ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν μας αυλάτζιιν

νέα περίοδος | έτος 3ο | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017 | τιμή 2 ευρώ

δια

βά

στε

Liberteacute eacutegaliteacute fraterniteacute

ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΣή

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ

Σελίδα 2

ΜΝΗΜΗΣΤΑΘΗ ΨΑΛΤΗ

ΜΙΑ ΓΛΥΚΕΙΑΝΟΤΑ

ΤΣΟΓΛΑΝΙΑΣ

του Βελούχη Αρειώτη

Σελίδα 15

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟΤΟΥ ΠΑΡΑΛΟΓΟΥ

(επιεικώς)της Μαρίας Χ

Σελίδα 6

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣή

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑτου Ξένιου Μεσαρίτη

Σελίδα 8

ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ laquoΕΡΜΑraquo

Σελίδα 17

laquoΒΥΘΙΣΑΤΕ ΤΗ ΧΩΡΑraquo

2 ΕΝΩΣΙΣΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν μας αυλάτζιιν

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΔΡΥΤΗΣ ΒΑΣΟΣ ΦΤΩΧΟΠΟΥΛΛΟΣ

ΕΚΔΟΤΕΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΛΕΚΟΣΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ ΙΟΛΗ

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ ΆλκιμοςΑλ Μιχ

Αρειώτης ΒελούχηςΑρεστινού ΑρεστήςΓΓΚουλαφέτη ΙλιάναΚρητικόςΛαγάκος ΓιώργοςΛοΐζου ΆντηςΜαρία ΧΜεσαρίτης ΞένιοςΜιχαηλίδης ΑλέκοςΜιχαηλίδου ΙόληΝικολαΐδης ΦοίβοςΝικολάου ΣιλουανόςΠετμεζάς ΜιχάληςΠέτρου ΧρίστοςΣαββίδης ΣάββαςΣπανού ΧάρηΤάττης ΓιώργοςΧριστοφή Ανδρέας

ΝΕΟΛΑΙΑΧριστούιν

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

Αγαπητοί συνεργάτες και φίλοι της εφ ΈνωσιςΣυμπληρώσαμε αισίως δύο χρόνια έντυπης κυκλοφορίας της νέας Ένωσης και σας ευχαριστούμε για τη στήριξη και τη βοήθειά σας Για να συ-νεχίσει όμως να κυκλοφορεί στα πε-ρίπτερα θα χρειαστούμε τη βοήθεια όλων σας γιατί οι καιροί είναι δύσκο-λοιΑν θέλετε να γραφτείτε συνδρομητές

ή να προτείνετε σε φίλους σας να γρα-φτούν ώστε να σας αποστέλλουμε την εφημερίδα κάθε μήνα στο σπίτι σας

η συνδρομή για ένα εξάμηνο στοιχίζει 25 ευρώΕπίσης αν μπορείτε να μας προτεί-

νετε επιχειρήσεις που ίσως θέλουν να διαφημιστούν στην εφημερίδα μας ενδεικτικά οι έγχρωμες διαφημίσεις θα στοιχίζουν 80 ευρώ το ένα τέταρτο της σελίδας και 160 ευρώ η μισή σελί-δα και οι μαυρόασπρες 50 ευρώ το ένα τέταρτο της σελίδας

Αλέκος Μιχαηλίδης 99980574Ιόλη Μιχαηλίδου 99081187

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗefenosisgmailcom

FACEBOOK και TWITTERΕφημερίδα Ένωσις

ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΦΥΛΛΟ ΤΗΣ εφ ΕΝΩΣΙΣ θα κυκλοφορήσει

το Σάββατο 27 Μαΐου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

wwwefimeridaenosiscom

Μπαρμπαρός ή Αναστασιάδης

Της Σύνταξης

Όχι βέβαια Το πιο πάνω δεν αποτελεί δίλημ-μα σοβαρό ούτε άποψη της laquoΕraquo για τα τεκται-νόμενα Σαφέστατα δεν προτιμούμε είτε το Μπαρμπαρός να βολτάρει στις θάλασσές μας είτε τον Αναστασιάδη να βολτάρει στα προεδρι-κά και στα μνημεία του τόπου Αλλά σίγουρα δεν αντέχουμε την κοροϊδία του Αναστασιάδη πως τάχα θυμώνει με τα αιτήματα του Ακιντζί ή τις προκλήσεις του Μπαρμπαρός Τόσο καιρό έπλεε σε πελάγη ευτυχίας Τώρα βρήκε να βάλει μπουρλότο στα πειρατικά καράβια Τώρα λίγους μήνες πριν τις προεδρικές Για

να μπερδέψει το ΔΗΣΑΚΕΛ που διερωτάται γιατί είναι αντισυνταγματικός ο laquoνόμος Ακι-ντζίraquo Ή γιατί βαλτώνουν οι συνομιλίες Ή γιατί δεν έλυσε το Κυπριακό ο laquoπέρκαλλοςraquo Μουστα-φά Ακιντζί Ή γιατί θα πάει ο Πιέρος στην Κο-πεγχάγη και ο Ποτέ στον ΑΠΟΕΛ Πολλές και πολύπλοκες οι απορίες τουςΓενικώς δεν πάνε καλά τα πράγματα Ούτε

ο Αναστασιάδης δεν μπορεί να τα τροχιοδρο-μήσει και γιrsquo αυτό ταξιδεύει στο Μουμπάι και στο Νέο Δελχί Μήπως και βρει τον λόγο που

ναυάγησαν οι πολλά υποσχόμενες συνομιλίες για τις οποίες έσκιζε τα ιμάτιά του τόσο καιρό Για τις οποίες φορούσε και ξαναφορούσε εκείνο το θυμωμένο του προσωπείο και ξεσπάθωνε ενάντια σε όσους laquoκινδυνολογούσανraquo Και τώρα Αποπέμπει νόμους διερωτάται για την laquoομο-σπονδίαraquo του Ακιντζί -laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα παράδειγμα ομο-σπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά του Και αν υπάρχει έστω και ένα κράτος ομόσπονδο κράτος που να προνοεί ανάλογες αξιώσεις είμαι έτοιμος να αποδεχθώ την όποια λύση τη λύση εκείνηraquo- και νομίζει ότι έχουν λησμονηθεί τα καραγκιοζιλίκια του Πότε στο Νταβός πότε στη Νέα Υόρκη πότε στα χα-ζοχαρούμενα χριστουγεννιάτικα μηνύματα Όλα στη βάση ενός laquoκοινού οράματοςraquo που ούτε καν αχνοφαίνεταιΉ μάλλον αχνοφαίνεται Διότι όσα αξιώνει

ο Ακιντζί laquoγια την κοινότητά τουraquo τα αξιώνουν ο Αναστασιάδης ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ επίσης για την κοινότητά του Οπότε προς τι οι αλαλαγ-μοί και οι φωνασκίες Ποιον θέλει να πείσει ο Πρόεδρος Τον Ακιντζί Τη διεθνή κοινότητα Τον Άιντα Τους ψηφοφόρους του Τι αξιώνουν

δηλαδή διαφορετικό από τον κατοχικό ηγέτη Όπως και να rsquoχει η ζημιά είναι ανεπανόρθω-

τη Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα μείνει στην ιστορία ως ο Πρόεδρος που αναβάθμισε τον ηγέτη του κατοχικού καθεστώτος περισσότερο από οποιονδήποτε προκάτοχό του περισσότερο ακόμα και από τον Δημήτρη Χριστόφια Από την άλλη ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ θα μείνουν στην ιστο-ρία ως τα πρώτα κόμματα που αυτοκαταργήθη-καν με την απόφαση της βουλής για τις σχο-λικές εορτές είτε με είτε άνευ της υπογραφής του Αναστασιάδη στον laquoνόμο Ακιντζίraquo Επίσης ξεχωριστές προσωπικότητες όπως ο Νίκος Τορ-ναρίτης και άλλοι θα μείνουν στην ιστορία για τη φαιδρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν ζητήματα επιβίωσης και όλα αυτά στην πλάτη του κυπριακού Ελληνισμού Επειδή είναι ένα που έκαναν παντιέρα τη

Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία τον συμβι-βασμό επιμένοντας πως παλεύουν ολημερίς κι ολονυχτίς για την laquoειρήνηraquo και άλλο το ότι εξευτελίζουν είτε στα κανάλια είτε στα έδρα-να είτε στα κατεχόμενα όχι μόνο τους εαυτούς τους αλλά χιλιάδες ανθρώπους σε τούτο τον δύσμοιρο τόπο Επομένως κάτι πρέπει να αλλάξει Εφόσον ο Πρόεδρος Αναστασιάδης laquoοδηγείraquo το Μπαρμπαρός πάνω στην Κύπρο η οποία ναυαγούσα απειλείται με ολοκληρωτι-κή βύθιση όφειλε να αποχωρήσει μετά από τις εξευτελιστικές ημέρες του σήριαλ laquoΕνωτικό Δημοψήφισμαraquo Προτού αρχίσει τις φανφάρες τις αγριότητες (πάντα σε απόσταση από την τράπεζα των συνομιλιών) όφειλε να απολο-γηθεί και να παραιτηθεί Μαζί του όφειλε να πάρει τους υπουργούς του κυρίως τον Ιωάννη Κασουλίδη που δεν δικαιολογεί τον μισθό του καθώς και τις ηγεσίες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που ενώ στην επιφάνεια καταγγέλλουν την ίδια την υπόσταση του λαού τους ένας Θεός ξέρει τι πράττουν πίσω από κλειστές πόρτες Τετέ-λεσται λοιπόν Πρέπει να ξημερώσει μια άλλη μέρα Ολόασπρη εφηβική και νικηφόρα Να καταστήσει σαφές πως laquoεδώ είναι Βαλκάνια δεν είναι παίξε γέλασεraquo Πως εδώ βρυχάται ακόμα η γη Πως laquoτελειώσαν πια τα ψέματαraquo Πως laquoέτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο θα φροντίσουμε εμείς γιrsquo αυτόraquo Έτσι πρέπει να γίνει Ε-Ε-ΕΝΩΣΙΣ

OMNIA SUNT COMMUNIA Του Αλέκου Μιχαηλίδη

3ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

Επαναπατρισμός ή βαρβαρότητα

Βαστάτε Τούρκοι τrsquo άλογα λίγου να ξανασάνω

να χαιρετήσω τα βουνά και τις ψηλές ραχούλες

να χαιρετήσω τις πλαγιές τις δροσερές βρυσούλες

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Μπορεί ο Αναστασιάδης να συνεχίζει το σκληρό ροκ της laquoαντίστασηςraquo στον laquoφίλο Ακιντζίraquo όπως συνηθίζει να λέει αλλά η ζημιά έγινε Αγνοώ-ντας ακόμα τον εξευτελισμό της αλησμόνητης πενταετίας Χριστόφια ο Πρόεδρος Αναστασιά-δης υπό τον γνωστό μανδύα της σοβαροφάνει-ας και του laquoευρωπαϊσμούraquo του κατόρθωσε να οδηγήσει τον κυπριακό Ελληνισμό στον πλήρη εξευτελισμό Και τούτο όχι επειδή αφελώς νό-μιζε πως ο Μουσταφά Ακιντζί θέλει λύση του Κυπριακού (κάποιοι το νομίζουν ακόμα) ούτε επειδή εναπόθεσε τις laquoελπίδεςraquo του στον Άιντα (κάποιοι τον περιφρουρούν ακόμα) ούτε επειδή είναι κανένας σημερινός Μα ακριβώς επειδή θεώρησε πως θα επαναφέρει το σχέδιο Ανάν και με τις laquoπρέπουσεςraquo διαδικασίες θα το περά-σει από τον λαόΈσφαλε και τώρα πια προσπαθεί να κρατή-

σει τα προσχήματα Προσπαθεί να σώσει όχι την αξιοπρέπειά του ούτε τον τόπο του μα τη δική του δόξα τη νέα του πενταετία το κόμμα του και βέβαια την αγάπη των ξένων προς το πρόσωπό του Διότι συνειδητά ομιλούντες οι διαφορές του Προέδρου Αναστασιάδη με τον φανταστικό τέως Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια είναι το Μαρί οι δολοφονίες και ηhellip αποδοχή των ξένων Ούτε οι ξένοι δεν λάμβαναν σοβα-ρά υπrsquo όψιν τον Χριστόφια ούτε πίστευαν πως ήταν ικανός να παραδώσει την Κύπρο έστω και δωρεάν Εκείνο που θέλουμε να πούμε είναι πως εδώ και εννιάμισι χρόνια (αν όχι εδώ και 57 χρόνια) ο κυπριακός Ελληνισμός υφίσταται έναν τεράστιο εξευτελισμό Και όλα μοιάζουν ανεπανόρθωταΔιαφυγή καμιά Ποιος ξέρει Πάντως όχι

όσοι θεωρούν πανάκεια μιαν Ελληνοκύπρια

Λεπέν ούτε βέβαια όσοι αρκούνται στη με-τριότητα των πάσης φύσεως παρόντων ηγετών Εκείνοι δηλαδή που φοβούμενοι την υπευ-θυνότητα του αγώνα για τη λευτεριά ψάχνουν διέξοδο στα laquoεθνικιστικά κινήματαraquo της Ευρώ-πης και καμαρώνουν πως έχουν ακραία άποψη και πως έχουν και δίκαιο Εκείνοι που φλύαρα εκθειάζουν τη βαρβαρότητα απέχοντας παρα-σάγγας από τις αξίες του Ελληνισμού επειδή τρέμουν τον ελληνότροπο ριζοσπαστισμό Επειδή θεωρούν διαφυγή τα ακροδεξιά κόμμα-τα της Ευρώπης που ούτως ή άλλως θέλουν να ρίξουν στη θάλασσα τόσο τους μουσουλμάνους όσο και τους ΈλληνεςΤη διαφυγή δεν την ανακάλυψαν φυσικά

ούτε εκείνοι που νομίζουν πως μιλούν με τους πολίτες (σαν τον Μακρόν) ενώ στην ουσία μο-νάχα με τους εαυτούς τους τολμούν να συνεν-νοηθούν κι ας κουνούν το δάχτυλο πέρα δώθε Εκείνοι που καρτερούν την laquoεπανάστασηraquo των βασιλιάδων ακόμα και αν αυτοί οι βασιλιά-δες δεν απεμπόλησαν ποτέ τη βαρβαρότητα της ρεάλ πολιτίκ όσα και αν απορρίπτουν Εκείνοι που σαν νέοι μεσσίες όπως γράφει ο σύντρο-φος Ξένιος βρίσκουν το κενό και κολυμπούν άτσαλα στη νεοκυπριακή και laquoενδιάμεσηraquo με-τριότητά μας Εκείνοι που αντιπολιτεύονται την αντιπολίτευση για να εξαγγείλουν υποψηφιότη-τες αφού τάχα μιλήσουν με τους πολίτες Αν τους βρουνΣτο διά ταύτα όμως laquoο τόπος μας είναι

κλειστόςraquo Ούτε εκατομμύρια είμαστε για να δικαιολογούνται τα laquoακροδεξιά κινήματαraquo ούτε δυτικότροπα αναγιωθήκαμε για να καταστρώ-νουν εκστρατείες οι γραβάτες και οι μιζέριες Εξ ου και το προσαρμοσμένο laquoΕπαναπατρισμός ή βαρβαρότηταraquo του τίτλου Κλεμμένο από το laquoσοσιαλισμός ή βαρβαρότηταraquo του Έγελου αλλά σαφώς κατατοπισμένο στα εν οίκω για να μη μπλεχτούμε κι εμείς σε συζητήσεις πε-ρασμένων αιώνων καμαρώνοντας κιόλας πως ξέρουμε πού παν τα τέσσερά μαςΕξηγούμε Αν γίνει κάποτε κατανοητό πως η

απάντηση στον Αναστασιάδη (με ή άνευ φου-στανέλας) στην Τουρκία στους νεοκύπριους

στη βαρβαρότητα στον laquoρεαλισμόraquo στο ΔΗΣΑ-ΚΕΛ δεν είναι οι μεσοβέζικες λύσεις ή οι υπό-νοιες αγώνα αλλά μια πραγματική εναλλα-κτική που θα πηγάζει από τα κάτω από εντός του λαού από τις αρχές και τις αξίες από τον πολιτισμό και τη μνήμη τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για τον laquoεπαναπατρισμόraquo Εν-νοιολογικά επιστρέφοντας στην πατρίδα κα-θώς έχουμε αποχωρήσει προ πολλού από τον ιστορικό μας χώρο (όποιος κατάλαβε κατάλα-βε) και σημειολογικά επιστρέφοντας σε όλα εκείνα που σχηματοποιούσαν την ερώτηση laquoΤι είναι η πατρίδα μαςraquo Όχι σήμερα αλλά τότε που μπορούσε να απαντηθεί η ερώτηση χωρίς τύψεις laquoΌλα πατρίδα μαςraquolaquoΠαράξενο που βρίσκει το κουράγιο κι ανθί-

ζειraquo θα επαναλάμβανε απορώντας ο αγαπητός Χριστιανόπουλος από την οδό Σκεπαστού των Σαράντα Εκκλησιών για να λάβει την απάντηση από την Αθήνα και τον παλιόφιλό του Σαββό-πουλο laquoΕίτε με τις αρχαιότητες είτε με ορθοδο-ξία των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλ-λον γαλαξίαraquo Αφrsquo ενός γιατί η κατάρρευση η παρακμή ο εξευτελισμός που προκάλεσαν οι ηγεμόνες τούτα τα χρόνια (κυρίως οι δύο τε-λευταίοι) δεν αναποδογυρίζονται με σμιλί με χαριτωμενιές με ανέραστες συναντήσεις επί της νεκρής ζώνης με ειδικούς απεσταλμένους και παγκόσμιους οργανισμούς με κουστουμα-ρισμένους (κυριολεκτικά και μεταφορικά) επα-ναστάτες Αφrsquo ετέρου διότι η βαρβαρότητα δεν μετουσιώνεται μόνο σε όσα θεωρούνται βάρβα-ρα στον Αναστασιάδη στον Ακιντζί στα μεγά-λα μας κόμματα δεν διαχέεται μόνο υπερκα-λύπτοντας laquoτον χτύπο μόνο της καρδιάς που μας βαφτίζει ανθρώπουςraquo αλλά τολμά να πλανηθεί και πάνω απrsquo τα κεφάλια μας κάποτε υπό τον μανδύα της αλλαγής laquoΜας φαίνεται παράξενοraquo συνεχίζει ο Σεφέρης την απορία του Χριστια-νόπουλου laquoπου κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια τα καλύβια και τις στάνες μαςraquo Διό-λου παράξενο παππού laquoΛίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές νrsquo ανθίζουνraquo με το ροκ του μέλ-λοντός μας Επαναπατρισμός ή βαρβαρότη-τα Θα νικήσουμε ψυχή μουhellip

4 ΕΝΩΣΙΣΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αποχωρούν οι Βρετανοί κι άλλοι στον ίδιο δρόμοσκέφτονται να βαδίσουνε

με μια ελπίδα μόνο

Πως θα rsquoβρουνε την τύχη τους καλύτερα μονάχοι

γιατί θαρρούνε χάθηκε της Ένωσης η μάχη

Οι Έλληνες ψηφίσανε Δεν συνθηκολογούμεΌρθιοι θα παλέψουμε και θα δικαιωθούμε

Το ΟΧΙ το ελληνικό Σημαία Ελευθερίας

είναι για Ευρώπη των Λαών και της Συνεργασίας

Αν ενωθεί η Ήπειρος κι άλλες φορές σας το rsquoπα

γίνεται πράξη αδέρφια μου ο Όρκος της ΕΟΚΑ

Και τι θα γίνει τώρα που δεν κάναμε επιτάφιο στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό με την άδεια του κατοχικού στρατού και του ψεύ-τικου καθεστώτος Πώς θα κοι-μηθεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου και πώς θα επανέλθει το laquoκαλό κλίμαraquo για να laquoλύσουμεraquo το Κυ-πριακό τουλάχιστον σε κοινωνι-κή βάση Δύσκολα τα πράγματα Ούτε τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν μας αφήνουν να αγιάσουμε Δεν φτάνει δηλαδή που έβαλαν συ-νομιλίες τη Μεγάλη Τρίτη λίγες ώρες πριν τον Εσπερινό έπρεπε να συζητήσουμε και το γιατί δεν μας αφήνουν να πάμε στην περί-κλειστη πόλη και να ψάλουμε το laquoΗ ζωή εν τάφωraquo Αντί να ασχο-λούμαστε με τις οικογένειές μας με τους βομβαρδισμούς στην Αί-γυπτο με τα νοήματα της Ανά-στασης έπρεπε να οδυρόμαστε που δεν πήγαμε στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό Κι ας παραμένει θεόκλειστη η Αχειροποίητος στον Καραβά ή η Αγία Μαρίνα στη Γιαλούσα Ποιος ασχολείται με αυτά Στην Αμμόχωστο laquoπουλάraquo ο Επιτάφιος Και τώρα τι

Βέβαια όσοι φλυαρούσαν εκεί-νες τις μέρες και διερωτούνταν γιατί οι κατοχικές αρχές δεν επέτρεψαν το laquoριγιούνιονraquo στον Εξορινό χωρίς να καταλαβαί-νουν πως υφίσταται ακόμα η κατοχή ούτε που ασχολήθηκαν με τις δύο τρομοκρατικές επιθέ-σεις σε εκκλησίες Κοπτών στην Αλεξάνδρεια και στο Δέλτα του Νείλου 45 νεκροί δεν είχαν σημασία γιατί μάλλον δεν ήταν Τουρκοκύπριοι Εξυπηρετώντας τον κανιβαλισμό τους ούτε που αναφέρθηκαν στην Αίγυπτο όλοι αυτοί που laquoμε το δάχτυλο στη σκανδάληraquo καρτερούν να ακού-σουν τα τρυπημένα λάστιχα των Τουρκοκυπρίων και να αυτομα-στιγωθούν σαν φονταμενταλι-στές του Ισλαμικού Κράτους Τουμπεκί Λες και δεν πέθαναν άνθρωποι επειδή δεν ήταν Ευρω-παίοι και επειδή δεν βρίσκονταν στον δρόμο αλλά σε εκκλησίες Πόσος ανθρωπισμός Φτάνει

Φαίνεται ότι ορισμένοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και σαν κακο-μαθημένα πεντάχρονα έχουν ξεκινήσει να laquoκλαίγονταιraquo και να τσακώνονται για το χρίσμα του υποψηφίου Είναι ξεκάθαρο πως ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo δεν έχει ακόμη κατανοήσει τη θέση στην οποία βρίσκεται και πολύ απλά παιδιαρίζει Ας μαζέψει λοιπόν ο καθένας το laquoμυξιάρικοraquo που έχει μέσα του και ας αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί Δυστυχώς για προσωπικές φι-λοδοξίες είδαμε να χάνονται άν-θρωποι να καίγονται πόλεις και τον Ελληνισμό να γράφει την πιο μαύρες του σελίδες Και δεν εί-μαστε σε θέση ούτε έχουμε την πολυτέλεια να γράψουμε κι άλ-λες

ΓΓ

ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΞΟΡΙΝΟΣ

ΕΝΩΣΙΣ ΑΝΤΙ ΠΡΟΖΑΚΑΙΓΥΠΤΟΣ

Λεμεσός Η απάντηση των Κούρδων στους οδυνηρούς συμβιβασμούς των Ελληνοκυπρίων Ya Basta

5ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΓΙΑΜΑΘΗΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΚΑΙ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ-ΠΑΦΟΥ

ΤΑΞΙ ΚΩΣΤΑΣ - 96 335801

KILL THE MESSENGER Της Ιόλης

laquoΤο γνωρίζω πολύ καλάΣας έχουμε πικράνειraquo

Τις τελευταίες μέρες αγαπητοί αναγνώστες ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις όλοι εμείς οι ούτω καλούμενοι σκεπτόμενοι πολίτες αυ-τού του τόπου Και όχι δεν αναφέρομαι στις διεργασίες των πέντε του laquoενδιάμεσουraquo που βάλθηκαν να μας φκάλουν όλους πελλούς με τις θεατρικές παραστάσεις που δίνουν καθημε-ρινά χωρίς να αφουγκράζονται ποσώς το λαϊκό αίσθημα Ούτε αναφέρομαι στην προχθεσινή απόφαση του τρισμέγιστου Αναστασιάδη να στείλει τον Νόμο Ακιντζί ndashπου δημιουργή-θηκε κατrsquo εντολή του παρεμπιπτόντωςndash για το ενωτικό δημοψήφισμα στο Ανώτατο Δικαστή-ριο αφού ο Γενικός Εισαγγελέας απεφάνθη ότι ίσως να υπάρχουν θέματα αντισυνταγματικά Και παρενθετικά δεν ευσταθεί καχύποπτοι αναγνώστες η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης με αυτήν του την κίνηση προσβλέπει σε μελλο-ντική συνεργασία με το ΕΛΑΜ ενόψει των επι-κείμενων προεδρικών εκλογών Ούτε ευσταθεί η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης κάνει αντι-πολίτευση του Αβέρωφ για να κατεβεί ως υπερ-

κομματικός υποψήφιος στις εκλογές του rsquo18 Όχι λοιπόν δεν αναφέρομαι καθόλου σε αυτά Αναφέρομαι στην ιλαροτραγική κόντρα που

ταλανίζει τις τελευταίες μέρες την κυπριακή κοινωνία μεταξύ Χάρη Γεωργιάδη και Γενικού Ελεγκτή για το οικονομικό θαύμα των καιρών μας το αναντικατάστατο κυβερνητικό στέλεχος που ακούει στο όνομα Σάβια ΟρφανίδουΗ Σάβιά μας η Σάβια όλων των Κυπρίων

πολλά υποσχόμενη νέα επιστήμονας και άκρως προστατευόμενη του υπουργού των Οικονομι-κών κατέστη μήλον της έριδος λοιπόν μεταξύ των δύο αξιωματούχων του κράτους μας σε μια αντιπαράθεση για την οποία το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι εμπαίζει τον λαό με τον χειρότερο τρόπο Κοινώς περιπαί-ζουν μας Ο Χάρης λοιπόν αφού έλαβε τη σκυτάλη από

τον πολύ κύριο Χάσικο στην προσπάθειά τους να φαν τον ενοχλητικό κύριο Μιχαηλίδη σε απάντηση της σύστασης της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας προς το υπουργείο του όπως ασκήσει

