PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
-
Upload
jan-morado -
Category
Documents
-
view
225 -
download
0
Transcript of PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
1/20
PORTOFOLIO
Topik : TONSILITIS
Tanggal (Kasus) : 8 April 2016 Prsn!r : "r# $an %ora"o Sirai!
Tanggal Prsn!asi : 21 April 2016 Pn"a&ping : "r# Pipin An"ri'ani
"r# Sai"i %
T&pa! Prsn!asi : Ruang Rapa! RS*# Sul!an Sulai&an Sr"ang +"agai
O,-k!i. Prsn!asi :
Kil&uan K!ra&pilan Pn'garan Tin-auan Pus!aka
*iagnos!ik %ana-&n %asala/ Is!i&a
No
na!us
+a'i Anak R&a-a *as
a
Lansia +u&il
*skripsi : Sorang anak u&ur 11 !a/un "a!ang "ngan klu/an "&a& 'ang "iala&i
/ari s,lu& &asuk Ru&a/ Saki!# %un!a/ (3)4 &ual (5)# Os -uga &nglu/kan n'ri"i"ara/ !nggorokan# A&an"l (3)4 Na.su &akan &nurun4 +a!uk (3)
Tu-uan : %n"iagnosis "an &&,rikan !a!alasana 'ang !pa! ssuai "ngan pn'aki!
'ang "iala&i pasin
+a/an +a/asan Tin-auan
Pus!aka
Ris! Kasus Au"i!
ara %&,a/as *iskusi Prsn!asi "an
"iskusi
7&ail Pos
*a!aPasin
Na&a : Nn# NAla&a! : *usun II ATARAP ulu Si&p# 9
Aga&a : Isla&
+angsa : In"onsia
No# Rg :0##6
Na&a RS : RS* Sul!an Sulai&an Tlp : Tr"a.!ar S-ak:
*a!a u!a&a un!uk ,a/an "iskusi
1# *iagnosis;a&,aran Klinis :
*skripsi : n'ri !nggorokan4 +a!uk#
2# Ria'a! Pngo,a!an :
# Ria'a! Ks/a!an;pn'aki! :
9# Ria'a! Kluarga :
# Ria'a! Pkr-aan : I,u ru&a/ !angga
*a.!ar Pus!aka
1# A&alia4 Nina# Karakteristik penderita Tonsilitis Kronis di RSUP Haji Adam Malik
Tahun 2009# 2011#
2#
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
2/20
1. Subjektif :
Sorang anak u&ur 11 !a/un "a!ang "ngan klu/an "&a& 'ang "iala&i /ari
s,lu& &asuk Ru&a/ Saki!# %un!a/ (3)4 &ual (5)# Os -uga &nglu/kan n'ri "i"ara/!nggorokan# A&an"l (3)4 Na.su &akan &nurun4 +a!uk (3)Ria'a! pn'aki! !r"a/ulu :
- Ria'a! As&a "isangkal
- Ria'a! *% "isangkal
- Ria'a! ipr!nsi "isangkal
- Ria'a! %un!a/ "ara/ "isangkal
2. Objektif :
Ka"aan &u& : o&pos &n!is
=i!al sign :• R > 88 ?;i
• RR > 20 ?;i
• T > 64O
A. Status Generalis
• Kpala
%a!a : Kon-ug!i@a an&is (5;5)4 slra ik!rik (5;5)
L/r : T=$ 32 &204 P&,saran K+
Tonsil : T5T /ipr&is
Li"a/ : +slag (3)
• Pul&o
Inspksi : prgrakan "a"a si&!ris4 k!inggalan prna.asan (5)4 r!raksi "in"ing
"a"a (5)
Palpasi : s!& .r&i!us kiri>kanan
Prkusi : sonor "ik"ua lapang paru
Auskul!asi : suara na.as @sikulr (3)4 ronki 5;54 /Bing 5;5
• or
Inspksi : ik!us or"is !i"ak !rli/a!
Palpasi : ik!us or"is !i"ak !ra,a
Prkusi : ,a!as -an!ung "ala& ,a!as nor&alAuskul!asi : S1 S2 rgulr4 gallop (5)4 &ur&ur (5)
• A,"o&n
Inspksi : si&!ris4 spi"r n@i (5)4 @nk!asi (5)4 apu! &"usa (5)
Palpasi : Sopl4 /par "an lin !i"ak !ra,a
Auskul!asi : +ising usus (3) nor&al4 un"ulasi (5)
Prkusi : !i&pani4 s/i.!ing "ullnss (5)
• 7ks!r&i!as
2
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
3/20
Akral /anga!4 o"& !ungkai 5;54 ".or&i!as (5)
B. Pemeriksaan laboratorium:
Darah Rutin
Tanggal 08 April 2016
P&riksaan ni! asil Nor&al
+ gr C 141 12516
7ri!rosi! 10D;&& 41 48548
Lukosi! 10D;&& 9#E00 9#000510#000
! C 9240 50
%= Fl 649 825E
% Ng 24 251
% C 141 256
Tro&,osi! 10D;&& 29E#000 105900
K* A" Ran"o& &g;"l 10 G200
Pemeriksaan Serologis
Hi"al !s! 1;160 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla !'p/i 1;160 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i A5O 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i +5O 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i 5O 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla !'p/i 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i A5O 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i +5 1;80 Pngnran G1;160
An!ign O Sal&onlla Para!'p/i 5 1;80 Pngnran G1;160
3. Diagnosis
+r"asarkan ana&nsis4 p&riksaan .isik "an p&riksaan pnun-ang "iagnosis kasus
3
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
4/20
ini a"ala/: Tonsili!is
. Penatalaksanaan
%"ika&n!osa- P&asangan In.us
- I=F* Fu!roli! 60 g!!; &ikro
- .o!ai& 1 gr;12 -a& (Skin !s!)
