Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум...

4
Доллар — 60,06 Евро — 70,84 Валютёйы аргъ Боныхъёд Хурыскаст — 5,00 Хурныгуылд — 19,12 Боны дёргъ — 14,12 Республикёйы гидрометцентр куыд хъусын кёны, афтёмёй абон, 8 августы, нё уардзён. Уёлдёфы температурё республикёйы 31 — 36 градусы хъарм, Дзёуджыхъёуы 32 — 34 градусы хъарм. Цёйут, ёфсымёртау, радтём нё къухтё Абон кёрёдзимё, Иры лёппутё!.. ЦЁГАТ ИРЫСТОНЫ РЕСПУБЛИКОН АДЁМОН ГАЗЕТ РЕСПУБЛИКАНСКАЯ НАРОДНАЯ ГАЗЕТА СЕВЕРНОЙ ОСЕТИИ Газет цёуын райдыдта 1923 азы 14 мартъийы Издается с 14 марта 1923 года 142 (24424) Аргъ 10 сомы 2017 азы 8 август майрёмы мёйы 8 бон, дыццёг КЁСУТ НОМЫРЫ: К ФЁРНОН СПОРТИВОН ФИДИУЁГ Финляндийё хёрзиуджытимё ЮБИЛЕЙ Бёрёгбоны агъоммё Лёг зондёй уынаффё куы кёна, уёд нёдёр йё дзырдтё сафы, нёдёр йё фёнд. ГЁДИАТЫ Секъа Д Д з з ы ы р р д д ы ы ф ф а а р р н н Цёгат Кавказ Паддзахадон арён Хуссар Ирыстонёй Йё куыстёй фёзминаг Цёстдарён мадзёлттё Пробтё кёй хонынц, уыдон нём фёцёуынц ёппёт цехтёй дёр, — дзуры Линё. — Цалынмё анализы кё- ронбёттён бёрёггёнён райсём, уёдмё уыдон ацё- уынц цёттё кёныны цалдёр къёпхёны. Фыццаджыдёр, пробтё лёвёрд ёрцёуынц техникон контролы хайадмё, уый фёстё центрон лаборатори- мё, ам та сё Линё фёбёрёг кёны. Лаборант туагадты ёххуысёй хуызёгты раивы тёнгъёд къёпхёнмё. Фёл- вёрд цы ёрмёг фёцёуы, уый ныддихтё кёны сёрма- гонд ГОСТ-тё ёмё методикётём гёсгё, ныффёрсу- дзыны фёстё та хускёныны процессы ацёуы. Рёстём- бис нымадёй Тыджыты Линё ёрвылбон анализтё скё- ны 10-17 пробён, ёмё йём афтё кёсы, цыма ацы куыстёй диссагдёр нёй. Кёддёр ёз бёллыдтён ёвзаг ёмё литературёйы ахуыргёнёг суёвынмё, — йё ныхас дарддёр кёны за- воды лаборант. — Суанг ма филологон факультетмё дёр бацыдтён ахуыр кёнынмё, фёлё фёстёдёр мё фёнд аивтон. Ацы хъуыддаг Тыджыты Линёйён фёрёстмё. Сту- дентон азты уый кусынмё бацыд завод "Укрцинк"-мё, ёмё уыцы-иу рёстёг ахуыр дёр кодта ёмё кусгё дёр. Куыдфёстагмё згъёрты куыстад бауарзта ёмё йё йё зёрдёмё хёстёгдёр айста. Уымё гёсгё ивгъуыд ёну- сы 80-ём азты йё къайимё цёрынмё ёрцыдысты Цё- гат Ирыстонмё, 1990 азы та Тыджыты Линё хорз цёттё- гонд специалистёй кусын райдыдта заводы центрон ла- бораторийы. Абон уый у 5-ём къёпхёны лаборант ёмё, цы анализтё скёны, уыдоны бёрёггёнёнтё ёдзухдёр вёййынц раст, ёхсызгонёй сём фенхъёлмё кёсынц заводы дёлхайёдты специалисттё. КЪОРАТЫ Эльбрус Июлы кёрон къамисы уёнгтё радон хатт рацы- дысты горёты уынгтём ёмё бёрёг кодтой, марш- рутон такситё адёмён куыд лёггад кёнынц, закъонёвёрынады уагё- вёрдтё куыд ёххёст кё- нынц, уый. Уый тыххёй фе- хъусын кодта РЦИ-Аланийы Промышленность ёмё транспорты министрады пресс-службё. Фёндёгтыл ёдасёй цё- уыны паддзахадон инспек- цийы, "Ространснадзор"-ы, " Роспотребнадзор "- ы , Ёнёниздзинад хъахъхъё- нынады министрады, Хъа- лонты службёйы алкёцы ведомствойы минёвар дёр йёхи уагёвёрдмё гёсгё бёрёг кодта маршрутон такситы куыст. Цалдёр бонмё къамисы уёнгтё ёркастысты 150 транспортон иуёджы уа- вёрмё. Министрады пресс- службёйы минёвары ны- хасмё гёсгё, рейды рёс- тёг рабёрёг бирё ёгъ- даухёлдтытё ёмё аиппы- тё. Зёгъём, Фёндёгтыл ёдасёй цёуыны паддза- хадон инспекцийы кусджы- тё алыхуызон техникон хъуагдзинёдты тыххёй са- рёзтой 16 протоколы. "Рос- транснадзор"-ы минёвёрт- тё та — 19 протоколы (ацы ёгъдаухёлдтытён сё фыл- дёр баст сты ёнё лицен- зийё кусын ёмё хёдтул- гёйы салоны тамако дымы- нимё). Ацы ёмё ёндёр аиппы- тё аиуварс кёнынён транспортон компанитён лёвёрд ёрцыд бёлвырд ёмгъуыд. Цёстдарён мадзёлттё цёудзысты дарддёр. Нё уацхёссёг Куыд амёй размё азты, афтё ныр дёр "Машук" кусдзён дыууё радёй. Фыццаг рад цёуы 5 ав- густёй 12 августы онг, йё сёйраг темё у "Развитие территории: экология ре- гиона" (кусынц дзы ахём секцитё: "Проект. Коман- да", "Карьера. Творчество" ёмё "Наука. Бизнес"), дык- каг рад та цёудзён 12-19 августы, уым та сёйрагдёр уыдзён ахём темё: "Раз- витие территории: экология общества" (кусдзысты дзы секцитё: "Лидерство. Об- щество", "Информация. Бе- зопасность" ёмё "Спорт. Патриотизм"). Зёгъын хъё- уы, форумы архайыны фёдыл курдиёттё 5 мин адёймагёй фылдёр кёй ёрбарвыстой, уый дёр. Оргкомитет фёсивёдён бацёттё кодта цымыдисаг программё: лекцитё, мастер-класстё, пресс-кон- ференцитё, пленарон ём- бырдтё ёмё секцион ахуыртё, хъёппёристы ар- мукъатё, спортивон ерыстё, бёстёзонён экскурситё, алыхуызон хи- ирхёфсён мадзёлттё. Сёрмагонд ныхасы аккаг у, форумы архайджытё цы ёхсёнадон проектты кон- курсы фёархайынц, уый. Ёрвылаз дёр фёсивёд форумы гранттё райсыны фёдыл ёрбадёттынц ёх- сёнадон цардыл ахадёг, амалхъомады райрёзтён ахъазгёнёг алыхуызон про- екттё. Афтё у ныр дёр. Ацы аз грантты конкурсён федералон бюджетёй ра- дих кодтой 85 милуан сомы. Уыцы проектты конкурсы уёлахиздзаутён ёмё при- зертён саккаг кёндзысты фёйнё 300, 400 ёмё 500 мин сомы (ёдёппёт хор- зёхджын ёрцёудзысты 100 проектёй фылдёр). "Машук"-ы мадзёлттё райдыдтой 5 августы, 6 ав- густы та фёсивёдон форум кадджын уавёры байгом кодтой. Уый фёдыл ём- бырдмё ёрбацыдысты ёмё форумы архайджытён арфётё ракодтой УФ-йы Президенты Ёххёстбар- джын минёвар Цёгат Кав- казы федералон зылды Олег Белавенцев, Фёси- вёды хъуыддёгты фёдыл федералон агентады раза- монёг Александр Бугаев, Цёгат Кавказы федералон зылды субъектты сёргъ- лёуджытё, зындгонд ёх- сёнадон архайджытё. Уыцы ёмбырды уыд Цёгат Иры- стон-Аланийы стыр делега- ци дёр, йё сёргъы рес- публикёйы Сёргълёууёг Битарты Вячеслав, афтё- мёй. Фёсивёдон форум "Ма- шук"-ы архайджыты номыл арфёйы фыстёг сёрвыста Президент Владимир Пу- тин. Президенты арфёйё райдыдта ёмбырд. "Ацы бонты та горёт Пя- тигорскы ёрёмбырд сты Цёгат Кавказы курдиат- джын ёмё хъёппёрис- джын фёсивёд. Зёрдё- мёдзёугё у, уыцы фёси- вёд регионы социалон-эко- номикон хъомыс раргом кё- ныныл кёй архайынц, егъау программётё ёххёст кё- нынмё сё ныфс кёй хёс- сынц, уый. Форумы оргко- митет бацархайдта, цёмёй, Стъараполы крайы цы рёс- тёг арвитат, уый уёнгрог ёмё пайдаджын уа. Ныфс мё ис, ацы бонтё уын би- рё алыхуызон цымыдисаг фембёлдтытё кёй балё- вар кёндзысты, ног хё- лёрттё ёмё ёмхъуы- дыгёнджытё уын кёй фё- зындзён, уё фёллад дзё- бёх кёй суаддзыстут, уы- мёй", — загъд ис Прези- денты фыстёджы. Уёрёсейы Президенты Ёххёстбарджын минёвар Олег Белавенцев йё раны- хасы куыд фёбёрёг кодта, афтёмёй форум "Машук" у Цёгат Кавказы фёсивёды царды азы ахсджиагдёр цау, йё архайджытё та сты, бирёнацион Уёрёсейы иу- дзинад фидёны чи хъахъ- хъёндзён, уыдон. "Сымах ёрыгон, зёрдёргъёвд ёмё курдиатджын стут. Абон уал "Машук"-ы хи- цёуттё стут, фидёны та уё бёрны уыдзён сёйрагдёр хёзна не стыр Фыдыбёс- тёйы хъысмёт. Фидарёй мё уырны, нё бёстёйы иу- дзинад ёмё рёзтыл ён- тыстджынёй кёй архай- дзыстут, уый", — загъта Олег Белавенцев. "Машук"-ы архайджытён арфётё ракодтой ёмё ныстуантё загътой Фёси- вёды федералон агентады разамонёг Александр Бу- гаев, Цёгат Ирыстоны Сёргълёууёг Битарты Вя- чеслав, Стъараполы крайы губернатор Владимир Вла- димиров, иннё кадджын уазджытё. Рёствёндаг ёмё ён- тыстджын у, "Машук"! Ёрмёг бацёттё кодта СЛАНТЫ Аслан Ацы бонты Цхинвал- мё ссыд бирё уазджы- тё. Зёрдылдарён мадзёлтты архайы Цё- гат Ирыстоны официа- лон делегаци дёр. Де- легацийы сты: рес - публикёйы национ ахастдзинёдты фарстаты фёдыл мини- стры хёдивёг Бёгъи- аты Алан, ёхсёнадон змёлд "Иры Стыр Ны- хас "- ы минёвар Ёл - борты Иван ёмё Цё- гат Ирыстоны Ветеран- ты советы уёнг Фриа- ты Хъазыбег. Уый тыххёй фехъу- сын кодта РЦИ- Ала - нийы Сёргълёууёджы ёмё РЦИ-Аланийы Хи- цауады пресс-службё. Знон ёхсёнады ми- нёвёрттё ёмё рес- публикёйы уазджытё архайдтой , Цхинвалы сёйраг фёзы цы мы- сён акци уыд , уым. Абон та номарён мадзёлтты архайджы- тё дидинджытё сё- вёрдзысты Хуссар Ирыстон хъахъхъён - джыты мемориалтыл. Нё уацхёссёг Афтё у ныртёккё дёр. Бёлццётты нымёц рёстёмбис бёрёггёнён- тёй зынгё фылдёр кёй у, уымё гёсгё та дзы бам- бырд бирё хёдтулгётё ёмё адём. Уадзён пункт кусы, йё фадёттё куыд амонынц, афтё. Фёлё уёддёр адёмы дзёвгар рёстёг ёнхъёлмё кёсын бахъёуы. Уавёрыл ёвзёрёрдём ахады, ёнтёф бонтё кёй ралёууыдысты, уый. Тёвд уёлдёф адёмы тыхсын кё- ны, сё хиёнкъарынадыл сын фёзынд. Зёгъём, кон- тролон-уадзён пунктмё 'ввахс цы медицинон пункт ис, уырдём фёстаг сут- кёйы дёргъы ёххуысагур бацыдысты 30 адёймагёй фылдёр. Дохтыртё се 'ппётён дёр хъёугё амбу- латорон ёххуыс бакодтой. "Уёллаг Ларс"-ыл сёв- зёргё уавёр хынцгёйё, республикёйы Ёнёниздзи- над хъахъхъёнынады ми- нистрады хъёппёрисёй медицинон пункт раивтой ёхсёвёй-бонёй куысты фёткмё. Уымёй уёлдай, бынаты ёрёвёрдтой "тагъд медицинон ёххуысы" уёлёмхасён машинётё. Хуыцаубоны Цёгат Ирыстоны ёнёниздзинад хъахъхъёнынады министр Михаил Ратманов ёмё Тагъд ёххуысы клиникон рынчындоны сёйраг дохтыр Митциты Астан уыдысты контролон-уадзён пункты ёмё сбёрёг кодтой меди- цинон пункты архайд. Уавёрмё сё цёст да- рынц иннё ведомствотё дёр. Зёгъём, УФ-йы Ёнёнхъёлёджы уавёрты министрады РЦИ-Аланийы Сёйраг управлени ёмё Дзёуджыхъёуы бынёттон хиуынаффёйады адми- нистраци куыд баныхас код- той, афтёмёй ацы бонты бынатмё ласынц нуазыны дон. Нё уацхёссёг 08.08.08: номарён мадзёлттё райдыдтой 2008 азы августы хёсты цаутыл 9 азы сёх- хёст. Уый фёдыл номарён мадзёлттё знон райдыдтой горёт Цхинвал ёмё республикёйы районты. Ёхсёнад Ёвзарён иугёндтёй кёмё кёцы номыр ёр- хаудзён, уый фёдыл са- рёзтёуыд хёлттёппа- рён. Алкёцы партийы минёварён дёр фадат радтой ёхгёд къонверт номыримё райсынён. Хёлттёппарёны бё- рёггёнёнтём гёсгё, ёвзарён бюллетены пар- титы равёрдзысты ахём фёткыл: 1. УФ-йы Либералон- демократон партийы Цёгат Ирыстоны регио- налон хайад. 2. Политикон парти "Рёстаг Уёрёсе"-йы Цёгат Ирыстоны регио- налон хайад. 3. Политикон парти "Иугонд Уёрёсе"-йы Цёгат Ирыстоны регио- налон хайад. 4. Политикон парти "Уёрёсейы патриот- тё"-йы Цёгат Ирысто- ны регионалон хайад. 5. Политикон парти "Коммунистон парти Уёрёсейы коммунист- тё"-йы Цёгат Ирысто- ны республикон хайад. 6. Политикон парти "Уёрёсейы Федера- цийы Коммунистон парти"-йы Цёгат Ирыс- тоны республикон хайад. 7. Политикон парти "Рёзты парти"-йы Цё- гат Ирыстоны региона- лон хайад. 8. Политикон парти "Кёрдёгхуызты аль- янс"-ы Цёгат Ирысто- ны регионалон хайад. 9. Политикон парти "Фыдыбёстё"-йы Цё- гат Ирыстоны региона- лон хайад. Къамисы уёнгтё ёр- ныхас кодтой ёндёр фарстатыл дёр. Нё уацхёссёг Ёвзёрстытём цёттёгёнён хъуыддёгтё графикмё гёсгё Уыд РЦИ-Аланийы Центрон ёвзарён къа- мисы радон ёмбырд. Къамисы уёнгтё ёр- дзырдтой, республикёйы Парламентмё ёв- зёрстытём цёттёгёнён куыстытё куыд цёу- ынц, ууыл, стёй сфидар кодтой, политикон партитё ёмё иннё иугёндты ёвзарён бюлле- тены куыд равёрдзысты, уый фётк. Ёнтёф боныхъёд бёлццётты дёр тыхсын кёны Сёрды мёйты рёстёг паддзахадон арёны сёр- ты контролон-уадзён пункт "Уёллаг Ларс"-ыл цы адём цёуы, уыдоны нымёц зынгё фёфылдёр вёййы. Фёлё уыцы ёууёл иуёй-иу къуыхцытё расайы контролон-уадзён пункты куысты. "Машук": фёсивёдон форум байгом Ёдзухдёр раст бёрёггёнёнтё Муниципалон транспорты уавёр Ныр 27 азы завод "Электроцинчы" центрон лабо- раторийы лаборант Тыджыты Линё ёрвиты Менде- леевы таблицёйы цыппёрём хайимё. Нё ныхас куы фёбёлвырддёр кёнём, уёд фёлварёнтён анализтё фёкёны, химион буаргъёдтё сё цас ис, уый тыххёй. Цинк, сурьма, сондон, фтор, ёфсёй- наг уыдон ёххёст номхыгъд не сты, лаборант бирё азты цёимё архайы, уыцы алыхуызон буар- гъёдтён. Бёлццёттёласён транспорты архайд ба- нывыл кёныны нысани- мё РЦИ-Аланийы Хи- цауады Уынаффёйё арёзт ёрцыд сёрма- гонд, алы ведомствоты минёвёрттё кём ку- сынц, ахём къамис. 6 августы горёт Пяти- горскы кадджын уавёры байгом Цёгат Кавказы ёрвылазон фёсивёдон форум "Машук". Ацы хатт регионы егъаудёр фёсивёдон ёмбырды ар- хайджытё суыдзысты 2 мин ёрыгон адёймаджы Цёгат Кавказы ёппёт субъектты минёвёрттё. Уыдонёй уёлдай, фору- мы уазджытё уыдзысты ёндёр уёрёсейаг реги- онтё, стёй фёсарёйнаг бёстёты минёвёрттё дёр.

