Caderno de resina vermella
40
-
Upload
lastura-editiones -
Category
Documents
-
view
236 -
download
4
description
Escolma poética de María Ángeles Pérez López en galego, con tradución de Xavier Frías Conde.
Transcript of Caderno de resina vermella
CADERNO DE RESINA VERMELLA Mª Ángeles Pérez López
2
3
Mª ÁNGELES PÉREZ LÓPEZ
CADERNO
DE RESINA VERMELLA
4
© Texto: María Ángeles Pérez López © Traducción: Xavier Frías Conde
© Edición: Lastura
www.lastura.org [email protected]
Enero, 2014.
Edición digital para descarga gratuita.
5
6
7
A muller pinta os seus pés de verde e sobe neles.
Dos calcañares nace o odio do asfalto,
a súa renegrida capa de petróleo
a betumar paxaros e nenos,
forma de aminoácido esencial
que desgasta as asas, a barbuza,
as bucinas brancas a se bateren
contra o rancor viscoso da brea.
Cunha brocha grande, a muller
pinta o verdor escuro das augas
en que esvaran os arenques
e mais os seus aneis de ar tan livián,
tamén os hipocampos, as baleas,
os moluscos mariños que brincan
en lameiros de posidonias vivas
e se aparean no nome do amor.
Na mesma a herba das lameiras,
o balor cariñoso e as folgueiras
comezan nas dedas desiguais
dos pés e remontan para os xeonllos
como salmóns mornos a desovaren
á altura feliz dos cadrís.
8
Detén o preto sudario do benceno
que atrapa gaivotas e as aventa
contra a area triste, estraña
do tempo e do esforzo alcatranados,
a muller encarna nos seus dous pés
e ceiba o corazón como unha rula.
a Guillermo Samperio, todos os zapatos do mundo.
9
Cando comeza o día, a muller
pinta unha pedra branca e outra preta
sobre as súas dúas mamilas agrandadas.
No seu corpo que vén de se estrear
e é fráxil e flexíbel intersección
entre o ar e a pel recén lavada,
enxerta os sinais, cicatrices,
feridas resecas polo tempo
ou abertas flores frescas, espalladas
sobre o corpo sen fin dos outros.
A longa costura de puntos no van
da cesárea que nunca tivo,
as pencas que non ten, os tecidos
que soldan as lesións subcutáneas
e poboan territorios perturbados
pola erosión, a lingua do incendio,
o piercing azulado que non ten,
a marca rosada no xeonllo
do fillo, que contempla con tristura
por se algún día houbese procurar
o óso morto no raíl do comboio,
compoñen o grafite do seu corpo,
pespuntos da pel que a outros importa
e ela escrebe na de seu cando se ergue.
10
Como unha tatuaxe vermella en pedra de gra
pinta un vítor con sangue de animal
sobre a súa pel elástica, versátil
e anota na súa epiderme os antollos,
as nódoas, os estigmas, os indicios
do paso do vivir sobre os corpos.
En rematando o día, quitará
cun borrador moi grande
os signos, os escuros hematomas
so os que a pel é folla en branco.
O mesmo sangue vermello da pedra,
pigmento preto e branco da pedra
que quentaba o vermello corazón
será area invisíbel e diluída.
Mais de mañá, da que acoden
o día e mais as súas promesas pesarosas,
a muller enchóupase en palabras
que son mel a esvarar densamente
coma lingua de pole amarelo,
estría que é amor e que é estrago.
a Rafa Pontes
11
Como os elefantes, a muller
inquiétase perante os ósos da súa especie,
mexe nervosamente a cabeza,
extravíase e tropeza coa súa dor.
Os esqueletos longos, mascaróns
que aventan ao mar e o plistoceno
para durmiren, lavados pola auga
até viraren láminas de luz,
son unha ferida aberta e silente
que os grandes mamíferos erguen
con tal delicadeza, con cairos
no seu arabesco e a súa melancolía.
Porque os elefantes, a muller,
alzan a osamenta dos de seu
e arrólanos cos seus grandes dentes,
méxenos con paixón e con delirio.
