcmcomplecTuntur. ArtimbonarmcuL tura,eruditio doctrine, officij diligentia, dijciplime feueritM^liquibusmcbmis mfidiofe euertitur. qua. rmfunt nute tam uehementes, quam reUgionk cr pietttispreftigiofa obkt~ti>. qua iudicia mirificeper ceflieyfententie labefattiri folent, m ijs quoqj m* terdm,qui ntq; itnprudentesjunt necjj mdocti, quo mbuts mirandm, tmltitudini iths uoctjrrationibus hnponi. Qtjemadmodm autem muidia a prim origmmfimanimis eft,ut ait Herodotus, cr h<ec cwm petulantia comuntta prauitttem confmmt, ltt itli mdulgere estperuerftfiimi mgcwj ftgmmt,fe* cundm Demofthenem, v&l\ om%xi ysgotpetxrtp, (fi)Hp ap riSxpi (TU^VW/XK? § rtsro 5ss7rov8co§ Sedhdttenusrecefiiffedb mjiitutt narratione fuffu ciat. I» Suida kguntur ea quibus krcadio adhuc uL uentecedemijhm tffh pattatm,fignificari uide* tur. Sed Socrates tanpusmdicauitconfulatmX. Honorijcr Theodofij VI. quieitannuspoStmora tem Arcadij feptimus. neque attigiffe hoc temput Synefim exijtimo. Tacinork quidem huius audd* cia uelpotius 'mmanitas profifiioni Chrifliamfmi tur pifihnammaculammufiit,o.^6r^ioi yrj\ wccv* TI7&$6$V <p$ovoo'})TCopTK ?gis5 a)6vot MpJ

B j M«X«'>

Page 23: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ju.aY.ai, Y$\ Ta TOIOUT3/$ 7%«7T^KVI«, Ut dit Socrates. SynefiusquidemfcribensHercuUdnoHya pdtidtn nonune gervtune mdgifire fdcre pbilofo* pbie'mdicdt,cm dit: aureirfar ygJ\ aur«Koor ytySvaxjjcxj TH§yvHa7a? KaBH-ys .ov©-' <ffif Qjft.oo*oQia§ bqyfap. Vfus eft er dlijs tsm con* difcipulis quim dmicis,e? Tbeotecno,Atbdiufio quopidm, Tbeodoro, Heliodoro Herntitc e? AeaV* fue F. quetn mter tm cmftdtre Ammnio ipfa AtbendSddProclmdeduxit. Intercefiitcrufut SU cmSmpUcio,Troifo,Aiexdndro,Trypbone,Cdio, cm ipfo Proclo, quiSyridnofuccefferdt, tyfuccef* formreUquitAmmonimfrdtremHeliodc-ri. Cm Tbeotimo quetnpoetm fuiffe figmflcdt, er Tbeo* dofio Grdmrndtico,e?dlijscompluribtisbonordtU e? doctisuirk. QUdnti dutemfcceritbdncfludio* rm necefiitudinem dtq, comunctwnem, de epiflolU UUusficileperfpici potett,quds pofleritds mixbne ddtmrdtdinfummo precio bdbuit,compofitds iUds quidem dccurdte, utperbeUefbtt. Cm dutem aUe muUdcompofuiJfeperbibedtur, ed que nupcrpu* bUcdttddnosperuencrunt,in medio er nomfunt, neq mdicdtiont noftrd egent. lnpdtridm Cyrenen qudfidemtrcdtuoptimdrm difciplimrmcrdrtiu reuerfusSymfius,pro affliikt iUd d Idtronibus pro» pugmuit quoq drmisfbrtiter. Cutn db meuttie <e= ttte non modo literdrum ty fdpiettiie ,fed uenttio* nm quoqk er equormfiudiofusfltiffet. Atq; ijs de rebus dd diuerfos literds tniflt, prefertbn ddfldtrem

Euoptim.

Page 24: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Euoptium. Habuit dutem & Amtliumftatrmty Hieraca ey Aejchinem. itemcpforores. Alexandrid difcedens periculofe nauigauit,cuius muigationk expofttio uetutfh ey copiofa perfcribitur epiftold quadamnuffaftatri. CwmautemSyneftj.tsm pr<e* ftsntia doitrhue quarn uitx mtegritas, m tots Ae* gypto uelpotius ubiq^ gentium cr locorum nots ef* fetatqiCelebrk^placuiteumEpifcopumprtficipa*

" triie. Sedes autem Epifcopi in Pentspoli Cyrenaica Ptolemais fint, antiquo nombte Barce. Uifi fbrte tota regio Ptolemaidos appeUationtm habuit. Hanc curationem fibi muitifiitnoimponitsmeneitpdffus, pdrmuohaitstiT)ei,cumurgmturpofmlatione. Primum autem obftitiffefibi ait,fcribensjratri, me* tumjtenonfuftinerepoffet tsm graue onus,ey ut dignus effet munere atqifimcTione SLa, cum effet, in* quitjm animo uetus hoc (quod lbyci tfftftrtur) XXH* TI xs6gi' $idu ctxx-n7^ctKtdp,rixdS} TTJOCJ SCVGPCO 7ns>/>£c]>iVfci>. Cmfiderareenmft,quamtxintU ey plani diuina perfons fuftinenda ftt Epifcopo, quemomnkexpertemeffemscuLeatq; labk opor* teat. ltsq^fcribitOlympio(cimfeptmiammmfi* bus iuud rnunm gereret) fibi nondum effe explora* tum,an hoc uittgenus conueniat mftitutioni atque rationibusfuk,quodfialiterfe habere comptrerit, primam quanqi occafionem fe arrepturum,utm Gra-ciam aufugiat. namfiabdicetfefdcerdotio, pa* triamquoq; relmquendam effe. Tulitautemcon* dithnes commenwratas in epiftpla ad ftatrem, qui*

B 4 bus

Page 25: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

bus onus curationisfubire ueuet. Primum, ne uxor fibieripmtur,aquanechfeparttri poffet,cr cuius occultxconfuetudmenoUetuti. Ham tumdbfiinere ab uxorum mamfijb conuidu Epifcopi cogijcr fimi teskgesfirri cum periculope tum etiam hnpi<e,ut eJfettlmjbiorJpeciesJhtusEcckfiaJiici. Quarum vmdemexaggeratione, crDeiira,crhominum hu digtutiotte prouocata, quores reciderit,cr quid adhucmiferi£'mp<mdeat,eRnumfiftm. Secundo mgatfemutttturum ejfefententiam, cognitionecr fcientia confimxtam, cui tanen multx ht Eccltfia dogtnati refragari conftet. Kunquam ego, hiquit, procreationem animaejftpojkrioremjktuamcoa agmentxtione corporis. Munchm cr buius par* tesmterituraseJfe,nonconfitebor. Sermonibusdd populumpreedicdtxm refitrreifionem^arbitrorrem effearcanam,crmultum abtst, utcummultitudinis opimdM,dehacconfentiam. Atq; putot poJJe hn* poni uulgo ,'m'sjs quorummteUigentiafuperetcde» ptumtutus. Sed h<ec deepifblaipfiuscognofcipoa terunt,quam cr NkephorushtferuithJbri<efu<e. Theophilus quidem, quiTimotheofuccefferat, Epi* fcopus Akxandrinus ,nfflilmordtustxksqu4fipM* tiones,Epifcopum Ptolemaidos Cyrenaica Synefium ficit. Kecwman (ecus,mhil attintt hoc loco ex* quirere. ommbusautemfiectdis,ficut hotninibus, fua qtueddm funt quaficognmeypeculidria uitia, quacr Ecckfiam corriperefokrecompertumest. Cdput dtttem omnium eit uelfuperfiitio,qua arttifi»

fime

Page 26: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

fimednmti bonumm deuinciuntur, uel profmtdf, qut dijjblutiontm defbrmem commouet. Ad btc cfimommoresyddmmifbdtiomsperunfiattm cuiufcunq)fbrm* refirre licet. De quibus, qui uoa let, cogiure ammofuo, ey banc nototionem coput exemplorm augere poterit. Synefiut quidem, cm perfudfm bdberet jfe dminitus ad Ecclefidftici mururkpMUnonemuocdrifofihdbuit buic prioris uitt fbdid,quibusddtnodmhuerdtdeU&uut,Uterd rm dtq) drtim bonaru,equorm dc cdnmjey gra tifitmocij UberdUsfruclm, eyfe qudfifaflibus cua rdrmhworumqvddxmorm ey multipUcimtrd didit, Totumq) pernufit drbitrio em dUorm, i quibusddbocmunut obeundm dccerfebdtur ,tm TbeopbiU Alexdndrini mprimis,quem ey fhidioftf fime obferuduit,ey coluit reUgiofe,notus ipfi ab an* tiquo. n&m Uuus fdcrdmntdnmfibiuxoremtrddia diffefcribit. lto$derebusomnibusddcognitionem eius refirendmputouit, eyfine buius dUtoritote nU bildgendmeffe. idquoddeepifbUs ediths dppda ret.quibusdUcubipr*fcripftmTbeotimi nommfkl fo hn editione GdUicd Utgitur, ey TbeopbiU reponrn cumeit,probdnte boc ey argumento ey editione Aldim. De TbeopbUo dutem ifb, (qui ey cm lobdnne cognomento Cbtyfofbmo, ftmultotes exer* cuit,quds ey CyriUus retinuit, ypofkdfomnio mo* nttusfirturdepojitiffe)phira boc hcofcriberenon eft uifm. Hoc difiimtddndm non duxi. Tempoa ribus itUs Ecckfidfiican rem, potentid quidem atq)

B $ opibus

Page 27: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

opibui crefcere cepiffe ,Mlgentkuerb dUfcftudia doctritue cceleftk,crcognitione dccufiodiaEuan* gelit,defici. SMitcrcruitdfmorumqiCrphilofo* phitefpecie imfirdri, cm ueritas prokta definu teterni Dei Pdtris mterprete una cm 1U0 ccterno Tiliojnterimobfcurdretur, crfancTi Sptritusmagi* fierio minus htdies loci relmqueretur. Qontrouer* juettmendendtura Dei er diftintnone proprieta* tm,tm explicdtte, cr errores duddd<e hac m par* terefutit<efuerunt. Inquaey Synefmmfefidelem pmftru Ecclefiteprtbuiffe, duerfatio Macedonkni dogntitis,crfbrtemfuiffe m condemnandisfcekrd* tirSdtq} hnprobis,Androniciexecrdtio,decldrdt. I» ctterisPktonictephilofophite genus huic drrrifit, corruptmiUud quidem hnplicationeAEgyptkca; fuperfiitionis uel dementiafpotius. ld quod er liber, , quemdefomnifsfcripfit, er duo deprouidentid m* dicdnt, quosgrdtificansTduro cuipkmcompofiut. Etfidutem docxrixue eruditiojcr fiudim phifofb* phiajpulcerrima res eft,crEcckfimmagkornat quam quicqudm omnim, quorm dccefiione, iUius quafifbecies quedam externa redditur lucukntior, ntq; ab humana indufiria aliquid ,quodad hartc au* genddmefficdcius ftt ,proficifci potesx. ,tamen quo res preckrior e#, eo deteriorfit ufu prapofiero er in confufioncftcrorm, ut dicitur, ac projkno* rm. Bdrbctrid quidem peffundat omnid, er tm* qudmprata apri, ita uafht Ecclefiam, cm aliahn* manixate fua, tum fuperftitionm fcedihxte. Sed

dotrrina

Page 28: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

doctriMCrJcientiddrtium Uterdrumq^ er mgemj culturd, 4 religiomsueritate difcedens, aUd uia db* trrat, cum ad bumanm mteUigentidm Sldm reuo* cdndo,tm quddam etidm profmtdte contmmtU do. CumdutmtrdctAtioftudiorumlherdUme*r philofophuejn duo quxdam generd quafi conftu* xertt,Pktomcm er Ariftotelicm,ueteres nugis dmplexi Pktomcd, er cumptcrd doctrin&propemo dum congruere funt fufpicati. Recentiores dutem Arijhtelicddrripuerunt, er SUsftne mpuris, quod deSdrrdcenitisueluti pdludibus hdurbrentur ,fe'm* iurgitarunt. Vtquxfitumftt,plusncdctrimentiaU tukrit doctrnueueritiitis ccekftis, mculcatio Pkto* mcijblendoris,uel ut uocdt Tbeologus, IUYACOTJ?* tt&, dnfubtiutxtis ArijhteUc<e}uel fecundum eun* dtm Theologum, KOCXOTtx.v/a§. Sed de his m prxfentiduerbofiuicUffcrendm non ei}. Redeo igitur dd narrdtiontm de Synefio, cuius uitx curfum quenddmfttiduimusmdicare. Sed utnequetempus quo iUe nxtttsfuit, necj) depaterna origine quicqudm ctrti bdbuimus quod referremus, Sic expofitio quo* quehxret mjme. Netfc enmqwtndo nwrtem obie* ritjneq^quem exitum babuerit uitt iUius, comper* tumhabemus. Hxc igitur operadiUgentixmftrx db tdijs, quiplurd cognofcerepotuermt, dugebitur &mJterkbor,boniconfuktur. Deconuerfione

dutem <mte ett diclum,utnuncde'mcepsnihil reftst}mJiSyneftdMutexpotmtur. •

SYNESII

Page 29: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

SYNESIIAD A R C A D I V M IM*

P E R A T O R E M D E REG N O.

TRVM VERO Nfe fi AdueniAtquifbimexur* be mgn& er opulentA,affc* rAtqifpkndid* ey comt* oratioms opera, quAlium parenseit eyeffiftrtxRbe toriceAtqj Voctice,poptiU

" rium quidem iUorum tm* qumfoctotm,artesipfa:popuUtres.) Ewm,parfu* erit oculos m terrAm dentittere,quifbrte hucfe con* tulerit f Vt cui non UceAt m Regia uel rucore,quod non quafimUpAtriastua: tomeatjvqj profirre pof* fit Acroam&t» uenufh er ufitm, quibm tmquam muUitudo, ipfe quoq) Kex er confilium twus demul ceAtor. Anacwwtetisdduenm akqwtndo philofo phiam quocy, ey banc aliqms agnofcet bicpoit tem pm longtm confbectum, er erga bofbit&m officio* fm erit, deq\ itta bene loquetor apud eos, quos vquk eit AC decet f Hoc itla ninurumpetit nonfua cauffit

fed

Page 30: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

fedueftrajtefprettituhilutilikttisafflrat. Atq^huiut mmeruntdtjpukuioneshilares, quales ejfe tjiefo* lent, quibus iucunde afflciuntur adolefcentuU,quip* peneq) imikttionefolutejteq; uerbisflteatat, aaojkn titionemfbrme aUerue. Sed alteriui cuiufdammo* di(fi qtii ajfequi tTkm potermt)feueri, ZT m quo diuina qutdam uis appareat, uiriles er graues, re* fpuentefq) affentttionem iSUberafem, dpotentibus aUquidcomparandigratia. Atq) fljeitafmtpr** ftaftwerinfigniter audaces er abfurd<e(m Regia. qtddem) utflbifatisfltturum effe negentjl quis coru cedat ne omnia modis omnibus m Rege er regijs rte* gocijs coUaudent,Sed affeuerant ,flcubi resferat, tnoUftatfefefbre,cr rnmmtur rnordicus cor ipfim arrepturas fe effe, atque adeo mtus ac meditm,non fumrnum tmttm tyflrictm, ft ifltfbrte dolor alicui faimrkafjvratur. Oratio proflcto liberd quantu tusfiuiendaestRegi,utaudireillamliceat. Lauda* ' tio uerb qwe quacunq) occaflone componitur, cum uolupate ipfa noceat,pmUis uidetur uenems, qua\ admteritum aUquibus meUita exhibentur. Anne* fcKcuunirtmfwculkttemopipare ey lautemifcen* do uaria er aUenos appetitus ciendoJabefiBtre cor porai cumgymnaflice o~ Medicira ambte faluta* resjmprafentia aUquid habeant molefti<e. Ego fa* niteejfemnumero eorum uolo qui conferuentur, quamuis xgteferas conferuationem. Ndm ut fal

r carnesconftipandononpatitur diflipari, Ifct Regis adolefcentis atumtm, quem prmcipatus potentia

huc

Page 31: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

huc mt-hnpeWt, cocrctt oratio ueritttis. Af $ hac decauffa<eqtto anano admittere poftitUnoumCT ignotmgenus difbutationmifhrm. Modonea* pud uos txnqum ruftica; condemnentur, er filere cogantur priufquam uel modicum proceffermt-: Quod non ftntprocuratrices perfttafionis,grate adolefcentibus er lufits hormfocue: Sedcuftodes iuuentutis,qu£pra:ceptAdarefoleantpudoristyfb brienuis moderationisck, quarunque congreffusftnt aftperi. Qupdfiidrobttrueftrumfiterit, utconfue* tudhtem er ufum txkmfirre poftitis, neq) penitm au res laudationibus quibtts h<e patent, deprauattefint, Intushicdjjum ipfeego. Me tibi Cyrenelegant,. qui coronm auream imponm capiti tuo, ejrphilo fophicmanimo. Cyren£,mquam,urbsGrxcaju*, ius ttomen antiqtttm ty uenerabile est, multkq; nu* libus carmtnum a ueteribus fapientibus cekbratum. Huncpaupertnte uut cr hunuliate abiect», ruma m* gens,Kegiam opem requircns,ad acttonem aliquam prifcapra-dxcatione dignm. Atck httncmopiam, ubi uoluntas tulerit, tu tmbi fanabis. Estcj} penes tutm arbitrium fitm, uta magm ty filice patria iamalteramtibi coronm affcrm. Sedoratio ne ntmc quidem urbem deftderat, quonunuslibero ore uel Regis ammt/m conftrmare aufit. Nam oratioms nobilitas ueritate contmetur. Etpropter locum nul kunqumorattohabitzteST. aut deteriorautpraxld ripr. EaturigiturcomitmteDeotymntamtsfit* tmtttr pukerrim oratio, orationm, uel uttterm

dicam.