Transcript of Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум...

Page 1: Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум байгомhttps://растдзинад.рф/wp-content/uploads/2017... · 2017. 8. 11. · Доллар— 60,06

Доллар — 60,06

Евро — 70,84Валютёйы аргъБоныхъёд Хурыскаст — 5,00

Хурныгуылд — 19,12Боны дёргъ — 14,12Республикёйы гидрометцентр куыд хъусын кёны, афтёмёй абон, 8 августы,

нё уардзён. Уёлдёфы температурё республикёйы — 31 — 36 градусы хъарм,Дзёуджыхъёуы — 32 — 34 градусы хъарм.

Цёйут, ёфсымёртау, радтём нё къухтёАбон кёрёдзимё, Иры лёппутё!..

ЦЁГАТ ИРЫСТОНЫ РЕСПУБЛИКОН АДЁМОН ГАЗЕТ РЕСПУБЛИКАНСКАЯ НАРОДНАЯ ГАЗЕТА СЕВЕРНОЙ ОСЕТИИ

Газет цёуын райдыдта 1923 азы 14 мартъийыИздается с 14 марта 1923 года№№ 114422 ((2244442244)) Аргъ 10 сомы

2017 азы 8 август — майрёмы мёйы 8 бон, дыццёг

КЁСУТ НОМЫРЫ:К

ФЁРНОНСПОРТИВОН ФИДИУЁГФинляндийё — хёрзиуджытимё

ЮБИЛЕЙ

Бёрёгбоны агъоммё

Лёг зондёй уынаффё куы кёна, уёд нёдёр йё

дзырдтё сафы, нёдёр — йё фёнд.

ГЁДИАТЫ Секъа

ДДззыыррддыы ффааррнн

Цёгат Кавказ

Паддзахадон арён

Хуссар ИрыстонёйЙё куыстёй — фёзминаг

Цёстдарён мадзёлттё

— Пробтё кёй хонынц, уыдон нём фёцёуынц ёппётцехтёй дёр, — дзуры Линё. — Цалынмё анализы кё-ронбёттён бёрёггёнён райсём, уёдмё уыдон ацё-уынц цёттё кёныны цалдёр къёпхёны. Фыццаджыдёр, пробтё лёвёрд ёрцёуынц техникон

контролы хайадмё, уый фёстё — центрон лаборатори-мё, ам та сё Линё фёбёрёг кёны. Лаборант туагадтыёххуысёй хуызёгты раивы тёнгъёд къёпхёнмё. Фёл-вёрд цы ёрмёг фёцёуы, уый ныддихтё кёны сёрма-гонд ГОСТ-тё ёмё методикётём гёсгё, ныффёрсу-дзыны фёстё та хускёныны процессы ацёуы. Рёстём-бис нымадёй Тыджыты Линё ёрвылбон анализтё скё-ны 10-17 пробён, ёмё йём афтё кёсы, цыма ацыкуыстёй диссагдёр нёй.

— Кёддёр ёз бёллыдтён ёвзаг ёмё литературёйыахуыргёнёг суёвынмё, — йё ныхас дарддёр кёны за-воды лаборант. — Суанг ма филологон факультетмё дёрбацыдтён ахуыр кёнынмё, фёлё фёстёдёр мё фёндаивтон.Ацы хъуыддаг Тыджыты Линёйён фёрёстмё. Сту-

дентон азты уый кусынмё бацыд завод "Укрцинк"-мё,ёмё уыцы-иу рёстёг ахуыр дёр кодта ёмё кусгё дёр.Куыдфёстагмё згъёрты куыстад бауарзта ёмё йё йёзёрдёмё хёстёгдёр айста. Уымё гёсгё ивгъуыд ёну-сы 80-ём азты йё къайимё цёрынмё ёрцыдысты Цё-гат Ирыстонмё, 1990 азы та Тыджыты Линё хорз цёттё-гонд специалистёй кусын райдыдта заводы центрон ла-бораторийы. Абон уый у 5-ём къёпхёны лаборант ёмё,цы анализтё скёны, уыдоны бёрёггёнёнтё ёдзухдёрвёййынц раст, ёхсызгонёй сём фенхъёлмё кёсынцзаводы дёлхайёдты специалисттё.

КЪОРАТЫ Эльбрус

Июлы кёрон къамисыуёнгтё радон хатт рацы-дысты горёты уынгтёмёмё бёрёг кодтой, марш-рутон такситё адёмёнкуыд лёггад кёнынц,закъонёвёрынады уагё-вёрдтё куыд ёххёст кё-нынц, уый. Уый тыххёй фе-хъусын кодта РЦИ-АланийыПромышленность ёмётранспорты министрадыпресс-службё.Фёндёгтыл ёдасёй цё-

уыны паддзахадон инспек-цийы, "Ространснадзор"-ы,"Роспотребнадзор " -ы ,Ёнёниздзинад хъахъхъё-нынады министрады, Хъа-лонты службёйы — алкёцы

ведомствойы минёвар дёрйёхи уагёвёрдмё гёсгёбёрёг кодта маршрутонтакситы куыст.Цалдёр бонмё къамисы

уёнгтё ёркастысты 150транспортон иуёджы уа-вёрмё. Министрады пресс-службёйы минёвары ны-хасмё гёсгё, рейды рёс-тёг рабёрёг бирё ёгъ-даухёлдтытё ёмё аиппы-тё. Зёгъём, Фёндёгтылёдасёй цёуыны паддза-хадон инспекцийы кусджы-тё алыхуызон техниконхъуагдзинёдты тыххёй са-рёзтой 16 протоколы. "Рос-транснадзор"-ы минёвёрт-тё та — 19 протоколы (ацыёгъдаухёлдтытён сё фыл-дёр баст сты ёнё лицен-зийё кусын ёмё хёдтул-гёйы салоны тамако дымы-нимё). Ацы ёмё ёндёр аиппы-

тё аиуварс кёнынёнтранспортон компанитёнлёвёрд ёрцыд бёлвырдёмгъуыд. Цёстдарёнмадзёлттё цёудзыстыдарддёр.

Нё уацхёссёг

Куыд амёй размё азты,афтё ныр дёр "Машук"кусдзён дыууё радёй.Фыццаг рад цёуы 5 ав-густёй 12 августы онг, йёсёйраг темё у "Развитиетерритории: экология ре-гиона" (кусынц дзы ахёмсекцитё: "Проект. Коман-да", "Карьера. Творчество"ёмё "Наука. Бизнес"), дык-каг рад та цёудзён 12-19августы, уым та сёйрагдёруыдзён ахём темё: "Раз-витие территории: экологияобщества" (кусдзысты дзысекцитё: "Лидерство. Об-щество", "Информация. Бе-зопасность" ёмё "Спорт.Патриотизм"). Зёгъын хъё-уы, форумы архайыны

фёдыл курдиёттё 5 минадёймагёй фылдёр кёйёрбарвыстой, уый дёр.Оргкомитет фёсивёдён

бацёттё кодта цымыдисагпрограммё: лекцитё,мастер-класстё, пресс-кон-ференцитё, пленарон ём-бырдтё ёмё секционахуыртё, хъёппёристы ар-мукъатё, спортивонерыстё, бёстёзонёнэкскурситё, алыхуызон хи-ирхёфсён мадзёлттё.Сёрмагонд ныхасы аккаг

у, форумы архайджытё цыёхсёнадон проектты кон-курсы фёархайынц, уый.Ёрвылаз дёр фёсивёдфорумы гранттё райсыны

фёдыл ёрбадёттынц ёх-сёнадон цардыл ахадёг,амалхъомады райрёзтёнахъазгёнёг алыхуызон про-екттё. Афтё у ныр дёр.Ацы аз грантты конкурсёнфедералон бюджетёй ра-дих кодтой 85 милуан сомы.Уыцы проектты конкурсы

уёлахиздзаутён ёмё при-зертён саккаг кёндзыстыфёйнё 300, 400 ёмё 500мин сомы (ёдёппёт хор-зёхджын ёрцёудзысты 100проектёй фылдёр).

"Машук"-ы мадзёлттёрайдыдтой 5 августы, 6 ав-густы та фёсивёдон форумкадджын уавёры байгомкодтой. Уый фёдыл ём-бырдмё ёрбацыдыстыёмё форумы архайджытёнарфётё ракодтой УФ-йыПрезиденты Ёххёстбар-джын минёвар Цёгат Кав-казы федералон зылдыОлег Белавенцев, Фёси-вёды хъуыддёгты фёдылфедералон агентады раза-

монёг Александр Бугаев,Цёгат Кавказы федералонзылды субъектты сёргъ-лёуджытё, зындгонд ёх-сёнадон архайджытё. Уыцыёмбырды уыд Цёгат Иры-стон-Аланийы стыр делега-ци дёр, йё сёргъы — рес-публикёйы Сёргълёууёг

Битарты Вячеслав, афтё-мёй. Фёсивёдон форум "Ма-

шук"-ы архайджыты номыларфёйы фыстёг сёрвыстаПрезидент Владимир Пу-тин. Президенты арфёйёрайдыдта ёмбырд.

"Ацы бонты та горёт Пя-тигорскы ёрёмбырд стыЦёгат Кавказы курдиат-джын ёмё хъёппёрис-джын фёсивёд. Зёрдё-мёдзёугё у, уыцы фёси-вёд регионы социалон-эко-номикон хъомыс раргом кё-ныныл кёй архайынц, егъаупрограммётё ёххёст кё-нынмё сё ныфс кёй хёс-сынц, уый. Форумы оргко-

митет бацархайдта, цёмёй,Стъараполы крайы цы рёс-тёг арвитат, уый уёнгрогёмё пайдаджын уа. Ныфсмё ис, ацы бонтё уын би-рё алыхуызон цымыдисагфембёлдтытё кёй балё-вар кёндзысты, ног хё-лёрттё ёмё ёмхъуы-дыгёнджытё уын кёй фё-зындзён, уё фёллад дзё-бёх кёй суаддзыстут, уы-мёй", — загъд ис Прези-денты фыстёджы.Уёрёсейы Президенты

Ёххёстбарджын минёварОлег Белавенцев йё раны-хасы куыд фёбёрёг кодта,афтёмёй форум "Машук" уЦёгат Кавказы фёсивёдыцарды азы ахсджиагдёрцау, йё архайджытё та сты,бирёнацион Уёрёсейы иу-дзинад фидёны чи хъахъ-хъёндзён, уыдон. "Сымахёрыгон, зёрдёргъёвдёмё курдиатджын стут.Абон уал "Машук"-ы хи-цёуттё стут, фидёны та уёбёрны уыдзён сёйрагдёрхёзна — не стыр Фыдыбёс-тёйы хъысмёт. Фидарёймё уырны, нё бёстёйы иу-дзинад ёмё рёзтыл ён-тыстджынёй кёй архай-дзыстут, уый", — загътаОлег Белавенцев.

"Машук"-ы архайджытёнарфётё ракодтой ёмёныстуантё загътой Фёси-вёды федералон агентадыразамонёг Александр Бу-гаев, Цёгат ИрыстоныСёргълёууёг Битарты Вя-чеслав, Стъараполы крайыгубернатор Владимир Вла-димиров, иннё кадджынуазджытё.Рёствёндаг ёмё ён-

тыстджын у, "Машук"!

Ёрмёг бацёттё кодтаСЛАНТЫ Аслан

Ацы бонты Цхинвал-мё ссыд бирё уазджы-тё. Зёрдылдарёнмадзёлтты архайы Цё-гат Ирыстоны официа-лон делегаци дёр. Де-легацийы сты: рес-публикёйы национа х а с т д з и н ё д т ыфарстаты фёдыл мини-стры хёдивёг Бёгъи-аты Алан, ёхсёнадонзмёлд "Иры Стыр Ны-хас"-ы минёвар Ёл-борты Иван ёмё Цё-гат Ирыстоны Ветеран-ты советы уёнг Фриа-ты Хъазыбег.

