ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ...

13
ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Syllabus) ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011 ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΙΘΟΥΣΑ: ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟ, Γ΄ΟΡΟΦΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ, 16.15-18.00 Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ – ΕΞΑΜΗΝΟ (1638) ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ: 03 / ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 03 / ECTS: 03 ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Διδάσκων: Χ.Ν. ΤΣΙΡΩΝΗΣ .................. ΛΕΚΤΟΡΑΣ E-Mail:[email protected] Τηλέφωνο: 2130-996910 Ιστοσελίδα: http://users.auth.gr/~tsironis Γραφείο: ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΙΣΟΓΕΙΟ, Νο 10 Επικοινωνία: Τρίτη 12.30-14.30 Σύντομη περιγραφή του μαθήματος Τα κοινωνικά προβλήματα είναι διαχρονικώς ένα καίριο πεδίο στοχασμού, ανάλυσης και πνευματικής αναζήτησης. Στη χριστιανική παράδοση η ενασχόληση με τα κοινωνικά προβλήματα αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνικής διδασκαλίας, καθώς η ύπαρξη των πιο σοβαρών φαινομένων κοινωνικής παθογένειας ήταν στην πραγματικότητα μια πρόκληση έναντι του μηνύματος του Ευαγγελίου. Προδήλως τα προβλήματα αυτά αναδεικνύουν – κατά τη χριστιανική διδασκαλία- την τελμάτωση του κοινωνικού βίου στη φιλαυτία και σε όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν μια άρνηση στα ουσιώδη της εμβίωσης της θεολογίας της ενσάρκωσης. Η εμπειρία των κοινωνικών προβλημάτων παρουσιάζει τον άνθρωπο ως αντίπαλο, ανταγωνιστή, ως αντικείμενο της εξουσιαστικής ανθρώπινης βούλησης. Στο πλαίσιο της χριστιανικής κοινωνικής ηθικής ο στοχασμός κινείται στην ακριβώς αντίθετη προοπτική, όπου ο άνθρωπος αναδεικνύεται ως αδελφός/ή, πλάσμα και παιδί του Θεού, σημαντική και συνεκτική της προσωπικής ταυτότητας ύπαρξη. Η ανθρώπινη ζωή λοιπόν νοείται ως σχέση και ο άνθρωπος καλείται να οικοδομήσει την αγαπητική επικοινωνία με το Θεό και τους ανθρώπους. Η διαμόρφωση της σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας στο βιομηχανικό και μεταβιομηχανικό κόσμο ανέδειξε νέες κοινωνικές προκλήσεις, κλόνισε ορισμένες βεβαιότητας που Διδακτικά Μέσα Ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας Παραδόσεις – Παρουσιάσεις επιλεγμένων θεμάτων Πηγές σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή Διαδίκτυο – Η/Υ- VIDEO Οργάνωση μαθήματος 1η - 2η εβδομάδα Εισαγωγή: όροι, εννοιολογική οριοθέτηση 3η - 4η εβδομάδα Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 1

Transcript of ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ...

Page 1: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Syllabus)

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΑΙΘΟΥΣΑ: ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟ, Γ΄ΟΡΟΦΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΔΕΥΤΕΡΑ, 16.15-18.00

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ – ΕΞΑΜΗΝΟ (1638)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ: 03 / ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 03 / ECTS: 03

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Διδάσκων: Χ.Ν. ΤΣΙΡΩΝΗΣ ..................ΛΕΚΤΟΡΑΣE-Mail:[email protected]Τηλέφωνο: 2130-996910

Ιστοσελίδα: http://users.auth.gr/~tsironisΓραφείο: ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΙΣΟΓΕΙΟ, Νο 10Επικοινωνία: Τρίτη 12.30-14.30

Σύντομη περιγραφή του μαθήματος Τα κοινωνικά προβλήματα είναι διαχρονικώς ένα καίριο πεδίο