Page 32: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

tttkm,resrertmomnkm. Qui enm curdmfufce* pitKegisunius quidem homtnis.uthicfitoptimus dtq) prcfkntiftimus, is compendiariam mprimis ttiam mgreditur, <td omniim tmfmuliarum correa cttonem,quam urbiumatq;gentiumparuarimey magnarum,uicinarum ejr remotxrum. Adquctrum fortunm neceffxrib recidit afjvcao animi Kegij, qua ufcunqj iUafit,uniuerfarum, Placet ne igitur ita rem> ordiri,ut dudientiaprtefktur orationi. Sapientis ea

nim certcfiurit non turbare mtempeftiua dgititioa neuenationem. DicdmusigiturejrquteagereKe* gem a-quumftt ac deceat,ejr quid non deceaC Con* traftfe oppofttisturpibus ac honeftis. At tu adua trancyferiem aftiftens, ut quicq; cognoueris ad offta ckmtuum pertinere, iThid tinquam a philofophU dddicJumainpkcTcre,c£terd execrare ejr repudia. Atcp- itilfktue animo tuo, iUafemper te exequi, hec nonampliusperftquioportere. Quinetiamquo tempore hcchabetur oratio,eo ipfo,ftquid non de* ceat te,cuius ejrnosejrtu ipfe tibi confcius esjac ap* pareat mdignari er irafci ipfi tibi,ejr erubcfcere te, cmidjnantfeftumfiat effe in te, quod te ett mdignum. Hicproftcto color policetur pcenitentUuirtutem. Atqi htec uerecundia etc,utejr Heftodo uidetur,dU uina. Cuiusueroeit'mdeUftisrobujhfententia,ejr tmem pudet confiteri ignorantiam, ei pcmtentia ncm ettjrufluofa,neq; oratione huic medicantefei caftigante,utfapiens aliquis dixerit,ett opus. Adea

ptntajberafktm ab exordio ey difftcilis ett con*

greftia

Page 33: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

greftio Vbilofophue. Sentioenm idrn ueftrm non* nuiosperturbari ,ey libertxtem h<tnc grduiterer miquodrmtoftrre. Atenmmceffthocefftctwum pronuferm, er er<tt eorm quibm pr<edifttm iftud eH, munveft eyfuftinere bnpreftiones. Etfiifix tU bi quidem certe diiditu iucunddfitntjdq; omnitm de te celebrdtione pr<edicdtur. Ego fane tibi m hoc confmtio,Netnbum unm dltermtintxnuignitua dmeprmcipdtuspotiri, teqjdiuitiarum hdberecon* geftos dceruosfuperdntes ueterem ilkm Darium.cr equiatm mvkiplicim mMm umcentem copim, necnon eos quibus utvistmfdgittarijsqumlorU cdtis, ut contra quos, fi ducwremfortidntur, mftr* mmftt,quicquid obftflcreduftt. Vnctered uenta rantur te ciuiates quas numero non ett comprehtn* dere,qudrmpUerifi[; neaj contmgit ajpecms tuus, dc neftes quidem dtq; opinio ettftre utuideant, quodftectnculmiftua etim uoti. ipfa dfftqui nt* queant. H<ec ey <\ nobis memorari poterunt tibi, uerius quimab dltero quolibet. Quidigitwr eit di* fcrepdnsmternoseyitlos* iMquidemhmcLmdem nectmt,eyteftucemuoc<mt. Egouerohmcmmi* me Umddtionm duxero,ac recnftimebeatumhoc tenomme pradicduero. NoneStautemreseddem, fed diuerft utrdque,bedtmpr<edicaredliquemey tdudare. Hdmpncdicdturbeatus,quitxtermsbo* mspradituseit, lauddtur autem qui mterrus,fuper quibusftlicitatisftdesfunddtur. At<jj iUud eSt fbr* tunte mexploratm munus, Uocdut*m<tnimi,bo«

nmpecua

Page 34: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mm peculidre, E<o»t$ ob rem hoc \nfe eftfirnum atqjjkwile,fbrtUTue dutem bemgmtds errat,dtque ddeomcontiariumufqjfepecommutitur. Eft<£<t<2 cuftodim huius opus cum Deo ipfo,twm tnente, ttm etium drte. opus etx tempore,opus rebut ubiq) muU t'u,dtqjkkudrijs3 Qwrwmntei)experirnmumex* M, v dd experiendtm mhil eft expeditwm. No» cnmquemddnwdmobtmgithomin&usnommhoc utpr*dicenturbedti,ficabfq)negocio etidmconfer* udtur. Cernis enhnprojiftb dd qwe uiu genera. Trdgicefcemmftxu&nsur, Vbinon priudtierpdu pmsmJbrtundtiproducuntur,fed ubi udlidi,po* tertes&rdnnL No» enhncdpitdomus exiguaca. kmiMemtMgnm,mq)paupertdsnwlemdduerfd* tionum., Atcmuh\ufirke&firtuM,ewm typeri* culk,tym&ltmafirtun*cdfuumq;p&rte conjpicu* umcernimus. Sdpctammuirtosfirtuntfuccejfim commouet eycduffideicproJfieriMk ,ey&ntecedit Idudathpredicdtionembeatimter homines. Per* mde dc fipudedtjbrtun&m no mpertiri debitum te* ftimonitmconfbicukuirtutibut. Adquodftexenu. plorwmfideopMe&,nmpetmmh*cfbrk,Sedre* corddrepdtris tui, ac uidebis, Imperijprmcipdtwm huic tributwm effe, mercedem uirtutis. \n c&fu du* temeyfirtumnonmeitcaujjduirtutk. Cwmdli* qui idm operibus uirtutis dutcimdojbrtunam quoqj ddiunxermt. mhorumnummoufinmtulmpcra* tor,reperidrk.Weh*cfttmdnisuoxphilofophi*. Sittibigubem&tio mperijeomgnwmeyuentr&n*

C dwm,

Page 35: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

dum,quodexercueritey produxerit ubrtutemre* quirentem mxteriam proprite nugnitudini fuffku entem, qudnqueuon cdperet dlterius uit<e quifi dra gumentum Imperio exilius. Qudpropter operd dan. ddjut regidfit dnimi exercititio, eypdtrociniumfbr tunxfufcipiendmeftmepofkleturhxctemeriatis, cm non db eddem origine procefferit tud uiti ey' mapdtristui. bJdm huicmilitiaconciliduitlmpe* rium, Te dutem imperium dd militiam ddducit, ey utrtmtudfbrtunedebetur. Itiebonalaboribuscom pdrduit, Tu uero dbfqfUbore hteredititem morum ddijfii. Quocircd laboribus dd cufiodiam horum opus.idqjest ,quodiamdudumdnficulattmhabere dio,quodq; multis ntUibus oculorum eget. Ue,id quodfoktfaere,fbrtun& m itinere curfumreflecfoxy

tiuemddnwdmflkilesmuidcomites: Hamcimhis fdpientes udgdm ey dubidm fbrtun&m conferunt. Videspdtrituo,qudmuis obresbenegefldsperfbU cuemperij titukm ddeptusfit*timen non rehquifje muididm expers certimtnis feniim., eaniemq; ob Cduffam neq} Deum iUud quafi corona ey pramo gforue carereuoluiffe. Cwwjj dduerfus duos Ty* rdnmsfluffetpro0us,ey dtnbosprofugdfjet,con* fUtotofecundo trophjeo, uitim fuam fmijt, n&tur<e ilie quidem nm homini uUi cedens. Contraquam ' m^amdualem,mq)uerfutwmeitconfilium. Atq; buiusnwrtismonummtumlbfaeftuirtus^uobislma perio relictomtegroeytranquiUo. Quodopto ut uirtus uobisjty Deusper utrtutem conftruet. Vbiq.

enim

Page 36: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

enhtttOeo oput efi,mtxime ijsqui non ipjtqudjt Marterx$operdfu4pepermfirtunmfibi,fedb<e . rvdesitimfunt,quemddmod\muoseflk. Quxcui quimcopiofifiimtribuentcDeo obuenit, crquem DmfimmmlntperMormpentiusadhucpuerm uoluitdppeUari, eum pdr estquofcunqJldboresfu* fapereju ommmfugere defidiam, Somno quident pdrtm,curisdutmplurimumudcdntm, Silmpe* ratomfibinomm conuemreuetit. Prtclare ettm uetus uerbum, Nonficerc Imperatorm dti mutii* tudittemeorumquipdredttt ,non mgis quhnTy* rannum. KmneP<dhrmquidmreddtipecudm copia,non mgk quim cocm, qui ad mchtionem ttids cogti,utcri$uefc<mtr, cratifs epulaspnebe* dt. AequdBusfuiibusdiodifhreinterfeKegmcr Tyr<mum,ctfifirttmmunerdfuntm<mbobutfi* milid. HdbetutcrqtfubiccTmmultitudhumpote* fhtifiue. Verm qmddfbeciemhmfbtisinpopu lofefeapplicuerit,crmUperpetiuoluerit,utpo* pulus nudAscmdt,crperictdtspro itidfe offirre,ut tutttm utittm <dijdegdnt,cr uigildre,crneinterepu Us quidem curas deponerejutfui die nocTuqj exper* tesftmaduerform, IsinterpecudesquidmPaflor fiterti, Inter honunes uerb Kex. Qtu dutmfiutxm effecenfet uoluptttis principdtm,cr mpotefbte degitfimiterja animtus ut mpleat ipfe cupidia* tes omnesfuM lacrimspopuli, idpro lucro ducens, ut 4 mutiis iucundd animofuoprocwrentur,cr,ut fimcl dicam, qui non gregem opimm reddit,fed

C x ipfe

Page 37: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ipfedgregefagiwnpetit, EKWI UOCO coctm mpt* cudibm, Etwn pronuncio Tyrannwn, quando paret rdttone prdxtik multitudo. Uec eft UM Imperij nema^Tucfcteddexdnunddducito.Et fi quddrat, um iure utere uenerabili rei uenerabitis appeudtio* ne. mmmsquddrM,com cum norm concmtwre. N<?» enm defbero de au* te,qumcdpdxtTkfh mcrementi qmliicm%,modo banc aliquii ad dmuUtionem uirtutis qudftcdkdris bmddmotkmcitet. VehenumenimeStmpetus. , imentemuWdnquepdrtem,wn alto . m,quAuUcktae& copia ty eruptio,ffkc excur* runtauidius. M%emobremopusestddolefcenti mperdtoriphilofophia,uel que occupet dnimum ipftui,uel coetcedtmhdncaut iTkmpartemfluxio*. nem. Atia enim uitid alifs utrtutibus uicmfunt, Et dfmgutis lubricus eit bcusnondd diuerfafed ad ukbum.Vi<XMMmeStuiolentddotnimioqum^ . Tyrdnnida ncmnmus, TXegno ,itaut quafifores nv triuf%dotnkilijpropmqud-fmt. No» atiterqudm fbrtitudiniuiciMAuddcideh,ejrliberdtiMi,profiu fio. EtMdgnmmus,nifidphibfophidmtrduirtu tis fines contmedtur ,ft% proferre caput coeperit, ofknMoreritryingenio leui. NKBKMI igitur me*. tuds morbum Kegm dlitm nifi Tyrannidem, er heec d^ccmijsfbrmKutens,qudsrdtioproponit. Pr<e* tdpMdUtmhdc,Qtiod'mKegeMoslegibusferuU dt,mTyranno leges Mori. Totefias dutem com* ntunis quedm eft quafi tMterid,qumuis genera

lliU

Page 38: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

uitatmterfc pugnent. AttfikfirtunatefiUcisfcuU teffiigimcdcat,tocuiusMtura omnk uoiuntt* temfequuntuf: Sequitufq; uoluntas prudenttdm, Ef c«r» dominafitaliorm que extrafunt, concedit tmunprmc'ipatmpotioriilUbabitttionisfoci*,ey abiuaexpecttttquaftiefferamaclhnm. Noncnm fufficit adfilicitttcmpotentia, neq\m robore beatU tudinem D«# coUocauit, Sed adeffe uelpotiusprte effe oportetprudentiam, quaqudm retnfiimepo* tentiauttiur. Atqfbumperfectifiimmuttmptr* ficttfiimmchuittoi banc renmcio, Vbi mtegritas fit quafipedis utriufq), ntc akera utraparie ciaudU cetur. ey ubi i/s regatqui fcit regere. Ommno m* uictn res ett, Comuncno uirim eyfapientue. Difi wnctm autem unm ab altero, Kobur dernens, ey prudentia bnbeciutsficilefuperatur. Atqi ego boc mAegyptiormfapiemiaadrtttfor, quodde Mer* curhammaduerti. WuitisnuminisduplicemfpecL em effingunt Aegyptif, luuenemfhtuentespropter fenem. Quodbocfibiuult:Emquialij$cmlau* depraftturu$fit,efje ey rnente ey roborepraditm oportere. EmqjobcauffdmabijfdemeySpbm* giseffigiesm ueflibuUs lucorm confecratur,rut* ihd quadm diuina duarm urftutm copuUe,fi» gruficante robore befiiam, prudentia bornbiem. Nam robur expers duCmsprudentit, attcmitmfir turjres omnes mifcens ac turbans. Et Mens defiitutt manummimfitrio,adatTiones eft mutiUs. Kegiut faneornattts,uirtutm concurfus uniuerfarm, Sed

C j pruden*

Page 39: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

prudentu,mgUestKegid,qumdUerdutk. Htne ihconftUm ddbibe. Sequetur enm ctterd uirtu* tmcUfitifororigrandiori. kc mox tccmbdbc* bUcontuberndeseycommUtones umuerfds. Vldr* rdbo id quod duditm mitio fkthn dbfurdm uide* bitur, omnino dutem cm uerittte coniunilm. (^tmdoegohttbecflutttemconfidero m contenti* ontpotentw, ey qudnto m quibufdm tmnusjn qui bufddmpks cupiditttes dppettnt ey ddipiftdnturjsi fimpUcittr remu\prudentid,fidt iudicimfortund* tior contigerit minitne pr<editis Mentc ey Vruden* tid,pdupertM,hnpatentidqi ey uitt priudtt, qubn mrimmprmcipdtus. N<w» twnus iadeUquemt, cmdninttprduitdsnon reperidt progrefuontm dfl efficiendm. Extemx enhn boM, qwe Organicd tnriMdgiftrikriftoteksey Pldto uocdreconfueuea runtjnon tiunus mferuire fciunt uitijs qudm uirtutL bus. ideoq bi mri,ey dUj qui db bis qudfi riui pbU lofophie PMMrunt, neq meUoris dppeUdtionis no* tmht digMntwjneqi deteriore condemMntJSed uo* cdnt Orgdtucd,qudfi uit<e mftrumentt, modo BOM, modo Mdldjbdbitu utentim flbt cobr<ahes.Quem ddmodmdutemdeficibis org<auspr<wos,nefttef* ficdx hnprobitdi,fic fuppediare flk optdndtm ei quirectcufurusfit,undc omnts t<tm pubUce quhn priudthnfructm percipiant, ne huttiUs ey ocioft ttirtutisindolesm ignordtiontfldcefcdt,fed ut poa tius bentficijs in dlios potentidm fudm confumtt. fLocpdctopc utdris propojitis iftis boms.ey boc

tnhn

Page 40: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

enhnpacw bonU tanttmtmodopoterisuti. fiimtmr domus,ciuiates,popuU,gentes, terr<e,prouidtntia Kegia v cura confiUj. Quam effe magmtm uo* uiUDeusprouidmti£fu£,tpftarchetypmftipfm conftituens m ijs,qwefub mentem CT mtemgentiam fubiecca funt. Et uult terrena ordmari imitatione mundi fupremi. lUius igitur magni Regis amicus eScJsquieodemhicminmeappethturfinonmenti* turnomen. fSonmmtiturautmhocJicralterm Deimmunaccedat. Quodantequameloquar,non httempeftium fuerit differere aliquid ex philofo* phiapetitm, quo prmitttturperfbicuMis difpo* fitio. EltdmnuJbiamfeoftmditnomen,quodnatUf ramDei attmgat. Sedcmafftquieuidentiamip* fius homines ntqueantjea apprehendentes qwe ab iU lofuntjaipfm uolunt attrecnve. Quodji dkm fibricatorem patrem ,fi quiduis omnim dixeris,fi priitcipim,jicaujfam: Sunt omnia h<tc refft&ua quidamDeiadeaqweabipfofunt. incrRegedi* cto Deo,conarispr£benderenaturam dUus de Re* guepotejhtifubiettis, non m confpectm eius acce* dens. Nunc igitwrpergam eloqui,quod de nommi* vusreUqumpoUcitus uobk, ad hoc lempusfufbtn* di. Qjudxum ergo ett quod confors cr coniunctm cmRegemtmis,confirmaredixiimn&decla* rare,efft'mtorem,mnfiUmnorneni EonmftU 1icetDem,cekbrant omnes ubique tsm fapientes quim mjipientes popidi. atq; haftcnus concedimt er conftntiunt mterfe uniuerji,qui difiidentesde

