Noms - gaudereetbenefacere.org · 20 oculus oculi masculin l'oeil 21 populus populi masculin le...

24
Noms Première déclinaison —> nominatif en -A, génitif en -AE Génitif Genre Traduction Etymologie 1 agricola agricolae masculin le cultivateur 2 amicitia amicitiae féminin l'amitié 3 aqua aquae féminin l'eau 4 causa causae féminin la cause, le procès 5 copia (copiae) copiae (copiarum) féminin l’abondace ; pl : les troupes 6 cura curae féminin le soin, le souci 7 dea deae féminin la déesse 9 domina dominae féminin la maîtresse de maison 10 epistola epistolae féminin la lettre 11 fama famae féminin la rumeur, la réputation 12 Eilia >iliae féminin la >ille 13 fortuna fortunae féminin le sort, le hasard, la fortune 14 fuga fugae féminin la fuite 15 gloria gloriae féminin la gloire 16 hora horae féminin l'heure Nominatif - Index uerborum - 1

Transcript of Noms - gaudereetbenefacere.org · 20 oculus oculi masculin l'oeil 21 populus populi masculin le...

Noms

Première déclinaison —> nominatif en -A, génitif en -AE

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 agricola agricolae masculin lecultivateur

2 amicitia amicitiae féminin l'amitié

3 aqua aquae féminin l'eau

4 causa causae féminin lacause,leprocès

5 copia(copiae) copiae(copiarum) féminin l’abondace;pl:lestroupes

6 cura curae féminin lesoin,lesouci

7 dea deae féminin ladéesse

9 domina dominae féminin lamaîtressedemaison

10 epistola epistolae féminin lalettre

11 fama famae féminin larumeur,laréputation

12 Eilia >iliae féminin la>ille

13 fortuna fortunae féminin lesort,lehasard,lafortune

14 fuga fugae féminin lafuite

15 gloria gloriae féminin lagloire

16 hora horae féminin l'heure

N° Nominatif

-Indexuerborum� -1

17 ianua ianuae féminin laporte

18 insula insulae féminin l'île

19 ira irae féminin lacolère

20 Italia Italiae féminin l'Italie

21 lingua linguae féminin lalangue

22 natura naturae féminin lanature

23 nuptiae nuptiae féminin lesnoces,lemariage

24 palma palmae féminin lapalme

25 personna personnae féminin lapersonne

26 poeta poetae masculin lepoète

27 puella puellae féminin lajeune>ille

28 pugna pugnae féminin labataille

29 sagitta sagittae féminin la>lèche

30 sententia sententiae féminin l’avis,l’opinion,laphrase

31 silua siluae féminin laforêt

32 stella stellae féminin l'étoile

33 tabula tabulae féminin latablette(pourécrire)

34 terra terrae féminin laterre

35 uia uiae féminin laroute,lavoie,lechemin

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

-Indexuerborum� -2

Deuxième déclinaison —> nominatif en -VS, génitif en -I

36 uictoria uictoriae féminin lavictoire

37 uilla uillae féminin lamaisondecampagne

38 uita uitae féminin lavie

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 amicus amici masculin l’ami

2 animus animi masculin l’esprit,lemoral,le«coeur»

3 annus anni masculin l'année

4 campus campi masculin laplaine,lechamp

5 cibus cibi masculin lanourriture

6 denarius denarii masculin ledenier(piècedemonnaie)

7 deus dei masculin ledieu

8 discipulus discipuli masculin l'élève

9 dominus domini masculin lemaître(demaison)

