Hoe kan men gratis Comment apporter un confort ther thermisch … · 2010-02-23 · en daalt met...
Transcript of Hoe kan men gratis Comment apporter un confort ther thermisch … · 2010-02-23 · en daalt met...
Comment apporter un confort thermique gratuit en période estivale '?
Suite à l'article « géothermie» paru dans l'ICS Magazine 32009, où l'on évoque un projet de géothermie sur territoirefrançais, nous avons été informés qu'il existe également desprojets exemplaires en Belgique.
HistoriqueLe bâtiment a été construit en 1891 dans le cadre des instal
lations de la gare de Verviers. Il servait d'entrepôt des douanes. Après la guerre 14 - 18, la gare était trop endommagéeet ne fut plus accessible pour les voyageurs.Après la suspension du transport de marchandises dans lesannées 60, l'ancien entrepôt des douanes fût laissé à l'abandon. Depuis quelques années le site fait l'objet d'une réhabilitation complète avec l'aménagement entre autres d'uncinéma, d'un centre commercial et du nouvel Hôtel-Restaurant Verviers.
le projet.Avant de démarrer
le projet, le groupeHôtelier Van DerValk, propriétairede l'hôtel, désiraitprendre en compte les mesures environnementalesles plus récentes.
Le mercredi 7 octobre, votre rédacteur,accompagné de MM.Gaston Ledoyen etson fils Bernard ont eul'honneur de rencontrer Monsieur GontranNinauve, du bureaud'études GN de libra
mont pour nous fairevisiter le projet degéothermie de l'hôtel« Verviers» à Verviers,dont l'étude lui avaitété confiée.
l' infrastructureL'hôtel dispose de 9 salles polyvalentes et modulables d'unecapacité maximale de 300 personnes. Il y a 100 chambres
de type standardet duplex, 9 suitesprésidentielles et 5suites business. Àproximité de la réception se situentla brasserie et le
restaurant. Il s'agitdans l'ensemble de
8000 ml occupés.
Het projectDe HotelgroepVan Der Valk, eigenaar van hethotel wenste
de strengste milieunormen toe
te passen. Hiertoe bestelde de
groep een haalbaarheidsstudie
bij studiebureauGN. Dit resulteerde in een uiterstambitieuze doel-
De infrastructuurHet hotel beschikt over 9 polyvalente en moduleerbare zalen met een maximum capaciteit van 300 personen. Er zijn honderd standaard en duplex kamers,9 presidentiële suites en 5 business suites. Naast dereceptie bevindenzich de brasserieen het restaurant.ln het totaal is er
8000 ml ln gebruik.
HistoriekHet gebouw werd opgericht in 1891 in het kadervan de bouw van het station van Verviers. Het deed
dienst ais opslagplaats voor de douane. Na de oorlogvan 14 - 18 was het station te erg beschadigd, zodathet niet meer toegankelijk was voor de reizigers.Na de opheffing van het goederentransport in de jaren 60, werd de oude opslagplaats aan haar lot overgelaten. Sinds enkele jaren echter maakt het complex deel uit van een herwaarderingsproject met deinrichting van, onder andere, een cinema, een commercieel centrum en het nieuwe Hotel-RestaurantVerviers.
Op woensdag 7 oktober had uw redactie, vergezeldvan de heren Gaston Ledoyen en zijn zoon Bernardhet genoegen kennis te maken met de Heer GontranNinauve, van het studiebureau GN te Libramont, omons rond te leiden in het hotel "Verviers" te Verviers,waar een studie met betrekking tot geothermie aanhem was toevertrouwd.
Naar aanleiding van het artikel "geothermie" verschenen in ICS magazine 3-2009, waar een projectvan geothermie op franse bodem wordt besproken,werden wij erover ingelicht dat er in België eveneenstoonaangevende projecten bestonden.
Hoe kan men gratisthermisch comfort bekomen in de zomer?
4/2009 - ICSmagazine - 11
stelling: het behalen van een K waarde =35. Dit werd mogelijk door het aanwenden van een ver doorgedreven isolatie endoor het aanwenden van hernieuwbare
energie : de warmtepomp. Om tot eenoptimale COP en SPFte komen, werd dewerking berekend op een regime 35/30.Op de volgende bladzijde ziet u het principeschema van de installatie.