C 4 •#»

Page 41: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

aUjs,opinkmes de numitte diuino, vpnceram ac in* dijkattmmturam iums,placitk v fententijs ua* rijs diueUunt. Veruntmen boc ipfm Bonm de quo ntdk eft controuerpa,wndm mdicatjbbilem DeinaturamjtyquidptDeus. SedeSccorrogattm ipofhrioribus. Non erim abfolutm peruenit ai aures Bonm ipfm,Sed ifs bonm ad quos a&io pertinet,&ftu(lus. Hocenmfenfusiftiuswntink mterpretxriuult, Effe Demautorembowrm. Et facrat m fanftk operationibus preces, Pater nofttr exclamantes,ad ommmfmmm Dem, nonextol luntpotentiamuTius,fedueneranturcuram. Qua* propterDeuslargitorquidemest eorm que lar* giri Dem comenk,uit<e,natur<e, mentk, &ft quid ex eorm nunuro qu<epofteriorafunt, non mdignu eitutaduenidta primo. Tumautemofpcimpte* ritjnondefererelocm m quem coUocatus es,neq; afpcere igttotninia wminm pnulitudinem,ftd ur* geremit»tionem.ut bonk quidem cunttkmundes ciuitities,vftUciMmeffuMMqumpoftkpngu* tklmperio tuo fubieiik. Itt uere te Kegem Ma*

C dppeUare poterimus,nonconfuetudiniiftum •emtribuentes, wnprocurantes commodm,

nmuitmtes'mdignationem,Sed iudicio aninu ipfo annuentes, &utenteslinguaftwftaudefententiam anmmterpretttnte. Age iam oratiouedepmgam Eegm,quaftftmtUcrtmjbtuens. Tumautem puritperpcereutmouerihocpmulacrmet uiuere uideatur. At<p ego ad operk elaborationem affu*

mam,

Page 42: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mam,fiopwerit,deijsdUquid,qu£Ueteribw&bea atkuirkmmtntem uerurunt. T» autemne rninus aUjsfedntdgispotiw cara iHa habeas,utqtieextra omnem contentionem Kegem decednt,quod eddem dehkfententidftuetertm&menitm. kcpru rrwnfedes dtqjbdfis fubietca efio mrnobilk,pietas retigionk ,fuper qudfhtudtwfifmmfirmlacrum iTuid,nequa unquom tempeflds hoc adherens bafi euert&t. etfi fimul htec bafis etiam dffurget & muU tK'mpdrtibw,potifiimuminuertice,confhicietur. Atq; hmcprogrediens aio. oportere, ducente Deo, Kegem effiipfumprimumfuijpfiwKegem,&'ma perimregdlemdnimfuoconflituere. Scireenm debes, non effe Hominem ,fmplkem dc uniufmodi, Uamad coagmmtttiowmuniwdnimintkqwxfi wia quilindm, turbdm congregduit Dew, confufom un* diqj & cmfcunqi modtuoces emittentem. Surmfqj, utopinor, nugkabfurda&plurium cdpitum be* ftid,qudrnbydrd. HonenmidemesxquomtetugU mw,& dppetimw, & dokmw, wcfc idem quo vrda fcimur,w^mdidemexiftituoluptds&metw. Sed uideseffemhk&uirik quiddom & effvmindtwn, confutenfq} & fhrmdmbfum. infunt etiom penitw controrid. lneft&rneetiaquaddmfufdperomnia nAturd,qudm Mentem uocomw. <rt<£ honc uolo re* gnore m dnimo Kegis, oppreffd uulgdri ocpopuldri guberndtiowperturbdtionum. Vemenm&do* meflicwhicRexfuerit,m hnperio pmcipdtw ip* famwiurdm Ducem fequens. N<o» qui rationis

C s expertes

Page 43: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

expertes dmmipdrtes cicures ey nuwfuetdf reddide* rit,eypdrere rdtioni coegerit, multitudinefic com* pofita,ut unius confilij duttumfequdtur: Hic eti iQe diuinw,tmpriudtw qudm Kex. dc Kex quidem potius,quippe qui uirtutem cwm totis gentibw com municet, utuniw bonis multintortdesperfruantur. Inhocenhnneceffkett, omnid intw effe fmemotu, dtqiddeomuultuquoqjdiuhwn dpparere tranqutl Umem. Efiq; fpectncuUm neutiquam fvrmidan* chrn,fedfuprd modum uenerdndum, Uquimpudo* ris non fiuctuante dfft{Hone,anucis, id eit, bonvs ad* mirdtiontm, mimicis uero terrorem mcutit. Huius inanimumrwn penttrat pcenitentid. Quicquide* nhnagitjddgit defententid atq, decreto omniwn drumipartium,quodcunchrumad unius Imperitm ffeitet mftruttHojneqi qwedampartes effe, eyfimul adumm,nitturwm totum ipfum concurrere recu* fent..Qmfqukdutemdirimit,partium iTkrum dp* pu1fum,concef[o hoc ut dd efftcTioncm multee fint, ey uicifthn uewitfwtdendo commouere animdntem, Eumcemesmodoefftnianonomodo abijci. Nlodo perturbari dppetitione, moido fttgd. Itemq; mole* ftijs ey uolupatibw, ey dbfurdis cupidimibw, neq; tsiis unquam ipfefecwm cqnfentit. mecpmefugitqweperpeirdtumedm tttdld,. Sed confilid med umcit iracundid. "Diftwm efi in cuiufdam confiderdtione, qudnU effet diftimilitudo ey diffenfio <equaliumfacubatum. Hoc igitur•primum ey regiwm maxime et}, effe dliquem

Kegem

Page 44: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

t\egemfuiippuf,pr<epciendo Mentent conjbrtibe* ftue.neciipoPulxnfefuperwrem effe miatiplicitet multis tmubm mortmmfiferuut ipfc dotntnk tur* pifiimk uolupttticr moleftue ,crqtueaUte cognxa tdtbeUitemiftomtnmtedegunt. Hincuerbdfe tpfo prodiens JXex, congredietur primm ciuibus eydmickfuk. m quorm caetu de fumm rerm confulnbit. HosdppeUdbitdmkos.wnfimuldtioa ne utens nomtnk,ntqj utfolent ij, qui cdftigdtti ttfbe* ritatem ey dduerfdtionm dommtus, re ipfu bLttu dioreeybum&niore, qum uerittuputitur, xvotmnt. Qtudnmenm m Kegifsfortunkcmdmkocoma ptcrtmdm i Quk iuctmdior fectmde fbrtwue fb* ciusi cuitutiusdduerfxftrtuttxtnottuntmperfte rendmcotntnittipoftiti Qujk Ituidtor incorrua ptior i Cuius cdftigdtionk qttdfi ictut tntnuf moita ftii imquoddrgttmentmfittriteuidentiufpopu* loKegkcorddti,qudm ficottfltt bunc euebere ey dmptificdrefimiliores. ittetttmeydtnormfibidlia eniorm concitidxit, eyfuermt uott bonorm, con* tmgerefibiKegimdtnkitim. Qu/efunt in Tya rdttnk contrdrid.A quibm betiumprouerbim nxa twmeitjprocuU loue er fidnune. Quod propter tos quorm infidiofd eft confuetudo ,fecurim effe dit,degere uittm ociofm tuto, qum fpkndorem fequipericulofm. Cm enim uix dlicui contigitjut bedtm pr<edicdretur ob Tyrdnni dtmcitim, tnox nuferdtia prxfto eh,ob odim. Kegiquidemno* tm tft, Dtmfe ipfo contentm tudk ubomepe*

nwid,

Page 45: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

nuria, Et effe Deum naturam prmcipem longefu* prdeo$quipotejhHfuefubicctifint,pofttxm. Ho=* tnmis autem cuius m hotnines eit imptrium numtro muUos,fibifhttiles, nm estfuffkiensnatura, adom* nimnegociormcogitationem. Quq igitur defia citur,idmedicando,crfuam uim muUiplicando, cu atnicis una qwedam effieitur natura. Hoc pdih er dmnium Kex oculis ctrwt,omwma) auribus audu etjcr animis uniuerform m unum conductk, cori* fuhabit. HoctMtencaucndmtot3.tnente,atq;utia nmomnibitsaulicaamahacmparteexpedirecon cedaturjaetWatobrepmajfentatio, mdutx. perfoa namAmicitie. Abhacenmfokquamuisuigilent fateflites, Kegnm ktrocinio uafbxtur. \rrvmpit eiwnqu(idiUgentifiime^dimprohibeamr,mmtma penetralia,cradorituridquod m Kege est prarcU pum atq; maximm, ipfm animm. Kam caritas fodalim,nonpojirema est iriter Kegiasvirtutes. Q«<e cr Cyrm iumMagmm,cr Agejilam cehe berrimosredcMtapudGrecos&barbaros. Atq; Kexipfefhtuet quid agendmfit,fententueautem autoritas accedet,apudamkos. Kts uerb utfequan turjopw iam est mambus muUis. N«nc riutem ora* tio extra regiam Kegem producitjcr una curit ami* cis tradit mUitibus, alterisfane his atnkis. crmcam pmdeducit,addekftmet imfvettwnmuirorm, armorm,equorm. Vbi cmequitibwequitemfe prebebit, cmpeditatu dtcurret, m legione eirit h* gionarim,cmcetratis,ceWatw,mkmarmturafa

gittarius

Page 46: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

gittsrius,ut communicftione operum,ddducMur finguli ddfoddlimem u:uam,ncu in hdcparte ittefu, muldtorfit}dppeUdndo comnuiitonesfidutconcio* • rmtem dgmfcdnt, er tejhmtur, ex ipfisfietispro* • mneidrimtnen. Tcort&ffe*grefirs,quodbbores • ttbimponimus. Attumibicrede,Kegimcorpus nunime dttmgit Utbor. Cuius eiim non Uttent Uboe res,eumntutiqudmwncmtldbores. ImperdtordU tem dm corpus exercet, dmfbris excubdt,dm dr trtis iuuentm ormt, Quicquid ubicfc eh: popube rm,idtm ille pro thedtro hobet. Ndmeypr<e* fentimoculimhunc conuertuntur ,wq; alio djpi* cerequifqudmfuftinet,dm db Imperdtore cordtn aUquid er m confpeih ipformgeritur, er abfetu • timdmesperfonmt,quocunq;fiBo imperator&i ft&tim enimittud cantu celebratur. Ajfuefcere aue tem, mrdroftecTmdmfifitnwtibwImperdtor of firdi,ift&mquoq;u'mhdbet,utbemuolmtidmeme • que udftdam fibricetur m dmmismilitm. Poterit ne autem effe regnm munitius alterm, itto quod muroshabetAmoris. Qwsdutempriudtuscrhus ntilis fecurior est er tnmus timet mfidids,quftn is Rex, non quem metuunt, fed cuimetuuntditioni iU. UusfubieBt. Sdrse gens ift& mttit&ris fimplex qu&* dam eiz er mgenua, er qu<econfuetudm concttia* twr. Ac Plato bettdtorm genus cufhdummntim dppettdt&cdmbweffepotfiitmmjlnuieperliibet, qu<ebeftidcognitionevignoratione dijudicatdnuU cumtyhofkm. QtjiddutemturpiusfuerttiUoIttu, ••

peratore,

Page 47: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

perdtore,cuimpvopugMntihmp!c1x)rkoperdioh^ tmgit noticid. Ne$ hoc commodum modo ddipi^ fcetur lmperdtor,crebro mter milites uerfmdo, up% qudft unum corpus circum fe. hdbedt ueluti concregffj tum excercitum, Sedplerdqj etidm eorum qu£ ihjS& temporibus geruntur, pdrtm excercit&tionem dBm. onum beUicdrum ,pdrt"m 'mitiorumqu&fdamprcmi. greftiones er pnepdrdtiones continent, exdtonteM dd rmiord eyferid. No» enmpttrud res ei}, m cotss§' ftiintdrmorum, nomin&tm dppeUdre Tiu£iorem,e2t?t huiusuicdriumpr£ftciumturm£ ey centurionem$i:

ey,ft ufu uemdt,ftgnifirum. nec non dliquos ex uejii tcr&nk ito uocdre ey cohortori ut dgnofci Sioscon^

. fttt,exijsmqudm,quipotioredUquolococurdnte2ft$:

ducunt ordines,ttm m equeftribus qudmpedeftribuj^, copijs. Ndw Uomerus quidem ddducTo quodam rigjfc dijsfuisddprdium Gr£corum,percuftionefceptr^ dicit iUum compleuiffe luuentutis dnimofo roborri^ cordd,utdnimus uehementius mpelleretur ddpumL gn&meyprdid belli,cum neq^pedes neq^ mawtM quiefceredccontineri poffent. Ndw iuttd uerbunt% quoHomerus eib ufus dicens,geftire pedes infprnfft. m&nusqffuperne,ftgmficdtfudfftontemcmbrdconti^ mot&ey celerit&te qudddmmcit&tofiiiffemnegoci^ pugn£. Idem, ut tnihi uidetur ,fecerit Imperdtoiftjf nominefuo quenqj dppeUdndo, t&m ddglori£ cupiafj. ditdtemeum cuiftrepitus ddhuc tubdrum ignotaSffc e£t,fufcitdndo,qudm dimicdtorem peritum exaeum endo. Nemo enmftteftsmhabe&tUborumfuortmtM*.

Imperditjt

J i-••'.*. m

Page 48: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Imperatorem, Hos defitgere folet. Atq; adeo hic poeta (jut uidetur) mgentem utiUtatem ifim ad \m peratorem tampacis quam beUifiudiofum,perue= mecenfet,quiquafi primm anmaduerterit ,quod plurimumntomcnti affirat ad confimandm mili* tmammos,negregariosquidemdbImperatoreig* norari, No» modo Agamemttontmfkit mnumum uocaremiUtesfidapudiUm bicetiamjratri prat* cipit,ut ad appeUationem addat mentionem nonunis patemey gentris fingulorm,ey iubet extoUere laudamomtt*s,neqjipfmfuperbirednmto. Ver* bm autem Homericm, quod mterpretati fumus extoUert laudibus,figmficat bonorificc comrnmo* rarefbrtia aUcuius ficta, quorm Imperator con* fciusfit, eyfuccefjusfilices. Viden, Homero \mpe* ratoremeffeplebeijlaudatorem. Qtusautemmn prodigus infanguine fuo profimdendo ,fi laudato* rem babeat Imperatorem,juturus efjfe uidetauri Hmigiturbonmcontmgettibidecrebra cm mU btibusconfuetudine, atqfmfupermfcesjpform mo res ey uiam,ey quo quifq) loco, repojcente, confii* tuendusfit. Vide enm tyboc. Artifex eft beM Im* perator,ficutfutor calceamentorm. Atq; bic ri* diculm fitfi ofjfixmefwe mfirumenu non babeat m* ti. Et \mperator quo pacvb fciet uti mfirumentis beUi nulitibus,quos nonmuiti Atq; boc locofi com munt orationis argumentm, m banc prefentem orationis materiam deducam, firtaffe non aberraut rititfus quafiafigmpropofito,

Qffif$

Page 49: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Quifq) fcit amufiucnte Beo tua pectora tingam Vrucipiens. Verack enhn pruceptio proieit.

