باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf ·...

24

Transcript of باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf ·...

Page 1: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا
Page 2: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

معرفی کتاب

: ام کتاب رشذ و انکشاف اقتصادی افغانستان ن

ا اشتوکهاو نویسنذه: کرستین لنگه و ریت

براهیم هوتک :مترجم ا

: طارق اقتذاری صفحه آرائی

: اشر اد فریذریش ایبرت دفتر افغانستان ن بنی

: نتشارات برگ چاپ ا

: نسخه 0111 تیراژ

کابل افغانستان

Page 3: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –اقتصادی افغانستان انکشافورشذ

ه :خالص

كـ ام ر٠ ك١بی ؿاكای تلی ر ١بی ؿاؽی ١ ؿك پی آ تظ ك٢ب آ عتی هج ام اـب اهتبؿی ثلی اكـبتب

، ثب تر٠ ث٠ ١بكی (2001)ؿك ب ب٠ ای ضؼیت كا ؽیتل بؽت، ی ثؼـ ام وط كهی عبجب 03كی ؿیب غة یـ. ر

ك ؿك می٠ ١بی ؾتق اهتبؿی، ارتبػی، كل١ی ... تـكیزب ای اعا پیلكت كب لؿیـ. تؼ٢ـات رـی ربؼ٠ ثی ای، ؿك اضبع

ی ؿك عـؿ ـ بؽب ػبی ثب ؿات 1(2010یبكؿ ؿال الیبیی )عجن اعبئی٠ ب 2۲ی ثب آ ١، اكـبتب٠ ي ١بی ؽبكری كا ین ؿك

رؿ كا بال ام ثی ثلؿ هجب ؽؿ ؿات، ام ر٠ كویلتلی ك١بی ر٢ب غة یؿ. بمػبت صـی ؿ٠١، میلثب١ب یت اهتبؿی

الت كا كلاكی ثبمبمی ؿ ات. ث٠ ابف پیلكت اكـبتب ؿك ثؾ٢بی ب ثبیـ ام ؿ رج٠ ث٠ آ تر٠ كت یلؿ . ثب ات

ـ ظل لكت٠ ـ پیلكاـرؿ تبی آ اهـابت ٠ ر٢ت تؼ٠ ابف اهتبؿی بـبكی ای ت ١ی٠ ا ثل این ات، ص ، ؿا

اهـابت ث٠ پیب٠ میبؿ تظ ك١بی ي ـ تی ـ اـ ؿك ـ اهتبؿ ك ۷۲تولیجب 2011. عجن اعبئی٠ ثبي ر٢بی، ؿك ب ای

ؿ. 2 تظ عضك ظبی ارتبػی ك١بی تی ـ ث٠ پب ایتبؿ ؽا١ـ ثر٠ ات ثبیـ خجت اكمیبثی ؿ، ایت ٠ اب صینی٠ هبث ت

3 ؿال الیبیی ؼؿؿ ات 1000ؿال الیبیی ث٠ 2۶2 ام 2011ای 2001ػبیـ لا٠ ی ؿك عی ب٢بی

هتیي كت لكت٠ اـ. ت اػظ ی ثب آ ١ ؿا آ ا ثل این ات، ص ه 4اؿت پیلكت٢ب ؿكثؾ٢بی بؽتبی،تلاپكت

می٠ تظ پللا٢بی ابكی ٠ تظ ي ١بی ؽبكری تی یـ، ؼوـ لؿیـ اـ. ی ب لت٠ بـ ٠ تك ١بی هلاكؿاؿ١ب ؿكی

ـ یت ؿیل اهتبؿی ین ابف خجت ؿ اـ. ؿك تك ؽـبت ػب٠ پیلكت غى كت لكت٠ ات. ام آز٠ یتا ام ك اعالػبت

بیبتی بجلؿ. اكوتب٠ ١بی رـیـ تزبكتی اتولاك زـؿ كاثظ ثب ك١بی ١بی٠ ص پبتب، تبرتب ام ثبـاكی ثتب ؿك یت

ؽبكری ـ ات. كاثغ٠ ث٠ بؽت میلثب١ب تلاپكت ثبػج كـ عز تزبكت

ؼی ؿاكؿ، تب ؿك بمب ثبم ( پقیلكت٠ ـ اكؿ آ ؿ. (World Trade Organisation,WTO كبی ر٢ب ؿت اكـبتب

ك ؿك صبكصة اتلاتیوی ی ابكی اكـبتب تبیی (Afghanistan National Development Strategy, ANDS)ؿت ای

( عبیت ام لبی٠ قاكی ١بی اكـب ظك اؿاك Afghan Investment Support)ر٢ت عبیت لبی٠ قاكی ١بی ؿاؽی اتؾبف ؿ. ثـی

Agency, AISA ؿك پ٢ی ك ؿ١ی ؽـبت كا ؿك می٠ حجت 2003ؿك ب كا ؿاكؿ، آیـ تأیي لؿیـ، ٠ عیخیت غلى لبی٠ ناكا

ت كارتل لت ١بی تزبكتی ػلض٠ یبیـ. یت بی٠ ؿ١ی بی٠ یلی آبتل ـ ات. ؿك پل٠ حجت اؽق رام ب٠ ر٢ت آؿبم كؼبی

رؿ آـ ات. بؿكات اا بال١ب ین ث٢جؿ یبكت٠ ات. لبت بمتلی آ ؿك غظ غو٠ ات ؛ لت ١بی تزبكتی ٢ت میبؿی ث

ؿؿ. نی٠ ثبػج ـ ات تب ایبء اا ؽبكری ث٠ هیت اكما اكؿ ای ك ؿ ثـیی٠ تیـات اكـبی ام ثبماك ثـ كل علؿ لصی

٠١ اهـابت ؿت ، ظب لبی٠ قاكی ای ك خ ١ی٠ ضؼیق ؿكر٠ ثـی اكمیبثی یؿ. عبیت عوهی لبی٠ ناكا ؿكثبرؿ ای

اكتبؿ تضی ؾا١ـ ـ. ام علف ؿیل تزبكت ؽبكری ای ك كا ین ثب كا االتی ؾتق كی ١ عوهی لت ام ٠ یت ب یي ظب

Page 4: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

2

ؽلاة ٠ ؿاكؿ، ث٠ الت میبؿی ار٠ بؽت٠ ات. لبی٠ قاكا امی ك١قك بیت میبؿ ؿات٠ ضغ ایتی كا ثیبك ثیث٠ ؽا

آم تؼیبت ام علف ؿیل اكـبتب ثب جؿ یل١بی ی ام ؿیـ ار٠ ات ، میلا تر٠ ی ؿك می٠ 5 حجبت توی یـ.

2. ی كت لكت٠ ای بك ثیبك ث٠ ـ یجی یلؿ

ویي دلیل ، عجك آهبر ثبک جبی، افغبستبى 7 ربی آسیبیی در سهی سزهبی گذاری ث ضوبر هیزد.اس جول ػمت هبذ تزیي کط ث

دذ در سبلیبى د ط ث صبیغ دلت ث بی تلیذی ک هزث دذ، یب اس ثیي فتبدسکتر صؼت ثسیبر ث کذی پیطزفت هیوبیذ. فبثزیک تبسیس ضذ ث

ب اس یبن تابیی تلیذ رلبثت اى کبهال ضؼیف یب ثیي رفت . تؼذاد هحذد اس سزهبی گذاراى خبرجی الذام ث سزهبی رفت اذ، یب ثسیبر ک اذ

گذاری دریي کطر هیکذ. خذهبت ػؼی هبذ تجبرت کسج کبری یب صبیغ دستی تابیی ایي را ذارد ک خالی ثشرگ سکتر صؼت

افغبستبى هزفع هولء سبسد.

ن ه ن ث همذار افغبستبى هبذ لجل س د، ثخص ػوذ اس التصبد کطر را ایي سکتر تطکیل هیذذ. تب در صذ اس ۰۳تکی ث سراػت ث

تأثیزات غیز ثبثت اللیوی تأثیزات ث ضؼیف ػبیذ بخبلص هلی را ثخص سراػت تطکیل هیذذ. ایي ضغ ثبػث آى هیطد ، ک ثخص کطبرسی اثست

د اس اسیت پشیز هیجبضذ. کذ آفبت عجیؼی اس لجیل ب ث ب سلشل سیالة

بی خزاة هاصالتی، فمذاى ، لسویک تلغ هیزفت، صرت گزفت است. را ثبداضتي هبثغ هؼذی فزااى، کبر اکطبف دریي سهی

اکطبف ایي سکتر ػوذ فؼبل سبختي ب ضؼیت اهیتی ثی ثجبت هبغ در راستبی دثبر ضذ است. دلت افغبستبى اهیذ دارد ک در سبل سیزثب

ذ آرد. ک ایي همذار در عی ۲۵۳ػبیذ ۱۳۲۲ ذ رفت. ۰،۵سبل آیذ ث ۲۵هلیى دالزی را دریي سهی ثذست خا هلیبرد دالز اهزیکبیی ثلذ خا

ن ب ی اخیزاکطبف سزیغ ود ، لی ثبس جد اک سیستن ثبکذاری در سبل د ػال ثزآى، ایي ثب ػمت هبذ اسیت پشیز در ثزاثز فسبد ث

ب هحذد ث حس ضزی هیجبضذ. ب ت پیطزفت

بی سیبدی را ایجبد هتخصصیي ایي ثخص گزای ثزای داطوذاى لی آى ترم پلی )افالسیى( دیگز هطکل التصبدی هیجبضذ ک در پ

یي کطر تسظ پلی ک اس خبرج اریش هیطد، تضویي ضذ است.کزد است، سیزا ثجبت احذ پلی ا

ذ، ک استزاتیضی خد را در سهی تسؼ رضذ التصبدی افغبستبى تجذیذ ظز کزد آزا فك دذ. عریک کطربی تویل کذ حبال هیخا

ذاء ضذ فسبد طذار هیذذ، ک پل ا ذ ضذ. یک کویسیى تحمیمبتی اهزیکبیی است ، هبغ رضذ سبلن ثبسار التصبدی خا باهی را سهی سبس ضذ

بیي کطر هؼبت هیگیزد. 8 ۱۳۲۲ػلی االخص ثؼذ اس خزج لای ظبهی در ن، ثیذى سن دلت افغبستبى، ث س ب دالز ػلی الزغن آى ث هیل

ن اکى ػذ 9 ود است. ۱۳۲۲اهزیکبیی را الی اتمبل کبهل هسئلیت اهیتی در سبل هیلیى دالز ۰۳۳لسویک اتحبدی ارپب

ب پل و و ثیطتز ث ایي پی ثزد است، ک ت جبی اس هتکی ث خد در افغبستبى، جبهؼ یتاذ پیطزفت ث هظر اکطبف یک التصبد الؼب ثبثت

جد ثیبرد. در حبل حبضز ایي هسئل جدی را ث ذ تاست حل 10 "احیبء هجذد را اثزیطن"ث سغح ثیي الوللی هرد ثحث لزار دارد، ک آیب ث خا

بی هذکر ثبیذ بی کوک کذ حبال ث ایي اتفبق ظز دارذ، ک در راستبی استفبد اس کوک تجذیذ ایي هطکل را پیذا کزد یب خیز؟ توبهی کطر

دلیمب هرد غر وکبر التصبدی تجبرتی هیذاى حول ظز صرت گزفت ث یک ذ تاست ک دثبر ثزرسی لزار گیزد، اهب آیب افغبستبى خا

ذ ضذ یب خیز، یک چیش غیز لبثل پیص ثیی است. ذ تجذیل خا مل کبالب اهال اس آسیب ارپب خا

ب در هرد عزح یک د ک اس خد افغب ذ ث تز خا تز لذا ث ضد ثزای سل جاى سهی آهسش ث استزاتیضی ثزای اکطبف التصبدی افغبستبى پزسیذ

بی ثیي الوللی ذاضت ثبضذ، سهب کطر را خد ضبى ث ػذ گزفت یبسی ث سبسهب ی ثزسذ، ک خد هثز هسبػذ ضد، تب تاست ثبضذ ک ادار

ب را ادار کزد سب بی هختلف را رجزی کذ.ضبى پزص سهب

1 Economy Watch: http://w w w .economyw atch.com/economic ‐statistics/country/Afghanistan/

2 Gregg Carlstrom, June 2011: „Economic Depression‟ looms in Afghanistan, http://english.aljazeera.net/new s/asia/2011/06/20116812933228775.html 3 World Bank: http://data.w orldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD AND

w w w .ers.usda.gov/data/.../Data/HistoricalRealPerCapitaIncomeValues.xls 4 Stefanie Nijssen, 2010: Special Report on Economic Development in Afghanistan, The Afghan Economy: A Brief History, Seite 5 5 http://w w w .tolonew s.com/en/afghanistan/3109‐insecurity‐hurdles‐investment‐in‐afghanistan‐eu‐commissioner‐ 6 Afghan Skills Development Project (ASDP), 2008: Technical Proposal, Vocational Education and Training in Afghanistan: An Overview , Seite1 7 South Asian Microfinance Netw ork: http://www.samn.eu/index.php?q=economic‐afghanistan 8 Evaluating US Foreign assistance to Afghanistan, 2011, Seite 8, http://w w w .gpoaccess.gov/congress/index.html 9 Outlook Afghanistan, July 18th 2011: EU pledges 600 m $ in id to Afghanistan, Titelseite & Seite 8 10 “The key to Success in Afghanistan”, S. Frederick Starr, 2010

Page 5: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 3

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –رشذ و انکشاف اقتصادی افغانستان

I. :هقذه

ثب ؿات ی ؿك عـؿ اكـبتب ـ بؽب ( ٠ ي ١بی ؽبكری كا ین ؿك هجب ؽؿ 20101یبكؿ ؿال الیبیی )عجن اعبئی٠ ب 2۲ػبی

ك١بی ر٢ب غة یؿ. بمػبت صـی ؿ٠١ یی، میلثب١ب یت اهتبؿی رؿ كا بال ام ثی ثلؿ ا ت ؿات، ام ر٠ كویلتلی

ثبمبمی ؿ ات. الت كا كلاكی

ك كا مكاػت تی یـ١ـ. ؿك عـؿ ػـ اهتبؿ ای ثؾ یي ك مكاػتی ات ؿك ـ ام ػبیـ بؽب ی تظ 03اكـبتب

یؿ، ٠ اهتبؿ ك كا اثت٠ ث٠ تأحیلات ؿیل حبثت اهیی بؽت٠ می٠ كا ثلای تأحیلات ضؼیق ك آبؿ ام هجی یالة ١ب تك نث آ ـ

من٠ ، بػـ یبمؿ.