πειθαρχική έρευνα (αν είναι δυνατόν) εναντί-ον της Σάβιας η οποία εκτός από κομματικό στέλεχος εργάζεται και στο υπουργείο Οικο-νομικών το οποίο αποφάσισε ότι ήταν η πλέον ικανή λειτουργός του για απόσπαση στα γρα-φεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αντί τουλάχιστον να παίξει πελλόν ndashγιατί να παραδεχτεί την ατασθαλία (επιεικώς) δεν υπήρ-χε περίπτωση στον δύσμοιρο τούτο τόποndash απο-φάσισε να περάσει στην αντεπίθεση Μετά την άρνησή του να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Ελεγκτή και την άμεση επίθεση που εξα-πέλυσε εναντίον του χρησιμοποίησε το ακρά-δαντο επιχείρημα που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο για διάφορα ζητήματα κατά καιρούς laquoΑφού εκάμαν το τζι οι άλλοιraquo Έστειλε λί-στα τριάντα εννιά δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν κομματικά αξιώματα ndashκανένας από αυτούς του Συναγερμού εν τω μεταξύndash με την ερώτηση laquoΑυτοί γιατί δεν ελέγχονταιraquo Φταιν οι άλλοι δηλαδή Αφού δεν ερευνώνται οι άλλοι γιατί να ερευνηθούν οι δικοί μας Μας έκλεισε τα στόματα ο υπουργός με την επιχειρηματο-λογία του το ομολογώ Κι αν παρανόμησα τι Αφού το κάνουν κι άλλοι Αυτό αγαπητοί ανα-γνώστες θα πει ευνομούμενη πολιτεία Και εις ανώτεραΥΓ Οδυσσέα κράτα καλά Ο λαός είναι μαζί σου Η κυβέρνηση ndashπου σε διόρισεndash έκατσεν πάνω ΥΓ2 Αν συνεχίσουμε έτσι η νέα πενταετία Νίκου Αναστασιάδη προβλέπεται λαμπρή

laquoΕίμαι η Σάβια Ορφανίδου και είμαι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές

του Μαΐου Το γνωρίζω πολύ καλά Σας έχουμε πικράνει Σας έχουμε απογο-ητεύσει Αισθάνεστε δικαιολογημένα

μεγάλο θυμό Αφουγκράζομαι τις ανη-συχίες και τις πικρίες σας Και νιώθω τον θυμό σας Σήμερα σας κοιτώ στα μάτια Σας ζητώ να στηρίξετε την υπο-ψηφιότητά μου Σήμερα πρέπει να αλ-λάξουμε τα πράγματα Σήμερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική Σε μια ευρωπαϊκή δυνατή και ελεύθε-ρη πατρίδα Και κάτι άλλο Μετά τον

Μάιο θέλω να σας κοιτώ στα μάτια και να μην ντρέπομαιraquo

Σάβια Ορφανίδου15 Μαρτίου 2016

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

2 ΕΝΩΣΙΣΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν μας αυλάτζιιν

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΔΡΥΤΗΣ ΒΑΣΟΣ ΦΤΩΧΟΠΟΥΛΛΟΣ

ΕΚΔΟΤΕΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΛΕΚΟΣΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ ΙΟΛΗ

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ ΆλκιμοςΑλ Μιχ

Αρειώτης ΒελούχηςΑρεστινού ΑρεστήςΓΓΚουλαφέτη ΙλιάναΚρητικόςΛαγάκος ΓιώργοςΛοΐζου ΆντηςΜαρία ΧΜεσαρίτης ΞένιοςΜιχαηλίδης ΑλέκοςΜιχαηλίδου ΙόληΝικολαΐδης ΦοίβοςΝικολάου ΣιλουανόςΠετμεζάς ΜιχάληςΠέτρου ΧρίστοςΣαββίδης ΣάββαςΣπανού ΧάρηΤάττης ΓιώργοςΧριστοφή Ανδρέας

ΝΕΟΛΑΙΑΧριστούιν

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

Αγαπητοί συνεργάτες και φίλοι της εφ ΈνωσιςΣυμπληρώσαμε αισίως δύο χρόνια έντυπης κυκλοφορίας της νέας Ένωσης και σας ευχαριστούμε για τη στήριξη και τη βοήθειά σας Για να συ-νεχίσει όμως να κυκλοφορεί στα πε-ρίπτερα θα χρειαστούμε τη βοήθεια όλων σας γιατί οι καιροί είναι δύσκο-λοιΑν θέλετε να γραφτείτε συνδρομητές

ή να προτείνετε σε φίλους σας να γρα-φτούν ώστε να σας αποστέλλουμε την εφημερίδα κάθε μήνα στο σπίτι σας

η συνδρομή για ένα εξάμηνο στοιχίζει 25 ευρώΕπίσης αν μπορείτε να μας προτεί-

νετε επιχειρήσεις που ίσως θέλουν να διαφημιστούν στην εφημερίδα μας ενδεικτικά οι έγχρωμες διαφημίσεις θα στοιχίζουν 80 ευρώ το ένα τέταρτο της σελίδας και 160 ευρώ η μισή σελί-δα και οι μαυρόασπρες 50 ευρώ το ένα τέταρτο της σελίδας

Αλέκος Μιχαηλίδης 99980574Ιόλη Μιχαηλίδου 99081187

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗefenosisgmailcom

FACEBOOK και TWITTERΕφημερίδα Ένωσις

ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΦΥΛΛΟ ΤΗΣ εφ ΕΝΩΣΙΣ θα κυκλοφορήσει

το Σάββατο 27 Μαΐου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

wwwefimeridaenosiscom

Μπαρμπαρός ή Αναστασιάδης

Της Σύνταξης

Όχι βέβαια Το πιο πάνω δεν αποτελεί δίλημ-μα σοβαρό ούτε άποψη της laquoΕraquo για τα τεκται-νόμενα Σαφέστατα δεν προτιμούμε είτε το Μπαρμπαρός να βολτάρει στις θάλασσές μας είτε τον Αναστασιάδη να βολτάρει στα προεδρι-κά και στα μνημεία του τόπου Αλλά σίγουρα δεν αντέχουμε την κοροϊδία του Αναστασιάδη πως τάχα θυμώνει με τα αιτήματα του Ακιντζί ή τις προκλήσεις του Μπαρμπαρός Τόσο καιρό έπλεε σε πελάγη ευτυχίας Τώρα βρήκε να βάλει μπουρλότο στα πειρατικά καράβια Τώρα λίγους μήνες πριν τις προεδρικές Για

να μπερδέψει το ΔΗΣΑΚΕΛ που διερωτάται γιατί είναι αντισυνταγματικός ο laquoνόμος Ακι-ντζίraquo Ή γιατί βαλτώνουν οι συνομιλίες Ή γιατί δεν έλυσε το Κυπριακό ο laquoπέρκαλλοςraquo Μουστα-φά Ακιντζί Ή γιατί θα πάει ο Πιέρος στην Κο-πεγχάγη και ο Ποτέ στον ΑΠΟΕΛ Πολλές και πολύπλοκες οι απορίες τουςΓενικώς δεν πάνε καλά τα πράγματα Ούτε

ο Αναστασιάδης δεν μπορεί να τα τροχιοδρο-μήσει και γιrsquo αυτό ταξιδεύει στο Μουμπάι και στο Νέο Δελχί Μήπως και βρει τον λόγο που

ναυάγησαν οι πολλά υποσχόμενες συνομιλίες για τις οποίες έσκιζε τα ιμάτιά του τόσο καιρό Για τις οποίες φορούσε και ξαναφορούσε εκείνο το θυμωμένο του προσωπείο και ξεσπάθωνε ενάντια σε όσους laquoκινδυνολογούσανraquo Και τώρα Αποπέμπει νόμους διερωτάται για την laquoομο-σπονδίαraquo του Ακιντζί -laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα παράδειγμα ομο-σπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά του Και αν υπάρχει έστω και ένα κράτος ομόσπονδο κράτος που να προνοεί ανάλογες αξιώσεις είμαι έτοιμος να αποδεχθώ την όποια λύση τη λύση εκείνηraquo- και νομίζει ότι έχουν λησμονηθεί τα καραγκιοζιλίκια του Πότε στο Νταβός πότε στη Νέα Υόρκη πότε στα χα-ζοχαρούμενα χριστουγεννιάτικα μηνύματα Όλα στη βάση ενός laquoκοινού οράματοςraquo που ούτε καν αχνοφαίνεταιΉ μάλλον αχνοφαίνεται Διότι όσα αξιώνει

ο Ακιντζί laquoγια την κοινότητά τουraquo τα αξιώνουν ο Αναστασιάδης ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ επίσης για την κοινότητά του Οπότε προς τι οι αλαλαγ-μοί και οι φωνασκίες Ποιον θέλει να πείσει ο Πρόεδρος Τον Ακιντζί Τη διεθνή κοινότητα Τον Άιντα Τους ψηφοφόρους του Τι αξιώνουν

δηλαδή διαφορετικό από τον κατοχικό ηγέτη Όπως και να rsquoχει η ζημιά είναι ανεπανόρθω-

τη Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα μείνει στην ιστορία ως ο Πρόεδρος που αναβάθμισε τον ηγέτη του κατοχικού καθεστώτος περισσότερο από οποιονδήποτε προκάτοχό του περισσότερο ακόμα και από τον Δημήτρη Χριστόφια Από την άλλη ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ θα μείνουν στην ιστο-ρία ως τα πρώτα κόμματα που αυτοκαταργήθη-καν με την απόφαση της βουλής για τις σχο-λικές εορτές είτε με είτε άνευ της υπογραφής του Αναστασιάδη στον laquoνόμο Ακιντζίraquo Επίσης ξεχωριστές προσωπικότητες όπως ο Νίκος Τορ-ναρίτης και άλλοι θα μείνουν στην ιστορία για τη φαιδρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν ζητήματα επιβίωσης και όλα αυτά στην πλάτη του κυπριακού Ελληνισμού Επειδή είναι ένα που έκαναν παντιέρα τη

Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία τον συμβι-βασμό επιμένοντας πως παλεύουν ολημερίς κι ολονυχτίς για την laquoειρήνηraquo και άλλο το ότι εξευτελίζουν είτε στα κανάλια είτε στα έδρα-να είτε στα κατεχόμενα όχι μόνο τους εαυτούς τους αλλά χιλιάδες ανθρώπους σε τούτο τον δύσμοιρο τόπο Επομένως κάτι πρέπει να αλλάξει Εφόσον ο Πρόεδρος Αναστασιάδης laquoοδηγείraquo το Μπαρμπαρός πάνω στην Κύπρο η οποία ναυαγούσα απειλείται με ολοκληρωτι-κή βύθιση όφειλε να αποχωρήσει μετά από τις εξευτελιστικές ημέρες του σήριαλ laquoΕνωτικό Δημοψήφισμαraquo Προτού αρχίσει τις φανφάρες τις αγριότητες (πάντα σε απόσταση από την τράπεζα των συνομιλιών) όφειλε να απολο-γηθεί και να παραιτηθεί Μαζί του όφειλε να πάρει τους υπουργούς του κυρίως τον Ιωάννη Κασουλίδη που δεν δικαιολογεί τον μισθό του καθώς και τις ηγεσίες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που ενώ στην επιφάνεια καταγγέλλουν την ίδια την υπόσταση του λαού τους ένας Θεός ξέρει τι πράττουν πίσω από κλειστές πόρτες Τετέ-λεσται λοιπόν Πρέπει να ξημερώσει μια άλλη μέρα Ολόασπρη εφηβική και νικηφόρα Να καταστήσει σαφές πως laquoεδώ είναι Βαλκάνια δεν είναι παίξε γέλασεraquo Πως εδώ βρυχάται ακόμα η γη Πως laquoτελειώσαν πια τα ψέματαraquo Πως laquoέτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο θα φροντίσουμε εμείς γιrsquo αυτόraquo Έτσι πρέπει να γίνει Ε-Ε-ΕΝΩΣΙΣ

OMNIA SUNT COMMUNIA Του Αλέκου Μιχαηλίδη

3ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

Επαναπατρισμός ή βαρβαρότητα

Βαστάτε Τούρκοι τrsquo άλογα λίγου να ξανασάνω

να χαιρετήσω τα βουνά και τις ψηλές ραχούλες

να χαιρετήσω τις πλαγιές τις δροσερές βρυσούλες

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Μπορεί ο Αναστασιάδης να συνεχίζει το σκληρό ροκ της laquoαντίστασηςraquo στον laquoφίλο Ακιντζίraquo όπως συνηθίζει να λέει αλλά η ζημιά έγινε Αγνοώ-ντας ακόμα τον εξευτελισμό της αλησμόνητης πενταετίας Χριστόφια ο Πρόεδρος Αναστασιά-δης υπό τον γνωστό μανδύα της σοβαροφάνει-ας και του laquoευρωπαϊσμούraquo του κατόρθωσε να οδηγήσει τον κυπριακό Ελληνισμό στον πλήρη εξευτελισμό Και τούτο όχι επειδή αφελώς νό-μιζε πως ο Μουσταφά Ακιντζί θέλει λύση του Κυπριακού (κάποιοι το νομίζουν ακόμα) ούτε επειδή εναπόθεσε τις laquoελπίδεςraquo του στον Άιντα (κάποιοι τον περιφρουρούν ακόμα) ούτε επειδή είναι κανένας σημερινός Μα ακριβώς επειδή θεώρησε πως θα επαναφέρει το σχέδιο Ανάν και με τις laquoπρέπουσεςraquo διαδικασίες θα το περά-σει από τον λαόΈσφαλε και τώρα πια προσπαθεί να κρατή-

σει τα προσχήματα Προσπαθεί να σώσει όχι την αξιοπρέπειά του ούτε τον τόπο του μα τη δική του δόξα τη νέα του πενταετία το κόμμα του και βέβαια την αγάπη των ξένων προς το πρόσωπό του Διότι συνειδητά ομιλούντες οι διαφορές του Προέδρου Αναστασιάδη με τον φανταστικό τέως Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια είναι το Μαρί οι δολοφονίες και ηhellip αποδοχή των ξένων Ούτε οι ξένοι δεν λάμβαναν σοβα-ρά υπrsquo όψιν τον Χριστόφια ούτε πίστευαν πως ήταν ικανός να παραδώσει την Κύπρο έστω και δωρεάν Εκείνο που θέλουμε να πούμε είναι πως εδώ και εννιάμισι χρόνια (αν όχι εδώ και 57 χρόνια) ο κυπριακός Ελληνισμός υφίσταται έναν τεράστιο εξευτελισμό Και όλα μοιάζουν ανεπανόρθωταΔιαφυγή καμιά Ποιος ξέρει Πάντως όχι

όσοι θεωρούν πανάκεια μιαν Ελληνοκύπρια

Λεπέν ούτε βέβαια όσοι αρκούνται στη με-τριότητα των πάσης φύσεως παρόντων ηγετών Εκείνοι δηλαδή που φοβούμενοι την υπευ-θυνότητα του αγώνα για τη λευτεριά ψάχνουν διέξοδο στα laquoεθνικιστικά κινήματαraquo της Ευρώ-πης και καμαρώνουν πως έχουν ακραία άποψη και πως έχουν και δίκαιο Εκείνοι που φλύαρα εκθειάζουν τη βαρβαρότητα απέχοντας παρα-σάγγας από τις αξίες του Ελληνισμού επειδή τρέμουν τον ελληνότροπο ριζοσπαστισμό Επειδή θεωρούν διαφυγή τα ακροδεξιά κόμμα-τα της Ευρώπης που ούτως ή άλλως θέλουν να ρίξουν στη θάλασσα τόσο τους μουσουλμάνους όσο και τους ΈλληνεςΤη διαφυγή δεν την ανακάλυψαν φυσικά

ούτε εκείνοι που νομίζουν πως μιλούν με τους πολίτες (σαν τον Μακρόν) ενώ στην ουσία μο-νάχα με τους εαυτούς τους τολμούν να συνεν-νοηθούν κι ας κουνούν το δάχτυλο πέρα δώθε Εκείνοι που καρτερούν την laquoεπανάστασηraquo των βασιλιάδων ακόμα και αν αυτοί οι βασιλιά-δες δεν απεμπόλησαν ποτέ τη βαρβαρότητα της ρεάλ πολιτίκ όσα και αν απορρίπτουν Εκείνοι που σαν νέοι μεσσίες όπως γράφει ο σύντρο-φος Ξένιος βρίσκουν το κενό και κολυμπούν άτσαλα στη νεοκυπριακή και laquoενδιάμεσηraquo με-τριότητά μας Εκείνοι που αντιπολιτεύονται την αντιπολίτευση για να εξαγγείλουν υποψηφιότη-τες αφού τάχα μιλήσουν με τους πολίτες Αν τους βρουνΣτο διά ταύτα όμως laquoο τόπος μας είναι

κλειστόςraquo Ούτε εκατομμύρια είμαστε για να δικαιολογούνται τα laquoακροδεξιά κινήματαraquo ούτε δυτικότροπα αναγιωθήκαμε για να καταστρώ-νουν εκστρατείες οι γραβάτες και οι μιζέριες Εξ ου και το προσαρμοσμένο laquoΕπαναπατρισμός ή βαρβαρότηταraquo του τίτλου Κλεμμένο από το laquoσοσιαλισμός ή βαρβαρότηταraquo του Έγελου αλλά σαφώς κατατοπισμένο στα εν οίκω για να μη μπλεχτούμε κι εμείς σε συζητήσεις πε-ρασμένων αιώνων καμαρώνοντας κιόλας πως ξέρουμε πού παν τα τέσσερά μαςΕξηγούμε Αν γίνει κάποτε κατανοητό πως η

απάντηση στον Αναστασιάδη (με ή άνευ φου-στανέλας) στην Τουρκία στους νεοκύπριους

στη βαρβαρότητα στον laquoρεαλισμόraquo στο ΔΗΣΑ-ΚΕΛ δεν είναι οι μεσοβέζικες λύσεις ή οι υπό-νοιες αγώνα αλλά μια πραγματική εναλλα-κτική που θα πηγάζει από τα κάτω από εντός του λαού από τις αρχές και τις αξίες από τον πολιτισμό και τη μνήμη τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για τον laquoεπαναπατρισμόraquo Εν-νοιολογικά επιστρέφοντας στην πατρίδα κα-θώς έχουμε αποχωρήσει προ πολλού από τον ιστορικό μας χώρο (όποιος κατάλαβε κατάλα-βε) και σημειολογικά επιστρέφοντας σε όλα εκείνα που σχηματοποιούσαν την ερώτηση laquoΤι είναι η πατρίδα μαςraquo Όχι σήμερα αλλά τότε που μπορούσε να απαντηθεί η ερώτηση χωρίς τύψεις laquoΌλα πατρίδα μαςraquolaquoΠαράξενο που βρίσκει το κουράγιο κι ανθί-

ζειraquo θα επαναλάμβανε απορώντας ο αγαπητός Χριστιανόπουλος από την οδό Σκεπαστού των Σαράντα Εκκλησιών για να λάβει την απάντηση από την Αθήνα και τον παλιόφιλό του Σαββό-πουλο laquoΕίτε με τις αρχαιότητες είτε με ορθοδο-ξία των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλ-λον γαλαξίαraquo Αφrsquo ενός γιατί η κατάρρευση η παρακμή ο εξευτελισμός που προκάλεσαν οι ηγεμόνες τούτα τα χρόνια (κυρίως οι δύο τε-λευταίοι) δεν αναποδογυρίζονται με σμιλί με χαριτωμενιές με ανέραστες συναντήσεις επί της νεκρής ζώνης με ειδικούς απεσταλμένους και παγκόσμιους οργανισμούς με κουστουμα-ρισμένους (κυριολεκτικά και μεταφορικά) επα-ναστάτες Αφrsquo ετέρου διότι η βαρβαρότητα δεν μετουσιώνεται μόνο σε όσα θεωρούνται βάρβα-ρα στον Αναστασιάδη στον Ακιντζί στα μεγά-λα μας κόμματα δεν διαχέεται μόνο υπερκα-λύπτοντας laquoτον χτύπο μόνο της καρδιάς που μας βαφτίζει ανθρώπουςraquo αλλά τολμά να πλανηθεί και πάνω απrsquo τα κεφάλια μας κάποτε υπό τον μανδύα της αλλαγής laquoΜας φαίνεται παράξενοraquo συνεχίζει ο Σεφέρης την απορία του Χριστια-νόπουλου laquoπου κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια τα καλύβια και τις στάνες μαςraquo Διό-λου παράξενο παππού laquoΛίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές νrsquo ανθίζουνraquo με το ροκ του μέλ-λοντός μας Επαναπατρισμός ή βαρβαρότη-τα Θα νικήσουμε ψυχή μουhellip

4 ΕΝΩΣΙΣΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αποχωρούν οι Βρετανοί κι άλλοι στον ίδιο δρόμοσκέφτονται να βαδίσουνε

με μια ελπίδα μόνο

Πως θα rsquoβρουνε την τύχη τους καλύτερα μονάχοι

γιατί θαρρούνε χάθηκε της Ένωσης η μάχη

Οι Έλληνες ψηφίσανε Δεν συνθηκολογούμεΌρθιοι θα παλέψουμε και θα δικαιωθούμε

Το ΟΧΙ το ελληνικό Σημαία Ελευθερίας

είναι για Ευρώπη των Λαών και της Συνεργασίας

Αν ενωθεί η Ήπειρος κι άλλες φορές σας το rsquoπα

γίνεται πράξη αδέρφια μου ο Όρκος της ΕΟΚΑ

Και τι θα γίνει τώρα που δεν κάναμε επιτάφιο στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό με την άδεια του κατοχικού στρατού και του ψεύ-τικου καθεστώτος Πώς θα κοι-μηθεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου και πώς θα επανέλθει το laquoκαλό κλίμαraquo για να laquoλύσουμεraquo το Κυ-πριακό τουλάχιστον σε κοινωνι-κή βάση Δύσκολα τα πράγματα Ούτε τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν μας αφήνουν να αγιάσουμε Δεν φτάνει δηλαδή που έβαλαν συ-νομιλίες τη Μεγάλη Τρίτη λίγες ώρες πριν τον Εσπερινό έπρεπε να συζητήσουμε και το γιατί δεν μας αφήνουν να πάμε στην περί-κλειστη πόλη και να ψάλουμε το laquoΗ ζωή εν τάφωraquo Αντί να ασχο-λούμαστε με τις οικογένειές μας με τους βομβαρδισμούς στην Αί-γυπτο με τα νοήματα της Ανά-στασης έπρεπε να οδυρόμαστε που δεν πήγαμε στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό Κι ας παραμένει θεόκλειστη η Αχειροποίητος στον Καραβά ή η Αγία Μαρίνα στη Γιαλούσα Ποιος ασχολείται με αυτά Στην Αμμόχωστο laquoπουλάraquo ο Επιτάφιος Και τώρα τι

Βέβαια όσοι φλυαρούσαν εκεί-νες τις μέρες και διερωτούνταν γιατί οι κατοχικές αρχές δεν επέτρεψαν το laquoριγιούνιονraquo στον Εξορινό χωρίς να καταλαβαί-νουν πως υφίσταται ακόμα η κατοχή ούτε που ασχολήθηκαν με τις δύο τρομοκρατικές επιθέ-σεις σε εκκλησίες Κοπτών στην Αλεξάνδρεια και στο Δέλτα του Νείλου 45 νεκροί δεν είχαν σημασία γιατί μάλλον δεν ήταν Τουρκοκύπριοι Εξυπηρετώντας τον κανιβαλισμό τους ούτε που αναφέρθηκαν στην Αίγυπτο όλοι αυτοί που laquoμε το δάχτυλο στη σκανδάληraquo καρτερούν να ακού-σουν τα τρυπημένα λάστιχα των Τουρκοκυπρίων και να αυτομα-στιγωθούν σαν φονταμενταλι-στές του Ισλαμικού Κράτους Τουμπεκί Λες και δεν πέθαναν άνθρωποι επειδή δεν ήταν Ευρω-παίοι και επειδή δεν βρίσκονταν στον δρόμο αλλά σε εκκλησίες Πόσος ανθρωπισμός Φτάνει

Φαίνεται ότι ορισμένοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και σαν κακο-μαθημένα πεντάχρονα έχουν ξεκινήσει να laquoκλαίγονταιraquo και να τσακώνονται για το χρίσμα του υποψηφίου Είναι ξεκάθαρο πως ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo δεν έχει ακόμη κατανοήσει τη θέση στην οποία βρίσκεται και πολύ απλά παιδιαρίζει Ας μαζέψει λοιπόν ο καθένας το laquoμυξιάρικοraquo που έχει μέσα του και ας αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί Δυστυχώς για προσωπικές φι-λοδοξίες είδαμε να χάνονται άν-θρωποι να καίγονται πόλεις και τον Ελληνισμό να γράφει την πιο μαύρες του σελίδες Και δεν εί-μαστε σε θέση ούτε έχουμε την πολυτέλεια να γράψουμε κι άλ-λες

ΓΓ

ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΞΟΡΙΝΟΣ

ΕΝΩΣΙΣ ΑΝΤΙ ΠΡΟΖΑΚΑΙΓΥΠΤΟΣ

Λεμεσός Η απάντηση των Κούρδων στους οδυνηρούς συμβιβασμούς των Ελληνοκυπρίων Ya Basta

5ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΓΙΑΜΑΘΗΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΚΑΙ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ-ΠΑΦΟΥ

ΤΑΞΙ ΚΩΣΤΑΣ - 96 335801

KILL THE MESSENGER Της Ιόλης

laquoΤο γνωρίζω πολύ καλάΣας έχουμε πικράνειraquo

Τις τελευταίες μέρες αγαπητοί αναγνώστες ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις όλοι εμείς οι ούτω καλούμενοι σκεπτόμενοι πολίτες αυ-τού του τόπου Και όχι δεν αναφέρομαι στις διεργασίες των πέντε του laquoενδιάμεσουraquo που βάλθηκαν να μας φκάλουν όλους πελλούς με τις θεατρικές παραστάσεις που δίνουν καθημε-ρινά χωρίς να αφουγκράζονται ποσώς το λαϊκό αίσθημα Ούτε αναφέρομαι στην προχθεσινή απόφαση του τρισμέγιστου Αναστασιάδη να στείλει τον Νόμο Ακιντζί ndashπου δημιουργή-θηκε κατrsquo εντολή του παρεμπιπτόντωςndash για το ενωτικό δημοψήφισμα στο Ανώτατο Δικαστή-ριο αφού ο Γενικός Εισαγγελέας απεφάνθη ότι ίσως να υπάρχουν θέματα αντισυνταγματικά Και παρενθετικά δεν ευσταθεί καχύποπτοι αναγνώστες η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης με αυτήν του την κίνηση προσβλέπει σε μελλο-ντική συνεργασία με το ΕΛΑΜ ενόψει των επι-κείμενων προεδρικών εκλογών Ούτε ευσταθεί η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης κάνει αντι-πολίτευση του Αβέρωφ για να κατεβεί ως υπερ-

κομματικός υποψήφιος στις εκλογές του rsquo18 Όχι λοιπόν δεν αναφέρομαι καθόλου σε αυτά Αναφέρομαι στην ιλαροτραγική κόντρα που

ταλανίζει τις τελευταίες μέρες την κυπριακή κοινωνία μεταξύ Χάρη Γεωργιάδη και Γενικού Ελεγκτή για το οικονομικό θαύμα των καιρών μας το αναντικατάστατο κυβερνητικό στέλεχος που ακούει στο όνομα Σάβια ΟρφανίδουΗ Σάβιά μας η Σάβια όλων των Κυπρίων

πολλά υποσχόμενη νέα επιστήμονας και άκρως προστατευόμενη του υπουργού των Οικονομι-κών κατέστη μήλον της έριδος λοιπόν μεταξύ των δύο αξιωματούχων του κράτους μας σε μια αντιπαράθεση για την οποία το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι εμπαίζει τον λαό με τον χειρότερο τρόπο Κοινώς περιπαί-ζουν μας Ο Χάρης λοιπόν αφού έλαβε τη σκυτάλη από