- Rani!i"in 1 &l;12 -a&
- No@algin 00 &g; 8 -a& (k;p)
- PT s'r ? 2 !/
- A&,ro?ol ? 1 !/
- *i! %II
Konsul *r# Sp# A "an Sp# TT
!. "O##O$ %P
FOLLOH P TANAL 0E APRIL 2016
S : Saki! !nggorokan (3)
O : T5T ipr&is
A : Tonsili!is
P :
- I=F* Fu!roli! 60 g!!; &ikro
- .o!ai& 1 gr;12 -a& (Skin !s!)
- Rani!i"in 1 &l;12 -a&
- No@algin 00 &g; 8 -a& (k;p)
- PT s'r ? 2 !/
- A&,ro?ol ? 1 !/
- Asa& &.na&a! ? - %!ilpr"nisolon ?1;2
- *i! %II
FOLLOH P TANAL 10 APRIL 2016
S : saki! !nggorokan (3)
O : T5T ipr&is
4
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
5/20
A : Tonsili!is
P :
- I=F* Fu!roli! 60 g!!; &ikro
- .o!ai& 1 gr;12 -a& (Skin !s!)- Rani!i"in 1 &l;12 -a&
- No@algin 00 &g; 8 -a& (k;p)
- PT s'r ? 2 !/ (K;P)
- A&,ro?ol ? 1 !/
- Asa& &.na&a! ?
- %!ilpr"nisolon ?1;2
- *i! %II
FOLLOH P TANAL 11 APRIL 2016
S : Saki! &nlan (3)
O : T25T2 ipr&is
A : Tonsili!is
P :
- I=F* Fu!roli! 60 g!!; &ikro
- .o!ai& 1 gr;12 -a& (Skin !s!)
- Rani!i"in 1 &l;12 -a&
- No@algin 00 &g; 8 -a& (k;p)
- PT s'r ? 2 !/ (k;p)
- A&,ro?ol ? 1 !/
- Asa& &.na&a! ?
- %!ilpr"nisolon ?1;2
- *i! %II
FOLLOH P TANAL 12 APRIL 2016
S : Saki! &nlan (3)
O : T15T1 ipr&is
A : Tonsili!is
P :
- I=F* Fu!roli! 60 g!!; &ikro
- .o!ai& 1 gr;12 -a& (Skin !s!)
- Rani!i"in 1 &l;12 -a&
- No@algin 00 &g; 8 -a& (k;p)
- PT s'r ? 2 !/ (k;p)
5
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
6/20
- A&,ro?ol ? 1 !/
- Asa& &.na&a! ?
- %!ilpr"nisolon ?1;2
- *i! %II
&. 'injauan Pustaka
a. Anatomi 'onsil
Tonsil a"ala/ &assa 'ang !r"iri "ari -aringan li&.oi" "an "i!un-ang ol/
-aringan ika! "ngan krip!us "i "ala&n'a# Tr"apa! !iga &aa& !onsil 'ai!u !onsil
.aringal (a"noi")4 !onsil pala!in (!onsila .auial)4 "an !onsila lingual (!onsil
pangkal li"a/) 'ang k!igan'a &&,n!uk lingkaran 'ang "is,u! inin Hal"'r#18
a&,ar 1# Tonsil "an inin al"l'r 11
1. 'onsil Palatina
Tonsil pala!ina a"ala/ sua!u &assa -aringan li&.oi" 'ang !rl!ak "i "ala&
.osa !onsil pa"a k"ua su"u! oro.aring4 "an "i,a!asi ol/ pilar an!rior (o!o!
pala!oglosus) "an pilar pos!rior (o!o! pala!o.aringus)# Tonsil ,r,n!uk o@al
"ngan pan-ang 25 &4 &asing5&asing !onsil &&pun'ai 1050 krip!us 'ang
&luas k "ala& -aringan !onsil# Ku!u, a!as !onsil sring kali "i!&ukan la/
in!ra!onsil# Ku!u, ,aa/ !onsil &lka! pa"a "asar li"a/# Pr&ukaan &"ial
!onsil ,n!ukn'a ,ranka raga& "an &&pun'ai la/ 'ang "is,u! krip!us#
Tonsil !rl!ak "i la!ral oro.aring# *i,a!asi ol/:1418
6
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
7/20
• La!ral J &uskulus kons!rik!or .aring suprior
• An!rior J &uskulus pala!oglosus
• Pos!rior J &uskulus pala!o.aringus
• Suprior J pala!u& &ol
• In.rior J !onsil lingual
Pr&ukaan !onsil pala!ina "i!u!upi non-keratinizin strati!ied s"uamous
epithelium 'ang -uga &lapisi in@aginasi a!au krip!i !onsila# +an'ak li&.ano"ulus
!rl!ak "i ,aa/ -aringan ika! "an !rs,ar span-ang krip!us# Li&.ono"uli
!r,na& "i "ala& s!ro&a -aringan ika! r!ikular "an -aringan li&.a!ik "i.us#
Li&.ono"uli &rupakan ,agian pn!ing &kanis& pr!a/anan !u,u/ 'ang!rs,ar "i sluru/ !u,u/ span-ang -alur p&,ulu/ li&.a!ik#1418
Tonsil &n"apa!kan pn"ara/an "ari 1) ar!ri pala!ina &inor 2) ar!ri
pala!ina asn"n ) a,ang !onsil ar!ri pala!ina ks!rna 9) ar!ri .aring
asn"n ) ar!ri lingualis "orsal# Ku!u, ,aa/ !onsil ,agian an!rior
"ipr"ara/i ol/ ar!ri lingualis "orsal "an ,agian pos!rior ol/ ar!ri pala!ina
asn"n4 "ian!ara k"ua "ara/ !rs,u! "ipr"ara/i ol/ ar!ri !onsilaris# Ku!u,
a!as !onsil "ipr"ara/i ol/ ar!ri .aringal asn"n "an ar!ri pala!ina "sn"n#
=na5@na "ari !onsil &&,n!uk plksus 'ang ,rga,ung "ngan plksus "ari
.aring# Aliran ,alik &lalui plksus @na "i ski!ar kapsul !onsil4 @na li"a/ "an
plksus .aringal#9418
a&,ar 2# Pn"ara/an !onsil pala!ina18
Aliran g!a/ ,ning "ari "ara/ !onsil akan &nu-u rangkaian g!a/
,ning sr@ikal pro.un"a (deep juular node) ,agian suprior "i ,aa/ &uskulus
s!rnokli"o&as!oi"us4 slan-u!n'a k kln-ar !oraks "an ak/irn'a &nu-u
7
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
8/20
"uk!us !orasikus# Tonsil /an'a &&pun'ai p&,ulu/ g!a/ ,ning .ran
s"angkan p&,ulu/ g!a/ ,ning a.rn !i"ak a"a#1418
Tonsil ,agian ,aa/ &n"apa! snsasi "ari a,ang sra,u! sara. k I
(nr@us gloso.aringal) "an -uga "ari a,ang "sn"n lesser palatine ner#es#1418
2. 'onsil "aringeal (A)enoi)*
A"noi" &rupakan &asa li&.oi" 'ang ,rlo,us "an !r"iri "ari -aringan
li&.oi" 'ang sa&a "ngan 'ang !r"apa! pa"a !onsil# A"noi" !i"ak &&pun'ai
krip!us# A"noi" !rl!ak "i "in"ing ,lakang naso.aring# $aringan a"noi" "i
naso.aring !ru!a&a "i!&ukan pa"a "in"ing a!as "an pos!rior4 alaupun "apa!