Aio itAJi rtihti fuperiore tempore deteriorem reddidiffermKsnnmm,quamtilmt^eratotif corp6risfcenmatqjcuram,quam quafifacris epe* rantes,fecrettm fufcipiunt ey a nobisremtsm, er id,quoduefiraomrudbarharicm'm mim exptia cantur. Nonenmconfocianturfpeciescrueritas. Tu uerb noti irafci. nm tuwm ifiud nonett,fedco* rtm qui huitts mrbi autoresfunt, er qui fuccefiio* ne temporis propagati amtulationem nutii ifiiut commuerunt. itt igiturfit, ut iftt reuerentia, er quia mttuitur, nefimttiiaris uefitr confipectus cuteris honurubus fimties uos reddat, mckdat uos quaft a • feipfisobfeffos. Cmcypaurifiinttuideattseypdu cifiim audidtis,dequibmprudcntia aftionmt cotii* gifotit. cmfc txntu fruanuni corpork uoluptttibus, atq; ijs quidemcrafiifiimis,qu«e ttint er gefiu per*. cipiuntur,degentesuittmfhnilem pubnonm mari* norm. BmigiturwnuultKeffebonunes,ntbo* nunisquidmaffiquinuniperfic~abntm. Ittq; quo* rm confitetudine tttimini mttr epulas, tyaWfs tem*. poribm,quibufq; patet aditm m Kegkm fecurhr quimprteforibm er centurionibm,eos ipfos betii mmirm utfint quantopere mftituitis* ifbs cmpar ukcapitib.eycurttfententia,quosaberransnatura notisquibufdam defirnuwit, non atiter quam htiufii menfarij,nu>netd.etdono datur impetatori homo ue cors, eoq; tfi hocpreciofim, quo itie uecordiorfite*

rit.Hi

Page 50: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

rit. Hi&rimcrfktusconfifficonAtmmcoantes, Cr gejlibus atq; fonis CT alijs quibufcunq; poffunt fcunMes,pemmtUMUobfcmtempus,crcatigi nmanmcontrjtctmexabhorrented natwra uitt, tkeromalotnaiorcleniunt. Hormmutiuecogiua tiomcr uerba,auribus ueftris mferuntur aptius, quammtetugenlidPhilofbphia: de imgua expedim er rotunda. Qjti autemfruttut ett tftius tniriftcas domi mor£ i Qttpdnontrm populi partem pru» dentioremfujvettam habetis,ejr ad hanc grauitu tem atq; uenerationem pranenditis, ucfanos autem mtroducitis cr coram ittis omnia funt apertt atq\ nuda. Sane «equm erat plane fcire, Quod, quo quicq;apparatucdnftatur,eodemCraugeatur. At fipercurras animo, ubicunq; terrarm dilatttt vmpe ria,ftue Parthicmftu Macedomcmfeu Perficum, ftu Medorm antiquiftimorm,feu etiamhoc m quo nosuiuimus,proftcto bomimspopularescrmi* titesjcrplaruncfcfbm atq; humi cxcubantesmor* dtmbus,quiq) neq; tninus iaborare, ncq\plus uoluptt tispercipereftuderent, unamquancfcdonunaticmem ampliftcarunt. Usueroquipercuramcrattentio* nem bonaprxcipua acquirunt, magm iam er admU rabiles,difficik eft tenere locm fum ,fiprudentia abfit. Videtmr enm fbrtwta profpera omis efft plumboponderofius.Profkrnitquidemeimcuim: pofitm itiud ett,nifi admodmfit robuftus. Animi autem roburpoticetur natura, exercitttio perficit. dd quam te Imperator adhortttur philofophia, ca*

D uensne

Page 51: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

utnsne id accidat,quoduera ratione ufu uenire cotu* fueuit. Ham contrarijs eorumquibusquicajcom* ponitur}jingulacorrumpuntur. JHecfj ego pofhth utlmperatorpopuli Konwti patrios nwres tranfo grediatur. Patrhs tamen mtrres Konwwrumeos eftt fe ducesjumquiherieynudiujkrtius miamdepra* uattuitemuaferunt Kempublicam}fed quibusprax dUiqpAere}qui\mperiumpepererunt. Qyafienint te}per\mperijnunun} (atq;uide ut confiftds ,mor* det enmhtcoratio mentem) Quando meliore m ftxtu fuiffe exiftimas rem Konwwn i Vtrum ex, quo purpurati eftis & auratijty gemmaspetitas de mcmtibuscrmari externo}part'm corcnue inclufas, parthn calceis mfertas, parthm cum amicTu conchu natas,gejtAtisi Cimquidemdli<efufbenfe[mtali£ mftx£ ifuper quibufdam etiam fedeatis. Euafifth igiturftechculumprorfus uarium atqj omtubus co* hribusiUuftre}pduonuminjhr. Homericam uobis execratbnemaccerfentesjumc^ldpidea.Neqjcon tentihaceftis tunica. HamconftliumiUudhonore er dignitste £quaUum, cummagiftratum eum gerU tk,cuius nomine amuts notaturjnaccefftm uobis est, fwecomitidhabenturfcu alia de reconutntumett, niftetiampaUaiftiufmodimpUcatifttis. Atq^con* fticui eftjs honwnibus,quibusfos est cernere, ut mfe* natufoU beati,foU onufti.quin etifm ipfum onus mftateofttntatis}per'ma£ acfiquisaureis umcutis, dtqj adeo grauifiimis pondere catenis retigatus, nonfcntiat umen malum,neqj fe miferwm effe ducat

* eyin

Page 52: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

eymnutnero umcTorm,deceptus eaJanuaUis pre* ciofafpecie. Cum tmtn mbilo nxagis comtnoueri fofiit, quam qui ht catofi* iaeent Ugno uilifijmo, lamnt pauimentm quidem uobvs toltrandm uu •deturjntc mgrefiiofuper «aturalifolo. Sed conge* rtridddremaurita-aeit,quamexalteristerrisplau

.fhauobisdtqsnaiwsonerdriadpportmt. Suntcpco pi<e haud uulgares a qmbus ifte agger fpargitur. Uonenimhoc Kegnum effe exiftimatis ,nifi corid etiamcalceamentonm delicatt, babeatis, Nwic ne igiturfbrtummeUoreutinuni^exquoifhKegiaqua dam initia confiituto funt, er uos occultmni tuu quam lacertat, qu* uixpaululm mterdim adcalo* remprofptcuntfnt deprehendatur ab honunibus, Effe er uos homints: An tuncpotius cum duces tx+ cercituu erantJj qui m mtdio uerfarentur, Higri de fole,dtq}dUjs rebus fimplicesey habitu apparatm proprij,ncndithyrambuoautTragico,cmLacoa ntcis pileis. quosajpicientesmterinuginespueriri <dent,ac ne femle qmdem uulgus fbrtumtos, ey in comparationeuobifcmprorfus potius mfilices fiu iffeducit. Atenmnbnittiquidemfuamterrammtt nientes itoarccbant barbaros tsm Afianos quam Europ4!os,Sedfbcinoribus qvue edebant, ittis prae* ceptd dabant mumendifuam,cim crebroey Eu* fJiratentranfirentcontra?arthos,ey iftrmcon* traGetaseyMdffagetas. Nunchialiaproiftisno* mmxfibi hnponmtes, dtcp ipft diuerfi afefi, artificu

.ofafiaude ora, mutontes,fcilketgenus attud nouum

D 2 dcnuri*

Page 53: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

dcntirificurn utortifolb effe uideMur,mstment, vontrdipfitrdnfeunteshuc,ey mcrcedemidmpdcis fibiperfohipofiuldntjufx tu te uiribus ornts. Sed prifcd,fipldcet,omtttxntur,neq; dd h<ec pptefentid exigmur,neuidedmurfpecieddmnitiomseffecon tumeUofi,demonfhdndo txnhm ueritxtis Imperdto* risnomen eyfianm dmdiffe ,qu<mtm mcrementi ficitfpecieseyfflus. Quodfiprte,quemddmodum in loco de udrietxte uefhd, mmordtxfludiofe efl ora tio,itt\ dliqumpdrtemfuihnpenddt,dntiquitxti bn* perdtorumfiue hunc rufiicitxtem uocmus, feu nus* uukistenuitxtcm:prd!cldreficret,fiuicifiimpofuis ueftibusproducerentur uimfmtuofd er uiks.atq; facontemplmmbtunudds profttto ttmplecttre* risuerdmKegkpulmtudtmsjvrnum, dimiffd dp* pdrentefbecieeyaccerfitx. Httncfcilicet depmxU musmdximiexpdrte,opulentid. lUduerbhdud ab opulentid,feddliundeetTpetendd. Nonenbnopibus dbunddt, quippe qu<e his operm non impenddt. Mores itxqipotius imxginem illitis expriment. Etfi res ipfdfhtbn confpicitur, unx cm uit<e, qute nxtu* rdmduccmfequitur,qudf\ gmtmibus. Atq; uniut ftdtemlmpertttoristxm morem qukm ficttm celc* brarementionenoftrdpttr fiierit. Ndm quaiecunq; fit,eiufhwdieftutdddUdomnti dggregdnddfufficU dt. Nttndturitxq^qumdmcxnm ddmodumue* teribus,fedexi)s quos nouiffe poffunt huius tettttss finmdui,quiquidemneq;ipfi iuuenesfuerecmli* berosfufceperunt, neq; d iuuentbusfilijs duorm no<

j tnmfunt

Page 54: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

pmfuntconfecuti. NdndturigiturexiUhquidm eKcercitumduxifftdduerfusArfaciddm contumelio fummRonuutos. Cumautem Armeniamfuperaf* fet,priufquam adoriretur regionem boftikm,cibi eum capiendi cupiditdtmcefiit, iufiitq;excercittm quicquidm commedtu tfftt quo dekctnrentur,eO uti,ut qui e uicinid,ft opmfbret, uictum peterepof* fent. dtque ftmul Pdrtbicum dgrum demonftrauit. tktcdum dguntur, dduenifft trddunt legatos hofti* um. Atq; bos arbitratos fuifft dduemumprimuto fuum deUttum iri m congreffum eorum qui plurimu apudlmperdtoremualerent ,dtq; adeo occurfuros, ftclientibmcr mterpretibm borum aUquibm,ut legdtispostmultosuix dies refbonfm effttlmpe* rdtordaturm. lncidifft autem m ipfum fbrte inu perdtorem epuldntem. Hondum enhn tuntum ab. reUqua expeditionefeiunftum erdtfatetUtium, quu damexcercitm exinrns ,luuenes uniuerft,uniuer[i grdndes,ftduocrproUxocdpiUo, AtfyCdpttntiidifempcrficiemqjuemdhm, gefbmtesclipeos argento ty baftas duro mfignes. Quosquotiescernimus,ftgnm nobis datur adefft lmperdtorem,quemddmodum, utuidetur,fpkndo* re antecedente, folis ortus ftgmficdtur. Sedtum omntsordinesfuo offciofmgentes,fdteUxtium crat CTlmperdtorK er Imperij. lUorumq; Imptrato* rumfimplex erat babitm, qui non ornatufed animo ft efft Imperatores declarabant ,cr dmukitudm bonkdifftrebantmterioribm. Exteru autem fi*

D j militud»

Page 55: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

nulitudintm cm gregarijs prte fe firebant. Qgo babituejCarinma kgatk aus confpectum fwjfi perhibetur. TumcamtpunkeajpfefupergramU neaccmbebat, dapeserant,puhnentm futile pifi, mq^bocfiiuhfd^ammticarnkfuTk,uetufhukual* ieconfctf. Jmperatoremautem kgatos confpica* tm,wqiexilifffe necu comutxffequicquamferunt, Accerfitkq; itlk dixiffeju ut afjederat,fckefe,quo<i fcconuen&eueuent,fe$Carinmeffe. Uunciarent ddolefcentiRegifuo ,iVodiemfaugieffeueUet ,ex* petbtndm ipft,ut afpiceret cunth nemora cunitof quecampos xna mtte Leuioresfhtbs, quam effet Carim caput. mterq; ha-c utrbafimul exbibuiffe ca* put,detrattopiko,mquomhilopluspilorum effet, quim m galea appofiu. Qttpdfi efurirent conce* dereipfts,utumfecumrnanum'm oUam mijcerent. Sitthoc ipfis opus non effit, iuberefe eo ut momento mfcederent,crextra Romanum uattum fe recipe* rent,cumiam perfuntti effent kgatione. Atq.his relatkadmultitudinemhoftiumejr Duihrem ip* fum,quxcu uidiffent qutq; audijffent, horrorem er. fornudmem muafiffe umuerfosaccepimus: Dimkan dum efft cum txubus ,quorum Imperator kcjfet, quicrJmperator eycaluus non uereretur appofia oUaconuiuas inuitxre. Et territum ibum glorio* fum Regem,cumtiara erornatu Perfico, aduenifjc tum aiunt,pardtumfacere omnia qwe mperaffet u* U m uilis lane tunica cumpiko. Audis alterum, ut opinorjbocrecentiorem (nam mauditum hoc effh

uUi

Page 56: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

utti nmttxueriftnuV) Imperatorem ,penetrdf[eip* fum mtrd boftium regionem, cum explorata ttut opuseffetjegationisfpecie atcpfimilitudine. N<»n pmcipem duthremq; effe ciuitttum ac copiarum, ttiKtemporibtu,fitnctio ntmftmj erat.multiq) itto femperioabdicabant. er urius exhkmeoperaftri eettte iutumijmpatiens laborum,fitafpontepriua<s tusconfenuit. Atq;ipfumqtMq;Regkmmmofmi dere Ucet tibi,ferum ef[e,cr dejwiffe mpopulo Ro% mano una cum exaftis Tarquimjs. Ab bocenm nos bonoremhuncuobis habemus ,cr Reges appclla* mus. Vos autem (iuefcientesfeu nefcientes, confue tuchni quidem miulgetkfid defiigere tumorem. ap-% peUdtionk uidemini. Ne<£ igitw ciuittti, neq) pri* uato,neq;pr<efidi, ntq-, Huci barbaro, Uteras nutten tesjiuim ncmms fiuofam fpeciem ufwpatis. Sed ficitk.uoseffe\mperatores,quod eic nomenpote* Jhtis ui excercitu, omnia feficmram efferecipien* tiscr promittentis. Etiam lphicrates cr Peride* Athenis foluebant, Imperatores, ctm fmmapote* fhte, neq) hoc nominepopulus offrndebatw, nuiHus

' potejhtifitbieftus,acipfe potius fuffragijsfius \nu peritm iUudlegitimm decernebat. Atq]erat Athe nis etiam Rex nomine quifpiam,Eiusq; munus exiie, ty obnoxiim. quafi,ut uidetw, ifto nommepopulus luderet,quippecuiusUbertasfimmaelJet Cr mfinU tt. SediQecum miximapotefhte imperator,neq) folus rerim potiebalw,cr erat huius ttm nomtn quam munus pratclarum. Qttk neget uero argu*

