:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf...

147
1 www.lawcommission.gov.np :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% k|df0fLs/0f / k|sfzg ldlt @)%^.!.!^ ;+zf]wg ;+zf]wg ;+zf]wg ;+zf]wg u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ @)^^.!).& @)%^ ;fnsf] P]g g+= % :yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g :yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g :yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g :yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g k|:tfjgf k|:tfjgf k|:tfjgf k|:tfjgf M ljs]Gb|Ls/0fsf] dfWodåf/f ;fj{ef}d;Qf ;DkGg hgtfnfO{ zf;g k|lqmofdf clwsflws dfqfdf ;lDdlnt x'g] cj;/ h'6fO{ k|hftGqsf nfex¿sf] pkef]u ug{ ;Sg] Joj:yf ug{, cfˆgf] If]qsf] ljsf;sf] nflu ;fwgsf] kl/rfng, ljlgof]hg / ljsf;sf] k|ltkmnsf] ;Gt'lnt tyf ;dfg ljt/0fdf ;fdflhs ;dfgtf Nofpg] sfo{df hghflt, cflbjf;L, blnt / ;fdflhs tyf cfly{s b[li6sf]0fn] lk5l8Psf ju{ ;d]tsf ;du| hgtfsf] ;xeflutfdf clej[l4 ub}{ ljsf; k|lqmofnfO{ ;+:yfut ug{, of]hgfx¿sf] th'{df / ;~rfng ug{ cfjZos lhDd]jf/L / clwsf/ :yfgLo :t/df g} k|bfg u/L hjfkmb]xL axg ug{ ;Sg] :yfgLo lgsfox¿sf] ;+:yfut ljsf; ug{, / :yfgLo g]t[Tjsf] ljsf; u/L hgtfsf] b}lgs cfjZostf tyf hghLjgnfO{ c;/ kfg]{ ljifox¿df lg0f{o ug{ ;Sg] u/L :yfgLo :jfoQ zf;g k4ltsf] ljsf;sf] nflu :yfgLo lgsfox¿sf] u7g ug{ jfG5gLo ePsf]n], >L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j >L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j >L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j >L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb]j L/ ljqmd zfxb]j L/ ljqmd zfxb]j L/ ljqmd zfxb]j sf] zf;gsfnsf] ;QfO;f}+ jif{df ;+;bn] of] P]g agfPsf] 5 . of] P]g ;+jt\ @)^% ;fn h]7 !% ut]b]lv nfu" ePsf], k|z:tL / clw/fHo zAb lemlsPsf] .

Transcript of :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf...

Page 1: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

1

www.lawcommission.gov.np

:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%

k|df0fLs/0f / k|sfzg ldlt

@)%^.!.!^

;+zf]wg;+zf]wg;+zf]wg;+zf]wg

u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g,

@)^^� @)^^.!).&

@)%^ ;fnsf] P]g g+= %

:yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g:yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g:yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g:yfgLo :jfoQ zf;g ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g

k|:tfjgfk|:tfjgfk|:tfjgfk|:tfjgfM ljs]Gb|Ls/0fsf] dfWodåf/f ;fj{ef}d;Qf ;DkGg hgtfnfO{ zf;g k|lqmofdf

clwsflws dfqfdf ;lDdlnt x'g] cj;/ h'6fO{ k|hftGqsf nfex¿sf] pkef]u ug{ ;Sg]

Joj:yf ug{,

cfˆgf] If]qsf] ljsf;sf] nflu ;fwgsf] kl/rfng, ljlgof]hg / ljsf;sf] k|ltkmnsf]

;Gt'lnt tyf ;dfg ljt/0fdf ;fdflhs ;dfgtf Nofpg] sfo{df hghflt, cflbjf;L, blnt

/ ;fdflhs tyf cfly{s b[li6sf]0fn] lk5l8Psf ju{ ;d]tsf ;du| hgtfsf] ;xeflutfdf

clej[l4 ub}{ ljsf; k|lqmofnfO{ ;+:yfut ug{,

of]hgfx¿sf] th'{df / ;~rfng ug{ cfjZos lhDd]jf/L / clwsf/ :yfgLo :t/df

g} k|bfg u/L hjfkmb]xL axg ug{ ;Sg] :yfgLo lgsfox¿sf] ;+:yfut ljsf; ug{, /

:yfgLo g]t[Tjsf] ljsf; u/L hgtfsf] b}lgs cfjZostf tyf hghLjgnfO{ c;/

kfg]{ ljifox¿df lg0f{o ug{ ;Sg] u/L :yfgLo :jfoQ zf;g k4ltsf] ljsf;sf] nflu

:yfgLo lgsfox¿sf] u7g ug{ jfG5gLo ePsf]n],

>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| j>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb]jL/ ljqmd zfxb]jL/ ljqmd zfxb]jL/ ljqmd zfxb]jsf] zf;gsfnsf] ;QfO;f}+ jif{df

;+;bn] of] P]g agfPsf] 5 .

� of] P]g ;+jt\ @)^% ;fn h]7 !% ut]b]lv nfu" ePsf], k|z:tL / clw/fHo zAb lemlsPsf] .

Page 2: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

2

www.lawcommission.gov.np

efuefuefuefu––––!!!!

k|f/lDesk|f/lDesk|f/lDesk|f/lDes

!=!=!=!= ;+lIfKt gfd / k|f/De;+lIfKt gfd / k|f/De;+lIfKt gfd / k|f/De;+lIfKt gfd / k|f/DeMMMM -!_ o; P]gsf] gfd æ:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%Æ

/x]sf] 5 .

-@_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .

@=@=@=@= kl/efiffkl/efiffkl/efiffkl/efiffMMMM ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,–

-s_ æ:yfgLo lgsfoÆ eGgfn] ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / lhNnf ljsf;

;ldlt ;Demg' k5{ .

-v_ æufpF kl/ifb\\Æ eGgfn] bkmf * adf]lhd ul7t ufpF kl/ifb\\ ;Demg' k5{ .

-u_ æufpF ljsf; ;ldltÆ eGgfn] bkmf !@ adf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldlt

;Demg' k5{ .

-3_ æj8f ;ldltÆ eGgfn] ufpF ljsf; ;ldltsf] ;DjGwdf bkmf & adf]lhd /

gu/kflnsfsf] xsdf bkmf &% adf]lhd ul7t j8f ;ldlt ;Demg' kb{5 .

-ª_ æcWoIfÆ eGgfn] ufpF ljsf; ;ldltsf] cWoIf ;Demg' k5{ .

-r_ æpkfWoIfÆ eGgfn] ufpF ljsf; ;ldltsf] pkfWoIf ;Demg' k5{ .

-5_ ægu/ kl/ifb\\Æ eGgfn] bkmf &^ adf]lhd ul7t gu/ kl/ifb\\ ;Demg' k5{.

-h_ ægu/kflnsfÆ eGgfn] bkmf *) adf]lhd ul7t gu/kflnsf ;Demg' k5{ .

-em_ æk|d'vÆ eGgfn] gu/kflnsfsf] k|d'v ;Demg' k5{ .

-`_ æpkk|d'vÆ eGgfn] gu/kflnsfsf] pkk|d'v ;Demg' k5{ .

-6_ ælhNnf kl/ifb\\Æ eGgfn] bkmf !&@ adf]lhd ul7t lhNnf kl/ifb\\ ;Demg'

k5{ .

Page 3: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

3

www.lawcommission.gov.np

-7_ ælhNnf ljsf; ;ldltÆ eGgfn] bkmf !&^ adf]lhd ul7t lhNnf ljsf;

;ldlt ;Demg' k5{ .

-8_ æ;efkltÆ eGgfn] lhNnf ljsf; ;ldtsf] ;efklt ;Demg' k5{ .

-9_ æpk–;efkltÆ eGgfn] lhNnf ljsf; ;ldltsf] pk–;efklt ;Demg' k5{ .

-0f_ æ;b:oÆ eGgfn]

-!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;DjGwdf ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:o

;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ufpF ljsf; ;ldltsf] cWoIf /

pkfWoIfnfO{ ;d]t hgfpF5 .

-@_ gu/kflnsfsf] ;DjGwdf gu/kflnsfsf] ;b:o ;Demg' k5{ / ;f]

zAbn] gu/kflnsfsf] k|d'v / pkk|d'vnfO{ ;d]t hgfpF5 .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DjGwdf lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:o

;Demg' k5{ / ;f] zAbn] lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efklt / pk–

;efkltnfO{ ;d]t hgfpF5 .

-t_ æ;lrjÆ eGgfn]–

-!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;DaGwdf bkmf @%# adf]lhd ufpF ljsf;

;ldltsf] ;lrj eO{ sfd ug{ lgo'Qm sd{rf/L ;Demg' k5{ .

-@_ gu/kflnsfsf] ;DjGwdf bkmf @%# adf]lhd gu/kflnsfsf] ;lrj

eO{ sfd ug{ lgo'Qm sd{rf/L ;Demg' k5{ .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DjGwdf bkmf @%# adf]lhd lhNnf ljsf;

;ldltsf] ;lrj eO{ sfd ug{ lgo'Qm sd{rf/L ;Demg' k5{ .

-y_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsPadf]lhdÆ eGgfn] o; P]g jf o; P]g

cGtu{t ag]sf] lgod jf ljlgoddf tf]lsPsf] jf tf]lsPadf]lhd

;Demg' k5{ .

Page 4: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

4

www.lawcommission.gov.np

#=#=#=#= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿M �g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg,

@)^# n] dfu{lgb]{z u/]cg';f/ g]kfn ;/sf/n] :yfgLo :jfoQ zf;g k4ltsf]

ljsf;sf] nflu b]xfosf l;4fGt tyf gLltx¿nfO{ cjnDjg ug]{5 .

-s_ :yfgLo :jfoQ zf;gdf :yfgLo lgsfox¿nfO{ ;Ifd / k|efjsf/L agfpg

cfjZos kg]{ clwsf/, lhDd]jf/L / ;|f]]t ;fwg lgIf]k0f ug]{ .

-v_ :yfgLo lgsfodf :yfgLo hgtfsf] nflu ;f]Rg] / hjfkmb]xL jxg ug{ ;Sg]

;+:yfut ;+oGq / sfo{ut ;+/rgfsf] lgdf{0f u/L ljsf; ug]{ .

-u_ :yfgLo lgsfox¿nfO{ ;'lDkPsf sfd, st{Jo / lhDd]jf/Lx¿ / hjfkmb]xL

jxg ug{sf nflu cfjZos kg]{ ;|f]]t ;fwgx¿ ;+sng / kl/rfng ug]{

clwsf/ ;'Dkg] .

-3_ :yfgLo lgsfox¿nfO{ lgIf]lkt sfo{ ubf{ k|hftflGqs k|lqmof, kf/bzL{

Jojxf/, hgpQ/bfloTj / hgtfsf] ;xeflutfdf cfwfl/t gful/s ;dfhsf]

:yfkgf ug]{tkm{ pGd'v u/fpg] .

-ª_ :yfgLo g]t[Tjsf] ljsf; ug{sf] lglDt :yfgLo lgsfonfO{ cfˆgf] If]qdf

hgtfk|lt pQ/bfoL agfpg k|efjsf/L ;+oGqsf] Joj:yf ug]{ .

-r_ bLuf] ljsf;sf] nflu cfwfl/t ;]jf k|bfg ug]{ sfo{df :yfgLo :jfoQ

zf;gdf lghL If]qnfO{ ;xefuL x'g k|f]T;flxt ug]{ .

efuefuefuefu––––@@@@

ufpF ljsf; ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;DaGwL Joj:yf

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– !!!!

ufpF ljsf; If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltufpF ljsf; If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltufpF ljsf; If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltufpF ljsf; If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldlt

$=$=$=$= ufpF ljufpF ljufpF ljufpF ljsf; If]q / s]Gb| tf]Sgsf; If]q / s]Gb| tf]Sgsf; If]q / s]Gb| tf]Sgsf; If]q / s]Gb| tf]Sg ]] ]]M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfnsf] s'g} u|fdL0f

OnfsfnfO{ ef}uf]lns cj:yf, hg;+Vof, jfl;Gbfx¿sf] ;fd'bflos Pstf jf

� u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .

Page 5: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

5

www.lawcommission.gov.np

ljljwtfnfO{ ;d]t Wofg lbO{ rf/ lsNnf vf]nL ufpF ljsf; If]q tf]Sg ;Sg]5 .

o;/L ufpF ljsf; If]q tf]Sbf g]kfn ;/sf/n] cfjZostfcg';f/ lhNnf ljsf;

;ldltsf] k/fdz{ lng]5 .

-@_ g]kfn ;/sf/n] ufpF kl/ifb\\\sf] k/fdz{df pkbkmf -!_ jd]flhd tf]lsPsf]

ufpF ljsf; If]qleqsf] kfos kg]{ :yfgnfO{ ;f] If]qsf] s]Gb| tf]Sg ;Sg]5 .

-#_ pbkmf -@_ adf]lhd tf]lsPsf] ufpF ljsf; If]qsf] s]Gb|df ufpF :t/Lo

;a} sfof{nox¿ /x]g5g\ .

%=%=%=%= j8f ljefhgj8f ljefhgj8f ljefhgj8f ljefhgMMMM bkmf $ adf]lhd tf]lsPsf] ufpF ljsf; If]qnfO{ g]kfn ;/sf/n]

ef}uf]lns cj:yfnfO{ ;d]t Wofg lbO{ oyf;Dej a/fa/ hg;+Vof kg]{ u/L gf} j8fdf

ljefhg ug]{5 .

^=^=^=^= l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/M -!_ bkmf $ adf]lhd tf]lsPsf] s'g} ufpF ljsf; If]q jf bkmf $

adf]lhd ljefhg ul/Psf] s'g} j8fsf] l;dfgf x]/km]/ ug{ cfjZos k/]df g]kfn

;/sf/n] ;DalGwt ljz]if1 ;d]t /x]sf] ;ldlt u7g u/L ;f] ;ldltsf] l;kmfl/zdf

lgjf{rg cfof]usf] :jLs[lt lnO{ k|ltlglw ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgsf nflu sfod

ePsf] lgjf{rg If]qnfO{ c;/ gkg]{ u/L To:tf] ufpF ljsf; If]q jf j8fsf] l;dfgf

x]/km]/ ug]{5 .

t/ o;/L l;dfgf x]/km]/ ubf{ lgjf{rg x'g] ;fn eGbf Ps jif{ cufj}

ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ s'g} ufpF ljsf; If]qsf] l;dfgf x]/km]/ x'g cfjZos 5 egL ;DjlGwt

ufpF kl/ifb\\\sf] b'O{ ltxfO{ ax'dtaf6 k|:tfj kfl/t e} ;DalGwt lhNnf kl/ifb\\n]

l;kmfl/z u/]df pkbkmf -!_ sf] clwgdf /xL g]kfn ;/sf/n] l;dfgf x]/km]/ ug]{5 .

&=&=&=&= j8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gMMMM ufpF ljsf; ;ldltsf] k|To]s j8fsf k|rlnt sfg'g adf]lhd

dtbftf x'g of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] bkmf !) adf]lhd ufpF kl/ifb\\sf]

;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf k'u]sf JolQmx¿ dWo]af6 lgjf{lrt u/]sf b]xfo

adf]lhdsf j8fWoIf / j8f ;b:ox¿ /xg] u/L Ps j8f ;ldlt u7g x'g]5M–

-s_ Ps hgf j8fWoIf,

Page 6: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

6

www.lawcommission.gov.np

-v_ Ps hgf dlxnf j8f ;b:o, /

-u_ tLg hgf j8f ;b:ox¿ .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––@@@@

ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\ ;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf

*=*=*=*= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] u7gsf] u7gsf] u7gsf] u7gMMMM -!_ bkmf $ adf]lhd tf]lsPsf] ufpF ljsf; If]qdf Ps ufpF

kl/ifb\\ u7g ul/g]5 .

-@_ ufpF kl/ifb\\df b]xfo adf]lhdsf ;b:ox¿ /xg]5g\M–

-s_ ufpF ljsf; ;ldltsf cWoIf / pkfWoIf,

-v_ k|To]s j8f ;ldltsf j8fWoIf, dlxnf j8f ;b:o / j8f

;b:ox¿,

-u_ ufpF ljsf; If]qleqsf Ps hgf dlxnf;lxt ;dfh;]jL,

cfly{s tyf ;fdflhs b[li6sf]0fn] lk5l8Psf hflt, hghflt,

blnt tyf cflbjf;L dWo] ufpF kl/ifb\\df k|ltlglwTj x'g

g;s]sf ju{sf bkmf !) adf]lhd ufpF kl/ifb\\sf] ;b:osf]

nflu rflxg] of]Uotf k'u]sf JolQmx¿dWo]af6 ufpF

kl/ifb\\åf/f dgf]gLt 5 hgf JolQmx¿ .

(=(=(=(= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwMMMM -!_ ufpF kl/ifb\\sf] ;b:osf] kbfjlw kfFr jif{sf]

x'g]5 .

-@_ ufpF kl/ifb\\sf ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g] ;fnsf]

>fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf} jif{sf]

cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg o; bkmf

adf]lhd ufpF kl/ifb\\sf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g' cufj} ufpF kl/ifb\\sf] gofF

;b:osf] nflu lgjf{rg ;DkGg ePdf ufpF kl/ifb\\sf] ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw

Page 7: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

7

www.lawcommission.gov.np

;dfKt ePsf] dflgg]5 / ufpF kl/ifb\\sf] gjlgjf{lrt ;b:ox¿nfO{ g} sfo{ ;~rfng

ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} ufpF ljsf; ;ldltsf] jf j8f

;ldltsf] ;b:osf] kbsf] lgjf{rg jf ufpF kl/ifb\\sf] ;b:osf] dgf]gog x'g g;sL

c¿ ;dodf eP klg To:tf] ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf

lgjf{lrt jf dgf]gLt eP;/x dfgL kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} ufpF kl/ifb\\sf] ;b:osf] kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf afFsL

cjlwsf] nflu dfq ;f] l/Qm kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:osf] kbsf] nflu k|rlnt

sfg'g adf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:osf] kbsf] nflu dgf]gogåf/f

ul/g]5 .

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf

dgf]gog ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/g] 5}g .

!)=!)=!)=!)= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]UotfMMMM ufpF kl/ifb\\sf] ;b:o x'gsf] nflu

b]xfo adf]lhdsf] of]Uotf k'u]sf] x'g'kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'g adf]lhd dtbftf x'g

of]Uotf k'u]sf],

-u_ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO;s]sf],

-3_ ufpF ljsf; ;ldlt;Fu 7]Ssf k§f jf rn crn ;DklQ;DaGwL Jojxf/df

s'g} lghL :jfy{ gePsf],

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

Page 8: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

8

www.lawcommission.gov.np

t/ c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLg jif{ JotLt ePsf] .

-5_ s'g} sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

!!=!!=!!=!!= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]M b]xfosf] cj:yfdf ufpF kl/ifb\\sf] ;b:otf

sfod /xg] 5}gM–

-s_ bkmf !) adf]lhdsf] of]Uotf gePdf,

-v_ cfk"m a;f]af; ul/cfPsf] j8f jf ;f]sf] efu ;DalGwt ufpF ljsf; If]qaf6

lemlsPdf jf cGo s'g} ufpF ljsf; If]q jf gu/ If]qdf uflePdf,

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efklt, pk;efklt jf ;b:osf] kbdf lgjf{lrt

ePdf jf lhNnf kl/ifb\\sf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgdf pDd]bjf/ ePdf jf

/fli6«o ;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-ª_ dgfl;a dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd ufpF kl/ifb\\sf]]

a}7sdf cg'kl:yt ePdf,

t/ To:tf] ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf]

;b:otf sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-r_ bkmf ( adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf .

-5_ k|rlnt sfg'g adf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg]

kmf}hbf/L cleof]u jf tLg jif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf

;hfo kfPdf,

-h_ /fhLgfdf lbPdf,

-em_ d[To' ePdf .

Page 9: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

9

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––####

ufpF ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yfufpF ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yf

!@=!@=!@=!@= ufpF ljsf; ;ldltsf] u7gufpF ljsf; ;ldltsf] u7gufpF ljsf; ;ldltsf] u7gufpF ljsf; ;ldltsf] u7gMMMM -!_ bkmf $ adf]lhd tf]lsPsf] ufpF ljsf; If]qdf

ufpF kl/ifb\\sf] sfo{sfl/0fLsf] ¿kdf Ps ufpF ljsf; ;ldlt u7g ul/g]5 .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltdf b]xfoadf]lhdsf cWoIf, pkfWoIf / ;b:ox¿

/xg]5g\M–

-s_ ufpF ljsf; If]qleqsf k|rlnt sfg'g adf]lhd dtbftf x'g

of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] lgjf{rg u/L k7fPsf

Ps hgf cWoIf / Ps hgf pkfWoIf,

-v_ ufpF ljsf; If]qsf] k|To]s j8fsf k|rlnt sfg'gadf]lhd

dtbftf x'g of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] cf–cfˆgf]

j8faf6 Ps–Pshgfsf] b/n] lgjf{rg u/L k7fPsf gf} hgf

j8fWoIfx¿,

-u_ bkmf * sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -u_ adf]lhdsf ufpF

kl/ifb\\sf ;b:ox¿ dWo]af6 Pshgf dlxnf;lxt ufpF

ljsf; ;ldltåf/f dgf]gLt b'O{ hgf ;b:ox¿ .

!#=!#=!#=!#= ufpF ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yufpF ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yufpF ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yufpF ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g]f x'g]f x'g]f x'g]M -!_ k|To]s ufpF ljsf;

;ldlt cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g]5 .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfˆgf] Pp6f 5'§} 5fk x'g]5 .

-#_ ufpF ljsf; ;ldltn] JolQm;/x rn–crn ;DklQ k|fKt ug{, pkef]u

ug{ / a]rlavg ug{ ;Sg]5 .

-$_ ufpF ljsf; ;ldltn] JolQm;/x cfˆgf] gfdaf6 gfln; ph"/ ug{ / ;f]

pk/ klg ;f]xL gfdaf6 gfln; ph"/ nfUg ;Sg]5 .

!$=!$=!$=!$= ;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlwMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:osf] kbfjlw kfFr jif{sf] x'g]5 .

Page 10: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

10

www.lawcommission.gov.np

-@_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g]

;fnsf] >fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf}

jif{sf] cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o;

bkmfadf]lhd ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g' cufj} gofF ;b:osf] nflu lgjf{rg

;DkGg ePdf ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 / gjlgjf{lrt

;b:ox¿nfO{ g} sfo{ ;~rfng ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:o kbsf]

lgjf{rg jf dgf]gog ;DkGg x'g g;sL c¿ ;dodf ;DkGg eP klg lgjf{lrt jf

dgf]gLt ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf lgjf{lrt jf dgf]gLt

eP;/x dfgL kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:o kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf

afFsL cjlwsf] nflu dfq ;f] l/Qm kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:osf] kbsf] nflu

k|rlnt sfg'g adf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:osf] kbsf] nflu

dgf]gogåf/f ul/g]5 .

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf

dgf]gog ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/g] 5}g .

!%=!%=!%=!%= zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{M -!_ cWoIfn] lhNnf GofofwLz;dIf, pkfWoIf / ;b:ox¿n]

cWoIf;dIf / cWoIfsf] cg'kl:yltdf pkfWoIfn] lhNnf GofofwLz;dIf /

;b:ox¿n] pkfWoIf;dIf zky u|x0f ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df n]lvPb]lv afx]s ufpF kl/ifb\\sf cGo ;b:on]

cWoIf;dIf / cWoIfsf] cg'kl:yltdf pkfWoIf;dIf zky u|x0f ug'{ kg]{5 .

Page 11: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

11

www.lawcommission.gov.np

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd zky u|x0f gu/L ufpF kl/ifb\\sf ;b:o

tyf ufpF ljsf; ;ldltsf ;b:ox¿n] kb u|x0f ug{ kfpg] 5}gg\ .

!^=!^=!^=!^= kbTofu ug{ ;Sg]kbTofu ug{ ;Sg]kbTofu ug{ ;Sg]kbTofu ug{ ;Sg]MMMM -!_ cWoIfn] pkfWoIfdfkm{t\ ufpF ljsf; ;ldlt;dIf / pkfWoIf

tyf ;b:ox¿n] cWoIf;dIf /fhLgfdf lbO{ kbTofu ug{ ;Sg]5g\ .

-@_ pkbkmf -!_ df n]lvPb]lv afx]s ufpF kl/ifb\\sf cGo ;b:ox¿n]

cWoIf;dIf /fhLgfdf lbO{ kbTofu ug{ ;Sg]5g\ .

!&=!&=!&=!&= ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]UotfMMMM ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:odf lgjf{lrt jf

dgf]gLt x'g b]xfo adf]lhdsf] of]Uotf x'g' kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'g adf]lhd dtbftf x'g

of]Uotf k'u]sf],

-u_ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO{ ;s]sf],

-3_ ufpF ljsf; ;ldlt;Fu 7]Ssf–k§f jf rn–crn ;DklQ ;DaGwL Jojxf/df

s'g} lghL :jfy{ gePsf],

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

t/ c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLg jif{ JotLt ePsf] .

-5_ cGo k|rlnt sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

!*=!*=!*=!*= ;b:otf sfod g/xg];b:otf sfod g/xg];b:otf sfod g/xg];b:otf sfod g/xg]MMMM b]xfosf] cj:yfdf ufpF ljsf; ;ldltsf] ;b:otf sfod

/xg] 5}gM–

-s_ bkmf !& adf]lhdsf] of]Uotf gePdf,

Page 12: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

12

www.lawcommission.gov.np

-v_ cfkm" a;f]af; ul/cfPsf] j8f jf ;f]sf] efu ;DalGwt ufpF ljsf; If]qaf6

lemlsPdf jf cGo s'g} ufpF ljsf; If]q jf gu/ If]qdf uflePdf,

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efklt, pk ;efklt jf ;b:osf] kbdf lgjf{lrt

ePdf jf lhNnf kl/ifb\\\sf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgdf pDd]bjf/ ePdf jf

/fli6«o ;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-ª_ dgfl;j dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd ufpF ljsf;

;ldltsf] a}7sdf cg'kl:yt ePdf,

t/, ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf] ;b:otf

sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-r_ k|rlnt sfg'gadf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L

cleof]u jf tLg jif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo

kfPdf,

-5_ bkmf !$ adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf,

-h_ /fhLgfdf lbPdf,

-em_ d[To' ePdf .

!(=!(=!(=!(= ;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg ]{]{ ]{]{M ;b:on] bkmf !% adf]lhd zky u|x0f u/]sf]

ldltn] tL; lbgleq cfkm" / cfˆgf] Psf3/ ;uf]nsf kl/jf/sf] ;b:osf] gfddf /x]sf]

rn crn ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .

t/ cWoIf / pkfWoIfn] cfkm" kbaf6 x6]kl5 klg kbaf6 x6]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .

@)=@)=@)=@)= ufpF ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0fufpF ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0fufpF ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0fufpF ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0fM g]kfn ;/sf/n] hg;+Vof, ef}uf]lns ljljwtf

tyf oftfoft, ;~rf/, lzIff / :jf:Yo ;DaGwL ;'ljwfx¿sf] cfwf/df ufpF ljsf;

;ldltx¿nfO{ tf]lsPadf]lhd juL{s/0f u/L sd ;'ljwf pknAw / cljsl;t ufpF

Page 13: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

13

www.lawcommission.gov.np

ljsf; If]qsf ufpF ljsf; ;ldltnfO{ ;DalGwt lhNnf ljsf; ;ldltsf]

l;kmfl/zdf ;fwg / ;'ljwf ;DkGg u/fO{ ljsl;t ug]{ Joj:yf ldnfpg ;Sg]5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––$$$$

a}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnL

@!=@!=@!=@!= j8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sMMMM -!_ j8f ;ldltsf] a}7s sDtLdf dlxgfsf] Ps k6s

a:g]5 .

-@_ j8fWoIfn] a}7s a:g] ldlt, ;do / :yfg tf]sL j8f ;ldltsf] a}7s

af]nfpg] 5 .

-#_ j8f ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf j8fWoIfn] ug]{5 / lghsf]

cg'kl:yltdf a}7sdf pkl:yt j8f ;ldltsf ;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 5fg]sf]

;b:on] j8f ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-$_ cWoIftf ug]{ JolQm;lxt tLghgf ;b:osf] ax'dtn] a}7ssf] lg0f{o x'g

;Sg]5 .

-%_ j8f ;ldltsf] a}7s;DaGwL cGo s'/f j8f ;ldlt cfkm}Fn] lgwf{/0f

u/]adf]lhd x'g]5 .

@@=@@=@@=@@= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] a}7ssf] a}7ssf] a}7ssf] a}7sMMMM -!_ ufpF kl/ifb\\sf] a}7s ;fwf/0ftof jif{sf] b'O{ k6s

a:g]5 .

-@_ ufpF kl/ifb\\sf] a}7s ufpF ljsf; ;ldltsf] cWoIfn] af]nfpg]5 .

-#_ k|To]s jif{ ufpF kl/ifb\\sf] a}7s ;fdfGotof >fj0f d;fGt / kf}if

d;fGtleq af]nfpg' kg]{5 .

-$_ ufpF kl/ifb\\sf] k|To]s a}7sdf pkl:yt ;b:ox¿n] ufpF ljsf;

;ldltsf ;b:ox¿ afx]s kl/ifb\\\sf cGo ;b:on] cfkm"dWo]af6 5fg]sf] ;b:on]

ufpFkl/ifb\\\sf] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

Page 14: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

14

www.lawcommission.gov.np

t/ ufpF kl/ifb\\sf] a}7sdf cWoIfsf] 5gf}6 x'g'eGbf cl3 ufpF kl/ifb\\sf

pkl:yt ;b:ox¿ dWo] pd]/sf] lx;fan] h]i7 ;b:on] ;f] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-%_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;lrjn] ufpF kl/ifb\\sf] ;lrjsf] sfd ug]{5 .

-^_ ufpF kl/ifb\\sf] a}7s a:g] ldlt, ;do / :yfgsf] ;"rgf a}7s a:g]

lbgeGbf sDtLdf kGw| lbg cufj} ufpF ljsf; ;ldltsf] cWoIfsf] lgb]{zgdf

;lrjn] ufpF kl/ifb\\sf ;a} ;b:ox¿nfO{ k7fpg' kg]{5 .

-&_ ufpF kl/ifb\sf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf ;b:o ;+Vofsf] krf;

k|ltzt ;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .

-*_ u0fk"/s ;+Vofsf] cefjdf ufpF kl/ifb\\sf] a}7s a:g g;s]df ;ft

lbgsf] ;"rgf lbO{ csf]{ a}7s af]nfpg' kg]{5 . ;f] a}7ssf] u0fk"/s ;+Vof Ps ltxfO{

x'g]5 . ;f] u0fk"/s ;+Vof klg k"/f x'g g;s]df ;f]sf] ef]lnkN6 k'gM csf]{ a}7s

af]nfpg' kg]{5 . ;f] a}7sdf hlt;'s} ;b:o pkl:yt eP klg a}7s ;~rfng

x'g]5 .

-(_ ufpF kl/ifb\\sf Ps ltxfO{ ;b:ox¿n] s'g} vf; ljifodf 5nkmn ug{

a}7s af]nfO{ kfpF egL cWoIf;dIf lnlvt cg'/f]w u/]df To;/L cg'/f]w u/]sf]

ldltn] tL; lbgleq ufpF kl/ifb\\sf] ljz]if a}7s af]nfpg' kg]{5 .

-!)_ ufpF kl/ifb\\sf] a}7ssf] lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-!!_ ufpF kl/ifb\\sf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@#=@#=@#=@#= ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7s sDtLdf dlxgfsf]

Ps k6s a:g]5 .

-@_ cWoIfsf] cfb]zcg';f/ ;lrjn] ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7s af]nfpg]5 .

t/ tLg dlxgf;Dd klg cWoIfn] a}7s af]nfpg] cfb]z glbPdf Ps ltxfO{

;b:ox¿sf] lnlvt cg'/f]wdf ;lrjn] ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7s af]nfpg]5 .

Page 15: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

15

www.lawcommission.gov.np

-#_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf cWoIfn] ug]{5 / lghsf]

cg'kl:yltdf pkfWoIfn] / pkfWoIf klg cg'kl:yt ePdf a}7sdf pkl:yt

;b:ox¿n] cfk"m dWo]af6 5fg]sf] ;b:on] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-$_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf] ;b:o ;+Vofsf]

krf; k|ltzt ;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf]

dflgg]5 .

-%_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DalGwt Onfsf ;b:onfO{ ufpF ljsf;

;ldltsf] a}7sdf efu lngsf] nflu cfdGq0f ug'{kg]{5 .

-^_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-&_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7s;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

@$=@$=@$=@$= a}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oMMMM -!_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s ufpF kl/ifb\\ / ufpF

ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] lg0f{o pkl:yt ;b:ox¿sf] ax'dtsf] cfwf/df ul/g]5 .

t/ bkmf @^ sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -v_ / -u_ adf]lhdsf] k|:tfj

;DjGwdf lg0f{o ubf{ ;Dk"0f{ ;b:o ;+Vofsf] ax'dtsf] cfjZostf x'g]5 .

-@_ ufpF kl/ifb\\ / ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sdf dt a/fa/ ePdf a}7ssf]

cWoIftf ug]{ JolQmn] lg0ff{os dt lbg]5 .

@%=@%=@%=@%= j8f ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M ufpF ljsf; ;ldltcGtu{tsf] k|To]s j8f

;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ j8fleqsf] af6f], ;8s, k'n, 9n, kf]v/L, tnfp, O{gf/, s'jf, wf/f cflb

;kmf ;'U3/ /fVg] .

-v_ j8fleqsf kmf]x/, d}nf / ;8] un]sf j:t'x¿ km\of+Sg] tyf ;/;kmfOsf]

lgldQ j8fjf;Lx¿nfO{ clek|]l/t ug]{ k|aGw ug]{ .

Page 16: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

16

www.lawcommission.gov.np

-u_ j8fleqsf] hg;+Vof, 3/, hUuf, kf6L, kf}jf, wd{zfnf, d7 dlGb/, dl:hb,

u'Daf cflb b]j:yn, db/;f, klt{ hUuf, kf]v/L, tnfp, O{gf/, s'jf, wf/f

cflb ;fj{hlgs dxTjsf wfld{s tyf ;f+:s[lts :ynx¿sf] nut /fVg tyf

;+/If0f ug{ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ ;xof]u ug]{ .

-3_ j8fleqsf] gx/, s'nf], k}gL cflbsf] x]/ ljrf/ ug]{ .

-ª_ j8fleqsf klt{ hUuf / 8fF8f, eL/, kfvf, cflbdf j[Iff/f]k0f ug]{ / jftfj/0f

;+/If0fdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-r_ j8fdf :jf:Yo s]Gb|, :jf:Yo rf}sL cflbsf] Joj:yfkgdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-5_ j8fdf ljBfno tyf k':tsfnosf] :yfkgf / ;~rfngdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-h_ j8fleq ;~rfng ePsf] / k"/f ePsf] cfof]hgf tyf sfo{qmdx¿sf] /]vb]v

ug]{ .

-em_ j8fjf;Lx¿nfO{ JolQmut 36gf btf{ ug{ pTk|]l/t ug]{,

-`_ j8fleqsf lk5l8Psf hghflt, c;xfo, ckf+u tyf a]jfl/; JolQmx¿sf]

;+/If0f / hLljsf]kfh{g ;DjGwL sfo{df ;xof]u k'¥ofpg] .

-6_ ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldltn] lbPsf] lgb]{zg tyf cfb]zadf]lhdsf] cGo

sfd ug]{ .

@^=@^=@^=@^= ufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifbufpF kl/ifb\\ \\ \\ \\sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ufpF kl/ifb\\sf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ ufpF ljsf; ;ldltn] k]z u/]sf] ah]6, of]hgf tyf

sfo{qmdx¿ kfl/t ug]{ .

-v_ ufpF ljsf; ;ldltn] k|:tfj u/]sf] s/, b:t'/, dx;"n, z'Ns

cflb nufpg] tyf p7fpg] ;DaGwL k|:tfj kfl/t ug]{ .

Page 17: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

17

www.lawcommission.gov.np

-u_ ufpF ljsf; ;ldltn] k|:tfj u/]sf] C0f lng] jf crn

;DklQ a]rlavg jf x:tfGt/0f ug]{ ;DjGwL k|:tfj kfl/t

ug]{ .

-3_ ufpF ljsf; ;ldltsf] n]vf k/LIf0f k|ltj]bgaf6 sfod

ePsf a]?h'dfly 5nkmn u/L k|rlnt sfg'gadf]lhd

lgoldt ug{ gldNg] a]?h'sf] xsdf a]?h' km5\of}{6sf] nflu

cfjZos sf/jfxL ug{ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ lgb]{zg lbg] .

-ª_ ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] cfGtl/s ;|f]]t af6 Joxf]g]{ u/L

k|:tfj u/]sf] sd{rf/Lsf] b/jGbL, kfl/>lds, eQf tyf cGo

;'ljwfdf cfjZostfg';f/ :jLs[lt lbg] .

-r_ ufpF ljsf; ;ldltsf] k|zf;lgs sfo{x¿sf] d"NofÍg u/L

ufpF ljsf; ;ldltnfO{ cfjZos lgb]{zg lbg] .

-5_ ufpF ljsf; If]qleq ;+rflnt ljsf;–lgdf{0f sfo{x¿sf]

d"NofÍg u/L cfjZos lgb]{zg lbg] .

-h_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ljlgod :jLs[t ug]{ .

-em_ tf]lsPsf] cGo sfd ug]{ .

-@_ ufpF kl/ifb\\n] ufpF kl/ifb\\sf] s'g} Ps ;b:osf] cWoIftfdf lgh;lxt

tLg hgf ;b:ox¿ /x]sf] Ps n]vf ;ldltsf] u7g ug]{5, To:tf] ;ldltsf] sfd,

st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

-#_ ufpF kl/ifb\\nfO{ ljleGg ljifodf cfjZos ;Nnfx / ;'emfj lbgsf] nflu

pkbkmf -@_ adf]lhdsf] n]vf ;ldltdf /xg] ;b:ox¿ afx]s ufpF kl/ifb\\sf cGo

;b:ox¿nfO{ tf]lsPadf]lhdsf ljifout ;ldltx¿df /xg] u/L ufpF kl/ifb\\n]

ljleGg ;ldltx¿ u7g ug{ ;Sg]5 .

-$_ ufpF kl/ifb\\sf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

Page 18: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

18

www.lawcommission.gov.np

@&=@&=@&=@&= ;Nnfxsf/ ;l;Nnfxsf/ ;l;Nnfxsf/ ;l;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg]dlt u7g ug{ ;Sg]dlt u7g ug{ ;Sg]dlt u7g ug{ ;Sg]MMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltn] cfjZos 7fg]df

cfˆgf] sfddf ;xof]u k'¥ofpg ;dfh;]jL, a'l4hLjL, k|fljlws 1fg ;Lk ePsf

tLgb]lv gf} hgf;Ddsf] Ps ;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

-@_ ;Nnfxsf/ ;ldlt ;DjGwL cGo s'/f tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@*=@*=@*=@*= ufpF ljsf; ;ufpF ljsf; ;ufpF ljsf; ;ufpF ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ufpF kl/ifb\\\sf] lg0f{o /

lgb]{zgx¿ sfof{Gjog ug'{ u/fpg'sf] cltl/Qm ufpF ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo /

clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

----s_s_s_s_ s[lif ;DaGwLs[lif ;DaGwLs[lif ;DaGwLs[lif ;DaGwLMMMM

-!_ ufpF ljsf; If]qleq s[lif ljsf; sfo{qmdx¿

;~rfng ug]{, u/fpg] .

-@_ ufpF ljsf; If]qleq s[lif xf6, ahf/ / d]nf nufpg]

jf d]nf nufpg ;xof]u ug]{ .

-#_ ufpF ljsf; If]qleq kz' /f]usf] /f]syfdsf lgldQ

cfjZostf cg';f/ kz' lrlsT;fnosf] ;~rfng

ug]{, u/fpg] tyf kz' r/gsf] nflu cfjZos

uf}r/gsf] Joj:yf ug]{, u/fpg] .

----v_v_v_v_ u|fdL0f vfg]u|fdL0f vfg]u|fdL0f vfg]u|fdL0f vfg]kfgkfgkfgkfgL ;DaGwLL ;DaGwLL ;DaGwLL ;DaGwLM M M M

-!_ ufpF ljsf; If]qleq cfjZos kg]{ vfg]kfgLsf]

cfk"lt{sf] nflu vfg] kfgL cfof]hgf tof/ u/L

sfof{Gjog / ;~rfng ug]{ tyf ;+ef/sf] Joj:yf

ug]{, u/fpg] .

-@_ ufpF ljsf; If]qleq Ogf/, s'jf, kf]v/L, wf/f

cflbsf] lgdf{0f tyf d/dt ;+ef/ ug]{, u/fpg] .

-#_ ufpF ljsf; If]qleq kfgLsf d'xfgx¿sf] ;+/If0f

ug]{, u/fpg] .

Page 19: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

19

www.lawcommission.gov.np

----u_u_u_u_ lgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLMMMM

-!_ ufpF ljsf; If]qleq cfjZos kg]{ 3f]8]6f] / uf]/]6f],

u|fdL0f ;8s ;DaGwL cfof]hgf tof/ u/L

sfof{Gjog ug]{ tyf ltgLx¿sf] d/dt ;+ef/sf]

Joj:yf ug]{ .

-@_ ljleGg lgsfoaf6 x:tfGt/0f eO{ cfPsf k'n, t'Og,

3f6 tyf sne6{x¿sf] d/dt ;+ef/ ug]{ .

----3_3_3_3_ lzIff tyf v]ns"b ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ;DaGwLMMMM

-!_ cfˆgf] ;|f]taf6 k"j{ k|fylds ljBfnox¿ :yfkgf

ug]{ :yfkgf ug{ cg'dlt lbg] tyf ;~rfng /

Joj:yfkg ug]{ .

-@_ ufpF ljsf; If]qleq ;~rfng ePsf ljBfnox¿sf]

/]vb]v / Joj:yfkg ug]{ .

-#_ ufpF ljsf; If]qleq dft[efiffdf k|fylds txsf]

lzIff pknAw u/fpg ;xof]u ug]{ .

-$_ k|f}9 lzIff tyf cgf}krfl/s lzIff ;DaGwL sfo{qmd

agfO{ ;~rfng ug]{, u/fpg] .

-%_ k':tsfnosf] :yfkgf / ;~rfng ug]{, u/fpg] .

-^_ v]ns"bsf] ljsf; ;DaGwL of]hgf agfO{ sfof{Gjog

ug]{ / ufpF:t/Lo v]ns"b ljsf; ;ldlt u7g u/L

v]ns"bsf] ljsf;df ;3fp k'¥ofpg] .

-&_ cfly{s b[li6n] cToGt lk5l8Psf pTkLl8t

hghfltx¿sf 5fq–5fqfx¿nfO{ 5fqj[lQ lbg]

Joj:yf ldnfpg] .

Page 20: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

20

www.lawcommission.gov.np

----ª_ª_ª_ª_ l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"––––Ifo tyf gbL lgoGq0f ;DaGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DaGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DaGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DaGwLMMMM

-!_ ufpF ljsf; If]qleq cfjZos kg]{ l;+rfO{, afFw,

s'nf], k}gL, kfgL3f6 cflbsf] cfof]hgf tof/ u/L

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-@_ ufpF ljsf; If]qnfO{ k|efj kfg]{ e"–Ifo / gbL

lgoGq0f ;DaGwL sfo{qmd tof/ u/L sfof{Gjog

ug]{, u/fpg] .

-#_ ljB't pTkfbg tyf ljt/0f ug]{, u/fpg] .

----r_r_r_r_ ef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLMMMM

-!_ ;fd'bflos ejg, lj>fd u[x tyf ;fj{hlgs

;f}rfno agfpg] .

-@_ ufpF ljsf; If]qleq lgdf{0f x'g] 3/, ejg, ;8s

tyf cGo ef}lts

k"jf{wf/ cflbsf] nflu dfkb08 tof/ u/L ;f] lgdf{0f

ug{ tf]lsPadf]lhd :jLs[lt lbg] .

-#_ ufpFsf] e"–pkof]u of]hgf th'{df u/L sfof{Gjog

ug]{, u/fpg] .

-$_ a;f]af; If]qdf cfjZos 9n lgsf;sf] Joj:yf

ug]{, u/fpg] .

----5_5_5_5_ :jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwLM M M M

-!_ ufpF:t/Lo :jf:Yo s]Gb|, :jf:Yo rf}sL tyf pk–

:jf:Yo rf}sLx¿ ;~rfng / Joj:yfkg ug]{ .

Page 21: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

21

www.lawcommission.gov.np

-@_ ufpF ljsf; If]qdf k|fylds :jf:Yo lzIff /

;/;kmfO tyf kmf]x/ d}nf Joj:yfkg ;DaGwL

sfo{qmdx¿ tof/ u/L sfof{Gjog ug]{ .

-#_ h8La'6Lsf] ljsf; tyf lj:tf/df ;xof]u k'¥ofpg] .

-$_ kl/jf/ lgof]hg tyf dft[–lzz' sNof0f ;DaGwL

sfo{qmd ;~rfng ug]{ .

----h_h_h_h_ jg tyf jftfj/0f ;DaGwLjg tyf jftfj/0f ;DaGwLjg tyf jftfj/0f ;DaGwLjg tyf jftfj/0f ;DaGwLM M M M

-!_ klt{ hUuf, 8fF8f, eL/ kfvf Pj+ ;fj{hlgs hUufdf

j[Iff/f]k0f ug]{, u/fpg] .

-@_ ufpF ljsf; If]qsf jg, jg:klt, h}ljs ljljwtf,

e"–;+/If0f ;DaGwdf sfo{qmd tof/ u/L ;~rfng

ug]{, u/fpg] .

-#_ jftfj/0f ;+/If0f ;DaGwL ljleGg sfo{qmd agfO{

;~rfng ug]{, u/fpg] .

----em_em_em_em_ efiff / ;efiff / ;efiff / ;efiff / ;+:s[lt ;DaGwL+:s[lt ;DaGwL+:s[lt ;DaGwL+:s[lt ;DaGwLM M M M

-!_ ufpF ljsf; If]qleqsf wd{:yn tyf wd{zfnf, kf6L,

kf}jf cflbsf] nut /fvL /]vb]v / ;+/If0f ug]{,

u/fpg] .

-@_ ljleGg efiff, wd{ / ;+:s[ltsf] ;+/If0f ug]{, u/fpg]

/ ltgLx¿sf] ljsf;df ;xof]u ug]{ .

----`_`_`_`_ ko{6g tyf 3/]n' pBf]u ;DaGwLko{6g tyf 3/]n' pBf]u ;DaGwLko{6g tyf 3/]n' pBf]u ;DaGwLko{6g tyf 3/]n' pBf]u ;DaGwLMMMM

-!_ ko{6sLo If]qsf] ;+/If0f, ljsf; / lj:tf/ ug]{ tyf

To:tf 7fpFdf k|b'if0f x'g glbg] Joj:yf ug]{,

u/fpg] .

