USERS GUIDE FOR MAKING PRESENTATIONS GENERAL INFORMATION

13/10/2015Acceptance of and Relationship-Building with Social Robots1ROBOTS IN HUIS?De gebruikersacceptatie van sociale robots

Maartje de Graaf

1

13/10/20152WIE BEN IK?

dr. Maartje de Graaf

GedragswetenschapperUniversiteit Twente

Hoe en waarom gebruiken mensen technologien?Welke invloed heeft technologiegebruik op ons leven?

Meer informatie over mijn onderzoek?

@RoboNarrativesrobonarratives.wordpress.com

2

13/10/20153WAT IS EEN SOCIALE ROBOT?1/2

Zelfstandig functioneren in dagelijkse omgevingen

Sociale situaties begrijpen en erop reageren

3

13/10/2015

4WAT IS EEN SOCIALE ROBOT2/2

Samenwerken met ons

Op een menselijke of natuurlijke manier communiceren

4

13/10/20155HOE MOET EEN SOCIALE ROBOT ERUIT ZIEN?1/3

Menselijk

Dierlijk

5

13/10/20156HOE MOET EEN SOCIALE ROBOT ERUIT ZIEN?2/3

Functioneel

Karikatureel

6

HOE MOET EEN SOCIALE ROBOT ERUIT ZIEN?3/3

53,5% van de deelnemers heeft de voorkeur voor een menselijke robot

Redenen:Meest menselijke uiterlijk (50,6%)Herkenbaar uiterlijk (10,3%)Het meest geschikt voor sociale interacties (9,9%)Meest aantrekkelijk (8,2%)

13/10/20157

7

HOE MENSELIJK MOET EEN ROBOT ERUIT ZIEN?1/413/10/20158

8

HOE MENSELIJK MOET EEN ROBOT ERUIT ZIEN?2/413/10/20159

9

HOE MENSELIJK MOET EEN ROBOT ERUIT ZIEN?4/413/10/201510

Bij doorvragen onthulden de deelnemers:Niet TE menselijk uiterlijk.Moet duidelijk kunnen blijven zien dat het een robot is.

10

HOE MENSELIJK MOET EEN ROBOT ERUIT ZIEN?3/413/10/201511

De voorkeur van het uiterlijk is afhankelijk van de functie van de robot.

Butler robot functional appearance

Companion robot zoomorphic appearance

Information robot caricatured appearance

11

13/10/201512WILLEN WE WEL ROBOTS IN ONS DAGELIJKS LEVEN?

12Wetenschappers gaan er vanuit dat er steeds meer robots zullen verschijnen in ons dagelijks leven. Echter betekent dit niet dat we deze robots ook automatisch zullen accepteren en gebruiken.

Om de verspreiding van sociale robots succesvol te laten zijn, is het belangrijk om de gebruikersacceptatie van deze robots te onderzoeken. Juist nu ze nog niet volledig doorontwikkeld zijn, zodat de ontwerpen van toekomstige robots kunnen worden afgestemd op de wensen van potentiele gebruikers.

Daar heb ik me 4 jaar lang onderzoek naar gedaan.

13/10/201513TECHNOLOGIE ACCEPTATIE PROCESS

13

13/10/201514VERWACHTINGSFASE

Wanneer:Enkele weken tot paar maanden voor aanschaf.

Gebruikerservaringen:Informatie zoeken: Behoefte meer te weten te komen over technologie en gebruik.Attitude vorming: O.b.v. deze informatie vormt men een mening over technologie.Verwachting creren: O.b.v. deze informatie crert men een verwachting van gebruik.

De verwachtingsfase omvat de vooruitzichten en voorbereiding van het verkrijgen van de technologie.

14

13/10/201515CONFRONTATIE FASE

Wanneer:Het moment van de eerste confrontatie met de technologie.

Gebruikerservaringen :Confrontatie: Eerste ervaring met de technologie.Uitproberen: Sommige zullen de technologie willen uitproberen (in de winkel).Observatie: Anderen zullen toekijken hoe anderen de technologie gebruiken of tonen.Aanpassen verwachtingen: Heroverwegen van eerder gevormde verwachtingen.