D 4 mcntm

Page 57: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mentum hoc effe moderati eyfaniconfilif m Kepub. Konum,QuodquamukperfricuemiUaImperium. penesunumeffe ceperit,Wnen odio mdorum quat mTyranmde funt,caute atcp parce attmgitur no* menKegim. Vnius enm Imperim mfimat Ty^ ranniSyKegni autem iuflicia rmrifice commendat. QupdPlato diuinum inter hormnes bonm, uocat. Qjuidemidquodparticeps huiusdiuinitatisfittum fitywltomm uento mflationis carere. NOM enim ut fimambuhu aut prefligiarm quidam artifix Deus,fed occulto ey acito mgrediens itinere, res hu tnanasquafis eit, ducit. Paratus ubiqj adeflfi uni* cuifyquiadcommunionemaptus ejr natmfit.lti.qj iuflum ithmejr diuinwm Kegem effe uolo, commu* nequoddambonm,ejTexpertemmft4tionisfuper< bue. QttpdfiTyranmadnwatiommcomrnouent, cumfefioccultando,tumterribili afpecTu apparen* doptemofitquiiUisboc uitio uerttt,quodpenurk uer&dignfatis,adfimulationem confugiant. inqup enhnmhilfanitatis ett), er quiita effe ipfi nouit, qui fieripoflit,ut nonfugiatiUelucem,figiendo con*\ temtumi At nemo m hodiernum ufik diemfolem contemnit,cum Wnen nubum bocfimiariusfitfbe* ifaculm. SimUiterejTluftwKex,fiftetuseitueri* ate, neque metuit quo coarguipoflit, quicquam,fk ttuam maximi communk. Hibilo enim mbuts, uel ficmagis potius uenerabilis eit fliturus. Ne clau* dmquidemKegemiUm,quem m ommbus libris btflorucfwe coUaudat jTjtnophon, deridebant, neq;

ijquos

Page 58: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ijquosducebdt, nechperquosducebdt, neqjddquos, tendebdt. Ethicttmen,mqudncunq;urbemuenif* ftt,wuertebdturinlocisqudmmaximepubttcis,ibU meuerfdbdturmconfpectu ommmn,quibus cordt) effetcernere SpdrteDucem. Atchilleexcercituin Afidmtrdducioyhomincm quem humUiter uenera* bmtur gentes quarumnommmemorarincqueant, parwmabfuit qum Rcgno ey Xmperio deturbaret. Dednimi quidem eldtione certe deturbduit. Cunque mgiftrdtu donujiico reuocante,res Aft<ttic<e ipfi frept<eftuffint, multis demde uictorijsmGrteciapa tituteit. Hechdliusquifqudm morttliwm Agefildo m prulijsfupcriorfuijufi U k quofuperaripdr erat Agefildu unojm certtmine quidem iuum de tenuittte crfrugalittte. Epdminondds hic erat, quem hono* re corqnarim ornmtes ciuitttes ad conuiuk inuitt* bant. Ac ibat ille quidem uocdtus,nim aUterfkcere wnlicebdtft m iUddignittte crimint Udcare uettet, feddcetum acre deglutiebdt,ne,mquit, domefticiuu itus Epaminonddf obliuiftdtur. Per iocim dutem quodam Attico adoleftente cdpulum enfts ipftus de* ridente,quod cr nuterid effet uulgaris er nuUd ela* bordtio: Nonigttur,mquit,mpreliopericuUmfa* ciescdputtfrddcicmftrriwutiqudmpoterisculpda re. Qjspdftregiumofftciumeitgubermreeym* perare, bnperdtdutem eygubernttis, quidontmttt tst qudlium effe decet amftiidioru/m quam moru/m, de quibtu periti gubenutores exiftunt, uidere licet, quodnondecxternisncch de pompd eyfpecie,fed

D s moderatk

Page 59: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mderatis eyfobrijs, omnia de omn&mcomkddJU tur: Eicmperiofcilicetey iufb regm eijciendam effe fuperbue fbhritus ey fumtus immenfos,quippe cui cwm dUenis rei tubil effe oportedt. A tq; binc dU fputitiomflrdproducheSt. N05 utrb eydifputt* tionmadfitmoriginemreducamus,eytu,Kegem adprifimmfhtwm. tXeceffeenmeitdiicorrigan* tttr mores, & redcdtfrugdlitds, ut UM cwm bdc ad* uentet dhtiquus decor,ey ut cmtrdri*fhc~Honis om nUtreceddnt. Tuq;,b lmperdtor,utmmpr'mceps ey dutorfis iftius rcduttioms, ey reflitudi mbis ad* mtniftrum regniKegem. tiam m ijs uerfmur, ut dtfidit demceps locus non reUnquatur,neqjprocedi uUeriuspoftit. Omnesenhnnwdofbntfuperacie noudcult. Oputqf eit Deo ey tmperatore rebus prtfentibus,aquo i medio tdfktur fatwm Imperif Koimni antequm exifht,cm iUud longum iam tempuspdrturidt. Qupdfmefbtum,fimulreliqu<m difputttioem anwcTtns,eyfibric<indo abprluens iti* ceptmfhtumregijfimuldcri,oflmdmmnpros> culabejfe,nifiregmfdpientid cum uhribus coiuntth, probibeat. Vtbj tu isfis quiprobibeat,egopro niea parteadiumenttafjirm. ESrautemDemfmper tyubiq;propitiusbows,neqi bos unqum deferit. Vnde igiturdifceftimus ab ijs qiut contmuniter orda tiont tffingebantur ,eyittuna cmfigura Kegis ad hunciocum deldtifumus f Cenfuit Pbtlofopbid opor tere Imperatorem crebro una ctm militibus uerfari, • eyminimequdfiincubili delitefcere. Docuit tnm-

btntuoa

Page 60: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

bmeuolentiam quefobt eftfrrmfim imperatorts cufbdta, de quotidiana confuetudine coUigi. Cuia" tesigiturgenere effentihtes uoktamanslmperato1' rkPhilofophus,quormeyfidei commitmt corpm pam,ey'mterquosipfeexcubet? Nimirmijsquos agri ey ttrbesyey,utfemel dicamjmperio ipfiusfub* iech terra,tribuit propugnatores, ey deligit cufto* desftatuspubUciatq) Legm, ubi ey educati ey m* ftituti imfuerunt. H< enimfunt quos canibutfimilcs effe Piato perhibuit. Sed neq,- pajbrifaciendm, ut hipos inter canes coUocei: (quamuis catuli hortm fublati mterdm manfuefcere uideantur) aut cm permcie gregem itlis concredet. Vbi enm caws autrobore dcfici, aut languefcerefocordia animacU uertermtMmipfmgregem qudmpafbrem adori* entur: Nrtft lator legm arm tradere debet, non wikwq^educatkfubditiowillarm. Nuilmenm abhkpignushabet bewuolentia: At% hoc pterit hcminkconftdentk,aut diuinijuuentutem copio* pmextern*educationk,fiusuiumtmmoribus,fi cernat mfua regiow arma tracmttemjnon refbrmi* dare. Nam aut perfuafm hoc effe oportet, Mos omnes fapienti* effe cupidos ey deditos philofo* pbi<c,dutfane defperantem ita effe,arbitrari,Tan* eaUfdxmftatuipublico mtnimre tenuibus pmicu* lis fufpenfm. Statbn enim tm ddorientur fllm, ctm proceffurm effe conatmfperdbunt. Atque huius maii iam ueUtatiows quadamfiunt, eypartes nmnuUtlmperijquaficorpork laborant ,cmw*

queant

Page 61: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

queant adfanitttis temperammtim, alieni in hoe„ concinrtari. SecermndaautemeffealienAttmdcor poribmquam ciuitttibus^prtcipit Medicorum o* Imperatorumfoboles. No» autem comparare co* pias qut uus exterms opponi pofltnt, er quaft ipfe domeftic*fmt,uacationem nuliti& concedere multis petmtibm,eypermittereut'mregiomfua alijs re* busoperamdare Uceat, Qttid fit aUudi quam fi* flinarehoshomimsad proprium exititm.Ctm&* quum effetperpeti, ut aduerfus Scythas qui hic arnu gefhnt,peantur aliqui uel ab agricultura noflra, propugnxtores ipfius. utaj ij delectus habeantur, quibmcxfchoUphilofophumjcr defeUa opiflcem excittmes,a-deflroemquibocfrequenttn,crpo pulum ipfum,qui ttnquam jwmperfummtm ocitm uitxmmtbeatrisdegit:perfuadeamm ttndem iltis, ut adferia conuerttntur, antequam rifus m fletum mutetur,muefimnt mpedimtnto fibi effepudorem wlmeuoremueldeteriorem,quommmpoputitsRo tnanmfuasejrpropriascopiashabeat. Habent au* tem non aliter m Republica qudmpriuatt locum proteEhonis, Mdres,cur<e autem er mterioriscon* fuetudinis,fcemme. Verendum m igitur etc,efje dlU enam apudnosjpartem uirilem f Qww etiam tur* pimeffeexiflinmdum,concederealifsprincipdtum quie&flrtifrimm,flttdium laudis m beUo comple* cxens. Mq;me,jiiftimultisui£hrijspronobis du micantes potirentur, ttmen pudefet commoditttis hmus,Hunc idproficlo noui er uerfo anmwietenm

nemini

Page 62: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ncnunijfofconditumeitquinmdernens ftt)ft iUi(de qmbusioquimur)mares ey fcemaue ,nec) gcrnuni ttecfi omnoto cognati ftnt ,jbre ut quantus paruut pretextusfuffkiat, utarnutiifti, urbanorum fc effe doimmspopjdent.atq) decerabunt aliquando im* beUes,cum ijsqmcoMeMiomarmormfuntexcer* cittti. Prius igitur quam eo quo res termt,perueni* atur, iam nobis anoni magmtudo digna Kornanis recuperanda,ey affuejbciendifunm,ut noftro mar* te umcerepoftimui,ntqifufttneamus externigeneris fbcietatem ,fedbospotius ontni loco exchfos repu* diemus. Acprimtmexturbentur depublicis mu* neribus.eypramiacurieab hisamputentur, qufous perftmimum dedecusea obumerunt,qu<e olhn apud

\ Kotnanosbabittfumeyreipfafuerumhomftiftitna. Hamey mmc confiliare Ubtdiurk, ey altertm mili* ttre caffrorwmmanmpudoreoccultzriexiftinw,e$t. aliquk mdutusftfyrafuctor cblatnydatoru. cwm ey quando cxutk peUibusquasgefbratfumit aliquis to gam,decfiftxtu Keipub.cwm magiftratu Komano confubat,primoquidembicey uicino confuli loco. poftipfwmfedentibusijs qufous iure ey kgfous iHe bonosdebebatur. Atcfi ijdem uix capite ex fenattt prolatOyrurfumfuntinpeUibus. ey reuerftadpedi* fequos togam derident, quam dicuntimpedire cdu* cttones enfis commodas. Mirari autem foleo cwot ahfs rebusperuerfttttemnoftram, tmnbac potiftU num. NuHa enim mediocris fbrtune domus eit, quinbabeatferum$cythictm. Menfarmftber,

qui

Page 63: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

qui ad cdmnim curat, qui porut ampboram, unk cuiq; eit Scytba. Et iUi pedifequi qui hunules ey paruulas ftas conniuentibus crufcuttsfettas, bumerk fublatasflrunt ,fuper quibusmfbro dommifedeant, Scytb* omnesfunt,eius generis quod iam mde a mu ionbusfuis idoneum effe ddferuiendum Kommis de claratm ett. Atenimflauos iflos ty capittatos ab Euboicm morem, apud eofdem mortttes, priuatim quidem effe uernas, pubttce uerb Siagftratus, pro* ptereaquodestmfotttm, mtximi adimrabile effe uideri merito debet. Etboc fiidnoneit quodam* gmAuocatur,quidomnmo £nigmfit,nefcio. \n GattiaquidemCrixus ey Spartum ignobitta arma gefttntes,utpopulo Komanofpeihntefanguineip* form ibeatrm luftraretur, poftquamfuga elapfi, ad anmtumireuocaruntlegumatq; confuetudimsil* Ikts miurias,excitmntbettm quodferuile appetta* tmfuit,cdlamitofiflime, acfi quod alterm tttts tem poribus geftm a populo Komano. Adiftos enm boftes ey confulibuscrpra-toribus, ey Pompeij de* niq;firtundipfisopusfuit, cumnonmultmabeffet, qumciuitas Konum,de orbe terrarm abripere* tur. Atquiiw,quicmCrixosySparttcofeditio* nem ficerunt,ntq\ cm ittts ntq; mterfe erant popu* lares aut ciues,fed communis fvrtum occafionem nacmconcordeseos reddldit. Serui enim naturatt fenfu affkiuntur boftittter erga dominos, quoties fpesofttnditurfuperiores ipfos futuros effe. Nun* quid uerb res apud noseodem fe modo babet i An

magni*

Page 64: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

magnsfacentius quafimterids afafurdas alimus i tion cnm duo funt apud nos, neq; mfames autoresfediti* xmisjed excercitus mgni eyfaeUrati,cognatiferukj noftrts qui ktfelici fatto influxerunt m Komnum prmcipatum. iUifuosdutwres habent, mgnaprte* Jitos dignimte tsmapudfuos quamnos ipfbs,nimia rum uitio noflro. t\d horum quos iam habent,fi uo

.htermt, exiflim milites acceffuros effe feruos w* Jtrosjproteruos ey audacesadnwdm, murgitxtu* rosfefe licentiat quafi iure ,Jatvis mgisfceleratis. HocuaUumdemoliendumuobisdfl,eyextermmt bicauffa toUendajpriufquam bccttltum ulcus erum* pendo appareat,priufquam mcolarm aliemtio de* prehendatur ,pr'mcipio fane fuperanmala folent, . qweprogrefiionecorroborantur. Purganduseft ah Imperatoreexcercitusflcutaceruus triticij, undeey ZJatgranafecermmuieydlia quat fuccrefcendo he* dunt mgenuum ey germanumfemen. Qttpd fi tibi uidcor confilim dare de ijs quat non ita facUk fint, xogittredebeseyquorvm tu imperaiorfisjey quat iUagensfitdequouerbafacimus,Hempe quaKo* . mamfuperioresfuemt, ex quo npmen iflud mter ho mines auditm est. omnes enm fuperant Komni cum quibus congrediuntur,confiUo ac mam,ey or» bmterrarumijdemobierunt,ficut Deos ait Ho* merus, . Improbimem hommmfimuley piafaih notsntes,

,. Scythasuero ifios eyHerodotus narrat, ey nos iCernmts obnoxios omntsmrbo effcenumto. Ham

hifunt

Page 65: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

hifunta quibus umm-fisferuitiafuppeditentur,nuh tjuamcompotes autdomini teUuris,undecrprouer bim natm,Scytbarmfolitudo ,quod uufempet patriamfugiant: Quoscreiectvs effe fedibus fuis primma Cintmerijs perbibent ueterm biftoriaru autores,demde& ab alijs ,ac mulieribus quofyac ueftrispatribus,criUoMaeedone. lt*q;fiftm eft, ittpartbnad mteriores partim ad exteriores pro* Hefftrmt. Ne<£ bis finis eft (donec ipfi funt) attrU bjiendi fefe ijs quos exaduerfo oppofttos babent, quoties ab aliquibus exagiuxntur. Cimq; repente mpreftionemftceruntmeos qui non prouiderunt, aliquantifper turbant, utapud Affyrios olirn ty Me dosCrPaLeftinos. Atq;noftra <etttefane non uta nerunt adnos beUm gefturi,fedfupplices,cm rur* fmfiuspeUerenturfedtous. ExpertiautemKontAa msmoUiores,non IUOS quidem armtsfed mgenijs, (ut efjeftrteparfuiterga fupplices)genus iUttd inu eruditm, idqiiodcoueniebatgratiaretulit, utefftr renturaudacia, ey mgratis animis non agnofcerent beneficim. Ciuaproptercmpomaspatrituoad* uerfus ipfos armato, dediffent, rurfm ad miferkor» diam confugientesfuppUcesprocmbebant una cm •uxoribusfuis. AttUequibeUo uiftor,nufericordia plurimmfuperabatur,crfuppliccsMoserexit,ey focios afciuit, ey ciuitatis munere ornauit3 eybono* rmftcitparticipesjcr populiKomanifolm diflri* buitfceleratiscrparricidis. Is mquamquimAgnU tudiue anitm & generofa natura ad clementiam ute*

retur.

Page 66: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

retur. Sedbdrbdriquid uirtusfit non ktteUigunU \nde enim iUi orfi nos ufq) ddhuc deridentjum igna* ri ejr quid meritijtv quid a nobk confecutifint.Atq; hecfima uicinis horm uiam dd nosiam dperuit.zr aduentmt quiddm fagitmij equeftres extemi & merifici, dd nos homihesfitciks, petentes utfefehuma numecompkcbtmur, tUormq), utfe 'mfiriarmjex emplm pretendunt. mdeturtfc boc mmm exitu* rumddetun,qu<e uulgo dicitur perfuofio necefiio* tis. Hdmpbtiofopbid de uocdbulis non Utigdt,qua>* rensquid fententie ferukt. etidmfi dliquid hutnue od explicanddm rem dffutnendmfit, modoperjfpi* cumO^confenmemeffeconfkt. Vcrmmfiau* rdtoMdrteutpriftimfimrecuperetur,difficik, . Externxre cdnesfitiquosexitusurget.

Sitnedudierk,dJpcuUdsiUdprorfusexpedktur, rvreserit'mprocUui,primmnumerommtmdu* fo? demde dddito drumo ezr dkcrime.zrkgiomfi fmtnofhr<edtqidomefiic£. Acceddtdbste tmperio id quo deficitur.crhocHomerus pr<efbntibus uir* tute cqnfecrduit. Eit<miminwtusturbdtiinKegibut'mgens.

Aduerfus igitur ifbsdmmo uehemente ev conci* moppuseii,evmoxueidgricuUur<e operam iufii dabunt,utoUm Meffenij pofitvs ormis Lacecbemo*

' nusferftierunt,autdufugiemeddemreuerteMesqtut aduenerunt,cr nuncim affirentifs quiaUeramflu* mtnis ripam mcolunt, non refbre ititm apud Koma, tioskmmem, Sed ducTorem iamhoshabere,iuue*

£ nem

Page 67: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

nemquendamgenerofi animi, Acri mente uirwmjcr cuifit iam obaoxius bifons.