Page 22: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

22

www.lawcommission.gov.np

-@_ ufpF ljsf; If]qdf 3/]n' pBf]u ;~rfng ug{sf]

lgldQ pTk]|/ssf] sfd ug]{ .

----6_6_6_6_ ljljwljljwljljwljljwMMMM

-!_ dfgj ;fwgsf] ljsf; ug]{, /f]huf/ tyf

:j/f]huf/sf] ca;/ k|fKt x'g] Joj:yf ug]{ .

-@_ ;xsfl/tfsf] nflu ;xof]u k'¥ofpg] .

-#_ ufpF ljsf; If]qleqsf] hg;+Vof, 3/, hUuf tyf

kz'sf] nut /fVg] .

-$_ b}jL k|sf]k lgoGq0f ug]{ ;DaGwdf cfjZos sfd

ug]{, u/fpg] .

-%_ k|rlnt sfg'gadf]lhd hGd, d[To' tyf cGo

JolQmut 36gf btf{ ug]{ .

-^_ ufpF ljsf; If]qleqsf c;xfo, cgfy / ckf+u

afnaflnsfx¿sf] nut /fVg] / ltgLx¿nfO{ pko'Qm

7fpFdf /fVg] Joj:yf ug]{ .

-&_ ufpF ljsf; If]qleqsf dlxnfx¿sf] pTyfgsf] nflu

cfjZos of]hgf tof/ u/L sfof{Gjog ug]{ .

-*_ /fli6«o gLltcg'¿k cgfy afnaflnsf, c;xfo

dlxnf, j[4, ckf+u tyf czQmx¿sf] ;+/If0f ;DjGwL

sfo{ ug]{ / ;fdflhs s'/Llt x6fpg] tyf r]nLa]6L

Pj+ gf/L ;+/If0f ;DaGwL sfd ug]{, u/fpg] .

-(_ ufpF ljsf; ;ldltsf] :jfldTj tyf lgoGq0fdf

/x]sf] rn, crn ;DklQsf] ;+/If0f ug]{ .

Page 23: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

23

www.lawcommission.gov.np

-!)_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ljlgod th'{df u/L ufpF

kl/ifb\\df k]z ug]{ .

-!!_ ufpF ljsf; If]qleq dfbs kbfy{sf] laqmL ljt/0f

tyf h'jf tf; cflb h:tf cg}lts sfo{sf]

lgoGq0f ug]{ .

-!@_ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ cfocfh{g x'g] ;xsf/L,

cf}Bf]lus tyf Joj;flos sfo{qmd lghL If]qsf]

;d]t nufgLdf ;~rfng ug{ k|f]T;flxt ug]{,

u/fpg] .

-!#_ ;xsfl/tfdf cfwfl/t ljljw sfo{qmdx¿ th'{df u/L

;~rfng ug]{, u/fpg] .

-!$_ ;lrjsf] sfo{sf] d"Nof+sg u/L l;kmfl/;;lxt

clVtof/jfnf;dIf k7fpg] .

-!%_ k|rlnt sfg'gadf]lhd tf]lsPsf cGo sfo{x¿ ug]{ .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltn] ufpF ljsf; If]qdf ug'{ kg]{ ljsf; lgdf{0f sfo{sf]

nflu pkef]Qmf ;d"x tyf cGo u}/–;/sf/L ;+:yfx¿nfO{ k|f]T;flxt u/L pQm

sfo{x¿ To:tf ;d"x jf ;+:yfx¿ dfkm{t ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-#_ ufpF ljsf; ;ldltn] of] P]g tyf o; P]gcGtu{t ag]sf] lgod tyf

ljlgodadf]lhd cfkm"nfO{ ePsf] clwsf/sf] k|of]u ug]{5 .

@(=@(=@(=@(= cWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsfcWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsfcWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsfcWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf////M -!_ cWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ ufpF kl/ifb\\ / ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7s af]nfpg] .

-v_ ufpF kl/ifb\\ / ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sdf cfjZos

k|:tfj / sfuhft k]z ug]{, u/fpg] .

Page 24: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

24

www.lawcommission.gov.np

-u_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfDbfgL, vr{ lx;fa / cGo

sfuhkq ;'/lIft /fVg], /fVg nufpg] .

-3_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ah]6 / of]hgf th'{df ug]{ ;DaGwdf

cfjZos Joj:yf ldnfpg] .

-ª_ ufpF ljsf; ;ldltsf] lg0f{o sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-r_ ufpF ljsf; ;ldltsf] b}lgs k|zf;gsf] /]vb]v / lgoGq0f

ug]{,

-5_ k|rlnt sfg'gadf]lhd cfjZos l;kmfl/z ug]{ .

-h_ ufpF ljsf; ;ldltsf] rn–crn ;DklQ x]/ljrf/ tyf

d/dt ;Def/ ug]{, u/fpg] .

-em_ pkfWoIf tyf ;b:ox¿nfO{ ljifout ¿kdf sfo{sf]

ljefhg ug]{ .

-`_ cfjZostf cg';f/ pkfWoIf, ;b:o tyf ;lrjnfO{ sfh

v6fpg] .

-6_ ;ft lbgeGbf a9L ;do ufpF ljsf; ;ldltdf pkl:yt x'g

g;Sg] ePdf pkfWoIfnfO{ sfo{ef/ lbg] / pkfWoIf klg

gePdf pd]/sf] cfwf/df h]i7 ;b:o jf cGo s'g}

;b:onfO{ sfo{ef/ lbg] .

-7_ tf]lsPsf] cGo sfd ug]{ .

-@_ cWoIfn] dgfl;j sf/0fafx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] ufpF

ljsf; ;ldlt 5f8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf nflu dgfl;j sf/0f xf] xf]Og eGg] k|Zg

p7]df ufpF ljsf; ;ldltn] lg0f{o ug]{5 .

Page 25: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

25

www.lawcommission.gov.np

#)=#)=#)=#)= pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ cWoIfsf] cg'kl:yltdf sfo{afxs cWoIf eO{ sfo{ ug]{ .

-v_ tf]lsPsf cGo sfd ug]{ .

-@_ pkfWoIfn] dgfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbg eGbf a9L cfˆgf]

ufpF ljsf; ;ldlt 5f8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf nflu dgfl;j sf/0f xf] xf]Og eGg] k|Zg

p7]df ufpF ljsf; ;ldltn] lg0f{o ug]{5 .

#!=#!=#!=#!= ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ cfˆgf] j8fsf] ljsf;–lgdf{0fsf] of]hgf tof/ u/L ufpF

ljsf; ;ldltdf k]z ug]{ .

-v_ ljsf; lgdf{0fsf] sfo{ af/]df 5nkmn u/L u}/ ;/sf/L

;+:yfaf6 ;+efJo cfof]hgf ufpF ljsf; ;ldltdf k7fpg]

k|aGw ug]{ .

-u_ j8f;DaGwL ljj/0f dfu ePdf ufpF ljsf; ;ldltdf k]z

ug]{ .

-3_ pkef]Qmf ;d"x / u}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ of]hgf 5gf}6 /

cfof]hgf th'{dfdf ;xof]u ug]{ .

-ª_ ;ft lbgeGbf a9L ;do j8f ;ldltdf pkl:yt x'g g;Sg]

ePdf bkmf & sf] v08 -v_ / -u_ adf]lhdsf j8f

;b:ox¿dWo] h]i7 ;b:o jf cGo s'g} ;b:onfO{ sfo{ef/

lbg] .

-r_ j8f;b:ox¿sf] sfdsf] afF8kmfF8 ug]{ .

Page 26: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

26

www.lawcommission.gov.np

-5_ tf]lsPsf cGo sfd ug]{ .

-@_ ;b:on] dgfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] ufpF

ljsf; ;ldlt 5f8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf] nflu dgfl;j sf/0f xf] xf]Og eGg] k|Zg

p7]df ufpF ljsf; ;ldltn] lg0f{o ug]{5 .

-$_ ;b:osf] sfo{ ;Dkfbgdf ;DalGwt j8f ;ldltsf ;b:ox¿n] ;xof]u

ug'{ kg]{5 .

#@=#@=#@=#@= ;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/M ;lrjn] cWoIfsf] k|ToIf lgb]{zgdf /xL

b]xfoadf]lhdsf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] k|of]u tyf kfngf ug]{5M–

-s_ :jLs[t ufpF ljsf; sfo{qmd sfof{Gjog ug]{ .

-v_ lgdf{0f sfo{df x'g] vr{sf] lx;fa lstfa /fvL km/kmf/s u/fpg] .

-u_ ufpF ljsf; If]qleq ;+rflnt / ;DkGg cfof]hgfsf] cBfjlws clen]v

/fVg] .

-3_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfo / Joosf] lx;fj /fVg] .

-ª_ ufpF ljsf; ;ldltn] kfl/t u/]sf] ah]6leq /xL ufpF ljsf; ;ldltsf]

lg0f{o sfof{Gjog ug{sf] nflu vr{ ug]{ .

-r_ n]vfk/LIf0f u/fpg], a]?h' km5\of}{6 u/fpg] / a]?h' /sd c;'n pk/ ug'{ kg]{

eP sfg'gadf]lhd c;'n pk/ ug]{ .

-5_ rn, crn tyf lhG;L ;DklQsf] nut /fVg] .

-h_ ufpF kl/ifb\\ tyf ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sdf pkl:yt eO{ lg0f{o dfOGo"6

ug]{, lg0f{o k'l:tsfsf] lhDdf lng] / lg0f{o k|dfl0ft ug]{ .

-em_ ufpF ljsf; ;ldltdf bfo/ ePsf d'2fsf] ldl;n lhDdf lng] .

Page 27: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

27

www.lawcommission.gov.np

-`_ hGd, d[To' tyf cGo JolQmut 36gf btf{ u/L ufpF ljsf; If]qleqsf]

hg;+Vofsf] nut b'?:t /fVg] .

-6_ ufpF ljsf; ;ldltcGtu{tsf sd{rf/Lx¿sf] k|zf;sLo lgoGq0f ug]{ .

-7_ k|rlnt sfg'gadf]lhd tf]lsPsf cGo sfdx¿ ug]{ .

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– %%%%

ufpF ljsf; ;ldltsf] GoufpF ljsf; ;ldltsf] GoufpF ljsf; ;ldltsf] GoufpF ljsf; ;ldltsf] Goflos clwsf/flos clwsf/flos clwsf/flos clwsf/

##=##=##=##= Goflos clwsf/Goflos clwsf/Goflos clwsf/Goflos clwsf/M g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]s]sf]

ldltb]lv ufpF ljsf; If]qleqsf] b]xfosf d''2fx¿sf] z'? sf/afxL / lsgf/f ug]{

clwsf/ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ x'g]5M–

-s_ hUuf tkm{ ;fFw ;Ldfgf, ;GwL ;k{g, cfnLw'/, afFw k}gL, s'nf] jf kfgLsf]

afF8kmfF8 tyf af6f] jf lgsf; ldr]sf] d'2f,

-v_ afnL cd{n d'2f,

-u_ j]7a]u/ ;DaGwL / Hofnf dh'/Lsf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-3_ u/La s+ufnsf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-ª_ rf}kfof x/fpg] / kfpg]sf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-r_ 3/ agfpg]sf] dxnsf] * g+= / ( g+= cGtu{tsf] d'2f,

-5_ sNof0f wgsf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-h_ gf;f] w/f}6sf] dxnsf] % g+= cGtu{tsf] d'2fafx]s ;f] dxn cGtu{tsf] cGo

d'2f,

-em_ c+za08fsf] dxnsf] !) g+= cGtu{tsf] OHht cfdbcg';f/ vfg nfpg lbg'

kg]{ ljifosf] d'2f,

-`_ kfgL 3f6sf] k|of]u tyf ;fj{hlgs ;DklQsf] ;'/Iff ;DaGwL d'2f,

Page 28: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

28

www.lawcommission.gov.np

-6_ uf]jw afx]s rf}kfofsf] dxn cGtu{tsf] cGo d'2f,

-7_ r/g, 3fF;, bfp/f ;DaGwL d'2f,

-8_ csf{sf] 3/leq hjh{:tL k;]sf], a;]sf] jf k:g, a:g vf]h]sf] d'2f,

-9_ ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf] cg';"rL – ! / @ df pNn]lvt d'2f

afx]s g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]lslbPsf cGo

d'2f .

#$=#$=#$=#$= dWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gMMMM -!_ bkmf ## adf]lhd ufpF ljsf; ;ldltdf bfo/ ePsf

d'2fsf] sf/afxL tyf lsgf/f ug{ ufpF ljsf; ;ldltn] dWo:y ;ldltsf] u7g

ug]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ufpF ljsf; ;ldltn] dWo:y ;ldlt u7g ubf{

bkmf #% adf]lhdsf] dWo:yx¿sf] ;"rLdf /x]sf JolQmx¿ dWo] d'2fsf kIfx¿sf]

;xdlt ePsf tLg hgf JolQmnfO{ dWo:y ;ldltdf lgo'lQm ug]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd dWo:y ;"rLdf /x]sf JolQmx¿ dWo]af6 dWo:y

lgo'Qm ug{ d'2fsf kIfx¿sf] ;xdlt x'g g;s]df d'2fsf kIfx¿n] cf–cfˆgf]

tkm{af6 Ps Ps hgf dWo:y lgo'Qm u/L To;sf] gfd ufpF ljsf; ;ldltdf lbg'

kg]{5 . To;/L b'O{ hgf dWo:ysf] gfd k|fKt ePkl5 ufpF ljsf; ;ldltn] bkmf #%

adf]lhdsf] dWo:y ;"rLdf /x]sf JolQmx¿ dWo]af6 csf]{ Ps hgf dWo:y lgo'lQm

ug]{5 .

-$_ pkbkmf -@_ adf]lhd dWo:ysf] lgo'lQmdf d'2fsf kIfx¿sf] ;xdlt x'g

g;s]df jf pkbkmf -#_ adf]lhd d'2fsf kIfx¿n] cf–cfˆgf] tkm{af6 Ps–Ps hgf

dWo:ysf] gfd gk7fPsf] cj:yfdf ufpF ljsf; ;ldltn] bkmf #% adf]lhdsf]

dWo:y ;"rLdf /x]sf tLg hgf JolQmnfO{ dWo:y lgo'lQm ug]{5 .

-%_ pkbkmf -@_, -#_ jf -$_ adf]lhd dWo:ydf lgo'lQm ePsf dWo:yx¿

dWo]af6 Ps hgfnfO{ ufpF ljsf; ;ldltn] dWo:y ;ldltsf] cWoIf tf]Sg]5 .

Page 29: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

29

www.lawcommission.gov.np

#%=#%=#%=#%= dWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLMMMM -!_ o; P]g cGtu{t bfo/ ePsf d'2fsf] z'? sf/afxL /

lsgf/f ug]{ k|of]hgsf nflu ufpF ljsf; ;ldltn] :yfgLo JolQm Pj+ ;fdflhs

sfo{stf{ dWo]af6 pko'Qm b]lvPsf JolQmx¿sf] ;xdlt lnO{ ltgLx¿sf] gfd, y/ /

jtg ;d]t v'nfO{ dWo:yx¿sf] ;"rL tof/ u/L ;fj{hlgs hfgsf/Lsf] nflu ufpF

ljsf; ;ldltsf] sfof{nodf k|sfzg u/L /fVg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] dWo:yx¿sf] ;"rLdf ufpF ljsf; ;ldltn]

oyf;+ej dlxnf tyf lk5l8Psf ju{nfO{ ;d]t ;dfj]z ug'{ kg]{5 .

#^=#^=#^=#^= clwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uMMMM -!_ dWo:ysf] clwsf/If]qsf] k|of]u tLg hgf dWo:yn]

;fd"lxs ¿kn] ug]{5g\ / ax'dtsf] /fo dWo:ysf] lg0f{o dflgg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd dWo:yx¿sf] aLrdf ax'dt geO{ cnu–cnu /fo

ePdf tL /fox¿ pNn]v u/L ufpF ljsf; ;ldlt;dIf k]z ul/g]5 / pQm ljifodf

ufpF ljsf; ;ldltn] ;dy{g u/]sf] /fo g} dfGo x'g]5 .

#&=#&=#&=#&= lg0f{o ug]{ k|lqmlg0f{o ug]{ k|lqmlg0f{o ug]{ k|lqmlg0f{o ug]{ k|lqmofofofofMMMM -!_ dWo:yn] cfk"m;dIf k]z ePsf] d'2fdf oyf;+ej ;DalGwt

kIfx¿sf] aLr jftf{ u/fO{ ldnfkq u/fpg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd kIfx¿sf] aLr ldnfkq u/fpg g;s]df To:tf]

d'2fdf dWo:yn] bkmf #^ adf]lhd cfˆgf] clwsf/If]qsf] k|of]u u/L lg0f{o ug]{5 .

#*=#*=#*=#*= d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6\\ \\g]g]g]g]MMMM bkmf #& adf]lhd ldnfkq jf lg0f{o ePsf]df ;f] ldnfkqdf

jf lg0f{odf ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] 5fk nufO{ cfˆgf] clen]vdf /fvL ufpF

ljsf; ;ldltdf bfo/ ePsf] pQm d'2fsf] nut s6[f ug'{ kg]{5 .

#(=#(=#(=#(= d'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLMMMM o; P]gadf]lhd ufpF ljsf; ;ldltaf6 z'? sf/afxL /

lsgf/f x'g] d'2fx¿ bfo/ ug]{ k|lqmof, To:tf] d'2f ;DaGwL hfFra'em tyf sf/afxLsf]

tl/sf, Dofb tfd]n ug]{ ljlw, kIfx¿ pkl:yt u/fpg] k|lqmof, Dofb tfl/vsf]

Joj:yf, d'2f l5Gg' kg]{ cjlw, ldnfkq jf lg0f{o ubf{sf] sfo{ k|0ffnL tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

Page 30: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

30

www.lawcommission.gov.np

$)=$)=$)=$)= k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/M M M M bkmf #& sf] pkbkmf -@_ adf]lhd ePsf] lg0f{odf

lrQ ga'‰g] kIfn] lg0f{o ;'gL kfPsf] jf yfxf kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq

;DalGwt lhNnf cbfntdf k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 .

$!=$!=$!=$!= lg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{GjogMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfˆgf] clwsf/If]q cGtu{tsf d'2f

dfldnfsf] ;DaGwdf ePsf ldnfkq jf lg0f{oadf]lhd kIfx¿n] ltg'{–a'emfpg' kg]{

bfloTj k"/f ug{ d~h'/ u/]df ufpF ljsf; ;ldltn] tTsfn ldnfkq jf lg0f{osf]

sfof{Gjog ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-@_ s'g} kIfn] ldnfkq jf lg0f{oadf]lhd ltg'{ a'emfpg' kg]{ bfloTj k"/f

gu/]sf] cj:yfdf ufpF ljsf; ;ldltn] To;/L ltg'{ a'emfpg' kg]{ bfloTjsf]

ljj/0f;lxtsf] nut dfnkf]t sfof{nodf k7fpg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd n]vL cfPdf ;DalGwt sfof{non] k|rlnt

sfg'gadf]lhdsf] /Lt k'¥ofO{ ldnfkq jf lg0f{osf] sfof{Gjog ul/lbg' kg]{5 .

$@=$@=$@=$@= d'2f ;g]{d'2f ;g]{d'2f ;g]{d'2f ;g]{M ufpF ljsf; ;ldlt P]g, @)$* adf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldlt;dIf

/x]sf] d'2f jf ph"/Lx¿ o; P]gadf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldltdf ;g]{5g\ .

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– ^̂̂̂

ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmof

$#=$#=$#=$#= ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgfsf] th'{dfufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgfsf] th'{dfufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgfsf] th'{dfufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgfsf] th'{dfMMMM -!_ k|To]s ufpF ljsf; ;ldltn] ufpF

ljsf; If]qsf] ljsf;sf nflu cfjlws / jflif{s of]hgf th'{df ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df ubf{ ufpF

ljsf; ;ldltn] cfjZostf cg';f/ jfXo k/fdz{ ;]jf k|fKt ug{ ;Sg]5 .

-#_ ufpF ljsf; ;ldltn] of]hgfsf] th'{df ubf{ b]xfoadf]lhdsf

cfof]hgfx¿nfO{ k|fyldstf lbg' kg]{5M–

-s_ pTkfbgd"ns tyf l56f] k|ltkmn k|fKt ug{ ;lsg] .

Page 31: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

31

www.lawcommission.gov.np

-v_ ufpFsf hgtfsf] hLjg:t/, cfDbfgL / /f]huf/ a9fpg] tyf

k|ToIf nfe x'g] / ul/aL lgjf/0fdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-u_ sd nfut tyf a9L hg;xeflutfdf ;~rfng x'g] .

-3_ :yfgLo ;fwg, ;|f]t tyf zLkaf6 ;~rfng x'g] .

-ª_ lk5l8Psf ju{ tyf dlxnf ju{ / afnaflnsfnfO{ k|ToIf

nfe x'g] .

-r_ jftfj/0fLo ;+/If0f tyf ;+j4{g ug{ ;3fp k'¥ofpg] .

-$_ cfufdL jif{ ;~rfng x'g] of]hgfsf] th'{df ug{ rfn" jif{df

b]xfoadf]lhd ug'{kg]{5M–

-s_ k|To]s jif{sf] dfu{ dlxgf;Dddf ufpF ljsf; ;ldltn]

lhNnf ljsf; ;ldlt tyf cGo ;DalGwt lgsfox¿af6

csf]{ cfly{s jif{sf] lgldQ dfu{bz{g tyf ;fwg ;|f]]t sf]

k"j{–cg'dfg k|fKt ug'{ kg]{5 . ufpF ljsf; ;ldlt cfkm}+n]

klg csf]{ cfly{s jif{sf] ;]jf tyf ljsf; sfo{qmd th'{dfsf]

lgldQ ljleGg j8f ;ldltaf6 cfof]hgf 5gf}6 tyf

sfo{qmd th'{df;DaGwL dfu{bz{g pknAw u/fpg' kg]{5 .

-v_ ufpF ljsf; If]qsf j8f ;ldltx¿, pkef]Qmf ;ldltx¿ /

u}/ ;/sf/L ;+:yfaf6 cfof]hgfx¿ dfu u/L ;f] sf]

cfwf/df of]hgf th'{df ug'{ kg]{5 .

-%_ cfjlws of]hgf th'{df ubf{ lgDg ljifo ;dfj]z ug'{ kg]{5M–

-s_ ufpF ljsf; If]qsf] ef}uf]lns, cfly{s Pj+ k|fs[lts

;Dkbfx¿ / ltgLx¿sf] jt{dfg pkof]u .

-v_ ljleGg If]qdf t'ngfTds nfut nfesf] lx;fan] pTkfbg

ug{ ;lsg] ;+efjgfx¿ .

Page 32: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

32

www.lawcommission.gov.np

-u_ lk5l8Psf hfthfltx¿ Pj+ u/LjL ePsf] If]q tyf To;

If]qdf ul/Psf jf ul/g' kg]{ ljleGg ljsf; sfo{x¿ .

-3_ dlxnf / afnaflnsfsf] nflu cfod"ns / ;Lkd"ns ljsf;

sfo{x¿ .

-ª_ ;DkGg ePsf ljleGg ljifo If]q cGtu{tsf cfof]hgfx¿sf]

ljj/0f / ltgLx¿sf] ;~rfng tyf ;+ef/ ;DaGwL

Joj:yf .

-r_ ljsf;sf ;+efjgfsf cfwf/df ljleGg ljifo If]qut

cNksfnLg Pj+ bL3{sfnLg ljsf; sfo{x¿ / k|b'if0f /f]Sg]

sfo{x¿ .

-5_ :yfgLo afl;Gbfaf6} tof/ ul/g' kg]{ ljleGg ljifo If]qsf

hgzlQm ljsf; ;DaGwL of]hgf .

-^_ jflif{s of]hgf th'{df ubf{ lgDg s'/fnfO{ cfwf/ lng' kg]{5M–

-s_ /fli6«o ljsf; gLlt;DaGwdf lhNnf ljsf; ;ldltaf6 k|fKt

lgb]{zgx¿ .

-v_ cfjlws of]hgfn] kl/nlIft u/]sf ;dli6ut

cfjZostfx¿ .

$$=$$=$$=$$= ;|f]t gS;f tof/ ug]{;|f]t gS;f tof/ ug]{;|f]t gS;f tof/ ug]{;|f]t gS;f tof/ ug]{MMMM k|To]s ufpF ljsf; ;ldltn] ufpF ljsf; If]qsf] ljsf;sf

lglDt ufpF:t/Lo j:t'ut tYofÍ ;+sng u/L ufpFsf] j:t'l:ylt b]lvg] ;|f]t gS;f

tof/ ug'{ kg]{5 .

$%=$%=$%=$%= cfof]hgfsf] ;Dcfof]hgfsf] ;Dcfof]hgfsf] ;Dcfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug'{ kg]{efJotf cWoog ug'{ kg]{efJotf cWoog ug'{ kg]{efJotf cWoog ug'{ kg]{MMMM ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] of]hgf

sfof{Gjog ug]{ qmddf b]xfoadf]lhdsf s'/fx¿ ;d]t v'nfO{ cfof]hgfsf] ;DefJotf

cWoog ug'{ u/fpg' kg]{5M–

-s_ cfof]hgfsf] nIo,

Page 33: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

33

www.lawcommission.gov.np

-v_ cfof]hgfaf6 kmfO{bf kfpg] hgtfsf] ;+Vof / kmfO{bfsf] lsl;d,

-u_ 5gf}6 ug{ nfluPsf] cfof]hgf gofF xf] jf cw'/f] xf],

-3_ cfof]hgf ;~rfng gu/L cGo s'g} pkfoaf6 cfjZostfsf] k"lt{ jf ;d:of

;dfwfg x'G5, x'Fb}g,

-ª_ cfof]hgf ;DkGg ubf{ nfUg ;Sg] vr{ tyf ;fdu|Lsf] d"No tyf nfUg]

;dosf] cg'dfg,

-r_ pkef]Qmfx¿af6 k|fKt x'g ;Sg] gub, j:t'ut >d / To:t} cGo of]ubfg,

-5_ pkef]Qmfaf6 p7\g ;Sg] z'Ns jf dd{t ;Def/ vr{ jf ;~rfng Joj:yf, /

-h_ cGo v'nfpg' kg]{ s'g} s'/f eP ;f] .

$^=$^=$^=$^= cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6MMMM -!_ cfof]hgfsf] 5gf}6 ubf{ bkmf $$ adf]lhdsf] ;|f]]t gSzf

tyf cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog k|ltj]bgsf] cfwf/df ug'{ kg]{5 .

-@_ cfof]hgf 5gf}6 ubf{ jftfj/0f ;+/If0f tyf ;Da4{g ug]{ lsl;dn]

cfof]hgf 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-#_ cfof]hgf 5gf}6 ubf{ a9L eGbf a9L :yfgLo jfl;Gbfx¿sf] ;xeflutf /

>d k|fKt x'g] cfof]hgfx¿ 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-$_ ufpF ljsf; ;ldltnfO{ k|fKt x'g] cg'bfgsf] cg'dfg k|fKt ePkl5

k|fyldstfsf] cfwf/df cfof]hgf 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-%_ 5gf}6 ePsf cfof]hgfsf] hfgsf/L ufpFjf;Lx¿aLr ;fj{hlgs u/fpg'

kg]{5 .

$&=$&=$&=$&= ufpF ljsf; ;ldlt / ;/sf/L, u}/ ;/sf/L lgsfoufpF ljsf; ;ldlt / ;/sf/L, u}/ ;/sf/L lgsfoufpF ljsf; ;ldlt / ;/sf/L, u}/ ;/sf/L lgsfoufpF ljsf; ;ldlt / ;/sf/L, u}/ ;/sf/L lgsfox¿ aLr ;dGjo ug]{x¿ aLr ;dGjo ug]{x¿ aLr ;dGjo ug]{x¿ aLr ;dGjo ug]{MMMM ufpF

ljsf; ;ldltn] cfˆgf of]hgf / ;]jf sfo{qmd th'{df ubf{ ufpF ljsf; If]qdf

ljleGg ;]jf / ljsf; sfo{qmdx¿ sfof{Gjog ug]{ ;/sf/L tyf u}/;/sf/L,

u}/;/sf/L tyf bft[ ;+:yf;Fu b]xfosf ljifodf ;dGjo sfod ug'{ kg]{5M–

Page 34: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

34

www.lawcommission.gov.np

-s_ s'g} klg ;]jfsf If]qdf ul/g] nufgLdf ufpF ljsf; ;ldlt / ;DalGwt

lgsfo aLr bf]xf]/f]kg x6fpg] .

-v_ nufgLstf{x¿ aLr cfk;df kl/k"/s ;dGjo sfod ug]{ .

-u_ b'a}sf] sfo{ljlwdf pkef]Qmfx¿sf] e"ldsf d'Vo ¿kn] sfod ug]{ .

-3_ nufgLaf6 ufpFjf;Lx¿n] clwstd nfe xfl;n ug{ ;Sg] tl/sf ckgfpg] .

-ª_ ljleGg sfo{qmd sfof{Gjogsf] ;do tflnsf lgwf{/0f ug]{ .

$*=$*=$*=$*= ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf ;~rfng;~rfng;~rfng;~rfngMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] of]hgf

b]xfoadf]lhd ;+rflnt x'g]5g\M–

-s_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfˆg} ;|f]]taf6,

-v_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] cg'bfgaf6,

-u_ g]kfn ;/sf/sf] cg'bfgaf6

-3_ ljleGg u}/ ;/sf/L ;+3 ;+:yfaf6 .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltn] cfof]hgf 5gf}6 u/]kl5 ;~rfng tflnsf agfO{

sfof{Gjog ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-#_ u}/ ;/sf/L ;+:yfaf6 ;~rfng x'g] sfo{qmd ufpF ljsf; ;ldlt;Fu

;Demf}tf u/L ;~rfng u/fpg' kg]{5 .

-$_ lhNnf of]hgfdf ;dfj]z ug]{ cfof]hgfx¿ ufpFkl/ifb\\af6 kfl/t u/fO{

lhNnf ljsf; ;ldltdf k7fpg' kg]{5 .

-%_ ufpF ljsf; ;ldltn] ;~rfng ug]{ sfo{qmddf u}/ ;/sf/L ;+:yfx¿sf]

nufgL ;d]t x'g] cj:yfdf b'O{ ;+:yf aLr ePsf] ;+emf}tf cg';f/ cfof]hgf

;~rfng x'g]5 .

-^_ g]kfn ;/sf/sf] cg'bfgaf6 ;~rfng x'g] ljz]if cfof]hgf g]kfn

;/sf/åf/f tf]lsPsf] k|lqmof adf]lhd ;+rflnt x'g]5 .

Page 35: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

35

www.lawcommission.gov.np

-&_ ufpF ljsf; If]qdf /x]sf] gu/ ljsf; ;ldltn] of]hgf th'{df ubf{ ufpF

ljsf; ;ldltsf] k/fdz{df ug]{5 .

$(=$(=$(=$(= cfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgMMMM -!_ ufpF:t/sf cfof]hgfx¿sf] ;~rfng

pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t ul/g]5 .

-@_ pkef]Qmf ;ldltsf ;b:onfO{ cfof]hgf ;~rfngsf nflu tfnLd

cfjZos ePdf ;f] ;d]t k|bfg ug'{ kg]{5 .

-#_ pkef]Qmf ;ldltn] To:tf] cfof]hgfaf6 ;]jf k|fKt ug]{ pkef]Qmfaf6 ;]jf

z'Ns c;'n ug{ ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd k|fKt ;]jf z'Nssf] /sd ;DalGwt cfof]hgfsf]

dd{t, ;+ef/ / ;+/If0fdf vr{ ug'{ kg]{5 .

-%_ pkbkmf -#_ / -$_ adf]lhdsf] cfDbfgL vr{sf] ljj/0f pkef]Qmf

;ldltn] cBfjlws u/L ufpF ljsf; ;ldltdf k]z ug'{ kg]{5 .

%)=%)=%)=%)= lgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kg ]{]{ ]{]{M ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] of]hgfsf] th'{df / ;~rfng

ug]{ ;DaGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / lhNnf ljsf; ;ldltn] ;do ;dodf lbPsf]

lgb]{zg kfng ug'{ kg]{5 .

%!=%!=%!=%!= u}/u}/u}/u}/;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg ]{M]{M]{M]{M -!_ k|To]s ufpF ljsf; If]qleq ufpF

ljsf; sfo{qmdx¿sf] klxrfg, th'{df, :jLs[lt, ;~rfng, /]vb]v, d"Nof+sg tyf

dd{t ;+ef/ ug]{ sfo{sf] nflu ufpF ljsf; ;ldltn] u}/–;/sf/L ;+:yfx¿nfO{

k|f]T;flxt ug'{ kg]{5 .

-@_ u}/;/sf/L ;+:yfaf6 ;~rfng x'g] cfof]hgfx¿ cfˆg} ;|f]]t / ufpF

ljsf; ;ldlt tyf lhNnf ljsf; ;ldltaf6 k|fKt ;|f]]t af6 ;~rfng x'g]5g\ .

-#_ ;DalGwt ;+:yfn] cfof]hgf ;DaGwL k"0f{ ljj/0f ufpF ljsf; ;ldltdf

k]z ug'{ kg]{5 .

-$_ u}/;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;~rfng ubf{ ufpF ljsf; ;ldlt;Fu ;dGjo

/fvL ug'{ kg]{5 .

Page 36: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

36

www.lawcommission.gov.np

-%_ ufpF ljsf; ;ldltn] u}/;/sf/L ;+:yf dfkm{t of]hgfx¿ sfof{Gjog /

;~rfng ug{ ;Sg]5 .

%@=%@=%@=%@= cfof]hgfsf] ;dLIffcfof]hgfsf] ;dLIffcfof]hgfsf] ;dLIffcfof]hgfsf] ;dLIffMMMM ufpF ljsf; ;ldltn] ufpFljsf; If]qleq ;+rflnt

cfof]hgfx¿sf] q}dfl;s ¿kdf ;ldIff ug'{ kg]{5 .

%#=%#=%#=%#= cfof]hgfsf] hfFrkf; tyf km/kmf/scfof]hgfsf] hfFrkf; tyf km/kmf/scfof]hgfsf] hfFrkf; tyf km/kmf/scfof]hgfsf] hfFrkf; tyf km/kmf/sMMMM -!_ cfof]hgf ;DkGg ePkl5

tf]lsPadf]lhd hfFrkf; / km/kmf/s ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-@_ cfof]hgf ;~rfng ug]{ lgsfoaf6 cfof]hgf ;DkGg ePsf] hfgsf/L

ufpF ljsf; ;ldltdf k|fKt ePkl5 k|fljlwsn] k]z u/]sf] sfo{;DkGg k|ltj]bg /

d"Nof+sgsf] cfwf/df ufpF ljsf; ;ldltn] hfFrkf; / km/kmf/s ug]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf] nflu cfjZos x'g] k|fljlws ;xof]u ufpF

ljsf; ;ldltdf pknAw gePsf] cj:yfdf lhNnf ljsf; ;ldltn] pknAw u/fpg'

kg]{5 .

-$_ ufpF ljsf; ;ldlt cfkm}+n] ;DkGg u/]sf] cfof]hgf ;DaGwdf lhNnf

ljsf; ;ldltnfO{ hfgsf/L u/fpg' kg]{5 / lhNnf ljsf; ;ldltn] o:tf]

cfof]hgfsf] k|fljlws hfFr / d"NofÍg u/fO ;f] sf] k|ltj]bgsf] cfwf/df ;f]

cfof]hgfsf] hfFrkf; / km/kmf/s ug]{5 .

%$=%$=%$=%$= hfFrkf; ePsf cfof]hgfsf] dd{t ;Def/, lj:tf/ / Joj:yfkghfFrkf; ePsf cfof]hgfsf] dd{t ;Def/, lj:tf/ / Joj:yfkghfFrkf; ePsf cfof]hgfsf] dd{t ;Def/, lj:tf/ / Joj:yfkghfFrkf; ePsf cfof]hgfsf] dd{t ;Def/, lj:tf/ / Joj:yfkgMMMM -!_ ufpF

ljsf; ;ldltn] cfof]hgf ;DkGg ePkl5 cfof]hgfsf] dd{t, ;Def/ / lj:tf/sf

nflu cfof]hgfsf] ;]jf k|fKt ug]{x¿af6 ;]jf z'Ns lng ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;]jf z'Nssf] /sdaf6 cfof]hgfsf] dd{t,

;Def/, lj:tf/ / Joj:yfkg ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd cfDbfgL vr{sf] cBfjlws ljj/0f ufpF

ljsf; ;ldltn] tof/ u/L /fVg'kg]{5 .

Page 37: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

37

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– &&&&

cflcflcflcfly{s Joj:yfy{s Joj:yfy{s Joj:yfy{s Joj:yf

%%=%%=%%=%%= ufpF ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/ufpF ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/ufpF ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/ufpF ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/M ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf]

If]qdf tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L ufpF kl/ifb\af6 kfl/t b/df b]xfoadf]lhdsf

s/x¿ nufpg ;Sg]5M–

-s_ 3/ hUuf s/3/ hUuf s/3/ hUuf s/3/ hUuf s/M ufpF ljsf; If]qleqsf] 3/sf] cfsf/, k|sf/ / agf}6 ;d]tsf]

cfwf/df k|lt3/ hUufsf] jflif{s 3/–hUuf s/ .

-v_ dfnkf]t jf e"ld s/dfnkf]t jf e"ld s/dfnkf]t jf e"ld s/dfnkf]t jf e"ld s/M ufpF ljsf; If]qleqsf] hUufdf dfnkf]t jf e"ld

s/ .

t/ dfnkf]t jf e"lds/af6 p7]sf] /fhZjsf] kRrL; k|ltzt /sd

lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ a'emfpg' kg]{5 .

-u_ xf6, ahf/, k;n s/xf6, ahf/, k;n s/xf6, ahf/, k;n s/xf6, ahf/, k;n s/M ufpF ljsf; If]qleq ;+rflnt kz'xf6 tyf lgoldt

xf6 ahf/, d]nf, hfqf cflbdf yfk]sf] k;n afkt xf6 ahf/ k;n s/ .

-3_ ;jf/L ;fwg s/;jf/L ;fwg s/;jf/L ;fwg s/;jf/L ;fwg s/M ufpF ljsf; If]qleqsf tf]lsPsf] ;jf/Ldf ;jf/L btf{

tyf jflif{s ;jf/L s/ / cfˆgf] If]qdf cfpg] ;a} k|sf/sf ;jf/Ldf k6s]

;jf/L ;fwg s/ .

t/ g]kfnleq k|j]z u/]sf] tf]lsPsf] ;jf/Ldf pQm ;jf/L ;aeGbf

klxn] ljb]zaf6 h'g ufpF ljsf; If]qleq k|j]z u5{ ;f] If]qsf] ufpF ljsf;

;ldltn] tf]lsPadf]lhd s/ nufpg ;Sg]5 / Ps ufpF ljsf; If]qleq s/

lt/]kl5 cGoq k'gM To:tf] s/ nfUg]5}g .

-ª_ dgf]/~hg s/dgf]/~hg s/dgf]/~hg s/dgf]/~hg s/M ufpF ljsf; If]qdf /x]sf] :jLs[t l;g]dfxn, lel8of]xn,

;f+:s[lts k|bz{g xn h:tf dgf]/~hg :yndf tf]lsPadf]lhd dgf]/~hg

s/ nufpg ;Sg]5 .

Page 38: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

38

www.lawcommission.gov.np

-r_ axfn lj6f}/L s/axfn lj6f}/L s/axfn lj6f}/L s/axfn lj6f}/L s/M ufpF ljsf; If]qleq cfk"mn] lgdf{0f, /]vb]v jf ;~rfng

u/]sf] xf6 ahf/, P]nfgL hUuf jf af6f]sf] 5]psf ef8fdf lbPsf c:yfoL

k;nx¿df axfnlj6f}/L s/ .

-5_ lj1fkg s/lj1fkg s/lj1fkg s/lj1fkg s/M ufpF ljsf; If]qleq /flvPsf ;fO{g af]8{df lj1fkg s/ .

-h_ Joj;fo s/Joj;fo s/Joj;fo s/Joj;fo s/M ufpF ljsf; If]qleq tf]lsPsf] pBf]u, Jofkf/ Joj;fo jf k]zfdf

Joj;fo s/ .

-em_ Jofj;flos lel8of] s/Jofj;flos lel8of] s/Jofj;flos lel8of] s/Jofj;flos lel8of] s/M ufpF ljsf; If]qleq Jofj;flos lel8of] s/ .

-`_ k|fs[lts ;|f]t pk|fs[lts ;|f]t pk|fs[lts ;|f]t pk|fs[lts ;|f]t pkof]u s/kof]u s/kof]u s/kof]u s/M ufpF ljsf; If]qleqsf] k|fs[lts ;|f]t ;Dkbfsf]

Joj;flos pkof]u u/]jfkt nfUg] s/ .

-6_ tf]lsPadf]lhd cGo s/ nufpg] .

%^=%^=%^=%^= ;]jf z'Ns;]jf z'Ns;]jf z'Ns;]jf z'NsM M M M -!_ ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleq cfkm"n] pknAw u/fPsf] ;]jf

jfkt ufpF kl/ifb\af6 kfl/t b/df b]xfoadf]lhdsf] ;]jf z'Ns nufpg ;Sg]5M–

-s_ ;/;kmfO, 9n lgsf; ;]jf z'Ns .

-v_ ko{6sLo If]q k|j]z z'Ns .

-u_ kfs{, pBfg, lkslgs If]q / Eo" 6fj/ cflbdf k|j]z z'Ns .

-3_ hfb', ;s{; h:tf dgf]/~hg u/fPafkt z'Ns .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltn] s;}sf] /sd snd p7fO lbPdf p7]sf] /sdaf6

;]jf z'Ns lng ;Sg]5 .

%&=%&=%&=%&= b:t'/b:t'/b:t'/b:t'/M ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L ufpF

kl/ifb\af6 kfl/t b/df b]xfoadf]lhdsf] b:t'/ nufpg ;Sg]5M–

-s_ 6]lnlehg, lel8of] / cGo pks/0fsf] nfO;]G; tyf gjLs/0f b:t'/ .

-v_ aS;f}gL b:t'/ .

Page 39: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

39

www.lawcommission.gov.np

-u_ l;kmfl/z b:t'/ .

%*=%*=%*=%*= laqmL u/L cfo cfh{g ug{ ;SglaqmL u/L cfo cfh{g ug{ ;SglaqmL u/L cfo cfh{g ug{ ;SglaqmL u/L cfo cfh{g ug{ ;Sg ]] ]]M ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleqsf b]xfosf

j:t'x¿ laqmL ug{ ;Sg]5M–

-s_ ;/sf/L ktL{ hUufsf] df6f] .

-v_ ;fj{hlgs kf]v/L jf au}+rfsf] pTkfbg .

-u_ ufpF ljsf; ;ldltsf] ;DklQ .

-3_ ufpF ljsf; If]qleqsf] jg k}bfjf/ dWo] ;'s]sf] sf7 bfp/f, xfFuf, lem+hf,

h/fh'/L cflb .

-ª_ v/ 3fF; cflb .

%(=%(=%(=%(= C[0f lng ;SgC[0f lng ;SgC[0f lng ;SgC[0f lng ;Sg ]] ]]M ufpF ljsf; ;ldltn] ufpF kl/ifb\af6 :jLs[t ePadf]lhd ufpF

ljsf; ;ldltsf] xs ef]usf] rn–crn ;DklQ lwtf] /fvL jf g/fvL jf g]kfn

;/sf/sf] hdfgLdf a}+s jf cGo s'g} ;+3–;+:yfaf6 C[0f ;fk6L lng ;Sg]5 .

^)=^)=^)=^)= ufpF ljsf; ;ldlt sf]ifufpF ljsf; ;ldlt sf]ifufpF ljsf; ;ldlt sf]ifufpF ljsf; ;ldlt sf]ifMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] Pp6f sf]if /xg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfoadf]lhdsf /sdx¿ /xg]5g\M–

-s_ g]kfn ;/sf/ jf lhNnf ljsf; ;ldltaf6 k|fKt /sd .

-v_ b:t'/, z'Ns, dx;"n, axfnaf6 k|fKt /sd .

-u_ ufpF ljsf; ;ldltsf] rn crn ;DklQ jf cGo j:t'sf]

laqmLaf6 k|fKt /sd .

-3_ ;fj{hlgs vf]nf gfnfsf] kfgL ;fj{hlgs k|of]uafx]s cGo

k|of]uaf6 k|fKt /sd .

-ª_ rGbf, bfg, ;xfotf jf pkxf/af6 k|fKt /sd .

Page 40: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

40

www.lawcommission.gov.np

-r_ ufpF ljsf; If]qleqsf] jg k}bfjf/ rf]/L lgsf;L /f]Sg]

sfddf ;xof]u k'¥ofPafkt kfpg] /sd .

-5_ cfod"ns sfo{qmdaf6 k|fKt /sd .

-h_ a}+s jf cGo s'g} ;+3 ;+:yfaf6 lnPsf] C[0f ;fk6L /sd .

-em_ b08 hl/jfgfaf6 p7]sf] /sd .

-`_ g]kfn ;/sf/n] tf]lslbPsf] jf cGo k|rlnt sfg'gaf6 k|fKt

clVtof/Laf6 cfpg] /sd .

-#_ sf]ifdf hDdf ePsf] /sd a}+sdf hDdf ug['{ kg]{5 .

^!=^!=^!=^!= sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfMMMM -!_ sf]ifsf] ;~rfng cWoIf jf lghn] tf]s]sf]

;b:o / ;lrjsf] ;+o'Qm b:tvtaf6 x'g]5 .

-@_ ufpF kl/ifb\af6 jflif{s ah]6 tyf sfo{qmd :jLs[t gu/L sf]ifaf6 /sd

vr{ ug{ kfOg] 5}g .

-#_ ;lrjn] ufpF kl/ifb\n] kfl/t u/]sf] ah]6 tyf sfo{qmdsf] clwgdf /xL

ufpF ljsf; ;ldltsf] lg0f{o sfof{Gjog ug{ sf]ifaf6 /sd vr{ ug{ ;Sg]5 .

-$_ sf]ifsf] /sd vr{ ubf{ tf]lsPadf]lhd vr{ ug'{ kg]{5 .

-%_ sf]ifaf6 vr{ u/]sf] /sdsf] cfly{s k|ltj]bg ufpF kl/ifb\sf] a}7sdf k]z

ug'{ kg]{5 / ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] cfo / Joosf] hfgsf/L k|To]s ufpF

kl/ifb\\sf] a}7s ePsf] ldltn] Ps dlxgfleq ;fj{hlgs ¿kdf j8f–j8fdf ;d]t

u/fpg' kg]{5 .