στοχασμού, ανάλυσης και πνευματικής αναζήτησης. Στη χριστιανική παράδοση η ενασχόληση με τα κοινωνικά προβλήματα αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνικής διδασκαλίας, καθώς η ύπαρξη των πιο σοβαρών φαινομένων κοινωνικής παθογένειας ήταν στην πραγματικότητα μια πρόκληση έναντι του μηνύματος του Ευαγγελίου. Προδήλως τα προβλήματα αυτά αναδεικνύουν –κατά τη χριστιανική διδασκαλία- την τελμάτωση του κοινωνικού βίου στη φιλαυτία και σε όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν μια άρνηση στα ουσιώδη της εμβίωσης της θεολογίας της ενσάρκωσης. Η εμπειρία των κοινωνικών προβλημάτων παρουσιάζει τον άνθρωπο ως αντίπαλο, ανταγωνιστή, ως αντικείμενο της εξουσιαστικής ανθρώπινης βούλησης. Στο πλαίσιο της χριστιανικής κοινωνικής ηθικής ο στοχασμός κινείται στην ακριβώς αντίθετη προοπτική, όπου ο άνθρωπος αναδεικνύεται ως αδελφός/ή, πλάσμα και παιδί του Θεού, σημαντική και συνεκτική της προσωπικής ταυτότητας ύπαρξη. Η ανθρώπινη ζωή λοιπόν νοείται ως σχέση και ο άνθρωπος καλείται να οικοδομήσει την αγαπητική επικοινωνία με το Θεό και τους ανθρώπους. Η διαμόρφωση της σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας στο βιομηχανικό και μεταβιομηχανικό κόσμο ανέδειξε νέες κοινωνικές προκλήσεις, κλόνισε ορισμένες βεβαιότητας που επικρατούσαν για αιώνες στην πολιτική και κοινωνική σκέψη και κινητοποίησε ατομικές και συλλογικές προσπάθειες υπέρβασης των κοινωνικών προβλημάτων.

Στο πλαίσιο του μαθήματος θα εξεταστούν με κριτικό τρόπο οι πτυχές, τα αίτια και οι αναλυτικές κατηγορίες των σημαντικότερων από τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην παρουσίαση των βασικών θέσεων της χριστιανικής παράδοσης έναντι των προβλημάτων αυτών, καθώς και των σύγχρονων προτάσεων υπέρβασής τους.

Το μάθημα δομείται με την ανάπτυξη τριών βασικών αξόνων:

Α) Χριστιανική κοινωνική διδασκαλία και ορθόδοξη παράδοση

Β) Κοινωνικές θεωρίες και πολιτικές αντιμετώπισης των κοινωνικών

Διδακτικά Μέσα

Ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας

Παραδόσεις – Παρουσιάσεις επιλεγμένων θεμάτων

Πηγές σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή

Διαδίκτυο – Η/Υ-VIDEO

Οργάνωση μαθήματος

1η - 2η εβδομάδα Εισαγωγή: όροι, εννοιολογική οριοθέτηση

3η - 4η εβδομάδα.Κοινωνική Θεψρία- Οικονομική Θεωρία- Θεολογικός λόγος Ι και ΙΙ

5η - 6η εβδομάδαΦτώχεια- Κοινωνικός Αποκλεισμός- Υιοθεσία, Ορφάνια

7η - 8η εβδομάδα

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 1

Page 2: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

προβλημάτων

Γ) Ανάλυση της κοινωνικής πραγματικότητας και αναζήτηση των αιτίων, αλλά και προτάσεων υπέρβασης των κοινωνικών προβλημάτων με την συνάρμοση λόγου, αξιών και πράξης.

ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ i) τυπολογία και ερμηνεία των κοινωνικών προβλημάτων στη

σύγχρονη κοινωνική θεωρίαii) κριτική ανάλυση των αιτίων και των συνεπειών των κοινωνικών

προβλημάτων στο σύγχρονο κόσμοiii) Βασικές αρχές της χριστιανικής κοινωνικής διδασκαλίας έναντι

των κοινωνικών προβλημάτωνiv) Τα κοινωνικά προβλήματα στην Πατερική Παράδοσηv) παρουσίαση και κριτική ερμηνεία των προτάσεων υπέρβασης

των κοινωνικών προβλημάτωνvi) Σύγχρονες προοπτικές ανάλυσης: Κοινωνική Θεωρία- Πρόνοια-

Κοινωνικά Προβλήματα

Μαθησιακοί στόχοι Το συγκεκριμένο μάθημα επιχειρεί:

να εξοικειώσει τους φοιτητές/τριες με βασικούς άξονες της σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας

να περιγράψει τις βασικές κοινωνιολογικές θέσεις για τα αίτια και τα αποτελέσματα των κοινωνικών προβλημάτων στην κοινωνία