تأیي ـ اـ، یب ام ثی ككت٠ اـ، یب ثیبك ٠٢ ١لتبؿؿ٠١ رلیب ابف ؼت ثیبك ث٠ ـی پی یلؿ. كبثلی٠ ١بی تیـی ؿتی ٠ ؿك

تابیی ثیبك اـى تیـی كهبثتی كاؿاكا یجبـ. ثیبك ی یب١ ث٠ ـ اـ ایتی اهـا ؽبكری ثبؿك ظل ؿات عبت ب ام لبی٠ قاكا

مؿ.لبی٠ قاكی ؿكی ك یـ. تزبكت ػؼی بیغ ؿتی تابیی ای كا ـاكؿ ٠ ؽالی ثنك تك ؼت اكـبتب كا ء ب

ثبمكبی ر٢ب ؼی ؿاكؿ، تب ؿك بمب ( پقیلكت٠ ـ اكؿ آ لؿؿ. ؿت (World Trade Organisation,WTO ؿت اكـبتب

بی٠ ؿ١ی بی٠ یلی آبتل ـ ات. ؿك پل٠ ح ك تبیی كا ر٢ت عبیت لبی٠ قاكی ١بی ؿاؽی اتؾبف ؿ ات . یت جت ای

رؿ آـ ات. بؿكات اا بال١ب ین ث٢جؿ یبكت٠ ات. لبت یب اؽق رام ب٠ ر٢ت آؿبم كؼبیت لت ١بی تزبكتی ٢ت میبؿی ث

بی یلی ؿك ا ؽؿ ؿكی غو٠ ثیظل یجبـ، صینی٠ ثبػج ـ ات ٠ ایبء اا ؽبكری ث٠ هیت اكما اكؿ ای ك ؿ یت

ثـیی٠ تیـات اكـبی ام ثبماك ثـ كل علؿ لؿؿ.

صینی ٠ ثبیـ ك ؿك عـؿ 9335خجت اكمیبثی ؿ، ػجبكت ام ایت ٠ ؿك ب ـ لا٠ ی ای ـ اكنای ؿ ات. 99ػبی ؿك

ی ای اعبئی٠ ١بی ؿك كؿ ب٢بی آتی ثغك جی تؾی ـ ات.

ی ث٠ كیـی ػبیـ لا٠ :1بك لاف

Quelle: Economy Watch: http://www.economywatch.com/economicstatistics/Afghanistan/GDP_Growth_Constant_Prices_National_C

urrency/

غلط یلؿؿ، ٠ ـا ث٠ بكیت تزبكتی ابف ؿ ات. عبال ا ـ ؿك كاتبی تجـی ـ لیغ قك ب یـ١ـ ٠ اكـبتب ؿالی ك

ی ابف رؿ ؿاكؿ تب ـا اـام ث٢جؿ اهتبؿی قك ؿا ؽا١ـ لؿ؟ ػا حن ثلای ا

ام ب لی ؾتل تضیظ ؽا١ـ ؿاؿ، ٠ اهتبؿ اكـبتب بؽ٠ ١بی ؼت 9331ای ـا تك١ب پیلكت ؿ ثـی صغك ؿك ـا

ا ـ بي ك ؿ عبضل ام ا١یت میبؿ ثلؽكؿاك ث ـ ؿك عب ؽا١ تابیی ١ب ؿك آیـ ك ؿاكای ـا هتبؿ ای رؿ ؿاكؿ بف ؿك آ

ؿ؟ ث

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

statistics/country/Afghanistan/-http://www.economywatch.com/economicEconomy Watch: 1

Page 6: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

4

II. مختصر نگاه –بذینسو 1002رشذ وانکشاف اقتصادی افغانستان از سال

i. پیششفت کلی اقتصادی

ام ر٠ ك١بی ؿاكای تلی كـ اهتبؿی ثلی ؿك تظ ك٢ب ؿك پی ر ١بی ؿاؽی ١ آ عتی هج ام اـب اكـبتب

غة یـ. ر ضؼیت كا ؽیتل بؽت، ی ثؼـ ام وط كهی عبجب 03ر٢ب ١بكی تؼ٢ـات ، ثب تر٠ ث٠ (2001)ؿك ب ب٠ ای

ك ؿك می٠ ١بی ؾتق اهتبؿی، ارتبػی، كل١ی ... تـكیزب پیلكت كب لؿیـ، ای اعا ثب آ٢، رـی ربؼ٠ ثی ای، ؿك اضبع

ـ لا٠ ی ث٠ جؾ ػبی ك ثب ؿات تضیغبت بمب تغـ ام ،غبثن اكهب 3ب 03 ثبؿات عـ اظ ػل 2ؿال الیبیی 1333ای

, ر٠ ك١بی ؿاكای تلی ابف یب 4Least Developed Countries‟.غة یؿ

كـ ابف اهتبؿی اكـبتب ؿك اهغ صب رـی ؿك ثلاثل ؿت اكـبتب ١ضب ؿك ثلاثل ك١بی ي ـ ؽن ؿ

بػ بؿی، ارت یب ١ رـیـا ثبء ٢بؿ ؿ. ام ب ات. بؽتبك١بی اهت اعیبء لؿیـ ـ ؿثبك یبی ثبی ثـی، پیلكت٢بی غى ؿك 9331ی

بك می٠ ١بی اهتبؿی ارتبػی كت لكت٠ ات. ی جؿ ایت، یب٠ ػبی ات ٠ لای ١بی میبؿی كا ثجبك آكؿ ؿك كاتبی ات

.5ػی ؿك لال ك الت كا ثجبك آكؿ اتابف اهتبؿی ارتب

ام ر٠ ػا تؼیی ـ كؼبیت ١بی اهتبؿی ؿك اكـبتب یی ١ لایظ عجیؼی رـلاكیی ای ك یجبـ. اتل ام ٠١، ای

ؿ ٠ پل٠ ع و یب تلاپكتی كا ث٠ الت میبؿ ار٠ ب ؽت٠، اهی ؽي ٠ ثبػج ب١ تیـات ك ؿاكای ٢١بی میبؿی ث

ؿتلی ای ك ث٠ آة ثغل، صینی٠ تزبكت ؽبكری آلا ث٠ بكغ یبی ك١بی ١بی٠، ث٠ ؽ پبتب، ات، جؿ كا مكاػتی ـ

.6ـ اـتی بؽت٠ ات، ای ١ب ٠١ ام ر٠ ػا عجیؼی رـلاكیی ١تـ، ٠ بغ كـ پیلكت اهتبؿی

ؿ، هؼیت لنی ای ك یب بعن كل١ی اهتبؿی آیبی لنی ؽا١ـ ث ػبی٠ ؿاكای تیز٠ خجت اهتبؿی ؿك اكـبتب

.7رثی ات، ٠ آلا ث٠ ك تزبكت تلانیتی لن ع و جـ ؿ ات

١ تأحل ام بؽتبك اهتبؿی ٠٢، تؾلیت آ تظ اتغبؿ رب١یل كی ثـی تب ١م 9331كـ اهتبؿی اكـبتب ام ب

بالكی تی ثل ت تزبكت بك مب عبجب، یجبـ. ػال ثلا ا اهتبؿ ك ثیتل ث٠ ي ١بی ؽبكری ت ی ١ضب اهتبؿ ر

ؿ عبی٠ یؿ. ث

هع 9311-9331ؿك عی ب٢بی ؿال 1333ث٠ 9331ؿال الیبیی ؿك ب 929پیت. ػبیـ لا٠ ی ام یي كـ لیغ ث

.8ؼؿ ؿ 9311الیبیی ؿك ب

ؿ پیلكت ؿكی ك ١ی٠ ا ثل اـثب رؿ تبی آ اهـابت ٠ ر٢ت تؼ٠ ابف اهتبؿی ـ ظل لكت٠ ـ ، ثغی ث

ای اهـابت ث٠ پیب٠ میبؿ تظ ك١بی ي ـ تی ـ اـ. ٠ ای ئ٠ ؽبتب ؿك این ات، ػت آ ؿكی ٢لت٠ ات، ٠

هتیي ؿ ٠ ؿك 5تك١بی ١ض بؽتبی ػلای، ع و ـم یـ. اجت٠ غظ ثیبكی ١ ؿكی ك خ ١ی٠ ثـ ث

.10ؿك ـ یجبـ 03عـؿ

ی آم ؿیـ ثیبك ث٠ ـكت ؿكیبكت یؿ، میلا ؿك می٠ آم تؼیبت ی تر٠ صـا رـی های بكی تؼـ

بكمی غیج . 11كت لكت٠ ات ؾتق یجبـ. ؽبتب ؿك ثؾ ػا ببت ـ اهتبؿی ك ؿك تبی تك١ب تبثغ آ، ك ثلػال

جغ ػبیـ، تی ؽبكری یجبـ. پیلكت اهتبؿی ٠ ام ب ػـ تلی ثـی ؿك می٠ كت لكت٠، ضع كا كتل یبمؿ. 9332ث٠ ػا

________________________________________________________________________________________________________________________

www.ers.usda.gov/data/.../Data/HistoricalRealPerCapitaIncomeValues.xls2 3 http://www.indexmundi.com/afghanistan/life_expectancy_at_birth.html

4 Definition: Least developed country (LDC) is the name given to a country which, according to the UN, exhibits the lowest indicators of socioeconomic development, with the lowest Human Development Index ratings of all countries in the world. http://www.en.wikipedia.org/wiki/Least_developed_country 5 Bundesministerium fuer wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung:

http://www.bmz.de/de/was_wir_machen/laender_regionen/asien/afghanistan/index.html 6 InWent: http://liportal.inwent.org/afghanistan/wirtschaft-entwicklung.html 7 Andrew C. Kuchins, 2011: A truly regional economic strategy for Afghanistan, Washington Quarterly, Seite 75 8 World Bank: http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD AND

www.ers.usda.gov/data/.../Data/HistoricalRealPerCapitaIncomeValues.xls 9 Stefanie Nijssen, 2010: Special Report on Economic Development in Afghanistan, The Afghan Economy: A Brief History, Seite 5 10 US CIA Factbook: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html 11 Afghan Skills Development Project (ASDP), 2008: Technical Proposal, Vocational Education and Training in Afghanistan: An Overview, Seite 1

Page 7: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 5

: تویبت ثل عت تك١ب9لاف بك

,Rehman Rahmani, Tia Raappana, 2010: Economic trends and prospect in developing South East Asia :جغ

Asian Development Outlook 2011, لغ٠ ا

ی ك ؿك ب ـ بؽب ؿك ـ تظ 91ؿك ـ تظ ثؾ ؼت 11ؿك ـ تظ تك مكاػت، تولیجب 23ؿك عـؿ 9331ػبی

ك كب لؿیـ: ثغك خب ٢ مكاػت ث٠ 9334آ ث٠ ثؼـ تب ب تك ؽـبت ػب٠ آبؿ یـ. ام ؿك 01تـیلات غى ؿك تك ١بی نث

.12ؿك ـ ؼؿ ؿ 00ؿك ـ 92ـ ن لؿ ثلػي كیـی ٢ تك١بی ؼت ؽـبت ػب٠ ١ل یی ث٠

ii. سشذ اکشاف دس سکتسای خاص اقتصادی

کشاسصی

علین تـقی٠ یـؿك 41ؿك عـؿ امی ؿ مكاػت لف ث ؿك ثؾ اكـبتب هبصبم اؿ ؾـك خ ١ی٠ ام 13ـ لؿ . ت

ت بك ؿك الیبت ثؼ ثـؽب بیب لؿیـ ات ااؽل اكنای ـ مكاػتی یجبـ. ثب رؿ ای٠ ؿكی ، ی ثغك 14كتك١بی ػـ ؿكآ

اهـابت تؼـؿی ام هجی پبی ١ب ػی٠ ت اؿ ؾـك ت٢ی٠ ثـی آ، ب١ یبكت٠ ات. ثلذ، ، ر، ـ، ػ مكع آ ؿك تیز٠

مكاػتی كا تی یـ١ـ. ١ضب تیـات مكاػتی هبث اتلبؿ ؿك ؼت ام هجی پج٠، 15جنیزبت تع، ی ربت تبم ؽي تیـات ػـ

یـ. ثؾ بكمی ثیتل اثت٠ ث٠ ػا اهیی تجب، ك جبتی، ث٠ پیب٠ میبؿ ت اتلبؿ آكتبة پلت ر٢ت تیـ كؿ یل

ثیبك اثتـایی یجبـ. بی٢ب ؿ مكاػتی ث٠ وـ یب ١ ات، میلا اخل یت٢بی آثیبكی تؾلیت ـ اك ثیبك ات. آثیبكی ثنكتلی

بؿ یـ، میلا ؿ١بهی پ بكی ثلای ؽلیـاكی لبی٠ قاكی ؿكی ثؾ كا ـاكـ. جؿ بثغ بؽتبكی ؿك بعن مكاػتی ػـاتل

ؿیل یجبـ. اتوب تیـات مكاػتی ث٠ بكیت ١بی غو٠ ث٠ ثیبك الت ار٠ یجبـ. اػتی، ماكػی اكـب ث٠ ظك ت٢ی٠ تـاكى تؾ مك16

بی ت ؿ یبی یبمـ ي ١بی بی ام ؽبكد یجبـ.

ثـی، ثظك بػـ ؿ ي ١بی بی، اببت پلؿاؽت لیـت ١بی صي ؿك بعن مكاػتی تظ بمب 9331ام ب

ات. 17تؼبی ؽبكری ایزبؿ لؿیـ ـ ات. ث٠ وـاك هلض٠ ١بی ؽ 19333ثـی، ثیتل ام 9335ام ب ؿاؿ می٠ ث٠ لؿ ؿكی ثنك كؿ

اػغبء ـ ات. 05 ـ آ ث٠ بت تأیي ـ تظ مب ٠ ای ١ بیبل اثتی تك مكاػت ث٠ ي ١بی ؽبكری كا ب 18ؿك

یـ١ـ.