10 equus equi masculin lecheval

11 Eilius >ilii masculin le>ils

12 gladius gladii masculin l’épée,leglaive

13 hortus horti masculin lejardin

N° Nominatif

-Indexuerborum� -3

—> nominatif en -ER, génitif en -I

14 ludus ludi masculin lejeu;l’écoleprimaire

15 lupus lupi masculin leloup

16 medicus medici masculin lemédecin

17 mundus mundi masculin lemonde

18 numerus numeri masculin lenombre

19 nuntius nuntii masculin lemessager,lemessage

20 oculus oculi masculin l'oeil

21 populus populi masculin lepeuple

22 seruus serui masculin l'esclave

23 socius socii masculin l'allié

24 somnus somni masculin lesommeil

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 ager agri masculin lechamp

2 liber libri masculin lelivre

3 magister magistri masculin lemaître(d’école)

4 minister ministri masculin leserviteur

5 puer pueri masculin l’enfant,legarçon

6 uir uiri masculin l’homme,lemari

-Indexuerborum� -4

—> nominatif en -VM, génitif en -I N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 arma armorum neutre lesarmes

2 bellum belli neutre laguerre

3 donum doni neutre lecadeau

4 forum fori neutre leforum,laplacepublique

5 imperium imperii neutre lepouvoir

6 initium initii neutre lecommencement,ledébut

7 oppidum oppidi neutre laplace-forte

8 periculum periculi neutre ledanger

9 scutum scuti neutre lebouclier

10 signum signi neutre lesigne,lesignal

11 silentium silentii neutre lesilence

12 templum templi neutre letemple

13 uenenum ueneni neutre lepoison

14 uerbum uerbi neutre lemot,laparole

15 uinum uini neutre levin

-Indexuerborum� -5

Troisième déclinaison —> nominatif en - ?, génitif en -IS (modèle DVX : masculin et féminin)

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 aedes aedium féminin lamaison

2 amor amoris masculin l’amour

3 auis auis féminin l'oiseau

4 auris auris féminin l'oreille

5 canis canis masculin lechien

6 ciuis ciuis masculin lecitoyen

7 clamor clamoris masculin laclameur

8 classis classis féminin la>lotte(debateaux)

9 consul consulis masculin leconsul

10 dens dentis masculin ladent

11 dolor doloris masculin ladouleur

12 dux ducis masculin lechef,leguide

13 eques equitis masculin lecavalier

14 error erroris masculin l'erreur

15 Einis >inis masculin lalimite,la>in

16 fons fontis masculin lasource,lafontaine

17 frater fratris masculin lefrère

N° Nominatif

-Indexuerborum� -6

18 gens gentis féminin lanation,larace,leclan

19 homo hominis masculin l'homme

20 hospes hospitis masculin l'hôte

21 hostis hostis masculin l'ennemi

22 ignis ignis masculin lefeu

23 iuuenis iuuenis masculin lejeunehomme

24 labor laboris masculin letravail

25 lapis lapidis masculin lapierre

26 leo leonis masculin lelion

27 lex legis féminin laloi

28 lux lucis féminin lalumière

29 mater matris féminin lamère

30 mens mentis féminin l’esprit,lapensée

31 mensis mensis masculin lemois

32 miles militis masculin lesoldat

33 missio missionis féminin l’envoi,lalibération

34 mons montis masculin lamontagne

35 mors mortis féminin lamort

36 mulier mulieris féminin lafemme

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

-Indexuerborum� -7

37 nauis nauis féminin lebateau,lenavire

38 nox noctis féminin lanuit

39 ordo ordinis masculin l’ordre,lerang

40 panis panis masculin lepain

41 pars partis féminin lapartie

42 pater patris masculin lepère

43 pax pacis féminin lapaix

44 pes pedis masculin lepied

45 piscis piscis masculin lepoisson

46 pons pontis masculin lepont

47 rex regis masculin leroi

48 rudis rudis féminin labaguette(delaliberté)

49 salus salutis féminin lesalut,lebonjour

50 senex senis masculin levieillard

51 senio senionis féminin lesix(coupdedés)

52 sol solis masculin lesoleil

53 soror sororis féminin lasoeur

54 timor timoris masculin lapeur,lacrainte

55 uictor uictoris masculin levainqueur

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

-Indexuerborum� -8

—> nominatif en - ?, génitif en -IS (modèle NOMEN : neutre)

