အပစအခတရပစေရးႏင ဖယဒရယစနစအၾကား - ျမနမာၿငမးခမးေရးျဖစစဥအတြငးရ ၾကားကာလတြင ေဆာငရြကမည အစအစဥမားက စးစမးေလလာျခငး

ျမနမာႏငင၏ ၾကားကာလ အစအစဥမားဆငရာ သေတသနစမကနး

Ashley South, Tim Schroeder, Kim Jolliffe, Mi Kun Chan Non, Sa Shine, Susanne Kempel, Axel Schroeder နင Naw Wah Shee Mu

အစရငခစာ အႏစခပ

ေအာကတဘာ ၂၀၁၈

ျမနမာႏငင၏ ၾကားကာလအစအစဥမားဆငရာ သေတသနစမကနး (MIARP) က ၿငမးခမးေရး ပးေပါငးရနပေငြ (JPF) မ ေငြေၾကးေထာကပၿပး ၂၀၁၇ ခႏစ၊ ေအာကတဘာလမ ၂၀၁၈ ခႏစ၊ ေအာကတဘာလအထ အေကာငထည ေဖာေဆာငရြကခပါသည။ သေတသမားသည ရမးျပညနယ၊ ကရငျပညနယ၊ မြနျပညနယ၊ တနသၤသာရတငးေဒသႀကး၊ ေနျပညေတာ၊ ရနကနၿမ႕ႏင ထငးနငင အတြငးရ ပဋပကၡသကေရာကမႈရသည လမႈအသငးအဝငးမား၊ ျမနမာနငငအစးရႏင တပမေတာ ကယစားလယမား၊ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမား(EAOs)ေခါငးေဆာငမား၊ အရပဖက လမႈအဖြ႔အစညးမား (CSOs)၊ နငငေရးပါတမား၊ သတမနမား၊ အလရငအဖြ႔မား၊ နငငတကာ ကညပပးေရးအဖြ႔ဝနထမးမားႏင ေလလာသးသပသမားအပါအဝင လပဂၢ လေပါငး ၄၅၀ ေကာက ေတြ႔ဆေမးျမနးခပါသည။

“ၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြကရမည အစအစဥမား (The Interim Arrangements-IA)” စကားရပသည အျငငးပြားဖြယျဖစေသာ သေဘာတရား တစခ ျဖစၿပး ပါဝငပတသကသမားက အဓပၸါယအမးမးျဖင နားလညးထား ၾကသည။ MIARP သည IA ႏင ပတသက၍ ေအာကပါ ယာယအဓပၸါယ ဖြငဆခကက အသးျပထားသည။

“အပစအခတရပစေရးစတငခနမစ၍ အလးစလႊမးၿခသည နငငေရးေျဖရငးခကတစရပ ေပၚေပါကလာသည အခနအထ ကာလအပငးအျခားတစခအတြငး ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသမားတြင ေဆာငရြကေသာ ဝနေဆာငမႈႏင စမအပခပမႈႈမား ျဖစၿပး တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔အစညးတ႔၏ စမအပခပမႈစနစ ႏင အစးရ၏ စနစတ႔က ခတဆကေဆာငရြကသည အစအစဥမား”

IA သည EAOs ၏ အပခပေရးလပငနးမား၊ စမအပခပေရးအာဏာႏင ဝနေဆာငမႈေပးသညစနစ တ႔က ရညညႊနးသည။ IA တြင မညသည ပထဝနယေျမမားပါဝငသည ဆသညအခကက သတမတရန ခကခပါသည။ ျမနမာတပမေတာအေနျဖင EAOs ၏ ဝနေဆာငမႈေပးသည စနစႏင လကနကကငအဖြ႔မား၏ လးဝထနးခပမႈေအာကတြင ပါဝငေသာ ေဒသမား အတြငးရ (အမားစမာ နယနမတပငးျခားသတမတထားျခငး မရေသးပါ။) အပခပေရးလပငနးမားအား ကန႔သတရန ဖအားေပးမႈမား ရခသည။ သ႔ရာတြင လကရအေနအထားအရ EAOs၏ ၾသဇာေညာငးမႈ၊ ဝနေဆာငမႈ ႏင အပခပေရး လပငနးမားသည နငငေရးအာဏာေရာေထြးေနသညေဒသမားထတင ေရာကရ ၿပး အစးရႏင တပမေတာတ႔ႏငအၿပင ျဖစေနသညက ေတြ႔ရရသည။

မအားျဖင “ၾကား”ကာလသည အလးစလြမးၿခသည ႏငငေရးေျဖရငးခကတစခ (a political settlement) က အေကာငထညေဖာေဆာငၿပးသညအခနအထ အကးဝငသည။ ထသ႔ဆလင မၾကာေသးမက ၿငမးခမးေရးျဖစစဥေႏာငေႏးမႈရေနျခငးသည ႏငငေရးေျဖရငးခကရရရန ႏစေပါငး မားစြာ ၾကာသြားႏငသည သေဘာရသည။ လကရအခနတြင IA က အသအမတျပျခငးသည အဓက ကေသာ EAOs (အထးသျဖင NCA ထးထားေသာ EAOs) ၏ ႏငငေရးအရ တရားဝငမႈ (political legitimacy) ႏင စမအပခပေရးတာဝန (administrative responsibilities) တ႔က အစးရက အသအမတျပေၾကာငး ေဖာျပေနပါသည။ ဤအစရငခစာ၏ အေရးႀကးေသာ အႀကျပခက တစခမာ EAOs က ၎တ႔၏ အပခပေရးႏင စမခန႔ခြေရးဆငရာ လပပငခြငအာဏာမားက တာဝနယမႈႏင တာဝနခမႈရစြာ ကငသးသြားရနအတြက ကညပပးေပးသြားရန ျဖစသည။

IA ႏင ပတသက၍ တစခတညးေသာ တရားဝငရညညႊနးေဖာျပမႈက ၂၀၁၅ ခႏစ၊ ေအာကတဘာလတြင လကမတေရးထးခေသာ NCA စာခပတြင ေတြ႔ရသည။ သ႔ေသာ IA သည EAOs က NCA မထးရေသးသည ေဒသမား ႏငလညး သကဆငသည။ ထ႔ျပင NCA စာခပတြင “ၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြကမည အစအစဥမား (IA)”စကားရပအတြက အျပညအဝလြမးၿခမႈ ရေသာ အဓပၸါယဖြငဆမႈ မရပါ။