να παρουσιάσει τις βασικές θέσεις της χριστιανικής κοινωνικής ηθικής σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά προβλήματα

Βιβλιογραφία (ενδεικτική)

- Abrahamson P., "Welfare and Poverty in the Europe of the 90s: Social Progress or

Social Dumping?", στο: International Journal of Health Services, τ. 2,1991,

σσ.237-264

- Bailly A., Weiss-Altaner E., Thinking about the Edge: the concept og marginality,

στο: Hadjimichalis C.- Sadler D., Europe at the margins. New mosaics of

Inequality, W. Sussex England 1995, σσ. 219-236

- Drougias A., Das soziale Sicherungssystem in Griechenland, Baden- Baden 1997.

- Dubet F., Die Logik der Jugendgewalt. Das Beispiel der französischen Vorstädte,

στο: von Trotha T. (Hsg), Soziologie der Gewalt, Opladen-Wiesbaden 1997.

- Dubet F., Martuccelli D., A l' école. Sociologie de l' expérience scolaire, Paris

1996.

Dunde S.R., Wörterbuch der Religionssoziologie, Gütersloh 1994.

- EC Green Paper, European Social Policy: Options for the future, CEC

Luxembourg1994.

- EC Observatory on National Policies to Combat Social Exclusion: Karantinos D.,

Οι διαστάσεις και η λειτουργία του τοκισμού στην παραδοσιακή και τη σύγχρονη κοινωνία

9η - 10η εβδομάδα

Κατά Τοκιζόντων: Μ. Βασίλειος

11η - 12η εβδομάδαFacebook- Internet- Νέες τεχνολογίες

13η εβδομάδαΓάμος- Διαζύγιο- έγγαμος βίος- ενδοοικογενειακή βία(εναλλακτικά: ψυχοτρόπες ουσίες)

Αξιολόγηση Εκπόνηση εργασίας Παρουσιάσεις Εξέταση προφορική

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 2

Page 3: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

Koniordos M.,Tinios P., First national report Greece , 1990

- Giddens A., Modernity and Self-Identity. Self and Society in the Late Modern

Age,Cambridge1991.

- Giddens A., E. Durkheim. Selected Writings, Cambridge 1995 [1972].

- Giddens A., Sociology, Cambridge 1997.

- Giddens A., The Consequences of Modernity, Cambridge 1990

- Iben G., "Einleitung- Kindheit und Armut" στο: Iben G. (Hrsg.), Kindheit und

Armut. Analysen und Projekte, Münster 1998.

- Jordan B., A Theory of Poverty and Social Exclusion, Cambridge/ Oxford 1996.

- Jordan B., Citizenship, Democracy and Immigration, Aalborg 1992.

- Jordan T., Cyberpower: The Culture and Politics of Cyberspace and the Internet, New York 1999.- Mühlbauer K., Κοινωνικοποίηση. Θεωρία και Έρευνα, Θεσσαλονίκη 1985 .

- Αιδ. Πρωτοπ. Dragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition", στο:

Limouris G., Justice, Peace and the Integrity of Creation. Insights from Orthodoxy,

Geneva WCC 1990.

- Αρχιεπίσκοπος Τυράννων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος, Παγκοσμιότητα και

Ορθοδοξία, Αθήνα 2000.

- Βουϊδάσκης B., "Η Μαθητική Διαρροή ως Μορφή του Κοινωνικού

Αποκλεισμού", στο: Κωνσταντίνου X.- Πλειός Γ., Σχολική αποτυχία και

κοινωνικός αποκλεισμός. Αιτίες, συνέπειες και αντιμετώπιση (Πρακτικά του Η'

Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου),Αθήνα 1999, σσ. 245-262/ Β. Βουϊδάσκη,

Δικαίωμα ή Υποχρέωση η Εννιάχρονη Υποχρεωτική Εκπαίδευση, Αθήνα 1997

- Ιδρυμα Σάκης Καράγιωργας, Κοινωνικές Ανισότητες και Κοινωνικός Αποκλεισμός,

Αθήνα 1998

- Γιούλτση B., Γενική Κοινωνιολογία, Θεσσαλονίκη 1997.

