audit des informations financières prévisionnelles-demarche-audit
Cours Audit
-
Upload
mohamed-belkataa -
Category
Documents
-
view
29 -
download
2
Transcript of Cours Audit
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
1
LAUDITEXTERNE :DEMARCHEGENERALEET
PROCESSUSDEVAVALUATIONDES
RISQUES
RiadhMANITAExpertcomptableetDocteurenauditetgouvernancedentreprise
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
2
Objectifspdagogiques
Acqurirunevuedensemblesurlamissiondesauditeursexterne,soncontextejuridique,conomiques..etsesobjectifs;
Acqurirlesconceptsdebaseetlesprincipesfondamentauxrelatifsladmarchegnraledaudit(normesISAdeLIFAC);
Acqurirunebonneconnaissancedelapprochedauditparlesrisquesetsurlesprincipalesdiligencesettechniquesdaudit;
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
3
Approchepdagogique
Ladmarchepdagogiquereposesur :
Lapprentissagecollectif(courspargroupe)pourlacquisitiondesconnaissancesgnrales ;
Lapprentissageindividuelparralisationdexposaucoursdessancesdecours ;
Lapprentissageindividuelparlecturedesmanuelsderfrencecitsenbibliographie
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
4
Supports/moyensutiliss Moyensutiliss:ExposssurPowerpoint; Supports:Unexemplairedestransparentsutiliss;ManuelsderfrencecitsenBibliographie;
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
5
valuationdececours
Contrlecontinudesconnaissances pour50%(expossraliserpargroupe)dont10%participationoraleetimplicationdanslecours,etc ;
Etunexamenfinalquifaitlasynthsedetouslesconceptsvusencourspour50%.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
6
Bibliographie
BernardGrandetBernardVERDALLE(2006).,auditcomptablesetfinancier2meditionECONOMICA,;
PigB.(1997), Auditetcontrleinterne,Editionlitec,Paris.
ObertR.(2002),Synthsedroitetcomptabilit2.AuditetcommissariatauxcomptesAspectsinternationnaux ,EditionDunod,3edition
Ouvrages
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
7
INTRODUCTIONGENERALE
Gnralitssurlessystmesdecontrledesorganisations
Problmatiquedelauditexterne
Fondementsdelauditexterne
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
8
Contrlesinternes
ENTREPRISE
Contrlesexternes
Contrlesrglements
Maitriseretpiloterlentreprise
Sassurerdelafiabilitdesinformationsdivulges
IINTRODUCTION : GENERALITESSURLESSYSTEMESDECONTRLE
DESORGANISATIONS
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
9
AuditinterneProcessusmisenuvreparles
dirigeantspermettant:
l'optimisationetl'efficacitdesoprations
laqualitdesinformations lerespectdesloisetdes
rglements
ContrledegestionProcessusparlequellesmanagersobtiennentlassurance:CohrencedelaplanificationstratgiqueparrapportaubutdelorganisationPilotagestratgique:suividegestion,contrleoprationneletactionscorrectivesvaluationdesperformances
1INTRODUCTION : GENERALITESSURLESSYSTEMESDECONTRLEDES
ORGANISATIONS
Contrlesinterneslorganisation
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
10
Autrescontrlesexternes
ContrledelAMFpourlessocitscotesContrlefiscaleExpertisejudiciaire..
1INTRODUCTION : GENERALITESSURLESSYSTEMESDECONTRLEDES
ORGANISATIONS
ContrlesExternesAuditexternes
Unauditestunemissionquiapourobjetdedonneruneopinionsurlimagefidlequedonnentlestatsfinanciers:
surlasituationfinanciredelasocitladatedeclture,
surlersultatdesesoprationspourlexercicecloscettedate.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
11
Problmatiquedelauditexterne
Actionnaires DirigeantsAsymtriedinformation
Auditexterne
Scuriserlesactionnairesquantlafiabilitdesinformationsquileursontcommuniquesparlesdirigeants
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
12
INFORMATEURINFORMATIONINFORME
ENTREPRISEPERTINENTEACTIONNAIRECOMPREHENSIBLECOMPARABLEFIABLE
BANQUIERPERSONNELETAT
NORMALISEE CONTROLEE
INFORMATIONCOMPTABLEETAUDITEXTERNE
NormesIAS/IFRS
Autressourcesdedroitcomptable
AuditexterneAutresorganismesdecontrle
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
13
LESDIFFERENTESMISSIONSDAUDIT
Commissariatauxcomptes
Contraintelgalepourcertainescatgoriesdesocit
Missiondevrantdbouchesurlaformulationduneopinionsurlafiabilitdescomptes.
Auditcontractuel Pasdecontrainte
juridique mmequecelui
dunemissiondecommissariatauxcomptes
Missionsditesspciales
AuditdacquisitionAuditdanslecadredefusionCertificationparticulire(unouplusieurscomptes)
-
14
FONDEMENTSDELAUDIT
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
15
Questcequelaudit?
Dfinition
Lesdiffrentesmissions
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
16
Dfinitiondelaudit
NormeISA700
Unauditestunprojet,unemissionquiapourobjetdedonneruneopinionsurlimagefidlequedonnentlestatsfinancierssurlasituationfinanciredelasocitladatedeclture,ainsiquedursultatdesesoprationspourlexercicecloscettedate.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
17
Lafraude Contrairementcequepensesouventlestiers,lauditnapaspourobjetdidentifierlesfraudesoudecertifierquelescomptessonttrsexactementjustes.
Cependant,danslecontexteactueldercessionetdaugmentationdunombredeprocsetdelitiges,ilestvraiquelesauditeursportentuneattentiondeplusenplusgrandelafraude.Eneffet,unedesconsquencesdunemissiondauditestdidentifiertoutefraudequiauraitunimpactsignificatifsurlescomptes.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
18
Rapportetcertification
Lerapportdauditdoitclairementexprimer,parcrit,lopiniondelauditeursurlestatsfinanciersprisdansleurensemble.