^@=^@=^@=^@= /sdfGt//sdfGt//sdfGt//sdfGt/MMMM ufpF kl/ifb\af6 :jLs[t jflif{s ah]6sf] zLif{ssf] bz k|ltztdf ga9fO{

ufpF ljsf; ;ldltn] /sdfGt/ ug{ ;Sg]5 .

t/ e}k/L cfpg] / cfly{s ;xfotfdf eg] /sdfGt/ ug{ ;lsg] 5}g .

Page 41: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

41

www.lawcommission.gov.np

^#=^#=^#=^#= lgdf{0f tyf cGo 7]Ssf klgdf{0f tyf cGo 7]Ssf klgdf{0f tyf cGo 7]Ssf klgdf{0f tyf cGo 7]Ssf k§§§§ffffMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltn] lgdf{0f sfo{ u/fpFbf

b]xfoadf]lhd ug'{, u/fpg' kg]{5M–

-s_ 7]Ssf k§f tyf cGo sf/f]af/ tf]lsPadf]lhd x'g] u/L .

-v_ ufpF:t/Lo of]hgfsf] lx;fa lstfa ;DalGwt lgsfox¿n]

/fVg' kg]{ u/L .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltn] cfkm}+ jf u}/ ;/sf/L ;+:yfdfkm{t\ ljsf;–lgdf{0fsf

sfo{x¿ tf]lsPadf]lhd pkef]Qmf ;d"x, 7]Ssf jf cdfgtaf6 u/fpg ;Sg]5 .

-#_ ufpF ljsf; ;ldltaf6 ul/g] 7]Ssf–k§fsf] lnvtdf cWoIf jf lghn]

tf]s]sf] ;b:o / ;lrjsf] ;+o'Qm b:tvt x'g'kg]{5 .

^$=^$=^$=^$= lnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yfMMMM ufpF kl/ifb\af6 :jLs[t gLltcg';f/ ufpF ljsf;

;ldltnfO{ sfd gnfUg] ;/;fdfg jf ;DklQsf] lnnfd laqmL tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

^%=^%=^%=^%= ah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdMMMM Ps cfly{s jif{df vr{ x'g g;sL afFsL /x]sf] ah]6sf] /sd

rfn" jif{df cw"/f /x]sf cfof]hgf / sfo{qmd ;~rfng ug{sf] nflu cfufdL cfly{s

jif{sf] ah]6df ;dfj]z ug'{ kg]{5 .

^^=^^=^^=^^= >]:tf /fVg]>]:tf /fVg]>]:tf /fVg]>]:tf /fVg]MMMM ufpF ljsf; ;ldltn] cfˆgf] cfo / Joosf] >]:tf tf]lsPadf]lhd

/fVg' kg]{5 .

^&=^&=^&=^&= kkkkfl/>lds / a}7s eQffl/>lds / a}7s eQffl/>lds / a}7s eQffl/>lds / a}7s eQfMMMM -!_ cWoIf / pkfWoIfn] tf]lsPadf]lhd kfl/>lds

kfpg]5g\ .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltsf] a}7sdf efu lnPafkt ;b:ox¿nfO{

tf]lsPadf]lhdsf] a}7s eQf lbg ;lsg]5 .

^*=^*=^*=^*= ufpF ljsf; ;ldltsf] ;DklQufpF ljsf; ;ldltsf] ;DklQufpF ljsf; ;ldltsf] ;DklQufpF ljsf; ;ldltsf] ;DklQMMMM -!_ ufpF ljsf; If]qleqsf] b]xfosf ;DklQ pk/

ufpF ljsf; ;ldltsf] k"/f xs x'g]5 / To:tf] ;DklQsf] /]vb]v dd{t, ;+ef/ tyf

k|aGw ufpF ljsf; ;ldltn] ug'{ kg]{5M–

Page 42: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

42

www.lawcommission.gov.np

-s_ ufpF ljsf; ;ldltsf] sf]ifaf6 ag]sf], v/Lb ePsf], g]kfn

;/sf/, lhNnf ljsf; ;ldlt jf ;+3 ;+:yf jf s'g} JolQmn]

lbPsf] ;DklQ .

-v_ s'g} JolQm ljz]ifsf] lghL xs gePsf] / g]kfn ;/sf/ jf

lhNnf ljsf; ;ldltsf] :jfldTjdf g/x]sf] ;fj{hlgs 9n,

gfnf, k'n, kf]v/L, b]jfno, lzjfno, kf6L, kf}jf, 3/, s"jf,

wf/f, O{gf/, uf}r/, kfgL3f6, lgsf; / af6f] .

-u_ k|rlnt jg ;DaGwL sfg'g jf g]kfn ;/sf/n] lbPsf] jg .

-3_ k|fs[lts ;Dkbf .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;DklQ ufpF ljsf; ;ldltn] g]kfn ;/sf/sf]

:jLs[ltlagf a]r–lavg ug{ jf c¿ s'g} Joxf]/fn] xsef]u 5f]8\g kfpg] 5}g .

:jLs[lt lagf a]r–lavg u/]df jf xs 5f8L s;}nfO{ lbPdf h'g;'s} cj:yfdf klg

:jtM ab/ x'g]5 .

^(=^(=^(=^(= n]vfn]vfn]vfn]vfk/LIf0fk/LIf0fk/LIf0fk/LIf0fMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldltsf] cfGtl/s n]vfk/LIf0f lhNnf ljsf;

;ldltn] cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ldltn] rf/ dlxgfleq ug]{5 .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltsf] clGtd n]vf k/LIf0f ufpF kl/ifb\af6 ul7t n]vf

;ldltsf] l;kmfl/zdf lhNnf ljsf; ;ldltn] :jLs[t u/]sf] n]vf k/LIfsaf6 u/fpg'

kg]{5 .

-#_ n]vfk/LIf0f k|ltj]bgdf pNn]v ul/Psf a'Fbfdfly cfjZos sf/afxL u/L

;f] sf] ljj/0f;lxt cWoIfn] ;f] k|ltj]bg n]vf ;ldlt;dIf k|:t't ug'{ kg]{5 .

-$_ n]vf ;ldltn] pkbkmf -#_ adf]lhd cWoIfaf6 k|fKt k|ltj]bg cWoog

u/L cfˆgf] /fo ;'emfj;lxt ufpF kl/ifb\df k]z ug'{ kg]{5 .

-%_ ufpF kl/ifb\n] n]vf ;ldltsf] /fo ;'emfj;lxt k|fKt k|ltj]bg dfly

5nkmn u/L n]vfk/LIf0faf6 sfod ePsf a]?h' lgoldt ug{ gldNg] ePdf a]?h'

km5\of}{6sf] nflu ufpF ljsf; ;ldltnfO{ lgb]{zg lbg]5 .

Page 43: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

43

www.lawcommission.gov.np

kkkkl/R5]bl/R5]bl/R5]bl/R5]b––––****

b08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfo

&)=&)=&)=&)= b08 ;hfo ug{ ;Sb08 ;hfo ug{ ;Sb08 ;hfo ug{ ;Sb08 ;hfo ug{ ;Sg]g]g]g]MMMM -!_ ufpF ljsf; If]qleq s;}n] b]xfosf] s'g} sfd u/]df

lghnfO{ ufpF ljsf; ;ldltn] b]xfoadf]lhd ;hfo ug{ ;Sg]5M–

-s_ csf{nfO{ cK7]/f] kfg]{ lgot /fvL ?v nufpg] jf kvf{n

nufpg] jf 3/, 6x/f cflb lgdf{0f ug]{ h:tf sfd u/]df

ufpF ljsf; ;ldltn] ;f] x6fpg cfb]z lbg ;Sg]5 / To:tf]

cfb]zadf]lhd gx6fPdf ufpF ljsf; ;ldltn] ;f] x6fpg

;Sg]5 . o;/L x6fpFbf nfu]sf] vr{ c6]/ ug]{ JolQm;Fu

c;'n u/L Ps xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-v_ csf{nfO{ b'Mv lbg] lgotn] afwf ca/f]w k'¥ofpg] u/L 9n

lgsf;, rlk{, ;]km\6L 6\of+sL agfpg], /fVg] h:tf sfo{ u/]df

ufpF ljsf; ;ldltn] To:tf] sfo{ /f]Sg, eTsfpg jf x6fpg

cfb]z lbg ;Sg]5 . ;f] cfb]zadf]lhd /f]Sg, eTsfpg jf

x6fpg gdfg]df ufpF ljsf; ;ldltn] dflg; k7fO{ /f]Sg,

eTsfpg jf x6fpg ;Sg]5 . ufpF ljsf; ;ldltn] o;/L

eTsfpFbf jf x6fpFbf nfu]sf] vr{ cfb]z gdfGg] JolQmaf6

c;'n u/L Ps xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-u_ ufpF ljsf; If]qleq lglb{i6 :yfgdf kmf]xf]/ d}nf gkmfnL

htftt} kmfn]df To:tf] kmf]x/ d}nf x6fpg nfUg] vr{ ;d]t

;DalGwt JolQmaf6 c;'n u/L Ps ;o ?k}ofF;Dd hl/jfgf

ug{ ;Sg]5 .

-3_ ufpF ljsf; ;ldltsf] Ohfht a]u/ s;}n] ;fj{hlgs af6f],

uf]/]6f], 3f]8]6f] jf :yfg 3]g]{ jf /f]Sg] cfjt hfjtdf cj/f]w

v8f ug]{ sfd u/]df To:tf] 3]/f, af/ jf cj/f]wsf ;fdfg

x6fpg nufO{ Ps ;ob]lv kfFr;o ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{

;Sg]5 .

Page 44: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

44

www.lawcommission.gov.np

-ª_ ufpF ljsf; If]qleqsf ;fj{hlgs ;DklQ s;}n] xfgL

gf]S;fgL u/]df jf cltqmd0f jf ckrng u/]df jf

;fj{hlgs ;+/rgf lauf/]df k|rlnt sfg'gn] ;hfo

tf]s]sf]df ;f]xLadf]lhd / gtf]s]sf]df kfFr xhf/ ?k}ofF;Dd

hl/jfgf u/L To:tf] xfgL–gf]S;fgLsf] lauf] ;DalGwt JolQml;t

c;'n pk/ ug{ jf ;fljs cj:yfdf tof/ ug{ nufpg

;Sg]5 .

-r_ ufpF ljsf; If]qleqsf ;fj{hlgs hUufdf s;}n] cglws[t

¿kn] 3/, 6x/f cflb lgdf{0f u/]df jf ;fj{hlgs hUuf

ldrL To:tf] lgdf{0f sfo{ u/]df ufpF ljsf; ;ldltn] To;/L

lgdf{0f sfo{ ug]{ JolQmnfO{ kfFr xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf

u/L lgdf{0f u/]sf] 3/, 6x/f cflb eTsfpg] cfb]z lbg

;Sg]5 . ;f] cfb]z gdfg]df dflg; k7fO{ 3/, 6x/f cflb

eTsfpg nufpg ;Sg]5 . ufpF ljsf; ;ldltn] o;/L

eTsfpFbf nfu]sf] vr{ ;DalGwt JolQm;Fu c;'n u/L lng

;Sg]5 .

-5_ s;}n] cfˆgf] l5d]sLsf] 3/, cfFug jf rf]sdf kmf]x/ d}nf

kmfn]df jf jftfj/0f b'u{lGwt x'g] sfo{ u/]df ufpF ljsf;

;ldltn] v08 -u_ adf]lhd hl/jfgf u/L kmf]xf]/ d}nf

x6fpg nufpg ;Sg]5 .

-h_ ufpF ljsf; If]qleq s'g} lsl;dsf] oGq h8fg u/L jf s'g}

pks/0f jf dgf]/~hgsf ;fwgåf/f 5/l5d]s jf ;dfhdf

zflGt e+u x'g] s[ofsnfk u/]df ufpF ljsf; ;ldltn] To:tf]

sfo{ gug{ jf pks/0f x6fpg kg]{df x6fpg] cfb]z lbg

;Sg]5 / ;f] cfb]z gdfg]df ;DalGwt JolQmnfO{ kfFr ;o

?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

Page 45: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

45

www.lawcommission.gov.np

-em_ ufpF ljsf; ;ldltn] k;nx¿df d"No ;"rL /fVg] cfb]z

lbg ;Sg]5 / ;f]adf]lhd d"No ;"rL g/fv]df ;DalGwt

k;n wgLnfO{ kfFr ;o ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-`_ 5f8f rf}kfof lgoGq0f ug{ ufpF ljsf; ;ldlt jf j8fx¿df

sf~hL xfp;sf] Joj:yf u/L sfg'gadf]lhd lauf]afnL ;d]t

e/fpg ;Sg]5 .

-@_ ufpF ljsf; ;ldltn] 7]s]sf] jf nufPsf] s/ b:t'/, z'Ns, dx;'n tyf

c;'n ug{ afFsL cGo /sd s'g} JolQmn] ga'emfPdf ufpF ljsf; ;ldltn] kfFr;o

?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 / ufpF ljsf; ;ldltn] pknAw u/fPsf] ;]jf To:tf]

JolQmsf] xsdf aGb ug{ ;Sg]5 .

-#_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgod, ljlgod jf cfb]zsf] pNn+3g

u/L s;}n] s'g} sfd u/]df o; P]gdf cGoq b08 ;hfo tf]lsPsf]df ;f]xLadf]lhd /

gtf]lsPsf]df ufpF ljsf; ;ldltn] kfFr ;o ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-$_ o; bkmfcGtu{t ;hfo kfO;s]sf]df k'gM ;f]xL s;'/ bf]xf]¥ofP/ ug]{nfO{

ufpF ljsf; ;ldltn] k6s} lkR5] bf]Aa/ ;hfo ug{ ;Sg]5 .

-%_ o; bkmfadf]lhd ufpF ljsf; ;ldltn] u/]sf] ;hfodf lrQ ga‰g]

kIfn] lg0f{o yfxf kfPsf] ldltn] k}tL; lbgleq ;DalGwt lhNnf cbfntdf

k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 .

&!=&!=&!=&!= b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] c;'nc;'nc;'nc;'nLLLLMMMM bkmf &) adf]lhd ufpF ljsf; ;ldltn] u/]sf] b08

hl/jfgf bkmf @^) adf]lhdsf] k|lqmof ckgfO{ c;'n pk/ ul/g]5 .

Page 46: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

46

www.lawcommission.gov.np

efuefuefuefu––––####

gu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yf

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––!!!!

gu/ If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltgu/ If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltgu/ If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldltgu/ If]q, j8f ljefhg / j8f ;ldlt

&@=&@=&@=&@= gu/ If]q / s]Gb| tf]Sg]gu/ If]q / s]Gb| tf]Sg]gu/ If]q / s]Gb| tf]Sg]gu/ If]q / s]Gb| tf]Sg]MMMM -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfnleqsf] sDtLdf aL; xhf/

hg;+Vof ePsf] / lah'nL, ;8s, vfg]kfgL / ;+rf/ Joj:yf ePsf] s'g} If]qnfO{ rf/

lsNnf vf]nL gu/ If]q tf]Sg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg g]kfn ;/sf/n] kxf8L

/ lxdfnL If]qsf] sDtLdf bz xhf/ hg;+Vof ePsf] / lah'nL, oftfoft, vfg]kfgL /

;+rf/sf] Joj:yf ePsf] s'g} If]qnfO{ rf/ lsNnf vf]nL gu/ If]q tf]Sg ;Sg]5 .

-#_ g]kfn ;/sf/n] gu/ kl/ifb\\sf] k/fdz{df pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd

tf]lsPsf] gu/ If]qleqsf] kfos kg]{ :yfgnfO{ ;f] If]qsf] s]Gb| tf]Sg ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd tf]lsPsf] gu/ If]qsf] s]Gb|df gu/ :t/Lo ;a}

sfof{nox¿ /xg]5g\ .

&#=&#=&#=&#= j8f j8f j8f j8f ljefhgljefhgljefhgljefhgMMMM bkmf &@ adf]lhd tf]lsPsf] gu/ If]qnfO{ g]kfn ;/sf/n] ef}uf]lns

cj:yfnfO{ ;d]t Wofg lbO{ oyf;+ej a/fa/ hg;+Vof kg]{ u/L sDtLdf gf} j8fdf

ljefhg ug]{5 .

&$=&$=&$=&$= l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/l;dfgf x]/km]/M -!_ bkmf &@ adf]lhd tf]lsPsf] s'g} gu/ If]q jf bkmf &# adf]lhd

ljefhg ul/Psf] s'g} j8fsf] l;dfgf x]/km]/ ug{ cfjZos k/]df g]kfn ;/sf/n]

;DalGwt ljz]if1 ;d]t /x]sf] ;ldlt u7g u/L ;f] ;ldltsf] l;kmfl/zdf lgjf{rg

cfof]usf] :jLs[lt lnO{ k|ltlglw ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgsf] nflu sfod ePsf]

lgjf{rg If]qnfO{ c;/ gkg]{ u/L To:tf] gu/ If]q jf j8fsf] l;dfgf x]/km]/ ug{

;Sg]5 .

t/ o;/L l;dfgf x]/km]/ ubf{ lgjf{rg x'g] ;fn eGbf Ps jif{ cufj}

ul/;Sg' kg]{5 .

Page 47: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

47

www.lawcommission.gov.np

-@_ s'g} gu/ If]qsf] l;dfgf x]/]km]/ x'g cfjZos 5 egL ;DjlGwt gu/

kl/ifb\sf] b'O{ ltxfO{ ax'dtaf6 k|:tfj kfl/t e} ;DjlGwt lhNnf kl/ifb\n] l;kmfl/z

u/]df pkbkmf -!_ sf] clwgdf /xL g]kfn ;/sf/n] l;dfgf x]/km]/ ug{ ;Sg]5 .

&%=&%=&%=&%= j8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gj8f ;ldltsf] u7gMMMM gu/kflnsfsf] k|To]s j8fsf k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf

x'g of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] bkmf &* adf]lhd gu/ kl/ifb\sf] ;b:osf]

nflu rflxg] of]Uotf k'u]sf JolQmx¿dWo]af6 lgjf{lrt u/]sf b]xfoadf]lhdsf]

j8fWoIf / j8f ;b:ox¿ /xg] u/L Ps j8f ;ldlt u7g x'g]5M–

-s_ Pshgf j8fWoIf,

-v_ Pshgf dlxnf j8f ;b:o, /

-u_ tLghgf j8f ;b:ox¿ .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––@@@@

gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\ ;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf

&^=&^=&^=&^= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] u7gsf] u7gsf] u7gsf] u7gMMMM -!_ bkmf &@ adf]lhd tf]lsPsf] gu/ If]qdf Ps gu/ kl/ifb\

u7g ul/g]5 .

-@_ gu/ kl/ifb\df b]xfoadf]lhdsf ;b:ox¿ /xg]5g\M–

-s_ gu/kflnsfsf k|d'v / pkk|d'v,

-v_ k|To]s j8f ;ldltsf j8fWoIf, dlxnf j8f ;b:o / j8f

;b:ox¿,

-u_ gu/kflnsf If]qleqsf dlxnf;lxt ;dfh ;]jL, cfly{s tyf

;fdflhs b[li6sf]0fn] lk5l8Psf hflt, hghflt, blnt tyf

cflbjf;L dWo] gu/ kl/ifb\df k|ltlglwTj x'g g;s]sf

ju{sf bkmf &* adf]lhd gu/ kl/ifb\sf] ;b:osf] nflu

rlfxg] of]Uotf k'u]sf JolQmx¿dWo]af6 gu/ kl/ifb\åf/f

dgf]gLt sDtLdf ^ hgf / a9Ldf aL; hgf JolQmx¿ .

Page 48: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

48

www.lawcommission.gov.np

t/ To;/L dgf]gLt x'g] JolQmx¿ dWo] sDtLdf

rfnL; k|ltzt JolQmx¿ dlxnf x'g'kg]{5 .

&&=&&=&&=&&= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwsf] ;b:osf] kbfjlwMMMM -!_ gu/ kl/ifb\sf] ;b:osf] kbfjlw kfFr jif{sf]

x'g]5 .

-@_ gu/ kl/ifb\sf ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g] ;fnsf]

>fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf} jif{sf]

cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o;

bkmfadf]lhd gu/ kl/ifb\sf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g' cufj} gu/ kl/ifb\sf] gofF

;b:osf] nflu lgjf{rg ;DkGg ePdf gu/ kl/ifb\sf] ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw

;dfKt ePsf] dlgg]5 / gu/ kl/ifb\sf] gj lgjf{lrt ;b:ox¿nfO{ g} sfo{

;~rfng ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} gu/kflnsf jf j8f ;ldltsf] ;b:o

kbsf] lgjf{rg jf gu/ kl/ifb\sf] ;b:osf] dgf]gog x'g g;sL c¿ ;dodf eP klg

To:tf] ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf lgjf{lrt jf dgf]gLt eP;/x

dfgL kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} gu/ kl/ifb\ ;b:osf] kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf afFsL

cjlwsf] nflu dfq ;f] l/Qm kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:o kbsf] nflu k|rlnt

sfg'gadf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:o kbsf] nflu dgf]gogåf/f ul/g]5 .

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf

dgf]gog ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/g] 5}g .

Page 49: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

49

www.lawcommission.gov.np

&*=&*=&*=&*= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] ;b:osf]sf] ;b:osf]sf] ;b:osf]sf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfnflu rflxg] of]Uotfnflu rflxg] of]Uotfnflu rflxg] of]UotfMMMM gu/ kl/ifb\sf] ;b:o x'gsf] nflu

b]xfoadf]lhdsf] of]Uotf k'u]sf] x'g'kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf x'g of]Uotf

k'u]sf],

-u_ gu/kflnsfnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO{ ;s]sf],

-3_ gu/kflnsf;Fu 7]Ssf k§f jf rn, crn ;DklQ ;DaGwL Jojxf/df s'g}

lghL :jfy{ gePsf],

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

t/, c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLg jif{ JotLt ePsf],

-5_ s'g} sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

&(=&(=&(=&(= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]MMMM b]xfosf] cj:yfdf gu/ kl/ifb\sf] ;b:otf

sfod /xg] 5}gM–

-s_ bkmf &* adf]lhdsf] o]fUotf gePdf,

-v_ cfkm" a;f]af; ul/cfPsf] j8f jf ;f]sf] efu ;DalGwt gu/ If]qaf6

lemlsPdf jf cGo s'g} ufpF ljsf; If]q jf gu/kflnsfdf uflePdf .

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efklt, pk ;efklt jf ;b:osf] kbdf lgjf{lrt

ePdf jf lhNnf kl/ifb\sf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgdf pDd]bjf/ ePdf jf

/fli6«o ;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

Page 50: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

50

www.lawcommission.gov.np

-ª_ dgfl;j dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd gu/ kl/ifb\sf]

a}7sdf cg'kl:yt /x]df,

t/ To:tf] ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf]

;b:otf sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-r_ bkmf && adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf,

-5_ k|rlnt sfg'gadf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L

cleof]u jf tLg jif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo

kfPdf,

-h_ /fhLgfdf lbPdf,

-em_ d[To' ePdf .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––####

gu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yfgu/kflnsf ;DaGwL Joj:yf

*)=*)=*)=*)= gu/kflngu/kflngu/kflngu/kflnsfsf] u7gsfsf] u7gsfsf] u7gsfsf] u7gMMMM -!_ bkmf &@ adf]lhd tf]lsPsf] gu/ If]qdf gu/ kl/ifb\sf]

sfo{sfl/0fLsf] ¿kdf Ps gu/kflnsf u7g ul/g]5 .

-@_ gu/kflnsfdf b]xfoadf]lhdsf k|d'v, pkk|d'v / ;b:ox¿ /xg]5g\M–

-s_ gu/ If]qleqsf k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf x'g of]Uotf

k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] lgjf{rg u/L k7fPsf Pshgf

k|d'v / Ps hgf pkk|d'v,

-v_ gu/ If]qsf] k|To]s j8fsf k|rlnt sfg'g adf]lhd dtbftf

x'g of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx¿n] cf–cfˆgf] j8faf6

Ps–Ps hgfsf b/n] lgjf{rg u/L k7fPsf j8fWoIfx¿ .

Page 51: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

51

www.lawcommission.gov.np

-u_ bkmf &^ sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -u_ adf]lhdsf gu/

kl/ifb\sf ;b:ox¿dWo]af6 Pshgf dlxnf;lxt

gu/kflnsfåf/f dgf]gLt b'O{ hgf ;b:ox¿ .

*!=*!=*!=*!= gu/kflnsf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'ggu/kflnsf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'ggu/kflnsf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'ggu/kflnsf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g ]] ]]M -!_ k|To]s gu/kflnsf Ps

cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g]5 .

-@_ gu/kflnsfsf] cfˆgf] Pp6f 5'§} 5fk x'g]5 .

-#_ gu/kflnsfn] JolQm;/x rn–crn ;DklQ k|fKt ug{, pkef]u ug{ /

a]rlavg ug{ ;Sg]5 .

-$_ gu/kflnsfn] JolQm;/x cfˆgf] gfdaf6 gfln; ph"/ ug{ / ;f] pk/

klg ;f]xL gfdaf6 gfln; ph"/ nfUg ;Sg]5 .

*@=*@=*@=*@= ;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlwMMMM -!_ gu/kflnsfsf] ;b:osf] kbfjlw kfFr jif{sf] x'g]5 .

-@_ gu/kflnsfsf] ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g] ;fnsf]

>fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf} jif{sf]

cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o;

bkmfadf]lhd ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g'–cufj} gofF ;b:osf] nflu lgjf{rg

;DkGg ePdf ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 / gjlgjf{lrt

;b:onfO{ g} sfo{ ;~rfng ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} gu/kflnsfsf] ;b:o kbsf] lgjf{rg

jf dgf]gog ;DkGg x'g g;sL c¿ ;dodf ;DkGg eP klg lgjf{lrt / dgf]gLt

;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf lgjf{lrt jf dgf]gLt eP;/x dfgL

kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} gu/kflnsf ;b:osf] kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf afFsL

cjlwsf] nflu dfq ;f] l/Qm kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:o kbsf] nflu k|rlnt

sfg'gadf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:o kbsf] nflu dgf]gogåf/f ul/g]5 .

Page 52: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

52

www.lawcommission.gov.np

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf

dgf]gog ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/g] 5}g .

*#=*#=*#=*#= zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{MMMM -!_ k|d'vn] lhNnf GofofwLz;dIf, pkk|d'v / ;b:ox¿n]

k|d'v;dIf / k|d'vsf] cg'kl:yltdf pkk|d'vn] lhNnf GofofwLz;dIf / ;b:ox¿n]

pkk|d'v;dIf zky u|x0f ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df pNn]v ePb]lv afx]ssf gu/ kl/ifb\sf cGo ;b:ox¿n]

k|d'v;dIf / k|d'vsf] cg'kl:yltdf pkk|d'v;dIf zky u|x0f ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd zky u|x0f gu/L gu/ kl/ifb\ tyf

gu/kflnsfsf ;b:ox¿n] kb u|x0f ug]{ 5}gg\ .

*$=*$=*$=*$= kb Tofu ug{ ;Sgkb Tofu ug{ ;Sgkb Tofu ug{ ;Sgkb Tofu ug{ ;Sg ]] ]]M -!_ k|d'vn] pkk|d'v dfkm{t gu/kflnsf;dIf / pkk|d'v tyf

;b:ox¿n] k|d'v;dIf /fhLgfdf lbO{ kbTofu ug{ ;Sg]5g\ .

-@_ pkbkmf -!_ df pNn]v ePb]lv afx]s gu/ kl/ifb\sf cGo ;b:ox¿n]

k|d'v;dIf /fhLgfdf lbO{ kbTofu ug{ ;Sg]5g\ .

*%=*%=*%=*%= ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]UotfMMMM gu/kflnsfsf] ;b:odf lgjf{lrt jf dgf]gLt x'g

b]xfoadf]lhdsf] of]Uotf x'g' kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf x'g of]Uotf

k'u]sf],

-u_ gu/kflnsfnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO ;s]sf],

-3_ gu/kflnsf;Fu 7]Ssf k§f jf rn crn ;DklQ ;DaGwL Jojxf/df s'g}

lghL :jfy{ gePsf],

Page 53: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

53

www.lawcommission.gov.np

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

t/, c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLg jif{ JotLt ePsf] .

-5_ cGo k|rlnt sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

*^=*^=*^=*^= ;b:;b:;b:;b:otf sfod g/xgotf sfod g/xgotf sfod g/xgotf sfod g/xg ]] ]]M b]xfosf] cj:yfdf gu/kflnsfsf] ;b:otf sfod /xg]

5}gM–

-s_ bkmf *% adf]lhdsf] of]Uotf gePdf,

-v_ cfkm" a;f]af; ul/cfPsf] j8f jf ;f] sf] efu ;DalGwt gu/ If]qaf6

lemlsPdf jf cGo s'g} ufpF ljsf; If]q jf gu/ If]qdf uflePdf,

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efklt, pk;efklt jf ;b:osf] kbdf lgjf{lrt

ePdf jf lhNnf kl/ifb\sf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgdf pDd]bjf/ ePdf jf

/fli6«o ;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-ª_ dgfl;a dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd gu/kflnsfsf]

a}7sdf cg'kl:yt ePdf,

t/ To:tf] ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf]

;b:otf sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-r_ k|rlnt sfg'gadf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L

cleof]u jf tLg jif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo

kfPdf,

-5_ bkmf *@ adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf,

-h_ cfˆgf] kbaf6 /fhLgfdf lbPdf,

Page 54: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

54

www.lawcommission.gov.np

-em_ d[To' ePdf .

*&=*&=*&=*&= ;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg ]{]{ ]{]{M ;b:on] bkmf *# adf]lhd zky u|x0f u/]sf]

ldltn] tL; lbgleq cfkm" / cfˆgf] Psf3/ ;uf]nsf kl/jf/sf] ;b:osf] gfddf

/x]sf] rn crn ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .

t/ k|d'v / pkk|d'vn] cfkm" kbaf6 x6]kl5 klg kbaf6 x6]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg]{5 .

**=**=**=**= gu/kflnsfsf] juL{s/0fgu/kflnsfsf] juL{s/0fgu/kflnsfsf] juL{s/0fgu/kflnsfsf] juL{s/0fMMMM -!_ bkmf *) adf]lhd ul7t gu/kflnsfx¿nfO{ g]kfn

;/sf/n] hg;+Vof, cfo;|f]]t / cGo zx/L ;'ljwfsf] cfwf/df b]xfoadf]lhd

juL{s/0f ug{ ;Sg]5M–

-s_ dxfgu/kflnsf,

-v_ pkdxfgu/kflnsf,

-u_ gu/kflnsf .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd juL{s[t b]xfosf gu/kflnsfdf b]xfoadf]lhdsf]

hg;+Vof tyf zx/L ;'ljwf x'g kg]{5M–

-s_ dxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfM sDtLdf tLg nfv hg;+Vof ePsf] /

Go"gtd rfnL; s/f]8 ?k}ofF jflif{s cfo;|f]t eO{ ljB't,

vfg]kfgL, ;+rf/sf] ;'ljwf ePsf], gu/sf] k|d'v ;8s ;fy}

zfvf ;8sx¿ ;d]t kSsL ePsf], :jf:Yo ;]jf;DaGwL

ljlzi7 k|s[ltsf] ;]jf pknAw ePsf], cGt/f{li6«o v]ns''b

sfo{qmdsf nflu cfjZos k"jf{wf/ ePsf], pRr lzIffsf

nflu ljleGg ljifox¿df kof{Kt cj;/x¿ ePsf] / sDtLdf

Pp6f ljZjljBfno :yfkgf x'g'sf] ;fy} cGo o:t} kof{Kt

zx/L ;'ljwf ePsf] / pkdxfgu/ kflnsf e};s]sf] .

-v_ pkpkpkpkdxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfdxfgu/kflnsfM sDtLdf Ps nfv hg;+Vof ePsf] /

Go"gtd bz s/f]8 ?k}ofF jflif{s cfo;|f]t eO{ ljB't,

Page 55: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

55

www.lawcommission.gov.np

vfg]kfgL, ;+rf/sf] ;'ljwf ePsf], gu/sf k|d'v

;8sx¿;d]t kSsL e};s]sf], pRr:t/Lo lzIff tyf

:jf:Yo ;]jfsf] ;'ljwf ePsf], /fli6«o tyf cGt/f{li6«o

:t/sf] v]ns'b sfo{qmdsf nflu ;fdfGo Joj:yf ePsf],

;fj{hlgs pBfgx¿ / gu/ ;efu[xsf] Joj:yf ePsf] /

cGo To:t} cfjZos zx/L ;'ljwf x'g'sf] ;fy} gu/kflnsf

e} ;s]sf] .

-u_ gu/kflnsfgu/kflnsfgu/kflnsfgu/kflnsfM sDtLdf aL; xhf/ hg;+Vof / Go"gtd krf;

nfv ?k}ofF jflif{s cfo ;|f]]t tyf ljB't, ;8s, vfg]kfgL,

;+rf/ / cGo To:t} Go"gtd zx/L ;'ljwf ePsf] cw{ zx/L

If]q .

t/ kxf8L / lxdfnL If]qdf ;8s ;'ljwf geP

tfklg sDtLdf bz xhf/ hg;+Vof / Go"gtd kfFr nfv

?k}ofF jflif{s cfo;|f]]t eP k'Ug] 5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; cl3 sfod

eO;s]sf gu/kflnsfx¿nfO{ o; Joj:yfn] c;/ kfg]{ 5}g .

-$_ s'g} gu/sf] P]ltxfl;s k'/ftflTjs j:t' / snf ;+:s[lt ;+/If0f ug{

g]kfn ;/sf/n] tf]lsPsf] cfwf/df ;f+:s[lts gu/ ;d]t 3f]if0ff ug{ ;Sg]5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––$$$$

a}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnLa}7s / sfo{ k|0ffnL

*(=*(=*(=*(= j8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sj8f ;ldltsf] a}7sM M M M -!_ j8f ;ldltsf] a}7s sDtLdf dlxgfsf] Ps k6s

a:g]5 .

-@_ j8fWoIfn] ldlt, ;do / :yfg tf]sL j8f ;ldltsf] a}7s af]nfpg]5 .

Page 56: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

56

www.lawcommission.gov.np

-#_ j8f ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf j8fWoIfn] ug]{5 / lghsf]

cg'kl:yltdf a}7sdf pkl:yt j8f ;ldltsf ;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 5fg]sf]

;b:on] j8f ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-$_ cWoIftf ug]{ JolQm;lxt tLghgf ;b:osf] ax'dtn] a}7ssf] lg0f{o x'g

;Sg]5 .

-%_ j8f ;ldltsf] a}7s;DaGwL cGo s'/f j8f ;ldlt cfkm}n] lgwf{/0f

u/]adf]lhd x'g]5 .

()=()=()=()= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] a}7ssf] a}7ssf] a}7ssf] a}7sMMMM -!_ gu/ kl/ifb\sf] a}7s ;fwf/0ftof jif{sf] b'O{k6s a:g]5 .

-@_ gu/ kl/ifb\sf] a}7s gu/kflnsfsf] k|d'vn] af]nfpg]5 .

-#_ k|To]s jif{ gu/ kl/ifb\sf] a}7s ;fdfGotof >fj0f d;fGt / kf}if

d;fGtleq af]nfpg' kg]{5 .

-$_ gu/ kl/ifb\\sf] k|To]s a}7sdf pkl:yt ;b:ox¿n] gu/kflnsfsf

;b:ox¿ afx]s kl/ifb\\sf cGo ;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 5fg]sf] ;b:on]

gu/kl/ifb\\sf] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

t/ gu/ kl/ifb\\sf] a}7sdf cWoIfsf] 5gf}6 x'g'eGbf cl3 gu/ kl/ifb\sf

pkl:yt ;b:ox¿ dWo] pd]/sf] lx;fan] h]i7 ;b:on] ;f] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-%_ gu/kflnsfsf] ;lrjn] gu/ kl/ifb\sf] ;lrjsf] sfd ug]{5 .

-^_ gu/ kl/ifb\sf] a}7s a:g] ldlt, ;do / :yfgsf] ;"rgf tyf ljifo

;"rL a}7s a:g] lbg eGbf sDtLdf kGw| lbg cufj} gu/kflnsfsf] k|d'vsf]

lgb]{zgdf ;lrjn] gu/ kl/ifb\sf ;a} ;b:ox¿nfO{ k7fpg' kg]{5 .

-&_ gu/kl/ifb\sf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf] ;b:o;+Vofsf] %) k|ltzt

;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .

-*_ u0fk"/s ;+Vofsf] cefjdf gu/ kl/ifb\sf] a}7s a:g g;s]df ;ft

lbgsf] ;"rgf lbO{ csf]{ a}7s af]nfpg' kg]{5 . ;f] a}7ssf] u0fk"/s ;+Vof Ps ltxfO{

Page 57: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

57

www.lawcommission.gov.np

x'g]5 . ;f] u0fk"/s ;+Vof klg k"/f x'g g;s]df ;f] sf] ef]lnkN6 k'gM csf]{ a}7s

af]nfpg' kg]{5 ;f] a}7sdf hlt;'s} ;b:o pkl:yt eP klg a}7s ;~rfng x'g]5 .

-(_ gu/ kl/ifb\sf Ps ltxfO{ ;b:ox¿n] s'g} vf; ljifodf 5nkmn ug{

a}7s af]nfO{ kfpF egL k|d'v;dIf lnlvt cg'/f]w u/]df To;/L cg'/f]w u/]sf] ldltn]

tL; lbgleq gu/ kl/ifb\sf] ljz]if a}7s af]nfpg' kg]{5 .

-!)_ gu/ kl/ifb\sf] a}7sdf lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-!!_ gu/ kl/ifb\sf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

(!=(!=(!=(!= gu/kflnsfsf] a}7sgu/kflnsfsf] a}7sgu/kflnsfsf] a}7sgu/kflnsfsf] a}7sMMMM -!_ gu/kflnsfsf] a}7s sDtLdf dlxgfsf] Ps k6s

a:g]5 .

-@_ k|d'vsf] cfb]z cg';f/ ;lrjn] gu/kflnsfsf] a}7s af]nfpg]5 .

t/ tLg dlxgf;Dd klg k|d'vn] a}7s af]nfpg] cfb]z glbPdf Ps ltxfO{

;b:ox¿sf] lnlvt cg'/f]wdf ;lrjn] gu/kflnsfsf] a}7s af]nfpg]5 .

-#_ gu/kflnsfsf] a}7ssf] cWoIftf k|d'vn] ug]{5 / lghsf] cg'kl:yltdf

pkk|d'vn] / pkk|d'v klg cg'kl:yt ePdf a}7sdf pkl:yt ;b:ox¿n] cfkm"

dWo]af6 5fg]sf] ;b:on] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-$_ gu/kflnsfsf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf] ;b:o ;+Vofsf] krf;

k|ltzt ;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .

-%_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DalGwt Onfsf ;b:onfO{ gu/kflnsfsf]

a}7sdf efu lngsf] nflu cfdGq0f ug'{kg]{5 .

-^_ gu/kflnsfsf] a}7ssf] lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-&_ gu/kflnsfsf] a}7s;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

(@=(@=(@=(@= a}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oMMMM -!_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s gu/ kl/ifb\ /

gu/kflnsfsf] a}7ssf] lg0f{o pkl:yt ;b:ox¿sf] ax'dtsf] cfwf/df ul/g]5 .

Page 58: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

58

www.lawcommission.gov.np

t/ bkmf ($ sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -v_ / -u_ adf]lhdsf] k|:tfj

;DjGwdf lg0f{o ubf{ ;Dk"0f{ ;b:o ;+Vofsf] ax'dtsf] cfjZostf x'g]5 .

-@_ gu/ kl/ifb\ / gu/kflnsfsf] a}7sdf dt a/fa/ ePdf a}7ssf]

cWoIftf ug]{ JolQmn] lg0ff{os dt lbg]5 .

(#=(#=(#=(#= j8f ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/j8f ;ldltsf] sfd st{Jo / clwsf/M gu/kflnsf cGtu{tsf] k|To]s j8f

;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ j8fleqsf] hg;+Vof, 3/, hUuf, kf6L, kf}jf, wd{zfnf, d7, dlGb/, u'Djf,

dl:hb, b]j:yn, db/;f, klt{ hUuf, kf]v/L, tnfp, Ogf/, s'jf, wf/f,

9'Fu]wf/f cflbsf] nut /fVg tyf ;+/If0f ug{ gu/kflnsfnfO{ ;xof]u ug]{ .

-v_ j8fleqsf] af6f], ;8s, k'n, 9n, kf]v/L, tnfp, Ogf/, s'jf, 9'Fu]wf/f, wf/f,

axfn, d7, dlGb/, u'Daf cflb ;kmf ;'U3/ /fVg] .

-u_ j8fleqsf] kmf]x/ d}nf / ;8]un]sf j:t'x¿ kmF\ofSg] tyf rf]s / uNnL ;kmf

/fVg] tyf ;/;kmfOsf] lgldQ j8faf;Lx¿nfO{ clek|]l/t ug]{ k|aGw ug]{ .

-3_ j8fleqsf] gx/, s'nf], k}gL cflbsf] x]/larf/ ug]{ .

-ª_ j8fleqsf] klt{ hUuf / 8fF8f, eL/, kfvf cflbdf j[Iff/f]k0f ug{ / jftfj/0f

;+/If0fdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-r_ j8fdf :jf:Yo s]Gb|, :jf:Yorf}sL cflbsf] Joj:yfkgdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-5_ j8fdf ljBfno tyf k':tsfnosf] :yfkgf / ;~rfngdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-h_ 5f8f eO{ lx+8]sf rf}kfofx¿ kqmfp u/L ;DalGwt lgsfodf a'emfpg] .

-em_ j8fleqsf] uNnL tyf ;8sdf ljh'nL aQLsf] k|aGw ug]{ .

-`_ j8f ;ldltsf] cfo / Joosf] lx;fa tyf cGo sfuhftx¿ ;'/lIft /fVg] .

-6_ j8fleq ;'ky d"Nodf vfBfGg tyf cGo cfjZos j:t'sf] laqmLsf] nflu

gu/kflnsfnfO{ ;xof]u k'¥ofpg] .

Page 59: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

59

www.lawcommission.gov.np

-7_ v]ns'b ljsf;sf] nflu v]ns'bsf ;dfgx¿ ljt/0f ug]{ / efiff ;+:s[ltsf]

ljsf;sf] nflu snf, gf6s tyf ;f+:s[lts sfo{qmdx¿sf] cfof]hgf ug{

;xof]u ug]{ .

-8_ j8fdf c;Qm la/fdL ePsf] a]jfl/; jf c;xfo JolQmnfO{ glhssf]

c:ktfn jf :jf:Yo s]Gb|df k'¥ofO{ cf}ifwf]krf/ u/fpg] .

-9_ j8fdf s'g} c;xfo jf j]jfl/; JolQmsf] d[To' ePdf lghsf] bfx ;+:sf/sf]

Joj:yf ldnfpg] .

-0f_ j8fsf afnaflnsfx¿nfO{ la=l;=lh=, kf]lnof]sf] Joj:yf ug]{ tyf ;?jf

/f]usf] /f]syfdsf] Joj:yf ug]{ .

-t_ j8fjf;Lx¿nfO{ JolQmut 36gf btf{ ug{ pTk|]l/t ug]{ .

-y_ gu/jf;Lx¿sf] r]tgf:t/ psf:g ljleGg lqmofsnfk ug{ ;xof]u ug]{ .

-b_ ktL{ hUuf ;+/If0f ug{ ;xof]u ug]{ .

-w_ j8fleqsf k|frLg :df/sx¿sf] ;+/If0f ug{ ;xof]u ug]{ .

-g_ j8fleqsf P]ltxfl;s, k'/ftflTjs, ;f+:s[lts tyf wfld{s dxTjsf

dlGb/x¿sf] ;+/If0f ug{ ;xof]u ug]{ .

-k_ df}lnstf emlNsg] ;f+:s[lts gfrufg tyf ehg ;d]tnfO{ lg/Gt/tf lbg

gu/kflnsfnfO{ ;xof]u ug]{ .

-km_ j8fleqsf lk5l8Psf hghflt, c;xfo, ckf+u tyf j]jfl/; JolQmx¿sf]

;+/If0f / lhljsf]kfh{g ;DjGwL sfo{df ;xof]u k'¥ofpg] .

-a_ ;DalGwt gu/kflnsfn] lbPsf] lgb]{zg tyf cfb]zadf]lhdsf] cGo sfd

ug]{ .

Page 60: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

60

www.lawcommission.gov.np

($=($=($=($= gu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifbgu/ kl/ifb\\ \\sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ gu/ kl/ifb\sf] sfd, st{Jo /

clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ gu/kflnsfn] k]z u/]sf] ah]6, of]hgf tyf sfo{qmdx¿

kfl/t ug]{ .

-v_ gu/kflnsfn] k|:tfj u/]sf s/, b:t'/, z'Ns cflb nufpg]

tyf p7fpg] ;DaGwL k|:tfj kfl/t ug]{ .

-u_ gu/kflnsfn] k|:tfj u/]sf] C0f lng] jf crn ;DklQ

a]rlavg jf x:tfGt/0f ug]{ ;DjGwL k|:tfj kfl/t ug]{ .

-3_ gu/kflnsfsf] n]vfk/LIf0f k|ltj]bgaf6 sfod ePsf

a]?h'dfly 5nkmn u/L k|rlnt sfg'gadf]lhd lgoldt ug{

gldNg] a]?h'sf] xsdf a]?h' km5\of}{6sf] nflu cfjZos

sf/jfxL ug{ gu/kflnsfnfO{ lgb]{zg lbg] .

-ª_ gu/kflnsfn] cfˆgf] cfGtl/s ;|f]]taf6 Joxf]l/g] u/L k|:tfj

u/]sf] sd{rf/Lsf] b/jGbL, kfl/>lds, eQf tyf cGo

;'ljwfdf cfjZostfcg';f/ :jLs[lt lbg] .

-r_ gu/kflnsfsf] k|zf;lgs sfo{x¿sf] d"NofÍg u/L

gu/kflnsfnfO{ cfjZos lgb]{zg lbg] .

-5_ gu/ If]qleq ;+rflnt ljsf; lgdf{0f sfo{x¿sf] d"NofÍg

u/L cfjZos lgb]{zg lbg] .

-h_ gu/kflnsfsf] ljlgod :jLs[t ug]{ .

-em_ tf]lsPsf] cGo sfd ug]{ .

-@_ gu/ kl/ifb\n] gu/ kl/ifb\sf] s'g} Ps ;b:osf] cWoIftfdf lgh;lxt

a9Ldf kfFr hgf ;b:ox¿ /x]sf] Ps n]vf–;ldltsf] u7g ug]{5, o:tf] ;ldltsf]

sfd, st{Ao / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

Page 61: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

61

www.lawcommission.gov.np

-#_ gu/ kl/ifb\nfO{ ljleGg ljifodf cfjZos ;Nnfx / ;'emfj lbgsf] nflu

pkbkmf -@_ adf]lhdsf] n]vf ;ldltdf /xg] ;b:ox¿ afx]s gu/ kl/ifb\sf cGo

;b:ox¿nfO{ tf]lsPadf]lhdsf ljifout ;ldltx¿df /xg] u/L gu/ kl/ifb\n]

ljleGg ;ldltx¿ u7g ug{ ;Sg]5 .

