.A.î>:RJ:EN Dïii CARNÉ. Ba1•z an Arvor

• · Mistér santel en eun arvest

·M:aulierez ru· ar .C'hasteli, 4

:1.9,22-

Oberou A. de Carné, Barz an Arvor (lJ

Breiz km'ei, pez-c'hoari e tri arvest. Al' JJalc'had aour,c'hoari farsus en eun arvest. Ar maldg Jezuz, mister lcristen en eun arvest. Kristo( ar C'llrenv, mis ter luisten en eun arvest. An aotrou Flammig, c'hoari farsus e daou arvegt. Tai'Sisius, mister lcristen en eun arvest. Saïg ar paotr fln, c'hoari farsus en eun arvest. Barnedigez Doue, mister kristen en eun arvest. Sac'h ar marichal, c'lloari faisus en eun arvest. Juclikaë!, mister kristen en eun arvest. Ar galoun vat, c'lwari plijadurus en eun arvest. Ar c'lwz vedisin, c'hoa·ri farsus en eun arvest. Lilien ar Folgoat, mister kristen en eun arvest. Ar mab (oran, mister santel en eun arvest.

EviT AR llfERC'HED BIHAN

Noz nedeleg, mister kristen en eun arvest.

(1) Ar pesiou ma a gaver e Brest, e moulleJ•ez ru ar C'hastell, 4.

~~---

!

1 1

. ' 1 l

-~------ ;· ----------!

. ,Mesraïm prend en horreur l~ 'travail, ,la joie eUa. paix qui règnenf dan~ la sainte· maison de sô.n pèr:è. UJa quitty pour suivre, dans l'infamie et la paresse,.

trois jeunes viveurs de la déc.àdence romaine, qui l'on,teorr,ompu et• entraîné. Quand ces derniers l'ont · · complètement ru!né, toute l'admir.able parabole de l'enfant. prodigue se déroule, en· act~on, dans cc. petit drame. Mesraïm devient gardien de pourceaux dans un pays désolé par la faminè. Purifié par 'ré-

. preuve et .le· repentir; .il retourne· chez son·. père, qùi le reçoit livec des larmes de joie, et ordonne des fêtes m~gnifiqmis en son honneur. ·

. Ainsi, jè vous le dis, il y a de la jùie dèvant les ··. anges de 'Dieu pour tm seul péçheur qui fait péni~

tence. · (Llzc, XV, 10 à 32.),

TUD AR MJSTER'

ÀBIMAEL, tieg pinvidik.

ELAM, e vab hena.

MEsRAJM, e vab. (Ar mab foran.)

GoMER, mevel koz, e ti Abimàel.

AssENEZ, mevel yaouank, e ti Abimael,

EuFAz, labourer douar.·

HEBER, e vevel, paotr ar moc'h, lous ha divalo·

FLAVJuz, ginidik eus a Rom, kanfard, pinvidik mor.

SERVUZ \ R '! Kanfarded, ouz e heulia.

UFUZ

HADAR, barz ha kaner, Kanerien ouz e heulia.

Eur c'hlasker bara, den kin ha santel bras.

Eur paotrig pemp ploaz, gantan.

Mevelien e ti Abimael.

.ll n dra ma a ·dremen e broiou ar sao heol, araol{ donedigez bor Zalver.

KENTA LODEN

1 DIVIZ

GOMER, e wzan.

Doue galloudu.s a garan a greiz. va c'haloun, lto pidi a rau ·start, evit ma tennot, diwar va cne, an nec'ha<mant a zo o poueza warnan. Mevel oun e ti Abimacl ouspenn daou ugent vloaz zo, ha n'cm eus ket bet, beteg hen, eun dristidigez ker bras hag an hini am eus brcmàn. Mesraïm, mab vaouank va meslr karet, a zo fall ha dizanaoudek evit e dad. Petra a rin me, Doue mat '! Penaos e c'hellin me frcalzi ha kennerza ar paour kcaz tad '? Hcr g"velet a ran, dn­hont, o tont davedoun.

Petra rin me ? Doue hon tadou koz, deuit d'am zilwur.

2 DIVIZ

GOMER, ABilllAEL.

ABIMAEL

Te a zo tenval da zren:um, Gomer, hirio eve! deac'h.

GùniER

Ha gant gwir abeg eo, mestr. Gouzout a rH, ktr­koulz ha me, evit pe tra an clristidigez a zo kouezr:;t

.;war ho spered d'eoc'h c'houi, evel war va spered q'in )ne, Ha n'cma ket Mesraïm er gear ?

ABIM:AEL

N'erna ket. Dâou' zervez zo abaoue m'eo'ea~ kulit gant daou p'e dri lakepod eus ar ré waza .. Pegouls e teuio eh d~·o adarre ? N'ou,n ket evit.her gouzout.

( GOMER

· ' Pa blijo gand an. Aotrou Dque, mez kentqc'h eget na zonjit, marteze. Gwelet a ran :Assenez, ho .mevel yaouank, o tant, _etrezeg ennonip, eur paper gantan en . e zourn .. · Kelou en deus, a gav d'in, da rei d'eomp; Bez'· ez eus eur c'heiou bennak, Assenez ?

· Lavar 'ta. ''

3 DIVIZ

GoMER, ABIMAEL, AssENEz.

AssENEZ

Ne ouzoun trâ, Go.mer .. N'em eus ken tra da aber· nem.et rei d'hor me~tr ar paper. ze. bet roet d'in, n'el1s nemet eur pennadig, gant tud a lignez vras, m'edo Mesraïm ganta.