&luas k .osa Rosn&ullr "an ori.isiu& !u,a us!a/ius# kuran a"noi"
,r@ariasi pa"a &asing5&asing anak# Pa"a u&u&n'a a"noi" akan &napai
ukuran &aksi&al an!ara usia 5 !a/un k&u"ian akan &ngala&i rgrsi# 1418
a&,ar # Tonsil .aringal ("noi")2
3. 'onsil #ingual
Tonsil lingual !rl!ak "i "asar li"a/ "an "i,agi &n-a"i "ua ol/
liga&n!u& glosopiglo!ika# *i garis !nga/4 "i s,la/ an!rior &assa ini
!r"apa! .ora&n sku& pa"a apks4 'ai!u su"u! 'ang !r,n!uk ol/ papilla
sirku&@ala!a#1
8
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
9/20
a&,ar 9# Tonsil lingual22
b. +ekanisme Pertahanan S,esifik %kanis& pr!a/anan 'ang !rpn!ing "ala& pr!a/anan !u,u/ !r/a"ap u"ara
prna.asan s,lu& &asuk k "ala& saluran na.as ,aa/# Tonsil "apa! &&pro"uksi
Ig5A 'ang akan &n',a,kan rsis!nsi -aringan lokal !r/a"ap organis& pa!ogn#
*isa&ping i!u !onsil "an a"noi" -uga "apa! &ng/asilkan Ig57 'ang ,r.ungsi un!uk
&ngika! sl ,aso.il "an sl &as!osi!4 "i&ana sl5sl !rs,u! &ngan"ung granula
'ang ,risi &"ia!or @asoak!i.4 'ai!u /is!a&in1#
+ila a"a alrgn &aka alrgn i!u akan ,raksi "ngan Ig574 s/ingga pr&ukaan
sl &&,rann'a akan !rangsang "an !r-a"ila/ pross "granulasi# Pross ini
&n',a,kan kluarn'a /is!a&in4 s/ingga !i&,ul raksi /iprsnsi!i.i!as !ip I4 'ai!u
a!opi4 ana.ilaksis4 ur!ikaria4 "an angio"&a12#
*ngan !knik i&&unoproksi"as4 "apa! "ik!a/ui ,a/a Ig57 "i/asilkan "ari
plas&a sl4 !ru!a&a "ari pi!l 'ang &nu!upi pr&ukaan !onsil4 a"noi"4 "an krip!a
!onsil1#
%kanis& kr-a Ig5A a"ala/ &nga/ su,s!ansi &asuk k "ala& pross
i&&unologi4 s/ingga "ala& pross n!ralisasi "ari in.ksi @irus4 Ig5A &nga/
!r-a"in'a pn'aki! au!oi&un# Ol/ karna i!u Ig5A &rupakan ,arir un!uk &nga/
raksi i&unologi sr!a un!uk &ng/a&,a! pross ,ak!riolisis1241#
-. 'onsilitis
1. Definisi )an lasifikasi 'onsilitis
Tonsili!is &rupakan pra"angan pa"a !onsil pala!in 'ang &rupakan
,agian "ari inin Hal"'r# Pra"angan ini ,isa "is,a,kan ol/ in.ksi ,ak!ri4
@irus4 -a&ur "an parasi!# %nuru! Sopar"i (200) &aa&5&aa& !onsilli!is 'ai!u:a# Tonsili!is aku!
9
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
10/20
Tonsili!is aku! "apa! "is,a,kan ol/ ,ak!ri &aupun @irus#
1# Tonsili!is =iral
-ala !onsili!is @iral l,i/ &n'rupai o&&on" ol" 'ang "isr!ai rasa n'ri
!nggorok# =irus 7ps!in +arr a"ala/ pn',a, paling sring# &o.ilus
in.lunBa &rupakan pn',a, !onsili!is aku! supura!i.# $ika !r-a"i in.ksi
@irus o?s/aki4 &aka pa"a p&riksaan rongga &ulu! akan !a&pak luka5
lukakil pa"a pala!u& "an !onsil 'ang sanga! n'ri "irasakan klin# 18
2# Tonsili!is ,ak!rial
Ra"ang aku! !onsil "apa! "is,a,kan ku&an grup A Streptokokus$ %
hemolitikus 'ang "iknal s,agai s!rp !/roa!4 pnu&okokus4 Streptokokus
#iridan$ "an Streptokokus pioenes# In.il!rasi ,ak!ri pa"a lapisan pi!l
-aringan !onsil akan &ni&,ulkan raksi ra"ang ,rupa kluarn'a lukosi!