De putboringenDe aanneming bestond uit:• Het boren van 80 putten, elk 60 m
diep. Teneinde interferentie te voorkomen van één put op een naburigeput, werd een onderlinge afstand van7 m in acht genomen.
• Het plaatsen van twee opnemers perput
• Het plaatsen van een vertek- en eenretourcollector
• Het aansluiten van de individuele opnemers op de collectoren.
Het lot HVAC (vanaf de collectoren) werduitgevoerd door de firma Douin uit Herstal. Het bevat volgende elementen :• 2 warmtepompen, elk met een vermo
gen van 100 kW• 4 balansventilatiesystemen, met elk
een verwarmings- en een koelgroep.• Via een bypass is het mogelijk om in
de zomer koel water uit de boorputten naar de koelgroepen te sturen.
• 1 warmtewisselaar voor het sanitairwarm water
• 1 warmtewisselaar voor het opwarmen van het zwembad
• 1 condenserende gasketel van 250 kWvoor de bereiding van het sanitairwarm water
• 2 buffertanks voor de opslag van hetsanitair warm water (totale opslagcapaciteit = 6000 liter)
• Eike kamer beschikt over een ven
tilo-convector boven de ingangsdeur.We hebben in levende lijve kunnenondervinden dat hun werking nagenoeg onhoorbaar is; met een kamerthermostaat kan de vooraf ingesteldetemperatuur van -2°C tot +rc doorde hotelgasten worden bijgesteld.
De Heer Ninauve legt uit : "Het was vanvitaal belang om de werf van in het prillebegin en samen met aile betrokken partijen van zeer nabij te volgen, zoniet hadden we voor voldongen feiten gestaan.De hieruit volgende aanpassingswerkenzouden niet alleen bijkomende kostenhebben veroorzaakt, maar de bouw hadook nooit kunnen opgeleverd worden
12 - ICS magazine - 4/2009
...,..
Pour ce faire, elle avait commandé un auditénergétique auprès du bureau d'études GN.Il en est résulté une solution ambitieuse: un
facteur K = 35. Ceci est obtenu grâce à uneisolation poussée et l'utilisation d'énergiesrenouvelables: pompes à chaleur. Pour obtenir un COP et SPFoptimal, le fonctionnement est calculé sur base d'un régime 35/30.Le plan sur la page suivante vous montre leschéma de principe de l'installation.
LesforagesL'entreprise comprenait:• Le forage de 80 puits, d'une profondeur
de 60 m. Afin d'éviter des interférences
d'un puits sur l'autre, on a respecté unedistance de 7 m entre chaque forage.
• La pose de deux capteurs par puits• La mise en place d'un collecteur de départ
et un collecteur de retour• Le raccordement des capteurs aux collec
teurs.
L'installation HVAC (à partir des collecteurs)a été exécutée par la société Douin deHerstal. Elle est constituée des élémentssuivants:
• 2 pompes à chaleur de 100 kW chacune• 4 systèmes à double flux avec chacun une
batterie froide et une batterie chaude.
• Un bypass permet en été d'envoyer l'eaufraiche des puits vers les batteries froides.
• 1 échangeur pour l'eau chaude sanitaire• 1 échangeur pour le chauffage de la pis
cine• 1 chaudière gaz à condensation de 250 kW
pour la production d'eau chaude sanitaire
• 2 ballons de stockage pour l'eau chaudesanitaire (capacité totale = 6000 litres)
• Chaque chambre est équipée d'un ventilo-convecteur au dessus de la ported'entrée. Nous avons pu constater parnous-mêmes que le fonctionnement estextrêmement silencieux; un thermostat d'ambiance permet une sélection de- rc à +2°C de la température préréglée.
Monsieur Ninauve explique: « Il était d'uneimportance vitale de suivre le chantier dès ledébut de très près avec tous les intervenants,le cas échéant, nous nous serions trouvésdevant des faits accomplis. Ceci aurait entamé des frais d'adaptation supplémentaires et nous n'aurions jamais pu respecter les
échéances convenues avec le maître
d'ouvrage. Et je suis heureux de pouvoir vous annoncer que la coopération a été exemplaire » .Il poursuit: « Dans le cas de la géothermie, il est indispensable d'avoir
1 SCHEMA DE PRINCIPE 1
,.. ..,,
GP/GE ETAGES 1 el2
GP/GE REZ DE CHAUSSEE
GP/GE SAN/TAIRE SOUS-SOL
GP/GE ETAGES 3 et 4
~~::,.