Atqjdeeducationecr mftimtionebeUicaactnU 'Utarilmperatorfcbaiknus. Nuncdemceps curio* fecrqudemmpaceeum effe oporteat fcrutemur. Qtu autem beUator eritidem nwcime pacificus fu* turusett. Soli enm conceditwmpa.ee uiuere et\ penesquemettmiwLeautoremaffiigere. Atq^mett quidemfententiajslmperatorquaficonflatuspuc^ rit de omnibiis ijs omnino qu<e ad pacem pertmtnt, Quicumipfeauolunateatijs umcrmiwiammfi* renmabfit,empotefbtembabet,ut uhn er miu* ridmalienampropulftreudledt. Namnifiipfitwm beUmfufiipiat,eiiuudnimmm mfiretur. Atq;t& resmuti6bedtiorpaxquambtUwm,quippetmtpa cKcauffdbeUicietiamdppardtusfiant. Cwmigitur mpdcefinis confiitudtw,prdfirettdah*ciwefue* rit,ifs per qu<e adfinem peruenitw. Decet igilw cum corpusprmcipatus bifiriam diuifimfitjm tur* bamnimtiwmctmatmcr mermtm,lmperatorem,

„ dederefi uicifiim utriq;. Et cwm a beUatoribus dif* cefferit,uerfmmwbtt>uscrdpudpopulum,quibws iamperbeUatoresficwitaspdrafit,utagroscok* recrRempublicmadmmiftraretutopofiint lt% autemcwmhis uerfabitur, ut quafdam tsm gentts quam ciuiates ipfifrequentet, quo quidem rettepe* txritperuentre. Qttam aWempartemfid>iectlpoa tefhtiftocpoputi attmgere nequit acctdendo, itiius cwam tmcngeret eo modo quieffepenes ipfotn er

praxla*

Page 68: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

pr*clarifiimm uidetur. Hic eit legationm,res perfefancm,ey tncximlficitnda m hdcparte.Qud* rmconfuetmtmeeyufu \mpet<aorcogmtfcerepo* terit remott, mhilo tnittus qum propmqua. Neg ocuhrmfenfu bnptnij cogitttionem atq) curetm defimetfed ey btjhurdpit coUapfa confpicatm ntou qum,eyciuitttm mofiimfubleuabit,ey mune* rmcurdtiomsdtq^mbufieriaremttm,^ qui ianu pridemm hocgtntreutborant. BeUm etim de+ tumcidtm mferet, ey fufceptm conficiet, ey <tli* qmdpr*ttreadifponendo atq) orditmdo ,pr*pa* rabit. H*c commodapercipiet ex legdtionibut, ut numink diuim btfhr, ctmcfa audire ey cerntrepoft fit. Qttjibuseyaditm adfepatere uelit, eyfe em pr*beatqiupUcidmficutpatertUormfit,fiueuu ciuosfeununus,eoshabeat. Hocenmdudiodiccn* tmHcmrmgenerditerkiThfuo pacifico rege. Acprimm edicatur ut miUtes parcant ey numme molefii fint urbim agroruntq) mcolis, memores qmilabomipformcauffafufimeant. HmutfaL uafint commodd urbim ey teUurU, unperator ipfe ey h*c protegit beUando, ey beUatores deligit. QttjodfiquHexternmquidem hofkm a me arcet, feipfmucrpitnmoderdtcergdmcgcrit, Isiuhildif* Jrrrenuhiacmuidetur,quiideo htpos qum lon* gifiime repeUit,ui ociofe gregem diripere pofiit, qum par erat contentm effe cufiodt* mcrcede, miurgittntemldcouim. H*cigiturcerttpaxeie, fiitt mfiitutm fit mHesut mermes habeattratrm

E * hco.

Page 69: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

locojncq; quicquam dufrfrepofhilet,pr<eter idquod expr<efcriptodebetur. Neq)hoc Regiumdutlm* perdtorim^exditwnwmdffiigereciuitttes. Bo<* tmsenJmfr eft,quorfum opm iUipecunue copieti cmnneq; dnbno diffoluto fmtibm mplicetur, dut onuffo ufufivgdlitttis, dmbitiofam idihtionem fe* qudtur: neq; iuuentUfententi<e indulgens ludis fce* nkis impenddtfudorem bonorm. Cunq; ddeo nuttd buicnecefiitdsimpondtur, ut crebro beUmfufcipu

: dtjcuimquidcm,frcundmLdconicm diftum, non eftdliquod dimenfwmpdbuhm. hunc enm,eum boo nmfit, ordtio eumcit nutuspeti infidijs, er & nentinc oppugnnri. Contrdftk igitur ijs &d qu<e pecunid opm eft, i<m nihil hacfuperftua eft opm. Receffa* rdddutempardrifmnwleflidficmdximepoterunt,. Sinefytnneceffarijsdiquidrettultttur,cr mex&ttu onibm modmferuetur ,frcultttibmciuitttum tempe ratm. Imperator autempecume cupidm, turpior eft cdupone. Nam hic mopidm domeflicammititt gdt,In Mo mtemanimm uitiofm quid pnetex&t, nonhdbet. Equidem fepenumero conflderansdft frftiones uitiorum,fmgul<e eorum quales nobis red* dant, quafl mttbefcentes ipfrs, uideor trnbi dnm&d* uertere, etiam inter priuatos genm iflud pecunue qwerend* deditum, humUe & mdiciofum er i/nprU tnis iUiberdle effejmagis quim aliud utium, quodq) mfbutciuitttecorrupttcr mirtime fina ,locam rc* peridtwnprorfummfciintm. Quippecumhialios anteuertentesipfi dfrfr dcfpiciantur, quod contra*.

riafit

Page 70: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ridftt cogitttio itlorum, nitune uolunttti, deeo quodprimmeiieyplurmu. ^aturaenmtcorfut ad mimfkrim animi defthumit,ey. res extenw ad tnimfkriumcorpork. PofkriorkMemefJefecuns ddipdrtesuoluit. Atiftittmanimmqukmcora puicopuldntcmtertio. Quiigiturfe ipfos con* tumelid afficiunt, ey qui m eis e&prmcipatus, hunc ddttt mferuitutem,db his quid rei <mt cotifiUj pr£a cldrieyeximijexpechndmi Qtsos ego fidicam effifirmick humiliores ey tmnus corddtos, nonpua dedt me ueritttis. Ndm he quefim mttiuntur ufu neceffario ad uittm degendam,dt hi uittm ipfdnt metiendam putmt neceffario ufu quefius. Repela lendd igitwr ettamab Imperdtore qudtn huic fuba ieciisexitiofdifhxpeflii,ut ipfe bonus bonis knpe* ret, ey reuocandm fbxdim uirtutis, bt quo ipfe ey deccrtireeycertminiprefideredcbet. Turpeete? nmeiiyUt quidam dixit, excerceri publice iaculis ey c£ftibus,ey coronas mponi umcentibus, Noa dutem excercerifittgdlittteejruirtute. Sane credU bikeiv,uclpotius certm dtq; omnino neceffi,itt dni puum dtqj dffictm Imperdtoremfequentes ciuitta tes,uittm uiuereprifcam, awream iUam ey decantta ttm,mportunm maJk,opportunim bonis,ey ante omniapiettte. Adquam Dux ipfe imperator effi debet,Dem mplorans quicquidreittmparue qudmmagmtmctpiat. E&enimuifu audituq,- ho* neftifihnm, Regem m populo nmus extohtre, ey uenerari communem Regtm populi eyfum- titeH

E 3 confen*.

Page 71: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

tmtm, numen diuimm hettri, lmperatoris pij ty honormfibibdbttitis cu\tu,atq;hanceffeoceulU copuUctmcuutionem. Vo&b<ec,cmfitmdfmfit numtms dtuim,bunmitate etim uincet omnes,ut qu<dkipfe\mper<uorfirtcfurrit tefioHfuteHmeffeuideaiur. Uinc uero imquid qtu)dde<x4teyreftumfit,&effepoterU{ Atq;re* pechturmncor<md adea qutpauXdmecommt morata funt. mter Kegias ey \mperatorias notas pofuimus beneficentim, Idrgitoremrurftmbonoa rmcrpropicium,qu£ D« cognomenta, effent, <ou tutmerontes. \flaigkwipfa,tyqu£pr£tereadictzi funt,priufqum poticiti effemus figurm \mper<u toris nos expreffuros, e<t coflocentur im interpttra tes ey compkont fimuldcrtm. QgontfH fctlieet erat caput, quod ifle qui effet fuppedititor bcu>* rtm, dejkigationemmbocnonfentiret, nonmgis qumfolfuos radios fiirpibus er antmmttbus bn* pertiens. Nonenbnjfrlendorememittendo ifle dc* puigatur,ctm natura ipfutsfclendorem compkttzu turjtyfit bicfbns lucis. \pfe igitur \mperator bt ifiud uit<egenus ingreffusperfe ipfum dtfponet om* mt,ad quse extendetur ditio tThus. Bt eos qui folio tticimfuntjecundi ab ipfo folo, c£terbq\ ommbus priores, Kegia animi injtruttione, eo loco cofiituet, ut profmt dfljs pro fibiattribuwpoteftatismodo. A«]i hocpatto primtm cura dliorumproceditlon* gius,ctm htecpUtritm mantbus tracvetur. Sed nihilo uunusopusetv, utmtmmagno bnptrio ,pr<efides

crmodc

Page 72: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

&mderitorcsadeostnUtit,quifinibus longi di* fhvtt. Eo&hteccrfhtdiofedeiigendifunt,quiiu* dicijs & cognttioni cduffitrm preftciantur. hax tnmeUdiuimquardmcr multiplex prouidentid. .-tXdtn cuntcA locd,Cf omnes botnbus,& fmguLts controuerfidsueUe noffie,requireret crebrdm cir* cuitionem cr excurfioncm, ac ne Dionyfius quidem huic curefufficere potuit, unius mfuhe ,dcnetotm quidemitiiusbnpcriopotitus. Atper puucospro* curdtores, multorm curom fuflinere licet. Hanc dppeUarunt Deo conuenimtem generakm quan* datn tutelam, quam ht fublimi fede permanmtem, crrefpicitntemad tninimat etimpaytes,neminU ,, me quidem partes fugiunt. Hac utms Dem non ipfi apud nos tenuiter elaborat fmguld,fid quafi mnu,utiturmtura, mfmmanmsfidejcrestautor tj7cauffiabomrmaduUimmufqJ,cauffa exifmts cauffarm. Atqj hoc itinere procuratio Keipub. Imperatoriperfiquendaeit. Difiribuat prmcipa* tmqudmfteripoteitiuftifiimis croptimis.facihus emm cognofiet pducos qudm mukos. CT citiusfen* iietpducormdehccA,qudm rtctefbcn\. Ex opti* mis igitur non ditiftimis,ut mmcfitjegantur ij qui* busntdgifrrdtusntandmtur. NamcrMediciscom mUtimus corpusjnon ditiftimis tms quidemjedartis ftueperitiftimis. Acmultbmagis decet legi magi* fbratmgubernAndifcientiaprrditm,prai diuite, cmpluratmmdifcrimm ucniant fhtus fiUciom

E 4 aut

Page 73: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

dutdeterioris. Quidenbn* Siquisexeoquodtm* probme\fet,coUegitopts,Bignmwuidedturmah ddre buic magiftratm f A» pduperi potim, uiro probo ejriufio, quem ideo quodiufimetc, nonptu* detcontuberndkmeffepdupertiUis. AtemmiUedi uitqsquomodocunqjpartis dffiuens,emto nugiftra* m,nefcietprofittd,qud rdtione im ejrfas difbenfari oporteat. Videtur enm,utfic loqudr,nonfacilimc bic miufiiciam odio effi babiturm. Vix autem de* jpicerepecumamifitpoterd,dcfacietpotimdecu* ridfbrum uetulim cduffdtvm. No» entm toruis oculis durm bunc effe mtuiturum,dc contrapotm credibikettfacmrm,Ut reueredtur ejr cedaiey tsndem iUud dmpkttttur, quippe cui bmc gratidm dtbedt, quodparte diuitidrm impenfa, ciuitttem

_ conU}drduerit,ejr,fKutalieresfolent,mciumm gubernationtm mercede conduxerit. I/ag- fcitfe ptr dimtias fublimem prefidtre, ejrfidbici cm ab alid multHudine, tm db bonefiioribm quoq), ejr iu* fiisdcegentibm. T« uero perfice,ut uirtutis <di* quidmdamvdtiomfiteymdgnjfidt. Ne fit ignotu tibi uUimprudentid atq) iufiicid, ejr reliqum bono* rm dnimi exdmen, quamuis uili tegdtur uefle. Atq) protrdhe in medim boc eyiubepublicdriumtutk optrds,qUdm domi defiderehon decet,fedfub dper* to ccelo ejr qmfi in acie uerfdri. Vlane enhnfcirc de* bes,pr<econim quidem deiUis,fed te em ciuemfb* re,cuiprxconim tributm futt,peromnidjbeci*

nten,

Page 74: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mtn,fucceftioMtemporti,dantcmlmperatortib$da iL Qtwdfiittfecerti,bteui cernesfcre ut muliqs qu£fiarmdiuitiarmpudeat,aluuer6 utfuafbon* teekfl^pauperttttifbeciem oftentent. Acbtcon tfarim opiniones de diuitijs ideo recident,quod rc* periffe diuitias,probrofiifuturm, eypars digmtte tticuftodijffepaupertttem. tHam cmmulttadmu randaeynugnificienda ey prtedicabilia attribue* rit Heus unperatorLe tmiefhtijuail ei} quodfit mL nusyuelhocpotiusomtum maxime e& admirabile ey decanttndm, ttnttm iummammispopuli ubn babere. Impcrator enim muttt opinionem morti mmrmconfuetudineeyprimti deUcijs quafi inu* ftnm,quotiesapparetcontrar)fsem bonorem bd* bereeyplurimmtrMere. QyMfcuncfcenmgau det Imperatorjdfhtbn necefje eft augefcere,ey plu rimormftudijscoU. Atq) bt bunc locm delatus, uoh qtuedam de metiamoribus uottficere. Vtmatn b Imperatorjphhfopbiaiey uerat btftitutionti opti tndrumq) difcipUnarm amore capiarti. Heceffb enbnfierit,deqsqu£dichfunt,muttos te babitu* rm effe qui aUcuius reifunt, riuales. Ham quat nuncest hotnbwm mgUgentia,pericuhm bnpen* det,wpemtmmmfltiftudijsphihfopbi£,nonre* Unquatur uel fiuittd, unde,fiquando ucUmus, rur* fm itk accendi poftbtt. Verm pro phihfopbia nejhtecmado uottfufcepi ? An ctm Uk nibilo dete* rius agitur, (i apud bomnesdomicilim babeatnuU

E j lm.r

Page 75: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

lm, SedemenbmdomejiicmdpudDeumh<eebda betjcm quo qudmufcbicfit,pldim$tmmduquidl ipfireieU,vquotiesnoncdpitdefcendentemter* returegio,dpudpdtrmremdnet,dieturd non inu merito,

Hdudopusifio Eft mSti bonore,lou*sfed iufius honormihicordi

ett. Sed bummt resprofictb,uthtc dbett dut ddetr,

fadeteriorcsdutmefioresfunt,uelpotius phme be* dtt dut mifert. Vrb hk igitur uoafici,cm dephi* lofopbufici. Atq) utinm uoticompotemfierili* cedt,quod Pldto er ipfificitfedpdrmfiliciter.Vti* nmteuidedmdd Imperim dpplicantem philofb* phidm. Ne$ meiampluradelmperiodcregnodi* fpuantem quifqum dudiet, Et tempus enbn im eButor<ttionemfinidm,cm boc wto omnk com* prehenderim, er fi id contmgdt, id ego tib{ iam tribum>m,quodmcipimpetiui,policitusegoqui* dem Imperdtoris effigiem demonftrdturmmeeffc erdtiow,ettenmprorfus wmbrdreiordtio. A te autemuicifimpetif, repr<efenttritntbiifhmimdgi* nemuiudmV fe mouentem. Quam nondubitome breuicffeuifurm,V redditurm te mihi offkium lmperatom,fi difputitiones me<e non quafi ante fbrtsdurim excubantes refiitermt ,fid pertnmd* rmt ddanimm quoq),ey m buius penetrdtibut bd* biurevdcgmuoluermt, Acnonfimnwnincdi*

uino,

Page 76: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ubto,philofophim ad hanc cobortttionem meibu tmeffemibi perfMdeo,quefhidimfum aduau grret Deb 'xpfiparato ad te augendm, utficile conucere Ucet. Me autem <eqtum fuerit primm

Jruigermme confitionismc<e,e>remtelnu peratorem, quem effbtgo, experiri m

exponendis ciuitmm petitios n»m,crreJponfisau*

-firendis.