________________________________________________________________________________________________________________________ 12 US CIA Factbook: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html 13 David Mansfield, Peter Oldham, Christopher Ward, and William Byrd, 2008: Afghanistan economic incentives and development- Initiatives to

reduce opium production, Seite 5 14 Adam Pain, Juli 2011: Opium Poppy Strikes Back: The 2011 Return of Opium in Balkh and Badakhshan Provinces, Afghan Research and Evaluation Unit, Seite1f. 15 Rehman Rahmani, Tia Raappana, 2010: Economic trends and prospect in developing South East Asia, Asian Development Outlook 2011, Seite 1

16 http://www.technologistsinc.com/news/articles/r-Vol4No3-newPerspectives-art.php

17 Aga Khan Foundation: http://www.akdn.org/afghanistan_economic_development.asp

18 US State Department: http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5380.htm

Page 8: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

6

تجاست صایع

ثبؾ ثل 1552ؿك ب ؿك عـؿ ی 43بؿكات اكـبتب اكؿات آ ؿ. 113ؿال الیبیی ؿك عبی٠ ؿك 19ی ؿال الیبیی ث

.20یبكؿ ؿال الیبیی اكنای یبكت٠ ات 9.1یبكؿ اكؿات ث٠ 4.1ای اكهب ثیبك ثبال ككت٠ ات، عكی٠ بؿكات آ ث٠ 9335ب

تات ٠ كوب٠ ث ػجبكت ام الیب، ثؼـ ام وط عبجب، اكـبتب آ تزبكتی ػـ ٠ اعیبء زـؿ كاثظ تزبكتی ؽؿ ثپلؿامؿ. ١بكا

پبتب، ایلا، تلتب، ابكات تغـ ػلثی، ربپب، امثتب ١ـ یجبـ.

یبك ػوت یی ؿك آ ث٠ اـام ث 9333پیلكت ؽثی ؿ ات، ی ثؼـ ام ب 9333-9331ثبرؿ ای٠، عز تزبكتی عی ب٢بی

كب لؿیـ ات.

: بؿكات اكؿات 9313ای 9331: عز تزبكت عی ب٢بی 0لاف بك

، لغ٠ پزWorld Bank, 2011: Afghanistan Economic Update, Mai 2011, Seite 5جغ:

ثبة، ی ١بی ؽي تبم، یجبـ ؿك عبی٠ ؿك وـاك بؿكات ی ١ب ؿ ١بی بؽت ؿتی، رـم ـ ام هبی ػـ تزبكتی ػجبكت ك اثتـاء اهال

.21ب١ كت لكت٠ ات 9311ب

: تویبت تیـات بؿكاتی اكـب0لاف بك

6 لغ٠ بك ,World Bank, 2011: Afghanistan Economic Update, Mai 2011جغ:

_______________________________________________________________________________________

19 Pajhwok Afghan News, November 14, 2007: Afghan-US trade up by 34pc in eight month http://www.pajhwok.com/viewstory.asp?lng=eng&id=45514 20 Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Afghanistan 21 Outlook Afghanistan: http://outlookafghanistan.net/news?post_id=1110

Page 9: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 7

ی اا بؿكاتی ث٠ پبتب ث٠ یي ـت ثیبك عالی ج غ ػـ ػبیـاتی ك كا تی یـاؿ. وـاك ثیتل ای اؿ اتوب ؿیل هب

أ یلكت. هج هلاكؿاؿ تزبكت تلانیتی اكـب ) 22هبصبهی ام پبتب ( Afghan Transit Trade Agreement, ATTAثیتل ام ص٢ ب

بی٠ اا ثیـ ؿ، هلاكؿاؿی٠ اتوب اضبء ـ ث پبتب بؿكاتی كا ام یل لاصی ای اكـبتب تظ پبتب تضی یلؿ. ثی اكـبتب

ؽبكاتی میبؿی بی ام غالت لی كا ث٠ ای ك ثجبك یأكؿ. ث٠ ١ی ػت پب اه تیـات ث٠ پبتب ای ؿثبك تب ث٠ ای اتوب

ؿیـ ٠ اخلا ام علین ایلا كت یلكت. هبصبم اؿ می٠ كا ثلای ابف ثبماك یب هلاكؿاؿ اؿا٠ ـاؿ. هبصبم اؿ بال١ب ؿثبك آؿبم ل

.23بػـ بؽت، ٠ ث٠ وـاك میبؿ تظ بكیبی اؿ ؾـك تل ك١جلی یـ

Afghanistan Pakistan Trade and Transistهلاكؿاؿ ثبمكبی تلانیتی ثی اكـبتب پبتب ) 9311ؿك ب

Agreement, ATTA ؼوـ لؿیـ. هلاكؿاؿ قك ٠ تظ الیب عبیت ـ ات، ثبیـ می٠ اتوب اا بال كا ام پبتب ثی )

پبتب ثبؿك ك قك، ١ضب تلانیت آلا ث٠ ١ـ بػـ ثبمؿ بیبت لبت ا ثبیـ تل ؿ.

بت بی ام ت٢ی پل٠ تزبكت تلانیت ؿك اكـبتب ایت، ٠ تیـات اكـبی ث٠ پبتب بؿك یؿ ؿثبك ام یی ام ابك

١ب ك ثب اـی تـیلات ثغیج تیـات پبتبی، ثب هیت ١بی ثـ بؿك یلؿؿ ٠ ای ػ ؿك عویوت یي ضلث٠ ؽبك ثنكی ثلای

.24یـ ثبمكبب اكـب اكؿ

بیبت لی جتب اـى یجبـ ٠ ای بال كا آبتل بؽت. اـام پل٠ اكؿات اا بك ثظك ث٢جؿ اهتبؿی، ؿت اكـبتب

بیغ ؿاؽی ایزبؿ لؿ ات. تیـات ؿاؽی ث٠ ثیبك ثنكی ار٠ ١تـ، میلا اای ٠ ام ك١بی الت میبؿی كا ثلای تیـات

صبض٠ یی ام كبثلی٠ ١بی تیـی كة ثبؿزب كی ؿك ١لات 25غو٠ ث٠ هیت اكما اكؿ یـ، ثبػج علؿ ای تیـات ام ثبماك یلؿؿ.

ـ، كبثلی٠ لؿیـ، میلا هی٠ هجال ابك ؿك تیز٠ ثبػج تهق كؼبیت ای بؿكات ایلای ث٠ هیت اكما تات ثب بؿكات ایلای كهبثت ـ،

ثغلا ثبـ، ثؾی ٠ عی صـی ب تات٠ پیلكت ؽثی كا عجغ یتاـ خب ؿیل ثلای ای صبح ؿكیبكت ات. ثؾ ث٠ اكـب ؿك ثبماك هبث

١بی ثی ای ثب پبتب ؼوـ می٠ تظ بمب ؿكی یلؿؿ. ص ؿك ك قك هیت تیـات ثیبكؿ. میلا اخلیت ام هلاؿاؿ١بی ثنك

ؿ ام علف ؿیل غ لبت اـی ث٠ بؿكات صی اا تیـات تؼیی یـ. اؿ عجبػتی جت ث٠ اكـبتب اكماتل ث

ك ١ ـ لبی٠ قاكی ؿكی بثببی ١ب الت، لت ١بی تزبكتی ؽبكری ػاله ای بث٠ ثب رؿ تب تـ. صبض٠ لت

بث٠ پیپی 9332بال ؿك ب لت اكتتبط لؿ. ث٠ ١ی ی 23ثب لبی٠ قاكی ؿك عـؿ PEPSIبیـی ؽؿ كا ؿك بث

بث٠ بمی لت قك ؿك بكس ت 433اكتتبط ؽا١ـ ــ ٠ ثلای تولیجب ؿك عـؿ 9319ؿال الیبیی آؿبم ث٠ كؼبیت ؿ. ؿتب٢١بی

ـ لؿ .26می٠ بك كا ایزبؿ ؽا١

استخشاج هعذى

ام هجی تی، فؿب، ي، لیت، پؿك عن، لل )لؿ(، لة، مي، آ١، اكـبتب كی ات لبك ؿی ام بثغ عجیؼی

اتؾلاد لؿیـ ٠ ث٠ هتب كؿ 1523میكات ١بی هیتی یجبـ. ام ر٠ ؼبؿ ثیبك ؼتجل ؿی آ ؼبؿ بم یجبـ ٠ ؿك ب

تؼ٠ تیـ بم ؿك رلیب هلاك لكت٠ . ثب تل ؿ. 033ؿ٠١ ١تبؿ هل قت٠، بؿكات اكـبتب ثبؾ ث٠ اتلبؿ ی ؿال الیبیی ؿك ب ث

ث٠ اتغبؿ رب١یل كی هت كت یلكت. ثب ؽلد ظبیب كی ؿك ب 53ؿك عـؿ تیـ بم ؿكی ك 1545ؿك ـ بؿكات آ

ـ بم تظ زب١ـی تؾلیت ـ ثـیی٠ ثبماك كل آ ثب وط غ٠ كى ؿك اكـبتب ین وط ؿ تهق ـ. پي ؿتب٢١بی تی27.

_______________________________________________________________________________

19 Pajhwok Afghan News, November 14, 2007: Afghan-US trade up by 34pc in eight month http://www.pajhwok.com/viewstory.asp?lng=eng&id=45514 20 Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Afghanistan

21 Outlook Afghanistan: http://outlookafghanistan.net/news?post_id=1110 22 http://www.mpil.de/shared/data/pdf/afghan_transit_trade_agreement_1965.pdf 23 Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Afghanistan 24 http://www.freshplaza.com/news_detail.asp?id=81823

25 Outlook Afghanistan, June 15th 2011: Foreign imports killing off Afghan industry, Seite 11 & 8 26 Economy Watch: http://www.economywatch.com/world_economy/afghanistan/ 27 US State Department: http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5380.htm)

Page 10: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

8

ثبرؿ بثغ بكی عجیؼی ، ثبمبمی ؿكی ك ه٠ تهغ یلكت ، كت لكت٠ ات. كا٢١بی ؽلاة تلانیتی، جؿ میلثب١ب

تك ؼتجل ٢ ـ اـ. لبی٠ قاكی ؽبكری، ؿك عویوت ام علین ضؼیت ایتی ؿیل حبثت، ػای ١تـ، ٠ بغ اعیبء زـؿ اػبك ای

اػالبت تؼـؿی ؿك می٠ عن اتلاد بثغ تی، بم آ١ كت 9313تب ب 28بمی بثغ ؼـی قك بػـ تین لؿیـ. ؽی

یتاـ اضبء هلاكؿاؿ ؿك كؿ اتؾلاد ي ػیي ثب صیبیی ١ب ام ب 29لكت . یبكؿ ؿال 0.1ثـی یجبـ.٠ ؿك عـؿ 9334خب ػـ آ

یجبـ.ا ای ؿك اكـبتب ثی ام ر٠ لبی٠ قاكی ١بی ثنك ام ر٠ ك١بی یجبـ ٠ ؿك كاتبی كـ اهتبؿی ثـ 30لیبیی ای صی

ات . اب ؿك كاتبی تأی ایت تك ظبی ١بكی ٠ ؿ ات . غظ لبی٠ قاكی ١بكی میبؿی ؿ ب تهغ ؿت اكـبت 31ثلؿ

ب آیـ ای 11ی ؿال الیبیی كا ام علین ای تك ثـت آكؿ. تهغ یلؿ ٠ ؿك عی 113ػبیـ ؿك عـؿ 9311ؿاكؿ، ٠ ؿك ب

آ لؿؿ. اكنای یبثـ، ؿك كتی٠ ضؼیت ایتی میلثب١ب ث٠ ای ابف پیلكت اربم ؿ١ـ بغ ؿك كاتبی 32یبكؿ 0.1وـاك ث٠

صایع دستی

بیغ ؿتی اكـبی ات ٠ ث٠ ؽبكد بؿك یؿ. تیـات صثی اتیي بؽت ؿت، ١بی هیتی، ی ؿتی ٢كتلی هبی

.33بی صلی پت بیغ ؿتی ؿیل یجبـ ٠ ؿك ثبماك ثی ای ػلض٠ یـ

غوی ؿاكؿ، یتا ام بؽت ظلف ی ؿك اتبق )بث( تیـ ی٠ ؿك ١لات بجلؿ. عتی هج ا ام ر٠ لان بیغ ؿتی ٠ ا١یت

تیـات بیغ ؿتی اكـبی ؿك ثب ای صی ـ ام ١ بؿكاتی اكما اا ؿـ. بیغ ثب كهجت رـ ی ؿكیل ث اا ین ای كهبثت ١تـ. مر

00، بمػبت ؿاؽی ٢برلت٢بی بی ام آ، ث٠ پیب٠ یغ بغ كـ تیـ بیغ ؿتی ـ ات.ثبثل ػ ؾتق ١ض ر

رؿ آكؿ. ثـیی٠ اػضبی اتغبؿی٠ تین یـ ٠ ؿك بیب ١بی بیغ ؿ ـ ثبماك كا ث رـی تی لت اتغبؿی٠ بیغ ؿتی ثبمكبی ثـی

كمـ، ؽؿ ای اتغبؿی٠ بی 34ب ١بی كا ثلای بیغ ؿتی ؿاؽی ین ثلناك یبیـث

هخابشات

ثیی لت ؾبثلاتی تییل ١بی ١لا یب جبی یجبـ ٠ ؿك اكـبتب تأیي ـ ات. ث٠ تؼویت آ ؿك ب AWCCاكـب ای

عبضل ثنكتلی كلـ ؿك ػل٠ ؾبثلات غة یؿ، ایزبؿ لؿیـ. 9330 ٠ ؿك عب ، یي لت 2006 ؿك پی آ اتبالت 35 ك

ؿ( ٠ ؿك ب Areeba)ؿك اثتـاء ثب اكیجب MTNماك اكؿ ـ، ثؼـا ؾبثلاتی ابكات تغـ ػلة ث٠ ثب اكتتبط لؿیـ. 9334ث

هلاك یلكت، ؿك عبی٠ 133،333ؿك عـؿ 9330ؿك ب كؿ اتلبؿ ی تلی 19،1ب ثؼـ ثیتل ام 3تییل ١بی جبی ؿك اكـبتب

ؿـ. ٠ ؿك عـؿ %لت ١بی ؾبثلاتی ؿك تب اكـبتب ح .36اكنای ؿك ٢ تلی كا ب یـ١ـ 13جت كارتل ـ ث

ؿك ب ٢ ـ ٠ ای ام غبػ ؿتلی ث٠ ثلم الهی 53ث٠ % 9311لت ١بی ؾبثلاتی تهغ ؿاك ؿك عبیت ٠ اكـبتب ثبال ؽا١ـ ككت، ای

.37ام ر٠ غلتلی ك١بی ر٢ب ثبك یلؿ

تشاسپست لطستیک

١ب ی عوی ٠ بث، ـ١بك، ١لات ٢ل١بی ناكلیق ـم كا ؿك ب ثب ١ یبمؿ، پیلكت ١بی اػبك زـؿ ب١لا

ث٠ ظك میبؿی كا ؿك كاتبی كـ ابف اهتبؿی ث٠ ثبكاكؿ ات. كا تزبكتی ثی بث، ـ١بك ١لات ؿك عب عبضل ام صـی علین

تلاپكت اا بال اتلبؿ یؿ.________________________________________________________________________________________________________________________

