บทแปลบทละครเรอง “ซานตาซาตาน” ของ

คณะเลอ สปลองดด พรอมบทวเคราะห

โดย

นางสาววดรตน บณยรตพนธ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ศลปศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการแปลภาษาฝรงเศส – ไทย ภาควชาภาษาฝรงเศส

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

พ.ศ. 2553

Translation and Analysis of Le Père Noël est une ordure

by Le Splendid

By

Miss Wadeerat Boonyaratapan

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements

for the Degree of Master of Arts in French-Thai Translation

Department of French

Faculty of Liberal Arts

Thammasat University

2010

(4)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนจะประสบความความสาเรจไมไดเลยหากผแปลไมไดรบความ

กรณาและความชวยเหลอจากบคคลเหลาน

ขอกราบขอบพระคณผ ชวยศาสตราจารย ดร. จระพรรษ บณยเกยรต อาจารยท

ปรกษาวทยานพนธทเมตตาและกรณาสละเวลาอนมคามาใหคาแนะนาและตรวจสอบแกไขขอบก

พรองของวทยานพนธ ตลอดจนใหความรแก ผแปลตลอดระยะเวล าการทาวทยานพนธจ น

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยด ขอกราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารย วลยา เรองสนทร และอาจารย ดร. ส ธนาฏ

บญพรรคนาวก กรรมการตรวจสอบวทยานพนธทกรณาสละเวลามาใหคาแนะนาและแกไข

วทยานพนธ ทาใหวทยานพนธฉบบนสมบรณมากยงขน ขอกราบขอบพระคณอาจารย Bruno Marchal ทกรณาใหคาแนะนาในระด บการทา

ความเขาใจตนฉบบภาษาฝรง เศสทาใหผแปลเขาใจตนฉบบชดเจนมากยงขน อกทงขอกราบ

ขอบพระคณอาจารยทกทานทไดอบรมสงสอนและประสทธประสาทความรแกผแปลมาจนถงบดน สดทายน ขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม และสมาชกในครอบครวทกคนทให

ความรก กาลงใจและสนบสนนผแปลดานการศกษามาตลอด และขอขอบคณเพอน ๆ พ ๆ นอง ๆ

ทกคนทหวงใยและใหกาลงใจเสมอมา ขอคณความดและประโยชนทงหลายจากวทยานพนธฉบบ

นพงเกดกบผมพระคณทกทาน

วดรตน บณยรตพนธ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

พ.ศ. 2553

(5)

สารบญ

หนา บทคดยอ............................................................................................................... (1)

กตตกรรมประกาศ .................................................................................................. (4)

บทนา ................................................................................................................... 1

เรองยอ ................................................................................................................ 3

ภาค 1 ตนฉบบและบทแปล

ตนฉบบและบทแปล ............................................................................................... 7

ภาค 2 วเคราะหการแปล

วเคราะหการแปล ................................................................................................... 139

1. การทาความเขาใจตนฉบบ .................................................................. 141

1.1 ลกษณะทวไปของบทละคร ........................................................ 141

1.2 โครงสรางของบทละคร .............................................................. 141

1.3 พฒนาการของบทละครฝรงเศสจากบทละครคลาสสก (Théâtre

Classique) ถงบทละครโรงกาแฟ (Café-Théâtre) ............... 143 1.4 กลวธการดาเนนเรอง ................................................................. 146

1.5 การทาความเขาใจตวละคร......................................................... 149

1.6 การทาความเขาใจบทขบขน........................................................ 187

1.7 การทาความเขาใจบทเสยดส ...................................................... 208

(6)

2. การถายทอดตนฉบบสบทแปล ............................................................. 213

2.1 การถายทอดบทขบขน................................................................ 213

2.2 การถายทอดบทเสยดส .............................................................. 229

2.3 การถายทอดคาหยาบ ................................................................ 234

บทสรป ................................................................................................................ 239

รายการอางอง ........................................................................................................ 241

ประวตการศกษา .................................................................................................... 243

1

1

บทนา

บทละครเรอง ซานตาซาตาน (Le Père Noël est une ordure) เปนบทละครโรง

กาแฟ (Café-Théâtre) แนวเสยดสตลกราย (Humour noir) ทเขยนขนในป ค.ศ .1979 โดยกลม

นกแสดง เลอ สปลองดด (Le Splendid) ซงในขณะนนประกอบไปดวย Josiane Balasko

Marie-Anne Chazel Christian Clavier Gérard Jugnot Thierry Lhermitte และ Bruno Moynot

พวกเขาไดรวมกนแตงและแสดงบทละครเรองน และประสบความสาเรจเปนอยางมากจนไดม

โอกาสไปแสดงทโรงละคร La Gaîté Montparnasse และยงไดเดนสายแสดงตอในโรงละครท จคน

ไดนบ 1,000 คน ในกวา 50 เมองทวประเทศฝรงเศส จากนน ในป ค.ศ.1982 ผกากบ Jean-Marie

Poiré กไดนาบทละครเรองนไปดดแปลงทาเปนภาพยนตโดยใชชอเรองและนกแสดงชดเดยวกน

ตอมาใน ปค .ศ. 2003 ฮ อลล วด จงน าภาพยนตร เรอง Le Père Noël est une ordure

ของ Jean-Mar ie Poiré ไปดดแปลงสรางใหมอกครงในชอวา Mixed Nuts โดยมดาราชอด ง

อยาง Steve Martin เปนนกแสดงนา ปจจบนภาพยนตเรอง Le Père Noël est une

ordure ของ Jean-Mar ie Poiré ยงคงไดรบความนยมอยางตอเนองในประเทศฝรง เศสและ

ไดมการนามาฉายซาทก ๆ ปในชวงเทศกาลครสตมาส

ความโดดเดนของบทละครเรอง ซานตาซาตาน อยทการเปนละครตลกทมเนอหา

หนกมงเนนเสยดสสงคมเมองสมยใหม โดยเฉพาะกลมคนทเปนอาสาสมครสายดวนปรบทกขทไม

มประสทธภาพในการทางานจนทาใหเรองราวตาง ๆ เลวรายลง รวมถงวธการดาเนนเรองของผ

แตงททวความเขมขนขนเรอย ๆ และพาผชมรวมถงผอานไปสอารมณสงสดของเรองในตอนจบได

อยางไมตดขด ทงน ผแปลไดแปลบทละครเรอง ซานตาซาตาน โดยยดหลกทฤษฎการแปลแบบ

ยดความหมาย (Théorie interpretative de la traduction) ของสถาบนชนสงดานการแปลและ

การลามแหงกรงปารส (L’École Supérieure d’Interprètes et de Traducteurs หรอ E.S.I.T.) ใน

ขนตอนแรกซงเปนข นตอนการทาความเขาใจผแปลตองศกษาเพมเตมเกยวกบโครงสรางและ

ลกษณะทวไปของบทละครเสยกอน โดยเฉพาะอยางยงเกยวกบพฒนาการของบทละครต งแตบท

ละครสมยคลาสสกจนถงบทละครโรงกาแฟ หรอ Café-Théâtre แลวจงทาความเขาใจบทละคร

เรอง ซานตาซาตาน ในแงของเนอหา กลวธการดาเนนเรอง ต วละคร บทขบขน และบทเสยดส

ตอจากนน ในขนตอนการถายทอดสบทแปลผแปลจงวเคราะหแนวทางในการถายทอดความ

หมายในบทละคร ไมวาจะเปนบทเสยดส บทขบขน รวมถงคาหยาบคายตาง ๆ วาควรจะแปล

อยางไรใหสอดคลองกบลกษณะนสยและอารมณของต วละคร เพอใหบทแปลนมเนอหาถกตอง

2

2

ครบถวนตามตนฉบบและบทเจรจาตองเปนธรรมชาตตามความนยมใชในภาษาไทย และยง

สามารถนาไปแสดงเปนละครเวทไดจรง

3

3

บทท 1

เรองยอ

4

4

บทละครเรอง ซานตาซาตาน แบงออกเปน 4 ฉาก

ฉากท 1

ในคนวนครสตมาสอฟ ชายสนหวงคนหนงโทรศพทเขามาปรกษาปญหาชวตทสาย

ดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” เตแรสซงเปนหนงในอาสาสมครท เขาเวรในคนนนรบ

โทรศพท แตเพราะเหตขดของบางประการทาใหทงเตแรสและชายสนหวงไดยนเสยงคาพดไมชด

ชายสนหวงจงเขาใจผดและยงตวตาย ฉากท 2 ปแยร มอรแตสเพอนรวมงานของเตแรสมาถงและเปลยนเวรกบเตแรส หลงจากทท ง

สองแลกของขวญครสตมาสกนกมโทรศพทจากชายสนหวงคนหนงเขามา เขาพยายามรบเราขอท

จะมาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” ใหได ในทสดมอรแตสกใจออน เขาละเมดกฎโดยการ

ยอมใหชายคนนนมาพบทสานกงานและบอกทอยกบเขาไป แตไมทนทมอรแตสจะหายรสกผดกม

ชายโรคจตโทรศพทมากอกวน ทงคตกใจมากและรบวางโทรศ พทของชายโรคจตผนนไป แตกยง

กงวลอยวาเขาจะโทรมารบกวนทงคนจนสายไมวาง และทาใหผทสนหวงจรง ๆ ไมมโอกาสโทรเขา

มาปรบทกข ฉากท 3 เพรสโกวชเพอนบานชาวโครเอเชยทอาศ ยอยชนบนแวะลงมามอบของขวญและ

อวยพรครสตมาสกบมอรแตสและเตแรส แตมอรแตสกลบไมยนดตอนรบเขาและไลเขากลบหองไป

ในทสด ฉากท 4 โฌแซตตญาตของเตแรสเขนรถเขนหนเฟลกซแฟนข โมโหของเธอมาท “เพอนคคด

มตรสนหวง” แตเฟลกซซงกาลงเมาอยางหนกไดตามเธอมาดวย มอรแตสและเตแรสจงอาสาลงไป

เจรจากบเฟลกซใหโฌแซตต ในระหวางทโฌแซตตอยบนสานกงานคนเดยวนนชายทพยายามรบ

เราทจะมาท “เพอนคคดมตรสนหวง” กมาถง เขาปลอมตวเปนผหญงและแนะนาต ววาชอกาเตย

เมอมอรแตส กลบมาและเหนวาชายทโทรศ พทมานนแตงต วเปนผหญงกตกใจมาก แตกยง

พยายามพดคยตอไปดวยทาททสงบทสดเทาทจะทาได ทนใดนนเฟลกซกบกเขามาและใชปนขทก

คนเพอทจะพาโฌแซตตกลบไป แตไมวาเขาจะขหรอออนวอนอยางไรโฌแซตตกไมยอมกลบไปกบ

5

5

เขา สดทายเขาจงเขาไปในหองและมสมพนธกบเตแรสแทน เมอมอรแตสรวาเฟลกซกบเตแรสม

สมพนธสวาทกนเขาจงเกดอารมณและออกไปหาโสเภณบาง ในระหวางน เองกาเตยกสารภาพ

กบโฌแซตตวาแททจรงแลวเขาคออดตสามของเตแรส ชอวาฌอง -ฌาคส และเขากยงรกเธออย

เมอสบโอกาสกาเตยจงขอคนดกบเตแรสแตเตแรสกลบปฏเสธเขาอยางไรเยอใยทาใหกาเตยรสก

เสยใจและสนหวง

หลงจากทมอรแตสกลบมา เตแรสและเฟลกซกออกมาจากหองเรยบรอยแลว แต จ ๆ

โฌแซตตกเกดปวดทองจะคลอด ทาใหทกอยางโกลาหลไปหมด ในขณะททกคนกาลง วนวายกบ

การจะพาโฌแซตตไปโรงพยาบาล และทงใ หกาเตยอยกบเฟลกซตามลาฟงในหองนนเอง

กาเตยเดนไปหยบปนของเฟลกซและเขาไปในหองนอนแลวยงตวตาย เมอมอรแตสกลบขนมาอก

ครงเขาไดเขาไปเหนศพของกาเตยในหองนอน ดวยความตกใจเขาจงจะโทรศ พทไปแจงตารวจ

แตเฟลกซหามไว เนองจากต วเฟลกซเองมประวตไมด และปนกระบอกนนกเปนปนของเขา

สดทายเขาจงอาสาจดการกบศพเอง โดยเขาจะหนศพเปนชน ๆ ใสกระสอบและเอาไปโยนทงลง

แมนาแซน ระหวางทเฟลกซกาลงหนศพกาเตยอยนน เตแรสกกลบขนมาและบงเอญเหลอบไป

เหนเฟลกซมเนอตวชมเลอด เธอตกใจมากรบวงเขาไปดในหองวาเกดอะไรขน เมอเธอเหนศพอดต

สามกตกใจถอยกรดกระแทกกระจกหนาตางตกลงไปตาย

ระหวางทเกดเรองวนวายเหลานเพรสโกวช ไดพยายามเขามาคยกบมอรแตสและเต

แรส อก 2 ครง แตมอรแตสกไลเขากลบไปทกครง สดทายเพรสโกวชจงโทรศ พทเขามาท “เพอน

คคดมตรสนหวง” และบอกวาเขาไดตดสนใจจะฆาตวตายโดยการเปดแกซ และจะจดไฟแชคให

ระเบด และกอนทมอรแตสจะทนมเวลาเกลยกลอมใหเพรสโกวชเปลยนใจ โฌแซตตท ถกทง ใหอย

คนเดยวกกลบขนมาบนหองเพอเอารถเขนของเธอพอดกบทเพรสโกวชจดไฟแชคทาใหแกซระเบด

และทาใหทกคนทเหลอตองเสยชวตในทสด

6

6

ภาค 1 ตนฉบบและบทแปล

7

7

บทท 2

ตนฉบบและบทแปล

8

8

VOIX OFF. La ville est un animal monstrueux qui dévore sans pitié les faibles. Il est

prouvé statistiquement qu’il y a deux fois plus de suicidés chez les désespérés que

chez les autres. C’est pour cela qu’une poignée d’hommes et de femmes bénévoles ont

créés ‘’Détresse-Amitié’’, pour briser ce mur de silence.

Pour vous qui êtes désespérés, il y a toujours quelqu’un pour vous écouter et vous

répondre, c’est très simple : composez sur votre cadran le mot G.U.R.S.I.X.O. ou

44. 87. 74. 90., et même le soir de Noël, nous saurons trouver les mots pour vous

réconforter.

SCÈNE 1

Un désespéré entre dans une cabine publique de téléphone, il a un revolver à la

main, il a du mal à faire un numéro de téléphone, un numéro qui n’en finit plus

(quinze-vingt chiffres), ça sonne, on décroche à l’autre bout.

THÉRÈSE. Allô, Allô.

Il parle en hoquetant, le revolver sur la tempe.

L’HOMME. Allô... Détresse-Amitié?

THÉRÈSE. Allô... Allô... Je ne vous entends pas...

L’HOMME. Je suis au bout du rouleau, qu’est-ce que je dois faire?

THÉRÈSE. Je ne vous entends pas, appuyez sur le bouton.

L’homme appuie sur la gâchette et tombe mort.

Noir.

9

9

บรรยาย. ตวเมองคอสตวรายทขมาผออนแออยางไรเมตตา มสถตยนยนแลววาคนทหมดอาลย

ตายอยากนนฆาตวตายมากกวาคนอน ๆ ถงสองเทา ดวยเหตน กลมอาสาสมครชายหญงหยบมอ

หนงจงกอต งสายดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” ขนเพอทะลายกาแพงความเงยบนน

สาหรบทานทงหลายทรสกหมดอาลยตายอยาก เรามผทคอยรบฟงและตอบคาถามของทานเสมอ

งายนดเดยว เพยงแคกดโทรศ พทคาวา กรซโซ หรอหมายเลข 44.87.74.90. แมจะเปนคนวน

ครสตมาสเรากจะยงหาถอยคามาปลอบโยนทานได

ฉากท 1

ชายสนหวงคนหนงเดนเขาไปในตโทรศพทสาธารณะ เขาถอปนพกและกดหมายเลขโทรศพทอยาง

ลาบากยากเยนเนองจากหมายเลขนนยาวเหยยด (ตวเลขสบหาถงยสบตว) เสยงโทรศพทดง ขน ม

เสยงตอบรบทปลายสาย

เตแรส ฮลโหล ฮลโหล

ชายผนนพดไปสะอกไปและจอปนไวทขมบ

ชายสนหวง ฮลโหล... เพอนคคดมตรสนหวงใชไหมครบ

เตแรส ฮลโหล... ฮลโหล... ดฉนไมไดยนเสยงคณคะ...

ชายสนหวง ผมทนไมไหวแลวครบ ผมจะตองทายงไงด

เตแรส ดฉนไมไดยนเสยงคณคะ กดปมเสยงใหลนไปเลยสคะ

ชายผนนลนไกปนและลมลงตาย

ปดไฟ

10

10

SCÈNE 2

Plein feu. On découvre un décor d’appartement transformé en bureau. A gauche :

une porte palière. A droite : la porte de la chambre. Au milieu : une cheminée. La

pièce est meublée d’un bureau gris, d’un canapé et de quelques chaises.

THÉRÈSE. (toujours au téléphone) Rappelez-moi d’une cabine qui fonctionne.

Elle raccroche et reprend son tricot.

Entre Pierre Mortez. Il porte un demi-manteau et tient un tableau grand format à la

main qu’il dépose sans que l’on ait vu ce qu’il représentait.

MORTEZ. Ah, Thérèse, bonjour, excusez-moi, je suis affreusement en

retard, mais les enfants m’ont retenu... je n’ai pas pu me lib...

libérer...

Il continue à parler en embrassant Thérèse. Thérèse parle en même temps que lui.

THÉRÈSE. Oh, mais ça ne fait rien, ça ne fait rien, je vais attendre...

Mortez finit par enchaîner.

MORTEZ. Cela a duré plus Iong temps que prévu... enfin il n’y a pas eu

moyen de s’en sortir. En plus j’ai été obligé de porter un colis à

un couple de vieux et je n’ai pas trouvé de taxi pour revenir.

THÉRÈSE. Et vous avez encore fait une bêtise, Pierre. Votre beau manteau,

qu’en avez-vous fait?

MORTEZ. Je sais Thérèse, je sais, mais c’est Noël et je l’ai partagé avec un

malheureux, mais je n’ai pas besoin d’un manteau entier,

Thérèse, c’est réversible, alors un coup à droite, un coup à

gauche. (Il l’enlève et le pend au portemanteau. Tout à coup, il

réalise en tâtant ses poches.) J’ai donné la moitié où j’avais mon

portefeuille, il va me le rapporter, non? Je vais quand même faire

une déclaration de vol au commissariat?

THÉRÈSE. Oh, oui, Pierre, c’est plus sûr.

11

11

ฉากท 2

ไฟเปดสวางจา เผยใหเหนฉากเปนอพารตเมนตทดดแปลงเปนสานกงาน ทางดานซายมประตเปด

ส ทพกบนได ทางดานขวาเปนประตหองนอน สวนตรงกลางมเตาผง เฟอรนเจอรในหองนน

ประกอบดวยโตะทางานสเทาหนงตว โซฟาหนงตวและเกาออกสองสามตว เตแรส (ยงคงถอหโทรศพทอย) หาตทใชการไดโทรมาใหมนะคะ เธอวางหโทรศพทลงและหยบไหมพรมขนมาถกตอ

ปแยร มอรแตสเดนเขามา เขาสวมเสอโคตทเหลอซกเดยว ในมอถอภาพวาดขนาดใหญ เขาวาง

ภาพลงโดยไมมใครเหนวาเปนภาพอะไร มอรแตส อาว เตแรส สวสดครบ ขอโทษนะครบ ผมมาสายเอามาก ๆ พอดลก ๆ รง

ผมไว... ผมเลยปล... ปลกตวมาไมได... เขาพดพรอมกบหอมแกมเตแรสไปดวย สวนเตแรสกพดไปพรอม ๆ กบเขาวา เตแรส โอย ไมเปนไรหรอกคะ ไมเปนไร ฉนจะคอยคะ... มอรแตสพดตอไปจนจบ มอรแตส นกนเวลากวาทคาดอกนะครบ... จรง ๆ แลวผมหาทางปลกต วออกมา

ไมไดเลย หนาซายงตองขนของไปสงใหตายายคหนงอก แลวหาแทกซนง

กลบมาไมไดอกตางหาก เตแรส วาแตคณไปทาอะไรงเงามาอกละส ปแยร เสอโคตตวสวยของคณนะ คณ

ไปทาอะไรมาคะ มอรแตส ผมร เตแรส ผมร แตนมนครสตมาสนครบ ผมกเลยแบงเส อโคตใหคนท

เดอดรอนไป ยงไง ๆ ผมกไมจาเปนตองสวมทงต วอยแลวน นไง เตแรส

มนกลบดานได เดยวกใสดานขวาท เดยวกใสดานซายท (เขาถอดเสอโคต

ออกและแขวนไวตรงทแขวนเสอโคต จ ๆ ตอนคลาหากระเปาสตางคเขา

กนกขนได) นผมใหซกทใสกระเปาสตางคไปนนา เขาจะเอามาคนผม

ใชมย ยงไง ๆ ผมจะไปแจงความของหายทสถานตารวจไวดวยดไหม เตแรส โอย เอาเลยคะ ปแยร จะไดแนใจขน

12

12

MORTEZ. Déjà qu’il m’a raflé ma montre au passage. Voulez-vous que je

vous remplace? THÉRÈSE. Je ne dis pas non, ça va me permettre de m’asseoir un instant... Thérèse va s'asseoir sur le canapé. Mortez s’installe au bureau. MORTEZ. Bien, bien, bien... Pas trop d’appels Thérèse? THÉRÈSE. Non, rien de grave, non...

MORTEZ. Non. Il sort un journal.

THÉRÈSE. La routine, hein... MORTEZ. Oui... THÉRÈSE. Non, c’est calme... depuis six heures, on a eu un appel. MORTEZ. Ah, oui, tout de même, oui. Oui, c’est cela, oui, bien sûr, c’est

cela. (Silence.) Le téléphone est raccroché, oui. Dites donc, un

seul appel. depuis six heures, pour un soir de Noël, quand même

c’est très calme ,hein, Thérèse? THÉRÈSE. Notez que dans un sens, tant mieux. MORTEZ. C’est cela oui. C’est-à-dire, bien sûr, tant mieux pour eux, bien

sûr, oui, parce que pour nous pendant ce temps-là, c’est très

calme, Thérèse. Bien, bien, bien... Ecoutez, Thérèse ,je ne

devrais peut-être pas dire ça, mais moi ça me fiche le bourdon

quand il n’y a personne de déprimé! THÉRÈSE. J’ai presque terminé mes gants pour mes petits lépreux de

Djakarta. Je trouve ça complètement inutile, c’est tout la Croix-

Rouge, ça, ils me demandent de faire des gants à trois doigts,

vous ne croyez pas que j’aurais plus vite fait de faire des

moufles? Il n’y a que le pouce, alors ça va à tout le monde,

non?

MORTEZ. Oui, bien sûr. Thérèse, si je peux me permettre, une bonne paire

de chaussettes et hop!

13

13

มอรแตส ระหวางทเดนมานะเขากฉกนาฬกาขอมอผมไปแลวนะน วาแตคณอยาก

ใหผมทางานแทนคณไหมครบ เตแรส ดเหมอนกนคะ ฉนจะไดนงพกสกหนอย... เตแรสไปนงทโซฟา สวนมอรแตสนงประจาททโตะทางาน มอรแตส เอาละ เอาละ เอาละ... มโทรศพทเขามาไมเยอะเกนไปใชไหมครบ เตแรส เตแรส ไมหรอกคะ ไมเยอะ ไมมอะไรรายแรง... มอรแตส ไมเยอะ เขางดหนงสอพมพออกมา เตแรส กเหมอน ๆ กบทกวนแหละคะ วามย...

มอรแตส ใชครบ… เตแรส ไมหรอกคะ เงยบฉเลยคะ... หกชวโมงมานมโทรเขามาแคสายเดยวเอง มอรแตส อาวเหรอ ถงอยางงนเชยว ใชแลว ออ เปนอยางงน เอง นนส อยางง นเอง

(เงยบไป) โทรศพทกวางสนทด ใชแลว วาแตคณวาหกชวโมงมาน มเขา

มาแคสายเดยว ถงจะเปนคนครสตมาสกเถอะ แตยงไง ๆ มนกเงยบ

เหลอเกนวาไหม ฮ เตแรส เตแรส จะวาไป กดเสยอกนะคะ มอรแตส อยางนนแหละครบ คอวา แนนอนครบ ดเสยอกสาหรบพวกเขา แนนอน

ครบ ใชครบ แตสาหรบพวกเราชวงเวลานม นเงยบเหลอเกนนะ เตแรส

เอาละ เอาละ เอาละ... ฟงนะ เตแรส บางทผมไมควรจะพดแบบนหรอก

แตผมรสกเซงสนดเวลาไมมใครสนหวงเนย! เตแรส ฉนถกถงมอใหพวกเดกโรคเรอนจากจาการตาของฉนเกอบเสรจแลวละ

คะ แตฉนวามนไมเหนจะมประโยชนอะไรเลย กพวกสภากาชาดทกคน

นนแหละ พวกเขาขอใหฉนถกถงมอทมแคสามนว คณคดวามนจะเรวกวา

มยคะ ถาฉนถกถงมอทไมแยกนวไปซะเลย มแคนวโปงนวเดยว ใคร ๆ ก

ใสได จรงมย มอรแตส ครบ แนนอนครบเตแรส ถาใหผมพดนะ ถกเปนถงเทากสบายบอแลว!

14

14

Il rit.

THÉRÈSE. Entre nous, je vous dirai que je préfère faire la permanence avec

vous qu’avec monsieur Musquin. Il est gentil si vous voulez, mais

enfin, franchement il manque un peu de fantaisie, hein. MORTEZ. C’est cela oui. Écoutez, Thérèse, je n’aime pas dire du mal des

gens, mais effectivement, il est gentil... (Il reprend la lecture de

son journal.) Les gens ne savent pas ce qu’ils veulent. THÉRÈSE. Dites Pierre, les cadeaux, on se les ferait maintenant ou on

attendrait minuit? MORTEZ. Bon, mais vous avez peut-être raison, maintenant que c’est

calme. THÉRÈSE. Oui. MORTEZ. Finalement, à minuit, c’est toujours le coup de feu. Ils rient. THÉRÈSE. Joyeux Noël, Pierre! Elle lui donne un paquet, et l’embrasse. MORTEZ. Oh, merci, merci, Thérèse…

THÉRÈSE. J’espère que c’est bien ce que vous vouliez... MORTEZ. Oh, Thérèse, merci beaucoup. THÉRÈSE. Oh, et c’est difficile de vous faire plaisir, hein, vous avez tout. MORTEZ. Oh, mais Thérèse, mais rien que d’avoir pensé que c’était Noël,

c’est formidable. THÉRÈSE. Regardez d’abord, hein... MORTEZ. Oh... de l’extérieur, c’est déjà magnifique, Thérèse, oh... oh... (Il

déballe le paquet et découvre un tricot plus long d’un côté que

de l’autre et qui ressemble fortement à une serpillière.) Oh...

oh... eh bien écoutez Thérèse, une serpillière c’est formidable,

c’est superbe, quelle idée! THÉRÈSE. C’est un gilet.

15

15

เขาหวเราะ

เตแรส นพดกนระห วางเ รานะ คะ ฉ นขอบอกคณ วาฉน ชอบเ ขาเวรกบค ณ

มากกวากบคณมสแกง จรง ๆ เขากนสยดอยหรอกนะคะ แตพดกนตรง ๆ

แลวฉนวาเขาขาดสสนไปหนอย วาไหมคะ มอรแตส ออ เปนอยางง น เอง น เตแรส ฟงนะ ผมไมชอบพดใหรายใครหรอก

จรง ๆ แลวเขากนสยดนะครบ... ( เขาหยบหนงสอพมพขนมาอานตอ)

คนเรานะไมรหรอกวาตวเองตองการอะไร เตแรส เอะ ปแยร คะ ของขวญนะ เรามาแลกกนตอนนเลย หรอวาจะคอยใหถง

เทยงคนดคะ มอรแตส ออ อาจจะถกของคณ ตอนนยงกาลงเงยบ ๆ อย เตแรส ใชคะ มอรแตส แตเอาเขาจรง พอถงเทยงคนกจะลนเปรยงปรางทกทแหละ ทงสองหวเราะ เตแรส สขสนตวนครสตมาสคะ ปแยร เตแรสมอบหอของขวญใหมอรแตสและหอมแกมเขา มอรแตส โอย ขอบคณครบ ขอบคณ เตแรส... เตแรส หวงวาจะถกใจนะคะ… มอรแตส โอย เตแรส ขอบคณมาก ๆ ครบ เตแรส โอย จะหาของใหถกใจคณเนยยากนะคะ วาไหม เพราะคณมทกอยาง

แลว มอรแตส แหม เตแรส แคไมลมวาเปนวนครสตมาสกเยยมแลวครบ เตแรส ลองเปดดกอนสคะ... วาไหม มอรแตส โอโฮ... ดแคขางนอกกเรดแลวนะครบ เตแรส โอโฮ... โอโฮ... ( เขาแกะหอ

ของขวญและเจอเสอถกไหมพรมทดานหนงยาวดานหนงสน ดคลาย

ผาขรวเอามาก ๆ) โอย... โอย. . . เออ นม นผาข รวนครบ เตแรส วเศษ

จรง ๆ เยยมมาก ๆ คดไดเจงไปเลย! เตแรส นนมนเสอกกนะคะ

16

16

MORTEZ. Oui, bien sûr, bien sûr, il y a des trous plus grands pour les bras,

bien sûr, c’est superbe, c’est amusant, je suis ravi. THÉRÈSE. J’avais d’abord pensé à un joli camaïeu de bleu marine comme

je sais que vous aimez bien, puis je me suis dit, dans ces tons-là,

ça changera. Il l’enfile à moitié. MORTEZ. Mais vous avez tout à fait raison. Regardez comme le gris et le

bordeaux ça met toujours une touche de gaieté. THÉRÈSE. C’est très distingué. Il l’enfile complètement. MORTEZ. Je suis ravi, Thérèse, je suis ravi, c’est formidable, j’ai toutes

sortes de pull-overs, mais comme ça jamais, je suis ravi, je suis

ravi, Thérèse...