ABIMAEI. '

Ro ar paper, · 0 lemz. Flaviuz, ·den pinvidik mor ha galloudus bras, kenderv d'àn hnpalaer, niz d'ar prefed Rom; a ro da anaout, da Abimael, en dens traou a houez; bnrs da la·varet d'~zan. Goulen a· ra ma vo · lezet da vont ·da ga out· Abimael, · evit .komz autan diwarhenn an traou, ze

GOMEH

Taolit evez autan, va mestr ker, Evidoun me a zo bras ken an .va disfizians en· e . genver. An aout !:t ran ~~ an den yaouank-se a reer Flaviuz anezan. Pa vezont

.a du, o daou. Mesraïm hag hen,, an. eil. gand egiie, ' · krena a ran evel eur bern · d'eliou; Flaviuz a zo e

grizuliou ker fall ha re an drouk spered.

\ 'ABIMAEL

. Rak se eo, Gomer, é ;feil d'in gouzo.ut ar · .pez a c'houlen diganen ar gwall baotr se.

!Assenez, kea da lavaret d'ezan dont .ama. Assenez a ya kuit.

4 DIVIZ

\

ABI!\:[AEL, GOli:[ER.

ABiliiAEL

Va selaou, Gomer ; setu al' pez a c'houlennan di­ganez. Chom, a ri eun tammig pelloc'h. Me ai kalvo mar bez. red, mar teu an traou _da drei faU gand' ah . dorfedourien ze. Gomer a yà kuii. Flaviuz, 'Servuz, ha Rufuz. a. zeu.

. 5 DIVIZ

' ' ' l ABIMAEL, FLAVIUZ, SERVUZ, ;RuFUZ.

Servuz ha Bufizz a ya da azeza pelloc'hik. ·

F4.YIUZ

. Me ho salud, Abimael. Deuet oun, evel m'em eus . lavaret d'eoc'h, evit traou bras a zeU ouzoc'h. Daous~ hag :an aout a rit al lez en nevez savet gand an impa• laer ? ·

. i\BJ.MAEL

Pe lezen ?·

FLA VIUZ . .' \

Al leûm. a ro d'ar vugale ar gwir da c.'choulen o loden zanvez araok m.aro o zad,

-10-

ABIMAEL

. 1

Anaout a ran, evit ar gwella, al lezen fall ze. Mes' petra ara an dra-ze d'eoc'h ? Daoust ha c'houi eo va mab ?

FI"AVIUZ

Me n'oun ket ho mab, a dra zur. Mez a berz ho mab eo e teüan.

ABIMAilL

A herz va mab ? Perak ?

FLA VIUZ

Dre ma ne gred ket dont e iman.

ABIMAEL

. H~ · perak ne gred ket dont heman ? Abalamour ma z eo divalo ar pez a ra. Krenv e vouez. Me a c:hourc'hemen d'eoc'h ho tri monl ]mit, raktal a Zirak va daoulagad. '

FLAvruz, kounnar enzwn, laenv bras. e

Ha ni jomo, p'eo gwir emaomp aman al lezen. Elâm a zired en p zouez.

6 DIVIZ

AN HEVELEP RE, ELAM.

ELAM

vouez.

en hano

Petra eo an trouz se a glevan ? Petra a feil d'ezo an dud se ?

ABIMAEL

Lakaat ac'hanoun, va mab, da rei. d'az preur Mes­raïm e loden eus bor madon.

ELAM, droug e,nnan.

rBrao kenan ! an dra ze a zell ouz va breur, mes ne zell ket, tamm ebet, ciuz an tri ze. Rufuz ha Ser­vuz a zav, hag a zeu etouez ar re a.ll.

RuFuz, o tiskouez eur paper.

An dra ze a zell ouzomp evit ar gwella. Setu eul lizer skrivet gant Mesraïm, hag a ro d'eomp ar ge­fridi da zont da gaout ho tad. Sellit ; sinet eo gant Mesraïm.

SERvuz, o tiskouez eur paper all.

Ha ma ne feil ket d'ho tad rei e loden da Vesraïm dre gaer, he rei a raio dre beg. Petra eo . ar paper ze ? Eur paper d'ber ger'vel dirak ar varneden. Sel­lit. Skrivet eo bet en hà.no Mesraïm.

ABIMAEL, tenval e zremm . .

Doue trugarezus ! Na pegel' kriz, na peger fallakr eo ar bugel ze hag a garienkement.

ELAM

Bezit dinec'h, va zad ·ker, bèzit dinec'h.

Abimael a ya da azeza, glac'haret.

Unan ac'hanoc'h en deus ar paper a c'halv hon tad dirak ar varnerien. Mat ; ni a yèlo holl a unan neu:?Je. Rak me ho kalvô dirak ar varn ive, c'houi ho tri,. hag e tisplegin d'ar harner ho troiou kamm1

ho torfejou, zoken.

FLA VIUZ

Diwal, Elam, diwal. Mc a zo bras va galloud, ken- / derv d'an impalacr evel ma 'z oun.

ELAM

l-Ia pa ve an diaoul da genderv, n'em bije ket an distera spount dirazan. Perak e feil d'it lakaat va zad, en despet d'ezan, da rei e loden. maclou da Ves­raïm ?

Ru Fuz

Dre ma 'z eo Mesraïm hor mignoun ker.

ELAM, droug bras ennan.

Gaouiad divez ma 'z out. N'anavezomp ket, a gav d'it, ho toareou, d'eoc'h ho tri ? N'ez' eus nemet eur mennoz en ho spered, laerez an arc'hant a vezo roet da Vesraïm gand hon tad. ·

FLA VIUZ

Gwall hanoiou a levercz, Elam. Te a baeo ker da zismega11sou.

RU FUZ

Da vro a zo dindan galloud ar Romaned. Tàol evez, Elam, taol evez.