F I N I S ,

N O T A T A QVAE> D A M I N C O N V E FW

S I O N E .

CVM mermgxatmfimrm effe arbitra* rer,ijs qui conuerfiontm noflram kgerent,

neqt de quibufdam dUigentuu cogttare,aut cxquifi* tioniuacarepoffent: Si qwedam quafi expUcando fluduiffem reddere cm euidentiora tm umflriora, aidiMhancetim operam priori,flftinmm ilhm qmdm,utficneapparebit,fed neq) mdiUgentm, w$prorfus,nififbfo Atq)fatis . . . mteUigi

\

Page 77: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mtektgipotestdehdc ipfd narrdtione,ueniffe Sytu efium Ccmfbxntinopom, legatma fua patria xy, finitimis ciuitttibus, ut er \mperatori Arcadioptc* cefiionemgrdtukretur, ey quibus aduerfis fiuepre* nurentur exponeretjtypeteret onerum grduifiimo* rim dueudtttmem. Itttp ueram effe mfcriptionem puto,adAjrcddium. EtfiEuagriusmentiotumftcit compeUdtionis Theodofiane. mam perfpicue fi* gmficdtSymfiusordtiommhdnchabittm cordmfia UoTheodoftjfuperioris. QuodftEuagriusnonua cukuit memorid,aliam effe oportet compeUatio* nem Theodofij,id etr, Tioyopi^TteocrCfavHTiudp •7reo§ fjiocfloiriop. Quqddutempriefcribituriic* Top ScuTOKjaro^a, id ad Imperatorem non ttm narrationem,quamkuddtiottemfignificdt. Dixere enbn m aliquem Gra>cifcribi, ttm eaquibus muehe* rentur grauius, quam quibus kudibus uuim otrnaa rent,ueletiam'mlrruerentpra;cepti5. .

(Mf i<9w nixjj xa$</Va/0 Mettphoraprouer* blj Ariftophamci. Ittenmin Acharnenfibus. o<ra cfn <filcPHyp.cti aixh I<U.OUT» uaf><fitctp. Sintili* ter $> ?§S proxintam accefiionem fignificat ey quafi ttttum. Vkcet Gramntaticis effe cxiPHxmlw. >§S,j>ro>5S?(,er trmktiommducTm'a tona ftrina,utalibirttulimus.

dpipdreeykutitmfcendoy xapuxea hec e#. ty KajuKK dicebdtur cibus exqutfia miftioneplu* rkm ddfiiduitttem appardtus. Proprius culmarm Lydidrm,ynde ey prouerbimfafti/mrftMTiTcu*

cfiap

Page 78: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

cT-tSp xayi?K«S,(U.HTe /xasiycop ^Sojvq. ctmfi* sgmficdturfuditibus carere eo ejfeficilius,fi abfint ty tnolejh.

Modo ne) hSSba fxii, Gr<ec<e tinguc propria %Xc\0JrtQ. \ntegnm effet, <xXt\a a)v7\aosi6H fxi, uel otcaq fxi. ey &&«. bdbet tumc monendi uelrogandifigmficationem.Vt?latomHippiama* iore, 5c2eV 07rus re}(oy ycfj) avrdq. Sed uide qu*fo,uteyipfeafiis. «VypoiKi a autem eh rufiici* tas afpera,recedensdburbdniate ey ciuiliatc,fi* cut banctxuperatfcurrilitas,id eit, &cofxo?.ffxJa.

Aureslaudatiombusdeprauatcfunt.) VTT *&rai vap T « WTCC IK^SC/VHTCU. Meaphora etc du* c~bx a confuetudm uit<t, qua ut honefias confima* tur,iammesmaximedeprauantnr. E&igitur %n* «/WTHOICJ corruptio uit<e,mdijciplmxdiffolutio* neey educationemak. Suntqfhoc uerbo pofitrio* resfcriptores tibenterufi, Euagriusde\ufmo\m* per. Xirvrai yx/f TpTq (Ktfis&tirTHfxivoisoJrV &V0P, taTr<ap,T6, Ti iVyiVVtcj vxp^ TO ^qaffv. MdU educdtieypetulantesneq) taudem retinent gt nerofiatis ey effe audacesfolent. Hi iam erunt nU mrm h.K.6?\asot.

Mt tibi Cyrerue legant.) De legatione eft di* Hum. Cyrerue autem urbs in kfrica, Greci/s eft Kvtfi&H,condiaaBattofilio Polymntfli, adfintem cognomento ApoUinis,ubi commendantes Libyes regiontm,ea parte cctlm effe perfiratm dixiffi

refitt

Page 79: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

referttierodotus fXi-TvKOfxivi. qudfi tuttc ontnUfct cunditdseyrerum copia deflueret. HicBattusco* gnomentummuenitBedti. JXommtom dutem ur* bmb<tncKVfhx)tx»perbibent <\ Hympba fiiiaHy* pfeinepteVeneijuuttji&prcmpteocedni. Suntqui originem nominis Hebraicm effe perbibeant, & ftgnftcariiUo urbemfbntk.

Kegk<mimmconftrrndre.) HuncenknfxiTcc* &a&K&§H9tA &6$ynu.Ka$ ufuseituerbo. Qup alijlqxtTCie&Tu&utTbeocritus, Sctf&ep x?« <2&* fcowj* T&yC eutftop \osvr

'a/xevop. Eftdutem Sctoo-gp, KO/VOTOJV/». ^affe/u owf»* HwTojop.

Itarmordiri) Grtca phrafis pecuUaris etc <J> l/XKitJfi. ovTto viSffS^ii /rou OIJWTJO). id eft, KOLTKaiuj TcfuTUX) ixfyjj&, ttut tale quippidtn. Vis ne ita agamusprimd aggreftione i Et moxjur* bareuenationm,Metaphoraetimanfifkt.Sed $v* eap perperm fcribitur, cum uerumfit, isiieccp. MetapbwaeddmdpudPktonmcuius lector cUti* gensfuit Syntjuu^v&tfli. rsoiQ^ ovp ait &tu tPoKH #KjoVn}$ livot» u civtt&oGoT iSHfivap, ©\ </WOCAWTOT4<»OC/» aixb ayfotp zsotoi. Qttatis tibiuendtoreffeuidedtur, qui tnter uenmdum ob* firepdt,ty in cduffafit ut uemndo difficitior captu* rareddatur* .

Execrareeyrtpudia) iw<PioWfxnGC%jGr** xa Ungua mftmtiuis utitur,edicens v tubats ey

montns

Page 80: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

mtmenscrprtecipiens.fiue uar '{7k\iq.ipfeu K&T $)«pk\ayki),utdliAsdiftmeft. Gr<ecm autem uerbm duobus Latinisfhiduimus exprimere. quod fignificat ritm quendam folerrnis auerfationis ey> dbiet%>msdtq}detcftationis.

Vmcundid ett,ut ey Hepodo uid.) Hefiodus dL citmextremuitte mprobittteeymonmpetuldn* tid,eympunitttefcelerm,reliquijje terras candL

, ddtMdeMfatfiutyvifxitftpO-redijjfemcathm.

Grtmitereymiquotmimoferre.) yi </tyq> rl* hi&atfigmficat hocplane quod dUs Latinis tterbis mdicdtur. ficut ev T/8S<9$ contrdjboni confulere eyatquoanimofirre.

Bedtmpr<edicare ey laudare) Hax in Ethicis djjeruntur,ey Rhetoricis fcriptis. ey funt Arifto* telicte dottrinte. Diftinchom autemfubtilitds Grte* ctfermesusettpeculidris,neqj mLatinoexprimipo tett. mterprettnturdutemLdtini ttm IntAaiixo* vstqudmp.aKaetopqudmetiam oKSiop bettiey filicisnomine. Et Grtecifiikem iuTux» uocant, quieft proprie fbrtunttus. Hoc loco dutem fxa* K&yopdiuiwmnomenmfirttoum Synefius mpli* cdt.Sedh<ec,utdixi,mEtbicisdifhuttntur.

Eortuntebenignitds.) EdettivTvrjcJaproffieri fucceffut. Ete&figurdfemtnusufiaaGrtecis, uff} cfauticip, IUT-X.''« vs%a\iop, ideit resuaga.Si* cutfim mtkm

Hecor*

Page 81: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Kecorddrepdtris.) kvdmfXTca&cii. imcfmfji 7rd^i<9S trdnsktmettddconfiderdtionemeyre* c'orddttonmdnmquifuntciVo.Koyi&/xo!. Signi? fkdtdutemtuunerdreuel enumerdre. nm Aepkne. fesisivrtdicunt zsi/XTti, Et fblentplerick orrmes fumrndtimdggregdndd V.expucdrenumerps.Tbe* odofm dutem VMXor pdter Arcadij uirtute fua dd focietotemprimm, ey ntox potefbuem imperij peruenit.

Imperdtor.) rop % ct&tKia. ey Kegem ey mu perdtorem,fumus'mterpreuti.itt enim conueniens eyreftumeffe uxfm. • r r

PoftuleturtemeriMis.) flmKftpfigmficdtiudu cio perfequi ey dccuftre'. E* cpivyep rem effe. q<>oifjLici dutemfunt itgooifxicc,.Atticd Syndlae* pbd. nobis dptmfuit uertere originem. Voterdirm dutemey' exordim.

Impeiij tittdm ddepttts.) Scvosf\*&tqqtueey &vay6e(koie>ettrenuncidtioquddeckrdturiqui, cuibonor coUdtus fit. id eit, de Itnperdtore cred* to,qiu>dnostecimus. vMovrropdutemett2CWTM§ Hon<o?,idett,dpuluereey drend,m qud ueteres ludispublice decerttbdnt. fignficdturq} fxtrcsQo otmcj fenectus cdrens Idboribus ey certmimbus. Quod deTbeodofio dliterfe bdbuit, ndmpaulo dru temortemcimfedittofisdcerrime conflicTztus fuit. Sunt dutem biftorie note de perfidid Mdximi ey Eugenij: '

Ldcrimis populi.) Gnecdfunt ekgdntid.voyo o//xu|e

Page 82: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

oifxa^trttt iv Zfxjpfyop. fikm &v &«t©>i« vopfignifkat multitudmtm aUerius potejimfub* ieitkm. er o5<u.cf>fa<9$ prouerbij etimfigura «s furpatur.

CalcaribwmciteQp.v&vrio-ity. c mouerbo reddipoterat,extimuki.

Tejferam.) VerbmnuUtve. &cwb'Hfxc<Gr<ecis ettabeo quod de ahquofigno conuenerit. Kvya wa iAfas fertra, ^jryyva © KVJ@> acw0iu«.a, JiV? tfvV/*erx@' M9cV) Hyi/ievv.

VeftibuUs lucorm.) Tip.tvn confecrata loca fimtdijs ueteri fuperftittone. Sed Ucet TtgOTiixi* vjcffxccrxetimjanonmfeu <editm facrartm ue* flibuk mterpretemur. Nota autem ett <rvp.flo7.op, fignifieatiooccultior. quaUs ettcreortmqueVy*. thagorafymbokuocantur.

Vktutmckfitt.^infijq. R « c r uocabulm peculiare Amentenfim. TribwparstertiaJtosquo ncmne potius quam clafiis 'merpretaremur nen

, reperiebamus,namcurite,nonarriJit. lnquibufdmrttmut}inqutbufddmplus.)zs/Kio*

Vi|faer /«.eovif fa pecuUaria uocabukfimt Un* gjueGrace, Signtficaturautem omrunoidfhuUm quodnofbramterprettiionemdicmfumus conati, phnautminmadipifcendi,uel etiam copia ipfa hoc hcpey mopia.

Externa bona.) Svqxiot, quajbrisfimt. qwe e r r& ifco uocantur,eym ab animbonkdijmguun* turqwemterimfunt.

P Qtjp

Page 83: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

QUO prambMur difpofitio.) itoooiKovofjctsa luouop. Ekg^metiphoraacuraeydiffienfatio* mreifmudrk. HaceiMdiffiutUkttebcoidomo explkati,pr*fdrandam putmt dutor tntettigen* tiamaudauricttera.

?aterttofierexcl.)Bec e& enmma fcriptura tsoT^HixZp. indicatiautemestfblennkey do* mwwaCbrifiianorumprecatio.

Hmcprogrediens.) tv6<vtfV>.<o//. Skcnmfcri* hendm}abagitAtioneemorumdukametipbora.

VemeydcmefHmBjex.)tit}f %sict&.Vrouer* hijfiguradixit,tikm orfurum effe regyu gubernu tiontmaficoeyUtribus.

Achnbrationem ey terrorem mdkauit \KIOM*

&taecrii9JTCiTr7\i$iae>uocabulk. Nam Hcerah* Trtuif pauidutjtt ey qMfiperculfus,eyThucid. ettttttti\rxjctpii)(ji HJ K«r&rtu<f/|9. iKTrX/Mfe/F euttemhocbco fignficat commouere admiratione fitt. Homerombuperturbatbnmfignqkat,6dyff. ti.itty&ep.i&TJHC&ioi^Hiptyoi.

( . Adunmimperkm.) ufo/JJ&p adittbufhrationk eygubernationkey curationk ordhxdriefigyufica* tUnum babet. Vt oua:erap iT^ccgie} TOMTOUI.

u6<ffxx\. rege ey cura. ey Homero dutbres funt WffpjHTQPiq.apputfimauHmmtimw oteotiSo 7^bi,quo uerbo imficdmrKtrzmdw^/Sawawfer [ecompQfkiojymuMmcUMtio.

Page 84: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Ne$**j«gftO Verfnftmt Zuripidis. Proriwt* emttiCfctutemiiVledm,hpc nwdo, Hgyj iua»8a,vu uo*) oTa ro*\t*Bo*» K«K4 "&U/JI.OV$ K<? iidcrou/i r l/tcop tfXoV/tdcrcd/r. Cmqidddian-itpdrtiapimnufcuhnu hcrywtie., furipoteitutmcmwidUpftHJit.

Qtjfcdftigdnt.) Grxcdfunt hoc loco obfcurio* rd, edtnq) ob cduffdm et conuerfio nunus eft ittuftris. Senfusautemeh\nmfimUe aliquos dppettari ae* bmamkos&ntuMfa fe corrigi,opiwmem afperitttisfux er djficilisdtq) grdufrdonundtioms.

AmpUfkdre.) ZjeXcbTotieiriiSii. PecuUdre & hoc uerbum eit Grxcx Imgux. 10% nmfentpereok dernZMtmtrdnsfhrifblet. Sigmftcdtionemhabet emfclkitttisqumxmldriv cuimmdereaMjcop fiteuemt.

Ndturdm prktcipem.) k^ejtiA oucrfce. quoi dntiqmttte er cduffd dtqi e08tontprimme&,id $t^<XJopdGrxck<kcitur.oi#'i&pmemquodlio nomtmmterpretemtrqudmNdturXyfiquidem ef* fntidd)fpucedt,nonuideo.

Ac Pldto.) Locuse&mfecundorenmpublicd* rtm. TjjortXtJa onfem prxpdrmones fdcronm thcebantur,cr res diuhtd qux <mte nuptidsfkbdt, Trdnsfertur%nomendd qudfcun% renm bontrum ptdpdrdtiones,qudid funt qux o^oxaiAv/AO* racro^oYu/AvaaMaT^oicjatfia*.

F * fii con*

Page 85: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

I» confhch arm.) <J/ j§t/qc cfld%o$.&a})iK(f[o* X I K 2 § . s^arnyep autem mcnc duchrem fiimus interpreM.quqct^ quemLatimpr<etorem.

QuipotioreaUquolococurdm.)Uifunt bi yt TCA<J, id eft, quilocoprecipuofuntcrmutkrepu* blicofitnguntur. SopbocksAiace, tCAvjp rdp !c9fco/j avtApa x}»» w " "W rsTuJ,

Ge/r»re pecfer.) Loer« Hcwieri <J«ew Syntfius nimccornmcnttuureit)?.. v\ carS^icrcchTzisop au temdixUmperitumreimuuiiris, quitubarumfonU tusMtnmMdiuit,mtncnafjueuitaudire. %&yiji autem eit acuere,ey ducitur xctTctcpoecx afirro quodcote acuitur.

Extouerelaudibus.) KvJccivep. SicautemAga memnoniliad.K. ttvlyjio <fi IKC/J 7KC9« (^syjHvojea) a v o x * ' wa]go8<vv SK y<vV&H<| ovoAca7,©/» avtApasKasow. J5<XVTa§ KVcficflVCOp. /XHd\(XiyCi7.l1iO ^V/XCo.