IA သည NCA ထက ပမမားျပားေသာလညး NCA ပါ အခနး (၆) ၊ အပဒ (၂၅) အရ အဆပါ IA သေဘာတညခကသည ပါဝငလကမတေရးထးထားေသာ EAOs ၏ ကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ ဖြ႔ၿဖးေရး၊ သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေရး ႏင သဘာဝသယဇာတ စမခန႔ခြေရး၊ တငးရငးသား ယဥေကးမႈ ႏင ဘာသာစကားာထနးသမးျမငတငေရး၊ တးျမႇငျခငး၊ လျခေရးႏင တရားဥပေဒ စးမးေရးႏင မးယစေဆးဝါးပေပာကေရးတ႔အတြက NCA ထးထားေသာ EAOs တ႔၏ အခနးက႑က အသအမတျပထားသည။ EAOs က အစးရႏင ခတဆက ေဆာငရြကၿပး နငငတကာအေထာကအပ မားရယရန NCA က ခြငျပထားသည။

2 CONVENANT CONSULT

၁ JPF သည ျမနမာႏငင၏ ျငမးခမးေရးျဖစစဥက ေထာကပရန ႏငင (၁၁) ႏငင (ၾသစေၾတးလ၊ ကေနဒါ၊

ဒနးမတ၊ ဥေရာပယနယ၊ ဖငလန၊ အတလ၊ ဂပန၊ ေနာေ၀း၊ ဆြစဇာလန၊ ယေက၊ ယအကစေအ)

မ၂၀၁၆ တြငစတငချပး အလရငအမားစေပါငးရပေငြျဖစသည။ (https://www.jointpeacefund.

org/).

CONVENA NT CO NSU LT / / E XE C UTI VE S UMMARY

သ႔ရာတြင ၿငမးခမးေရးျဖစစဥဗသကာမတစဆင အဆပါ ရညမနးခကပနးတင မားသ႔ ေအာငျမငေရးအတြက သေဘာတညထားေသာ ယႏရားတစရပ မရ ေသးသညအတြက NCA တြင ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ လမႈအသငးအဝငး အတြက မတၿပး ထေရာကမႈရေသာ အပခပေရးႏင ဝနေဆာငမႈေပးသညစနစ တ႔က ပမလကလမးမႏငေရးအတြက ေဆာငရြကရာတြင အကန႔အသတမားရ ေနသညက ေတြ႕ရရပါသည။ ထ႔အျပင ျမနမာႏငင၏ အေရ႕ေတာငပငး၌ လကရအေနအထားအရ အစးရအရာရမားသည EAOs က တရားဝငအပခပေရး ႏင စမခန႔ခြေရးအာဏာပငမားအဖြ႔မားအျဖစထက ဝနေဆာငမႈေပးသမား ႏင/သ႔မဟတ ပဂၢလက ကမၸဏမားအျဖစသာ သေဘာထားပရသညက ေတြ႔ရရ ပါသည။

ႏစေပါငးမားစြာကတညးက ျမနမာနငင၏ အရြယအစားပႀကးမားေသာ EAOs မားသည ၎တ႔၏ ထနးခပနယေျမမားတြင အပခပေရးႏင စမခန႔ခြေရး တာဝနတ႔က ႏစေပါငးမားစြာ ယလာခၾကၿပး CSOs ႏင လကတြကာ ဝနေဆာငမႈလပငနးအမးမးက ေဆာငရြကလက ရသည။ ျမနမာႏငင၏ အေရ႕ေတာငပငး တြင RCSS, KNU ႏင NMSP စသည အဖြ႔အစညးမားသည ေသးငယေသာ နယေျမမားတြင တရားဝငအပခပေရးအာဏာပငမားအျဖစ အပခပလာခၾက သည။ အဆပါ အဖြ႔မားသည EAOs ၏ လပပငခြငအာဏာႏင အစးရႏင တပမေတာတ႔၏ လပပငခြငအာဏာတ႔ ေရာေထြးမႈရသညေဒသမားတြငပါ ၾသဇာေညာငးၿပး ဝနေဆာငမႈအခ႕ ေဆာငရြကေပးသညကလညး ေတြ႔ရရသည။ ဥပမာ -အဆပါလကနကကငအဖြ႕အစညး (၃) ဖြ႔သည စာသငေကာငး (၂၀၀၀) ေကာက စမခန႔ခြကာ ကညပပးေပးလကရၿပး ထလြယရလြယေသာ ကေလး သငယမားအား တငးရငးသားဘာသာစကား သငၾကားေပးလက ရသည။ ထကေလးသငယမားသည ၎ပညာေရး ဝနေဆာငမႈမး မရရလင ပညာေရး တစခခ ရရႏငမည အေနအထား မရသည ကေလးမား ျဖစႏငသည။ အဆပါ EAOs တ႔သည ကနးမာေရးဝနေဆာငမႈမား၊ တရားစရငေရးႏင အမားျပညသ ဆငရာ လပငနးမားက ေဒသတြငး အဖြ႔အစညးမားႏငအတ လကတြေဆာငရြက လက ရသည။2

အလားတေဆာငရြကသည အစအစဥမားက ျမနမာႏငင၏ အျခားေသာ ေဒသမား (EAOs က NCA မထးရေသးသည အပစခတရပစေရးေဒသမားႏင လကနကကငပဋပကၡျဖစပြားေနဆေဒသႏစခလး) တြငလညး ေဆာငရြကလက ရသညက ေတြ႔ရရပါသည။ ဥပမာ - ကခငျပညနယႏင ရမးျပညနယ ေျမာကပငးရ ေနရာအႏ႔အျပားတြင KIO ႏင အျခား EAOs တ႔သည ျပညတြငး ေနရပစြန႔ခြာ တမးေရာငသမား(IDPs)ႏင အလြနထရလြယေသာ အျခားလမႈအဖြ႔ အစညးမားအတြက အပခပေရး ႏင အသကကယဆယေရးလပငနးတ႔က ေဆာငရြကေပးလက ရသည။

(၁) ထေရာကသည IA သည ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသအတြငးရ

ထလြယရလြယၿပး ဖယကဥျခငးခရေသာ လမႈအသငးအဝငးအတြက အေကာငးဆးရလဒမား ေပးစြမးနငမညျဖစသည။ အသစတစဖနေဆာင ရြကျခငးထက လကရတညရေနေသာ EAO ႏင CSO တ႔၏ ဝနေဆာငမႈ ေပးသညစနစတ႔က ကစၥတစခခငးစအလက ကညပပးေပးသငၿပး (“အသ မတျပစးစမးေလလာမႈ (appreciative inquiry)”နညးလမးမတစဆင) အေကာငးဆးအေလအထမားကလညး အသမတျပ သငပါသည။ ဥပမာ - အစးရ၏ ေကာငးဝငခြငႏင အလးစကနးမာေရးေစာငေရာကမႈစနစဆငရာ ဥးတညခကမားသည EAOsႏင သကဆငရာ အရပဖကအဖြ႕အစညးမား၏ ေဆာငရြကခကအေပၚ မတညသည။ အေရးႀကးေသာ လအပခကမားက ျဖညဆညးေပးရနႏင ဖြ႔ၿဖးေရးပနးတငမား ေရာကရရနအတြက အဆပါ အဖြ႔အစညးမားက မတဖကအဖြ႔အစညးမားအျဖစ သေဘာထားသင ပါသည။ အခနး (၃) တြင အဆပါကစၥရပမားသည သကဆငရာက႑ႏင အေၾကာငးအရာမားႏင ပတသက၍ မညသ႔ ေဆာငရြကေနၾကသညက ေဖာျပထားပါသည။