poli&or.onuklar s/ingga !r,n!uk "!ri!us# +n!uk !onsili!is aku! "ngan
"!ri!us 'ang -las "is,u! !onsili!is .olikularis# +ila ,rak5,rak "!ri!us ini
&n-a"i sa!u4 &&,n!uk alur5alur &aka akan !r-a"i !onsili!is lakunaris# 18
,# Tonsili!is %&,ranosa
A"a ,,rapa &aa& !onsilli!is &&,ranosa 'ai!u !onsilli!is "i.!ri4 !onsilli!is
sp!i4 "an Angina Plau! =inn!#
1# Tonsili!is "i.!ri
Tonsilli!is "i.!ri "is,a,kan ol/ &or'ne(a)terium diphteriae$ ,ak!ri
gra& posi!i. "an /i"up "i saluran prna.asan ,agian a!as 'ai!u /i"ung4 .aring4
"an laring# Ti"ak s&ua orang 'ang !rin.ksi ku&an ini akan &n-a"i saki!#
Ka"aan ini !rgan!ung pa"a !i!r an!i !oksin s,sar 040 sa!uan pr "ara/
"apa! "ianggap ukup un!uk &&,rikan "asar i&uni!as#18
Tonsili!is "i.!ri sring "i!&ukan pa"a anak5anak ,rusia kurang "ari 10
!a/un .rkunsi !r!inggi pa"a usia 2 sa&pai !a/un# Pnularann'a &lalui
u"ara4 ,n"a a!au &akanan 'ang !rkon!a&inasi# %asa inku,asin'a 25 /ari#
-alan'a "i!an"ai "ngan knaikan su/u su,.,ril4 n'ri !nggorok4 n'ri
kpala4 pnurunan na.su &akan4 ,a"an l&a/4 "an na"i la&,a!# Pa"a
p&riksaan rongga &ulu! "i"apa!kan !onsil &&,sar "ngan "i!u!upi ,rak
pu!i/ 'ang &akin la&a &luas "an &n'a!u &&,n!uk &&,ran s&u#
%&,ran ini &lka! ra! "an -ika "iangka! akan &ni&,ulkan
pn"ara/an#18420
2# Tonsili!is sp!ik
Tonsilli!is sp!i sring "is,a,kan ol/ Strepto)o))us hemoliti)us 'ang
sring !r"apa! pa"a susu sapi# al ini prna/ "ilaporkan sa&pai !r-a"i
pi"&ik karna k,iasaan &inu& susu sapi sgar "i kalangan &as'araka!# *i
10
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
11/20
In"onsia4 susu sapi "i&asak "a/ulu "ngan ara pas!urisasi s,lu&
"i&inu& &aka pn'aki! ini -arang "i!&ukan#18420
# Angina Plau! =inn!
Angina plau! @inn! ( stomatitis ulsero mem(ranosa) "is,a,kan ol/
,ak!ri spiro/a!a a!au !ripon&a# Fak!or pr"isposisi pn'aki! ini a"ala/
karna kurangn'a !ingka! k,rsi/an &ulu! "an ".isinsi @i!a&in # -alan'a
,iasa "iaali "ngan "&a& sa&pai E "ra-a! lsius4 n'ri kpala4 ,a"an
l&a/4 gusi ,r"ara/4 /iprsali@asi "an !rka"ang !r"apa! gangguan
pnrnaan# Pa"a p&riksaan rongga &ulu! "i"apa!kan .aring /ipr&i4
!a&pak &&,ran pu!i/ ka,uan "i a!as !onsil4 u@ula4 "in"ing .aring4 gusi4 sr!a
prssus al@olaris# Sring -uga &unul ,au &ulu! "an p&,saran kln-ar
su, &an"i,ula#18420
9# Pn'aki! klainan "ara/
Ti"ak -arang !an"a luk&ia aku!4 angina agranulosi!osis "an in.ksi
&ononuklosis !i&,ul "i .aring a!au !onsil 'ang !r!u!up &&,ran s&u#
-ala pr!a&a sring ,rupa pis!aksis4 pr"ara/an "i &ukosa &ulu!4 gusi "an
"i ,aa/ kuli! s/ingga kuli! !a&pak ,rak k,iruan#18
# Tonsili!is Kronis
Tonsilli!is kronik &rupakan pra"angan pa"a !onsil 'ang prsis!n#
+,rapa r.rnsi &n',u!kan ,a/a a"an'a g-ala !onsil ,rulang "an n'ri
!nggorokan &n!ap "urasi ,ulan# Tonsili!is kronik !i&,ul karna rangsangan
'ang &na/un "ari rokok4 ,,rapa -nis &akanan4 /'gin &ulu! 'ang ,uruk4
pngaru/ uaa4 klla/an .isik "an pngo,a!an !onsili!is aku! 'ang !i"ak a"kua!#
Ku&an pn',a,n'a sa&a "ngan !onsilli!is aku!# 18
2. /tiologi
+,rapa organis& ,ak!ri4 -a&ur4 @irus4 "an parasi! "apa! & n',a,kan
!onsilli!is# $nis 'ang paling sring &n',a,kan !onsilli!is a"ala/ in.ksi ,ak!ri
S!rp!oous ,!a /&oli!ikus grup A (S+A)# +ak!ri ini a"ala/ .lora nor&al pa"a
rongga &ulu! na&un ,isa ,ru,a/ &n-a"i agn in.ksiu karna ,,rapa .ak!or 'ang
&n'r!ai# Slain i!u in.ksi -uga ,isa "is,a,kan ol/ &op/ilus in.lunBa4
S!ap/'loous aurus4 S!rp!oous pnu&onia "an &or?lla a!arr/alis# +ak!ri
gra& nga!i. -uga ,isa &n-a"i pn',a, spr!i 7n!ro,a!r4 Psu"o&onas