SERVUZ

N'hon eus nemet eur gerig da lavaret ha te, da dad, da vevelien a vezo, raktal, lekeat da sklaved dindan ar Romaned.'

ELAM

Roit peoc'h d'in gand ar Romaned, na rit nemet

-13~

komz anezo. atao hag' atao. N'omp ket Romaned', ni, a drugarez Doue.

FLAVIUz, o c'hoarzin hag o c'lloapaat.

A drugarez Doue ! a drugarez })aue ! pe seurt Doue ? N'eus nemet eun doue hepken, ar blijadur.

ELAM, .o c'hoapaat ive.

!a zur. Al loened muel n'o deus, ive, ken doue nemet o flijadur. Glabouset hoc'h eus awalc'h. It kuit er meaz, ho tri, buhan ha buhan.

Flaviuz, Rufuz ha Servuz a denn peb a c'liour­gleze a zindan o saeou,

FLAVIUZ, o c'hourdr.ozzz.

Deus 'ta, Elam, deus da deurel ac'hanomp er meaz.

ELAM, hep aoun ebet.

Ne vo ket cliez. 0 c'lwruel. Gomer ! Assenez ! h.1 c'houi holl, deliit da gas er meaz an tri ganfard ma, a dorr hor penn d'eomp.

7 DIVIZ

A.n lleuelep re. Gomer, Assenez !la daou pe dri uevez ali a zired gant bizier ha ferc'hier, lwg a laka an tri ganfard da u'ont lwit bnhan, ouz o c'lws er meaz en o raok.

8 DIVIZ

ABIMAEL, ELAM.

ABIMAEL

E peleac'h ema da vreur paour, va mab . ?

-.14-

ELÂM

Er gear, va . zad. Deut. e<O ·en dro . gand ·an • lri labous divalo ze; Ha. c'houi a fellfe d'eoc'h komz outart, ~:marteze . ?

ABIMAEL

1 . la, va mab, Kea d'her · c'herc'h:J.t, mar plij ganez.

ELAM ' .

Ne ran nemet mont dont, va za<f, E,lam a ya kuit:

9 DIVIZ

'ABIMAEL, e. unan :o sellet ouz an env,

Breman . eo em eus ezom eus ho .nerz, Doue mat · Inetirbed, breman eô7 em ~us ezom ~eus .ho sikour. Va faour keaz mab a yelo kuit. Ne jorn e va spèred · mar ebet war gementsé. Ron d"in, me ho ped, eur galoun grenv, da zoùgen va foan. ·

10 DIVIZ.

ABIMAEL, 'ELAM, MESRAÏM.

ABIMAEL

Deus, Mesraïm, ha te, Elam, choni a~an ive ga­neomp. Me a feil d'in ma vezi test eus ar pez a dre­meno etrezomp.

ELAM

Chom a· rin, va zad.

·ABIMA:EL,' da Vesraïm.

Me ZQ bras va foan, VI.\ mab, Da genta, emaoqt o

··~ 15'.c..-

vont kuit .; d'an ~il, lakaat }t rez .divroidf da· c'hoit-. lén di gan en, eus da berz, da .·loden madoti, eleaè'h

. he goulen te da . unan. An :dra ze eo a ra,· dre!st-holl, va:rann galoun. ' · · ·

1

MESRAÏM, I'()g.

. N!J 'lavaran ket, .va zad, ~.és n~ r~n fors n1e. E · ve roet d'in va lod.en ec'hiz pe e'hiz, e ve goul~nhet diganeoc'h gant va mignouned, eus. va ferz,, pe ganen me va. unan;. kementse ne r<~, petra d'.in. SkHiz maro

. oun gand ar ç'hoz ti 'ina; n'éz eus, enngn, na plija~ dur, na levenez eyidoun. N'oun ket, me, eur paotrig, etir bugeiig. Ugent vloaz an;t eus. Me feil d'in,beva · dioc'h va giz ha dioc'h. va. h9uden. Me feU· d~in · c'hoari, ebatal, ha diverraat an· amzer.

ELAM, droug ennan. , , . '

Gant mignouned Jmer, .a dra zur, dreist holl niar- . dcint henvel ouz arre hon, eus kaset kuit evel chari.

1 •' • ' • •

_ ME~Ro\ÏM, droug em:tan. . . . .

Va mignouned a.zo va mignouned, Elani. An dib'àb am eus great anezo ne zell ket ouzit~ breur. N'out ket va zad, ~miehans.

ELÀM, drôug bras, àuwii.

· .N'oun·ket, .. stir eo. Ma vijen bet me .da· d'ad, bez diriec'h, .me am bi je taoletva malloz warnout, a-bell ·zo. ·

AB~MÀEL

Na gomz ket er c'hJz 'se, Elam. An Aotrou Doue hepken a zo ganfan ar galloud llag ar gwir da deu~ rel ar 'mallosiou. Me n'her• grin ket war unan eus .va Jmgàle, peger-bra:& bennak e• ve e zizanaoudegez em

-16-

c'henver. Mes ne jomin ket, kennebeud, da vare'hata gantan ; ne jomin ket da c'hortoz ken n'am galvo dirak ar gador varn. Nan ; kaloun va mab a zo deuet da veza eur zac'h da ·lalmat arc'hant. Emaoun o vont d'he c'harga ·.and a our. Abimael hag Elam a ya k~~ •

11 DIVIZ

MESRAÏ:M, e zznan.