56 uirtus uirtutis féminin courage,vertu,mérite

57 uox uocis féminin lavoix

58 urbs urbis féminin laville

59 uxor uxoris féminin lafemme,l’épouse

Génitif Genre Traduction EtymologieN° Nominatif

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 animal animalis neutre l’animal,l’êtrevivant

2 caput capitis neutre latête,lacapitale

3 certamen certaminis neutre lecombat

4 corpus corporis neutre lecorps

5 discrimen discriminis neutre laconfrontation

6 Elumen >luminis neutre le>leuve

7 iter itineris neutre lechemin,levoyage

8 latus lateris neutre lecôté,le>lanc

9 litus litoris neutre lerivage

10 mare maris neutre lamer

11 nomen nominis neutre lenom

12 opus operis neutre letravail,l’oeuvre

13 tempus temporis neutre letemps,lemoment

-Indexuerborum� -9

Quatrième déclinaison —> nominatif en - VS, génitif en -VS

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 casus casus masculin lachute,l’accident

2 cursus cursus masculin lacourse

3 domus domus féminin lamaison

4 equitatus equitatus masculin lacavalerie

5 exercitus exercitus masculin l'armée

6 fructus fructus masculin lefruit

7 impetus impetus masculin l’assaut,l’attaque,l’élan

8 magistratus magistratus masculin lemagistrat

9 manus manus féminin lamain

10 metus metus masculin lacrainte

11 senatus senatus masculin lesénat

12 sumptus sumptus masculin ladépense

13 usus usus masculin l’usage,l’utilité

14 uisus uisus masculin lavue

-Indexuerborum� -10

Cinquième déclinaison —> nominatif en - ES, génitif en -EI

N° Nominatif Génitif Genre Traduction Etymologie

1 acies aciei féminin lefront,lalignedebataille

2 dies diei masculin lejour,lajournée

3 facies faciei féminin levisage

4 Eides >idei féminin lacon>iance,lafoi

5 res rei féminin lachose,lasituation

6 spes spei féminin l’espoir,l’espérance

-Indexuerborum� -11

Adjectifs

Première classe —> nominatifs en -VS, -A, -VM

N° Nominatifmasculinsingulier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

Traduction Etymologie

1 aequus aequa aequum égal

2 albus alba album blanc

3 altus alta altum haut,profond

4 autographus autographa autographum delamain

5 bonus bona bonum bon

6 carus cara carum cher,estimé

7 certus certa certum certain

8 clarus clara clarum clair,célèbre,illustre

9 doctus docta doctum instruit,savant

10 humanus humana humanum humain

11 incertus incerta incertum incertain

12 iniquus iniqua iniquum inégal

13 latus lata latum large

14 longus longa longum long

N° Nominatifmasculinsingulier

-Indexuerborum� -12

15 magnus magna magnum grand

16 malus mala malum mauvais,méchant

17 medius media medium moyen,quiestaumilieu

18 modicus modica modicum modéré,limité

19 multi multae multa nombreux,beaucoupde

20 nouus noua nouum nouveau,neuf

21 occultus occulta occultum secret,caché

22 paruus parua paruum petit

23 plenus(+G/Abl) plena plenum rempli,plein

24 primus prima primum premier

25 proximus(+D) proxima proximum très/leplusproche

26 sanus sana sanum sain

27 singulus singula singulum unseul

28 solus(G=solius) sola solum seul

29 superus supera superum quiestau-dessus

30 trepidus trepida trepidum tremblant,inquiet

31 uerus uera uerum vrai,exact

32 unus una unum un(seul),unique

33 uniuersus uniuersa uniuersum tout,entier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

Traduction EtymologieN° Nominatifmasculinsingulier

-Indexuerborum� -13

—> nominatifs en -ER, -A, -VM

—> déterminants et pronoms POSSESSIFS

N° Nominatifmasculinsingulier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