28 Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Afghanistan 29 Ron Synovitz: New Surveys On Afghan Minerals Raise Hopes In Kabul, http://www.afghan-web.com/economy/mineral_wealth.html

30 http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article3941656.ece 31 Tiffany P. Ng, September 2010: China‟s role in shaping the future of Afghanistan, Carnegie Endowment for International Peace, Policy Outlook, Seite 1 32 Outlook Afghanistan, July 18th 2011: $150 revenue expected from Mines:Shahrani, Titelseite

33 InWent: http://liportal.inwent.org/afghanistan/wirtschaft-entwicklung.html 34 http://cipe.org.af/en/business_associations.htm 35 Aga Khan Foundation: http://www.akdn.org/afghanistan_economic_development.asp 36 Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_mobile_network_operators_of_the_Asia_Pacific_region

37 BBC: 10 Interesting Facts you might not know about Afghanistan, http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-13931608

Page 11: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 9

ت بك ا اػ ؿك عب عیلتب ناك لیق ثی ؽظ آ١ عبضل ای یجبـ. ؿك عب ام ر٠ ك١بی ات ٠ ؿاكای ؽظ آ١ اكـبتب

تل ؽا١ـ بؽت ام علف ؿیل بكف تلاپكت كا توی ؽا١ـ ثؾیـ.٠ تزبكت كا ثب امثتب بػـ ٢

كا كؿ ث٠ ك١بی ١بی٠ ؿك ب تظ پ ١بی اػبك ـ ثل ؿكیبی آ تضی آب ـ ات. ثبؾ تلاپكت ثبمكبی ثب

١بی٠ پبتب تل ث٠ ظل یلـ. ی ثظك ع ای پـیـ صـی هج ، تبرتب امی علین ؽثتل ٢یب ـ ات. كاثظ تزبكتی ثب ك

پبتب اكـبتب تلانیتی ثی ) (APPATهلاكؿاؿ تزبكتی ثی پبتب بال ام پبتب تلاپكت اا ـ لؿیـ، هلاكؿاؿی٠ اتوب ؼو

.38ام علین ا كاآبتل ؽا١ـ بؽت

١ایی ناك لیق ث٠ ي ١بی ابكی آب ث٠ ظك پلام١بی اكـبتب عبضل، یـا ا ؿاكؿ. ؿك عب ١ایی ثی ت٢ب یي یـا

. 03ثـی ی پلام١ب ) تلاكیي ١ای ( ثب اتـكؿ١بی ثی ای تلثی٠ یلؿؿ ١9335ضب ام ب 39ثی ای اػبك یلؿؿ.

یب٠ لت ١ایی اكـبی ات ٠ پلام١بی توی ث٠ كلالكت آب كاػلض٠ یـ. ؿك آكیبب یب٠ لت ١ایی ی یجبـ. ای

كؿ ی ؿك ب٢بی اؽیل ابف هبث العظ٠ كت لكت٠ ات. ثـیتلتیت لت ١بی ؽی ب ایل ) ١ا Kamثؾ تلاپكت ١ای

Air لت ١ایی بكی ) ث٠ تؼویت 9330(ؿك ب ( تأیي لؿیــ. اجت٠ ای لت٢ب ؿاكای پلام ١بی ؿاؽی ؽبكری Safi Airwaysآ

یجبـ.

ام یي ـت Fly Dubai Air Indiaلت٢بی ١ایی ثی ای ؿك بث ثیبك ث٠ ـكت ؿیـ یؿ ؿ، اب لت٢بی بـ

آؿبم ث٠ پلام١بی Gulf Air Turkish Airlines ث٠ ثؼـ لت٢بی ١ایی 9311ثـی پلام١بی ظ ث٠ ؿثی ١ـ ازب یـ١ـ. ام ب

ر٢ت ثغلی اتبج ؽا١ـ لؿـ.

اا تظ ؽـبت پلام١بی بال عیبكات ظبی ی ك١بی تؼ٢ـ كت ییلؿ. ث٠ ثغك ؽال٠ یتا لت ٠ ثؾ ػـ اتوب

بمب٢بی ؽبكری ای ابف كـ اهتبؿی ؿك می٠ اؿا٠ ؽا١ـ یبكت یب غلط یؿ، ٠ ایب ثؼـ ام ؽلد ظبیب ا 41ؽیل؟ ١ی ؿی

اشطی بشق

ك ام ر٠ ػبل ػـ اكما ؽـبت الهی ثلم غئ حجبت اكـبتب ات. ث٠ ١ی ظك، اػبك اعیبء ت٢ی٠ ـ اهتبؿی، ككب

تر٠ رـی ؿاكـ. ت٢ی٠ الهی ثلم عی ٠ ؿ٠١ اؽیل بمػبت یت ١بی ات ٠ ؿت٢بی ي ـ ث٠ آ ی زـؿ تیـ الهی ثلم ام ر٠ ا ؿاؽ

تؾلیت ثیبؿ ١ب ا ام بؽتبك١ب ثؾ ػظی ؿ تهق ـ ث ؿك ب ؿ. اكـبتب ث یب ات ثلم كا ؿات. 003كوظ تابیی تیـ 9331لؿیـ

ؿـ. اب وـاك 53ای وـاك ثلم ، یبمـی٢بی لؿ ات بك كا كلا١ یبؽت، ی ؿك عـؿ % لؿ ام ؼت الهی ثلم ثی ث٢ل بـ ث

.09ـ یبات ؼؿ 310ث٠ 9313قك تات ؿك ب

ؿك ٢ل ١بی ثنك ١ض بث، ناك لیق ١لات، ثیتل لؿ ام الهی ثلم ثكت بكی تلیـ یـ. اكوتب٠ ؿكی می٠ ثب

میبؿ، تظ ي ١بی بی ك١ ث٠ اـام تك ١ لؿ، ٠ ای ثبیـ كلا میبؿ ث٢تل بؽت. ثب آ٢ ضؼیت كا ث٠ اـام ي بیامثتب

١ب ـ تی یؿ. ث٠ ػی تلتیت، ابف پیلكت ؿك می٠ ت٢ی٠ آبؿ الهی ثـی، یلی آثی الهی آكتبثی تظ پ ١بی ك

.43لت٢ب ی تی ؽبكری تلتیت تظی یلؿؿ

________________________________________________________________________________________________________________________

38 World Bank, 2010: Afghanistan Economic Update, Oktober 2010, Seite 6 39 http://www.auswaertiges-amt.de/cae/servlet/contentblob/355324/publicationFile/4487/factsheet_kfw-flughafen.pdf 40 Bundesministerium fuer wirtschafliche Zusammenarbeit und Entwicklung: Newsletter 12/09, Seite 4

http://www.bmz.de/de/zentrales_downloadarchiv/laender/BMZ_Newsletter-12_09_draft8.pdf 41 Outlook Afghanistan, 23. Juni 2011: Concerns about Sustainability of Development in Afghanistan, http://outlookafghanistan.net/topics.php?post_id=997 42 US State Department: http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5380.htm

zentralasien/3580.htm-kaukasus-http://www.gtz.de/de/weltweit/europanarbeit (GIZ) GmbH: 43 Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusamme

Page 12: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

10

III. تعهذات دولت و پیشرفتهای حاضر

i. تعذات دلت افغاستاى

ستشاتیظی اکشاف هلی افغاستاىـ ث٠ ػـ ت هبصبم اؿ ؾـك یب١ اكتبة بیل كؼبیت ١بی اكـب٢ب، ثب تؼ٢ تب رلی، ١ـف ب ایزبؿ ثبماك آماؿ ات، ثبماكی٠ ؿك آ

لؿ، تب می٠ ثلای تك ؽی بػـ ی، تب تك قك لبؿ هب تؼ٢ـات، ؼی ؽا١ی ای ثیلؿـ. ثظك ازب ی ثكت ؤحل ٢

پي ؿك تك ؽی ػایـ ق ؿاؿ ـ ػب٠ كا اكنای ػای بی٠ بت ثپلؿامؿ. تب ثـیی٠ تات٠ ثبی ؿك وبث ك لبی٠ ثـت آكؿ

علت ث٠ ی ظ آماؿی ١تی، اجت٠ ثب ؿات ي ١بی ؽبكری ثب ؽؿ. تب ثـی ی٠ تا ت٠ ثبی، ٠ یي قاكی ؿ. ٢بیتب ب ؽا١ب

كلتی ایزبؿ بیـ، تب اكـب٢ب ؿاك ؿاؿ ی غیج ك١بی اهتبؿ ػی، اهتبؿی ٠ كول ػی كا ب١ هب ای یي تك ؽی پیلكت٠

ت٠ ث٠ اؿ ؾـك، ؼی لؿی تب مـی ثب هبك ػنت ثبـ. ثظك بػـ بؽت می٠ یي اهتبؿ پیلكت٠ ث٠ لغ كولاء ام ثی ثلؿ اهتبؿ اث

ت ب ؿك لبی٠ قاكی ١بی اتلاتیویي ؿك می٠ تأی ایت، ؿت ؿاكی تك اهتبؿی كا كا اـامی بیی. ثب رؿی٠ تبی ای اهـاب

ك اكنای تیـات عب آیـ ب، ث٠ صبكصة اتلاتیوی ابف ی اكـبتب ؿك ظل لكت٠ ـ ات، اب ثكت ؽب ث٠ ای بعبت ،ثظ

یلی ثلی، ایزبؿ غیظ ثلای ابف تك ؽی، ثظك علبظت آثیبكی، ظلكیت بمی ٢بؿ١ب الهی ثلم، اػبك ل٢ب، یت

كا ؿك تك ١بی كم اقل ثل آكؿ یبمی، ث٠ ؿیل تك ١بی بث٠ آ ر٢ت كـ ام عوم تـا. ٠ ب ا١ـاف ؽی مب ؿك ػی

اهتبؿی آ ث اعیبء ابف ؿ١بت ) بكمی بیغ كتبیی(، اؿاك ك١جلی اكب ١بی ؾتق ؿت، اتؾلاد بثغ ؼـی

نیت، تر٠ ؽا١ی لؿ.بیغ حوی تلا

ثظك می٠ بمی غیظ ثلای ابف كـ غئ ام غبػ یبی اهتبؿی حبثت، تهغ ب ایت ٠ تك ؽی پیلكت رـی

ب اتلبؿ امی ؿ ام یي ر٢ت ؿك می٠ بكیبثی ث٠ لؿ ب بكا اهغ ؿ ام علف ؿیل ثبػج اكنای ػبیـ ی لؿؿ. تب ؿ ٠ ؿت ث

ؿت ؿاكی بی آیـ. ب ؽاتبك ای ١تی، تب غیج ػض ربؼ٠ ثی ا ك١بی غو ئ ك١جلی ؽة ؿك تب ٠ ١ل ص٠ هغ، ث٠ اؿاك

مؿتل ث٠ پبی ؽؿ ایتبؿ ی.

,Afghan National Development Strategy, SUMMARY REPORT- An Interim Strategy For Security: جغ

Governance, Economic Growth & Poverty Reduction, 10لغ٠

ؿ، ث٠ ؿك پ٢ی آ ث٠ ظك علط تلاتیوی ابف ی اكـبتب ٠ ت٢ب ث٠ ظك تؼ٢ـ ـ ؿت ؿك ایزبؿ ایت حجبت یبی ث

ك١بی ي ـ تال كا ؿك كاتبی كـ ١ل ص٠ ثیتل اهتبؿی ای ك تظی ایزبؿ یي صبكصة یؼی ٠ ؼی ؿت اكـبتب

یت هلاك ؿاكؿ. ت٢ی ظب بی٠ ؿ١ی، ضغ غالت اـى ثل اا اكؿ اتی، ١أ١ ـ ، یجبـ. عبیت ام اهتبؿ ی ؿكی می٠ ؿك ا

تأیي لت ١بی ب، ١ضب ثلای لبی٠ بؽت قاكا ؽبكری ام ر٠ تال ١بی ات ٠ ؿكی كاتب ام علف ؿت كت آب

لكت٠ ات.

ث٠ ؽؿ ؿك ب كا ثلای ؤی لت٢ب One Stop Shopپل٠ تغت ب 9330ث٠ ١ی تلتیت، ماكت تزبكت بیغ ١ ث٠

ای ٢بؿ كلػی مات تزبكت بیغ ثلای عبیت ام لبی٠ "ی آیب اؿاك عبیت ام لبی٠ قاكا اكـب یؼ"تلتیت لؿ. ای ٢بؿ كلػی ثب

قاكا آیـ یجبـ. ٠ ؿك پ٢ی ك ؿ١ی ؽـبت ؿك می٠ حجت كارتل لت٢بی رـیـ اتأیي ػلض٠ یـ.