:::::"'
." 1
,;)0-
ON/?.
~
\,
CIMUOlfAE.CO"'OF;HS"'nor<
~/"'"
Th
D"/"'"
Capacité de stockage de 6000 litres
'-1_ ..".,. Ii::'.".,.
--.---..•-----------------------------------------------------1 __•. -_: ,.·.w _ ·._··
100;--0000 _0000 _ 000. __ 0._ ;.,.:_ 000000 __ 0000 00 _ 00 _0. __ ._ 00 _ ~•.-.,;r..---- .........•.•...•.. ...•...•. _....•.•. _..•......
PROVINCE DU LIEGEVILLE DE VERVIERS
Il .-.----- IlINSTALLATION HVAC
Schema de principeI-~·--- 1--~~-=--=.:".:'t.~':.
II lItJSo>od.._d •• oI Il 1 -~ Il - 1__ :1 1
o§EJffiEEJ
tegen de vooropgestelde termijn. Het verheugt me vandaag te kunnen zeggen datde samenwerking voorbeeldig is verlopen."Hij vervolgt: "ln het gevalvan geothermie is het onontbeerlijk dat de capaciteit vande grondwarmte ter plaatsegoed gekend is. Men zal zichoak wenden tot een putboorder die ervaring heeft met ditsoort toepassingen."
Voordeel van geothermieHet voordeel van deze tech
niek, voor het eerst op dergelijke grote schaal toegepast inWallonië, is dat zij toelaat amde gemaakte investeringenvoor verwarming op korte tijdterug te verdien, maar vooraloak am gratis koeling aan tebieden voor het hele gebouw,gewoon door het grondwaterdoorheen het circuit te pompen. De temperatuur van hetwater afkomstig uit de putten bedraagt maximaal 14°Cen daalt met enkele gradennadat het door de warmte
pompen stroomt die warmteaanmaken voor het zwembaden voor de bereiding van sanitair warm water.
Deze techniek zal nog aaninteresse winnen naargelangsteeds meer gebruikers hetcomfort in hun gebouw (bureau, hotel, werkplaats, ... )willen verhogen en gelijktijdig hun energieverbruik in dehand willen houden, zodat zijkunnen on~nappen aan deonaangename effecten vanC02 belastingen en/of anderevormen van energiebelasting.
au préalable une bonneconnaissance de la capacité des puits. Aussi fautil s'adresser à un foreur
qui a de l'expérience enla matière ».
Avantage de la géothermieL'ava ntage de cette technique, réalisée pour lapremière fois à si grandeéchelle en Wallonie estde permettre, outre unamortissement des investissements au niveau
du chauffage, d'offrir lerafraîchissement gratuitde l'ensemble du bâtiment en laissant sim
plement circuler l'eauprovenant des puits. Latempérature de l'eausortant des sondes géothermiques est de 14°Cmaximum, celle-ci diminuant de quelques degrés après le passage surles pompes à chaleur quifonctionnent en chaud
pour l'eau de la piscineet le préchauffage del'eau chaude sanitaire.
Cette technique serade plus en plus intéressante pour l'ensembledes consommateurs quivoudront augmenter leconfort des bâtiments(bureaux, hôtels, ateliers ... ) tout en limitantla consommation éner
gétique et en évitantainsi les effets indésirables d'une future taxecarbone ou autres taxa
tions sur l'énergie.
Het hotel opende haar deuren op 2 augustus 2009.Alle mogelijke vormen van energieverbruik wordenvan in het begin opgemeten en regelmatig aan eenanalyse onderworpen. De eerste resultaten zien eruiterst veelbelovend uit. Wij zullen niet nalaten am uin te lichten over de evaluaties op langere termijn.
Met dank aan de Heer Ninauve voor zijn onthaal enzijn deskundige uitleg.
••••
L'hôtel a ouvert ses portes le 2 août 2009. Depuis, toutesles consommations d'énergie sont mesurées et analysées régulièrement. Les premiers résultats sont très prometteurs.Nous ne manquerons pas de vous informer des évaluationsà plus long terme.
Tous nos remerciements à Monsieur Ninauve pour son accueil et ses explications compétentes.
••••M. De Bie
Bureau d'études GN - Gontran NINAUVE
15, Beuvlimont - 6800 Libramont - tél 061 23 46 28 - Fax 061 234629 - e-mail: [email protected]
14 - ICSmagazine - 4/2009