Lecommissaireauxcomptesdisposede3typesdecertification,avecchaquefoisuneformulationdiffrentedelopinion :
lacertificationsansrservelacertificationavecrservelerefusdecertifier
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
19
Recommandationssurlecontrleinterne
Lesauditeurssonttenusdecommuniquerparcritladirectiondelentrepriselesfaiblessesdecontrleinterne(dfaillancesoudficiences)quilsontrelevesaucoursdeleurmission,cestdirelesfaiblessesdorganisationet /oulescontrlesmanquantsquiinduisentunrisquederreursurlestatsfinanciers.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
20
Lesdiffrentesmissions
Missiondecommissariatauxcomptesoudauditlgal
Missiondauditcontractuel
Missionsditesspciales
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
21
Lesmissionsducommissaireauxcomptes(1)
Linterventionduncommissaireauxcomptesestprvueparlaloidanscertainessocitscommerciales,quelquesoitleurobjetouleuractivitetdanscertainessocits,entreprisesougroupementsdeparleuractivitouleurtaille.
Lorsqueunauditeurintervientdanslecadreduneobligationlgale,ilestmandatparlassembledesactionnaires.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
22
Lesmissionsducommissaireauxcomptes(2)
PourlesSA:
obligationdavoiruncommissaireauxcomptesquelsquesoientlobjet,lactivit,lenombredesalarisetlesseuilsfinanciersdelentreprise
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
23
Lesmissionsducommissaireauxcomptes(3)
pourlesSNC,SARLetSCS,
Uncommissaireauxcomptesestexigdsque2des3critressuivantssontdpasss
Totalbilan>1550000TotalCAHT>3100000
Effectifmoyen>50
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
24
Missiondauditcontractuel(1)
Lesauditeurssontmandatsparleclient(leplussouventlamaisonmre)quisouhaiteobteniruneopinionsurlestatsfinanciersdunefiliale.
Lobjectifdelauditestlemmequeceluidunemissiondecommissariatauxcomptes(cestdiredonneruneopinionsurlestatsfinanciers)maisilpeuttretenduourduitcontractuellementparlamaisonmre.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
25
Missiondauditcontractuel(2)
Ilestfrquentdemener2missionsenparallle,unemissiondecommissariatauxcomptesetunemissiondauditcontractuel.
Danscecas,lauditcontractuelconsistegnralementdonneruneopinionsurunreportinglamaisonmrequiestsouventdansdautresnormescomptables(US,UK,IAS).EtlamissiondecommissariatauxcomptesconsistedonneruneopinionsurlescomptesauxnormesFranaises.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
26
Missionsditesspciales
Auditdacquisition
Auditdanslecadredefusion
Certificationparticulire(unouplusieurscomptes)
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
27
Lescomptesannuels
Lebilan Lecomptedersultat Lesannexes
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
28
LeBilan
Lebilanreprsentelensembledesactifsetpassifsdelentreprise.Ilesttablipartirdelabalancegnraleaprsinventaire.Lebilanreprendlescomptesdelaclasse15.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
29
Lecomptedersultat
Lecomptedersultatreprendlescomptesdecharge(classe6)etdeproduits(classe7)delexerciceetfaitapparatrepardiffrencelebnficeoulapertedelexercice.
Lersultatdelexerciceapparatgalementbiensraupassifdubilandanslarubriquedescapitauxpropres.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
30
Lesannexes
Lebilanetlecomptedersultatfournissentuneinformationtrsprcieuse :leschiffresmaissanslesexpliquer.Lannexe,elle,apportedesexplicationsquipeuventclairesleschiffresdubilanetducomptedersultat.
Lannexeestcomposedlmentsobligatoirestellesque : Faitsmarquantsdelexercice Mthodescomptablesutilises Changementdemthodecomptable Montantdesengagementsfinanciers Etc
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
31
Lesdocumentscomptables
Lelivrejournal Lesjournauxauxiliaires Legrandlivre Lelivredinventaire
Labalancegnrale Lesbalancesauxiliaires
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
32
Principescomptablesfondamentaux
1Continuitdexploitation2Spcialisationdesexercices(cutoff)3Nominalisme(cothistorique)4Prudence5Fixit(permanencedesmthodes)6Importancerelative7Noncompensation8Bonneinformation
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
33
Principauxconcepts
Rgularit
Sincrit
Imagefidle
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
34
Rgularit
Ilfautquelescomptesdelentreprisesoient conformesauxrglesetprocduresenvigueur ou,ensonabsence,auxprincipesgnralementadmis.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
35
Sincrit
Ilsagitde traduirelaconnaissancequelesresponsablesdeltablissementdescomptesontdelaralitetdelimportancerelativedesvnementsenregistrs .
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
36
Imagefidle
NotiondeTrueandFairView
SelonleCodeduCommerce(Art12314)etlePCG(Art1201et1202),limagefidleconstitueleprinciperespecterlorsquelarglenexistepasoulorsquelargleestinsuffisante
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
37
IILADEMARCHEGENERALEDELAUDITEUREXTERNE
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
38
IILADEMARCHEGENERALEDELAUDITEUREXTERNE
PrisedeconnaissancegnraledelentreprisePrisedeconnaissancegnraledelentreprise
Apprciationdesrisquesinhrents
1
valuationdusystmedecontrleinternevaluationdusystmedecontrleinterne
Apprciationdesrisquesdenoncontrle2
FinalisationdelamissionetrapportsFinalisationdelamissionetrapports
Naturedelopinioncommuniquerauxactionnaires
3ContrledescomptesContrledescomptes
Apprciationdesrisquesdenondtection
4
-
39
PRISEDECONNAISSANCEDELENTREPRISE
&ORIENTATIONDELA
MISSION
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
40
1Prisedeconnaissancegnraledelentreprise
Objectif:acquriruneconnaissancegnraledelentreprise,desesparticularits(juridique,fiscaleetsociale..)etdesonenvironnementconomiqueetsocialafindemieuxcomprendrelesvnementspouvantavoiruneincidencesignificativesurlescomptes.
