Nolitidk 'iohraed van , oop cdn Z6l ovdr cd crdihinh van ddn bonstitutiondld brisis" 1 G! !

GiiMZ[h Rrf UflZ[gcllcihUck jk[gc[k chb[mAUmlbnclch hio[gV[k 1977-HikmZUUkhUp[kZ b[meUVch[mtSUh:am.Tc[a[f V[uZcaZ-DimiKNA EUhZ[flVfUZ)SchW[hmJ[hms[c

Dod cd rocd prdmidr cd kroon rdccdHihchach GnfcUhUpUl B[hRrfZUheVUUkoiikscdhZclWk[m[UUhjUeoUhZ[lg[[ka[fZU]]Uck[l kihZjkchl ?[khbUkZ- BUmVfcdemncm[[h jifcmc[e[ VciakU]c[io[k Z[ inZtjk[gc[k-

Biik ihs[ k[ZUWm[nkER?CNP OJCCPONLPPCNB:J) 21 DC?N- HihchachGnfcUhUb[[]m inZtjk[gc[k GiiMZ[h Rrf mi[h bcdij lm[ko[h fUaV[tZUhemoiik Z[ pcds[ pUUkij bcdK[tZ[kfUhZch 1976 b[[]m V[bi[Z oiik[[h WkclclchZ[ Wihlmcmnmcih[f[git

hUkWbc[-GnfcUhUfc[mbUUkpUUkZ[tkcha Vfcde[h ch [[h bUhZa[lWbk[to[h Vkc[]- B[ jifcmcWifia[ :h[m?f[cWbihmbnfmZ[ Vkc[]chbUUkVcitakU]c[NRjV bdi aneD1919t1987-Hkjogdk di bjjkbjlmdkD pUUkij s[ oUhtZUUaUUhZ[ Rhco[klcm[cmoUh :gtlm[kZUgcl a[jkigio[[kZ-

'Fe V[h n chm[hl ZUheVUUkoiikZ[ spUk[ (ij[kUmc[(Zc[ n chZ[kmcdZij gcdh gUh b[Vmncma[oi[kZ [hZc[ ncm[chZ[fcdemimscdhb[klm[f a[tf[cZ b[[]m-Rp inZ[ (jkUUmjUUf(GntfcUhU')lWbk[[] Z[ gi[Z[k oUheithchach ?[Umkcqch hio[gV[k 1987UUhB[h Rrf- B[ eikmZUUkoiikm[tknaa[mk[Z[h jifcmc[e[ f[cZ[k oUhZ[ MoZ: pUl chb[mhUdUUkoUh1987[khlmca sc[e [h sin ofUe oiik

H[klmgcl lm[ko[h-Mkchl[l GnfcUhUZi[fZ[ o[kgi[t

Z[fcdehc[mUff[[h ij Z[ IiWeb[[ZtU]]Uck[)Zc[ ch 1976 mimncmVUklmchaepUg) gUUkiie ij [[h UhZ[k[ [ho[ka[fcdeVUk[igeiijU]]Uck[ kihZZ[ ofc[amnca]UVkceUhmKikmbkijpUUkchbUUk[Wbma[hiim [o[h[[hlo[klmkcempUl a[kUUem-

Mkchl?[khbUkZ bUZ lchZl Z[ dUtk[h s[lmca oiik IiWeb[[Z [h Kiktmbkij a[fiVVrZ VcdZ[ K[Z[kfUhZl[k[a[kcha) ijZUm b[m eUVch[msinec[s[h oiik Z[ UUhlWbU]oUh bnha[o[Wbmlofc[amnca[h)Z[ OmUk]cabtm[k[h Z[ AiVkU-?[cZ[ V[Zkcdo[hsinZ[h b[g bc[koiik ocUocUb[VtV[h V[mUUfZ-Bcmp[kZ Ufl igeitjcha V[lWbinpZ-