THÉRÈSE. Vous savez, c’est une chose qui n’est pas courante et que vous

ne verrez pas sur tout le monde...

MORTEZ. Mais j’espère bien Thérèse... En plus, je me suis toujours dit qu’il

me manquait quelque chose à enfiler à la va-vite pour descendre

les poubelles. Je suis ravi.

THÉRÈSE. Je suis contente que ça vous plaise. Vous savez je l’ai fait de

tête... Je me demande s’il ne serait pas un petit peu court?

MORTEZ. Sur la gauche un petit peu, peut-être.

THÉRÈSE. Remarquez, ça se rattrape au lavage, en tirant dessus, on n’y

verra que du feu. MORTEZ. Il n’y a pas de mal. Ecoutez Thérèse, vous m’excuserez, je ne

vais peut-être pas le boutonner tout de suite, parce que pour

l’instant, j’aurais peur de mettre mardi avec mercredi, n’est-ce

pas...

THÉRÈSE. C’est le modèle qui veut ça...

17

17

มอรแตส ออ แนนอน ใชเลย มนมรทใหญกวาเพอนใหสอดแขนไดดวย ใชแลว แจว

ไปเลย ตลกดนะครบ ผมดใจจงเลย เตแรส ตอนแรกฉนวาจะใชสออกโทนฟานาทะเลสวย ๆ เพราะฉนรวาคณชอบ

มาก ๆ แตมานกอกทใสสโทนนจะไดเปลยนซะหนอย

มอรแตสสวมเสอกกไปซกเดยว

มอรแตส ถกเผงของคณเลย ดสเทากบสไวนแดงนส เหนแลวรสกสดชนทกทจรง ๆ

เตแรส เดนมากคะ

มอรแตสสวมเสอกกทงตว

มอรแตส ผมดใจครบ เตแรส ดใจจรง ๆ เยยมมากเลย ผมมเสวตเตอรสวมหว

หมดทกแบบแลว แตแบบนยงไมเค ยมเลย ผมดใจ ดใจจรง ๆ ครบ

เตแรส...

เตแรส คณรมย นนะไมใชของธรรมดาทวไปนะคะ คณจะไมเหนใครเขาสวมกน

เลยแหละคะ...

มอรแตส ผมกหวงวาอยางนนละครบ เตแรส... อกอยาง ผมนกมาตลอดวาผมยง

หาอะไรใหรบ ๆ ความาสวมเวลาลงไปทงขยะไมไดเลย ผมดใจจรง ๆ นะ

ครบ

เตแรส ดใจจงคะทคณชอบ คณรไหม ตอนฉนถกนะ ฉนนกกะเอาเองในใจ...

ฉนยงสงสยอยเลยวามนจะสนไปหนอยรเปลา

มอรแตส ขางซายอาจจะสนไปนดนงกระมงครบ เตแรส เอางสคะ เวลาซกกจะยาวเทากนเอง แคดงขางทสนลงมา ดไมออกหรอก

คะ

มอรแตส ไมเปนไรครบ น เตแรส ขอโทษนะครบ ผมคงจะไมตดกระดมตอนนหรอก

นะ พอดผมกลววาเดยวจะตดสลบบนสลบลางกน จรงไหม...

เตแรส แบบมนเปนอยางนเองคะ...

18

18

MORTEZ. C’est amusant Thérèse, n’est-ce pas... parce que moi aussi mon

cadeau, je l’ai fait de tête, c’est une toile que j’ai peinte

pour vous. THÉRÈSE. Je m’en doutais.

MORTEZ. Mais là, je vous le dis tout de suite, il se peut que vous soyez

surprise, alors, n’y voyez surtout pas le fantasme de l’homme

mais plutôt, si vous voulez, la recherche créative, le délire de

l’artiste, n’est-ce pas.

THÉRÈSE. On sait ce que c’est, hein...

MORTEZ. Asseyez-vous quand même.

THÉRÈSE. (s’asseyant sur le canapé) Je ferme les yeux.

MORTEZ. Vous aimez les animaux, Thérèse?

THÉRÈSE. Oh, ça, je les adore.

MORTEZ. Et la danse, vous aimez la danse? THÉRÈSE. J’étais très douée, étant petite.

MORTEZ. Alors, ça devrait vous plaire.

Pendant ces répliques, Mortez va chercher son tableau et le déballe, face public. Le

tableau représente Thérèse nue, dansant avec un porc rose qui porte un slip.

MORTEZ. Tenez, regardez, Thérèse. Bon! c’est-à-dire, il faut voir chez soi.

THÉRÈSE. C’est très frais... Je, je... Je ne peux pas dire que je n’aime pas,

Pierre, non... je... c’est très différent de la dernière toile que

j’avais vue de vous mais je...

MORTEZ. Laquelle était-ce Thérèse?

THÉRÈSE. Les Porcs à L’usine. Mais, ça annonçait cette manière.

MORTEZ. Oui, c’était seulement le début de la série charcuterie, à

l’époque.

THÉRÈSE. Je dois dire que l’intervention de la grosse femme va beaucoup

plus loin cette fois...

19

19

มอรแตส ตลกดนะครบวาไหม เตแรส... เพราะของขวญของผม ผมกนกเอาเอง

เหมอนกน ผมวาดภาพสนามนมาใหคณนะครบ เตแรส ฉนสงสยอยแลวเชยว

มอรแตส แตภาพน ผมขอบอกกอนนะครบ เดยวคณจะแปลกใจ อยาคดวานเปน

จนตนาการเพอฝนของพวกผชายเชยวนะครบ คดซะวาเปนการคนควา

เชงสรางสรรค หรอความฟ ง ซานของศลปนอะไรทานองนนกแลวกน

วาไหมครบ

เตแรส กร ๆ กนอยวาอะไรเปนอะไร วาไหมคะ...

มอรแตส ยงไง ๆ กนงลงกอนเถอะครบ

เตแรส (นงลงทโซฟา) ฉนหลบตานะคะ

มอรแตส คณชอบพวกสตวไหมครบ เตแรส

เตแรส โอย ฉนชอบมากเลยคะ

มอรแตส แลวเตนราละ คณชอบเตนราไหมครบ เตแรส ตอนเดก ๆ ฉนเตนเกงมากเลยคะ

มอรแตส ถางนคณคงถกใจแน ๆ

ระหวางทเจรจาโตตอบกนอยนน มอรแตสเดนไปหยบภาพวาดและแกะกระดาษทหอออกโดยหน

ภาพมาทางคนด เผยใหเหนภาพเตแรสเปลอยกายลอนจอนกาลงเตนราอยกบหมสชมพทสวม

กางเกงในตวจว

มอรแตส เอา ลมตาไดแลวครบ เตแรส เออ! จะวาไปควรเกบไวดเองทบานนะครบ

เตแรส เปนธรรมชาตมากเลยคะ... ฉน ฉน... คอไมใชวาฉนไมชอบนะคะ ปแยร

ไมใชอยางนน... ฉน... ฉนวามนแหวกแนวไปจากภาพวาดลาสดของคณ

ทฉนเคยเหน แตฉน...

มอรแตส ภาพไหนรครบ เตแรส

เตแรส ภาพ เหลาสกร ณ โรงงาน คะ แตมนกสออะไรคลาย ๆ กนนะแหละคะ

มอรแตส ออ นนมนแคผลงานชวงตน ๆ สมยภาพชดเนอหมโนนนะครบ

เตแรส ฉนตองขอบอกวาการจบผหญงอวนมาคกบหมคราวนช กจะเลยเถดไป

มากนะคะ...

20

20

MORTEZ. Ah, oui, ce qu’il y a, je m’en rends compte là, c’est que

malheureusement, je vous ai moins bien réussie que le porc.

C’est-à-dire, comme le nez est faux, forcément le reste en pâtit. THÉRÈSE. C’est peut-être un petit peu f latteur... mais alors... Pierre...

le porc... Le porc ce serait vous...

MORTEZ. Écoutez Thérèse, excusez-moi, je n’aime pas parler de peinture,

moi, vous savez, je bois, je rêve, je peins après ça, je ne suis

plus qu’un spectateur comme les autres, alors s’il vous plaît, n’en

parlons plus.

THÉRÈSE. Mais, je ne disais pas du tout ça pour...

MORTEZ. Non, non, il n’y a pas de mal, non...

THÉRÈSE. Vous savez, je vous remercie du fond du coeur, je sais où je vais

le mettre... (Elle prend le tableau et le retourne contre le mur du

fond.) Ne vous vexez pas si je préfère le retourner pour le

moment, ma cousine Josette doit passer tout à l’heure, j’ai peur

qu’elle ne se formalise de me voir représentée avec un porc...

MORTEZ. Mais Thérèse, je ne vois pas pourquoi, le porc n’est pas nu. THÉRÈSE. Oui, mais vous savez, elle a traversé des épreuves très pénibles

ces derniers temps, je préfère ne pas tenter le diable.

MORTEZ. Ah, bon, qu’est-ce qu’il lui est arrivé?

THÉRÈSE. La pauvre fille a une histoire épouvantable.

MORTEZ. Allons, racontez-moi ça, j’adore ça.

THÉRÈSE. Ses parents ont décédé quand elle avait trois ans, elle a été

placée dans un établissement religieux qui a fermé pour des

raisons d’hygiène, ensuite cette enfant qui était très brillante a

rencontré un garçon charmant qui était cantonnier... MORTEZ. C’est cela oui...

21

21

มอรแตส ออ นนนะสครบ ผมเหนแลวละ โชครายจรง ๆ ผมวาดภาพคณออกมาได

ไมสวยเทาหม เพราะจมกมนเบยว ทเหลอกเลยพลอยแยไปดวย

เตแรส ฉนอาจจะพดชมไปหนอยนะคะ... แตวา... ปแยร คะ... เจาหมนน... เจา

หมนนคงจะเปนคณสนะคะ...

มอรแตส ฟงนะ เตแรส ขอโทษนะครบ ผมนะไมชอบคยเรองภาพวาด คณกร

ผมดม ผมฝน ผมวาดภาพ หลงจากนนผมกเปนแคคนดคนหนง เหมอน

กบคนอน ๆ นนแหละ เพราะฉะนน ขอรองเถอะนะครบ อยาพดถงมน

อกเลย

เตแรส แตทฉนพดนนไมไดต งใจจะ...

มอรแตส ไมครบ ไม ไมเปนไรครบ ไมครบ...

เตแรส รไหมคะ ฉนขอขอบคณจากใจจรงเลยคะ ฉนรแลวละวาจะวางภาพไว

ตรงไหนด... (เธอหยบภาพแลวกหนดานหนาเขาพงกาแพงทายหอง ) อยา

โกรธนะคะ ตอนนฉนอยากหนมนไวแบบนมากกวา อกประเดยวโฌแซตต

ลกพลกนองของฉนจะแวะมา ฉนกลววาเธอจะชอคถามาเหนภาพฉนกบ

หมเขา...

มอรแตส แต ทาไมละครบ เตแรส กหมมนไมไดเปลอยสกหนอย เตแรส ใชคะ แตคณรไหม ระยะหลงนเธอเจอเรองรายมาก ๆ มาหลายเรอง ฉน

ไมอยากใหมนแยไปกวานคะ

มอรแตส งนเหรอ เกดอะไรขนกบเธอละครบ

เตแรส เธอนาสงสารนะคะ ชวตเธอเลวรายจรง ๆ คะ

มอรแตส เถอะนา เลาใหผมฟงหนอยสครบ ผมชอบเรองแบบนมาก ๆ

เตแรส พอแมของเธอตายไปตอนเธออายสามขวบ เธอเลยถกสงไปอยทสถาน

สงเคราะหคาธอลกแหงหนง ซงตอมาตองปดไปเพราะมปญหาดาน

สขอนามย จากนนเดกสาวทเฉลยวฉลาดมากคนนกไปเจอกบเดกหนม

หนาตาหลอเหลาทเปนกรรมกรซอมถนน... มอรแตส ออ อยางงนเอง

22

22

THÉRÈSE. Et qui, je ne sais pour quelles raisons, a eu les jambes broyées

par un train, et du jour au lendemain, il n’a plus donné signe de

vie, il l’a laissé choir comme une crotte. MORTEZ. Quel salaud!

THÉRÈSE. Oh, je dois dire que si la pauvre fille n’avait pas l’intelligence et

l’humour qui sont les siens, elle serait devenue folle.

MORTEZ. Oh, c’est tout à fait odieux... (Le téléphone sonne.) Attendez voir,

laissez-moi le prendre, je suis très en forme. Allô? Détresse-

Amitié, joyeux Noël!

KATIA. Allô Gursixo?

MORTEZ. Oui, joyeux Noël, monsieur!

KATIA. Excusez-moi de vous déranger.

MORTEZ. Mais, monsieur, vous ne me dérangez pas, je suis là pour vous

écouter.

KATIA. Je vous appelle, parce que je suis très seul ce soir.

MORTEZ. Eh bien, non, monsieur, non, justement, vous ne l’êtes plus, toute

l’équipe de Détresse-Amitié est là qui vous écoute.

KATIA. Est-ce que je pourrais passer vous voir, monsieur, ce soir? MORTEZ. Ah, non, monsieur, ça, ça n’est pas possible, non. Par contre,

peut-être avez-vous de la famille avec qui passer la soirée?

KATIA. Non, mes parents ne veulent plus me voir, je suis brouillé.

MORTEZ. C’est cela oui... Vous êtes marié?

KATIA. Je l’ai été, mais j’ai divorcé, je ne supporte pas la vie de couple.

MORTEZ. C’est cela oui, oui, bien sûr... Peut-être avez-vous des amis ou

des relations avec qui vous amuser, ce soir, monsieur?

KATIA. Si, si, j’avais un ami, mais il a déménagé, et comme je ne suis

pas motorisé...

MORTEZ. C’est cela oui... Et un bar-tabac qui ferait réveillon en face de

chez vous?

23

23

เตแรส แตฉนกไมรวาเพราะอะไรขาทงสองขางของเขาถงโดนรถไฟทบเสยแหลก

ละเอยด แลววนดคนดเขากหายตอมไปซะอยางงนแหละ เขาทง เธอไป

อยางกบขหมขหมากอนหนง มอรแตส เลวบดซบจรง ๆ เตแรส โอย ขอบอกเลยนะคะวาดนะนท เธอฉลาดและมอารมณขน ไมยงงน

ปานนเธอคงเปนบาไปแลวแน ๆ

มอรแตส โอย เลวทสด... (เสยงโทรศพทดง ขน) เดยว ๆ ผมรบเอง ผมกาลงฟต

เตมทเลย ฮลโหล ทนเพอนคคดมตรสนหวง สขสนตวนครสตมาสครบ!

กาเตย ฮลโหล ทน นกรซโซใชไหมครบ

มอรแตส ใชครบ สขสนตวนครสตมาสครบคณ!

กาเตย ขอโทษนะครบทโทรมารบกวน

มอรแตส โอย คณครบ ไมรบกวนหรอกครบ ผมพรอมจะรบฟงคณครบ

กาเตย ทผมโทรมาหาคณกเพราะคนนผมเหงามาก

มอรแตส โอย คณครบ ไมหรอกครบ ไม ตอนนคณไมเหงาอกแลวละ ทมงาน

เพอนคคดมตรสนหวงพรอมรบฟงคณอยแลวครบ

กาเตย คนนผมจะขอแวะไปหาไดไหมครบคณ มอรแตส โอย ไมไดครบคณ ไมไดครบ เปนไปไมไดครบ ไมได วาแตคนนคณพอจะ

มใครในครอบครวใหอยดวยไหมครบ

กาเตย ไมมหรอกครบ ผมทะเลาะกบพอแม พวกเขาไมอยากเจอหนาผมแลว

มอรแตส ออ อยางงนเอง... คณแตงงานรยงครบ

กาเตย แตงแลว แตกหยาไปแลว ผมทนชวตคไมไดนะครบ

มอรแตส ออ อยางงนเอง ใชแลว แนละครบ... งนคนนคณพอจะมเพอนหรอญาต

พนองทจะไปรวมสนกดวยไดบางไหมครบคณ

กาเตย มสครบ ม ผมมเพอนอยคนหนง แตเขายายบานไปแลว พอดผมไมมรถ

กเลย...

มอรแตส ออ อยางงนเอง... แลวมรานกาแฟทขายบหรหนาบานคณเปดฉลองจนถง

เทยงคนสกรานไหมครบ

24

24

KATIA. Je ne fume plus. MORTEZ. Alors, monsieur, confiez-vous à nous, nous sommes là pour vous

écouter.

KATIA. Voilà, c’est très simple, je ne sais plus où j’en suis, je ne sais plus

qui je suis, je ne sais même pas si je vous parle en ce moment.

MORTEZ. Si, si, monsieur, vous me parlez en ce moment.

KATIA. Je ne reçois jamais de courrier, à part des relevés de banque,

jamais un coup de fil, je n’existe pas...

MORTEZ. C’est cela oui... (Un temps.) Allô, allô, allô monsieur? Ne vous

laissez pas aller, monsieur! Monsieur, vous êtes dans un

mauvaise passe mais le bout du tunnel n’est peut-être pas si loin,

monsieur, nous sommes là, allô, allô monsieur?

KATIA. Monsieur, est-ce que je pourrais passer vous voir ce soir?

MORTEZ. Non, monsieur, ça je vous l’ai dit, c’est une règle que nous nous

sommes fixée, je regrette, la transgresser, je ne peux pas.

KATIA. Mais juste un petit instant?

MORTEZ. Non, non, non, là, il n’y a pas moyen, non!

KATIA. Mais je me mettrai dans un petit coin, je me ferai tout petit.

MORTEZ. Non, non!

KATIA. Mais je ne prendrai pas de place, je vous donnerai un coup de

main.

MORTEZ. Non, non, arrêtez, vous devenez désagréable maintenant, non,

non, il n’y a pas moyen...

KATIA. Je vous en supplie... C’est Noël...

MORTEZ. Bon... c’est au 10, rue des Lombards, au quatrième étage

gauche.

KATIA. Merci beaucoup, j’arrive tout de suite.

Il raccroche.

25

25

กาเตย ผมเลกสบบหรไปแลวครบ มอรแตส ถาอยางนน คณครบระบายความในใจออกมาเลยครบ พวกเราพรอมจะ

รบฟงคณ

กาเตย เอาละ งายมากเลย ผมเปนบาไปแลว ผมไมรอกแลววาต วเองเปนใคร ไม

รกระทงวาตอนนผมกาลงคยอยกบคณหรอเปลา

มอรแตส คยสครบคณ คยครบ คณกาลงคยอยกบผมตอนน

กาเตย จดหมงจดหมายผมกไมเคยไดรบ ไดรบแตใบสเตทเมนตจากแบง ค

โทรศพทกไมเคยมใครโทรมา ผมมนไมมตวตน...

มอรแตส อยางงนเอง... (เงยบไปพกหนง) ฮลโหล ฮลโหล ฮลโหล ยงอยรเปลาครบ!

อยาเพงถอดใจสครบคณ! คณครบ ชวตคณกาลงอยในชวงเลวรายแต

แสงสวางปลายอโมงคกอาจจะอยไมไกลนกนะครบ พวกเราอยทางนครบ

ฮลโหล ฮลโหล วาไงครบคณ

กาเตย คณครบ คนนขอผมแวะไปหาไดไหมครบ

มอรแตส ไมไดครบคณ ผมบอกคณแลวน มนเปนกฎทพวกเราต งขน เสยใจครบ

จะใหละเมดกฎนะผมทาไมได

กาเตย ขอแคแปบเดยวเองไดไหมครบ

มอรแตส ไมไดครบ ไมได ไมได ไมมทาง ไมได!

กาเตย รบรองวาผมจะทาตวลบ ๆ จะซกอยในมมเลก ๆ มอรแตส ไมได ไมได!

กาเตย ผมจะไมไปเกะกะคณหรอกครบ แลวผมจะชวยคณทางาน

มอรแตส ไมได ไมได หยดไดแลว ตอนนคณชกจะนาราคาญแลวนะ ไมได ไมได

ไมมทาง...

กาเตย ขอรองเถอะครบคณ... นมนครสตมาสนะครบ...

มอรแตส งน... คณมาทเลขท 10 ถนน เดส ลองบารดส ช นหาปกซายกแลวกน

กาเตย ขอบคณมากครบ ผมจะไปเดยวนเลยครบ

เขาวางหโทรศพทลง

26

26

MORTEZ. Je suis désolé Thérèse, il m’a dit c’est Noël et je n’ai pas eu le

courage de lui refuser. THÉRÈSE. Ne vous reprochez rien Pierre, j’en aurais fait autant et puis vous

avez lu comme moi les rapports Gursixo, dans certains cas

extrêmes, c’est admis.

MORTEZ. Oui, mais justement Thérèse, ce n’était pas un cas extrême, si

vous voulez, j’ai été faible et lâche, c’est un échec... J’me

boufferais... (Le téléphone se remet à sonner.) Attendez,

laissez-moi me rattraper Thérèse! (Sous le coup de sa fureur il

est très désagréable.) Allô, Détresse-Amitié, joyeux Noël!

L’HOMME. Allô, Gursixo?

MORTEZ (se calmant) Oui, joyeux Noël, monsieur.

L’HOMME. Joyeux Noël, monsieur.

MORTEZ. Merci, monsieur.

L’HOMME. Je suis en pleine forme, je vous appelle plein d’espoir parce que

c’est mon dernier Noël...

MORTEZ. C’est cela oui.

L’HOMME. Je suis atteint de leucémie et je vais mourir dans deux mois.

MORTEZ. C’est cela oui.

L’HOMME. Et comme je suis seul ce soir, j’aimerais souhaiter un joyeux Noël

à une femme.

MORTEZ. Mais, monsieur, c’est une très belle preuve de courage que vous

nous donnez là. Je vous passe ma collaboratrice.

THÉRÈSE. Allô, monsieur, joyeux Noël!

L’HOMME. Comment vous appelez-vous?

THÉRÈSE. Je m’appelle Thérèse.

L’HOMME. Je t’encule Thérèse, je te prends, je te retourne contre le mur, je

te baise par tous les trous, je te défonce, tu me suces...

27

27

มอรแตส ผมเสยใจนะ เตแรส พอเขาบอกวาเปนวนครสตมาสผมกเลยปฏเสธเขา

ไมลง เตแรส ไมตองโทษอะไรตวเองหรอกคะ ปแยร ฉนกคงทาแบบเดยวกบคณ อก

อยางคณกไดอานระเบยบกรซโซเหมอนกบฉนนนแหละ ในกรณทแย

มาก ๆ กอนญาตใหทาได

มอรแตส ใชครบ เตแรส แตบงเอญนไมใชกรณทแยมาก ๆ นะซครบ ทจรงคณจะวา

ผมเปนคนขขลาดออนแอกได นคอความลมเหลว... ผมนาจะตห วต วเอง

จรง ๆ... (โทรศพทดงขนอกครง) เดยวครบ เตแรส ! ใ ห ผ มแกต วหนอย

(เขารบโทรศพทดวยนาเสยงไมนาฟงเพราะกาลงโกรธ) ฮลโหล เพอนคคด

มตรสนหวง สขสนตวนครสตมาส!

ชายในสาย ฮลโหล ทน นกรซโซใชไหมครบ

มอรแตส (สงบสตลง) ใชครบ สขสนตวนครสตมาสครบคณ

ชายในสาย สขสนตวนครสตมาสครบคณ

มอรแตส ขอบคณครบคณ

ชายในสาย ผมกาลงฟตเตมท ผมโทรมาดวยความหวงเตมเปยม เพราะวาน เปน

ครสตมาสสดทายของผม...

มอรแตส ออ อยางงนเอง

ชายในสาย ผมปวยเปนลคเมย กาลงจะตายในอกสองเดอน

มอรแตส ออ อยางงนเอง ชายในสาย คนนผมเหงา ผมเลยอยากจะอวยพรสขสนตวนครสตมาสใหผหญงสกคน

มอรแตส คณครบ คณแสดงใหพวกเราเหนแลววาคณเขมแขงมาก ผมจะสงหตอให

เพอนรวมงานหญงของผมนะครบ

เตแรส ฮลโหล คณคะ สขสนตวนครสตมาสคะ!

ชายในสาย คณชออะไรครบ

เตแรส ดฉนชอ เตแรส คะ

ชายในสาย กจะเอาตดมง เตแรส กจะฟนมง จะผลกมงหนเขาฝา กจะ อบมงทงต ว

กจะอบมงใหทะล มงจะเปาปใหก...

28

28

MORTEZ.(reprenant le combiné) Arrêtez, arrêtez ça tout de suite, ça ne nous

intéresse pas, ça ne nous a jamais intéressés d’ailleurs... L’HOMME. Je ne parle pas aux pédés, repasse-moi la gouine tout de suite...

Mortez raccroche.

MORTEZ. Oooooh... il va encore nous bloquer la ligne toute la soirée.

THÉRÈSE. Vous qui souhaitiez de l’animation... Vous êtes servi.

MORTEZ. (troublé et furieux) Ça ne m’intéresse pas... ça ne m’a jamais intéressé...

On sonne à la porte.

29

29

มอรแตส (ดงโทรศพทกลบมา) น หยดนะ หยดเดยวน เราไมสนเรองพรรคน เราไมเคยสนเลย

ดวยซา...

ชายในสาย กไมพดกบตดโวย เรยกอตวนนกลบมาพดเดยวนนะ...

มอรแตสวางหโทรศพทลง

มอรแตส โอยยยยยยยยย... เดยวอตานคงโทรมาทงคนจนสายไมวางแนเลย

เตแรส กคณอยากไดอะไรทตนเตน ๆ เองน... กไดสมใจแลวไง

มอรแตส (หงดหงดและโกรธ) ผมไมสนเรองพวกน... ผมไมเคยสน...

เสยงกรงทประตดงขน

30

30

SCÈNE 3

THÉRÈSE. C’est ma cousine Josette.

MORTEZ. (sévère) On avait dit pas de visites, Thérèse…

THÉRÈSE. Mais c’est Noël... Pierre...

Mortez va ouvrir la porte.

MORTEZ. Ah, c’est monsieur Preskovich, Thérèse, bonsoir, monsieur

Preskovich.

PRESKO. Bonsoir, Monsieur Mortez.

MORTEZ. Vous allez bien?

PRESKO. Bonsoir madame Thérèse.

THÉRÈSE. Vous allez bien Rhadam?

PRESKO. Ça va, ça va, je passais pour vous souhaiter la Noël, je vous ai

apporté un cadeau de mon pays.

THÉRÈSE. Oh, je suis confuse, c’est-à-dire que nous, on a rien prévu du

tout, Pierre?

MORTEZ. Pour vous, non.

THÉRÈSE. Vous comprenez, comme je ne vous ai pas vu depuis quinze

jours, moi je croyais que vous étiez parti en vacances dans votre

pays.

PRESKO. Mais oui, mais j’ai pas pu, j’ai pas bougé, hein.

MORTEZ. Et puis, on ne vous entend même pas marcher là-haut, monsieur

Preskovich, tellement vous êtes discret.

PRESKO. Mais oui, mais vous savez j’ai du parquet alors j’utilise des patins.

THÉRÈSE. (ouvrant le cadeau) Oh, tiens, qu’est-ce que c’est que ça?

PRESKO. C’est un cheichar. MORTEZ. Un quoi?

31

31

ฉากท 3 เตแรส โฌแซตตลกพลกนองฉนเองคะ มอรแตส (เสยงด) เตแรส ตกลงกนแลวไงวาไมใหใครแวะมา...

เตแรส แตนมนครสตมาสนะคะ... ปแยร...

มอรแตสไปเปดประต

มอรแตส อาว คณเพรสโกวชนเอง เตแรส สวสดครบ คณเพรสโกวช

เพรสโก สวสดครบ คณมอรแตส

มอรแตส คณสบายดไหมครบ เพรสโก สวสดครบ คณเตแรส

เตแรส คณสบายดไหมคะ ราดม

เพรสโก สบายดครบ สบายด ผมแวะมาอวยพรครสตมาส แลวกเอาของขวญจาก

บานของผมมาใหพวกคณ

เตแรส โอย ฉนรสกแยจง เพราะพวกเราไมไดเตรยมอะไรไวใหคณเลย ใชไหมคะ

ปแยร

มอรแตส สาหรบคณนะ ไมไดเตรยมอะไรไวหรอกครบ

เตแรส คณคงเขาใจนะคะ ฉนเอง ฉนไมไดเจอคณมาสบหาวนแลว ฉนเลยนกวา

คณกลบไปเทยวทประเทศคณแลวซะอก

เพรสโก ออ ครบ แตผมไปไมได ผมไมไดขยบไปไหนเลยเนย เหนไหม

มอรแตส อกอยางเราไมไดยนกระทงเสยงเดนของคณเลยดวยซา คณเพรสโกวช

คณเกบตวเงยบจงเลยนะครบ

เพรสโก ออ ใชครบ คณกรวาหองผมปพนปารเก ผมเลยใชรองเทาเสกตนะครบ

เตแรส (เปดหอของขวญ) อย ดส นมนอะไรกนคะเนย

เพรสโก หมวกเชชารนะครบ

มอรแตส หมวกอะไรนะครบ

32

32

PRESKO. Un cheichar, c’est un chapeau folklorique. D’ordinaire ça se porte

sur le côté et les jours de fête, on le porte enarrière pour la joie. THÉRÈSE. Ah bon alors.

Elle le met sur sa tête. C’est un chapeau assez ridicule, comme un chapeau de

polichinelle, avec quatre grandes oreilles en plastique cousues sur les côtés. C’est

une chose qui vient d’un pays...

MORTEZ. Ça vous va très bien, Thérèse, ça vous va très bien.