Γιούλτση Β., Φυλετικές διακρίσεις. Σύγχρονη μετακοινωνιολογική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη1988. - Κάτσικας X.- Πολίτου E., Εκτός Τάξης το Διαφορετικό, Αθήνα 1999.

- Κάτσικας X.- Καβαδίας Γ., Η ελληνική Εκπαίδευση στον Ορίζοντα του 2000, Αθήνα 1996.- Κάτσικας X.- Καββαδίας Γ., Η Ανισότητα στην Ελληνική Εκπαίδευση. Η Εξέλιξη των Ευκαιριών Πρόσβασης στην Ελληνική Εκπαίδευση (1960- 2000), Αθήνα 2000- ΚωνσταντίνουX., Πλειός , Σχολική αποτυχία και κοινωνικός αποκλεισμός. Αιτίες, συνέπειες και αντιμετώπιση (Πρακτικά του Η' Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου),Αθήνα 1999- Μαντζαρίδη Γ., Κοινωνιολογία του Χριστιανισμού, Θεσσαλονίκη 1990.

Μαντζαρίδης Γ., Χριστιανική Ηθική, Θεσσαλονίκη 1995.

- Πετρονώτη M., Η Φιλανθρωπία και η αρωγή ως συμβολικοί μηχανισμοί

κοινωνικού αποκλεισμού στο: Κέντρο `Ερευνας και Τεκμηρίωσης Ομάδα

Ανθρωπολογίας Σ. Δημητρίου (επ.),Μορφές κοινωνικού αποκλεισμού και

μηχανισμοί παραγωγής του, Αθήνα 1997.

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 3

Page 4: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

- Πέτρου I., Ορθόδοξη θεολογία και σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, στο: Επιστημονική επετηρίδα θεολογικής σχολής τμήμα θεολογίας, τ. 7, Θεσσαλονίκη 1997.- Πέτρου I., "Δικαιοσύνη και Αλληλεγγύη . Όψεις του Κοινωνικού Στοχασμού του

Μ. Βασιλείου", στο: Νέα Κοινωνιολογία τ.30,έτος 13/2000.

-Πέτρου I., "Παράδοση και Πολιτισμική Προσαρμογή στη Δεύτερη

Νεωτερικότητα", στο π. : Σύναξη, τ. 75/2000, σελ. 26.

- Πέτρου I., "Τι Περιμένει η Κοινωνία από τη Θεολογία", στο: Θεολογική

Επετηρίδα Ι.Μ. Κιτίου Εκκλησιαστικός Κήρυκας, τ. Ζ' 1995, σσ.209-226.

-Πέτρου I., Θεολογία και Κοινωνική Δυναμική, Θεσσαλονίκη1993.

- Πέτρου I., Κοινωνική Δικαιοσύνη, Θεσσαλονίκη 1992.

- Πυργιωτάκη I., Ειδική Αγωγή στην Ελλάδα. Ιστορικο-κοινωνική ανάλυση,

Ηράκλειο 1994.

- Σπανού E. (επ.), Ανθρώπινη αξιοπρέπεια και Κοινωνικός Αποκλεισμός.

Εκπαιδευτική πολιτική στην Ευρώπη, Αθήνα 1999.

- Σταμέλος Γ., "Εξέλιξη Βασικών Μεγεθών της Δημοτικής Εκπαίδευσης στην

Ελλάδα: 1981/1982-1991/1992, στο π. Τα Εκπαιδευτικά τ. 29-30/1993, σσ. 162-170

- Τσιρώνης X., "Η Παγκοσμιοποίηση της Οικονομίας και το Παράλογο. Ηθικά

Διλήμματα και Σύγκρουση Αξιών στην Ύστερη Νεωτερικότητα", στο π.

Θρησκειολογία, τ. 1/ Αθήνα 2000, σσ. 145-158.

- Τσιρώνης X., Κοινωνικός αποκλεισμός και εκπαίδευση στην Ύστερη

Νεωτερικότητα, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2003, σ.531.

- Τσιρώνης X., Παγκοσμιοποίηση και τοπικές κοινότητες. Συμβολή στην κοινωνική

ηθική και το κοινοτικό έργο, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2007, σ.267.

- Τσουκαλάς K., Είδωλα Πολιτισμού. Ελευθερία Ισότητα και Αδελφότητα στη

Σύγχρονη Πολιτεία, Αθήνα 1991.