τον πολύ κύριο Χάσικο στην προσπάθειά τους να φαν τον ενοχλητικό κύριο Μιχαηλίδη σε απάντηση της σύστασης της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας προς το υπουργείο του όπως ασκήσει

πειθαρχική έρευνα (αν είναι δυνατόν) εναντί-ον της Σάβιας η οποία εκτός από κομματικό στέλεχος εργάζεται και στο υπουργείο Οικο-νομικών το οποίο αποφάσισε ότι ήταν η πλέον ικανή λειτουργός του για απόσπαση στα γρα-φεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αντί τουλάχιστον να παίξει πελλόν ndashγιατί να παραδεχτεί την ατασθαλία (επιεικώς) δεν υπήρ-χε περίπτωση στον δύσμοιρο τούτο τόποndash απο-φάσισε να περάσει στην αντεπίθεση Μετά την άρνησή του να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Ελεγκτή και την άμεση επίθεση που εξα-πέλυσε εναντίον του χρησιμοποίησε το ακρά-δαντο επιχείρημα που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο για διάφορα ζητήματα κατά καιρούς laquoΑφού εκάμαν το τζι οι άλλοιraquo Έστειλε λί-στα τριάντα εννιά δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν κομματικά αξιώματα ndashκανένας από αυτούς του Συναγερμού εν τω μεταξύndash με την ερώτηση laquoΑυτοί γιατί δεν ελέγχονταιraquo Φταιν οι άλλοι δηλαδή Αφού δεν ερευνώνται οι άλλοι γιατί να ερευνηθούν οι δικοί μας Μας έκλεισε τα στόματα ο υπουργός με την επιχειρηματο-λογία του το ομολογώ Κι αν παρανόμησα τι Αφού το κάνουν κι άλλοι Αυτό αγαπητοί ανα-γνώστες θα πει ευνομούμενη πολιτεία Και εις ανώτεραΥΓ Οδυσσέα κράτα καλά Ο λαός είναι μαζί σου Η κυβέρνηση ndashπου σε διόρισεndash έκατσεν πάνω ΥΓ2 Αν συνεχίσουμε έτσι η νέα πενταετία Νίκου Αναστασιάδη προβλέπεται λαμπρή

laquoΕίμαι η Σάβια Ορφανίδου και είμαι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές

του Μαΐου Το γνωρίζω πολύ καλά Σας έχουμε πικράνει Σας έχουμε απογο-ητεύσει Αισθάνεστε δικαιολογημένα

μεγάλο θυμό Αφουγκράζομαι τις ανη-συχίες και τις πικρίες σας Και νιώθω τον θυμό σας Σήμερα σας κοιτώ στα μάτια Σας ζητώ να στηρίξετε την υπο-ψηφιότητά μου Σήμερα πρέπει να αλ-λάξουμε τα πράγματα Σήμερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική Σε μια ευρωπαϊκή δυνατή και ελεύθε-ρη πατρίδα Και κάτι άλλο Μετά τον

Μάιο θέλω να σας κοιτώ στα μάτια και να μην ντρέπομαιraquo

Σάβια Ορφανίδου15 Μαρτίου 2016

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

OMNIA SUNT COMMUNIA Του Αλέκου Μιχαηλίδη

3ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

Επαναπατρισμός ή βαρβαρότητα

Βαστάτε Τούρκοι τrsquo άλογα λίγου να ξανασάνω

να χαιρετήσω τα βουνά και τις ψηλές ραχούλες

να χαιρετήσω τις πλαγιές τις δροσερές βρυσούλες

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Μπορεί ο Αναστασιάδης να συνεχίζει το σκληρό ροκ της laquoαντίστασηςraquo στον laquoφίλο Ακιντζίraquo όπως συνηθίζει να λέει αλλά η ζημιά έγινε Αγνοώ-ντας ακόμα τον εξευτελισμό της αλησμόνητης πενταετίας Χριστόφια ο Πρόεδρος Αναστασιά-δης υπό τον γνωστό μανδύα της σοβαροφάνει-ας και του laquoευρωπαϊσμούraquo του κατόρθωσε να οδηγήσει τον κυπριακό Ελληνισμό στον πλήρη εξευτελισμό Και τούτο όχι επειδή αφελώς νό-μιζε πως ο Μουσταφά Ακιντζί θέλει λύση του Κυπριακού (κάποιοι το νομίζουν ακόμα) ούτε επειδή εναπόθεσε τις laquoελπίδεςraquo του στον Άιντα (κάποιοι τον περιφρουρούν ακόμα) ούτε επειδή είναι κανένας σημερινός Μα ακριβώς επειδή θεώρησε πως θα επαναφέρει το σχέδιο Ανάν και με τις laquoπρέπουσεςraquo διαδικασίες θα το περά-σει από τον λαόΈσφαλε και τώρα πια προσπαθεί να κρατή-

σει τα προσχήματα Προσπαθεί να σώσει όχι την αξιοπρέπειά του ούτε τον τόπο του μα τη δική του δόξα τη νέα του πενταετία το κόμμα του και βέβαια την αγάπη των ξένων προς το πρόσωπό του Διότι συνειδητά ομιλούντες οι διαφορές του Προέδρου Αναστασιάδη με τον φανταστικό τέως Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια είναι το Μαρί οι δολοφονίες και ηhellip αποδοχή των ξένων Ούτε οι ξένοι δεν λάμβαναν σοβα-ρά υπrsquo όψιν τον Χριστόφια ούτε πίστευαν πως ήταν ικανός να παραδώσει την Κύπρο έστω και δωρεάν Εκείνο που θέλουμε να πούμε είναι πως εδώ και εννιάμισι χρόνια (αν όχι εδώ και 57 χρόνια) ο κυπριακός Ελληνισμός υφίσταται έναν τεράστιο εξευτελισμό Και όλα μοιάζουν ανεπανόρθωταΔιαφυγή καμιά Ποιος ξέρει Πάντως όχι

όσοι θεωρούν πανάκεια μιαν Ελληνοκύπρια

Λεπέν ούτε βέβαια όσοι αρκούνται στη με-τριότητα των πάσης φύσεως παρόντων ηγετών Εκείνοι δηλαδή που φοβούμενοι την υπευ-θυνότητα του αγώνα για τη λευτεριά ψάχνουν διέξοδο στα laquoεθνικιστικά κινήματαraquo της Ευρώ-πης και καμαρώνουν πως έχουν ακραία άποψη και πως έχουν και δίκαιο Εκείνοι που φλύαρα εκθειάζουν τη βαρβαρότητα απέχοντας παρα-σάγγας από τις αξίες του Ελληνισμού επειδή τρέμουν τον ελληνότροπο ριζοσπαστισμό Επειδή θεωρούν διαφυγή τα ακροδεξιά κόμμα-τα της Ευρώπης που ούτως ή άλλως θέλουν να ρίξουν στη θάλασσα τόσο τους μουσουλμάνους όσο και τους ΈλληνεςΤη διαφυγή δεν την ανακάλυψαν φυσικά

ούτε εκείνοι που νομίζουν πως μιλούν με τους πολίτες (σαν τον Μακρόν) ενώ στην ουσία μο-νάχα με τους εαυτούς τους τολμούν να συνεν-νοηθούν κι ας κουνούν το δάχτυλο πέρα δώθε Εκείνοι που καρτερούν την laquoεπανάστασηraquo των βασιλιάδων ακόμα και αν αυτοί οι βασιλιά-δες δεν απεμπόλησαν ποτέ τη βαρβαρότητα της ρεάλ πολιτίκ όσα και αν απορρίπτουν Εκείνοι που σαν νέοι μεσσίες όπως γράφει ο σύντρο-φος Ξένιος βρίσκουν το κενό και κολυμπούν άτσαλα στη νεοκυπριακή και laquoενδιάμεσηraquo με-τριότητά μας Εκείνοι που αντιπολιτεύονται την αντιπολίτευση για να εξαγγείλουν υποψηφιότη-τες αφού τάχα μιλήσουν με τους πολίτες Αν τους βρουνΣτο διά ταύτα όμως laquoο τόπος μας είναι

κλειστόςraquo Ούτε εκατομμύρια είμαστε για να δικαιολογούνται τα laquoακροδεξιά κινήματαraquo ούτε δυτικότροπα αναγιωθήκαμε για να καταστρώ-νουν εκστρατείες οι γραβάτες και οι μιζέριες Εξ ου και το προσαρμοσμένο laquoΕπαναπατρισμός ή βαρβαρότηταraquo του τίτλου Κλεμμένο από το laquoσοσιαλισμός ή βαρβαρότηταraquo του Έγελου αλλά σαφώς κατατοπισμένο στα εν οίκω για να μη μπλεχτούμε κι εμείς σε συζητήσεις πε-ρασμένων αιώνων καμαρώνοντας κιόλας πως ξέρουμε πού παν τα τέσσερά μαςΕξηγούμε Αν γίνει κάποτε κατανοητό πως η

απάντηση στον Αναστασιάδη (με ή άνευ φου-στανέλας) στην Τουρκία στους νεοκύπριους

στη βαρβαρότητα στον laquoρεαλισμόraquo στο ΔΗΣΑ-ΚΕΛ δεν είναι οι μεσοβέζικες λύσεις ή οι υπό-νοιες αγώνα αλλά μια πραγματική εναλλα-κτική που θα πηγάζει από τα κάτω από εντός του λαού από τις αρχές και τις αξίες από τον πολιτισμό και τη μνήμη τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για τον laquoεπαναπατρισμόraquo Εν-νοιολογικά επιστρέφοντας στην πατρίδα κα-θώς έχουμε αποχωρήσει προ πολλού από τον ιστορικό μας χώρο (όποιος κατάλαβε κατάλα-βε) και σημειολογικά επιστρέφοντας σε όλα εκείνα που σχηματοποιούσαν την ερώτηση laquoΤι είναι η πατρίδα μαςraquo Όχι σήμερα αλλά τότε που μπορούσε να απαντηθεί η ερώτηση χωρίς τύψεις laquoΌλα πατρίδα μαςraquolaquoΠαράξενο που βρίσκει το κουράγιο κι ανθί-

ζειraquo θα επαναλάμβανε απορώντας ο αγαπητός Χριστιανόπουλος από την οδό Σκεπαστού των Σαράντα Εκκλησιών για να λάβει την απάντηση από την Αθήνα και τον παλιόφιλό του Σαββό-πουλο laquoΕίτε με τις αρχαιότητες είτε με ορθοδο-ξία των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλ-λον γαλαξίαraquo Αφrsquo ενός γιατί η κατάρρευση η παρακμή ο εξευτελισμός που προκάλεσαν οι ηγεμόνες τούτα τα χρόνια (κυρίως οι δύο τε-λευταίοι) δεν αναποδογυρίζονται με σμιλί με χαριτωμενιές με ανέραστες συναντήσεις επί της νεκρής ζώνης με ειδικούς απεσταλμένους και παγκόσμιους οργανισμούς με κουστουμα-ρισμένους (κυριολεκτικά και μεταφορικά) επα-ναστάτες Αφrsquo ετέρου διότι η βαρβαρότητα δεν μετουσιώνεται μόνο σε όσα θεωρούνται βάρβα-ρα στον Αναστασιάδη στον Ακιντζί στα μεγά-λα μας κόμματα δεν διαχέεται μόνο υπερκα-λύπτοντας laquoτον χτύπο μόνο της καρδιάς που μας βαφτίζει ανθρώπουςraquo αλλά τολμά να πλανηθεί και πάνω απrsquo τα κεφάλια μας κάποτε υπό τον μανδύα της αλλαγής laquoΜας φαίνεται παράξενοraquo συνεχίζει ο Σεφέρης την απορία του Χριστια-νόπουλου laquoπου κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια τα καλύβια και τις στάνες μαςraquo Διό-λου παράξενο παππού laquoΛίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές νrsquo ανθίζουνraquo με το ροκ του μέλ-λοντός μας Επαναπατρισμός ή βαρβαρότη-τα Θα νικήσουμε ψυχή μουhellip

4 ΕΝΩΣΙΣΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αποχωρούν οι Βρετανοί κι άλλοι στον ίδιο δρόμοσκέφτονται να βαδίσουνε

με μια ελπίδα μόνο

Πως θα rsquoβρουνε την τύχη τους καλύτερα μονάχοι

γιατί θαρρούνε χάθηκε της Ένωσης η μάχη

Οι Έλληνες ψηφίσανε Δεν συνθηκολογούμεΌρθιοι θα παλέψουμε και θα δικαιωθούμε

Το ΟΧΙ το ελληνικό Σημαία Ελευθερίας

είναι για Ευρώπη των Λαών και της Συνεργασίας

Αν ενωθεί η Ήπειρος κι άλλες φορές σας το rsquoπα

γίνεται πράξη αδέρφια μου ο Όρκος της ΕΟΚΑ

Και τι θα γίνει τώρα που δεν κάναμε επιτάφιο στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό με την άδεια του κατοχικού στρατού και του ψεύ-τικου καθεστώτος Πώς θα κοι-μηθεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου και πώς θα επανέλθει το laquoκαλό κλίμαraquo για να laquoλύσουμεraquo το Κυ-πριακό τουλάχιστον σε κοινωνι-κή βάση Δύσκολα τα πράγματα Ούτε τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν μας αφήνουν να αγιάσουμε Δεν φτάνει δηλαδή που έβαλαν συ-νομιλίες τη Μεγάλη Τρίτη λίγες ώρες πριν τον Εσπερινό έπρεπε να συζητήσουμε και το γιατί δεν μας αφήνουν να πάμε στην περί-κλειστη πόλη και να ψάλουμε το laquoΗ ζωή εν τάφωraquo Αντί να ασχο-λούμαστε με τις οικογένειές μας με τους βομβαρδισμούς στην Αί-γυπτο με τα νοήματα της Ανά-στασης έπρεπε να οδυρόμαστε που δεν πήγαμε στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό Κι ας παραμένει θεόκλειστη η Αχειροποίητος στον Καραβά ή η Αγία Μαρίνα στη Γιαλούσα Ποιος ασχολείται με αυτά Στην Αμμόχωστο laquoπουλάraquo ο Επιτάφιος Και τώρα τι

Βέβαια όσοι φλυαρούσαν εκεί-νες τις μέρες και διερωτούνταν γιατί οι κατοχικές αρχές δεν επέτρεψαν το laquoριγιούνιονraquo στον Εξορινό χωρίς να καταλαβαί-νουν πως υφίσταται ακόμα η κατοχή ούτε που ασχολήθηκαν με τις δύο τρομοκρατικές επιθέ-σεις σε εκκλησίες Κοπτών στην Αλεξάνδρεια και στο Δέλτα του Νείλου 45 νεκροί δεν είχαν σημασία γιατί μάλλον δεν ήταν Τουρκοκύπριοι Εξυπηρετώντας τον κανιβαλισμό τους ούτε που αναφέρθηκαν στην Αίγυπτο όλοι αυτοί που laquoμε το δάχτυλο στη σκανδάληraquo καρτερούν να ακού-σουν τα τρυπημένα λάστιχα των Τουρκοκυπρίων και να αυτομα-στιγωθούν σαν φονταμενταλι-στές του Ισλαμικού Κράτους Τουμπεκί Λες και δεν πέθαναν άνθρωποι επειδή δεν ήταν Ευρω-παίοι και επειδή δεν βρίσκονταν στον δρόμο αλλά σε εκκλησίες Πόσος ανθρωπισμός Φτάνει

Φαίνεται ότι ορισμένοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και σαν κακο-μαθημένα πεντάχρονα έχουν ξεκινήσει να laquoκλαίγονταιraquo και να τσακώνονται για το χρίσμα του υποψηφίου Είναι ξεκάθαρο πως ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo δεν έχει ακόμη κατανοήσει τη θέση στην οποία βρίσκεται και πολύ απλά παιδιαρίζει Ας μαζέψει λοιπόν ο καθένας το laquoμυξιάρικοraquo που έχει μέσα του και ας αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί Δυστυχώς για προσωπικές φι-λοδοξίες είδαμε να χάνονται άν-θρωποι να καίγονται πόλεις και τον Ελληνισμό να γράφει την πιο μαύρες του σελίδες Και δεν εί-μαστε σε θέση ούτε έχουμε την πολυτέλεια να γράψουμε κι άλ-λες

ΓΓ

ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΞΟΡΙΝΟΣ

ΕΝΩΣΙΣ ΑΝΤΙ ΠΡΟΖΑΚΑΙΓΥΠΤΟΣ

Λεμεσός Η απάντηση των Κούρδων στους οδυνηρούς συμβιβασμούς των Ελληνοκυπρίων Ya Basta

5ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΓΙΑΜΑΘΗΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΚΑΙ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ-ΠΑΦΟΥ

ΤΑΞΙ ΚΩΣΤΑΣ - 96 335801

KILL THE MESSENGER Της Ιόλης

laquoΤο γνωρίζω πολύ καλάΣας έχουμε πικράνειraquo

Τις τελευταίες μέρες αγαπητοί αναγνώστες ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις όλοι εμείς οι ούτω καλούμενοι σκεπτόμενοι πολίτες αυ-τού του τόπου Και όχι δεν αναφέρομαι στις διεργασίες των πέντε του laquoενδιάμεσουraquo που βάλθηκαν να μας φκάλουν όλους πελλούς με τις θεατρικές παραστάσεις που δίνουν καθημε-ρινά χωρίς να αφουγκράζονται ποσώς το λαϊκό αίσθημα Ούτε αναφέρομαι στην προχθεσινή απόφαση του τρισμέγιστου Αναστασιάδη να στείλει τον Νόμο Ακιντζί ndashπου δημιουργή-θηκε κατrsquo εντολή του παρεμπιπτόντωςndash για το ενωτικό δημοψήφισμα στο Ανώτατο Δικαστή-ριο αφού ο Γενικός Εισαγγελέας απεφάνθη ότι ίσως να υπάρχουν θέματα αντισυνταγματικά Και παρενθετικά δεν ευσταθεί καχύποπτοι αναγνώστες η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης με αυτήν του την κίνηση προσβλέπει σε μελλο-ντική συνεργασία με το ΕΛΑΜ ενόψει των επι-κείμενων προεδρικών εκλογών Ούτε ευσταθεί η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης κάνει αντι-πολίτευση του Αβέρωφ για να κατεβεί ως υπερ-

κομματικός υποψήφιος στις εκλογές του rsquo18 Όχι λοιπόν δεν αναφέρομαι καθόλου σε αυτά Αναφέρομαι στην ιλαροτραγική κόντρα που

ταλανίζει τις τελευταίες μέρες την κυπριακή κοινωνία μεταξύ Χάρη Γεωργιάδη και Γενικού Ελεγκτή για το οικονομικό θαύμα των καιρών μας το αναντικατάστατο κυβερνητικό στέλεχος που ακούει στο όνομα Σάβια ΟρφανίδουΗ Σάβιά μας η Σάβια όλων των Κυπρίων

πολλά υποσχόμενη νέα επιστήμονας και άκρως προστατευόμενη του υπουργού των Οικονομι-κών κατέστη μήλον της έριδος λοιπόν μεταξύ των δύο αξιωματούχων του κράτους μας σε μια αντιπαράθεση για την οποία το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι εμπαίζει τον λαό με τον χειρότερο τρόπο Κοινώς περιπαί-ζουν μας Ο Χάρης λοιπόν αφού έλαβε τη σκυτάλη από

τον πολύ κύριο Χάσικο στην προσπάθειά τους να φαν τον ενοχλητικό κύριο Μιχαηλίδη σε απάντηση της σύστασης της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας προς το υπουργείο του όπως ασκήσει

πειθαρχική έρευνα (αν είναι δυνατόν) εναντί-ον της Σάβιας η οποία εκτός από κομματικό στέλεχος εργάζεται και στο υπουργείο Οικο-νομικών το οποίο αποφάσισε ότι ήταν η πλέον ικανή λειτουργός του για απόσπαση στα γρα-φεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αντί τουλάχιστον να παίξει πελλόν ndashγιατί να παραδεχτεί την ατασθαλία (επιεικώς) δεν υπήρ-χε περίπτωση στον δύσμοιρο τούτο τόποndash απο-φάσισε να περάσει στην αντεπίθεση Μετά την άρνησή του να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Ελεγκτή και την άμεση επίθεση που εξα-πέλυσε εναντίον του χρησιμοποίησε το ακρά-δαντο επιχείρημα που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο για διάφορα ζητήματα κατά καιρούς laquoΑφού εκάμαν το τζι οι άλλοιraquo Έστειλε λί-στα τριάντα εννιά δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν κομματικά αξιώματα ndashκανένας από αυτούς του Συναγερμού εν τω μεταξύndash με την ερώτηση laquoΑυτοί γιατί δεν ελέγχονταιraquo Φταιν οι άλλοι δηλαδή Αφού δεν ερευνώνται οι άλλοι γιατί να ερευνηθούν οι δικοί μας Μας έκλεισε τα στόματα ο υπουργός με την επιχειρηματο-λογία του το ομολογώ Κι αν παρανόμησα τι Αφού το κάνουν κι άλλοι Αυτό αγαπητοί ανα-γνώστες θα πει ευνομούμενη πολιτεία Και εις ανώτεραΥΓ Οδυσσέα κράτα καλά Ο λαός είναι μαζί σου Η κυβέρνηση ndashπου σε διόρισεndash έκατσεν πάνω ΥΓ2 Αν συνεχίσουμε έτσι η νέα πενταετία Νίκου Αναστασιάδη προβλέπεται λαμπρή

laquoΕίμαι η Σάβια Ορφανίδου και είμαι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές

του Μαΐου Το γνωρίζω πολύ καλά Σας έχουμε πικράνει Σας έχουμε απογο-ητεύσει Αισθάνεστε δικαιολογημένα

μεγάλο θυμό Αφουγκράζομαι τις ανη-συχίες και τις πικρίες σας Και νιώθω τον θυμό σας Σήμερα σας κοιτώ στα μάτια Σας ζητώ να στηρίξετε την υπο-ψηφιότητά μου Σήμερα πρέπει να αλ-λάξουμε τα πράγματα Σήμερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική Σε μια ευρωπαϊκή δυνατή και ελεύθε-ρη πατρίδα Και κάτι άλλο Μετά τον

Μάιο θέλω να σας κοιτώ στα μάτια και να μην ντρέπομαιraquo

Σάβια Ορφανίδου15 Μαρτίου 2016

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

4 ΕΝΩΣΙΣΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αποχωρούν οι Βρετανοί κι άλλοι στον ίδιο δρόμοσκέφτονται να βαδίσουνε

με μια ελπίδα μόνο

Πως θα rsquoβρουνε την τύχη τους καλύτερα μονάχοι

γιατί θαρρούνε χάθηκε της Ένωσης η μάχη

Οι Έλληνες ψηφίσανε Δεν συνθηκολογούμεΌρθιοι θα παλέψουμε και θα δικαιωθούμε

Το ΟΧΙ το ελληνικό Σημαία Ελευθερίας

είναι για Ευρώπη των Λαών και της Συνεργασίας

Αν ενωθεί η Ήπειρος κι άλλες φορές σας το rsquoπα

γίνεται πράξη αδέρφια μου ο Όρκος της ΕΟΚΑ

Και τι θα γίνει τώρα που δεν κάναμε επιτάφιο στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό με την άδεια του κατοχικού στρατού και του ψεύ-τικου καθεστώτος Πώς θα κοι-μηθεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου και πώς θα επανέλθει το laquoκαλό κλίμαraquo για να laquoλύσουμεraquo το Κυ-πριακό τουλάχιστον σε κοινωνι-κή βάση Δύσκολα τα πράγματα Ούτε τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν μας αφήνουν να αγιάσουμε Δεν φτάνει δηλαδή που έβαλαν συ-νομιλίες τη Μεγάλη Τρίτη λίγες ώρες πριν τον Εσπερινό έπρεπε να συζητήσουμε και το γιατί δεν μας αφήνουν να πάμε στην περί-κλειστη πόλη και να ψάλουμε το laquoΗ ζωή εν τάφωraquo Αντί να ασχο-λούμαστε με τις οικογένειές μας με τους βομβαρδισμούς στην Αί-γυπτο με τα νοήματα της Ανά-στασης έπρεπε να οδυρόμαστε που δεν πήγαμε στον Άγιο Γεώρ-γιο τον Εξορινό Κι ας παραμένει θεόκλειστη η Αχειροποίητος στον Καραβά ή η Αγία Μαρίνα στη Γιαλούσα Ποιος ασχολείται με αυτά Στην Αμμόχωστο laquoπουλάraquo ο Επιτάφιος Και τώρα τι

Βέβαια όσοι φλυαρούσαν εκεί-νες τις μέρες και διερωτούνταν γιατί οι κατοχικές αρχές δεν επέτρεψαν το laquoριγιούνιονraquo στον Εξορινό χωρίς να καταλαβαί-νουν πως υφίσταται ακόμα η κατοχή ούτε που ασχολήθηκαν με τις δύο τρομοκρατικές επιθέ-σεις σε εκκλησίες Κοπτών στην Αλεξάνδρεια και στο Δέλτα του Νείλου 45 νεκροί δεν είχαν σημασία γιατί μάλλον δεν ήταν Τουρκοκύπριοι Εξυπηρετώντας τον κανιβαλισμό τους ούτε που αναφέρθηκαν στην Αίγυπτο όλοι αυτοί που laquoμε το δάχτυλο στη σκανδάληraquo καρτερούν να ακού-σουν τα τρυπημένα λάστιχα των Τουρκοκυπρίων και να αυτομα-στιγωθούν σαν φονταμενταλι-στές του Ισλαμικού Κράτους Τουμπεκί Λες και δεν πέθαναν άνθρωποι επειδή δεν ήταν Ευρω-παίοι και επειδή δεν βρίσκονταν στον δρόμο αλλά σε εκκλησίες Πόσος ανθρωπισμός Φτάνει

Φαίνεται ότι ορισμένοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και σαν κακο-μαθημένα πεντάχρονα έχουν ξεκινήσει να laquoκλαίγονταιraquo και να τσακώνονται για το χρίσμα του υποψηφίου Είναι ξεκάθαρο πως ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo δεν έχει ακόμη κατανοήσει τη θέση στην οποία βρίσκεται και πολύ απλά παιδιαρίζει Ας μαζέψει λοιπόν ο καθένας το laquoμυξιάρικοraquo που έχει μέσα του και ας αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί Δυστυχώς για προσωπικές φι-λοδοξίες είδαμε να χάνονται άν-θρωποι να καίγονται πόλεις και τον Ελληνισμό να γράφει την πιο μαύρες του σελίδες Και δεν εί-μαστε σε θέση ούτε έχουμε την πολυτέλεια να γράψουμε κι άλ-λες

ΓΓ

ΟΙ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΞΟΡΙΝΟΣ

ΕΝΩΣΙΣ ΑΝΤΙ ΠΡΟΖΑΚΑΙΓΥΠΤΟΣ

Λεμεσός Η απάντηση των Κούρδων στους οδυνηρούς συμβιβασμούς των Ελληνοκυπρίων Ya Basta

5ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΓΙΑΜΑΘΗΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΚΑΙ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ-ΠΑΦΟΥ