De confrontatie fase omvat de eerste confrontatie met de technologie.

15

13/10/201516ADOPTIE FASE

Wanneer:Eerste dagen tot weken na de eerste confrontatie.

Gebruikerservaringen :Aanschaf: Het kopen van de technologie en starten gebruik in eigen priv omgeving.Eerste ervaringen: Eerste echte vervaringen met de technologie.Informatie zoeken: Nog steeds behoefte aan (meer) informatie over technologie.Frustratie: Ondervinden van moeilijkheden bij aanleren gebruik.

De adoptie fase omvat de eerste verkenning van de nieuw verkregen technologie.

16

13/10/201517ADAPTATIE FASE

Wanneer:Tot ongeveer twee maanden na adoptie.

Gebruikerservaringen :Beeldvorming: Een algemeen beeld van wat de technologie te bieden heeft.Enthousiasme: Ervaren van nieuwigheid van de technologie.Aanpassing: Bewerken van de instellingen, uitzoeken wat werkt.Ontdekken: Eigenmaken van de technologie en het gebruik ervan.

De adaptatie fase omvat het ontdekken van de toepassing of het nut van de technologie in de eigen omgeving en het inpassen van het gebruik in de dagelijkse routine.

17

13/10/201518INTEGRATIE FASE

Wanneer:begint ongeveer twee maanden na adoptie.

Gebruikerservaringen :Functionele afhankelijkheid: Technologie is betekenisvol geworden.Gebruiksroutines: Dagelijkse gebruikspatronen, gewoonte gebruik.Vertrouwdheid: Niet langer bewust van aanwezigheid technologie.Inlijving in dagelijks leven: Gebruik technologie is onderdeel van dagelijks leven.Personalisering: Technologie is veranderd of aangepast naar behoeften gebruiker.

De integratie fase omvat de inpassing van de technologie in de dagelijkse routines.

18

13/10/201519IDENTIFICATIE FASE

Wanneer:Begint ongeveer zes maanden na adoptie.

Gebruikerservaringen:Emotionele hechting: Technologie overstijgt zijn functionele doel en wordt een persoonlijk object.Status: Het uitdrukken van een bepaalde levensstijl om zich te onderscheiden van anderen of juist om aansluiting te vinden.Bevestiging: Zoeken van ondersteunende informative om de eerdere adoptie beslissing te bekrachtigen.

De identificatie fase omvat het vinden van bevestigende informative en ervaringen die het voortzetten van het gebruik bekrachtigen.

19

13/10/201520HUIDIGE FASE VOOR DE ROBOTSAMENLEVING

VerwachtigsfaseInformatie zoeken: Behoefte meer te weten te komen over technologie en gebruik.Attitude vorming: O.b.v. deze informatie vormt men een mening over technologie.Verwachting creren: O.b.v. deze informatie crert men een verwachting van gebruik.

Hoe kunnen we deze kennis gebruiken om de arbeidsmarkt voor te bereiden op de komst van robots?

Welke gevolgen heeft deze kennis voor het onderwijs?

20

WANNEER ACCEPTEREN WE EEN SOCIALE ROBOT?1/313/10/201521

Controle factoren:Heb ik de juiste kennis en vaardigheden? (ervaring met techniek)Hoe is de situatie tijdens het gebruik? (tijdstip, humeur)

Attitude:Wat vinden we van de robot zelf? (nuttig, gemakkelijk, voorkeursaanpassing)Wat vinden we van de interactie? (levensecht, sociaal)

Sociale normen:Hoe denken anderen erover? (mening van anderen, imago)Welke normen spelen een rol? (privacy, vertrouwen)

21

WANNEER ACCEPTEREN WE EEN SOCIALE ROBOT?2/313/10/201522

22Gebaseerd op uitgebreid overzicht van voorspellers van (technologie acceptatie) gedrag gekeken vanuit verschillende onderzoek disciplines.