١ ؿكی ااؽل ؽـبت كا Afghan Chamber of Commerce and Industry, ACCIث٠ ١ی عك اتبم ١بی تزبكت بیغ اكـبتب

اكائ٠ یـ. تأحیلات یبی اتبم ١بی تزبكت بیغ ك ؿكی ااؽل ثیتل ـ ات، ثبمكبب ٢بؿ ؿك ػل٠ كى ١بی كتی آم

.44قك تؼ٢ـات میبؿی كا ؿك عب عبضل ؿك می٠ كؼبیت ١بی تویی ث٠ ػ٢ـ لكت٠ ات

ی ؿت ؿك می٠ ت٢ی حجت كارتل لت ١بی تزبكتی، یت بیبتی بػـ بؽت می٠ لبی٠ قاكی، ثبرؿ تبی تال٢ب

ـ ابف تك ؽی یجبـام ر٠ عبیت ام لبی٠ قاكا ؿكی ك ٠ خ ١ی٠، ػای رؿ ؿاكؿ ٠ ثبػج بغ ؿك كاتبی ك

عبیت یؿ. ؿیل ص، اببت غـؿ ؿك می٠ تزبكت ؽبكری الت ؿك كاتبی اكتتبط لت٢بی تزبكتی، ث٠ ات ٠ ثیبك ػا

عوهی ٠ ربج٠ ؿك ١ پیت٠ عللب ات ) كو٠ ا یت ث٢جؿ ؿاكؿ. تب١م ١ صبكصة عوهی ثبمكبی یبم ث٠ االعبت الی، ١ی

هی كی اكـبتب(، صینی٠ ث٠ لبی٠ قاكا تأحیل لی اكؿ یـ. قت٠ ام آ هاػـ عوهی ثلای تظی یت عوهی/ ػلكی یت عو

Page 13: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

1

ط ث٠ اؽتلاع رؿ ـاكؿ. ضؼیت ایتی كاثی حجبت توی یـ اك بپی كایت اك لث . ثـیغلتیت،عجن آبك ثبي ر٢بی، اكـبتب 01تزبكا

.46قاكی، ام ر٠ ك١بی ػوجبـ آیب ثبك یلؿ ؿك می٠ لبی٠

: اضبع وبیی لبی٠ قاكی1لاف بك

11لغ٠ ,World Bank: Afghanistan Economic Update, Mai 2011جغ:

IV. سشذ اکشاف سکتسا دس اقتصاد افغاستاى

i. سشهای گزاسی دس افغاستاى

اكـبتب تابیی ثـت آكؿ ػبیـات ؿتی كا ؿاكا یجبـ، ی ثب آ٢ ؿك می٠ پیلكت ص یلی كت لكت٠ ات. اهتبؿ ؿاؽی

ـ لا٠ ی اكـبتب عی ب٢بی ( اكنای 3.1ؿك عـؿ % 5/9334ای 3/9332)ث٠ وبی٠ ب٢بی 11ؿك عـؿ % 9311 9313ثـیتلتیت، ػبی

.47ثب آ٢، ١یش ی رؿ ـاكؿ، ٠ اكـبتب ث٠ یي ـت عالی یبم ث٠ ي ١بی ؽبكری ؿاكؿیبكت٠ ات. اب

ـ لا٠ ی2لاف بك ثل عت ػبی : ٢ ػبیـات ؿاؽی اكـبتب

International Monetary Fund, 2008: Country Report No. 08/72, http://www.imf.org: جغ

ثبثل اهـابت تال٢بی ؿت اكـبتب، عی ٠ ب اؽیل، ث٠ ا١یت تك ؽـبت ػب٠ ك اكنؿ ـ ات. ثبالؽ، یت

كـ لیغ ؿ ات، ؿك عبی٠ تك ؼت ثیبك ث٠ ـی پییلؿ. ثظ ١ضب ؾبثلات ؿك می٠ پیلكت عبیت بیبتی ثبـاكی

AISAؼت، تال٢بی میبؿی تظ تك قك ام ب پبكى 9331كت لكت٠. ثغك خب، بمب ثـی بعبت ؼتی میبؿی كا م هجی

می٢بی ثب هیت ب ت، ایت، ١بی ؼتی ؿك الیبت ؾتق ك تأیي لؿ. لت٢بی ٠ ؿك آزب كؼبیت یبیـ، ام اتیبمات میبؿی، ام هجی

ثلؽكؿاك یجبـ. AISAبیبتی آب، میلثب١بی ١ض لى، ثلم، آة ث٠ ١ی ك ١بی تزبكتی لبی٠ قاكی تظ یت

ؿ یبت ػیل بت یت غ لی ك ث ب علع٢بی اثتـایی ػبی ٠ ث٠ ظك كـ ابف اهتبؿ لكت٠ ـ اـ، ؿك عویوت ام ث

ؿك ـ اكؿ ثبماك اكـبی یؿ، ؿك 1ای 0ار٠ ؿ. تیـات ؽبكری، ث٠ ؽ ام ایلا ثب ضغ غ لی ؿك عـؿ الت رـی

.48ؿك ـ بی٠ اؽق یلؿؿ 03عبی٠ ام تیـات اكـبی تولیجب

Page 14: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

12

عبضل، ثنتلی پله ؿتی ٠ ؿك می٠ كـ اهتبؿ اكـبتب ؿك ؿت ات، ١ب ب پله ٢ل رـیـ بث یجبـ، ٠ ام ب ؿك عب

كا تین بیـ ث٠ ایغلتیت ثب ایزبؿ اهتبؿ هی یبم 9335 یي ٢ل رـیـ ثبیـ لبی٠ قاكا بؽتب پله ات. ای ـی ث٠ ثـی آؿبم ـ

.50یبكؿ ؿال الیبیی یجبـ 00ث٠ . وـاك لبی٠ قاكی ٠ ؿك عب عبضل ؿكای پله ثبؾ49پ ؽبكری ما ب١ ؿ١ـ

ؿ ، ٠ ای ١ ام ثلت پللا ١ب ی یغ اعیبی زـؿ تظ كن ث ١ب ی اؽیل ام ر٠ تك١بی حبثت ك١ب تك بؽتبی ؿك ب

ي ١ب ی ؽبكری تضلك ؽا١ـ ـ. ی ي ـ یجبـ ٠ ثـیی٠ ای ثؾ ین ؿك كت ب١

تقسین هاسکیت ب سکتسای هختلف ،7گشاف شواس

فیصذی هجوعی تعذاد سشهای گزاسی ا سکتس

71.27% 1202 اعواس باصساصی

5.22% 201 تشاسپست، لطستیک، خذهات پستی

بات 2.2% 313 غزا هشش

بل فشیچش، تجیضات سایل 2.71% 325 ه

7.50% 151 هعلهاتی تجیضات هشبطخذهات تکالطی

7.07% 137 هتش

7.00% 132 سغیات، رغال، تیل گاص طبیعی

3.72% 103 تجاست خذهات هشستی

3.00% 272 لاصم خا

1.21% 227 سکتس تلیذی

2..2% 222 صایع دستی پیش سی

2..2% 221 هایگیشی(صایع الی )ب شول صساعت

2.21% 2. صجت عاه، ادی جات سل گیشی

2.70% 51 خذهات اهیتی تجیضات هشبط

2.32% 77 هطبعات استباطات

2.12% 77 خذهات چاپ فت کاپی

0.52% 20 خذهات اطالعاتی تجیضات هشبط

2.12% 77 خشک شیی

0.73% 12 اجاسسکتس سفش، اقاهت

0.37% 11 اهس خاادگی خذهات صعتی

0.37% 10 خذهات هالی حققی

0.17% 22 سوای هعاهالت بیو

0.27% 5 سستسات خذهات غزایی

0.20% 2 غیش

**سکتس ای بعذی آى قشاس ریل هیباشذ

عوذ فششی

حض ای آبباصی تجیضات هشبط

یاجوي ا، اتحادی ا، ساصها ای غیش دلتی ششکتای تعا

2001

44 US State Department: http://www.state.gov/e/eeb/rls/othr/ics/2011/157228.htm 45 http://www.tolonews.com/en/afghanistan/3109-insecurity-hurdles-investment-in-afghanistan-eu-commissioner-

46 South Asian Microfinance Network: http://www.samn.eu/index.php?q=economic-afghanistan 47 Manfred Tilz, 2011: Afghanische Wirtschaft wächst zweistellig- Gute Ernte und wachsender Dienstleistungssektor / Riesige Rohstoffvorkommen warten auf Exploration http://www.gtai.de/DE/Content/SharedDocs/Links-Einzeldokumente-Datenbanken/fachdokument.html?fIdent=MKT201102048006)

48 Outlook Afghanistan: http://outlookafghanistan.net/topics.php?post_id=956 49 http://www.dcda.gov.af/?page=Investments

50 http://www.tolonews.com/en/component/content/article/2295-new-kabul-city-charted-in-north-of-kabul-

Page 15: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

3

ثبرؿی آ ٠ تك ؽـبت ػب٠ ابف ؽثی ؿ ات، هت اػظ ػبیـ لا٠ ی خ بثن ام علین مكاػت لكع یلؿؿ. ثب

.51ؽبی ـ١ رؿ ؿات ثبػج ب١ ػبیـ لا٠ ی ب١ غالت مكاػتی لؿیـ 5/9334تر٠ ث٠ ای٠ عی ب٢بی

ii. سکتس خذهات هالی / پلی

ثبي اكتتبط لؿیـ. هیتلی ثب٢بی ػجبكتـ ام ثبي ثی ای 9330تك ؽـبت بیبتی ثیبك ث٠ لػت پییلؿ. ام ب ثـی بنؿ

( آؿبم ؿ ات، ػنینی ثبي، اتـكؿ صبكتل ثبي Kommerz Bankاكـبتب، ثبی ٠ ؿكی نؿیی ١ب ١بكی ثب لم ثبي آب )

Standard Charter Bank ( ای ثبي هلض٠ ١بی صيThe first micro Finance Bank) ثبي ٠ تظKfw عبیت ـ

اخلیت ٢بؿ١بی ثبی ات. بؽت ج٠ ١ب یبثلذ ١بی ثب٢ب ابف ی یبثـ عا٠ پ ؿك ؿاؽ ث٠ ؽبكد ك، ثیتل تظ

.52لؿیـ ات

بكیت ث٠ بك یلكت، بث ثبي ات. اب ؿك پتج ػـ ٠ ب٢ب ام ر٠ ثبمیلا ل ب یی ؿیل ام ثبي ١بی ؼتجل هی اكـبتب

ی اؽتالى ؿك ؿاؽ ؽبكد9313 كب ثبي، ؿك ، ثبثل ثؼضی الت ام هجی اؽق هلض٠ ثكت ؿیل هب ثبي. ؿك پ٢ی تزبكت ػبؿی

ث٠ لبء ثبي اػغبء لؿیـ. ١یش تضیی ثلای تأؿی٠ ؿثبك آ 533عـؿ پ ای ـ. وـاك اػظ ؿاؿ هلض٠ ث٠ لؿ ی ؿال الیبیی ث٠

ی ـ ؿ ٠ ؿك عـؿ یي یبكؿ ؿال الیبیی عیق ؿ رؿ ـات، ث٠ ١ی ػت ث پ ؽ ؼن٠ ؿك ثبي، اخلیت لؿ . ثؼـ ام ثلال ـ ای

.53كا امی ثبي یـ ٠ ثبػج ضؼق ١ل ص٠ ثیتل ثبي لؿیـ

_______________________________________________________________________________________

51 Manfred T ilz, 2009: Afghanische Landwirtschaft sucht den Anschluss, http://www.gtai.de/fdb-SE,MKT200906178004,Google.html 52 Economy Watch: http://www.economywatch.com/world_economy/afghanistan/

53 http://news.orf.at/stories/2065819/

Page 16: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

14

ـ. ثلای ع ای ؼن٠، ؿ اكـبتب ثبي )ثبي لنی اكـبتب( ؼی ؿ، تب ثبي قك كا ام علین اػغبء هلض٠ ؿثبك ث٠ پبی ایتبؿ

ای( اضبء ؿ. هلاكؿاؿ١بی تؼـؿی كا ثب ـم ر٢ی ثی كاتب كؿ ثغج هلاك ییلؿ، ت٢ب ض ثـی ظك، ؿت اكـبتب ػبت ٠ ؿكی

. 10ث٠ ظك ای یت، ٠ ص٠ صین ثبػج ایزبؿ كتی ؿك ثبي لؿیـ، ث٠ ص٠ ثبیـ لؿ، تب ثبي ١بی ؿیلی كا امی پـیـ زبت ؿ١ـ

یتؼـاؿ برلات ثب ؿت اكـبتب، ام تبؿی٠ اجت٠ ؿكی كؿ ١ی٠ الت اؽتالف ظل رؿ ؿات. ـم ر٢ی ثی ا ثؼـ ام

ي ١بی رؿ ؿاكؿ. ث٠ ١ی .55ی ؿال الیبیی اتبع كمیـ 33هلض٠ ث٠ وـاك اتوبؿات كؿ صی ثل ػی٠ ػنینی ثبي ین ؿكی ؿك ض

ای اتظبك یلؿ ، تب ثبي ١بی اكـبی كؿ ظبكت ثلكی كی هلاك یلـ.تؾی اكثبی ؿكا عبضل ث٠ غظ ثی ؿك عب ی كؿ ؿی

ثبكـ ٠ ثبي قك ث٠ ك ثـ ككت یب اكنای الالی یی ؿیل ام اغ ؿكل كا ث٢جؿ ضؼیت یت 12تی كثل یلؿ ین ث٠ ای

ؿك ب پی )الالی(، ضلك ات تب ثبي لنی اكـب تأحیلات ء تك ثلؿ یجبـ. ثظك ام ثی كیت اهتبؿ ی بیی ) پی ( ؿك اكـبتب

كا ث٠ ػ٢ـ یلؿ. ك ك تغی ـ

ب قت٠، صینی٠ 19ؿك ـ ثیتل ام 15یبكؿ ؿال الیبیی یجبـ، تولیجب 1ي ١بی بؽب ك ١بی ي ـ ؿك عـؿ

ي ١ب ؿك عب عبضل ثبػج حجبت اهتبؿ اعـ پی ای ك یلؿؿ. پ ث٠ وـاك میبؿ ام ؽبكد یجبـ. ای ثبم ١ ای ب بیبل رلیب

.57یـ١ـ، ٠ ث٠ ص٠ وـاك اكـبتب تی ث٠ ي ١بی ؽبكری یجبـ

بی ثبی عی ب٢بی هع پیت، ب 9311-9331ثب رؿ ای٠ یت ابف لیغ ؿ ات، ی عاؿث ٠ ؿك بث ثبي ث

ثلای ؿ١ـ آ ات ٠ ث٠ ص٠ پیب٠ می٠ ثلای كبؿ اؿاكی بػـ ـ ات. ثلػال آ، كلا جبیـ لؿ ٠ ضؼیت كؼی ثب٢ب ؿك عویوت

ت ١بی اهتبؿی ؿك الیبت ١یش وی ٢ی كا ثبمی یـ، میلا لؿ ؿك الیبت ؽبكد ام ٢ل١ب ١یش ؿتلی ثلای اكتتبط عبة ثبی ؿك كؼبی

ػؼی 00ثب٢ب كا ـاكـ. كوظ ؿك عـؿ ١ب تزبكتی ؿاؽی بعت ث٠ عبة ثبی ١تـ. یت ٠ اثتـایی تلی یت 58عا٠ ؿك ـ ام ؼبم

.59اتوب پ یجبـ، ؿك ثیبكی ام الیبت ؽبكد ام ٢ل١ب ثبك ثلؿ یؿ

_______________________________________________________________________________________

54 http://www.welt.de/politik/ausland/article13458465/Zentralbankchef-fluechtet-aus-dem-afghanischen-Sumpf.html 55 http://www.nytimes.com/2011/06/18/world/asia/18kabulbank.html?_r=1 56 http://www.washingtonpost.com/world/asia-pacific/lawmakers-allege-afghan-bank-made-questionable-loans-azizi-bank-insists-its-onsolid-

footing/2011/07/11/gIQAntWB9H_story.html 57 Rehman Rahmani, Tia Raappana, 2010: Economic trends and prospect in developing South East Asia, Asian Development Outlook 2011, Seite 2 58 Definition: Hawala ist ein informelles Werttransfersystem basierend auf Vertrauen und einem weitreichendem Netzwerk von Geldverleiher,

http://de.wikipedia.org/wiki/Hawala

afghanistan-http://www.samn.eu/index.php?q=economic59

Page 17: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

5

iii . تعذات باکای اکشافی

باک جای

ی ؿال 012ثـی ؿك عـؿ 9339ثبي ر٢بی ام ر٠ كؼبتلی ٢بؿ١بی ابكی ؿك اكـبتب یجبـ. ثبي قك ام ب