ΤΑΞΙ ΚΩΣΤΑΣ - 96 335801

KILL THE MESSENGER Της Ιόλης

laquoΤο γνωρίζω πολύ καλάΣας έχουμε πικράνειraquo

Τις τελευταίες μέρες αγαπητοί αναγνώστες ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις όλοι εμείς οι ούτω καλούμενοι σκεπτόμενοι πολίτες αυ-τού του τόπου Και όχι δεν αναφέρομαι στις διεργασίες των πέντε του laquoενδιάμεσουraquo που βάλθηκαν να μας φκάλουν όλους πελλούς με τις θεατρικές παραστάσεις που δίνουν καθημε-ρινά χωρίς να αφουγκράζονται ποσώς το λαϊκό αίσθημα Ούτε αναφέρομαι στην προχθεσινή απόφαση του τρισμέγιστου Αναστασιάδη να στείλει τον Νόμο Ακιντζί ndashπου δημιουργή-θηκε κατrsquo εντολή του παρεμπιπτόντωςndash για το ενωτικό δημοψήφισμα στο Ανώτατο Δικαστή-ριο αφού ο Γενικός Εισαγγελέας απεφάνθη ότι ίσως να υπάρχουν θέματα αντισυνταγματικά Και παρενθετικά δεν ευσταθεί καχύποπτοι αναγνώστες η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης με αυτήν του την κίνηση προσβλέπει σε μελλο-ντική συνεργασία με το ΕΛΑΜ ενόψει των επι-κείμενων προεδρικών εκλογών Ούτε ευσταθεί η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης κάνει αντι-πολίτευση του Αβέρωφ για να κατεβεί ως υπερ-

κομματικός υποψήφιος στις εκλογές του rsquo18 Όχι λοιπόν δεν αναφέρομαι καθόλου σε αυτά Αναφέρομαι στην ιλαροτραγική κόντρα που

ταλανίζει τις τελευταίες μέρες την κυπριακή κοινωνία μεταξύ Χάρη Γεωργιάδη και Γενικού Ελεγκτή για το οικονομικό θαύμα των καιρών μας το αναντικατάστατο κυβερνητικό στέλεχος που ακούει στο όνομα Σάβια ΟρφανίδουΗ Σάβιά μας η Σάβια όλων των Κυπρίων

πολλά υποσχόμενη νέα επιστήμονας και άκρως προστατευόμενη του υπουργού των Οικονομι-κών κατέστη μήλον της έριδος λοιπόν μεταξύ των δύο αξιωματούχων του κράτους μας σε μια αντιπαράθεση για την οποία το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι εμπαίζει τον λαό με τον χειρότερο τρόπο Κοινώς περιπαί-ζουν μας Ο Χάρης λοιπόν αφού έλαβε τη σκυτάλη από

τον πολύ κύριο Χάσικο στην προσπάθειά τους να φαν τον ενοχλητικό κύριο Μιχαηλίδη σε απάντηση της σύστασης της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας προς το υπουργείο του όπως ασκήσει

πειθαρχική έρευνα (αν είναι δυνατόν) εναντί-ον της Σάβιας η οποία εκτός από κομματικό στέλεχος εργάζεται και στο υπουργείο Οικο-νομικών το οποίο αποφάσισε ότι ήταν η πλέον ικανή λειτουργός του για απόσπαση στα γρα-φεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αντί τουλάχιστον να παίξει πελλόν ndashγιατί να παραδεχτεί την ατασθαλία (επιεικώς) δεν υπήρ-χε περίπτωση στον δύσμοιρο τούτο τόποndash απο-φάσισε να περάσει στην αντεπίθεση Μετά την άρνησή του να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Ελεγκτή και την άμεση επίθεση που εξα-πέλυσε εναντίον του χρησιμοποίησε το ακρά-δαντο επιχείρημα που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο για διάφορα ζητήματα κατά καιρούς laquoΑφού εκάμαν το τζι οι άλλοιraquo Έστειλε λί-στα τριάντα εννιά δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν κομματικά αξιώματα ndashκανένας από αυτούς του Συναγερμού εν τω μεταξύndash με την ερώτηση laquoΑυτοί γιατί δεν ελέγχονταιraquo Φταιν οι άλλοι δηλαδή Αφού δεν ερευνώνται οι άλλοι γιατί να ερευνηθούν οι δικοί μας Μας έκλεισε τα στόματα ο υπουργός με την επιχειρηματο-λογία του το ομολογώ Κι αν παρανόμησα τι Αφού το κάνουν κι άλλοι Αυτό αγαπητοί ανα-γνώστες θα πει ευνομούμενη πολιτεία Και εις ανώτεραΥΓ Οδυσσέα κράτα καλά Ο λαός είναι μαζί σου Η κυβέρνηση ndashπου σε διόρισεndash έκατσεν πάνω ΥΓ2 Αν συνεχίσουμε έτσι η νέα πενταετία Νίκου Αναστασιάδη προβλέπεται λαμπρή

laquoΕίμαι η Σάβια Ορφανίδου και είμαι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές

του Μαΐου Το γνωρίζω πολύ καλά Σας έχουμε πικράνει Σας έχουμε απογο-ητεύσει Αισθάνεστε δικαιολογημένα

μεγάλο θυμό Αφουγκράζομαι τις ανη-συχίες και τις πικρίες σας Και νιώθω τον θυμό σας Σήμερα σας κοιτώ στα μάτια Σας ζητώ να στηρίξετε την υπο-ψηφιότητά μου Σήμερα πρέπει να αλ-λάξουμε τα πράγματα Σήμερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική Σε μια ευρωπαϊκή δυνατή και ελεύθε-ρη πατρίδα Και κάτι άλλο Μετά τον

Μάιο θέλω να σας κοιτώ στα μάτια και να μην ντρέπομαιraquo

Σάβια Ορφανίδου15 Μαρτίου 2016

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

5ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΓΙΑΜΑΘΗΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΚΑΙ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ-ΠΑΦΟΥ

ΤΑΞΙ ΚΩΣΤΑΣ - 96 335801

KILL THE MESSENGER Της Ιόλης

laquoΤο γνωρίζω πολύ καλάΣας έχουμε πικράνειraquo

Τις τελευταίες μέρες αγαπητοί αναγνώστες ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις όλοι εμείς οι ούτω καλούμενοι σκεπτόμενοι πολίτες αυ-τού του τόπου Και όχι δεν αναφέρομαι στις διεργασίες των πέντε του laquoενδιάμεσουraquo που βάλθηκαν να μας φκάλουν όλους πελλούς με τις θεατρικές παραστάσεις που δίνουν καθημε-ρινά χωρίς να αφουγκράζονται ποσώς το λαϊκό αίσθημα Ούτε αναφέρομαι στην προχθεσινή απόφαση του τρισμέγιστου Αναστασιάδη να στείλει τον Νόμο Ακιντζί ndashπου δημιουργή-θηκε κατrsquo εντολή του παρεμπιπτόντωςndash για το ενωτικό δημοψήφισμα στο Ανώτατο Δικαστή-ριο αφού ο Γενικός Εισαγγελέας απεφάνθη ότι ίσως να υπάρχουν θέματα αντισυνταγματικά Και παρενθετικά δεν ευσταθεί καχύποπτοι αναγνώστες η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης με αυτήν του την κίνηση προσβλέπει σε μελλο-ντική συνεργασία με το ΕΛΑΜ ενόψει των επι-κείμενων προεδρικών εκλογών Ούτε ευσταθεί η φήμη ότι ο Νίκος Αναστασιάδης κάνει αντι-πολίτευση του Αβέρωφ για να κατεβεί ως υπερ-

κομματικός υποψήφιος στις εκλογές του rsquo18 Όχι λοιπόν δεν αναφέρομαι καθόλου σε αυτά Αναφέρομαι στην ιλαροτραγική κόντρα που

ταλανίζει τις τελευταίες μέρες την κυπριακή κοινωνία μεταξύ Χάρη Γεωργιάδη και Γενικού Ελεγκτή για το οικονομικό θαύμα των καιρών μας το αναντικατάστατο κυβερνητικό στέλεχος που ακούει στο όνομα Σάβια ΟρφανίδουΗ Σάβιά μας η Σάβια όλων των Κυπρίων

πολλά υποσχόμενη νέα επιστήμονας και άκρως προστατευόμενη του υπουργού των Οικονομι-κών κατέστη μήλον της έριδος λοιπόν μεταξύ των δύο αξιωματούχων του κράτους μας σε μια αντιπαράθεση για την οποία το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι εμπαίζει τον λαό με τον χειρότερο τρόπο Κοινώς περιπαί-ζουν μας Ο Χάρης λοιπόν αφού έλαβε τη σκυτάλη από

τον πολύ κύριο Χάσικο στην προσπάθειά τους να φαν τον ενοχλητικό κύριο Μιχαηλίδη σε απάντηση της σύστασης της Ελεγκτικής Υπη-ρεσίας προς το υπουργείο του όπως ασκήσει

πειθαρχική έρευνα (αν είναι δυνατόν) εναντί-ον της Σάβιας η οποία εκτός από κομματικό στέλεχος εργάζεται και στο υπουργείο Οικο-νομικών το οποίο αποφάσισε ότι ήταν η πλέον ικανή λειτουργός του για απόσπαση στα γρα-φεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αντί τουλάχιστον να παίξει πελλόν ndashγιατί να παραδεχτεί την ατασθαλία (επιεικώς) δεν υπήρ-χε περίπτωση στον δύσμοιρο τούτο τόποndash απο-φάσισε να περάσει στην αντεπίθεση Μετά την άρνησή του να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Ελεγκτή και την άμεση επίθεση που εξα-πέλυσε εναντίον του χρησιμοποίησε το ακρά-δαντο επιχείρημα που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο για διάφορα ζητήματα κατά καιρούς laquoΑφού εκάμαν το τζι οι άλλοιraquo Έστειλε λί-στα τριάντα εννιά δημοσίων υπαλλήλων που κατέχουν κομματικά αξιώματα ndashκανένας από αυτούς του Συναγερμού εν τω μεταξύndash με την ερώτηση laquoΑυτοί γιατί δεν ελέγχονταιraquo Φταιν οι άλλοι δηλαδή Αφού δεν ερευνώνται οι άλλοι γιατί να ερευνηθούν οι δικοί μας Μας έκλεισε τα στόματα ο υπουργός με την επιχειρηματο-λογία του το ομολογώ Κι αν παρανόμησα τι Αφού το κάνουν κι άλλοι Αυτό αγαπητοί ανα-γνώστες θα πει ευνομούμενη πολιτεία Και εις ανώτεραΥΓ Οδυσσέα κράτα καλά Ο λαός είναι μαζί σου Η κυβέρνηση ndashπου σε διόρισεndash έκατσεν πάνω ΥΓ2 Αν συνεχίσουμε έτσι η νέα πενταετία Νίκου Αναστασιάδη προβλέπεται λαμπρή

laquoΕίμαι η Σάβια Ορφανίδου και είμαι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές

του Μαΐου Το γνωρίζω πολύ καλά Σας έχουμε πικράνει Σας έχουμε απογο-ητεύσει Αισθάνεστε δικαιολογημένα

μεγάλο θυμό Αφουγκράζομαι τις ανη-συχίες και τις πικρίες σας Και νιώθω τον θυμό σας Σήμερα σας κοιτώ στα μάτια Σας ζητώ να στηρίξετε την υπο-ψηφιότητά μου Σήμερα πρέπει να αλ-λάξουμε τα πράγματα Σήμερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική Σε μια ευρωπαϊκή δυνατή και ελεύθε-ρη πατρίδα Και κάτι άλλο Μετά τον

Μάιο θέλω να σας κοιτώ στα μάτια και να μην ντρέπομαιraquo

Σάβια Ορφανίδου15 Μαρτίου 2016

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

6 ΕΝΩΣΙΣΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΤΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΕΣΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣΤης Μαρίας Χ

Το θέατρο του παραλόγου (επιεικώς)

Εντάξει Παραδέχομαι ότι εδώ και κάποιο καιρό επιλέγω να παρευρίσκομαι στοχευμέ-να σε συγκεκριμένου μπάκραουντ εκδηλώ-σεις όπου πρωταγωνιστούν συγκεκριμένης πάστας ηθοποιοί (βλ πολιτικοί ακαδημα-ϊκοί αναλυτές δημοσιογράφοι κά) ndash την ειλικρινή συγγνώμη μου σε όσους όντως ποιούν ήθος Στόχος αυτής μου της γενναίας πλην μαζοχιστικής ενέργειας δεν είναι άλλος από την προσωπική μόρφωση και την αει-φόρο ενημέρωση για την πολυπόθητη επα-ναπροσέγγιση των απανταχού βασανισμένων Κύπριων αδελφών τις μεθόδους της και την ανώτατη μορφή έκφρασής της την ολοκλή-ρωση και ανεύρεση της χαμένης εθνικής () ταυτότητας του Κυπραίου () ndash την από χίλια μύρια κύματα διελθούσα (την κΆημενη) τη δοξασμένη γνωστή πια σε όλους μας ως ΔΔΟ Καλά μέχρις εδώ Και τις πληρο-φορίες μου συνέλεξα και τα υπογλώσσιά μου τα κατάπια και την πίστη μου στο ανθρώπινο είδος έχασαΑλλά Δεν σκέφτηκα ποτέ η άσπλαχνη

σκύλα να δώσω ένα κουκί σημασίας στους κομπάρσους αυτής της τραγικής φαρσοκω-μωδίας Και εξηγούμαι Η έννοια του laquoκο-μπάρσουraquo στην υπό εξέταση περιπτωσιολο-γική μελέτη πρώτον αναφέρεται σε όλους αυτούς τους αφανείς ήρωες-ψηφοφό-ρους-ζόμπι που έχουν πλήρως ταυτίσει τη μοίρα και την επιβίωσή τους (ενώ προφανέ-στατα και μεταξύ μας παραδίδουν ψυχή τε και σώματι στον ndashτώρα και με βούλαndash Σουλ-τάνο Ερντογάν) με την επιχειρηματολογί-α-μη-χέσω των ηθοποιών (βλ άνωθεν) και δεύτερον περιλαμβάνει όλων των ειδών τα φρούτα Από τα πιο επιφανή όπως πχ τα μωρά των πολλά υποσχόμενων ΜΚΟ που έχουν καταντήσει μάστιγα για τον αλη-θινά σκεπτόμενο άνθρωπο μέχρι τους λογής λογής παράγοντες-πασιφιστές οι οποίοι κατακλύζουν τη νεκρή ζώνη χορεύο-

ντας τραγουδώντας ποδηλατώντας τρώγο-ντας κτλ laquoγια την ειρήνηraquo (επειδή η ειρήνη έρκεται άμαν της κάμεις μιιιψ και δώ-σεις της τζιαι λλίο δικοινοτικό κυπριακό χαλλουμούδι) αλλά και ειλικρινά απλούς κοινούς θνητούς που από την άνεση του καναπέ τους πιστεύκουν που τrsquo αλήθκεια και με βαθύτατη αφέλεια ότι η ΔΔΟ θα λειτουρ-γήσει και θα μας σώσειΠροβληματισμός laquoΚαλά ρε παιδί μου

τούτοι ούλλοι οι ανήθικοι οι ασυνείδητοι οι πολιτικοί μας (και σία) πληρώννουνται τζιαι κάμνουν την δουλειάν τους ldquoΠιστεύουνrdquo στη ΔΔΟ για χάρην της καριέρας της δόξας της καρέκλας των λεφτών Ο υπόλοιπός κόσμος Καμία επαφή με την πραγματικότητα Ενrsquo δυνατόν να είμαστεν τόσον άβουλα πρόβατα πλέονraquo Γιrsquo αυτό και αποφάσισα στις αρχές του μήνα να πάρω τα δεφτέρκα μου και να πάω να παρακολουθήσω χωρίς προκατάλη-ψη ένα laquoσυμπόσιοraquo όπου μέρος δεν λάμβα-ναν επιφανείς διάφοροι αλλά συγγραφείς ποιητές σκηνοθέτες φιλόλογοι καθώς και ο κόσμος που καλείτο να μοιραστεί σκέψεις και εμπειρίες του laquoΗ δική μου πατρίδαraquo ο τίτλος του Τι το rsquoθελαΑπό την περιγραφή της εκδήλωσης και μόνο

εζαλίστηκα Έδινε ομολογουμένως μάθημα συλλογικότητας laquoΜε αφορμή την εισαγωγή της διδασκαλίας έργων Τουρκοκυπρίων λο-γοτεχνών στο μάθημα Νέων Ελληνικών στα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατί-ας ndashμπαμndash επιχειρούμε να αναδείξουμε ότι οι Κύπριοι συγγραφείς ndashΕλληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοιndash που μοιράζονται μια κοι-νή πατρίδα κοινές εμπειρίες και βιώματα ndashμπουμndash παρουσιάζουν στα έργα τους κοινές θεματικές και ανησυχίες συνυφασμένες με τις αγωνίες και τις περιπέτειες ndashξαναμπάμndash της πικρής τους πατρίδαςraquo ndash Αντιπαρέρχομαι τα περί εισαγωγής της διδασκαλίας έργων Τκ λογοτεχνών στα σχολεία και σχολιάζω την έλ-

λειψη συναίσθησης ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος Οι laquoαγωνίεςraquo και laquoπεριπέτειεςraquo της laquoπικρής τους πατρίδαςraquo Κάτι σαν παρα-μυθάκι ας πούμε laquoΟι περιπέτειες της μι-κρής Κυπρούλαςraquo όπου στο τέλος έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτεραΗ απόταξις του υλισμού laquoΔεν πιστεύω

στην περιουσία να σου ανήκει κάτι Είναι οι μνήμες που είναι συνδεδεμένες με τους τό-πουςraquo ndash Συγκινητικό Αλλά έχω μία αίσθηση ότι η Τουρκία δεν διακατέχεται από τέτοιον ιδεαλισμό Ο Βορράς είναι laquoΤΔΒΚraquo και τους ανήκει Ούλλα τζι ούλλαΟ πατατοπαραγωγός-δολοφόνος laquoΟ παπ-

πούς μου είχε έναν αχυρώνα Τον έπιασαν οι Ελληνοκύπριοι και έκοψαν τα δέντρα και έβα-λαν πατάτες Όταν πήγα και τον είδα έβαλα τα κλάματα Ήταν μακελειό Μακελειόraquo ndash Μα καταλαβαίνετε για τι γενοκτονία μιλούμε Να κόψει τα δεντρά τζιαι να βάλει πατάτες Μα πατάτες Εν εσκότωννεν κανέναν πλάσμαν καλλύττεραΗ τέχνη του πού σου νεύκω πού πάεις

laquoΤο τοίχος και τα σύνορα είναι ψευδαίσθηση και υπάρχουν μόνο στα μυαλά των ανθρώπων και δημιουργούνται από τον εθνικισμό Αν πας κοντά να το δεις θα δεις ότι σκουριάζει και αποσυντίθεταιraquo ndash Εν ηξέρω αν συμφω-νείτε μαζί μου αλλά άμα θεωρείς ότι όντως είναι ψευδαίσθηση μα ταυτοχρόνως το βλέ-πεις και να σκουριάζει και να αποσυντίθεται δεν σημαίνει ότι μάλλον ενrsquo χαππούθκια που χρειάζεσαι Αν δε αυτή σου την άποψη την ασπάζονται κι άλλοι εhellip ζήτω που καήκαμεΗ μεταμοντέρνα θεωρία για αρχάριους

laquoΚανονίζουμε τις μνήμες μας με τέτοιον τρόπο ώστε να θυμόμαστε καλύτερα κάποια πράγ-ματα και όχι τόσο καλά κάποια άλλα Εγώ δεν νιώθω ειλικρινής με καμία αφήγηση γιrsquo αυτό θα διηγηθώ κομμάτιαraquo όπως επίσης και laquoΌλοι έχουμε την επίσημη Ιστορία μας που μα-θαίνουμε στα σχολεία Η αλήθεια είναι κάπου μεταξύ και το να γράφουμε λογοτεχνία είναι η προσπάθειά μας να τη βρούμεraquo ndash Μόλις δια-βάσατε το πρόβλημα της ιστορικής επιστή-μης στην Κύπρο laquoΚομμάτιαraquo που τάχα laquoδεν θυμόμαστεraquo και λογοτέχνες που γράφουν Ιστορία Ε κοπέλια ότι δηλώσεις είσαι σε αυτήν τη ζωή Ως ιστορικός ας μου επιτραπεί να δηλώσω μόνο ότι το laquoκάπου μεταξύraquo είναι πολύ πασέ ρε παιδί μουΗ ειλικρίνεια (μέχρι) αηδίας laquoΜετακομί-

σαμε στη Λύση Δεν ξέρω αν ξέρετε τη Λύση Δεν θέλω να μιλήσω για δράμα και τραγωδία επειδή εγώ πέρασα καλά μετά τον πόλεμο στη Λύσηraquo ndash Λύση ή λύση Ας ρωτήσουμε τον Αυ-ξεντίου να μας πειΤο Σύνδρομο της Στοκχόλμης από γεν-

νησιμιού laquoΆκουγα ιστορίες από τους γονείς και τους παππούδες μου την ιστορία για το πώς αναγκάστηκαν να φύγουν ndashγιατί είναι πρόσφυ-γεςndash και πάντα ένιωθα ότι υπερβάλλουν Ήθε-λα να ακούσω και από άλλους ανθρώπους την άλλη πλευράraquo ndash Σπουδαίο παράδειγμα Μια από τις laquoΠεριπέτειες της μικρής Κυπρούλαςraquo ας πούμε θα ήταν η εξής laquoΜάμμα εβίασέν με ο Αττίλαςraquo laquoΜα ποιος Αττίλας κόρη Τζεί-νον το καλόν το Τουρκούιν το όμορφον Όι όι θα υπερβάλλεις Κάτι εν θα εκατάλαβες καλά Είπα σου να μεν προκαλείς την τύχην σου Άμπα τζι εφόρες καμμιάν κοντήν φου-στούαν αλόπως Πάμεν να ακούσουμεν τζιαι την άλλην πλευράνraquo Καμία ελπίδα

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

7ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΜΕΡΤΑ Του Γιώργου Λαγάκου

Γονατίζοντας την περηφάνια μας

Το γιατί η νεολαία εγκα-ταλείπει τη μητροπολιτική Ελλάδα και την Κύπρο εί-ναι μια συζήτηση που πονά Από την περίοδο που οι Έλ-ληνες ξεκινούν να καταγρά-φονται στον χάρτη της Ιστο-ρίας ξεκινά και μια μακρά παράδοση μετανάστευσης Μια μετανάστευση που κάθε φορά έπαιρνε διαφορετικές μορφές Σήμερα όμως ζούμε κάτι διαφορετικό πέραν από τις ελληνικές κοινότητες στη Γερμανία τις ορθόδοξες ενο-ρίες στην Ολλανδία τα ελλη-νικά σχολεία στο ΗΒ την Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή στις ΗΠΑ κτλ Ο σημερινός Έλληνας έχει απογοητευτεί τόσο πολύ από laquoτο όμαιμον το ομόγλωσσον το ομότρο-πον και το ομόθρησκονraquo που μαζεύει ότι έχει και ψά-χνεται αλλού Σηκώνεται και φεύγει χωρίς καλά καλά να γνωρίζει πού θα πάει ποιον θα βρει και πώς θα ζήσει με σύνθημα laquoΌσο πιο μακριά τόσο το καλύτεροraquo Πολλά γράφτηκαν για την οικονο-μική κρίση που έχει θερίσει και διώξει τα παιδιά μας στα εξωτερικό Ως εκ τούτου δεν θα εστιάσω σε αυτήν Άλ-λωστε δεν έχω να προσθέ-σω τίποτα περισσότερο Θα εστιάσω όμως σε μιαν άλλην πτυχή ndashη οποία θεωρώ πως μας έχει οδηγήσει στη σημε-ρινή κατάστασηndash το μεγαλύ-τερο πρόβλημα του Έλληνα

τον τελευταίο ενάμισι αιώνα Τον υπέρμετρο ναρκισσισμό για το παρελθόν του χωρίς να συμπεριφέρεται στο πα-ρόν με τέτοιον τρόπο που να συνδέεται με αυτό το παρελ-θόν και χωρίς κανένα πλάνο για ένα ισάξιο μέλλονΑλήθεια τι νόημα έχει να

είσαι η γενέτειρα της δημο-κρατίας αν σήμερα αυτές οι έννοιες χάνονται σε βουλευ-τικά έδρανα σε διεθνείς ορ-γανισμούς και σε εξωτερικές παρεμβάσεις Όταν ξυπνάς μια μέρα και οι τράπεζες έχουν laquoβάλει χέριraquo στα λε-φτά των καταθετών Τι νό-ημα έχει να έχεις γεννήσει τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τον Σωκράτη όταν σήμε-ρα δεν έχεις αναδείξει τίπο-τε από τη φιλοσοφική τους σκέψη Και εκτός από αυτό έχεις στην αφάνεια μορφές που θα μπορούσαν να στα-θούν ισάξια δίπλα στους προηγούμενους ογκόλιθους Τι νόημα έχει το ότι γέννησες τον Λεωνίδα τον Θεμιστο-κλή τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη όταν σήμε-ρα η πολιτεία και το κράτος κουνά επιδεικτικά το δάχτυ-λο στις στρατιωτικές ηγεσίες προσπαθώντας να τις μετα-τρέψει από το Εθνικό Σώμα Ασφάλειας σε κάτι που δεν είναι ndash σε Υπηρεσία Απόδο-σης Τιμών σε ξένους και το-πικούς αξιωματούχους Τι νόημα έχει να είσαι περήφα-

νος Έλληνας για το παρελ-θόν αν το παρόν είναι τόσο βρώμικο και το μέλλον τόσο τρομακτικό Που είσαι ένας λαός που αναγνωρίζεις με τη σέσουλα τη laquoμετά τον θά-νατο προσφοράraquo ανθρώπων στους οποίους οφείλεις την ελευθερία σου ndash την οποίαν όμως τώρα διαχειρίζεσαι σαν κακομαθημένο πλουσιόπαι-δο που κάνει επίδειξη με τα λεφτά του μπαμπά Τη νόη-μα έχει το να είσαι σύμβολο της ελευθερίας όταν παίζεις κρυφτό με την κατοχή και προσπαθείς να την κρύψεις κάτω από το χαλίΟ Έλληνας φεύγει όχι

απλώς λόγω κρίσης αλλά και λόγω αντίδρασης Εξαι-τίας μιας laquoασυνείδητηςraquo σύ-γκρουσης με την πολιτεία που ενώ τον γέννησε μέσα στο φως και τον πολιτισμό τον καταδίκασε να ζει στο σκοτάδι Και εδώ έρχεται η ευθύνη μας Είμαστε εμείς που επιλέγουμε αν θα κλεί-σουμε στη βαλίτσα μνήμες γνώσεις και όνειρα και θα τραβήξουμε γιrsquo αλλού ή θα σταθούμε στη laquoγη που μας γέννησεraquo όχι με περηφάνια αλλά με χρέος Μόνη λύση λοιπόν είναι να συνθλίψου-με το αίσθημα περηφάνιας για τα κατορθώματα των προγόνων μας και να εστιά-σουμε στο αίσθημα ευθύνης και χρέους του να παραμεί-νουμε συνεχιστές τους