-$_ gu/ kl/ifb\sf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

(%=(%=(%=(%= ;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg ]] ]]M -!_ gu/kflnsfn] cfjZos 7fg]df cfˆgf]

sfddf ;xof]u k'¥ofpg ;dfh;]jL, a'l4hLjL, k|fljlws 1fg ;Lk ePsf tLgb]lv gf}

hgf;Ddsf] Ps ;Nnfxsf/ ;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

-@_ ;Nnfxsf/ ;ldlt ;DaGwL cGo s'/f tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

(^=(^=(^=(^= gu/kflnsfsf] sfd, st{Jo / clwsf/gu/kflnsfsf] sfd, st{Jo / clwsf/gu/kflnsfsf] sfd, st{Jo / clwsf/gu/kflnsfsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ gu/ kl/ifb\\sf] lg0f{o / lgb]{zgx¿

sfof{Gjog ug{'', u/fpg'sf] cltl/Qm gu/kflnsfn] gu/kflnsf If]qdf clgjfo{ ¿kdf

ug'{ kg]{ sfd / st{Jo b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ cy{ ;DaGwLcy{ ;DaGwLcy{ ;DaGwLcy{ ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsfsf] jflif{s ah]6, of]hgf / sfo{qmdx¿ tof/

u/L gu/ kl/ifb\df k]z ug]{ .

-@_ cfo / Joosf] n]vf / tT;DaGwL cGo sfuhftx¿

cBfjlws ¿kdf /fVg] .

-#_ :jLs[t ah]6sf] kl/lwleq /xL gu/kflnsfsf] lg0f{o

sfof{Gjog ug{ /sd vr{ ug]{ .

-$_ gu/ kl/ifb\n] :jLs[t u/]sf] s/, b:t'/, z'Ns cflb

p7fpg] .

Page 62: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

62

www.lawcommission.gov.np

-v_ ef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLef}lts ljsf; ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsf If]qsf] e"–pkof]u gS;f agfO{ cf}Bf]lus,

cfjf;Lo, s[lif, dgf]/Ghg :yn cflb If]q tf]Sg] /

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-@_ gu/kflnsf If]qdf cfjf; of]hgf agfO{ sfof{Gjog ug]{,

u/fpg] .

-#_ gu/kflnsf If]qdf vfg]kfgL / 9n lgsf; ;DaGwL of]hgf

sfof{Gjog ug]{ tyf To;sf] ;~rfng / dd{t ;+ef/ ug]{,

u/fpg] .

-$_ gu/kflnsf If]qleqsf ljleGg 7fpFx¿df xl/of] If]q, pBfg

/ dgf]/Ghg :ynx¿sf] ljsf; ug]{, u/fpg] .

-%_ gu/kflnsf If]qsf ljleGg 7fpFx¿df ;fj{hlgs ;f}rfnosf]

Joj:yf ug]{, u/fpg] .

-^_ gu/kflnsf If]qdf lgdf{0f ul/g] 3/, ejg cflbsf] gS;f

kf; ug]{, u/fpg] .

-&_ ;fd'bflos ejg tyf lj>fd u[x agfpg] .

-u_ hnhnhnhn;|f]]t;|f]]t;|f]]t;|f]]t, jftfj/0f / ;/;kmfO ;DaGwL, jftfj/0f / ;/;kmfO ;DaGwL, jftfj/0f / ;/;kmfO ;DaGwL, jftfj/0f / ;/;kmfO ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsf If]qdf /x]sf vf]nfgfnf, s'jf, Ogf/, kf]v/L,

tnfp, 9'Fu]wf/f cflbsf] ;+/If0f u/L ;b'kof]u ug]{, u/fpg] .

-@_ gu/kflnsf If]qdf l;+rfO{ of]hgf nfu" ug'{ kg]{ ePdf

To;sf] of]hgf agfO{ sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-#_ gu/kflnsf If]qdf ;+efljt gbL, s6fg, af9L tyf e"–Ifo

cflbsf] lgoGq0f / /f]syfd ug]{, u/fpg] .

Page 63: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

63

www.lawcommission.gov.np

-$_ gu/kflnsf If]qdf x'g] hn, jfo' tyf WjgL k|b"if0f lgoGq0f

u/L jftfj/0f ;+/If0f ug]{ sfo{df ;xof]u ug]{, u/fpg] .

-%_ gu/kflnsf If]qleqsf jg, jg:klt tyf cGo k|fs[lts

;Dkbfsf] ;+/If0f ug]{, u/fpg] .

-^_ gu/kflnsf If]qdf ;/;kmfO{sf] sfo{qmd ;~rfng ug]{,

u/fpg] .

-&_ kmf]x/ d}nf ;+sng, 9'jfgL tyf tx nufpg] ;DaGwL sfdsf]

;~rfng / Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

-*_ gu/kflnsf If]qdf ljB't pTkfbg tyf ljt/0f ug]{,

u/fpg] .

-3_ lzIff tyf v]ns"b ljsf; ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ljsf; ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ljsf; ;DaGwLlzIff tyf v]ns"b ljsf; ;DaGwLM

-!_ cfˆgf] ;|f]taf6 gu/kflnsf If]qdf k"j{–k|fylds ljBfnox¿

:yfkgf, ;~rfng / Joj:yfkg ug]{ tyf :yfkgf ug{

cg'dlt lbg] .

-@_ gu/kflnsf If]qleq ;~rfng ePsf ljBfnox¿sf]

;~rfng / Joj:yfkgdf ;xof]u k'¥ofpg] / To:tf

ljBfnox¿sf] :yfkgf / vf/]hLsf] l;kmfl/z ug]{ .

-#_ gu/kflnsf If]qleq dft[efiffdf k|fylds txsf] lzIff

pknAw u/fpg ;xof]u ug]{ .

-$_ cfly{s b[li6n] cToGt lk5l8Psf pTkLl8t hghfltx¿sf

5fq–5fqfx¿nfO{ 5fqj[lQ lbg] Joj:yf ldnfpg] .

-%_ gu/kflnsf :t/Lo k|f}9 lzIff tyf cgf}krfl/s lzIff

;DaGwL sfo{qmd tof/ u/L sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

Page 64: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

64

www.lawcommission.gov.np

-^_ gu/kflnsf If]qdf k':tsfno tyf jfrgfnosf] :yfkgf,

;~rfng tyf Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

-&_ v]ns"b ljsf; sfo{qmdx¿ agfO{ sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-*_ gu/kflnsf :t/Lo v]ns"b ljsf; ;ldlt u7g u/L

v]ns"bsf] ljsf; ug]{, u/fpg] .

-ª_ ;+:s[lt ;DaGwL;+:s[lt ;DaGwL;+:s[lt ;DaGwL;+:s[lt ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsf If]qleqsf ;f+:s[lts tyf wfld{s dxTjsf

:yfgx¿sf] nut tof/ u/L ltgLx¿sf] dd{t ;+ef/ u/L

;+/If0f / ;Da4{g ug]{, u/fpg] .

-@_ gu/kflnsf If]qleqsf k'/ftflTjs j:t', efiff, wd{, snf /

;+:s[ltsf] ;+/If0f, ;+j4{g Pj+ k|of]u ug]{, u/fpg] .

-r_ lgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsf If]qleq g]kfn ;/sf/sf] lhDdfdf /x]sf]

;8safx]s cfjZos kg]{ sRrL, kSsL ;8s, k'n,

sne6{x¿sf] of]hgf agfO{ lgdf{0f tyf dd{t ;+ef/ ug]{,

u/fpg] .

-@_ gu/kflnsf If]qleq a;kfs{, l/S;f, 6fFuf, 6«s cflbsf]

kfls{Ë Joj:yf ug]{, u/fpg] .

-#_ gu/kflnsfsf] oftfoft cfjZostfnfO{ ljrf/ u/L 7]nf,

l/S;f, 6fFuf cflbsf] clwstd xb\ tf]Sg] / ltgLx¿nfO{ btf{

u/L gDa/ lbg] .

-5_ :jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwL:jf:Yo ;]jf ;DaGwLM

-!_ gu/:t/Lo c:ktfn, cfo'j]{lbs cf}ifwfno / :jf:Yo

s]Gb|x¿sf] ;~rfng / Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

Page 65: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

65

www.lawcommission.gov.np

-@_ gu/kflnsf If]qleq :jf:Yo rf}sL tyf pk–:jf:Yo

rf}sLx¿ vf]Ng], ;~rfng / Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

-#_ kl/jf/ lgof]hg, dft[lzz' sNof0f, lj:tfl/t vf]k, kf]if0f,

hg;+Vof lzIff / hg:jf:Yo ;DaGwL sfo{qmdx¿sf] th'{df /

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-$_ dxfdf/L tyf ;+qmfds /f]usf] /f]syfdsf] Joj:yf ug]{,

u/fpg] .

-%_ gu/kflnsf If]qdf hg:jf:Yosf] nflu xflgsf/s rLhj:t'sf]

;fj{hlgs k|of]udf /f]s nufpg] jf x6fpg] .

-^_ hg:jf:Yodf k|lts"n c;/ kg]{ lsl;dsf pkef]Uo j:t'sf]

a]rljvg / pkef]udf /f]s nufpg] .

-h_ ;dfh sNof0f ;DaGwL;dfh sNof0f ;DaGwL;dfh sNof0f ;DaGwL;dfh sNof0f ;DaGwLM

-!_ a]jfl/; d[ts JolQmsf] bfx ;+:sf/sf] Joj:yf ug]{, 6'x'/f,

c;xfo tyf cgfyx¿sf] nflu cgfynosf] Joj:yf ug]{,

u/fpg] .

-@_ dlxnf tyf afnaflnsfsf] lxt / sNof0f;DaGwL sfo{qmd

;~rfng ug]{ tyf cg}lts k]zf Jofkf/ lgoGq0f;DaGwL

sfo{ ug]{, u/fpg] .

-em_ pBf]u tyf ko{6g ;DaGwLpBf]u tyf ko{6g ;DaGwLpBf]u tyf ko{6g ;DaGwLpBf]u tyf ko{6g ;DaGwLM

-!_ gu/kflnsf If]qdf 3/]n', ;fgf tyf demf}nf pBf]usf]

k|j4{gdf pTk]|/ssf] sfd ug]{, u/fpg] .

-@_ gu/kflnsf If]qleqsf] k|fs[lts, ;f+:s[lts tyf ko{6sLo

;Dkbfsf] ;+/If0f, ;Da4{g, lj:tf/ / ;b'kof]u ug]{, u/fpg] .

Page 66: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

66

www.lawcommission.gov.np

-`_ ljljwljljwljljwljljwM

-!_ gu/kflnsf If]qsf] ;8ssf] bfofF afofF / cGo cfjZos

7fpFdf j[Iff/f]k0f ug]{ .

-@_ sfGhL xfp;, k'zjwzfnf /fVg] :yfgsf] lgwf{/0f / Joj:yfkg

ug]{ .

-#_ gu/kflnsf If]qsf] P]nfgL tyf ;/sf/L klt{ hUufx¿sf]

;+/If0f ug]{ .

-$_ d;fg 3f6sf] lgwf{/0f / Joj:yfkg ug]{ .

-%_ Jofkf/ tyf jfl0fHosf] ljsf;sf] nflu sfd ug]{ .

-^_ gu/kflnsfsf] ljlgod th'{df u/L gu/ kl/ifb\df k]z ug]{ .

-&_ b}jL k|sf]k lgoGq0f ug]{ ;DaGwdf cfjZos sfd ug]{ .

-*_ gu/kflnsf If]qleqsf] hg;+Vof tyf 3/ hUufsf] nut

/fVg] .

-(_ k|rlnt sfg'gadf]lhd hGd, d[To' tyf cGo JolQmut 36gf

btf{ ug]{ .

-!)_ gu/kflnsf If]qleqsf c;xfo, cgfy / ckf+u

afnaflnsfx¿sf] nut /fVg] / ltgLx¿nfO{ pko'Qm 7fpFdf

/fVg] Joj:yf ug]{ .

-!!_ ax'nf tyf 5f8f s's'/ df/L ;fj{hlgs lxtsf] ;'/Iff ug]{ /

d/]sf kz'k+IfL uf8\g] 7fpF tf]Sg] .

-!@_ vt/f pTkGg ug]{ ?v sf6\g nufpg], 3/ kvf{n cflb

eTsfpg nufpg] .

-!#_ gu/kflnsf If]qsf] 3/sf] Ans gDa/ cBfjlws /fVg] .

Page 67: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

67

www.lawcommission.gov.np

-!$_ kz' awzfnfsf] k|aGw ug]{ .

-!%_ 5f8f kz' kqmfp u/L lnnfd ug]{ .

-!^_ uNnL tyf ;8sdf aQLsf] Joj:yf ug]{ .

-!&_ gu/kflnsf If]qdf l;g]df xn vf]Ng :jLs[lt lbg] .

-!*_ xf6, ahf/ d]nf cflbsf] k|aGw ug]{, u/fpg] .

-!(_ af?0f oGqsf] ;~rfng / Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

-@)_ s'g} ljlzi6 JolQmnfO{ gu/sf] ;Ddfgfy{ ljlzi6 JolQmsf]

¿kdf ;Ddfg k|bfg ug]{ .

-@!_ gu/kflnsf If]qsf] ljsf; ;DaGwL cGo sfdx¿ ug]{,

u/fpg] .

-@@_ ;xsfl/tfsf] ljsf;sf] nflu ;xof]u k'¥ofpg] .

-@#_ ;lrjsf] sfo{sf] d"Nof+sg u/L l;kmfl/z;lxt

clVtof/jfnf;dIf k7fpg] .

-@$_ gu/kflnsfnfO{ cfo–cfh{g x'g] ;xsf/L, cf}Bf]lus tyf

Joj;flos sfo{qmd lghL If]qsf] ;d]t nufgLdf ;~rfng

ug{ k|f]T;flxt ug]{, u/fpg] .

-@%_ ;xsfl/tfdf cfwfl/t ljljw sfo{qmdx¿ th'{df u/L

;~rfng ug]{, u/fpg] .

-@^_ k|rlnt sfg'gadf]lhd tf]lsPsf cGo sfdx¿ ug]{ .

-@_ gu/kflnsfn] pkbkmf -!_ adf]lhdsf sfd, st{Josf] cltl/Qm

gu/kflnsf If]qdf b]xfoadf]lhdsf P]lR5s sfdx¿ ;d]t ug{ ;Sg]5M–

-s_ gu/kflnsf If]qleq :t/o'Qm ljBfno lzIff pknAw u/fpg

cfjZos Joj:yf ldnfpg] .

Page 68: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

68

www.lawcommission.gov.np

-v_ gu/kflnsf If]qaf6 lg/If/tf lgd"{n kfg{ ;fIf/tf sfo{qmdx¿

;~rfng ug]{ .

-u_ gu/kflnsf If]qsf ljleGg 7fpFx¿df k':tsfno tyf

jfrgfnox¿ :yfkgf u/L ;~rfng ug]{ .

-3_ gu/kflnsf If]qleq cJojl:yt a;f]af; lgoGq0f ug]{ .

-ª_ lgb]{lzt hUuf ljsf;, e"–pkof]u h:tf sfo{x¿sf]

dfWodaf6 gu/sf] agfj6 tyf ljsf;nfO{ Jojl:yt

t'Nofpg] .

-r_ a[4 tyf cgfy cf>dx¿sf] Joj:yf ug]{ .

-5_ ljB't cfk"lt{ / ;+rf/ ;'ljwfsf] Joj:yf ldnfpg] .

-h_ gu/kflnsfdf dgf]/Ghg :yn, s[8f:yn, ;Fu|xfno,

lrl8ofvfgf, kfs{ cflbsf] Joj:yf ldnfpg] .

-em_ a]/f]huf/L sd ug{ a]/f]huf/x¿sf] tYof+s ;+sng u/L

/f]huf/d"ns sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]{ .

-`_ gbL k|b"if0f lgoGq0f ug{ sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]{ .

-6_ gu/kflnsf If]qdf PDa'n]G; ;]jf pknAw u/fpg] .

-7_ gu/kflnsf If]qdf ;j jfxgsf] Joj:yf ldnfpg] .

-8_ b}jL k|sf]kaf6 x'g] wghgsf] IftL sd ug{ lg/f]wfTds tyf

p4f/sf sfo{x¿ ug]{ .

-#_ gu/kflnsf If]qdf ug'{ kg]{ ljsf; lgdf{0f sfo{sf] nflu pkef]Qmf ;d"x

tyf cGo u}/ ;/sf/L ;+:yfx¿nfO{ k|f]T;flxt u/L oyf;+ej To:tf ;d"x jf

;+:yfx¿ dfkm{t ug'{ u/fpg' kg]{5 .

Page 69: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

69

www.lawcommission.gov.np

-$_ gu/kflnsfn] of] P]g tyf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod tyf

ljlgodadf]lhd cfk"mnfO{ k|fKt ePsf] clwsf/sf] k|of]u ug]{5 .

(&=(&=(&=(&= k|d'vsf] sfd, st{Jok|d'vsf] sfd, st{Jok|d'vsf] sfd, st{Jok|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf// clwsf// clwsf// clwsf/M -!_ k|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ gu/ kl/ifb\ / gu/kflnsfsf] a}7s af]nfpg] .

-v_ gu/ kl/ifb\ / gu/kflnsfsf] a}7sdf cfjZos k|:tfj /

sfuhft k]z ug]{, u/fpg] .

-u_ gu/kflnsfsf] cfDbfgL, vr{sf] lx;fa / cGo sfuhkqx¿

;'/lIft ;fy /fVg], /fVg nufpg] .

-3_ gu/kflnsfsf] lg0f{o sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-ª_ gu/kflnsfsf] b}lgs k|zf;gsf] /]vb]v / lgoGq0f ug]{,

u/fpg] .

-r_ k|rlnt sfg'gadf]lhd cfjZos l;kmfl/z ug]{ .

-5_ gu/kflnsfsf] rn crn ;DklQ x]/larf/ tyf dd{t ;+ef/

ug]{, u/fpg] .

-h_ gu/kflnsfsf] ah]6 / of]hgf th'{df ug]{ ;DaGwdf

cfjZos Joj:yf ldnfpg] .

-em_ pkk|d'v / ;b:ox¿nfO{ ljifout sfo{ ljefhg ug]{ tyf

pkk|d'v, ;b:o tyf ;lrjnfO{ sfh v6fpg],

-`_ ;ft lbgeGbf a9L ;do gu/kflnsfdf pkl:yt x'g g;Sg]

ePdf pkk|d'vnfO{ sfo{ef/ lbg] / pkk|d'v klg gePdf

pd]/sf] cfwf/df h]i7 ;b:o jf cGo s'g} ;b:onfO{

sfo{ef/ lbg] .

-6_ j8f;b:ox¿sf] sfdsf] afF8kmfF8 ug]{ .

Page 70: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

70

www.lawcommission.gov.np

-7_ tf]lsPsf] cGo sfdx¿ ug]{ .

-@_ k|d'vn] dgfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] If]q

5f]8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf] nflu dgfl;j sf/0f xf], xf]Og eGg] k|Zg

p7]df gu/kflnsfn] lg0f{o ug]{5 .

(*=(*=(*=(*= pkkpkkpkkpkk|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ pkk|d'vsf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ k|d'vsf] cg'kl:yltdf sfo{afxs eO{ sfd ug]{ .

-v_ tf]lsPsf] cGo sfdx¿ ug]{ .

-@_ pkk|d'vn] dgfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] If]q

5f]8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf] nflu dgfl;j sf/0f xf], xf]Og eGg] k|Zg

p7]df gu/kflnsfn] lg0f{o ug]{5 .

((=((=((=((= ;b:o / j8f;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:o / j8f;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:o / j8f;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:o / j8f;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ;b:osf] sfd, st{Jo /

clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ cfˆgf] j8fsf] ljsf;–lgdf{0fsf] of]hgf tof/ u/L

gu/kflnsfdf k]z ug]{ .

-v_ ljsf; lgdf{0fsf] sfo{ af/] 5nkmn u/L pkef]Qmf ;d"x /

u}/ ;/sf/L ;+:yfaf6 ;+efJo cfof]hgf gu/kflnsfdf

k7fpg] k|aGw ug]{ .

-u_ j8f ;DaGwL ljj/0f dfu ePdf gu/kflnsfdf k]z ug]{ .

-3_ pkef]Qmf ;d"x / cGo u}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ cfof]hgf

5gf}6 / cfof]hgf th'{df ug{ ;xof]u ug]{ .

Page 71: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

71

www.lawcommission.gov.np

-ª_ k|rlnt sfg'gadf]lhd cfjZos l;kmfl/z ug]{ .

-r_ cfk"lt{ Joj:yf ldnfpg ;xof]u ug]{ .

-5_ ;ft lbgeGbf a9L ;do j8f ;ldltdf pkl:yt x'g g;Sg]

ePdf P]gsf] bkmf &% v08 -v_ / -u_ adf]lhdsf

;b:ox¿dWo] pd]/sf cfwf/df h]i7 ;b:onfO{ sfo{ef/

lbg] .

-h_ tf]lsPsf cGo sfdx¿ ug]{ .

-@_ ;b:on] dgfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] If]q

5f]8\g x'Fb}g .

-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf] nflu dgfl;j sf/0f xf], xf]Og eGg] k|Zg

p7]df gu/kflnsfn] lg0f{o ug]{5 .

-$_ j8f ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ j8fleqsf] hg;+Vof, 3/hUuf, kf6L kf}jf, wd{zfnf, d7–

dlGb/, dl:hb, u'Daf, b]j:yn, db/;f, ktL{ hUuf, kf]v/L

tnfp, Ogf/, s'jf, wf/f 9'+u]wf/f cflb wfld{s tyf cGo

k|fs[lts Pj+ ;f+:s[lts dxTjsf ;fj{hlgs rLh, j:t' /

:yfgsf] ;|f]t gSzf tof/ ug]{ sfddf j8f;ldltnfO{

;xof]u ug]{ .

-v_ j8f ;ldltsf] jflif{s sfo{qmd / sfo{of]hgf agfpg /

tof/ ePsf sfo{qmd / sfo{of]hgf nfu" ug{ j8f

;ldltnfO{ ;xof]u ug]{ .

-u_ j8fleq dfkb08cg';f/ lgdf{0f;DaGwL sfd ePgePsf]

;DaGwdf j8f ;ldltdf hfgsf/L lbg] .

Page 72: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

72

www.lawcommission.gov.np

-3_ j8fleq 7]Ssf jf pkef]Qmf ;ldlt jf cdfgtaf6

;~rflnt ljsf; lgdf{0f;DaGwL sfdsf] /]vb]v tyf

cg'udg u/L j8f ;ldltdf hfgsf/L lbg] .

-ª_ gu/kl/ifb\\n] cg'df]bg u/]adf]lhd gu/kflnsfn] nufPsf]

s/, b:t'/, z'Ns, dxz'n, ;]jf z'Ns c;'npk/ ug]{ sfddf

;xof]u ug]{ .

-r_ j8fleqsf ;fj{hlgs dxTjsf :ynx¿ ;/;kmfO ug{ /

;fj{hlgs ;8s, rf]s, uNnL ;kmf ug]{ sfddf

j8f;ldltnfO{ ;xof]u k'¥ofpg] .

-5_ 5f8f rf}kfof Pj+ /]ljh /f]u / cGo o:t} ;+qmfds /f]u

lgoGq0f ug{ j8f;ldltnfO{ ;xof]u k'¥ofpg], /

-h_ tf]lsPadf]lhd cGo sfo{x¿ ug]{ .

!))=!))=!))=!))= ;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/M ;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd

x'g]5M–

-s_ k|d'vsf] lgb]{zgdf gu/kflnsfsf] ;Dk"0f{ k|zf;lgs sfdsf/afxL ug]{ .

-v_ k|d'vsf] lgb]{zgdf :jLs[t gu/ ljsf; sfo{qmdsf] sfof{Gjog ug]{ .

-u_ gu/kflnsf cGtu{t lgdf{0f x'g] vr{sf] lx;fa /fvL ;f] lgdf{0fsf] lx;fa

km/kmf/s ug{ k]z ug]{ .

-3_ pkef]Qmf ;d"x, u}/ ;/sf/L ;+:yf jf cGo lgsfoaf6 ;DkGg cfof]hgfsf]

clen]v b'?:t /fVg] .

-ª_ gu/kflnsfsf] cfo / Joosf] lx;fa /fVg] .

-r_ gu/kflnsfsf] :jLs[t ah]6sf] kl/lwleq /xL lg0f{o sfof{Gjog ug{sf] nflu

vr{ ug]{ .

Page 73: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

73

www.lawcommission.gov.np

-5_ gu/kflnsfsf] lx;fasf] n]vfk/LIf0f u/fpg], a]?h' km5\of}{6 u/fpg] / a]?h'

/sd sfg'gadf]lhd c;'n pk/ ug]{, u/fpg] .

-h_ gu/kflnsfsf] rn crn ;DklQsf] lhG;L nut /fVg] / ;+/If0f ug]{ .

-em_ g]kfn ;/sf/af6 v6L cfPsf / gu/kflnsfsf ;Dk"0f{ sd{rf/Lx¿sf] /]vb]v /

lgoGq0f ug]{ .

-`_ gu/kflnsfsf] a}7sdf pkl:yt x'g] / cfjZos k/]sf] sfd ug]{, u/fpg] .

-6_ gu/kflnsfdf bfo/ ePsf d'2fsf] ldl;n lhDdf lng] ;DaGwdf cfjZos

Joj:yf ldnfpg] .

-7_ hGd, d[To' tyf cGo JolQmut 36gf btf{ u/L gu/kflnsf If]qleqsf]

hg;+Vofsf] nut b'?:t /fVg] jf /fVg nufpg] .

-8_ gu/ kl/ifb\ / gu/kflnsfsf] a}7sdf pkl:yt eO{ lg0f{osf] dfOGo"l6Ë ug]{,

lg0f{o k'l:tsf lhDdf lng] / lg0f{o k|dfl0ft ug]{ .

-9_ gu/kflnsfcGtu{t sd{rf/Lx¿sf] k|zf;lgs lgoGq0f ug]{ .

-0f_ k|rlnt sfg'gadf]lhd tf]lsPsf cGo sfdx¿ ug]{ .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––%%%%

gu/kflnsfsf] Goflos clwsf/gu/kflnsfsf] Goflos clwsf/gu/kflnsfsf] Goflos clwsf/gu/kflnsfsf] Goflos clwsf/

!)!=!)!=!)!=!)!= Goflos clwsf/Goflos clwsf/Goflos clwsf/Goflos clwsf/M g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]s]sf]

ldltb]lv gu/kflnsf If]qleqsf] b]xfosf d'2fx¿sf] z'? sf/afxL / lsgf/f ug]{

clwsf/ gu/kflnsfnfO{ x'g]5M–

-s_ hUuf tkm{ ;fFw ;Ldfgf, ;lGw ;k{g, cfnLw'/, afFw k}gL, s'nf] jf kfgLsf]

afF8kmfF8 tyf af6f] jf lgsf; ldr]sf] d'2f,

-v_ afnL cd{n d'2f,

Page 74: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

74

www.lawcommission.gov.np

-u_ j]7j]u/ ;DaGwL / Hofnf dh'/Lsf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-3_ u/La s+ufnsf] dxncGtu{tsf] d'2f,

-ª_ rf}kfof x/fpg] / kfpg]sf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-r_ 3/ agfpg]sf] dxnsf] * g+= / ( g++ cGtu{tsf] d'2f,

-5_ sNof0f wgsf] dxn cGtu{tsf] d'2f,

-h_ gf;f] w/f}6sf] dxnsf] % g+= cGtu{tsf] d'2fafx]s ;f] dxn cGtu{tsf] cGo

d'2f,

-em_ c+za08fsf] dxnsf] !) g+= cGtu{tsf] OHht cfdbcg';f/ vfg nfpg

lbg'kg]{ ljifosf] d'2f,

-`_ kfgL 3f6sf] k|of]u tyf ;fj{hlgs ;DklQsf] ;'/Iff ;DaGwL d'2f,

-6_ uf]jw afx]s rf}kfofsf] dxn cGtu{tsf] cGo d'2f,

-7_ r/g, 3fF;, bfp/f ;DaGwL d'2f,

-8_ csf{sf] 3/leq hjh{:tL k;]sf], a;]sf] jf k:g, a:g vf]h]sf] d'2f,

-9_ ;/sf/L d'2f;DaGwL P]g, @)$( sf] cg';"rL ! / cg';"rL @ df pNn]lvt

d'2f afx]s g]kfn ;/sf/n] gu/kflnsfnfO{ g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg

u/L tf]sL lbPsf cGo d'2f .

!)@=!)@=!)@=!)@= dWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gdWo:y ;ldltsf] u7gMMMM -!_ bkmf !)! adf]lhd gu/kflnsfdf bfo/ ePsf d'2fsf]

sf/afxL tyf lsgf/f ug{ gu/kflnsfn] dWo:y ;ldlt u7g ug]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd gu/kflnsfn] dWo:y ;ldlt u7g ubf{ bkmf !)#

adf]lhdsf] dWo:yx¿sf] ;"rLdf /x]sf JolQmx¿dWo] d'2fsf kIfx¿sf] ;xdlt

ePsf tLg hgf JolQmnfO{ dWo:ydf lgo'lQm ug]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd dWo:yx¿sf] ;"rLdf /x]sf JolQmx¿dWo]af6

dWo:y lgo'lQm ug{ d'2fsf kIfx¿sf] ;xdlt x'g g;s]df d'2fsf kIfx¿n] cf–

Page 75: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

75

www.lawcommission.gov.np

cfˆgf] tkm{af6 Ps–Ps hgf dWo:y lgo'lQm u/L To;sf] gfd gu/kflnsfdf lbg'

kg]{5 . To;/L b'O{ hgf dWo:ysf] gfd k|fKt ePkl5 gu/kflnsfn] bkmf !)#

adf]lhdsf] dWo:yx¿sf] ;"rLdf /x]sf JolQmx¿ dWo]af6 csf]{ Ps hgf dWo:y

lgo'Qm ug]{5 .

-$_ pkbkmf -@_ adf]lhd dWo:ysf] lgo'lQmdf d'2fsf kIfx¿sf] ;xdlt x'g

g;s]df jf pkbkmf -#_ adf]lhd d'2fsf kIfx¿n] cf–cfˆgf] tkm{af6 Ps Ps hgf

dWo:ysf] gfd gk7fPsf] cj:yfdf gu/kflnsfn] bkmf !)# adf]lhdsf]

dWo:yx¿sf] ;"rLdf /x]sf ;+ej eP;Dd ;DalGwt j8fsf tLg hgf JolQmnfO{

dWo:y lgo'Qm ug]{5 .

-%_ pkbkmf -@_, -#_ jf -$_ adf]lhd dWo:ydf lgo'lQm ePsf dWo:yx¿

dWo]af6 Ps hgfnfO{ k|d'vn] dWo:y ;ldltsf] cWoIf tf]Sg]5 .

!)#=!)#=!)#=!)#= dWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLdWo:yx¿sf] ;"rLMMMM -!_ o; P]g cGtu{t bfo/ ePsf d'2fsf] z'? sf/afxL /

lsgf/f ug]{ k|of]hgsf nflu gu/kflnsfn] gu/kflnsf u7g x'gf;fy :yfgLo JolQm,

;fdflhs sfo{stf{, sfg'gljb\dWo]af6 pko'Qm b]lvPsf JolQmx¿sf] ;xdlt lnO{

ltgLx¿sf] gfd, y/ / jtg ;d]t v'nfO{ dWo:yx¿sf] ;"rL tof/ u/L ;fj{hlgs

hfgsf/Lsf] nflu gu/kflnsfsf] sfof{nodf k|sfzg u/L /fVg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd dWo:yx¿sf] ;"rL tof/ ubf{ oyf;+ej

gu/kflnsfsf ;a} j8faf6 k|ltlglwTj x'g] u/L ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] dWo:yx¿sf] ;"rLdf oyf;+ej dlxnf tyf

lk5l8Psf ju{nfO{ ;d]t ;dfj]z ug'{ kg]{5 .

!)$=!)$=!)$=!)$= clwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uclwsf/If]qsf] k|of]uMMMM -!_ dWo:ysf] clwsf/If]qsf] k|of]u tLg hgf dWo:yn]

;fd"lxs ¿kn] ug]{5g\ / ax'dtsf] /fo dWo:ysf] lg0f{o dflgg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd dWo:yx¿sf] aLrdf ax'dt geO{ cnu–cnu /fo

ePdf tL /fox¿ pNn]v u/L gu/kflnsf;dIf k]z ul/g]5 / pQm ljifodf

gu/kflnsfn] ;dy{g u/]sf] /fo g} dfGo x'g]5 .

Page 76: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

76

www.lawcommission.gov.np

!)%=!)%=!)%=!)%= lg0f{o ug]{ lg0f{o ug]{ lg0f{o ug]{ lg0f{o ug]{ k|lqmofk|lqmofk|lqmofk|lqmofMMMM -!_ dWo:yn] cfkm";dIf k]z ePsf] d'2fdf oyf;+ej ;DalGwt

kIfx¿sf] aLr jftf{ u/fO{ ldnfkq u/fpg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ldnfkq u/fpg g;s]df To:tf] d'4fdf dWo:yn]

bkmf !)$ adf]lhd cfˆgf] clwsf/sf] k|of]u u/L lg0f{o ug]{5 .

!)^=!)^=!)^=!)^= d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6d'2fsf] nut sf6\\ \\gggg ]] ]]M bkmf !)% adf]lhd ldnfkq jf lg0f{o ePsf]df ;f] ldnfkq

jf lg0f{odf gu/kflnsfn] cfˆgf] 5fk nufO{ cfˆgf] clen]vdf /fvL gu/kflnsfdf

bfo/ ePsf] pQm d'4fsf] nut s§f ug'{ kg]{5 .

!)&=!)&=!)&=!)&= d'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLd'2f ;DaGwL sfo{ k|0ffnLMMMM o; P]gadf]lhd gu/kflnsfaf6 z'? sf/afxL / lsgf/f

x'g] d'2fx¿ bfo/ ug]{ k|lqmof, To:tf] d'2f;DaGwL hfFra'em tyf sf/afxLsf] tl/sf,

Dofb tfd]n ug]{ ljlw, kIfx¿ pkl:yt u/fpg] k|lqmof, Dofb tfl/vsf] Joj:yf, d'2f

l5Gg' kg]{ cjlw, ldnfkq jf lg0f{o ubf{sf] sfo{k|0ffnL tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!)*=!)*=!)*=!)*= k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/k'g/fj]bg ug{ ;Sg] clwsf/M bkmf !)% sf] pkbkmf -@_ adf]lhd ePsf] lg0f{odf

lrQ ga'‰g] kIfn] lg0f{o ;'gL kfPsf] jf yfxf kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq

;DalGwt lhNnf cbfntdf k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 .

!)(=!)(=!)(=!)(= lg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{Gjoglg0f{osf] sfof{GjogMMMM -!_ gu/kflnsfsf] cfˆgf] clwsf/If]q cGtu{tsf d'2f–

dfldnfsf] ;DaGwdf ePsf] ldnfkq jf lg0f{oadf]lhd kIfx¿n] ltg{ a'emfpg kg]{

bfloTj k"/f ug{ d~h'/ u/]df gu/kflnsfn] tTsfn ldnfkq jf lg0f{osf] sfof{Gjog

ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-@_ s'g} kIfn] ldnfkq jf lg0f{oadf]lhd ltg{ a'emfpg kg]{ bfloTj k"/f

gu/]sf] cj:yfdf gu/kflnsfn] To;/L ltg{ a'emfpg kg]{ bfloTjsf] ljj/0f;lxtsf]

nut ;DalGwt dfnkf]t sfof{nodf k7fpg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd n]vL cfPdf dfnkf]t sfof{non] k|rlnt

sfg'gadf]lhd /Lt k'¥ofO{ ldnfkq jf lg0f{osf] sfof{Gjog ul/lbg' kg]{5 .

!!)=!!)=!!)=!!)= d'd'd'd'2222f ;g]{f ;g]{f ;g]{f ;g]{M gu/kflnsf P]g, @)$* adf]lhd ul7t gu/kflnsf;dIf /x]sf d'2f jf

ph"/L o; P]gadf]lhd ul7t gu/kflnsfdf ;g]{5 .

Page 77: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

77

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––^̂̂̂

gu/kflnsfsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofgu/kflnsfsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofgu/kflnsfsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmofgu/kflnsfsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmof

!!!=!!!=!!!=!!!= gu/kflnsfsf] of]hgfsf] th'{dfgu/kflnsfsf] of]hgfsf] th'{dfgu/kflnsfsf] of]hgfsf] th'{dfgu/kflnsfsf] of]hgfsf] th'{dfMMMM -!_ k|To]s gu/kflnsfn] gu/kflnsf If]qsf]

ljsf;sf nflu cfjlws / jflif{s ljsf; of]hgf th'{df ug'{ kg]{5 .

-@_ gu/kflnsfn] of]hgf th'{df ubf{ gu/sf] ljsf; ;Gt'lnt / lgof]lht

t'Nofpg cfjZostf cg';f/ e"–pkof]u, e"–PsLs/0f / lgb]{lzt hUuf ljsf; h:tf

of]hgf ;~rfng ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd of]hgf th'{df ubf{ gu/kflnsfn] cfjZostf

cg';f/ jfXok/fdz{ ;]jf k|fKt ug{ ;Sg]5 .

-$_ gu/kflnsfn] of]hgfsf] th'{df ubf{ b]xfo adf]lhdsf cfof]hgfnfO{

k|fyldstf lbg' kg]{5M–

-s_ pTkfbgd"ns tyf l56f] k|ltkmn k|fKt ug{ ;lsg] .

-v_ gu/sf hgtfsf] hLjg:t/, cfDbfgL / /f]huf/ a9fpg] tyf

k|ToIf nfe x'g] / ul/jL lgjf/0fdf ;xof]u k'¥ofpg] .

-u_ sd nfut tyf a9L hg;xeflutfdf ;~rfng x'g] .

-3_ :yfgLo ;fwg ;|f]t tyf zLkaf6 ;~rfng x'g] .

-ª_ dlxnf Pj+ lk5l8Psf ju{ tyf afnaflnsfnfO{ k|ToIf nfe

x'g] .

-r_ jftfj/0fLo ;+/If0f tyf ;Da4{g ug{ ;3fp k'¥ofpg] .

-%_ cfufdL jif{ ;~rfng x'g] of]hgfsf] th'{df ug{ rfn' jif{df

b]xfoadf]lhd ug'{ kg]{5M–

Page 78: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

78

www.lawcommission.gov.np

-s_ k|To]s jif{sf] dfu{ dlxgf;Dddf gu/kflnsfn] g]kfn

;/sf/, lhNnf ljsf; ;ldlt tyf cGo ;DalGwt

lgsfox¿af6 cfufdL cfly{s jif{sf] lgldQ dfu{bz{g tyf

;|f]t–;fwgsf] k"j{–cg'dfg k|fKt ug'{ kg]{5 . gu/kflnsf

cfkm}+n] klg cfufdL cfly{s jif{sf] ;]jf tyf ljsf;

sfo{qmd th'{dfsf] lgldQ ljleGg j8f ;ldltdf cfof]hgf

5gf}6 tyf sfo{qmd th'{df;DaGwL dfubz{g pknAw u/fpg'

kg]{5 .

-v_ gu/kflnsf If]qsf j8f ;ldltx¿, pkef]Qmf ;ldltx¿ /

u}/;/sf/L ;+:yfaf6 cfof]hgfx¿ dfu u/L ;f]sf] cfwf/df

of]hgf th'{df ug'{ kg]{5 .

-^_ cfjlws of]hgf th'{df ubf{ lgDg ljifo ;dfj]z ug'{ kg]{5M–

-s_ gu/sf] ef}uf]lns, cfly{s Pj+ k|fs[lts ;Dkbfx¿ /

ltgLx¿sf] jt{dfg pkof]u .

-v_ ljleGg If]qdf t'ngfTds nfut nfesf] lx;fan] pTkfbg

ug{ ;lsg] ;+efjgfx¿ .

-u_ lk5l8Psf hft hfltx¿ Pj+ u/LaL ePsf] If]q tyf To;

If]qdf ul/Psf jf ul/g' kg]{ ljleGg ljsf; sfo{x¿ .

-3_ dlxnf / afnaflnsfsf] nflu cfod"ns / ;Lkd"ns

sfo{x¿ .

-ª_ ;DkGg ePsf ljleGg ljifo If]q cGtu{tsf cfof]hgfx¿sf]

ljj/0f / ltgLx¿sf] ;~rfng tyf ;+ef/ ;DaGwL

Joj:yf .

-r_ ljsf;sf ;+efjgfsf cfwf/df ljleGg ljifo If]qut

cNksfnLg Pj+ bL3{sfnLg ljsf; sfo{x¿ .

Page 79: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

79

www.lawcommission.gov.np

-5_ :yfgLo afl;Gbfaf6} tof/ ul/g' kg]{ ljleGg ljifo If]qsf

hgzlQm ljsf; ;DaGwL of]hgf .

-&_ jflif{s of]hgf th'{df ubf{ lgDg s'/fnfO{ cfwf/ lng' kg]{5M–

-s_ /fli6«o ljsf; gLlt ;DaGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u /

lhNnf ljsf; ;ldltaf6 k|fKt lgb]{zgx¿ .

-v_ cfjlws of]hgfn] kl/nlIft u/]sf ;dli6ut

cfjZostfx¿ .

-u_ j8f ;ldltaf6 k|fKt ;'emfjx¿ .

!!@=!!@=!!@=!!@= ;|f]t gS;f tof/ ug;|f]t gS;f tof/ ug;|f]t gS;f tof/ ug;|f]t gS;f tof/ ug ]{]{ ]{]{M k|To]s gu/kflnsfn] gu/kflnsf If]qsf] ljsf;sf lgldQ

gu/:t/Lo j:t'ut tYof+s ;+sng u/L gu/sf] j:t'l:ylt b]lvg] u/L ;|f]t gS;f

tof/ ug'{ kg]{5 .

!!#=!!#=!!#=!!#= cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug'{ kg]{cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug'{ kg]{cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug'{ kg]{cfof]hgfsf] ;DefJotf cWoog ug'{ kg]{M gu/kflnsfn] gu/kflnsfsf] of]hgf

sfof{Gjog ug]{ qmddf b]xfoadf]lhdsf s'/fx¿ ;d]t v'nfO{ cfof]hgfsf] ;DefJotf

cWoog ug'{ u/fpg' kg]{5M–

-s_ cfof]hgfsf] nIo,

-v_ cfof]hgfaf6 kmfObf kfpg] hgtfsf] ;+Vof / kmfObfsf] lsl;d,

-u_ 5gf}6 ug{ nfluPsf] cfof]hgf gofF xf] jf cw'/f] xf],

-3_ cfof]hgf ;~rfng gu/L cGo s'g} pkfoaf6 ;d:of ;dfwfg x'G5, x'Fb}g,

-ª_ cfof]hgf ;DkGg ubf{ nfUg ;Sg] vr{ tyf ;fdu|Lsf] d"No tyf nfUg]

;dosf] cg'dfg,

-r_ pkef]Qmfx¿af6 k|fKt x'g ;Sg] gub, j:t'ut >d / To:t} cGo of]ubfg,

-5_ pkef]Qmfaf6 p7\g ;Sg] z'Ns jf dd{t ;Def/ vr{, ;~rfng Joj:yf, /

-h_ cGo v'nfpg' kg]{ s'g} s'/f eP ;f] .

Page 80: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

80

www.lawcommission.gov.np

!!$=!!$=!!$=!!$= cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6MMMM -!_ cfof]hgfsf] 5gf}6 ubf{ bkmf !!@ adf]lhdsf] ;|f]t gSzf

tyf bkmf !!# adf]lhdsf] cfof]hgfsf] ;+efJotf cWoog k|ltj]bgsf] cfwf/df ug'{

kg]{5 .

-@_ cfof]hgf 5gf}6 ubf{ jftfj/0f ;+/If0f tyf ;Da4{g ug]{ lsl;dn]

cfof]hgfsf] 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-#_ cfof]hgf 5gf}6 ubf{ a9L eGbf a9L :yfgLo jfl;Gbfx¿sf] ;xeflutf /

>d k|fKt x'g] cfof]hgfx¿ 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-$_ gu/kflnsfnfO{ k|fKt x'g] cg'bfgsf] cg'dfg k|fKt ePkl5 k|fyldstfsf]

cfwf/df cfof]hgf 5gf}6 ug'{ kg]{5 .

-%_ 5gf}6 ePsf cfof]hgfsf] hfgsf/L gu/jf;Lx¿aLr ;fj{hlgs u/fpg'

kg]{5 .

!!%=!!%=!!%=!!%= gu/kflnsf, ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L lgu/kflnsf, ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L lgu/kflnsf, ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L lgu/kflnsf, ;/sf/L Pj+ u}/;/sf/L lgsfox¿ aLr ;dGjo ug]{gsfox¿ aLr ;dGjo ug]{gsfox¿ aLr ;dGjo ug]{gsfox¿ aLr ;dGjo ug]{M

gu/kflnsfn] gu/kflnsfsf] of]hgf / ;]jf sfo{qmd th'{df ubf{ gu/kflnsf If]qdf

ljleGg ;]jf / ljsf; sfo{qmdx¿ sfof{Gjog ug]{ ;/sf/L, u}x|;/sf/L tyf bft[

;+:yf;Fu b]xfosf ljifodf ;dGjo sfod ug'{ kg]{5M–

-s_ s'g} klg ;]jfsf If]qdf ul/g] nufgLdf gu/kflnsf / ;DalGwt lgsfo aLr

bf]xf]/f]kg x6fpg] .

-v_ nufgLstf{x¿ aLr cfk;df kl/k"/s ;dGjo sfod ug]{ .

-u_ b'a}sf] sfo{ljlwdf pkef]Qmfx¿sf] e"ldsf d'Vo ¿kn] sfod ug]{ .

-3_ nufgLaf6 gu/af;Lx¿n] clwstd nfe xfl;n ug{ ;Sg] tl/sf ckgfpg] .

-ª_ ljleGg sfo{qmd sfof{Gjogsf] ;do tflnsf lgwf{/0f ug]{ .