ؿك عـؿ ث٠ ؿت اكـبتب ١بی ؾ 002الیبیی ث٠ ا هلض٠ ثلای پله ؿكاؽیتبك قات٠ . پله ی ؿال الیبیی ث٠ تق ؿك اكـبتب

.١60بی ثبي ر٢بی ثیتل ؿك تك ١بی بؽت میلثب١ب، تلاپكت، بكمی اؿاك ػب٠ تغجین یـ

ؼبت ثلای لت٢بی بؽتبی اكـب كا ین تی یـ Afghan reconstruction trust fundث٠ ١ی ا، ثبي ر٢بی پله پله . ای

ی ؿال الیبیی ام علف ك١بی ي ـ 033صی یت توی بی پی كا تلتی یـ. پله قك ثب ١نی٠ ؿك عـؿ

ات. ؿك یت بكی ؽؿ هلاك ؿاؿ ؿك ا ثلت یلی ی ام ؽبكد ث٠ اكـبتب پللا تی بؽت میلثبی 9311ب تین ؿك ثؾ

.61ی ؿال الیبیی ث٠ ظك ابف تك ؽی ي ؽا١ـ ؿ 99ثبي ر٢بی ث٠ وـاك

Asian Development Bankباک اکشافی آسیا

ػی٠ كول ؿك آیبی یب٠ یجبـ. ثبي قك ت ب عب ؿك عـؿ ثبي ابكی آیب ین ام ر٠ ثب٢بی ثی ای ات ٠ تؼ٢ـ ث٠ جبكم

هلض٠، ي ١بی تؾیی، ضبت ١بی ثبی، عبیت ام لبی٠ قاكی ؿك تك ؽی ث٠ اكـبتب 9.1 ا یبكؿ ؿال الیبیی ث٠

.62ؼبت ؿ ات. ثب ای عب اكـبتب ام ر٠ ك١بی ا یلـ ام ثبي ابكی آیب ؿك ؿكر٠ ١وؿ١ هلاك ؿاكؿ

ؿ ثبي قك پله ١بی تؼـؿ كا ؿك تك ١بی ١ض بثغ عجیؼی، تلاپكت، الهی، یت بیبتی ثبی تك ػب٠ كا اـامی

Promotingات. یی ام ػـ تلی پله ١بی ثبي ابكی آیب، پله كلا١ بمی تویت ت٢یالت تزبكت ثی ای ثیل لمی

International Trade and Cross-Border Trade Facilitation یجبـ، پله قك ؿك كاتبی ت٢ی تزبكت ؽبكری اكـبتب

.١63بكی ؽا١ـ لؿ

Deutsceh Entwicklungsbankباک اکشافی آلواى

ام ب ی٠ تبؿی٠ هلض٠ ثـی ؿك تك١بی تؼـؿ ١ض بؽت 9339ثبي ابكی آب عبیت اهتبؿی ث آثیبكی، الهی میلثب١ب، یت

The First Microfinance ١بی صي كؼبیت یبیـ. ثـی ظك ثبي قك ثب ١بكی ثیبؿ آؿب ؽب ای ثبي هلض٠ ١بی صي

Bank ؿ. ثبي قك هلض٠ ١بی صي ٢بیت 13كا ؿك اكـبتب تأیي ؿ. جؾ لبی٠ قاكی ؿكی می٠ ؿك عـؿ ی یك ث

.64صي كا ثلای لت٢بی اكـب تبؿی٠ یبیـ

______________________________________________________________________________________________________________________

60 http://trade.gov/afghanistan/doc_afghanistan_marketops.asp 61 Afghan Ministry of Finance: http://mof.gov.af/en/news/2048 62 http://www.adb.org/Afghanistan/main.asp 63 http://trade.gov/afghanistan/doc_afghanistan_marketops.asp

64 http://www.kfw-entwicklungsbank.de/DE_Home/Laender_Programme_und_Projekte/Asien/Afghanistan/Leuchtturmprojekt_1.jsp

iv . تاثیشات کوک ای جاهع بیي الوللی بش اکشاف اقتصادی افغاستاى ؿت ث٠ وـاك میبؿ ١بكی ك١بی ي ـ ثی ای ثل كـ اهتبؿی اكـبتب تبحیل ثنای ؿاكؿ. پ ام ؽبكد ؿك ؽنا٠

، صبض٠ ؿك ب ی ؿال الیبیی ت٢ب ؿك ثؾ ي ١بی ثلی ث٠ لف كیـ ات. بكف زػی 159ؿك عـؿ 9335پلؿاؽت٠ ـ

. 65یبكؿ ؿال الیبیی یجبـ 2.9ؿك كاتبی ي ث٠ اكـبتب ثبؾ ث٠

ؿك ـ ام پ قك ؿك ابف 13یبكؿ ؿال الیبیی كت لكت٠، ٠ تولیجب 29عـؿ ي ١بی بی ؿك 9335ای 9331عی ب٢بی

ث٠ لف كیـ ات پیي ی اكـبتب 66اكؿی ی اكـبتب ـ ثلای ب كت لكت٠ ، 9311. ي ١بی ػـ می٠ ث٠ اكـبتب ؿكی

.67ـ ات ی ؿال الیبیی پی ثیی 103ثیتل ام

Page 18: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

16

: پ٢بی ربؼ٠ ك١بی ي ـ 19لاف بك

ابف ػبیـ بؽب ی

جغ: ؿك كاثظ ؽبكری:

هتیي تلاپكت، ١ضب حجبت یت بیبتی تظ ي ١ب هلاكؿاؿ١بی پله ١بی تؼـؿ، ث٠ ؽ تك ثبمبمی بؽتبی،

ای تی یؿ. ای ؿك عویوت بـ١ـ اثتی ابف اهتبؿی اكـبتب ث٠ ي ١بی ؽبكری یجبـ.ربؼ٠ ثی

: پ ؼبت ـ ربؼ٠ ثی ای بكف ك10لاف بك

جغ:

باک جای

ا تی یؿ. عجن آبك ثبي ر٢بی، ؿك ؿك ـ ١نی٠ ؿت اكـبتب تظ ي ١بی ربؼ٠ ثی 04ؿك عب عبضل ؿك عـؿ

. ك١بی 68ؿك ـ ػبیـات اهتبؿی ك فكیؼ٠ عضك ظبی ي ١بی ثلی ك١بی ؽبكری آبؿ ؽا١ـ ـ 53تولیجب 9311ب

ـ تزـی كـ اهتبؿی اكـبتب تغبثن ؿ١ـ تی ـ عبال یؾا١ـ، ٠ اتلاتیوی ؽؿ كا ؿك می٠ تؼ٠ آلا ثب پیلكت ؿك اكـبتب ظل لؿ

كـ . عكی٠ یي یی تغویوبتی الیبیی ث٠ عت الیب ١ـاك یـ١ـ، ٠ پ ا١ـاء ـ كبؿ بای كا عبیت لؿ ات، بغ

ؿك ثؼـ ام ؽلد ظبیب ـ ، ثؾ ـ ـ لؿیـ. ػی الؿ آ ١ ث٠ ی٢ب ؿال ، ٠ ثبػج ایزبؿ 2014ثبماك اهتبؿی ؽا١ كبك اهتبؿی ؽا١

١بی بثن ؼبت ي ییلؿ. هی٠ اتغبؿی٠ اكپب ١ ا ػـ یی ؿال الیبیی كا ای اتوب ب ئیت ١۶00م ١، ث٠ پله

.69ؿ ات 2014ایتی ؿك ب

v. چشن اذاص اقتصادی

ات،اكـبتب اؽیل پیلكت ؽة اهتبؿی ؿ ثب ؿك ظل ؿات ي ١بی اهتبؿی ثی ای ٠ ثیتل ام 71عی ؿ ب ی 159آ٢

حل ؽا١ـ ؿال الیبیی یؿ . ث٠ اعتب میبؿ، اثتی اهتبؿی اكـبتب ث٠ ي ١بی ؽبكری، ؿك آیـ یؼی ثؼـ ام ؽلد ظبیب بت تأ

. 72صبض٠ یتؼـاؿ ام ؿاـا اهتبؿی ام یي كبك یب )ؿیپلی ( اهتبؿی، ثؼـ ام ؽلد ظبیب، ؾ ینـ بؽت.

________________________________________________________________________________________________________________________

65 http://www.globalhumanitarianassistance.org/countryprofile/afghan 66 Relief Web: Afghanistan: Donor Financial Review Report, http://reliefweb.int/node/349355 67 „Financial Tracking Services, Juni 2011: List of all humanitarian pledges, commitments & contributions in 2011 http://www.reliefweb.int/fts 68 ‟Gregg Carlstrom, Juni 2011: „Economic Depression‟ looms in Afghanistan

http://english.aljazeera.net/news/asia/2011/06/20116812933228775.html 69 Evaluating US Foreign assistance to Afghanistan, 2011, Seite 8, http://www.gpoaccess.gov/congress/index.html 70 Otlook Afghanistan, July 18th 2011: EU pledges 600 m $ in id to Afghanistan, Titelseite & Seite 8 71 Stand 2009: http://www.globalhumanitarianassistance.org/countryprofile/afghanistan

“72 Economic depression looms in Afghanistan” 2011english.aljazeera.net/news/asia/2011/06/20116812933228775.htm

Page 19: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

7

هبع:

i. الوللی بش اقتصاد افغاستاى تاثیشات کوک ای هالی بیي

ؿك ـ ػبیـات اهتبؿی ك فكیؼ٠ عضك ظبی ي ١بی ثلی ك١بی ؽبكری 53عجن آبك ثبي ر٢بی، ؿك عب عبضل، تولیجب

یؿ.عكی٠ غبؼبت ب الیب ١بی عی اـت بؽتبی لف یؿ، 73آبؿ ثیتل ؿك پله پ یـ١ـ،ای ثلػي ؿك پله ١بی ب

١بی كم اؼـ ؿاؿ یؿ تب ا٢ تظ ؽؿ ؿت ؼب ؿت اكـبتب ث٠ بكی ؤحل اهغ یـ. ثغك خب بكا ؿك اؿاك تب ـت ٠ صـا

١بی ؽبكری بمب ـ ، ص بكـا ؿ 13ؽؿ ؿات٠ ثب ت یب اتبؿا پلكیكا پ١ت٢ب ثلاثل آ٢ب پ ؿكیبكت یبیـ، صینی٠ بكـا

لف ١.نب آ ث٠ پیب٠ میبؿ كبؿ اؿكای كا ی٠ یلؿؿ، پـیـ ای٠ ػی٠ آ آ، تظ ي ١بی قك ثبیـ ث٠ ثـت یبكؿ. ثل ػال

.74ظل اتلاتیوی ابف ی اكـبتب ربؼ٠ ر٢بی جبكم كت ثیلؿ

١بی ي ـ تب یي عـ ، كبؿ اؿاكی قك ث٠ وـاك میبؿ ثل ابف اهتبؿی اكـبتب تأحیل ء اكؿ ؽا١ـ لؿ. عجنؿك پ٢ی پ

اعبئی٠ ١بی كبؿ اؿاكی بمب لبكیت ثی ای

international Transperency هلاك ؿاكؿ، ؿ ؿك ك ١بی ث ث٠ كبؿ اؿاكی ؿك ؿكر٠ ك عبی٠ ك١بی بیب بیببك ، اكـبتب

.75عجن ت ١بی بال٠ بمب قك ١ل یي ؿك ؿكر٠ ا ؿ هلاك ؿاكـ

٠ ٠١ صین یب ١ل بك ؿك اكـبتب ا ات ، اجت٠ ؿك وبث پلؿاؽت یي وـاك پ ؼی. ثغك خب، ١لب مبی ؾ ؽات٠ ثبـ

ـ ثب پلؿاؽت ١ای لؿؿؿ، یتا یـا كلت ث٠ ؿاؽ وـ ؽؿ ثلـ، اجت٠ ثـ 93ثنؿ تلی ث٠ ای ـا ؿال الیبیی ؿك پت٠ تل تلتی

ؽات٠ ثبـ، ٠ الیي یب رام تلكای ثـ پلی ؿ اتغب، ثـت آكؿ، یتاـ ثب اػغبء ؿال الیبیی ای 143. ١لب ؾ

لای آ ؿال الیبیی ث 23.333بك كا ازب ؿ١ـ. ١لب ؾ ثظك ك١بیی یی ام ؿت٢بی ؽؿ ٠ ؿك عجي ثل یجلؿ، ثبیـ ؿك عـؿ

تغـ خب٢ب ؿیل اكؿ، عجن اعبیی٠ بمب ـ لا٠ ی ؿك كاتبی كبؿ اؿاكی UNODCثپلؿامؿ. ثب تر٠ ث٠ ای ، ؿك عـؿ یي كثغ ام ػبی

.76ثی ؿال الیبیی ؿك كبؿ اؿاكی عیق ی یـ 9.1ث٠ لف یلـ. ثـی ؼی ٠ ؿك عـؿ

l

بمی ظ كا ثؼ٢ـ ؿاكـ. پیي ث٠ ػی ث٠ هضبت عجن لی كهـ، كب االڅـتلی اؿاكات ؿتی ػجبكتـ ام اؿاكت ٠ هب اك

ثـی ثبك ات ٠ كبؿ اؿاكی قك، ؿك عویوت یي بغ ثنك ؿك كاتبی ث٢جؿ ضغ UNODCكت ؿاؿ یؿ. ث٠ ١ی ، كییي

.77لی ؿت ؽن ؿ اتاتی، ابف اؿاك ك١ج

اع ؿیل یی ام رلای ، بـ هبصبم اؿ ؾـك تلكین كا ین عبیت یـ. ٠ ت٢ب بمب تغـ ربؼ٠ ثلػال آ كبؿ اؿاكی، ا

ال اكوت ؿاكـ، ٠ كبؿ اؿاكی ثنكتلی اكـبتب 15ر٢بی ، ث٠ % ( 10یجبـ، ؿك پ٢ی ضؼیت ایتی ) ؿك ـ ام اكـب٢ب ث٠ ای

.78% ( ین ام ر٠ الت ػـ اكـبتب یجبـ 19ثیبكی )

________________ ________________________________________________________________________________ 73 Evaluating US Foreign Assistance to Afghanistan”, 2011: http://foreign.senate.gov/download/?id=E8637185-8E67-4F87-81D1-119AE49A7D1C

“74 Fighting Corruption in Afghanistan – a Roadmap for Strategy and Action”, 2007: http://www.unodc.org/pdf/afg/anti_corruption_roadmap.pdf