Traduction Etymologie

1 dexter dextera/dextra dexterum/dextrum droit,favorable

2 liber libera liberum libre

3 miser misera miserum malheureux

4 pulcher pulchra pulchrum beau

5 sinister sinistra sinistrum gauche,funeste

6 tener tenera tenerum tendre

7 neuter neutra neutrum nil’unnil’autre

N° Nominatifmasculinsingulier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

Traduction Etymologie

1 meus mea meum mon,ma,mes,le(s)mien(s)

2 tuus tua tuum ton,ta,tes,le(s)tien(s)

3 suus sua suum son,sa,ses,le(s)sien(s)

4 noster nostra nostrum notre,nos,le(s)nôtre(s)

5 uester uestra uestrum votre,vos,le(s)vôtre(s)

-Indexuerborum� -14

Deuxième classe —> nominatifs en -IS, -IS, -E

N° Nominatifmasculinsingulier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

Traduction Etymologie

1 acer(!!!) acris acre pointu,piquant,vif,violent

2 breuis breuis breue bref,court

3 communis communis commune commun

4 difEicilis dif>icilis dif>icile dif>icile

5 dissimilis dissimilis dissimile dissemblable

6 facilis facilis facile facile

7 fortis fortis forte courageux

8 grauis grauis graue lourd,grave,pénible

9 humilis humilis humile humble,bas

10 immortalis immortalis immortale immortel

11 leuis leuis leue léger

12 mortalis mortalis mortale mortel

13 nobilis nobilis nobile noble,connu

14 omnis omnis omne tout

15 similis similis simile semblable

16 tristis triste triste triste,sombre

-Indexuerborum� -15

—> 3 nominatifs les mêmes, génitif en -IS

N° Nominatifmasculinsingulier

Nominatiffémininsingulier

Nominatifneutresingulier

génitifM/F/Nsingulier

Traduction Etymologie

17 felix felix felix felicis heureux,favorisé

18 infelix infelix infelix infelicis malheureux,infortuné

19 ingens ingens ingens ingentis immense,énorme

20 potens potens potens potentis puissant

21 sapiens sapiens sapiens sapientis sage

22 uetus uetus uetus ueteris vieux,ancien

-Indexuerborum� -16

VERbes

Première conjugaison —> infinitif en -ARE, ind. présent 1ère p. sing. en -O

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 amare amo amaui amatum aimer

2 celare celo celaui celatum cacher

3 cenare ceno cenaui cenatum manger

4 curare curo curaui curatum soigner

5 dare do dedi datum donner

6 exspectare exspecto exspectaui exspectatum attendre

7 iactare iacto iactaui iactatum jeter,lancer

8 imperare impero imperaui imperatum ordonner,commander

9 interrogare interrogo interrogaui interrogatum interroger

10 intrare intro intraui intratum entrer

11 monstrare monstro monstraui monstratum montrer

12 praecipitare praecipito praecipitaui praecipitatum précipiter

13 spectare specto spectaui spectatum regarder

14 uocare uoco uocaui uocatum appeler

15 uolare uolo uolaui uolatum voler,s’envoler

-Indexuerborum� -17

Deuxième conjugaison —> infinitif en -ERE, ind. présent 1ère p. sing. en -EO

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 habere habeo habui habitum avoir

2 (ir)ridere+D (ir)rideo (ir)risi (ir)risum rire/semoquerde

3 iubere iubeo iussi iussum ordonner

4 manere maneo mansi mansum rester

5 monere moneo monui monitum avertir

6 mouere moueo moui motum bouger,mouvoir

7 parere pareo parui paritum paraître;obéir

8 patere pateo patui / êtreouvert,êtrevisible

9 respondere respondeo respondi responsum répondre

10 sedere sedeo sedi sessum êtreassis

11 tenere teneo tenui tentum tenir

12 terrere terreo terrui territum effrayer,fairepeur

13 timere timeo timui / craindre,avoirpeur

14 uidere uideo uidi uisum voir

-Indexuerborum� -18

Troisième conjugaison —> infinitif en -ERE, ind. présent 1ère p. sing. en -O

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 agere ago egi actum faire,agir;pousser

