IMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Respont d’ar goulennoù.

a. Pe anv eo an daou vugel ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b. Peseurt liamm familh a zo etrezo ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dibab ar respont reizh.

c. Pelec’h emaint o chom ?q War ar maez . q War bord ar mor .q E kêr . q Er menezioù .

d. Peseurt istor a gont ar paotr abaoe ur pennad amzer ?q Istor ur briñsezig .q Istor ur sorserez .q Istor ur c’hastell-kreñv .q Istor ur maner e-kreiz un enezenn .

e. Petra a raent diouzh an abardaez ?q Mont war-eeun d’ar gêr .q Ur c’hrogad c’hoari mell-droad .q Un dro vras dre an aod .q Chom da c’hoari dirak ar skol .

Dindan an div skeudenn-mañ, skriv penaos ’mañ ar mor : gant an tre pe gant al lanv.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(Sellet ouzh Taboulin 15 : an aberioù.)

Laka ar sifr mat d’an anvioù-mañ :

an aod an erv ar ragenez

ar maner ar voger ar porrastell

an tirien ar gwez hent ar valtouterien

9

3

6

2 81

7

4

5

Maner-an-Aod, TES 2011 – I – – I – Maner-an-Aod, TES 2011

◗ Sevel-skrid

« Ur sekred ’zo kuzhet er maner », a soñj Kaou .

War da soñj, peseurt sekred ’zo kuzhet e Maner-an-Aod ?

Evit da sikour : Gellet a rez respont da c’houlennoù Kaou hag ijinañ un heuliad d’an istor .

« Petra ’oa en tu all d’ar porrastell e diabarzh an annez-se ?

Daoust hag un deiz bennak e c’hellfent, eñ ha Nola, mont betek an nor-dal ha lopañ warni ? Daoust ha piv a zeufe da zigeriñ ha d’o degemer laouen… pe drouklaouen ? »

IIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Dibab ar respontoù reizh

a. Pelec’h emañ Nola ha Kaou ? q Er gêr . q Dirak Maner-an-Aod .q Er skol . q En Enez-Krenn .

b. Piv o deus gwelet ? q Ur sorserez . q Ur vaouez kran ha cheuc’h .q Un tasmant . q Unan bennak anvet Maria .

c. Petra ’oa an Itron oc’h ober ?q O c’hoari toull-kuzh gant Maria .q O klask war-lerc’h ur c’hi .q O furchal er gwez .q O klask war-lerc’h unan bennak .

d. Petra a fell da Gaou ober ?q Mont tre er maner .q Distreiñ d’ar gêr .q Ober anaoudegezh gant al lec’h ha gant an dud .q Klask war-lerc’h an tasmant .q Mont da heul e c’hoar .

◗ Sevel-skrid

War da soñj, piv eo Maria ?

Klask gant ur c’hamalad displegañ piv a c’hell bezañ Maria ha displegit ho soñj dirak ar re all .

Maner-an-Aod, TES 2011 – I – – II – Maner-an-Aod, TES 2011

IIIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Dibab ar respontoù reizh

a. Petra ’vez kontet gant mamm Kaou ha Nola ?q Ur wrac’h kozh a zo en domani .q Tud a zo bet strobinellet en domani .q Un tasmant a zo en domani .q Tud fallakr a zo en domani .

b. Petra a oar an tad diwar-benn an Itron ?q Un vaouez kozh ha kabac’h a zo o chom er maner .q Ur vaouez a zo o chom er maner hec’h-unan-penn .q Ur vaouez intañvez a zo o chom ar maner .q Gouzout a ra kalz a draoù diwar-benn ar vaouez-se .

c. Peseurt doare ’oa gant Maner-an-Aod an devezh-se ?q Freuzet ’oa an ti .q Diskaret ’oa bet ur wezenn-grenerez .q Digor-bras ’oa ar boliji .q Feson trist ’oa gant an traoù .

d. Petra ’oa bet lâret d’an daou vugel gant o zud ?q Mont da weladenniñ ar maner pa vo brav an amzer .q Mont a rafent gant bag an tad d’ober un droiad betek Enez-

Krenn .q Difennet ’oa bet outo mont war ar ragenez .q Mont betek an ti .

◗ Sevel-skrid

Petra eo ur wrac’h kozh ?

Sevel a ri poltred ur wrac’h kozh hervez da soñj . Tres anezhi da gentañ, sav un destennig da eil evit deskrivañ anezhi . Gant daou pe dri c’hamalad pe gant ar skolaer(ez) e c’helli gwellaat an destenn .