75 Stand 2010: http://www.globalhumanitarianassistance.org/countryprofile/afghanistan „76 Corruption in Afghanistan“ UNODC 2010: http://www.unodc.org/unodc/en/frontpage/2010/January/corruption-widespread-in-afghanistan-

unodc-survey-says.htm 77 Corruption in Afghanistan“ UNODC 2010: http://www.unodc.org/unodc/en/frontpage/2010/January/corruption-widespread-in-afghanistan-unodc-survey-says.html 78 15 78 January 2010: “UN Report Claims Bribes Equal to Quarter of GDP” von Matthias Gebauer und Carsten Volkery

Page 20: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

18

بؼ٠ ر٢بی كبؿ اؿاكی ابف اهتبؿی اكـبتب ث٠ پیب٠ میبؿ ث٠ ثب تر٠ ث٠ اتوب ایت ث٠ یل ١بی اكـب ثبیـ ایلا ثپقیلی ٠ ثب ؽلد ر

كت ییلؿ، عضك ب ب١ ١بی كت لی تأحل ؽا١ـ ـ. ثب تر٠ ث٠ ای٠، ثؼـام ؽلد یل١بی ظبی ؿك وـاك ي ١ب ث٠ اكـبتب

.79كؿاك یجبـثی ای ثلای یي ـت عالی ؿكی ك ام ا١یت میبؿ ثلؽ

ؿك ـ ام ي ١ب بی كا ث٠ ظك اؿاك لؿ آ ث٠ ؿت 13ؿك عب عبضل ربؼ٠ ر٢بی ثـی ال آؿبم ؿ ات ٠ ؿك عـؿ

ي تزبكت ث٠ ػ ـ ثب ؿاكؿ، ٠ اتلاتیوی رـی ا ربؼ٠ ر٢بی تی اناك بیـ. ث٠ ١ی كا اتؾبف بیـ. ث٠ Aid to Tradeاكـبتب

اتلاتیوی، ؿت آب ػـ پلؿ ٠ ای ؽلد ظبیب ؽؿ وـاك علط ی یك بكف بال٠ ؽی كا تب ب 933ظك تویت ای

. 80ثلا ی بؽتبك ١ب ی ـی ؿكاؽیتبك اكـبتب هلاك ؿ١ـ 9310

ii. تغیش اص کوک ب تجاست باصسگای

اکشافی ب اکشاف تجاستاص کوک ای

"ظلیبت میبؿ ثظك اعیبء زـؿ ، رؿ 81تظ اهتبؿؿابی ٠ ؿك كاتبی ابف اهتبؿی اكـبتب لف كؼبیت ١تـ "كا اثلی

ثلم ایزبؿ لؿؿ. بم آ١ ثیتل تأیـ ثل بؽت میلثب١ب ١ض ل٢ب، كا اكؿ ؿ. ثلػال ؿك ؿاكؿ. ث٠ ١ی ر٢ت ؿاـا ام تبرتب

یي تؼـاؿ ام ابؿ ؿت اكـبتب تأیـ ثل ا ییلؿ ٠ ث٠ تك ؽی ثظك پیلكت اهتبؿ ای ك تر٠ كت ثیلؿ. ای ٠١

یب ثبماك آیبیی لك ؽة ١تـ . اعیبء زـؿ یل تلانیت ام ر٠ 82ظلیبت ـبتب اهـابت ات ٠ غیج یي پال آیـ یي ثلای اك

١م ١ ث٠ ي ١بی ربؼ٠ ثی ای اثت٠ یجبـ . ای ٠١ اهـابت عیخیت یي ت ػ لؿ كا ؿاك "آماؿی "ب 13ك ٠ ثؼـام

ؽاؿ ایتبؿ . یجبـ ٠ صغك تات یي ؿت ام٠١ پبیـ ك ت٠ بـ اكـبتب كا ؿثبك ث٠ پبی

ثیبك ػـ ات ٠ رؿ ـاكؿ، ا ثلكی ١ب غبؼبت یتای ث٠ ای وـ ؽؿ ثلی. ثغك خب ا "صغك "صینی٠ ؿك تبی ای

ؿیل یل١ب ، ٠ غلط یؿ ٠ صغك ثبیـ اؿاك اك كت ثیلؿ. ؿك یي كی ٠ هت اػظ آ تظ عبجب لا هی هجی ی

لبی٠ ناك ك١جلی ا٢ب ١ ١ل غظ٠ تـیل یؾكؿ ، ك١جلی یؿ، علط اؿاك اك كا تغجین لؿ. ی یتاـ ای تغی كا ث٠ ػ٢ـ ثیلؿ ث٠ یي

كا١ب ؿك ـ ٠ ـا تؼـكا ثـ١ ؽغل یجبـ؟ یبای كا١ب ثیـ آیـ اهؼب هبث 1بال ػـ ؿ١ـ ٠ ـا لك یجبـ. ل٢ب ثغك ػ ب ػجك

اكـبتب ؿثبك بؽت٠ ـ، ؿك پ٢ی آ بی ١بی میبؿ ام ثی ثلؿ ــ. ی ثب آ٢ ثنك اػبك یـ، ب١لا اكـبتب تؼـاؿ میبؿ ام ؿك تب

ؿ یؿ. ث٠ ١ی اكـبتب ؿاكای یلی ی بیظ وی٠ لؿ ػب٠ یل ١بی ؽبكری تظ بی ١بی رـیـا ت ـ، ام ثی ثل

ك آیـ تؼی یبكت٠ بكی ین ٠ یجبـ، تب ثتاـ ، یي علط كیي ثلای ـیلیت آك ٠ ث٠ ١بكی ثی ای بؽت٠ عبیت ـ ثبـ ، ؿ

تو تزـیـ ك١جلی بیـ .

ؿیل ٠ رؿ ؿاكؿ ػجبكت ات ام ام اها ػـ كی ات ت هتیي یجبـ. هی٠ هجال تقل ككت، اكـبتب تلاپكت

واؿ١بی ؾتق ٠ تظ ر بالكا هجبی ؾتق اؿاك ك١جلی یؿ. عت اكـبتب عت غل ث٠ ل ؾتق، مثب ن هجبی

تظ ثل الیبت ؽؿؿاكؿ لیبیـ یؿ ، ؿتی ٠ اال ١یش یب ت

اؽق لؿؿ، تزبكا تظ ؿت قك ام لؿ ل٢ب یي ب غ اتلبؿ ؿ، ٠ تؼلك٠ ١بی لی بیبت ؽا١ـ ث صغك

ؾـك عبجب ثلـ.تب ث٠ لغ لؿ ؿت ام ا اتلبؿ لؿؿ ، ثیـ ا٠ ای پ ١ب ؿك ریجی ؾی ر بالكا، هبصبهجلا اؿ

تظ تل١ ـك جیل صین ؽب ك یجبـ. ؿك مب هبصبهی ام علین ای اا هتیی ػجبكت ام ؿاكی اتوب ؿیل ب ػـ

اكپب كی ١ب و اتوب ب كت یلكت. ی ؿك آیـ ثبیـ تظ الكی ١بی ثنك ثبكثلی و اتوب اا ام اكـبتب ث٠ ر٢ت آیب

ؿ، ث٠ یبم ػـ ث٠ تؾیي ین یجبـ ٠ ثكت كت ؽا١ـ لكت. ثـی ظك ٠ ت٢ب یبم ث٠ یلی بكی ثبتزلث٠ ث بػت٠ ام 90ثلػي آ

ثیت یلی و اتوب آ ظبكت ـ. آم تلثیت یلی بكی قك هت میبؿی كا ؿك ثل ؽا١ـ لكت، خب ػـ آ ػجبكت ات تل

پیي ام ظیل٠ یی ام الت ات 23پیي ی ات ٠ هت ٢بیت میبؿی كا ؿك ثل لكت. اجت٠ تلؿ تولیجب ٠ كا كیـ ث٠ یي ؿك ـ یل

.83 پیي كا ؿاك بؽت٠ ات اؿاك بكی

ثـی ثبك ات ٠ ثب ابف 84 یجبـ. آهبی كلیـ كیي تبكثی حجبتی ضؼیت ایتی یي بغ ػـ ؿك كاتبی اعیبء زـؿ كا اثلی

حجبت كا ثجبك آكی. ام تل ١بی الكی ام ل٢ب ػجك لك یـ، بي ؽة ات ثلای اكلاؿ هغبع "تلاپكت یتای مبی٠ ت٢ب تؼـاؿ

ـ ، اجت٠ یي تؼـا ا٢ب ثبم١ تهق لؿؿ ی ثیبكی آ٢ب ث٠ ن یلـ اغلین تب ؿمؿی ؽؿ كا ازب ؿ١ـ، ی ال ای تؼـا ث٠ ـ١ب ثل

Page 21: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 1

9

ـ ـ، ٠ ؿك ٠ ای ال ثبػج كـ ابف اهتبؿی اكـبتب یؿ. ث٠ ای تلتیت ، ؿك پ٢ی ثبمكبب لؿ ین ١ ث٠ ای ال ػالهـ ؽا١

.85 ٢ی ـ علظ٠ ایت ل٢ب ب١لا١بی ك ػالهـ

١ـف ؽیی ؽجیب٠ ی ػی ث٠ هت مب میبؿ یبم ات . ربؼ٠ ر٢بی ؿك عی ث٠ ای ب ب ؿاؿ ٠ ، ٠ آ٢ب تابیی 13ثلای كیـ

تبیذ لیغ ؿ١ـ. ب ؽا١ب كؿ ازب ب ثتای ث٠ لؿ ) بی٠ پلؿاما( لبف هبث ؿكى كا ؽاتبك ١تی، ت >ایلا ـاكـ، تب اهـابت كا ؿكی

ؽؿ ؿك ك حبثت بیی، ٠ لبی٠ قاكی ب ؿك اكـبتب اكمـ ١ت. تضیظ ای ال ثلای لؿ ب ؿك آب ١ضب ؿك الیب

ؿ ٠ ب ؿك اكـبتب ث٠ عـ اه ؿ ب ؿیل یبم ؿاكی تب یبكؿ١ب پ لف ـ ؿك اكـبتب ؿك غى ؿ اكبؿبتب غیج یي ؽا١ـ ث

ثبماك رـیـ تزبكتی ثلم بیـ.ؿت حبثت كا اثلی غ

١بی تب ـت ؿكام ـت ؤحل كن ثبـ ، یبم ات، تب ث٠ اكـبتب ثؼـ ام ب پال ١ بي 9310ث٠ یي علط اتلاتیویي ٠ ب

اكا ؿ.اهؼی ابف اهتبؿی كا ؿ

iii . استشاتیظی ای بیي الوللی بوظس اکشاف اقتصادی افغاستاى

( تسط ایاالت هتحذ اهشیکا: لست کاسیتصاهین اخز شذ )

؛ بؽت میلثب١بی ػب٠ یجبـ. ایزبؿ می٠ بك ، تز٢ین اؿاكات ػب٠ ثب بی الیب ؿاكای ص٢بك ثؾ عبیت حجبت اتلاتیوی ایبالت تغـ

اك ث٠ ؿت اكـبتب تك ؽی ؿاؿ ؽا١ـ یؿ. عبال ا غلط پی یجبـ. ؿك پ٢ی آ لت٠ یؿ، ٠ اؿكا یؿ ٠ یت

كا ام ؿت الیب ث ك١جلی ایزبؿ كلت ١ب یبكی كا ث٠ ػ٢ـ ثیلؿ ، ثزبی ای٠ ك١جلی ا ـت آكؿ .ؿك ایزب ین بـ آیب ٠ ثبیـ ؿت اكـبتب

ؿ، ٠ اهغ ـ اتل، ٠ ؿیبی ؿلة یي یت كا غلط یبمؿ ثؼـا آ كا ثـت اكـب ١ب تی یـ١ـ. ؽثتل ؽا١ـ ث اكـب٢ب ث٠ ١ی٠ صی

اتلاتیوی ١بی ابف اهتبؿی ؽؿ كا ؽؿ عل ـ یت ای ث٠ تا ١ب ی ثی ط ایزبؿ بیـ ، ث٠ ربی ای٠ اتلاتیوی ١بی ١بكی بمب

ت٢ی٠ ـ ؿك ؿلة كا ؼل ارلاء هلاك ؿ١ـ.

اقذاهات پیشاد شذ آلواى:یت اتلاتیوی آب ثلای ابف پیلكت اهتبؿی اكـبتب هلاك ؿاكؿ . 86اتوب ب ئیت ث٠ ؽ ؿك ثؾ ایتی، ؿك ا

كاتب، ثیتل تبیـ ث٠ تك بثغ ؼـی اكـبتب ؿاكؿ، ث٠ ای ظلات، ٠ لبی٠ قاكی ١بی ثی ؿكی ای، ماكت اك ؽبكر٠ آب

ظلكیت كاؿاكؿ تبؿك تی اـت اهتبؿ اكـبتب كا ابف ؿ١ـ ٠ كول جبكم بیـ. ، ثـیی٠ تات٠ ثبـ، می٠ بك كا بػـ ثل ػی87ای

ؼی ؿاكؿ، تب اكـب٢ب كا ؿك تـی ایزبؿ های ولكاتی عوهی ث٠ ظك تظی اتؾلاد ای بثغ عج كاتب ؿت آب یؼی یبكی بیـ. ؿكی

ؼی ؿاكـ، ـاك بمب٢بی ؾتق ؿت آب ؿا می٠ ثلای یي اهتبؿ آماؿ ـ بؽت تب ام علین ایزبؿ صبكصة عوهی لایظ ثظك بػ

كاتب ؿت آب اتل ام ٠١ ث٠ جبـی ٠ تظ پله ١ب تؼیی ـ ات تلن ؿاكؿ، ٠ ام ر٠ 44بكی اهتبؿ ك كا ث٢جؿ ثؾـ . ؿكی

ین تهق یـ . ؿك صی عبت هی ث٠ ظل یلـ، ٠ آ ثؼضی ام پله ١ب كوب٠ ازب ــ ؿك عبی٠ ثؼضی ام آ٢ب ظل ثؼـام تهق پ

١بكی ١بی آبی ام ایزبؿ یي علط اتلاتیویي ی اثغب كمیـ ثیتل كی ػا پله ١ب رـیـ اتلب یبیـ ام یت تؾی

یـ. غ ؼـی اكـبتب عبةپنیلی تب ١م ٠ صـا رـی اكـب٢ب اتؾلاد بث

__________________________________________________________________________________________________________________

78 Communiqué, Kabul International Conference on Afghanistan, 2010 http://unama.unmissions.org/Portals/UNAMA/Documents/Kabul%20Conference%20Communique.pdf

80 Stand 2011, (2009: 220 Mio, 2013: 430 Mio): http://www.auswaertiges-amt.de/EN/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/01- Nodes/Afghanistan_node.html 81 z.B. “The key to Success in Afghanistan”, S. Frederick Starr, 2010 und “A Truly Regional Economic Strategy for Afghanistan ”, Andrew C. Kuchins, 2011

82 Seite 7: “The key to Success in Afghanistan”, S. Frederick Starr, 2010

83“Verschenkte Jahre bei der Polizeiausbildung“, Zeit online: http://www.zeit.de/politik/ausland/2010-01/polizeiausbildung-afghanistan-3

40Frederick Starr, author of “The key to Success in Afghanistan 45 Sete 79: “The key to Success in Afghanistan”, S. Frederick Starr, 2010 86 Website der Bunderegierung: http://www.bunderegierung.de/Webs/DE/Afghanistan/afghanistan.html

87 Website des Auswärtigen Amtes: http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Infoservice/Presse/Meldungen/2011/110620-RohstofflandAfghanistan.html 88 GIZ NAWI factsheet: http://www.auswaertiges-amt.de/cae/servlet/contentblob/344508/publicationFile/48826/FactSheetKMU.pd

Page 22: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ

Pa

ge

20

اکشاف سکتس خصصی : ؿ تب علع٠ ـ یبت ابكی ؿك اكـبتب، توـی ربؼ٠ ربی ثبم١ كی كـ ابف غیج ػي اؼ ؿك وبث ثغی ث

اهتبؿی تبیـ یبیـ .