Honaberrauerit ictus.) OVK OVTP o*KO?rSj fea* Tco/xti. odyff. ep'. dicitur oucAs.cc? a»t07rS H/XGVO

*T<VV. VndeProuerbiffiguradeijscpunmfkttun* turruq;errant,dutraeSt. o</\ <mfe/» 7v'. eft c|»»'yH &l%additA,bvxc&pvLLaip caP axoTrrJ ou<A etW d>6\HCj xiuB&Tai %a<rh.<\ct. I» uerfibus autem quosaddidiieh^aN "K

T/'<J

Page 86: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

rh<F b)<fr S'/K<# h <fuh foiiAOViSvtdpotfa voxe • ' • •

7i$&tr6)p. txyaBa t&7§a/tp«tWcj %hp irxips.

BeUinimirmutpnt.)Senfmuerbormputo effeexpreffm.MaVmdutemT^rvql)e:)^ap^i* Tcttjtrea.

Qtudutemfructuteit.) o JjlaTfXeXtxuKare, VfitottiJk.i-\.iqGr<ecifcmonK. tjy «8cj monitio* m. mtegrmerdtfrmpUciterhoc quoddtnmodo. o Si atT^£AauKariTo/K»j/a§}eK§vo TVtoa o-i&i, uelfimilequidddm.

Mordetenm.) Homerieiuerfitsmtim oA%. gemmds dtttem effemfrxds, mterprettti fumut vn* y o vad3$. quod bis dd cotmecTmdituefitt etidmtm uteretttur, qudfi earmloco qutu ttcmmruntJU butds.

Pduommmjkr.) tosrroj o/ raco. menmfcri* bendmAttico cdfu nmbus. Execrdtio duttm Ho« mericdtX. rV a«/vdi/ %oso x/^tovo; KaKM// tvfcX,' «^* '*°£»

•yacj. Howore cr dignittte aqudUm.) b/x6r'i(Ao)funt

eiufdem loci er dignimis. qudUserdtpdtriciut ordo Ronue&rfic dpud Perftt dtq\ SpdrtidtdS uocdbdtur prxcipudnobilitdt.

PdtU hnpUcdti.) DeUcids frcit dutor hoc loco T « 7 ? /A£T«tboja7cj. Arifiophmcmdutcmeft

c/> vscpfcAa/cj. F ? <&

Page 87: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

^mvrtoVotffag lyKiKoj uXivjLCv© . 9\)(Jlo6}o$vTi>i autem nnnfmfunpiiciteroniu fli,fedqMafibaiuli. ,

i»itt4.)TiXiT8.«c^«i/?W qtuedam quafi kfa* crkarcank obferuatio.

Suam terram.) niw oiniiap. ejr tafcrwi opor* M.tl&dutem,{&i^ie,,olM}ItHuopylw u yjo* o&p. C^^rfK^ewfewtMrcCKjOTiXiurio/),^ uerfmHomericti/\. T .

GermmiPus.) *7r§o6oXa??. -TrjoSa/Sossc^ e* nmflirpescm kcipiunt mefcere,utcmtrudunt depahnuPgemnue,tmuitesuirefcunt.

Kefponjim effet dmrus.) ^HikctusvTQ^.i negocijs dutlum eit uerbum.Cometut autem refpon fmboG loco, quod daretur kgaxk. ntm generalk e&ftgmficatio,trj^atiomejr expHcationis pubti* corumnegociortMt&fententkatcpdecreti. Ari* flopb. ^«rModjoji^o-eas/^gH/jiaT/^e/» orjw* ro. js6gt ivemifo.Primm tvferendumeffe de Euripide,ejrdecernmdmde poma. Tbucydides, Tto-i JSSMCJP ix^Hp&utfi •jVgjX/css:; cm cpiibufdam*gitdefocktate.

Atcpcaputnu.)Verfus ett Homericus 0^,6. de nuniftrisprocorwm.

Carinm.) Tandemncntbteitimpraclarmlm peratorem kdicat. Seduelftribatesebicerror,utl autoris memoria uacStauit. Nam Carinmfilitm CarineajcmVeifi!beUmgefiijfe,frjrpMffepatrk djfiim&mm&adumeft.Qts&ropterpro Carino

Carut

Page 88: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Cdrm reponttur. uutcl dutem, tsfostvop XmjKop %rv@^, quid numerofe cddere uidebntttr ,fuffiicdti fumuteffeoLioKop. w '

Yuncno mmuierij.) errwjyejty Sigwficdtur t* nbn boc uerbo ntumis publici ddtnmiftrdtio,utdlu bi ojttndimus.

Tucofdmffiecimufurpdtis.) fx«2ko7ri<r«<dt cvSaaZiZctcfftluq. simficdt enbn uo&txomie ^iSFi,ftrm«e<dientftcmeyffiedm.ne<fi <at un» quam bocftttm tffci ffl avay^ovicixdp, ideo pr<efmfitmporemuertendofummujl. ••'

ItuToxpaTojie.) PfWJ qum omnkfttnt,ut nonoputfitreldttdliqudredddlios.

Erattitbenk etiam Kex.) Uuitu uxor Jeaa**» 7.I0SO: disebdhtr. Curaioeratipfksfacromnry iudidmadiuumpertmbittmpietait,ideic, tfiinu icci&lag. Sbnmter crKomteRexfiiitfdcrorm.

Kegni iuftick mirifice cdmmrnddt.) ln7a<tlvJ i?tQ%acri7i\aL. ittenmfhtduimttiGraca htter» prettri,UtdUqiuddlcgmibminteu)geretur.C}jud autmfit <yKtcrdpfuprd diximut. Keddit igituriu ftick regni ddmirdbikey fuffiiciendm mperim unuts. NdmiZaaiKianuncregnmiujtmfignifi» cmt. Tjiffiutttionesauttm Pktomc<e his derebusfunt potifiimm mpolitico ey ubris ttm rermpubUcds rm quim Legwm. quoddutem non effefmsmbulu Uem mterpretttifumus, mouit nos id quodddditur TSficsTVey&p.Sedittfcribttur <XO/VO&<XTW/J.

F 4 Tutwnbua

Page 89: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

Tunxntbums.) %ohoZcsTHC}. atq) h<ec tstuera fcriptura.

Qtnboc itUs uitio uertttt.) <j>6ov©-' OW<AE;$

Proueibijfigura ett, de ifs qut concedimut out tubil moramur. Eurip.Hecuba.tcO ?go v« y» ou <j>ftov2. f^ongrauat<mh<mcmr<m tibi concedo. Et mx, mquo nthilfanitttis est, ovjip vytlcj. Prouerbijfi* gurd. Eurip. Andromchd de Spartmis, iTunra tiovSip vyiiq <X^CCZS«JI tsiei^.

De <tnimi eUtione.) Hoc est <j> yov nua, Vnde er o?povi<vjLar/Ǥ, quidmno eitelato eyaliosdefbi* ciente. .

Videre Ucet,) Pecimut b*e trmsfirendo ut qua* Vfcunqsfenfusnmabhorrens 4 Gr<ecis redderetur. Qtyecerte ftmt hoc loco obfcura,ntck,utftdbicio tStjmegraeyerntndatt,.

ParturUt.) niw hftmtfiLvty.trdnslatioanU tentibmgrauidis,utfatwm edant.eyhsec eit uera fcriptura.

Qttprtmey fidei commitm.) Scriptuvdm edi* ttmnds mutouimttsboc mdo. <t>i'\6o'o<p©*' i* jasi(<?wlufeao'/7vtw<;a(ua|/o/'H9^ vsisivep £ ceufijot yep\ oaoauA. Et uel ueram hanc efje uel uanlongekueroabeffearbitramur.

Secermnda effe.) imo7vca,mdicm* uerbum. eyid^Sp vscticfisq, Graxdphrdfts. Uitdici. •

Velab dgricuUura nofira.) EtUm dgricoks ar* mtndoseffecenfet,eyomnkconmtioniS4t<j)ordi* nis mortxios, utpnefidUpopuUrUfint eyqudfi do*

mflicus

Page 90: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

demeftkus 4c proprhts excereitus, Eit dutem Ut GrecotQfcHqywgyicsq. QtHerumnoftri,ideftt

cmmtonfmgtttm dicuntur,ij Grtecis QJJ\OI et* imfknt.

Pudoremuelmeliorem.) Secundm hoc, - xtje^asflfr aWtoa^AfctyartWaiiio^ SV/VKOT".

EftdutemduplexuerecundkfecunduEuripidem, K^OVKflCKKjK//^ a X , 6 © > O/KWjV.

Nojflro m&rieumcere.) avTaeyerjv Tacj v/* Kao.«/ «/cSorw noftrmfitoput, nmediorm, eo* rumq) externorm.

Conflhare luris numtn.) SiftJu J2>»Aa/'ot//. aop TH<3 JsstjrXK/jeft /oUTta/a oon/ii/ fmefesiuris nu* rnm.Themisenimiufticidett. cnrupxdutemueflis fltttuiusccnfuttt buUs.

Edutnbnts mfis commodds.) f/^yvWaij ei/« /JLO/P /a/j, numerifunt imbici dmetri, ut dtqua «,« TTiKc/ oxH jfe <$ uideatur. >

CapSUtos dd Euboicm morem.) Ko/ia>vra§ iveoime,fecundmhocexcdndogp, TqsJ1 /axjb a€avTi§ iVfVTO ^oo/ oV/e^ KO/JLOJI

OJVTi/J.

Theatrmiuflraretur.) yivoivro KaBapC/a. deglddUtortm cornmiflione er c<ede h<ec dicuntur. liiflorid dutem beUiferuilk notc est. m Ldtinis hbris pro Crixofldfo aUcubiChryfosfcribitur. ctupdaua tern dc Pompeufbrtuna dddidit Synefius, id quafi ia

F s 7ri]§a«

Page 91: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

tMdcotntccrit. Cogiare itbes.) OVK «/VvtvcJHKOcej ; Muttuimus

figurattm orationem mterrogatione m fimplicem. VerfutautmHomericuseftoA?'.

Morboeffccmmti.) voc» JtoAt/a§. Ittewif» fcribendmexHeroiotilibro prbno. Htfiori<e au* tem quarm nuntiofit boc loco mpromtufimt.Vtr fKHonuricifitntfad'. erJA.ee. erJA.A'.

Af/g dfe ecf.) Tranfitio btec e&,cri Rbetoribus iicitur. iiyj&Tc6%i<ft(} eft,id c&clauffula. Pfctfo Cbarmide. UQ/V *p <F l y w. cr fepe m Tragceiifi »>rter|Mo' .

£( tUui nmurm mferetur.) Scribendm ifT-ijxn bnetyrat. Utpofbta, bethm denunciattM, soAi* iMphti%isxMop,qiwdpr£ fe firt cr ofitndit. uelquqitmnunttcr adormtur. Cuncfaauttmau» dkeeycernae,SolemiickHomerus. HtieVlyfi fefidffe btmcfids nunfuetiparentis htjkr. lAi.

Dhnenfm pdbuhm.) Pluttrcbus in Cleomene, prifcm Arcbiiamm retulit boc iixiffe. Tsfai* fx&Tvrayfxiva ovcriT§rai tcmfocijpofius larentiefinkitributt. IndicHsLacomcisttmenboc lapfus ntemoria, Arcbiiamo Agefilaifilio dfcripfit.

Qjj<rt« nobbs reiiant.) iJmiufxTp ^tAKft quoiam moio,ut,Tm numfiuntfems. ii eft,Qua<t lesreiierefokantcosquiiSUsquafiieUquefcunt.

\ CHM

Page 92: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

,' Cow tertio.) bowrtm ordintm confundi dicit eyperuertiab auaris ey httmtis, reifieiend<c,qui funt jtfx/AG&s/Ko/', Mercatores ey fceneratores. EScautmordoiTk^mmorum^qu^fim amti bo* »&. Corporis,fimpliciter externorm,id dt,fbr* tme.

Vtipfebonus.) Scribendm mm oVya8o'g non &yo6Si?. cpeop nuncfhuUm 'mterpreatifumus. de quofuprd.

LargUorm rurfm.) rdp «^«f NW/> zs&\ip. Idettjrepetentes iUa nommqwe 2?eo attribuifo* Untlargitorisbonotimeypropicif.

Hic fbns htcis.) myi cpardq ovrt. Gneca phrafis.eybacfcripturaueraest.

FtodtT4tores.)apfcoscxq.lwmmpecuUarepr<e fiitbrmSpartiatxrm, qui ft cimtatibus focionm cbUocabantur. Reipubuce,mterpretttifumus <rrv %7<up,qu*ettfummrerm.

Subapertoccelo eym acie uerfari.) vircuteop-enmdixerrquodeffetexpofiiumcado,cr campos tcnnct.ficutexcercUitiproduilufexwrbibttf.

Elane enm fiire debes.) Uoc loco uehementer bufitmterpretttio.mcphabeoquiddicmjnfiquod in procliui e&, mendo non carere Greca, eyeffefbr ttffemutila,qutehicexponuntur. de quo utego non dubito, ittfentiateyficiatquifq; quoduifmfierit.

Qujbufcmqienbn gaudct Imper) Sententia i ueteri*

Page 93: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ueteribmfkpc&mumnufvpato. Cicero m III. delegibufiau Uam Ucet uidcrc,fi ueiis repUure nummm tentpcmm uirifiurmtytum numm'mprmcipu)mextUerU,edndem m populo fecutm. Arifbteles breuius hoc ,poUtkortmfe* cundo, o, TI </*' ap faoTuxGn rifjjop tivcxi TO

Ktff top, fcv«yKH Mt)u) nUb aJk\h» TfkiTrP <P6\ccp <xxoj\svep. VerfmWornericut

esYfkJ. Etfcrmonemefjctm» brmrerm,dttsm

Dewoertti.

F I N I S.

f*6" ..-w i

Page 94: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

£K T f l N SOYIAA,

'«•TJ Yrw©' fcTTicnw^©',** VTtktued<Aos s^Vy^TccTrihtets <th yv At€faet€*'io*&' %2p\iGcp& fft ke.ecZxmy ypiySLt&y Xypot "i\tjsi€/\iec cAtKcpoPx\yfeiuuccTiKk r t xj <& AiGcpcfj i(o}i /Xoyag J&ocrthtxxs, Vfcrir}- t/e** *xs M iWi/ax4iWy,t^it«{iiicf/ 7% tpcchec* ttpccSyXsft %«%. nforoiecsKoyoy oouuic<rtoyy

*7*JjjJtKuycu^Tiiti, f«t£ aXxec seASsec KSU o*teccpop& JSt€Ki<t <rtwvmfiyi<su7tcs QCUI*

uetfoyMecs imso/\s)s."

£K TO.N EYArPIOY ^oAtmxff.

T Avrtcuot Lou-lSs &S fuuttroyvm* wXySiiuy cpioi jgec Xtwicrt& 0 KVP%*

tcu& is uvroy HxtTU,TH oixatc i*r<W Lo<r unertty TLU cQtectefty. VT& 0 Zftt/ta-i©* »f/ it8i> vre teMcc TSOUITK /\iyt&. <Zjjj\aG<rjjL* «fp </t »Tfoff tf -A «KooTecroy c^H/rtutcy/j «e -(aet c^cc yptsteway ocwux&Lvcu Jfr UH 7ifoazrccQacty « itWiVitdatc XPjLtitTay TVC OP*\USLMX. Ttmovcrt oV otw eunfcy <7i <ra*

TwetoJ*

Page 95: Notes du mont Royal · minimcfituerbofitpr*dicdtio,ut

ttH&mths vtcJay^tvt&ittS kfMtuucu, utp: TOV {vyoy <?i \<fpu<ruu*S eareAt.%, vrroo •roy Jvoyoy ft ouittskcnus 7t$otthxovv* voy, ovoi <rofk{«y UtJsvTtc^sVdvSohuS Ivukhtt MXOurkvSvtoi, &s TOUS «MXUS

vkvfrhs ketTcus vWrtu, *m Tt4*7vc,<r\ bttccs xk&T®' u«tfty t7tJ7rts ljc»Vt &w yovSchs, mhKvlw$J9<rctv <n eAart* tf®'. o't®' yofyim oo-®' y\yevt,rtxv»* mnvSvi ok Kop4-uscurrSimJ»yMSuv* vit Tuh iteUo-twhu •anmivytitu, hnso Aoi*

o, n. mts ttuTty etotNtruy otfotm tfUV97lK0S hoy®', imo&rir

**viv9X§9smy cpt^tTCU •arovuy.

**A©V