PRESKO. Ça lui va bien, hein? C’est amusant... parce que normalement

c’est pour les hommes.

THÉRÈSE. Mais alors, c’est plutôt à Pierre de le porter. MORTEZ. (mettant le chapeau) Oui, oui, mais bien sûr. Il y a un devant derrière,

monsieur Preskovich?

PRESKO. Ah, non c’est égal.

MORTEZ. Alors c’est, c’est le cheichar n’est-ce pas? Oui, oui, c’est cela, et

quand on le met en arrière c’est pour la joie?

PRESKO. Oui.

MORTEZ. Eh bien c’est très agréable, à part le pompon qui est agaçant.

(Il se débarrasse du chapeau.) Eh bien écoutez, monsieur

Preskovich, je suis très content que vous soyez passé nous faire

un petit bonjour, et maintenant on va vous faire un petit au

revoir...

PRESKO. Je vous avais apporté des chocolats aussi.

THÉRÈSE. Oh, écoutez, on va vous gronder. Je vais les remiser par-devers

moi.

PRESKO. Et vous ne les goûtez pas, madame Thérèse?

THÉRÈSE. Oh, si, on va les goûter.

MORTEZ. Mais bien sûr. THÉRÈSE. A vous l’honneur, Pierre.

33

33

เพรสโก หมวกเชชารครบ เปนหมวกพนบาน ปกตแลวตองสวมเอยงขาง และพอ

ถงวนงานรนเรงกจะสวมไพลไปทางดานหลงเพอความสนกสนาน เตแรส ออ งนเหรอคะ

เธอหยบหมวกมาสวม มนเปนหมวกทคอนขางตลก เหมอนหมวกตวตลกหนกระบอก มหพลาสตก

ใหญ ๆ สหเยบตดอยดานขาง เปนของทมาจากประเทศ...

มอรแตส เหมาะกบคณมาก ๆ เลยครบ เตแรส เหมาะกบคณมาก

เพรสโก เหมาะกบเธอมากวามยละครบ ตลกดนะครบ... เพราะปกตแลวเปน

หมวกสาหรบผชาย

เตแรส อาว ถาอยางนนปแยรกตองเปนคนสวมสคะ มอรแตส (ขณะสวมหมวก) ใชแลวครบ ใช แหงละ แลวหมวกน มดานหนาดานหลง รเปลา

ครบเนย คณเพรสโกวช

เพรสโก โอย ไมมหรอกครบ สวมดานไหนกเหมอนกน

มอรแตส ถางน น นเรยกวาหมวกเชชารใชไหมครบ ใชแลว ใช อยางงนเอง เวลาเรา

สวมไพลไปดานหลงกเพอความสนกสนานอยางนนเหรอครบ

เพรสโก ใชแลวครบ

มอรแตส แหม ใสสบายจงเลย ยกเวนไอเจาพนาราคาญน ( เขาถอดหมวกออก)

เอาละ ฟงนะ คณเพรสโกวช ครบ ผมดใจมากเลยทคณแวะมาทกทาย

พวกเราเลกนอย ตอนนเรากเลยจะขอราลาคณเลกนอยบางละ...

เพรสโก ผมเอาชอกโกแลตมาใหพวกคณดวยนะ

เตแรส ตายจรง เหนทจะตองดคณเสยแลว ฉนจะเกบไวใหมดชดเลยคะ

เพรสโก แลวคณจะไมชมหนอยเหรอครบ คณเตแรส

เตแรส แหม ชมสคะ เราจะชม

มอรแตส แหงอยแลวครบ

เตแรส เชญคณใหเกยรตเรมกอนเลยคะ ปแยร

34

34

MORTEZ. Oh, les dames d’abord, Thérèse. THÉRÈSE. On ne sait que choisir...

PRESKO. Je me suis permis d’en prendre quelques-uns.

MORTEZ. Servez-vous monsieur Preskovich. Tapez dedans.

PRESKO. Oh, non, j’en ai déjà pris, c’est pour vous, allez.

MORTEZ. Ah, bon, c’est vrai qu’on ne sait que choisir, Thérèse…

PRESKO. Normalement ça se déguste avec de la Schlovetnie, c’est une

liqueur des montagnes.

MORTEZ. C’est une coutume?

PRESKO. C’est une liqueur... MORTEZ. Oui...

THÉRÈSE. Ça a l’air bon!

Thérèse et Mortez goûtent les chocolats. Manifestement, c’est très mauvais.

MORTEZ. (avec un geste de la main) C’est très bon.

PRESKO. Ce sont les fameux spotsi d’Ossieck.

MORTEZ. C’est fameux.

PRESKO. C’est une fabrication artisanale.

MORTEZ. On voit bien que c’est fait à la main.

PRESKO. Oui, c’est roulé à la main sous les aisselles. (Têtes de Mortez et

Thérèse.) Et puis, ce n’est que des bonnes choses, c’est du

cacao de synthèse, avec de la margarine et de la saccharose.

MORTEZ. C’est biodégradable...

THÉRÈSE. Il y a comme un goût de...

PRESKO. Ah oui, de bismuth, ils sont obligés d’en mettre pour le voyage,

c’est un peu dommage parce qu’on sent beaucoup moins la

margarine... MORTEZ. Oui, c’est un petit peu dommage, effectivement... humm et puis je

ne sais pas si vous avez remarqué, Thérèse, mais il y a une

espèce de deuxième couche à l’intérieur.

35

35

มอรแตส โอย เชญสภาพสตรกอนครบ เตแรส เตแรส เลอกไมถกเลยนะเนย...

เพรสโก ผมถอโอกาสหยบทานไปกอนสองสามชนแลวละครบ

มอรแตส จดการเลยครบ คณเพรสโกวช หยบเอาไปเลยครบ

เพรสโก โอย ไมหรอกครบ ผมทานไปแลว นผมเอามาใหพวกคณ เชญเลยครบ

มอรแตส แหม จรงดวยครบ เตแรส เลอกไมถกเลย...

เพรสโก ปกตแลวตองทานกบเหลา ชโลเวตน เหลาพนเมองแถบภเขานะครบ

มอรแตส เปนธรรมเนยมรครบ เพรสโก เปนเหลาหวานอยางหนงนะครบ...

มอรแตส ออ ครบ...

เตแรส ดนาทานนะคะ

เตแรสและมอรแตสชมชอกโกแลต เหนไดชดวารสชาตแยมาก

มอรแตส (ทาไมทามอ) อรอยมากเลยครบ

เพรสโก นเปนของอรอยขนชอของโอซซเยกเลยนะครบ

มอรแตส อรอยขนชอ

เพรสโก เปนงานฝมอเลยละครบ

มอรแตส เหนชดเลยครบวาทาดวยมอ

เพรสโก ใชแลวครบ ใชมอปนใตรกแรครบ (มอรแตสกบเตแรสทาหนาเหยเก)

แลวกใชแตของด ๆ ทงน นเลย ทงผงโกโกวทยาศาสตร มารการน แลว

กขณฑสกร

มอรแตส เปนของทยอยสลายไดซะดวย...

เตแรส รสกจะมรสชาตเหมอน...

เพรสโก ใชแลวครบ รสยาสวนทวารนะครบ ตองใสไวกนบดเผอเวลาไปไหนไกล ๆ

นะครบ แตนาเสยดายนดหนอยเพราะทาใหไดกลนมารการนนอยลง

มาก ๆ...

มอรแตส นนนะสครบ นาเสยดายไปนด จรง ๆ แลว... อมมม เตแรส ผมไมรวาคณ

สงเกตรเปลาครบ แตผมวามนคลาย ๆ จะมอะไรอกชนอยขางใน

36

36

THÉRÈSE. C’est fin, ça se mange sans faim, c’est très fin. MORTEZ. Vous savez, moi qui d’habitude n’aime pas les chocolats, alors là

c’est le bouquet!

PRESKO. Oui ils ont du bouquet.

MORTEZ. Ecoutez, Monsieur Preskovitch, on ne va pas vous déranger plus

longtemps.

PRESKO. Vous ne me dérangez pas monsieur Mortez. MORTEZ. (remarquant le crêpe noir sur le revers de Preskovich ) Non, mais comme

je vois que vous avez eu un décès dans votre famille on va vous

laisser aller vous recueillir chez vous.

THÉRÈSE. Qu’est-ce qui vous est arrivé Rhadam?

PRESKO. C’est une histoire affreuse, c’est mon beau-frère, il est tombé

dans une machine agricole.

MORTEZ. C’est horrible...

PRESKO. Il a été moissonné, lié... je serais bien resté un petit peu pour

discuter avec vous.

MORTEZ. Vous savez, on n’y connaît pas grand-chose en machine

agricole.

PRESKO. Ah, oui, je comprends, vous êtes occupés.

MORTEZ. Oui, oui... occupés....

Mortez, la bouche pleine, peut à peine articuler ses phrases et prononce de temps en

temps quelques mots indistincts. Preskovitch lui répond comme s’il comprenait tout.

PRESKO. C’est dommage, mais madame Thérèse, je pourrais peut-être

redescendre à l’occasion.

MORTEZ. Voilà, c’est ça, redescendez plutôt à ce moment-là, monsieur

Preskovich, on sera plus détendus, pius relax, si ça se trouve on

sera même pas là...

PRESKO. Je redescends à l’occasion, au revoir monsieur Mortez.

37

37

เตแรส นมอรอยจรง ๆ คะ ถงไมหวกทานอรอย นมอรอยมาก ๆ

มอรแตส คณรไหม ปกตผมนะไมชอบชอกโกแลต แตเจานมนสด ๆ จรง ๆ

เพรสโก ใชครบ กลนมนสด ๆ

มอรแตส เอาละ คณเพรสโกวช ครบ เราจะไมรบกวนคณนานกวาน

เพรสโก คณไมไดรบกวนอะไรผมนครบ คณมอรแตส มอรแตส (สงเกตเหนแขนทกขตรงปลายแขนเสอของเพรสโกวชทตลบขนมา) ไมใชอะไรหรอก

ครบ แตเพราะผมเหนวาคณเพงสญเสยคนในครอบครวไป เรากเลยจะ

ใหคณไปพกสงบจตใจทหองคณไงครบ

เตแรส เกดอะไรขนเหรอคะ ราดม

เพรสโก เรองมนแยนะครบ นองเขยผมนะ เขาตกลงไปในเครองจกรทาการเกษตร

มอรแตส สยดสยองจรง ๆ...

เพรสโก เขาโดนเครองมนเกยวแลวกเขาไปตดอยกบ... ผมนาจะไดอยคยกบพวก

คณทนอกสกหนอย

มอรแตส คณกร เราไมคอยรเรองเกยวกบเครองจกรทาการเกษตรสกเทาไหรนะ

ครบ

เพรสโก ออ ครบ ผมเขาใจแลว พวกคณกาลงยงอยสนะครบ

มอรแตส ใชครบ ใช... กาลงยง...

มอรแตสมชอกโกแลตอยเตมปาก แทบจะออกเสยงเปนประโยค ๆ ไมได บางครงกออกเสยงคา

บางคาไมชด แตเพรสโกวชกตอบราวกบวาเขาเขาใจทกอยาง

เพรสโก นาเสยดาย แต คณเตแรส ครบ ถามโอกาส บางทผมจะแวะลงมาหาใหม

นะครบ

มอรแตส นนละครบ อยางนนแหละครบ ไวคอยลงมาใหมตอนนนดกวานะครบ

คณเพรสโกวช ตอนนนพวกเราคงจะหายเครยดและกผอนคลายกวาน

เอาเขาจรงเผลอ ๆ พวกเราอาจไมอยกนแลวดวยซา...

เพรสโก ไวมโอกาสแลวผมจะแวะลงมาหาใหมนะครบ สวสดครบ คณมอรแตส

38

38

Preskovich sort et Mortez se précipite pour cracher son chocolat. MORTEZ. Vous voulez cracher Thérèse?

THÉRÈSE. Non, je le mange quand même car c’est offert de bon coeur.

MORTEZ. Vous êtes une sainte, Thérèse. Monsieur Preskovich, merci

beaucoup! Poubelle immédiatement...

Thérèse décroche le téléphone, pour vérifier que l’homme est toujours en ligne.

THÉRÈSE. Est-ce qu’il est encore là, celui-là? L’HOMME. C’est bon... C’est bon... j’en ai plein les couilles...prépare-toi

grosse salope…

Mortez raccroche le combiné que Thérèse a laissé tomber…

MORTEZ. Ah!

On sonne à la porte.

39

39

เพรสโกวชออกไป มอรแตสรบวงไปเพอคายชอกโกแลตทง

มอรแตส คณจะคายไหม เตแรส

เตแรส ไมละคะ ยงไง ๆ ฉนกจะกนเพราะวาเขาเตมใจใหมา

มอรแตส คณ เน ยเปน แมพระ จรง จร งเล ยน ะ เตแ รส ข อบคณ มากน ะค รบ

คณเพรสโกวช ชอกโกแลตลงถงขยะไปซะเดยวนเลย...

เตแรสยกหโทรศพทเพอเชควาชายโรคจตยงอยในสายอกหรอเปลา

เตแรส อตาคนนนยงอยรเปลานะ ชายในสาย ด... ด... กกาลงคกเตมท... เตรยมตวใหดนะ นงโสเภณ

เตแรสปลอยหโทรศพทหลดมอ มอรแตสเอาโทรศพทไปวาง

มอรแตส โอย!

เสยงกรงทประตดงขน

40

40

SCÈNE 4 Entre Josette. Elle pousse un caddie, elle a l’air poursuivie et est visiblement enceinte

de plusieurs mois... De plus elle a un défaut de prononciation causé par une dentition

malheureuse. JOSETTE. Fermez la porte, il arrive! Il arrive! Il arrive! Il est derrière, il arrive! THÉRÈSE. Qu’est-ce que c’est ce déménagement?

JOSETTE. J’ai pris toutes mes affaires, j’ai rien laissé du tout.

THÉRÈSE. Tu as drôlement bien fait, je te donne les clés pour sortir...

JOSETTE. Mais je ne peux pas sortir, il m’attend dehors avec un gourdin,

ce con.

MORTEZ. Mais qui est-ce qui vous attend, mademoiselle?

JOSETTE. Eh bien, c’est Félix.

THÉRÈSE. Félix, c’est son fiancé.

JOSETTE. Oui, c’est mon fiancé.

MORTEZ. Celui qu’a les jambes coupées?

JOSETTE. Non, c’est mon nouveau fiancé.

THÉRÈSE. Bon, maintenant Josette, tu vas te calmer...

JOSETTE. Mais enfin, Thérèse je ne peux pas sortir d’ici, il m’attend dehors

avec un gourdin, il a essayé de me faire passer par le vide-

ordures, alors j’ai fait mes paquets en troisième vitesse et j’ai filé

avec le caddie, seulement on peut pas prendre le métro avec le

caddie, alors, depuis Pyrénées, je cours avec le caddie, il a suivi

le caddie à la trace avec le gourdin. MORTEZ. Mais, dites donc, il a l’air dangereux?

JOSETTE. Oui, il est drôlement dangereux, il a mis la télé à la consigne et il

a bouffé le ticket. MORTEZ. Mais il ne va pas venir ici, au moins?

41

41

ฉากท 4

โฌแซตตเขามา เธอเขนรถเขนจายตลาด ทาทางเหมอนมใครตามลา เหนชดวาเธอตงครรภได

หลายเดอนแลว... ยงกวานนเธอยงออกเสยงไมชดเพราะฟนเกไปซหนง โฌแซตต ปดประตซะ มนมาแลว! มนมาแลว! มนมาแลว! มนตามมาตด ๆ มน

มาแลว! เตแรส แลวนยายขาวยายของอะไรกนจะเนย

โฌแซตต ฉนขนของของฉนมาหมดเลย ไมไดทงอะไรไวสกชนเดยว

เตแรส เธอทาดนาดเลย เดยวฉนจะใหกญแจเธอไวเผอเธอจะออกไป...

โฌแซตต แตฉนออกไปไมได ไอเวรนนถอกระบองดกคอยฉนอยขางนอก

มอรแตส วาแตใครดกคอยเธออยเหรอ แมหน

โฌแซตต กเฟลกซไงคะ

เตแรส เฟลกซคหมนของเธอนะคะ

โฌแซตต ใชคะ คหมนฉนเอง

มอรแตส คนทขาขาดทงสองขางนะเหรอ

โฌแซตต ไมใชคะ คนนคหมนคนใหมของฉน

เตแรส เอาละ โฌแซตต ตอนนเธอสงบสตอารมณไดแลว...

โฌแซตต แต เตแรส ยงไง ๆ ฉนกออกไปจากทนไมได ตานนมนถอกระบองด กคอย

ฉนอยขางนอก มนพยายามผลกฉนลงชองขยะมาแลว ฉนกเลยเกบขาว

เกบของใสเกยร 3 เปดแนบมากบรถเขนน เสยอยางเดยว เขาหามเอา

รถเขนขนรถไฟใตดน ฉนกเลยวงเขนรถนมาต งแตสถานปเรเนส สวนตา

นนกถอกระบองจตามรถเขนฉนมา

มอรแตส น บอกหนอยซ ทาทางเขานากลวไหม

โฌแซตต นากลวสคะ อตานนะอนตรายมากเลย มนเอาทวไปฝากทต เกบของท

สถานรถไฟ แลวกกนต วฝากนนเขาไป

มอรแตส แตอยางนอยเขาคงจะไมมาทนใชไหม

42

42

JOSETTE. Mais si, il est au café d’en face, j’ai reconnu son caddie, en plus il

est très énervé, il a bu plein de Picons-bières!

THÉRÈSE. Bon, eh bien, viens, je vais lui dire deux mots à ce citoyen...

JOSETTE. N’y va pas, Thérèse, n’y va pas...

MORTEZ. Je préfère venir avec vous si cet homme a vraiment le gourdin.

JOSETTE. Méfiez-vous, il a des pouvoirs, il est médium! bon... moi je vais

appeler la police pour Félix... (Thérèse et Mortez sortent. Josette

reste seule, elle décroche le combiné et c’est l’obsédé, toujours

en ligne, qui, évidemment, va lui répondre.) Allô, la police?

L’HOMME. Si tu avances quand je recule comment veux-tu comment veux-tu

que je t’encule...

JOSETTE. Mais quoi, qu’est-ce que c’est?

L’HOMME. C’est pas Thérèse?

JOSETTE. Non!

L’HOMME. C’est une nouvelle? Comment tu t’appelles?

JOSETTE. Ah moi c’est Josette.

L’HOMME. Je t’encule, Josette, je te mets, je te retourne, je te rebaise et tu

me suces...

JOSETTE. Non, mais dites donc... non mais avec quoi tête de nœud , fous-

moi la paix, four à merde! L’HOMME. Soyez polie! Je voulais parler à Thérèse, je rappellerai!

JOSETTE. Eh bien rappelle plus tard, malpoli, malpoli, va... (Elle raccroche.)

Ah, bravo la police!

Entre Katia. C’est visiblement un homme travesti en femme, il a l’air désespéré, il a

cassé le talon d’une de ses bottes, et boite. KATIA. C’est bien ici Détresse-Amitié? JOSETTE. Oui, madame.

43

43

โฌแซตต มาสคะ มนอยท รานกาแฟฝ งตรงขามนเอง ฉนจารถเขนของมนได

มหนาซามนกาลงโมโหจดอยดวย มนดมเหลาปกงผสมเบยรเขาไปเตม

อตราเลย

เตแรส เอา เอาละ มาเถอะ ฉนจะไปพดกบอตานนสกหนอย...

โฌแซตต อยาไปนะ เตแรส อยาไป...

มอรแตส ผมไปกบคณดวยดกวา เผออตานมกระบองจรง ๆ

โฌแซตต ระวงตวด ๆ ละ มนมอทธฤทธดวยนะ มนเปนรางทรง! เอาละ... ฉนเอง ฉน

จะโทรเรยกตารวจเรองเฟลกซ... ( เตแรสกบมอรแตสออกไป เหล อ

โฌแซตตอยคนเดยว เธอยกหโทรศพทขนมาและแนนอนวาชายโรคจตท

ยงคงอยในสายตลอดเวลาจะเปนคนตอบเธอ) ฮลโหล นนคณตารวจใช

ไหมคะ?

ชายในสาย ถามงขยบตวไปขางหนาเวลากถอยหลง มงจะให มงจะใหกอบมงได

ยงไง...

โฌแซตต อาว นมนอะไรกนเนย

ชายในสาย นไมใชเตแรสหรอกร

โฌแซตต ไมใช!

ชายในสาย นสาวคนใหมเหรอ มงชออะไรละ

โฌแซตต ออ ฉนชอ โฌแซตต

ชายในสาย กจะเอาตดมง โฌแซตต กจะฟนมง จะผลกมงหนหลง กจะ อบมงอกรอบ

แลวมงจะเปาปใหก...

โฌแซตต เฮย อะไรเนย นมนเปนบาอะไรกนเนย อยามายงกบฉนนะ ไอหา! ชายในสาย พดจาใหสภาพหนอยสคณ! ผมตองการพดกบเตแรส เดยวผมจะโทรมา

ใหมแลวกน!

โฌแซตต งนกโทรมาใหมแลวกน คนอะไรหยาบคายหยาบคาย เอา... ( เธอวาง

หโทรศพท) โอย พวกตารวจเนยสดยอดจรงจรง!

กาเตยเขามา เหนไดชดวาเขาเปนชายทแตงตวเปนหญง ทาทางเขาหมดอาลยตายอยากและเดน

กะเผลกเพราะเขาทาสนรองเทาบตหกไปขางหนง

กาเตย ทน “เพอนคคดมตรสนหวง” ใชไหมฮะ

โฌแซตต ใชคะ คณผหญง

44

44

KATIA. Alors c’est quatrième droite ici, c’est droite quand on rentre et

gauche quand on sort de l’ascenseur. Vous m’avez mal indiqué

tout à l’heure. JOSETTE. Mais dites donc, je ne vous ai rien indiqué du tout, moi, je viens

d’arriver, ça m’étonnerait que je vous aie indiqué quelque chose.

KATIA. En plus, j’ai pété mon talon en marchant, et puis j’ai pris du jus

avec votre minuterie, elle est cassée, merci la journée!

JOSETTE. Eh bien tenez, asseyez-vous là avec votre jambe...

KATIA. Et puis, on étouffe ici, hein... Il n’est pas là le monsieur que j’ai eu

tout à l’heure au téléphone?

JOSETTE. Eh bien non, il est parti avec Félix, mais il revient de suite.

KATIA. Ah, vous en êtes sûre?

JOSETTE. Non pas du tout, ça dépend de Félix.

KATIA. C’est parce que je suis au bout du rouleau, moi.

Josette fouille dans son caddie et sort des papiers de Sécurité sociale.

JOSETTE. Je ne comprends rien du tout à la sécu, alors leurs papiers,

merci! Vous avez des enfants, vous?

KATIA. Non.

JOSETTE. Vous êtes marié?

KATIA. Non. JOSETTE. Soyez pas triste, ça viendra, chaque pot a son couvercle. C’est

quoi votre métier?

KATIA. Sapeur-pompier.

JOSETTE. Oh, ben dites donc, c’est un beau métier, surtout pour une dame.

(Elle prend une feuille de Sécurité sociale pour la remplir.) Bon,

alors 2 53 08 062 284 je ne comprends pas, ça tient pas dans les

cases, il n’y a pas assez de place. Bon, recommence doucement

Josette : 2 63 08 062 284... eh bien voilà, eh bien voilà, ça c’est

45

45

กาเตย วาแตทนมนช นหาปกขวานฮะ เวลาหนหนาเขาหาลฟตมนจะอยปกขวา

แตเวลาหนหลงออกจากลฟตจะอยปกซาย ตะกนคณบอกทางฉนไมด

นะฮะ

โฌแซตต อาว ไหงงนละ ฉนไมไดบอกอะไรคณเลยนะ ฉนเองกเพงมาถงแท ๆ ถา

ฉนไดบอกอะไรคณไปกคงประหลาดพลก

กาเตย หนาซา เดนอยด ๆ ฉนกดนทาสนรองเทาหกแลวปมไฟอตโนมตของคณก

ดนเจง ฉนเลยโดนไฟดด ชางเปนวนดจรงจรง!

โฌแซตต มานสคะ ขาเจบอยางนไปนงตรงนนเถอะคะ...

กาเตย วาแตทนรอนมากเลยนะเนย วามยฮะ... ผชายทฉนคยโทรศ พทดวยเมอก

เคาไมอยเหรอฮะ

โฌแซตต ออ ไมอยหรอกคะ เขาไปกบเฟลกซนะ แตเดยวกจะกลบมาแลวละคะ

กาเตย เอะ คณแนใจเหรอฮะ

โฌแซตต ไมเลยคะ มนขนอยกบเฟลกซนะ

กาเตย ทถามเพราะตอนนฉนนะทนไมไหวแลวฮะ

โฌแซตตคนของในรถเขนของเธอและหยบเอกสารประกนสงคมออกมา

โฌแซตต ฉนไมเขาใจระบบประกนสงคมอะ ไรน เลย แลวยง เอกสารพวกนอก

ขอบคณจรงจรง! คณมลกรเปลาคะคณ

กาเตย ไมมฮะ

โฌแซตต แลวคณแตงงานรยงคะ

กาเตย ยงฮะ

โฌแซตต ไมตองเปนทกขไปหรอกนะคะคณ พอถงเวลากไดแตงเองแหละ คแลวไม

แคลวกนหรอกคะ วาแตคณทางานอะไรเหรอคะ

กาเตย พนกงานดบเพลงฮะ

โฌแซตต โอโฮ จรงเหรอคะ อาชพนดนะคะ โดยเฉพาะสาหรบผหญง ( เธอหยบใบ

ประกนสงคมออกมากรอกแผนหนง) เอาละ 2 53 08 062 284 ฉนไมเหน

จะรเรองเลย มนไมเหนจะตรงกบชองพวกน ท กไมเหนจะพอ เอาละ

โฌแซตต คอย ๆ เรมใหมชา ๆ แลวกน 2 63 08 062 284… เหนมยละ

ใหมนไดอยางงส เปนอยางงสนาไอพวกประกนสงคม ใหตวเลขมาแตชอง

46

46

tout la sécu, ils vous donnent un numéro, ça ne rentre même pas

dans les cases! Regardez. KATIA. Oui, évidemment, c’est pour la date de naissance là. JOSETTE. Ah, non, la date de naissance, je l’ai mise là.

KATIA. Oui, mais là c’est pour votre nom, vous voyez, vous avez une

ligne de retard sur tout, alors refaites-le.

JOSETTE. Ah là là, je ne comprends rien, bien tiens je vais leur foutre

une flèche.

Elle raye.

KATIA. Non, ne rayez pas, ça passe par ordinateur. C’est un vrai torchon

votre truc.

JOSETTE. A propos de torchon, la sécu m’a envoyé un autre papier, je ne

sais pas ce que je dois en faire.

KATIA. Dites-moi vous êtes sûre qu’il va venir le monsieur que j’ai eu tout

à l’heure au téléphone?

JOSETTE. Mais oui, mais oui... C’est une lettre violette, ils m’ont dit, ne

paumez pas la lettre violette...

KATIA. (s‘intéressant aux formulaires) Mais oui, c’est très simple, il faut demander une

fiche d’état civil du mari, puis vous remplissez la feuille violette.

JOSETTE. Oui, mais dites-donc, d’abord j’ai pas de mari et puis la feuille,

c’est exactement pareil, il n’y a pas assez de place dans les

cases pour mettre les réponses.

KATIA. Mais qu’est-ce que vous avez foutu dans les cases? Ça déborde! JOSETTE. Mais oui c’est ce que je vous dis, il n’y a pas assez de place!

KATIA. Exercez-vous une activité professionnelle? — Ça dépend.

Évidemment, on vous demande de répondre par oui ou par non,

alors ça dépend, ça dépasse!

47

47

ทกรอกดนมไมพอซะงน! ดสคณ

กาเตย ใช กแหงละฮะ นนมนชองสาหรบกรอก วน เดอน ปเกด นนา

โฌแซตต โอย ไมใช วนเกดนะฉนใสไวตรงโนน

กาเตย ฮะ แตน นมนสาหรบกรอกชอคณตางหากละฮะ เหนไหมฮะ คณกรอก

เคลอนไปบรรทดหนงกเลยเคลอนไปหมด ลองกรอกใหมสฮะ

โฌแซตต โอย อะไรกนน ฉนไมเหนจะเขาใจอะไรเลย นกออกแลวละ ฉนจะโยง

ลกศรเอา

เธอขดมวไปหมด

กาเตย ไมไดนะ อยาขดโยงนะ นมนตองเอาไปเขาเครองคอมพวเตอร เอกสาร

ของคณเละไปหมดแลวเนย

โฌแซตต พดถงเรองเละ ๆ ประกนสงคมยงสงเอกสารอกฉบบมาใหฉนดวย ฉนยง

ไมรเลยคะวาจะทายงไงกบมนด

กาเตย บอกหนอยสฮะ คณแนใจนะฮะวาผชายทฉนคยโทรศ พทดวยเมอกจะ

กลบมา

โฌแซตต มาสคะ มาสคะ... นเปนเอกสารสมวง เขาบอกฉนวาหามทาแผนสมวง

หาย...

กาเตย (หนไปสนใจเอกสารสาหรบกรอก) ใชแลว นไง งายมากเลยฮะ คณตองขอเอกสารสาค ญ

ของสามคณมา เสรจแลวกเอามากรอกลงแผนสมวง

โฌแซตต คะ แตทาไงไดละ อยางแรกเลยนะ ฉนไมมสามหรอก แลวเอกสารพวกนก

เหมอนกนเดยะ มนไมมชองพอใหกรอก

กาเตย อาว คณทาอะไรกบชองพวกนเนย เขยนเกนออกมาหมดเลย

โฌแซตต ใชนะส กฉนบอกคณอยนไงวามนมทไมพอ

กาเตย ทานประกอบอาชพหรอไม — กแลวแต กแหงละส ตรงน เขาใหตอบแค

ใช หรอ ไมใช พอคณตอบวา กแลวแต แตแลวกลนนะส!