aruginosa4 "an 7# oli#
Tonsili!is 'ang "is,a,kan ol/ @irus pa"a u&u&n'a !i"ak &&rlukan
pngo,a!an k/usus karna "apa! s&,u/ sn"iri "ngan rspon i&uni!as !u,u/ 'ang
11
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
12/20
,aik# Pn',a, pn!ing "ari in.ksi @irus a"ala/ ,s!in ,arr @irus4 a"no@irus4
in.lunBa A4 "an rps si&plks# In.ksi -a&ur ol/ an"i"a sp -uga ,isa &n-a"i
pn',a, !onsilli!is !ru!a&a pa"a ,a'i "an orang "ngan immuno)ompromised*
Pn',aran in.ksi ,isa &lalui u"ara ("ropl!)4 !angan4 "an kon!ak "ngan air liur#14410
3. Patofisiologi
Pa!ogn 'ang &ngin.ksi pa"a !u,u/ ki!a ,rupa ,ak!ri a!au @irus 'ang &asuk
&lalui /i"ung a!au &ulu! "apa! !r-a"i sara arogn a!aupun !ood!orm# Tonsil
,rpran s,agai .il!r !r/a"ap organis& 'ang ,r,a/a'a !rs,u!# al ini akan
&&iu !u,u/ un!uk &&,n!uk an!i,o"i !r/a"ap in.ksi# Pa"a ka"aan "i&ana
pa!ogn 'ang &asuk !rlalu ,an'ak 4 paparan pa!/ogn 'ang !r-a"i ,rkali5kali4 a!au
kon"isi !onsil 'ang !i"ak op!i&al4 in.ksi akan !r-a"i "an "ina&akan !onsili!is# Pa!ogn
akan &ngin.il!rasi lapisan pi!l4 ,ila pi!l !rkikis &aka akan &unul raksi "ngan
in.il!rasi sl poli&or.onuklar "ari -aringan li&.oi" supr.isial# Raksi 'ang !i&,ul
a"ala/ raksi pra"angan s/ingga &unul "&a4 /ipr&is4 "an n'ri &nlan#
In.il!rasi poli&or.onuklar &&,ua! !onsil !rli/a! spr!i ,rak kuning 'ang "is,u!
"!ri!us# *!ri!us &rupakan ku&pulan lukosi!4 ,ak!ri "an pi!l 'ang !rlpas4 sua!u
!onsilli!is aku! "ngan "!ri!us "is,u! !onsilli!is .alikularis4 ,ila ,rak "!ri!us
,r"ka!an &n-a"i sa!u &aka !r-a"i !onsilli!is lakunaris#141418
. "aktor Resiko
+,rapa .ak!or rsiko 'ang "i"uga ,rpran pa"a !r-a"in'a !onsili!is sa&pai
saa! ini ,lu& lngkap# Pa"a ,,rapa pnli!ian "i"apa!kan ,a/a !i"ak a"a ,uk!i
k!rli,a!an gn!i s,agai .ak!or rsiko# Na&un a"a ,,rapa .ak!or pr"isposisi
!i&,uln'a !onsilli!is s,agai ,riku!:18
a# igini!as rongga &ulu! "an gigi 'ang kurang ,aik# al ini &&u"a/kan un!uk
!r-a"i in.ksi ol/ .lora nor&al a!aupun pa!ogn
,# Rangsangan &na/un rokok "an ,,rapa -nis &akanan 'ang &n',a,kan iri!asi
a!au &&iu pra"angan !onsil
# Pngaru/ uaa4 ikli& s/ingga &&iu !r-a"in'a in.ksi saluran napas a!as
"# Klla/an .isik4'ang ,r"a&pak pa"a pnurunan "a'a !a/an !u,u/ !r/a"ap in.ksi
# Ria'a! kon!ak "ngan pn"ri!a !onsilli!is spr!i ,riu&an "an p&akaian sika!
gigi ,rsa&a.# Pn'aki! immuno)ompromised
12
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
13/20
g# Pngo,a!an !onsilli!is 'ang !i"ak a"kua! "an pnggunaan an!i,io!i 'ang !i"ak
ssuai "ngan "a!a &piris &&,ua! kk,alan pa"a ,,rapa ,ak!ri pa!ogn#
!. Gejala linis
%ani.s!asi klinis !onsilli!is sanga! ,r@ariasi# -ala 'ang sring "i!&ui a"ala/
rasa &nggan-al pa"a !nggorokan4 rasa kring "i !nggorok4 "an na.as ,r,au !i"ak
s"ap# Pa"a !onsilli!is kronis4 ukuran !onsil 'ang ,sar "apa! &n',a,kan !r-a"in'a
o,s!ruksi saluran na.as# Pn"ri!a ,iasan'a akan &ngorok pa"a ak!u !i"ur# K-a"ian
&ngorok 'ang ,rlangsung kronis akan &n',a,kan !urunn'a asupan oksign
k"ala& o!ak Pn"ri!a -uga akan l,i/ sring &ngan!uk karna &&iliki kuali!as
!i"ur 'ang ,uruk#411
Pa"a pasin "ngan !onsilli!is kronik ,isa "i!&ukan p&,saran kln-ar g!a/
,ning sr@ikal "an su,&an"i,ula# Pa"a p&riksaan .isik akan !a&pak p&,saran
!onsil "ngan pr&ukaan 'ang !i"ak ra!a4 krip!us &l,ar "an ,,rapa krip!i !risi ol/
"!ri!us#411418
Gambar !# Tonsili!is kronis22
Tan"a klinis 'ang sanga! &ngga&,arkan a"an'a ksasr,asi aku! pa"a
!onsilli!is kronis a"ala/ n'ri !nggorokan 'ang "isr!ai "ngan "&a&4 ,a!uk pilk