2 cognoscere cognosco cognoui cognitum connaître,reconnaître

3 contemnere contemno contempsi contemptum mépriser

4 currere curro cucurri cursum courir

5 dicere dico dixi dictum dire

6 discere disco didici / apprendre,étudier

7 ducere duco duxi ductum conduire

8 legere lego legi lectum lire

9 mittere mitto misi missum envoyer

10 ponere pono posui positum poser

11 quaerere quaero quaesiui quaesitum chercher

12 reddere reddo reddidi redditum rendre

13 relinquere relinquo reliqui relictum abandonner,quitter

14 scribere scribo scripsi scriptum écrire

15 trahere traho traxi tractum tirer,traîner

16 uertere uerto uerti uersum tourner,changer

17 uincere uinco uici uictum vaincre

-Indexuerborum� -19

Quatrième conjugaison —> infinitif en -IRE, ind. présent 1ère p. sing. en -IO

Cinquième conjugaison —> infinitif en -ERE, ind. présent 1ère p. sing. en -IO

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 audire audio audiui auditum entendre,écouter

2 sentire sentio sensi sensum sentir,remarquer

3 consentire consentio consensi consensum êtred’accord

4 uenire uenio ueni uentum venir

5 inuenire inuenio inueni inuentum trouver

6 conuenire conuenio conueni conuentum seréunir,serassembler

7 scire scio sci(u)i scitum savoir

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 capere capio cepi captum prendre

2 accipere accipio accepi acceptum recevoir

3 praecipere(ut) praecipio praecepi praeceptum ordonner(que)

4 facere facio feci factum faire

5 fugere fugio fugi / fuir

-Indexuerborum� -20

Verbes irréguliers

N° InEinitifprésentactif

Ind.prés.actif1èrep.sing.

Ind.parf.actif1èrep.sing.

supin Traduction Etymologie

1 abesse absum afui / êtreabsent

2 conferre confero contuli collatum apporter

3 esse sum fui / être

4 posse possum potui / pouvoir

5 ferre fero tuli latum porter

6 Eieri >io factussum devenir,êtrefait

7 ire eo ii itum aller

8 uelle uolo uolui / vouloir

9 nolle nolo nolui / nepasvouloir

10 inquit / / / dit-il

11 licet / / / ilestpermis

12 tollere tollo sustuli sublatum enlever,emporter

-Indexuerborum� -21

prépositions

N° —>suiviesdel’accusatif —>suiviesdel’ablatif

Préposition Traduction Préposition Traduction

1 ad vers,prèsde(direction)a/ab

àpartirde,loinde(éloignement);par(complémentd’agentavecun

verbepassif)2 ante avant,devant

3 contra enfacede,contre cum avec

4 extra endehorsde,horsde de duhautde,ausujetde

5 in en,dans,sur(direction e/ex horsde,de(origine)

6 inter entre,parmi in en,dans,sur(situation)

7 intra àl’intérieurde prae devant

8 per àtravers,par pro àlaplacede,pour

9 post après,derrière sine sans

10 supra au-dessusde

-Indexuerborum� -22

Jean-Baptiste Deproost

-Indexuerborum� -23

Adverbes et conjonctions

N° Adverbe Traduction Conjonctionsdecoordination Traduction

1 bene bien ac/atque et(demême)

2 deinde ensuite at mais

3 heri hier aut ou(bien)

4 hodie aujourd’hui et et

5 modo seulement nec/neque etne…pas

6 non ne…pas -que(=etplacédevant) et

7 primum d’abord sed mais

8 saepe souvent uel ou(bien)

9 semper toujours

-Indexuerborum� -24