Уый тыххёй фехъу-сын кодта РЦИ-Ала-нийы Сёргълёууёджыёмё РЦИ-Аланийы Хи-цауады пресс-службё.Знон ёхсёнады ми-

нёвёрттё ёмё рес-публикёйы уазджытёархайдтой, Цхинвалысёйраг фёзы цы мы-сён акци уыд, уым.Абон та номарёнмадзёлтты архайджы-тё дидинджытё сё-вёрдзысты ХуссарИрыстон хъахъхъён-джыты мемориалтыл.

Нё уацхёссёг

Афтё у ныртёккё дёр.Бёлццётты нымёцрёстёмбис бёрёггёнён-тёй зынгё фылдёр кёй у,уымё гёсгё та дзы бам-бырд бирё хёдтулгётёёмё адём. Уадзён пункткусы, йё фадёттё куыдамонынц, афтё. Фёлёуёддёр адёмы дзёвгаррёстёг ёнхъёлмё кёсынбахъёуы.

Уавёрыл ёвзёрёрдёмахады, ёнтёф бонтё кёйралёууыдысты, уый. Тёвдуёлдёф адёмы тыхсын кё-ны, сё хиёнкъарынадылсын фёзынд. Зёгъём, кон-тролон-уадзён пунктмё'ввахс цы медицинон пунктис, уырдём фёстаг сут-кёйы дёргъы ёххуысагурбацыдысты 30 адёймагёй

фылдёр. Дохтыртё се'ппётён дёр хъёугё амбу-латорон ёххуыс бакодтой.

"Уёллаг Ларс"-ыл сёв-зёргё уавёр хынцгёйё,республикёйы Ёнёниздзи-над хъахъхъёнынады ми-нистрады хъёппёрисёймедицинон пункт раивтойёхсёвёй-бонёй куыстыфёткмё. Уымёй уёлдай,бынаты ёрёвёрдтой"тагъд медицинон ёххуысы"уёлёмхасён машинётё. Хуыцаубоны Цёгат

Ирыстоны ёнёниздзинадхъахъхъёнынады министрМихаил Ратманов ёмёТагъд ёххуысы клиникон

рынчындоны сёйраг дохтырМитциты Астан уыдыстыконтролон-уадзён пунктыёмё сбёрёг кодтой меди-цинон пункты архайд.Уавёрмё сё цёст да-

рынц иннё ведомствотёдёр. Зёгъём, УФ-йыЁнёнхъёлёджы уавёртыминистрады РЦИ-АланийыСёйраг управлени ёмёДзёуджыхъёуы бынёттонхиуынаффёйады адми-нистраци куыд баныхас код-той, афтёмёй ацы бонтыбынатмё ласынц нуазыныдон.

Нё уацхёссёг

08.08.08: номарён мадзёлттё райдыдтой2008 азы августы хёсты цаутыл 9 азы сёх-

хёст. Уый фёдыл номарён мадзёлттё знонрайдыдтой горёт Цхинвал ёмё республикёйырайонты.

Ёхсёнад

Ёвзарён иугёндтёйкёмё кёцы номыр ёр-хаудзён, уый фёдыл са-рёзтёуыд хёлттёппа-рён. Алкёцы партийыминёварён дёр фадатрадтой ёхгёд къонвертномыримё райсынён. Хёлттёппарёны бё-

рёггёнёнтём гёсгё,ёвзарён бюллетены пар-титы равёрдзысты ахёмфёткыл:

1. УФ-йы Либералон-демократон партийыЦёгат Ирыстоны регио-налон хайад.

2. Политикон парти"Рёстаг Уёрёсе"-йыЦёгат Ирыстоны регио-налон хайад.

3. Политикон парти"Иугонд Уёрёсе"-йыЦёгат Ирыстоны регио-налон хайад.

4. Политикон парти"Уёрёсейы патриот-тё"-йы Цёгат Ирысто-ны регионалон хайад.

5. Политикон парти"Коммунистон партиУёрёсейы коммунист-тё"-йы Цёгат Ирысто-ны республикон хайад.

6. Политикон парти"Уёрёсейы Федера-

цийы Коммунистонпарти"-йы Цёгат Ирыс-тоны республиконхайад.

7. Политикон парти"Рёзты парти"-йы Цё-гат Ирыстоны региона-лон хайад.

8. Политикон парти"Кёрдёгхуызты аль-янс"-ы Цёгат Ирысто-ны регионалон хайад.

9. Политикон парти"Фыдыбёстё"-йы Цё-гат Ирыстоны региона-лон хайад.Къамисы уёнгтё ёр-

ныхас кодтой ёндёрфарстатыл дёр.

Нё уацхёссёг

Ёвзёрстытём цёттёгёнён хъуыддёгтё

— графикмё гёсгёУыд РЦИ-Аланийы Центрон ёвзарён къа-

мисы радон ёмбырд. Къамисы уёнгтё ёр-дзырдтой, республикёйы Парламентмё ёв-зёрстытём цёттёгёнён куыстытё куыд цёу-ынц, ууыл, стёй сфидар кодтой, политиконпартитё ёмё иннё иугёндты ёвзарён бюлле-тены куыд равёрдзысты, уый фётк.

ЁЁннттёёфф ббоонныыххъъёёдд ббёёллццццёёттттыы ддёёрр ттыыххссыынн ккёённыыСёрды мёйты рёстёг паддзахадон арёны сёр-

ты контролон-уадзён пункт "Уёллаг Ларс"-ыл цыадём цёуы, уыдоны нымёц зынгё фёфылдёрвёййы. Фёлё уыцы ёууёл иуёй-иу къуыхцытёрасайы контролон-уадзён пункты куысты.

"Машук": фёсивёдон форум байгом

Ёдзухдёр растбёрёггёнёнтё

Муниципалон транспорты уавёр

Ныр 27 азы завод "Электроцинчы" центрон лабо-раторийы лаборант Тыджыты Линё ёрвиты Менде-леевы таблицёйы цыппёрём хайимё. Нё ныхаскуы фёбёлвырддёр кёнём, уёд фёлварёнтёнанализтё фёкёны, химион буаргъёдтё сё цас ис,уый тыххёй. Цинк, сурьма, сондон, фтор, ёфсёй-наг — уыдон ёххёст номхыгъд не сты, лаборантбирё азты цёимё архайы, уыцы алыхуызон буар-гъёдтён.

Бёлццёттёласёнтранспорты архайд ба-нывыл кёныны нысани-мё РЦИ-Аланийы Хи-цауады Уынаффёйёарёзт ёрцыд сёрма-гонд, алы ведомствотыминёвёрттё кём ку-сынц, ахём къамис.

6 августы горёт Пяти-горскы кадджын уавёрыбайгом Цёгат Кавказыёрвылазон фёсивёдонфорум "Машук". Ацыхатт регионы егъаудёрфёсивёдон ёмбырды ар-хайджытё суыдзысты 2мин ёрыгон адёймаджы— Цёгат Кавказы ёппётсубъектты минёвёрттё.Уыдонёй уёлдай, фору-мы уазджытё уыдзыстыёндёр уёрёсейаг реги-онтё, стёй фёсарёйнагбёстёты минёвёрттёдёр.

Page 2: Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум байгомhttps://растдзинад.рф/wp-content/uploads/2017... · 2017. 8. 11. · Доллар— 60,06

2 № 142 (24424) 2017 АЗЫ МАЙРЁМЫ МЁЙЫ 8 БОН

Не ‘взаг — нё хёзна

Этнолагерь-2017

Ацы фарстён дзуаппраттыны агъоммё бабё-рёг кодтам Алагиры 2-ёмскъола. Ахуыры хайадысёргълёууёг КёсёбитыАльбинё йё улёфтырёстёгёй ратыдта. Зи-лём бёстыхайыл. Сывёл-лётты зонгё уынёр дзынё хъуысы, фёлё бирёрёстёг нал баззад, ёмёта сё цардбёллонцёстыты цёхёрёй ба-рухс уыдзысты кълёстё.Фыццёгём уёладзы-

джы историйы кабинетмёбакёсём. Гом дуарёймидёмё бахизём. Цар —ногцагъд, къултё дёрафтё. Пъолён йёахуырст ёрттивы. Зёр-диаг куысты бёрёггё-нёнтё сты уыдон. Ахуыр-гёнёг Гозымты Индирёцыфёнды хъуыддаг дёрбёрнонёй ёххёст кё-ныныл сахуыр. Афтё йынацы хатт дёр хорз бан-тыстис.Уазал рёстёг кълёстё

ног бёстыхайы, куыд ём-бёлы, афтё хъарм вёй-йынц. Зёронд корпусмёта тёвд хорз нё хёццёкёны. Скъолайы ахём уа-вёр уый тыххёй сёв-зёрд, ёмё агдоны хъо-мыстё, цас ёмбёлы, уы-мёй дыууё хатты къад-дёр сты. Уёдё дзы бата-рейты аххос дёр ис. Сёбынёттёй сё рахицёнкодтой. Ныр ёмбёлгёмадзёлттёй сыгъдонёмё фынкёй сыгъдёг-гонд цёуынц. Гыццылкуыст нёу, фёлё специа-листты арёхстджын къух-тён уый диссаг нёу!

Нё уацхёссёг

Никъала кёй ахуыр кодта, уый аф-тё нё ныффысдзён: "Уый йёхибёргё бахъахъхъёныныл архайдтаГеоргийы цёфтёй, фёлё..." Ныф-фысдзён афтё: "Уый йёхи бахъахъ-хъёныныл бёргё архайдта Георгийыцёфтёй, фёлё..." Кёнё та ёппётырастдёр: "Уый Георгийы цёфтёййёхи бахъахъхъёныныл бёргё ар-хайдта, фёлё..." Исчи зёгъдзён:"Уымён йёхи стиль ис", ома, ёвза-джы хицён ёууёлтё. О, фёлё, гор-мон, уый, дзырдтё куыдфёнды ра-вёргёйё, хъуыдыйад ацъапп-цъуппкёныны бар никёмён дётты. Сёй-рат ёмё зёгъинагён, стёй иннёхъуыдыйады уёнгтёй алкёмён дёрйёхи бынат ис, ёмё дзы куы пайдакёнай, уёд ёй хъуамё уыцы бынатысёвёрай.Ёрёджы "Рёстдзинад"-ы редак-

цимё йё уац ёрбахаста нё сёйраггорёты ахуыргёнёндёттёй иуыирон ёвзаг ёмё литературёйыахуыргёнёг. ЦИПУ-йы филологонфакультеты ирон хайады кёй ахуыркодта, уый зыдтон. Ёмё йын йё уацкуы бакастён, уёд ёй афарстон:"Нёхи Никъаламё нё ахуыр кодтай?"Хъыгагён, нё ахуыр кодта. Уый йё

фыстыл дёр бёрёг уыд, йё хъуы-дыйёдты арёзтыл дёр. Уымё куыахуыр кодтаид, уёд ахём хъуыдыйаднё рантыстаид йё пъеройы бырын-къёй: "Дё сыхаг куы уа наркоман,уёд дё хёдзар дёр кёй хёлдзёнрайсом". Науёд: "Ёхсёнады цыхъёндзинёдтё ис, уыдон иуварс кёйхъёуы кёнын".Ивгъуыд ёнусы фёндзайём, ёх-

сайём ёмё ёвдайём азты, суанг1985 азы дёр нё сёйраг универси-теты филологон факультеты ирон-уы-рыссаг хайады чи ахуыр кодта, уыдо-нён тыххёй дёр нё ныффыссынкёндзынё ахём хъуыдыйёдтё. Уы-донён сё хъуыдыйады арёзт ёндёру — растдёр, хуыздёр, нывылдёр.Дёс ёмё ссёдз азы размё нё

бёстё куы сызмёст, ССР Цёдисзнаджы фёндиаг куы фёци, нё цардта уёрццвёлдёхт, уёд ахуырадыбындуртё дёр базгъёлёнтё сты.Базарадон экономикё ахуыргёнджы-тёй бирёты къухы ныссагъта мёгуы-ры лёдзёг, ёмё уыдон дёр сёхибазары бардуагыл бафёдзёхстой,базарты амёттаг фесты, афтёмёйамал кодтой сё маст къёбёр. Скъо-латы нал баззад нёлгоймаг ахуыр-гёнджытё, фёлыгъдысты фёйнё-рдём. Ивд ёрцыдысты астёуккагскъолаты ахуыргёнён программётё,хёлд — нё царды бындуртё. Ёмёныр дёсгай азты хъёрзём кёддёрыфыдбылызхёссёг рацарёзты низёй,зёрдёхёлд фестём цавёрдёрёнёхайыры Иумёйаг паддзахадонфёлварёнёй, УФ-йы сгуыхт ахуыр-гёнёг Биазырты Валентинёйы загъ-дау, "туповатый ЕГЭ"-йы. Уый та манё чердём хъуыдис, нё зонын. Нёахуырады бындурон ёвёрдмё нынсоветон дуджы фёсарёнтё хёлёгкодтой, мах фёлтёрддзинадыл ахуыркодтой кёддёр. Бёстё куы рафёл-дёхт, ёмё ёндёр цардарёзты дугкуы ралёууыд, уёд хицауиуёггён-джытёй бирёты зондахаст дёр цёх-гёр фёивта, фёфёлдёхт. Ёмёфёзмын райдыдтам фёсфурдаг

бёстёты цардарёзты бындуртё, уы-имё ахуырады хъуыддаджы дёр.Ёмё нём абон ис, цы нём ис, уый —дёсгай ёвзонг удтё — скъолатырауагъдонтё сё къух сисынц сёхи-мё. Ёмё уымёй ныр цалдёр азыдёргъы, кёмён ёмбёлы, уыдон хат-дзёг не скёнынц. Цымё цёмён?Иуёй демографион фарста алыг кё-ныны тыххёй мадзёлттё аразём,иннёмёй та Иумёйаг фёлварёныаххосёй уыцы фарста лыг кёныныныхмё кусём. Ёмё уый куыд у?Ам ма мын ноджыдёр иу хатт

ёнёзёгъгё нёй, нё астёуккагскъолаты нёлгоймаг ахуыргёнджытёкёй нал баззад, уый тыххёй. Фё-лыгъдысты, уымён ёмё сё сёрмёмамёлайы къёбёрыл кусын не'рхастой ивгъуыд ёнусы нёуёдзёмазты. Нё хёссынц ныр дёр. Нёлгой-маг ахуыргёнёг хъуамё иса, йё би-нонты цёмёй дара, уыйбёрц мызд.Ахуыргёнджыты мызд фёфылдёр

кёныны тыххёй фарон-ёндёраз уё-лейё уынаффё хаст куы 'рцыд, уы-мёй цалдёр мёйы фёстё мё зонгёахуыргёнджытёй иуыл амбёлдтёнёмё йын хъазгёйё афтё зёгъын:

— Дёуён цы у, дё улупа дыууёхатты фёфылдёр, ёвёццёгён?