(၂) ျမနမာႏငင၏ EAOs အခ႕သည (NCA ထးထားသည အဖြ႔ႏင မထးရေသးသည အဖြ႕) ၎တ႔ကယစားျပလသည လမႈအသငးအဝငးမား အၾကားတြင နငငေရးအရတရားဝငမႈျဖစျခငးက အခနကာလၾကာျမငစြာ ရရထားၾကသည။ EAOs ၏ အပခပေရးစနစက ေထာကချခငးသည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥက ယခငကယပငအပခပခြငရေဒသမားထသ႔ ႏငင ေတာအစးရက ေဒသခ အစအဖြ႔မားႏင တငပငေဆြးေႏြးမႈမျပဘ ထး ေဖာကဝငေရာကၿပး EAO လပပငခြငအာဏာႏင ဝနေဆာငမႈမားက အစားထးေဆာငရြကသည လမးေၾကာငးတစခအျဖစ ရႈျမငမႈမားအား တနျပန တ႔ျပနရာလညး ေရာကမညျဖစသည။ ပဋပကၡျဖစႏငေျခကထညသြငးစဥးစားမႈ (conflict sensitive) ရႏငရန ကညပပးရာတြင EAOs ၏ သကဆငရာ စနစမားက ထခကႏငမႈ မရသည နညးလမးမားျဖင ေဆာငရြကရမညျဖစသည။ (ပဋပကၡတြင ပါဝငသညအစအဖြ႔တစချဖစ သည) အစးရအတြက အကးေကးဇးျဖစထြနးရနအတြက ျဖစသည။ ရထားၿပးသား ယၾကညစတခရသည ေဒသတြငး ဝနေဆာငမႈစနစမားႏင အတ လကတြေဆာငရြကျခငးျဖင ထလြယရလြယၿပး ဖယကဥျခငးခရသည လမႈအသငးအဝငးမားအတြက ၿငမးခမးေရးအသးအပြင/အျမတေဝစ (Peace dividends) က အခနမႏင အေကာငးဆး ေဖာေဆာငေပးႏငမည ျဖစသည။

(၃) IA သည ျမနမာနငငအတြငး “ေအာကေျခမ စတငသည ဖယဒရယစနစ” တညေဆာကရာတြင အေျခခကသည အေၾကာငးရာတစခ ျဖစသည။ ၎သည သာတညမမႈရေသာ ကယပငျပဌာနးခြင အေလအထမားမ တစဆင ထေရာကေသာ ေဒသႏရအပခပေရးက ကညပပးေပးသည။ အဓက ကေသာ EAO မားက ေဆာငရြကေပးသည စမအပခပမႈေရးလပငနးမားႏင ဝနေဆာငမႈမား (ႏင ၎တ႔၏အရပဖကမတဖကအဖြ႔မား)က ျမနမာနငငဖယဒရယစနစ တညေဆာကရာ၌ အေျခခ အတျမစမားအျဖစ အသအမတျပသငသည။ အဓကကသည ပါဝငေဆာငရြကသမား (key

3

၂ သ႔ေသာျငားလညး ႏငငတြငးရ ေသးငယေသာ EAO မားသည နယေျမအနညးငယက ထနးခပျပး

၀နေဆာငမႈအခ႕တ႔က ျဖန႔ေ၀သည (သ႔) အပခပေဆာငရြကသည။

stakeholders) အၾကား ေထာကခထားသည ဆယစႏစမားစြာ ရညၾကာ လကရေသာ လကနကကင ပဋပကၡမားအတြက နငငေရးအေျဖတစရပ လညး ျဖစသည။

ပမေကာငးမြနသည ခနဆကေဆာငရြကမႈႏင အႏစသာရရေသာ နငငေရးႏင နညးပညာပငးဆငရာ ေဆြးေႏြးညႇႏငးမႈမား မပါဝငဘ ျမနမာနငင၏ ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသမားအတြက လကရကငသးေနေသာ ေရာေထြးေနသည ဝနေဆာငမႈႏင အပခပမႈစနစမားမသည စနစတက တညေဆာကထားသည (ဖယဒရယ) စနစဆသ႔ ကးေျပာငးရာလင အလြနခကခမည ျဖစသည။ သ႔ေသာ ၂၀၁၆ ခႏစတြင စတငေႏးေကြးလာသည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥေၾကာင IA အေပၚ စတဝငစားမႈ အလြနနညးေနသညက ေတြ႔ရရသည။

ၿငမးခမးေရးျဖစစဥ၏ နငငေရးေဆြးေႏြးပြအပငးရပဆငးေနပေပါကေနသျဖင တငးရငးသား အစအဖြ႔ မား၏ အဓကရညမနးခကမားက ေဖာေဆာငရာတြင အေထာကအကျပႏငရနအတြက နငငေရး ဆငရာ ဦးစားေပးေဆာငရြကႏငသည အေၾကာငးအရာအခ႕က ေဖာထတၾကညလင အသးဝင ႏငမည ျဖစသည။ ၎ရညရြယခကမားက EAOs (ႏင ႏငငေရးပါတမား) က လငျမနစြာ ေဆြးေႏြး ညႇႏငးနငးမႈ ျပလပသြားႏငၿပး အစးရႏင တငးရငးသားအစအဖြ႔မားႏစဘကလးအတြက အကးေကးဇးရသည ျပညေထာငစၿငမးခမးေရးသေဘာတစာခပတစခ ထြကေပၚလာႏငမည ျဖစသည။ ျဖစနငေျခရေသာ တးတကမႈမား ေဖာေဆာင ႏငသည နယပယမားမာ ပညာေရးႏင ဘာသာစကားဆငရာ မဝါဒ (EAO မား၏ ကယျပန႔ေသာ ပညာေရးစနစတ႔က အသအမတ ျပျခငးႏင ဘ႑ာေငြပပး ေပးျခငး၊ အစးရေကာငးမားတြင “မခငဘာသာစကား” သငၾကားျခငး)၊ ေျမယာ ကစၥမား (EAOs က ထတေပးသည ေျမယာဆငရာ အေထာကအထားစာရြက စာတမးမားက အသအမတျပျခငး၊ တရားမတမႈ မရေသာ ဥပေဒမားက ျပနလညသးသပျခငး၊ ၎တ႔ေျမယာမားက မတရားသမးဆညးျခငးခရေသာ ျပညသမားအတြက ေလာေၾကးေငြေပးျခငးႏင ေျမယာအစားထး ျပနေပးျခငး)၊ သာတညမမႈရေသာ သဘာဝသယဇာတစမခန႔ခြမႈႏင မတရားသျဖင ဖယရားခရ သည ကစၥရပမား (ဆလသညမာ IA) ပါဝငသည။ ထသ႔ေဆာငရြကမႈသည ၂၀၀၈ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ ေျပာငးလမႈမားအပါအဝင တငးရငးသားအဖြ႔တ႔၏ ဖယဒရယစနစေတာငးဆမႈက ဟန႔တားနငမည မဟတပါ။