Moyensutiliss: Entretiensaveclesdirigeantsetlesdiffrentsresponsablesdelentreprise; Collectesdinformationssectoriellesoudelentreprise Contactdirectavecsonprdcesseur Examenanalytiqueprliminaire .
Finalitdecettetape:Constitutionoumisejourdudossierpermanent;Identificationdesdomainessignificatifsetsensiblesetapprhensiondesrisquesinhrents;Fixationduseuildesignificationprliminaire;Lardactionduplandauditetdesprogrammesdetravail.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
41
Constitutionoumisejourdudossierpermanent
collecteetanalysedesinformationsconcernant: lesfacteursconomiquesgnrauxpouvantavoirunimpactsurlescomptes:letauxdintrtetlafacilitdaccsaucrdit,lespolitiquesgouvernementalesnotammentenmatiremontaireetfiscaleetletauxdechangeetcontrledeschanges.
Lesecteurdactivitdelentrepriseetquipeutavoiruneincidencesursesactivits:concurrence,naturedelactivit,lerisquecommercial,larentabilitdelactivit,lespratiquescomptablesparticuliresetc:
Lentrepriseaudite:ladirectionetladtentionducapital,lactivitdelentreprise,sesrsultatsfinanciers,sapolitiquedecommunicationfinancireetlalgislationrgissantlensembledesesactivits..
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
42
APremierscontactsaveclentreprise
Lepremiercontactaveclentreprisevaconsisterenuncertainnombredentretiensavec,entreautres:
LeDirecteurGnraloulePDG LeDirecteurFinancier LeDirecteurCommercial LeDRH
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
43
Lentretien Lauditeurnedoitpasavoirdaprioriquantlaqualitdelinformationproduiteparlentrepriseavantdavoirfaitltudedesoncontrleinterne.
Lauditeurdoitadopteruneattitudepositive:ildoitsemontrerpatient,rigoureux,respectueux.
Ildoitavoirprparsonentretienetdoncsemunirdequestionnaires,checklists,etventuellementunordredujourdelarunion.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
44
Etudedelacontinuitdexploitation
Pendantlentretien,lauditeursassurera,entreautre,duprincipecomptabledeContinuitdexploitation.
Silauditeurestdanslimpossibilitdesassurerquelexploitationdelentreprisecontinuera,ilfaudraeninformerlesactionnairesdanslerapportenexprimantunerservetelleque:desdoutesimportantsquantlacapacitdelentrepriseassurerlacontinuitdelexploitation.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
45
BRaliserlesprocduresdvaluationdurisque
Lesprincipalesprocduresdvaluationdurisquesont:
Ltudedelenvironnement Ltudedelorganisationetpolitiquesdecontrle Etudedubilanetducomptedersultat(revueanalytique)
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
46
Etudedelenvironnement
Lauditeurvaanalyserlesrisqueslisauxdiverslmentstelsque:
Lanaturemmedelactivit Lvolutiontechnologiquedusecteuretlapparitiondeproduitsdesubstitution
Lastructureducapitaletdesparticipationsfinancires
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
47
Etudedelorganisationetpolitiquesdecontrle(1)
Ilsagitdtudierlefonctionnementparticulierdelentreprise.Ainsi,lauditeurvasintresseralorsplusparticulirement: lastructureducapital:unefilialedungrandgroupeinternationalquiauralobligationdefaireremonterrgulirementdesreportingscontrlspourleurfiabilitauraunrisqueplusfaiblequuneentreprisedomineparunseulindividuetdoncassujettiesonbonvouloir.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
48
Etudedelorganisationetpolitiquesdecontrle(2)
ltudedelorganigrammedelentreprise,avecdesdfinitionsdefonctionclairementnonces,supportparunmanueldeprocduresrecouvrantlesfonctionsprincipales.(lauditeurdoitquandmmesassurerquecesdocumentssontcorrectementmisjour!)
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
49
Etudedubilanetducomptedersultat(revueanalytique)
Linformationindiciaireestunautremoyendedcelerlesrisquesdanslastructuredubilan(etducomptedersultat):ilvadoncsagirdecomparerleprojetdtatsfinanciersdelanneavecceluidelanneprcdente.Pourtouteanomaliedevariation,lauditeurdevraquestionnerlesdirigeantsetobtenirunerponsevalable.Cetterevueanalytiquedensemblepermetengnraldedonnerune1reorientationsurlesrisques.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
50
CDfinirlastratgieetlapprochedaudit
lauditeurvaessayerderendresontravailleplusefficacepossible.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
51
Ledossierpermanentcomprend: Unefichesignaltiquedidentificationdelasocit,lesprincipauxinterlocuteurs
internes,lesconseillersextrieurs. Informationsgnralessurlactivit,lemarch,lesecteurdactivit,lesperformances
delasocit Fichedescriptivedelamission+copiedelalettredemission Listedescontratslesplussignificatifs Donnesfinancires(rpartitioncapitalsocial,analysedesbudgets) Informationsgnralesrelativeslacomptabilit(organisationservicecomptable,plan
comptabledelentreprise,dispositionsparticulires) Informationsjuridiques(statuts,KBis,listedesdirigeantssociaux,hypothques,
tableauxdesfilialesetparticipations) Notificationsderedressementmisesparladministrationfiscaleouparlesorganismes
sociaux Rapportdesauditeursinternes,diagnosticdeconseilsextrieurs Comptesannuelsetautresdocumentslislarrtdescomptes(rapportdegestion,
convocationauxconseilsetassembles) Rapportsannuelsducommissaireauxcomptes Procsverbauxdesrunionsdassemblesgnrales,desdlibrationsduconseil
dadministrationouduconseildesurveillance
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
52
Apprhensiondesrisquesinhrents
Risqueinhrent:risquequidcouledirectementdeserreursquipourraientseglisserdanslestatsfinanciersindpendammentdescontrlesinternesexistants
Exemple:
caractristiquesdelapopulation:ltenduedusondageetlanaturedellmentfaisantlobjetdelaudit(ex:lvaluationdesstockscauseplusdedifficultsquelvaluationdelencaisse)
lasituationfinanciredelentreprise:Lorsquuneentrepriseestendifficultfinancire,lerisqueliauxirrgularitsouauxmalversationsdestinesprsenterunmeilleurprofilestplusimportantquuneentrepriseenbonnesituation
linfluencedesdirigeants:Lauditeurdoitvaluerledegrdinfluencedesdirigeantssurlesystmedecontrleinterneet,silsavraitqueleurinfluenceestgrande,ilpourraittreamenrduiresaconfiancedanslesystmeetaugmenterltenduedesessondagesdevalidationdespostesdestatsfinanciers.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
53
Fixationduseuildesignificationprliminaire
Leseuildesignification:lalimitepartirdelaquelleuneinexactitudeouomissioncontenuedanslinformationcomptable,estdenatureinfluencerladcisiondunutilisateurresponsable,sebasantsurcetteinformation.