Goude-se e vo moaien spegañ an holl dresadennoù er c’hlas ; pep skoliad a lenno e destenn dirak ar c’hlasad hag ar re all a glasko adkavout an dresadenn a glot gant an destenn .

Maner-an-Aod, TES 2011 – III – – III – Maner-an-Aod, TES 2011

IVMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Dibab ar respontoù reizh

a. Penaos e oa an amzer en deiz-se ?q Brav-kenañ .q Tourmant a oa .q Dispak ’oa an heol .

b. Penaos ’ra Kaou ha Nola da vont e darempred gant domani Enez-Krenn ?q Dre bellgomz .q Dre SMS .q Dre sellet gant lunedoù-hirwel o zad .q Mont a reont di dre guzh .

c. Petra oa nevez er maner ?q Digor ’oa an ti .q Leun a dud a oa er maner .q An Itron ’oa deuet en-dro .

d. Peseurt keloù mat a lavar ar vamm d’an daou vugel ?q Gellet a reont mont d’ar maner bemdez .q Emañ-hi o vont gante betek ar maner .q An aotre o deus da vont da Enez-Krenn pa ne vez ket skol .q An aotre o deus da vont en domani .

e. Petra a c’hoarvezas p’edont en em gavet dirak ar porrastell ?q Chomet ’oant da spiañ dre guzh .q Gwelet o doa ur sorserez .q An Itron a oa deuet davete .q Gourdrouzet ’oant bet gant an Itron .q Degemeret mat ’oant bet gant an Itron .

f. Petra o deus graet ar vugale ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Abalamour da betra ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

◗ Sevel-skrid

Ijin un dibenn disheñvel d’ar pennad-mañ . Petra a c’hoarvezas p’en em gavas Nola ha Kaou dirak ar porrastell . Gwelet a rejont an Itron o tont davete gant ur mousc’hoarzh leizh he genoù…

◗ Ha komprenet mat eo an istor ganeomp betek-henn ?

Gwir pe gaou ?

a. Kaou ha Nola a blij dezhe an istorioù faltazius .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

b. Tud a zo o chom e Maner-an-Aod a-hed ar bloaz .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

c. Ur vaouez kozh a zo o chom hec’h-unan er maner .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

d. Tud Kaou ha Nola a blij dezhe ez afe o bugale d’an enezenn .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

e. Ur vag en deus an tad .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

f. Un itron a zo bet gwelet gant Kaou ha Nola .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

g. Tu ’zo da vont betek Enez-Krenn gant ur c’harr-tan .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

Maner-an-Aod, TES 2011 – IV – – IV – Maner-an-Aod, TES 2011

Piv a soñj kement-se ? VMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Laka ur groaz dirak ar respontoù reizh

Petra a ginnig ar skolaer an devezh-se ?q Studial an anvioù-familh .q Studial an anvioù-lec’h .q Studial istor ar vro .q Mont da weladenniñ ur c’hastell-kreñv .q Mont d’ober tro Enez-Krenn gant bag tad Nola ha Kaou .q Mont da gomz gant ur wrac’h kozh .q Mont d’ar maner dre hent ar valtouterien .q Mont da Vaner-an-aod .q Mont da selaou an Itron o kontañ istor ar maner .

Ur wrac’h kozh a zo o chom e Maner-an-Aod.

Un tasmant a zo o hentiñ an domani.

Un itron a zo o chom eno asambles gant Maria

ar geginerez.

Ur sorserez a zo er maner.

Un intañvez hag a blij dezhi chom hec’h-unan-penn a zo o chom er maner.

Ur sekred a zo kuzhet e Maner-an-Aod.

Kaou

Nola

Ar vamm

An tad

Maner-an-Aod, TES 2011 – IV – – V – Maner-an-Aod, TES 2011

◗ Enklask diwar-benn an anvioù-lec’h…

Klask e-touez anvioù-lec’h da gumun ul lec’h anvet Kenkiz (pe Quenquis, Quinquis…) .

Kit war internet war al liamm : http://www .ofis-bzh .org/bzh/ressources_linguistiques/index-kerofis .php

1. Skrivit kenkiz er prenestrig anv-lec’h ha klik war Klask.

Pet kenkiz a zo bet kavet ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Savit listennad ar c’humunioù el lec’h ez eus ur gêriadenn (pe meur a hini) anvet Kenkiz

3. Klask en-dro gant Kenkis . Pet a zo ?Sell pizh ouzh stumm-kozh anv Kenkiskelenn . E-lec’h Kenkis e veze skrivet Canquis .