— Куыдёй фёфылдёр?! — мёст-джынёй загъта уый, — ныссайдтой танё ацы хатт дёр. Бёрцёй ёртёмин сомы фылдёр исын фаронимёабаргёйё.Нёлгоймаг канд Фыдыбёстё

хъахъхъёнёг нёу. Нёлгоймаг ухёдзары, бинонты астёуккаг цё-джындз, сё ныфс ёмё сё фарнымёсыг. Ахём стыр ахадындзинад уы-дис нёлгоймагён астёуккаг скъола-ты дёр. Хорз ма йё хъуыды кёнын,мё рёстёджы, суанг ма Горбачевыёнёхайыры рацарёзты азты дёрскъолаты ахуыргёнджытён сё фыл-дёр уыдысты нёлгоймёгтё, ёмёахуыргёнёндётты уыдис ёгъдау,ёфсарм ёмё фарн. Рауагъдонтё-иукёд фёлварёнтё дёттыны замантыхстысты, уёддёр ахём цау нёхъуыды кёнын ёмё сё исчи йёхи-мё йё къух систа. Стёмтё-иу несфёрёзтой фёлварёнтё раттын.Фёлё-иу уыдон дёр ёхсёнады сёбынат ссардтой. Иутё заводтё ёмёфабриктём бацыдысты кусынмё, ин-нётё техникумтём ахуыр кёнынмё.Мё зонгё рауагъдонтёй иу дыккаг азфёлварёнтё раттын куы бафёрёз-та, уёд ма, цёттёдзинады аттестатрайсгёйё, уёлдёр скъоламё дёрбацыд ахуыр кёнынмё ёмё суангпенсийы рацёуынмё фёкуыстаахуыргёнёгёй астёуккаг скъолайы.Ныр та уёлдёр скъолаты рауагъдон-тёй бирётё куысты бынёттё ёл-хёнгё кёнынц, иннётё та цалдёр-гай азты ёгуыстёй бадынц. Нё, раз-дёры фёлтёрддзинад раздахынхъёуы, науёд нё бёстёйы гёр-тёмтты къуди никуы аскъуыйдзён.Специалист куыстмё бацёуыны,куысты ныллёууыны тыххёй кёмён-дёр ёхца куы дётта, уёд фёстагмёйёхицёй дёр гёртамисёг рауай-дзён, ёнёмёнг.Дзырдтёй раст пайда кёныны

ёмё сё хъуыдыйёдтё аразыныфарстайы фёдыл хъуыдытё ёрго-мёй зёгъыны фёстё ацы уацы мён

фёнды иронау раст дзурыны тыххёйдёр мё фёндиёгтё зёгъын. Иуфынддёс азы размё нё мыггаджысоветы сёрдар, дзёнёты бадинагБагаты Барис советы ёмбырдтёйиуы фёндон бахаста, цёмёй мыггагиууылдёр дзурын райдайа сыгъдёгирон литературон ёвзагыл. "Ёмёсыгъдёг литературон ёвзагыл горё-ты интеллигенци дёр куы нё дзуры,уёд мах цы уынгёджы фестём?" —афарста йё советы уёнгтёй чидёр.Ууыл фарста боны фёткёй ист ёр-цыд.Ёмё ёцёгёй дёр, интеллиген-

цийы минёвёртты ныхасмё лёмбы-нёг куы 'ркёсём, уёд мыр "з"-йыбёсты дзурынц "ж", "с"-йы бёсты —"ш", "ц"-йы бёсты "с" ёмё афтёдарддёр. Советон дуджы иронау растдзурыны сыгъдёгдзинад Ирон теат-рёй цыдис. Хистёртёй куыд фе-хъуыстон, афтёмёй театры артисттыраст дзурыныл сёрмагондёй ахуырдёр кодтой. Ныр уый нал ис ёмё,кёй куыд фёнды, афтё ны"жж"-ыёмё ны"шш"-ы кёны дзырдтё. Зё-гъём, Замирёты бёсты зёгъдзёнЖамирёт, сёмёны бёсты шё-мён, урсы бёсты урш...Хорз ма йё хъуыды кёнын, авд

ёмё дыууиссёдз азёй дёр раздёргазет "Рёстдзинад"-ы фёрстыл иро-нау раст дзурыны фарстайыл цылёмбынёг ныхас цыдис, уый. Ёппё-ты тынгдёр мё зёрдёмё фёцыдИрыстоны адёмон поэт, ХетёгкатыКъостайы номыл паддзахадон пре-мийы лауреат Плиты Грисы уац. Ёх-сайём азты подшивкёты ма йё бёр-гё агуырдтон ёрёджы, фёлё... Уы-цы фарстайы фёдыл ёз дёр, уёдстудент, мё хъуыдытё ёргомёйзагътон. Уёд гонорар дёр дзёбёхфыста газет. Мё зёрдыл ма хорзлёууы, ёнёхъён нудёс сомы мынёрбарвыста редакци посты бастдзи-нады 25-ём хайадмё. Уыдон кёуыл-ты стыр ёхцатё уыдысты студентён!Иу мёйы бёрц сё уыд фёцёрён.Ныр гонорар чи ёмё цёй тыххёй"амардта" чидёр, уымён адёмимёёз дёр ницы бамбёрстон.Уёд мё уацы загътон ахём хъуы-

ды, зёгъын, ёз афтё нё зёгъынёмё дыгуронау, науёд къуыдайрагаумачиуал дзурёд, фёлё бахъуаджысахат, интеллигент уёвгёйё, цёуыл-нё хъуамё арёхсём ирон литерату-рон ёвзагыл дзурынмё. Абон дёруыцы хъуыды нымайын растыл.Чи зоны, газеткёсджытёй исчи

зёгъа, иухатт нын не 'мбалён ёф-сёддон заводы ирон директортёй иукуыд загъта, афтё: "Куда вы смотри-те, не видите, что город русифициру-ется. О какой подписке "Растдзи-нада” может идти речь?" Ирон ёвза-джы, ирон культурёйы рёзт, иронфарн ёмё ирондзинад, ёппын-фёстаг, иронау раст дзурыны фарстахъуамё ёндава алы ирон патриотыдёр, йё наци, йё райгуырён къуымёмё Фыдыбёстёйыл иузёрдион чиу, уыцы ёцёг ирон лёгтёй алкёйдёр. О, ёз мё адёмы иннё адём-тёй фылдёр уарзын. Канд Уёрё-сейы нё, фёлё ёппёт дунейы дёрцы рёсугъддёр къуымтё ис, уыдо-нёй иуыл дёр нё баивин мёхиИрыстон. Фёлё уый ууыл нё дзуры,ёмё ёз националист дён. Уёвгёканд ёз нё, стёмтёй фёстёмёирёттё иууылдёр сты интернацио-налисттё. Советон дуджы ёндёрхорз миниуджытимё уый дёр нё ту-джы ис, баивён ын нёй ницёмёй.Уёвгё йё наци, йё адёмы иннётёйкъаддёр чи уарзы, уыдоны ёцёглёгтыл нымайён дёр нёй. Фёлё,хи адёмы фылдёр уарзгёйё,хъуамё аргъ кёнын зонай ёндёрадёмтён дёр. Уымён, кёй зёгъынёй хъёуы, лёгдзинад хъёуы. Иронадём та незамантёй фёстёмё уы-мёй хъуаг никуы уыдысты.

БАГАТЫ Аврам

Ёнус ёмё ёрдёгмёДигора чысыл СёрибарЧырыстонхъёуёй сырёзыдрайоны центры онг. Чысылгорётёй рацыдысты Сове-тон Цёдисы ёхсёз Хъёба-тыры, стёй ёндёр зынд-гонд адёймёгтё.Аразджытё кёй цалцёг

кёнынц, уыцы Культурёйыхёдзары ёрвылбон цё-уынц репетицитё, Диго-райы кафджытё ёмё за-рёггёнджытё сёхи цёттёкёнынц Рязаны областмёгастролон балцмё.Ирыстойнёгтё се сфёл-дыстадимё базонгё кён-дзысты Кадомы районыцентры аивадуарзджыты.Рязаны областы рагондёргорёттёй иу Кадом ёмёДигора сты горёттё-ёф-сымёртё.Рязайнаг ёмё ирыстой-

наг горёттё сбаста Сове-тон Цёдисы Хъёбатыр,Фыдыбёстёйы Стыр хёс-ты архайёг Сергей Баты-шев. 1936 азы Батышев йёрайгуырён Кадомёй ку-сынмё раивта Дигорамёёмё ардыгёй ацыд ёф-садмё. Чысыл Дигора бёс-тёйён радта Советон Цё-дисы къорд Хъёбатыры.Хёсты быдыры ёхсар

равдисыны тыххёй БицатыСергейён, Ёбаты Ёхсар-бегён, Хъыбызты Алык-сандрён, Къесаты Астанёмё Билаонты Павелёнсаккаг кодтой "СыгъзёринСтъалы"-йы майдантё. Ди-горайёгтё сё номдзыдёмзёххонтёй сёрыстырсты. Уыдонёй иу у 1941азы хёсты фёмардуёвёгарктикон геолог, "Кадджынполярник" Гётиты Илья.Гётийы-фырты ном хёссыНог зёххы сынёг. Диго-райё рацыдысты Сталиныёмё Ленины номыл пад-дзахадон премиты 6 лауре-

аты. Фёллойгёнджытыбартыл чи тох кодта, 1917азы августы Дигорайы са-рёзтой ахём революционпарти "Кермен".

165 азы размё Дигорахаста Сёрибар Чырыстон-хъёуы ном. Фёстёдёрхъёуён радтой Ног Чы-рыстон ёмё Чырыс-тонхъёуы нёмттё (амфыццаг ёрцёрёг адёмчырыстёттё кёй уыдысты,уымё гёсгё хъёуы номсёвзёрд). Адём кём ёр-цардысты, 2 азы фёстёуыцы хъёуы кёй сарёзтой,ивгъуыд ёнусы 70-ём азтыуыцы аргъуан фехёлдтой.Районы раздёры сёргъ-лёууёг Бердиаты Солтаныёххуысёй 15 азы размёбынёттон аргъуан ногёйсарёзтой. Дигорайёгтёкёй бахъахъхъёдтой,арёзтады рёстёг раздё-ры аргъуаны уыцы агуыри-дуртёй спайда кодтой.Дигорайё рацыд къорд

зындгонд спортсмены (зё-гъём, сумойё дунейы 7хатты чемпион ёмё спор-ты ацы хуызы национ феде-рацийы президент ХъаратыАлан, штангёйё дунейычемпионкё Тъуриты Тимёёмё ёндёртё). Районы

фёсивёдён кёй аразынц,уыцы ног спорткомплексацы аз ноябры хъуамё бай-гом уа. 450 адёймагёнуыдзён ацы спорткомплек-сы секциты уыциу рёстёгархайыны фадат.Ацы аз горёт банывыл

кёндзысты, йё инфра-структурё йын сцалцёгкёндзысты.

— Дигорайы сарёзтё-уыд 10 километрёй фыл-дёр фёндёгтё. Хёдзёрт-тём ёввахс территоритёбафснайдзыстём. Фён-дёгтё цалцёг кёныныкуыстыл бахардз кёндзыс-тём 10 милуан сомы бёрц.Нё зёрды ис 180 милуансомы аргъ культурон рёзтыцентр саразын, — зёгъыДыгуры районы сёргъ-лёууёг Таболты Алык-сандр.Дигорайы 165 азы юби-

лей кёд бёрёг кёндзыс-ты, уый нёма зонынц.Дзыллон мадзёлттё арёзтёрцёудызсты августы кё-рон кёнё сентябры рай-дайёны.

Ахём фадат фёзынд,ёппётадёмон проект"Аланты фёд"-ы бындурылныр цалдёр азы цы сёрды-гон этнолагерь саразынц,уый фёрцы. Фёсарёнтыцёрёг ирётты фёдонтылёхсызгонёй сёмбёлынцфысымтё, ёвзаг ёмё куль-турё, нё иумёйаг рагфы-дёлты традицитимё сёзонгё кёнынц.Ивгъуыд 2016 азы деле-

гацитё ёрбацыд Туркёй,Венгрийё, Сирийё, ХуссарИрыстонёй. Стыр культуронпрограммё сын бацёттёкодтой, нё республикё хо-хёй-быдырмё куыд цёры,уый федтой ёмё разыйёбаззадысты.

— Ацы аз этнолагерыкуысты ёрцыд ивддзинёд-тё, йё рёстёг фёфыл-дёр, ёмё дёс боны нё уа-зёг-фёсивёд зонгё кён-дзысты ирон ёвзаг, нёкультурё, нё историимё, —зёгъы РЦИ-Аланийы национахастдзинёдты министрЦуциты Аслан. — Цымыди-саг балцытё сын уыдзёнДыгургоммё, Хохы Фыййаг-донмё, Дёргъёвсмё,Цъёймё.Уазджытё фембёлдзыс-

ты нё зындгонд политикти-мё, журналисттимё, ёхсё-надон архайджытимё. Нёкадджын хистёртёй фе-

хъусдзысты таурёгътёёмё ёцёг хабёрттё.Знон Дзёуджыхъёуы ад-

министрацийы ёмбырдтёаразён залы уазджытёнзёрдиаг ёгасцуай фысым-ты номёй загъта ЦуцитыАслан.Казахстан ёмё Донецкы

Адёмон республикё, Латвиёмё Турк, Гуырдзы, Венгриёмё Франц — ацы бёстё-ты минёвёрттё, ёдёппёт33 адёймаджы, сёхиуылбанкъардзысты, цы у ёцёгирон уазёгуарзондзинад,ирон фынджы бёркад, йёёгъдау ёмё ёндёртё.

“Таджикистаны ис ирондиаспорё "Ирыстон", йёуёнгтё — 300 адёймаджы

бёрц, сё уидёгтё нё рохкёнынц ёмё сё фёлтё-рёй-фёлтёрмё дёттынц”,— зёгъы сё минёвар Ках-рамон Камалов.Донецкёй ссёуёг адё-

мы номёй зёрдиаг арфё

ракодта Ермак Мария:"Адёймагён йё зёрдёкёдём ёхсайа, йё хёдзардёр уым ис. Уырны мё, би-рё ног зонындзинёдтёкёй райсдзыстём, уый".Гъуцъунаты Заретё та

Латвийё ссыдис. Йё зё-ронд нанайыл 98 азы цёуы,уый йё афёндараст кодтадард балцы. Ис сём ирондиаспорё. "Алан"ёй хо-нынц, Заретё у йё активонархайёг.Ёрмёстдёр Цориты

Эминё сдзырдта йёмадёлон ёвзагыл: "Дзё-бёх уотё, Иристони адём!"Ёмё арфё ракодта, ацыхорз хъуыддагыл чи бакуыс-та, уыдонён.