48

48

JOSETTE. Mais évidemment, ça dépasse, c’est ce que je vous dis depuis

une heure! Je ne suis pas plus bête qu’une autre quand même. KATIA. Qu’est-ce que c’est ça, Zézette épouse X?

JOSETTE. Zézette, épouse X.

KATIA. Ah pardon!

JOSETTE. Vous savez pas lire? Là, c’est écrit en tout petit, il y a écrit pour

les femmes mariées ou veuves, mettre le nom de jeune fille suivi

de deux points : épouse X ou veuve Y. Alors moi j’ai marqué

Zézette épouse X.

KATIA. Et Zézette c’est qui?

JOSETTE. Zézette, c’est moi, c’est comme ça qu’on m’appelait quand j’étais

petite. C’est mon nom de jeune fille!

KATIA. Et X? Vous êtes mariée à X?

JOSETTE. Eh bien non, je ne suis pas mariée, mais je préfère pas leur dire

parce que je suis enceinte jusqu’aux dents, ça fait mauvais

genre.

KATIA. Bon, allons-y. Nom, prénom, vous l’avez. Date de naissance

JOSETTE. Bon, alors, date de naissance c’est le 1.7.53.

KATIA. Bon! Lieu de naissance?

JOSETTE. (incompréhensible) Montgeron.

KATIA. Quoi?

JOSETTE. Montgeron. Vous m’avez fait tromper là, merci beaucoup

KATIA. Alors Montgeron.

JOSETTE. Eh bien dites donc, c’est huit, le mois d’août, c’est huit.

KATIA. Alors 1.8.53? JOSETTE. Oui, huit août 53.

KATIA. Vous venez de me dire 1.8.53.

JOSETTE. Eh bien oui, c’est le mois d’août qui m’a fait tromper. Vous n’avez

qu’à mettre huit août en toutes lettres.

49

49

โฌแซตต กแหงนะส แตแลวมนกลนไงละ ฉนบอกคณไปเปนชวโมงแลวไง ! ยงไง ๆ

ฉนกไมโงไปกวาคนอนหรอกนะ กาเตย นมนอะไรกนละ เซแซตต ภรรยาของ ก. โฌแซตต ก เซแซตต ภรรยาของ ก. ไง

กาเตย เออ วาไงนะฮะ

โฌแซตต คณอานหนงสอไมออกรไง นนไง กท เขยนต วเลก ๆ วาสาหรบผหญงท

แตงงานหรอเปนหมายใหใสชอตอนเปนสาวตามดวยจดค วา : ภรรยา

ของ ก. หรอ ภรรยาหมายของ ข. ฉนกเลยกรอกไปวาเซแซตต ภรรยา ของ

ก.

กาเตย แลวเซแซตตนใครกนฮะ

โฌแซตต เซแซตตกฉนเองแหละ ใคร ๆ เขาเรยกฉนอยางงสมยสาว ๆ นะ กเปนชอ

ของฉนตอนสาว ๆ ไง

กาเตย แลว ก. ละ คณแตงงานกบ ก. เหรอ

โฌแซตต โอย ไมใชหรอก ฉนไมไดแตงงานคะ แตฉนไมอยากบอกเขาอยางงน

เพราะฉนทองโยเตมแกขนาดน เดยวมนจะดไมดนะคะ

กาเตย เอาละ ตอไป ชอ-นามสกล คณใสไวหมดแลว จากนนเปน วน เดอน

ปเกด

โฌแซตต เอาละ วน เดอน ปเกดกคอ 1.7.53

กาเตย เรยบรอย แลวสถานทเกดละฮะ

โฌแซตต (ออกเสยงฟงไมรเรอง) มงตเจอรง

กาเตย อะไรนะ

โฌแซตต กมงตเจอรงไง คณทาฉนงงหมดแลวเนย ขอบคณมากนะคะ

กาเตย เอาละ มงตเจอรง

โฌแซตต เอ วาแตเดอนสงหาคมคอเดอนแปด ใชแลวเลขแปด

กาเตย ถาอยางงนตองกรอก 1.8.53 ใชไหมฮะ โฌแซตต ใชคะ วนทแปด เดอนสงหาคม ป 53

กาเตย เมอกคณเพงบอกฉนไปวา 1.8.53 เอง

โฌแซตต กใชไง กเดอนสงหาคมนแหละทาฉนงง คณแคเขยนวาแปดสงหาคมเปน

ตวอกษรใหหมดกพอแลว

50

50

KATIA. Non, je ne peux pas, il faut mettre des chiffres, il n’y a pas

suffisamment de place dans les cases. JOSETTE. Bon, eh bien voilà, vous n’y arrivez pas mieux que moi! Maligne,

hein?

KATIA. Montgeron, c’est quoi comme département?

JOSETTE. Alors attendez. (Elle parle à toute vitesse...) Avant c’était 78, ça

faisait partie de la Seine-et-Oise, maintenant c’est les Yvelines,

mettez 92, 93, ils sauront à la poste.

KATIA. C’est pas la poste, c’est la sécu. Bon, ça n’a pas d’importance,

profession de l’époux?

JOSETTE. Oh, profession de l’époux! oh, il faut mettre quelque chose? ils

vont me passer un savon! Tiens, mais vous mettez ce que vous

voulez.

KATIA. Eboueux, ça va?

JOSETTE. Non mais dites donc, pourquoi pas ramasseur de poubelles, ça

va pas ça... attendez... ça vous ennuie si on met sapeur -

pompiste?

KATIA. Non, je ne peux pas, c’est trop long.

JOSETTE. On va mettre autre chose, on va mettre... ministre. Non c’est trop,

ministre, attendez, on va mettre bureaulier.

KATIA. Comment?

JOSETTE. Bureaulier, celui qui travaille dans les bureaux.

KATIA. Ah, oui bureaunier.

JOSETTE. Non, bureaulier.

KATIA. Oui, c’est ce que je dis, bureaunier. JOSETTE. Mais c’est pas bureaunier, c’est bureaulier, mais si c’est pour

foutre n’importe quoi, c’est pas la peine! Vous êtes complètement

abrutie vous alors, et puis regardez dites donc, vous avez fait des

51

51

กาเตย ไมไดฮะ ฉนเขยนไมได ตองใสเปนตวเลข ชองมทไมพอ โฌแซตต นนไง เหนไหมละ คณกไมไดเกงไปกวาฉ น ห รอก เจาเลหน ะ คณเนย

วาไหม

กาเตย มงตเจอรงนอยเขตอะไรฮะ

โฌแซตต เออ เดยวนะคะ (เธอพดเรวจ...) แตกอนเปนเขต 78 เปนสวนหนงของเขต

ลา แซน-เอต-อวส แตตอนนอยในเขต เลส อเวอลนส คณใส เขต 92, 93

ไปเลยคะ เดยวทไปรษณยเขากรเองแหละ

กาเตย ไมใชไปรษณยนะ ประกนสงคมตางหาก เอาเถอะ ตรงนไมสาค ญหรอก

อาชพคสมรสละ

โฌแซตต จรงส อาชพคสมรส! โอย ตองใสอะไรดวยเหรอ เดยวพวกเขาตองดาเชด

ฉนแน ๆ! นกออกแลว คณอยากใสอะไรกใสไปเลย แลวแตคณ

กาเตย ใสวาคนกวาดถนนเอาไหม

โฌแซตต ไมเอา คณนยงไง ทาไมไมใสวาคนเกบขยะไปซะเลยละ ใชไมได... เดยว

นะ... คณจะวาอะไรรเปลาถาใสวา พนกงานดบเพลง

กาเตย ไมได ฉนใสไมไดฮะ มนยาวเกนไป

โฌแซตต งนเรากจะใสอยางอน เราจะใส...รฐมนตร ไมเอาดกวา รฐมนตรดเกนไป

เดยวนะ ใสวา พนกลานบรษท กแลวกน

กาเตย อะไรนะ

โฌแซตต พนกลานบรษท คนททางานในบรษทไงละ

กาเตย ออ พนกนานบรษท

โฌแซตต ไมใช พนกลานบรษท ตางหาก

กาเตย กใชนะส ฉนกบอกอยไงวา พนกนานบรษท โฌแซตต พนกลานบรษท ไมใชพนกนานบรษท ชางเถอะ ถาตรงนใสอะไรกไดกชาง

หวมน! คณนเซอสด ๆ เลย แลวน ดนส คณเขยนเลอะเทอะไปหมด ขดใบ

52

52

saloperies partout. Vous avez tout raturé ma feuille violette, sac à

merde!

KATIA. Mais qu’est-ce qu’elle me dit la mongolienne là!

JOSETTE. Sac à merde!

KATIA. Tiens, je vais te faire bouffer ta feuille violette!… (Katia déchire la

feuille, Josette lui flanque un coup de pied dans les tibias, Katia

s’effondre dans le canapé.) Elle m’a niqué le pied...

JOSETTE. Pourquoi pas marronnier aussi.

Entre Mortez.

JOSETTE. Ah! ça Pierre, vous tombez bien, parce que c’est la dame

désespérée que vous lui avez indiqué la porte à gauche, alors

que c’est porte à droite, alors elle m’a tout salopé ma feuille

violette.

MORTEZ. Ecoutez, Josette, Félix est au café, tout est arrangé, il vous attend

avec Thérèse…Alors allez-y...

JOSETTE. (en sortant) Ah, bien dites donc... ça m’étonnerait qu’il est calmé...

(Revenant.) Au fait, je voulais vous dire un truc, y’a un monsieur

très malpoli qu’a téléphoné, il voulait enculer Thérèse...

MORTEZ. Oui... mais c’est un ami...

JOSETTE. Ah bon!

Elle sort

MORTEZ. C’est à quel sujet madame s’il vous plaît? (Katia se retourne.

Mortez se crispe en apercevant le travesti.) C’est cela oui, c’est

cela. C’est-à-dire bien sûr, c’est à vous que j’ai dit de passer

quoi.

KATIA. C’est cela. MORTEZ. J’ai toujours eu beaucoup de chance. Bonjour. KATIA. Katia, je suis ravi.

MORTEZ. Pierre Mortez, moi de même.

53

53

มวงของฉนซะเละตมเปะไปหมดแลว ยยโง! กาเตย เอะ ยยเซอนมาวาอะไรฉนเนย

โฌแซตต ยยโง!

กาเตย เอาซ งนฉนจะเอาแผนสมวงยดปากแกซะเลย!... (กาเตยฉกกระดาษแผน

นน โฌแซตตเตะโครมเขาทหนาแขงของกาเตย กาเตยทรดฮวบลงบน

โซฟา) นฉนยวะแลวนะ...

โฌแซตต ทาไมไมบอกวาเยยดวยละ

มอรแตสเขามา

โฌแซตต อาว ปแยร มาพอดเลย นไงผหญงสนหวงทคณบอกใหเขามาทางประต

ดานซาย แตจรง ๆ แลวเปนประตดานขวา แลวนหลอนกมาทาแผนสมวง

ของฉนเละหมดเลย

มอรแตส ฟงนะ โฌแซตต เฟลกซอยทรานกาแฟ ทกอยางเรยบรอยแลว เขากาลง

คอยคณอยกบเตแรส... เอาละ คณไปไดแลว...

โฌแซตต (ระหวางเดนออกไป) เอ ยงไงกนละเนย... ฉนแปลกใจจง ทเขาหายบาแลว... ( เดน

กลบมา) ออ จรง ๆ ฉนอยากจะบอกอะไรคณอยางหนง เมอกมคณผชาย

หยาบคายมาก ๆ คนหนงโทรเขามา เขาอยากอบเตแรสละ...

มอรแตส ออ... เพอนคนหนงนะเอง...

โฌแซตต อาว เหรอ!

โฌแซตตออกไป

มอรแตส ขอโทษครบ มธระอะไรเหรอครบคณผหญง (กาเตยหนมา เมอมอรแตส

เหนวาเปนกะเทยกตวแขงไปเลย) ออ อยางง น เอง อยางง นเอง นนสนะ

ครบ คณคอคนทผมบอกใหแวะมาสนะครบ

กาเตย ใชแลวฮะ มอรแตส ผมนโชคดเสมอเลยนะเนย สวสดครบ

กาเตย กาเตยฮะ ยนดทไดรจกฮะ

มอรแตส ผมปแยร มอรแตสครบ ยนดทไดรจกเชนกน

54

54

KATIA. Ah, oui, évidemment vous êtes surpris.

MORTEZ. Non, non pas du tout. Si vous voulez, j’ai l’habitude, au contraire,

toutes sortes de gens nous appellent ici, figurez-vous, la semaine

dernière j’avais un communiste à l’appareil, alors c’est pour vous

dire.

KATIA. Oui, mais c’est la voix. C’est l’éternel problème de la voix, la voix

ça trompe souvent, moi-même j’ai fait la connaissance de Lucien

Jeunesse, eh bien, je ne l’imaginais pas du tout comme ça.

MORTEZ. Sans blague, comme ça vous connaissez Lucien Jeunesse

alors?

KATIA. Très, très peu, on me l’a présenté très rapidement dans une

boîte, une soir, c’est-à-dire j’étais avec de très bons amis belges,

sur la Côte d’Azur...

MORTEZ. C’est cela oui...

KATIA. Oui, on avait très mal dîné, alors on s’était dit, bon, on va terminer

la soirée en mangeant un gaspatcho, vous savez le truc avec les

gros haricots rouges.

MORTEZ. Ah, oui, un chili con carne.

KATIA. C’est ça oui, un chili con carne. Alors on est allés dans une boîte

privée de Nice : La Camargue...

MORTEZ. C’est cela oui...

KATIA. Vous connaissez La Camargue?

MORTEZ. Non, non je ne connais pas « La Camargue ». KATIA. Non, c’est très surfait... parce qu’il se trouve que le disc-jockey

qui est le beau-frère de cet ami belge qui nou savait invités... je

ne vois pas pourquoi je vous raconte tout cela, n’est-ce pas, vous

n’en avez rien à foutre? MORTEZ. Pas du tout, je vous écoute avec attention, continuez donc, c’est

le beau-frère du disc-jockey qui connaissait Lucien Jeunesse?

55

55

กาเตย แหงละ คณประหลาดใจละส

มอรแตส เปลาครบ ไมเลยสกนด จรง ๆ แลวตรงกนขามเลย ผมชนแลวครบ เพราะ

มคนทกประเภทโทรมาทน ลองคดดสครบ บอกใหกได เมออาทตยทแลว

กมคนทเปนคอมมวนสตโทรมา

กาเตย ฉนเขาใจฮะ แตเสยงนส มนเปนปญหาตลอด เสยงมกจะทาใหคนเขาใจ

ผด ฉนเองกเหมอนกน ตอนฉนทาความรจกกบนกแสดงลเซยง เจอแนส

นะ ฉนกไมคดเลยวาเขาจะเปนแบบนน

มอรแตส พดจรงเหรอ คณรจกลเซยง เจอแนสแบบนเหรอ

กาเตย รจกแคนดเดยว นดเดยวเอง คนหนงมคนแนะนาใหเรารจ กกนแปบนงท

ผบ จะ วาไปตอนนน ฉนอยกบเพอน ๆ ชาวเบลเยยมทสนท กนแถว

รเวยรา...

มอรแตส ออ อยางงนเอง...

กาเตย ใชฮะ อาหารคาคนนนไมอรอยเลย เราเลยคยกนวาปดทายคนนนเราจะ

ไปกนกาสปาตโชกนตอ คณรจกไหมฮะ อาหารทใสถวแดงเมลดอวบ ๆ

มอรแตส ออ ครบ สตเนอบดกบถวใสพรกปรงรสนะเอง

กาเตย ใชแลวฮ ะ สตเน อบดกบถวใสพรกปรงรส แลวเรากไปทผ บสวนต ว

ลา กามารก ในเมองนซ...

มอรแตส ออ อยางงนเอง...

กาเตย คณรจก ลา การมารก มยฮะ

มอรแตส ไมครบ ผมไมรจกผบ “ลา การมารก” กาเตย ไมฮะ ทน นไมไดดอยางทเขาวากนหรอกฮะ... บง เอญตอนนนดเจท เปน

นองเขยของเพอนชาวเบลเยยมทเชญพวกเราไป... ไมรฉนมาเลาเรอง

ทงหมดนใหคณฟงทาไมนะเนย จรงมย เพราะยงไง ๆ มนกไมเกยวกบคณ

อยแลว

มอรแตส ไมใชอยางนนเลยครบ ผมตงใจฟงคณอยนะ เชญเลาตอสครบ เปน

นองเขยของดเจทรจกกบลเซยง เจอแนสรครบ

56

56

KATIA. Mais non, mais pas du tout, mais vous ne suivez pas, on l’a

rencontré le lendemain, à l’occasion d’un jeu de plage, mais enfin

je vois très bien ce que vous pensez, je suis vide, je n’ai pas de

vocabulaire, cela n’a strictement aucun intérêt, et là je fais

attention, mais si je ne me retiens pas, je suis d’une vulgarité

ahurissante, je ne sais pas raconter les histoires, je n’ai pas

d’humour.

MORTEZ. Vous avez fini là. Bon, pas du tout, vous racontez très bien,

justement vous m’avez dépeint cette soirée avec brio.

KATIA. Avec qui?

MORTEZ. Avec personne, avec brio, c’est une expression si vous voulez.

KATIA. Vous voyez, là, c’est l’exemple frappant, j’ai voulu faire de

l’humour, c’est tombé complètement à plat.

MORTEZ. Avec brio. Ah, ah, ah... (Il rit bêtement.) C’est très bon, c’est très

bon, très drôle.

KATIA. C’est trop tard.

MORTEZ. Non, c’est excellent... Je la replacerai... Enfin à supposer que je

connaisse une personne qui s’appelle brio... je la replacerai...

KATIA. Non, mais là vous riez pour me faire plaisir, je le vois bien.

MORTEZ. Mais non.

KATIA. Mais si, c’est exactement comme pour danser, voyez. J’adore

danser, eh bien les gens refusent de danser avec moi, parce

que, soi-disant, j’ai des grands pieds, ils sont normaux?

MORTEZ. Mais bien sûr. KATIA. Alors, c’est lamentable peut-être, mais je danse seul. MORTEZ. Eh bien vous avez tort, vous avez tort, écoutez, je vais vous faire

une confidence et vous donner un bon conseil avant que vous ne

partiez. D’accord? Voilà, moi-même, je suis un piètre danseur, je

danse très mal, mais vraiment très mal etpourtant je ne perds

57

57

กาเตย ไมใชฮะ ไมใชเลย คณไมไดต ง ใจฟง นนา เราไปเจอเขาวนรงขนทงาน

แขงขนกฬาชายหาด แตเอาเถอะ ฉนรดวาคณคดอะไรอย ฉนมนโง พดก

ไมเปน แตชางเถอะ ทฉนพดมนไมสลกสาคญอะไรหรอก จรง ๆ แลวฉน

ตองระวงตวตลอดเพราะถาไมบงคบตวเองฉนกจะหยาบคายจนนาตกใจ

ฉนนะเลาอะไรไมเปน ฉนมนไมมอารมณขน

มอรแตส คณพดจบแลวสนะครบ เอาละ มนไมไดเปนอยางนนเลยนะครบ จรง ๆ

แลวคณเลาเรองเกงมาก คณบรรยายเรองในคนนนไดอยางวเศษ

กาเตย อยางใครเหรอฮะ

มอรแตส ไมใชอยางใครหรอกครบ อยางวเศษนะ กแคสานวนนะครบ

กาเตย เหนไหมฮะ นไงละตวอยางทเหนชด ๆ ฉนต งใจเลนมกแตมนกด นแปกไป

ซะอยางนน

มอรแตส อยางวเศษ ออ ฮา ฮา ฮา... (เขาหวเราะแบบเซอ ๆ ) มกเดดมากครบ เดด

มาก ตลกมากครบ

กาเตย หวเราะชาไปแลวฮะ

มอรแตส ไมครบ มนยอดมาก ๆ เลยครบ... ผมจะเอามกนไปเลนบาง ถาสมมตผม

ไปรจกใครสกคนทชอวเศษ... ผมจะเอามกนไปเลนบาง...

กาตย ไมจรง ฉนดออกนะ คณแคหวเราะเอาใจฉนเทานนเอง

มอรแตส ไมใชอยางนนนะครบ

กาเตย ใชสฮะ กเหมอนกบเวลาเตนราเปะเลย เหนไหม ฉนชอบเตนรามาก แตก

ไมมใครยอมเตนรากบฉน อยางวาแหละฮะ เพราะเทาฉนใหญ มนปกต

ไหมฮะ

มอรแตส โอย ปกตสครบ กาเตย อาจจะดนาเวทนานะฮะ แตฉนกเตนของฉนคนเดยว มอรแตส คณคดผดแลวละครบ คณคดผดแลว ฟงนะครบ ผมจะเปดใจเลาเรอง

สวนตวของผมใหคณฟงสกเรองหนงและใหคาแนะนาด ๆ กบคณสก

อยางกอนทคณจะกลบไป ตกลงไหมครบ เอาละ ผมเอง ผมเปนคนท

เตนราแยมาก ผมเตนหวยมาก หวยจรง ๆ ครบ แตถงยงไงผมกหาท าง

58

58

jamais une occasion de m’amuser, vous savez pourquoi? Parce

que je me fiche de l’opinion des autres, je n’ai aucun complexe,

et vous devriez en faire autant, voilà la solution, merci monsieur

Mortez! et voilà...

KATIA. Mais vous-même, je suis sûr que vous seriez gêné de danser

avec moi?

MORTEZ. Ah mais pas du tout! pas du tout! du tout, du tout...

KATIA. Vous avez de la musique là?

MORTEZ. Oui, on a une espèce de petit appareil mais qui n’est pas très

puissant, oui, oui...

KATIA. Vous me la mettez?

MORTEZ. Pardon?

KATIA. Vous me mettez la musique?

MORTEZ. Oui, oui, bien sûr.

KATIA. Vous êtes très aimable, hein?

MORTEZ. Vous savez, on n’est pas très riche, on a Sœur Sourire, mais ça

peut pas aller, alors on va mettre autre chose. Voilà.

On entend la voix de Charles Aznavour... Quand Mortez se retourne, Katia se prépare

à danser... Mortez a un choc.

KATIA. Eh bien, allons-y, dansons. MORTEZ. Ah oui, allons-y, dansons. KATIA. Vous préférez conduire, monsieur Mortez? MORTEZ. Mais oui, tant qu’à faire oui, je préférerais. KATIA. Eh bien, allons-y.

MORTEZ. Allons-y.

KATIA. C’est un bon slow?

MORTEZ. C’est excellent, c’est excellent.

KATIA. Vous aimez Charles Aznavour?

59

59

สนกของผมไปไดตลอด เพราะอะไรรไหมครบ เพราะผมไมสนวาคนอนจะ

คดยง ไง ผมไม มปม ดอยแมแต นดเดยว คณเองกควรจ ะทาแบบน

เหมอนกนนะ ครบ นแหละ วธแกปญหา ขอบคณครบคณมอรแตส !

นไงละ... กาเตย คณเองกเถอะ ฉนแนใจวาคณกคงอดอดใจทจะเตนรากบฉนใชไหมละ มอรแตส โอย ไมแมแตนดเดยวครบ! ไมแมแตนดเดยว! แมแตนดเดยว แมแตนด

เดยว...

กาเตย คณมเครองเสยงทนไหมฮะ

มอรแตส มครบ เรามเครองอะไรเลก ๆ อยเครองหนงแตมนไมคอยจะดเทาไหร

นะครบ มครบ ม...

กาเตย แลวคณจะเปดใหฉนไหมฮะ

มอรแตส อะไรนะครบ

กาเตย คณจะเปดเพลงใหฉนไหมฮะ

มอรแตส ครบ ครบ แนนอนครบ

กาเตย แหม คณนใจดจรง ๆ วาไหมฮะ

มอรแตส คณกรนะครบวาเราไมไดรารวยอะไรมากนก เรามอลบมของวง เซอร ซรร

แตมนไมเพราะ เราจะเปดอยางอนแทนแลวกน เอาละ

เสยงเพลงของ ชารลส อาซนาวร ดงขน... เมอมอรแตสหนกลบมากาเตยกตงทาพรอมจะเตนแลว...

มอรแตสมอาการชอค

กาเตย เอาละ มาเถอะ มาเตนรากนเถอะฮะ

มอรแตส เอาสครบ มาเตนรากนเถอะ

กาเตย คณอยากเตนนามยฮะ คณมอรแตส มอรแตส ไดสครบ เอายงไงกได ผมกชอบอยางนนมากกวา กาเตย เอาละ เรมกนเลยเถอะ

มอรแตส เรมกนเลยครบ

กาเตย เพลงจงหวะสโลวเพลงนเพราะด วามยฮะ

มอรแตส เยยมมากเลยครบ เยยมมากเลยครบ

กาเตย คณชอบชารลส อาซนาวรมยฮะ

60

60

MORTEZ. Ah oui, c’est un grand chanteur. Enfin par la réputation, si ce

n’est pas la taille, bien sûr.

KATIA. Il paraît que c’est un très mauvais danseur.

Katia a la main qui glisse dans le dos de Mortez

MORTEZ. (se dégageant, hystérique) Ah, ah, ah excusez-moi, je suis chatouilleux, ne

le prenez pas mal, je suis une vraie pile électrique, je suis

vraiment chatouilleux, vraiment, même avec les f... je suis

chatouilleux, bon.

KATIA. Oh, je sais, ça doit faire bizarre de nous voir danser tous les

deux, seuls dans ce grand bureau très froid. Vous ne pouvez pas

savoir le bien que ça me fait.

MORTEZ. Oh, mais certainement. Vous savez que moi-même je me rends

compte que finalement il vaut mieux danser dans un endroit trop

frais que trop chaud, ne serait-ce que pour la transpiration, vous

savez... la sueur, la sueur.

KATIA. Vous avez parfaitement raison, regardez par exemple, à La

Camargue , eh bien on étouffe. MORTEZ. Ah, bon...

KATIA. C’est normal, ils poussent les radiateurs, alors on a chaud. On a

chaud, on boit. C’est très simple, par exemple, vous y allez avec

un ami, l’entrée est à trente francs, alors à deux c’est déjà

soixante... MORTEZ. Ah, c’est pas donné. KATIA. (se rapprochant de Mortez) Vous comprenez, plus les consommations, ça fait

déjà plus cher, vous dansez cinq minutes vous avez chaud, vous

reconsommez et tout de suite ça va chercher dans les deux cent

francs. Ah, ils sont très forts. Qu’est-ce qui se passe, monsieur

Mortez, je vous sens un peu crispé là? MORTEZ. Non, non...

61

61

มอรแตส โอย ชอบครบ เขาเปนนกรองท ยงใหญ แตใหญเพราะ ชอเสยงนะครบ

ไมใชเพราะรปรางแนนอน

กาเตย รสกวาเขาจะเปนนกเตนทแยมาก ๆ มอของกาเตยลบไลแผนหลงของมอรแตส

มอรแตส (เบยงตวหลบ หนาตาตนตระหนก) โอย ๆ ๆ ๆ ขอโทษครบ ผมเปนคนบาจนะ อยา

เขาใจผดนะครบ ผมเนยไฟฟาแรงสงขนานแทเลย บาจสด ๆ จรง ๆ นะ

ครบ ขนาดกบผหญ... สรปคอผมบาจนะครบ

กาเตย โอย ฉนรแลวฮะ มนคงจะแปลกพลกถาใครมาเหนเราเตนรากนสองตอ

สองในหองทางานขนาดใหญทหนาวยะเยอกอยางง คณไมรหรอกวามน

ทาใหฉนมความสขแคไหน

มอรแตส โอย คณพดถกเผงเลย คณรไหม ในทสดผมกรวาควรจะเตนในท ๆ เยน

เกนไปมากกวาในท ๆ รอนเกนไป อยางนอยกดเวลาทเหงอออก คณกร. . .

เหงอนะ เหงอ

กาเตย คณพดถกมาก ๆ เลยฮะ ดอยางทผบ ลา กามารก ส เราหายใจกนไมออก

มอรแตส อาว เหรอครบ...

กาเตย ธรรมดาฮะ พวกเขาเรงเครองทาความรอนแลวพวกเรากจะ รสกรอน พอ

เรารสกรอนเรากจะดม งายมาก ลองคดด เวลาคณไปเทยวทน นกบเพอน

กตองเสยคาเขาคนละสามสบฟรงก สองคนกปาเขาไปหกสบ... มอรแตส โอย ไมใชถก ๆ นะเนย กาเตย (เขยบไปใกลมอรแตส) คณเขาใจใชไหมฮะ พอรวมคาเครองดมเขาไปกจะยงแพงขนไป

อก เตนแคหานาทคณกรอน แลวคณกสงเครองดมเพม แปบเดยวกปาเขา

ไปเกอบสองรอยฟรงก แหม พวกนนฉลาดจง เลยนะฮะ เปนอะไรไปฮะ

คณมอรแตส ฉนรสกวาคณเกรงนด ๆ ใชไหมฮะ

มอรแตส ไมครบ ไม...

62

62

KATIA. Je ne vous ai pas marché sur les pieds...?

MORTEZ. (se dégageant) Lâchez-moi sale pédale! Mais c’est pas vos pieds qui me

gênent, c’est votre vice!... (Il se laisse aller à quelques cris

hystériques...) Excusez-moi, excusez-moi, je ne sais pas ce qui

m’a pris, je suis sorti de mes gonds, j’ai dû dire des choses que

je ne pensais pas et je vous prie de m’en excuser. Je ne sais pas

ce qui m’a pris. KATIA. Mais attendez, je n’ai pas très bien compris, finalement vous dites

que je suis anormal, je n’ai pas le droit d’être différent?

MORTEZ. Non, non, pas du tout justement, vous avez absolument le droit

d’être vicieux, excusez-moi...

KATIA. Pardon? Pardon? Alors ça commence, bien entendu, alors ma

tendance « plus », vous appelez ça un vice. Tu veux mon pied

dans les couilles?