!!^=!!^=!!^=!!^= gu/:t/Lo of]hgfsf] gu/:t/Lo of]hgfsf] gu/:t/Lo of]hgfsf] gu/:t/Lo of]hgfsf] ;~rfng;~rfng;~rfng;~rfngMMMM -!_ gu/:t/Lo of]hgf b]xfoadf]lhd ;~rfng

x'g]5g\M–

-s_ gu/kflnsfsf] cfˆg} ;|f]]taf6,

Page 81: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

81

www.lawcommission.gov.np

-v_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] cg'bfgaf6,

-u_ g]kfn ;/sf/sf] cg'bfgaf6,

-3_ ljleGg :jb]zL jf ljb]zL u}/;/sf/L ;+3;+:yfaf6 k|fKt

/sdaf6,

-ª_ gu/kflnsf If]qleq ljQLo kl/rfngaf6 .

-@_ gu/kflnsfn] cfof]hgf 5gf}6 u/]kl5 ;~rfng tflnsf agfO{

sfof{Gjog ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-#_ u}/ ;/sf/L ;+:yfaf6 ;~rfng x'g] sfo{qmd gu/kflnsf;Fu ;Demf}tf

u/L ;~rfng u/fpg' kg]{5 .

-$_ lhNnf of]hgfdf ;dfj]z ug]{ cfof]hgfx¿ gu/kl/ifb\n] kfl/t u/fO{

lhNnf ljsf; ;ldltdf k7fpg' kg]{5 .

-%_ gu/kflnsfn] ;~rfng ug]{ sfo{qmddf u}/ ;/sf/L ;+:yfx¿sf] nufgL

;d]t x'g] cj:yfdf b'O{ ;+:yf aLr ePsf] ;Demf}tf cg';f/ cfof]hgf ;~rfng

x'g]5 .

-^_ g]kfn ;/sf/sf] cg'bfgaf6 ;~rfng x'g] ljz]if cfof]hgf g]kfn

;/sf/åf/f tf]lsPsf] k|lqmofadf]lhd x'g]5 .

-&_ gu/kflnsf If]qdf /x]sf] gu/ljsf; ;ldltn] of]hgf th'{df ubf{

gu/kflnsfsf] k/fdz{df ug]{5 .

!!&=!!&=!!&=!!&= cfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgcfof]hgfsf] sfof{Gjog / Joj:yfkgMMMM -!_ gu/ kl/ifb\af6 :jLs[t cfof]hgfsf]

;~rfng ug{ ;lrjn] cfof]hgf ;~rfng tflnsf tof/ ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] tflnsf cg'¿k ;lrjn] ;DalGwt j8f

;ldltsf] ;+of]hsTjsf cfof]hgf sfof{Gjog ug]{ u/fpg]5 .

t/ gu/:t/df hgtf;Fu k|ToIf ;/f]sf/ /fVg] vfnsf cfof]hgfx¿

pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t ;~rfng ul/g]5g\ .

Page 82: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

82

www.lawcommission.gov.np

-#_ pkef]Qmf ;ldltsf ;b:onfO{ cfof]hgf ;~rfngsf] nflu tfnLd

cfjZos kg]{ ePdf ;f] sf] Joj:yf gu/kflnsfn] ug]{5 .

-$_ pkef]Qmf ;ldltn] To:tf] cfof]hgfaf6 ;]jf k|fKt ug]{ pkef]Qmfaf6 ;]jf

z'Ns c;'n ug{ ;Sg]5 .

-%_ pkbkmf -$_ adf]lhd k|fKt ;]jf z'Nssf] /sd ;DalGwt cfof]hgfsf]

dd{t ;+ef/ / ;+/If0fdf vr{ ug'{ kg]{5 .

-^_ pkbkmf -$_ / -%_ adf]lhdsf] cfDbfgL vr{sf] ljj/0f pkef]Qmf

;ldltn] cBfjlws u/L gu/kflnsfdf k]z ug'{ kg]{5 .

!!*=!!*=!!*=!!*= cfof]hgfsf] ;dLIff Pj+ d"Nofcfof]hgfsf] ;dLIff Pj+ d"Nofcfof]hgfsf] ;dLIff Pj+ d"Nofcfof]hgfsf] ;dLIff Pj+ d"NofÍgÍgÍgÍgM -!_ gu/:t/Lo s'g} klg cfof]hgf ;DkGg eO{

;s]kl5 ;f] sf] k|fljlws hfFrkf; Pj+ cfof]hgf d"Nof+Íg u/fpg' kg]{5 .

-@_ gu/kflnsfaf6 ;+rflnt ;a} gu/:t/Lo cfof]hgfsf] q}dfl;s ;dLIff

ug'{ kg]{5 .

-#_ cfof]hgfsf] k|efj d"Nof+Íg / ;dLIff ubf{ ;d]l6g' kg]{ If]q

tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!!(=!!(=!!(=!!(= pkef]Qmf ;d"x u7g ug{ ;Sgpkef]Qmf ;d"x u7g ug{ ;Sgpkef]Qmf ;d"x u7g ug{ ;Sgpkef]Qmf ;d"x u7g ug{ ;Sg ]] ]]M -!_ gu/:t/Lo cfof]hgf sfof{Gjog ubf{

cfof]hgfaf6 k|ToIf nfe kfpg] JolQmx¿ dWo]af6 gu/kflnsfn] ;DalGwt

lgsfodfkm{t\ pkef]Qmf ;d"x u7g ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkef]Qmf ;d"xsf] sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!@)=!@)=!@)=!@)= pkef]pkef]pkef]pkef]Qmf ;d"x / u}/Qmf ;d"x / u}/Qmf ;d"x / u}/Qmf ;d"x / u}/;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;~rfng;~rfng;~rfng;~rfng ugugugug ]{]{ ]{]{M -!_ pkef]Qmf

;d"x / u}/ ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf sfof{Gjog / ;~rfng ubf{ gu/kflnsf;Fu

;dGjo /fvL ug'{ kg]{5 .

-@_ cfof]hgfsf] nut Oli6d]6 tf]lsPadf]lhd ug'{ kg]{5 .

-#_ pkef]Qmf ;d"x / u}/;/sf/L ;+:yfn] cfˆgf] sf/f]af/sf] lx;fa lstfa

cBfjlws u/L ;f]sf] n]vfk/LIf0f u/fO ;DalGwt gu/kflnsfnfO{ a'emfpg' kg]{5 .

Page 83: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

83

www.lawcommission.gov.np

!@!=!@!=!@!=!@!= u}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kgu}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kgu}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kgu}/ ;/sf/L ;+:yfnfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg ]{]{ ]{]{M -!_ k|To]s gu/kflnsfsf] If]qleq gu/

ljsf; sfo{qmdsf] klxrfg, th'{df, ;~rfng, /]vb]v d"NofÍg tyf dd{t ;Def/

ug]{ sfo{sf] nflu gu/kflnsfn] u}/ ;/sf/L ;+:yfx¿nfO{ k|f]T;flxt ug'{ kg]{5 .

-@_ u}/;/sf/L ;+:yfaf6 ;~rfng x'g] cfof]hgfx¿ cfkmg} ;|f]]t /

gu/kflnsfaf6 k|fKt ;|f]]t af6 ;~rfng x'g]5g\ .

-#_ cfof]hgf ;~rfng ug]{ u}/ ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;DaGwL k"0f{

ljj/0f gu/kflnsfdf k]z ug'{ kg]{5 .

-$_ gu/kflnsfn] u}/ ;/sf/L ;+:yfdfkm{t\ of]hgfx¿ sfof{Gjog /

;~rfng ug{ ;Sg]5 .

!@@=!@@=!@@=!@@= lgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kglgb]{zg kfng ug'{ kg ]{]{ ]{]{M gu/kflnsfn] gu/ ljsf; of]hgf th'{df / ;~rfng ug]{

;DaGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u, g]kfn ;/sf/ / lhNnf ljsf; ;ldltn] lbPsf]

lgb]{zg kfng ug'{ kg]{5 .

!@#=!@#=!@#=!@#= hfFrkf; tyf cfof]hgfsf] km/kmf/shfFrkf; tyf cfof]hgfsf] km/kmf/shfFrkf; tyf cfof]hgfsf] km/kmf/shfFrkf; tyf cfof]hgfsf] km/kmf/sMMMM -!_ cfof]hgf ;DkGg ePkl5

tf]lsPadf]lhd cfof]hgfsf] hfFrkf; / km/kmf/s ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-@_ cfof]hgf ;~rfng ug]{ lgsfoaf6 cfof]hgf ;DkGg ePsf] hfgsf/L

gu/kflnsfdf k|fKt ePkl5 k|fljlwsn] k]z u/]sf] sfo{;DkGg k|ltj]bg /

d"Nof+Ígsf] cfwf/df gu/kflnsfn] hfFrkf; / km/kmf/s ug]{5 .

-#_ ;DkGg cfof]hgfsf] hfFrkf; / km/kmf/ssf] cg'df]bg gu/ kl/ifb\n]

ug]{5 .

!@$=!@$=!@$=!@$= cfof]hgfsf] dd{t ;Def/ / Joj:yfkgcfof]hgfsf] dd{t ;Def/ / Joj:yfkgcfof]hgfsf] dd{t ;Def/ / Joj:yfkgcfof]hgfsf] dd{t ;Def/ / Joj:yfkgMMMM -!_ gu/kflnsfn] ;DkGg u/]sf

cfof]hgfsf] dd{t ;Def/sf] nflu To:tf] cfof]hgfaf6 ;]jf k|fKt ug]{ JolQmx¿af6

;]jf z'Ns ;+sng ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;]jf z'Nsaf6 p7]sf] /sdaf6 cfof]hgfsf]

dd{t ;Def/ / cfjZos Joj:yfkg ug'{ kg]{5 .

Page 84: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

84

www.lawcommission.gov.np

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhdsf] cfDbfgL–vr{sf] cBfjlws ljj/0f

gu/kflnsfn] /fVg' kg]{5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––&&&&

cfly{s Joj:yfcfly{s Joj:yfcfly{s Joj:yfcfly{s Joj:yf

!@%=!@%=!@%=!@%= gu/kflnsfsf] sf]ifgu/kflnsfsf] sf]ifgu/kflnsfsf] sf]ifgu/kflnsfsf] sf]ifMMMM -!_ gu/kflnsfsf] cfˆgf] 5'§} sf]if x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfosf /sdx¿ /xg]5g\M–

-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt cg'bfg /sd .

-v_ lhNnf ljsf; ;ldltaf6 k|fKt cg''bfg /sd .

-u_ /fhZj afF8kmfF8af6 k|fKt x'g] /sd .

-3_ s'g} JolQm, ;+3, ;+:yfaf6 k|fKt bfg, pkfxf/, rGbf, ;xof]u

cflbaf6 k|fKt /sd .

-ª_ rn crn ;DklQsf] laqmLaf6 k|fKt /sd .

-r_ s/, b:t'/, ;]jf, z'Ns, dx;"n, ef8f, e/f]6 cflbaf6 k|fKt

/sd .

-5_ C[0f nufgLaf6 k|fKt /sd .

-h_ ;|f]]t kl/rfngaf6 k|fKt x'g] /sd .

-em_ b08 hl/jfgf cflbaf6 k|fKt /sd .

-`_ dfn;fdfg lnnfd laqmLaf6 k|fKt /sd .

-6_ 7]Ssf k§faf6 k|fKt /sd .

-7_ e"ld s/sf] tf]lsPsf] k|ltzt /sd .

-8_ ;fk6L /sd / w/f}6L /sd .

Page 85: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

85

www.lawcommission.gov.np

-9_ cGo s'g} ;|f]]taf6 k|fKt x'g] /sd .

-0f_ g]kfn ;/sf/sf] sfo{qmd tf]s]/ lbPsf] /sd .

-#_ gu/kflnsfsf] sf]ifdf hDdf ePsf] s'g} /sd a}+sdf hDdf ug'{ kg]{5 .

!@^=!@^=!@^=!@^= gu/kflnsfsf] sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfgu/kflnsfsf] sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfgu/kflnsfsf] sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfgu/kflnsfsf] sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfMMMM -!_ gu/kflnsfsf] sf]ifsf]

;~rfng ;lrj / n]vf k|d'vsf] ;+o'Qm b:tvtaf6 x'g]5 .

-@_ k|d'vn] :jLs[t ah]6sf] kl/lwleq /xL cfly{s ;xfotfdf

tf]lsPadf]lhdsf] /sd vr{ ug{ ;Sg]5 .

-#_ ;lrjn] gu/ kl/ifb\af6 kfl/t ePsf] ah]6sf] clwgdf /xL

gu/kflnsfsf] lg0f{o sfof{Gjog ug{ /sd vr{ ug{ ;Sg]5 .

-$_ gu/kflnsfsf] sf]ifsf] /sd vr{ ubf{ gu/ kl/ifb\n] kfl/t u/]sf]

ah]6sf] clwgdf /xL tf]lsPadf]lhd vr{ ug{ ;Sg]5 .

-%_ gu/kflnsfsf] sf]ifaf6 vr{ u/]sf] /sdsf] kmfF6jf/L gu/kflnsfsf]

a}7sdf k]z ug'{ kg]{5 / gu/kflnsfn] cfˆgf] cfo / Joosf] hfgsf/L k|To]s

gu/kl/ifb\\sf] a}7s ePsf] ldltn] Ps dlxgfleq ;fj{hlgs ¿kdf j8f–j8fdf

u/fpg' kg]{5 .

-^_ gu/kflnsfsf] k|zf;lgs vr{ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!@&=!@&=!@&=!@&= lgdf{0f, v/Lb tyf cGo 7]Ssflgdf{0f, v/Lb tyf cGo 7]Ssflgdf{0f, v/Lb tyf cGo 7]Ssflgdf{0f, v/Lb tyf cGo 7]Ssf––––k6[f :jLs[ltsf] Joj:yfk6[f :jLs[ltsf] Joj:yfk6[f :jLs[ltsf] Joj:yfk6[f :jLs[ltsf] Joj:yfMMMM -!_ gu/kflnsfn]

lgdf{0f sfo{ u/fpFbf b]xfoadf]lhd ug'{, u/fpg' kg]{5M–

-s_ 7]Ssf–k§f tyf cGo sf/f]af/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

-v_ gu/:t/Lo of]hgfsf] lx;fa lstfa ;DalGwt lgsfox¿n]

/fVg' kg]{5 .

-@_ gu/kflnsfn] cfkm}+ jf u}/–;/sf/L ;+:yfdfkm{t\ ljsf;–lgdf{0fsf

sfo{x¿ tf]lsPadf]lhd pkef]Qmf ;d"x, 7]Ssf jf cdfgtaf6 u/fpg ;Sg]5 .

Page 86: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

86

www.lawcommission.gov.np

-#_ gu/kflnsfaf6 ul/g] 7]Ssf k6[fsf] lnvtdf ;lrjn] b:tvt ug]{5 .

!@*=!@*=!@*=!@*= /sdfGt//sdfGt//sdfGt//sdfGt/M gu/ kl/ifb\af6 :jLs[t jflif{s ah]6sf] zLif{ssf] aL; k|ltztdf ga9fO{

gu/kflnsfn] /sdfGt/ ug{ ;Sg]5 .

t/ e}k/L cfpg] / cfly{s ;xfotfdf eg] /sdfGt/ x'g]5}g .

!@(=!@(=!@(=!@(= lnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yfMMMM gu/ kl/ifb\af6 :jLs[t gLltcg';f/ gu/kflnsfnfO{

sfd gnfUg] ;/;fdfg jf ;DklQsf] lnnfd jf laqmL k|lqmof tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!#)=!#)=!#)=!#)= gu/kflnsfsf] ah]6 th'{dfgu/kflnsfsf] ah]6 th'{dfgu/kflnsfsf] ah]6 th'{dfgu/kflnsfsf] ah]6 th'{dfMMMM -!_ k|d'vsf] lgb]{zgdf ;lrjn] cfly{s jif{ z'?

x'g'eGbf cufj} gu/kflnsfsf] cfo / Joosf] ah]6 tof/ u/L :jLs[ltsf nflu

gu/kflnsfdf k]z ug'{ kg]{5 .

-@_ jflif{s ah]6df ut cfly{s jif{sf] cfo / Joosf] oyfy{ ljj/0f, rfn"

cfly{s jif{sf] :jLs[t ah]6 adf]lhd eO{ ;s]sf] cfDbfgL–vr{ / rfn" cfly{s jif{sf]

cGt ;Dddf x'g] ;+efljt cfDbfgL vr{sf] ljj/0f tyf cfufdL cfly{s jif{sf]

of]hgf tyf sfo{qmd / cg'dflgt cfo / Joosf] ljj/0f v'nfpg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd k]z ePsf] ah]6 :jLs[ltsf lgldQ k|d'vn]

gu/kl/ifb\\;dIf k]z ug'{ kg]{5 .

!#!=!#!=!#!=!#!= ah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdah]6sf] afFsL /sdMMMM Ps cfly{s jif{df vr{ x'g g;sL afFsL /x]sf] ah]6sf] /sd

rfn" jif{df cw"/f /x]sf cfof]hgf / sfo{qmd ;~rfng ug{sf] nflu cfufdL cfly{s

jif{sf] ah]6df ;dfj]z ug'{ kg]{5 .

!#@=!#@=!#@=!#@= >]:tf /fVg]>]:tf /fVg]>]:tf /fVg]>]:tf /fVg]MMMM -!_ gu/kflnsfn] gu/kflnsfsf] cfo / Joosf] >]:tf tf]lsPadf]lhd

/fVg' kg]{5 .

-@_ gu/kflnsfn] gu/ kl/ifb\af6 tf]lsPsf] ;LdfeGbf aflx/ uO{ k|zf;lgs

vr{ ug{ kfpg] 5}g .

!##=!##=!##=!##= kfl/>lds / a}7s eQfkfl/>lds / a}7s eQfkfl/>lds / a}7s eQfkfl/>lds / a}7s eQfMMMM -!_ k|d''v / pkk|d'vn] tf]lsPadf]lhd kfl/>lds

kfpg]5g\ .

Page 87: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

87

www.lawcommission.gov.np

-@_ ;b:ox¿n] gu/kflnsfsf] a}7sdf efu lnPafkt gu/ kl/ifb\\n]

tf]lslbPadf]lhdsf] a}7s eQf kfpg]5g\ .

!#$=!#$=!#$=!#$= gu/kflnsfsf] ;DklQgu/kflnsfsf] ;DklQgu/kflnsfsf] ;DklQgu/kflnsfsf] ;DklQMMMM -!_ gu/kflnsfsf] If]qleqsf] b]xfosf ;DklQpk/

gu/kflnsfsf] xs x'g]5 / To:tf] ;DklQsf] /]vb]v, dd{t / ;Def/ tyf k|aGw

gu/kflnsfn] ug'{ kg]{5M–

-s_ gu/kflnsfsf] sf]ifaf6 ag]sf], v/Lb ePsf] jf g]kfn

;/sf/ jf s'g} ;+:yf jf JolQmn] lbPsf] ;DklQ .

-v_ s'g} JolQm ljz]ifsf] lghL xs gePsf] / g]kfn ;/sf/ jf

lhNnf ljsf; ;ldltsf] lgoGq0fdf g/x]sf] ;fj{hlgs 9n,

gfnf, k'n, kf]v/L, b]jfno, lzjfno, kf6L, kf}jf, 3/, s'jf,

wf/f, Ogf/, uf}r/, kfgL3f6, lgsf;, rf]s, uNnL, ;8s,

af6f] / ;8ssf bfofF afFofsf ?v .

-u_ gu/kflnsfsf] :jfldTjdf ePsf 3/, hUuf, kfs{, pBfg,

a;kfs{ cflb .

-3_ k|rlnt jg;DaGwL sfg'g jf g]kfn ;/sf/n] lbPsf] jg .

-ª_ k|fs[lts ;Dkbf .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;DklQ gu/kflnsfn] g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt

lagf a]r–lavg ug{ jf c¿ s'g} Joxf]/fn] xsef]u 5f8\g kfpg] 5}g . :jLs[lt lagf

a]r–lavg u/]df jf xs 5f]8L s;}nfO{ lbPdf h'g;'s} cj:yfdf klg :jtM ab/

x'g]5 .

!#%=!#%=!#%=!#%= n]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fMMMM -!_ gu/kflnssf] cfo / Joosf] cfGtl/s n]vfk/LIf0f cfkm}+n] ug]{5 .

-@_ gu/kflnsfsf] cfo / Joosf] clGtd n]vfk/LIf0f n]vf ;ldltsf]

l;kmfl/zdf gu/ kl/ifb\af6 5gf}6 ePsf btf{jfn n]vf k/LIfsaf6 u/fpg' kg]{5 .

-#_ clGtd n]vf k/LIf0f x'Fbf tof/ ul/Psf] cfly{s ljj/0f ;xltsf] clGtd

n]vf k/LIf0f k|ltj]bg k|d'vn] n]vf ;ldltdf k7fpg' kg]{5 .

Page 88: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

88

www.lawcommission.gov.np

-$_ k|d'vaf6 k|fKt clGtd n]vfk/LIf0f k|ltj]bg dfly n]vf ;ldltn]

5nkmn u/L cfˆgf] /fo ;'emfj;lxt gu/ kl/ifb\df k|:t't ug'{ kg]{5 .

-%_ n]vf ;ldltsf] /fo ;'emfj;lxt k|fKt k|ltj]bgdf n]lvPsf a]?h'dWo]

gu/ kl/ifb\n] lgoldt ug{ ;Sg]5 . gu/ kl/ifb\n] lgoldt ug{ gldNg] a]?h'sf]

;DjGwdf c;'n km5\of}{6 ug]{ k|of]hgsf nflu k|rlnt sfg'gadf]lhd cfjZos

sf/jfxL ug{ gu/kflnsfdf k7fpg]5 . o;/L k|fKt ePsf]df gu/kflnsfn] ;/sf/L

afFsL;/x c;'n pk/ u/fpg' kg]{5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––****

s/ z'Ns, ;]jf z'Ns, b:t'/ / ef8fs/ z'Ns, ;]jf z'Ns, b:t'/ / ef8fs/ z'Ns, ;]jf z'Ns, b:t'/ / ef8fs/ z'Ns, ;]jf z'Ns, b:t'/ / ef8f

!#^=!#^=!#^=!#^= dfnkf]t tyf 3/ hUuf s/dfnkf]t tyf 3/ hUuf s/dfnkf]t tyf 3/ hUuf s/dfnkf]t tyf 3/ hUuf s/M gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleqsf] k|To]s 3/–hUufdf

gu/ kl/ifb\af6 kfl/t ePadf]lhd 3/sf] cfsf/, k|sf/, agf}6 / ;f] 3/n] rr]{sf]

xftf sDkfp08 ;d]tsf] cfwf/df tf]lsPadf]lhd 3/–hUuf s/ nufpg ;Sg]5 .

-@_ gu/kflnsfn] gu/If]qleqsf] hUufdf tf]lsPadf]lhd dfnkf]t tyf

e"lds/ nufpg ;Sg]5 .

!#&=!#&=!#&=!#&= axfn s/axfn s/axfn s/axfn s/MMMM -!_ gu/kflnsf If]qleq s'g} 3/, k;n, Uof/]h, uf]bfd, 6x/f, ;]8

-5Kk/_ sf/vfgf, hUuf jf kf]v/L k"/} jf cf+lzs tj/n] axfndf lbPsf]df

gu/kflnsfn] axfn /sddf tf]lsPadf]lhd axfn s/ c;'n ug{ ;Sg]5 .

-@_ gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleq cfkm"n] lgdf{0f, /]vb]v jf ;~rfng u/]sf]

xf6 ahf/, ;fj{hlgs :yn, P]nfgL hUuf jf af6f]sf] 5]pdf yfKg lbPsf c:yfoL

k;nx¿df tf]lsPadf]lhd axfn la6f}/L nufpg ;Sg]5 .

t/ ;fj{hlgs cfjfudg / ;/–;kmfOdf afwf k'Ug] u/L jf :yfoL k;n

lgdf{0f ug{ lbg x'Fb}g .

!#*=!#*=!#*=!#*= Joj;fo ;fwg s/Joj;fo ;fwg s/Joj;fo ;fwg s/Joj;fo ;fwg s/M gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] Jofkf/ Joj;fo jf

k]zfdf k"FhLut nufgL / cfly{s sf/f]af/sf] cfwf/df tf]lsPadf]lhd Joj;fo s/

nufO{ c;'n ug{ ;Sg]5 .

Page 89: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

89

www.lawcommission.gov.np

!#(=!#(=!#(=!#(= ;jf/L s/;jf/L s/;jf/L s/;jf/L s/M gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleqsf tf]lsPsf] ;jf/Ldf tf]lsPadf]lhd

;jf/L btf{ tyf jflif{s ;jf/L s/ / cfˆgf] If]qdf cfpg] ;a} k|sf/sf] ;jf/Ldf

tf]lsPadf]lhd k6s] ;jf/L s/ nufpg ;Sg]5 .

!$)=!$)=!$)=!$)= ;DklQ s/;DklQ s/;DklQ s/;DklQ s/M gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] b/df PsLs[t ;DklQ s/

nufpg ;Sg]5 .

!$!=!$!=!$!=!$!= dgf]/Ghg s/dgf]/Ghg s/dgf]/Ghg s/dgf]/Ghg s/M gu/kflnsf If]qdf /x]sf] :jLs[t l;g]dfxn, lel8of]xn, ;f+:s[lts

k|bz{gxn h:tf dgf]/Ghg ;fwgdf tf]lsPadf]lhd dgf]/Ghg s/ nufpg ;Sg]5 .

!$@=!$@=!$@=!$@= JJJJofj;flos lel8of] s/ofj;flos lel8of] s/ofj;flos lel8of] s/ofj;flos lel8of] s/M gu/kflnsfn] s'g} JolQm jf ;+:yfn] Jofj;flos

k|of]hgsf nflu k|of]udf NofPsf] lel8of], k|f]h]S6/, s]a'n cflbdf tf]lsPadf]lhd s/

nufpg ;Sg]5 .

!$#=!$#=!$#=!$#= lj1fkg s/lj1fkg s/lj1fkg s/lj1fkg s/MMMM gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qsf ;8s, rf]s, ;fj{hlgs :yndf lj1fkg,

k|rf/k|;f/ cflbsf nflu /fVg lbg] ;fOgaf]8{, Unf]af]8{, :6n cflbdf s/ nufpg

;Sg]5 .

!$$=!$$=!$$=!$$= kflskflskflskfls{Ë{Ë{Ë{Ë z'Ns tyf b:t'/z'Ns tyf b:t'/z'Ns tyf b:t'/z'Ns tyf b:t'/MMMM gu/kflnsfn] cfkm"n] Joj:yf u/]sf] ;jf/L kfs{df

tf]lsPadf]lhd kfls{Ë z'Ns nufpg ;Sg]5 .

!$%=!$%=!$%=!$%= ;]jf z'Ns tyf b:t';]jf z'Ns tyf b:t';]jf z'Ns tyf b:t';]jf z'Ns tyf b:t'////MMMM -!_ s'g} gu/kflnsfn] vfg]kfgL, lah'nL, wf/f, ;fj{hlgs

6]lnkmf]g / To:t} cGo ;'ljwf pknAw u/fP afkt ;]jf z'Ns nufpg ;Sg]5 .

-@_ gu/kflnsfn] gu/ If]qdf kmf]x/ d}nf Joj:yfkg, ;/;kmfO, 9n lgsf;

cflb ;'ljwf pknAw u/fP afkt ;]jf z'Ns nufpg ;Sg]5 .

-#_ gu/kflnsfn] agfPsf jf ;Grfng u/]sf zf}rfno, kfs{, :gfgu[x,

:jLldËk'n, Jofofdzfnf, u]i6xfp;, ko{6sLo :yn, xf]i6]n, xf6 ahf/, kz'

awzfnf, zj bfx Joj:yf, wf]jL3f6 / To:t} cGo ;'ljwf pknAw u/fP afkt ;f]

pkef]u ug]{ JolQmaf6 ;]jf z'Ns lng ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -!_, -@_ jf -#_ df pNN]v ePadf]lhdsf ;'ljwfx¿ pknAw

u/fpg] / ;f] afkt nfUg] ;]jf z'Ns p7fpg] sfd gu/kflnsfn] g]kfn ;/sf/sf]

Page 90: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

90

www.lawcommission.gov.np

k"j{–:jLs[lt lnO{ lghL If]q dfkm{t jf lghL If]qnfO{ ;d]t ;xefuL u/fO{ ug{

;Sg]5 .

-%_ gu/kflnsfn] lgdf{0f u/]sf] ;8s, 9n, k'n, k]6L, rf]s, uNnL, gfnL,

aQL cflb dd{t ;'wf/ ug{ nfUg] vr{ lgwf{/0f u/L ;DalGwt pkef]Qmfx¿af6 jflif{s

¿kdf c;'n ug{ ;Sg]5 .

-^_ gu/kflnsfn] s;}sf] crn ;DklQ d"Nof+Íg ubf{ tf]lsPadf]lhdsf] ;]jf

z'Ns lng ;Sg]5 .

-&_ gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L gu/kl/ifb\af6

kfl/t b/df aS;f}gL tyf l;kmfl/; b:t'/ nufpg ;Sg]5 .

!$^=!$^=!$^=!$^= s/, b:t'/, z'Ns, dx;"n cs/, b:t'/, z'Ns, dx;"n cs/, b:t'/, z'Ns, dx;"n cs/, b:t'/, z'Ns, dx;"n cflb 5'flb 5'flb 5'flb 5'6666MMMM -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf]

eP tfklg g]kfn ;/sf/, j}b]lzs s'6g}lts lgof]u jf Ph]G;L tyf nfesf] p2]Zo

g/fvL ;~rfng x'g] ;+3 ;+:yfnfO{ gu/kflnsfsfn] ;]jf pknAw u/fPafkt nfUg]

;]jf z'Ns afx]s cGos/ b:t'/, z'Ns dx;"n nufpg kfpg] 5}g .

t/ To:tf] 5'6 g]kfn ;/sf/sf] k"0f{ jf cf+lzs :jfldTj ePsf] ;+:yfg jf

;+3 ;+:yfsf] Jofkfl/s sf/f]af/nfO{ k|fKt x'g] 5}g .

-@_ ljb]zL C[0f jf ;xfotfaf6 ;+rflnt kl/of]hgfsf] nflu g]kfn ;/sf/

jf s'g} ljsf; ;ldltn] k}7f/L u/]sf] dfn ;fdfgdf gu/kflnsfn] s'g} s/, b:t'/,

z'Ns, dx;"n nufpg kfpg] 5}g .

!$&=!$&=!$&=!$&= P]g, lgod ljkl/t s/, b:t'/, z'Ns jf dx;"n lng gkfpg]P]g, lgod ljkl/t s/, b:t'/, z'Ns jf dx;"n lng gkfpg]P]g, lgod ljkl/t s/, b:t'/, z'Ns jf dx;"n lng gkfpg]P]g, lgod ljkl/t s/, b:t'/, z'Ns jf dx;"n lng gkfpg]M gu/kflnsfn] of]

P]g jf o; P]gcGtu{t ag]sf lgodx¿ ljkl/t s'g} klg k|sf/sf] s/, b:t'/, z'Ns

jf dx;"n p7fpg kfpg]5}g / p7fPdf g]kfn ;/sf/n] ;f] sfo{nfO{ /f]Sg / To;/L

p7fPsf] s/, b:t'/, z'Ns jf dx;"nsf] /sd ;DalGwt JolQmnfO{ lkmtf{ a'emfpg]

cfb]z lbg ;Sg]5 .

!$*=!$*=!$*=!$*= C[0f lng ;Sg]C[0f lng ;Sg]C[0f lng ;Sg]C[0f lng ;Sg]M gu/kflnsfn] gu/ kl/ifb\af6 :jLs[t gLlt cg';f/ cfˆgf] xs

ef]usf] ;DklQ lwtf] /fvL jf g/fvL jf g]kfn ;/sf/sf] hdfgLdf a}+s jf cGo s'g}

;+3 ;+:yfaf6 C[0f ;fk6L lng ;Sg]5 .

Page 91: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

91

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––((((

ejg lgdf{0f ;DawL Joj:yfejg lgdf{0f ;DawL Joj:yfejg lgdf{0f ;DawL Joj:yfejg lgdf{0f ;DawL Joj:yf

!$(=!$(=!$(=!$(= cg'dlt glnO{ ejg lgdf{0f ug{ gx'g]cg'dlt glnO{ ejg lgdf{0f ug{ gx'g]cg'dlt glnO{ ejg lgdf{0f ug{ gx'g]cg'dlt glnO{ ejg lgdf{0f ug{ gx'g]M gu/kflnsf If]qdf k|d'vaf6 ejg lgdf{0f

ug]{ cg'dlt glnO{ s;}n] klg ejg lgdf{0f ug{ x'Fb}g .

:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0fM o; kl/R5]bdf æejg lgdf{0fÆ eGgfn] gofF ejg agfpg], k'/fgf]

ejg eTsfO{ k'gM lgdf{0f ug]{, tNnf yk ug]{, df]x8f km]g]{ jf ;fljsdf yk36 u/L

em\ofn, 9f]sf, afb{nL, sf}zL, bnfg, 6x/f ta]nf jf Uof/]h agfpg] jf sDkfp08jfn

nufpg] sfo{ ;Demg' kb{5 .

!%)=!%)=!%)=!%)= cg'dltsf] nflucg'dltsf] nflucg'dltsf] nflucg'dltsf] nflu b/vf:tb/vf:tb/vf:tb/vf:tMMMM -!_ gu/kflnsf If]qdf ejglgdf{0f ug{ rfxg] JolQm jf

;/sf/L sfof{non] ejglgdf{0f ug]{ cg'dltsf] nflu ejgsf] gSzf;lxt tf]lsPsf]

9fFrfdf gu/kflnsf;dIf b/vf:t lbg'kg]{5 .

:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0fM o; kl/R5]bdf æ;/sf/L sfof{noÆ eGgfn] ;jf]{Rr cbfnt,

;+;b\, /fhkl/ifb\\, clVtof/ b'¿kof]u cg';Gwfg cfof]u, dxfn]vf k/LIfs, nf]s;]jf

cfof]u tyf cGo ;+j}wflgs lgsfosf] sfof{no / zfxL g]kfnL ;]gf Pj+ g]kfn

k|x/Lnufotsf ;a} ;/sf/L sfof{no / cbfnt ;d]t ;Demg'kb{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg ejg lgdf{0f ug]{

cg'dltsf] nflu b/vf:t lbFbf ;/sf/L lgsfon] /fli6«o ;'/Iffsf] b[li6n] ejgsf]

gS;f k]z ug{ gldNg] ePdf b/vf:tdf ejgsf] nDafO{, rf}8fO{, prfO{ / tNnf tyf

hDdf If]qkmn dfq pNn]v ug{ ;Sg]5 .

:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0f:ki6Ls/0fM o; kl/R5]bdf ægS;fÆ eGgfn] ejg lgdf{0f ;DjGwL /]vflrq,

ljj/0f / cGo sfuhkq ;Demg' kb{5 .

!%!=!%!=!%!=!%!= gS;fdf v'nfpg' kg]{gS;fdf v'nfpg' kg]{gS;fdf v'nfpg' kg]{gS;fdf v'nfpg' kg]{MMMM gofF ejg lgdf{0f ug]{ gS;fdf cGo s'/fx¿sf] cltl/Qm ;f]

ejgsf] 5'§} rkL{ / ;slk6 tyf To:tf] ejg csf]{ ejg;Fu hf]8L agfpg] ePdf ;f]

ejgsf] 5§} lsnf; /xg] u/L gS;fdf v'nfpg' kg]{5 .

Page 92: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

92

www.lawcommission.gov.np

!%@=!%@=!%@=!%@= xs ef]usf] lgxs ef]usf] lgxs ef]usf] lgxs ef]usf] lg:;f jf d~h'/Lsf] lnvt k]z ug'{ kg]{:;f jf d~h'/Lsf] lnvt k]z ug'{ kg]{:;f jf d~h'/Lsf] lnvt k]z ug'{ kg]{:;f jf d~h'/Lsf] lnvt k]z ug'{ kg]{M ejg lgdf{0f ug]{

cg'dltsf] nflu bkmf !%) adf]lhd b/vf:t lbFbf cfˆgf] xs ef]usf] hUufdf

lgdf{0f ug]{ eP xs ef]usf] lg:;f / c¿sf] xs ef]usf] hUufdf lgdf{0f ug]{ eP

lghsf] xs ef]usf] lg:;f;lxt d~h'/Lsf] lnvt k]z ug'{ kg]{5 .

!%#=!%#=!%#=!%#= hfFrhfFrhfFrhfFra'em ug]{a'em ug]{a'em ug]{a'em ug]{MMMM ejg lgdf{0f ug]{ cg'dltsf] nflu bkmf !%) adf]lhd b/vf:t

k/]kl5 ;f] b/vf:t l/t k"j{ssf] 5 5}g hfFra'em u/L s'g} l/t gk'u]sf] eP ;f]

k'¥ofpg nufO{ l/t k"j{ssf] b/vf:t k/]sf] ;ft lbgleq gu/kflnsfn]

b]xfoadf]lhd ug'{ kg]{5M–

-s_ To:tf] ejgsf] lgdf{0faf6 ;+lwof/ s;}nfO{ lk/ dsf{ kg]{ eP cfkm"nfO{ dsf{

k/]sf] ljj/0f v'nfO{ kGw| lbgleq ph"/ ug{ cfpg' egL cfˆgf] sfof{nodf,

;+lwof/sf] 3/ b}nf]df / ejg lgdf{0f x'g] 7fpFdf ;a}n] b]Vg] u/L ;"rgf

6fF:g],

-v_ v08 -s_ adf]lhdsf] ;"rgfdf pNn]lvt Dofb gf3]sf] tLg lbgleq

OlGhlgo/ jf cf]e/l;o/ / cGo sd{rf/L ;d]t ;+o'Qm ¿kdf v6fO{

b/vf:tdf pNn]v ePadf]lhd ejg lgdf{0f ug{ ldNg] gldNg] s'/fsf] hfFr

ug{ nufpg] .

!%$=!%$=!%$=!%$= k|ltj]bg k]z ugk|ltj]bg k]z ugk|ltj]bg k]z ugk|ltj]bg k]z ug ]{]{ ]{]{M bkmf !%# sf] v08 -v_ adf]lhd vl6Psf sd{rf/Lx¿n] ejg

lgdf{0f ug{ ldNg] gldNg] s'/fsf] hfFra'em ug]{ ;Gbe{df ;h{dLg ubf{ ;h{dLgdf

pkl:yt ePsf JolQmn] eg]sf s'/fx¿ ;d]t v'nfO{ ;h{dLg d'r'Nsf tof/ u/L

b/vf:tdf pNn]v ePadf]lhd ejg lgdf{0f ug{ ldNg] gldNg] Joxf]/f v'nfO{ To;/L

hfFra'em ug{ vl6Psf] ldltn] kGw| lbgleq gu/kflnsf;dIf k|ltj]bg k]z ug'{

kg]{5 .

!%%=!%%=!%%=!%%= cg'dlt lbg]cg'dlt lbg]cg'dlt lbg]cg'dlt lbg]MMMM -!_ bkmf !%# sf] v08 -s_ adf]lhd ph"/ gk/]sf]df bkmf !%$

adf]lhd k|ltj]bg k|fKt ePsf] ldltn] ;ft lbgleq k|d'vn] ejg lgdf{0f ug]{

cg'dlt lbg' kg]{5.

Page 93: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

93

www.lawcommission.gov.np

-@_ bkmf !%# sf] v08 -s_ adf]lhd ph"/ k/]sf]df ;DalGwt kIfnfO{

af]nfO{ tYo s'/f kQf nufO{ xs a]xsdf lg0f{o lbg' kg]{ cj:yfdf afx]s bkmf !%$

adf]lhd k|ltj]bg k|fKt ePsf] ldltn] tL; lbgleq k|d'vn] cg'dlt lbg' kg]{5 .

-#_ bkmf !%# sf] v08 -s_ adf]lhd k/]sf] ph"/Laf6 ejg lgdf{0f ug]{

hUufdf t]/f] d]/f] k/L xs a]xs 5'6\ofpg' kg]{ b]lvg cfPdf To:tf] ph"/L k/]sf]

ldltn] k}+tL; lbgleq cbfntdf ph"/ ug{ hfg' egL krf{ v8f u/L ;DalGwt

kIfx¿nfO{ ;'gfpg' kg]{5 .

t/ To:tf] hUuf dWo] s]xL efudf dfq ljjfb k/]sf] / To:tf] ljjfb k/]

hltsf] hUufdf cbfntaf6 7x/]adf]lhd x'g] u/L afFsL hUufdf ejg lgdf{0f ug{

d~h'/ u/L csf]{ gS;f;lxt b/vf:t lbPdf To:tf] b/vf:t k|fKt ePsf] ldltn] kGw|

lbgleq k|d'vn] cg'dlt lbg ;Sg]5 .

-$_ o; bkmfadf]lhd ejg lgdf{0f ug]{ cg'dlt lb+bf gu/kflnsfn]

tf]lslbPadf]lhdsf] b:t'/ lng' kg]{5 .

!%^=!%^=!%^=!%^= gS;f kf; ug]{gS;f kf; ug]{gS;f kf; ug]{gS;f kf; ug]{MMMM -!_ bkmf !%% adf]lhd k|d'vn] s'g} ejg lgdf{0f ug{ cg'dlt lbFbf

To:tf] ejgsf] gS;f ;d]t kf; u/L lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k|d'vn] s'g} ejgsf] gS;f kf; ubf{ ef}lts

ljsf; of]hgf / k|rlnt sfg'gadf]lhd lgwf{l/t dfkb08 cg's"n x'g] u/L gS;fdf

cfjZos yk36 u/L kf; ug{ ;Sg]5 .

!%&=!%&=!%&=!%&= gS;fdf x]/km]/ ug]{gS;fdf x]/km]/ ug]{gS;fdf x]/km]/ ug]{gS;fdf x]/km]/ ug]{MMMM bkmf !%^ adf]lhd kf; ePsf] gS;fdf kl5 s]xL x]/km]/ ug'{

k/]df tNnf yKg], df]x8f abNg] jf nDafO{, rf}8fO{ a9fpg] s'/f afx]s k|rlnt

sfg'gadf]lhd lgwf{l/t dfkb08df k|lts"n c;/ gkg]{ u/L cGo s'/f ug{sf] nflu

k|d'vn] gS;fdf x]/km]/ ug{ :jLs[lt lbg ;Sg]5 .

!%*=!%*=!%*=!%*= ;"rgf lbg];"rgf lbg];"rgf lbg];"rgf lbg]M bkmf !%& df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg bkmf !%$ adf]lhd

k|fKt k|ltj]bg cg';f/ jf cGo s'g} sf/0fn] s'g} ejg lgef{0f ug{ cg'dlt lbg

gldNg] ePdf k|d'vn] To;sf] sf/0f v'nfO{ To:tf] k|ltj]bg k|fKt ePsf] ldltn] ;ft

Page 94: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

94

www.lawcommission.gov.np

lbgleq bkmf !%) adf]lhd ejg lgdf{0f ug{ cg'dltsf] nflu b/vf:t lbg] JolQm

jf ;/sf/L lgsfonfO{ ;"rgf lbg' kg]{5 .

!%(=!%(=!%(=!%(= ph"/L lbg ;Sgph"/L lbg ;Sgph"/L lbg ;Sgph"/L lbg ;Sg ]] ]]M -!_ k|d'vn] bkmf !%% adf]lhd Dofbleq cg'dlt glbPdf To:tf]

Dofb gf3]sf] ldltn] / bkmf !%* adf]lhd lbPsf] ;"rgfdf lrQ ga'em]df To:tf]

;"rgf kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq bkmf !%) adf]lhd ejg lgdf{0f ug{ cg'dltsf]

nflu b/vf:t lbg] JolQm jf lgsfon] gu/kflnsf;dIf ph"/ lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s'g} ph"/L k/]df gu/kflnsfn] tYo s'/f a'emL

cg'dlt lbg' kg]{ b]lvPdf oyfzLl3| cg'dlt lbgsf] nflu k|d'vnfO{ lgb]{zg lbg'

kg]{5 .

!^)=!^)=!^)=!^)= ejg lgdf{0f ug'{ kg]{ cjlwejg lgdf{0f ug'{ kg]{ cjlwejg lgdf{0f ug'{ kg]{ cjlwejg lgdf{0f ug'{ kg]{ cjlwM -!_ o; P]gadf]lhd s'g} ejg lgdf{0f ug{ cg'dlt

kfPsf]df To;/L cg'dlt kfPsf] ldltn] b'O{ jif{leq To:tf] ejg lgdf{0f ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Dofbleq ejg lgdf{0f ug{ g;s]df Dofb yksf]

nflu gu/kflnsf;dIf b/vf:t lbg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd s'g} b/vf:t k/]df k|d'vn] klxn] nfu]sf] b:t'/sf]

kfFr k|ltzt b:t'/ lnO{ b'O{ jif{sf] nflu ejg lgdf{0f ug]{ Dofb yk ul/lbg ;Sg]5 .

!^!=!^!=!^!=!^!= hfFra'em / sf/afxLhfFra'em / sf/afxLhfFra'em / sf/afxLhfFra'em / sf/afxLMMMM -!_ gu/kflnsf If]qdf s;}n] lgdf{0f u/]sf] jf ul//x]sf]

ejgsf] ;DaGwdf b]xfosf] s'/fx¿sf] hfFra'em ug{ k|d'vn] s'g} OlGhlgo/,

cf]e/l;o/ jf sd{rf/LnfO{ v6fpg ;Sg]5M–

-s_ To:tf] ejg lgdf{0f ug{ o; P]gadf]lhd cg'dlt lnPsf] 5,

5}g .

-v_ To:tf] ejg o; P]gadf]lhd kf; ePsf] gS;f cg';f/

lgdf{0f ePsf] jf eO/x]sf] 5, 5}g, /

-u_ To:tf] ejgn] ;fj{hlgs hUuf, af6f], dlGb/, rf]s, 9n,

gfnf, kf]v/L cflb ldr]sf] 5, 5}g .

Page 95: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

95

www.lawcommission.gov.np

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd hfFra'em ug{ vl6Psf] JolQmn] To;/L vl6Psf]

ldltn] kGw| lbgleq k|rlnt sfg'gsf] l/t k'¥ofO{ hfFra'em u/L cfˆgf]

;'emfj;lxtsf] k|ltj]bg k|d'v;dIf k]z ug'{ kg]{5 .

-#_ ejg lgdf{0f ug]{ JolQm / ejg lgdf{0f sfo{;Fu ;DalGwt ;a}n] pkbkmf

-!_ adf]lhd hfFra'em ug{ cfpg] JolQmnfO{ lghn] ;f]w]sf] k|Zgsf] hjfkm lbg' /

dfu]sf] sfuhkq lbg' jf b]vfpg' / cfjZos ;xof]u k'¥ofpg' kg]{5 .

-$_ pkbkmf -@_ adf]lhd k]z ePsf] k|ltj]bg cg';f/ s;}n] o;

P]gadf]lhd cg'dlt glbO{ jf ;fj{hlgs hUuf, af6f], dlGb/, rf]s, 9n, gfnf, kf]v/L

cflb ldrL ejg lgdf{0f u/]sf] jf ul//x]sf] 7x/]df k|d'vn] ;f] ejg jf To;sf] s'g}

efu eTsfpg] cfb]z lbg' kg]{5 .