valuationduSS:plusieurscritrespeuventtreretenus: lescapitauxpropres; lechiffredaffaires; totaldesactifs; Lersultatcomptable .
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
54
Lardactionduplandauditetdesprogrammesdetravail.
Lardactionduplandaudit(appelaussiplandorientationdelamission)constituelaboutissementoulafinalitdecettephasedeplanification
Ceplandoitcomporternotamment : laconnaissancedelactivitdelentreprise ; lacomprhensiondusystmecomptableetdecontrleinterne ; lerisqueetleseuildesignification ; lanature,lecalendrieretltenduedesprocduresdaudit ; lacoordination,ladirection,lasupervisionetlarevuedestravauxdaudit
(quipedaudit,besoindautresexperts,participationdexperts,etc..) ; dautrespointsrelatifsnotammentlapossibilitderemiseencausedela
continuitdexploitation,auxfaitsncessitantuneattentionparticulireconcernantlesoprationsaveclespartiesliesetlanatureetlecalendrierpourledptderapports.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
55
ADfinition; BOrganisation CMoyensdecontrleinterne DApprochedvaluationetdmarchedelauditeur;
Evaluationdurisqueliaucontrle; Flaborationdelastratgiedauditdescomptes
2valuationdusystmedecontrleinterne
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
56
Systmedecontrleinterne:Dfinition
Dfinition:LesnormesdelIFACdfinissentlesystmedecontrleinternecommetantlensembledespolitiquesetprocduresmisesenuvreparladirectionduneentrepriseenvuedassurer,danslamesuredupossible,unegestionrigoureuseetefficacedesesactivits.
Cesprocduresdecontrleinterneimpliquent: lerespectdespolitiquesdegestion; lasauvegardedesactifs, Laprventionetladtectiondesfraudesetdeserreurs; lexactitudeetlexhaustivitdesenregistrementscomptables; lapublicationentempsvouludinformationsfinanciresfiables
(normeISA4008).
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
57
BORGANISATION(1)
Pouratteindresesobjectifslafoisdefficienceetdescurit,ladirectiondelentreprisedoitclairementdfinirlestchesdechacun
pluscesdfinitionsderesponsabilitserontclairesetprcisesmoinslerisquedemauvaiseinterprtationetdoncderreurseralev.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
58
BORGANISATION(2)
Consignesdexcutiondestches Documentsutiliss Contenudesdocuments Diffusionetconservationdecesdocuments Autorisationsetapprobations Saisieettraitementdesinformations
Manueldeprocdures
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
59
CMOYENSDECONTROLEINTERNE
SEPARATIONDEFONCTIONSINCOMPATIBLES AUTORISATIONSPREALABLESD'OPERATIONS DOCUMENTATIONAPPROPRIEE CONTROLESPHYSIQUESETD'ACCES VERIFICATIONSINDEPENDANTES
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
60
CONTROLEINTERNESEPARATIONSDEFONCTIONS
fonctionsincompatibles:A1.dcision/autorisationA2.excutionB.conservationdesvaleursC.enregistrementcomptable
exemple:autorisationdecrditsurvente:A1tenuedescomptesclients:Cgestiondelatrsorerie:B
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
61
METHODESD'OBSERVATIONDUCONTROLEINTERNE
REPRESENTATIONSGRAPHIQUES(Diagrammedecircuit)
NOTESDESCRIPTIVESDEPROCEDURES
QUESTIONNAIRESDECONTROLEINTERNE
TESTDECONFORMITEETDEPERMANENCE
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
62
Diagrammesdecircuit(1)
Lanalyseduneprocdurepasseaussiparlaconstructiondunereprsentationgraphiquedestches.
Cediagrammedoitfaireressortirleslmentssuivants: Ladivisiondesresponsabilitspourlesdiversesoprations Lalocalisationdespointsdaction,dedcision,decontrleetde
vrification Ladescriptiondesdocumentsetsupportsinformatiquesutilisspourle
transfertdinformationsetdinstructions Laliaisonavecdautrescircuits.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
63
N1
N
2
Pointdedpart
Documentavecmentiondunombrededocumentscrs
Fluxdedocuments
Fluxd'informations
Sortiedutableau
Alternative
Traitementouoprationadministrative
Traitementouoprationadministrativecomportantuncontrleinterne(Attentionlesecondsymbolereprsenteparfoisunregistredanscertainssystmes)
Runiondedocuments
Registreoufichier
classementdfinitif
classementtemporaire
REPRESENTATIONSGRAPHIQUESDESPROCEDURES
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
64
TESTDECONFORMITE
Unefoisladescriptiondusystmeeffectue(diagrammeet/ounotescomplmentairesexplicatives),lauditeuropreuncontrledesacomprhensiondusystmesurleterrain.IlconoitdesTestsdeConformit,testsquilfautsavoirlimiter.