Como os elefantes, a muller
cobre a súa pel de area e de térmites,
aventa as súas costelas, ao seu lombo
a terra dos seus mortos, recóbrese
da súa aspereza seca, refacho
ou lufada de tempo calcinado
12
e canta amodo unha cantiga
que na súa baixa frecuencia apenas escoitan
conxéneres afastados, primordiais.
Cando pinta os seus dentes de marfín,
destina opaca e branca, romboidal
que prestixia a súa boca e a súa ledicia,
a muller talla neles a aflición
preciosa, endurecida coma unha laxe
que atravesa a luz e a somete.
a Esteban Peicovich, por “O outro amor”
a Charo Ruano
13
A muller pinta os seus pés de vermello e descálzase.
So as súas roupas, o corpo é transparente
e é atravesado polo tempo e os seus cristais.
Cando se mexe ausente de si propia
e se disolve mol na recolla
da vertixe que trae a atrocidade,
bórranse as cores do seu corpo,
medusa oleaxinosa e invisíbel
que precipita a auga e a dor
ceibando de alacráns a mañá.
Por iso se rebela contra o branco,
inventa outro mar vermello e o seu prodixio,
o corazón aberto e mercurial.
Co sangue tan vermello e ledo
da barra prendida de carmín
pinta un fégado tenro no exacto
milimétrico lugar para o seu fégado.
Sobre o pulmón debuxa un outro pulmón,
o óso do peronio sobre a súa perna
e sobre ela, un bisonte que non morre.
Para a aorta, un fío finísimo
por onde corren poldros e hemacias,
14
na xema do dedo principal
un cosco valente e diminuto
que avanza de aeroporto en aeroporto
e xibariza o medo, os desastres.
E na matriz, o mar e os seus sinos.
Sobre o seu corpo branco de dores,
translúcido no tempo asolagado
das flores que morren sen alento,
pinta un corpo enteiro, avermellado
coma un sol vexetal e imprescindíbel.
a Paqui Noguerol, outra vez
15
Sobre o seu peito morto, a muller
pinta unha grande xanela para o ar.
O corazón, na súa áspera ledicia,
debruza para o sul a súa sala octogonal
polo oco do seo que extirparon
a doenza, a man, o bisturí.
Sobre o seu peito morto, a muller
raspa calquera lembranza dolorosa
e colorea o sopro e o zunido
da arroutada vermella de ficar.
O hospital apágase na súa brancura,
esa sala de espera é non lugar,
o cuarto sen bágoas nin oliveiras
é tamén non lugar, os lavatorios
e elevadores que nunca se deteñen,
o corredor alongado coma o medo
de biopsia en biopsia é non lugar.
A nai coseulle dous grandes seos
con fío destrenzado do cordón
que a amarraba ao tempo e os seus asomos.
Agora, un médico serio, preocupado
descose un deles, retírao
16
en silencio e a extensa cicatriz
que corre polo tórax coma a friaxe
abura as paisaxes da tundra.
Mais sobre o seu peito, a muller
sombrea unha árbore preta, transversal
por mor da ira de se perder no outono.
Tamén nubes e nenos anhelantes
na súa transpiración e o seu rebumbio
para mollaren a tarde e mais as palabras.
O vento que entra en tromba despeitéaa
e o seu riso é un paxaro veloz.
17
La muller pinta o corpo de azafrán
após a maceración das dores.
O tempo liberou o seu tanino,
a pedra e a madeira viraron
escuma microscópica e febril
que rubiu coma a hedra polos arcos
con que a praza inventa as alturas
e recebe con vehemencia a nevasca.
Tamén na muller penetra o vento
por todos os recantos, medallóns
que pendurou con xenreira na lapela
mentres pintaba nela e as súas malas
de súpeto coloreadas de castaño
ou de vermello sombrío polo serán,
o brandy que adormece nas barricas
e larga os seus antollos e a súa idade.