-%_ pkbkmf -@_ adf]lhd k]z ePsf] k|ltj]bg cg';f/ s;}n] o;

P]gadf]lhd kf; ePsf] gS;fdf k|d'vsf] :jLs[lt a]u/ x]/km]/ u/L ejg lgdf{0f

u/]sf] jf ul//x]sf] 7x/]df k|d'vn] Ps nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf ug{ jf ;f] ejg jf

To;sf] s'g} efu eTsfpg] cfb]z lbg ;Sg]5 .

-^_ pkbkmf -$_ jf -%_ adf]lhd cfb]z lbg' cl3 k|d'vn] To:tf] ejg

lgdf{0f ug]{ JolQmnfO{ cfˆgf] ;kmfO k]z ug]{ dgfl;a df}sf lbg' kg]{5 .

!^@=!^@=!^@=!^@= k'g/fj]bgk'g/fj]bgk'g/fj]bgk'g/fj]bgMMMM bkmf !^! sf] pkbkmf -$_ jf -%_ adf]lhd k|d'vn] lbPsf] cfb]zdf lrQ

ga'‰g] JolQmn] To:tf] cfb]z kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq k'g/fj]bg cbfntdf

k'g/fj]bg lbg ;Sg]5 / To:tf] k'g/fj]bgsf] ;DaGwdf k'g/fj]bg cbfntaf6 ePsf]

lg0f{o clGtd x'g]5 .

!^#=!^#=!^#=!^#= ejg eTsfpg] / nfu]sf] vr{ ejg eTsfpg] / nfu]sf] vr{ ejg eTsfpg] / nfu]sf] vr{ ejg eTsfpg] / nfu]sf] vr{ c;'nc;'nc;'nc;'n ug]{ug]{ug]{ug]{M -!_ bkmf !^! sf] pkbkmf -$_ jf -%_

adf]lhd s'g} ejg jf To;sf] s'g} efu eTsfpg] cfb]z ePdf To:tf] cfb]z pk/

bkmf !^@ adf]lhd k'g/fj]bg k/]sf]df k'g/fj]bg cbfntaf6 To:tf] ejg jf To;sf]

s'g} efu eTsfpg] u/L lg0f{o ePsf] ldltn] k}+tL; lbgleq / k'g/fj]bg gk/]sf]df

k'g/fj]bg ug]{ Dofb gf3]sf] ldltn] k}+tL; lbgleq ;DalGwt JolQmn] k|d'vsf] cfb]z

jf k'g/fj]bg cbfntsf] lg0f{oadf]lhd To:tf] ejg jf To:sf] s'g} efu eTsfpg'

kg]{5 .

Page 96: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

96

www.lawcommission.gov.np

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Dofbleq ;DalGwt JolQmn] To:tf] ejg jf

To;sf] s'g} efu geTsfPdf gu/kflnsfn] g} To:tf] ejg jf To;sf] s'g} efu

eTsfpg ;Sg]5 / To;/L eTsfpFbf nfu]sf] vr{ ;DalGwt JolQmaf6 c;'n pk/

ul/g]5 .

!^$=!^$=!^$=!^$= clwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgMMMM k|d'vn] o; P]g adf]lhd cfkm"nfO{ k|fKt clwsf/ pkk|d'v jf

cGo s'g} ;b:onfO{ k|Tofof]hg ug{ ;Sg]5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––!)!)!)!)

b08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfo

!^%=!^%=!^%=!^%= gu/kflnsfn] ;hfo ug{ ;Sggu/kflnsfn] ;hfo ug{ ;Sggu/kflnsfn] ;hfo ug{ ;Sggu/kflnsfn] ;hfo ug{ ;Sg ]] ]]M -!_ gu/kflnsfn] b]xfosf] ljifodf b]xfoadf]lhd

;hfo ug{ ;Sg]5M–

-s_ csf{nfO{ b'Mv lbg] lgotn] afwf cj/f]w k'¥ofpg] u/L 9n

lgsf;, rkL{, ;]km\6L6\of+sL agfpg], /fVg] h:tf sfo{ u/]df

gu/kflnsfn] To:tf] sfo{ /f]Sg, eTsfpg jf x6fpg cfb]z

lbg ;Sg]5 . ;f] cfb]zadf]lhd /f]Sg, eTsfpg jf x6fpg

gdfg]df gu/kflnsfn] dflg; k7fO{ /f]Sg eTsfpg jf

x6fpg ;Sg]5 . o;/L eTsfpFbf jf x6fpFbf nfu]sf] vr{

;DalGwt cfb]z gdfGg] JolQmaf6 c;'n u/L kGw| xhf/

?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-v_ gu/kflnsf If]qleq s;}n] csf{nfO{ cK7]/f] kfg]{ lgot /fvL

?v nufpg] jf kvf{n nufpg] jf 3/ 6x/f lgdf{0f ug]{

h:tf sfd u/]df gu/kflnsfn] To:tf] ?v, kvf{n jf 3/,

6x/f x6fpg cfb]z lbg ;Sg]5 / ;f] cfb]zadf]lhd

gx6fPdf gu/kflnsfn] dflg; k7fO x6fpg ;Sg]5 . o;/L

x6fpFbf nfu]sf] vr{ ;DalGwt c6]/ ug]{ JolQm;Fu c;'n

u/L kGw| xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

Page 97: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

97

www.lawcommission.gov.np

-u_ gu/kflnsf If]qleq lglb{i6 :yfgdf kmf]xf]/ d}nf gkmfnL

htftt} kmfn]df To:tf] kmf]x/ d}nf x6fpg nfUg] vr{ ;d]t

;DalGwt JolQmaf6 c;'n u/L kGw| xhf/ ?k}ofF;Dd

hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-3_ gu/kflnsfsf] Ohfht a]u/ s;}n] ;fj{hlgs af6f] jf :yfg

3]g]{ jf /f]Sg] cfjt hfjtdf cj/f]w v8f ug]{ sfd u/]df

3]/f, af/ / cj/f]wsf ;fdfg x6fpg nufO{ kGw| xhf/

?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-ª_ gu/kflnsf If]qleqsf ;fj{hlgs ;DklQ s;}n] xfgL

gf]S;fgL u/]df jf cltqmd0f jf ckrng u/]df jf

;fj{hlgs ;+/rgf ljuf/]df k|rlnt sfg'gn] ;hfo

tf]s]sf]df ;f]xLadf]lhd / gtf]s]sf]df gu/kflnsfn] kGw|

xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf u/L To:tf] xfgL gf]S;fgLsf] ljuf]

;DalGwt JolQml;t c;'n pk/ ug{ jf ;fljs cj:yfdf tof/

ug{ nufpg ;Sg]5 .

-r_ s;}n] cfˆgf] 3/, l5d]sLsf] 3/, cf+ug, rf]sdf kmf]x/ d}nf

kmfn]df jf jftfj/0f b'u{lGwt x'g] sfo{ u/]df gu/kflnsfn]

kGw| xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf u/L To:tf] xfgL gf]S;fgLsf]

ljuf] ;DalGwt JolQml;t c;'n pk/ ug{ jf ;fljs

cj:yfdf tof/ ug{ nufpg ;Sg]5 .

-5_ gu/kflnsf If]qleq s;}n] s'g} lsl;dsf] oGq h8fg u/L

jf s'g} pks/0f jf dgf]/Ghgsf ;fwgåf/f 5/l5d]s jf

;dfhdf zflGt e+u x'g] lqmofsnfk u/]df gu/kflnsfn]

To:tf] sfo{ gug{ jf pks/0f x6fpg kg]{df x6fpg] cfb]z

lbg ;Sg]5 / ;f] cfb]z gdfg]df ;DalGwt JolQmnfO{ kGw|

xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-h_ gu/kflnsfn] cfˆgf] If]qleqsf k;nx¿df d"No–;"rL /fVg

cfb]z lbg ;Sg]5 / ;f] adf]lhd d"No–;"rL g/fv]df

Page 98: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

98

www.lawcommission.gov.np

;DalGwt k;n wgLnfO{ kGw| xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{

;Sg]5 .

-@_ gu/kflnsfn] 7]s]sf] jf nufPsf] s/, b:t'/, z'Ns, dx;"n tyf c;'n

ug{ afFsL cGo s'g} /sd s'g} JolQmn] ga'emfPdf gu/kflnsfn] b]xfoadf]lhdsf]

sf/jfxL ug{ ;Sg]5M

-s_ o; P]gadf]lhd p7fpg kfpg] s/, b:t'/, z'Ns tyf c;'n

ug{ afFsL cGo /sd s'g} JolQmn] ga'emfPdf To:tf]

JolQmsf] rn, crn ;DklQsf] :jfldTj x:tfGt/0f /f]Ssf

ug{ ;DalGwt lgsfonfO{ n]Vg, Jofkf/ Joj;fodf l;naGbL

tyf tfnfaGbL ug{ / lgsf;L k}7f/L nufotsf sf/f]af/

/f]Ssf ug{ ;Sg]5 .

-v_ gu/kflnsfn] o; P]g adf]lhd p7fpg kfpg] /sd v08

-s_ adf]lhd ;DjlGwt JolQmsf] 3/, hUuf, sf/f]af/ jf

h]yf /f]Ssf ubf{ klg p7\g g;s]df gu/kflnsfn] lghsf]

3/, hUuf jf cGo s'g} h]yf eP ;f] lnnfd laqmL u/L

c;'n pk/ ug{ ;Sg]5 .

-u_ o; P]g cGtu{tsf] sfd sf/f]af/sf] l;nl;nfdf s'g}

7]s]bf/n] /fv]sf] w/f}6L jf hdfgt ;f] sfo{ ug{ g;s]sf]

cj:yfdf gu/kflnsfn] To:tf] w/f}6L hkmt u/L jf hdfgt

lnnfd laqmL u/L c;'n pk/ ug{ ;Sg]5 .

t/ hkmt jf lnnfd laqmL u/L k|fKt x'g cfPsf]

/sd To:tf] JolQmn] gu/kflnsfnfO{ a'emfpg' kg]{ /sd

eGbf a9L x'g cfPdf a9L ePsf] /sd ;DalGwt JolQmnfO{

lkmtf{ lbg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ sf] v08 -v_ jf -u_ adf]lhd gu/kflnsfn] lnnfd laqmL

ubf{ k|rlnt sfg'gadf]lhd ug'{ kg]{5 .

Page 99: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

99

www.lawcommission.gov.np

-$_ o; P]gadf]lhd ltg'{ a'emfpg' kg]{ s/, b:t'/, z'Ns, dx;'n tyf c;'n

ug{ afFsL cGo s'g} /sd ga'emfPdf gu/kflnsfn] pknAw u/fPsf] ;]jf To:tf]

JolQmsf] xsdf aGb ug{ ;Sg]5 .

-%_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod, ljlgod jf cfb]zsf] pNn+3g

u/L s;}n] s'g} sfd u/]df o; P]gdf cGoq b08 ;hfo tf]lsPdf ;f]xLadf]lhd /

gtf]lsPsf]df gu/kflnsfn] Ps xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-^_ o; bkmf cGtu{t ;hfo kfO{;s]sf]df k'gM ;f]xL s;'/ bf]xf]¥ofO{ ug]{nfO{

gu/kflnsfn] k6s} lkR5] bf]Aa/ ;hfo ug{ ;Sg]5 .

-&_ o; bkmfadf]lhd gu/kflnsfn] u/]sf] ;hfodf lrQ ga'em\g] kIfn]

To:tf] lg0f{o yfxf kfPsf] ldltn] k}+tL; lbgleq ;DalGwt lhNnf cbfntdf

k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 .

!^^=!^^=!^^=!^^= b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] b08 hl/jfgfsf] c;'nc;'nc;'nc;'nLLLLMMMM o; P]g adf]lhd gu/kflnsfn] u/]sf] b08 hl/jfgf bkmf

@^) adf]lhdsf] k|lqmof ckgfO{ c;'n pk/ ul/g]5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––!!!!!!!!

ph"/L / tT;DaGwL Joj:yfph"/L / tT;DaGwL Joj:yfph"/L / tT;DaGwL Joj:yfph"/L / tT;DaGwL Joj:yf

!^&=!^&=!^&=!^&= ph"/Lph"/Lph"/Lph"/LMMMM -!_ ;b:o jf gu/kflnsfsf s'g} sd{rf/Ln] lbPsf] cfb]z jf cx|fPsf] sfd

pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s k}+tL; lbgleq

k|d'v;dIf ph"/ ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ph"/ k/]df To:tf] ph"/ k/]sf] gAa] lbgleq

k|d'vn] lg0f{o u/L lbg' kg]{5 . pQm Dofbleq k|d'vn] lg0f{o gu/]df ;DalGwt

JolQmn] g]kfn ;/sf/;dIf ph"/ ug{ ;Sg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd ph"/L k/]kl5 k|d'v jf g]kfn ;/sf/n]

cfjZos hfFra'em u/L To:tf] cfb]z ;b/, ab/ jf kl/jt{g ug{ ;Sg]5 .

Page 100: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

100

www.lawcommission.gov.np

-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd k|d'v jf g]kfn ;/sf/n] u/]sf] lg0f{o clGtd

x'g]5 .

-%_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd s;}sf] ph"/L k/]kl5 To:tf] ph"/Ldf lg0f{o

lbg] clwsf/Lsf] cfb]zn] ;DalGwt sfd sf/afxL d'ntjL /fVg ;lsg]5 .

!^*=!^*=!^*=!^*= d'2f rnfpg] xbDofbd'2f rnfpg] xbDofbd'2f rnfpg] xbDofbd'2f rnfpg] xbDofbMMMM of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgod jf ljlgod

cg';f/ jf k|rlnt sfg'gn] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L u/]sf] s'g} sfdsf] ;DaGwdf

gu/kflnsf, k|d'v, pkk|d'v, ;b:o jf sd{rf/L jf gu/kflnsfn] sfddf nufPsf]

JolQm pk/ b]xfodf n]lvP adf]lhd geO{ d'2f rNg ;Sg]5}gM–

-s_ d'2f rnfpg] sf/0f / jfbL x'g]sf] jf lghsf] jfl/; eP To;sf] gfd /

7]ufgf vf]nL lnlvt ;"rgf gu/kflnsf, k|d'v, pkk|d'v, ;b:o jf sd{rf/L

jf gu/kflnsfn] sfddf nufPsf] JolQmnfO{ a'emfPsf] jf x'nfsåf/f /lhi6«/

u/L k7fPsf] Ps dlxgf ggf3L, /

-v_ d'2f rnfpg] sf/0f ePsf] tLg dlxgfleq d'2f bfo/ geO{ .

!^(=!^(=!^(=!^(= st{Jo kfng ubf{ jf clwsf/ k|of]u ubf{ c;n lgotn] sfd u/]df arfpst{Jo kfng ubf{ jf clwsf/ k|of]u ubf{ c;n lgotn] sfd u/]df arfpst{Jo kfng ubf{ jf clwsf/ k|of]u ubf{ c;n lgotn] sfd u/]df arfpst{Jo kfng ubf{ jf clwsf/ k|of]u ubf{ c;n lgotn] sfd u/]df arfpM

k|d'v, pkk|d'v jf gu/kflnsfn] s'g} sfddf nufPsf] JolQmn] of] P]g jf o; P]g

cGtu{t ag]sf lgod jf ljlgodadf]lhd ug'{ kg]{ st{Jo kfngf ubf{ jf kfPsf]

clwsf/ k|of]u ubf{ c;n lgotn] u/]sf]df ;hfosf] efuL x'g]5}g .

efuefuefuefu––––$$$$

lhNnf ljsf; ;ldlt ;DjGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DjGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DjGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DjGwL Joj:yf

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– !!!!

lhNnf ljsf; If]q / Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]q / Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]q / Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]q / Onfsf ljefhg

!&)=!&)=!&)=!&)= lhNnf ljsf; If]q tf]SglhNnf ljsf; If]q tf]SglhNnf ljsf; If]q tf]SglhNnf ljsf; If]q tf]Sg ]] ]]M g]kfn ;/sf/n] :yfgLo k|zf;g P]g, @)@* adf]lhd

sfod ePsf] k|To]s lhNnfnfO{ lhNnf ljsf; If]q tf]Sg ;Sg]5 .

Page 101: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

101

www.lawcommission.gov.np

!&!=!&!=!&!=!&!= lhNnf ljsf; If]qsf] Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]qsf] Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]qsf] Onfsf ljefhglhNnf ljsf; If]qsf] Onfsf ljefhgMMMM -!_ k|To]s lhNnf ljsf; If]qnfO{ g]kfn

;/sf/n] of] P]g k|f/De x'Fbfsf] avt sfod ePsf] Onfsf ;+Vof g36\g] u/L sDtLdf

gf} / a9Ldf ;q Onfsfdf ljefhg ug]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ljeflht lhNnf ljsf; If]qsf] Onfsfx¿sf] ;Ldfgf

x]/km]/ ug'{ k/]df g]kfn ;/sf/n] ;DalGwt ljz]if1 ;d]t /x]sf] ;ldlt u7g u/L ;f]

;ldltsf] l;kmfl/z Pj+ lhNnf kl/ifb\\sf] k/fdz{df lgjf{rg cfof]usf] :jLs[lt lnO{

l;dfgf x]/km]/ ug{ ;Sg]5 .

t/, o;/L l;dfgf x]/km]/ ubf{ lgjf{rg x'g] ;fn eGbf Ps jif{ cufj}

ul/;Sg' kg]{5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––@@@@

lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\ ;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf;DaGwL Joj:yf

!&@=!&@=!&@=!&@= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] u7gsf] u7gsf] u7gsf] u7gMMMM -!_ bkmf !&) adf]lhd tf]lsPsf] lhNnf ljsf; If]qdf Ps

lhNnf kl/ifb\ u7g ul/g]5 .

-@_ lhNnf kl/ifb\df b]xfoadf]lhdsf ;b:ox¿ /xg]5g\M–

-s_ lhNnfleqsf k|To]s ufpF ljsf; ;ldltsf cWoIf / pkfWoIf ,

-v_ lhNnfleqsf gu/kflnsfsf k|d'v / pkk|d'v,

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf ;b:ox¿,

-3_ lhNnfleqsf k|ltlglw ;ef / /fli6«o ;efsf ;b:ox¿, kb]g ;b:o,

-ª_ lhNnfleqsf Pshgf dlxnf;lxt ;dfh;]jL cfly{s tyf ;fdflhs

b[li6sf]0fn] lk5l8Psf hflt, hghflt, blnt tyf cflbjf;L dWo] lhNnf

kl/ifb\df k|ltlglwTj x'g g;s]sf ju{sf bkmf !&$ adf]lhd lhNnf

kl/ifb\sf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf k'u]sf JolQmx¿dWo]af6 lhNnf

kl/ifb\åf/f dgf]gLt 5 hgf JolQmx¿ .

Page 102: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

102

www.lawcommission.gov.np

!&#=!&#=!&#=!&#= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] ;b:osf] sf] ;b:osf] sf] ;b:osf] sf] ;b:osf] kbfjlwkbfjlwkbfjlwkbfjlwMMMM -!_ lhNnf kl/ifb\sf ;b:osf] kbfjlw kfFr

jif{sf] x'g]5 .

-@_ lhNnf kl/ifb\sf ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g] ;fnsf]

>fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf} jif{sf]

cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; bkmf

adf]lhd ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g' cufj} gofF ;b:osf] nflu lgjf{rg ;DkGg

ePdf ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 / gjlgjf{lrt

;b:ox¿nfO{ g} sfo{ ;~rfng ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} lhNnf kl/ifb\sf] ;b:o kbsf]

lgjf{rg jf lhNnf kl/ifb\sf] ;b:osf] dgf]gog x'g g;sL c¿ ;dodf eP klg

To:tf ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf lgjf{lrt jf dgf]gLt eP;/x

dfgL kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} lhNnf kl/ifb\sf] ;b:osf] kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf afFsL

cjlwsf] nflu dfq ;f] l/Qm kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:o kbsf] nflu k|rlnt

sfg'gadf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:osf] kbsf] nflu dgf]gogåf/f

ul/g]5 .

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog ul/g]

5}g .

!&$=!&$=!&$=!&$= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotfsf] ;b:osf] nflu rflxg] of]UotfMMMM lhNnf kl/ifb\sf] ;b:o x'gsf]

nflu b]xfoadf]lhdsf] of]Uotf k'u]sf] x'g' kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

Page 103: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

103

www.lawcommission.gov.np

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf x'g of]Uotf

k'u]sf],

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO{ ;s]sf],

-3_ lhNnf ljsf; ;ldlt;Fu 7]Ssf k§f jf rn crn ;DklQ ;DaGwL Jojxf/df

s'g} lghL :jfy{ gePsf],

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

t/, c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLg jif{ JotLt ePsf],

-5_ s'g} sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

!&%=!&%=!&%=!&%= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]sf] ;b:otf sfod g/xg]M b]xfosf] cj:yfdf lhNnf kl/ifb\sf]

;b:otf sfod /xg] 5}gM–

-s_ bkmf !&$ adf]lhdsf] of]Uotf gePdf,

-v_ cfkm" a;f]af; ul/cfPsf] If]q ;DalGwt lhNnf ljsf; If]qaf6 lemlsPdf jf

cGo If]qdf uflePdf,

-u_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:osf] lgjf{rgdf pDd]bjf/ ePdf jf

/fli6«o ;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ dgfl;a dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd lhNnf kl/ifb\sf]

a}7sdf cg'kl:yt /x]df,

t/ To:tf] ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf]

;b:otf sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-ª_ bkmf !&# adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf,

Page 104: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

104

www.lawcommission.gov.np

-r_ k|rlnt sfg'gadf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L

cleof]u jf tLgjif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPdf,

-5_ /fhLgfdf lbPdf,

-h_ d[To' ePdf .

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– ####

lhNnf ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yflhNnf ljsf; ;ldlt ;DaGwL Joj:yf

!&^=!&^=!&^=!&^= lhNnf ljsf; ;ldlhNnf ljsf; ;ldlhNnf ljsf; ;ldlhNnf ljsf; ;ldltsf] u7gltsf] u7gltsf] u7gltsf] u7gMMMM -!_ bkmf !&) adf]lhd tf]lsPsf] lhNnf ljsf;

If]qdf lhNnf kl/ifb\sf] sfo{sfl/0fLsf] ¿kdf Ps lhNnf ljsf; ;ldlt u7g

ul/g]5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltdf b]xfoadf]lhdsf ;b:ox¿ /xg]5g\M–

-s_ lhNnfsf k|To]s Onfsfleqsf ufpF kl/ifb\ / gu/ kl/ifb\sf

lgjf{lrt ;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 k|To]s Onfsfaf6 Ps

hgfsf b/n] lgjf{lrt ;b:ox¿,

-v_ lhNnfsf k|To]s ufpF kl/ifb\ / gu/ kl/ifb\sf lgjf{lrt

;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 lgjf{lrt ;efklt / pk;efklt,

-u_ lhNnfleqsf k|ltlglw ;ef / /fli6«o ;efsf ;b:ox¿ kb]g

;b:o

-3_ bkmf !&@ sf] pkbkmf -@_ sf] v08 -ª_ adf]lhdsf lhNnf

kl/ifb\sf ;b:ox¿ dWo]af6 Pshgf dlxnf;lxt lhNnf

ljsf; ;ldltåf/f dgf]gLt b'O{ hgf ;b:ox¿ .

!&&=!&&=!&&=!&&= lhNnf ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'glhNnf ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'glhNnf ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'glhNnf ljsf; ;ldlt :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g ]] ]]M -!_ k|To]s lhNnf ljsf;

;ldlt cljlR5Gg pQ/flwsf/jfnf :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g]5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] cfˆgf] Pp6f 5'§} 5fk x'g]5 .

Page 105: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

105

www.lawcommission.gov.np

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltn] JolQm;/x rn crn ;DklQ k|fKt ug{, pkef]u

ug{ / a]r lavg ug{ ;Sg]5 .

-$_ lhNnf ljsf; ;ldltn] JolQm;/x cfˆgf] gfdaf6 gfln; ph"/ ug{ /

;f] pk/ klg ;f]xL gfdaf6 gfln; ph"/ nfUg ;Sg]5 .

!&*=!&*=!&*=!&*= ;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlw;b:osf] kbfjlwMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:osf] kbfjlw kfFr jif{sf] x'g]5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ kbfjlw z'? x'g]

;fnsf] >fj0f ! ut]b]lv u0fgf ul/g]5 / kfFr jif{sf] kbfjlw ga9fO{ k|To]s kfFrf}

jif{sf] cfiff9 d;fGtdf kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; bkmf

adf]lhd ;b:osf] kbfjlw ;dfKt x'g' cufj} gofF ;b:osf] nflu lgjf{rg ;DkGg

ePdf ;fljssf] ;b:osf] kbfjlw ;dfKt ePsf] dflgg]5 / gjlgjf{lrt

;b:ox¿nfO{ g} sfo{ ;~rfng ug]{ clwsf/ x'g]5 .

-$_ s'g} sf/0fjz lgwf{l/t ;dodf s'g} lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:o

kbsf] lgjf{rg jf dgf]gog ;DkGg x'g g;sL c¿ ;dodf ;DkGg eP klg

lgjf{lrt jf dgf]gLt ;b:osf] kbfjlw u0fgf ubf{ lgwf{l/t ;dodf lgjf{lrt jf

dgf]gLt eP;/x dfgL kbfjlwsf] u0fgf ul/g]5 .

-%_ s'g} lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:o kb s'g} sf/0fjz l/Qm x'g cfPdf

afFsL cjlwsf] nflu dfq ;f] kbsf] k"lt{ lgjf{lrt ;b:o kbsf] nflu k|rlnt

sfg'gadf]lhd pk–lgjf{rgåf/f / dgf]gLt ;b:o kbsf] nflu dgf]gogåf/f ul/g]5 .

t/–

-!_ kb l/Qm ePsf] ldltn] Ps jif{leq pk–lgjf{rg jf

dgf]gog ul/;Sg' kg]{5 .

-@_ Ps jif{eGbf sd cjlwsf] nflu pk–lgjf{rg jf dgf]gog

ul/g] 5}g .

Page 106: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

106

www.lawcommission.gov.np

!&(=!&(=!&(=!&(= zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{zky u|x0f ug'{kg]{MMMM -!_ ;efkltn] lhNnf GofofwLz;dIf, pk–;efklt /

;b:ox¿n] ;efklt;dIf / ;efkltsf] cg'kl:ytdf pk–;efkltn] lhNnf

GofofwLz;dIf / ;b:ox¿n] pk–;efklt;dIf ;ky u|x0f ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df n]lvP b]lv afx]s lhNnf kl/ifb\sf cGo ;b:on]

;efklt;dIf / ;efkltsf] cg'kl:yltdf pk–;efklt;dIf ;ky u|x0f ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd zky u|x0f gu/L lhNnf kl/ifb\ tyf lhNnf

ljsf; ;ldltsf ;b:ox¿n] kb u|x0f ug]{ 5}gg\ .

!*)=!*)=!*)=!*)= kb Tofu ug{ ;Sg]kb Tofu ug{ ;Sg]kb Tofu ug{ ;Sg]kb Tofu ug{ ;Sg]MMMM -!_ ;efkltn] pk–;efklt dfkm{t lhNnf ljsf; ;ldlt;dIf

/ pk–;efklt tyf ;b:ox¿n] ;efklt;dIf /fhLgfdf lbO{ kb Tofu ug{

;Sg]5g\ .

-@_ lhNnf kl/ifb\sf dgf]gLt ;b:ox¿n] ;efklt;dIf / ;efkltsf]

cg'kl:yltdf pk–;efklt;dIf /fhLgfdf lbO{ kb Tofu ug{ ;Sg]5g\ .

!*!=!*!=!*!=!*!= ;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]Uotf;b:osf] nflu rflxg] of]UotfMMMM lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:odf lgjf{lrt jf

dgf]gLt x'g b]xfoadf]lhdsf] of]Uotf x'g' kg]{5M–

-s_ g]kfnL gful/s ePsf],

-v_ PSsfO{; jif{ pd]/ k"/f ePsf] / k|rlnt sfg'gadf]lhd dtbftf x'g of]Uotf

k'u]sf],

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ a'emfpg' kg]{ ;a} lhG;L jf gubL a'emfO{ ;s]sf],

-3_ lhNnf ljsf; ;ldlt;Fu 7]Ssf k§f jf rn crn ;DklQ ;DaGwL Jojxf/df

s'g} lghL :jfy{ gePsf],

-ª_ ;fj{hlgs ;DklQ lxgfldgf u/]sf] g7x/]sf],

t/ c;'nL ePsf] k|df0f k]z u/]df of] v08 nfu" x'g] 5}g .

-r_ g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPsf] eP To:tf] ;hfo

e'Qmfg u/]sf] tLgjif{ JotLt ePsf] .

Page 107: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

107

www.lawcommission.gov.np

-5_ cGo k|rlnt sfg'gn] cof]Uo gePsf] .

!*@=!*@=!*@=!*@= ;b:otf sfod g/xg;b:otf sfod g/xg;b:otf sfod g/xg;b:otf sfod g/xg ]] ]]M b]xfosf] cj:yfdf lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:otf sfod

/xg] 5}gM–

-s_ bkmf !*! adf]lhdsf] of]Uotf gePdf,

-v_ cfk"m a;f]af; ul/cfPsf] If]q ;DjlGwt If]qaf6 lemlsPdf jf cGo If]qdf

uflePdf .

-u_ k|ltlglw ;ef jf /fli6«o ;efsf] ;b:odf pDd]bjf/ ePdf jf /fli6«o

;efsf] ;b:odf dgf]gLt ePdf,

-3_ dgfl;a dflkmssf] ;"rgf glbO{ nuftf/ tLg k6s;Dd lhNnf ljsf;

;ldltsf] a}7sdf cg'kl:yt ePdf,

t/ To:tf] ;b:onfO{ ;kmfO k]z ug]{ dgfl;j df}sf glbO{ lghsf]

;b:otf sfod g/x]sf] ;"rgf lbOg] 5}g .

-ª_ bkmf !&* adf]lhdsf] kbfjlw ;dfKt ePdf,

-r_ k|rlnt sfg'gadf]lhd e|i6frf/sf] cleof]u jf g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L

cleof]u jf tLgjif{eGbf a9L s}b ;hfo x'g] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPdf,

-5_ /fhLgfdf lbPdf,

-h_ d[To' ePdf .

!*#=!*#=!*#=!*#= ;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg;DklQ ljj/0f ;fj{hlgs ug'{kg ]{]{ ]{]{M ;b:on] bkmf !&( adf]lhd ;ky u|x0f u/]sf]

ldltn] tL; lbgleq cfk"m / cfˆgf] Psf3/ ;uf]nsf kl/jf/sf] ;b:osf] gfddf /x]sf]

rn crn ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .

t/ ;efklt / pk;efkltn] cfkm" kbaf6 x6]kl5 klg kbaf6 x6]sf] ldltn]

tL; lbgleq To:tf] ;DklQsf] ljj/0f ;fj{hlgs ug'{ kg]{5 .

Page 108: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

108

www.lawcommission.gov.np

!*$=!*$=!*$=!*$= lhNnf ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0flhNnf ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0flhNnf ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0flhNnf ljsf; ;ldltx¿sf] juL{s/0fMMMM g]kfn ;/sf/n] ef}uf]lns ljljwtf tyf

oftfoft, ;+rf/, lzIff / :jf:Yo ;DaGwL ;'ljwfx¿sf] cfwf/df lhNnf ljsf;

;ldltx¿nfO{ tf]lsPadf]lhd juL{s/0f u/L sd ;'ljwf pknAw / cljsl;t lhNnf

ljsf; If]qsf lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ ;fwg / ;'ljwf ;DkGg u/fO{ ljsl;t ug]{

Joj:yf ldnfpg ;Sg]5 .

!*%=!*%=!*%=!*%= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] a}7ssf] a}7ssf] a}7ssf] a}7sMMMM -!_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7s ;fwf/0ftof jif{sf] Ps k6s

a:g]5 .

-@_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7s lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;efkltn] af]nfpg]5 .

-#_ k|To]s jif{ lhNnf kl/ifb\sf] a}7s ;dfGotof kmfNu'0f d;fGtleq

af]nfpg' kg]{5 .

-$_ lhNnf kl/ifb\\sf] k|To]s a}7sdf pkl:yt ;b:ox¿n] lhNnf ljsf;

;ldltsf ;b:ox¿afx]s lhNnf kl/ifb\\sf cGo ;b:ox¿n] cfkm"dWo]af6 5fg]sf]

;b:on] lhNnf kl/ifb\\sf] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

t/ lhNnf kl/ifb\\sf] a}7sdf cWoIfsf] 5gf}6 x'g'eGbf cl3 lhNnf kl/ifb\\sf

pkl:yt ;b:ox¿dWo] pd]/sf] lx;fjn] h]i7 ;b:on] ;f] a}7ssf] cWoIftf ug]{5 .

-%_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;lrjn] lhNnf kl/ifb\sf] ;lrjsf] sfd ug]{5 .

-^_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7s a:g] ldlt, ;do / :yfgsf] ;"rgf tyf ljifo

;"rL a}7s a:g] lbg eGbf sDtLdf kGw| lbg cufj} lhNnf ljsf; ;ldltsf]

;efkltsf] lgb]{zgdf ;lrjn] lhNnf kl/ifb\sf ;a} ;b:ox¿nfO{ k7fpg' kg]{5 .

-&_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf] ;b:o ;+Vofsf] krf;

k|ltzt ;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 .

-*_ u0fk"/s ;+Vofsf] cefjdf lhNnf kl/ifb\sf] a}7s a:g g;s]df ;ft

lbgsf] ;"rgf lbO{ csf]{ a}7s af]nfpg' kg]{5 . ;f] a}7ssf] u0fk"/s ;+Vof Ps ltxfO{

x'g]5 . ;f] u0fk"/s ;+Vof klg k"/f x'g g;s]df ;f] sf] ef]lnkN6 k'gM csf]{ a}7s

af]nfpg' kg]{5 ;f] a}7sdf hlt;'s} ;b:o pkl:yt eP klg a}7s ;~rfng x'g]5 .

Page 109: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

109

www.lawcommission.gov.np

-(_ lhNnf kl/ifb\sf Ps ltxfO{ ;b:ox¿n] s'g} vf; ljifodf 5nkmn ug{

a}7s af]nfO{ kfpF egL ;efklt;dIf lnlvt cg'/f]w u/]df To;/L cg'/f]w u/]sf]

ldltn] tL; lbgleq lhNnf kl/ifb\sf] ljz]if a}7s af]nfpg' kg]{5 .

-!)_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7ssf] lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-!!_ lhNnf kl/ifb\sf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!*^=!*^=!*^=!*^= lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7slhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7slhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7slhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7sMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7s sDtLdf

dlxgfsf] Ps k6s a:g]5 .

-@_ ;efkltsf] cfb]z cg';f/ ;lrjn] lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7s

af]nfpg]5 .

t/ tLg dlxgf;Dd klg ;efkltn] a}7s af]nfpg] cfb]z glbPdf Ps ltxfO{

;b:ox¿sf] lnlvt cg'/f]wdf ;lrjn] lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7s af]nfpg]5 .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] ;efkltTj ;efkltn] ug]{5 / lghsf]

cg'kl:yltdf pk–;efkltn] / pk–;efklt klg cg'kl:yt ePdf a}7sdf pkl:yt

;b:ox¿n] cfkm" dWo]af6 5fg]sf] ;b:on] a}7ssf] ;efkltTj ug]{5 .

-$_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7sdf tTsfn sfod /x]sf] ;b:o ;+Vofsf]

krf; k|ltzt ;b:ox¿ pkl:yt ePdf a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf]

dflgg]5 .

-%_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] lg0f{o ;lrjn] k|dfl0ft ug]{5 .

-^_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

!*&=!*&=!*&=!*&= a}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oa}7ssf] lg0f{oMMMM -!_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s lhNnf kl/ifb\ /

lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7ssf] lg0f{o a}7sdf pkl:yt ;b:ox¿sf] ax'dtsf]

cfwf/df ul/g]5 .

Page 110: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

110

www.lawcommission.gov.np

-@_ lhNnf kl/ifb\ / lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7sdf dt a/fa/ ePdf

a}7ssf] ;efkltTj ug]{ JolQmn] lg0ff{os dt lbg]5 .

-#_ kb]g ;b:on] dtbfgdf efu lng kfpg] 5}gg\ .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––$$$$

lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/

!**=!**=!**=!**= lhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifblhNnf kl/ifb\\ \\sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ lhNnf kl/ifb\sf] sfd / st{Jo

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ lhNnf ljsf; ;ldltn] k]z u/]sf] ah]6, of]hgf tyf

sfo{qmdx¿ kfl/t ug]{ .

-v_ lhNnf ljsf; ;ldltn] k]z u/]sf] s/, b:t'/, z'Ns, dx;'n,

C0f jf ;fk6L tyf cfGtl/s ;|f]]t ;DjGwL k|:tfj kfl/t

ug]{ .

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltaf6 ;+rflnt lhNnf of]hgf ;DjGwL

sfo{qmdx¿sf] d"Nof+sg u/L cfjZos lgb]{zg lbg] .

-3_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] n]vfk/LIf0f k|ltj]bgdf 5nkmn

u/L sfod /x]sf a]?h'x¿ km5\of]{6 ug{ lhNnf ljsf;

;ldltnfO{ cfjZos lgb]{zg lbg] .

-ª_ lhNnfdf ;~rfng x'g] lhNnf:t/Lo ljifout sfo{qmdnfO{

:jLs[lt lbg] .

-r_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ljlgod :jLs[t ug]{ .

-5_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] k|zf;lgs sfo{x¿sf] d"Nof+sg u/L

lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ cfjZos lgb]{zg lbg] .

Page 111: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

111

www.lawcommission.gov.np

-h_ lhNnf ljsf; ;ldltn] k|:tfj u/]sf] sd{rf/Lsf] kfl/>lds,

b/jGbL eQf tyf cGo ;'ljwfdf cfjZostfg';f/ :jLs[lt

lbg] .

-em_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQ a]rlavg, x:tfGt/0f jf

ef8fdf lbg] ljifodf lg0f{o ug]{ .

-`_ cfkm"df /x]sf s]xL clwsf/ lhNnf ljsf; ;ldltnfO{

k|Tofof]hg ug]{ .

-@_ lhNnf kl/ifb\sf ;Dk"0f{ ;b:o ;+Vofsf] ax'dtaf6 k|:tfj kfl/t geO{

lhNnf ljsf; ;ldltn] b]xfosf] sfd ug{ ;Sg] 5}gM–

-s_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQ a]rlavg jf x:tfGt/0f

ug]{ .

-v_ C0f lng] .

-u_ s/, b:t'/, z'Ns, dx;'n nufpg] .

-3_ tf]lsPsf] cGo ljifo .

-#_ lhNnf kl/ifb\n] of] P]g tyf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod tyf

ljlgodadf]lhd cfkm"nfO{ ePsf] clwsf/ k|of]u ug]{5 .

-$_ lhNnf kl/ifb\n] lhNnf kl/ifb\sf] s'g} Ps ;b:osf] cWoIftfdf lgh

;lxt a9Ldf kfFrhgf ;b:ox¿ /x]sf] Ps n]vf ;ldltsf] u7g ug]{5 / To:tf]

;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

-%_ lhNnf kl/ifb\nfO{ ljleGg ljifodf cfjZos ;Nnfx / ;'emfj lbgsf]

nflu pkbkmf -#_ adf]lhdsf] n]vf ;ldltdf /xg] ;b:ox¿ afx]s lhNnf kl/ifb\sf

cGo ;b:ox¿nfO{ tf]lsPadf]lhdsf ljifout ;ldltx¿df /xg] u/L lhNnf

kl/ifb\n] ljleGg ;ldltx¿ u7g ug{ ;Sg]5 .

-^_ lhNnf kl/ifb\sf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

Page 112: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

112

www.lawcommission.gov.np

!*(=!*(=!*(=!*(= lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ lhNnf kl/ifb\\sf] lg0f{o /

lgb]{zgsf] sfof{Gjog ug''{ u/fpg'sf] cltl/Qm lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfd /

st{Jo b]xfo jd]lhd x'g]5M–

-s_ s[lif ;DjGs[lif ;DjGs[lif ;DjGs[lif ;DjGwLwLwLwLM

-!_ s[lif tyf kz' ljsf; ;DaGwL lhNnf:t/Lo gLlt

agfO{ ;f] cg'¿ksf sfo{qmdx¿ th'{df Pj+

;~rfng ug]{ / ;+rflnt sfo{qmdx¿sf] lg/LIf0f /

cg'udg ug]{, u/fpg] .

-@_ lhNnfdf cfjZos kg]{ aLpm, lahg, dn tyf cGo

s[lif ;fdu|Lx¿sf] Joj:yf ug]{, u/fpg] .

-#_ lhNnf ljsf; If]qleq s[lif k|;f/ ;DaGwL ;]jf

pknAw ug]{, u/fpg] .

-$_ s[lif xf6 ahf/ / d]nfsf] k|j4{g ug]{, u/fpg] .

-%_ s[lif pkhsf] ahf/ Joj:yfkg ug]{, u/fpg] .

-v_ u|fdL0f vfg]kfgL tyf j:tL ljsf; ;DjGwLu|fdL0f vfg]kfgL tyf j:tL ljsf; ;DjGwLu|fdL0f vfg]kfgL tyf j:tL ljsf; ;DjGwLu|fdL0f vfg]kfgL tyf j:tL ljsf; ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qsf] u|fdL0f Onfsfdf Ps eGbf

a9L ufpF ljsf; If]qsf hgtfx¿nfO{ nfe x'g]

vfg]kfgL of]hgfx¿sf] th'{df / sfof{Gjog ug]{,

u/fpg] .

-@_ lhNnf ljsf; If]qsf] u|fdL0f Onfsfdf j:tL tyf

ahf/x¿sf] ljsf; ;DjGwL of]hgf agfO{

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

Page 113: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

113

www.lawcommission.gov.np

-u_ hn ljB't ;DjGwLhn ljB't ;DjGwLhn ljB't ;DjGwLhn ljB't ;DjGwLM

;–;fgf u|fdL0f hn ljB't tyf cGo phf{ ;DjGwL

cfof]hgfx¿sf] th'{df, sfof{Gjog, ;~rfng, ljt/0f tyf

dd{t ;+ef/ ug]{, u/fpg] .

-3_ lgdf{0f tyf oftfoft ;DjGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DjGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DjGwLlgdf{0f tyf oftfoft ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleqsf] lhNnf:t/Lo ;8sx¿sf]

u'? of]hgf tof/ u/L lhNnf kl/ifb\af6 :jLs[t

u/fpg] .

-@_ :jLs[t lhNnf:t/Lo ;8sx¿sf lgdf{0f, ;~rfng,

cg'udg, d"Nof+sg tyf dd{t ;+ef/ ug]{, u/fpg] .

-#_ lhNnf ljsf; If]qleq cfjZos kg]{ emf]n'+u]

k"nx¿sf] of]hgf th'{df, lgdf{0f / dd{t ;+ef/ ug]{,

u/fpg] .

-$_ lhNnf ljsf; If]qleq ;~rfng x'g] oftfoftsf

;fwgx¿ ;DjGwL cfjZos Joj:yf ldnfpg] .

-%_ k|rlnt sfg'gadf]lhd æ3Æ >]0fLsf 7]s]bf/x¿sf]

Ohfhq kq lbg], vf/]hL ug]{ / gjLs/0f ug]{ .

-^_ hndfu{ / /f]kj]sf] ljsf; tyf k|j4{g ug]{ .

-ª_ e"ld ;'wf/ tyf e"ld Joj:yf ;DjGwLe"ld ;'wf/ tyf e"ld Joj:yf ;DjGwLe"ld ;'wf/ tyf e"ld Joj:yf ;DjGwLe"ld ;'wf/ tyf e"ld Joj:yf ;DjGwLM

lhNnf ljsf; If]qleq /x]sf] P]nfgL tyf ;/sf/L ktL{

hUufx¿sf] ;+/If0f / ;Da4{g ug]{ .

-r_ dlxnf ljsf; tyf c;xfo ;DjGwLdlxnf ljsf; tyf c;xfo ;DjGwLdlxnf ljsf; tyf c;xfo ;DjGwLdlxnf ljsf; tyf c;xfo ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleqsf dlxnfx¿sf] pTyfgsf]

nflu cfjZos of]hgf tof/ u/L sfof{Gjog ug]{ .

Page 114: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

114

www.lawcommission.gov.np

-@_ /fli6«o gLlt cg'¿k cgfy afnaflnsf, c;xfo

dlxnf, j[4, ckf+u tyf czQmx¿sf] ;+/If0f ;DjGwL

sfo{ ug]{ / ;fdflhs s'/Llt x6fpg] tyf

r]nLa]6Lsf] Pj+ gf/Lsf] ;+/If0f ;DjGwL sfd ug]{,

u/fpg] .

-5_ jg tyf jftfj/0f ;DjGwLjg tyf jftfj/0f ;DjGwLjg tyf jftfj/0f ;DjGwLjg tyf jftfj/0f ;DjGwLM

-!_ jg, jg:klt, h}ljs ljljwtf / e"–;+/If0f ;DjGwL

of]hgf tof/ u/L sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-@_ jftfj/0fsf] ;+/If0f / ;Dj4{g ug]{, u/fpg] .

-h_ lzIff tyf v]lzIff tyf v]lzIff tyf v]lzIff tyf v]ns"b ljsf; ;DjGwLns"b ljsf; ;DjGwLns"b ljsf; ;DjGwLns"b ljsf; ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleq ljBfno :yfkgf ug{

k|fyldstf tf]sL l;kmfl/z ug]{ .

-@_ lhNnf ljsf; If]qleqsf ljBfnox¿sf] :jLs[lt /

vf/]hLsf] nflu cf}lrTo / sf/0f vf]nL l;kmfl/z

ug]{ .

-#_ lhNnf ljsf; If]qleqsf ljBfnox¿sf] /]vb]v /

cg'udg u/L ;~rfng / Joj:yfkgdf ;xof]u

ug]{ .

-$_ lhNnf:t/Lo k|f}9 lzIff Pj+ cgf}krfl/s lzIff

;DjGwL gLlt tyf sfo{qmdx¿sf] th'{df ug]{ .

-%_ v]ns"b / zf/Ll/s ljsf; ;DjGwL sfo{qmd agfO{

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-^_ lhNnf:t/Lo v]ns"b ljsf; ;ldlt u7g ug]{ .

Page 115: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

115

www.lawcommission.gov.np

-em_ >dsf] >dsf] >dsf] >dsf] Hofnf ;DjGwLHofnf ;DjGwLHofnf ;DjGwLHofnf ;DjGwLM

-!_ lhNnf:t/df >dsf] Hofnfb/ Pj+ dhb"/Lsf] b//]6

lgwf{/0f ug]{ .

-@_ afn >d lgjf/0f tyf p4f/ ;DjGwL sfo{qmd agfO{

;~rfng ug]{ .