Ceuxcisontbasedexamensmatrielsafindesassurer: Quelaprocdureexistebien Quelleestvritablementetcorrectementapplique
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
65
QUESTIONNAIREDECONTROLEINTERNE
Cestdabordsurlabasedunquestionnairefermquelauditeurvaeffectuercetteanalyse.Grcecesquestionnairesprtablis,uneobservationphysiquedesdocuments,destraitements,desclassements,desfichiers,desvisasestassure.
Alissuedecetravail,lauditeurpourrasorienterverslarecherchedeforcesetdefaiblessesdelaprocdure
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
66
TESTSDEPERMANENCE
Lapprciationfinaleducontrleinternevasefaireaumoyendetestsdepermanence:ilvasagirdedterminerdansquellemesurelespointsfortsobservsprcdemmentonteffectivementfonctionnduranttoutlexercice.
Lesauditeursutilisentgnralementdesmthodesstatistiquespourslectionnerleslmentstester.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
67
PLANDEMISSION
COMPREHENSIONDUSYSTEMEETDESCONTRLESINTERNES
PRISEDECONNAISSANCETESTSDECONFORMITE
APPRECIATIONDESCONTRLES
POSSIBILITEDESAPPUYER
SURDESCONTRLESINTERNES
NONOUI
APP
RECI
ATIONDELA
CONCE
PTIO
NDUSYST
EME
VERIFICATIONDU
FOCTIONNEMENT
ETUDEDESRISQUESDECONCEPTIONET
SOLUTIONSDERECHANGE
FONCTIONEMENTFIABLE
ETUDEDESRISQUESDEFONCTIONNEMENT
ETSOLUTIONSDERECHANGE
NON
AVISETCONSEILS
OUI
PROGRAMMEDECONTRLEDESCOMPTES
APP
RECI
ATIONDU
FONCT
IONNEM
ENTDU
SYST
EME
DApprochedvaluationdeSCIetdmarchedelauditeur
EVALUATIONFINALEDUCONTRLEINTERNE
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
68
Evaluationdurisqueliaucontrle Aprsavoirprisconnaissancedessystmescomptablesetdecontrle
interne,lauditeurdoitprocderunevaluationprliminairedurisqueliaucontrle;
Lanalysedecestravauxdanalyseducontrleinternevaamenerlauditeuraseprononcersurlerisquedecontrleinterne:
FAIBLE:contrlessubstantifsrduitsMOYEN:contrlessubstantifsimportants
ELEVE:contrlessubstantifslargis
Cerisquedoittrevaluauniveaudesassertionsquisoustendentchaquesoldedecompteoucatgoriedetransactionssignificatives.
Dunefaongnralelesassertionsouobjectifsdecontrlesontaunombredesix :lexhaustivit,laralit,lexistence,labonnevaluation,lasparationdesexercicesetlabonneprsentation.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
69
valuationdurisqueliaucontrle(suite)
Qualitdeprsentation
Lasparationdesexercices
Qualitetconstancedesvaluations
Existencedesactifsetpassifs
RalitExhaustivit
levMoyenFaible
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
70
Rpartitiondescontrlesparcycle
ACHATSfournisseursBiensetServices/chargesetdettesdexploitation
VENTESventesetcrancesdexploitation IMMOBILISATIONSimmobilisationsincorporelles,
corporellesetfinancires/fournisseursdimmobilisation PAIEPaiePersonnelOrganismessociaux TRESORERIEbanquecaisseVMPrsultatfinancier EXCEPTIONNEL
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
71
Flaborationdelastratgiedauditdescomptes
DOMAINESIGNIFICATIFETZONESDERISQUES
POSSIBILITEDESAPPUYERSURLESCONTRLES
INTERNES
IMPOSSIBILITEDESAPPUYERSURLESCONTRLES
INTERNES
ANALYSEDESDONNEES
PONCTUELLESETEXCEPTIONNELLES
FONCTIONNEMENTDESCONTRLES
UTILES
SATISFAISANT ?
ELABORATIONDESPROGRAMMESDECONTRLEDESCOMPTESALLEGES ETENDUS SPECIFIQUES
OUI
NON
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
72
ExempleAuditdelentitcontrledeGestion
Phasedediagnosticetdecomprhensiondessystmes Lauditeurdoitvrifier,danslecadredesonapprciationdelenvironnementducontrle,auseindelentreprise,limportanceaccordeparladirectiongnralelafonctioncontrledegestion,sonrattachementhirarchique
Contrledegestionactif:pointfortdusystmedinformationdegestion(hypothsevrifierdanslaphasedvaluationdusystmedecontrleinterne)
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
73
ExempleauditdelentitcontrledeGestion(Suite)
Phasedvaluationdusystmedauditinterne:
lmentsclsdecontrle
PositionnementhirarchiqueetrattachementlaDG; laborationetsuividesbudgetsetdesplansdactionstratgiques; Misejourdesbudgetsetrvisiondesplansdactionstratgiques; Fixationdescritresdeperformancepourlesresponsablesoprationnels; Existencedetableauxdeborddegestionpermettantunpilotageadquatdelentreprise; Fiabilitdusystmedecalculdescotsetdevalorisationdesstocks; Suivietcontrledelacomptabilitdegestionetanalysedescarts; Systmedereportinginterneetqualitdesoutputs; Fiabilitetpertinencedesoutilsinformatiquesutilissetcontrledaccsauxinterfaces; Organisationetsuividesinventaires;
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
74
Moyensdecontrle
Analysedesprocduresetduprocessusdeproductionetfixationdesfaiblessesetdespointsfortsthoriques;
laborationdunprogrammedetravailcorrespondantchacundeslmentsclsetvisant:
confirmerlespointsforts(Testdeconformitetdepermanence);
Testerlespointsfaiblesetvaluerlesrisquesventuels;
ExempleauditdelentitcontrledeGestion
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
75
ExempleauditdelentitcontrledeGestion Conclusion
1Amliorationdesprocduresexistantes; Danslecadredesalettredemanagementlauditeurdevraitformulerdes
recommandationsvisantamlioreretperfectionnerlesprocduresexistantes;
2laborationdesprogrammesdauditetconsquencessurlescomptes;
Lesprogrammesdauditdoiventtenircomptedesfaiblessesdgagespouvantavoiruneconsquencedirectesurlescomptes(Inventairephysiqueetvalorisationdesstocks);
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
76
Lapprocheparlesrisques
APourquoiuneapprocheparlesrisques?BDfinitiondurisquedauditCRisqueslislenvironnementdelasocitDRisqueslisaucontrleinterneERisquesdenondtectionparlauditeurFErreursignificativeGSeuildematrialitHModledvaluation
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
77
Pourquoiuneapprochefondesurlesrisques?