MORTEZ. Mais calmez-vous, je vous en prie, faites preuve d’humour.

Calmez-vous!

Il le pousse sur le canapé.

Entrent Thérèse et Josette en courant. Thérèse est décoiffée et Josette hurle

terrorisée. THÉRÈSE. Pierre, il nous suit. Elle saigne du nez. JOSETTE. Il est très énervé, il a bu plein de Picons-bières... MORTEZ. Mais, Thérèse, qu’est-ce qui vous est arrivé? THÉRÈSE. Il a voulu frapper Josette, je me suis mise devant, c’est moi qui ai

tout pris.

JOSETTE. Et oui, forcément, à cause du petit j’ai préféré que ce soit

Thérèse qui prenne tout!

On sonne à la porte. Les deux femmes hurlent. Elles se précipitent dans la pièce d’à

côté pour s’y cacher.

63

63

กาเตย ฉนเหยยบเทาคณรเปลาฮะเนย...

มอรแตส (ดนหลด) ปลอยนะ อกะเทยสกปรก! ไมใชเทาคณหรอกทผมทนไมได ความอบาทว

ของคณตางหาก!... (เขาเผลอรองเสยงหลงออกมาหนอยหนง...) ขอโทษ

ครบ ขอโทษครบ ผมไมรวาเมอกผมเปนอะไรไป ผมโมโหจดขนมา ผมคง

พดอะไรทไมไดคดออกไป กรณายกโทษใหผมเถอะนะครบ ผมไมรวาผม

เปนอะไรไป กาเตย อาว เดยวสคณ ฉนยงไมคอยเขาใจเลย สรปคณบอกวาฉนไมปกตใชไหม

ฉนไมมสทธจะแตกตางจากชาวบานเขารไง

มอรแตส เปลาครบ เปลาครบ ไมผดปกตเลยสกนด จรง ๆ แลวคณมสทธเตมททจะ

อบาทว เออ ขอโทษครบ...

กาเตย วา ไง นะ วา ไง น ะ เรมแ ล วไหมล ะ เข าใจ แล ว ค ณเ รยกไอทฉ น ม

“เหนอกวา” คนอนวาความอบาทวงนเรอะ แกอยากโดนเตะผาหมากรไง

มอรแตส ใจเยน ๆ สครบ ไดโปรดเถอะครบ มอารมณขนหนอยสครบ ใจเยน ๆ

หนอย!

มอรแตสผลกกาเตยลงบนโซฟา

เตแรสกบโฌแซตตวงเขามา เตแรสผมยงเปนกระเซงสวนโฌแซตตกรองโหยหวน

เตแรส เขาตามเรามาคะ ปแยร

เตแรสมเลอดไหลทจมก

โฌแซตต มนกาลงโมโหมากเลย มนซดเหลาปกงผสมเบยรไปเตมทเลย... มอรแตส เดยว เตแรส เกดอะไรขนกบคณเนย

เตแรส เขาจะตบโฌแซตต ฉนเขาไปขวาง กเลยโดนเขาไปเตม ๆ

โฌแซตต ใชส แหงละ ตองเปนอยางงนอยแลว กฉนทองอยนนา ฉนถงคดวาให

เตแรสรบไปเตม ๆ เลยดกวา!

เสยงกรงทประตดงขน ผหญงทงสองคนรองโหยหวนและรบเขาไปหลบในหองขาง ๆ

64

64

FÉLIX. (off) Josette, Josette .

MORTEZ. (à Katia qui manifeste) Tous, calmez-vous!

Mortez ouvre la porte. Félix entre. Il est habillé en père Noël, un peu débraillé, avec la

hotte et tous les accessoires... Il entre en coup de vent puis s’arrête, un peu

décontenancé.

FÉLIX. Re-bonsoir monsieur.

MORTEZ. Oui, re-bonsoir Félix.

FÉLIX. (à Katia qu’il ne distingue pas bien) Bonsoir madame.

KATIA. (voix grave) Bonsoir.

FÉLIX. Euh, bonsoir monsieur-dame. Chouchou est là?

MORTEZ. Non.

FÉLIX. (se dirigeant vers la porte de la pièce) Chouchou est là. Je l’ai vue rentrer.

MORTEZ. Félix, vous êtes un garçon certainement bourré de qualités...

mais Josette elle ne veut plus vous voir... (Montrant la porte.)

C’est un placard. Sincèrement vous la dégoûtez, la Josette.

FÉLIX. C’est pas possible qu’elle ait dit ça, c’est pas possible, c’est cette

femme qui a dû la monter contre moi. MORTEZ. Non, non elle me l’a dit à moi. FÉLIX. C’est pas possible, je ne vous crois pas, c’est une espèce de

pudeur qui consiste à dire qu’elle m’adore parce qu’il n’y a pas

deux heures, on était dans les bras l’un dans l’autre, à roucouler

comme deux pigeons... MORTEZ. Elle nous a quand même dit que vous la frappiez, la Josette. FÉLIX. Elle a dit ça? MORTEZ. Oui, Félix.

FÉLIX. Ah, la salope, vous allez voir ce qu’elle va prendre. Bah, c’est

des querelles d’amoureux, ça. Vous êtes marié, vous ne vous

êtes jamais disputé avec votre femme?

65

65

เฟลกซ (เสยง) โฌแซตต โฌแซตต

มอรแตส (พดกบกาเตยทอยตรงนน) ทกคนสงบสตอารมณกอน!

มอรแตสเปดประต เฟลกซเขามา เขาสวมชดซานตาคลอส อกเสอแบะเลกนอย สะพายตะกราไวท

หลง และมอปกรณอน ๆ อกครบครน... เขาพรวดพราดเขามาแลวกหยดกก หนาตาทาทางเจอน ๆ

เฟลกซ สวสดอกครงครบคณ

มอรแตส ครบ สวสดอกครงครบ เฟลกซ เฟลกซ (พดกบกาเตยซงเขามองเหนไมชด) สวสดครบคณผหญง

กาเตย (เสยงทม) สวสดฮะ

เฟลกซ เออ สวสดครบคณผชาย คณผหญง หวานใจผมอยทน นรเปลา

มอรแตส ไมอย

เฟลกซ (ตรงไปทประตหอง) หวานใจผมอยทน น ผมเหนเธอกลบเขามานนา

มอรแตส เฟลกซ แนนอนวาคณเปนผชายทเปยมดวยคณสมบต... แตโฌแซตตเขา

ไมอยากเจอหนาคณอกแลว... (ชไปทางประต) นนมนต เส อผา พดตรง ๆ

เลยนะ หนโฌแซตตเขาสะอดสะเอยนคณเตมทน

เฟลกซ เปนไปไมไดทเธอจะพดอยางนน เปนไปไมได ตองเปนยยคนนนแหละท ย

ใหเธอเกลยดผม

มอรแตส ไมหรอก ไม เธอเปนคนบอกผมเอง

เฟลกซ เปนไปไมได ผมไมเชอคณหรอก เธอคงเขนทจะบอกวารกผม เพราะเมอ

ชวโมงกวา ๆ มาเนยเรายงสวมกอดพลอดรกกนกะหนงกะหนงเหมอน

นกเขาสองตวอยเลย... มอรแตส แตหนโฌแซตตบอกเราดวยนะวาคณทบตเธอ

เฟลกซ เธอพดอยางนนเหรอ

มอรแตส ใช เฟลกซ

เฟลกซ นงแพศยาเอย เดยวคณกได รวานงนนจะโดนอะไรบาง บะ กแคคร ก

ทะเลาะกนเทานนละนา คณกแตงงานแลว คณไมเคยทะเลาะกบแฟน

คณบางรไง

66

66

MORTEZ. Oui, mais jamais à coups de tournevis.

FÉLIX. Question de tempérament... on prend ce qu’on a sous la main.

MORTEZ. Excusez-moi... Je ne suis pas bricoleur...

FÉLIX. C’est une question de tempérament, mais là vraiment, je suis au

bout du rouleau, je vous assure, et pourtant, j’ai fait des efforts,

vous voyez, j’ai essayé de trouver un boulot stable, pour faire

vivre le petit, si ça se trouve, il n’est même pas de moi ce gosse,

je vous en supplie, monsieur, laissez-moi la voir une minute, oh,

écoutez, soyez sympa, c’est pour lui souhaiter joyeux Noël. S’il

vous plaît.

MORTEZ. Écoutez, Félix, vous êtes un garçon charmant, certainement

bourré, mais alors bourré...

FELIX. Mais pas du tout...

MORTEZ. ...bourré de qualités. Comme je vous l’ai dit tout à l’heure, Josette

n’est pas là, elle est partie à Noisy-le-Sec avec sa cousine, elles

sont parties toutes les deux, et moi je suis en pleine discussion

avec cette personne qui est dépressive...

FELIX. Avec le détraqué là?

MORTEZ. Alors justement, j’aimerais que vous nous laissiez seuls tous les

deux.

FÉLIX. Oh, bien d’accord, j’ai compris, j’ai compris, je passe une jupe et

puis je reviens.

MORTEZ. Justement, Félix, vous ne revenez pas. Ce n’est pas l’Armée du

Salut ici, c’est pour les désespérés, c’est pas pour les clochards.

FÉLIX. Qu’est-ce qu’il faut que je fasse pour que vous croyiez que je

suis désespéré, nom de Dieu de merde. Il faut que je vous

téléphone?

MORTEZ. Oui, d’une cabine de l’extérieur.

FÉLIX. Oui, il faut que je me tue aussi?

67

67

มอรแตส เคยส แตไมเคยตองใขไขควงน

เฟลกซ กขนอยกบนสยคนนะ... ใกลอะไรกควาอนนน

มอรแตส ขอโทษนะ... ผมไมใชชางซอม...

เฟลกซ มนขนอยกบนสยคนนะ แตตอนนนะผมทนไมไหวแลวจรง ๆ เชอผมเถอะ

แตถงยงไง ๆ ผมกไดพยายามแลวนะ คณกเหนน ผมพยายามหางานท

มนคงจะไดมเงนเลยงลก ถาหาไดนะ ทง ๆ ทเจาเดกนนกไมใชลกผมสก

หนอย ขอรองละครบคณ ใหผมเจอเธอสกนาทเถอะ ฟงนะครบคณ เหน

ใจผมหนอยเถอะ ขอแคอวยพรครสตมาสเธอนะ ผมขอรองละ

มอรแตส น เฟลกซ คณนะเปนชายหนมทมเสนห เปยมลนจรง ๆ แตวาเถอะ เปยม

ลนดวยนาเมา...

เฟลกซ ไมใชอยางงนสกหนอย...

มอรแตส ...เปยมลนดวยคณสมบต กอยางทผมเพงบอกไปตะกไงละวาโฌแซตต

ไมไดอยทน น เธอไปนวซ-เลอ-เซกกบลกพ ลกนองของเธอ ไปกนสองคน

สวนผมกกาลงคยตดพนกบคนสนหวงคนนอย...

เฟลกซ กบคนบานนนะเรอะ

มอรแตส เอาละ ผมขอแคใหคณปลอยเราสองคนไวตามลาพง

เฟลกซ ออ กได ผมเขาใจละ ผมเขาใจละ เดยวผมจะไปใสกระโปรงแลวคอย

กลบมาใหม

มอรแตส ขอสาคญ เฟลกซ หามคณกลบมาอกนะ ทนไมใชสถานสงเคราะหทาง

ครสตจกรแตเปนทสาหรบคนสนหวง ไมใชสาหรบคนจรจด

เฟลกซ จะใหผมทายงไงคณถงจะเชอวาผมสนหวง ใหตายสไอเวร น ตองใหผม

โทรศพทมามยเนย มอรแตส ใชแลว จากตโทรศพทดานนอกโนน

เฟลกซ ออเหรอ แลวผมตองฆาตวตายดวยมยเนย

68

68

MORTEZ. Oui, vous pouvez faire ça aussi.

FÉLIX. Quoi? Vous voulez que je me tue?

MORTEZ. Allez-y, allez-y, je vous regarde.

FÉLIX. Mais je vais le faire hein, je vais le faire!

Félix prend une pincette dans la cheminée et tente de s’étrangler avec. Inutilement.

MORTEZ. Alors, écoutez, prenez une ceinture ce sera plus sûr. (à Katia) Ne

faites pas attention à lui, c’est un simulateur.

Katia fait mine de s’en aller.

KATIA. Joyeux Noël, monsieur Mortez…

MORTEZ. Non, non s’il vous plaît, nous avions entamé une conversation

passionnante, je vous en prie, restez...

FÉLIX. (monté sur une chaise pour se pendre au lustre) Je veux voir Josette ou je me

pends, faites attention, j’ai le matériel.

MORTEZ. Ne faites pas attention à lui. C’est un simulateur.

FÉLIX. Vous allez voir ce que c’est qu un vrai simulateur. Vous allez voir

ce que c’est!

MORTEZ. C’est cela oui.

FÉLIX. On vient chercher ici un peu de réconfort, eh bien c’est raté.

MORTEZ. Attendez. Une seconde. Lucien Jeunesse. (Le téléphone sonne.

Il décroche.) Allô, oui?

L’HOMME. Thérèse?

MORTEZ. Oui.

L’HOMME. Je te pine, je te suce... MORTEZ. Ça suffit, ça suffit... Il raccroche.

Félix s’est accroché au lustre avec une corde et menace de faire tomber le tabouret.

FÉLIX. Je compte jusqu’à cent et je saute....

MORTEZ. C’est cela oui.

KATIA. Je peux pas parler dans le bruit, salut!

69

69

มอรแตส ได ทาอยางนนดวยกได

เฟลกซ อะไรนะ คณอยากใหผมฆาตวตายงนเหรอ

มอรแตส เอาเลย ลงมอเลย ผมคอยดอยนะเนย

เฟลกซ ผมจะทาจรง ๆ นะ เอา ผมจะทาจรง ๆ ละ!

เฟลกซหยบคมคบถานออกมาจากเตาผงและพยายามหนบคอตวเองแตไมเปนผล

มอรแตส น ฟงนะ ใชเขมขดส จะไดแนใจกวา (หนไปพดกบกาเตย) ไมตองไปสนใจ

เขาหรอกครบ เขาแสรงทานะครบ

กาเตยทาทาจะเดนออกไป

กาเตย สขสนตวนครสตมาสนะฮะ คณมอรแตส...

มอรแตส อยาครบ อยา ผมขอรอง เรากาลงคยกนออกรสเลย ผมขอรองละ อยตอ

เถอะ...

เฟลกซ (ปนขนไปบนเกาอเพอแขวนคอกบโคมระยา) ผมอยากเจอโฌแซตตไมงนผมจะผกคอ

ตาย คอยดใหดละ ผมมอปกรณนะจะบอกให

มอรแตส อยาไปสนใจเขาเลยครบ เขาแสรงทานะครบ

เฟลกซ เดยวคณกจะไดเหนวาแสรงทาจรง ๆ นะเปนยงไง เดยวจะไดเหนวาเปน

ยงไง!

มอรแตส ออ อยางงนเหรอครบ

เฟลกซ เรามาทนกเพราะอยากใหมคนปลอบโยนบางนดหนอยแตกตองผดหวง

มอรแตส เดยว คอยแปบนงนะ ลเซยง เจอแนส ( เสยงโทรศพทดง เขายกหขน)

ฮลโหล วาไงครบ

ชายในสาย นนเตแรสรเปลา

มอรแตส ใช

ชายในสาย กเอามง กดดมง...

มอรแตส โอย พอแลว พอแลว... เขาวางหโทรศพทลง

เฟลกซใชเชอกผกคอกบโคมระยาและขจะเตะเกาอไมมพนกใหลม

เฟลกซ ผมจะนบหนงถงรอยแลวจะกระโดดละนะ...

มอรแตส ออ อยางงนเหรอครบ

กาเตย ฉนคยในทเสยงดง ๆ แบบนไมได ไปกอนละนะ!

70

70

FÉLIX. C’est ça barre-toi, tu vois bien que tu n’intéresses personne, si tu

étais vraiment désespéré tu ferais pas chier le monde avec ta

perruque.

KATIA. Je ne suis pas désespéré peut-être?

FÉLIX. Ta gueule!

Katia tape sur le tabouret. Félix tombe, la corde se détend, Félix hurle. Josette et

Thérèse affolées par les cris, sortent de la pièce. Tout le monde parle en même

temps. Katia se réfugie sur le canapé près de Thérèse

MORTEZ. (à Thérèse) Ne vous inquiétez pas, c’est un simulateur. (Il présente Katia à

Thérèse) C’est la personne qui a téléphoné.

KATIA. Thérèse, tu ne me reconnais pas?

Pendant ce temps, Josette a décroché Félix. Celui-ci tente maintenant de l’étrangler.

Mortez intervient et essaie de mettre Félix à la porte.

MORTEZ. Lâchez cette femme, Félix... Et hop dehors.

FÉLIX. Mais je l’aime, je l’aime à mourir, je l’aime à mourir!

Mortez parvient à le jeter dehors. Il s‘empare de la hotte que Félix a oubliée et il la

jette par la porte.

MORTEZ. Et la hotte avec!

Il claque la porte.

THÉRÈSE. Mais non Pierre! Monsieur Preskovich Elle ouvre la porte, Preskovich a pris la hotte dans la figure... Il rentre, un accordéon

à la main. PRESKO. (ahuri) Je me suis cogné dans votre panier. Profitant de la porte ouverte, Félix réapparaît. Mortez le repousse, et claque la porte.

Hurlements et coups de sonnette. Mortez rouvre la porte. MORTEZ. Et dégagez votre doigt! FÉLIX. (off) Merci PRESKO. (donnant la hotte à Mortez et s’adressant à Thérèse) Je descendais pour

vous chanter une chanson de Noël de mon pays.

71

71

เฟลกซ นนละ ไปเลยไป เหนไหมละ ไมมใครสนใจแกหรอก ถาแกสนหวงจรง

แกคงจะไมใสวกมากวนประสาทคนอนเขาแบบนหรอก

กาเตย บางทฉนอาจจะไมไดสนหวงกไดละมง

เฟลกซ หบปากซะ!

กาเตยเตะเกาอ เฟลกซตกลงมา เชอกทผกอย กคลายลงมาดวย เขารองโหยหวน โฌแซตตกบ

เตแรสไดยนเสยงรองกตนตกใจออกมาจากหอง ทกคนพดพรอมกนหมด กาเตยหลบไปนงบน

โซฟาขางเตแรส

มอรแตส (พดกบเตแรส) ไมตองตกใจนะ เขาแกลงทานะครบ (เขาแนะนากาเตยใหรจกกบเตแรส )

นคนทโทรมานะ

กาเตย เตแรส เธอจาฉนไมไดเหรอ

ระหวางนนโฌแซตตแกเชอกใหเฟลกซ แตตอนนเฟลกซกลบพยายามจะบบคอเธอ มอรแตส

เขามาชวยและพยายามไลเฟลกซออกไป

มอรแตส ปลอยผหญงคนนนะ เฟลกซ... และรบออกไปซะ

เฟลกซ แตผมรกเธอ ผมรกเธอแทบจะขาดใจตาย ผมรกเธอแทบจะขาดใจตาย

อยแลว!

ในทสดมอรแตสกโยนเฟลกซออกไปนอกหองไดสาเรจ เขาควาตะกราทเฟลกซลมไวและโยน

ออกไปทางประต

มอรแตส เอา เอาตะกรานไปดวย!

เขาปดประตดงปง

เตแรส เดยวคะ ปแยร นนคณเพรสโกวชคะ

เธอเปดประต ตะกราโดนเพรสโกวชเขาเตมหนา... เขากลบเขามาใหม มแอคคอรเดยนอยในมอ

เพรสโก (งนงง) ตะกราคณกระแทกผมเขาเตมเปาเลยครบ

เฟลกซถอโอกาสทประตเปดโผลเขามาอกครง แตมอรแตสกผลกเขากลบออกไปอกและปดประต

ดงปง มเสยงรองโหยหวนและเสยงกรงดงขน มอรแตสเปดประตอกครง

มอรแตส เอา เอานวคณออกไปซะ!

เฟลกซ (เสยง) ขอบคณนะ

เพรสโก (ยนตะกราใหมอรแตสและพดกบเตแรส) ผมลงมาตงใจจะรองเพลงครสตมาสประเทศ

ผมใหคณฟงสกเพลงนะครบ

72

72

THÉRÈSE. Oui, mais vous savez avec les fêtes de fin d’année on est un peu

débordés. PRESKO. Oui, mais c’est très bon, c’est mon frère qui l’a écrite, c’est un

semi professionnel, il anime les bals et les soirées dans les

usines... MORTEZ. Écoutez, Monsieur Preskovitch, vous nous la chanterez une autre

fois parce que là, on est très occupés, donc, n’est-ce pas, bien

sûr. PRESKO. Bien sûr, mais je voudrais vous demander une permission... Voilà,

je ne l’ai jamais chantée que tout seul chez moi devant la glace,

alors, j’aimerais la chanter une fois avec du monde. MORTEZ. Oui, mais on n’a pas de glace. PRESKO. Un seul couplet et après je me sauverai. THÉRÈSE. Allez, Pierre, un seul couplet et après ils se sauveront... JOSETTE. Oh, oui j’adore la musique! PRESKO. Vous êtes bien gentille, ça me fait beaucoup de plaisir... Vous

allez voir c’est très caustique. (Il chante en s’accompagnant à

l’accordéon, sur l’air de Petit Papa Noël, dans une langue

incompréhensible.) Djagi papa bovitch quadi tchech tsi la tsi ti

od Ukraine, atchum itchum tibichum. Namour namorovitch pou

pou tchi. KATIA. Y’a du rythme. PRESKO. C’est dommage vous pouvez pas comprendre les finesses parce

que vous ne comprenez pas la langue... JOSETTE. Ah bon! c’était pas français? PRESKO. Je vais vous transmettre en français... ça fait : “Petit papa Noël,

quand tu reviendras d’Ukraine avec tes allume-gaz par milliers,

n’oublie pas mes petits souliers si j’ai pu m’en procurer au

Goum.” C’est très caustique, parce que la cuir est très

73

73

เตแรส คะ แตคณกทราบนคะ วาชวงเทศกาลปลายปงานเราคอนขางจะลนมอ

เพรสโก ทราบครบ แตเพลงนเพราะมากนะครบ นองชายผมเปนคนแตงเองแหละ

เขาเปนนกแตงเพลงกงอาชพ เขาทาใหงานเตนราและงานเล ยงตอน

กลางคนในโรงงานครกครน...

มอรแตส ฟงนะครบ คณเพรสโกวช ไวคณคอยรองเพลงใหเราฟงคราวหนาดกวา

เพราะวาตอนนเรากาลงยงมากเลย วาไง แหงอยแลว จรงไหม

เพรสโก แหงละครบ แตผมอยากจะขออนญาตคณ... คออยางนครบ ผมเคยแต

รองเพลงคนเดยวหนากระจกทบาน เพราะอยางงน ผมกเลยอยากจะรอง

เพลงกบผคนสกครง

มอรแตส กได แตเราไมมกระจกนะครบ

เพรสโก แคทอนเดยวเทานนเองครบ แลวผมจะรบไปใหพน ๆ

เตแรส เอาเถอะคะ ปแยร แคทอนเดยวเทานนเอง แลวพวกเขากจะรบไปให

พน ๆ...

โฌแซตต โอย ดเลย ฉนชอบดนตรมาก ๆ!

เพรสโก คณใจดมากเลยครบ ผมรสกปลมใจมาก... เดยวคณจะเหนวาเพลงมน

แสบมากเลยละครบ (เขาเลนแอคคอรเดยนและรองเปนทานองเพลง

ครสตมาสฝรงเศส เปอต ปาปา โนแอล คลอไปดวย แตภาษาทรอง นน

ฟงไมรเรอง) ดจาจ ปาปา โบวทช กาด ทเชค ทส ลา ทส ต ออด ยเครน

อตชม อตชม ตบชม นามร นาโมโรวทช ป ป ทช

กาเตย จงหวะเพราะดนะ

เพรสโก นาเสยดายทพวกคณไมเขาใจภาษา เลยไมรวาเนอเพลงไพเราะจบใจแค

ไหน...

โฌแซตต อาว! ไมใชภาษาฝรงเศสหรอกหรอคะ

เพรสโก ผมจะถายทอดเปนภาษาฝรง เศสใ หฟงนะครบ... เนอเพลงมอยวา

“ซานตาคลอสนอย ๆ เมอเธอกลบมาจากยเครนพรอมกบท จดไฟแกสนบ

พน ๆ อยาลมรองเทานอย ๆ ของฉนเสยละ เพราะฉนหาซอทหางกมไมได”

74

74

recherchée chez nous. (Il recommence à jouer.) Alors après ça

fait... MORTEZ. (hurle) Ah non, Monsieur Preskovich! Vous avez dit un seul couplet,

alors promis c’est promis, repris c’est juré! PRESKO. Excusez-moi, c’est la voix de mon frère, la musique, tout ça, je

m’emporte, je m’emporte, ça me chauffe le cœur... MORTEZ. Et nous c’est les oreilles. PRESKO. Je ne vais pas vous transmettre le deuxième couplet? MORTEZ. Non. PRESKO. Non, non parce qu’il y a des dames qui sont là, et il explique

dedans pourquoi il a fait trois mois d’antibiotiques, c’est très

caustique! Vous savez mon frère est un humoristique très connu

dans notre pays, il fait un gros succès avec cette chanson, ça lui

a rapporté deux ans d’hôpital psychiatrique. KATIA. J’ai l’impression qu’il a un peu le même genre d’humour que moi,

votre frère, hein? PRESKO. Oui, vous avez l’air très caustique aussi. MORTEZ. Bon, eh bien écoutez, monsieur Preskovich, vous nous avez fait

mourir de rire avec votre frère, mais là franchement, il faudrait

qu’on s’y mette, donc n’est-ce pas, bien sûr. PRESKO. Je serais bien resté un petit peu. THÉRÈSE. Vous savez le temps nous est imparti et malheureusement, euh... PRESKO. Eh oui, vous voulez que je m’en aille… THÉRÈSE. Non, oh, sans vous en aller...

MORTEZ. Vous pourriez vous diriger vers la porte... PRESKO. Bon, je vais m’en aller... MORTEZ. Vous ne prenez pas l’accordéon? Josette s’apprête à jouer. THÉRÈSE. Oh oui, l’accordéon, laisse ça Josette.

75

75

แสบมากเลยละครบ เพราะทบานผมนะ หนงสตวหายากมาก ( เขาเรม

เลนเพลงอกครง) เอาละ ตอจากนนกรองวา...

มอรแตส (โวยวายขนมา) โอย ไมนะ คณเพรสโกวช! คณบอกแลวไงวาจะรองแคทอนเดยว

สญญาตองเปนสญญาส รองอกทเปนโดนดาแน

เพรสโก ขอโทษครบ เสยงดนตร เสยงนองชายผม ทงหมดนทาใหผมมความสข

มความสข มนทาใหผมรสกอนในหวใจ

มอรแตส แตพวกเราอนควนออกหเลยแหละ

เพรสโก จะไมใหผมรองเพลงทอนทสองใหพวกคณฟงหรอครบ

มอรแตส ไมครบ

เพรสโก เปลา ไมใชอะไรหรอกครบ เพราะพอดพวกคณผหญงอยกนทน แลวทอน

ทสองนกจะอธบายวาทาไมเขาตองใชยาปฏชวนะอยสามเดอน มนแสบ

มากนะครบ! คณรมย นองชายผมนะเปนคนมอารมณขนทเปนท รจ กกนด

มากในประเทศของผม เขาประสบความสาเรจอยางยอดเยยมจากเพลงน

ผลกคอเขาตองเขาไปอยในโรงพยาบาลบาสองป

กาเตย ฉนรสกวานองชายคณนมอารมณขนแบบเดยวกบฉนอยนดหนอย วาไหม

ฮะ

เพรสโก ใชครบ คณเองกดแสบมากเหมอนกน

มอรแตส เอา เอาละ ฟงนะครบ คณเพรสโกวช เรองนองชายคณทาเอาเราขาแทบ

ตายเลย แตบอกตรง ๆ นะครบ ตอนนเราคงจะตองลงมอทางานกนแลว

วาไง แหงอยแลว จรงไหม

เพรสโก แตผมนาจะไดอยตออกสกหนอยนะครบ

เตแรส คณกทราบนคะวาเวลาเรามจากด และนาเสยดายท เออ...

เพรสโก ใชสนะครบ พวกคณอยากใหผมไปใหพน ๆ …

เตแรส อย ไมใชนะคะ ไมใชจะใหคณไปพน ๆ...

มอรแตส คณชวยเดนไปทางประตเลยครบ...

เพรสโก ถางนผมจะไปใหพน ๆ ละครบ...

มอรแตส แลวคณไมเอาแอคคอรเดยนไปดวยหรอครบ

โฌแซตตตงทาจะเลนแอคคอรเดยน

เตแรส อย จรงดวย แอคคอรเดยน อยาไปยงกบมนนะ โฌแซตต

76

76

PRESKO. Non, je n’en aurai plus besoin. Je voulais juste chanter une

dernière chanson. MORTEZ. Parce que nous, non plus. PRESKO. C’est pour vous, madame Thérèse. THÉRÈSE. Sans rancune. MORTEZ. Écoutez, monsieur Preskovich, eh bien on est très contents que

vous soyez passé nous voir une dernière fois, ce soir... THÉRÈSE. Très contents. PRESKO. Mes chocolats vous ont plu? MORTEZ. Énormément, Monsieur Preskovich, on s’en est goinfrés avec

Thérèse, on n’a pas arrêté...

JOSETTE. J’en ai pas eu moi, Thérèse des chocolats? KATIA. Moi, non plus.

PRESKO. Alors offrez-en à mesdames...

JOSETTE. Eh bien oui, offrez-en à mesdames. (A Katia) C’est nous.

MORTEZ. Oui bien sûr... On va en offrir à ces dames, bien sûr... Alors vous

me dites Thérèse, c’est froid là? C’est tiède... C’est chaud, je

brûle? (Mortez fait semblant de chercher la boîte de chocolats,

finalement il se résout à les sortir de la poubelle où il les avait

jetés auparavant.) Oh, vous les aviez cachés dans la poubelle,

Thérèse.