4. Klask en-dro gant ar ger Kenkiz ha sell pizh ouzh ar stummoù kozh .A-hed an amzer ez eo bet anvet al lec’hioù dre anvioù disheñvel o skritur pe ar yezhoù implijet er vro  : kenkiz a c’hell bezañ bet quenquis, quinquis pe plessix…

5. Grit en-dro an enklask gant ar ger Quinquis, gant Quenquis pe Plessix .Keñveriit gant ar pezh ho poa kavet gant Kenkiz . Kumunioù nevez ho peus kavet ?

VIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Setu amañ da heul frazennoù o tisplegañ ar pennad. Mesket int bet, n’emaint ket en urzh an istor. Adkav an urzh vat. Skriv al lizherennoù en urzh :

A. Mont a reont en ti .

B. Klevet a reont un trouz er solier .

C. An Itron a ziskouez ar sal-debriñ dezhe .

D. Kaou ha Nola a ziviz mont betek Maner-an-Aod .

E. An Itron a ya gante betek an aod .

F. Degemeret mat int gant an Itron .

G. Mont a reont er gegin da gaout un tamm merenn-enderv .

H. An Itron a ziskouez dezhe ar sal-degemer .

1 . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 . . . . . . . . . . . . . . . . .

4 . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 . . . . . . . . . . . . . . . . .

8 . . . . . . . . . . . . . . . . .

Maner-an-Aod, TES 2011 – V – – VI – Maner-an-Aod, TES 2011

◗ Lenn un dresadenn

Sell pizh ouzh tresadenn ar sal-degemer . Traoù ’zo hag a zo bet disoñjet gant an tresour… hag ouzhpennet en deus traoù all . Tres ar pezh a vank ha barrenn ar pezh n’a ket .

◗ Sevel-skrid

« Unan bennak a oa er solier, Nola », eme Gaou e fin ar pennad .

Displeg perak eo ken sur-se ar paotr .

War da soñj, piv ’zo kuzhet eno ?

VIIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Laka ur groaz dirak ar respontoù mat.

1 . Eus piv ez eus anv er pennad-mañ ?q Eus an tad .q Eus ar vamm .q Eus Kaou .q Eus Nola .q Eus bugale ar c’hlas .q Eus ar skolaer .q Eus an Itron .q Eus Maria .q Eus tud ar gêriadenn .

2 . Dre belec’h e tremen Kaou er maner ?q Dre ar gegin .q Dre ar sal-degemer .q Dre ar sal-debriñ .q Dre zerezioù .q Dre drepasioù .q Dre ur gambr vihan .

3 . Aet eo Kaou gant ar memes derezioù evit pignat hag evit diskenn ?q Ya .q N’eo ket .

Maner-an-Aod, TES 2011 – VI – – VII – Maner-an-Aod, TES 2011

4 . Dre bet trepas eo tremenet ?q 1 .q 2 .q 3 .

◗ Furchal en destenn

Peseurt tro-spered a zo gant Nola ha Kaou ?q Plijadur o deus .q Nec’het int .

Klask frazennoù en destenn evit arguzenniñ da respont

◗ Sevel-skrid

Skriv un destenn o tisplegañ an dresadenn .

VIIIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Setu amañ da heul frazennoù o tisplegañ ar pennad. Mesket int bet, n’emaint ket en urzh an istor. Adkav an urzh vat. Skriv al lizherennoù en urzh :

A. Soñjal a ra Kaou er pezh o doa gwelet, eñ ha Nola en derc’hent : ur rideoz o fiñval .

B. Chom a ra Kaou staenet ur pennad .

C. Gouleier a wel en traoñ hag en nec’h .

D. Kaou a ya en domani .

E. Kavout a ra an doare da sachañ evezh unan bennak er prenestr ha gwelet a ra dremm ur bugel .

F. Dihuniñ a ra ha chom strafuilhet gant e hunvre .

G. Distreiñ a ra d’ar gêr en ur soñjal er bugel .

1 . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 . . . . . . . . . . . . . . . . .

4 . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 . . . . . . . . . . . . . . . . .

Maner-an-Aod, TES 2011 – VII – – VIII – Maner-an-Aod, TES 2011

◗ Sevel-skrid

Peseurt titl a rofes d’ar pennad-mañ ?