ΕΚ ΒΑΘΕΩΝΤου Ανδρέα Χριστοφή

Η ιστορική διάσταση της έννοιας του λαού μια πρώτη προσέγγιση

Οι αλλεπάλληλες διαιρέσεις αποτελούν κύ-ριο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνι-ών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα Η γεωγραφία οι οικονομικές σχέσεις καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία που προκύπτουν στα-διακά διαμορφώνουν τις διάφορες κοινωνικές ομάδες ndashμε την ευρύτερη έννοια του όρουndash είτε αυτές έχουν ως σημείο αναφοράς τη θρησκεία είτε τη φυλή είτε τη γλώσσα Η ανθρωπότητα πέρασε από τις φυλές και λαότητες της αρχαι-ότητας στις θρησκευτικές ομάδες του μεσαίω-να τις εθνικές ομάδες των νεότερων χρόνων και τις υπερεθνικές συλλογικότητες της σύγχρονης εποχής βαδίζοντας σε συνεχείς σχάσειςΑξίζει να ασχοληθούμε με την έννοια του

λαού η οποία εμπεριέχει έναν δυισμό ως προς το αντικείμενο αναφοράς του Από τη μια ένας λαός ως ιστορικό υποκείμενο ορίζεται ο πλη-θυσμός που ζει σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και έχει αναπτύξει σημαντικά στοιχεία πολιτισμικής συνοχής και ταυτότητας Θα πρέ-πει σε αυτό το σημείο να γίνει μια διασαφήνι-ση μεταξύ του ιστορικού λαού και του έθνους αφού το δεύτερο διαφέρει ως προς το πρώτο στο οτι συμπεριλαμβάνει και τους πληθυσμούς που ενώ διαθέτουν κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστι-κά εντούτοις ζούν εκτός του ιστορικού χώρου Από την άλλη ο λαός ως πολιτικό υποκείμε-νο ορίζεται ένας πληθυσμός ο οποίος υπάρχει στα πλαίσια μιας κρατικής δομής έστω και αν συγκροτείται από διάφορες εθνοτικές ομάδες κοινότητες ακόμα και ολόκληρους ιστορικούς λαούς όπως για παράδειγμα στα πολυεθνικά κράτη της Αυστροουγγαρίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Τσεχοσλοβακίας και της ΓιουγκοσλαβίαςΤο προαναφερθέν χαρακτηριστικό της διμορ-

φίας της έννοιας του λαού παρατηρείται και στην κυπριακή περίπτωση Ο κυπριακός λαός ως πολιτικό υποκείμενο καθορίζεται συνταγμα-τικά περιλαμβάνοντας όλες τις εθνοτικές κοι-νότητες τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και όλους όσους διαθέτουν την υπηκοότητα του κυπριακού κράτους Όμως οι Κύπριοι πολίτες που μπορούν να οριστούν μόνο ως πολιτικός λαός δεν διαθέτουν ως ενιαίο σύνολο τα χα-ρακτηριστικά ενός ιστορικού λαού και άρα οι εθνοτικές κοινότητες αποτελούν μέρος ενός άλ-λου ιστορικού λαού Συμπερασματικά θα μπορούσε να λεχθεί οτι

στην περίπτωση των Ελλήνων της Κύπρου οι τελευταίοι συναποτελούν μαζί με τους υπόλοι-πους Κυπρίους τον κυπριακό λαό ως πολιτικό υποκείμενο Ταυτόχρονα ως Έλληνες οι οποίοι ζουν στον ιστορικό ελληνικό χώρο συναποτε-λούν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες ανε-ξαρτήτως υπηκοότητας (ελληνικής αλβανικής τουρκικής) τον ιστορικό ελληνικό λαό

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ Του Ξένιου Μεσαρίτη

Μεσσιανισμός ή Ελευθερία

Η τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας είναι laquoη τέχνη να υποβάλλεις στον λαό σωτήρια ψεύ-δη με κάποιον καλό σκοπόraquo Τέχνη λεπτή που διέπεται από τους κανόνες ενός σοφού υπο-λογισμού του οποίου το κείμενο παρέχει τις βάσεις να προνοείς ώστε τα ψέματα να μην υπόκεινται σε κανενός είδους επαλήθευση να μην υπερβαίνεις ποτέ τα όρια της αληθοφάνει-αςmiddot να ποικίλλεις την απάτη επrsquo άπειρονmiddot να τελειοποιείς την παραγωγή των πολιτικών ψευ-δολογιών ιδρύοντας laquoΨευδολογικές Εταιρείεςraquo

Αυτά έγραψε ο Jonathan Swift τον 18ο αι-ώνα για να περιγράψει πώς δρούσαν οι πολι-τικοί την εποχή του το οποίο ισχύει φυσικά από τότε που οργανώθηκαν οι πρώτες κοι-νωνίες μέχρι και σήμερα Δηλαδή θεωρείται δεδομένο ότι οι πολιτικοί για να κερδίσουν την αποδοχή του λαού μέσω της ψήφου του ή της ανοχής του επιβάλλεται να αραδιά-ζουν διάφορα ψέματα και υποσχέσεις τα οποία στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους μένουν ανεκπλήρωτα Αυτή είναι και η γενι-κή πεποίθηση σε όλη την οικουμένη και το αποκούμπι των λαών που ρίχνουν κάθε φορά την ευθύνη στους άνω για το ότι τους ξεγέ-λασαν Η σοβαρότερη κατάντια είναι όμως όταν από τα κάτω δηλαδή από τον ίδιο τον λαό επιβάλλεται προς τα πάνω και γίνεται εν είδει απαίτησης η κάθοδος μεσσιών και αναζητούνται εθνοσωτήρες ή θεωρίες για να καλύψουν την ανασφάλειά τους εν τη απου-σία ικανών ψευτώνΣτην κυπριακή κοινωνία και γενικότερα

στον Ελληνισμό ο μεσσιανισμός είναι το νέο laquoτρεντraquo το οποίο πάντα υπήρχε αλλά τώρα μεσουρανεί και παίρνει πάρα πολλές

μορφές Η απουσία οράματος και δυναμι-κής για ριζική αλλαγή στις διάφορες πτυχές στην κοινωνία μας αφήνει ένα τεράστιο κενό το οποίο αναπληρώνει η αναζήτηση και υι-οθέτηση μεσσιών Πλέον υπάρχει καθημε-ρινά τουλάχιστον ένα άρθρο σε κάθε έντυπο ή διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης που κάνει αναφορά στις προφητείες του πάτερ Παΐσι-ου και υποστηρίζει πως θα διαλυθεί μέσα σε τρεις νύχτες η Τουρκία και θα αναστηλωθεί η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και θα δοθεί στους laquoνόμιμους ιδιοκτήτεςraquo της η περιοχή από την Κερύνεια μέχρι την Κωνσταντινούπολη Για να περνά η ώρα στους καφενέδες και να γε-μίζουν τα κενά των εφημερίδων εκτός από τις προφητείες τύπου laquoξανθού γένουςraquo υπάρ-χουν λύσεις τύπου Σώρρα όπου ο ανάλο-γος μεσσίας έρχεται να επιλύσει πέραν των γεωπολιτικών και εθνικών ζητημάτων όλα τα θέματα που αφορούν την οικονομία και το δημόσιο χρέος κάτι που ακούγεται ακόμα πιο εύηχα αφού μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε δίχως κάποιου είδους παραγω-γική ανασυγκρότηση ή αλλαγή επαναφορά του καταναλωτικού ΠΑΣΟΚικού ΔΗΚΟϊκού και ούτω καθεξής τρόπου ζωής Υπάρχουν περιπτώσεις ελέω και προεδρι-

κών εκλογών που αφορούν έναν συνδυα-σμό μεσσιανισμού και ποντιοπιλατισμού όπου ο ενδιάμεσος χώρος καλείται από μερί-δα της κοινωνίας η οποία νίπτει τας χείρας και αποποιείται των ευθυνών της επιλέγο-ντας με ελαφρότητα μεσοβέζικες λύσεις διά μέσου καφενειακών πολιτικών συζητήσεων και αρθογραφίας απαιτώντας από έναν χώρο με παλαιοκομματικούς μεσήλικες και υπε-ρήλικες να κατέλθουν ως νέοι μεσσίες (και

πάλι) για να επιλύσουν τα προβλήματα που έχουν οι ίδιοι εδραιώσει μέσω της ανοχής και συνενοχής δεκαετιών Ο χείριστος ίσως τύ-πος μεσσιανισμού που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας και ο οποίος κατηγορεί τους προ-αναφερθέντες τύπους ως μεσσιανιστές και ψυχοπαθείς είναι ο σουλτανόδουλος μεσ-σιανισμός που εναποθέτει όλες του τις ελ-πίδες για λύσεις ακόμα και στα πιο απόκρυ-φα ανθρώπινα υπαρξιακά προβλήματα με θρησκευτική ευλάβεια στον εκάστοτε ηγέτη της Τουρκίας ή του ψευδοκράτους οι οποίοι έχουν πάντα τα κλειδιά για την εθνική οικο-νομική και πνευματική μας σωτηρία (ο σουλ-τανόδουλος μεσσιανισμός έχει ως έντυπό του μέσο την εφημερίδα Πολίτης και σλόγκαν του το laquoΣάρωσε το ΑΚΡ ελπίζει η Κύπροςraquo)Πάντα κάθε μέρα κάθε μήνα κάθε χρόνο

βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών διλημμά-των Ο ένας δρόμος είναι ολοφάνερος και ξε-κάθαρος μια κοινωνία από ανθρώπους που περπατούν και παραμιλούν ndashσαν τον Κώστα Κωνσταντίνου και τον Τσούπαροndash με ελπίδα στους μεσσίες μέσα στην παράκρουση για τον εκάστοτε σωτήρα είτε με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Μόρφου είτε τον Σώρρα είτε κάποιον laquoμεσοβέζικοraquo είτε τον Μουσταφά με λύσεις καταλύσεις χωρίς να κουνήσουμε το δαχτυλάκι μας Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που απαντά στο ερώτημα μεσσιανισμός ή ελευθερία που ακόμα δεν έχει χαρτογραφη-θεί και αναμένει έναν λαό με δημοκρατικό αίσθημα παιδεία και βούληση που θα τον δημιουργήσει όπως το έκανε κατά καιρούς και στις αναλαμπές του τα τελευταία τρεις χιλιάδες χρόνια γεμάτος αμφιβολία γνώση και αίμα

8 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

9ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΣΤΟΝ ΚΑΦΕΝΕ

ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕΝΕ (ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΕΡΡΑΧΗ)Του Γιώργου Τάττη

Οι laquoσυνετοίraquo πατριώτες και το σάπιο αφήγημά τους

Μπήκε για τα καλά η άνοιξη Ξεκίνησε μάλ-λον να καλοκαιριάζει και το καφενείο ξεκίνησε να έχει αυτήν την αποπνικτική αύρα ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες Γύρω στο με-σημέρι δεν βγαίνεις έξω Η Περιστερώνα δεν είναι τόσο ορεινή και η ατμόσφαιρα σε κάνει να θες να μπεις μέσα στο ψυγείο Καθόμουν και κοιτούσα το ναυάγιο των συνομιλιών Ομολογώ ότι ξεκίνησα να γουστάρω ως γνω-στός απορριπτικός Ο Αναστασιάδης ξεκίνη-σε σιγά σιγά να το laquoγυρίζειraquo και να φοράει τις φουστανέλες που του αρμόζουν Ο Τορναρί-της όμως του χαλάει την πιάτσα Φώναζε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί laquoΜακάρι και ο ίδιος εις όσα προβάλλει να μου βρει ένα πα-ράδειγμα ομοσπονδίας όπου γίνονται αποδεκτά τα όσα αξιώνει για την κοινότητά τουraquo Εκεί-νην την ώρα ο Τορναρίτης δήλωνε laquoΌποιος προσπαθήσει να ldquoπαίξειrdquo με το Κυπριακό ή να φορέσει ldquoφουστανέλαrdquo θα χάσει και μαζί του θα χάσει και η Κύπροςraquo Οι δύο αυτοί ισχυ-ροί άνδρες του Συναγερμού ndashγιατί περί αυτού πρόκειταιndash ξεκίνησαν τον ανελέητο προεκλο-γικό τους αγώνα Μαζί τους και οι διάφοροι laquoσυνετοί πατριώτεςraquo από όλο το φάσμα των πολιτικών ιδεολογιώνΑκούγοντας αυτά η ατμόσφαιρα έγινε ακόμη

πιο αποπνικτική Ήθελα να σιονώσω τη σα-κούλα με τα παγάκια πάνω μου αλλά οι χωρ-κανοί θα έλεγαν ότι τρελάθηκα Δεν πέρασαν κάποια λεπτά μας ήρθαν πάλι κάτι τύποι που είναι λες και γεννήθηκαν σε έναν τόπο κατάδι-κό τους Σε μια κανονικότητα η οποία δεν έχει καμιά αντιστασιακή υφή καμιά αξιοπρέπεια καμιά εναντίωση στα συμφέροντα των δυνατών και κανένα σαράκι να τους τρώει τα σωθικά

Καμία σχέση με τις ανησυχίες αυτού του τό-που με τις ανάγκες του με την πολιτισμική μας αντίληψη για την ελευθερία Στην κανο-νικότητα της υποταγής του συνετού πα-τριωτισμού Εξάλλου οι όροι έχουν τεράστια σημασία στην πολιτική Πώς αλλιώς θα ονο-μάζονταν οι κοτζαμπάσηδες και τα δεκανίκια τους Μα φυσικά πατριώτες Όσο πατριώτες είναι το AKP άλλο τόσο είναι και αυτοί Πού να rsquoξεραν ότι δεν λογιέται πατριώτης που να καταπιέζει τον λαό του και να τον σέρνει στην υποταγή Δεν λογιέται παράλληλα πατριώτης που δεν αναμετράται με τις αδυναμίες του φθαρτού του σώματος του υποκριτικού πολ-λές φορές εγωισμού του που δεν τρέμει κάθε βράδυ τον χαμό των οικείων του αλλά και του ίδιου του εαυτού του Που δεν κοιμάται και ξυπνάει με τις αμφιβολίες και τον φόβο που δίνει η αριθμητική υπεροχή και ο παρανοϊκός επεκτατισμός των γειτόνων Που δεν μπορεί όμως να κάνει αλλιώς Γιατί αυτό επιβάλλει ο ανορθολογισμός του συναισθήματός του Αυτό επιβάλλει η πίστη του Έναν καθημερινό αγώνα υπέρβασης των παθών και του θανά-του Όχι με έναν καταναγκαστικό τρόπο αλλά με τη συνειδητή υπέρβαση του φόβου Ο δικός μας δρόμος για την ΙθάκηΚαι πέφτουμε ξανά στην πραγματικότητα

Μαθημένο φυσικά το βουνό από τα χιόνια Μπήκε ένας γνωστός μου από αυτούς τους συνετούς πατριώτες Τον ήξερα Κατά τrsquo άλλα αυτοί είναι και συμπαθητικά παιδιά Ευγενι-κά και προ πάντωνhellip διπλωμάτες Εντάσσεται όλο αυτό μέσα στο αφήγημα του πράου αν-θρώπου του λογικού αυτού που δεν θέλει μπελάδες Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέ-

σεις όπου κάποιοι από αυτούς όντας άθεοι νομίζουν ότι βαστούν τον Θεό από τrsquo αρχίδια Αφού τα ξέρουν όλα πώς να μην το κάνουν Εεεhellip μπήκε λοιπόν αυτός ο γνωστός μου Και ξεκίνησα να του σούρνω Στην αρχή για πλάκα Μετά το πράμα σοβάρεψε Και όπως προείπα μαθημένος καθώς ήμουν ήξερα και τον αντίλογο Εξ ου και η παραπάνω παράγρα-φος Μου απαντά laquoΜα καλά τούτα που λαλεί-τε Γιατί εν πιάννετε και τα όπλαraquoΤι άλλο θα μου rsquoλεγε Εξ άλλου την ίδια χου-

λιγκανίστικη ndashκαι χολιγουντιανήndash αντίληψη για την πατρίδα έχουν Με αυτούς που υπο-τίθεται ότι αντιπαλεύονται Λες και ο πατριω-τισμός πάει απαραίτητα πακέτο με τον θάνατο του άλλου Ή πιστεύουν ότι έχουν να κάνουν με ηλίθιους που δεν κατανοούν τις δυσκολί-ες ενός ένοπλου αγώνα Ή που δεν γνωρίζουν ότι η μαλθακή καθημερινότητά τους απαιτεί αλλαγή και εγρήγορση νοουμένων των υπαρ-κτών πραγματικοτήτων Μιλώντας παλαιότερα με ένα πιτσιρίκι από το Κουρδιστάν τον ρώ-τησα κι εγώ αφελέστατα laquoΓιατί δεν είσαι πάνω στα βουνά και ήρθες στην Ευρώπηraquo Μου απαντά με όλη τη σοφία που συμπύκνωνε το αντιστασιακό ήθος και η χειραφετική προο-δευτικότητα του λαού του laquoΑδελφέ δεν χρει-αζόμαστε μόνο στρατιώτες Χρειαζόμαστε γιατρούς γεωργούς διανοούμενους και εργάτες πρωτίστως Και ψυχή βαθιά Εάν οι ψυχές μας κάνουν παρέα με το βουνό και τον αέρα της ελευθερίας τότε είμαστε όλοι πατριώτεςraquoΚαι συμπληρώνω εγώ laquoΕίμαστε όλοι πατρι-

ώτες είμαστε όλοι Κούρδοι είμαστε όλοι Έλληνεςraquo

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΥ

7 Απριλίου

Πήγα κι εγώ στη βουλή Έξω όχι μέσα Με πιάνουν καούρες μέσα στα δημόσια κτήρια Γιατί Ποιος ξέρει Πάντως και έξω με έπιασαν καούρες Δεν φτάνει που είχα τα νεύρα μου για τον laquoνόμο Ακιντζίraquo έπρεπε να κάνω και ακροβατι-κά για να απομακρυνθώ από το ΕΛΑΜ Πόσος εξευτελισμός Θεέ μου Τι έκανα λάθος σε τούτη τη ζωή και πρέπει να υποστώ τις συνέπειες Τι διάολο αμαρτίες

πληρώνω Τέλος πάντων αφού τελειώσαμε και αφού ήταν βέ-βαιο πως θα ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες (γαμώτο) πήγα σπίτι Στην τηλεόραση ο Πρόδρομος laquoΔίνετε όνομα Τούρκου σε νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντροπήraquo Φώναζε σε στέλεχος της αντιπολίτευσης Μπερδεύτηκα πάλι Τούρκος ο Ακιντζί Ο Λεμε-σιανός ο φίλος του Προέδρου Αν είναι δυνατόν Ούρλιαζε όμως ο Προδρόμου Σαν να rsquoθελε να μας τρομάξει και να μας πείσει ότι δεν τέλειωσαν τα μαρτύριά μας Λες και τελειώνουν ποτέ τα μαρτύρια σε αυτό τον καταραμένο τόπο Λες και περιμέναμε τον Πρόδρομο να μας θυμώσει για να πειστούμε πως τα χειρότερα έπονται laquoΜεγάλη Τρίτη συνεχίζονται οι συνομιλίεςraquo έλεγε η επόμενη είδηση Ε βέβαια Πότε θα συνεχίζονταν Την Ανά-σταση Μεγάλη Τρίτη μαζί με το Τροπάριο της Κασσιανής για να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για το μέλλον μιας πόρνης μιας laquoεν πολλαίς αμαρτίαιςraquo περιπεσού-σας γυνής της Κύπρου Η οποία προφανώς δεν δικαιούται να ζητά συγχώρεση Είναι τίποτα η Μαρία η Μαγδαληνή Τα χάπια μου

ΣΚΙΤΣΑ ΠΛΗΝ

10 ΕΝΩΣΙΣΑΦΟΡΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ

1 Φιλιούνται ή είναι η ιδέα μας2 Τι παθιασμένη σκηνή3 Θυμάται ο Αναστασιάδης που θύμωνε στους laquoκινδυνολόγουςraquo τόσους μήνες4 Πότε θα αποχωρήσει ο Αναστα-σιάδης από τον ΔΗΣΥ5 Πότε θα αποχωρήσει ο ΔΗΣΥ από την κυβέρνηση6 Πού χάθηκε ο Άιντα7 Κοτζιάς ή Άιντα Ο Πολίτης δεν δικαιούται να εκφέρει άποψη8 Έφαγε κάρυ στην Ινδία ο Πρόε-δρος ή θα έρθει νηστικός9 Πού χάθηκε η Μαρκουλλή10 Κοντεύουν τα βραβεία του sir Stelios Δυστυχώς ο Αναστασιά-δης και ο Ακιντζί θα πάρουν τον Μίτα11 Καλά δεν κρυώνει η καημένη η Σάβια στο Λουξεμβούργο 12 Ελεγκτής ή Σάβια13 Μακρόν ή Λεπέν14 Γιατί να φύγει ο Πιέρος Θεέ15 Τελικά όπως καταλάβαμε θα κατεβεί ο Αναστασιάδης ο Αβέ-ρωφ ο Νικόλας ο Λιλλήκας οι κάτοχοι αξιογράφων μια ΟΑΔ το ΕΛΑΜ και το ΑΚΕΛ

16 laquoOh oh got one way ticket to the bluesraquo17 Μα ακόμα να ετοιμάσει το πάρτυ ο Πολίτης για τη νίκη του Ερντογάν Αν θυμώσει18 Δηλαδή θα κατεβεί ο Λιλλή-κας ή θα μιλήσει με τους πολίτες πρώτα Πού θα τους βρει19 Γιατί δεν στέλνουν τον Φούλη στο Σαρβάιβορ20 Πιέρο μείνε Νίκο φύγε

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

11ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΚΑΙ ΠΛΗΝ ΚΑΙ ΣΥΝ

laquoMARCHONSraquo

Aux armes citoyensFormez vos bataillons

Όχι πως είμαστε ειδικοί επί των εκλογικών διαδικασιών της Δύσης

αλλά όπως φαίνεται ο Εμανου-έλ Μακρόν θα νικήσει τη Μαρίν

Λεπέν εφόσον θα τον ψηφίσουν οι περισσότεροι από τους ηττημένους

της πρώτης Κυριακής Σαφώς δεν είναι λύση ο Μακρόν Είναι

ένας φιλελεύθερος που διετέλεσε υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας

και προφανώς δεν θα φέρει την αλλαγή ούτε στη χώρα του ούτε

στην Ευρώπη Από την άλλη ούτε η Λεπέν είναι η λύση Από πού

κι ως πού δηλαδή η Γαλλία του laquoΕλευθερία Ισότητα Αδελφότη-ταraquo η Γαλλία του Διαφωτισμού

η Γαλλία της Δημοκρατίας και της Μασσαλλιώτιδας να παραδίδει τα

κλειδιά της στο σκοταδιστικό Εθνι-κό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν

Από πού κι ως πού η Γαλλία του 1789 του Καμύ του Σαρτρ της ντε

Μποβουάρ του Μάη του 1968 να κατρακυλά στο laquoΕθνικό Μέτωποraquo

της Λεπέν Βέβαια έχει κι η Γαλλία τις αμαρ-

τίες της Στη Σενεγάλη στην Αλ-γερία στον Λίβανο στο Βιετνάμ

Και ακόμα να πει ήμαρτον που κερδοσκοπεί (μέχρι σήμερα) από

τις παλιές αποικίες τηςΘέλει όμως σκέψη Τι θα κάνει η

Λεπέν δηλαδή Θα διώξει τους τζι-χαντιστές ή θα φοβίσει όλους τους

μουσουλμάνους Γάλλους και μη Θα αντισταθεί στους τοκογλύφους

ή θα τα κάνει μαντάρα Προς Θεού είπαμε ο Μακρόν

δεν είναι η λύση Αλλά επειδή θα χρειαστεί κι εμείς να απαντήσουμε σε ανάλογα διλήμματα (Μακρόν ή Λεπέν) -ίσως όχι στην Κύπρο αλλά

στην Ελλάδα- θα πρέπει να σκε-φτούμε Ποιος αντιμετωπίζεται

Ο τραπεζίτης ή ο φασίστας Γιατί και οι δυο εχθροί του λαού εί-ναι Άρα τι Να επιστρέψουμε στον

ψυχρό πόλεμο Να βρουν τη λύση οι Γάλλοι Ελευθερία Ισότητα

Αδελφότητα

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειρότερες από τον μέτριο laquoενδιά-μεσο χώροraquo χειρότερες ακόμα και από τον Αναστασιάδη και τον συρ-

φετό του κρίνονται ομάδες που πια μετά βεβαιότητας απέκτησαν

τουρκική συνείδηση Προσέξτε Δεν τους αποκαλούμε Τούρκους

αυτό θα ήταν κομπλιμέντο Οι ομάδες αυτές ή οι άνθρωποι που

τις στελεχώνουν απόκτησαν σιγά σιγά τουρκική συνείδηση

Τι εννούμε Για παράδειγμα μια laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομοσπονδίαraquo ξεκινώντας από το προσωποβιβλίο και συνεχίζο-

ντας σε ταμπέλες ή τοίχους είναι τόσο ανίκανη να αρθρώσει έναν

δικό της λόγο και γιrsquo αυτό προτιμά την laquoασφάλειαraquo της τουρκικής

αφήγησης Τις προάλλες όπως θυμόμαστε

αποφάσισαν να αλλάξουν τις οδούς του Γρίβα με άλλες Πότε

Την παραμονή της 62ης επετείου της ΕΟΚΑ θίγοντας όχι μόνο τον

Γρίβα αλλά όλους τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Τον Αυξεντίου τον

Παλληκαρίδη τον Μάτση τον Κα-ραολή Κι ας μην είχαν τάχα σκο-

πό Άλλαξαν λοιπόν τις οδούς του Γρίβα (αυτός είναι ο μεγαλύτερος

εχθρός της ειρήνης στην Κύπρο) με άλλες οδούς Οδός Τουρκοκύ-πριων αγνοουμένων οδός Θυμά-

των Κοφίνου οδός Σάββα Μένοι-κου οδός Επανενωμένης Κύπρου

Το χειρότερο είναι πως το βίντεο με το οποίο δημοσιοποιούν την

laquoμάγκικηraquo πράξη τους συνοδεύ-ουν κειμενάκια Κυριότερα στην οδό Θυμάτων Κοφίνου γράφουν

το εξής laquoΚοφίνου 1511967 Στο τότε αμιγώς ΤΚ χωριό ο Γρίβας κινητοποίησε μονάδες τεθωρα-κισμένων και πυροβολικού της

Εθνικής Φρουράς λόγω μιας μι-κρής ομάδας οπλοφόρων της ΤΜΤ που παρακώλυαν την κυκλοφορία

Σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και έμειναν άστεγοι 1000raquo Γίνεται

εύκολα αντιληπτή η υιοθέτηση της τουρκικής αφήγησης Αλλά

τόση μιζέρια πια Αυτή είναι η επανάσταση μιας αριστερής κίνη-

σης Αξιοπρέπεια καμιά

ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Στα κατεχόμενα που ίσως να θέλει περισσότερη μαγκιά δεν πήγε η

laquoΑριστερή Κίνηση Θέλουμεν Ομο-σπονδίαraquo να αλλάξει τις οδούς του

κατοχικού καθεστώτος Μια ομάδα Τουρκοκυπρίων όμως αποφάσισε

να αλλάξει κάποιες συμβολικές οδούς Οδός 12ης Ιουνίου Οδός

1ης Αυγούστου Οδός Ιστανμπούλ Οδός Πατρίδας () Οδός Αγκύρης

και πάει λέγοντας Τοποθέτησαν άλλα ονόματα κατά το παράδειγ-μα των Ελληνοκυπρίων Οδός Κω-