တခါတရ အျပသေဘာ ရညညႊနးေျပာဆမႈမား ရေသာလညး IA ႏင ပတသကသည တးတကမႈ အေပၚ အဟန႔အတားျဖစသည အဓကအေၾကာငးရငး တစခမာ ျမနမာအစးရႏင တပမေတာပငး၌ နငငေရးဆႏၵကငးမျခငး ျဖစသည။ ဤအစအရငခစာက (၂၀၁၈ ခႏစ စကတငဘာလ၌)အၿပး သတေရးသားခခန တြင အစးရအေနျဖင EAOs ႏင အေထာကအပေပးသည ေအဂငစမားအၾကား ခတဆကေဆာငရြကမႈအေပၚ တားျမစခကအသစမား ထတျပနလပရသည။ ထ႔အျပင အပစအခတ ရပစထားေသာ ေဒသမားတြင အပခပေရးႏငပတသက သည ျငငးခေဆြးေႏြးပြမား၊ နငငေရးျဖစစဥ ပငမေရစးေၾကာငးအတြငးရ ေဆာငရြကေနေသာ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒဆငရာ၊ တရာေရးဆငရာႏင မဝါဒဆငရာ ျပျပငေျပာငးလမႈမားအၾကား ခတဆကမႈ ေပာကဆးေနသညက ေတြ႔ရသည။ အခနး (၃) တြင ေဆြးေႏြးထားသညအတငး ၿငမးခမးျဖစစဥတြင ပါဝငသမားသည ျပညေထာငစ အဆင လႊတေတာႏင အျခားေနရာမားတြင

4 CONVENANT CONSULT

CHINA

LAOS

INDIACHINA

LAOS

THAILAND

INDIA

THAILAND

CHINA

LAOS

INDIACHINA

LAOS

THAILAND

INDIA

THAILAND

CHINA

LAOS

INDIA

THAILAND

CONVENA NT CO NSU LT / / E XE C UTI VE S UMMARY

ေဆာငရြကသည ဥပေဒျပေရးႏင မဝါဒေျပာငးလမႈမား ဆငရာ ေဆြးေႏြးမႈမား တြင ပါဝငေလ မရသညက ေတြ႔ရရပါသည။ ထသ႔ျဖစရသည အေၾကာငးရငး တစခမာ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပအေျခခေအာကတြငရေသာ လႊတေတာႏင အပခပ ေရးစနစမား၏ ႏငငေရးအရ တရားဝငမႈက အသအမတျပရန တြန႔ဆတေန ေသာေၾကာင ျဖစသည။ အကယ၍ IA သည ျမနမာႏငင၏ ၿငမးခမးေရးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးရလဒမားအေပၚ သသာထငရားေသာ အကးသကေရာကမႈ မားရလ ပါက ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာေဒသမား (အထးသျဖင အပစအခတရပစ ထားသည ေဒသမား) ၏ အေျခအေနႏင နငင၏ အျခားေသာ ေဒသမားအၾကား ခတဆကမႈတညေဆာကရန အေရးႀကးပါသည။ ၿငမးခမးေရးျဖစစဥက အစဥ တစက ေထာကပေပးနငရနအတြက အဓက ပါဝင ေဆာငရြကေနသည အစအဖြ႔မား (key stakeholders) အေနျဖင NCA အေပၚ ထခကေစႏငသည အျပအမမား မျပမရနႏင IA ဆငရာ ျပဌာနးခကမားက ခးေဖာကမႈမား မျပ မရန လပါသည။

နငငတကာေအဂငစမား အထးသျဖင အဓက အလႉရငအဖြ႔မားသည EAOs ႏင CSOs တ႔၏ ဝနေဆာငမႈေပးသညစနစမားက ႏငငေတာအစးရ၏ စနစႏင ေပါငးစညးသြားရန ရညရြယသည “ေပါငးစညးေရးအစအစဥ (convergence agenda)”တစခက တြနးပ႔ေနသညဟ တငးရငးသား အစအဖြ႔မားအၾကားတြင စးရမပပနမႈမား ရေနသည။ အခ႕ေသာ အေျခအေနႏင က႑မားတြင EAO စနစႏင အစးရစနစတ႔က ေပါငးစညးရန သငေတာႏငေသာလညး EAOႏင CSO အမားစ အတြက IA သည ၎တ႔၏ သးျခားလြတလပေသာ စနစမားက ထနးသမးရနႏင ကညပပး ေပးသြားရန အဓကကသည။ အလႉရငအဖြ႔မား အေနျဖင အစးရ၏စြမးေဆာငရည ျမငမားေရးႏင အစးရစနစမား ခငမာ အားေကာငးလာေရးႏင အဆပါေဆာငရြကခကက ပဋပကၡသကေရာကမႈ ရေသာ အျငငးပြားဖြယ ေဒသမား၊ ယခငအစးရလကလမးမမေသာ ေဒသမား အထ တးခ႕သြားရန ရညရြယေနသညဟသည အျမငမားက ေနရာအန႔အျပား တြင ေတြ႔ရသျဖင ဤအေၾကာငးအရာသည ထလြယရလြယသည။ တငးရငးသား အစအဖြ႔မား၏ ဖကဒရယစနစဆငရာ ေတာငးဆမႈမားက ျဖညဆညးေပးမည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥမာလညး ယခတင ေအာငျမငမႈ မရေသးသည အေျခအေန မးတြင အဆပါ စးရမမႈမားသည အထးပင အေရးတႀကးရေနပါသည။

ၿငမးခမးေရးအေထာကအပဆငရာ ႀကးပမးမႈမားသည ျပညေထာငစဗဟျပအေထာကအပႏင ဖြ႔႔ၿဖးေရးအစအစဥမားႏင အျခားတစဘကတြင အားလးပါဝငၿပး ႏငငေရးအရ ထလြယရလႊယမႈက ထညသြငးစဥးစားသည ၿငမးခမးေရးတည ေဆာကမႈလပငနးမားအၾကားတြင တငးမာမႈမားႏင လြနဆြေနေလ ရသည။ အားေပာေသာ အငစတကးရငး၏ စြမးေဆာငရညသည ပဋပကၡ၏ ပငမ အေၾကာငးရငး ျဖစသည (ထ႔ေၾကာင ႏငငေတာအငစတကးရငးမား ခငမာအား ေကာငးေအာင ေဆာငရြကရမည) ဟသည ယဆခကသည EAOs ကသ႔ေသာ အျခားလပပငခြင အာဏာ အရငးအျမစတ႔က ဖယကဥထားသည ၿငမးခမးေရးတညေဆာကေရးလပငနးမား ျဖစသြားႏငသည။