Казахстаны делегацийыномёй радзырдта ИкъатыЗёлинё. — Ёз кёдИрыстонёй дард райгуырд-тён ёмё цёрын, уёддёруарзын мё фыдёлты бёс-тё. Цы базонём, цы фехъу-

сём, уыдон иууылдёр фё-хёццё кёндзыстём Ка-захстанмё нё хотём ёмёёфсымёртём.Хъесаты Хетёг — Фран-

цёй, Ходели Элгуджа —Гуырдзыстонёй, ГулажЗолтан — Венгрийё ёмёиннётё бирё арфёйы ны-хёстё загътой национахастдзинёдты министр Цу-циты Асланён. Адёмты'хсён хёлардзинады нём-гуытё тауын — уыцы стырнысанимё кусдзён "Этно-лагерь-2017".

ЦЁГЁРАТЫ ЖаннёКъам систа

КЪЁБЫСТЫ Харитон

Бинонты ныфс, сё фарны мёсыгГазеты фондз ёмё дыууиссёдз азёй фылдёр кёй кусын, уый мын

фадат дётты, Цёгат Ирыстоны Хетёгкаты Къостайы номыл паддза-хадон университеты ивгъуыд ёнусы ёстайём азтёй фёстёмё цыахуыргёнджытё (ирон ёвзаг ёмё литературёйы) бацёттё кодтой, уы-доны зонындзинёдты ёмвёзады тыххёй мё хъуыды зёгъынён. Фёс-таг дёсгай азты уыдонёй бирёты уацтё редакци кёныныл иу ёмёдыууё сахаты нё бахардз кодтон. Ёмё мём афтё кёсы, цыма, сё раз-мё чи ахуыр кодта университеты, уыцы рауагъдонтё цёттёдёруыдысты, сё ахуыргонддзинады ёмвёзад уёлдёр уыдис. Чи зоны,ёмё уый ирон ёвзаджы пехуымпар Багаты Никъалаимё баст у. Кёд-дёр ма йё загътон, мадёлон ёвзаг уый куыд ёнкъардта, ёз дыккагахём ахуыргонд нё зонын. Уый ирон адёмён Хуыцауёй лёвёрдАхуыргёнёг уыдис.

Юбилей

Бёрёгбоны агъоммёДигорайы цёрджытё сёхи цёттё кёнынц

сё горётыл 165 азы сёххёсты бёрёгбонмё.

Куыстытыл аххёссыдыстыСёрды мёйты

ахуырады къабазыразмё скъолатё фыц-цёгём сентябрьмёафоныл бацёттё кё-нынёй ахсджиагдёрфарста нё лёууы.Ацы аз Алагиры райо-ны разамынд цалцёг-гёнён куыстытён,фаронимё абаргёйё,фылдёр ёхца радихкодта. Къулыл зёгёлбахойынён дёр марёстёг хъёуы. Ёмёёнцон нё уыд ёппёткуыстытыл аххёссын.Абоны онг цыбаисты?

Ёмбырды ёркастыстыёмё равзёрстой, уёрё-сейаг чысыл ёмё стыр го-рётты адёмён удёнцой-дзинёдтё скёныны феде-ралон проект ёххёстгондкуыд цёуы, бынёттон хи-уынаффёйады хъуыддёг-ты цёрджытё куыд арха-йынц, уыцы фарстатё.

Раныхас дзы кодтаУёрёсейы Арёзтад ёмёцёрёнуётты-коммуналонхёдзарады министр Ми-хаил Мень.Зындгонд куыд у, афтё-

мёй ацы аз апрелы Киро-

вы районы сёргълёууёгНёкуысаты Барис ссисУёрёсейы ФедерацийыПрезиденты цур советыуёнг.

Советы ёмбырд

Бынёттон хиуынаффёйады фарстатё

Ног ахуыры азыагъоммё

Дёргъвётин рёстёгрынчынтё арвитынц дзё-бёхгёнёндоны чъизи уа-вёрты. Фронты активисттыныхасмё гёсгё, рынчындо-ны кухнёйы кусджытёсыгъдёгдзинады хуымётё-джы домёнтё не 'ххёсткёнынц.Рынчындоны разамынд-

мё уавёрыл сахадыны бар

нёй. Онкодиспансеры рын-чынтён хойраг цёттё кё-нынц Дзёбёхгёнён ёмёпрофилактикон хёлцы рес-публикон центры кусджытё.

— Ацы кухнё хуымётё-джы санитарон домёнты ак-каг кёй нёу, уымё гёсгёсёхгёнинаг у. Ахём уавёр-ты цёттёгонд хойрагёйадём ныронг маргхъёстёкёй нё фесты, ууыл дискёнын, — зёгъы Фронтырегионалон штабы активистДзгойты Ян.Цауд уавёртыл сёмбё-

лён ис канд кухнёйы нё,фёлё, рынчынтё кёмхуыссынц, уыцы хатёнтыдёр. Къёлидорты нёй те-левизортё, хатёнты та —кондиционертё. Сынтё-

джытыл зынтёй хуыссём,зёгъгё, рынчынтё хъасткёнынц.Ёппётуёрёсеон адё-

мон фронты активисттёрынчынтён бафёдзёхстойхъёндзинёдты тыххёй ёр-гомёй дзурын. Афтё бакё-нён ис проект "Народнаяоценка качества"-йы фёр-цы дёр (уый тыххёй адёй-маджы хъёуы сайтмё ба-цёуын ёмё нысантё анке-тёты сёвёрын).Чи раргом уа, Фронты ак-

тивисттё ёппёт уыцы аип-пыты тыххёй хабёрттёбарвитдзысты Ёнёниздзи-над хъахъхъёнынады ми-нистрадмё.

Ёхсёнадон организациты

Хъёндзинёдтё рабёрёг кодтойЁппётуёрёсеон адё-

мон фронты уёнгтёкуыд рабёрёг кодтой,афтёмёй Дзёуджыхъё-уы онкологион рынчын-доны рынчынтён дёт-тынц цауд уавёрты цёт-тёгонд ёнад хойраг.

Кировы районысёргълёууёг НЁКУЫ-САТЫ Барис ивгъуыдсабаты архайдта,Уёрёсейы ПрезидентВладимир ПУТИН бы-нёттон хиуынаффёйа-ды рёзты тыххёй Ки-ровы горёты цы советыёмбырд скодта, уым.

Специалисттё цы раир-тёст сарёзтой, уым ар-хайдта 18 мин адёймагёйфылдёр. Ёрфарсты арха-йёг адёмён сё 78 процен-ты разы не сты ног хъалонфидыныл. Сё ныхасмёгёсгё, фидён азы курор-тон фиддон исын кём рай-дайдзысты, уыцы регион-тём фёлладуадзынмё налцёудзысты. Ёрфарсты ар-хайджыты 13 процентыёвёндонёй фиддзысты уы-цы хъалон, фёлё ногдзи-над растыл нё нымайынц.

Уыимё, 5 проценты хорзылбанымадтой курортон фид-доны тыххёй закъон.

"Ахём дзуаппыты уадис-сагёй ницы ис. Куыд хъуы-ды кодтам, афтё рауай-дзён — курортон фиддонисын кём райдайдзысты,уыцы регионты бёстыбёлццёттё цёудзыстыёндёр бынёттём", — загъ-та туризмы къабазы экспертМария Чупина.Зындгонд куыд у, афтё-

мёй июлы кёрон Уёрё-сейы Президент бафыста

курортон фиддоны тыххёйног закъон. Ног уаг-ёвёрдмё гёсгё, 2018 азымайы курортон фиддонфёлварёны хуызыбёлццёттёй исын райдай-дзысты Алтайы, Краснодарыёмё Стъараполы крайты,стёй Хъырымы республи-кёйы. Ёрвылбонон фиддо-ны бёрц регионтё сёхё-дёг сбёлвырд кёндзысты(уыимё, йё бёрц 100 со-мёй фылдёр хъуамё мауа). Ног закъоны куыд загъдис, афтёмёй ног фиддо-нёй ист ёфтиёгтё хард-згонд цёудзысты курорттыинфраструктурёйы райрёз-тыл.

Туризм

Ног хъалон фидыныл разы не стыУёрёсейаг бёлццёттён сё фылдёр хай курортон

фиддон дёттыныл разы не сты. Ахём бёрёггёнёнтёфехъусын кодта информацион портал "Лента.ру".

Хёлардзинады нёмгуытё тауынКёмфёнды ма цёрём, уёддёр ирёттё стём, иу у

нё туг, не стёг, нё хъысмёт нё бётты кёрёдзиуыл.Зёххы къорийы алы бёстёты цёры ирон лёг ёмёбёллы искёдбон йё фыдёлты зёхх бабёрёг кёнын-мё, йё уёлдёфёй риуыдзаг сулёфынмё, йё сыгъ-дёг суадонёй бануазынмё.

Page 3: Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум байгомhttps://растдзинад.рф/wp-content/uploads/2017... · 2017. 8. 11. · Доллар— 60,06

3№ 142 (24424) 2017 АЗЫ МАЙРЁМЫ МЁЙЫ 8 БОН

Витали райгуырд Дзуары-хъёуы 1974 азы ёгъдауджынбинонты ‘хсён. Скъолайыфёстё каст фёцис Дзёуджы-хъёуы нывкёнынады учили-щейы ёрмдёсныйады хайад.Йё ахуыргёнджытё, Ирыстонызындгонд ёмё фёлтёрдджыннывгёнджытё Дзбойты Ми-хал, Бёдтиаты Таймураз,Цъёхилты Сергей, Цёллаг-ты Фатимё ёмё иннётёцардбёллон, ёнёзивёг кё-стёры схизын кодтой цардыног къёпхёнмё, ёмё дзырауад згъёримё куысты ёр-мдёсны. Стыр аргъ ын скодтоййё дипломон куыстён дёр. Витали ирон адёмон сфёл-

дыстадыл йё сабибонтёй иу-зёрдион кёй у, уый ёнёфё-зынгё нё фёцис йе сфёлдыс-тадон куыстытыл дёр. Ирон ар-гъёутты ёмё "Нарты кадджы-ты" чингуытё уыдысты йё уар-зондёр ирхёфсёнтё. Йёфыдыфыд Дзандор дёсны уыдхъёдёй хёдзары дзаумёттёаразынмё. Витали никуы фед-та йё дадайы. Йё фыд Хазбидёр ‘нахъом уыд, ДзандорФыдыбёстёйы Стыр хёстмёкуы ацыд, уёд. Фёлё йын йёарёхстдзинады кой рёзгёбон-ты хъуыста хистёртёй. Хёдза-ры мигёнёнтё балхёнён ёр-мёст стём куы уыд, уёд зё-ронд лёг йёхёдёг арёзтаалыхуызон дзаумёттё хёдза-ры куыстытё кёнынмё. Сёр-магонд ахуыргонддзинад ёмнё уыд, фёлё фёсте никё-мёй фёлёууыдаид ацы хъуыд-даджы. Абон дёр ма сё хёдза-ры сты йё конд дзаумёттё: ав-дён, диваны зырнёйзылдчъылдым ёмё ёндёртё. Виталийы риуы бахсыстысты

хъёдимё куыст ёмё иронадёмон сфёлдыстадмё уар-зондзинад. Афтёмёй Ирысто-ны аивады фёзынд ног сыф…Уымён ёмё йё размёИрыстоны национ хуызы хъё-дёй сахёттё ничи кодта. Ви-тали у нывгёнёг, хъёдгуыст-гёнёг, згъёримё архайёгёмё сахёттё аразёг, иудёсныйад дзы ёххёст кёныиннёйы,

— Витали, хъуыды ма кё-ныс, хъёдёй фыццаг цыдзаума сарёзтай, уый?

— Уый ферохгёнён нёй.Раст зёгъгёйё, скъолайыахуырмё сёрён нё уыдтён,уымён ёмё мё цёстытёйхорз нё уыдтон, фёлё дёсныуыдтён къухёй архайынмё.Сывёллётты сфёлдыстадонрайрёзтён хъёуы уыйбёрцуавёртё кём уыд, фёлё мёмадыфсымёр Датиты Хъазыбегуыд диссаджы зёрингуырд,уыдтон ын йё арёхстдзинадёмё уыцы хъуыддаг зёрдё-мё айстон. Не 'рвадёлтыхистёр Кцойты Алихан та уыдФыдыбёстёйы Стыр хёсты ар-хайёг. Бирё уарзтон йемё мёрёстёг ёрвитын. Иумё-иу фосдёр хызтам. Фёлладуадзёнрёстёг лёдзёгыл цыргъагёйцы нывтё кодтон, уыдон куыфедта, уёд мын загъта, цёмёйДзёуджыхъёуы Нывкёнынадыучилищемё ахуыр кёнынмёбацёуон. Абонау уёд дёр учи-лище уыд тынг кадджын. Уыцырёстёг дзы ахуыр кодта ме'рвад Кцойты Олег дёр ёмёмё уымёй дёр ныфс уыд.Уёд училищейы иу бынатмё"рады лёууыд" цыппар адёй-маджы. Айстой мё ахуырмё.Абоны онг училищейы згъёри-мё куысты ёрмдёсныйадыхайады чи ахуыр кодта, уыдо-

нёй ёхсёзём къёпхёнрайстой ёхсёзёй ёмё уыдо-нёй иу дён ёз. Мё дипломонкуыст дёр уыд "Нарты кадджы-ты" темёйыл.

— Дё фыццаг сахат кёдсарёзтай?

— Уый уыд аст азы размё.Хуыцау адёймагён йё цард-вёндаджы цавёрдёр нысёнт-тё фервиты ёмё уыцы рёстёгсёйраг вёййы раст сё райха-лын, бамбарын сын сё хъуыды.Афтё рауад мёнён дёр мёфёндаг сахёттё аразынмё.Цёвиттон, нё хёдзары уыд мёфыдыфыд Дзандоры конд хъё-дёй дзаумёттё. Ёз мё да-дайы никуы федтон. Фёлё йёконд дзаумёттё хёдзарыёвёрд уыдысты уёлвонг бына-ты. Аст азы размё мёхи дива-ныл ёруагътон ёмё ёнён-хъёлёджы фемдзаст дёнДзандоры конд уёливыхты тё-бёгъмё. Цёуы йыл ёнусмёхёстёг. Раздёр дзы хастамёрмёст кувинёгтё дзуарыбынмё, ёнёуи бон дзы нё ар-хайдтам. Ныр кёсын ёмё дзыастёуёй йёхи 'гъдауёй фё-зынд лыстёг хуынкъ. Ахёмдзаума аппарын зёрдё нё ба-куымдтаид ёмё йын радтонног цард. Ёвиппайды мёхъуыдыйы фёзынд сахат дзысаразын. Бафидар ыл кодтонсахаты фатёгты механизмёмё, мёхёдёг дёр ёнхъёлкёмён нё уыдтён, ахём дзау-ма дзы рауад. Фёрсёрдыгёйма йыл бакодтон йё арёзткуыси дёр. Ацы дзаумёттё иузаманы хёдзарёй фёиппёрдсты, фёлё та фёстёмё сёбынат ссардтой. Сахатыл би-нонтё ёмё мё хёлёрттёзёрдиагёй бацин кодтой. Мёфыццаг сахат схуыдтон мёфыдыфыды рухс номёй —"Дзандор". Арёх ёвдыст ёр-цёуы иннё сахёттимё равды-стыты ёмё йын ёлхёнёг мафёзына, уымён гёнён нёй.Мё сахётты 'хсён у иунёгсахат, аргъ кёмён нёй. Ёгёрбирё бёлджытё йём куы уыд,уёд уыцы сахаты хуызмё гёс-гё сарёзтон йё халдих сахёт-тё ёмё ссарынц сё хицёутты.Училище каст фёуыны

фёстё сфёлдыстадон куыстбирё рёстёг нал кодтон. Нё-дёр мё зёрды уыд. Каст мафёдён ЦИПУ-йы юри-дикон факультет дёр. Фёлёмё мё фыдыфыды къухтыфарн аивады фёндагмё ногёйраздёхта. Афтёмёй райгуырднацион хуызы сахёттё аразы-ны хъуыддаг.