Sobre as coxas altas e dorsais
de pedra de gra a soñar en remoíños,
a muller traza un mapa de isóbaras
con que veñen a luz e mais os naufraxios,
o día e as súas clausuras, a súa pedreira,
os toros que o Pacífico retorna
cun amor furioso e impaciente.
18
Tamén os outros mares depositan
nela e no seu ventre mineral
como unha praza grande e de pórticos
o propio corazón do tempo
pola súa estigma de xermolo, insensatez
de azafrán ou de especias amarelas
con que inventar o xúbilo e o sol.
19
Sobre o esmalte rosa das unllas
a muller é a bárbara ritual
que pinta o seu bulir avermellado
en seiva que atravesa o corazón.
Nesta cerimonia sen cinza
o tempo e os seus velenos plastifican,
o ermo do odio e do vivir,
a proliferación, o desconforme
e no canto do pincel ten a lingua
festiva e enchoupada, vexetal,
para a increnza e a desfeita.
Con ela xa non doe o desespero,
a estela coma un grilo adormentado
sobre a pinga vermella e diminuta
que luxa as mañás das segundas feiras.
Cando ela se ergue. os seus xeonllos
avermellan tamén, os seus pasos vermellos
como esmalte que é plástico no plástico:
a lágrima flexíbel de pintura
que cae sobre as unllas, as irmanda.
20
As súas células, xa mortas, rubecen
e a cor devólvelles os afáns
coa súa incisión de escuma, circunloquio.
Sobre o esmalte rosa, a muller
foi deixando capas de pigmento,
bocadiños esmagados de sementes
e rastros de materia encarnizada
no seu alboroto contra o desacougo.
O esmalte mantén a inquedanza
que chamamos amor, e a súa insolencia
coma un festexo vermello e desmedido.
á outra Raquel, pola segunda vez mais non definitiva
21
A muller é un belo, implacábel animal
que pinta con neve o seu corazón.
Unha osa que hiberna longamente
mais pare as súas crías na friaxe,
un animal feroz, ultrapasado
pola súa propia paixón, temperatura
que fai sumir a xeada e os desaires.
Mentres o oso dorme, rolda,
mastiga preguizoso as lembranzas
e rebaixa a súa taxa metabólica,
ela desgasta o tempo do glaciar
como xeo que vive a súa treboada,
o seu estoupido feliz, cristalográfico
que lle devolve o modo máis flexíbel
e líquido, tamén nomeado amor
ou regueiro que lle escorrega polas patas
e fai escorrer o fillo, os osesnos
até o chan en que haberán erguerse.
Daquela toma neve e aquece
o corazón branquísimo e ardente
na súa aterecida cova silenciosa.
22
Nada temerá, coas súas dúas mans
arranca as súas criaturas, as súas mágoas,
baixa vida quente polas súas inguas,
dos seus ósos inmensos e esponxosos
que abren con dor da que hiberna.
As bágoas do esforzo e da ledicia
pintan de sal as súas sedas entumecidas
e ao caeren sobre o chan disólvenas.
Co branco perfecto sobre o branco,
a floración arisca do inverno
reverdece igual que a muller.
a Luis Santos
23
No limite exacto do seu corpo,
a muller pinta enteira outra muller:
sobre o recanto do cóbado, un novo cóbado;
na pedra esmeralda do ouvido
unha flor engastada en cor verde;
no oco aterecido do seu peito
en que entraron de súbito as pombas
e beberon cinzas e reproches,
o corazón doente, desgastado
e a súa vermella resina primordial;
no ventre prendido do desastre,
unha muller sentada nunha cama
estreita e diminuta dun hotel,
mentres le unha folla que non entende.
Das súas orellas bonitas, presumidas,
baixaron os cabaliños do demo azuis,
dos seus pés, os zapatos de taco,
e está sentada, soa e sen consolo
sobre unha cama estreita e diminuta
onde le unha folla que non entende.
Talvez fale de flores e abandonos,
do pincel e do seu cabelo arrebatado
24
que ulcera a anilina, a lembranza
e apaga coas súas bágoas as letras,
o óleo que se mestura co sal
e perde as cores, a ledicia.
