Ducumentu 1 : Fà u paragonu ! À nantu à i primi passi di l...

2
1. L’urighjini di l’omu : 2. I nosci primi antinati : À nantu à i primi passi di l’omini I nosci antinati luntani… I nosci urighjini sò mal’ cunnisciuti. Certi dicini chì u nosciu antinatu u più luntanu saria « l’australopithèque », chì campaia in Africa parechji millioni di seculi fà. L’archiulochi ani trovu ossi umani vechji da 3 700 000 anni è ani ricustituitu u schenitru d’una ghjuvanetta chì misuraia 1m10 è chì pisaia 30 chilò. L’ani chjamata « Lucy ». Ma pocu tempu fà, ani trovu un schenitru ancu più vechju, quiddu di Tumaï. Dicini ch’eddu hà campatu 7 millioni d’anni fà. Un ivuluzioni chì si faci pianu pianu… I primi umani erani vicini vicini di i scimii maiò. Manghjaiani arba, radichi è frutti. Ani cambiatu pianu pianu. 5 millioni d’anni fà, cummenciani à marchjà : Hè ciò chè no’ chjamemu a « bipidia ». U so schenitru hà da cambià : ani da crescia è a canteghja s’hà da trasfurmà. A pocu à pocu, ani da divintà di più in più astuti. Pianamenti è bè, duranti parechji millioni d’anni, s’ani da dispiazzà versu à l’Asia, l’Auropa è po’ l’America è s’ani da stalà à nantu à a Tarra sana. Versu 100 000 anni nanzi à Cristu, u nosciu antinatu direttu hà da affacà : l’Homo Sapiens. Ducumentu 1 : Fà u paragonu ! 1 2 3 4 5 a) A chjocca di Tumaï b) A chjocca di un « Homo Sapiens » Ducumentu 2 : I primi essari umani 1) Homo habilis (Omu ingeniu) da - 2,4 insin’à - 1,4 millioni d’anni 2) Homo ergaster ( Omu artisgianu) Versu - 2,1 millioni d’anni 3) Homo erectus (Omu arrittu) da - 1,5 millionu d’anni insin’à - 300 000 anni 4) Omu di Néandertal da - 300 000 anni insin’à - 28 000 anni 5) Homo Sapiens / Omu di Cro-Magnon (Omu sinnatu) da - 100 000 anni insin’à oghji. Ducumentu 3 : L’urighjini di l’omu Stradi ampradati Parti di l’Africa indù sò stati scuparti i vistichi umani i più anziani.

Transcript of Ducumentu 1 : Fà u paragonu ! À nantu à i primi passi di l...

Page 1: Ducumentu 1 : Fà u paragonu ! À nantu à i primi passi di l ...scolaviva.com/media/fichiers/fichier_61_1.pdf · à nantu à a Tarra sana. ... g ric ulta Scrittura ... Microsoft

1. L’urighjini di l’omu :

2. I nosci primi antinati :

À nantu à i primi passi di l’omini

I nosci antinati luntani…

I nosci urighjini sò mal’ cunnisciuti. Certi dicini chì u nosciu antinatu u più luntanu saria « l’australopithèque », chì campaia in Africa parechji millioni di seculi fà. L’archiulochi ani trovu ossi umani vechji da 3 700 000 anni è ani ricustituitu u

schenitru d’una ghjuvanetta chì misuraia 1m10 è chì pisaia 30 chilò. L’ani chjamata « Lucy ».

Ma pocu tempu fà, ani trovu un schenitru ancu più vechju, quiddu di Tumaï. Dicini ch’eddu hà campatu 7 millioni d’anni fà.

Un ivuluzioni chì si faci pianu pianu…

I primi umani erani vicini vicini di i scimii maiò. Manghjaiani arba, radichi è frutti. Ani cambiatu pianu pianu.

5 millioni d’anni fà, cummenciani à marchjà : Hè ciò chè no’ chjamemu a « bipidia ». U so schenitru hà da cambià : ani da crescia è a canteghja s’hà da trasfurmà.

A pocu à pocu, ani da divintà di più in più astuti. Pianamenti è bè, duranti parechji millioni d’anni, s’ani da dispiazzà versu à l’Asia, l’Auropa è po’ l’America è s’ani da stalà

à nantu à a Tarra sana. Versu 100 000 anni nanzi à Cristu, u nosciu antinatu direttu hà da affacà : l’Homo Sapiens.

Ducumentu 1 : Fà u paragonu !

1 2 3 4 5

a) A chjocca di Tumaï

b) A chjocca di un « Homo Sapiens »

Ducumentu 2 : I primi essari umani 1) Homo habilis (Omu ingeniu) da - 2,4 insin’à - 1,4 millioni d’anni

2) Homo ergaster ( Omu artisgianu) Versu - 2,1 millioni d’anni

3) Homo erectus (Omu arrittu) da - 1,5 millionu d’anni insin’à - 300 000 anni

4) Omu di Néandertal da - 300 000 anni insin’à - 28 000 anni

5) Homo Sapiens / Omu di Cro-Magnon (Omu sinnatu) da - 100 000 anni insin’à oghji.

Ducumentu 3 : L’urighjini di

l’omu

Stradi ampradati

Parti di l’Africa indù sò stati scuparti i

vistichi umani i più anziani.

Page 2: Ducumentu 1 : Fà u paragonu ! À nantu à i primi passi di l ...scolaviva.com/media/fichiers/fichier_61_1.pdf · à nantu à a Tarra sana. ... g ric ulta Scrittura ... Microsoft

- 3 millions - 2 millions - 500 000 -50 000 -8000 -3000 PALIULITICU

NIULITICU A

ustr

alop

ithèq

ues

Homo Habilis

Homo Erectus

Homo Sapiens

Maistria di u focu Pinturi di Lascaux

Agricultura

Scrittura

À nantu à i primi passi di l’omini

. . . .

Fà a leia trà u parsunaghju è u so nomu (incù culori diffarenti). Scrivi ciò ch’eddu sà fà.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… ………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………… …………………………… ……………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… ………………………………

. .

.

.

Tocca à tè !