— Цал сахаты скодтай астазмё?

— Сёдёйё фылдёр. Вёййыафтё дёр, ёмё иу сахат сара-зынён бахъёуы мёй. Куы таафёдз.

— Цавёр хъёдёй кондсты?

— Тулдз, ёнгуз, кёрз. Фыл-дёр архайын кёрзёй, уымёнёмё йё ныв рёсугъддёр у.Хуылыдз хъёдёй архайённёй. Хъуамё уа хёрзхус. Хат-гай уымён бахъёуы аст азмёхёстёг рёстёг.

— Алы сахаты фёзындёндёр ис йёхи истори. "Аты-нёг", "Нарты фёткъуы","Бёркад", "Сафайырёхыс"…Иу дзы иннёйы нёфёлхат кёны.

— Раст ёй рахатыдтё. Ал-кёмён дёр дзы ис индивидуа-лон хуыз. Фёфёнды мё мёсахётты руаджы алы хёдзар-мё дёр ирондзинады ком-улёфт бахёссын. Ирон аивад-мё хи ёвёрён бахёссын.

Хуымётёг ныхёстёй зын зё-гъён у, ног сахат йё царды куыбацёуы ёмё фатёгтё сёфыццаг фёндаг куы акёнынцдуджы рёстёг баргёйё, уёдсё саразёджы риуы цы ёнкъа-рёнтё райхъал вёййынц, уый.Иу сахат саразыныл бахардзвёййы бирё рёстёг ёмё хъа-ру. Уымё гёсгё алы сахатёндёр ис йёхи истори, ёвёрддзы ис хицён хъуыды. Мё дыккаг сахат уыд "Аты-

нёг". Ирон бёрёгбётты аты-нёг у хосгёрдёны размёкуывд. Ацы сахаты нымёцтылис нё ирон адёмы цардёй истхуызджын нывтё хосгёрдёнырёстёг. Куыд фехъуыстон хис-тёртёй, афтёмёй-иу уыцыкуывды дзидза нё уыд, халсар-тёй йё кодтой. Йё ёртё фа-тёджы дёр арёзт сты цёвёг,сагой ёмё халамёрзёнёй.Уымёй ёххёст кёнынц, цыхъуыды ёвёрд дзы ис, уый.Сахат "Сафайы рёхыс" бынтонёндёр у. Раздёр Сафайы рёх-ыс кёмё нё уыд, уый хёдза-рыл нымад нё уыд. Хицёнёййын кодтой кувинёгтё. Чын-дзы-иу хёдзармё куы ёрба-хуыдтой, уёд дёр ёй Сафайырёхысмё хуыдтой, ёртё хат-ты-иу ёй ёрцавтой, ома, ацырёхыс куыд фидар у, ёмкъай-

бакёнджыты цард дёр афтёфидар уёд, зёгъгё. Алкёмёнбар нё уыд Сафайы рёхысмёёвналынён. Ирон ёлгъыстахём уыд "дё рёхыс фесё-фёд" кёнё "уё рёхыс дёфёдыл фёлас". Хёдзары-иунёлгоймаг куы нал уыд, уёд-иурёхыс кёстёр чызг йё цёгат-ёй йё фёдыл аласта. Уый уыдкарздёр ёлгъыстытёй иу.

"Бёркад" сахатён ис клас-сикон хуыз. Йё фатёгтёйиуыл фыст ис "амондджын",иннёйыл — "бёркадджын",ёртыккагыл — "ёнусмё ут".Уыдон сты бинонтён арфётё.Арёх скёнын номыл сахёттёдёр.

"Бёрёгбон"-ы сахат у тым-был . Йё фатёгтё та сты хъи-сын фёндыр, дыууадёстёнонфёндыр ёмё ёрдын.

— Цёуыл кусыс ныртёк-кё та?

— Мё фёндтё, мё хъуы-дытё дардыл сты. Кусын сахат"Чындзёхсёв"-ыл. Уым сахатытёбёгъыл ёвдыст ёрцёу-дзысты хызисёг; чындзы Са-файы рёхысыл куыд фёдзёх-стой, уый; хистёр сылгоймагног чындзён йё хъёбысы гыц-цыл лёппуйы куыд авёры,лёппу дын райгуырёд, зёгъ-гё, ёмё ёртё хистёры куыдкувынц, уый. Фатёг дёр хуы-мётёг нё уыдзён, сараздзы-нён ёй Сёрызёды хёцъилыхуызы. Фатёгты зилдух нысанкёндзён, хызисёг чындзысёрмё Сёрызёды хёцъилкуыд фёзилы, чындзы бинонтыфарныл ёфтаугёйё, уый. Мё хъуыдыйы ма ис сахёт-

тё "Скиф", "Мады- Майрём"саразын. Хуымётёг дурёй, ёрдзон

ёрмёджытёй цы национ хуы-зы хъуырылдаргё ювелиронауындзёнтё сарёзтон, уыдондёр адёмы зёрдёмё фёцы-дысты ёмё уыдон аразынмёдёр мё хъус аздёхтон.

— Цавёр фёндтё дём исдарддёр?

— Ёрёджы Мёскуыйы Фе-дерацийы Советы бёрёг код-той Ирыстоны бонтё ёмё уымёвдыст ёрцыдысты мё сахёт-тё дёр. Федерацийы СоветыСёрдар Валентинё Матвиенко

РЦИ-Аланийы Хицауадимё мёсахётты размё куы бацы-дысты, уёд Валентинё Мат-виенко загъта, ахём диссаджыдзаумёттё кёй никуы федта,уый. Ахём аргъ сын кёй скод-та, уый мёнён дёр уыд тынгёхсызгон. Уым ма ёвдыст ёр-цыд "Нарты фёткъуы"-йы саха-ты хиконд сувенирон къоппдёр, бакуыстон ыл дыууёмёйы. Конд у сёрак ёмё ёр-хуыйё. Мё къухты пырх акалдйё аразынёй, фёлё мё мёкуыст разёнгард кодта. Стыр бузныг мё зёгъын

фёнды Битарты Вячеславён.Йё хъёппёрисёй мё уавёр-тё дзёвгар фёхуыздёр сты.Уый хорз ёмбары, сфёлдыс-тадон адёймагён ёмбёлгёуавёртё ёмё авналёнтёёнёмёнг хъёугё кёй сты,уый. Ныфс мын бавёрдта, ра-гёй цы эмальфыцён пецмёбёллыдтён, уымёй дёр. Ногпецы 'руаджы мё бон уыдзёнхуызджын куыстытё кёнынэмалёй, рахиздзынён ёндёрёмвёзадмё. Фёнды ма мё национ те-

мёйыл хёдзары мигёнёнтё,сувениртё дёр аразын. Мёиннё бёллиц у, Сёрибардзи-нады проспекты райдайёнёйкёронмё хётёлыл ауындзгёнацион хуыз кёмён уа, ахёмсахёттё саразын. Уымёнбахъёудзён паддзахады ёх-хуыс дёр. Мё иннё фёндон та у, ме

'рвад, Советон Цёдисы Хъёба-тыр Кцойты Петры номыл сахатсаразын йё хуызистимё ёв-зист ёмё эмалимё. Петр рай-гуырд Гулийы. Ёрыгонёй Мёз-дёгмё галтыл аласта сугтёёмё сё уым ауёй кодта. Галёмё сугтё цы аргъ райстой,уыцы ёхцатёй ахуыр кёнынмёфёцыд. Фыдыбёстёйы Стырхёсты рёстёг командё кодта1319-ём ёхсёг полкъён. Уё-лахизы бонмё ма йё иунёгбон хъуыд, афтёмёй 1945 азы8 майы хъёбатырёй фёмард.Ныгёд ёрцыд Польшёйы.Дзёуджыхъёуы йё номыл исуынг. Мё иннё ног сахат тахуындзён "Мады-Майрём". Рагёй ма ис мё зёрды

"Нарты кадджыты" хигъёдончиныг саразын. Йё сыфтёуыдзысты тёнёг сёракёй.Йё фыстытё уыдзысты къу-хёй. Фёлыст уыдзён аив ныв-тёй, зынаргъ дуртёй, ювели-рон ёрмёджытёй, сыгъзёринкъёлёты. Йё къопп дёр хуы-мётёг нё уыдзён. Къухмёрайсыны бар ёй уыдзён ёр-мёст стёмтён, кадджын уаз-джытён. Уый дёр сёрмагондёрмкъухты. Йе 'цёг бынат тахъуамё уа республикёйыБёстёзонён музейы.

— Кём хъуамё фена ёмёсамал кёна хуымётёг цё-рёг дё арёзт сахёттё?

— Ёрмёстдёр равдыстытыкёнё ме 'рмадзы. Дуканиты

сё нё фендзыстут. Мёнмёгёсгё, ахём дзаума йё зёр-ды лёвар кёнын кёмён уа,уый хъуамё зонгё уа иронкультурёимё, зона, чи кусыуыцы хайады нё нывгёнджы-тёй ёмё йын аргъ кёна йёкуыстён. Алы дзаумайён дёрйё аргъ райгуыры йё ёрмёгёмё бакуыстёй. Сахётты аргъу 30 минёй уёлёмё. Ныртёк-кё мё фёнды сахёттё немы-цаг механизмтимё саразындёр, уыдонён сё аргъ дёруыдзён зынаргъдёр, сёдёминёй уёлёмё.Хъыгагён, мё сахёттё фыл-

дёр сты бонджын адёмыкъухы. Фёлё куы фенын,адёймаджы зёрдёмё мёсахат фёцыдис, уёд ын йёаргъ фёкъаддёр кёнын. Сёкъух куы нё фёамоны, фёлёмё зёрдёйы ныххауд, куы фё-зёгъынц, уёд сын ёй лёвардёр бакёнын.Мё къулылауындзгё сахёт-

тёй ис Флоренцийы мэрмё,Азербайджаны республикёйыЁххёстбарджын минёварУёрёсейы Полад Бюль-Бюльоглымё, УФ-йы ПаддзахадонДумёйы депутат Алинё Кабае-вамё, хицауады минёвёрт-тём, бонджын адёммё… Адёймаджы куыстён рёст-

мё аргъгонд куы цёуа, уёд ылуый базыртё ёфтауы. Мёндёр уыцы гыццыл ёнтыстытёразёнгард кёнынц ног ёмвё-задмё схизынмё, ног сфёл-дыстадон ёнтыстытём, ногхъуыдытём.

— Райсомы цъёхтёй ёх-сёвы талынгтём вёййысдё ёрмадзы. Кёцёй исысуыйбёрц хъарутё?

— Ёвёццёгён, цы фёндагравзёрстон, уымё уарзондзи-надёй. Ёмбаргё дёр ёй нёбакёнын, рёстёг дугъон бё-хау куыд атёхы, уый. Иу ми-ниуёг ма мём ис, мёхицёнбёрёггёнёнтё февёрын.Вёййы ёмё ёртё дёр рай-сын, куы цыппар, куы та —фондз дёр. Цалынмё мё раз-мёвёрд нысан хъёугё уагылсёххёст кёнын, уёдмё иуран не 'рбадын. Вёййы, дыууа-дёс сахаты арвитын ёрмадзы,вёййы та ёстдёс сахаты дёр.Мё нысан у, куыд хъёуы, афтёсаразын, цы хъуыддаджы лёуддён, уый, кёнё та ёппындёрникуыд. Уый фёдомын, кёимёфёкусын, уыдонёй дёр.

— Цы у, дёумё гёсгё,сёйрагдёр царды?

— Ёнёниздзинад, уыйфёстё та адёймаг хъуамё уакуыстхъом, уарза фыдёбон кё-нын. Суанг гуылтё куы фыца,уёддёр хъуамё архайа, цё-мёй уыцы хъуыддаг йёхицёй

хуыздёр мачи кёна. Ууылахуыр кодтон мё ахуырдзаутыдёр, Модёты институты куыкуыстон, уёд.

— Кёмёй ис хорз адёй-маг зёгъён?

— Ёнёхёлёг, цёстуарзон,йё Ирыстоны хёрзтём бёл-лёг, йё алыварс адёмыл ау-дёг у хорз адёймаг. Адёй-маджы хорз кёнынц йё хъуыд-дёгтё.

— Зёгъгё, Хуыцау ныд-дёлё-уёлё кодта ёмё дёбафарста, цы хорздзинаддын саразон, Витали, уёддзы цы ракурис?

— Мё Ирыстонён амондёмё рухс фидён.

Виталийён ис хи бастдзи-над ёрдзимё. Ёрвылбон нёкъёхты бын ёнёрхъуыдыйёкёй фёкёнём, уыцы ёр-дзон ёрмёджытё ёрмдёс-ныйы къухтём бахаугёйёсвёййынц, базонён кёй налвёййы, ахём ног дзаумёт-тё. Къёбёлдзыг хъуы-дытё, къухты арёхстдзинад..ёмё та ног дзаума — цёт-тё. Дзывгъисы дзуары бын цы

хёрзаив ног мысайнагёвё-рён сара ис, уый дёр арёзтёрцыд Виталийы разамын-дёй. Цыппар азы бакуыстаМодёты институты культу-рёйы ахуыргёнёгёй. Йёёнтыстыты тыххёй хорзёх-джын у Кады гёххёттытёёмё дипломтёй. Арёхфёархайы равдыстыты куыдУёрёсейы, афтё фёсарён-ты дёр. Виталийы цардём-бал Дианё дёр у нывгёнёг.Арёх иумё балёууынцхъуыддаджы ёмё саразынцзёрдёмёдзёугё сфёл-дыстадон проекттё. Хъомылкёнынц дыууё чызджы Ами-нё ёмё Фаризёйы. Фыл-дёр сын бантысёд!

Фарс бацёттёкодта

ХЕТЁГКАТЫ-УАНИТЫ Оксанё

“Фёрнон”-ы уазёг

Раст цыма йё уды фарн ёмё аивадмё 'хсид-гё уарзтёй йё къухмё цы хъёды ёмё згъёрыхуызтё райсы, уыдон ёндон бавёййынц, уыйаусё ёртасын кёны ёмё сё рауайы диссаджыдзаумёттё. Нывгёнёг КЦОЙТЫ Виталийыконд сахёттё фен ёмё сём ма бабёлл, уый гё-нён нёй. Алы хайыл дёр сё лыстёг ёмё лём-бынёгёй бакусгёйё нё размё хёссы национэлементтё, "Нарты кадджыты" хъайтартё, иронцардыуаджы нывтё, нё фыдёлты бёрёгбёттё.Цыма йё сахётты фатёгтё царды цалх зилынц,уыйау ёвдисынц нё историйы сыфтё ёмё нёмхёццё кёнынц фыдёлты фёрныгад.