-`_ l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"l;+rfO{ / e"––––Ifo tyf gbL lgoGq0f ;DjGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DjGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DjGwLIfo tyf gbL lgoGq0f ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleqsf] Ps eGbf a9L ufpF ljsf;

If]qdf ;'ljwf k'Ug] l;+rfO{, s'nf], afFw / k}gL

;DjGwL sfo{qmdx¿sf] th'{df, sfof{Gjog, ;~rfng

tyf d/dt ;+ef/ ug]{, u/fpg] .

-@_ e"–Ifo, gbL s6fg cflbaf6 k|efljt If]qx¿df

To:tf sfo{x¿sf] /f]syfd ug]{ ;DjGwL of]hgf

th'{df u/L sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-6_ ;"rgf tyf ;+rf/ ;D;"rgf tyf ;+rf/ ;D;"rgf tyf ;+rf/ ;D;"rgf tyf ;+rf/ ;DjGwLjGwLjGwLjGwLM

-!_ gu/kflnsf If]q afx]s lhNnf ljsf; If]qleq

rnlrq ejg :yfkgf ug{ :jLs[lt lbg] .

-@_ lhNnf ljsf; If]qleqsf gu/kflnsf If]q afx]s

cGo u|fdL0f If]qdf lhNnf:t/Lo k':tsfno,

jfrgfno / ;"rgf s]Gb| vf]Ng] .

-7_ efiff / ;+:s[lt ;DjGwLefiff / ;+:s[lt ;DjGwLefiff / ;+:s[lt ;DjGwLefiff / ;+:s[lt ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleqsf ;f+:s[lts Pj+ wfld{s

dxTjsf :yfgx¿sf] clen]v /fVg] / dd{t ;+ef/

u/fO{ ;+/If0f / ;Dj4{g ug]{ .

Page 116: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

116

www.lawcommission.gov.np

-@_ ljleGg efiff, wd{ / ;+:s[ltsf] ;Dj4{g ug]{,

u/fpg] .

-#_ lhNnf ljsf; If]qleqsf k'/ftflTjs j:t', efiff,

wd{, snf / ;+:s[ltsf] ;+/If0f, ;+j4{g Pj+ k|of]u

ug]{, u/fpg] .

-8_ 3/]n' pBf]u ;DjGwL3/]n' pBf]u ;DjGwL3/]n' pBf]u ;DjGwL3/]n' pBf]u ;DjGwLM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleq :yfkgf x'g] 3/]n'

pBf]ux¿sf] clen]v /fVg] .

-@_ lhNnfdf cf}Bf]lus If]qsf] klxrfg / ljsf; ug]{ .,

-9_ :jf:Yo ;]jf ;DjGwL:jf:Yo ;]jf ;DjGwL:jf:Yo ;]jf ;DjGwL:jf:Yo ;]jf ;DjGwLM

-!_ lhNnf:t/Lo, :jf:Yo rf}sL, c:ktfn, cfo'j]{bLo

cf}ifwfnoÙ :jf:Yo s]Gb|, :jf:Yo rf}sLx¿sf]

;~rfng tyf Joj:yfkg ug]{{, u/fpg] .

-@_ kl/jf/ lgof]hg, dft[lzz' sNof0f, lj:tfl/t vf]k,

kf]if0f tyf hg;+Vof lzIff, hg:jf:Yo h:tf

sfo{qmdx¿sf] th'{df / sfof{Gjog ug]{ .

-#_ lhNnf ljsf; If]q cGtu{tsf ufpF ljsf; If]qx¿df

pk–:jf:Yo rf}sL vf]Ng :jLs[lt lbg] / ltgsf]

lg/LIf0f tyf cg'udg ug]{ .

-$_ lhNnf ljsf; If]qsf] nflu cfjZos kg]{ cf}iflw /

lrlsT;f ;DjGwL cf}hf/ tyf pks/0fx¿sf] cfk"lt{

Joj:yf ldnfO{ To;sf] u'0f:t/ ;d]tsf] lg/LIf0f

tyf cg'udg ug]{ .

Page 117: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

117

www.lawcommission.gov.np

-%_ lhNnf ljsf; If]qdf hg:jf:Yosf] nflu xflgsf/s

lrhj:t'sf] ;fj{hlgs k|of]udf /f]s nufpg] jf

x6fpg] .

-^_ hg:jf:Yodf k|lts""n c;/ kg]{ lsl;dsf pkef]Uo

j:t'sf] a]rljvg / pkef]udf /f]s nufpg] .

-0f_ ko{6g ;DjGwLko{6g ;DjGwLko{6g ;DjGwLko{6g ;DjGwLM

lhNnf ljsf; If]qleqsf] k|fs[lts, ;f+:s[lts, P]ltxfl;s

tyf ko{6sLo ;Dkbfsf] ;+/If0f, ;Dj4{g, lj:tf/ / ;b'kof]u

ug]{, u/fpg] .

-t_ ljljwljljwljljwljljwM

-!_ lhNnf ljsf; If]qleqsf] tYof+s /fVg] .

-@_ b}jLk|sf]k lgoGq0f ug]{ ;DjGwdf cfjZos sfd

ug]{ .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] :jfldTj tyf lgoGq0fdf

/x]sf rn crn ;DklQsf] ;+/If0f ug]{ .

-$_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ljlgod th'{df u/L lhNnf

kl/ifb\df k]z ug]{ .

-%_ k|rlnt sfg'gadf]lhd tf]lsPsf cGo sfo{x¿ ug]{ .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltn] :jLs[t ah]6sf] k/Llwleq /xL s'g} ;+3, ;+:yf

jf lgsfonfO{ sfo{qmd :jLs[t u/L cg'bfg lbg ;Sg]5 .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltn] o; P]gsf] clwgdf /xL JolQm, ;/sf/L jf u}/

;/sf/L ;+:yf jf JolQm;Fu tf]lsPadf]lhd ;+emf}tf u/L ljsf; lgdf{0fsf sfdx¿

ug{ ;Sg]5 . To;/L ePsf] ;Demf}tfsf] hfgsf/L g]kfn ;/sf/nfO{ lbg' kg]{5 .

Page 118: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

118

www.lawcommission.gov.np

t/ cGt/f{li6«o u}/ ;/sf/L ;+:yf jf ljb]zL;Fu g]kfn ;/sf/sf] k"j{ :jLs[tL

geO{ To:tf] ;Demf}tf ug{ ;Sg] 5}g .

-$_ lhNnf ljsf; If]qleq ;+rflnt s]Gb|Lo:t/sf] s'g} cfof]hgf jf

sfo{qmd k|efjsf/L 9+un] ;~rfng gePsf] jf To;df s'g} lsl;dsf] clgoldttf

ePsf] hfgsf/L x'g cfPdf lhNnf ljsf; ;ldltn] ;f] ;DaGwdf cfjZos ;'emfj

lbg jf sf/jfxLsf] nflu ;DalGwt lgsfo;dIf l;kmfl/; ug{ ;Sg]5 .

-%_ o; P]gdf n]lvPb]lv afx]s lhNnf ljsf; ;ldltsf] cGo sfd, st{Jo /

clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!()=!()=!()=!()= pkpkpkpk––––;ldlt u7g ug{ ;Sg];ldlt u7g ug{ ;Sg];ldlt u7g ug{ ;Sg];ldlt u7g ug{ ;Sg]M -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf] sfddf ;xof]u

k'¥ofpg cfjZostf cg';f/ pk–;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd u7g x'g] pk–;ldltdf pkef]Qmf ;d"xsf k|ltlglw,

u}/ ;/sf/L ;+:yfsf k|ltlglw, dlxnf, lk5l8Psf ju{, a'l4hLjL, ;dfh;]jL tyf

ljz]if1 ;dfj]z x'g ;Sg]5g\ .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd u7g x'g] pk–;ldltsf] sfd, st{Jo, clwsf/ /

sfo{ljlw lhNnf ljsf; ;ldltn] tf]lslbPadf]lhd x'g]5 .

!(!=!(!=!(!=!(!= ;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7s af]nfpg ;lrjnfO{ lgb]{zg

lbg] .

-v_ lhNnf kl/ifb\ / lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7sdf k|ltj]bg /

k|:tfj k]z ug]{, u/fpg] .

-u_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ah]6 tyf sfo{qmdx¿ th'{df ug{

cfjZos Joj:yf ldnfpg] .

-3_ lhNnf kl/ifb\ / lhNnf ljsf; ;ldltsf] lg0f{o sfof{Gjog

u/fO{ k|ult ljj/0f tof/ ug{ nufpg] .

Page 119: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

119

www.lawcommission.gov.np

-ª_ pk–;efklt tyf ;b:ox¿nfO{ ljifout ¿kdf sfo{sf]

ljefhg ug]{ / lhNnf:t/Lo ljifout sfo{qmdx¿sf] /]vb]v

/ ;dGjo ug]{, u/fpg] .

-r_ lhNnf ljsf; ;ldltsf tkm{af6 cfjZos l;kmfl/zx¿

ug]{ .

-5_ cfkm" lhNnf aflx/ uO{ ;ft lbg eGbf a9L ;do lhNnf

ljsf; ;ldltdf pkl:yt x'g g;Sg] ePdf pk–;efkltnfO{

sfo{ef/ lbg] / pk–;efklt klg gePdf pd]/sf] cfwf/df

h]i7 ;b:onfO{ sfo{ef/ lbg] jf s'g} sf/0fjz sfo{ef/

;DxfNg g;Sg] cj:yf k/]df ;lrjnfO{ hfgsf/L lbg] .

-h_ lhNnf:t/Lo sfo{qmdsf] ;Gbe{df ;b:o / ;lrjnfO{ sfh

v6fpg] .

-em_ lhNnf ljsf; If]q cGtu{tsf ufpF ljsf; ;ldlt

;ldltx¿sf] lg/LIf0f tyf ;dGjo ug]{ .

-`_ tf]lsPsf] cGo sfd ug]{ .

-@_ ;efkltn] d'gfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf]

lhNnf 5f8\g x'Fb}g .

-#_ ;efkltn] lhNnfleqsf ljsf; lgdf{0f sfo{sf ;Gbe{df ;ft lbg;Dd

lhNnfleq cfkm}+ sfh :jLs[t u/L hfg ;Sg]5 .

t/ cfˆgf] lhNnf aflx/ hfg' k/]df lhNnf ljsf; ;ldltaf6 :jLs[t u/fO{

sfhdf hfg ;Sg]5 .

!(@=!(@=!(@=!(@= pkpkpkpk––––;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/;efkltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ pk–;efkltsf] sfd, st{Jo /

clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ ;efkltsf] cg'kl:yltdf sfo{afxs ;efklt eO{ sfd ug]{,

/

Page 120: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

120

www.lawcommission.gov.np

-v_ tf]lsPsf] cGo sfd ug]{, u/fpg] .

-@_ pk–;efkltn] d'gfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf]

lhNnf 5f8\g x'Fb}g .

!(#=!(#=!(#=!(#= ;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/;b:osf] sfd, st{Jo / clwsf/M -!_ ;b:ox¿sf] sfd, st{Jo / clwsf/

b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ cfkm"nfO{ tf]lsPsf] ljifo;Fu ;DjlGwt ljifodf lhNnf

ljsf; ;ldltn] tof/ u/]sf] of]hgf lhNnf ljsf; of]hgfdf

;dfj]z ug{ nufpg] .

-v_ cfkm"nfO{ tf]lsPsf] ljifo;Fu ;DjlGwt ljifodf lhNnf

ljsf; ;ldltaf6 eP u/]sf sfd sf/jfxLsf] ;do ;dodf

lg/LIf0f ug]{ .

-u_ cfkm"nfO{ tf]lsPsf] ljifodf lhNnf ljsf; ;ldlt / lhNnf

ljsf; ;ldltsf] ljleGg ;/sf/L tyf u}/–;/sf/L

;fdflhs ;+:yfx¿ / pkef]Qmf ;d"xaLr ;dGjo sfod

/fVg] Joj:yf ldnfpg],

-3_ cfkm"nfO{ tf]lsPsf] ljifo;Fu ;DjlGwt ljifosf ljsf; tyf

lgdf{0fsf] sfddf ePsf] k|ult ;DjGwdf cfˆgf]

;'emfj;lxtsf] lnlvt hfgsf/L lhNnf ljsf; ;ldltdf

k]z ug]{ .

-ª_ cfkm"nfO{ tf]lsPsf] ljifodf pkef]Qmf ;d"x tyf u}/–;/sf/L

;+:yfx¿ u7g ug{ :yfgLo hgtfnfO{ k|f]T;flxt ug]{ /

ltgnfO{ ljsf; sfo{qmddf kl/rfng ug]{ .

-r_ ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfsf] a}7sdf

efu lnO{ a}7ssf] sfd sf/jfxLsf] ;DaGwdf lhNnf ljsf;

;ldlt;dIf k|ltj]bg lbg] .

Page 121: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

121

www.lawcommission.gov.np

-5_ tf]lsPsf cGo sfo{x¿ ug]{ .

-@_ ;b:on] d'gfl;j sf/0f afx]s nuftf/ tL; lbgeGbf a9L cfˆgf] lhNnf

5f8\g x'Fb}g .

!($=!($=!($=!($= ;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/;lrjsf] sfd, st{Jo / clwsf/M ;efkltsf] k|ToIf lgb]{zgdf /xL ;lrjsf] sfd,

st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5M–

-s_ lhNnf kl/ifb\ / lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;lrj eO{ sfd ug]{ .

-v_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] lg0f{onfO{ ;efkltsf] ;fdfGo /]vb]vdf /xL

sfof{Gjog ug]{, u/fpg] .

-u_ lhNnf of]hgfsf] sfof{Gjog lg/LIf0f tyf k|ult d"Nof+sg ug]{, u/fpg] .

-3_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] k|zf;lgs, n]vf Joj:yf tyf ljsf;

sfo{qmdx¿sf] lg/LIf0f ug]{, u/fpg] .

-ª_ lhNnf:t/Lo sfo{qmdx¿sf] k|ult lg/LIf0f u/L ;dLIff ug]{, u/fpg] .

-r_ lhNnf ljsf; ;ldlt, lhNnf kl/ifb\ jf lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;b:osf]

kb l/Qm eO{ lgjf{rg u/fpg' k/]df ;DjlGwt lgsfonfO{ hfgsf/L u/fpg] .

-5_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{nosf] k|zf;sLo k|d'v eO{ sfd ug]{,

u/fpg] .

-h_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] rn, crn tyf lhG;L ;DklQsf] nut /fVg],

;+/If0f dd{t ;+ef/ ug]{, u/fpg] .

-em_ lhNnf kl/ifb\ / lhNnf ljsf; ;ldltsf] a}7sdf pkl:yt e} lg0f{o

dfOGo"l6Ë ug]{, lg0f{o k'l:tsf lhDdf lng] / lg0f{o k|dfl0ft ug]{ .

-`_ n]vf k/LIf0f u/fpg], a]?h' km5\of]{6 u/fpg] ;DjGwdf cfjZos sf/jfxL

ug]{, u/fpg] .

-6_ lhNnf ljsf; ;ldlt cGtu{tsf sd{rf/Lx¿sf] k|zf;lgs lgoGq0f ug]{ .

Page 122: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

122

www.lawcommission.gov.np

-7_ k|rlnt sfg'gn] tf]s]sf sdx¿ ug]{, u/fpg] .

-8_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgod jf ljlgodadf]lhd ;'Dk]sf] jf

tf]s]sf] cGo sfdx¿ ug]{ .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––%%%%

lhNnf ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmoflhNnf ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmoflhNnf ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmoflhNnf ljsf; ;ldltsf] of]hgf th'{df / sfof{Gjog k|lqmof

!(%=!(%=!(%=!(%= lhNnf ljsf; of]hgfsf] th'{dflhNnf ljsf; of]hgfsf] th'{dflhNnf ljsf; of]hgfsf] th'{dflhNnf ljsf; of]hgfsf] th'{dfMMMM -!_ k|To]s lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf]

lhNnfsf] ljsf;sf nflu cfjlws / jflif{s ljsf; of]hgf th'{df ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd th'{df ul/Psf] of]hgfsf] cfwf/df /fli6«o of]hgf

cfof]u / g]kfn ;/sf/sf] ;DjlGwt dGqfnon] lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ sflt{s

dlxgfleq cg'bfg / cfjZos gLlt tyf dfu{ bz{gx¿ pknAw u/fpg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd of]hgf th'{df ubf{ lhNnf ljsf; ;ldltn]

cfjZostf cg';f/ afXo k/fdz{ ;]jf k|fKt ug{ ;Sg]5 .

-$_ cfjlws of]hgf tof/ ubf{ lgDg ljifox¿ ;dfj]z ug'{ kg]{5M–

-s_ lhNnfsf] ef}uf]lns, cfly{s Pj+ k|fs[lts ;Dkbfx¿ /

ltgLx¿sf] jt{dfg pkof]u,

-v_ ljleGg If]qdf t'ngfTds nfut nfesf] lx;fan] pTkfbg

ug{ ;lsg] ;+efjgfx¿,

-u_ lk5l8Psf hghfltx¿ Pj+ a9L u/Lla ePsf] If]q tyf To;

If]qdf ul/Psf jf ul/g' kg]{ ljleGg ljsf; sfo{x¿,

-3_ dlxnf / afnaflnsfsf nflu cfod"ns / ;Lkd"ns ljsf;

sfo{x¿,

-ª_ ;DkGg ePsf ljleGg ljifoIf]q cGtu{tsf cfof]hgfx¿sf]

ljj/0f / ltgLx¿sf] ;~rfng / ;+ef/ ;DjGwL Joj:yf .

Page 123: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

123

www.lawcommission.gov.np

-r_ ljsf; ;+efjgfx¿sf cfwf/df ljleGg ljifo If]qut

cNksfnLg Pj+ bL3{sfnLg ljsf; sfo{x¿,

-5_ :yfgLo afl;Gbfaf6} tof/ ul/g'kg]{ ljleGg ljifo If]qsf

hgzlQm ljsf; ;DjGwL sfo{x¿,

-%_ jflif{s of]hgf th'{df ubf{ lgDg s'/fnfO{ cfwf/ lng'kg]{5M–

-s_ /fli6«o of]hgf cfof]u / ;DjlGwt dGqfnoaf6 k|fKt

lgb]{zgx¿,

-v_ /fli6«o nIo tyf gLltsf cfwf/df to ul/Psf lhNnf:t/Lo

gLlt tyf nIox¿,

-u_ cfjlws of]hgfn] kl/nlIft u/]sf ;dli6ut

cfjZostfx¿ .

-3_ ufpF kl/ifb\\ / gu/ kl/ifb\\af6 k|fKt of]hgfx¿ .

!(^=!(^=!(^=!(^= ;fwgsf] cg'dfg;fwgsf] cg'dfg;fwgsf] cg'dfg;fwgsf] cg'dfgMMMM lhNnf ljsf; ;ldltn] jflif{s of]hgf th'{df ug'{ cufj} b]xfosf

;|f]]t / ;fwgx¿sf] cg'dfg tof/ ug'{ kg]{5M–

-s_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] cfˆg} >d, ;|f]]t / ;fwg .

-v_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt Psd'i6 cg'bfg .

-u_ g]kfn ;/sf/sf ljleGg ljifout dGqfnox¿af6 ljifout nufgL jfkt

k|fKt Psd'i6 ;fwg .

-3_ cGo ;+:yfx¿af6 k|fKt ;xof]u .

!(&=!(&=!(&=!(&= of]hgf th'{df k|lqmofof]hgf th'{df k|lqmofof]hgf th'{df k|lqmofof]hgf th'{df k|lqmofMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; of]hgf th'{df ubf{

;xeflutfd"ns of]hgf th'{df k|lqmofsf] cjnDjg ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k|lqmof cjnDjg ubf{ lhNnf ljsf; ;ldltaf6

k|fKt cfof]hgf tyf sfo{qmdx¿nfO{ d"n cfwf/ dfGg' kg]{5 .

Page 124: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

124

www.lawcommission.gov.np

-#_ lhNnf ljsf; of]hgf th'{df ubf{ ;]jf s]Gb|, ljifout of]hgf th'{df

;ldlt, PsLs[t of]hgf th'{df ;ldlt, lhNnf ljsf; ;ldlt / lhNnf kl/ifb\df

cfjZos 5nkmn u/L of]hgf th'{dfsf] sfd k"/f ug'{ kg]{5 .

-$_ of]hgf th'{dfsf] cGo k|lqmof tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

!(*=!(*=!(*=!(*= PsLs[t of]hgf th'{df ;ldltPsLs[t of]hgf th'{df ;ldltPsLs[t of]hgf th'{df ;ldltPsLs[t of]hgf th'{df ;ldltMMMM -!_ lhNnf:t/df Ps PsLs[t of]hgf th'{df

;ldlt /xg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;ldltdf b]xfosf ;b:ox¿ /xg] 5g\M–

-s_ lhNnf ljsf; ;ldltsf ;efklt – cWoIf

-v_ ;DalGwt lhNnf ljsf; If]qleqsf

;f+;b\x¿ – kb]g ;b:o

-u_ ljifout of]hgf th'{df ;ldltsf

;+of]hsx¿ – ;b:o

-3_ tf]lsPadf]lhdsf cGo JolQmx¿ – ;b:o

-#_ pkbkmf -!_ cg';f/sf] a}7sdf ljifout of]hgf th'{df ;ldltx¿af6

k|fKt cfof]hgfx¿nfO{ ;dGjo tyf k|fyldstf lgwf{/0f u/L PsLs[t lhNnf ljsf;

of]hgfsf] ¿k lbOg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] a}7ssf] sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

!((=!((=!((=!((= ;|f]]t;|f]]t;|f]]t;|f]]t gS;f tof/ ug'{kggS;f tof/ ug'{kggS;f tof/ ug'{kggS;f tof/ ug'{kg ]{]{ ]{]{M k|To]s lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf;sf lgldQ

lhNnfsf] j:t'ut tYof+s ;+sng u/L lhNnfsf] j:t'l:ylt b]lvg] u/L ;|f]]t gS;f

tof/ ug'{ kg]{5 .

@))=@))=@))=@))= cfof]hgfsf] ;+efJotf cWoog ug'{ kgcfof]hgfsf] ;+efJotf cWoog ug'{ kgcfof]hgfsf] ;+efJotf cWoog ug'{ kgcfof]hgfsf] ;+efJotf cWoog ug'{ kg ]{]{ ]{]{M lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf;

of]hgf sfof{Gjog ug]{ qmddf b]xfoadf]lhdsf s'/fx¿ ;d]t v'nfO{ cfof]hgfsf]

;+efJotf cWoog ug'{ u/fpg' kg]{5M–

Page 125: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

125

www.lawcommission.gov.np

-s_ of]hgfsf] nIo

-v_ cfof]hgfaf6 kmfObf kfpg] hgtfsf] ;+Vof / kmfObfsf] lsl;d,

-u_ 5gf}6 ug{ nfluPsf] cfof]hgf gofF xf] jf cw'/f] /x]sf] xf],

-3_ cfof]hgf ;~rfng gu/L cGo s'g} pkfoaf6 cfjZostfsf] k"lt{ jf ;d:of

;dfwfg x'G5, x'Fb}g .

-ª_ cfof]hgf ;DkGg ubf{ nfUg ;Sg] vr{ tyf ;fdu|Lsf] d"No tyf ;dosf]

cg'dfg,

-r_ pkef]Qmfx¿af6 k|fKt x'g ;Sg] gub, j:t'ut >d / To:t} cGo of]ubfg,

-5_ pkef]Qmfx¿af6 kl5 p7\g ;Sg] z'Ns jf dd{t ;+ef/ vr{ jf ;~rfng

Joj:yf,

-h_ cGo v'nfpg] kg]{ s'/f eP ;f] .

@)!=@)!=@)!=@)!= k|fyldstf lgwf{/0fk|fyldstf lgwf{/0fk|fyldstf lgwf{/0fk|fyldstf lgwf{/0fMMMM lhNnf ljsf; of]hgf th'{df ubf{ lgDgadf]lhdsf]

sfo{qmdnfO{ k|fydlstf lbg' kg]{5M–

-s_ ;j{;fwf/0f hgtfnfO{ tTsfn k|ToIf kmfObf x'g] tyf /f]huf/ k|a4{g x'g] /

cfod"ns sfo{qmdx¿ .

-v_ s[lif pTkfbg j[l4 ug{ ;3fp k'Ug] sfo{qmdx¿ .

-u_ :yfgLo ;fwg, ;Lk / Ifdtfsf] kl/rfngaf6 ;~rfng x'g ;Sg]

sfo{qmdx¿ .

-3_ jftfj/0f ;+/If0fdf ;3fp k'¥ofpg] sfo{qmdx¿ .

-ª_ lk5l8Psf] tyf pTkLl8t hflt, hghflt Pj+ dlxnf / afnaflnsfsf] nflu

cfod"ns tyf ;Lkd"ns sfo{qmdx¿ .

Page 126: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

126

www.lawcommission.gov.np

@)@=@)@=@)@=@)@= cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6cfof]hgfsf] 5gf}6MMMM -!_ cfof]hgfsf] 5gf}6 ubf{ bkmf @)) adf]lhdsf] cfof]hgf

;DefJotf cWoog k|ltj]bgsf cltl/Qm b]xfosf s'/fx¿ ;d]tsf] cfwf/df

ug'{kg]{5M–

-s_ jftfj/0f ;+/If0f tyf ;+a4{g ug]{,

-v_ a9L eGbf a9L :yfgLo jfl;Gbfx¿sf] ;xeflutf / >d

k|fKt x'g],

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 5gf}6 ePsf cfof]hgfsf] hfgsf/L

lhNnfjf;Lx¿nfO{ u/fpg' kg]{5 .

@)#=@)#=@)#=@)#= lhNnf ljsf; of]hgf ;DjGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / lhNnf ljsf; of]hgf ;DjGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / lhNnf ljsf; of]hgf ;DjGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / lhNnf ljsf; of]hgf ;DjGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/sf] sf] sf] sf]

bfloTjbfloTjbfloTjbfloTjM M M M ----!_!_!_!_ lhNnf ljsf; of]hgf th'{dfsf nflu cfufdL cfly{s jif{sf] lgldQ cf–

cfˆgf] ljifo If]qdf ljleGg lhNnfx¿nfO{ k|bfg x'g] ;fwgsf] k"jf{g'dfg / ;f] l;t

;DjlGwt /fli6«o ljsf; gLlt / k|fyldstf tyf cGo dfu{bz{gx¿ eP ;f] ;d]t

pknAw u/fpg' kg]{5 . o;/L pknAw u/fOg] ;fwgsf] k"j{ cg'dfg / dfu{bz{g

k|To]s lhNnfsf] cfjlws of]hgfsf] nIoaf6 /fli6«o of]hgf cfof]un] lgwf{/0f u/L

ljifout dGqfnox¿nfO{ lgb]{zg lbg' kg]{5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; of]hgf th'{df ubf{ ufpF kl/ifb\ /

gu/ kl/ifb\n] agfpg] jflif{s ljsf; sfo{qmdnfO{ cfjZos 6]jf k'¥ofpg' kg]{5 .

@)$=@)$=@)$=@)$= lhNnf ljsf;lhNnf ljsf;lhNnf ljsf;lhNnf ljsf; ;ldlt / ;/sf/L tyf u}/;ldlt / ;/sf/L tyf u}/;ldlt / ;/sf/L tyf u}/;ldlt / ;/sf/L tyf u}/––––;/sf/L lgsfoaLr ;dGjo ug]{;/sf/L lgsfoaLr ;dGjo ug]{;/sf/L lgsfoaLr ;dGjo ug]{;/sf/L lgsfoaLr ;dGjo ug]{M -!_

PsLs[t lhNnf ljsf; of]hgf th'{df ubf{ lhNnfleq ljleGg ;]jf / ljsf;

sfo{qmdx¿ ;~rfng ug]{ ;/sf/L tyf u}/–;/sf/L ;+:yfaLr a}7s a;L jflif{s

ljsf; of]hgfaLr ;dGjo sfod ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;dGjo sfod ug{ ;DjlGwt sfof{no

k|ltlglwnfO{ af]nfO{ lhNnf ljsf; ;ldltn] a}7s ug]{5 . ;dGjo sfod ug]{

l;nl;nfdf s'g} dte]b ePdf /fli6«o of]hgf cfof]un] cfjZos dWo:ytf ug]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd cfof]lht ;dGjofTds a}7sdf b]xfosf s'/fx¿df

;dGjo sfod ug'{kg]{5M–

Page 127: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

127

www.lawcommission.gov.np

-s_ s'g} klg If]qdf ul/g] nufgLdf bf]xf]/f]kg x6fpg] .

-v_ nufgL ug]{ ;+:yfx¿aLr cfk;df kl/k"/s ;dGjo sfod

ug]{ .

-u_ lhNnfjf;Lx¿n] clwstd nfe xfl;n ug{ ;Sg] k|ljlw

ckgfpg] .

@)%=@)%=@)%=@)%= of]hgfsf] sfof{Gjogof]hgfsf] sfof{Gjogof]hgfsf] sfof{Gjogof]hgfsf] sfof{GjogMMMM -!_ g]kfn ;/sf/n] jflif{s sfo{qmd / ah]6 kfl/t ePkl5

lhNnf ljsf; of]hgf sfof{Gjog ug{ ccfjZos dfu{bz{g;lxt lgsf;f k7fpg'

kg]{5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltaf6 kfl/t sfo{qmd lhNnf ljsf; ;ldltsf]

lgb]{zgdf sfof{Gjog ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-#_ of]hgf sfof{Gjog ug]{ lhDd]jf/L ufpF ljsf; ;ldlt jf pkef]Qmf

;d"xsf] x'g]5 .

-$_ lhNnf:t/Lo of]hgf cGtu{tsf cfof]hgfx¿ pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t

sfof{Gjog tyf ;~rfng u/fpg ;lsg]5 . lhNnf ljsf; ;ldltn] cfjZostf

cg';f/ afXo k/fdz{ ;]jf k|fKt u/L sfof{Gjogdf 6]jf k'¥ofpg ;Sg]5 .

@)^=@)^=@)^=@)^= cfof]hgfsf] x:tfGt/0fcfof]hgfsf] x:tfGt/0fcfof]hgfsf] x:tfGt/0fcfof]hgfsf] x:tfGt/0fMMMM -!_ lhNnfdf ljleGg ;]jf / ljsf; sfo{df sfo{/t

;/sf/L jf cw{ ;/sf/L lgsfox¿n] z'? u/]sf] cfof]hgf ;DkGg ePkl5 ;DjlGwt

lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ x:tfGt/0f ug'{ kg]{5 . To;/L x:tfGt/0f ePsf

cfof]hgfsf] ;~rfng lhNnf ljsf; ;ldlt / ;DjlGwt lgsfoaLr ;xdlt eP

cg'¿k x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cfof]hgf x:tfGt/0f ug]{ lgsfon] lhNnf ljsf;

;ldltnfO{ k|fljlws tyf k/fdz{ ;]jf pknAw u/fO{ lhNnf ljsf; ;ldltsf] Ifdtf

ljsf; u/fpg' kg]{5 .

Page 128: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

128

www.lawcommission.gov.np

@)&=@)&=@)&=@)&= lgb]{zg kfngf ug'{kg]{lgb]{zg kfngf ug'{kg]{lgb]{zg kfngf ug'{kg]{lgb]{zg kfngf ug'{kg]{MMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltx¿nfO{ lhNnf ljsf; of]hgf

th'{df / ;~rfng ug]{ ;DjGwdf /fli6«o of]hgf cfof]u / g]kfn ;/sf/sf] ;DjlGwt

dGqfnon] ;do ;dodf cfjZos lgb]{zg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lbPsf] lgb]{zg lhNnf ljsf; ;ldltn] kfng ug'{

kg]{5 .

@)*=@)*=@)*=@)*= pkef]Qmf ;d"x u7g ug]{pkef]Qmf ;d"x u7g ug]{pkef]Qmf ;d"x u7g ug]{pkef]Qmf ;d"x u7g ug]{M -!_ lhNnf ljsf; of]hgf cGtu{tsf cfof]hgfx¿

sfof{Gjo ubf{ cfof]hgfaf6 k|ToIf nfe kfpg] JolQmx¿ dWo]af6 lhNnf ljsf;

;ldltn] ;DjlGwt lgsfo ;d]tsf] k/fdz{ lnO{ pkef]Qmf ;ldlt u7g u/fpg'

kg]{5 .

-@_ pkef]Qmf ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@)(=@)(=@)(=@)(= pkef]Qmf ;d"x tyf u}/pkef]Qmf ;d"x tyf u}/pkef]Qmf ;d"x tyf u}/pkef]Qmf ;d"x tyf u}/––––;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf ;~;~;~;~rfngrfngrfngrfng ug]{ af/]ug]{ af/]ug]{ af/]ug]{ af/]M -!_

pkef]Qmf ;d"x tyf u}/–;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgfx¿ sfof{Gjog / ;~rfng ubf{

lhNnf ljsf; ;ldlt;Fu ;dGjo /fvL ug'{ kg]{5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltn] pkef]Qmf ;d"x u}/–;/sf/L ;+:yf dfkm{t of]hgf

sfof{Gjog / ;~rfng ug{ ;Sg]5 .

-#_ cfof]hgf sfof{Gjog ug]{ pkef]Qmf ;d"x / u}/–;/sf/L ;+:yfn] cfˆgf]

cfly{s sf/f]jf/sf] lx;fj lstfj tyf n]vf cfjlws u/L /fVg' kg]{5 .

-$_ cfof]hgf sfof{Gjog ug]{ pkef]Qmf ;d"x / u}/ ;/sf/L ;+:yfn] cfˆgf]

sf/f]jf/sf] n]vfsf] k|ltj]bg lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ lbg' kg]{5 / n]vf k/LIf0f

u/fpg] lhDd]jf/L cfof]hgf sfof{Gjog ug]{ lgsfo / lhNnf ljsf; ;ldltsf]

x'g]5 .

-%_ cfof]hgfsf] nut Oli6d]6 tf]lsPadf]lhd ug'{kg]{5 .

-^_ pkef]Qmf ;d"x / u}/ ;/sf/L ;+:yfn] cfof]hgf hfFrkfF; eO{ km/kmf/s

ePkl5 cfof]hgfsf] dd{t ;+ef/ tyf ;~rfngsf] nflu ;]jf k|fKt ug]{ pkef]Qmf;Fu

cfjZos z'Ns lng ;Sg]5 .

Page 129: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

129

www.lawcommission.gov.np

@!)=@!)=@!)=@!)= ;'k;'k;'k;'k////LLLLj]If0f tyf cg'udgj]If0f tyf cg'udgj]If0f tyf cg'udgj]If0f tyf cg'udgM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] of]hgf jf sfo{qmd th'{df

ubf{ cg'dfg ul/Psf ;|f]]t ;fwgx¿sf] kl/rfng nIo cg'¿k eP gePsf],

cfof]hgfsf] sfof{Gjog tflnsf cg';f/ eP gePsf] PsLg ug{ tyf cfof]hgfsf]

sfof{Gjodf b]lvg] afwf Jojwfg jf c8\rgx¿ ;dfwfgsf] nflu cfjZos lgb]{zg

lbg ;DjlGwt lhNnfsf ;f+;bsf] cWoIftfdf k|To]s jif{sf] nflu j0ff{g'qmdfg';f/

Ps ;'k/Lj]If0f tyf cg'udg ;ldltsf] u7g x'g]5 . pQm ;ldltdf lhNnf ljsf;

;ldltsf ;efklt, lghn] tf]s]sf] lhNnf ljsf; ;ldltsf ;b:o tyf ;DalGwt

sd{rf/Lx¿ ;d]t /xg]5g\ .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] a}7s ;fdfGotof rf/ dlxgfdf

Psk6s a:g]5 / ;f] a}7sdf lhNnf ljsf; ;ldltsf ;DjlGwt ;b:on] efu lng'

kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;ldltsf] a}7sdf cfof]hgfsf nflu cg'dfg

ul/Psf] ;fwg, k|fKt ePsf] ;fwg / ug'{kg]{ sfdsf] n]vf hf]vf ug'{ kg]{5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] a}7sn] sfo{ tflnsf / nIo cg';f/ sfd

gePsf]df ;DjlGwt kIfnfO{ ;r]t u/fpg ;Sg]5 .

@!!=@!!=@!!=@!!= ;dLIff / d"Nof+sg;dLIff / d"Nof+sg;dLIff / d"Nof+sg;dLIff / d"Nof+sgM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; of]hgfsf] ;dLIff /

d"Nof+sg b]xfo cg';f/ ug'{kg]{5M–

-s_ ;DkGg ePsf k|To]s cfof]hgfsf] Ps jif{kl5 k|efj

d"Nof+sg ug]{ .

-v_ ;~rfng eO/x]sf cfof]hgfx¿sf] ljifout ljj/0f tyf

k|ult d"Nof+sg k|To]s ^ dlxgfdf ug]{ .

-u_ ;DkGg ePsf cfof]hgfsf] dd{t ;+ef/ ;DjGwL Joj:yfsf]

d"Nof+sg k|To]s jif{ ug]{ .

-3_ cfof]hgfaf6 nfeflGjt ;d'bfosf] lsl;d / kl/0ffd

klxrfg ug]{ .

Page 130: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

130

www.lawcommission.gov.np

-ª_ cfof]hgfaf6 ePsf] pTkfbg j[l4 Pj+ /f]huf/Lsf] cj;/x¿

klxrfg ug]{ .

-r_ cfof]hgfaf6 kof{j/0fdf k/]sf] k|efj klxrfg ug]{ .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; of]hgfsf] ;dLIff b]xfo cg';f/

ug]{5M–

-s_ pkbkmf -!_ adf]lhd d"Nof+sg ePkl5 lhNnf ljsf;

;ldltsf] lgoldt a}7sdf ;dLIff ug]{ .

-v_ v08 -s_ cg';f/ x'g] ;dLIff a}7sdf ;/sf/L, u}/ ;/sf/L

/ bft[ ;+:yfsf k|ltlglwx¿nfO{ ;d]t cf–cfˆgf] If]qaf6

;+rflnt lhNnf:t/Lo sfo{qmdx¿sf] k|ult ljj/0f;lxt

;dLIffsf nflu cfdGq0f ug]{ .

-u_ ;dLIff a}7sdf k|fKt ;'emfj ;d]t /fvL To;sf] k|ltj]bg

;DjlGwt cfof]hgf ;~rfng ug]{ lgsfodf k7fpg] / To:tf]

k|ltj]bg lhNnf kl/ifb\sf] lgoldt a}7sdf k|:t't ug]{ .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd lhNnf ljsf; of]hgfsf] ;dLIff / d"Nof+sg

ubf{ lhNnf ljsf; If]qleq ;+rflnt s'g} cfof]hgf jf sfo{qmddf s'g} lsl;dsf]

clgoldttf ePsf] hgfsf/L x'g cfPdf lhNnf ljsf; ;ldltn] cfjZos

sf/jfxLsf] nflu ;DalGwt lgsfodf l;kmfl/; ug]{5 .

@!@=@!@=@!@=@!@= ;"rgf tyf ;"rgf tyf ;"rgf tyf ;"rgf tyf clen]v s]Gbclen]v s]Gbclen]v s]Gbclen]v s]Gb || ||M lhNnfsf] jf:tljs l:yltsf] klxrfg / of]hgfa4

ljsf; k|lqmof clej[l4 ug{ k|To]s lhNnf ljsf; ;ldltdf Ps ;"rgf tyf clen]v

s]Gb| /xg]5 . To:tf] ;"rgf tyf clen]v s]Gb|n] b]xfoadf]lhdsf ;"rgf tyf

clen]v ;+sng u/L /fVg' kg]{5M–

-s_ lhNnfl:yt k|To]s ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf tyf lhNnf ljsf;

;ldltsf] cWofjlws j:t'ut k|ltj]bg .

-v_ lhNnfsf] jflif{s d"Nof+sg k|ltj]bg .

Page 131: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

131

www.lawcommission.gov.np

-u_ k|To]s ufpF:t/Lo Pj+ gu/:t/Lo cfjlws of]hgf .

-3_ lhNnfsf] cfjlws of]hgf .

-ª_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] jflif{s n]vf k/LIf0f k|ltj]bg .

-r_ k|To]s ufpF ljsf; ;ldlt / gu/kflnsfsf] jflif{s sfo{qmd .

-5_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;dli6ut jflif{s sfo{qmd .

-h_ lhNnfleq ;~rfng eO/x]sf u}/–;/sf/L tyf lghL If]qsf sfo{qmdsf] ljj/0f

tyf k|ult .

-em_ lhNnfleq ul/Psf cWoog cg';Gwfg k|ltj]bgx¿ .

@!#@!#@!#@!#==== hfFrkf; tyf km/kmf/shfFrkf; tyf km/kmf/shfFrkf; tyf km/kmf/shfFrkf; tyf km/kmf/sM -!_ cfof]hgf ;DkGg ePkl5 cfof]hgfsf] hfFrkf; /

km/kmf/s ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-@_ cfof]hgf ;~rfng ug]{ lgsfoaf6 cfof]hgf ;DkGg ePsf] hfgsf/L

lhNnf ljsf; ;ldltdf k|fKt ePkl5 k|fljlwsn] k]z u/]sf] sfo{ ;DkGg k|ltj]bg /

d"Nof+sgsf] cfwf/df lhNnf ljsf; ;ldltn] hfFrkf; / km/kmf/s ug]{5 .

@!$=@!$=@!$=@!$= cfof]hgfsf] cfof]hgfsf] cfof]hgfsf] cfof]hgfsf] ;~rfng;~rfng;~rfng;~rfng tyf dd{t ;+ef/tyf dd{t ;+ef/tyf dd{t ;+ef/tyf dd{t ;+ef/M -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] ;DkGg

cfof]hgfx¿sf] ;~rfngsf] nflu ;DjlGwt lgsfo jf pkef]Qmf ;d"xnfO{

x:tfGt/0f u/L ;~rfng tyf dd{t ;+ef/ ug{ u/fpg ;Sg]5 .

-@_ 7"nf cfof]hgfx¿sf] ;~rfng tyf dd{t ;+ef/sf] sfo{ ;DjlGwt

lgsfon] afF8kmfF8 u/L ug]{ lg0f{o ePdf lhNnf ljsf; ;ldltsf] k|fljlws tyf

ljQLo ;|f]]t ;d]t ljrf/ u/L dd{t ;+ef/sf] sfo{ ;+o'Qm ¿kn] ug{ ;lsg]5 .

-#_ cfof]hgfaf6 cfjZos z'Ns p7fpg] cleef/f cfof]hgf ;~rfng /

dd{t ;+ef/ ug]{ lgsfosf] x'g]5 .

-$_ lhNnf ljsf; ;ldltn] pkef]Qmfx¿af6 p7fpg] ;]jf z'Ns tyf dd{t

;+ef/ vr{ lhNnf ljsf; ;ldltn] lg0f{o u/]adf]lhd x'g]5 . o:tf] z'Ns lgwf{/0f

ug{ cfjZos k|fljlws / cGo ;xof]u ;DjlGwt lgsfox¿af6 k|fKt ug{ ;lsg]5 .

Page 132: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

132

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––^̂̂̂

cfcfcfcfly{s Joj:yfly{s Joj:yfly{s Joj:yfly{s Joj:yf

@!%=@!%=@!%=@!%= lhNnf ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/lhNnf ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/lhNnf ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/lhNnf ljsf; ;ldltn] nufpg kfpg] s/M -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf

ljsf; If]qdf tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L lhNnf kl/ifb\\af6 kfl/t b/df cfkm"n]

lgdf{0f u/]sf] jf cfkm"nfO{ x:tfGt/0f eO{ cfPsf ;8s, af6f], k'n, l;+rfO{, s'nf],

kf]v/L cflbdf s/ nufpg ;Sg]5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; If]qdf tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L

lhNnf kl/ifb\\af6 kfl/t b/df pmg, vf]6f], hl8a'6L, jgs; -v/_, sjf8L dfn, 9'Fuf,

:n]6, afn'jf tyf k|rlnt sfg'gadf]lhd lgif]lwt hLjhGt' afx]s cGo d[t

hLjhGt'sf] xf8, l;+u, KjfFv, 5fnf cflb / tf]lsPadf]lhdsf cGo j:t'df s/

nufpg ;Sg]5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] s/af6 k|fKt /sd dWo] #%–%) k|ltzt ;Dd

/sd ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt / gu/kflnsfnfO{ lbg'kg]{5 .

@!^=@!^=@!^=@!^= ;]jf z'Ns;]jf z'Ns;]jf z'Ns;]jf z'NsMMMM lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L

lhNnf kl/ifb\af6 kfl/t b/df b]xfoadf]lhdsf] ;]jf z'Ns nufpg ;Sg]5M–

-s_ cfkm"n] lgdf{0f u/]sf jf cfˆgf] lhDdf /x]sf cltly u[x, k':tfsfno,

lrlsT;fno, wd{zfnf, ;ef u[x cflbsf] ;]jf z'Ns .

-v_ cfkm"n] lgdf{0f u/]sf s'nf], k}gL, afFw cflbsf] ;]jf z'Ns .

-u_ :yfgLo ljsf; z'Ns .

-3_ tf]lsPadf]lhdsf cGo ;]jf z'Ns .

@!&=@!&=@!&=@!&= b:t'/b:t'/b:t'/b:t'/MMMM lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleq tf]lsPsf] b/df ga9\g] u/L lhNnf

kl/ifb\af6 kfl/t b/df b]xfoadf]lhdsf] b:t'/ nufpg ;Sg]5M–

-s_ gbLx¿df hn ljxf/ ug]{, 8'+uf tyf t'Og rnfpg] / df5f dfg]{ cg'dlt

tyf gjLs/0f b:t'/ .

Page 133: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

133

www.lawcommission.gov.np

-v_ kfgL3f6sf] btf{ tyf gjLs/0fsf] b:t'/ .

-u_ l;kmfl/z b:t'/ .

-3_ tf]lsPadf]lhdsf] cGo b:t'/ .

@!*=@!*=@!*=@!*= laqmLlaqmLlaqmLlaqmLMMMM lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf] If]qleqsf gbLgfnfsf] afn'jf, lu6L, 9'Fuf,

:n]6, df6f] bxt/ jxt/ cflb tf]lsPadf]lhd laqmL ug{ ;Sg]5 . o;/L a:t'x¿sf]

laqmLaf6 k|fKt /sddWo] #%–%) k|ltzt ;Dd /sd ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt

/ gu/kflnsfnfO{ lbg'kg]{5 .

@!(=@!(=@!(=@!(= C0f lng ;SgC0f lng ;SgC0f lng ;SgC0f lng ;Sg ]] ]]M lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf kl/ifb\af6 :jLs[t gLlt cg';f/

cfˆgf] cs ef]usf] rn crn ;DklQ lwtf] /fvL jf g/fvL jf g]kfn ;/sf/sf]

hdfgLdf a}+s jf cGo s'g} ;+3 ;+:yfaf6 C0f ;fk6L lng ;Sg]5 .