Ne ket re abred, sur. Nag a boaniou ! Nag a lava­riou ! Eur paour keaz den yaouank a zo cliez bras d'ezan dont a benn eus e daol, clioc'h a welan. Kredi a rean n'em bije ket bet morse va loden. Mes bre­man, avat, .me ca zo Iaouen va c'haloun, ha dibre­cler va sperecl. Petra a gaver aman ? Kreier lous ha

· flerius, berniou teil brein, c'houez fall ar zaout hag ar moc'h. Evidoun me a gav gwelloc'h kalz c'houez vat ar roz ruz hag al lore ma rin ganta kurunennou clispar evidoun. Pa vezcr brao ha koant eveld'oun me, an ebatou, an enoriou, ar e'hloar, zoken, a zen anezo o unan. En em veuzi a rin en eur mor a blijaduresiou,

12 DIVIZ

MESRAÏM, ABIMAEL, ELAM.

Kountet em eus, Mesraïm, dirak Elam. da vreur, al loden madon a zo d'it. Rakse, lekeat em eus eur zac'had. aour er c'harr a gaso ac'hanout d'ar gear dosta. Gwir ac'h eus da gaout ·eun dre.cleren eus hon danvez, an diou drederen all o chom gant da vreur ha ganen. Pounner eo ar zac'h ha n'oun ket souezet ; bez' ez eus ennan · dek mil bez aour. Ha breman, va mab, te a falvezo cl'it, me a gred, poket d:'az tad paour, araok mont kuit. ··

1

-17-

MESRAÏM. didruez.

N'hèr grin ket, va zad, gand aoun na zinerzfe va c'haloun o poket d'eoc'h, ha red eo cl'ezi beza krenv, beza kaloun eun den,

ABIMAEL. tenual bras e zremm.

Kea, va inah ; gwela a ri, ha dizale. Goulen a ran start, digant an Aoti-ou Doue, na redo ket goad ele­ac'h daeiou clioc'h da zaoulagad. Kea gant da hent, va mab karet. Abimael hag Elam, enkrezet bras o daou, a ya kuit.

13 DIVIZ

MESRAÏM, e unan, d'an .dud, o c'hoapaat.

Goad eleac'h daelou ! Ma n'eo ket eun druez Ne vezo ket a zaelou ganen, e kreiz an ebatou, ar c'hoariou hag ar banvesiou. Nan ! nan ! Sellit 'ta ! pion eo ar c'hoz krign askourn ma a zeu aman '?

Eur c'hlasker bara koz a zeu, eur paotrig gantan.

14 DIVIZ

MESRAÏM, AR C'HLASKER BARA, AR PAOTRIG.

AR c'HLASKER BARA

Eun tammig bara d'in, mar plij, aotrou mat, en han' Doue.

MEsRAÏM, IJ c'hoarzin iud.

Bara ? Bara ? . Ne roer bara nemet d'ar re a la­bour, pez didalvez. N'eus bara nag evidout nag evit da louarnig lous.

AR c'HLASKER BA):tA

N'.oun ket evit labourat, aotrou .mat, koz. ha klan v · evel ma 'z oun.

. MESRAÏM

... Gaouiad ma 'z out. Ar re glahv a jorn en o. zi. Kea .d'az toull, ki koz ! boued ar gounnar ! Kea 'ta 1 BuJJ;ta a ra ar paour ha skei gand ar pa.otrig. 0 c'has ·kuit a ra gant krisder. . .. · .... . . . . .

/

EJL L'ODEN

15 DIVIZ

ELIFAZ, e unan,

N'em eus gwelet Il).OrSe kemend ·ali a zienez, ke­ruend ail a baourentez, kemend. all a boan. Ar par­keier ~ zo" bét rostet gari d' il.n heoL Ar gwez' a zo difrouez. Ar gwasiou dour, ar feunteuniou a zo di­zec'het a bell zo. Ar cl;latal n'o deus tra da zibri, an dud kennebèud; Ma chom an traou evélse, emaomp o vont·. da verve!. Euri haoum;gez spoun­tus a zo kouezet war ar vro a bez. Bez' .. e-z · eus, neuze, eun niver brasoc'h brasa a laeroun, a riblé­rien, a glaslŒrien bara. Gwelit ha n'eo gwir ar'pez a lavaran. Setu unau anezo o tout aman. Nag hen zo dister e zoare ha t,ruezus e zremm. · · . Mesraïm a zeu, eur · zac'.h. ouz e skoaz, eur vaz hir ,en e zourn, pillou roget ha lons uiarnail,

' . .,-- 19 .. .,-

16 DIVI~

ELIFAZ, MESRAÏM •.

ELIFAZ, rust e vouez .

Petra a feil .d'it · ?

MESRAÏM

Eun tammig bara ; ha pa ve zokeri bihan, seqc'h ha louet, mat awalc'h e vezo evidoun. ·

ELIFAZ

. Penaos e rafen 'ta ? Penaos e c'hellfen rei d'it . . .• . . . ?

èùn tamm bara pr'am eus diOuer anezan me va unau .

MESRAÏM

Mat. C'houi, da vihana, a c'hell Über và.d œin en eur dhiz ali, mar kirit.

ELIFAZ

Ha penaos '? Me ne vo ket va c'haloun ker kalet hag an dir evidout ; rak gwall-glanv out, dioc'h da zoare. Petra· a feil d'it ?

MESRAÏM

Roit d'in cul labour · :bennak.

E:ÙFAZ

Pe seurt \,abour 'l

. ···:. . ....:··· .·-._:. .

\.

-20......:·

l\iEs RAÏM .

N~oun ket, ,siouai ·1. -evit hel lavaret · n:em. · ~us 'ket 'Ia.J~ouret bet~g hen, ·. p'eo ~ir .e oan ·. pmvxdxk bras n eru; · ket peU; . Mes . va (lan vez a · zo " .