အထးသျဖင အဆပါအေျခအေနတြင ႏငငေတာသည ပဋပကၡတြင ပါဝငသည အစအဖြ႔တစခ ျဖစၿပး EAOs တြင (တခါတရ အျငငးပြားစရာျဖစသည) ႏငငေရးအရ တရားဝငမႈ ကယကယျပန႔ျပန႔ ရသည ျမနမာႏငငတြင ျပနာရသည။ နညးပညာအေျချပ ခဥးကပမႈက အလြနအကြ ျပျခငးထက လမႈေရးႏင ႏငငေရးရနးကနလႈပရားမႈမား ရသည ေနရာေဒသမားအျဖစထက

ဖြ႔ၿဖးေရးလအပခက အေနျဖင အေရးႀကးေသာျပနာမားက ေဘာငခတ သတမတျခငးေၾကာင ဆယစႏစခၾကာေသာ လကနကကငပဋပကၡကျဖစေပၚ ေစသည ျပနာမားစြာတ႔သည ႏငငေရးျဖစသည ဆသည အခကက အလရငအဖြ႔အစညမားႏင သတမနမားက အသအမတျပသငပါသည။ အဘယေၾကာင ဆေသာ အစးရသည ျမနမာၿငမးခမးေရးျဖစစဥအတြက “စးပြားေရးဖြ႔ၿဖးေရးသည ပထမ” အစအစဥက ထားရၿပး ႏငငေရးျပျပငေျပာငးလမႈအတြက ေတာငးဆမႈမားက အာရလြေျပာငးမႈတစခ အေနျဖင အေထာက အပမားက အသးျပေနသညဟသည တငးရငးသားအစအဖြ႔မား၏ စးရမပပနမႈ တ႔က ကညေျဖေလာေပးႏငမည ျဖစသည။

အခနး (၄) တြင (ပဂၢလကကႏငလညး သကဆငမႈရသည) အလရငအဖြ႔အစညး မားႏင ကညေထာကပေရးအဖြ႔အစညးမား၊ အစးရႏင တပမေတာ၊ EAOs မားအတြက အႀကျပခကမား ေပးထားပါသည။

သကဆငရာ EAO မား၏ အပခပေရးႏငစမခန႕ခြမႈေရး လပငနးမားအား ကညပပးမႈ အပါအဝင ေအာငျမငသည IA သည ျမနမာႏငင၏ ဖြ႔ၿဖးေရးဥးတညခကမား ေအာငျမငေရး၊ ထရလြယမႈအမားဆးျဖစႏငေသာ လမႈအသငးအဝငးမားအား လကကမး ကညႏငေရးႏင အနာဂတဖကဒရယ ျပညေထာငစအတြငး တရားဝငၿပး သကဝငလႈပရား သည အပခပေရးအငစတကးရငးမားအတြက အေျခခ အတျမစတညေဆာကေရးတ႔ အတြက အလြနအေရးပါမည ျဖစသည။

အလရငအဖြ႔မားႏင ပဂၢလကက႑ရငးႏးျမပႏသမားသည အပစအခတ ရပစေရး သေဘာတစာခပမားႏင NCA စာခပတ႔တစဆင ခမတထားေသာ အေျခခမမားက အသအမတျပေထာကခၿပး ရငးႏးျမပႏမႈႏင ၾကားဝင ေဆာငရြကမႈတ႔က လပေဆာင ရမည ျဖစသည။ ဖြ႕ၿဖးေရးႏင အပခပေရး ဆငရာ ကညေထာကပမႈလပငနးမား (ၿငမးခမးေရးသာ အဓကထားသည အကအညမဟတသည ေဆာငရြကခကမား) IA က မခးေဖာကေသာ နညးလမးမားျဖင ေဆာငရြကရမညျဖစသည။ ထသ႔ေဆာငရြကျခငး သည အပစအခတရပစေရးေဒသမားအတြငး လပငနးမားေဆာငရြကရာတြင မ ေဘာင တစရပအေနျဖင သေဘာထားရမညျဖစသည။ အပစခတရပစေရး သေဘာတစာခပမား မထးထားရေသးေသာလညး ဖြ႔ၿဖးေရးလပငနးမားႏငပတသက၍ အလားတထရလြယမႈ မား ရႏငသည ေနရာမားတြငလညး ထအေျခခမမားက လမးညႊနမတစခအေနျဖင အသးျပသြားႏငသည။

EAOs ၏ အပခပေရးႏင စမခန႔ခြေရးလပငနးမားက တာဝနယမႈႏင ပြငလငးျမငသာမႈ ရသညနညးလမးမားျဖင ေဆာငရြကႏငေရးအတြက ထလပငနးမားက အားျဖညတငး ျခငးႏင ျပျပငေျပာငလျခငးတ႔တြင ကညေထာကပေပးရမည။ ထသ႔ ေဆာငရြကရာတြင အပစအခတရပစ ထားေသာ ေဒသမားရ အေကာငအထညေဖာေဆာငေနသည က႑ အလက စမကနးလပငနးမားလညး ပါဝငရန လအပပါသည။

မားစြာေသာ ပါဝငပတသကသမားသည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥအေပၚ စးရမ

5

စတပပနလက ရၿပး ၄ငးတ႔အေနျဖင IAသည ယခငကယပငအပခပခြငရေဒသမားအတြငးသ႔ ဗဟ အစးရ၏ လပပငခြငအာဏာထးေဖာကဝငေရာကရနအတြက ႏင/သ႔မဟတ အစးရသည ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာေဒသမားအတြကကညပပးသညရနပေငြမားကထနးခပရန အတြကလမးေၾကာငးမားျဖစေနမညက စးရမမႈအေပၚ အသအမတျပရမည ျဖစသည။

အပစအခတရပစထားေသာ ေဒသမားသည ယခထကတင ပဋပကၡျဖစပြား လကရသည ေဒသမားျဖစသည ဆသည အမနတရားက သရထားရမည ျဖစၿပး တငးမာမႈျဖစေစသည အေျခအေနမားက ေရာငရားသည သာမနကညေထာကပမႈအေလအထမားအတငး လကေလာညေထြစြာ ေဆာငရြက သြားရမည ျဖစသည။ အေျခခအေဆာကအဥးႏင အျခားအႀကးစားစမကနး မားက ၾကားကာလအတြငး ေခတရပနားထားရမည ျဖစသည။ သ႔ရာတြင ေဒသအကးစးပြားအတြက အလြနအေရးပါေနလင အဆပါလပငနးမားက သကဆငရာ လမႈအသငးအဝငးမား၊ CSOs ႏင EAOs မား ပါဝငသည အဓကပါဝင ပတသမားႏင စတခရသည တငပငေဆြးေႏြးမႈမားအေပၚ အေျခခၿပး ေဆာငရြကသြား ႏငသည။ ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသမားတြင စမကနးမား အေကာငအထည ေဖာေဆာငရာတြင ကနဥး အဆငကတညးက ေဒသခအစအဖြ႔မားႏင ခတဆကၿပး ေဆာငရြကသြား ရမည ျဖစသည။