PRESKO. Je comprends, je comprends, vous ne les aimez pas, vous les

avez jetés.

THÉRÈSE. Non, pensez-vous, si je n’en ai pas pris plus, c’est uniquement à

cause de mes jambes.

Mortez offre les chocolats à tout le monde. MORTEZ. (à Katia, à voix basse) Un conseil, faites semblant de croquer. KATIA. Pardon? MORTEZ. Faites semblant de croquer, c’est un conseil.

77

77

เพรสโก ไมละครบ ผมไมตองใชมนอกแลว ผมแคอยากจะรองเปนเพลงสดทายสก

เพลงเทานน

มอรแตส พวกเรากไมตองใชเหมอนกนครบ

เพรสโก ผมยกใหคณครบ คณเตแรส

เตแรส กไดคะ ไมโกรธกนนะคะ

มอรแตส ฟงนะครบ คณเพรสโกวช เอาละ เราดใจมาก ๆ ทคณแวะมาหาเราเปน

ครงสดทาย คนน...

เตแรส พวกเราดใจมากคะ

เพรสโก แลวคณชอบชอคโกแลตของผมไหมครบ

มอรแตส ชอบมากเลยครบ คณเพรสโกวช ผมกบเตแรส เราสวาปามกนเลยแหละ

เราไมไดหยด...

โฌแซตต ฉนไมไดทานนะ เตแรส ชอคโกแลตอยไหนละ

กาเตย ฉนกไมไดทานเหมอนกน

เพรสโก ถางน เอามาใหพวกคณผหญงทานกนหนอยส...

โฌแซตต ใชแลวละ เอามาใหพวกคณผหญงทานกนหนอยส (พดกบกาเตย) กพวก

เราสองคนนนแหละ

มอรแตส ใชครบ แนนอน... เราจะเอามาใหพวกคณผหญงทานกนหนอย แนนอน

อยแลว... เอาละ เตแรส คณบอกผมหนอยซ มนอยตรงนนรเปลานะ

ไมใช... เอ หรอวาอยตรงน อยตรงนใ ชไหม (มอรแตสแสรงทาเปนหา

กลองชอคโกแลต ทายทสดกตดสนใจหยบทงกลองและชอคโกแลตขนมา

จากถงขยะทเขาทงลงไปกอนหนาน) แหม เตแรส คณเอามาซอนไวในถง

ขยะนเอง

เพรสโก ผมรแลว ผมรแลวละ พวกคณไมชอบ กเลยโยนมนทงไป

เตแรส ไมใชคะ รมยคะ ทฉนไมไดทานมากกวาน กเพราะโรคเบาหวานของฉน

อยางเดยวเลยคะ

มอรแตสยนชอคโกแลตใหทกคน

มอรแตส (พดเบา ๆ กบกาเตย) ขอแนะนาหนอยนะ แสรงทาเปนเคยวซะ

กาเตย อะไรนะ

มอรแตส แสรงทาเปนเคยวซะ นเปนคาแนะนา

78

78

JOSETTE. Et moi, Pierre, je fais semblant de croquer? MORTEZ. Mais non, mangez, vous! Thérèse! THÉRÈSE. Je vais me faire attraper par le docteur. MORTEZ. Monsieur Preskovich?

PRESKO. Allez, un dernier.

MORTEZ. Pour la route!

PRESKO. Vous n’en prenez pas monsieur Mortez?

MORTEZ. Euh, non. (Culpabilisé) Si. (Ils mangent des chocolats en faisant

d’affreuses grimaces de dégoût.) Thérèse, je ne sais pas si vous

aviez remarqué, mais il y en a plusieurs sortes.

THÉRÈSE. Remarquez, il y a un petit air de famille, quand même.

PRESKO. Oh, mais je vous comprends, sans la Schlovetnie, ça n’a pas

beaucoup de goût. Je crois qu’il m’en reste une bouteille, je vais

vous la descendre à l’occasion.

MORTEZ. C’est ça, à l’occasion, monsieur Preskovitch!

Mortez reconduit Presk, lui ouvre la porte, et Presko sort. Dès qu’il est sorti, tous

crachent leur chocolat. Presko rentre à nouveau, Mortez, surpris, reprend le chocolat

craché et le remet dans sa bouche.

PRESKO. Monsieur Mortez?...

MORTEZ. Ecoutez Radham. PRESKO Je vous aurais bien dit un petit mot...

MORTEZ. Non, vraiment... (Il réussit à faire sortir Presko.) Vous l’avez

craché Josette?

JOSETTE. Bien dites-donc, c’est trop tard, c’est coincé dans les dents.

Dites, vous savez, monsieur Pierre, y’a un truc qui m’aurait fait

plaisir : c’est que vous me donniez la boîte pour faire du

rangement MORTEZ. Ecoutez, ma petite Josette, je ne savais pas que vous alliez

passer, je vous l’offre. C’est mon cadeau de Noël!

79

79

โฌแซตต แลวฉนละ ปแยร ใหฉนแสรงทาเปนเคยวดวยมย

มอรแตส โอย ไมตอง คณนะทานไปเลย! แลวเตแรสละ!

เตแรส เดยวหมอตองดฉนแนเลย

มอรแตส คณเพรสโกวช ละครบ

เพรสโก กได ชนสดทายละกน

มอรแตส เผอตอนกลบไงครบ

เพรสโก แลวคณไมทานหรอครบ คณมอรแตส

มอรแตส เออ ไมครบ (รสกผดขนมา) ทานสครบ (พวกเขาตางทานชอคโกแลตและ

ทาหนาเหยเกสด ๆ เพราะคลนใส) เตแรส ไมทราบวาคณสงเกตรเปลา

มนมหลายแบบเลยนะเนย

เตแรส ดด ๆ สคะ ยงไง ๆ ดแลวมนกเหมอน ๆ กนนนแหละคะ

เพรสโก ออ ผมเขาใจพวกคณแลว พอไมทานกบเหลา ชโลเวตน มนกเลยไมคอย

มรสชาตเทาไหร ผมวาผมยงมเหลออยขวดหนงนะ ผมจะเอาลงมาให

ใหมโอกาสหนานะครบ

มอรแตส นนละครบ ไวโอกาสหนานะครบ คณเพรสโกวช

มอรแตสเดนนาเพรสโกวชไปอกครงและเปดประตให เพรสโกวชออกไป ทนททเขาพนออกไปทก

คนกคายชอคโกแลตทง เพรสโกชวชกลบเขามาใหม มอรแตสตกใจหยบชอคโกแลตทคายทงไปใส

ปากอกรอบ

เพรสโก คณมอรแตส ขอคยดวยหนอยไดไหมครบ...

มอรแตส ฟงนะ ราดม

เพรสโก ผมนาจะไดบอกอะไรคณสกหนอย...

มอรแตส ไมไ ดจ รง ๆ ครบ. .. ( เขา ทาใหเพรสโกวชออกไปจนได ) คณ คาย

ชอคโกแลตรยง โฌแซตต

โฌแซตต เออ เอาละ ชาไปแลว มนตดหนบอยทฟนนะ วาแต คณปแยร คะ คณร

ไหม มอะไรอยางหนงคะ ฉนจะดใจมาก ๆ เลยถาคณจะใหกลองนฉนไว

ใสของ

มอรแตส นแนะ หนโฌแซตต พอดผมไมทราบวาคณจะแวะมา ผมมอบกลองนให

คณแลวกน เปนของขวญครสตมาสจากผม!

80

80

Il offre la boîte en plastique à Josette.

JOSETTE. C’est vrai, monsieur Mortez? MORTEZ. Oui, oui, c’est pour vous. Je vous l’offre, toute la boîte, le

couvercle, tout... JOSETTE. C’est pas pour rigoler? MORTEZ. Non, non je vous assure, vous pouvez jeter ce qu’il y a dedans,

mais c’est pour vous. JOSETTE. Eh bien dites-donc, c’est drôlement chic ça, ça me fait drôlement

plaisir parce que, voyez, c’est mon premier cadeau de Noël

depuis que je suis née. MORTEZ. Vous savez, quand on peut faire plaisir! JOSETTE. Eh bien, c’est gentil, surtout une belle boîte en plastique orange

comme ça. Allez, on se fait la bise. MORTEZ. Pour le Nouvel An plutôt, d’accord? JOSETTE. D’accord, et on se fera la bise le 32 aussi d’accord? MORTEZ. Écoutez, Thérèse, il serait peut-être temps que nos petits amis

rentrent chez eux. KATIA. Je voudrais rester encore un petit peu... Thérèse... THÉRÈSE. Non, non...

MORTEZ. (à Katia) Calmez-vous hystérique! KATIA. (à Mortez) Macho. THÉRÈSE. (à Josette) Josette, ça va bientôt être l’heure des petits souliers dans la

cheminée, papa Noël va venir, il va apporter un beau cadeau à

Josette. JOSETTE. M’enfin, ma pauvre Thérèse, ça fait au moins deux ans, moi, que

j’y crois plus, au père Noël! THÉRÈSE. Qui c’est qui t’a dit ça? On entend un énorme fracas dans la cheminée. Félix, toujours habillé en père Noël

en tombe. Josette hurle.

81

81

เขามอบกลองพลาสตกใหโฌแซตต

โฌแซตต ใหฉนจรง ๆ หรอคะ คณมอรแตส

มอรแตส จรงสครบ จรง เปนของขวญสาหรบคณ ผมมอบใหคณ ทงฝา ทงกลอง

ทงหมดนนเลย...

โฌแซตต นไมไดลอกนเลนใชไหมคะ

มอรแตส ไม ไมเลยครบ ผมยนยนได คณจะทงไอทอยขางในไปกไดนะ มนเปนของ

คณแหละ

โฌแซตต โอย น วาแต นมนเยยมสด ๆ ไปเลย ฉนดใจมาก ๆ เพราะวาคณรไหม

ต งแตเกดมา นนะเปนของขวญครสตมาสชนแรกของฉนเลย

มอรแตส คณกร ถาคณมความสขกดแลว!

โฌแซตต โอย คณใจดจง โดยเฉพาะกลองพลาสตกส สมสวย ๆ อยางน เอาละ

เรามาหอมแกมขอบคณกนเถอะ

มอรแตส เอาไวตอนปใหมแลวกนนะครบ ตกลงไหม

โฌแซตต ตกลงคะ แลวเรากจะหอมแกมกนในวนท 32 ดวยนะคะ ตกลงไหม

มอรแตส ฟงนะครบ เตแรส ผมวาคงจะไดเวลาทเพอน ๆ ผนอยของเราจะกลบบาน

กนแลว

กาเตย ฉนอยากจะขออยตออกสกหนอยนะ... เตแรส...

เตแรส ไม ไมได...

มอรแตส (พดกบกาเตย) สงบสตซะไอคนโรคจต

กาเตย (พดกบมอรแตส) ไอผชายปาเถอน

เตแรส (พดกบโฌแซต ต) โฌแซตต จะ จวนไดเวลาเอา ถงเทาไปแขวน ท เตาผ งแลวล ะ

ซานตาครอสกาลงจะมา แลวจะเอาของขวญสวย ๆ มาให โฌแซตต

ไงจะ

โฌแซตต โธเอย เตแรส ฉนเลกเชอเรองซานตาคลอสมากวาสองปแลวนะ!

เตแรส ใครเปนคนบอกเธออยางนน

มเสยงดงโครมมาจากเตาผง เฟลกซทยงคงสวมชดซานตาคลอสอยตกลงมาจากเตาผง โฌแซตต

สงเสยงกรดรอง

82

82

JOSETTE. Féliiiiiix!... FÉLIX. Tu vas venir avec moi? JOSETTE. Non, je viendrai plus jamais avec toi. FÉLIX. Tu vas venir avec moi, nom de Dieu! MORTEZ. Non, là, Félix, il y en a marre. Félix, vous êtes un garçon

charmant, certainement bourré de qualités... (Félix sort un

revolver et les menace. Josette hurle.) C’est grotesque Félix,

lâchez ce jouet. (Félix tire en direction d’une petite statue qui

éclate en morceaux. Mortez, terrifié.) Oui, eh bien alors méfiez-

vous ce n est pas un jouet. FÉLIX. Tu vas venir avec moi, nom de Dieu, tu vas venir avec moi! KATIA. Monsieur père Noël, je tiens à vous dire que je n’ai rien à voir

avec tout ça, je suis uniquement une personne dépressive, de

passage, je suis claquée, je vais m’en aller... FÉLIX. Ta gueule, miss Monde... tu bouges pas toi! Tu restes là!

Chouchou, la prochaine c’est toi, si tu ne me suis pas je te tue!

Je m’en fous. JOSETTE. Je préfère mourir plutôt que de venir avec toi! FÉLIX. (braquant Katia) Ah déconne pas Josette, je vais tirer dans la grosse. KATIA. Ah, non mais ça va plus, non! J’arrive ici parce que je suis

dépressive et il y a une barjo qui me met en joue, mais ça va pas

bien non? Mais pourquoi vous vous butez sur cette femme, il yen

a pas d’autres? Non, je ne parle pas pour moi. Tenez, y’a

Thérèse, par exemple. FELIX. Non, non c’est Chouchou que je veux, pas la moche. MORTEZ. Je vous en prie, mais je vous en prie, et puis d’abord Thérèse

n’est pas moche, elle n’a pas un physique facile, c’est tout JOSETTE. Et puis elle est très intelligente, elle a fait l’école d’assistance

sociale. Vas-y, Thérèse, toi qui es si bonne.

83

83

โฌแซตต เฟลกกกกกกกกซ!...

เฟลกซ แกจะไปกบฉนไหม

โฌแซตต ไม ฉนไมมวนจะไปกบแกอกแลว

เฟลกซ แกจะตองมากบฉน พบผาส!

มอรแตส ไมเอานา เฟลกซ พอทเถอะ คณนะเปนชายหนมท มเสนห เปยมไปดวย

คณสมบตจรง ๆ... (เฟลกซควกปนออกมาและขทกคน โฌแซตตกรดรอง

โหยหวน) ตลกนา เฟลกซ ทงของเลนนนไปซะ ( เฟลกซยง รปปนเลก ๆ

แตกเปนเสยง ๆ มอรแตสตกใจกลว) เอาละ ถางนกระวงใหดละ นนไมใช

ของเลนนะ

เฟลกซ แกจะตองมากบฉน พบผาส แกจะตองมากบฉน!

กาเตย คณซานตาค ลอสฮะ ฉน ขอบอกวาฉนไมรไมเหนอะไรเกยวกบเรอง

ทงหมดน ฉนกแคคนสนหวงคนหนงท ผานมาเทานน ฉนทนไมไหวแลว

ฉนไปละนะฮะ...

เฟลกซ หบปากซะ อนางงามโลก... แกนะแกหามขยบ! แกอยตรงนนนนแหละ !

หวานใจ ถาแกไมตามฉนไป รายตอไปกแกนนแหละ ฉนจะฆาแก! ฉนไม

สนอะไรแลว

โฌแซตต ฉนยอมตายเสยดกวาจะยอมไปกบแก!

เฟลกซ (เลงปนไปทกาเตย) โอย อยาทาอะไรโง ๆ นะ โฌแซตต ไมงนฉนจะยงยยอวนนซะ

กาเตย วาย อยานะ ไปกนใหญแลว อยานะ ! ทฉนมาทนนะ กเพราะฉนส นหวง

แลวดนมไอบาเลงปนมาทฉน นมนเพยนแลวนะวาไหม แลวทาไมคณถง

ดงดนอยแตกบผหญงคนนละ คนอนไมมแลวหรอไง แตทพดนไมไดจะให

เธอเลอกฉนนะ นไง อยางเตแรสไงละ

เฟลกซ ไม ไม ฉนอยากไดหวานใจ ไมใชยยนาเกลยดคนน

มอรแตส ผมขอละครบ ผมขอละครบ อยางแรกเลยเตแรสไมไดนาเกลยดสกหนอย

เธอแครปรางหนาตาไมสวยเทานนเอง

โฌแซตต แลวเธอยงฉลาดมาก ๆ ดวย เธอจบจากโรงเรยนนกสงคมสงเคราะหนะ

ไปส เตแรส เธอคนแสนดไง

84

84

THÉRÈSE. (se sacrifiant) Bien, père Noël, prenez-moi et finissons-en! FÉLIX. Rassieds-toi le tromblon! THÉRÈSE. Tu vois bien Josette, il ne veut pas de moi. FÉLIX. Bon, Josette, je compte jusqu’à cinq et je tire... Un, deux, trois,

quatre, cinq, six... (Katia s’est approché par derrière. Félix se

retourne.) Ah! qu’est-ce qui fait derrière mon dos?... Il m’a fait

dépasser! MORTEZ. Ma petite Josette, ma petite Josette, si vous ne prenez pas un

petit peu sur vous, nous n’en sortirons pas, vous comprenez?

Vous comprenez Josette? Finalement, Félix est un garçon

charmant, certainement bourré de qualités et si vous ne le faites

pas pour vous, faites-le au moins pour nous. Dépêchez-vous

parce que... Il soulève le canapé pour qu’elle parte. THÉRÈSE. Oui, Josette, je pense qu’il y a un temps pour prendre ses aises

et un temps pour prendre sur soi.

JOSETTE. Eh bien, dites-donc, j’ai bien compris votre petit jeu à tous les

deux, vous voulez vous débarrasser de moi? Merci beaucoup

Thérèse, c’est très chic de ta part! D’accord Félix... Je veux bien

aller avec toi. Mais avant... je vais me tuer… Josette court se réfugier dans la pièce d’à côté.

FÉLIX. (se précipitant) Josette! Elle s’est enfermée, elle va faire des conneries, elle va

essayer de se suicider avec des éponges comme l’autre fois, elle

a avalé des scotch-bricks. Oh, je vais tuer quelqu’un!

KATIA. (lâche, montrant Mortez) Lui! Lui!

FÉLIX. Nom de Dieu, Josette, ouvre la porte ou je tire dans la serrure. JOSETTE. (off) Je t’encule! Têtes des acteurs...

85

85

เตแรส (เสยสละ) เอาละ ซานตาคลอส เอาตวฉนไปซะ จะไดเสรจ ๆ กนเสยท!

เฟลกซ กลบไปนงเลย ยยหนาผ!

เตแรส เหนชดแลวนะ โฌแซตต วาเขาไมอยากไดฉน

เฟลกซ เอาละ โฌแซตต ฉนจะนบถงหาแลวกจะยงละ... หนง สอง สาม ส หา

หก... (กาเตยเดนเขามาใกลเฟลกซทางดานหลง เฟลกซหนกลบไป) โอย!

ใครมาทาอะไรขางหลงฉน... ทาเอานบเกนไปเลย!

มอรแตส หนโฌแซตต จะ หนโฌแซตต ถาคณไมจดการเรองของต วเองบาง เราก

คงวนวายกนอยอยางง คณเขาใจรเปลา คณเขาใจมย โฌแซตต ยงไง ๆ

เฟลกซกเปนชายหนมทมเสนห เปยมไปดวยคณสมบตจรง ๆ ถาหากคณ

ไมทาเพอตวเอง อยางนอยกทาเพอพวกเราเถอะ รบ ๆ เขา เพราะ...

เขาขยบโซฟาขนเพอใหเธอไปเสย

เตแรส ใชแลว โฌแซตต ฉนคดวา บางครงคนเรากอยสบาย ๆ ได แตบางครง เรา

กตองจดการเรองของเราเองนะ

โฌแซตต เอาละ นนสนะ ฉนเขาใจอบายของคณสองคนแลวละ พวกคณอยากจะ

กาจดฉนไปใชไหมละ ขอบใจมากนะ เตแรส เธอชางทาไดวเศษจรง ๆ!

ไดเลย เฟลกซ... ฉนไปกบแกกได แตกอนอน... ฉนจะฆาตวตายซะ...

โฌแซตตวงไปหลบในหองขาง ๆ

เฟลกซ (ถลาไป) โฌแซตต! เธอขงตวเองซะแลว เธอจะตองทาอะไรบา ๆ แนเลย เดยวเธอ

กจ ะ พ ยายามฆาต วตายด วยฟ อง น า เห มอน ค รง กอนท เ ธ อกล น

สกอตช-บรกสเขาไป โอย ฉนตองฆาใครสกคนแลว!

กาเตย (ขขลาดและชไปทมอรแตส) เขานนไง! เขานนไง!

เฟลกซ ปดโธเวย โฌแซตต เปดประตซะ ไมงนฉนจะระเบดรกญแจละนะ

โฌแซตต (เสยง) กจะอบมง!

นกแสดงทกคนทาหนาเหรอหรา

86

86

KATIA. Attendez, laissez-moi faire. Josette, ici, c’est ta grande amie

Katia, est-ce que tu veux bien ouvrir la porte immédiatement? JOSETTE. Katia, comment je sais que c’est toi? KATIA. Euh, bureaunier... JOSETTE. Pas bureaunier, bureaulier, LIER... Elle fait rentrer Katia dans la pièce. MORTEZ. Ça va s’arranger... FÉLIX. Il a intérêt à la convaincre, le trépané des burettes. Parce que

moi, j’en ai rien à cirer, je vous prends tous en otages, je tue tout

le monde et puis après je me flingue. MORTEZ. Et pourquoi vous ne commencez pas par vous plutôt? FÉLIX. Comment je ferai après? Vous croyez qu’il va réussir à la

convaincre? MORTEZ. Mais qu’est-ce que j’en sais moi, c’est possible puisqu’elle parle

avec Josette… Son débit s’accélère parce que pendant ce temps, il aperçoit Thérèse qui s’approche

de Félix et qui tente de l’assommer avec le tableau. FÉLIX. (se retournant brutalement) Qu’est-ce que c’est que ça? THÉRÈSE. Regardez comme il est joli. Elle lui fait admirer le tableau. FELIX. Vous me prenez pour un con? Elle a essayé de me le foutre sur

la tronche! THÉRÈSE. Non, non c’était pour vous montrer comme il était joli. Voyez-vous

c’est un tableau que Pierre a peint pour moi. C’est moi

représentée avec ce porc. Admirez avec quel réalisme il a peint

l’animal... FÉLIX. Saloperie! Elle hurle car il la menace sérieusement avec son flingue. THÉRÈSE. C’était pour vous montrer comme il était joli...

87

87

กาเตย เดยวกอน ใหฉนจดการเอง โฌแซตต จะ น กาเตย เพอนรกของเธอเอง

นะจะ เธอชวยเปดประตเดยวนเลยไดมย

โฌแซตต กาเตย แลวฉนจะรไดไงละวาเปนเธอ

กาเตย เออ พนกนานบรษท...

โฌแซตต ไมใชพนกนานบรษท พนกลานบรษท ล า น...

เธอเปดใหกาเตยเขาไปในหอง

มอรแตส เดยวกคงจะเรยบรอยแหละ...

เฟลกซ ไอบาปญญาออนนนจะตองเกลยกลอมเธอใหได เพราะวาตอนนฉนไม

สนอะไรแลว ฉนจะจบพวกแกทกคนเปนตวประกน แลวจะฆาทงใหหมด

จากนนฉนจะยงตวตาย

มอรแตส อาว แลวทาไมคณไมยงตวเองซะกอนละ

เฟลกซ แลวหลงจากนนจะใหทายงไงละ นคณคดวานายนนจะเกล ยกลอมเธอ

สาเรจมย

มอรแตส แลวผมจะไปรไดยงไง กอาจจะสาเรจนะ เพราะเธอกาลงคยกบโฌแซตต

อย...

เขาพดเรวขนเพราะระหวางนนเขาสงเกตเหนเตแรสกาลง เขามาใกลเฟลกซและพยายามจะใช

ภาพวาดฟาดหวเขา

เฟลกซ (หนขวบ) นมนอะไรกนเนย

เตแรส ดสคะ ภาพนสวยจรง ๆ

เธอชวนใหเขาชนชมภาพวาด

เฟลกซ นพวกคณคดวาผมงเงานกรไง ผมรนะวาเธอพยายามจะตหวผม!

เตแรส ไมนะคะ ไมคะ ฉนจะใหคณดวาภาพมนสวยจรง ๆ เหนไหมคะ น นะ เปน

ภาพทปแยรวาดใหฉน เขาวาดภาพฉนกบหมคะ ลองชมดสคะวาเขาวาด

ภาพสตวไดเหมอนจรงแคไหน...

เฟลกซ ตอแหล!

เธอรองโหยหวนเพราะเขาใชปนขอยางเอาจรง

เตแรส ฉนจะใหคณดวาภาพมนสวยเหลอเกน...

88

88

FÉLIX. (la menaçant du revolver) Mais qu’est-ce qui nous fait l’imitateur là?

MORTEZ. Vous n’êtes pas amateur? FÉLIX. Pourquoi, c’est toi là? MORTEZ. Oui, sur la gauche, c’est elle, oui... FÉLIX. Dis-donc tu aimes ça poser à poil, toi, hein? MORTEZ. Pas du tout, pas du tout... justement je l’ai entièrement peint de

mémoire.

FÉLIX. (rigolant) Eh bien, on va voir si tu as une bonne mémoire, allez, hop à poil...

THÉRÈSE. Vous plaisantez!

FÉLIX. (tirant un coup de feu en l’air) A poil!

Thérèse retire sa jupe. Félix la lance à Mortez.

MORTEZ. (tripotant la jupe avec un air salace) Arrêtez ça, c’est ignoble, arrêtez ça!

FÉLIX. Tiens, en plus tu vas nous faire le porc comme l’image.

THÉRÈSE. Quoi?

FÉLIX. (hurlant très fort) Tu vas te déloquer et tu vas faire le porc comme sur

l’image…Hop…

THÉRÈSE. Je veux bien faire le porc, mais je ne veux pas me déloquer.

FÉLIX. Le roi dit “nous voulons”! Allez, fais le porc, allez mieux que ça,

allez grogne avec ton gros groin, là, allez, cherche les truffes,

attention, tu vas terminer en jambon, toi, hein?

MORTEZ. Arrêtez ça! Je m’insurge... C’est ignoble!

FÉLIX. Tiens, tu fais bien de te faire remarquer, toi. Allez hop, au travail,

tu vas faire le porc toi aussi, vous allez faire un couple de porcs,

allez, allez... avant que je m’énerve là! MORTEZ. C’est ignoble, c’est ignoble... Vous voulez que je fasse le porc et

que je couvre Thérèse, c’est ignoble… Il commence à retirer son pantalon. De la pièce à côté sort Katia revêtu des

vêtements de Josette. KATIA. (imitant la voix de Josette) Félix, Félix, ça y est, madame Katia m’a convaincue,

je veux bien partir avec toi, mais il faut filer tout de suite.

89

89

มอรแตส คณไมใชนกวาดภาพสมครเลนเหรอครบ

เฟลกซ ทาไมละ นนภาพเธอร

มอรแตส ใชแลวครบ ทางดานซายนนคอเธอ ใชแลว...

เฟลกซ ออ นเธอชอบเปนแบบใหเขาวาดภาพเปลอยเหรอ เธอนะ ฮ

มอรแตส ไมใชเลยครบ ไมใชเลย... จรง ๆ แลวผมวาดจากความทรงจาลวน ๆ

เฟลกซ (หวเราะรา) เอาละ งนมาดกนสวาแกความจาดไหม เอา เรวเขา แกผาซะ...

เตแรส คณลอเลนนา!

เฟลกซ (ยงปนขนฟาหนงนด) แกผาซะ!

เตแรสถอดกระโปรงออก เฟลกซโยนกระโปรงไปทมอรแตส

มอรแตส (ลบไลกระโปรงดวยทาทางหนกาม) พอทเถอะ นมนทเรศ พอซะทเถอะ!

เฟลกซ เอา ตอไปกทาทาหมเหมอนในภาพใหดซ

เตแรส วาไงนะ

เฟลกซ (แผดเสยงดงลน) เธอนะ แกผาซะ แลวกทาทาหมเหมอนในรป... เอาเลย...

เตแรส ฉนกอยากทาทาหมอยหรอกนะ แตฉนไมอยากแกผา

เฟลกซ มแตพระราชาทบอกวา “เราอยาก”! เอาเรว ทาทาหมซะ เอา ทาใหดกวา

นซ จมกอวน ๆ นะสงเสยงอด ๆ ดวยส โนน เรวเขา ไปหาเหดทรฟเฟลซ

ระวงใหดละ ไมงนเดยวตอนจบจะกลายเปนหมแฮมไปนะ เธอนะ วาไหม

มอรแตส พอไดแลว! ผมไมยอมแลว... นมนทเรศสนด!

เฟลกซ น แกนะ ดเลย อยากเสนอหนาหาเรองดนก งนรบทางานเรว แกกทาเปน

หมดวยเหมอนกน พวกแกทาเปนหมคผวเมย เรวเขา เรวเขา... กอนท กจะ

มนาโห!

มอรแตส นมนทเรศ ทเรศสนด... คณจะใหผมเปนหมแลวขนท บเตแรสเนยนะ มน

ทเรศสนดเลย...

เขาเรมถอดกางเกงออก กาเตยออกมาจากหองขาง ๆ เขาเปลยนมาสวมเสอผาของโฌแซตต

กาเตย (เลยนเสยงโฌแซตต) เฟลกซ จะ เฟลกซ เรยบรอยแลวละ คณกาเตยเกล ยกลอมฉน

สาเรจ ฉนยอมไปกบเธอแลว แตเราตองรบไปเดยวนนะ

เฟลกซ (ใชปนข เธอ) แลวไอตวปลอมนมายงอะไรกนเนย

90

90

Il sort Josette de la pièce. JOSETTE. Ah, dites-donc, je vous avais prévenu que ça marcherait pas.