· be~t )aeret ha 'l~pet a .lJe.z. ga#t torfedoui:"ieh, gant~·:.' mxgnouned ·fall eus ar ~e wasa .. Teuzet :eo bet va ' .

. zac'had <!Oqr beteg au. diner. dive~a o c'hoari · .. • Heh • .· ·· · · ·. l!lber fidta,ziou, , sor~'hê?n?u \ h~ düÎtacliou ~.' bep · · .. sei!rl, J~n:d. ar gwall pswgnerxen ze~ Breman a vat, r~It ,d In al labour .a · gerot, n'eus· fors, peger te1m

.. n eus fors. ,pçg~.r kalet • .. e vezci; gant ma'· :rie vezo ket die:t da · ober; · · · · ·

ÉLIFAZ ·.·\~lat ; eur mevel a 'zo gan'en o tiwall ar· m~c'h. Te,·.

· 'ma~ .. kerez, a. Vezo. gan:tan WiU~dro. ar van den voc'h' mes dind~11 ~ .. c'halloud .e vezi avat. Ne vezi ket

.. • ,. ~aget g~~n. Arc'nanT:az· p~zo;· me~. eun; nebeud~k. bxha;n hepk_e.p.. 'Pren!l a ri. da v:ù'a ~lleac'h ma kiri ; ·.

.. mes ~e h~~Iier• k~t à vi.r~a,>èr ,vro. ma, neniêt gand. aour a fors, ker _ev. el ma 'z eo. 'Te taio da c~hiz. · ·

"MEsliA.ï:M

Laouen .e. vezin o vont da ':eil. v~vel .èn .ho :tio · ' . . . . . . . .

EÜFAZ . . .

· · Gr.e~t a~ 'staL .Heber, .deus aman. H~be:r a zeu a :tougen eûr .bàWad. gwelien ,evit .àr · moc~h.:. Lakaat a .ra e vaillad war an _d()uar. . . ..·.· ....

17 DIVIZ.

ELIF;\Z, MES~RÀ:ÏM, HimER •.

,ELIFAZ \

Selaou, ·Heber ; ·.hennez , a vezo; dhvar-vreman, pleYel dindanout, ha senti a· ran~o ouzit, . ' '

, .. , ..

la:, niestr: .Bezit din,ed'h; .Eût~ a fla ·kutt. . '· .. -.··. '· ... ·.: - ,.

'.r'' i. \'·. 1

· ··ts.hrvrz .. · ·'

.. · 1\f.:lt~RAï-M:; , HEJB·kR •..

. . .r •

''MÉsN-ïl;t:._

Liviir.it ·d'in.; mar plîj,. ID.ign·ou:f.l'J Pe·tra a: wel'a:n . el' · bltil1J.l ze• ?' Eur c'houez vat , a: zeu clïiauMn.

liÈBER

Petra eo ? 'Keuneudên'in!â ':z out 1 Gwe~ien ._e.vit :. 'm:<;>c'h·. -! eo. ·!,

MF:sliA:ï~

, En · h.anp ·Doue, ma ve. ho .ln:ad~Iez lezel ac1ha.~ . rioun da zihri èun faminig ane~r: :Mervel a ran\ gant va •nao:un.~ ', ' \

ibaousf ha te a zd troet neat d:t sper~d, ·va faotr ? · Kredi a .. rez e roin d'it soiibèri va. moc'h ? Petra a zebrint, neuze; ma t~brez te, o · gwelien, hein _?-. Ar

··moè~h a zo''bras o zalvoudegez, evlene, \er :vro ma. Mont' a ran da reÏ' 0. h0>ed d'ezo. Azez aze ; me. a ziiSkoùezo d'it, divezatoc'h, al labour az. J>ezo .. d~1

: abet.; H~b'er a gemer ar bai'œad hag a ya k,uit. MJ,e~­a a;?ez.

: -:~ . .

19 DIVIZ ·.,··

MEsRiïM:, e 'unan, · enkrezet.

Na 1pege~· reui~~dik 'OU~ me 1· (}a~t-~r;~~~g ·~0. , ·en devoa, v'a zad~kar:et, eun dis:fizia.h:s .k.el' bras ;eus

·. 1!

., '1

~ ·'

;

' .

'\,

·,{·. .. J'

1 ..

'.

.·.·· ·-22:.·~.··

aL lakèpo,ded. dizoJe am boa keiheret · d~ · vignouned.., ~r re"zé;:. deac'h c'hoaz, a zo en .em~gavet.ganeù 'er· vro .baoùr· m-:c .Azeiet· è' O:ant, .. o . zri; en eür c'harr .ahtouret, ~}il'Ïnvidik evèl rr,ta 'z Îpt atao. 0 weleta2ha.: ~oun;' o deus c'boarzet'a J:ioll.e.z o ·renJ), i hag o devoa .·· tenllet,. ,digancn, va, dan vez: bû!J, Ouspenq, skoeLu .9eus ganen, hèp trriez. ebet, · 'Sell ·•ta :1 èur papur kè'a:z .,den a zeu; davedoun, eur :paotrig gan~,: .. tan. N~ faZian. ket, va ])Olle 1 Hènnez J;i'eo rreinet ·ar· . · c'hlask;er: bara ma· 'z orin bet ker .. kriz en e g{mV.èr · ll_ag e ken ver· e ha;otrig keaz, wàrlene; pa: c'houleiiiie; diganl:lp,: eun tarr,tm~g~ bara; è ti .va zad. :aatnedigez

.· Dôue a gouez, wàrnoùn hag a houe~ war ya ene. A~ c'hlasker blfl'Œ a ze_~, ~ baotrig gantan.

;.: __

-\ ..