@@)=@@)=@@)=@@)= /fhZj afF8kmfF8 ;DjGwL Joj:yf/fhZj afF8kmfF8 ;DjGwL Joj:yf/fhZj afF8kmfF8 ;DjGwL Joj:yf/fhZj afF8kmfF8 ;DjGwL Joj:yfM M M M -!_ b]xfosf] /sddWo] tf]lsPadf]lhdsf] /sd

;DjlGwt lhNnf ljsf; ;ldltn] kfpg]5M–

-s_ 3/ hUufsf] vl/b laqmL jfkt g]kfn ;/sf/nfO{ k|fKt x'g]

/lhi6«];g b:t'/,

-v_ vfgL, k]6«f]lnod, jg, hn;|f]]t tyf tyf cGo k|fs[lts

;|f]]t sf] /f]oN6L afkt g]kfn ;/sf/nfO{ k|fKt x'g] /sd .

-u_ ko{6sx¿ lhNnf ljsf; If]qdf k|j]z ubf{ g]kfn ;/sf/nfO{

k|fKt x'g] k|j]z b:t'/ .

@@!=@@!=@@!=@@!= lhNnf ljsf; ;ldltsf] sf]iflhNnf ljsf; ;ldltsf] sf]iflhNnf ljsf; ;ldltsf] sf]iflhNnf ljsf; ;ldltsf] sf]ifMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] Pp6f sf]if /xg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfosf /sdx¿ /xg]5g\M–

-s_ g]kfn ;/sf/af6 k|fKt x'g] /sd .

-v_ s/, b:t'/, dx;'n tyf z'Nsaf6 k|fKt /sd .

Page 134: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

134

www.lawcommission.gov.np

-u_ ufpF ljsf; ;ldlt / gu/kflnsfaf6 p7fOPsf] dfnkf]tsf]

kRrL; k|ltzt /sd .

-3_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] rn crn ;DklQ jf cGo j:t'sf]

laqmL, axfn, ef8f, Jofhaf6 p7]sf] /sd .

-ª_ s'g} JolQm jf ;+:yfaf6 k|fKt pkxf/, rGbf, cg'bfg jf

;xfotfsf] /sd .

-r_ ljb]zL ;/sf/ jf cGt/f{li6«o ;+3 ;+:yfaf6 k|fKt /sd .

-5_ /fhZj af+8kmf+8af6 k|fKt /sd, b08 hl/jfgfaf6 p7]sf]

/sd .

-h_ lhNnf ljsf; ;ldltn] ;~rfng u/]sf cfod"ns

sfo{qmdaf6 k|fKt /sd .

-em_ lhNnf ljsf; ;ldltn] a}+s jf cGo s'g} ;+3 ;+:yfaf6

lnPsf] C0f ;fk6L /sd .

-`_ cGo ;|f]]t af6 k|fKt /sd .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltn] v08 -r_ adf]lhdsf] /sd k|fKt

ug'{cl3 g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lng'kg]{5 .

-$_ sf]ifdf hDdf ePsf] /sd a}+sdf /fVg' kg]{5 .

@@@=@@@=@@@=@@@= sf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfsf]ifsf] /sd vr{ ug]{ tl/sfMMMM -!_ sf]ifsf] ;~rfng ;lrj / lhNnf ljsf;

;ldltsf] n]vf k|d'vsf] ;+o'Qm b:tvtaf6 x'g]5 .

-@_ ;efkltn] :jLs[t ah]6sf] kl/lwleq /xL cfly{s ;xfotfdf

tf]lsPadf]lhdsf] /sd vr{ ug{ ;Sg]5 .

-#_ ;lrjn] lhNnf kl/ifb\n] kfl/t u/]sf] ah]6sf] clwgdf /xL lhNnf

ljsf; ;ldltsf] lg0f{o sfof{Gjog ug{ /sd vr{ ug{ ;Sg]5 .

Page 135: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

135

www.lawcommission.gov.np

-$_ sf]ifsf] /sd vr{ ubf{ lhNnf kl/ifb\n] kfl/t u/]sf] ah]6sf] clwgdf

/xL k|rlnt sfg'gadf]lhd vr{ ug'{ kg]{5 .

-%_ ljsf; sfo{qmd ;~rfng ubf{ ljifout sfo{qmdsf nflu k|fKt /sd

;f]xL sfo{qmddf vr{ ug'{kg]{5 cGo sfo{qmd / zLif{sdf vr{ ug{ kfOg] 5}g .

-^_ n]vf k|d'vn] tf]lsPadf]lhd lhNnf ljsf; ;ldltsf] cfDbfgL vr{sf]

n]vf /fVg' kg]{5 / To;sf] n]vfk/LIf0f u/fpg' kg]{5 .

-&_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] k|zf;lgs vr{ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@@#=@@#=@@#=@@#= lgdf{0f, vl/b tyf cGo 7]Ssf k§f :jLs[ltsf] Joj:yflgdf{0f, vl/b tyf cGo 7]Ssf k§f :jLs[ltsf] Joj:yflgdf{0f, vl/b tyf cGo 7]Ssf k§f :jLs[ltsf] Joj:yflgdf{0f, vl/b tyf cGo 7]Ssf k§f :jLs[ltsf] Joj:yfM lgdf{0f, vl/b, 7]Ssf k§f

jf cGo cfly{s sf/f]jf/ ;DjGwL k|lqmof tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@@$=@@$=@@$=@@$= /sdfGt//sdfGt//sdfGt//sdfGt/M -!_ lhNnf kl/ifb\af6 kfl/t jflif{s ah]6 zLif{ssf] aL; k|ltztdf

ga9fO{ lhNnf ljsf; ;ldltn] /sdfGt/ ug{ ;Sg]5 .

t/ e}k/L cfpg] / cfly{s ;xfotf zLif{sdf /sdfGt/ x'g] 5}g .

-@_ e}k/L cfpg] /sdsf] vr{ tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@@%=@@%=@@%=@@%= lnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yflnnfd laqmLsf] Joj:yfM lhNnf kl/ifb\af6 :jLs[t gLlt cg';f/ lhNnf ljsf;

;ldltnfO{ sfd gnfUg] ;/;fdfg jf ;DklQsf] lnnfd jf laqmL tf]lsPadf]lhd

x'g]5 .

@@^=@@^=@@^=@@^= ah]6sf] af+ah]6sf] af+ah]6sf] af+ah]6sf] af+FF FFsL /sdsL /sdsL /sdsL /sdM Ps cfly{s jif{df vr{ x'g g;sL afFsL /xg uPsf] ah]6sf]

/sd rfn" jif{df cw'/f /x]sf cfof]hgf / sfo{qmd ;~rfng ug{sf] nflu cfufdL

cfly{s jif{sf] ah]6df ;dfj]z ug'{ kg]{5 .

@@&=@@&=@@&=@@&= lhNnf ljsf; ;ldltsf] cfo / Joosf] ljj/0flhNnf ljsf; ;ldltsf] cfo / Joosf] ljj/0flhNnf ljsf; ;ldltsf] cfo / Joosf] ljj/0flhNnf ljsf; ;ldltsf] cfo / Joosf] ljj/0fM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn]

lhNnfdf cfGtl/s ;|f]t ;fwg, dfnkf]t /sd, :yfgLo ljsf; z'Ns, bfg, rGbf,

;xfotf, pkxf/, cGo s/, b:t'/, dx;"n, z'Ns tyf ;DklQ jf ;fwg ;|f]t, laqmL,

C0f tyf cg'bfgaf6 k|fKt x'g] /sd 5'§f 5'§} b]lvg] u/L >]:tf /fVg' kg]{5 .

-@_ cfo / Joosf] zLif{s / lx;fjsf] >]:tf tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

Page 136: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

136

www.lawcommission.gov.np

@@*=@@*=@@*=@@*= k|zf;lgs vr{sf] xbk|zf;lgs vr{sf] xbk|zf;lgs vr{sf] xbk|zf;lgs vr{sf] xbM g]kfn ;/sf/n] ljz]if ¿kn] ls6fg u/L vr{ ug{ :jLs[lt

lbPdf afx]s g]kfn ;/sf/n] lbPsf] cg'bfg /sd tf]lsPadf]lhdsf] k|ltzteGbf

a9L k|zf;lgs sfddf vr{ ug{ kfOg] 5}g .

@@(=@@(=@@(=@@(= ;b:ox¿sf] a}7s eQf / cGo ;'ljwf;b:ox¿sf] a}7s eQf / cGo ;'ljwf;b:ox¿sf] a}7s eQf / cGo ;'ljwf;b:ox¿sf] a}7s eQf / cGo ;'ljwfM ;b:ox¿sf] a}7s eQf / cGo ;'ljwf

tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@#)=@#)=@#)=@#)= lhNnf ljsf; ;ldltn] cg'bfg lbglhNnf ljsf; ;ldltn] cg'bfg lbglhNnf ljsf; ;ldltn] cg'bfg lbglhNnf ljsf; ;ldltn] cg'bfg lbg ]] ]]M -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] cfkm"nfO{ k|fKt

x'g] /sd dWo] s]xL /sd tf]lsPadf]lhd ufpF:t/sf sfo{qmdx¿df vr{ ug{ ufpF

ljsf; ;ldltnfO{ cg'bfgsf] ¿kdf pknAw u/fpg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cg'bfg /sd pknAw u/fpFbf sfo{qmdsf] dfu,

hg;+Vof, ef}uf]lns ljs6tf, cfGtl/s ;|f]tsf] ;Lldttf cflbnfO{ Wofgdf /fVg'

kg]{5 .

@#!=@#!=@#!=@#!= lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQlhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQlhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQlhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQM -!_ sf]ifsf] /sdaf6 ag]sf] jf vl/b ePsf] jf

lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ g]kfn ;/sf/ jf s'g} JolQm jf ;+:yfn] xs 5fl8 lbPsf]

;DklQdf lhNnf ljsf; ;ldltsf] xs x'g]5 / To:tf] ;DklQ lhNnf ljsf; ;ldltn]

/]vb]v / k|jGw ug'{kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd crn ;DklQ lhNnfljsf; ;ldltn] g]kfn

;/sf/sf] :jLs[ltlagf a]rljvg ug{ jf c¿ s'g} Joxf]/fn] xs 5fl8lbg kfpg]

5}g . :jLs[t lagf j]rljvg ul/lbPdf jf xs 5fl8lbPdf h'g;'s} cj:yfdf klg

ab/ x'g]5 .

@#@=@#@=@#@=@#@= n]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fn]vfk/LIf0fMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] cfGtl/s n]vfk/LIf0f cfGtl/s

n]vfk/LIf0f zfvfn] ug]{5 .

-@_ lhNnf ljsf; ;ldltsf] clGtd n]vfk/LIf0f dxfn]vf k/LIfsaf6 x'g]5 .

-#_ lhNnf kl/ifb\n] n]vf ;dltsf] /fo ;'emfj;lxt k|fKt k|ltj]bgdf

5nkmn u/L n]vfk/LIf0faf6 sfod ePsf a]?h' lgoldt ug{ gldNg] ePdf a]?h'

km5\of]{6sf] nflu lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ lgb]{zg lbg' kg]{5 .

Page 137: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

137

www.lawcommission.gov.np

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– &&&&

b08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfob08 ;hfo

@##=@##=@##=@##= b08 ;hfo ug{ ;Sg]b08 ;hfo ug{ ;Sg]b08 ;hfo ug{ ;Sg]b08 ;hfo ug{ ;Sg]M -!_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod jf ljlgod jf

cfb]z pNn+3g u/L s;}n] s'g} sfd u/]df lhNnf ljsf; ;ldltn] Ps xhf/

?k}ofF;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 . ;f]xL ck/fw k6s–k6s u/]df k6s} lkR5] pQm

hl/jfgfsf] /sddf zt k|ltzt ykL hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

-@_ s;}sf] hfgf–hfgL jf nfk/jfxLn] lhNnf ljsf; ;ldltsf] lhDdfdf

/x]sf] ;DklQ clwsf/ k|fKt clwsf/Lsf] Ohfht a]u/ km]/abn u/]df jf lxgfldgf

jf gf]S;fg u/]df jf ug{ nufPdf lhNnf ljsf; ;ldltn] To:tf] xfgL gf]S;fgL

;d]t ;f] JolQmaf6 c;'n pk/ ug{ ;Sg]5 .

efuefuefuefu––––%%%%

:yfgLo lgsfo ;DjGwL ;fdfGo Joj:yf:yfgLo lgsfo ;DjGwL ;fdfGo Joj:yf:yfgLo lgsfo ;DjGwL ;fdfGo Joj:yf:yfgLo lgsfo ;DjGwL ;fdfGo Joj:yf

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– !!!!

g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/ / :yfgLo lgsfo aLrsf] ;DaGw/ :yfgLo lgsfo aLrsf] ;DaGw/ :yfgLo lgsfo aLrsf] ;DaGw/ :yfgLo lgsfo aLrsf] ;DaGw

@#$=@#$=@#$=@#$= g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/n] lgb]{zg lbg ;Sg]n] lgb]{zg lbg ;Sg]n] lgb]{zg lbg ;Sg]n] lgb]{zg lbg ;Sg]MMMM -!_ g]kfn ;/sf/n] :yfgLo lgsfonfO{

k|rlnt sfg'gåf/f tf]lsPsf] sfo{x¿ ;Dkfbg u/] gu/]sf], lk5l8Psf hghflt,

dlxnf tyf afnaflnsfx¿sf] lxtnfO{ cfjZos k|fyldstf lbP glbPsf], kof{j/0f

;Gt'ng h:tf ljifon] k|>o kfP–gkfPsf] h:tf ljifox¿df lgoldt cg'udg u/L

cfjZos lgb]{zg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd g]kfn ;/sf/n] lbPsf] lgb]{zg kfng ug'{

;DalGwt :yfgLo lgsfosf] st{Jo x'g]5 .

@#%=@#%=@#%=@#%= ljz]if sfo{qmd nfu" ug{ ;Sg]ljz]if sfo{qmd nfu" ug{ ;Sg]ljz]if sfo{qmd nfu" ug{ ;Sg]ljz]if sfo{qmd nfu" ug{ ;Sg]MMMM g]kfn ;/sf/n] :yfgLo lgsfosf] ;'b[9Ls/0f tyf

Ifdtf clea[l4 ug{ ljz]if sfo{qmd th'{df u/L nfu" ug{ ;Sg]5 .

Page 138: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

138

www.lawcommission.gov.np

@#^=@#^=@#^=@#^= g]kfn ;g]kfn ;g]kfn ;g]kfn ;/sf//sf//sf//sf/n] cg'bfg lbg]n] cg'bfg lbg]n] cg'bfg lbg]n] cg'bfg lbg]M -!_ k|To]s jif{ g]kfn ;/sf/n] :yfgLo lgsfonfO{

tf]lsPsf] Go"gtd cg'bfg pknAw u/fpg'sf] cltl/Qm ;DalGwt :yfgLo lgsfosf]

hg;+Vof, ljsf;sf] :t/, /fhZj kl/rfng ug{ ;Sg] ;+efJotf / Ifdtf, ljQLo

;fwgsf] cfjZostf, cfo / Joosf] lgoldt clen]vg sfo{, n]vf k/LIf0fsf] l:ylt,

cfly{s cg'zf;gsf] l:ylt h:tf cfwf/df yk cg'bfg /sd pknAw u/fpg

;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k|fKt x'g] cg'bfg /sdx¿sf] vr{ k|0ffnL /

sfo{ljlwx¿ g]kfn ;/sf/n] tf]Sg ;Sg]5 .

@#&=@#&=@#&=@#&= ljQLo cfof]u u7g ug{ ;SgljQLo cfof]u u7g ug{ ;SgljQLo cfof]u u7g ug{ ;SgljQLo cfof]u u7g ug{ ;Sg ]] ]]M :yfgLo lgsfox¿n] nufpg] s/ tyf g]kfn

;/sf/ / :yfgLo lgsfo aLr afF8kmfF8 ug'{ kg]{ /fhZj ;DaGwdf cWoog tyf

cg';Gwfg ug{, s/ k4lt tyf n]vf k|0ffnL ;d;fdlos agfpg lng' kg]{ gLltut

ljifodf ;'emfj k|:t't ug{ g]kfn ;/sf/n] :yfgLo lgsfosf] ;DalGwt dxf;+3sf]

k|ltlglw ;d]t /xg] u/L ljQLo cfof]u u7g ug{ ;Sg]5 .

@#*=@#*=@#*=@#*= lgnDag / e+u ug{ ;Sg]lgnDag / e+u ug{ ;Sg]lgnDag / e+u ug{ ;Sg]lgnDag / e+u ug{ ;Sg]MMMM -!_ s'g} :yfgLo lgsfon] b]xfosf] s'g} sfd sf/afxL

u/]sf] 5 eGg] kof{Kt cfwf/ ePdf g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg

u/L To:tf] :yfgLo lgsfonfO{ lgnDag ug{ ;Sg]5M–

-s_ g]kfn clw/fHosf] ;+ljwfg, @)$& ljk/Lt x'g] u/L g]kfnsf]

;fj{ef}d;Qf, cv08tf, /fli6«otf jf ;fDk|bflos

;b\efjgfdf cfFr cfpg] s'g} sfd sf/afxL u/]df .

-v_ :yfgLo lgsfosf] ;DklQ jf cfo lxgfldgf u/]df .

-u_ sfj' aflx/sf] kl/l:ylt k/]df afx]s Ps jif{;Dd :yfgLo

lgsfosf] a}7s ga;fO{ :yfgLo lgsfosf] sfo{ ;Dkfbgdf

afwf pTkGg u/]df .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s'g} :yfgLo lgsfonfO{ lgnDag ug'{ cl3 ljz]if

uDeL/ kl/l:yltdf afx]s To;/L lgnDag gug'{ kg]{ sf/0f eP ;f] k|:t't ug]{

df}sfaf6 ;DalGwt :yfgLo lgsfonfO{ al~rt ul/g] 5}g .

Page 139: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

139

www.lawcommission.gov.np

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd s'g} :yfgLo lgsfo lgnDag ePdf ;f] lgsfon]

ug]{ sfd sf/jfxL ug{sf] lgldQ g]kfn ;/sf/n] cfjZos Joj:yf ug{ ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgnDag ePsf] hfgsf/L g]kfn ;/sf/n]

lgnDag ePkl5 a;]sf] ;+;b\sf] b'j} ;bgdf k]z ug'{kg]{5 .

-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgnDag ePsf] :yfgLo lgsfosf] ;DaGwdf

To;/L lgnDag ePsf] ldltn] tLg dlxgfleq 5fglag u/L sf/afxL lsgf/f nufO{

;Sg' kg]{5 . ;f] Dofbleq sf/afxL lsgf/f gePdf To:tf] lgnDag :jtM lgis[o

x'g]5 .

-^_ pkbkmf -%_ adf]lhd 5fgaLg ubf{ eª\u ug'{kg]{ cfwf/ k|dfl0ft ePdf

To:tf] :yfgLo lgsfonfO{ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L e+Ë

ug{ ;Sg]5 .

-&_ pkbkmf -^_ adf]lhd s'g} :yfgLo lgsfonfO{ e+Ë ul/Pdf To;sf]

sf/0f;lxtsf] ljj/0f g]kfn ;/sf/n] ;+;bsf] b'a} ;bgdf k]z ug'{ kg]{5 .

-*_ pkbkmf -%_ adf]lhd e+u ePsf] :yfgLo lgsfosf ;b:ox¿sf]

lgjf{rg To;/L e+uePsf] ldltn] Ps jif{leq u/L;Sg' kg]{5 . lgjf{rg

geP;DdnfO{ To:tf] :yfgLo lgsfon] ug]{ sfd sf/afxL ug]{ u/fpg] Joj:yf g]kfn

;/sf/n] ug]{5 .

@#(=@#(=@#(=@#(= Dofb yk ug{ ;Sg]Dofb yk ug{ ;Sg]Dofb yk ug{ ;Sg]Dofb yk ug{ ;Sg]MMMM k|fs[lts k|sf]k, cfly{s lj>[Întf jf To:t} cGo ljz]if

kl/l:ylt k/L :yfgLo lgsfosf] ;b:ox¿sf] ;dodf lgjf{rg x'g g;s]df g]kfn

;/sf/n] a9Ldf Ps jif{sf] nflu Dofb yk u/L jf cGo ta/af6 sfo{ ;~rfng ug]{

Joj:yf ldnfpg ;Sg]5 .

@$)=@$)=@$)=@$)= g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{;Fu ;Dks{;Fu ;Dks{;Fu ;Dks{M -!_ :yfgLo lgsfon] g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{ /fVbf

:yfgLo ljsf; dGqfno dfkm{t\ /fVg'' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg ah]6 / sfo{qmdsf]

;DaGwdf :yfgLo lgsfon] cGo dGqfnox¿;Fu ;f]em} ;Dks{ /fVg ;Sg]5 .

Page 140: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

140

www.lawcommission.gov.np

@$!=@$!=@$!=@$!= cg'udg ;ldltsf] u7gcg'udg ;ldltsf] u7gcg'udg ;ldltsf] u7gcg'udg ;ldltsf] u7gM -!_ o; P]gsf] p2]Zo, gLlt tyf Joj:yf cg'¿k

sfo{x¿ ;Dkfbg ePsf 5g\ 5}gg\ ;f] sf] cg'udg ug{ tyf :yfgLo :jfoQ zf;g

;DaGwL dfGotf cg'¿k sfo{ ug{ nufpg b]xfoadf]lhdsf] ljs]Gb|Ls/0f sfof{Gjog

tyf cg'udg ;ldltsf] u7g x'g]5M–

-s_ k|wfgdGqL – cWoIf

-v_ :yfgLo ljsf; dGqL – pkfWoIf

-u_ k|ltlglw ;efdf ljkIfL bnsf] g]tf – ;b:o

-3_ g]kfn ;/sf/sf dGqLx¿ – ;b:o

-ª_ k|ltlglw ;efsf] ;DalGwt ;ldltsf

;efklt – ;b:o

-r_ pkfWoIf, /fli6«o of]hgf cfof]u – ;b:o

-5_ ;b:ox¿, /fli6«o of]hgf cfof]u – ;b:o

-h_ g]kfn ;/sf/sf] d'Vo ;lrj – ;b:o

-em_ g]kfn ;/sf/sf dGqfnox¿sf

;lrjx¿ – ;b:o

-`_ k|ltlglw ;efdf k|ltlglwTj u/]sf

/fhg}lts bnsf Ps÷Ps hgf k|ltlglw – ;b:o

-6_ :yfgLo lgsfo;Fu ;DalGwt ;+3,

dxf;+3sf ;efkltx¿ – ;b:o

-7_ pkbkmf -%_ adf]lhd ul7t ;ldltsf]

;+of]hs – ;b:o

-8_ :yfgLo ljsf; dGqfnosf ;lrj – ;b:o–;lrj

Page 141: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

141

www.lawcommission.gov.np

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul7t ;ldltsf] sfo{ljlw ;ldlt cfkm}+n]

tf]s]adf]lhd x'g]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul7t ;ldltn] cfˆgf] sfdsf] k|ltj]bg k|To]s jif{

k|ltlglw ;efsf] ;DalGwt ;ldlt ;dIf k]z ug'{ kg]{5 .

-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd k]z ePsf] k|ltj]bgdf To:tf] ;ldltaf6 k|fKt

lgb]{zg sfof{Gjog ug'{ u/fpg' kg]{5 .

-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd u7g ePsf] ;ldlt cGtu{t ;f] ;ldltsf] dfu{

lgb]{zgdf sfd ug]{ u/L Ps sfo{ ;ldlt u7g x'g]5 .

-^_ pkbkmf -%_ adf]lhdsf] sfo{ ;ldltdf b]xfoadf]lhdsf ;b:ox¿

/xg]5g\M–

-s_ :yfgLo ljsf; dGqL jf /fHo dGqL – ;+of]hs

-v_ :yfgLo ljsf; dGqfnosf ;lrj – ;b:o

-u_ ljs]Gb|Ls/0f, /fhZj, n]vf, u|fdL0f

ljsf;, k|zf;g tyf sfg'gsf If]qdf

sDtLdf bz jif{ cg'ej k|fKt

lj1x¿dWo]af6 g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf]

5 hgf JolQmx¿ – ;b:o

-3_ sDtLdf /fhkqf+lst k|yd >]0fLsf]

g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] JolQm – ;b:o–;lrj

-&_ pkbkmf -^_ adf]lhd u7g ePsf] sfo{ ;ldltdf g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf

;b:ox¿sf] kbfjlw # jif{sf] x'g]5 .

-*_ pkbkmf -^_ adf]lhd tf]lsPsf ;b:ox¿nfO{ g]kfn ;/sf/n] k'gM @

jif{sf] kbfjlw yk ug{ ;Sg]5 .

Page 142: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

142

www.lawcommission.gov.np

-(_ pkbkmf -^_ adf]lhd tf]lsPsf ;b:ox¿sf] ;]jf, ;'ljwf / kfl/>lds

g]kfn ;/sf/n] tf]s] adf]lhd x'g]5 .

@$@= clwsf/ ;'Dkg ;Sg]clwsf/ ;'Dkg ;Sg]clwsf/ ;'Dkg ;Sg]clwsf/ ;'Dkg ;Sg]M -!_ g]kfn ;/sf/n] o; P]gadf]lhd cfk"mnfO{ k|fKt ;a} jf

s]xL clwsf/ g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L s'g} ;ldlt, ;+:yf jf clwsf/LnfO{

;'Dkg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k|bfg u/]sf] clwsf/ h'g;'s} avt g]kfn ;/sf/n]

lkmtf{ lng ;Sg]5 .

@$#=@$#=@$#=@$#= ;DalGwt dGqfnon] kfngf ug'{ kg]{ s'/fx¿;DalGwt dGqfnon] kfngf ug'{ kg]{ s'/fx¿;DalGwt dGqfnon] kfngf ug'{ kg]{ s'/fx¿;DalGwt dGqfnon] kfngf ug'{ kg]{ s'/fx¿M -!_ :yfgLo :t/df ul/g] ljsf;–

lgdf{0fsf] sfo{x¿nfO{ ufpF:t/Lo sfo{qd, gu/:t/Lo sfo{qmd tyf lhNnf:t/Lo

sfo{qmd egL ;DalGwt dGqfnon] tf]Sg''kg]{5 .

-@_ :yfgLo lgsfosf] cfufdL jif{sf] sfo{qmdx¿sf] nflu lbOg] cg'bfgsf]

cg'dfg sflt{s dlxgfleq ;DalGwt dGqfnon] :yfgLo lgsfonfO{ k7fpg[' kg]{5 .

-#_ :yfgLo lgsfosf] sfo{qmd ;~rfng ug{ ;DalGwt dGqfnon] :yfgLo

lgsfonfO{ k|fljlws ¿kdf ;Ifd agfpg cfjZos ;xof]u ug'{ kg]{5 .

-$_ ljifo gtf]sL :yfgLo lgsfodf k7fOg] jflif{s cg'bfg :yfgLo ljsf;

dGqfnon] k7fpg' kg]{5 .

@$$=@$$=@$$=@$$= ;dGjo ;ldlt u7g ug]{;dGjo ;ldlt u7g ug]{;dGjo ;ldlt u7g ug]{;dGjo ;ldlt u7g ug]{MMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] cfˆgf] ;lrjfnosf

ljsf;;Fu ;DalGwt ljifout OsfOsf k|d'v, gu/ k|d'v tyf ;]jf s]Gb|x¿sf

;+of]hsx¿ /x]sf] Pp6f ;dGjo ;ldlt u7g ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul7t ;ldltn] lhNnfleqsf] ljsf; lgdf{0fsf]

sfo{ ;Dkfbgdf ;dGjo ug{ ;xof]u k'¥ofpg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul7t ;ldltsf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/

tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@$%=@$%=@$%=@$%= lhNnf:t/Lo sfof{nolhNnf:t/Lo sfof{nolhNnf:t/Lo sfof{nolhNnf:t/Lo sfof{nox¿x¿x¿x¿n] ;xof]u ug'{ kgn] ;xof]u ug'{ kgn] ;xof]u ug'{ kgn] ;xof]u ug'{ kg ]{]{ ]{]{M :yfgLo lgsfox¿n] cfˆgf] If]qleq

ljsf; / lgdf{0f;DaGwL sfd ug{sf] lgldQ ;DalGwt lhNnf:t/Lo sfof{no;Fu

Page 143: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

143

www.lawcommission.gov.np

;xof]u dfu u/]df To:tf sfof{nox¿n] :yfgLo lgsfonfO{ cfjZos ;xof]u

pknAw u/fpg' kg]{5 .

@$^=@$^=@$^=@$^= /fhg}lts bnx¿n] ;xof]u ug'{ kg]{/fhg}lts bnx¿n] ;xof]u ug'{ kg]{/fhg}lts bnx¿n] ;xof]u ug'{ kg]{/fhg}lts bnx¿n] ;xof]u ug'{ kg]{MMMM :yfgLo lgsfon] of] P]g / o; P]g cGtu{t

ag]sf] lgodadf]lhd cfkm"n] ug'{ kg]{ sfd ug{sf] lgldQ /fhg}lts bnx¿;Fu

;xof]u dfu u/]df To:tf /fhg}lts bnx¿n] cfjZos ;xof]u pknAw u/fpg'

kg]{5 .

@$&=@$&=@$&=@$&= k|x/Ln] ;xof]u ug'{ kgk|x/Ln] ;xof]u ug'{ kgk|x/Ln] ;xof]u ug'{ kgk|x/Ln] ;xof]u ug'{ kg ]{]{ ]{]{M :yfgLo lgsfon] sfg'gsf] kl/lwleq /xL u/]sf] cfb]z jf

lg0f{osf] kfngf u/fpg ;xof]u dfu u/]df :yfgLo k|x/Ln] cfjZos ;xof]u ug'{

kg]{5 .

kl/R5]bkl/R5]bkl/R5]bkl/R5]b––––@@@@

k|zf;sLo ;+u7g / sd{rf/L Joj:yfk|zf;sLo ;+u7g / sd{rf/L Joj:yfk|zf;sLo ;+u7g / sd{rf/L Joj:yfk|zf;sLo ;+u7g / sd{rf/L Joj:yf

@$*=@$*=@$*=@$*= sfof{nosf] :yfkgfsfof{nosf] :yfkgfsfof{nosf] :yfkgfsfof{nosf] :yfkgfMMMM k|To]s :yfgLo lgsfosf] cf–cfˆg} sfof{no x'g]5 .

@$(=@$(=@$(=@$(= sd{rf/L b/aGbLsf] >[hgfsd{rf/L b/aGbLsf] >[hgfsd{rf/L b/aGbLsf] >[hgfsd{rf/L b/aGbLsf] >[hgfMMMM -!_ :yfgLo lgsfon] cfk"mnfO{ cfjZos kg]{

sd{rf/Lsf] b/aGbL sfo{af]emsf] cfwf/df k|To]s lgsfon] ug'{ kg]{ sfo{x¿sf] k"0f{

ljj/0f tof/ u/L ;DalGwt kl/ifb\af6 :jLs[t u/fpg' kg]{5 .

-@_ sd{rf/Lsf] b/aGbL :jLs[t ubf{ ;DalGwt kl/ifb\n] sd{rf/Lsf] nflu

rflxg] tna, eQf, ;+ro sf]if s§L /sd, pkbfg tyf lgj[Qe/0f cflbsf] nflu

nfUg] vr{sf] Joj:yf ;d]t ug'{ kg]{5 .

@%)=@%)=@%)=@%)= sd{rf/Lsf] kfl/>lds tyf cGo ;'ljwfsd{rf/Lsf] kfl/>lds tyf cGo ;'ljwfsd{rf/Lsf] kfl/>lds tyf cGo ;'ljwfsd{rf/Lsf] kfl/>lds tyf cGo ;'ljwfMMMM -!_ sd{rf/Lsf] kfl/>ldssf] lgwf{/0f

;DalGwt :yfgLo lgsfosf] kl/ifb\af6 x'g]5 .

-@_ sd{rf/Lx¿sf] tnadfg g]kfn ;/sf/sf] lghfdtL ;]jfsf

sd{rf/Lx¿sf] tnadfgnfO{ cfwf/ dfgL lgwf{/0f ug'{ kg]{5 .

-#_ :yfgLo lgsfon] cfˆgf] ;|f]]t , ;fwg / k|zf;lgs ah]6sf] kl/lwleq

/xL cfˆgf sd{rf/Lx¿nfO{ :yfgLo eQf Pj+ cGo yk ;'ljwf lbg ;Sg]5 .

Page 144: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

144

www.lawcommission.gov.np

@%!=@%!=@%!=@%!= cfof]hgfsf] nflu yk sd{rf/Lsf] Joj:yfcfof]hgfsf] nflu yk sd{rf/Lsf] Joj:yfcfof]hgfsf] nflu yk sd{rf/Lsf] Joj:yfcfof]hgfsf] nflu yk sd{rf/Lsf] Joj:yfM s'g} vf; cjlwdf ;DkGg x'g]

cfof]hgfsf] nflu cfjZos kg]{ sd{rf/Lsf] nflu nfUg] k|zf;lgs vr{ ;DalGwt

cfof]hgfdf g} /fvL cfof]hgfsf] sfd ;lsPkl5 :jtM g/xg] u/L ;DalGwt kl/ifb\n]

sd{rf/L lgo'lQm ug{ :jLs[lt lbg ;Sg]5 .

@%@=@%@=@%@=@%@= k|fljlws ;]jf / sd{rf/Lx¿ s/f/df lng ;Sg]k|fljlws ;]jf / sd{rf/Lx¿ s/f/df lng ;Sg]k|fljlws ;]jf / sd{rf/Lx¿ s/f/df lng ;Sg]k|fljlws ;]jf / sd{rf/Lx¿ s/f/df lng ;Sg]M s'g} vf; k|s[ltsf] lglZrt

cjlwdf ;DkGg x'g] sfdsf nflu ;DalGwt kl/ifb\n] k/fdz{ bft[ JolQm jf ;+:yf

jf sd{rf/Lx¿ s/f/df lng ;Sg]5 .

@%#=@%#=@%#=@%#= ;lrjsf] Joj:yf;lrjsf] Joj:yf;lrjsf] Joj:yf;lrjsf] Joj:yfMMMM g]kfn ;/sf/n] :yfgLo lgsfosf] b}lgs sfo{ ;~rfngsf] nflu

;lrjsf] lgo'lQm ug]{5 .

@%$=@%$=@%$=@%$= ;?jf ;DaGwL Joj:yf;?jf ;DaGwL Joj:yf;?jf ;DaGwL Joj:yf;?jf ;DaGwL Joj:yfMMMM g]kfn ;/sf/sf sd{rf/Lx¿ :yfgLo lgsfosf] ;]jfdf

;?jf eO{ hfg rfx]df g]kfn ;/sf/n] tf]lsPadf]lhdsf] k|lqmof k"/f u/L ;?jf ug{

;Sg]5 .

@%%=@%%=@%%=@%%= sd{rf/Lsf] ;]jf zt{sd{rf/Lsf] ;]jf zt{sd{rf/Lsf] ;]jf zt{sd{rf/Lsf] ;]jf zt{MMMM -!_ :yfgLo lgsfox¿sf] sfo{ ;~rfngsf nflu P]gåf/f

:yfgLo ;]jf u7g ul/g]5 . pQm ;]jfsf] ;~rfng / ;]jfsf zt{x¿ ;f]xL P]gåf/f

lgwf{/0f ul/Padf]lhd x'g]5g\ .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Joj:yf gx'Gh]n;Ddsf nflu :yfgLo

lgsfox¿n] ;lrj afx]s cGo sd{rf/Lx¿ lgo'lQm ug{ ;Sg]5g\ .

-#_ bkmf @%# sf] Joj:yf pkbkmf -!_ adf]lhdsf] Joj:yf gx'Gh]n;Ddsf]

nflu dfq sfod /xg]5 .

@%^=@%^=@%^=@%^= sd{rf/Lsd{rf/Lsd{rf/Lsd{rf/Lx¿x¿x¿x¿ sfhdf v6fpg]sfhdf v6fpg]sfhdf v6fpg]sfhdf v6fpg]MMMM -!_ o; P]gadf]lhd :yfgLo lgsfon] ug'{kg]{ sfdsf]

nflu ;DalGwt :yfgLo lgsfosf] cg'/f]wdf g]kfn ;/sf/n] g]kfn ;/sf/ jf g]kfn

;/sf/sf] cg'bfgaf6 ;+rflnt lgsfosf sd{rf/Lx¿nfO{ To:tf] :yfgLo lgsfodf

sfhdf v6fpg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sfhdf v6L hfg] sd{rf/Lx¿sf] hjfkmb]xL

;DalGwt :yfgLo lgsfok|lt g} /xg]5 .

Page 145: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

145

www.lawcommission.gov.np

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd :yfgLo lgsfodf sfhdf vl6Psf sd{rf/Lx¿sf]

sfdsf] d"Nof+sgsf] cfwf/df k'/:sf/ jf ljefuLo sf/jfxLsf] nflu ;DalGwt

lgsfo;dIf l;kmfl/; ug{ ;Sg]5 .

@%&=@%&=@%&=@%&= ljifout zfvfsf] :yfkgfljifout zfvfsf] :yfkgfljifout zfvfsf] :yfkgfljifout zfvfsf] :yfkgfMMMM -!_ lhNnf ljsf; ;ldltn] lhNnf ljsf; If]qleq ug]{

ljsf; lgdf{0f;DaGwL sfo{sf] nflu tf]lsPsf] dfkb08sf] cfwf/df cf–cfˆgf]

sfof{nodf ljifout zfvf :yfkgf ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ cg';f/ ljifout zfvfx¿ :yfkgf geP;Dd g]kfn

;/sf/sf lhNnf:t/Lo ljsf; sfof{nox¿n] lhNnf:t/Lo ljsf; lgdf{0f;DaGwL

sfdsf] nflu lhNnf ljsf; ;ldltsf] lgb]{zgcg';f/ sfd ug]{5g\ .

-#_ lhNnf ljsf; ;ldltn] ljifout zfvf :yfkgf ul/;s]kl5 ;f]xL sfdsf

nflu g]kfn ;/sf/sf ljifout sfof{nox¿ /xg] 5}gg\ . ljifout sfof{nox¿

g/x]kl5 tL sfof{nox¿sf] sfof{no ejg / sfof{no ;~rfng;DaGwL ef}lts

;'ljwfx¿ lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ x:tfGt/0f ul/g]5 .

-$_ gu/kflnsfx¿n] klg tf]lsPsf] dfkb08sf] cfwf/df cfˆgf] sfof{nodf

ljifout zfvfx¿ vf]Ng ;Sg]5 5g\ .

-%_ gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltsf] ljifout zfvfsf] nflu

cfjZos sd{rf/Lx¿ g]kfn ;/sf/n] sfhdf v6fpg ;Sg]5 .

-^_ lhNnf ljsf; ;ldltn] gu/kflnsfnfO{ ljsf; lgdf{0f;DaGwL sfddf

;xof]u k'¥ofpg]5 .

kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b kl/R5]b –––– ####

ljljwljljwljljwljljw

@%*=@%*=@%*=@%*= hUuf k|fKt ug{ ;Sg]hUuf k|fKt ug{ ;Sg]hUuf k|fKt ug{ ;Sg]hUuf k|fKt ug{ ;Sg]M :yfgLo lgsfon] cfˆgf] If]qleq s'g} ljsf; tyf lgdf{0f

;DaGwL sfd ;~rfng ug{ hUuf k|fKt ug'{ kg]{ ePdf ;f] sfdsf] nflu cfjZos

kg]{ hUuf k|rlnt sfg'gsf] /Lt k'¥ofO{ ;DalGwt hUuf wgLnfO{ hUufsf] d'cfAhf

lbO{ k|fKt ug{ ;Sg]5 .

Page 146: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

146

www.lawcommission.gov.np

@%(=@%(=@%(=@%(= gftf k|dfl0ft ug]{gftf k|dfl0ft ug]{gftf k|dfl0ft ug]{gftf k|dfl0ft ug]{M -!_ s;}n] s;};Fusf] gftfsf] k|df0fkq rflxof] egL ufpF

ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfdf lgj]bg lbg cfPdf cWoIf jf k|d'vn] hfFra'em u/L

7Ls 7x/]df tf]lsPsf] b:t'/ lnO{ gftf k|dfl0ftsf] k|df0fkq lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cWoIf jf k|d'vn] gftf k|dfl0ft u/L k|df0fkq

lbFbf ckgfpg'kg]{ sfo{ljlw tf]lsPadf]lhd x'g]5 .

@^)=@^)=@^)=@^)= ;/sf/L afFsL ;/x ;/sf/L afFsL ;/x ;/sf/L afFsL ;/x ;/sf/L afFsL ;/x c;'nc;'nc;'nc;'n pk/ x'g]pk/ x'g]pk/ x'g]pk/ x'g]MMMM :yfgLo lgsfon] 7]s]sf] jf nufPsf] s/,

b:t'/, z'Ns tyf c;'n ug{ afFsL cGo /sd s'g} JolQmn] ga'emfPdf ;/sf/L afFsL

;/x lhNnf k|zf;g sfof{non] c;'n pk/ ul/lbg' kg]{5 .

@^!=@^!=@^!=@^!= :yfgLo lgsfon] Ifdtfcg';f/ sfo{qmd :yfgLo lgsfon] Ifdtfcg';f/ sfo{qmd :yfgLo lgsfon] Ifdtfcg';f/ sfo{qmd :yfgLo lgsfon] Ifdtfcg';f/ sfo{qmd ;~rfng;~rfng;~rfng;~rfng ug'{ kg]{ug'{ kg]{ug'{ kg]{ug'{ kg]{M -!_ o; P]gadf]lhd

:yfgLo lgsfon] cfk"mnfO{ k|fKt ePsf] clwsf/sf] k|of]u u/L sfo{qmd ;~rfng

ubf{ cfˆgf] ;|f]t, ;fwg / Ifdtfsf] cfwf/df ug'{ kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cfˆgf] ;|f]]t , ;fwg / Ifdtfn] gEofpg] cj:yfdf

g]kfn ;/sf/sf] ;xof]u k|fKt x'g] ePdf dfq To:tf sfo{qmdx¿sf] ;~rfng ug'{

kg]{5 .

@^@=@^@=@^@=@^@= :yfg:yfg:yfg:yfgLo lgsfosf] clwsf/sf] k|of]uLo lgsfosf] clwsf/sf] k|of]uLo lgsfosf] clwsf/sf] k|of]uLo lgsfosf] clwsf/sf] k|of]uMMMM o; P]gadf]lhd ufpF ljsf; ;ldlt,

gu/kflnsf tyf lhNnf ljsf; ;ldltnfO{ k|fKt clwsf/ o; P]gdf cGoyf Joj:yf

ePsf]df afx]s ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf tyf lhNnf ljsf; ;ldltn] k|of]u

ug]{5 .

@^#=@^#=@^#=@^#= j}b]lzs ;Dks{j}b]lzs ;Dks{j}b]lzs ;Dks{j}b]lzs ;Dks{MMMM :yfgLo lgsfox¿n] ljb]zL ;/sf/, cGt/f{li6«o ;+3 ;+u7g,

s'6g}lts lgof]u / cGt/f{li6«o u}/ ;/sf/L ;+:yf;Fu ;Dks{ /fVbf g]kfn ;/sf/sf]

k"j{ :jLs[lt lng' kg]{5 .

@^$=@^$=@^$=@^$= clwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgclwsf/ k|Tofof]hgMMMM o; P]gadf]lhd :yfgLo lgsfox¿n] cfkm"nfO{ k|fKt

clwsf/dWo] s]xL clwsf/ cfkm" cGt/utsf ;ldlt, pk ;ldlt / ;b:ox¿nfO{

k|Tofof]hg ug{ ;Sg]5g\ .

Page 147: :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%patharishanishcharemun.gov.np/sites... 4 ##==#= #= :yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿:yfgLo :jfoQ zf;gsf l;4fGt tyf gLltx¿ M g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg

www.lawcommission.gov.np

147

www.lawcommission.gov.np

@^%=@^%=@^%=@^%= lgod tyf ljlgod agfpg] clwsf/lgod tyf ljlgod agfpg] clwsf/lgod tyf ljlgod agfpg] clwsf/lgod tyf ljlgod agfpg] clwsf/M -!_ o; P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ g]kfn

;/sf/n] cfjZos lgod agfpg ;Sg]5 .

-@_ of] P]g / o; P]g cGtu{t ag]sf] lgodsf] clwgdf /xL :yfgLo

lgsfon] cfˆgf] sfo{ ;~rfng ug{ ljlgod agfpg ;Sg]5 .

@^^=@^^=@^^=@^^= ;DklQ / bfloTj ;g]{;DklQ / bfloTj ;g]{;DklQ / bfloTj ;g]{;DklQ / bfloTj ;g]{M of] P]g k|f/De ePkl5 ufpF ljsf; ;ldlt P]g, @)$*,

gu/kflnsf P]g, @)$* / lhNnf ljsf; ;ldt P]g, @)$* adf]lhd ul7t ufpF

ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltsf] ;DklQ / bfloTj o;

P]gadf]lhd ul7t ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltdf

;g]{5 .

@^&=@^&=@^&=@^&= sfd sf/afxL ;b/ dflggsfd sf/afxL ;b/ dflggsfd sf/afxL ;b/ dflggsfd sf/afxL ;b/ dflgg ]] ]]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

:yfgLo lgsfosf] u7gdf s'g} q'6L jf s'g} ;b:osf] :yfg l/Qm eO{ sfd sf/afxL

ePsf] /x]5 eg] To:tf] sf/0fn] dfq :yfgLo lgsfosf] sfd sf/afxL ab/ x'g] 5}g .

@^*=@^*=@^*=@^*= vf/]hL / arfpvf/]hL / arfpvf/]hL / arfpvf/]hL / arfpMMMM -!_ ufpF ljsf; ;ldlt P]g, @)$*, gu/kflnsf P]g, @)$*,

lhNnf ljsf; ;ldlt P]g, @)$* / ljs]Gb|Ls/0f P]g, @)#( vf/]h ul/Psf 5g\ .

-@_ ufpF ljsf; ;ldlt P]g, @)$*, gu/kflnsf P]g, @)$* / lhNnf

ljsf; ;ldlt P]g, @)$* adf]lhd eP u/]sf sfd sf/afxL o;} P]gadf]lhd eP–

u/]sf] dflgg]5 .

-#_ of] P]g k|f/De x'Fbfsf avt sfod /x]sf ufpF ljsf; ;ldlt,

gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltx¿ o; P]gadf]lhdsf] ufpF ljsf; ;ldlt,

gu/kflnsf / lhNnf ljsf; ;ldltx¿ u7g geP;Dd sfod} /xg]5g\ . +

+ b|i6Jo M != s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# n] b]xfo zAbsf] ;§f b]xfosf] zAb /fvL ¿kfGt/0f u/]sf]5 M

Æ>L % ;/sf/Æ sf] ;§f æg]kfn ;/sf/Æ