Йё конд сахётты — нё адёмы истори

ЦЪЁХИЛТЫ Сергей, РЦИ-Аланийы сгуыхт нывгёнёг: — Витали нём Нывкёнынады училищемё ахуыр кёнынмё куы ёрбацыд, уёд иу рёстёг ра-

иртёстон, ахуыры кёй фёцудыдта, уый. Фёстёдёр базыдтон, йё цёстытёй хорз кёй нё уыдтаёмё-иу лыстёг хабёрттё аразгёйё тухёнты сфёлмёцыд. Уёддёр-иу йё хъуыддаг нё ныууагъ-та. Сфёлдыстадон куыстмё уыд тынг арёхстджын. Бёрёг дардта йё курдиатёй. Абон дёр нын ис

ёнгом бастдзинёдтё. Уарзын йё ёрмадзмё бауайын. Ис нын иумёйаг куыстытё дёр. Рёзы, ар-хайы ёмё йын ёнтысгё дёр кёны. Мё зёрдё йын зёгъы ноджы стырдёр уёлахизтё.

БЁДТИАТЫ Таймураз, УФ-йы Нывгёнджыты цёдисы уёнг:— Витали у ёцёг ирон лёппу. Ёз уыдтён йё дипломон куысты разамонёг. Йё равзёрст те-

мёйё дёр бёрёг уыд, йё уидёгтём ёнгом баст кёй у, уый. Сарёзта "Нарты кадджыты" чиныг.Скодта дзы нывтё пылы стёгыл. Йёхи нын базонын кодта куыстуарзагёй. Иу миниуёг ма йём ис,цалынмё йё хъуыды сёххёст кёнын йё къухы бафта, уёдмё йё нё ныууадздзён. Ёрмадз ынкуы радтой, уёд та куыстёй атонын бынтон нал комы. Кёй зёгъын ёй хъёуы, куыст кём ис, сойдёр уырдыгёй тёдзы. Бирётау ёфсёрмы нё кёны бафёрсынёй, зивёг циу, уый та зонгё дёрнё кёны. Афтё куы ахёсса, уёд йё конд сахёттё ёмё ёндёр сфёлдыстадон куыстытё Ирысто-нён кёндзысты стыр кад. Абон дёр йё ном зындгонд у аивады.

Page 4: Ёдзухдёр Машук фёсивёдон 08.08.08: форум байгомhttps://растдзинад.рф/wp-content/uploads/2017... · 2017. 8. 11. · Доллар— 60,06

Сёйраг редакторы хёстё

рёстёгмё ёххёстгёнёг

БУТАТЫ Эльзё

Офсетон мыхуыр 1.88 мыхуырон сыфы. Газет цёуы къуыри фондз хатты.

Индекс 53901. Тираж 5124.Заказ № 927. Мыхуырмё

хъуамё фыст ёрцёуа — 18.00.мыхуырмё фыст ёрцыд — 18.00.

Email: [email protected]Сайт: www.растдзинад.рф

Газета выходит 5 раз в неделю“Растдзинад”(“Правда”)

УЧРЕДИТЕЛИ:Парламент РСО-А, Правительство РСО-А, ГБУ “Редакция республиканской народной

газеты “Растдзинад”.Газета зарегистрирована в Управлении

Федеральной службы по надзору в сфересвязи, информационных технологий и массовыхкоммуникаций по РСО-Алания 30 марта 2012 г.

(ПИ № ТУ 15-00063)

Нё газетёй ист ёрмёгёй ёндёр мыхуырон рауагъды пайда-гонд куы цёуа, уёд хъуамё ёнёмёнг бёрёггонд уа, “Рёстдзинад”-ёй йё кёй рафыстой, уый.

Фыстёджытё, къухфыстытё, къамтё ёмё нывтён рецензинё дёттём, стёй сё автортём дёр фёстёмё не ‘рвитём.

Газеты цы ёрмёджытё рацёуа, уыдоныл бёрнондзинад хёс-сынц сё автортё.

Рекламё ёмё хъусынгёнинёгты тыххёй “Рёстдзинад”-ы ре-дакци йёхимё бёрнондзинад нё исы.

Сёйраг редактор — 25-96-27Сёйраг редакторы хёдивджытё — 25-94-37, 25-63-19Рауагъды дирекци — 25-94-37, 25-90-54ХАЙЁДТЁ:Культурёйы, фёсивёды ёмё спорты — 25-91-89, 25-99-33, 25-94-09, 25-96-31.Ёхсёнадон, политикон, социалон ёмё экономикон — 25-90-51, 25-91-80Бухгалтери — 25-94-19Къамисёг — 25-93-68Сайты редактор — 25-96-16РЕКЛАМЁ — 25-67-03, Корректортё — 25-93-36.

Редакци, рауагъдад ёмё типографийы адрис:

362015, РЦИ-Алани, г. Дзёуджыхъёу,

Къостайы проспект, 11.Мыхуыргонд цёуы акционеронёхсёнад “Осетия-поли-

графсервис”-ы

Газет уадзынцРЦИ-Аланийы Парламент,РЦИ-Аланийы Хицауад, паддзахадон кусёндон

“Республикон адёмон газет“Рёстдзинад”-ы редакци”.

Газеты регистрацион номыр(ПИ № ТУ 15-00063)

4 № 142 (24424) 2017 АЗЫ МАЙРЁМЫ МЁЙЫ 8 БОН

РЕКЛАМЁ, ХЪУСЫНГЁНИНЁГТЁ

Спортивон фидиуёг

ПРОДАЮдачу 40 кв. м. с приватиз. зем. уч. 5 сот. в с/т "Локомотив"

(р-он пивзавода "Дарьял"). Цена — 1,5 млн. руб.ТЕЛ.: 8-988-831-98-22 (Нина).

Продается ячмень и

кукурузная сечка.Тел.:

8-919-423-72-17 Тотраз.

БАЛЬЗАМИРОВАНИЕтел умерших.

Быстрый выезд погороду и

республике. Похорон-ные принадлежности.

Перевозка тел. ТЕЛ.: 56-63-85;

8-918-822-81-80. Работаем

круглосуточно.

Отдам в добрыеруки котят и щенят.

ТЕЛ.: 8-989-040-79-09.

ПРОДАЮ1-комн. кв. улучшенной планировкина 7 эт. 9-этажного дома (балкон

закрытый) на пр. Доватора(р-он "Румынской мебели").

ТЕЛ.: 8-928-487-08-00.

Гарантированное качество.Весь товар

сертифицированРаботаем с 8 до 21 часа.

угол ул. Маркова и Кирова, 74/23

(напротив гостиницы "Кадгарон",

район ж/д. вокзала). ТЕЛ.: 544-554, 94-11-15.

Возможны противопоказания, перед применением обязательно проконсультируйтесь со специалистом.

РЕКЛАМА

ААААППППТТТТЕЕЕЕККККАААА низких цен

С НАМИ ВЫГОДНО!

“К пеечка”“К пеечка”

ГГГГааааззззеееетттт ““““РРРРёёёёссссттттддддззззииииннннаааадддд””””хицён адёймёгтёй, куыстуёттёй, кооперативтёй,

алыхуызон фирмётёй, кинотеатртёй, клубтё ёмё са-лонтёй асламдёр аргъёй исы алыхуызон хъусынгёни-нёгтё, бёрёгбётты, куывдты, чындзёхсёвты ёмёрайгуырён бонты фёдыл арфётё, тёфёрфёстё, мы-сён бонтё, рекламё, уыимё — газеты радон, науёд тахёстёгдёр номыртём.КУСГЁ БОНТЁ — къуырисёр, дыццёг, ёртыццёг,

цыппёрём, майрёмбон (9 сахатёй 18 сахатмё).

22225555--66667777--00003333

ДНК АПТЕКА24часа

Ул. Куйбышева,1.ТЕЛ.: 54-85-85;

54-45-54.Ул. Владикавказская,1.

Тел.: 588-800.Ул. Маркуса,44.

Тел.: 53-77-47.

Доставка

Лиц.: ЛО-15-02-000094 от 27.02.2009 г.

реклама

Спортивное и диабетиче-ское питание

Ортопедические товары,венозный трикотаж

Антиварикозные товары Лечебная косметика Ветеринарный отдел

(консультация ветврача)ВЫДАЧА

ДИСКОНТНЫХ КАРТ

Возможны противопоказания, перед применениемобязательно проконсультируйтесь со специалистом

Металлоизделия “Престиж"

ворота, двери, перила,навесы из лексана ипрофнастила, заборы, решетки,ограды и многое другое.

ККооррооттккииее ссррооккии,, ввыыссооккооее ккааччеессттввоо..

Тел.: 28-20-44; 8-928-491-24-83

ППррооффеессссииооннааллььнныыее ммууззыыккааннттыы ппррооввее-

ддуутт ссввааддььббыы,, ккооррппооррааттииввнныыее

ввееччеерраа..ТТЕЕЛЛ..::

88-992288-668877-8866-4400..

НомарёнЁнёнхъёлёджы уавёр

НОМЫРЫЛ БАКУЫСТОЙ:Дзуапдёттёг редактор — Саутёты Тамилё.

Номырён бёрнон — Ёлборты Дианё.КОМПЬЮТЕРОН МЫХУЫР —

Цопанаты Эльмё.1-аг ёмё 4-ём фёрстён — Сланты Мёдинё;

2-аг ёмё 3-аг фёрстён — Халиты Изё.КОРРЕКТОРТЁ:

1-аг фарсён — Айларты Эмилия; 2-аг фарсён — Фёрниаты Мёдинё;

3-аг ёмё 4-ём фёрстён — Гаглойты Наташё.

Выполняемработы по гипсокартону,вагонка, ламинат.ТЕЛ.:

8-988-836-66-50.

10 августы БицъотыНогзар Григоры фыртылхъуамё сёххёст уыдаид57 азы. Фёлё цы загъдё-уа хъысмётён. ЛёгёнХуыцау цы зёгъа, уый,дам, йё райгуырдёй йёныхыл фыст вёййы, фё-зёгъынц. Нал бацин кён-дзён Ногзар йё райгуы-рён боныл, нал скувдзёнёртё чъирийё йё уарзонбинонтимё йё хёдзары,нал фехъусдзён арфёйыныхёстё йё уарзон хи-уёттё ёмё хёлёрттёй.Мах, Ногзары хотё, ён-

къард зёрдёйё мысёмнё зынаргъ, нё мёгуырёфсымёры. Йемё нынахаста нё зёрдёты иухай. Ёниу, куыд ис ферох-гёнён мадызёнёгён.Нё зыны сахат нё

фарсмё цы бирё дзыллёёрбалёууыд, уыдонён нёфёнды бузныг зёгъын,уёлдайдёр та Ногхъёуы

цёрёг Володя Тиника-швилийён ёмё йё би-нойнаг Кёсёбиты Зарё-йён, не сиахс Мишё Ти-никашвилийён. Мишё,афёдзы дёргъы цыдё-риддёр зианы кёндтёуыдис, суанг ма йё уёл-мёрды, стёй цырты онг,уыдон йёхимё райста.Мишё, ёнёниз ёмё нын

арфёйагёй фёцёр дёрёсугъд кёстёртимё.Бузныг зёгъын ма мёфёнды УЗК-йы цёрёгГаглойты Гивийён дёр.Ёнусы ёмбис лёггад кё-ны адёмён, уёлдайдёрта йё каистён. Гиви, Хуы-цау зёгъёд, ёмё маёнусы ёмбис куыд лёг-гад кёнай дё уарзонирон адёмён ёмё дёмдё хорздзинёдтё сё-дёйё куыд здёхой. Буз-ныг ма зёгъём КъодотыСергёйы уынджы цёр-джытён се 'ппётён дёр,уёлдайдёр та — Ёгъуы-зарты Заремёйён, БутатыТомёйён, Бидеты Ал-лёйён ёмё ЦёгёратыЖаннёйён.Ногзарён цы хойраг

ёрцёттё кодтат, уый йынхёлар уёд ёмё уыл хёр-заудён кёнёд.

Бинонтё

Бынатмё бацёуёг барадхъахъхъёнджытё куыд ра-бёрёг кодтой, афтёмёй велосипедёй рахауёг 15-аз-дзыд лёппуйы сёр бордюрыл сёмбёлд ёмё йё тугкёлын райдыдта. Экипажы уёнгтё лёппуйён фыц-цаградон медицинон ёххуыс кёнын райдыдтой.

— Лёппуйы сёрёй тугкалд нын бауромын кёй нёбантыст, уымё гёсгё рахастам хъыгдардбаййафёджыёвёстиатёй Сывёллётты республикон клиникон рын-чындонмё баласыны уынаффё, цёмёй йын уым ём-бёлгё ёххуыс бакёной, — зёгъы Булацы-фырт.Дзёбёхгёнёндонмё фёндагыл пъёлицёйы кус-

джытё телефонёй лёппуйы ныййарджытён фыдбылы-зы тыххёй хабар фехъусын кодтой. Медицинон кусён-донмё хъыгдардбаййафёджы бахёццё кёнгёйё, ба-радхъахъхъёнджытё йын йё ныййарджыты ёрба-цыдмё банхъёлмё кастысты.Ёнёнхъёлёджы уавёры чи нё фёуыргъуыйау,

"Росгвардия"-йы цёгатирыстойнаг управленийы хицау,пъёлицёйы булкъон Рёмонаты Эльбрус рахаста ве-домствойы уыцы кусджытён зёрдёлхёнёнтё скёны-ны уынаффё.

Наркоманийё адёмы бахизыныфёдыл Цёгат Ирыстоны Парла-менты кусёг къорды депутат-тё се 'ххуысгёнджытимё иу-мё Беслёнмё 'ввахс быдырыныккарстой 2,5 гектары фёз-уат бацахсёг хъёддаг гён.Фондз депутатёй арёзт

къордён разамынд лёвёрдтаПарламенты закъонёвёрынады,закъонад ёмё бынёттон хиуынаф-фёйады комитеты сёрдар Геннадий Родионов.

"Мак-2017" рейды архайджытё наркотикджынзайёгойтё ныккарстой Заманхъулмё, Цёлыккёмё Фарныхъёумё 'ввахс рётты дёр.

Ирыстоны спортуарзджы-тён уёлдай ёхсызгондёру, нё бёстёйы тыхджын-дёрты 'хсён нё лёппутёёмё чызджытё дёр бёр-зонд бынёттё кёй ба-цахстой, уый.Сылгоймёгты ерысы

фесгуыхтысты нё ёртёчызджы дёр. Спорты сгуыхтмастер Тъуриты Тимё 63 кгонг уёзы ссис Уёрёсейычемпионкё. Хъайтыхъты Ал-лё (69 кг) ёмё МстиатыДианё (+75 кг) та ба-цахстой дыккаг бынёттё.Нёлгоймёгты ерысы

дёр ирон лёппутё рам-былдтой ёртё хёрзиуё-джы. 85 кг онг уёзы Си-дахъаты Георги бацахстаёртыккаг бынат. Георгиныртёккё ерысты архайыСанкт-Петербурджы номёй,фёлё йё фыццаг тренеруыди Дарчиты Артур.