No limite exacto do seu corpo,
sobre o perfil diluído, sen aceites
de durmideira ou de liño, sen verniz
que protexe o seu sexo do desaire
no dó imposíbel deste amor,
a muller pinta enteira outra muller.
Entrambas sentan xuntas e abrázanse.
a E. Hopper, por “Hotel room”
25
A muller pinta de chumbo as súas mamilas.
Véncena as coraxes, as feridas,
o dedo que aperta contra o ar
unha queixume de chumbo, un berro longo
que ficou descalzo e sen pendentes.
Ao camiñar furiosa contra o vento
que luxa as súas cadeas de follas mortas
e anacos de xotas cubertas de lama,
sacode ás labazadas a cal viva
con que a ditadura borrara
os seus pés e as súas présas, a beleza.
Daquela aparecen as dez dedas,
media sola aterecida dun zapato
que camiñou ruidoso polo mundo,
restos moles de tea indescifrábel
e un berro que rebenta no seu metal
porque hai cabelos adheridos a esa dor
e a muller camiña arrebatada
coa súa vermella clavícula na man
para escribir o seu nome nas paredes
e na calcinación da caliza.
Do reverbero abúranlle as mamilas
26
mais en chegando a tarde, consólase:
a tibia, o peronio do seu esqueleto
desligan o rancor branco da cal
e disolven o óxido e o talco,
o medo, as fracturas, os manteis,
a auga endurecida polo odio.
E cando dorme, esquece que en Oswiecim
gardan o cabelo humano nunha nave.
No chan hai, ademais, unha meniña
que dorme acomodada a feito
sobre un sol acabado de circular
como unha tanxerina luminosa.
27
Cun marcador de ponta verde
que verte a súa menta e a súa espesura
sob a estrita lei dos fluídos
(a presión hidrostática, a coraxe),
a muller pinta un lameiro e un saltón
sobre a súa calvela branca e aterecida.
Escrebe insectos grandes, cariñosos
e formigas diminutas que adormecen
en follas prendidas de verdor
como se fosen formas de metal
que brillan en silencio na madeira.
Sobre o seu cranio branco e aterecido
escrebe a cántiga dos térmites
cando mascan o tempo e os cacheiros,
unha colección de escaravellos
que inventaron o corpo mineral,
eirugas luminosas e valentes
que quebran a crisálida e non choran,
esta caste de novo nacemento
nas arganas minúsculas de herba
que arrasan a cinza e a súa matriz.
Na súa cabeza branca e aterecida
28
que perdeu os cabelos, a coraxe,
as follas máis escuras dos pastos,
a muller atenúa os velenos
e pinta unha campa accidentada
onde hai formigueiros, seixos
e un cubo de cemento e de tixolo
que produce enerxía nuclear.
Contra ela escribiron os insectos.
A tinta florecida en cor verde
empobrece o uranio e a súa dor.
a Juan Epple, a José Luis Coomonte, a Javier Rodríguez Marcos
29
A muller é un paxaro que arrasa
as tardes prendidas polo sol
mentres pinta no seu corpo a memoria
como unha flor de pedra para o ar.
En cada poro exacto, imperceptíbel
quedan fixados libros e retratos;
o altísimo arco da súa entrada
sostén contra o tempo e o seu insuceso
as pernas da atlante que suxeita
as horas e os días, os labores
como almofariz que canta as súas andainas.
Non hai fixación, maior ancoraxe
na lenta queda cara á morte
dos muros, os auxes, os vencellos
e asemade, co seu piercing na lingua,
coa súa lingua dourada de metal,
a muller move o mundo e trastórnao,
arrástrao e conmociónao contra si,
arrasa como un paxaro os seráns
e inventa superficies agarimosas
con plumas e disfraces moi diversos,
30
con búsola e castigo do lugar
onde dormen os homes e as deusas
cuxa saia é de xade e de distancia.
31
A muller inventa o mundo e é azul.