Vous êtes complètement abruti. KATIA. C’était plausible. JOSETTE. (apercevant Thérèse et Mortez qui se rhabillent) Oh, Thérèse, il t’a fait faire

le porc? MORTEZ. Mais non, mais non... J’ai failli la couvrir... JOSETTE. Avec quoi? THÉRÈSE. Avec une couverture... On sonne à la porte. FÉLIX. Qu’est-ce que c’est ça? KATIA. C’est peut-être bien la police. FÉLIX. (à travers la porte) Qu’est-ce que c’est? PRESKO. Madame Thérèse c’est Rhadam Preskovich. MORTEZ. Katia, vous ne croyez pas si bien dire, c’est le voisin du dessus et

je crois bien qu’il est de la police. THÉRÈSE. Mais, non, Pierre il n’est pas... MORTEZ. Il est commissaire de police, commissaire Radham Preskovich. FÉLIX. (à travers la porte) On a déjà donné!

PRESKO. Rhadam, Monsieur Mortez! FÉLIX. Bon, on va le laisser rentrer, mais rappelez-vous, je suis le mari

de Josette, s’il s’aperçoit de quoi que ce soit je fais un massacre. Mortez fait rentrer Preskovitch qui porte une boîte à outil et un panier avec une

bouteille et des verres. MORTEZ. Entrez, commissaire Preskovich. PRESKO. Vous êtes très caustique, monsieur Mortez. Vous vous entendriez

bien avec mon frère. MORTEZ. Oui. PRESKO. Je vous ai redescendu vos outils.

91

91

เขาไปพาโฌแซตตออกมาจากหอง

โฌแซตต นนไง วาแลวมยละ ฉนบอกแลววามนไมไดผลหรอก คณนโง เงาสด ๆ ไป

เลย

กาเตย แตกพอไหวนะ

โฌแซตต (สงเกตเหนเตแรสกบมอรแตสกาลงใสเสอผา) ตายจรง เตแรส นเขาใหเธอทาเปนหมร

มอรแตส ไมใชครบ ไมใช... ผมเกอบจะทบเตแรสไปแลว...

โฌแซตต ทบกบอะไรละ

เตแรส กบผาหมนะ...

เสยงกรงทประตดงขน

เฟลกซ อะไรกนละน

กาเตย อาจเปนตารวจกไดนะ

เฟลกซ (พดผานประต) มธระอะไรครบ

เพรสโก คณเตแรส ครบ นผม ราดม เพรสโกวช ครบ

มอรแตส กาเตย คณพดไมถกซะทเดยวนะ เขาเปนเพอนบานทอยช นบนนะ และ

ผมคดวาเขาเปนตารวจดวยละ

เตแรส ไมใชคะ ปแยร เขาไมใช...

มอรแตส เขาคอสารวตรตารวจ สารวตรราดม เพรสโกวช

เฟลกซ (พดผานประต) พวกเราใหเงนของขวญไปแลวนะครบ!

เพรสโก คณมอรแตส ราดม เองครบ

เฟลกซ เอาละ เ ราจะใหเขาเขามา แตพวกแ กจาไวดวยวาฉนเปนสามของ

โฌแซตต แลวถาเขาเกดเหนพรธอะไรขนมาละก ฉนจะฆาหมซะเลย

มอรแตสเปดประตใหเพรสโกวชเขามาอกครง เขาถอกลองเครองมอมากลองหนงกบตะกราทขาง

ในมขวดหนงใบและแกวหลายใบ

มอรแตส เชญเขามาเลยครบ สารวตรเพรสโกวช

เพรสโก คณนแสบมาก ๆ นะ คณมอรแตส คณนาจะเขากบนองชายผมไดด

นะเนย

มอรแตส ใชแลวครบ

เพรสโก ผมเอาเครองมอของคณมาคนครบ

92

92

MORTEZ. Il ne fallait pas. PRESKO. Et je vous ai apporté de la Schlovetnie pour boire avec les

chocolats. J’espère que vous avez un petit peu de temps pour

vous? MORTEZ. Oui, oui, on a tout notre temps. FÉLIX. Mais non, mais non Pierre, c’est pas chic, on n’a pas tout le

temps, tu m’accompagnes dans ma tournée, tu m’as promis et

puis le traîneau est en double file, alors il faut aller vite quoi... PRESKO. Je vois que vous avez de la visite.

MORTEZ. C’est vrai que vous ne vous connaissez pas : Rhadam

Preskovich, Félix qui est le mari de Josette qui est la cousine à

Thérèse.

JOSETTE. Non, la cousine de Thérèse on dit, Pierre.

PRESKO. Monsieur...

FÉLIX. Bonsoir commissaire.

PRESKO. Ah, vous êtes caustique, vous aussi. Méfiez-vous de la prison...

(Presko revient vers le bureau. Félix tente de l’assommer.

Mortez le repousse.) Vous avez les chocolats, monsieur Mortez?

MORTEZ. Les chocolats, je ne sais pas s’il y en a encore beaucoup, non...

FÉLIX. (menaçant) On va les trouver les chocolats.

JOSETTE. Mais si, c’est moi qui les ai, vous me les avez donnés, les

chocolats.

PRESKO. Vous allez voir, c’est très simple. Il faut mettre un chocolat dans

la bouche et puis on fait un vœu, alors il faut boire cul sec et si

vous arrivez à boire sans tousser, eh bien, le vœu est réalisé. KATIA. C’est amusant. FÉLIX. On se dépêche, monsieur Preskovich. PRESKO. Vous allez vous régaler parce que celle-là, elle est primus.

93

93

มอรแตส ไมนาลาบากเลยครบ

เพรสโก แลวผมกเอาเหลา ชโลเวตน มาใหดมกบชอคโกแลตดวย พวกคณคงจะม

เวลาวางกนสกนดใชไหมครบ

มอรแตส ครบ ครบ เรามเวลาเตมทเลย

เฟลกซ ไมหรอก ไม ปแยร ไมดนา เราไมมเวลาเตมทหรอก นายสญญากบฉน

แลวนวาจะไปออกรอบดวยกน นายสญญาแลวนะ อกอยางเลอนมนก

จอดซอนคนอยดวย เพราะงนตองรบไปกนแลว...

เพรสโก รสกคณจะมแขกนะครบ

มอรแตส ออ จรงดวย พวกคณยงไมรจ กกนนนา นราด ม เพรสโกวชครบ สวนน

เฟลกซสามของโฌแซตตลกพลกนองกบเตแรสครบ

โฌแซตต ไมใชแลวคะ ปแยร ตองพดวาลกพลกนองของเตแรสตางหาก

เพรสโก คณ...

เฟลกซ สวสดครบสารวตร

เพรสโก แหม คณกแสบเหมอนกนนะครบ ระวงตะรางไวใหดละ... (เพรสโกเดนไป

ทโตะทางาน เฟลกซตงทาจะฟาดหวเขา มอรแตสผลกเฟลกซออกไป)

คณมชอคโกแลตอยมยครบ คณมอรแตส

มอรแตส ชอคโกแลตนน ผมไมรวายงเหลออกเยอะไหม แตไม...

เฟลกซ (ขมข ) เราจะหาชอคโกแลตจนเจอแหละ

โฌแซตต ยงเหลออยนะคะ ฉนเปนคนเกบไวเอง กคณเปนคนใหชอคโกแลตฉนไง

ละคะ

เพรสโก เดยวพวกคณจะเหนครบวามนงายมากเลย เราตองเอาชอคโกแลตใส

ปากไวกอน แลวกอธษฐาน จากนน ตองดมรวดเดยวหมดแกวเลยนะครบ

ถาหากคณดมไดโดยไมสาลก กแสดงวาคาอธษฐานคณเปนจรงแลว

กาเตย สนกดนะเนย

เฟลกซ รบ ๆ หนอยครบ คณเพรสโกวช

เพรสโก เดยวพวกคณจะไดเอรดอรอยกนแน ๆ เพราะเหลานนะสดยอดเลย

94

94

Il sort une bouteille de liqueur au fond de laquelle surnage un crapaud mort. Il va vers

Thérèse et Josette et leur sert à boire. JOSETTE. Faites pas attention, monsieur Preskovich, il y a un crapaud dans

la bouteille. KATIA. J’allais vous poser la question. Comment faites-vous pour faire

passer le crapaud dans la bouteille? PRESKO. (le servant) C’est simple, quand le crapaud est mort, on le fait sécher,

comme ça il devient tout fin, il passe par le goulot, et puis après

avec l’humidité il regonfle et c’est ça qui donne le goût. (Mortez

s’écarte dégoûté.) Monsieur Mortez?... FÉLIX. Allez, Pierre! Pierre, allez, un petit canon. Un petit canon dans le

dos. MORTEZ. Bon alors deux doigts. (Il met le doigt dans le verre pendant que

Presko sert.) Pas trop, monsieur Preskovich, pas trop. Voilà. C’est

amusant, ça brûle les doigts, c’est amusant!

PRESKO. Monsieur Félix?

FÉLIX. Non, non, laissez-les vivre.

Presko le sert et en renverse par terre.

JOSETTE. Attention, ça va bouffer le lino!

MORTEZ. (faisant mine de regarder sa montre) Mais dites-donc, monsieur Preskovich,

on va sur les dix heures. (En montrant sa montre il renverse son

verre. Presko lui en re-propose.) Non, merci j’en ai plein mon

verre Rhadam.

PRESKO. Alors vous mettez le chocolat dans la bouche, vous faîtes le vœu,

il faut penser fort le vœu et puis, hop cul sec.

Presko boit au goulot.

JOSETTE. Ooooh...

PRESKO. Ça rafraîchit, hein?

Il reboit à la bouteille. Les autres le regardent, perplexes.

95

95

เขาห ยบขวดเหลาหวานออกมา ท กนขวดมค างคกตายลอยอย เ ขาเ ดนไปทาง เตแ รสกบ

โฌแซตตและรนใหพวกเธอ

โฌแซตต คณเพรสโกวชคะ ในขวดมคางคกอยตวหนงละ คณไมตองไปสนใจมน

นะคะ

กาเตย ฉนกาลงจะถามคณอยพอด คณเอาคางคกใสเขาไปในขวดไดยงไงฮะ

เพรสโก (เสรฟเหลาใหกาเตย) งายนดเดยวครบ พอคางคกตายเรากเอาไปตากแหง ต วมนกจะ

แบนแตดแต เรากจะใสมนทางปากขวดได แลวหลงจากทไดความชนต ว

มนกจะพองขนมาใหม และเจานละครบททาใหเหลามรสชาต (มอรแตส

เดนแยกออกมาดวยความขยะแขยง) คณมอรแตสละครบ...

เฟลกซ เอานา ปแยร! นา ปแยร สกชอตนา ชอตนงทหลงนแหละ

มอรแตส ถาอยางนนขอนดเดยวนะครบ (เขาจมนวลงไปในแกวขณะทเพรสโกรน

เหลาให) ไมตองเยอะเกนไปนะครบ คณเพรสโกวช ไมตองเยอะเกนไป

ครบ แคน นแหละ ตลกดนะครบ แรงจนแสบนวเลยนะครบเนย ตลกด

ครบ!

เพรสโก คณเฟลกซ ละครบ

เฟลกซ ไมครบ ไมเปนไร ใหนวผมอยสบาย ๆ เถอะ

เพรสโกเสรฟเหลาใหเฟลกซ และทาเหลาหกลงบนพน

โฌแซตต ระวงนะคะ เดยวพรมจะเจงหมด

มอรแตส (แสรงดนาฬกาขอมอตวเอง) จะวาไปแลว คณเพรสโกวชครบ น กใกลจะสทมแลวนะ

ครบเนย (ตอนทยนนาฬกาใหดเขากทาเหลาหก เพรสโกเขามาจะรนเหลา

ใหเขาอกรอบ) ไมเปนไร ขอบคณครบ ราดม ผมมอยเตมแกวครบ

เพรสโก ทน คณกหยบชอคโกแลตเขาปากนะครบ แลวกอธษฐาน ตองต ง ใจ

อธษฐานด ๆ นะครบ จากนนกกระดกแกวรวดเดยว

เพรสโกยกขวดขนดม

โฌแซตต อยยยยยย...

เพรสโก ดมแลวสดชนด วาไหมครบ

เขายกขวดขนดมอกครง ทกคนมองเขาดวยความงงงน

96

96

FÉLIX. Alors, faites ce que monsieur vous dit, on traîne pas là, on traîne

pas... On met le chocolat dans la bouche. Il joint le geste à la parole. Un temps. Puis il fait la grimace. PRESKO. Elle est primus. FÉLIX. (menaçant de son revolver de manière à ne pas être vu de Presko) Allez hop

cul sec! (Tous boivent, s’étranglent, recrachent et hurlent. Félix

essayant de frapper Presko). Qu’est-ce que c’est que cette

merde? PRESKO. Ça c’est de la liqueur d’échalote. FÉLIX. Ah, eh bien on sent bien le goût du fruit. C’est bien, on le sent

bien, c’est bien... PRESKO. Monsieur Mortez, je vous laisse la bouteille, si quelqu’un veut en

reprendre. MORTEZ. Ça peut toujours déboucher les chiottes. PRESKO. Je vous aurais bien dit un petit mot avant de partir. MORTEZ. (attrapant Presko pour le virer) On est pris! PRESKO. Vous êtes pris? MORTEZ. Oui de la gorge... Mortez pousse Presko dehors. Pendant ce temps, Katia en profite pour désarmer

Félix. Thérèse hurle. KATIA. Nous le tenons, monsieur Mortez THÉRÈSE. Bravo! MORTEZ. Allez, foutez le camp, le père Noël, et je vous préviens, ne

revenez pas par la cheminée, on va faire un grand feu et vous

allez vous brûler les poils des pattes. JOSETTE. Et les poils des couilles aussi Mortez dans son énervement cogne Félix contre la porte.

97

97

เฟลกซ เอาละ ทาตามทคณเขาบอกนนแหละ อยาชกชานะ อยาชกชา... ใส

ชอคโกแลตเขาปากซะ

เขาทาทาทางประกอบคาพด สกครเขากทาหนาเหยเก

เพรสโก เยยมเลยนะครบเนย

เฟลกซ (ใชปนขโดยไมใหเพรสโกเหน) เอาทกคน เรว ดมรวดเดยวเลย! (ทกคนดม จากนนกกม

คอตนเอง บวนทงออกมา และรองโหยหวน เฟลกซพยายามจะทาราย

เพรสโก) ไอเหลาบานมนอะไรกน

เพรสโก เหลาหวานทาจากหอมแดงนะครบ

เฟลกซ ออ มนาละ ไดกลนผลไมดวย หอมด ไดกลนชดเลยแหละ หอมด...

เพรสโก คณมอรแตส ครบ ผมจะทงขวดเหลาไวใหคณแลวกน เผอใครอยากจะ

ดมอก

มอรแตส ยงไงกเอาไวแกสวมตนไดเสมอแหละครบ

เพรสโก ผมนาจะไดคยกบคณสกนดกอนไปนะครบ

มอรแตส (ควาตวเพรสโกเพอไลเขาออกไป) พวกเรากาลงยงอยครบ

เพรสโก คณกาลงยงหรอครบ

มอรแตส ใชครบ ยงเพราะเจบคอนะ...

มอรแตสผลกเพรสโกออกไปขางนอก ระหวางนนเอง กาเตยกฉวยโอกาสแยงปนมาจากเฟลกซ

เตแรสรองโหยหวน

กาเตย ไดตวเขาแลวฮะ คณมอรแตส

เตแรส เยยมมากเลย!

มอรแตส เอา ไสหวไปซะ ไอซานตาคลอส แลวกขอบอกไวกอนเลยนะวาอยา

กลบมาทางปลองไฟอกละ เราจะกอไฟกองใหญไวจะไดเผาขนหนาแขง

แกใหรวงหมดเลย

โฌแซตต เผาขนชางนอยแกดวย

มอรแตสโกรธจดและกระแทกเฟลกซเขากบประต

98

98

FÉLIX. Mais ouvrez la porte, bon Dieu! (Mortez ouvre la porte.)

Attendez, attendez, j’ai quelque chose à dire, après je m’en vais.

J’ai des excuses à faire, après je m en vais. MORTEZ. Bon, dépêchez-vous... KATIA. Il est en joue. FÉLIX. Je tiens à m’excuser auprès de tout le monde, parce que j’ai été

infect et spécialement auprès de madame Thérèse que j’ai

humiliée à faire le porc. THÉRÈSE. Bon, eh bien, Félix, partez maintenant. MORTEZ. Allez, foutez le camp! FELIX. Non, non je n’ai pas fini de m’excuser, après je m’en vais MORTEZ. Allons allons dépêchez-vous! Félix rouspète mais Katia reste en place. KATIA. (menaçant Félix avec son revolver) Il est en joue. (Mortez lui fait baisser le

bras….à Mortez). Vous, oui. FÉLIX. Je tiens aussi à m’excuser auprès de monsieur Katia qui est

tombé encore plus bas que moi et pareil pour Mortez. Voilà

Chouchou, je m’en vais, t’en fais pas, je vais partir, dans la nuit

froide et glacée, c’est pas grave, la seule chose qui me ferait

plaisir, vois-tu, ce serait que tu viennes à mon enterrement. JOSETTE. Eh bien, vois-tu, je viendrai avec le petit, ça lui fera prendre l’air. MORTEZ. Vous croyez que c’est malin d’emmener un enfant dans un

cimetière? JOSETTE. Y’a de la verdure.. FÉLIX. Avec la série d’emmerdements que j’ai eus depuis que je suis

gosse, j’ai déjà du mérite d’en être arrivé à l’âge que j’ai... KATIA. Je ne veux pas vous enfoncer davantage mais c’est plutôt les

gens qui vous supportent qui ont du mérite.

99

99

เฟลกซ เปดประตหนอยเถอะ ใหตายส! (มอรแตสเปดประต) เดยวครบ เดยวนะ

ครบ ผมอยากจะพดอะไรนดหนอยแลวผมจะไป ผมอยากจะขอโทษกอน

แลวผมจะไป

มอรแตส เอา รบ ๆ เขา...

กาเตย ฉนเลงมนไวแลว

เฟลกซ ผมอยากจะขอโทษทก ๆ คนทผมทาตวแยมาก ๆ โดยเฉพาะ ผมอยากขอ

โทษ คณแตแรส ทผมบงคบใหเปนหมจนตองอบอายขายหนา

เตแรส เอาละ เอา ทนกออกไปไดแลว เฟลกซ

มอรแตส ไป ไสหวออกไปซะ!

เฟลกซ ไมครบ ไม ผมยงขอโทษไมเสรจเลย เดยวผมจะไปครบ

มอรแตส เอา เอา เรวเขาส!

เฟลกซทาทาฮดฮด แตกาเตยยงตงทาเลงอย

กาเตย (ใชปนของเฟลกซข เจาตว) ฉนเลงเขาอยแลวฮะ (มอรแตสกดแขนกาเตยลง...กาเตยพด

กบมอรแตส) คณ กได

เฟลกซ ผมอยากจะขอโทษ คณกาเตย ดวยททาใหคณตองทาต วตาชายงกวาผม

เสยอก ผมขอโทษ คณมอรแตส ดวยเชนเดยวกน เอาละ หวานใจ ฉนจะ

ไปละนะ ไมตองหวงนะ ฉนจะไปละ ทามกลางคาคนทหนาวเหนบ แตไม

เปนไรหรอก เธอรไหม ขออยางเดยว เธอชวยมางานศพฉนหนอยแลวกน

ฉนจะดใจมาก

โฌแซตต เอาละ กได ฉนจะพาลกไปดวย เขาจะไดออกไปสดอากาศสกหนอย

มอรแตส นคณคดดแลวเหรอทจะพาเดกไปสสานนะ

โฌแซตต กมนมตนไมใบหญาเขยว ๆ นนา...

เฟลกซ ทง ๆ ทผมเจอเรองบา ๆ ตดตอกนมาต งแตเดก กนบวาผมเกงนะทอยมา

ไดจนอายปานน...

กาเตย ฉนไมไดอยากจะซาเตมคณหรอกนะฮะ แตฉนวาคนทเกงนะคอพวกคนท

เขาตองทนคณมากกวา

100

100

FÉLIX. (menaçant) Ah, vous! (Katia menace avec le revolver. Mortez les sépare.)

Vous pouvez pas comprendre, vous pouvez pas comprendre.

(Une musique pathétique et un éclairage isolé vont

accompagner son récit.) Orphelin à six ans, j’ai été spolié de

tous mes biens par un notaire véreux, Maître Fourt. Après j’ai été

refusé comme pilote de ligne à cause de l’orthographe,

expliquez-moi pourquoi il faut savoir mettre un seul l à allumettes

pour piloter un avion. JOSETTE. Mais parce que allumettes ça prend deux l, c’est comme les

avions, tête de con! FÉLIX. Voilà, ça recommence! Ça recommence. Écoute-moi bien, après

j’ai eu une idée de génie, parce que j’ai un peu le génie des

affaires. Je m’étais associé avec un croupier du casino d’Enghien

qui s’est révélé par la suite être un faisan d’ailleurs. J’avais

inventé les cordeuses. Les cordeuses, c’était des petites

chaussures d’été en toile, légères, avec une semelle en coco

tressée, oh, c’était trois fois rien mais ça s’est vendu mais... mais

c’est Espadrille qui m’a piqué l’affaire... THÉRÈSE. Qui donc? FÉLIX. Espadr ille. Claude Espadr ille, le faisan, le croupier ,

quoi. D’ailleurs il a donné son nom à mes chaussures, vous avez

sans doute entendu parler des espadrilles. THÉRÈSE. Oui, oui j’en ai connu une paire.

FÉLIX. Voilà, eh bien, ce sont mes cordeuses. Après j’ai rencontré

Josette, et puis vous connaissez la suite... THÉRÈSE. Vous savez, je vous comprends, car moi-même j’ai été grugée. FÉLIX. Ah oui, par un faisan aussi? THÉRÈSE. Par mon ex-mari. Une histoire sordide de fourrures empruntées et

rendues tachées et qui m’ont complètement dégoûtée de

101

101

เฟลกซ (ขมข) โอย คณนยงไง! (กาเตยยกปนขนข มอรแตสเขามาแยกทงสองออกจาก

กน) คณไมมทางเขาใจ คณไมมทางเขาใจหรอก (มเสยงเพลงเศรา ๆ ดง

ขนและมแสงไฟจบอย ท เขาระหวางทกาลง เลาเรอง ) ผมกาพราตอน

หกขวบและโดนทนายฉอฉลโกงทรพยสนผมไปหมดเลย ไอทนายฟรต

หลงจากนน ผมกไมไดรบเลอกเปนนกบนพาณชยเพราะสะกดคาผด ไหน

บอกผมหนอยซวาไอการข บเครองบนนม นจาเปนตอง รดวยรวาคาวา

ไมขดไฟ สะกดดวยไมมลายตวเดยว

โฌแซตต อาว กเพราะคาวา ไมขดไฟ ตองสะกดดวยไมมลายสองต วเหมอนท

เครองบนมปกสองขางไงละ ไอโง!

เฟลกซ นนไง เรมอกแลวมยละ! เรมอกแลว นฟงใหด ๆ นะ หลงจากนนฉนกเกด

ความคดเจง ๆ ขนมาได เพราะฉนเองกพอจะมหวทางดานธรกจอยนด

หนอย ฉนจงไดไปรวมกจการกบนายบอนคาสโนท เมองอองเกยง แต

ตอมานายนนกออกลายเปนพวกสบแปดมงกฏซะอยางงนแหละ ฉนนะ

คดคนรองเทาหนารอนขนมานะ รองเทาหนารอนเปนรองเทาเบา ๆ

สบาย ๆ ทเอาไวใสชวงหนารอน ทาจากผา สนทาดวยใยเปลอกมะพราว

ถก โอย มนไมมราคาคางวดอะไรหรอก แตมนกขายไดนะ แต. . . แตไอ

เอสปาดรลนะสทโขมยกจการของฉนไป...

เตแรส ใครนะคะ

เฟลกซ เอสปาดรล โคลด เอสปาดรล ไอสบแปดมงกฏ ไอนายบอนนนไงจะใคร

ซะอก แถมมนนะเอาชอตวเองมาต ง เปนชอรองเทาของฉนเสยฉบ คณ

ตองเคยไดยนคนพดถงรองเทา เอสปาดรลส แลวแน ๆ

เตแรส ออ ใช ฉนรจกอยคหนง

เฟลกซ นนแหละ นนนะ รองเทาหนารอนของผมละ จากนนผมกไดพบกบ

โฌแซตต แลวเรองตอจากนพวกคณกรอยแลวละ...

เตแรส คณรมยคะ ฉนเขาใจคณดคะ เพราะฉนเองกเคยถกหลอกมาเหมอนกน

เฟลกซ งนเหรอ ถกพวกสบแปดมงกฏหลอกเหมอนกนเหรอ

เตแรส อดตสามของฉนเองคะ มนเปนเรองทเรศ ๆ เกยวกบเส อขนสตวท ยมเขา

มานะคะ เกดมรอยเปอนตอนสงคน ทาเอาฉนเขดขยาดความรกไปส ด ๆ

102

102

l’amour... Depuis trois ans, je dors seule et je n’ai plus de vie de

femme. D’ailleurs je m’en porte pas plus mal.

FÉLIX. Il ne faut pas dire ça, parce que moi, il m’est arrivé pratiquement

la même chose, oui, mais moi j’ai été dégoûté de la brandade de

morue. A un dîner, on m’en a servi et j’ai été écœuré, pour moi,

elle n’était pas fraîche. Eh bien, pendant trois ans, rien qu’à

l’idée, j’aurais vomi. Et puis un jour, trois ans après, comme vous

d’ailleurs, c’est amusant, j’ai eu l’occasion d’en remanger lors

d’une cérémonie municipale. Eh bien elle était très bien,

délicieuse, et vous me croirez si vous voulez, eh bien, depuis, il

ne se passe pas une semaine sans que je m’en goinfre. THÉRÈSE. Je ne sais pas si on peut comparer l’amour et la brandade de

morue. Mais il est certain que bien fait, ça peut être très bon.

FÉLIX. Surtout que moi, sans me vanter, je suis un très bon coup.

La lumière revient plein feu. JOSETTE. Oh, il faut pas exagérer. THÉRÈSE. Je parle, je parle. Vous devez être brisé par tant d’émotions,

Félix. Peut-être, aimeriez-vous vous allonger une petite heure

avant de partir?

FÉLIX. C’est pas de refus. THÉRÈSE. Il y a une chambre à côté qui ne sert à rien là, je vous montre?

FÉLIX. Oui, oh, oui. (Ils se dirigent vers la pièce voisine et y

disparaissent. Félix ressort.) J’ai oublié mes lunettes. Il les prend et rentre précipitamment. MORTEZ. Finalement il est très intelligent. JOSETTE. Je ne sais pas pourquoi il prend ses lunettes, il ne lit que les

grosses lettres. MORTEZ. Thérèse, Thérèse, vous ferez attention... (Il essaie d’ouvrir la

porte.) Ils ont tiré le verrou.

103

103

เลย... ฉนนอนคนเดยวและไมไดใชชวตแบบภรรยาอกตอไปมาสามปแลว

แตฉนกไมไดรสกแยกวาเดมหรอกนะคะ

เฟลกซ อยาพดอยางนนสครบ เพราะผมเอง ผมกเจอมาแบบเดยวกบคณ ผมนะ

จรง ๆ แลวกอนหนานผมเคยเกลยดปลาคอดบด เพราะครงหนงตอน

อาหารคาเขาเสรฟปลาคอดบดใหผม ผมงคลนใส ผมวาปลามนไมสดนะ

แลวต งแตน นมารวมสามป แคนกถงมนผมกจะอวกแลว แตแลววนหนง

สามปหลงจากนนกเหมอนคณนนแหละ ทตลกกคอผมเกดไดไปกนมนอก

หนในงานเลยงของทางเทศบาล แลวปรากฏวามนรสชาตดมาก อรอย

มาก ๆ เลยแหละ คณจะเชอไมเชอกแลวแตนะ แตต งแตน นมาผมก

สวาปามมนไดทกอาทตยเลย

เตแรส ฉนไมรวาจะเปรยบความรกกบปลาคอดบดไดรเปลา แตทแน ๆ คอถาทา

ด ๆ มนกอาจจะอรอยมาก ๆ ไดเหมอนกน

เฟลกซ โดยเฉพาะผมเนย นไมไดโมนะ แตผมนะ ผมทาเกงสด ๆ เลย

เปดไฟสวางเตมท

โฌแซตต โอย อยาโมไปหนอยเลย

เตแรส ฉนกเอาแตพดอยนนแหละ น เฟลกซ คณคงจะสะเทอนอารมณแทบแย

สนะคะ บางทคณอยากนอนพกสกหนอยกอนทจะกลบไปมยคะ

เฟลกซ ไมปฏเสธครบ

เตแรส มหองขาง ๆ ทไมไดใชทาอะไรอยตรงนน ใหฉนพาไปดมยคะ

เฟลกซ โอย ดครบ ดครบ (ทงสองตรงเขาไปในหองขาง ๆ และหายลบไป เฟลกซ

กลบออกมาอกครง) ผมลมแวนตานะครบ

เขาหยบแวนตาและรบรอนกลบเขาไป

มอรแตส จะวาไปแลวเขากฉลาดมากนะ

โฌแซตต ฉนไมรวาทาไมเขาตองเอาแวนตาไปดวย กเขานะอานแตต วหนงสอต ว

โต ๆ เทานน

มอรแตส เตแรส เตแรส ระวงตวด ๆ นะครบ... (เขาพยายามจะเปดประต) พวกเขา

ลงกลอนละ

104

104

KATIA. Comment ça ils ont tiré le verrou? MORTEZ. Je vous jure.

JOSETTE. Et il y a mon caddie à l’intérieur. On entend Thérèse et Félix de l’autre côté de la porte. FÉLIX. La culotte aussi? KATIA. Mais il ne se repose pas du tout! JOSETTE. Dis, Félix, joue pas avec les petites roulettes. MORTEZ. Mais enfin, Thérèse, mais qu’est-ce qui vous arrive? Le téléphone sonne. JOSETTE. Surveillez mon caddie, je vais répondre. MORTEZ. Oui, allez-y, allez-y, je suis occupé. JOSETTE. Allô? LA FEMME. (au téléphone) Allô? Gonzague Saint-Bris?