στή Αχνιώτη Οδός Μισιαούλη-Κα-βάζογλου Οδός Ουλούς Μπακέρ Οδός Εκ αγνοουμένων και Λεω-

φόρος Ομοσπονδιακής Κύπρου Στο βίντεο βέβαια με το οποίο

δημοσιοποίησαν τα κατορθώματά τους αναγράφονται τα χωριά ή οι

περιοχές στις οποίες άλλαξαν τις οδούς Goumlnyeli Yenikent İnoumlnuuml Meydanı Hamitkoumly Sarayoumlnuuml Όλα ονόματα της κατοχής όλα

τυποποιημένα για να εξυπηρετηθεί η αλλοίωση και η τουρκοποίησηΠέραν του ότι οι Τουρκοκύπριοι

χρειάστηκαν περισσότερα κότσια για να κάνουν τον συγκεκριμέ-

νο ακτιβισμό παρατηρείται ένα σημαντικότατο κοινό στις δύο

δράσεις Η απουσία της λέξης Ε-ΛΕΥ-ΘΕ-ΡΙ-Α Και τούτο είναι

απόλυτα συνειδητό Οι πιτσιρι-κάδες των laquoδύο πλευρώνraquo αδυ-

νατούν να βρουν ένα όραμα που θα οδηγήσει στη λευτεριά τους Προτιμούν την laquoασφάλειαraquo της Ομοσπονδίας εφόσον τα έχουν

βρει οι μεγαλύτεροι Πού καιρός για επαναστάσεις Πού καιρός για δικαιοσύνη δημοκρατία και ελευ-θερία Καλύτερα θα σκέφτονται

να αλλάζουν τις οδούς εκ τους ασφαλούς παρά να ψάξουν τον

τρόπο που θα τους απελευθερώσει από τον στρατό την κατοχή την Τουρκία Αλλά πώς Ένθεν θεω-

ρούν ότι ζει ο Γρίβας και ένθεν δεν τολμούν να δώσουν στις οδούς τα

παλιά και ιστορικά ονόματα Να η μαγκιά Έχει κανένας τα κότσια

ή θα μας κουράζουν πολύ καιρό ακόμα με τις ψευτομαγκιές τους

ΚΟΤΖΙΑΣ ή ΑΪΝΤΑ

Έπεσαν να φάνε τον Κοτζιά επειδή κατήγγειλε τον Άιντα στον ΓΓ

του ΟΗΕ Δεν χάνουν ευκαιρία Σάμπως και είδαμε ποτέ χαΐρι με

τους Ειδικούς Απεσταλμένους των τόσον Γενικών Γραμματέων

του ΟΗΕ και θα δούμε και με τον Άιντα Το τι βλακείες έγραφαν

δεν περιγράφεται Ότι τάχα (μετά την laquoπροδοσίαraquo του Αναστασιάδη τους) μόνο ο Άιντα θέλει λύση Ότι ο Κοτζιάς είναι μπουρλοτιέρης των διαπραγματεύσεων Ότι μπλέκεται

στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας Τόσο τους πείραξε που ειπώθηκε

επιτέλους επίσημα πως ο Άιντα δρα υπέρ της τουρκικής πλευράς Δεν φαινόταν Άλλωστε ποιος δεν

δρούσε υπέρ των Τούρκων και της κατοχής Ο ντε Σότο ή ο Ντάουνερ

Παναγία μου

ΕΡΝΤΟΓΑΝ ή ΑΛ ΣΙΣΙ

Πάντως όπως σημείωνε κι ο Σύμ-βουλος Έκδοσης του Πολίτη στο

ΡΙΚ μάλλον για να δικαιολογή-σει την κατάπτωση της δικής του

εφημερίδας μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όποτε μας συμφέρει

Ήθελε δηλαδή να πει πως από τη μια (εμείς οι απορριπτικοί)

φωνάζουμε για τη δικτατορία του Ερντογάν αλλά από την άλλη δεν

μας ενοχλεί ο Αιγύπτιος αλ Σίσι που δεν κάνει εκλογές επειδή μας

συμφέρει με τα ενεργειακά μαςΦυσικά ο Διονύσης Διονυσίου μέσα στη φλυαρία του παρέλειψε

το γεγονός ότι ο ίδιος ο Πολίτης πανηγύρισε πολλάκις την εξουσία

του Ταγίπ Ερντογάν Παρέλει-ψε επίσης να διερωτηθεί αν ο

Ερντογάν είναι το ίδιο με τον αλ Σίσι ή τον Πούτιν ή τον Νετανιά-χου Παρέλειψε ακόμα μες στην εξυπνάδα του να σκεφτεί γιατί οι αρθρογράφοι της εφημερίδας του

κάνουν τουμπεκί για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο Χρωστά

λοιπόν ακόμα και ο Πολίτης ένα laquoήμαρτονraquo Όχι στους Κύπριους

(αυτούς τους έχουν ξεγράψει προ πολλού) Στους Κούρδους στους

Αλεβίτες στους Σύριους στους μετανάστες Τολμούν

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

12 ΕΝΩΣΙΣ τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ

Το Έρμα

Έκτορος 42πλησίον πύλης Αμμοχώστου

παλιά Λευκωσίαδίπλα στο laquoΑιγαίονraquo

Επικοινωνία 99980574 | 97901821vivliopwleioermagmailcom

Καθημερινά900-1300 | 1600-2000

Σάββατο900-1500

εκτός Κυριακής

Κάθε ΔευτέραΥπαίθριο Σινέ Έρμα

Νέες και παλιές εκδόσεις Βιβλιοπαρουσιάσεις Εκδηλώσεις Συζητήσεις Πα-ζαράκια και άλλα

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

13ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ Του Χρίστου Πέτρου

laquoΤετράστιχα Γrsquoraquo Ο κύριος Πασιαρδής και το laquoσκονισμένο χωριόraquo που περιμένειhellip

Εκδόδηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις laquoΑιγαίονraquo εδώ και λίγες μέρες η ποιητική συλ-λογή του Μιχάλη Πασιαρδή Τετράστιχα Γrsquo Η εν λόγω συλλογή αποτελεί συνέχεια δύο προ-ηγούμενων (Τετράστιχα και Τετράστιχα Βrsquo) στις οποίες ο ποιητής γράφει αυτοτελή τετράστιχα ποιήματα στην κυπριακή μας διάλεκτο γύρω από τον έρωτα τον τόπο μας και την ιστορία του το φως τις εμπειρίες της ζωής τη φύση κά Η ποίηση σε μεγάλο βαθμό ως αυτόνομη

μορφή τέχνης μοιάζει κυρίως από τον μοντερ-νισμό και μετά (αβάν-γκαρντ και υψηλό μο-ντερνισμό) να τραβά έναν δρόμο αυτονόμησης από τη ζωή και τις κοινωνίες των ανθρώπων ασχέτως αν η ίδια (η ποίηση) καμιά φορά ευαγ-γελίζεται πως θέλει να τις εκφράσει Γίνεται όλο και πιο απρόσιτη και εγωκεντρική Θεωρείται ακόμη πως καλή ποίηση είναι αυτή που κατα-φέρνει να ξεπεράσει τον εαυτό της ως προς την τεχνοτροπία τη φόρμα κτλ Μια μάχη δηλα-δή να γραφτεί laquoκαινούργιαraquo ποίηση καινοτό-μα κτλ Στον αγώνα λοιπόν για το ξεπέρασμα του laquoκαινοτόμουraquo οι καλοί μας ποιητές έχουν παραμερίσει τον σκοπό και τη σημασία laquoθρέ-ψης της ψυχήςraquo έχουν διακυρηγμένα μάλιστα πει πολλές φορές πως το δίλημμα όμορφο-ά-σχημο ή καλό-κακό θεωρείται ξεπερασμένοΟ κύριος Πασιαρδής δείχνει πως λειτουργεί

με όρους ξεχασμένους και λησμονημένους που κάτι μου λέει ότι θα τους βρούμε απrsquo ανά-γκη μπροστά μας όταν οι ψευδαισθήσεις τελέ-

ψουν Ο κύριος Πασιαρδής δεν είναι μοντέρνος ούτε μεταμοντέρνος ούτε μεταμεταμοντέρνος ή αντιμεταμοντέρνος Ο κύριος Πασιαρδής είναι ποιητής Αποτελεί συνέχεια μιας laquoτέχνης τα-πεινήςraquo και μιας παράδοσης όχι τόσο επειδή γράφει στη διάλεκτο όπως κανένας άλλος πλέ-ον ή επειδή οι στίχοι του είναι έμμετροι και ομοιοκατάληκτοι (που δεν είναι πάντα) αλλά επειδή αυτό το οποίο φαίνεται πως τον απα-σχολεί είναι το laquoωραίονraquo Το laquoωραίονraquo όπως το εννοούσε ο Παπαδιαμάντης και όχι απλώς όπως ο ίδιος το αντιλαμβάνεται εγωκεντρικά ή έστω υποκειμενικά αλλά το laquoωραίονraquo ως κοι-νός τόπος εύφορος για συναισθήματα και συ-γκινήσειςΟ μεγάλος Μόντης σε μια καταπληκτική

laquoστιγμήraquo του λέει Δεν αλλάζουν αυτά τα πράγματαθα υπάρχει στην άκρια του δρόμουένα μικρό σκονισμένο χωριό που θα μας περιμένει να γεννηθούμεόταν ξαναποφασίσουμεθα υπάρχει πάντα όλη εκείνη η συνέχειαΟ κύριος Πασιαρδής λοιπόν και τα Τετράστι-

χά του είναι αυτό το laquoσκονισμένο χωριόraquo στην άκρια του δρόμου που μας περιμένει Όταν τελειώσει το κυνήγι της laquoκαινοτομίαςraquo και της ποίησης laquoπου θέλει να ξεπεράσει την ποίησηraquo και όταν στραφούν τα βλέμματα στο laquoωραίονraquo και το ουσιώδες τότε θα τον δούμε μπροστά μας ως μορφή από το μέλλον Καλοτάξιδο λοι-πόν και καλοδιάβαστο

Τα Τετράστιχα Γrsquo όπως επίσης και τα πλείστα βιβλία του Μιχάλη Πασι-αρδή καθώς και όλα τα βιβλία των εκδόσεων Αιγαίον μπορείτε να τα βρείτε στο ολοκαινούργιο Βιβλιοπω-

λείον - Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo που βρίσκεται στην παλιά Λευκωσία και στην οδό Έκτορος 42 δίπλα από το laquoΑιγαίονraquo Εκεί εκτός από καφέδες και άλλα πόσιμα μπο-ρείτε να δείτε και τις τελευταίες εκδό-σεις μα και τις κλασικές να συζητή-

σετε να ανταμώσετε με ενδιαφέροντες ανθρώπους και -πού ξέρετε- αν στα-θείτε τυχεροί μπορεί να σας αφιερώ-

σει τα βιβλία του αυτοπροσώπως ο αυθεντικός και ανεκτίμητος

Μιχάλης Πασιαρδής

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

14 ΕΝΩΣΙΣΓΛΩΣΣΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΗΘΙΚΑ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ Της Ιλιάνας Κουλαφέτη

laquoΜε τη γλώσσα ο άνθρωπος αιχμαλωτίζει το σύμπανraquo

Όταν ο Σεφέρης έγραφε στις Δοκιμές για την ελληνική γλώσσα τον ενδιέφερε να γίνει κατα-νοητό ένα πράγμα η αξία και η συνέχιση της ελληνικής γλώσσας ως κάτι ενιαίο Χωρίς τη δι-άκριση σε καθαρεύουσα δημοτική νεοελληνι-κή κοκ Η γλώσσα υπάρχει για να εξυπηρετεί δύο σκοπούς Αφrsquo ενός υπάρχει η χρηστική της ουσία η εξυπηρέτηση δηλαδή της μετάδο-σης μηνυμάτων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Ωστόσο δεν μπορεί η γλώσσα να εξυπη-ρετεί μόνο τη μεταξύ μας επικοινωνία χωρίς να ξεσηκώνει συναισθήματα Δεν θα σταθούμε όμως στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας δοκι-μιακά καθώς τα αυτονόητα μπορούν να παρα-λείπονται Αφορμώμενοι όμως από το Γκιαγκ του Παπαμάρκου μας ενδιαφέρει η χρήση της ντοπιολαλιάς στην πεζογραφία αποδεικνύ-οντας αυτό το ενιαίο της ελληνικής γλώσσας Ο συγγραφέας επιλέγει να μιλήσει διαλεκτι-

κά Στις οχτώ ιστορίες και μία παραλογή δεν θα βρει κανείς αυτό που ονομάζουμε laquoκοινή νεο-ελληνικήraquo Ο ίδιος διαλέγει στοχευμένα να με-ταφέρει τις ιστορίες των αντιηρώων της Μικρα-σιατικής Καταστροφής μέσω της αρβανίτικης διαλέκτου Μια σειρά από νέους πεζογράφους δεν εκφράζονται μέσω της δικής τους γλώσσας αλλά της laquoγλώσσαςraquo που διαμορφώνεται στις άκρες του Ελληνισμού όπως το επέλεξε η Σα-πφώ ο Παπαδιαμάντης ο Βαλτινός Η επιλο-γή της διαλέκτου στη λογοτεχνία εξυπηρετεί το συναίσθημα Οι ντοπιολαλιές των ηρώων συγκλονίζουν

Καταφέρνουν να εκφράσουν τη συνείδηση και την ιστορική απεραντοσύνη της κάθε κοινότη-

τας ξεχωριστά Και έτσι με αυτόν τον τρόπο η μητρική γλώσσα με τη μορφή της τοπικής δι-αλέκτου συνδέεται άρρηκτα με τον τόπο που μας γέννησε Στους φτωχούς και αμόρφωτους πρωταγωνιστές του Γκιαγκ βρίσκει υπόσταση ένας άλλος κόσμος μακριά από την επιτηδευ-μένη τέχνη του λόγου Μιλούν βρίζουν κατα-ριούνται ερωτεύονται εκδικούνται μέσα από την προφορική βιωματική και συγκινησιακή πλευρά της γλώσσας που τους μεγάλωσε Οι ήρωές του είναι αντιήρωες Είναι βασανι-

σμένοι αμόρφωτοι τυραννισμένοι Βρίσκονται στην άλλη πλευρά μιας πολεμικής ιστορίας στην πλευρά των όπλων Κι όμως ακόμη κι έτσι είναι και οι ίδιοι θύματα Η λαϊκή ψυχή και τα laquoντέρτιαraquo της μπορούν να εκφραστούν μόνο μέσω της διαλέκτου τους Έτσι το σύμπαν το δικό τους γίνεται βίωμα του αναγνώστηΟ ελληνικός προφορικός λόγος κοντά στο αρ-

βανίτικο ιδίωμα ακούγεται σαν δημοτικό τρα-γούδι κατακερματισμένο Η τοπική διάλεκτος δεν έρχεται για να κλονίσει την εθνική κυρι-αρχία μίας και μόνο νεοελληνικής Αντιθέτως έρχεται για να συνυφάνει την ετερογένεια της ενιαίας ελληνικής γλώσσας να σκιαγραφή-σει τον τόπο που μας γέννησε να δηλώσει τα ιδιαίτερα κοινωνικά του χαρακτηριστικά και να ξεπεράσει τη χρηστική της αξία εκφράζοντας τη συγκινησιακή της πλευρά Με την ντοπιολαλιά η ιστορία ανακαλείται

δρα και εξιστορείται διά του στόματος των πρω-ταγωνιστών Προσθέτουν χρώμα και ποικιλία στην εθνική γλώσσα Είναι αναγκαίες εξάλλου για να αναβιώσουν τον ξεχασμένο και laquoπαρα-

κατιανόraquo χωροχρόνο της υπαίθρου Αποτελούν το απαραίτητο συστατικό της διαχρονικής ελ-ληνικής παρουσίας αποκρυσταλλώνοντας τις ιδιαίτερες πεποιθήσεις το συναισθηματικό υπόβαθρο τους άγραφους ηθικούς κανόνες της τιμής και τη συνείδηση της ταυτότητας και της μοίρας του λαού Η ντοπιολαλιά δεν προσπαθεί να δυσκολέ-

ψει ούτε αποτελεί πειραματική γραφή Αφήνει απλώς την ιστορία να ενσαρκωθεί έναρθρα

Υστερόγραφο Προς αποφυγή παρεξηγήσεων και προτού προλάβουν οι απανταχού νεοκύ-πριοι να ενστερνιστούν το εν λόγω άρθρο όχι σε καμία των περιπτώσεων δεν επικροτούνται όσοι χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο ως αυτοσκοπό απλώς και μόνο για να πείσουν πως αυτή είναι η γλώσσα μας Έτσι τα οποια-δήποτε δημοσιεύματα επιλέγουν να ομιλήσουν κυπριακά απλώς επειδή το θεωρούν laquoαντί-στασηraquo στην laquoεπιβολή της νεοελληνικήςraquo εκφράζοντας έμμεσα την απύθμενη απέχθεια στη γλώσσα που μας χάρισαν οι αμμουδιές του Ομήρου αποτυγχάνουν Και όχι επειδή δεν οφείλουμε να διατηρούμε ή να αναπαράγουμε γραπτώς την κυπριακή διάλεκτο ή επειδή δεν είναι laquoωραίαraquo αλλά επειδή οι ίδιοι απέχουν χι-λιόμετρα από το να εκφράσουν μέσω της χρή-σης της τις εξομολογήσεις τις αναμνήσεις και το είναι του πολιτισμού της Ας αφήσουμε τον εθνικό Μιχαηλίδη τον ειδυλλιακό Λιπέρτη τον ερωτικό Πασιαρδή και τα υπέροχα δημο-τικά μας τραγούδια να αναδείξουν ανεπιτή-δευτα τον ψυχισμό της Κύπρου

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

15ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑΤου Σιλουανού Νικολάου

ΕΟΚΑ ή laquoFast and Furiousraquo

[hellip] Όμως είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα πρέπει να

είναι μια μέρα το έπαθλο για νεκρούς και ζώντες Να γίνει

η Κύπρος ελληνική και να ζή-σει ελεύθερη κι ευτυχισμένη Ο αγώνας δεν είναι πάρε-δώ-σε Κι όσοι επιζήσουν ας μην

αναμένουν ή ακόμα πιο χειρότερο ας μην επιδιώξουν άλλες ανταμοιβές κι αξιώμα-

τα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα δεν εξαργυρώνονται Και πάνω απrsquo όλα δεν πρέπει

να ξεχνούμε ότι η αγάπη κι η ομόνοια είναι καθήκον και

χρέος προς την πατρίδα

Γρηγόρης Αυξεντίου απευθυνόμενος

στους συντρόφους του τα Χριστούγεννα του 1956

Γελοίο ή ανήκουστο το ερώτη-μα του τίτλου θα έλεγε κανείς καθώς πώς μπορεί να συγκρι-θεί μια ταινία που βασίζεται σε μια ψεύτικη ιστορία με έναν πραγματικό αγώνα που έγινε στην Κύπρο ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό και για την Ένωση με την Ελ-λάδα Όμως δεν θα καταπιαστούμε

με την άμεση σύγκριση των δύο μερών που αναφέρει το πιο πάνω ερώτημα έτσι κι αλ-λιώς η ΕΟΚΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα Αυτό που θα μπορούσαμε να εξε-τάσουμε όμως είναι ποιο από τα δύο ΕΟΚΑ και laquoFast and Furiousraquo αγγίζει τον σημερι-νό Έλληνα της Κύπρου Ποιες από τις δύο περιπτώσεις αγ-γίζουν τις καρδιές μας μας δίνουν πραγματικά νοήμα-τα και καθορίζουν το μέλλον μπροστά μας Ποιο από τα

δύο γίνεται η πραγματικότητά μας και ποιο μας καθορίζει στον τρόπο του βίου μας Το ερώτημα λοιπόν έχει

τεθεί Μας καθορίζει η ανύ-ψωση της ανθρώπινης ύπαρ-ξης από τον θρυλικό αγώνα της ΕΟΚΑ ο χορός του Παλ-ληκαρίδη λίγα λεπτά πριν τον θάνατό του το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξεντίου μπρο-στά στο ολοκαύτωμα από τον Άγγλο δυνάστη το laquoΜάστρε μου πεθαίνω ndash Ζήτω η Ελ-λάςraquo του Μιχαήλ Γιωργάλλα ή μας καθορίζουν τα laquoαμερι-κανικά επιτεύγματαraquo για προ-τεραιότητα στην οικογένεια που προσπαθεί το τελευταίο laquoFast and Furiousraquo να περά-σει στους τηλεθεατές Σε έναν κόσμο που εκστασι-

άζεται από τα εξωτερικά φαι-νόμενα της εικόνας των ευ-φάνταστων πυροτεχνημάτων και των laquoμάγκικωνraquo χαρακτή-ρων των ταινιών δεν μένει πο-λύς χώρος για την παραμικρή υποψία για το τι σε αυτόν τον τόπο (τουλάχιστον) ανύψωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που αγνόησε τον ίδιο τον θά-νατο μπροστά στην ελευθερία του ανθρώπου να αποφασί-ζει και να είναι διαφεντευτής στον τόπο του κατά τον Μά-τση Είναι άξιο απορίας τούτος ο

λαός σε ποια πραγματικότητα ζει όταν οι ίδιοι οι πολιτικοί του έγιναν εκτελεστές διατα-γών από τουρκικά καθεστώτα πριν καν από την εφαρμογή της ΔΔΟ όταν στην καθημε-ρινή συζήτησή του είναι κά-ποιος Χανταπάκης που μετά από το τέλος του τηλεπαιχνι-διού δεν θα υπάρχει καν στη μνήμη του Η αλήθεια όμως

είναι ότι δεν ζει σε κάποια πραγματικότητα αλλά σε μια επίπλαστη πραγματικότητα η οποία χρυσώνει το χάπι της ζωής αγνοώντας τα ουσιώδη και τα καίρια Είναι σημαντικό βέβαια

να αναφερθεί ότι για τη γενι-κή αποχαύνωση μηδενικού προβληματισμού οφείλεται και ένας μηδενισμός στα πά-ντα Ένα από αυτά είναι και το σύστημα και τα πολιτικά κόμματα Οι πολίτες βλέ-ποντας τα κόμματα να κατα-σπαράζουν τον ίδιο τον λαό για τα συμφέροντα των λίγων και έχοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα αγνοούν Αυτή όμως η άρνηση παρrsquo όλο που φαινομενικά είναι θε-τική εν τούτοις οδηγεί σε μια γενική αδιαφορία στα κοινά έχοντας ως αποτέλεσμα την παντελή απομάκρυνση λαού και πολιτικής ηγεσίας Γιrsquo αυτούς βέβαια που ακόμη τουλάχιστον ψηφίζουν αυτό έχει επίπτωση στην ίδια τους την ψήφο καθώς τα κριτήρια ψήφου τους δεν έχουν να κά-νουν με κριτήρια ενδιαφέρο-ντος για το κοινό καλό αλλά μάλλον για την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και εξασφάλιση ημετέρων Αυτό όλο το σκηνικό λοι-

πόν έχει ως συνέπεια των αποξένωση του λαού από τον ίδιο του τον τόπο την άγνοιά του για τα κοινά και την ανύ-ψωση πλέον ξένων laquoαρχών και αξιώνraquo που καμιά σχέση έχουν με την ίδια τη ζωή τους και οδηγούν μάλλον σε έναν λαό που πιθηκίζει ότι ξένο αγνοώντας και υποτιμώντας την ίδια του την παράδοση

Μια γλυκειά νότα τσογλανιάς

Του Βελούχη Αρειώτη

Με τους Κρητικούς έχω ήδη ndash εξαιρουμένων των πνευματικών ndash αιμάτινους δεσμούςΓια τους κριτικούς πάσης φύσεως χέστη-

κα παντοιοτρόπωςΑν ως Ενωτικοί παραχωρούμε ασμένως

την πλειοδοσία της σημειολογίας μας στην ρίζα καθίσταται αυτομάτως αδύνατον να προχωρήσουμε χωρίς αυτό που θα ονομά-ζαμε laquoκαύλα της δεκαετίας του 1980raquo όσοι είχαμε την τύχη να συλληφθούμε εν τω μέσω της προηγουμένης δεκαετίαςΑς μας επιτρέψουν οι καιροί ένα ποτήρι

ίσως και περισσότερα ως κατευόδιο ενός ανθρώπου που πέταξε από πάνω μας τον βαρύ μανδύα του καθωσπρεπισμού τότε που μας δώρισε τις πρώτες ροκ στιγμές στην γκρίζα ζωή της χειμαζομένης επαρ-χίας που μας πρόσφερε τα πρώτα σκασι-αρχεία για να χαρούμε την Κουλάρα του αγκαλιά με την κουλαμάρα του ως κινημα-τογραφική προέκταση της δικής μας που μας έχωσε στο στόμα ατάκες βλάσφημες στο καλοσιδερωμένο τοπίο των συνοικια-κών μας σχολείωνΚάποτε οι άνθρωποι φλέρταραν με την

ισορροπία Μετά εφευρέθηκε το laquoπολιτι-κώς ορθόνraquoΚαλό ταξίδι Στάθη Ψάλτη

Εις μνήμηνΣτάθη Ψάλτη

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

16 ΕΝΩΣΙΣΙΣΤΟΡΙΑ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Μικρή απάντηση στον Ανδρέα Χριστοφή (Εκ βαθέων Ένωσις τεύχος 27)

Της Χάρης Ν Σπανού

Οι περιπέτειες της Ιστορίας ως επιστήμης στην Κύπρο του 21ου αιώνα ίσως να είναι πολύ με-γαλύτερες από αυτές τις οποίες υπαινίσσεται ο Ανδρέας Χριστοφή στο κείμενό τουlaquoΗ ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και πιο

συγκεκριμένα του τμήματος Ιστορίας και Αρχαι-ολογίας συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη εγχώριας γενιάς ιστορικών οι οποίοι έχοντας καταρτιστεί κατάλληλα καλούνται να αναδεί-ξουν μέσω της έρευνας νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορι-ογραφίαraquoΣτο παρόν κείμενο-νύξη ανησυχώ ότι κατά τα

φαινόμενα η πλειονότητα των νεοσσών πτυχι-ούχων του εγχώριου και των αλλοδαπών πανε-πιστημίων χαρακτηρίζεται από μiα πρωτόφα-ντη αν-ιστορική αμετροέπειαΘα επιχειρήσω να υποστηρίξω τον ισχυρισμό