Biik Z[s[ U]]Uck[l b[[]m b[moiikmV[lmUUhoUhZ[ gihUkWbc[ chtZ[kmcdZl[kc[nl ij b[mlj[f a[lmUUh-B[ sUUebUZenhh[h ncmZkUUc[hij[[h Zc[jaUUhZ[ Wihlmcmnmcih[f[WkclcligZUmeihchach GnfcUhUscWbhc[mpcfZ[ h[[kf[aa[h Vcd[o[hmn[tf[ lmkU]o[koifachaoUhbUUkgUh [hjkchl[l ?[Umkcqfc[mVfcde[hhc[mV[tk[cZm[scdhbUUkgi[Z[k ij m[oifta[h UflZc[ p[a[hl Z[ ep[lmc[ sinU]mk[Z[h-

?f[cWb f[o[km ZUUkoiik ch bUUkVciakU]c[UUhonff[hZV[pcdl ZUhetscd chm[koc[pl g[m mi[hgUfca gcthclm[kTcg Bncl[hV[ka oUhDchUhtWcuh[h UhZ[k[ V[pchZlfc[Z[h ncmb[meUVch[mtB[hRrf-

BUmjkchl ?[khbUkZ oUh IiWet

b[[Z lg[[ka[fZ b[[]m ihmoUha[h)cl hiicm ihiglmim[fcde V[p[s[h-B[ lj[WcUf[ (Wiggcllc[ oUh Zkc[()ihZ[k oiikscmm[klWbUjoUh Z[ dntkclm:-J- Bihh[k) Zc[ Z[ ep[lmc[hUg[hl b[meUVch[mgi[lm ihZ[ktsi[e[h) b[[]m a[[h oiff[Zca[ efUUktb[cZ p[m[h m[lWb[jj[h-

Pi[hgUfca jk[gc[k B[h Rrfb[[]m Z[ mp[[Z[ U]]Uck[g[m Kiktmbkij) pUUkg[[ [[h V[ZkUa oUh750-000 ZiffUk pUl a[gi[cZ) V[tpnlm hc[mch Z[ ij[hVUUkb[cZ a[tVkUWbm-B[ ihZ[ksi[elWiggcllc[bUZ ZUUkio[k ch [[h VcdfUa[oUhmpUUf]jUachU(l UjUkma[kUjjiktm[[kZ-

S[koifa B[h (,)" jUachU3

Zaak Northrop viel 'buitenopdracht commissie Donner'Vervolg Den Uyl van pagina 1

In een multomap schreef Den Uylop 12 augustus 1976, toen hij detekst van het rapport ontving: ,,12-8. Cie van 3, 'wij' zijn er niet meer.[...]Stuk Northrop persoonlijk".

Dat er behalve de Lockheed-af-faire ook een Northrop-affaire isgeweest, was bekend. Het toenma-lige dagblad Het Vrije Volk maakteal in 1977 gewag van het bestaanvan de aparte bijlage die de com-missie van drie had toegevoegdaan haar eindrapport. Naar aanlei-ding van die publicatie vroeg hetTweede Kamerlid Fred van derSpek van de republikeinse Pacifis-tisch Socialistische Partij (PSP)toen opheldering in de Kamer. Inzijn antwoord ontkende premierDen Uyl het bestaan van de bijlageniet. De commissie had dezetwaalf pagina's over het smeergeldvan Northrop toegevoegd om tevoorkomen dat de regering "zouworden verrast indien deze gege-vens door anderen te berde zou-den worden gebracht". Maar debijlage was, aldus Den Uyl in 1977,geen integraal onderdeel van heteindrapport van de commissie om-dat deze "zaak buiten haar taakop-dracht" viel.

In 2005 publiceerden dezelfdejournalisten van Het Vrije Volk inhet Rotterdams Dagblad meer overde bijlage. Het weekblad Vrij Neder-land volgde een paar maanden la-ter met nieuwe details. Ook NRCHandelsblad heeft over de North-rop-affaire bericht.