اكن اـ، ی تأیـ ثیتل ثل كـ ابف تی ث ـ تك ؽی ؿك اكـبتب ٠ اثتبك تغیلا ثیغلف ثب اتلاتیوی الیب ؿك كاثغ٠ ث٠ ك

، بكبب كـ اهتبؿی ثیبك ١زبج٠ پیضیـ ، ث٠ ظل ای كـ ك١جل ی لت ١بی ؿاؽی یبیـ. تب ربی٠ كاثغ٠ ثی ضغ ایتی تویت

ؿك ایـ ؤحل پـات٠ یؿ. ثب اتلبؿ ام اببت ؿك تك ١بی مكا ثلای حجبت ؿت اكـبتب ػت، اتؾلاد اؿ تك ؽی ؿك اكـبتب

ؼـی، ؼت ؽـبت ػب٠، تجخبت ؾتق یتاـ ام علین ضغ بی٠ ؿك تك ١بی تقل كـ ابف كا ؿك تك ؽی تضی

كول ث٠ ١ب ـ. ثـیی٠ تك ؽی ؽا١ـ تات، ٠ می٠ بك ؿك آـ ثیتل ثلای ربؼ٠ بػـ بمؿ، ؿك ربغ ٠ ؿك آ ثیبكی

اـام الت كا ایزبؿ ؿ ، ث٠ اـام ٠ ایت ین ؽن لؿ ات .

عجن ای ؿ تجخبت ؽی، ام یغلف عیخیت تك ثلای تك١بی مكاػت، ؼت ، ؽـبت ػب٠ بی٠ یلی ؽا١ـ ؿات ام

حجبت ؽا١ـ ـ.علف ؿیل تؿ ػظی رـیـ ام لؿ امی علین ػالهـ ظ

تك ؽی ؿك اكـبتب، تأیـ ؿاـا ثیتل ث٠ یؼـ تـیلات ابی ثیبؿی یجبـ: پقیلكت ی تجج یت ت ثظك اتغب

ؿت ثلاین ث٠ ظل یلـ ، پیتیجبی ام كؼبیت ١بی اهتبؿی ؽبكد ام تل بپیتبین، ثبرؿی٠ ؿك اثتـاء پیلكت ظبكت ربؼ٠ ر٢بی

پیلكت ١بی تغلى ٠ ت٢ب كوظ حجبت .

بؿی ؿكی كاتب ثیتل تر٠ ثبیـ ث٠ لات تجخی لبی٠ قاكا ؤكن ؿك ١ب علط پال٢بی اهتبؿی كت ثیلؿ ثبیـ ث٠ كـ اهت

ی ؿیـ ؿ. پال٢بی لنی ثظك كلا١ بمی حجبت ایت ١ضب ثبمبمی ؿك ك ا١یت ییـی هبی لؿؿ ٠ غیج ١ـف حب

ؿت حبثت ؿتی كؼبیت٢بی تلن یتاـ الت تأحیلات ثنكتلی كا ؿك یي ك كویل جت ث٠ ك١بی اهتبؿی پیلكت٠ اكؿ ـ .

صبض٠ ؿیـ یؿ هجال ین تزلث٠ ـ ات، یي عت ؽیی ضؼیق توی ـ ٠ ی تا غیج یي خب ؽة ام آ یبؿ ا ك ـ اكـبتبـ لن تجخبت ؽی89 ؿك پ٢ی آ غبؼبت ؿیل ب ث٠ Center for International Private Interprisesثی ای .غبؼبت ١قا

.90ای تیز٠ یلـ یي یلی ػظی تغلى رؿؿاكؿ تب یي اهتبؿ ؽی كا ؿك اكـبتب توـی بیـ

ام ای پتبی ، ؿت اكـبتب ثبیـ هج ام ٠١ ثب اغ كـ ابف اهتبؿی ام هجی اغ ایتی، كبؿ اؿاكی، ؿتلی ث٠ ثظك اتلبؿ

ایزبؿ بیـ. ؿك پ٢ی ا ربؼ٠ ر٢بی ثبیـ ؿت اكـبتب كا ؿكی كاتب عبیت ؿ ولكات كا ؼ هاػـ اتلاتیوی پ، ؽظ ی

كاثغ٠ ث٠ یت ك١جلی، یلی ثلی، یت ثبمپلی عبة ؿ١ی ؿكبی مبی كا ث٠ توـا٠ ثبمپلی بیـ.ؽی كا ؿك

iv . ظشیات داخل کشس دس سابط ب سشذ اکشاف اقتصادی افغاستاى عویوی آ ؿك ؿاؽ ؽؿ ك ؿیل ثكت اهؼی یـب ای غت، ثظك ای٠ ضؼیت كا اكم یي ؿیب ثلكی بیی، ب،

ؿاؿی، ا٢بی فی كا ثب آ٢ب قالات ازب پی٠ كا تزبكا عك ثب از تظ، ث٠ ١ی ثغخ٢بی تؼـؿی كا ثب تجخی عجو٠ اؿی

غلط ؿی :

راة اكـب٢ب ؿك وبث ای یجبـ؟ ؿیـب ؿكبی اكـب٢ب ثلای اهتبؿ آیب اتلاتیوی ابف ی اكـبتب اتلاتیوی ١بی ثی تب

آیـ اكـبتب صیت؟

تبیذ ثـت آـ ام ثغج ١بی تقل ث٠ ١یش ر٠ بیـی ام ظلیبت اكـب٢ب ؿك یـ، ی ثب آ٢ یي ثی جی كا ؿك كؿ

ی یـؿك كؿ ؿیبی تزبكت پاتلبم ظلیبت كا

اتلبم ظل ؿاتـ، ٠ اتلاتیوی ابف ی اكـبتب ث٠ ١یش ر٠ ؿك می٠ تك ؽی ث٠ ای لؿ تب ؿك كؿ پبؼ ث٠ ا ا

ؤحل اهغ ـ ١یضب ١ پبؼ ؿك ثلاثل اتلاتیوی ١بی ثی ای یجبـ.

عبضل، ثغك ػ ؿ رلیب ػـ ی لبی ٠ قاكا تجخی ؽی هلاك ؿاكؿ. اؾب ثـثی ث٠ ای ػویـ اـ، ٠ ام ای ؿك عب

ثـیی٠ ثتاـ ثب ؽلد یل١بی ؽبكری ،ین 9310كلت تب ب ـ، فؽیل ؿ، تب تات٠ ثبـ، ١ل ص٠ ثیتل لبی٠ قاكی ثبیـ اتلبؿ

ك كا تلى یـ.

ت٢بی اؽل یي تؼـاؿ علف ؽجی هضی٠ ث٠ ای ثبكـ ٠ یل ظبی ث٢بی مؿی اكـبتب كا ك١ب ؾا١ـ لؿ.٠ ای ظل ؿك

تب ب ـ اه ـ ؿاؿ. اتل ام ٠١ ثلای آم 9390كمب٠ ١ب ین اؼبى یبكت٠ ، ییـ، ٠ الیب ع اؿا٠ ؽا١ عبیت ظبی ؽؿ كا ثب اكـبتب

Page 23: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا

ها دیذگاه و وضعیت مختصر، نگاه –انکشاف اقتصادی افغانستان و رشذ P

ag

e 2

1

كؿ كلؿ ات، ٠ یلی ظبی ؿاؿكل اپتب، بك اػی ایتی آهبی لمی ؿكی ػبل الیبیی یبم ات. آهبی ؿاتل كی ؿاؽی ث٠ ١ناكا

.91اكام هلاكؿاؿ١بی تؼـؿ ؿكی می٠ ثب الیب اضبء ـ ات

ثیتل ٠ پلیـ ـ ات، ثیتل آ٢ب ؿك كؿ ث٠ ي ي ؿك كؿ علط یي اتلاتیوی ؿكامـت ثلای ث٢جؿ اهتبؿی اكـبتب لؿ

ـ ؿات ، میل ضغ ایتی حجبت ؿك ك ص٠ عبت ؽا١ ب ایـ اتظبك ١تـ ٠ ایب ؿكیي ؿ ـ یلـ. كؼال ثتل ث٠ ای علین تلؿی ا ت٢ب امی

٠ كـ ابف اهتبؿی ؿت یبكتیتا ث

ػـ ٠ ؿ رؿ ؿاكؿ، ای ا ات، ٠ آیب ا لؽ ؽن ـ یب تؾ؟ یي ای عبال ظلیبت تقل ك كؿ اتلاتیوی ١ب

ؿیب ؿك كؿ پبؾی هبغ ـ اكائ٠ لؿ ات. ػی ا ؿك كؿ اكـبتب ـم یـ: ثـ حجب ت ایت، ٠ تب ١م ١یش یی ام ؿاـا

یت، لبی٠ قاكی ؿك اكـ لبی٠ قاكی ؿك تك ؽی ث٠ بك بؽت میلثب١ب ثـ ؿاـاك لؿ پقیل یت، اتؾـا اب بتب

ثبم ١ ؿك ػـ رؿیت ایت لبی٠ قاكی رؿ ؾا١ـ ؿات. ثـی ؼی ٠ اكـبتب ؿك یي ؿكا١ی ) ثجت ( هلاك ؿاكؿ.

لبی٠ قاكی ١بی ث ای لبی٠ ابكی هبؿك ـ اـ، ٠ لؼت ثـت آـ كا ؿك ؿاؽ ك لبی٠ قاكی بیـ. تب ث٠ عب ی

ام پ قك ام علین هلاكؿاؿ١بی ؿت ؿ ثب ؽؿاتجبع ا ك ١ب كوظ ؿثبك ث٠ ك١بی ي ـ رلیب یبكت٠ ات ثي. ثیبك اـى

تلیـ ـ اـ. لؿ اكـبتب ام پ ي ـ

ؿك اؽتتب ثغج ب یي ت یی كا تلتیت لؿی ٠ ام كی ا ثبیـ یي ٠ تـیلات كت ثیلؿ. اجت٠ بك ثـی ؿكت ث٠ ؼی

كبؿ اؿاكی ثبیـ تؼی ایت ب كیت ، ث٠ تب ای بك ١ب ثبیـ ١نب ازب لؿؿ: جبكم ػی٠ كبؿ اؿاكی رـب كت یلؿ، ثـی ؼی ٠

ؽبت٠ یبثـ، عت ك ثبیـ ؿك كؿ توی پ ي ـ ئیت كا ثؼ٢ـ ثیلؿ، تك ؽی ثبیـ ثظك ایزبؿ كلت ١بی بكی

اكنای بیبت ؿت، كؿ عبیت هلاك یلؿ.

آ، ؿكی كؿ تب بكی ثب ١ اكن ١تـ، ثـیی٠ ك قك ؿیل ثیتل یبم ث٠ ي ١بی ؽبكری ؾا١ـ ؿات. ثلػال

ؽـبتی بك ی ؿك وببت ػبیلتج٠ هلاك یلـ. یبت عبضل ٠ اكـب٢ب غیج پل ر ك١جلی كا لكت٠ ٠ اكـب٢ب ثبیـ ؽؿ ب ـ ، یي كا

ؿیل كؿ اتلبؿ ـ ثیبكی یجب پلاث ثلای ع تب ـت بؿ ك ع ي ـب امی هلاك ؾا١ـ، مبی٠ یلی ظبی ؽبكری

ؽبكد ـ.

ثغك ؽال٠ لت٠ یتای، ٠ اكـب٢ب عبضل ١تـ تب ك١جلی كا ؽؿ ب ؿك ؿت ثیلـ، اهتبؿ ك كا ث٠ پبی ؽؿ ایتبؿ ـ، ثب

را آ٢ ثیتل ام ؿ ب یبم ات، تب تات٠ ثبـ ٠ اتلاتیوی ١بی رـیـ ؿكی كؿ غلط ابف ؿاؿ ؿ. ثلػال آ ب یبم ث٠

آم عی ؿ ب تلیـ ـ اـ.ؿاكی، ی ٠ ام اببت

ؿ، یی ام لت ـب ث٠ ػا اؽلی 9310ث٠ ا اؽیل ب ؿك كؿ ای٠ ضؼیت اهتبؿی اكـبتب ثؼـ ام ب صغك ؽا١ـ ث

راة ؿاؿ: صینی٠ تب ب ؼیت ابكی اهتبؿی ثؼـ ام آ كا ؿك تؼی ؽا١ـ لؿ ؛ ص٠ ؿك می٠ كػ ؽا١ـ ؿاؿ، ض 9310ر٠ جبعخ٠ صی

ؿككت عضك ظبیب ك١بی ي ـ یب ػـ عضك آ٢ب .

89 Bactrian Gold: Challenges and Hope for Private-Sector Development in Afghanistan“, by Jake Cusack and Erik Malmstrom (Ewing Marion

Kauffman Foundation) 90 Afghan Business Attitudes on the Economy, Government, and Business Organizations“, Afghan Business Survey 2009 – 2010, by CIPE & Charney Research

91 outlook Afghanistan, 21. August 2011, Seite 1

Page 24: باتک یفرعم - Friedrich Ebert Foundationlibrary.fes.de/pdf-files/bueros/kabul/10025.pdf · اه هاگذید و تیعضو ،رصتخم هاگن – ناتسناغفا یداصتقا