EAO မားႏငအျခားေသာ တငးရငးသားအစအဖြ႔မားသည တခါတရတြင အပခပေရး/ စမခန႔ခြေရးႏငဝနေဆာငမႈလပငနမားက ေစာငၾကညေရး “ေရဒါေအာက”တြင ေဆာငရြကေနရသညက အသအမတျပရမည ျဖစ သည။

အဓက EAO မား၏ ႏငငေရးအရတရားဝငမႈက ၿငမးခမးေရးျဖစစဥတြင အစးရ၏ မတဖကမားအျဖစ အသအမတျပရမည ျဖစသည။ EAO မားက တာဝနယမႈရေသာ အဖြ႔မားႏင တာဝနခမႈရေသာ duty bearers မားျဖစေရးအတြက EAOs ၏ စြမးေဆာငရညမား ခငမာအားေကာငး လာေအာင မညသ႔မညပ အေကာငးဆး ကည ေပးႏငေရး အတြက ပဋပကၡထရလြယမႈဆနးစစခကမားက ျပလပသြားရမည ျဖစသည။ EAOs မား၏ ႏငငေရးအရ တရားဝငမႈအေပၚ အသအမတျပျခငးတြင MOU ႏင အျခားလကတြေဆာငရြကမႈသေဘာတစာခပမားက လကမတေရးထးမႈမား ျပႏင သည။ အဆပါရလဒမားက လကခလာႏငေရးအတြက အစးရႏင အျပန အလနဆကသြယ ေျပာဆမႈမား ျပလပသြားရမည ျဖစသည။

သငေလာသည အေျခေနတငးတြင အစးရႏင ေဒသတြငး (EAOs ႏင CSOs တ႔၏) ဝနေဆာငမႈေပးသညစနစတ႔အၾကား ပမပးတြေဆာငရြကမႈ ရလာ ႏငေရးအတြက ကညေပးရမည ျဖစသည။ ကနးမာေရးႏင ပညာေရးက႑ မား ခတဆက ေဆာငရြကပ ႏင ေပါငးစညးေရးလပငနးမားက ေလလာ သငယရမညျဖစသည။ ေတာငးဆမႈမား ရလာပါက ပးတြၾကားကားလ အစအစဥေကာမတ (Joint Interim Arrangements Committee -JIAC) အတြက လပငနးလမးညႊနထြကေပၚလာေရးႏင စြမးေဆာငရညမား အတြက

အစးရႏင EAO တ႔က ကညေထာကပေပးရမည ျဖစသည။

ၾကားကာလအတြငးေဆာငရြကမည အစအစဥမားအတြက အားလးေၾကနပ ႏငသည နညးလမး (“one size fits all” approach) မရသညက အသအမတ ျပရမည ျဖစသည။ ဥပမာက ဤအစရငခစာထတြင ေဖာျပထားသည ေကာငးမြနေသာ အေလအထ ( Appreciative Inquiry Approach) က ေဖာထတၿပး ကညသြားရမည ျဖစသည။

ပးတြ (အစးရႏင EAOs) ၾကားကာလအစအစဥေကာမတႏင ျပညနယအဆင အဖြ႔မားက အစညးေခၚယကငးပသညအခါ ကညေထာကပေပးသြားရမည ျဖစသည။

NCA ႏင ေနာကဆကတြ ျပညေထာငစၿငမးခမးေရးညလာခမားတြင ပါရေသာ သေဘာတညခကမားႏင အည ၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြက မည အစအစဥမားတြင အမးသမးပါဝငမႈရေရးအတြက ေစာငၾကညေလလာ မႈႏင စညးရးလႈ႔ေဆာမႈမား ျပပလပ သြားရမည ျဖစသည။

ၾကားကာလအတြငးေဆာငရြကမညအစအစဥမားသည NCA ၏ အဓက ကေသာ ကတကဝတမားအျဖစ အသအမတျပရမည။ IA က အေကာင အထညေဖာျခငးသည ၿငမးခမးေရးျဖစစဥအတြငး ယၾကညမႈတညေဆာကထနးသမးရနႏင အထးသျဖင ေဝးလေခါငပါးၿပး ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသမားအတြက ႏငင၏ဖြ႔ၿဖးေရး ပနးတငမား ေအာငျမငေရးအတြက အလြနအေရးႀကးပါသည။

အမးသားျပနလညသငျမတေရးႏင ၿငမးခမးေရးဗဟဌာန (NRPC) တြင စြမးေဆာငရညမား ျမငတငေပးရမည ျဖစသည။ NRPC သည ျပညနယ၊ တငးေဒသႀကးအစးရမားႏင ဝနႀကးဌာနမားအား NCA ႏင ပတသက၍ အသေပး အေၾကာငးၾကားၿပး NCAထးထားေသာ EAOs ၊ CSO ႏင ပဋပကၡ သကေရာကမႈ ရေသာ ေဒသမားရ လမႈအသငးအဝငးတ႔ႏင တငပငေဆြးေႏြး မႈမား ျပလပသြားရန ညႊနၾကားထားရမည ျဖစသည။ တပမေတာသညလညး သကဆငရာ တပမမးမားက အလားတညႊနၾကားခကမား ထတျပနထား ရမည ျဖစၿပး အေထြေထြအပခပေရး ဥးစးဌာနသည သကဆငရာ အရာရ ဝနထမးမားက NCA ႏင ၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြကမည အစအစဥ မားအတြက NCA ၏ အကးဆကမားက နားလည သေဘာေပါကေအာင အသေပးထားရမည ျဖစသည။ အစးရဝနထမးမားသည NCA (ႏင ႏစဖက သေဘာတအပစခတရပစေရး သေဘာတစာခပမား) ၏ စားသားမား ႏင အဓပၸါယတ႔ကလညးေကာငး၊ IA က အေကာငအထညေဖာမႈ ျပျခငးႏင မျပျခငး သည ျမနမာႏငငအတြငး ၿငမးခမးေရးႏင သာတညမမႈရေသာ ဖြ႔ၿဖးေရးရရေရး အလားအလာအေပၚ မညသ႔အကးသကေရာကႏငသညတ႔ က အသေပးညႊနၾကားၿပး ပညာေပးရမည ျဖစသည။