3 overwegingen die een rol spelen:Attitude overtuigingen (positieve en negatieve consequenties van gedrag)Utilitarian attitudes(overtuigingen gerelateerd aan gebruiksvriendelijkheid en bruikbaarheid van de technologie)Hedonische attitudes(overtuigingen gerelateerd aan de gebruikservaring tijdens de interactie met de technologie)Normatieve overtuigingen (verwachte goedkeuring of afkeuring van gedrag volgens heersende normen en waarden in de ogen van de gebruiker)Persoonlijke normen(overtuigingen dat het uitvoeren van het gedrag leiden tot betekenisvolle persoonlijke overtuigingen)Sociale normen(overtuigingen t.a.v. de waarschijnlijkheid en het belang van de sociale consequenties van het uit te voeren gedrag)Controle overtuigingen(contextuele factoren die uitvoering van gedrag kunnen bevorderen of belemmeren)

Daarnaast kunnen gedragsgewoontes een belangrijke rol gaan spelen wanneer mensen het gedrag vaker hebben uitgevoerd.

WANNEER ACCEPTEREN WE EEN SOCIALE ROBOT?3/313/10/201523

Vergroten geanticipeerde acceptatie:

Vergroten langdurige acceptatie:Voor start gebruik (beeld op) eigen vaardigheden vergrotenDirect na start gebruik gebruiksnut zichtbaar maken Na langer gebruik plezier en sociale aanwezigheid

Gebruiksnut blijft echter doorslaggevend

23Omdat de verspreiding van sociale robots in onze samenleving zich in een beginstadium bevindt, is gekozen voor geanticipeerde acceptatie door potentile toekomstige gebruikers dmv gebruikscenarios.

Hierdoor heb ik daadwerkelijk gebruik en gedragsgewoontes samen met gerelateerde effecten niet kunnen onderzoeken in de online vragenlijst.

Vergroten geanticipeerde acceptatie:Overtuig toekomstige gebruikers van hun vaardighedenPresenteer het hebben van sociale robots als status objectCreer sociale robots die aangename interacties biedenCreer sociale robot die zich minder sociaal gedragenOntneem potentiele privacy zorgen van toekomstige gebruikers

-------------------------------------------

Om die reden heb ik ook een langdurig onderzoek uitgevoerd om te kijken welk effect daadwerkelijk gebruik heeft op de acceptatie van sociale robots.

Vergroten langdurige acceptatie:Voor de start gebruik richten op de controle overtuigingenVoornamelijk (beeld op) eigen vaardigheden vergroten bij gebruikerTijdens start gebruik ervoor zorgen dat gebruiksnut zichtbaar is Na eerste gebruiksperiode richt gebruikers zich op hedonische attitudesDe gebruiker wil aangename interacties hebben met de robotDe gebruiker wil een sociale aanwezigheid voelen tijdens die interactiesEchter blijft het gebruiksnut doorslaggevend door blijvend gebruik

-------------------------------------------

Wederom de vragen:

Hoe kunnen we deze kennis gebruiken om de arbeidsmarkt voor te bereiden op de komst van robots?

Welke gevolgen heeft deze kennis voor het onderwijs?

13/10/201524WAAROM GEBRUIKEN WE SOCIALE ROBOTS NIET?

Non-adopters: mensen die de robot niet wilden

Afweerders: mensen die afhaakten na kort gebruik

Stakers: mensen die afhaakten na langer gebruik

24Non-adopters:Mensen die de technologie nooit hebben willen gebruiken. Bewuste keuze.Ervaren beperkingen (de robot sprak geen Nederlands)Privacy zorgen (de robot had een ingebouwde camera)

Afweerders:Mensen die de technologie actief afkeuren.Vonden de robot niet leuk / interessant genoegErvaren beperkingen (in dit geval: geen tijd / te moeilijk om te gebruiken)

Stakers:Mensen die hebben besloten het gebruik van de technologie te beindigen nadat zij die eerst hebben geadopteerd.Andere apparaten kunnen hetzelfde, vaak zelfs beterDe robot was niet sociaal genoeg (tijdens de interacties)De robot voldeed niet in hun behoeften / aan hun verwachtingen

-------------------------------------------

Wederom de vragen:

Hoe kunnen we deze kennis gebruiken om de arbeidsmarkt voor te bereiden op de komst van robots?