-uga "apa! &n'r!ai na&un !i"ak "o&inan# -ala lain 'ang !i"ak spsi.ik ,rupa
lsu4 n'ri sn"i4 "an pnurunan na.su &akan# *apa! "i-u&pai o!algia (rasa n'ri pa"a
"ara/ !linga) aki,a! a"an'a n'ri ali/ (re!!ered pain) &lalui sara. n# gloso.aringus
(N# I)# Pa"a u&u&n'a -ika pa"a p&riksaan .isik "i!&ukan !onsil &&,sar
sa&pai T5T9 &aka -uga ,isa "isr!ai "ngan g-ala klinis suli! &nlan#
&. Diagnosis
13
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
14/20
*iagnosis "ari !onsili!is "apa! "i!gakkan "ari ana&nsa "an ga&,aran klinis
pasin# P&riksaan .isik "ilakukan un!uk &ng@aluasi !onsil pasin# Tonsil pala!in
"apa! "ngan &u"a/ "i@aluasi "ngan &nggunakan spa!l un!uk &nkan ,agian
pos!rior "ari li"a/# Tr"apa! sis!& gra"ing un!uk &nilai sara o,-k!i. prsn!as
"ari !onsil 'ang !r"apa! "iluar .osa !onsilar#1
Tonsili!is 'ang "is,a,kan ol/ ,ak!ri4 kul!ur !nggorokan "an !s apusan
!nggorok pa! un!uk an!ign s!rp!okokal "apa! "ilakukan s,agai p&riksaan
pnun-ang# Kul!ur &&iliki snsi!i.i!as 'ang !inggi s"angkan !s apusan !nggorok
pa! un!uk an!ign s!rp!okokal &&iliki spsi.i!as 'ang !inggi &skipun "ngan
snsi!i.i!as 'ang kurang op!i&al#29
Pa"a !onsili!is 'ang "is,a,kan ol/ @irus4 p&riksaan srologi "iprlukan
"ngan !s an!i,o"i "ngan p&riksaan "ara/ lngkap# asil p&riksaan "ara/
"ngan rprsn!asi 0C li&.osi! "ngan 10C li&.osi! a!ipikal a"ala/ nilai 'ang
&n"ukung "iagnosis#164141E
Gambar &. Sis!& gra"ing !onsil# A) T0 Pos! Tonsilk!o&i# B) 052C T1# 0*
250C T2# D* 05C T# /* 5100 T9#
. Diagnosis Ban)ing
14
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
15/20
a# Tonsili!is *i.!ri
*is,a,kan ol/ ku&an &or'ne(a)terium diphteriae# Ti"ak s&ua orang 'ang
!rin.ksi ol/ ku&an ini akan saki!# Ka"aan ini !rgan!ung pa"a !i!r an!i!oksin
"ala& "ara/# Ti!r an!i!oksin s,sar 040 sa!; "ara/ "apa! "ianggap ukup
&&,rikan "asar i&uni!as# -alan'a !r,agi &n-a"i golongan ,sar4 u&u&4
loal "an g-ala aki,a! kso!oksin# -ala u&u& sa&a spr!i g-ala in.ksi lain4
'ai!u "&a& su,.,ris4 n'ri kpala4 !i"ak na.su &akan4 ,a"an l&a/4 na"i
la&,a! "an klu/an n'ri &nlan# -ala loal 'ang !a&pak ,rupa !onsi
&&,ngkak "i!u!upi ,rak pu!i/ ko!or 'ang &akin la&a &akin &luas "an
&&,n!uk psu"o&&,ran 'ang &lka! ra! pa"a "asarn'a s/ingga ,ila
"iangka! akan &u"a/ ,r"ara/# -ala aki,a! kso!oksin "apa! &ni&,ulkan
krusakan -aringan !u,u/4 &isaln'a pa"a -an!ung "apa! !r-a"i &iokar"i!is sa&pai
"ko&pnsasi kor"is4 pa"a sara. ranial "apa! &n',a,kan klu&pu/an o!o!
pala!u& "an o!o! prna.asan sr!a pa"a gin-al "apa! &ni&,ulkan al,u&inuria#E
,# Angina Plau! =inn! (S!o&a!i!is lsro&&,ranosa)
-ala 'ang !i&,ul a"ala/ "&a& !inggi (EM)4 n'ri "i &ulu!4 gigi "an kpala4
saki! !nggorok4 ,a"an l&a/4 gusi &u"a/ ,r"ara/ "an /iprsali@asi# Pa"a
p&riksaan !a&pak &&,ran pu!i/ ka,uan "i !onsil4 u@ula4 "in"ing .aring4
gusi "an prossus al@olaris# %ukosa &ulu! "an .aring /ipr&is# %ulu! ,r,au
( !oetor e+ ore) "an kln-ar su,&an"i,ula &&,sar#E
# %ononulosis in.ksiosa
Tr-a"i !onsilo.aringi!is ulsro&&,ranosa ,ila!ral# %&,ran s&u 'ang
&nu!up ulkus &u"a/ "iangka! !anpa !i&,ul pr"ara/an4 !r"apa! p&,saran
kln-ar li&. l/r4 k!iak "an rgion inguinal# a&,aran "ara/ k/as 'ai!u
!r"apa! lukosi! &ononulosis "ala& -u&la/ ,sar# Tan"a k/as 'ang lain a"ala/
ksanggupan sru& pasin un!uk ,raglu!inasi !r/a"ap sl "ara/ &ra/ "o&,a
(Raksi Paul +unnl)#E
. Penatalaksanaan
a. +e)ikamentosa
Trapi &"ika&n!osa 'ang .k!i. "i,rikan a"ala/ an!i,io!ika k/ususn'a
an!i,io!ika ,!a lak!a An!i,io!ik &ngurangi "&a& "an &ngurangi rasa saki!