Lesauditeurs,defaongnrale,fondentleurapprochesurlesrisques.Eneffet,lenvironnementinterneetexterneduneentreprisepeutgnrerdeserreursplusoumoinssignificativessurlescomptesetdoncdonnerunemauvaiseinformationfinancire.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
78
Risquedaudit
Etlerisquedauditvatrelerisquequelauditeurmetteunrapportexprimantuneopinionsansrservesurdestatsfinancierscomportantdeserreursoudesfraudessignificativesnondceles.
Le1ertravaildunauditeurvadonctredIDENTIFIERlesrisques.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
79
Notionderisque
Onpeutidentifierdesrisquesdiffrentsniveaux:
1.Lesrisqueslislenvironnementdelasocit2.Lesrisqueslisaucontrleinterne3.Lesrisquesdenondtectionparlauditeur
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
80
1.Lesrisqueslislenvironnementdelasocit
Touteactivitcommercialecomportedesrisques.Ilsagitdesrisquesrsultantdesconditionsoudvnementsgnrauxquipourraientaffecterunouplusieurspostesdanslestatsfinanciersdansleurensembleetpourraiententraneruneanomaliesignificative.
Exemples: Entreprisevoluantsurdesmarchscomplexes Dveloppementsurdenouveauxmarchsoudenouveaux
pays Rorganisationdanslasocit Changementdusystmeinformatique Changementdeprincipescomptables AbsencedeDAFoudechefcomptable.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
81
2Lesrisqueslisaucontrleinterne
Lerisquedecontrleinterneestlerisquequuneerreursignificativenesoitpasdceleparlesprocduresdecontrleinternemisesenplaceparlasocit.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
82
3Lerisquedenondtection
Lerisquedenondtectionestlerisquequelesprocduressubstantivesdaudit(testsanalytiquesettestsdedtails)chouentdansladtectionderreurssignificatives.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
83
Erreursignificative
Questcequuneerreursignificative? Uneerreursignificativedanslestatsfinanciersestuneerreurquipeutaltrerlejugementdunutilisateurraisonnablelalecturedecestats.
Uneerreursignificativepeutrsulterdunseullmenterronimportantoudepetiteserreursqui,ajoutesdautrespetiteserreurs,peuventconstitueruneerreursignificativedanslestatsfinanciers.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
84
Lapprocheparlesrisques
Risquedaudit
Risquesindpendantsdelaudit
Risquedenoncontrle Risqueinhrent Risquedenondtection
Risqueliauxautresprocds
RisquehorssondageRisqueliausondage
Risquealpha Risquebta(sondagedevalidation)
Schma11:ElmentsdurisqueSource : D.CORMIER(1991) Lvaluationdurisquedanslesmissionsdauditexterne :lapprochenordamricaine RevueFranaisedeComptabilitN221Mars.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
85
LemodledvaluationdurisquedauditRA=RIxRNCxRND
Avec : RA(AuditRisk) : risquefinalquildemeureuneerreurdansles
comptespublis.RAnestpasquantifiexplicitementparlesSAS,lauditeurrestantseuljugeduniveauderisqueacceptable.
RI(InerentRisk) : valuationportantsurlenvironnement,etmesurantlerisquedelentreprisetranscrireuneinformationerronesousformedcriturecomptable.
RNC(ControlRisk) : valuationdelincapacitducontrleinternedtecteretcorrigerlerreurexistantdanslesfluxdinformationcomptables.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
86
Estimationderisquedenondtection
MaximumlevMoyenFaible
levMoyenFaibleMoyen
MoyenFaibleMinimumlev
FaibleMoyenlev
Lauditeuraestimlerisqueliaucontrle
Lauditeuraestimlerisqueinhrent
Lauditeursefixeunrisquedauditacceptable(cerisqueestsouventfix5%) :ilneluirestequvaluerchacunedescomposantes.LamatricesuivantetablieparLIAPC(ComitInternationaledesPratiquesdAudit)permetdestimerlerisquedenondtectionacceptableenfonctiondurisqueinhrentetdurisqueliaucontrle :
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
87
3contrledescomptes
Planifierlesprocduressubstantives
Testsdevalidationetdecohrenceparcycledervision
valuersilespreuvesdauditsontsuffisantes
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
88
Alesprocduressubstantives
Pourexamineretcontrlerlescomptes,lauditeurdisposedunensembledemthodesetmoyensadaptssesobjectifs:
a)Lexamenanalytique b)Lobservationphysique c)Laconfirmationdirecte d)Lexamendelivresetdedocuments
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
89
a)lexamenanalytique
Lexamenanalytiqueconsisteexaminersilestendances,ratiosetvolutionssontcohrentsentreeuxetaveclesinformationsdonnesparlepersonnel.
Cettetechniquepermetsoitdidentifierdestendances,soitdeconfirmerdesinformations.