Welke gevolgen heeft deze kennis voor het onderwijs?

Duidelijke toepassingGebruikscontext Acceptatie proces

Sociale vaardigheden LevensechtGespreksvoering

EmpathieDierlijk uiterlijk?Kies voor huisdieren13/10/201525PRAKTISCHE IMPLICATIES

25Duidelijke toepassing voor de robot

Neem de gebruikscontext in acht, deze benvloedt het gebruik

Neem het volledige acceptatie proces in acht: iedere fase andere behoefte

Sociale robots moeten een breder scala aan sociale vaardigheden hebben

Sociale robots moeten als levensecht worden geschouwd. Dit betekent niet noodzakelijk een menselijk uiterlijk.

Sociale robots moeten de regels volgen van interpersoonlijke communicatie

Voor mens-robot relaties is een robot met empathisch vermogen noodzakelijk

Robots met een dierlijk uiterlijk kunnen beter huisdieren nabootsen

13/10/201526COMPUTERS ALS SOCIALE WEZENSWe behandelen computers als sociale wezens

Effect sterker bij robots, die zelfstandig handelen en ook emoties kunnen tonen.

26We reageren sociaal op computers, omdat we niet snappen wat er precies gebeurt. Bijvoorbeeld: We worden niet boos op een hamer als we op onze duim slaan, maar wel op een computer als het onze bestanden heeft weggegooid.

Verwachting Sterker effect bij robots, want autonoom en tonen emoties.

Er is nog bijna geen onderzoek gedaan naar de mogelijke relaties die mensen met robots kunnen opbouwen.

13/10/201527ONZE TOEKOMSTIGE ROBOT SAMENLEVING

Filmpjes van verschillende rollen voor robots:Wat vinden we wel / niet acceptable? En waarom?Welke voordelen / nadelen zitten verbonden aan het inzetten van een robot in die rol?

Groeps discussie

27

13/10/201528FABRIEKSROBOT

28

13/10/201529OPINIE NEDERLANDERS OVER FABRIEKS ROBOT

Nauwkeurig en niets is te zwaar

Geen gevaarlijk werk meer

Baanverlies en Werkloosheid

29

13/10/201530SPORT COACH ROBOT

30In de toekomst helpen robots u gezond en fit te leven. Robots zijn uw persoonlijke trainers geworden. Zij begeleiden u bij uw sportieve activiteiten en gaan desgewenst mee naar de sportclub om u aan te moedigen. Daarnaast adviseert de robot u om gezonde keuzes te maken in uw eetpatroon.

13/10/201531OPINIE NEDERLANDERS OVER SPORT COACH ROBOT

Aansporen tot gezonder leven

Robot maakt verkeerde keuzes

Minder gezellig dan met vrienden

31

13/10/201532DE ZORGROBOT

32

13/10/201533OPINIE NEDERLANDERS OVER ZORG ROBOT

Altijd hulp aanwezig

Verpleegsters meer tijd voor andere taken

Mag niet ten koste zijn van menselijke aspect

33

13/10/201534VRIENDSCHAPSROBOT

34In de toekomst kunnen robots menselijke emoties herkennen en zelf ook uitten. Hierdoor dienen robots als gesprekspartner om uw dagelijkse bezigheden mee te bespreken. Een robot heeft oneindig veel geduld en zal ervaringen die andere mensen op internet hebben geschreven met u kunnen delen.

13/10/201535OPINIE NEDERLANDERS OVER VRIENDSCHAPSROBOT

Handig voor eenzame ouderen

Meer vereenzaming

Net als social media, geen echte vrienden

35

13/10/201536MAAR ZO VER ZIJN WE NOG LANG NIET!

36DARPA Challenge 2015Meest vooraanstaande onderzoeksinstituten ter wereld doen mee aan wedstrijd om robots dagelijkse handelingen te laten uitvoeren.

13/10/2015

37

THANK YOUBedankt voor uw aandacht

37