J. ....:.

.1\R.;è;HLASK~R 'nù,{'' ',~i

. cioui a zo ar c'hlaé'har en ho taouiagad, deîl-' pâ~ur .. c·~oui · a zo klan y, · a~gav d'in:

. . ., . . . MEsR4,ïM . .

· Ia;; gand an riadun.-

.!'

.::1\f~t>.~·:~ze~s gane6~p n,~~~(e~r grèunen·vara.; ,·, .• .mez ·a wir gll:lourt èo'•e .roimp d'eoc'h eup tammi~· an·ezi. Ar bùiJelig a ro éun tamm da Vésri:tïm. ·· · '

MES RAÏ M.

Mil ha mn· b·eri.ri~z ·D~~~ ·w~~n:J6;h·. ·ê·h.out' a· zhval acllian:~~n 'dioc'h)tr' maro::.Sellft··piz oudn: ·N'am· a:n.aveût'kèt.'?. . "· . ' · · ·

/ .,

'.1.'.

. . " . ~ .. < ... •·. _A,~_C'H~&~~~_'BA~ , ." .: ~-\···,::·. :<

·.i···Eo· da.·•Fresk ·beo èo c'hoâz ·ar· zoïiL:ac1hàP,oë'h• e.m fenn. · , .. · ... .. >·' .. :>--:· ·,.,·;. ·. · ·.,;:-·· ,. . 1. · ·

. . . . ·. · .. · MEs~~~: · .. ~· .. ·· ,··,. -~~ , . , Perak 'ta:, neu~e, kem.end i a,; ;vadeJez;-'evidoun, •• éüs>·

ho p~rz ? Me .zo' bef fâll ÙlèÜrbed, eyidoc'!ti (\var~· ' l(lne,.: b,a c'h.out·a~ zomat ~us 'ar re weUa, .em' c'heli- ' ver, hiriQ; Eiun .dra eo na è;:hen.ari ket da gou'rnprën~ · .

.. ·. Art.{hiLASKER BAR( ' . ·. /!•:: ·': .... ,. . 1 .- . . . . .' ' '·'

N'oun ket souezet. Den ebet ne c'hellfe liilr c'houffi .. . pr~n: kennebéud :q.a · èlhû.uü :Mes nte,: rèuzeud~k ~li~

dister, me, pec'her :paour eveldoc'h, ani eus;; pèb'• en amzer; n'ouzoùn ket perak;. eui" bC.n•adig skleri~

... jèn bennak diwarbeùn a,rl .amzer da . zoilt. · · ' · ·

.·':''

· Pa,. vezo diskennet, en :hon:.totrez, an Hini inà: 'z · eo ar Brofeded )Var- c~hed--anilxari,. hennez. à zavo _

ai·Iezen .nevez ma· : ,Gi-it vad· ·d'ar- ,re a zO bef fall · ·-~ evidoc'h.· Rak·sîe ëo .. eJÏi· e,us rô.eLd'eoc'k an tammig ., . bara en deus .ho. tiwalet · dioé'h ar maro. ·'

1\:bi:sRAÏM _. ·. . ·. ~- : ... ~: :".·-~ ..

Va . c'haloun a drid, , den Doue 1 Goulen a l'an di­ganèoc'h ma vin· je~et 9.a. b,o)œt d'h·o krouadùrig koant. Karet a rari' ane.z:fu. · · "

· AR c'H~SKE~ BA!h\.

Eur wir blijadur a vez~ .evidnup; Pokif d'é.zan he:rvez ho c'hoant. ll(esia'if!l a bok .<far. b-ugelig. Ba; breman, ikenâvo ... f.Io lezel a ran. dindan skoazel

· :iif' Aotrùu _Doue. 'Ar c'li!asker .·bcp·a hag~_e_ bao(rig: a ya.fr.uit, .· 1 • '

1 2tl)IVIZ . M:ÊSRA.ÏM, · e . unan,; tencreef -br(ls 1{ g(f.toun: ;; ··

·. N'bun k~t eviJ gouza11y ;penoc~h . ailiiei·. Yâ. ·~·h~~: , . loun a. dorr gand ar c'heuz. Ar z.onj eus ti va 'zad' ·

.1,\

,·

& jorn, hep eh an, e. va spered. Ar weiedicrez dudîus se a zav, bemdez, dirak va daoùlagad J~un a zae~ · lou .. A? noz ~ ze.u,; erna ar 'steredo ,von.tda lu­germ , ~ud an h a welan o tostaat ouz an daol, da. goama, goude. o . labour pemdeziek . ha me ne c'hellan ket kaout zo""en eun tam~nig 'eus boed ~1 l?ened. Petra a ra· breman va breur ker kalounek h::t ke:f!l leal·? Petra ara: breman va· zad Jna· 'z. ouû bet ker ~riz evitan ? Daoust hag ew d~us. atap an ~nkrez ~rea kemend an a :boan 1 d'e galoun ?. la ! -~a ;1 glac.haret neat eo atao. la 1 her gouzout a ran ! ' 1~ • her _gwelet. a ran l Mes va glac'har a zo, bre­man, ker poa:nms hag e' . ,hini ! . Ne · c'hellan

. doug~n · pelloc'h RI,' beac'h pounner ze. . Me a ~av0, hag a yelo da gaout va zad 1 Me$ra~m a zav hag a ya kq.it.