!ru!a&a !rli/a! pa"a p&,rian /ari k5# Slain i!u4 p&,rian ,!a5lak!a& -uga
&&,rikan prlin"ungan 'ang rla!i. ,aik !r/a"ap "&a& ru&a!ik "an
glo&rulonp/ri!is# +!a5lak!a& -uga "i!li!i pa"a ,,rapa s!u"i "apa! &nga/
ko&plikasi a,ss pri!onsil4 o!i!is aku!4 "an sinusi!is# Pnisilin &&,rikan
15
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
16/20
kun!ungan !r,an'ak "ngan /arga !r&ura/# O,a!5o,a!an golongan .alosporin
l,i/ .k!i pa"a pn"ri!a u&ur "i,aa/ 12 !a/un "an un!uk !onsili!is kronik
rkurn# O,a!5o,a!an golongan &aroli" "an klin"a&iin &&,rikan .k sa&ping
'ang l,i/ ,an'ak s/ingga l,i/ ,aik "igunakan /an'a ,ila "i!&ukan a"an'a raksi
alrgi !r/a"ap pnisilin#18421
Trapi supor!i. spr!i p&,rian s!roi" "an analg!ik -uga "apa! "i,rikan "an4
&nuru! s!u"i4 &&,rikan pr,aikan 'ang signi.ikan pa"a pn"ri!a# S!roi" 'ang
"apa! "i,rikan spr!i "ksa&!ason4 ,!a&!ason4 "an pr"nisolon# O,a!5o,a!an
NSAI* "apa! "i,rikan un!uk &ngurangi rasa n'ri pa"a pn"ri!a anak5anak#
%nuru! s!u"i4 i,upro.n &&,rikan .k !r!inggi "ngan .k sa&ping &ini&al
"i,an"ingkan "ngan paras!a&ol# 18421
b. on +e)ikamentosaIn"ikasi !onsilk!o&i &nuru! A&rian Aa"&' o. O!olar'ngolog' J a" an"
Nk Surgr' linial In"ia!ors o&pn"iu& !a/un 1EE &n!apkan : 19
a Srangan !onsilli!is l,i/ "ari kali pr!a/un alaupun !la/ &n"apa!kan !rapi
'ang a"kua!#
, Tonsil /ipr!ro.i 'ang &ni&,ulkan &aloklusi gigi "an &n',a,kan gangguan
pr!u&,u/an oro.aial#
Su&,a!an -alan na.as 'ang ,rupa /ipr!ro.i !onsil "ngan su&,a!an -alan na.as4 slp
apnu4 gangguan &nlan4 gangguan ,r,iara4 "an or pul&onal#
" R/ini!is "an sinusi!is 'ang kronis4 pri!onsili!is4 a,ss pri!onsil 'ang !i"ak /ilang
"ngan pngo,a!an#
Na.as ,au 'ang !i"ak ,r/asil "ngan pngo,a!an#
. Tonsilli!is ,rulang 'ang "is,a,kan ol/ ,ak!ri gru, A s!rp!okokus ,!a
/&oli!ikus#
g ipr!ro.i !onsil 'ang "iurigai a"an'a kganasan#
/ O!i!is &"ia .usi a!au o!i!is &"ia supura!i.#
In"ikasi rla!i@ : 1E
a Pn"ri!a "ngan in.ksi !onsil 'ang ka&,u/ kali a!au l,i/ "ala& s!a/un
&skipun "ngan !rapi 'ang a"kua!
, +au &ulu! a!au ,au na.as 'ang &n!ap 'ang &nan"akan !onsili!is kronis
!i"ak rsponsi. !r/a"ap !rapi &"ia
Tonsili!is kronis a!au rkurn 'ang "is,a,kan ku&an s!rp!oous 'ang
rsis!n !r/a"ap an!i,io!ik ,!alak!a&as
" P&,saran !onsil unila!ral 'ang "iprkirakan noplas&a
Kon!ra in"ikasi :1E
a *iskrasia "ara/ kuali "i ,aa/ pngaasan a/li /&a!ologi
16
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
17/20
, sia "i ,aa/ 2 !a/un ,ila !i& ans!si "an a/li ,"a/ .asili!asn'a !i"ak
&&pun'ai pngala&an k/usus !r/a"ap ,a'i
In.ksi saluran na.as a!as 'ang ,rulang
" Pr"ara/an a!au pn"ri!a "ngan pn'aki! sis!&ik 'ang !i"ak !rkon!rol#
la/ pa"a pala!u&
2 om,likasi
Ko&plikasi "ari !onsili!is kronis "apa! !r-a"i sara prkon!inui!a!u& k
"ara/ ski!ar a!au sara /&a!ogn a!au li&.ogn k organ 'ang -au/ "ari !onsil#
A"apun ,r,agai ko&plikasi 'ang krap "i!&ui a"ala/ s,agai ,riku! :18
a. om,likasi sekitar tonsila :
1# Pri!onsili!is
Pra"angan !onsil "an "ara/ ski!arn'a 'ang ,ra! !anpa a"an'a !ris&us "an
a,ss#2# A,ss Pri!onsilar (uins')
Ku&pulan nana/ 'ang !r,n!uk "i "ala& ruang pri!onsil# Su&,r in.ksi
,rasal "ari pn-alaran !onsili!is aku! 'ang &ngala&i supurasi4 &n&,us
kapsul !onsil "an pn-alaran "ari in.ksi gigi#
# A,ss Para.aringal
In.ksi "ala& ruang para.aring "apa! !r-a"i &lalui aliran g!a/ ,ning a!au
p&,ulu/ "ara/# In.ksi ,rasal "ari "ara/ !onsil4 .aring4 sinus paranasal4
a"noi"4 kln-ar li&. .aringal4 os &as!oi" "an os p!rosus
9# A,ss R!ro.aring
%rupakan pngu&pulan pus "ala& ruang r!ro.aring# +iasan'a !r-a"i pa"a
anak usia ,ulan sa&pai !a/un karna ruang r!ro.aring &asi/ ,risi
kln-ar li&.#
# Kis!a Tonsil
Sisa &akanan !rku&pul "ala& krip!a &ungkin !r!u!up ol/ -aringan .i,rosa