- Τσουκαλάς K., Εξάρτηση και αναπαραγωγή- Ο κοινωνικός ρόλος των

εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (1830-1922),Αθήνα 1977

- Φραγκουδάκη Α., "Οικογενειακές Επενδυτικές Πρακτικές των Φτωχών και των

μη Φτωχών και Εκπαιδευτικές Ανισότητες", στο π. Επιθεώρηση Κοινωνικών

Ερευνών, τ. 75/1985.

- Χρυσάκης M., "Κοινωνικός Αποκλεισμός και εκπαιδευτικές ανισότητες", στο:

Κατσούλης H. (επ.), Διαστάσεις του Κοινωνικού Αποκλεισμού στην Ελλάδα. Κύρια

θέματα και προσδιορισμός προτεραιοτήτων πολιτικής, τ. Α', Αθήνα 1999

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 4

Page 5: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ

ΠΙΝΑΚΕΣ

Ο καλός Σαμαρείτης

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 5

Page 6: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

Ο καλός Σαμαρείτης (Rembrandt)

Picasso: Blind man’s dinner

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 6

Page 7: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

Poor People on the Shore

Van Gogh's 'The potatoe eaters'

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 7

Page 8: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

Thomas Benjamin Kennington - The Pinch of Poverty

Ονορέ Ντομιέ Βαγόνι 3ης Τάξης

Ζαν Φρανσουά Μιγέ «Οι σταχομαζώχτρες» 1848

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 8

Page 9: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

φ. Κόντογλου: Πρόσφυγες ή Η Κοιλάδα του Κλαυθμώνος

ΚΕΙΜΕΝΑ

“Poverty” from the Encyclopædia Britannica (http://www.britannica.com/EBchecked/topic/473136/poverty)

poverty,  the state of one who lacks a usual or socially acceptable amount of money or material possessions. Poverty is said to exist when people lack the means to satisfy their basic needs. In this context, the identification of poor people first requires a determination of what constitutes basic needs. These may be defined as narrowly as “those necessary for survival” or as broadly as “those reflecting the prevailing standard of living in the community.” The first criterion would cover only those people near the borderline of starvation or death from exposure; the second would extend to people whose nutrition, housing, and clothing, though adequate to preserve life, do not measure up to those of the population as a whole. The problem of definition is further compounded by the noneconomic connotations that the word poverty has acquired. Poverty has been associated, for example, with poor health, low levels of education or skills, an inability or an unwillingness to work, high rates of disruptive or disorderly behaviour, and improvidence. While these attributes have often been found to exist with poverty, their inclusion in a definition of poverty would tend to obscure the relation between them and the inability to provide for one’s basic needs. Whatever definition one uses, authorities and laypersons alike commonly assume that the effects of poverty are harmful to both individuals and society.

Although poverty is a phenomenon as old as human history, its significance has changed over time. Under traditional (i.e., nonindustrialized) modes of economic production, widespread poverty had been accepted as inevitable. The total output of goods and services, even if equally distributed, would still have been insufficient to give the entire population a comfortable standard of living by prevailing standards. With the economic productivity that resulted from industrialization, however, this ceased to be the case—especially

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 9

Page 10: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

in the world’s most industrialized countries, where national outputs were sufficient to raise the entire population to a comfortable level if the necessary redistribution could be arranged without adversely affecting output.

Several types of poverty may be distinguished depending on such factors as time or duration (long- or short-term or cyclical) and distribution (widespread, concentrated, individual).

Κυριακή Η΄ Λουκά (Λουκ. 10,25-37)

Τῷ καιρῷ ἐκείνω, νομικός τίς προσῆλθε τῷ Ἰησοῦ, 25. πειράζων αὐτὸν καὶ λέγων· διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; 26. ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις; 27. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. 28. εἶπε δὲ αὐτῷ· ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ. 29. ὁ δὲ θέλων δικαιοῦν ἑαυτὸν εἶπε πρὸς τὸν Ἰησοῦν· καὶ τίς ἐστί μου πλησίον; 30. ὑπολαβὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· ἄνθρωπός τις κατέβαινεν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Ἱεριχώ, καὶ λῃσταῖς περιέπεσεν· οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ τυγχάνοντα. 31. κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν. 32. ὁμοίως δὲ καὶ Λευΐτης γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθε. 33. Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων ἦλθε κατ' αὐτόν, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη, 34. καὶ προσελθὼν κατέδησε τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον, ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ· 35. καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐξελθών, ἐκβαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκε τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι. 36. τίς οὖν τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς; 37. ὁ δὲ εἶπεν· ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ' αὐτοῦ. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως.