μου συνοπτικά με τέσσερα επιχειρήματα συν ένα σχόλιο1) Απαντούν οι φιλόλογοι και οι ιστοριοδίφες τους οποίους αν διαβάσει κανείς θα ανακα-λύψει ότι τους οφείλει περισσότερα από laquoπολ-λά γιατί η αγάπη τους για την Ιστορία αν μη τι άλλο διέσωσε σημαντικά τεκμήρια για μαςraquo κυρίως τους και μας οφείλετε όχι θαυμασμό αλλά μείζον Έργο Επιπλέον επειδή οι ιστο-ρικοί και η ιστορική μεθοδολογία είναι η κο-ρωνίδα των ισχυρισμών στο αναφερθέν άρθρο θα αναφερθώ σε τρεις ανόμοιους ερευνητές του 20ού αιώνα οι οποίοι μεταξύ άλλων έρ-γων μας παρέδωσαν και ιστορικό έργο α) τον Κυριάκο Χατζηιωάννου και ένα από τα μνη-μειώδη έργα του Η αρχαία Κύπρος εις τας ελλη-νικάς πηγάς β) τον Θεόδωρο Παπαδόπουλο ο οποίος ειρήσθω μετανάστευσε την περίοδο της Παλμεροκρατίας στο τότε Βελγικό Κογκό όπου εργάστηκε (1939-1945) σε μεταλλευτική εταιρεία έμαθε ταυτόχρονα τις γλώσσες των ιθαγενών ιδιαιτέρως δε τη Σουαχίλι και γ) τον Κώστα Κύρρη ένα από τα έργα του οποίου κρίνεται ως μείζον Το Βυζάντιον κατά τον 14ον αιώναν2) Είστε ακριβής όταν σημειώνετε ότι laquoβρισκό-μαστε σε μία νέα ιστορική περίοδο όπου η δι-

άχυση της γνώσης [hellip] είναι πολύ πιο εύκολη και η επαφή με τις ιστορικές σπουδές πιο προσι-τήraquo Πέρα από την επιφάνεια της επισήμανσής σας σε βάθος ασχολήθηκαν με αυτά τα ζητή-ματα στο πρόσφατο βιβλίο τους The History Manifesto (Cambridge University Press 2014) οι Jo Guildi και David Armitage Αντι-γράφω σε δική μου μετάφραση laquohellipπαραθέτουμε τα αίτια για τα οποία αυτές οι

θεωρήσεις της ανθρώπινης φύσης ως στατικής όχι ιστορικής είναι περιορισμένες Δίνουμε το περίγραμμα μιας εναλλακτικής προσέγγισης του μέλλοντος και συστήνουμε τρεις τρόπους σκέψης για το μέλλον στις οποίες νομίζουμε ότι η καλή ιστορία τα καταφέρνει καλά μελετά διαδικασίες οι οποίες παίρνουν μακρύ χρόνο για να ξεδιπλω-θούν αμφισβητεί λανθασμένους μύθους για το μέλλον και συζητά για την πηγή (προέλευση) των δεδομένων και ανατρέχει σε πολλά και διαφο-ρετικά είδη και πηγές δεδομένων από διαφορε-τικές οπτικές για το πώς ήταν το παρελθόν και το μέλλον ή και πώς ακόμη βιώνονται από ποικί-λους και διαφορετικούς δρώντες (actors)raquo3) Η διάχυση της γνώσης και της επιστημο-σύνης είναι ένας διαφημιστικός μύθος των πανεπιστημίων για να πουλήσουν το προϊόν τους τον οποίον laquoπιστεύουνraquo οι αφελείς και ανύποπτοι πολίτες Ας αποφύγω τους αφορι-σμούς παραθέτοντας ένα απόσπασμα από τους Victor Davis Hanson και John Heath στο βιβλίο τους Ποίος σκότωσε τον Όμηρο (εκδ Κάκτος 1999) laquoΓια τους Έλληνες η έρευνα και η απόκτηση

γνώσης καθαυτή πρέπει να παραμένουν χωρι-στά τόσο από τη θρησκευτική όσο και από την πολιτική εξουσία Για τους Έλληνες η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών η αφηρημένη και λογική έρευ-να για τον φυσικό και υλικό κόσμο κι η επιδίωξη της γνώσης χάρη της γνώσης δημιουργούν ένα δυναμικό που είναι ταυτοχρόνα μεγαλοφυές και τρομακτικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου πολιτισμού Ο χορός των Θηβαίων γερόντων σε μια θριαμβευτική ωδή τραγουδάει για την πρό-οδο της τεχνολογίας και για την κυριαρχία της πάνω στη φύση Πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώ-που δεινότερον πέλειraquo Η ιδέα ότι ο άνθρωπος με την αλαζονεία του

μπορεί να γεννήσει δεινά και να αυτοπαγιδευ-τεί είναι πράγματι αρχαία Αλλά οι ιστορικοί αναμένουμε να κατανοούν το παρελθόν καλύ-τερα από άλλους και να δύνανται να υπερβούν επιταγές της laquoμόδαςraquo όπως τη μονομανία με τα κάθε λογής laquoαρχείαraquo Ας μας επιτραπεί να μην καταπίνουμε αυτούσια την πλάνη ότι η ιστο-ρική επιστήμη συγκροτείται και γράφεται με μόνη πηγή την εμμονική μελέτη ενός αρχείου αφού μοιάζει σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι το νόημα της ζωής ενός ανθρώπου μπορεί να συ-ναχθεί από τη μελέτη των καταχωρήσεων μιας ατζέντας 4) Πράγματι το ζήτημα του διαχωρισμού της Ιστορίας από τις άλλες συγγενείς επιστήμες έχει ενδιαφέρον Πολύ φοβάμαι ότι πρωτίστως το ενδιαφέρον δεν είναι επιστημονικό ή επι-στημολογικό Το ενδεχόμενο η συζήτηση να διεξάγεται εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμά-των όχι για τον γάιδαρο αλλά για το σαμάρι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπrsquo όψιν Στην τρέχουσα εποχή η laquoθέσηraquo (ο ρόλος) της Ιστορί-ας δέχεται όπως και πολλές άλλες επιστήμες την laquoπίεσηraquo των νεώτερων επιστημών υπό την αύρα της επέλασης μιας νέας επιστημοσύνης η οποία επικοινωνεί άρτια με τις αγορές Όμως εμείς έχουμε την υποχρέωση να υπερβαίνουμε τα συντεχνιακά ζητήματα και να ανατρέχουμε σε ερευνητές με βάση το έργο τους εφrsquo όσον βοηθούν το εγχείρημα κατανόησης του παρελ-θόντος και του παρόντος Κόσμου Οπότε ναι μελετούμε έργα ιστορικών ανθρωπολόγων πο-λιτικών επιστημόνων φιλοσόφων και δημοσιο-γράφων χωρίς καμία ενοχή 5) Το ζήτημα της ιστορικής παιδείας στη δη-μόσια εκπαίδευση και τη δημόσια σφαίρα δεν είναι ζήτημα στο οποίο οι μόνοι αρμόδιοι είναι laquoοι ιστορικοί της ακρίβειαςraquo Οι κοινωνίες συλ-λογικά μέσα από πολιτικούς θεσμούς και δι-αδικασίες αποφαίνονται σχεδιάζουν και επα-ναδιαπραγματεύονται τα θέματα αυτάΠροσωπικά δεν υποφέρω από κανένα σύν-

δρομο υποχρεωτικής επιλογής στο πλαστό δίστρατο Ηρόδοτος ή Θουκυδίδης Όμως υποψιάζομαι ότι τον Θουκυδίδη φαίνεται ότι πολλοί () τον διαβάζουν αλλά ελάχιστοι τον συναισθάνονταιhellip

Μια απάντηση για την Ιστορία

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

17ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

laquoΕπαναπροσδιορισμόςraquo Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Η ιστορική συγκυρία που διανύουμε χαρακτη-ρίζεται από ένα σύνολο μεταβολών και ανακα-τατάξεων σε δομές εκφάνσεις και μέχρι πρό-τινος σταθερές του ανθρώπινου βιου Αφενός η οικολογική και δημογραφική κρίση οι κο-σμοϊστορικές αλλαγές στο επίπεδο της γεωπο-λιτικής και της οικονομικής ισχύος η κυριαρ-χία του οικονομισμού η εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης και της εργασίας η απουσία της πολιτικής από τη λήψη αποφάσεων είναι μόνο μερικές από τις εκφάνσεις της κρίσης με την ευρύτερή της έννοια Αφετέρου η εξέλιξη της τεχνολογίας η νέα διάσταση του κυβερνοχώ-ρου και τα επακόλουθά τους είναι μερικές από τις εξελίξεις και τις νέες πραγματικότητες που καλούμαστε να συνηθίσουμε και να ζήσουμε μrsquo αυτέςΣε αυτό λοιπόν το σύνθετο και πολύπλοκο

σκηνικό ο Ελληνισμός που τις τελευταίες δε-καετίες μπήκε για τα καλά σε υπαρξιακές περι-πέτειες καλείται να εφεύρει έναν τρόπο υπέρ-βασης της παρακμής η οποία αποτελεί αιτία και αποτέλεσμα της κρίσης ταυτότητας και της έλλειψης συνολικού οράματος και συλλογικής προσδοκίαςΕκ των πραγμάτων συνεπώς η αναζήτηση και

θεμελίωση μιας πρότασης προς την κατεύθυν-ση επιούσιας υπαρξιακής εξασφάλισης του Ελ-ληνισμού στο παρόν και στο μέλλον προϋπο-

θέτει αφενός τη χαρτογράφηση της παροντικής συγκυρίας και την αποσαφήνιση των ιστορικών και άλλων επιλογών που έβαλαν ένα ολόκληρο έθνος σε τροχιά βαθιάς ταυτοτικής κρίσης Αφε-τέρου τον εντοπισμό τρόπων και τόπων laquoεπανα-προσδιορισμούraquo του συλλογικού μας είναι την αναζήτηση και εξεύρεση δηλαδή αυτού που ο Σεφέρης όριζε ποιητικά ως το laquoπρώτο σπέρμα για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμαraquoΣτο πλαίσιο της προβληματικής αυτής το βι-

βλιοπωλείο laquoΈρμαraquo οργανώνει έναν κύκλο δι-αλέξεων-συζητήσεων που κάθε μια απrsquo αυτές θα έχει ως αντικείμενό της ένα κομβικό για την

ελληνική ταυτότητα ζήτημα το οποίο μοιάζει ακριβώς στην παρούσα στιγμή να χρήζει επα-ναπροσδιορισμού και επανανοηματοδότησης Η γλώσσα ως εργαλείο συγκρότησης ή αποδό-μησης της εθνικής συλλογικότητας ή ως αξία οι διάφοροι κλάδοι της τέχνης ως αντανάκλαση και στοιχείο διαμόρφωσης της ιδιοπροσωπίας μας η θρησκεία ως συνολικός κώδικας αξιών και κοσμοαντίληψης η ιστορία επίσης ως αξία μνήμης η παιδεία κάΟι διαλέξεις θα πραγματοποιούνται από προ-

σωπικότητες οι οποίες καθεμιά στον τομέα της -που προφανώς θα σχετίζεται με το αντικείμενο της εκάστοτε διάλεξης- έχει να επιδείξει μια βαθιά και πολύχρονη ενασχόληση Ο χώρος διεξαγωγής των διαλέξεων θα είναι το βιβλιο-πωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία) ενώ σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή χώρου αυ-τός θα ανακοινώνεται εγκαίρως Τέλος κάθε διάλεξη θα αναρτάται σε βίντεο στο διαδίκτυο (Youtube και αλλού)

Προγραμματισμένες διαλέξειςΓιώργος Καραμπελιάς laquoΤαυτότητα και ελ-ληνισμός στον 21ο αιώνα ndash Πραγματικό-τητες και προοπτικέςraquo | 12 Μαΐου 2017 (Παρασκευή) και ώρα 1900 στο βιβλιοπωλείο laquoΈρμαraquo (Έκτορος 42 Λευκωσία)

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ-ΚΑΦΕΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟΝ laquoΤο Έρμαraquo

Κύκλος ΔιαλέξεωνlaquoΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣraquo

Η ελληνικότητα ως ταυτότητα και ως κοσμοαντίληψη στον 21ο αιώνα

Πρώτη ΔιάλεξηΓιώργος Καραμπελιάς

laquoΤαυτότητα και Eλληνισμός στον 21ο αιώναΠραγματικότητες και προοπτικέςraquo

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 στις 1900Βιβλιοπωλείον-Καφεαναγνωστήριον laquoΤο Έρμαraquo

Έκτορος 42 πλησίον πύλης Αμμοχώστου παλιά Λευκωσία

Πληροφορίεςvivliopwleioermagmailcom

97901821 | 99980574

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

18 ΕΝΩΣΙΣΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΟΥΝ ΤΖΟΥΤου Άντη Λοΐζου

Σοβαρότητα και φαιδρότητα στο Κυπριακό και αλλαγή στρατηγικής

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα σειρά παρα-βιάσεων απειλών εκβιασμών και έμπρακτων προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας στα χω-ρικά ύδατα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου του Δικαίου της Θάλασσας και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ Οι εν λόγω εκβιασμοί απειλές προκλήσεις και παραβιάσεις δεν είναι ένα καινούργιο γεγονός αλλά ένας νέος κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα των όμοιων τουρκικών ενεργειών κατά της Κυπρι-ακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν Σημαντικά στοιχεία και παραλήψεις που συ-νέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση των εν λόγω τουρκικών ενεργειών είναι1 Η ανοχή απέναντι στις τουρκικές προκλή-σεις εκβιασμούς και παραβιάσεις από τις κυ-βερνήσεις της ΚΔ ιδιαίτερα αυτές του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που συνέβαλε στην εξαγρίωση του τουρκικού θηρίου2 Η σταδιακή υποβάθμιση της ισχύος της ΕΦ με τις δραστικές μειώσεις των εξοπλισμών της την ούτω καλούμενη αναδιοργάνωση της ΕΦ και τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες που έγινε από μικρόνοες φιλόδο-ξους οσφυοκάμπτες και ανεπάγγελτους αξιω-ματικούς ανίκανους να ορθώσουν το όσο τους απέμεινε ηθικό ανάστημα και προτάσσοντας το υπόλοιπο του επαγγελματισμού τους να αμ-φισβητήσουν και να ανατρέψουν τις ψηφοθηρι-κές αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας

και του υπουργού Άμυνας Φωκαΐδη3 Η κατάργηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και οι συνδυασμένες ασκή-σεις (Τοξότης Νικηφόρος Δήμητρα και άλλες) με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις καθώς και η αδυναμία της ΕΦ να αποτελέσει δύναμη απο-τροπής κατά της Τουρκίας4 Οι έμπλεες φαιδρότητας και καυχησιολογι-κές δηλώσεις των υπουργών Άμυνας και Εξωτε-ρικών της ΚΔ κατά των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων που είναι έπεα πτερόεντα και προκαλούν τον γέλωτα και την εκτράχυν-ση των Τούρκων οι οποίοι αυξάνουν σε αριθμό και ένταση τις προκλήσεις τους5 Η αποδυνάμωση όλων σχεδόν των παραγό-ντων ισχύος (οικονομία διπλωματία πληθυ-σμός ένοπλες δυνάμεις κυβερνοδυνατότητες στρατηγικές πληροφορίες κτλ) της ΚΔ6 Η πλήρης αποστασιοποίηση της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και η παντελής τοποθέτησή της στο πλευρό της ΚΔ και παράλληλα η μη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην τουρκική αποθράσυνση ενώ η Τουρκία συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ΚΔ Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η ΕΕ υπο-στηρίζει την Τουρκία στο Κυπριακό7 Η μη τοποθέτηση των laquoσυμμάχωνraquo της ΚΔ έστω και μέσω ανακοινώσεων στο πλευρό της Κύπρου με ταυτόχρονη καταδίκη των τουρκι-κών προκλήσεων Σε αυτές τις συμμαχίες τις οποίες πλειστάκις έχει επικαλεστεί με υπερη-

φάνεια ο υπουργός της Άμυνας φαίνεται ότι δεν πρέπει να επενδύουμε γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα βρεθούμε προ εκπλήξεως8 Η υποτονική στάση των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλίου επί ουσιαστικών θεμάτων και δη επί του εθνικού θέματος και της επιχει-ρησιακής υποβάθμισης της Εθνικής Φρουράς Από αυτήν τη στάση των πολιτικών κομμάτων διαφαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα με την οποίαν αντιμετωπίζουν την ΕΦΟι επερχόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκο-

λοι για την ΚΔ και ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο αφrsquo ενός θα πιέζει την ΚΔ ως την αδύνατη πλευρά για επι-πλέον υποχωρήσεις και η Τουρκία με το ψευ-δοκράτος αφrsquo ετέρου θα εντείνουν τις πιέσεις και τις προκλήσεις τους προς την πλευρά μας η οποία δεν έχει σχέδιο βήταΜε έναν χρονικό ορίζοντα δέκα μηνών μέχρι

τις προεδρικές εκλογές επιβάλλεται όπως οι υποψήφιοι όποιοι κι αν είναι να μην αρχί-σουν την εξαγγελία υποχωρήσεων προς κέρδος ψηφοφόρων από κόμματα που υποστηρίζουν υποχωρητική πολιτική στο Κυπριακό μη απο-κλειόμενης μιας επιφανειακής και εικονικής σημασίας προς την ΕΦ και μάλιστα από τον ΔΗΣΥ και το Προεδρικό Παλιό το έργοhellipΤέλος πρέπει να εμπεδωθεί σε όλους κυβέρ-

νηση και κόμματα ότι με την ασφάλεια και τη διάσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

19ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοινή επιχείρηση απόδρασης

Από το 1956 έως και το 1962 οι αντάρτες του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) χτύπα-γαν με βόμβες τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη βόρεια Ιρλανδία Η περίοδος αυτή που έμεινε γνωστή ως η εποχή του laquoBorder Campaignraquo (Εκστρατεία των Συνόρων) συνέπε-σε χρονικά με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων ενάντια στη Βρετανική Αποικιοκρα-τία Ο στόχος των Ιρλανδών και Κυπρίων ανταρ-τών υπήρξε κοινός οι Βρετανοί Οι μεν ζήταγαν ανεξαρτησία οι δε αυτοδιάθεση και Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα Και τους δύο προσπάθησε να αιματοκυλίσει ο στρατάρχης Sir John Harting ο οποίος το 1955 είχε διοριστεί Κυβερνήτης της Κύπρου

Κύπριοι στις φυλακές υψίστου ασφαλείας

Κατά την τετραετία του αγώνα της ΕΟΚΑ περίπου 3300 Έλληνες φυλακίστηκαν για μήνες ή χρόνια στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας στο φρού-ριο της Κερύνειας και στα ειδικά στρατόπεδα συ-γκέντρωσης της Κοκκινοτριμιθιάς της Πύλας του Μάμμαρι και του Πολέμι Έντεκα γνωστές αποδράσεις πραγματοποιήθηκαν κάτι το οποίο προκαλούσε πονοκέφαλο στις αποικιοκρατικές αρχές Καθώς οι φυλακές γέμιζαν οι Βρετανοί μετέφεραν μερικούς κρατούμενους σε φυλακές της Αγγλίας και της Σκωτίας Στις 27 Αυγούστου 1956 11 αγωνιστές της

ΕΟΚΑ μεταφέρθηκαν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ήταν οι Ρένος Κυριακίδης Πέτρος Στυλιανού Γεώργιος Σκοτεινός Δημήτρης Φιλιαστίδης και Λοΐζος Χατζηλοΐζου Οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν το ίδιο βράδυ

στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο και τοποθετήθηκαν στην πτέρυγα των βαρυποινι-τών αφού το βρετανικό καθεστώς δεν τους ανα-γνώρισε ως πολιτικούς κρατούμενους

laquoΕίμαι παρά τω πλευρώ σας Είμαι Ιρλανδόςraquo

Σε αυτές τις φυλακές οι Κύπριοι ανέπτυξαν ισχυ-ρούς δεσμούς φιλίας με τους Ιρλανδούς κρατού-μενους Ήδη από το πρώτο βράδυ όταν έφτασαν στις φυλακές ο Ιρλανδός Manus Canning επικε-φαλής του συνεργείου που προσέφερε ζεστό κα-κάο στους φυλακισμένους ψιθύρισε στο αυτί του Ρένου Κυριακίδη laquoΜην τους εμπιστεύεστε Μη φοβάστε Είμαι μαζί σας Είμαι Ιρλανδόςraquo Στην ίδια πτέρυγα φυλακισμένοι βρίσκονταν και οι Ιρλανδοί MacStiofain και Canning οι οποίοι είχαν φυλακιστεί για κλοπή όπλων όπως επίσης και Donal Murphy και Joy Doyle για επιδρομή κατά αγγλικού στρατοπέδου Μάλιστα ο Donal ήταν αδελφός του Charlie Murphy ηγετικού στε-λέχους του IRA στην Εκστρατεία των ΣυνόρωνΌταν κάποια άλλη στιγμή Βρετανοί φυλακισμέ-

νοι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Κύπριους οι Ιρλανδοί δημιούργησαν ένα προστατευτικό τεί-χος γύρω τους και προειδοποίησαν πως οποια-δήποτε επίθεση εναντίων των Κυπρίων θα ισοδυ-ναμούσε με επίθεση εναντίον των Ιρλανδών Κάτι που θα προκαλούσε αντίποινα εντός και εκτός φυλακών

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 στις φυλακές ήρθαν άλλοι εννιά Κύπριοι αγωνιστές Γρηγόρης Γρη-γοράς Βίας Λειβαδάς Σωκράτης Λοΐζίδης Επιφανής Παπαντωνίου Ευάγγελος Πανα-γιώτου Ανδρέας Σάββα Θάσος Σοφοκλέ-ους Νικόλας Λοΐζου και Φώτης Χριστοφής Στις 13 Σεπτεμβρίου 1957 η ομάδα μεγαλώνει με τους Νίκο Σαμψών και Νίκο Σοφοκλέους ενώ δύο μήνες αργότερα μεταφέρονται και οι Νίκος Τσαρδελλής Γιάννης Επαμεινώνδας και Μιχαλά-κης Ρωσσίδης Έναν μήνα αργότερα οι Βρετανοί χώρισαν τους

Κύπριους σε δύο ομάδες και τους μετέφεραν στις φυλακές του Wakefield κοντά στο Leeds και στις φυλακές Maidstone στο Kent

laquoΠολεμάμε τον ίδιο ιμπεριαλισμόraquo

Στις φυλακές του Wakefield οι Κύπριοι συναντή-θηκαν ξανά με αγωνιστές του ΙRA Μόλις έφτα-σαν ο Seamus Murphy έτρεξε και άρπαξε το χέρι ενός από τους Κύπριους λέγοντάς του laquoΕίμαι πε-ρήφανος που σε συναντώ Λέγομαι Murphy είμαι μέλος του IRA που πολεμώ τον ίδιο ιμπεριαλισμό με σέναraquo

Ο πυρετός των τοίχων

Τα σχέδια για απόδραση είχαν ήδη ξεκινήσει να καταστρώνονται από τις φυλακές του Wormwood Scrubs όμως η μεταφορά των Κυπρίων σε άλλες φυλακές ματαίωσε το πλάνο Ωστόσο ο laquoπυρε-τός των τοίχωνraquo όπως χαρακτήριζε ο Seamus Murphy την ιδέα για απόδραση ήταν έντονος και έτσι τα σχέδια συνεχίστηκαν Αν και δεν τα κα-τάφερναν δεν το έβαζαν κάτω Το 1958 κοινή επιτροπή Ιρλανδών και Κυπρίων συμφώνησαν σε ένα σχέδιο απόδρασης που αν πετύχαινε θα είχαν κοινή δράσηΑυτό σήμαινε πως αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του

IRA θα έφευγαν αντάρτες στα βουνά και θα συ-νέχιζαν τον αγώνα ενάντια στη βρετανική αποικι-οκρατία και οι Κύπριοι θα παρέδιδαν κατάλογο προδοτών Κυπρίων στους οποίους προσέφεραν άσυλο οι Βρετανοί Αυτούς θα τους εκτελούσαν

οι Ιρλανδοί

Ο συνδετικός κρίκος Νικόλας Ιωάννου

Έξω από τη φυλακή σημαντική βοήθεια προ-σέφερε ο Νικόλας Ιωάννου φοιτητής στο Λονδί-νο και αντιπρόσωπος της ΕΟΚΑ στην Αγγλία Ο αδελφός του Γιώργος Ιωάννου βρισκόταν στις φυ-λακές με τους αγωνιστές του ΙRA Είχε φροντίσει για την επιτυχή έκβαση της από-

δρασης ενώ η Κατίνα Πηλινά ξαδέλφη του Νίκου Σαμψών του χάρισε τις 500 λίρες που είχε φυ-λάξει για προίκα Όταν στις 14 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας Ιωάννου ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα του το ταξίδι του για το Δουβλίνο έχασε τη ζωή του σε δυστύχημα Ένα φορτηγό του έκοψε τον δρόμο Τα σχέδια που είχε πάνω του εξαφανίσθηκαν

Λίγες μέρες αργότερα ο αξιωματικός που πήγε να συλλυπηθεί την αδελφή του παραδέχτηκε πως laquoδεν είχαμε σκοπό να τον σκοτώσουμε μόνο να πάρουμε από πάνω του τα σχέδια απόδρα-σηςraquo Τελικά τα σχέδια απόδρασης των αγωνιστών δεν

πέτυχαν Ωστόσο με τις υπογραφές Ζυρίχης-Λον-δίνου και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημο-κρατίας οι Κύπριοι φυλακισμένοι αποφυλακί-στηκαν στο πλαίσιο της γενικής αμνηστίαςΟι σχέσεις των αγωνιστών του ΙRA και της ΕΟΚΑ

διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια ακόμα Οι Κύ-πριοι αντάλλασαν για πολλά χρόνια γράμματα και πραγματοποιούσαν επισκέψεις ενώ πραγμα-τοποιήθηκαν και πολλές εκδηλώσεις όπου γίνο-νταν αναφορές στις ιδιαίτερες σχέσεις που ανέ-πτυξαν οι Κύπριοι με τους Ιρλανδούς Ο Ιρλανδός Seamus Murphy σε συνέντευξή του

το 1986 ανέφερε laquoΈνα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκηraquo

Πληροφορίες Λάμπρος Καούλλας 35ο Τεύχος Εθνική Φρουρά και Ιστορία laquoΌταν η ΕΟΚΑ συνά-ντησε τον IRA Κύπριοι και Ιρλανδοί στις αγγλικές φυλακές και η κοινή επιχείρηση απόδρασηςraquo

Όταν οι Κύπριοι αγωνιστές βρέθηκαν στις αγγλικές φυλακές με τους αγωνιστές του IRA

Αναδημοσίευσηwwwmixanitouxronoucomcy

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

20 ΕΝΩΣΙΣΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

ΣΟΥΠΕΡΝΟΒΑΤου Φοίβου Νικολαΐδη

Η Ισχύς εν τη Ενώσει

Hey you out there in the cold getting lonely getting old can you feel mehellip

Ο τεράστιος Roger Waters έγραψε το 1979 ένα τραγούδι που έμελλε να γράψει ιστο-ρία Εμείς ως φανατικοί οπαδοί του συ-γκροτήματος Pink Floyd αποφασίσαμε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία και να μοιραστούμε κάποιες δικές μας σκέψεις οι οποίες προκύπτουν μέσα από τους στίχους του τραγουδιού και θεωρούμε πως αντικατο-πτρίζουν ένα κομμάτι της σημερινής πραγ-ματικότητας 38 χρόνια μετά Πρωταγωνιστές της ιστορίας μας ο Ρογή-