"an ini &ni&,ulkan kis!a ,rupa !on-olan pa"a !onsil ,rarna pu!i/ "an
,rupa kungan4 ,iasan'a kil "an &ul!ipl#6# Tonsiloli!/ (Kalkulus "ari !onsil)
Tr-a"in'a "posi! kalsiu& .os.a! "an kalsiu& kar,ona! "ala& -aringan !onsil
'ang &&,n!uk ,a/an kras spr!i kapur#
b. om,likasi Organ jauh atau 4ang memberatkan
1# *&a& r&a!ik "an pn'aki! -an!ung r&a!ik
*&a& ru&a!ik &n-a"i ko&plikasi "ari !onsili!is karna &&iliki !iologi
'ang sa&a4 'ai!u rup A ,!a haemol'ti)us strepto)o))al # %skipun ,gi!u4
rsikon'a &n"ka!i angka nol ,ila &n"apa!kan pnanganan 'ang a"kua!# 1
17
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
18/20
2# lo&rulon.ri!is
lo&rulonp/ri!is pos!5s!rp!ooal a"ala/ sua!u k&ungkinan 'ang &asi/
a"a &skipun pnanganan su"a/ "ilakukan "an /arus "iaspa"ai#1
# 7pisklri!is4 kon-ung!i@i!is ,rulang "an koroi"i!is1
9# Psoriasisri!&a &ul!i.or&4 kronik ur!ikaria "an purpura1
# Ar!ri!is "an .i,rosi!is# 1
6# O,s!ruksi $alan Napas
P&,saran "ari !onsil &&iliki po!nsi un!uk &n',a,kan o,s!ruksi -alan
napas 'ang "apa! &&,a/a'akan n'aa pasin "an /arus "i!angani
spa!n'a# Pnanganan non5,"a/ 'ang "apa! "ilakukan a"ala/ p&,rikan
s!roi" in!ra@na4 pn&pa!an -alan napas &lalui naso.aring4 /lio?4 "an
pin.rin# Pnanganan p&,rian -alan napas ".ini!i. "iprlukan "ngan
&lakukan in!u,asi naso!rakal "an !rakos!o&i# 1
15 Prognosis
Pa"a pasin "ngan !onsili!is kronis ksasr,asi aku! "apa! &ngala&i pr,aikan
s!la/ &n"apa!kan pnanganan 'ang a"kua!# -ala "apa! s&,u/ "ala& ,,rapa
/ari s!la/ ,ris!ira/a!# Na&un p&,saran pa"a !onsil !i"ak "apa! &&,aik /an'a
"ngan is!ira/a!# Pngo,a!an supor!i. 'ang "apa! &&,ua! pasin &rasa l,i/
n'a&an "ngan &&ini&alisir g-ala5g-ala klinis# -ala klinis 'ang ,rklan-u!an
"apa! &ngin"ikasikan a"an'a in.ksi saluran napas lainn'a#141E
11 Pen-egahan
+ak!ri "an @irus pn',a, !onsili!is "apa! "ngan &u"a/ &n',ar "ari sa!u
pn"ri!a k orang lain# Rsiko pnularan "apa! "i!urunkan "ngan &nga/
!rpapar "ari pn"ri!a !onsili!is a!au 'ang &&iliki klu/an saki! &nlan# las&inu&an "an prkakas ru&a/ !angga un!uk &akan !i"ak "ipakai ,rsa&a "an
s,aikn'a "iui "ngan &nggunakan air panas 'ang ,rsa,un s,lu& "igunakan
k&,ali# Sika! gigi 'ang !la/ la&a s,aikn'a "igan!i un!uk &nga/ in.ksi
,rulang# Orang J orang 'ang &rupakan karir !onsili!is s&s!in'a sring &nui
!angan &rka un!uk &nga/ pn',aran in.ksi pa"a orang lain# Prlu -uga
&ng/in"ari paparan "ari ,a/an iri!an spr!i &akanan 'ang "apa! &&,ua!
&unuln'a k&,ali .as ksasr,asi#19
18
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
19/20
DA"'AR P%S'AA
1# A&alia4 Nina# Karakteristik penderita Tonsilitis Kronis di RSUP Haji Adam Malik Tahun
2009# 2011#
# A&aru"in4 Tolk/a ! An!on /ris!an!o# 200# Kajian Man!aat Tonsilektomi4 r&in
*unia K"ok!ran
9# +ols A# Rona Mulut dan ,arin # In: +ois +uku A-ar Pn'aki! TT# $akar!a: 74
1EE#p26590
# Nur-anna/ # 2011# Karak!ris!ik pn"ri!a Tonsili!is Kronis "i RS # A"a& %alik
%"an Ta/un 20052010# ("iakss: 29 %ar! 201)# Su&,r: /!!p:;;rposi!or'#usu#a#i"
6# Par4 7@l'n# # Anatomi dan ,isioloi Untuk Paramedis# PT#ra&"ia Pus!aka
!a&a4 $akar!a# 2006
# Rus&ar-ono4 Kar!oso"iro S# Tonsilitis# In: +uku A-ar Il&u Ks/a!an Tlinga i"ung!nggorok Kpala L/r " K!u-u/# FKI $akar!a: 200#1EE520
19
-
8/18/2019 PORTOFOLIO jefri (Autosaved)
20/20
8# Sopar"i 7A4 Iskan"ar N4 +ass/iru"in $4 "an Rs!u!i R*# uku Ajar .lmu Kesehatan
Telina Hidun Tenorok Kepala /eher # 6!/ "# $akar!a: Fakul!as K"ok!ran ni@rsi!as
In"onsia# 200# pg:21252#
E# =isana!/a +# Tonsil and Adenoid Anatom'# 201# RL:
/!!p:;;&"iin#&"sap#o&;ar!il;18EE65o@r@iQa2aa,6, "iakss !anggal:
26 Agus!us 201
10# H, %*# Pi)ture o! the Adenoids# 2019# RL:
/!!p:;;#,&"#o&;parn!ing;pi!ur5o.5!/5a"noi"s "iakss !anggal: 26 Agus!us
201
11#