22 DlVIZ

GoM:~n

Me zo bras va foan,, m.estr ka-ret, ouz ho oc'h huaa~ùli hag o .wela, hep ehan ebet berrn h:o paour k. •e. az .mab·, N k ' . . e et rharo eo mes dianket hepken;

ABIMA!<:t'

kwelet. diwar- · ez eo,,

.Me a villje hèt hi'kanoc'h kalz Vil, glaclhar Gomer d1rak. . maro va mab, eget dirak ar c'holl' · · ' great anezan. am eus

., GOMER

Ne lavaran ket; mes' n'eus nemet eur bloavez hirra; abaouè m'eo eat kuit, hag hini ebet ac'ha-

. nomp ne c'hellfè lavaret na zeuio lwt en. dro; eun deiz pe · zeiz; ·

•1\EIMAEL

~ Gwir awalc'h eo, Gomer; ha me . a zo bnis va' · anaoudegaz · vat · evidout.f Mes d1;1oust d'.âz · k'aloun drugarèzus, va nèrz a cya, a zeiz le' deiz; war zis­teraat II'a war izelaat. N'em eus mui ken fi'zians ne• met an hini a iëu ennoun a berz ar,t. Aotrou Doue, .

' !

GOMER

E peleac'h e c'hellfe!mp ka~out j eur fizians vra­soc'h, nerzusoc'h ha ~welloc'h ? S:wet eo an heol, ·pell zo .. D'ar poenfma eo, ya mestr, ez it, bemdez,

. da .welet. ha ne zeu )œt en dro ho · pugel koliet. · . Mont a ran lmit .. · · · · ·

1_'-.1

ABIMAEL'•

Mat; va mign011.n leaL N'ankounac~hain biken da vadelez. Gl()mer ci ya kuit:

23 DIVlZ

ÂiiiMAÈL, e unan. Mont a JNl e goueled an teatr, 'o sellet a bdl rvarzq. an }u ~eou .

Nag i a zo kaer oberon an A6trou Doue l .&'gleiz, koajou bras ha parkeier. leun. a winiz ; a zeon, ar m.or · glàs ·ha .dudi~s a' vez· great anezari Tiberiad.

1 Belloc'h e'hoàz, en, &remwel, menesiou liuel h<t kaer o -lugerni dindari ar .·hannon, heol. ... Tostoc'h, dirazoun, . an he nt. bras, àn he1lt ma teufe va mab, gantan, beteg ennoun, mar j:>lij(<e gant Doue. Pet

-· 2G-

· gwcach n'cm eus ket gwelet divroidi, tre.menidi, nwrc'haclourien, beajourien o vont hag o tant war an hent se ? Se tu, a bell, an. hini ken ta evit an deiz ma. Eur c'hlasker bara n'co ken. Dister ha paour .T ob eo, dioc'h e druillou, da vihana. Fazia a ra va daoulagad ; ia ; fazia reont ; mes perak 'ta e sav ennoun, en despet d'in, n'ouzoun· ·ket ·petra, eur seurt follentez, eur seurt laouenidigez ha n'hellan ket da goumpren. Tostaat a ra, buhan, buhan, bu­hanoc'h buhana ! Ne feil ket d'in gervel den ..... Nan ! ne fell ket d'in ..... En em harpa a ra ouz ar uoger. Mez harpit ac'hanoun, va Doue ..... va Doue karet ..... Emaoun o vont da goueza ! 11 vouez krenu bras Va mab ! Va mab ! Va mab eo ! Mesraïm f1

zired, koz tammou dillwd lw truillou wanwn. Tea­rel a ra, pell, e uaz hay e. zac' h klaskel' bara. E dad a red dauetan da bokct d'czcm. Mesmïm a vir aulan n'her graf'e.

ABIMAEL, l\1ESRAÏM.

MESRAÏM, oc' h en em strinka war e ::aouiin, Jwg o kroaza e zaonarn.

Va zad ! va zad mat ha karct ! Pec'hct em eus u en cp d'an env hag a enep d'eoc'h. N'oun · ket tal­voudek da vcza ho mab hiyiziken. Kemerit ac'ha­noun da vevel en ho ti. Ha ne bokot ket d'ho mab glac'haret, kell n'ho pezo pardounet anezan !

ABIMAEL

Pardouni ac'hanout, va mab ! pardouni ac'ha­nout 1 Pardounet em eus d'it a bell zo ; pardounet em eu.s d'it 8baoue an cleiz kenta, abaoue an deiz cloanh1s ma 'z ejout kuit diganeomp. Deus da boket d'in, vn mab, va bugel a garan muioc'h-mui, ha

- 27-;-

goulen, digant an Aotrou Doue, na varvÏI~. ket ~tr:e ela zivreac'h gand eur joa re vras. Mesrazm a _au, hag a bok start lw pell d'e dad. Gomer, deus buhan ha buhan. Gomer a zeu.

25 DIVIZ

AN HEVELEP HE, GOJ\ŒH.

GoMEH, souezet bras.

p, 0 benni<ret da viken hon Doue lcun a vade­,a v o d 1 lez ! Ra vo benniget ive Mesraïm o tont en ro ·

ABiMAEL

Kieo, Gomer. G•viska a ri va mab .gand. ar zae l l ll p, el a n d'ezan gaer meurhed en L eveze gwcc 1a. . ' . .

bouton nevez eus ar re vraoa ha lakaat a n ouz e viz eui· walen aour fin. Digas a ri aman al leue Jart hag hel laza a ri ; ha dibri ha raimp hag en em laouenaat. Rak va mab a oa maro ha sevel en deus great· a varo da veo ; dianket e oa halt em eus her c'havet adarre.

An lioll a ua kuit nemet A bi mael. Ha dar a zeu, krmerien gantan.

26 DIVIZ

ABIMAEL, HADAR,· An GANEHIEN.

HADAR, o saludi. '

Ni a fellfe d'eomp gwelet, mar plij, ·perc'hen an

ti man.

.,

~28-

ABIMAEL Me eo.