Αλ. Παπαδιαμάντη «Η Σταχομαζώχτρα»

    Ἀλλὰ τὸ πρώτιστον εἰσόδημα τῆς θεία-Ἀχτίτσας προήρχετο ἐκ τοῦ σταχομαζώματος. Τὸν Ἰούνιον κατ᾿ ἔτος ἐπεβιβάζετο εἰς πλοῖον, ἔπλεεν ὑπερπόντιος καὶ διεπεραιοῦτο εἰς Εὔβοιαν. Περιεφρόνησε τὸ ὀνειδιστικὸν ἐπίθετον τῆς «καραβωμένης», ὅπερ ἐσφενδόνιζον ἄλλα γύναια κατ᾿ αὐτῆς, διότι ὄνειδος ἀκόμη ἐθεωρεῖτο τὸ νὰ πλέῃ γυνὴ εἰς τὰ πελάγη. Ἐκεῖ, μετ᾿ ἄλλων πτωχῶν γυναικῶν, ἠσχολεῖτο συλλέγουσα τοὺς ἀστάχυς, τοὺς πίπτοντας ἀπὸ τῶν δραγμάτων τῶν θεριστῶν, ἀπὸ τῶν φορτωμάτων καὶ κάρρων. Κατ᾿ ἔτος, οἱ χωρικοὶ τῆς Εὐβοίας καὶ τὰ χωριατόπουλα ἔρριπτον κατὰ πρόσωπον αὐτῶν τὸ σκῶμμα: «Νά! οἱ φ᾿στάνες! μᾶς ᾖρθαν πάλιν οἱ φ᾿στάνες!» Ἀλλ᾿ αὕτη ἔκυπτεν ὑπομονητική, σιωπηλή, συνέλεγε τὰ ψιχία ἐκεῖνα τῆς πλούσιας συγκομιδῆς τοῦ τόπου, ἀπήρτιζε τρεῖς ἢ τεσσάρας σάκκους, ὁλόκληρον ἐνιαυσίαν ἐσοδείαν δι᾿ ἐαυτὴν καὶ διὰ τὰ δυὸ ὀρφανά, τὰ ὁποῖα εἶχεν ἐμπιστευθῆ ἐν τῷ μεταξὺ εἰς τὰς φροντίδας τῆς Ζερμπινιῶς, καὶ ἀποπλέουσα ἐπέστρεφεν εἰς τὸ παραθαλάσσιον χωρίον της.

Δείκτης φτώχειας για αναπτυσσόμενες χώρες (HPI-1)Ο σχετικός ιστότοπος του ΟΗΕ περιγράφει αυτό το μέγεθος σαν "ένα σύνθετο δείκτη που μετρά τις ελλείψεις στις τρεις βασικές πλευρές που μελετά ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης - τη μακριά και υγιή ζωή, τη γνώση και την αξιοπρεπή διαβίωση". Ο τύπος υπολογισμού είναι:

HPI-1 = P1: Πιθανότητα κατά τη γέννηση κάποιος να μη φτάσει στην ηλικία των 40 ετών (%)P2: Ποσοστό ενήλικων αναλφάβητωνP3: Αστάθμητος μέσος όρος του πληθυσμού χωρίς μόνιμη πρόσβαση σε βελτιστοποιημένο νερό και του αριθμού των παιδιών με μικρότερο βάρος από το φυσιολογικό για την ηλικία τουςα: 3

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 10

Page 11: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ …users.auth.gr/users/2/3/094832/public_html/docs/SYLL… · Web viewDragas G., "Justice and Peace in the Orthodox Tradition",

Πηγές στο Διαδίκτυο

Human Development Report 2011 (http://hdr.undp.org/en/) Greece Country Profile: Human Development Indicators

(http://hdrstats.undp.org/en/countries/profiles/GRC.html) The Pulse Of Education (http://www.visualizing.org/galleries/7-billion-counting) Climate Change (http://www.visualizing.org/visualizations/climate-change)

Χριστιανισμός και Κοινωνία: ζητήματα και προοπτικές στο σύγχρονο κόσμο 11