Elleestdoncutiliseendbutdemissionpourdterminerlesorientationsdonnerlaudit.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
90
b)lobservationphysique Ellepeutprendre2formes:
1lexamenetlecontrleduninventairephysiqueeffectuparlentreprise:ilconcerneprincipalementauxstocksouauximmobilisations.Danscecas,lauditeurvadabordsassurerquelaprocduremiseenplacepourlinventaireestcorrectementapplique,puiseffectuerdestestsdevrificationparsondage.
2lecontrledelexistencephysiquedunactif:cecontrleestengnralfaitpourleseffetsrecevoirenportefeuille,lesespcesencaisse.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
91
c)Laconfirmationdirecte
Cestsansdoutellmentleplusprobantquepeutobtenirlauditeur.Cettetechniqueconsisteobtenirauprsdestiers(clients,fournisseurs,banques,avocats,conservationdeshypothques)laconfirmationdinformationsdordrecomptable,financieroujuridique.
Cesdemandessonttabliessurpapierenttedelasocitmaisexpdiesparlauditeuretreuesdirectementparcedernier.
Lesrponsesreuessontensuitecomparesaveclesdonnesenregistresparlasocit.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
92
d)Lexamendelivresetdedocuments Cettemthodeestutilisechaquefoisqueleslmentsprobantssontdtenusparlentreprisesoitdansleslivresetregistrescomptables,soitdansdesdocuments.Parexemple: Contrledesdotationsauxamortissements Contrledelavalorisationdesactifs Contrlefacturesfournisseurspourjustifierlescharges
Contrledesbulletinsdepaieoudclarationssocialespourlesfraisdepersonnel
-
93
BTestsdevalidationetdecohrenceparcycledervision
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
94
Objectifs(1)
EXHAUSTIVITEdesenregistrements EXISTENCEetraliteffectivedestransactionsenregistres
EXACTITUDEdesenregistrements VALORISATIONcorrectedesenregistrements PRESENTATIONcorrectedesinformationscontenuesdanslestatsfinanciers
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
95
Objectifs(2)
PrsentationValorisationExactitudeExistenceExhaustivit
transactionCatgoriedeEstimationPassifActif
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
96
LESACHATS Objectifs:
Touslesachatsdoiventtreautorissetcorrectementenregistrs
Lesachatscomptabilissdoiventcorrespondredeschargesdelentrepriseengagespourlesbesoinsdesonobjetsocial.
Lesavoirsobtenirdoiventtreconstatsencomptabilit.
Documents: Contratdachatavecunfournisseur,demandeinternedachats,bondecommandeaufournisseur,bondelivraison,facturefournisseur
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
97
LESVENTES Objectifs:
Touslesservicesrendusetlesproduitslivrsdoiventtrefactursbonnedateetpourlasommeconvenue,etcomptabilisssurlebonexercice,
Lesprixpratiqusetlesremisesconsentiesdoiventtreconformesauxtarifsouavoirtpralablementautorises,
Lesavoirsdoiventtrecomptabilisssurlabonnepriode, Lescrancesdoiventtrercupresdanslesdlaisnormaux,lesprovisionsncessairesdoiventtrepasses.
Documents: Contratavecleclient,commandeduclient,bondemiseenfabrication,bondexpdition,tarif,bordereaudelivraison,facture,demandeinternedavoir,avoir,correspondanceavecleclient,dossierclient,chancierdeseffetsrecevoir,effetsenportefeuille,bordereauderemiseenbanque,avisdecrditenbanque
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
98
LESIMMOBILISATIONS Objectifs:
Lesautorisationsdacquisition,laffectationcomptable,lavaleurdorigine,latenuedestableauxdamortissementsdoiventtresuffisants.
Laprotectiondesactifs,lalocalisationphysique
Documents:Demandedinvestissement,budgetdinvestissement,devis,commandeaufournisseurdimmobilisation,accusderceptiondufournisseur,bondelivraison,avisdemiseenserviceouhorsservice,autorisations,facturesdecession,fichierdestableauxdamortissement,inventairephysiqueannuel,policedassurance,contratdentretien
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
99
Paieetpersonnel Objectifs:
Touteslespersonnesportessurlelivredepaiecot,paraphsontbiensalariesdelentreprise,
Lecalculdesrmunrationsesteffectusurlesbasesexactes,etleurrglementopravecunescuritsuffisante,
Toutesleschargessontcorrectementcalculesetconstatesetversesentempsutile,notammentleprcompte(aspectpnal),
Lesdispositionslgalessontrespectes
Documents: Conventioncollective,rglementintrieur,conventiondeparticipationdessalarisaufruitdelexpansion,contratdetravail,fichierdupersonnel,autorisationdacompte,bulletindepaie,notedefrais,dclarationspriodiquesauxorganismessociaux,registreslgaux,ficheindividuelle,centralisationdescrituresdepaie
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
100
Trsorerie Objectifs:
Lintgralitdesrglementsmisdoittrejustifie,doitavoirfaitlobjetduneautorisationpralable,doittreoprepardespersonneshabilites,etcomptabilise.
Documents: ToutepicejustificativerevtueduBonPayer,talondechque,ordreetavisdevirement,effetsetchanciercorrespondant,ordredeprlvement,extraitdecompte,autorisationdesignatureoudedoublesignature,rapprochementbancaire,piceetbrouillarddecaisse,inventairedecaisse
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
101
Stocks Objectifs:
Laprotectionphysiquedesstocks,lesuividesmouvements,lecomptageetlavalorisationdesexistants,lecalculdesprovisionsncessaires,
Lenregistrementcomptabledesstocks(bilan)etdesvariationsdestock(comptedersultat)
Documents: Bondecommande,accusderception,avisdetransport,bondelivraison,bonderetour,fichedestocketdevalorisation,fichedinventaire,rcapitulatifdinventaire,fichierdevalorisation
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
102
Engagementshorsbilan Objectifs:
Lexhaustivitdelaconnaissancedesengagementsprisparlentreprisemaisaussiceuxquonluiadonnsenvuedefournirlesinformationsdanslescomptesannuels.