6 CONVENANT CONSULT

CONVENA NT CO NSU LT / / E XE C UTI VE S UMMARY

သကဆငရာ ျပညနယႏင တငးေဒသႀကးအစးရ (ႏင ျပညေထာငစအဆင) တ႔တြင အဓကပါဝငပါသကသည အစအဖြ႔မားႏင ေဆြးေႏြးညႏႈငးမႈမား ျပၿပးေနာက NCA ထးထားေသာ EAOs မ ထတေပးထားသည ေျမယာပငဆငမႈႏင ဘပငသစေတာမား ဆငရာ စာရြကစာတမးမားက အသအမတျပရန ညႊနၾကားလႊာမားက ထတျပန ရမည ျဖစသည။ ေျမယာ၊ သစေတာ၊ သဘာဝသယဇာတ၊ စကပးေရး၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ တရားစရငေရး၊ ဓေလထးတမးေျမယာပငဆငမႈစနစ စသညတ႔ ပါဝငသည EAOs ၏ တညေထာငထားၿပးသား ရာေဖြေဖာထတၿပး အသအမတျပမႈ အတြက ေဆြးေႏြးႏႈငးမႈ ား ျပလပသြားရမည ျဖစသည။ အဆပါ စမအပခပမႈ စနစမားက အသအမတျပျခငးသည ယၾကညမႈတညေဆာကရာတြင အေထာကအကျပႏငၿပး တပမေတာႏင အစးရတ႔၏ ႏငငေရးဆႏၵက ထငဟပျပႏငမည ျဖစသည။

ျပညေထာငစအဆငတြင အဆျပသည ဥပေဒႏင မဝါဒအသစမားက ၿငမးခမး ေရးျဖစစဥတြင ပါဝငသည သကဆငရာ EAOs ႏင အျခားေသာ ပါဝငပတသကသ အစအဖြ႔မားႏင ေဆြးေႏြးေျပာဆမႈမား ျပလပသြားရမည ျဖစသည။ ဥပေဒျပေရး ဆငရာ ျပျပငေျပာငးလမႈမားသည NCA (အထး သျဖင IA) က ထညသြငးစဥးစား ရမညျဖစၿပး ၾကားကာလအတြငး အစးရႏင EAOမားၾကား ခတဆက ေဆာငရြကမႈႏင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမားက ျမငတငေပးရမည ျဖစသည။ အစးရႏင ျမနမာ တပမေတာတ႔အေနျဖင အဆငျမင ျပညေထာငစၿငမးခမးေရးညလာခမ ထြကေပၚ လာေသာ သေဘာတညခကမားက ဥပေဒျပေရးျဖစစဥ ပငမလမးေၾကာငး ထသ႔ ကးေျပာငးေပးသည ႏငငေရးဥးေဆာငမႈက ျပသသြားရမည ျဖစသည။

ပးတြၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြကမည အစအစဥေကာမတ (JIAC) မတစဆင အစးရႏင EAOs တ႔ အေကာငထညေဖာေဆာငႏငသည အစအစဥတစရပ ခမတေဖာေဆာငသြားရမည ျဖစသည။ ထအဖြ႔သည ျပညနယတစခခငးအလကႏင အပစတစခခငးအလက ေဆာငရြကႏငသည အေသးစတလပငနးမားႏငအတ IA ဆငရာ အေျခခမမားအတြက သေဘာ တညမႈ ရယႏငပါသည။ JIAC တစခ ဖြ႔စညးတညေတာငသည ျဖစစဥသည IA က လကေတြ႔အေကာငထည ေဖာေဆာငမႈ ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈ မျဖစေစသငပါ။

(အစးရ၊ EAOs၊ CSOs၊ လထကယစားမားႏႈ ပဂၢလကက႑မ ပဂၢ လမားပါဝငေသာ) ကညပပးမႈႏင ဖြ႔ၿဖးေရးစမကနးမား၊ ပဂၢလကက႑ရငးႏးျမပႏမႈမားႏငဆငေသာ ဆးျဖတခကမားက ပးတြခမတႏငရနအတြက အစအဖြ႔ေပါငးစပါဝငသည ျပညနယ ႏင တငးေဒသႀကးအဆငေကာမတမားဖြ႔စညးေရးက ထညသြငးစဥးစားရမည ျဖစသည။ ပးတြျပညနယ/တငးေဒသႀကးအဆငအဖြ႔မားသည ကညပပးမႈမားက ခတဆကေပးျခငးႏင လအပခက၊ ဥးစားေပးခကမားက စစစစစေဆးေပးျခငး တ႔တြငကညေပး ႏငသည။ ပဋပကၡဒဏသကေရာကမႈရေသာ လမႈအသငးအဝငးမား အတြက အေပၚလကၡဏာေဆာငေသာ ရလဒမားေဖာေဆာငေပးေနေသာ ေအာငျမင ေသာေဒသတြငးအစအစဥမား (ဥပမာ-ကနးမာေရးက႑) က အေျခခၿပး ေဆာငရြက ရမညျဖစသည။ သ႔ရာတြင အဆပါေကာမတအဖြ႔မား က ပြငလငးျမငသာမႈႏင တရားေရးျပျပငေျပာငးလမႈမား ပရလာေရးအတြက ေရြးခယစရာ အစအစဥတစခ အျဖစ ရႈျမငရမညျဖစသည။ ထေကာမတအဖြ႔ မားက အဆျပထားေသာ JIAC အတြက သငေလာေသာအဖြ႔မားျဖစ

သေဘာထား ႏငသည။ ပးတြ/ျပညနယ/ တငးေဒသႀကးအဆင ၾကားကာလ အစအစဥအဖြ႔မားသည အပစအခတရပစေရး ေဒသမားရ ကနဥးစမကနး မားႏင အျခားေသာ ၿငမးခမးေရး တညေဆာကေရး လပငနးမားအတြက ပကငေကာမတမားအျဖစ ေဆာငရြကသြားႏငသည။

ၾကားကာလအတြငး ေဆာငရြကမည အစအစဥမားက အေကာငအထည ေဖာမႈသည စစတပနယေျမပငးျခားသတမတမႈအေပၚ အေျခမတညသငပါ။ ထသ႔ေဆာငရြက လင အရပသားမားအတြက ဝနေဆာငမႈမားေပးျခငးက ထခကႏငၿပး ဖြ႔ၿဖးေရး ပနးတငမား ေအာငျမငေရးအတြက အဟန႔အတား ျဖစသြားေစႏငသည။

အပခပေရးအာဏာပငမားအျဖစ ယၾကညလကခမႈႏင ပဋပကၡသကေရာက မႈရေသာ လမႈအသငးအဝငးမား၏ ေထာကခမႈတ႔က ထနးထားႏငရနအတြက EAOs တ႔သည ၎တ႔၏ အပခပေရးႏင စမအပခပေရးစနစတ႔က အားျဖည တငးျခငးႏင ျပျပင ေျပာငးလျခငးတ႔က ေဆာငရြကသြားရန အလြနလအပ ေနသည ဆသည အခကက အသအမတျပရမည ျဖစသည။ အထးသျဖင စးပြားေရးလပငနးမား၊ အခြနစနစႏင သဘာဝသဇာတစမခန႔ခြမႈတ႔က စညးမဥးစညးကမးမားျဖင ၾကပမတသည ကစၥရပမားအတြက အလြနအေရး ပါသည။