ρος ένας 28χρονος νέος γεμάτος ελπίδες και όνειρα για το μέλλον αγωνιστής και συνάμα ερωτευμένος με τη ζωή ο οποίος απευθύνε-ται στον Σταύρο πρόσφυγα από την Κερύ-νεια στα 65 του χρόνια που κουβαλά τον δικό του σταυρό απομονωμένος και γενικά απογοητευμένος με την πορεία που ακολου-θούν κάποια πράγματα στη ζωή του

Hey you Donrsquot help them to bury the light donrsquot give in without a fighthellip

Κάποτε ο Σταύρος έβλεπε τη ζωή με άλλο μάτι Γεμάτος όνειρα και αισιοδοξία φως και ζωντάνια ζούσε το παρόν και αδημο-

νούσε για το μέλλον που φάνταζε λαμπρό Και ξαφνικά στα 22 του χρόνια μαυρίλα πόνος μιζέρια πόλεμος Ο χαμός στενών συγγενικών του προσώπων μαζί με κάποιες άλλες συγκυρίες συνέδεσαν ένα σκηνικό που δύσκολα αντιμετωπίζεται Και όμως ο Σταύρος κατάφερε να σταθεί και να φέρει τη ζωή στα δικά του μέτρα ακολουθώντας εν ολίγοις τη νέα τάξη πραγμάτων Η Κερύνεια πάντα ήταν η μάνα του το σπί-

τι του η ψυχή του ολόκληρη Σήμερα όμως δυστυχώς έχει χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα πως κάποια μέρα πριν πεθάνει θα καταφέ-ρει να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε

Hey you With your ear against the wall waiting for someone to call out would you touch me Hey you Would you help me to carry the stone open your heart Irsquom coming homehellip

Ο Ρογήρος όμως πιο νεαρός σε ηλικία και αρκετά συνειδητοποιημένος προσπαθεί να μεταδώσει μηνύματα ελπίδας και αγωνιστι-κότητας στον Σταύρο Και επειδή σε αυτόν τον αγώνα (διότι πλέον πρόκειται περί πραγ-ματικού αγώνα) κανένας δεν μένει απrsquo έξω ζητά τη βοήθειά του για να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τους δύσκολους καιρούς που έρχονται

Hey you Out there on the road always doing what yoursquore told can you help mehellip

Το ανήσυχο πνεύμα του Ρογήρου δεν τον αφήνει να βολευτεί και να εφυσηχαστεί με τα ως έχοντα σε αντίθεση με τον Σταύρο όμως που πλέον οι διάφοροι laquoειδικοίraquo έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να τον μετα-μορφώσουν σε ένα άβουλο ον φλομώνοντάς τον στα ψέματα και στους δήθεν εξαναγκα-σμούς

Hey you Donrsquot tell me therersquos no hope at all together we stand divided we fall

43 χρόνια μετά και η πατρίδα μας παρα-μένει σκλαβωμένη Ο Ρογήρος όμως διεκ-δικεί και συνεχίζει να ζητά τα αυτονόητα Ο Ρογήρος δεν κατάγεται απ την Κερύνεια αλλά θέλει να πάει στην Κερύνεια Δεν εί-ναι πρόθυμος να δώσει σε κανέναν ούτε την Κερύνεια ούτε τη Μόρφου ούτε τον Καρα-βά ούτε σπιθαμή γης laquoΜη μου λες πως δεν υπάρχει ελπίδαraquo αναφωνεί στον Σταύρο που πλέον νιώθει μια σπίθα να αναζωπυρώνεται στο κορμί του Εάν παραμείνουμε ενωμένοι διεκδικώντας αυτά που μας ανήκουν μέχρι τέλους θα νικήσουμε Αλλιώς θα πέσουμε

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

21ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Του Μιχάλη Πετμεζά

Αυτό που λείπει

Το αδιέξοδο που αντιμετώπισε ο laquoενδιάμεσος χώροςraquo για την ανάδειξη ενός κοινού υποψηφί-ου που θα καταφέρει επί τέλους να εκφράσει την αντίθεση στις μεθοδεύσεις του ΔΗΣΑΚΕ-Λικού πολιτικού συστήματος για λύση-αυτο-κτονία του κυπριακού Ελληνισμού με το ζόρι αποτελεί ένα βαθύτερο και ευρύτερο πρόβλη-μα δημοκρατίας που βιώνει ολάκερη η Ευρώ-πη αλλά και ευρύτερα η Δύση Αναμφίβολα ένα πρόβλημα εκπροσώπησης των διαθέσεων και των αιτημάτων που προτάσσουν οι πλειο-ψηφίες πλέον των δυτικών κοινωνιώνΣτη Γαλλία μπορεί να έχει προτεραιότητα η

αντίθεση στην τραπεζοκρατία και την παγκο-σμιοποίηση και εδώ η σύγκρουση με τις πολιτι-κές ελίτ της εθελόδουλης υπαναχώρησης στους Τούρκους εισβολείςΩστόσο το πρόβλημα παραμένει κοινό και

δεν είναι άλλο από τη βαθιά αναντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ μιας κάστας πολιτικών ενός πολιτικού προσωπικού που έχει απομακρυν-θεί πλέον από τους καθημερινούς πολίτες απογειωμένο στην υπερεθνική σφαίρα λήψεως αποφάσεων ή που από την ίδια του την πορεία μέσα στο πολιτικό σύστημα είναι υπερβολικά φθαρμένο αποϊδεολογικοποιημένο και προσω-πικά ώστε να μπορεί να laquoαναλάβει την ευθύνηraquo και να εκφράσει τις μάζες των ανθρώπων που δεν έχουν πια φωνήmiddot εκείνους που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς το σύστημα τείνει να αποκτήσει όλο και πιο ολιγαρχικά χαρακτηριστικά επιβάλλοντάς μας έναν ποικιλοτρόπως καθrsquo υπαγόρευσιν βίο Στη Γαλλία η παρωχημένη διαίρεση μεταξύ

Αριστεράς και Δεξιάς δίχασε την αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση σε έναν ακροδεξιό πόλο και σε έναν παλαιοαριστερό Το αποτέλεσμα μάλ-λον είναι ότι θα επικρατήσει ο εκλεκτός της τραπεζοκρατίας και θα πολλαπλασιαστεί η αί-σθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι πλέον η μοίρα τους καθορίζεται από ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο τηρούν ρόλο εκλογικών κομπάρσων Στην Κύπρο από την άλλη κυριαρχούν η

αποϊδεολογικοποίηση οι προσωπικές ατζέντες μια κακή αντίληψη της πολιτικής ως άθροισμα των μηχανισμών παραγόντων Αυτές οι αγκυ-λώσεις στέλνουν το παιχνίδι στην ήττα από τα αποδυτήρια ακριβώς διότι δεν αξιοποιούν το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα της αντιο-μοσπονδιακής τοποθέτησης που πλέον τείνει κοινωνικά να αγγίξει πλειοψηφικά μεγέθη Την ισχύ της λαϊκής απαίτησης την απολεσθεί-σα εξουσία των πολιτών Σε αυτήν άραγε δεν προσέτρεξε ο Τάσσος

Παπαδόπουλος την πιο κρίσιμη στιγμή της δι-πλωματικής επίθεσης που δέχτηκε η Μεγαλό-νησος για να αποδεχτεί το σχέδιο Ανάν Η μία άκρη από το νήμα της μεγάλης αποτροπής που πραγματοποιήθηκε το 2004 είχε έναν ηγέτη που τόλμησε να αντιτάξει τη θέλησή του στους εκβιασμούς των ισχυρών ώστε να κρατήσει τον λαό του ελεύθεροmiddot η άλλη άκρη του νήματος όμως είχε τους απλούς καθημερινούς ανθρώ-πους που έκαναν κτήμα τους την καμπάνια του ΟΧΙ και την ανέδειξαν σε λαϊκό κίνημα Αυτό φαίνεται να λησμονούν σήμερα οι κυρί-

ες και οι κύριοι του laquoενδιάμεσου χώρουraquo Με συσκέψεις σε κλειστά γραφεία δεν έρχεται η

άνοιξη γιατί από αυτά εκλείπει ο πραγματικός της φορέας Τα πράγματα είναι πολύ κρίσιμα Αυτό το νέο

κρεσέντο λύσης το οποίο παρακολουθούμε αποσβολωμένοι εδώ και έναν ενάμισι χρόνο έχει ήδη διολισθήσει στην ανοιχτή κοινοβου-λευτική αποκήρυξη του δημοψηφίσματος για την Ένωση Δηλαδή στην επίσημη άρνηση μιας εκ των ιδρυτικών στιγμών της παρούσας κολοβωμένης και ημικατεχόμενης ελευθερίας μας Αυτό δεν είναι μόνο μια τραγική συγκυρία μέσα στην οποία φαίνεται να διαχωρίζεται επί τέλους η ήρα από το στάρι Είναι και χρεοκο-πία ολάκερου του πολιτικού συστήματος ndash καθώς επί της ουσίας ομολογεί ότι μπροστά στη λύση θυσιάζει τη βιωσιμότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας Για να απαντήσει σε αυτό ο laquoενδιάμεσος χώ-

ροςraquo θα πρέπει ουσιαστικά να προχωρήσει σε μια ειρηνική πολιτική επανάσταση Αλλά αυτοί που τόσα χρόνια θέλησαν να ορίζονται ως laquoενδιάμεσοιraquo αρνούμενοι πεισματικά να αφεθούν σε διαδικασίες που θα τους μετα-σχημάτιζαν σε laquoαυτόφωτουςraquo είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση Έχει άραγε ο κυπριακός λαός το απόθεμα

φρονήματος και δυνάμεων ώστε να καλύψει το κενό laquoαπό τα κάτωraquo με μια μεγάλη λαϊκή κινη-τοποίηση ή θα αποδειχτεί άραγε ότι η νεοκυ-πριακή περιπέτεια που εξελίσσεται σε πλήρη ένταση μετά το 1989 έχει ήδη καταφέρει να δι-αμορφώσει έναν τύπο κοινωνίας ασύμβατο με το πατριωτικό αίτημα των καιρών

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

22 ΕΝΩΣΙΣΠΟΙΗΣΗ | τεύχος 28ο | 29 Απριλίου 2017

Αrsquo Ο κάνονας1

Μες στο κονάτζιι που rsquoρταμενπέτρα να μεν ραΐσειτζι ο Θκιαμαντής ο Κοραήςσιίλια γρόνια να ζήσει

Μιτά του τζι ο Ευστάθιοςαπού το Φτερικούδιπου κάμνει τούνrsquo τον μαχαλλάτέγνης μοναστηρούδι

Να ζήσει τζι η νοικοτζιυράη ώρκα η Ευρυδίκηη κάθε της παράστασηνα rsquoνrsquo μια ευτζιή τζιαι νίκη

Όπως με την laquoΑγγελικήraquoπροσφάτως την Ματθαίουπrsquo ως τζιαι οι πέτρες του τεισιούαρκέψασιν να κλαίουν

Δαμέσα να τζιοιθκιάζουσιπουλιrsquo αγρινά ελάφκιαβκιολάρηες ποιητάρηεςπηθκιάβλια σε λιβάθκια

Μα rsquoνrsquo να σας βάλω κάνοναΕυστάθιε Ευρίκκανα φέρετε με την οκκάπογιές του Εν τούτω νίκα

Με χρώματα που τα δεντράΑσκά τζιαι ΦτερικούδιΆλωνα τζιαι Λαγουδεράτζιαι το Ψημολοφούδι

Ενrsquo να σας βάλω κκέρφιουκαρτζιίν της Σεβερείουγια να μας ζωγραφίσετεσκηνές του Παγκυπρίου

Τους μαθητές να σύρνουν τζιεραμίθκια στους Εγγλέζουςνα πάσιν εις τrsquo ανάθθεμαμε τους Βερολινέζους

Μα τζιαι το ελικόπτερονΕθνάρχη Μακαρίουποrsquo γλίτωσrsquo Έλλην οδηγόςμε φώτισην Αγίου

Πασ-πίσκοπον ΤζιυπριανόΕννάτην ΙουλίουΓληόρη Μάτση Σολωμόκάστρα της Μεσογείου

Ώσπου νrsquo αστράψει πέρκαλληη ώρκα η ανεράδαστα δώματα υπέρμαχηη λευτεριά λαμπάδα

Τζιαι να την αγρωνίσουμεπου του σπαθκιού την κόψητζιαι να την προσσιυνήσουμεστα σιέρκα τζιαι στην όψη

Βrsquo Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικο2

αrsquoΛεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τrsquo αγαπημέναποιος τα εκαταδίκασενα ζιούσι χωρισμένα

Αρεστής Αρεστίνου(Φώτο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ)

Λεύκαρα τζιαι Λευκόνοικοτα θκυο τζιεφαλοχώρκαποιος τους το παραλάλησεππέφτουν τζιοιμούνται χώρκα

Το rsquoνα στα κατεχόμεναποrsquo rsquoπκιάσασιν οι Τούρτζιοιππέφτει την νύχτα τζι εν καμμάβρέσιει το μαουλούτζιι

Μα στέκουσι τα Λεύκαραασπροπογιατισμέναπαrsquo σε βουνά λευκώλεναλευκαροκεντημένα

Στέκουσιν απαράμιλλαστον ποτανά τrsquo ασβέστηάσπρη τζιαι ξέξασπρrsquo εκκλησιάγια το Γριστός ανέστη

Να rsquoρτουσι να χορέψουσιτες μέρες του Πασκάτουμε σσιηπεθκιές ανάστασηςλεβέντες του θανάτου

Ο Τρικωμίτης Διενήςμε ρέμπελον Αλέξηποrsquo rsquoφέρασιν το άγιο φωςτης λευτεριάς να φέξει

Να rsquoρτουν οι ποιητάρηεςΒασίλης Μιχαηλίδηςνα rsquoρτουσιν τζι οι αντάρτηεςΒασίλης Λυσσαρίδης

Ο Σπύρος ο Κυπριανού ο κοντός με την κρεβάταπrsquo ούλλοι τους τον επράξασιΑγιάς Ελένης γάτα

Να έρτει με την μούλα τουπου τα rsquoγκλειστρα της Πάφουο Άγιος Νεόφυτοςλαμπάδα τrsquo Άη Τάφου

Να πέψουσι στrsquo ανάθθεμαμε του Θεού την χάρηΕγγλέζους Τούρκους τζιαι Ρωμιούςπου βκαίννουν γεννιτσάροι

Δοξάζω σε καλέ Θεέδοξάζω τrsquo όνομά σουκαμιά βουλή εν γένεταιδίχα το θέλημά σου

Λευτέρωσrsquo το Λευκόνοικοτζιαι Μόρφου ως Καρπάσιατζι ενrsquo να σου ψήννω κόλλυφαμε στίχους άσπρrsquo αθάσια

βrsquoΘα πάω στον Λευκόν Οίκοτους φταίχτες νrsquo αγκαλέσωτζι άκουσα μέσα μου φωνή ndashπου το πλευρό να ππέσω

Ενrsquo νrsquo αγκαλέσεις τον Θεό μα ποιος ενrsquo να τον κρίνει αφού η κρίση μια ένι τζιαι ρίζει την τζιαι τζιείνη3

Μrsquo άκουσα τζιαι μια δεύτερηφωνή σαν σιελιόνιαπου τα βουνά του Μασιαιράποrsquo rsquoρκετουν που τα Τζιόνια

Όποιος νομίζει ενrsquo Θεόςνα κυβερνά που τrsquo άψησκουλλίζει τον ο κεραυνόςπου ππέφτει να τον κάψει

Έσιει Θεόν που πανωθκιόνστην απεραντοσύνηπου σσιέπει σαν τον σταυρατόνούλλη την Ρωμιοσύνη

Φτάννει τζι εμείς να υψώννουμετο σιέρι μας σε γρόθθονα rsquoμαστιν αρκοτερατσιέςτζι ελιές πάνω στον ρότσο

Άη Γιώρκη βοήθα μουεκόψαν με στην μέση ndashτζι εσού το πόιν τάραξεπριν σου φορήσουν φέσι

1 Από εκδήλωση που έγινε στις 29 Μαρτίου 2017 για τις δύο εθνικές επετείους 25 Μαρτίου 1821 - 1 Απριλίου 1955 με τίτλο Εν τούτω νίκα στο θεατράκι Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Αδαμάντιος Κοραής (Κοραή 1) έναντι της Σε-βερείου Βιβλιοθήκης ndash ιδιοκτήτες ο Ευστάθιος Παπαδό-πουλος (χειροπράκτης από το Φτερικούδι) και η σύζυγός του Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου (μουσικός στο Grammar School από Ψημολόφου) Το τραγούδι (στη με-λωδία του τραγουδιού του Κώστα Τουρνά laquoΜη με συγκρί-νεις μάτια μουraquo) το είπε η Ελενίτσα Γεωργίου με άρπα και ταμπουτζιά ενώ σχετικές διαφάνειες πρόβαλε ο Αριστεί-δης Κυβερνήτης2 Το ποίημα είπε ο ίδιος ο ποιητής στον ενδοσχολικό εορ-τασμό για την 25η Μαρτίου 1821 στις 2432017 στο Γυ-μνάσιο-Λύκειο Λευκάρων ύστερα από πρόσκληση του φι-λολόγου Αλέξανδρου Μπαζούκη και του διευθυντή Αλέξη Ντίσκου Στη συνέχεια (1100-100) απασχόλησε τους μα-θητές του Λογοτεχνικού Ομίλου με κύριο θέμα την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του (1917-2017) 3 Το δίστιχο αυτό (με τον συμβατικό τίτλο laquoΑγγλική Δι-καιοσύνηraquo) το αυτοσχεδίασε ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως απάντηση σε έναν φίλο του που τον συμβούλευε να κα-ταφύγει στο Αγγλικό Δικαστήριο μετά που ένας Εγγλέζος γιατρός στο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού (όπου υπη-ρετούσε και ο Βασίλης Μιχαηλίδης ως πρακτικός φαρμα-κοποιός-σπετσιέρης) τον χαστούκισε δημόσια για ασήμα-ντη αφορμή

Στου Αιγαίου τα μπλουζ

του Αρεστή Αρεστίνουπου την Κοφίνου

καθrsquo οδόν προς Εμμαούς με αγάπες τζιαι κρίματα

με μπαλάντες τζιαι ρήματα με χορούς τζιαι τραούθκια μrsquo αγρινά τζιαι με βούθκια

ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

23ΕΝΩΣΙΣ29 Απριλίου 2017 | τεύχος 28ο | ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ

ΣΕ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ Του Σάββα Σαββίδη

Η αρχική πολιτικοποίηση του Χιπ Χοπ και

η τελική του απολιτικοποίηση

Εδώ και μια δεκαπενταετία ίσως και λίγο περισσότερο το κύριο μουσικό μας άκουσμα δεν πηγάζει από τη δική μας μουσική παράδοση αλλά έρ-χεται κατrsquo ευθείαν από το Νό-τιο Μπρονξ της Νέας Υόρκης Δεν είναι άλλο από το περιβό-ητο Χιπ Χοπ Ένα είδος μουσι-κής πολύ περίεργο που βασί-ζεται σε έναν DJ (disk jockey) που φτιάχνει ήχους και σε ένα MC (master of ceremonies) που γράφει και τραγουδά στί-χους Την εμφάνισή του την έκανε τη δεκαετία του 1970 και με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να μπαίνουν μέσα κι άλλα χαρακτηριστικά Δεν θα αναφερθούμε τόσο πολύ στα χαρακτηριστικά του αλλά θα ασχοληθούμε κυρίως με τα αί-τια που γέννησαν αυτό το είδος μουσικής και θα περιγράψου-με την ιστορική του διαδρομή από μια κριτική σκοπιά Τα αίτια λοιπόν που δημι-

ούργησαν αυτό το είδος μου-σικής δεν είναι άλλα από την καταπίεση και τις φυλετικές διακρίσεις που επικρατούσαν στις ΗΠΑ εκείνην την εποχή Ναι μεν η δεκαετία που γεννιέ-ται το Χιπ Χοπ είναι μια περίο-δος που βγαίνει από τους κερ-δισμένους αγώνες ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις αλλά δεν παύει να κουβαλά αυτά τα χαρακτηριστικά Έτσι οι πρώ-τοι δίσκοι κυρίως από τους Public Enemy που έχουν έναν έντονα πολιτικοποιημένο στίχο και ξεκινούν να εμφανίζονται το 1982 σημαδεύουν το ξεκί-νημα αυτού του είδους Ακο-λουθούν πολλοί άλλοι και σιγά σιγά αυτή η κουλτούρα γίνεται μια παγκόσμια μουσική γλώσ-σα Όμως στα μέσα τις δεκα-

ετίας του 1990 ξεκινά πλέον και αυτό το είδος να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια μουσική βιομηχανία που αρ-χίζει να το παίρνει στα σοβα-ρά Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ ο στίχος τους μετατρέπε-ται από κοινωνικοπολιτικό σε εμπορικό Δηλαδή γράφονται τραγούδια με κύριες αφηγή-σεις προσωπικές ιστορίες είτε ερωτικές είτε με ναρκωτικά είτε με εγκλήματα και γενικά δεν έχει καμία απολύτως επαφή με τις αρχικές του ρίζες και κυρίως με τις λαϊκές μάζες που εκπροσωπούσε Όλη αυτή η αντίληψη πάρα

το αρχικό της αγνό ξεκίνημα έφτασε και στα μέρη μας (Ελ-λάδα και Κύπρο) Στα μέρη μας λοιπόν η κουλτούρα που αντιπροσώπευε το Χιπ Χοπ άρ-χισε να εκδηλώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι τα τέλη της έφτασε σε πολύ ψηλά επίπεδα ακρο-αματικότητας και διάδοσης Πολλά συγκροτήματα ξεπήδη-σαν με σοβαρό κοινωνικό πο-λιτικό λόγο προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του τόπου εκφράζοντας έτσι τα πραγ-ματικά προβλήματα και της ανησυχίες των χαμηλότερων στρωμάτων Αλλά δυστυχώς όπως συμβαίνει και γενικότε-ρα με την τέχνη όταν μπαίνει η μόδα και το λάιφσταϊλ εντός της διαλύει κάθε αγνή της μορφή Έτσι και στο ελληνικό Χιπ Χοπ εμφανίζονται διάφο-ρες δισκογραφικές εταιρείες αφού πρώτα μυρίστηκαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κερδοφορίας από επικείμε-νους Χιπ Χοπ δίσκους Έτσι το αντίτιμο για όσους επιλέγουν

αυτόν τον δρόμο είναι το ξερί-ζωμα του στίχου τους από τις πραγματικές του ρίζες Ένας απολιτίκ στοίχος που στις μέ-ρες μας κυριαρχεί κατά κρά-τος στο Χιπ Χοπ Και το λυπη-ρό είναι ότι όσοι προσπαθούν να μιλήσουν πολιτικά πολλές φορές υποκύπτουν σε τεράστια σφάλματα διότι ο στίχος τους είναι ξεκάθαρα εισαγόμενος καθόλου προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του τόπου και πολλές φορές καταλήγει σε έναν στείρο αντιφασισμό και αντιρατσισμό που δεν έχει κα-νένα αντίκρισμα στην πραγμα-τικότητα Να rsquoχαμε να λέγαμε ή γράφουμε για να γράφουμε Όλα όσα περιγράψαμε μας

λυπούν ιδιαίτερα Εμάς που ακούμε τόσα χρόνια αυτήν τη μουσική και καταγόμαστε από έναν δύσμοιρο και κατα-τρεγμένο τόπο μας ενοχλεί αφάνταστα που η Χιπ Χοπ κοι-νότητα δεν έχει γράψει ούτε λέξη για τα προβλήματά του εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων Μας ενοχλεί αφάνταστα που δεν λέει μισή κουβέντα για την κατοχή που δεν έκανε ποτέ ούτε μια συναυλία σε ένα οδόφραγμα για να καταδείξει την κατάκτηση και την κατα-πίεση που υφίσταται αυτός ο λαός Το μόνο που κάνει είναι να πουλά ή απολιτίκ στίχο ή στείρο αντιφασισμό Εξ άλλου όποιος κάνει Χιπ Χοπ στην Κύπρο και δεν λέει κουβέντα για την εισβολή την κατοχή την προσφυγιά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν τους νεκρούς και την καταπίε-ση που δέχεται ο λαός μας από τους εισβολείς πολύ απλά δεν έχει καμία επαφή με τις πραγ-ματικές ρίζες του Χιπ Χοπ

Εικόνες μιας φωνής

Κάθε φορά που την ακούει στο τηλέφωνο σεινάμενη κουνάμενη ολόκληρη η παλα-βωμάρα της απομακρυσμένης του εφη-βείας βγαίνει στους δρόμους και καίει την πόλη laquoΠώς είναι δυνατόν εσύ να αρκείσαι σε αυτόraquo Κάτι τέτοιο τον ρωτάει την ώρα που οι δυνάμεις ασφαλείας επιχειρούν να σώσουν ότι σώζεταιΤης απαντά τρομοκρατημένος πως δεν αρ-

κείται Καθόλου Το τηλεφώνημα δεν laquoαρ-κείraquo Τίποτε πλέον δεν αρκείΣε τούτη την άτυπη (άτυπη) απολογία

μπροστά στην αναβράζουσα περασμένη ηλικία του καταφεύγει σε ρητορικές πομ-φόλυγες τραγούδια και αναδρομές Όταν η ερημιά σε ζαρώνει σαν σκυλί λαβωμένο ψάχνεις να πιαστείς από ένα σωσίβιο ακό-μη κι αν αυτό χάσκει στην μέση του απεί-ρου όπως ακριβώς οι απείρου κάλλους ψη-λές νότες μιας φωνής στην απόκοσμη άκρη μιας τηλεφωνικής γραμμής που το μόνο που είναι εις θέσιν να σου επιδαψιλεύσει είναι μια ψευδαίσθηση επανασυνδέσεως με ένα παρελθόν που ντύνεται απαντοχή με θράσος μπροστά στα μάτια σου laquoΑς είναι έτσιraquo λέει laquoας την ακούσω μόνοraquo λέει laquoνrsquo ανέβω πάλι στα βουνά της και να ρημάξω τις κοιλάδες της παγιδευμένος μόνο μέσα στον γκρεμό της χροιάς τηςraquo λέειΟι ώρες ndash αλήθεια λίγες από τα μεσάνυ-

χτα μέχρι το πρώτο φως αλλά σαδιστικώς ενθυμούμενες κάθε λεπτομέρεια προ και μετά Χριστόν ndash κυλούν πάνω στο παραδο-μένο του σαρκίο πίνοντας λαίμαργα από τις κρήνες αγαπημένων ασμάτωνΗ εξέγερση γαληνεύει προσωρινώς οι δυ-

νάμεις ασφαλείας δείχνουν πρόσωπο στο καθεστώς που γρυλίζει όλο και πιο απειλη-τικά ξημερώνοντας ψαχουλεύει το γραμ-ματοκιβώτιό του το πρωί στραβοπατώντας την laquoκαλημέραraquo του γείτονα κι εκπνέοντας το γλυκάνισο του ούζου και φεύγει μυρω-δάτος για το γραφείο Στην ώρα του

ΧΑΝΔΟΝΤου Βελούχη Αρειώτη

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον

ΕΝΩΣΙΣΤζι ας γινεί το γαίμαν τους παττιχόζουμον