Documents:Actesdacquisition,prts,empruntspourlesnantissements, Tableauxdamortissementsdempruntsetdeprtspourlecalculdesintrtscourusnonchus,
chanciersdeffetspourleseffetsescomptsnonchus, LesPVdeconseilpourlescautionsetavals.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
103
CEvaluersilespreuvesdauditsontsuffisantes
Alafindestravauxsurchacundescycles,lauditeurdoitrdigeruneconclusion,parcycles,en:
dgageantleserreursdtectes:ilsagitdesajustementsdauditquiremonterontdanslanotedesynthse,
dcrivantlesfaiblessesdecontrleinterne.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
104
AMiseenuvredesprocduresdesynthse
BEvaluationdensembledelaudit
CExprimeruneopiniondaudit
4Finalisationdelamissionetrapports
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
105
AMiseenuvredesprocduresdesynthse
Alissuedesestravaux,lauditeurenfaitlasynthsedefaonsassurerquilssontsuffisantsetconvaincants:lestravauxncessairesontilsteffectus?
Lestravauxdefindemissioncomportentnotamment:
Lidentificationdesvnementspostrieurslaclture, Lutilisationdunquestionnairedefindemission, Lardaction,parlasocitaudite,dunelettredaffirmation, Lardactiondunenotedesynthse.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
106
Lesvnementspostrieurslaclture
Ilsagitdvnementsimportantssusceptiblesdavoiruneincidencesignificativesurlapprciationdelasituationfinanciredelentreprise.Onpeutidentifier2catgoriesdvnements:
Lesvnementssurvenusentreladatedecltureetcelledarrtdescomptesmaisserapportantdespertes,desrisquescouvertsounonpardesprovisionsquionttrouvleurorigineaucoursdelexerciceauditoudunexerciceantrieur.Cesvnementsdoiventtretraduitsdanslescomptes.
Lesvnementssurvenusentreladatedecltureetcelledarrtdescomptesmaisserapportantdesfaitsnayantpasprisnaissanceavantlaclturedelexercice.Cesvnementsdoiventfairelobjetduneinformationdelapartdelasocitdanslerapportdegestion.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
107
Exemplesdvnementspostrieurslaclture
Lejugementrendudansunlitigeavecuntiers,
Unincendiedansuntablissement, Lafermetureduneunitdeproduction, Leretraitlaventedunegammedeproduits,
Unplandelicenciement
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
108
Lequestionnairedefindemission Ilpermetdesassurerquetousleslmentsncessaireslaformulationdelopinionsurlescomptesannuelsonttrunis,quelesnormesonttrespectesetquelesdossiersdetravailsontcomplets: Respectdesgrandestapes, Techniquesemployes, Supervisiondescollaborateursdbutants,revuedesdossiers, Remontedesconclusions,ajustementsimportants Cohrencedescomptesannuelsetpertinencedesinformationsfigurantenannexe,
Suiviadministratifdelamission.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
109
Lalettredaffirmation
Cestundocumentquircapituleetcompltecertainesdclarationsdesdirigeants.Elleestsigneparladirectiongnraleetadresseaucommissaireauxcomptes.Lalettredaffirmationaundoubleobjet:
Ladirectiondelentreprisereconnatsaresponsabilitenmatiredtablissementdescomptesannuels.
Lauditeurlutilisecommelmentdecollectedlmentsprobantslorsquilnapasdautresmoyenssadisposition.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
110
Lanotedesynthse
Lardactiondunenotedesynthseasurtoutunaspectpratique:ilconvientdersumerlesconclusionsetlesremarquesimportantesrelevestoutaulongdelaudit.Chaquepointdelanotedesynthseportelarfrencedesfeuillesdetravailofigurentlestestsetlesinformationsdtaills.
Cettenotedesynthseaidelerdacteurdesrapports.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
111
BEvaluationdensembledelaudit Lauditeurvafairelepointdesajustementsrelevstoutaulongdelamissiondaudit:
Lesajustementsdvaluationquiimpliquentlestimationoulexercicedunjugement(exemple:ajustementsuruneprovisionpourdprciationouuneprovisionpourrisque)
Lesajustementsdecorrectionquiportentsurdesmontantsprcisetnondiscutables,engnralsuitedeserreurs(exple:crituremalpasseouerreurdemontantsurunefacturecomptabilise)
Lesajustementsdeprincipequirsultentsoitdelapplicationdunprincipecomptablenonadmissoitdunemauvaiseapplicationdunprincipe(exemple:enregistrementHTdunevoituredesocit)
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
112
Synthsedesajustements
Letotaldesajustementsdoittrecomparauseuildesignificationquiatdfiniendbutdemission.
Sileserreurssontsuprieuresauseuildesignification,unecorrectiondescomptessimpose,
Silasommedeceserreursestprocheduseuildesignification,lauditeurdevrasassurerquedventuelleserreursnondtectesnesoientpassusceptiblesdavoirpourconsquenceundpassementduseuildesignification.Ildevragnralementsoitmettreenuvredestravauxcomplmentaires,soitdemanderlasocitdecorrigerleserreursidentifies.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
113
Runiondesynthse
Avantlmissiondesonrapport,lauditeurfaitlepointavecladirectionsur:
Lesconditionsdanslesquellessestdroulsamission,
Lespointsfaiblesducontrleinterne, Lesajustementsproposssurlescomptesaudits.
-
Lauditexterne:DmarchegnraleetprocessusdvaluationdesrisquesEDCParisFvrier2008
114
Exprimeruneopiniondaudit
Lauditeurpeutmettre3typesdopinion:
LacertificationsansrserveLacertificationavecrserveLerefusdecertifier