94 кг онг уёзы НанитыРуслан ёмё Аланы хъомыл-гёнинаг Зёгъойты Сосланхёстёг уыд фыццаг бынатбацахсынмё. Сослан дыууёхуызы систа 366 кг(170+196). Уыйбёрц систаАртем Окулов дёр, фёлёерысты фёткмё гёсгёчемпионы ном лёвёрд ёр-цыд Окуловён.

105 кг онг уёзы хъуамёИрыстонёй ерысты архайд-таиккой Наниты Тимур ёмёКъёбысты Артур. Хъыгагён,

Тимуры йё къахы цёфбахъыгдардта ёмё ерыстынё архайдта.Ерысты фыццаг хуызёй

Къёбысты Артур уыцы-иуист скодта 172 кг, уыйфёстё йё риуёй (205) ис-гёйё фёрёдыд ёмёёнёнхъёлёджы ерыстёйрахызт.Ёппёты уёззаудёр уё-

зы нё номдзыд штангистЁлбегаты Руслан йё разёйникёй ауагъта. Русландыууё хуызы систа 410 кг(185+225). Йё бон цас у,уымёй дзёвгар къаддёр,фёлё йын уый дёр фаг уы-ди Уёрёсейы чемпион суё-вынён. Йё фёстё дыккагёмё ёртыккаг бынёттёбацахстой Магомед Абуев405 кг (186+220) ёмё Чин-гиз Магушков 402 кг(186+216, дыууёйё дёрЦёцёны республикёйё).Ацы уёлахизы фёстё

Ёлбегаты Руслан (йё тре-нертё Дзбойты Петр, Зо-лойты Хъазыбег ёмё Ко-дзырты Марат) сси Уёрё-сейы цыппар хатты чем-пион. Уымёй уёлдай маЁлбеджы-фырт у Европёёмё дунейы дыууё хаттычемпион, Олимпаг хъёзты-ты призер, дунеон Универ-сиадёйы уёлахиздзау.Нё республикёйы иу-

гонд командёйы сёйрагтренер Дзбойты Петр, нё

спортсментё Уёрёсейычемпионаты сёхи куыдравдыстой, уымёй баззадразыйё: "Ёз хорзыл ны-майын, нё фёсивёд ёх-сёз хёрзиуёджы кёй рам-былдтой, уый. Нё чызджы-тё ёртёйё дёр уыдыстыхуыздёртимё. Уёдё лёп-путё дёр сыгъзёрин, ёв-зист ёмё бронзё майдан-тё кёй рамбылдтой, уыйдёр сё тыхыл дзурёг у.Бёргё нё фёндыди 105 кгуёзы Наниты Тимуры уёла-хиз фенын, фёлё опера-цийы фёстё ёмбёлгёцёттё кёй нёма уыд, уыйтыххёй ерыстём рацыдфёстёдёрмё ёргъёвдёрцыд".Нё фёсивёд цы хёр-

зиуджытё рамбылдтой, уы-доны канд нё чызджытёёмё лёппутён сёхи стырфыдёбон нё фёахъаз, фё-лё сё хъомылгёнёг тре-нерты лёмбынёг узёлддёр ёмё сын иумёйаг ар-фё кёнём. Уёрёсейычемпионаты ацы аз Ирысто-нёй чи архайдта, уыцыспортсменты бацёттё код-той Золойты Хъазыбег, То-гойты Вадим, Гаситы Руслан(чызджыты тренертё);Дзбойты Петр, ЗолойтыХъазыбег, Кодзырты Марат,Наниты Руслан, НанитыАлан, Дарчиты Артур, Акъо-ты Артур, Карсанаты Влади-мир (нёлгоймёгты тренер-тё).Нё зёрдиаг арфётё се

'ппётён дёр!

БАСКАТЫ Уырызмёг

Афтё рауад 4 августыдёр. Уыцы бон Финлян-дийё сё райгуырён Ирыс-тонмё сыздёхтысты, фё-сивёды 'хсён уёгъдибархъёбысхёстёй дунеончемпионаты Уёрёсейыспортивон кад чи хъахъ-хъёдта, уыцы ирон бо-гёлттё Байаты Давид,Найфонты Артур, КъозонтыЗауыр ёмё Уалыты Радик.Куыд хъусын кодтам, аф-

тёмёй финляндийаг го-рёт Тамперейы БайатыДавид (65 кг) ёмё Най-фонты Артур (84 кг) рам-былдтой сыгъзёрин май-дантё. Къозонты Зауыр(120 кг) та бацахста 3-агбынат.Байаты Давид (тренер

Цакъоты Илья) йё ныхмё-лёуджытыл се 'ппётылдёр фёуёлахиз рёстё-гёй раздёр. Куы йё ба-фарстам, уый дё къухыкуыд бафтыди, зёгъгё,уёд дзуапп радта: "Мётренер Цакъоты Илья ёмёуый фёстё та Уёрёсейыиугонд командёйы тренер-тимё дёр нёхи цёттёкодтам ёрмёстдёр фыц-цаг бынат бацахсынмё. Ёзкёдфёндыдёр тырнын,техникон ёгъдауёй, куыдгёнён ис, афтё алывёр-сыг уёвын ёмё мын уыйацы хатт дёр та баххуыскодта. Ме 'ппёт ныхмё-лёуджытыл дёр фёуёла-хиз дён дёс баллёй фыл-дёр сё рамбулгёйё. Уыйтыххёй бузныг мё тренерЦакъоты Ильяйён".Найфонты Артур дёр

равдыста ёвёджиауыарёхстдзинад ёмё уёла-хизмё тырнындзинад. 84

кг онг уёзы фёуёлахизйё фондз ныхмёлёууё-гыл ёмё ссис дунейы чем-пион фёсивёды 'хсён.

"Мё ныхмёлёуджытёйёппёты тыхджындёр уыдиамерикаг богал Захид Ва-ленсия. Уыимё хёцыдтёнкёронбёттёны, ёмёсуанг фёстаг секунды онгдёр нё тох цыди хъазуато-нёй. Мёнён бантыст 7:5хыгъдёй рамбулын. Расткуы зёгъон, уёд мёхъуыдытё уыдысты ёр-мёстдёр уёлахизимёбаст. Ноджы ма нё тренер-тё нё фарсмё кёйуыдысты, уый дёр уыдныфсы хос", — загъта Ар-тур.Къозонты Зауыр фё-

хёрд ёрмёстдёр иу хатт,фёлё уый уыди ёрдёгкё-ронбёттёны ёмё йын3-аг бынатёй уёлдёр схи-зынён фадат нал уыд.Америкаг богал Дэн Сти-венсонимё йё тох куыдрауад, уый тыххёй Зауырзагъта: "Чемпионатмё ёзцыдтён ёрмёстдёр фыц-цаг бынат бацахсынылфёндонимё. Мё ёртёфыццаг фембёлды куырамбылдтон, уёд ёрдёг-кёронбёттёны дёр ра-цыдтён фёуёлахиз уёвы-ны зондимё. Хъыгагён,фембёлды райдайёны,размё бырсгёйё, рёдыдёруагътон, фёхёрд дёнцалдёр баллы ёмё атын-дзыдтон хыгъд мёхи пай-дайён раивынмё. Иуныха-сёй, мё рёдыдтытёйСтивенсон спайда кодтаёмё фембёлд уый пай-дайён ахицён. Ныр мёрёдыдтытём лёмбынё-

гёй ёркёсдзынён ёмёмё тренертё Лалыты Ге-орги ёмё Вадимимё сёаиуварс кёныныл бакус-дзыстём".Уёрёсейы фёсивёды

иугонд командёйы хистёртренер Лалыты Вадим, нёлёппутё куыд рахёцы-дысты, уый тыххёй загъта:"Кёй зёгъын ёй хъёуы,мах нё зёрдё дардтам,Уалыты Радик ёмё Къо-зонты Зауыр дёр уёлахиз-дзаутё кёй уыдзысты,ууыл. Фёлё алы хаттхъуыддёгтё фёндонмёгёсгё нё рауайынц. Да-вид ёмё Артурёй куы зё-гъём, уёд сё дыууё дёрсты арфёйы аккаг. Не'руагътой рёдыдтытё,равдыстой хорз цёттёдзи-над ёмё ёнёгуырысхойёбырстой уёлахизмё". Ла-лыты Георги ма бафтыдта:"Зауырыл нё зёрдё да-рём, йё рёдыдёй растхатдзёгтё кёй скёндзёнёмё тагъд, ас спортсмен-тимё ерыс кёнгёйё, йё-хи хъомысджынёй кёйравдисдзён".Тынг цин кодтой бес-

лёйнёгтё сё хъёуккагНайфонты Артуры уёлахи-зыл. Йё тренер Ёрчъегка-ты Тотрадз загъта: "Артур узёрдёргъёвд ёмё ком-мёгёс лёппу. Йё абоныёнтыстдзинад ын фёстагкёй нё уыдзён, уый мёуырны. Артур сывёллонёйбахауд Беслёны 1-ёмскъолайы стыр бёллёхы.Мёлётёй аирвёзт йёдзёнёты бадинаг мадыфёрцы ёмё ныр спортыахём бёрзёндтём кёйтырны, уый махён уёлдайзынаргъдёр у. Ёз не 'ппё-ты номёй дёр бузныг зё-гъын, абон нын ахём кадыфембёлд чи сарёзта, уы-донён се 'ппётён дёр.Мах та тырндзыстём фи-дёны ног уёлахизтём!"

Ёмгарджын ёмё хёлар адёймаг уыд

Ёнахъомён баххуыс кодтойТерчы былгёрон адём кёй ёрёмбырд сты,

уынджы рад хёссыны рёстёг пъёлицёйы хистёрсержант Булацаты Алан, прапорщик ХъёстуатыАртур ёмё сержант Гаматы Ёмзор уый бафип-пайдтой.

Рейд

Хъёддаг гён ныккарстой

Штангисттё фесгуыхтысты Чувашийы

Финляндийё —хёрзиуджытимё

Чувашты республикёйы сёйраг горёт Чебокса-рыйы ивгъуыд къуыри уёззау атлетикёйё сбёрёгсты Уёрёсейы тыхджындёр сылгоймёгтё ёмёнёлгоймёгтё.

Хицауиуёггёнёг адёй-магмё комкоммё уагёй,кёнё ёууёнкджын адёй-мёгты фёрцы амалиуё-гадон архайд ёххёст кё-ныны, стёй хёдзариуёга-дон субъектён разамынддёттыны бар нёй, зёгъ-гё, "Республикё ЦёгатИрыстон-Аланийы Хицауа-ды тыххёй" республиконконституцион закъоныахём домён гуырысхойагсылгоймаг ницёмё ёр-дардта, 2015 азы 1 октяб-рёй 2017 азы 26 майы онгхицауиуёггёнёг адёймагуёвгёйё, уый разамынд

лёвёрдта хъёууонхёдза-радон куыстадон коопера-тив "Де-Густо"-йён.Закъон халгёйё, сылгой-маг ацы кооперативён2015 азы октябры ёмё2016 азы июны республи-кёйы бюджетёй радтамилуан сомёй фылдёрсубсидитё.Барадхъахъхъёнджытё

арёзт фыдракёндыёууёлтё ёвзарынц.

УФ-йы Слестгёнёгкомитеты

цёгатирыстойнагуправленийы пресс-

службё

Изёрёй Дзёуджыхъёуыфёндёгтыл нозтджынёймотоцикл чи скъёрдта,пъёлицёйы кусджытёахём бынёттон 44-аздзыднёлгоймаджы баурёдтой.Фёндагыл цёуыны фёткгуымиры уагёй халгёйё,мотоциклист йёхи ёмёфёндагыл иннё архайджы-ты цард ёмё ёнёниздзи-над тёссаг уавёры ёвёрд-та. Скъёрёг йё цыд бауро-мыны тыххёй пъёлицёйыкусджыты закъонон домённицёмё ёрдардта. Ёх-хёстгонд мадзёлтты фёр-цы барадхъахъхъёнджытёмотоциклисты баурёдтойёмё йыл "Администрати-вон барадхёлдтыты тых-хёй" кодексы 12.8 ("Нозт-

джынёй транспортон фё-рёз скъёрын") ёмё 12.25("Транспортон фёрёз бау-ромыны тыххёй пъёли-цёйы кусёджы закъонондомёнтё нё баххёст кё-нын") статьятём гёсгё ад-министративон хъуыддагсарёзтой.Адёмён фёдзёхсём:

нозтджынёй транспортонфёрёзтё ма скъёрут!Нозтджын адёймаг транс-портон фёрёз куыд скъё-ры, уый кёд федтат, уёдёвёстиатёй пъёлицёмёфёхабар кёнут!

РЦИ-Аланийы Мидхъуыддёгты

министрады пресс-службё

Барадон фётк

Ёнёзакъон амалиуёгадон архайд

Нозтджын мотоциклист

УФ-йы Слестгёнёг комитеты цёгатирыстойнагуправлени нё республикёйы хъёууон хёдзарадёмё хойраджы раздёры министрыл сарёзта уголо-вон хъуыддаг. Зылын ёй кёнынц Уголовон кодек-сы 289 статьяйы ("Амалиуёгадон куысты ёнё-закъон архайд") амынд фыдракёнд саразынёй.

Фёндагыл цёуыны фётк чи не 'ххёст кёны, адёмуыцы мотоциклисттё ёмё мопедскъёрджытыл мид-хъуыддёгты органтём бахъаст кёнынц. Амынд транс-портон фёрёзты скъёрджыты архайдимё фёндаггон-транспортон бёллёхтёй адёмы бахизынён нё рес-публикёйы барадхъахъхъёнджытё ёххёст кёнынцопераци "Мотоциклист".

Газет "Рёстдзинад"-ы кусджытё хъыгзёрдёйётёфёрфёс кёнынц поэт Къадзаты Станиславён, йе'фсымёр

Мурат (Рикёф) кёй амард, уый фёдыл.

Газет "Рёстдзинад"-ы кусджытё хъыгзёрдёйётёфёрфёс кёнынц Цёгат Ирыстоны ХетёгкатыКъостайы номыл университеты президент, РЦИ-Ала-нийы Парламенты депутат Мёхёмётты Ахуырбегён,йе 'фсымёр

Викторкёй амард, уый фёдыл.

Выполняем все

виды работ на

кладбище.

ТЕЛ.:

8-961-821-07-65

(Алан);

8-962-743-81-50

(Аслан).

Фёстаг дёс боны Беслёны аэропортмё бацё-уёны фёз цыппёрём хатт ссис бёрёгбонхуыз.Ардём нё уёлахиздзау-фёсивёдыл бацин кёнын-мё ёрбацёуынц сёдёгай спортуарзджытё. Уыдо-нимё вёййынц спортсменты хёстёджытё, хё-лёрттё, спортивон ёмё ёхсёнадон кусджытё...

Къам систа ЦЫБЫРТЫ Агуындё