Bleich heeft dankzij de auteursvan de publicatie in Vrij Nederlandinzage in de bijlage gekregen. Opgrond daarvan concludeert de bio-grafe dat prins Bernhard van 1968tot 1973 via een Zwitserse advo-caat in totaal 750.000 dollar heeftontvangen. "Wat deed Den Uylmet deze figuurlijke tijdbom diede commissie-Donner bij hetscheiden van de markt had toege-

speeld? Helemaal niets. Hij borghet document op in een kluis waarhet zich tot op heden bevindt ennam over de Northrop-affaire eenoorverdovend zwijgen in acht",schrijft Bleich.

De Lockheed-affaire kwam be-gin 1976aan het licht tijdens hoor-zittingen in het Amerikaanse con-gres over de vraag of de grote inter-nationale (wapen)ondernemingenwel oorbaar opereerden. In februa-ri verklaarden twee topmanagersvan Lockheed daar dat een "hogeNederlandse regeringsfunctiona-ris (...) steekpenningen zou heb-

Geheime bijlageIn schriftelijke vragen aan deminister-president heeftGroenlinks fractievoorzitterHalsema gevraagd om "volle-dige,ongecensureerde"openbaarmaking van de ge-heime bijlage van het rapportvan de commissie Donnerwaarin de omkoopkwestie zouzijn beschreven.De bij lage van het Lock-heedrapport ligt in een kluisvan het InternationaalInsti-tuut voor Sociale Geschiede-nis (lISG) in Amsterdam. Datzegt een medewerker van hetIISG. Ze vertelt dat de informa-tie is geschonken door "eenprivépersoon" - Joop denUy!. "De schenker mag bepa-len wanneer de gegevensopenbaar mogen worden ge-maakt." Ze zegt niet te wetenof en wanneer dat gebeurt.Documentairemaker Barbaraden Uyl, dochter van de voor-malige premier, bevestigt dathet "geheime rapport" in hetbezit is van het IISG. "Uit mijnhoofd zeg ik dat de geheimerapport pas na vijftig jaaropenbaar mag worden."

ben ontvangen". Daarmee werd,zo bleek, de Prins der Nederlandenbedoeld. Het kabinet-Den Uyl be-sloot de verdenkingen te laten on-derzoeken door een drieman-schap, zoals de sociaal-democrati-sche premier Willem Drees in 1956had gedaan toen koningin Julianaen prins Bernhard in conflict wa-ren geraakt over de gebedsgeneze-res Greet Hofmans. De commissiewerd gevormd door A.M. Donner(rechter bij het Europese hof vanjustitie), M.W. Holtrop (ex-presi-dent van De Nederlandsche Bank)en H. peschar (voorzitter van deRekenkamer), respectievelijk lidvan ARP,VVDen PvdA.

Deze commissie concludeerdeuiteindelijk dat prins Bernhardzich ontvankelijk had getoondvoor omkoping. Zo stelde ze bij-voorbeeld vast dat een aanbod van500.000 dollar "alle trekken ver-toont van een poging tot omko-ping" die door de prins blijkbaarniet als "onoorbaar of ongepast" isondervonden. Prins Bernhard ont-kende tegenover de commissieechter dat hij dit of ander gelddaadwerkelijk had ontvangen, in-clusief een cheque van 100.000dollar die was uitgeschreven opnaam van een niet bestaande per-soon, genaamd Victor Baarn.

De commissie liep zodoendedood in haar onderzoek en conclu-deerde omineus in dubbele ont-kenningen: "Z.K.H. heeft ook metbetrekking tot deze 100.000 dollaruitdrukkelijk verklaard, dat hijhet bedrag niet heeft ontvangen,noch erover heeft beschikt. DeCommissie heeft geen bewijzenvan het tegendeel gevonden".

Recensie van Joop den Uyl, 1919-1987. Dromer en doordouwer:morgen in bijlage Boeken

O Artikelen uit 2000 en 2005over de Northrop-affaire opnrc.nl/binnenland