HADAR

Ra zisken.no warnoc'h, mestr, benno·sim! sautel an Aotrou Doue. Kaneden omp, o vo~t hag o tant, bem­dez', tu ma, tu 1hqnt. Hor micher ni eo kana ep.ad an eureujou, ar banvesiou ar feston a bép seurt. Etoue~ • mil ha Ii1ii ganaouen a ouzomp, unan zo

· ha na gavjeû ket he far diwàrbenn :distro ho mab karet. He c'hana a raimp, epad ho panvez, mar plij ganeoc'h,

ABIMAEL

Kanit dioc'htu, · ma welin ha· c'houi a zo ka er ho . toare kana. ·

'_Ht!D~fl

Eaz eo, mestr. Plijadur ho pezo, fiziarrs afn. eus.

KAN AN DJSTRO

WÀR DON D'hor mamm Santez Arfna.

. AN HaLL

DIS'I<AN Doue leun a vadelez D'eoc'h dhoui e k~nnigomr. Eur c'han a garantez Selaouit ac'hanomp.

HADAR ·An danvadig koll~t A zistro en hor c'hreiz Yac'h, laouen ha tennet

. Dioc'h skilfou kriz ar bleiz,

r;'

1

. JF , ·.,. ~ ~nr>\'·

·. ANHb~L,

D.oue leûn .... :~'

,flAn A~

M~f ha mil drugarez An ·hi ni oa maro, En em gav. a nevez Gand e dud, en e vro.

AN HaLL

Doue leun ... ;.

HADAR

Ar bugel a garit; 'rad mat, hiviziken, Her gouzout mat a rît,

• N'ho tilezo mui ken.

AN HaLL

Doue leun·.; ...

'HADAR

Eul levene~ dispar ·En hon touez a ziroll 0 kas· kuit ar. c'hlac'har Pell dioc'h kaloun. an hall.

AN HoLL

--t>oue leun .....

HADAB

Ar c'han ma a ganer Bravoc'h c'hoaz en envou, Pa zav gand eur pec'her Keu7. bras d'e bec'hejou.

~N ROLL

Doue Ieun .....

A BI MAEL

Brao ! brao ! tud vat. Ho mouesiou a zo dudius kenan da glevet. Ho pidi a ran da jorn da leina· ganeomp. Gonde ar banvez e kanot ar ganaouen 7.e ha re ail, ouspenn. It d'ar gear, mar plij, d'am gor­toz.

Hadar hag ar ganel'ien a ya kuit.

27 DIVIZ

AmMAEL, e unan, o sellet onz an e11!1 .

. Pen a os e c'hellin ho trugarekaat, c'hou:i, va, Doue, hoc'h eus kaset d'in kemend a eurnsded goude kemend . a dristidigez. Ho pinniga a. rin, bemdez, bete ma varvin. Elam a zen.

ABIMAEL, ELAM.

ELAM

Petra eo deoc'h, va zad, binnîga' an Aotrou Doue· gand eur galoun ker bîrvidik ? Ha !devet em eus, o tistrei d'ar gear, ar zonerien o kana kaer. Pe­rak 'ta ? Unan eus hor mevelien en deus hel lava­ret d'in. Va brenr a zo distro hag evitan eo a rit

-- 3i -·-

eur banvez ha n'en deus ket e bar. Mat ; labouret em eùs ganeoc'h epad meur a vioavez, hx morse n'hoc'h eus roet d'in pa ne ve nemct cur c'havrig da leina gant va mignouncd. Evit Mesraïm avat, evit ar gwall-zispigne·r ze, gourc'hcmen a rit 111:1

vezo !azet al leuc lart. Ne c'hellin biken, me, dichk mali va breur.

ABIMAEL

Rei a ri ar pardoun d'ezan, va mab ; her go,ulen a ran diganez en hano Doue, e kreiz al levenez a :;riroll en hor c'halounou. Te a oar·vat ; kement tra zo va hini, ev ti man, a zo ive da hini ; ar pez a zo d'in a zo d'it. Digor d'az preur da zivreac'h ha da galoun, rak, evel m'em eus lavaret d'ar re ali, maro e oa ha beo eo, dianket e oa ha kavet co. Setn hen o tont. Pok d'ezan.

Mesraïm a zezz, gwiskamancbmz dispcœ warnan, ar vevelien lioll ouz e heulia.. Elam en em strink en e ziureac'h, bag a Uok d'ezan.

28 DIVlZ

AN HoLL, ABJMAEL.

ABIMAEL, d'an dzzd.

Araok ar hanvez, va bugaleigou, c'honi hag a ~o hoU va muia karet, klevit ar pez en deus da lava­ret d'eoc'h, e berr gomzou, eun tad hag a zo e gac loun Jeun a eurusded, e zaoulagad leun a zaelou a Ievenez. Klevet ha gwelet hoe'h eus huez va mah karet. Pep hini ac'hanomp, siouaz ! a c'hell, eun dciz pc zeiz, dont da yeza eur mab foran eveltan.

Mat ; arabad e vezo, d'ezan, fall galouni. N'e'ns fors :reger bras, n'eus fors pegcr stank e vezo e

-·:•, J .···.r.

(. · ..•.

' ,., . 1

hec'hejou, ma.t deus eJ.). e galoun eur c'heüz iw..tt d'ezo, an Aotr~u ·Doue a. roio . d~ezan • éun dlg-e~er Iaouenoc'h c'hoaz · eget an hini en deus bet va niab etre va divreac'h;

Ar go·ez a zisken.

:~.

\

1· •.

.' \

·/,'

,r'

·----·:...."- .,. .... .. •.

. -~·-·-· r:n .. z( -.. -* "· Brëlii. -;-· Mou lierez ru ar C'bast!Jl, .4, ;_, Brest

. .

.. ".;.,

. ,.