Gwel gant ar skolidi all ’pezh o deus respontet . Pep hini a glasko arguzennoù evit e zibab . Goude ur pennad-eskemm hag arguzenniñ, dibabit un titl a blij d’an holl er c’hlasad .

IXMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an destenn

Gwir pe gaou ?

a. Kaou ’zo bet div wezh dirak Maner-an-Aod .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

b. Taolet en deus tammoù koad ouzh ar prenestr .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

c. Gwelet en deus dremm ur paotr .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

d. Klevet en deus ur bugel o c’hoarzhin . .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

e. Nola ’zo bet ivez betek ar maner .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

f. Gouzout a oar an daou vugel perak ne zeu morse bugel ar maner er-maez .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

g. Gouel ar skol a vo e fin ar sizhun .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

h. Nola a c’houlenn digant ar skolaer pediñ itron ar maner e gouel ar skol .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

i. Ar skolaer a ro an aotre da Nola ha da Gaou .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

Maner-an-Aod, TES 2011 – VIII – – IX – Maner-an-Aod, TES 2011

j. Skrivet eo al lizher gant an daou vugel ha kaset gante d’an ti-post .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

◗ Sevel-skrid

Sav ur skritell evit gouel ar skol . Arabat dit disoñjal skrivañ peur ha pelec’h e vo . Displeg ivez programm ar gouel . Gellet a ri ivez sevel un dresadenn evit sachañ evezh an dud .

XMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an istor

Gwir pe gaou

a. Pomper eo tad Kaou ha Nola .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

b. Saveteet eo an Itron ha Maria .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

c. Kaset int bet da di an aotrou Maer .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

d. Kroget ’oa an tan er gegin .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

e. Kaou ha Nola ’zo aet gant an tad en e oto .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

f. A-drugarez d’an daou vugel o deus ar bomperien kavet ar plac’hig er solier .q Gwir q Gaou q Ne ouezer ket

◗ Sevel-skrid

An devezh war-lerc’h e vo kavet ur pennad er gazetenn . Sav ar pennad da zisplegañ ar pezh ’zo c’hoarvezet evel ma vez graet gant ar gazetennerien .

Maner-an-Aod, TES 2011 – IX – – X – Maner-an-Aod, TES 2011

XIMonet pelloc’h gant an istor

◗ Kompren an Istor

Dibab ar respontoù mat

a. Anv ar plac’hig a zo : q Lina .q Lena .q Nola .

b. Ne c’hell ket mont er-maez peogwir :q … ne c’hell ket bale .q … eo ret dezhi chom war he gwele .q … e vez dalc’hmat en ur gador-ruilh .q … he deus bet ur gwallzarvoud gant un oto .

c. Goude an tan-gwall :q … eo dismantret tout ar maner .q … e vo kempennet ar maner .q … e vo ret da Lena, he mamm ha Maria chom er vourc’h da vat .

d. q Kontant-tre oa Kaou ha Nola gant disoc’h an istor .q Ne vo ket tu ken da Nola ha Kaou da zistreiñ da Vaner-an-Aod .q Kaou a grog adarre da soñjal ez eus ur c’hevrin bennak er

maner .

◗ Eskemm mennozhioù.

War ho soñj, ha gwir e c’hellfe bezañ an istor-mañ ?

Er vuhez pemdez e vez gwelet tud o vevañ war gadorioù-ruilh, petra a c’heller ober evit aesaat o buhez ? Klaskit tro-dro deoc’h en ho kumunioù ar pezh a vez graet evit an dud nammet . Eskemmit ho mennozhioù .

◗ Sevel-skrid.

Ijinit un heuliadenn d’an istor .

a. An amzer da zont evit Lena hag ar vugale…

b. Kaou o vont war un avantur all er maner…

Maner-an-Aod, TES 2011 – XI – – XI – Maner-an-Aod, TES 2011

9

3

6

2 81

7

4

5

Ur w

rac’h

koz

h a

zo o

chom

e M

aner

-an-

Aod.

Un ta

sman

t a z

o o h

entiñ

an

dom

ani.

Un it

ron

a zo

o ch

om en

o as

ambl

es g

ant M

aria

ar g

egin

erez

.

Ur so

rser

ez a

zo e

r man

er.

Un in

tañv

ez h

ag a

blij

dez

hi

chom

hec

’h-u

nan-

penn

a

zo o

chom

er m

aner

.

Ur se

kred

a z

o kuz

het

e Man

er-a

n-Ao

d.

Kao

u

No

la

Ar

vam

m

An

tad