လမႈအသငးအဝငးအတြက တာဝနထမးေဆာငသည အေျခခတစခႏင “ဖကဒရယ စနစက ေအာကေျခမတညေဆာကျခငး” ျပလပသြားသည အေနျဖင EAO အပခပေရးအငစတကးရငးမား၏ လတတေလာႏငေရရညအနာဂတေမာမနးခက မားခမတၿပး ချပသြားရမည ျဖစသည။ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒေျပာငးလမႈသည အဓကကေသာ ရညရြယခကတစခအျဖစ ဆကလကရေနေသးေသာလညး ဖကဒရယစနစသ႔ လမးခသည တးတကမႈ က IA မ တစဆင ျပလပသြားႏငမည ျဖစသည။

JIAC ၏ အခနးက႑ႏင လပပငခြငအတြက လပငနးလမးညႊနမားက ေရးဆြၿပး အဆပါ JIAC က အစညအေဝးေခၚယကငးပရန အစးရအား တကတြနးသြားရမည ျဖစသည။ မညသညအေၾကာငးအရာႏငက႑မားက JIAC ၏ လပပငခြငေအာက၌ ထားရမညႏင မညသညအေၾကာငးအရာမားက EAO အဖြ႔အလကႏင အစးရအၾကား ႏစဖကေဆြးေႏြးလင အေကာငးဆး ျဖစႏငမညတ႔က ဆးျဖတထားရမည ျဖစသည။ JIAC သည အေထြေထြမမား သေဘာတညမႈရရေရးက အဓကထားေဆာငရြကႏငၿပး ေဒသအလက အေျခအေနမားအေပၚ မတညၿပး အေသးစတလပငနးစဥမားက ခမတသြား ႏငသည။

JIAC သည ကညေထာကပမႈႏင ဖြ႔ၿဖးေရးစမကနးမား၊ ပဂၢလက က႑ရငးႏးျမပႏမႈ ကစၥတ႔က အဆျပထားေသာ ျပညနယ/တငးေဒသႀကးအဆငေကာမတတ႔ႏင ေဆြးေႏြးသြားရန ခတဆကအသေပးသြားရမည ျဖစသည။

EAOs ၏ ေမာလငခကမားႏင အလရငအဖြ႔ႏင အျခားကညပပးေရးအဖြ႔

7

Covenant Consult Ltd.

No. 27, Pinlon 1st StreetShwe Pinlon Housing, 27 WardNorth Dagon Tsp. Yangon

မားႏင ထေတြ႔ဆကဆမည အစအစဥမားက ရငးရငးလငးလငးခမတၿပး အသေပးရမည ျဖစသည။ မညသညကစၥမားက သကဆငရာ ဆကဆေရး ရးမား၊ EAOs အပခပေရးဌာနမား ႏင/သ႔မဟတ EAO ၏ ဌာနခပသ႔ လပမၿပး ဆကသြယ အသေပးႏငသညတ႔က ရငးရငးလငးလငး ခမတထား ရမည ျဖစသည။

ျမနမာႏငင၏ အေရ႕ေတာငပငးရ အပစအခတရပစထားေသာေဒသမားသည ပဋပကၡလြနေဒသမား မဟတဆသညအခကက အသအမတျပၿပး စးပြားေရး လပငနး အေပၚအႏရယကေရာကမႈက ေလာချခငး၊ သဘာဝပတဝနးကင အေပၚ ဆးကးမား သကေရာကမႈက ေလာချခငးႏင အကးေကးဇးတးပြား ေအာငျပျခငး စသညတ႔က ပဋပကၡျဖစပြားႏငေျခကထညသြငးစဥးစားသညနညးလမးျဖင ေဆာငရြကရန အလြနခကခေနသညက အသအမတျပရမည ျဖစသည။

ျမနမာႏငင၏ အေရ႕ေတာငေဒသအမားအျပားတြင EAOs သည တရားဝင စးပြားေရး အပခပစမသမားျဖစၿပး စးပြားေရးလပငနးမား လပငနးေဖာေဆာင ႏငရနအတြက သကဆငရာ EAO ၏ စမအပခပေရးဌာနမားတြင မတပတငရန လအပသညက အသအမတျပရမည ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ေဒသအဆငႏင ဌာနခပအဆငတ႔ ႏစခလးတြင EAOs ႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ထေတြ႔ဆကဆ

သြားရနလမည ျဖစသည။

ၾကားကာလအတြငး ပဋပကၡသကေရာကမႈရေသာ ေဒသမားတြင အႀကးစား အေျခခ အေဆာကအဥႏင သဘာဝသယဇာတထတယသည စမကနးမား အေကာငအထည ေဖာေဆာငျခငးက ေရာငၾကဥရမည ျဖစသည။ ကးပက လြယေသာ အပစအခတ ရပစေရးအေျခအေန၊ တရားဥပေဒစးမးမႈကငးမေနျခငး၊ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈ ဆကလကရေနျခငးႏင အဓကပါဝငေဆာငရြကသညအဖြ႔မား၏ ယၾကညမႈ အကန႔အသတရေနျခငး တ႔ေၾကာင ထစမကနး ႀကးမားက ေရာငရားရမည ျဖစသည။

ႀကတငအသေပးထားေသာ လထ၏ လြတလပေသာသေဘာဆႏၵ (FPIC) အေျခခမမားေအာကတြင ေဒသခအဖြ႕အစညးမားႏင ကယကယျပန႔ျပန႔ ေဆြးေႏြးတငပငၿပး ႏငငတကာေငြေၾကးေကာပေရးရငး (IFC) ၏ လပငနး ေဆာငရြကမႈဆငရာ စခနစညႊနးမား (Performance Standards) ႏင အည ေဆာငရြကရမည ျဖစသည။ ပဋပကၡျဖစႏငေျခက ထညသြငးစဥးစားသည စးပြားေရး အေလအထ (Conflict-sensitive businesses practice-CSBP) အေျခခမက ခမတၿပး လ႔အခြငအေရးေလးစားလကနာမႈရေရးအတြက ဂရျပ လပေဆာငမႈမား (Human Rights Due Diligence-HRDD) ရေစရမည ျဖစသည။ စးပြားေရးလပငနးမားအားလးသည သကဆငရာ ျမနမာႏငငဥပေဒ ႏင စညးမဥးစညးကမးဆငရာ ျပဌာနးခကမားႏင သကဆငရာ EAOs တ႔၏ မဝါဒတ႔က ေလးစားလကနာေစရမည ျဖစသည။