Parece cotián na súa simpleza,
a súa límpida cántiga dos obxectos
na materia soa e reservada
con que comezan o tempo e o ritual
do té que abre o seu arume nas mágoas
e cancela a historia, os rigores,
os campamentos vermellos da ira.
A muller inventa o mundo e é azul.
O cruel temperamento do granito
desarma os seus moluscos, os espellos
da rocha que torna maleábel
e esfaragulla as convicións,
nocello tan flexíbel como a auga
que rota sobre si a súa levidade.
E o azul non é da caneta da infancia,
do bic e do seu costume no ouvido,
mais do sangue enteiro e persistente
que coseu as alcatifas, os lenzos,
as melfas, as zozobras e os caftáns
con flores que esqueceron o cobalto
32
no seu estoupido azul contra a morte;
o mesmo sangue firme que circula
como un cordón por cousas e persoas
amarrándoas ao vento e as súas finezas,
cortesías de apego e de intemperie.
a Elisa Cerrillo
33
No exacto centro do seu centro
a muller pinta a vertixe e debrúzase.
Como os gatos pretos da noite,
camiña arredor, mide o baleiro,
debrúzase ao seu avespeiro, o seu intervalo
de dor a dor, o seu pendurar no abismo
e achega ambos os pés, a conxuntura
en que o barranco engole as palabras,
seixos xa vencidas polo seu lastre.
Co seu rancor purísimo e amargo
que é a fermentación da mentira,
a muller verte ácido carbónico
no seu esterno, o óso coraxoso
cuxa forma é a fenda, a fractura
na concentración da materia.
Verte tamén vinagre e disolventes
sobre o seu corazón como unha foxa
e no abismo pinta un novo abismo,
un burato preto en que a luz
nunca non pode saír, fica esixida
á súa longa desfeita, a súa fortuna
dos días fatídicos, as súas teimas.
34
Debruzada ao seu pozo, xa invisíbel,
entrégase ña paixón, á noite escura,
á vertixe pintada sobre o óso
de quen no andar vinte e oito
na súa azotea e a súa angustia vertical,
se tisna con carbón, tinxe a súa pel
de preto sobre preto e ensombrece
desaires, precipicios e basaltos.
Soamente brilla o medo, o corazón.
a Reina María Rodríguez
35
As palabras que masca a muller
son lodo a se deslocar na boca
como un tsunami porco e non remoto.
Entra e sae a furia sen esquinas
e os dentes fican entupidos, dificultan,
tropezan con pneumáticos e corpos,
con proporcións minúsculas de fe.
O mar traba a súa propia lingua até sangrar
e despois do derrubamento, a imprudencia,
a cólera arrasada pola escuma,
adormece serenísimo e feliz
como un cativo canso de correr
tras as gaivotas brancas e carnívoras.
As palabras que masca a muller
son lodo a escorregar polo seu corpo
como un tsunami porco e non remoto.
Cando ela recompón o corazón,
o seu cabelo esgallado que as algas
coseron de verde e de violencia,
as pernas como versos heptasílabos
dun haiku lacerado na súa metade
e mudo na mudez de cinco tons,
36
afasta da súa pel os peixes mortos,
as escamas douradas das carpas,
o amianto adherido á súa dor.
Da cuncha sen nácara nen coral
xermola enteira e núa a muller
como Venus murcha e rexurdida.
37
ÍNDICE
7 A muller pinta os seus pés de verde e sobe neles
9 Cando comeza o día, a muller
11 Como os elefantes, a muller 13 A muller pinta os seus pés de vermello e descálzase
15 Sobre o seu peito morto, a muller
17 La muller pinta o corpo de azafrán
19 Sobre o esmalte rosa das unllas
21 A muller é un belo, implacábel animal
23 No limite exacto do seu corpo
25 A muller pinta de chumbo as súas mamilas
27 Cun marcador de ponta verde
29 A muller é un paxaro que arrasa
31 A muller inventa o mundo e é azul
33 No exacto centro do seu centro
35 As palabras que masca a muller
38
39