JOSETTE. Non, c’est moi Josette

LA FEMME. Voilà, avec la mère de mon mari nous ne savons plus où nous en

sommes.

On entend des cris et des rires dans la chambre.

JOSETTE. Oui. MORTEZ. C’est exactement mon tableau, je suis un visionnaire.

JOSETTE. Qu’est-ce qui se passe?

LA FEMME. Il se passe qu’elle habite chez nous depuis sa retraite. A

soixante-douze ans, nous avons l’impression qu’elle perd un peu

la tête.

JOSETTE. Ça arrive souvent avec les vieux : ils deviennent mabouls.

On entend toujours des cris. LA FEMME. Oui, c’est ce qu’on pense. En plus, elle a de mauvaises

fréquentations, elle est tout le temps fourrée avec le rempailleur

de chaises en bas de la maison.

105

105

กาเตย วาไงนะ พวกเขาลงกลอนเหรอฮะ

มอรแตส ผมสาบานไดเลยนะเนย

โฌแซตต แลวรถเขนฉนกตดอยขางใน

ไดยนเสยงเตแรสและเฟลกซดงออกมาทางประต

เฟลกซ กางเกงในดวยเหรอ

กาเตย นเขาไมไดนอนพกสกหนอยน!

โฌแซตต น เฟลกซ หามยงกบลอรถเขนนะ

มอรแตส น เตแรส เกดอะไรขนกบคณเนย

เสยงโทรศพทดงขน

โฌแซตต คอยดรถเขนใหฉนดวยนะคะ ฉนจะรบโทรศพทเอง

มอรแตส ครบ รบเลย รบเลย ผมยงอยนะเนย

โฌแซตต ฮลโหล

หญงในสาย(เสยงในโทรศพท) ฮลโหล คณนกเขยน กองซก แซงต-บรส ใชไหมคะ

โฌแซตต ไมใชคะ ดฉน โฌแซตต คะ

หญงในสาย คออยางนนะคะ เราไมรแลววาจะทายงไงกนดกบแมสามของดฉนนะคะ

มเสยงรองและเสยงหวเราะดงอยในหอง

โฌแซตต ออ คะ

มอรแตส เหมอนกบภาพวาดของผมเปะเลย ผมมตาทพยนะเนย

โฌแซตต มเรองอะไรหรอคะ

หญงในสาย เรองกคอ ตงแตทานเกษยณ ทานกมาอ ยกบเรา และพอท านอายไ ด

เจดสบสองพวกเรากรสกวาทานดจะเพยน ๆ ไปหนอยนะคะ

โฌแซตต คนแกกมกจะเปนอยางงแหละคะ จะหลง ๆ ลม ๆ

เสยงรองของทงคดงใหไดยนอยตลอด

หญงในสาย ใชคะ เรากคดกนอยางนน แตยงกวานนคะ ทานคบหาอยกบคนทไมคอย

ด ทานมวอยกบชางบเกาอทช นลางของบานตลอดเวลาเลย

106

106

JOSETTE. Oh, remarquez, à son âge, c’est normal qu’elle ait des copains.

Elle a plus longtemps à tirer. KATIA. Mais qu’est-ce qu’ils font là? Qu’est-ce qu’ils font?

LA FEMME. Qu’est-ce que vous pensez qu’elle fait avec le rempailleur toute

la journée? JOSETTE. (à Mortez) Foutez-lui la paix, ils s’envoient en l’air! LA FEMME. C’est bien possible il a cette réputation dans le quartier. JOSETTE. Oh, bien certainement. LA FEMME. C’est étonnant, elle était très pratiquante quand elle avait encore

toute sa tête. C’est ce qu’on craignait, je vous remercie

beaucoup Gonzague, nous allons essayer de la faire interner. JOSETTE. Vous avez raison, madame. Au plaisir! Katia et Mortez regardent par le trou de la serrure de la porte de la chambre et

espionnent Thérèse et Félix qui font toujours l’amour à grand bruit! MORTEZ. (bougeant en cadence avec les bruits provenant de la chambre) Voilà c’est

ça, c’est ça... KATIA. Vous allez arrêter ça, monsieur Mortez, c’est monstrueux! MORTEZ. Mais non, ce n’est pas monstrueux, c’est la nature, il est très

habile, il est très habile, hein? Oh là là là là, quand je pense qu’il

y a de belles filles qui attendent que ça pour dix sacs, au coin,

tous les ans à Noël, je me fais une pute. Il faut que j’y aille! J’en ai

pour un quart d’heure. Il sort. JOSETTE. Ça l’a complètement tapé sur la cafetière à Mortez!

Les bruits continuent.

KATIA. Mais vous allez arrêter ça, vous allez arrêter ça, ou je défonce la

porte, et j’ai fait du sport!

JOSETTE. Mais calmez-vous Katia, qu’est-ce que ça peut bien faire

d’abord?

107

107

โฌแซตต ออ อายขนาดนนแลว กธรรมดานะคะทเธอจะมเพอนชายเยอะแยะ

เพราะเวลาเธอเหลอนอยแลว

กาเตย นพวกเขาทาอะไรกนนะ พวกเขาทาอะไรกน

หญงในสาย คณคดวาทานจะทาอะไรไดทงวนกบชางบเกาอเหรอคะ

โฌแซตต (พดกบมอรแตส) คณอยาไปยงกบเธอเลยคะ พวกเขากาลงเสพสมกนอย

หญงในสาย กคงจะเปนไปไดนะคะ เพราะเขากขนชอเรองนนในละแวกน

โฌแซตต โอย แนนอนอยแลวคะ คณ

หญงในสาย นาแปลกนะคะเนย แตกอนตอนสตด ๆ นะทานชอบไปโบสถเปนประจา

เราเองกเคยเกรง ๆ กนอยวาจะเปนอยางนน ขอบคณมากนะคะ กองซก

เราจะลองพาทานไปอยบานพกคนชราดคะ

โฌแซตต ถกตองแลวคะ คณ ดวยความยนดคะ!

กาเตยและมอรแตสมองผานรกญแจประตหอง แอบดเตแรสกบเฟลกซทยงคงรวมรกกนเสยงดง

สนนหวนไหว

มอรแตส (ขยบตวเปนจงหวะตามเสยงทดงลอดออกมาจากประต) นนแหละ อยางนนแหละ

อยางนนแหละ...

กาเตย คณชวยหยดทาอยางนทเถอะ คณมอรแตส มนทเรศ!

มอรแตส ไมนะครบ ไมเหนจะทเรศ มนเปนเรองธรรมชาต น เขาชาชองมากเลย

นะเนย นเขาชาชองมากเลย วามย โอย ๆ นพอผมนกไดวาทก ๆ ปมเดก

สาวสวย ๆ ยนคอยทาเรองพรรคนอยตามมมถนนตาง ๆ เพอแลกกบเงน

แครอยฟรงก ในชวงครสตมาส ผมไปเอาโสเภณละนะ ผมตองไปทน น

แลว! ผมขอเวลาสบหานาทนะ

เขาออกไป

โฌแซตต เรองนทาเอามอรแตสเมามนเตมทไปซะแลว!

เสยงยงดงตอไป

กาเตย คณตองหยดทาอยางนนะ คณตองหยดทานะ ไมอยางงนฉนจะพ งประต

ละ ฉนแขงแรงนะจะบอกให!

โฌแซตต น สงบสตอารมณหนอยส กาเตย อยางแรกเลยนะ ทาอยางนแลวจะได

อะไรขนมาละ

108

108

KATIA. Vous croyez que c’est supportable d’entendre sa femme se faire

trombiner par un autre homme!

JOSETTE. Pardon, parce que c’est vous qui êtes la femme à Thérèse?

Quelle histoire, ma pauvre Katia, oh, mais venez, venez vous

asseoir à côté de moi, venez, venez, et puis je ne sais pas ce

qu’on pourrait faire pour vous changer les idées. Tenez, j’ai

trouvé, on va remplir la feuille violette... Alors dites donc, j’ai

compris, pour vous que ça tienne dans les cases, il faut écrire

tout petit. KATIA. Dites, Josette, je m’excuse, mais de la feuille violette, j’en ai

jusque là, j’en ai plus rien à foutre. Je suppose que dans votre

famille, on a entendu parler du petit Jean-Jacques. JOSETTE. Oui, c’est l’ex-mari de Thérèse. Même que dans la famille on

l’appelait le petit con de Jean-Jacques. KATIA. Non, c’était seulement le petit Jean-Jacques. Eh bien, c’était moi!

JOSETTE. Non! Ce petit con de Jean-Jacques, c’était vous?

KATIA. Non, le petit Jean-Jacques, le petit Jean-Jacques c’est moi! Je

sais pourquoi vous êtes surprise, Josette, mais je n’étais pas la

loque que je suis devenue, à cette époque-là! A cette époque-là,

j’étais un jeune petit provincial blond, un peu naïf, qui faisait rire

tout le monde.

JOSETTE. Parce que vous étiez blond?

KATIA. Non, je m’étais décoloré, mais maintenant je suis revenu à ma

couleur naturelle parce que les décolorations ça esquinte les

cheveux. JOSETTE. Oh, ça c’est vrai, parce que j’ai une copine, elle s’est fait faire

trois permanentes, et puis après elle n’a plus eu un poil sur le

caillou.

109

109

กาเตย คณคดวามนทนไหวร ทตองมาไดยนภรรยาต วเองเรงรกกบผชายคนอน

เนย!

โฌแซตต อะไรนะคะ นคณเปนภรรยาของเตแรสเหรอ นม นเรองอะไรกนเนย โธ

กาเตย นาสงสารจรง ๆ เอา มานซ มานงขาง ๆ ฉนส มาส มาส ฉนกไมร

จะทายงไงใหคณเปลยนใจได เอาอยางง แลวกน ฉนนกออกแลวละ เรา

มากรอกแผนสมวงกนเถอะ... เอาละ ฉนวา ฉนเขาใจแลวละ ถาจะให

เขยนลงในชองไดหมดกตองเขยนตวเลก ๆ

กาเตย น โฌแซตต ขอโทษทนะ ฉนเออมเจาแผนสมวงนนเตมทนแลว ฉนไมสน

แลว วาแต ฉนวาในครอบครวคณคงจะมใครพดถงเจาหนฌอง -ฌาคส

บางสนะ

โฌแซตต คะ เขาเปนสามเกาของเตแรสนะคะ แมในครอบครวเราเองยง เรยกเขาวา

เจาหนฌอง-ฌาคสหนาโงกนเลยคะ

กาเตย ไมใช! ชอเจาหนฌอง-ฌาคสเฉย ๆ ผมนแหละเขาหละ!

โฌแซตต ไมจรง! คณคอเจาหนฌอง-ฌาคสหนาโงนนเหรอเนย

กาตย ไมใช ชอเจาหนฌอง-ฌาคสเฉย ๆ ผมนแหละคอเจาหนฌอง -ฌาคส !

โฌแซตต ผมรวาทาไมคณถงแปลกใจ กกอนโนนผมไมไดไมเอาไหนแบบ

น สมยโนนนะ ตอนโนนผมเปนเดกหนมบานนอกผมสทองคอนขางไร

เดยงสาและทาใหทกคนหวเราะ

โฌแซตต เพราะคณผมสทองนะเหรอ

กาเตย ไมใช ตอนนนผมกดสผม ตอนนมนกลบมาเปนสธรรมชาตแลว เพราะวา

ถากดสผมบอย ๆ ผมมนจะเสยนะ

โฌแซตต โอย จรงดวย ฉนกมเพอนผหญงอยคนหนง เธอไปดดผมมาสามหน

หลงจากนนหวเธอกไมเหลอผมสกเสน

110

110

KATIA. Et puis, ça a été la rencontre avec Thérèse, je me rappelle, elle

vivait avec une autre étudiante en orthopédie dans des

conditions très précaires. Elles habitaient des gîtes ignobles,

quai Branly. Et puis après ça a été très vite, un mariage

magnifique à Melun, trois semaines de bonheur intense... JOSETTE. C’est drôle, parce que plus je vous regarde, eh bien plus vous

ressemblez au petit con de Jean-Jacques... KATIA. Mais oui, puisque c’est moi Jean-Jacques! JOSETTE. C’est incroyable! KATIA. Elle m’agace... Et puis après il y a eu cette affaire atroce d’un

manteau emprunté à une parente à elle, malencontreusement

dégradé et rendu taché... Un manteau d’une valeur inestimable. JOSETTE. Combien? KATIA. Inestimable. JOSETTE. Oh, ça fait cher. KATIA. Elle m’a sommé de rembourser, elle m’a jeté dehors, et puis

comme je n’avais pas les moyens, eh bien j’ai fait tous les plus

petits métiers du monde jusqu’au plus vieux. Et oui... j’ai vendu

mon corps à ceux qui en voulaient, et puis croyez-moi, ils

n’étaient pas nombreux. JOSETTE. Et avec ça, ma pauvre Katia, vous m’auriez demandé mon avis,

je vous aurais dit non tout de suite. KATIA. Je n’ai plus aucune issue, je suis foutu, je suis foutu!

JOSETTE. Oh, dites pas ça, je vois une issue pour vous. Franchement,

Katia, vous êtes dans un état lamentable. Vous me faites pitié!

Non, mais je crois que si j’étais à votre place, eh bien il y a fort

longtemps que je me serais foutu le tuyau de gaz dans la

bouche, et puis hop au lit, c’est réglé!

111

111

กาเตย จากนน ผมกไดพบกบเตแรส ผมจาไดวาตอนนนเธออาศ ยอยกบเพอน

นกศกษาหญงทเรยนออรโธปดกส พวกเธออยในสภาพไมนาไวใจมาก ๆ

อาศยอยในทพกซอมซอแถว เก บรองล หลงจากนนอะไร ๆ กดาเนนไป

เรวมาก เราแตงงานกนอยางมความสขทเมองเมอเลง เปนสามอาทตยทม

ความสขสด ๆ ไปเลย...

โฌแซตต แปลกจง เพราะยงฉนมองคณกยงรสกวาคณเหมอนเจาหนฌอง -ฌาคส

หนาโง...

กาเตย กใชนะส กผมนแหละ ฌอง-ฌาคส!

โฌแซตต ไมนาเชอเลย

กาเตย ยยคนนกวนโมโหนะเนย... หลงจากนนกเกดเรองแยมาก ๆ กเรองเส อโคต

ทยมมาจากญาตผหญงของเธอนนแหละ เคราะหรายท สมนซดเกดเปน

รอยดางขนมา... เปนเสอโคตทประเมนคาไมได

โฌแซตต ราคาเทาไรนะคะ

กาเตย ประเมนคาไมได

โฌแซตต โอโฮ คงจะแพงนะเนย!

กาเตย เธอบงคบใหผมจายเงนชดใช แลวกไลผมออกจากบาน และเพราะผมไม

มปญญาจะชดใชผมกเลยทางานตงแตงานเลก ๆ นอย ๆ ทกอยาง

จนกระทงถงงานทเกาแกทสดในโลก ใชแลวละ... ผมขายตวใหกบพวกท

อยากไดตวผม แตเชอผมเถอะ พวกนนมไมเยอะหรอก

โฌแซตต ถาอยางนนนะ กาเตย ทนาสงสาร คณนาจะไดถามความเหนฉนเสยกอน

ฉนจะไดบอกคณไปทนทวาอยาทา

กาเตย ผมไมมทางออกอะไรอกแลว ผมจบเหแลว ผมจบเหแลว!

โฌแซตต โอย อยาพดอยางนนสคะ ฉนมทางออกใหคณนะ พดกนตรง ๆ นะ กาเตย

วาสภาพคณตอนนนาเวทนามาก ฉนละสงสารคณจรง ๆ! ไมส ฉนเชอวา

ถาฉนเปนคณละก ฉนจะเอาทอแกสยดปากไปนานแลว เสรจปบกโดดขน

เตยง จะไดหมด ๆ เรองกนไป!

112

112

KATIA. Imaginez-vous qu’ils m’ont coupé le gaz... (Les bruits amoureux

repartent de plus belle. Katia se précipite et tambourine à la

porte). Mais assez, Thérèse, assez, mais je t’aime encore, j’ai

besoin de toi... I love you, I need you, je suis au fond du gouffre,

lance-moi une corde. Thérèse sort de la salle de bains. Katia, qui était derrière la porte, reçoit celle-ci

sur le nez. Thérèse est métamorphosée. Elle est épanouie, peu vêtue, amoureuse. KATIA. Thérèse c’est moi! C’est ton petit Jean-Jacques, tu me

reconnais?

THÉRÈSE. Je t’ai reconnu depuis le début, Jean-Jacques, je suis un petit

peu plus détendue, mais je n’ai absolument pas changé d’avis, je

ne veux toujours pas te revoir.

KATIA. Et les mandats, les mandats, tu veux bien les voir, hein?

THÉRÈSE. Non, je veux les toucher!

Elle rentre dans la salle de bains et claque la porte.

KATIA. Thérèse sors de là, je t’en supplie! Félix sort à son tour de la salle de bains. Katia reçoit de nouveau la porte sur le nez. FÉLIX. (à Katia) C’est vous qui bloquez les portes tout le temps? Ça y est, elle est

calmée, Dalida là? Bon écoute, Josette, il faut que je te parle...

Certainement ce que je vais te dire, ça va te faire de la peine... JOSETTE. (hurlant) Me frappe pas, me frappe pas... FÉLIX. (même jeu) Mais je vais pas te taper quand même! JOSETTE. Ah, bon ça va... FELIX. Simplement, ce que je veux dire ça va te faire de la peine et il

faut que tu l’acceptes et que tu deviennes une fois pour toutes

une adulte. Voilà je t’explique : quelquefois, à l’improviste, l’amour

fait intrusion dans la vie d’un homme et il est obligé de le suivre... JOSETTE. Qui ça FÉLIX. L’amour, la sécurité, l’argent, tout ça...

113

113

กาเตย คดดสครบ พวกเขาดนตดแกสผมเสยน . . . ( เสยงท ทงสองรวมรกกนดง

ชดเจนขนมาอกครง กาเตยถลาไปทบประ ต ) น พ อทเถอะ เต แ รส

พอเถอะ ฉนยงรกเธออยนะ ฉนตองการเธอ. . . I love you, I need you

ตอนนฉนตกอยทกนเหว โยนเชอกมาชวยฉนทส

เตแรสออกมาจากหองนา กาเตยทอยดานหลงประตจงโดนประตกระแทกเขาทจมก เตแรสกลาย

เปนคนละคน เธอสดชนแจมใสในชดเสอผานอยชน และกาลงมความรก

กาเตย เตแรส นฉนไง! ฌอง-ฌาคสนอยของเธอไง เธอจาฉนไดมย

เตแรส ฉนจาเธอไดต งแตแรกแลวหละ ฌอง-ฌาคส จะวาไปฉนกรสกสบายเนอ

สบายตวขนนดหนอย แตยงไงฉนกไมเปลยนใจเดดขาด ฉนยงไมอยาก

เหนหนาเธออยด

กาเตย แลวธนาณตละ ธนาณตนะ เธออยากเหนมากไมใชเหรอ

เตแรส ไม ฉนอยากเอาไปขนเงนตางหากละ!

เธอกลบเขาไปในหองนาอกครงและปดประตดงปง

กาเตย เตแรส ออกมาเถอะ ฉนขอรองละ!

ถงตาเฟลกซออกมาจากหองนาบาง กาเตยโดนประตกระแทกเขาทจมกอกรอบ

เฟลกซ (พดกบกาเตย) คณใชไหมทขวางประตตลอดเวลานะ เอาละ ยยนกรองดาลดานนใจเยน

ลงแลวใชมย เอาละ ฟงนะ โฌแซตต ฉนตองพดกบเธอแลวละ... แนนอน

วาทฉนจะบอกเนยจะทาใหเธอเจบปวด...

โฌแซตต (รองโหยหวน) อยาตฉนนะ อยาตฉนนะ...

เฟลกซ (รองขนมาเหมอนกน) ยงไง ๆ ฉนกจะไมตเธออยแลวนา

โฌแซตต ออ คอยยงชวหนอย...

เฟลกซ ฉนแคจะบอกวาสงทฉนตองการบอกจะทาใหเธอเจบปวด และเธอกตอง

รบมนใหได เธอจะตองเปนผใหญเสยท เอาละ ฉนจะอธบายใหเธอฟง

บางครงความรกกจโจมเขามาในชวตผชายคนหนง โดยท เขาไมทนต งต ว

เขากเลยจาตองตามมนไป...

โฌแซตต ตามใครเหรอ

เฟลกซ ความรก ความมนคง เงนทอง ทงหมดนนแหละ...

114

114

KATIA. S’il vous plaît, il y a des toilettes ici?

FELIX. Je ne sais pas moi. Allez voir sur le palier, à l’odeur...

KATIA. Vous êtes bien aimable, monsieur.

Il sort. FÉLIX. C’est pour ça qu’il faut que tu sèches tes larmes, la passion que

tu as pour moi, parce que j’ai décidé de m’installer avec ta

tante... JOSETTE. Ah, non ça c’est ma cousine, c’est pas ma tante. C’est la femme

du petit con de Jean-Jacques. FELIX. Oui, enfin ça va? Tu souffres pas trop? Tu tiens le choc? JOSETTE. Ça va Félix. Même que ça me soulage drôlement. Bon, tu va

commencer par me rendre les clés de l’appartement. Et puis, tu

va venir virer toutes tes merdes, tes lapins, tes poulets, il y en a

partout, et parce que le docteur, il a dit que le petit il peut

attraper la myxomatose.

FELIX. Oh, une minute, laisse-moi le temps de me reposer. Qu’est-ce

qu’il y a là, les poulets et les lapins c’est pas moi, c’est à René, il

n’est pas sorti de tôle?

JOSETTE. Mais qui est-ce qui l’a dénoncé, René?

FÉLIX. Bon qu’est-ce qu’il y a? Tu craques? C’est parce que tu m aimes

encore?

JOSETTE. Tu es complètement tombé sur la tête, mon pauvre Félix, mais

moi je te déteste, et tu sais très bien depuis quand, hein? Depuis

le jour où tu as voulu m’arracher ma grosse dent en or que c’est

tout ce qui me reste de maman pendant que je dormais, avec de

grosses tenailles. FÉLIX. Oh, ça va bien, on va pas remettre ça sur le tapis, non? J’avais

besoin d’argent. T’oublies peut-être que je crachais mon sang. A

l’époque j’aurais pu crever la gueule ouverte dans le caniveau.

115

115

กาเตย ขอโทษนะครบ ทนมสขามยครบ

เฟลกซ ผมไมรหรอก คณลองไปดททางเดนตรงบนไดส ตรงทมกลนนะ...

กาเตย คณใจดมากเลยครบ คณ

เขาออกไป

เฟลกซ เพราะงน เธอควรเชดนาตาซะ ทงความรกความหลงทเธอมใหฉนไปซะ

เพราะวาฉนตดสนใจแลววาจะลงหลกปกฐานกบปาของเธอ...

โฌแซตต โอย ไมใชซะหนอย ลกพลกนองฉนตางหากไมใชปาฉน เธอเปนภรรยา

ของเจาฌอง-ฌาคสนอยหนาโงไง

เฟลกซ นนแหละ แลวตกลงไมเปนไรใชมย เธอไมเศรามากไปใชไหม เธอรบไหว

ใชมย

โฌแซตต ไมมปญหา เฟลกซ แถมฉนโลงอกดไปซะอก เอาละ เธอคนกญแจ

อพารตเมนตมาใหฉนกอนกแลวกน แลวคอยมาเกบขาวของหวย ๆ

ทงหลายของเธอออกไปใหหมด ทงกระตาย ทง ลกไก มนเกลอนไปหมด

อกอยางเพราะหมอบอกวาลกอาจตดโรคมกโซมาโตซสจากกระตายได

เฟลกซ โอย แปบนงนะ ใหเวลาฉนพกแปบนง แลวทน นมอะไรบางละ ลกไกและ

กระตายพวกนนนะไมใชของฉนสกหนอย มนเปนของเรอเน น เขายงไม

ออกมาจากซงเตอกเหรอ

โฌแซตต กแลวใครกนละทเปนคนเปดโปงเรอเนนะ

เฟลกซ ทาไม มอะไรละ เธอฟวสขาดเหรอ เพราะเธอยงรกฉนอยใชมยละ

โฌแซตต โถ เฟลกซ นาสงสารจรงจรง เธอเปนบาไปแลวจรง ๆ ฉนนะเกลยดเธอจะ

ตายไป เธอเองกรวาฉนเกลยดเธอต งแตเมอไรใชไหม กต งแตวนท เธอ

อยากเอาคมอนเบอเรมมาถอนฟนทองซใหญ สมบตชนเดยวทแมทง ไวให

ฉน ตอนทฉนหลบยงไงละ

เฟลกซ โอย ไมเอานา นเราจะไมรอฟ นเรองเกากนอกใชมย กตอนนนนะฉน

ตองการเงน เธอคงจะลมไปแลววาตอนนนฉนเกอบจะเปนวณโรคตายไป

แลวนะ สมยนนฉนอาจจะตายแหงแกอยคนเดยวในทอนากได...

116

116

JOSETTE. Eh bien, tu aurais mieux fait, t iens! Et puis rends-moi

mon pognon.

FÉLIX. Va te faire foutre, tu es trop méchante.

Il s’apprête à sortir.

JOSETTE. Allons, Félix, rends-moi, de suite, mon pognon de ma location de

grossesse, sinon moi je vais aller tout dire à la police de ce que

tu fais en cachette dans les caves de l’immeuble.

FÉLIX. (se radoucissant) Allons, Chouchou, tu souffres, tu souffres, et puis tu dis des

bêtises.

JOSETTE. Rends-moi mon pognon!

FÉLIX. Mais attends, attends, tu me fous un doute, là. Tu me fous un

doute sur mon amour. Je te vois toute seule désemparée, je ne

peux pas te laisser tomber, tu sais bien que c’est toi que j’aime

alors que je vais larguer ta cousine et ça va s’arranger...

Thérèse sort de la salle de bains, elle s ‘est rhabillée. THÉRÈSE. Pierre n’est pas là? JOSETTE. Non, il est parti aux putes, il en a pas pour longtemps. THÉRÈSE. Ah, eh bien Félix, dès que Pierre rentre, on partira, j’ai une pizza

surgelée et un reste de vol-au-vent, on ira terminer notre petit

réveillon à la maison, pour une fois que j’ai un père Noël pour moi

toute seule... FÉLIX. Bon, là, il y a un petit problème. C’est très gentil ce que tu

proposes, moi, je serais bien venu, d’autant que j’adore les restes

de vol-au-vent, mais je crains que je me sois engagé dans le feu

de l’action pour quelque chose que je pensais pas vraiment...

THÉRÈSE. Euh, c’est normal, si vous avez d’autres obligations… FÉLIX. Tu comprends pas? (A Josette.) Elle comprend pas... bon je

t’explique... quelquefois on dit des choses et on pense vraiment

le contraire... euh... Bon, sans faire de chichis, j’en ai assez de

117

117

โฌแซตต กนนแหละ ตอนนนเธอกนาจะทาใหดกวาน ! เอา ทน กคนต งคฉนมาได

แลว

เฟลกซ ไปใหพน ๆ เลยไป เธอมนใจรายเกนไปแลว

เขาทาทาจะออกไป

โฌแซตต เรวนา เฟลกซ คนฉนมาเดยวน ตงคน นนะเปนคาต งทองของฉนนะ ไมงน

ฉนจะไปบอกตารวจใหหมดวาเธอแอบไปทาอะไรทหองใตดนในตก

เฟลกซ (ทาทออนลง) เอาละ หวานใจ นเปนเพราะเธอเจบใจ เธอเจบใจ เธอกเลยพดอะไร ๆ ง

เงาออกมา

โฌแซตต เอาตงคฉนคนมานะ!

เฟลกซ เดยวกอนส เดยวกอน เธอทาเอาฉนไมแนใจแลวนะเนย เธอทาเอาฉนไม

แนใจในความรกของฉนซะแลว พอเหนเธออบจนหนทางแบบนฉนกทง

เธอไปไมลง เธอกรดนนาวาเธอนนแหละคอคนทฉนรก งนฉนจะเลกกบ

ลกพลกนองเธอ แลวเดยวทกอยางกจะเรยบรอยเอง...

เตแรสออกมาจากหองนา เธอแตงชดเดมเรยบรอยแลว

เตแรส ปแยรไมอยเหรอคะ

โฌแซตต ไมอยจะ เขาออกไปหาโสเภณนะ แตไปไมนานหรอก

เตแรส เออ วาแต เฟลกซคะ พอปแยรกลบมาปบเราจะไปกนเลยนะคะ ฉ น ม

พซซาแชแขงกบพายโวล-โอ-วองตเหลออยหนอยนง เราจะปดทายงาน

เลยงฉลองครสตมาสกนท บาน ฉนจะไดมซานตาคลอสเปนของฉน

คนเดยวสกครงเสยท...

เฟลกซ เอาละ ถงตอนน มปญหาอยนดหนอยแลว เธอใจดมากเลยนะทชวนฉน

ฉนเอง ฉนกอยากไปอยนะ ยงฉนกชอบพายโวล -โอ-วองตท เหลอนนอย

แลว แตฉนเกรงวาฉนจะตองรบผดชอบในสงททาลงไปโดยไมไดต งใจ...

เตแรส เออ กเปนเรองปกตนะคะทคณจะตองมเรองอน ๆ ทตองรบผดชอบ...

เฟลกซ นเธอไมเขาใจเหรอ (พดกบโฌแซตต) หลอนไมเขาใจหละ... เอาละ ฉนจะ

อธบายใหฟงนะ... จรง ๆ แลวบางครงคนเรากพดอะไรตอมอะไรทตรง

ขามกบสงทคด... เออ... เอาละ ฉนจะไมพดอะไรใหวกวนแล วกน ฉน

118

118

faire du mal aux gens. Bon, voilà je ne t’aime pas, c’est

Chouchou que j’aime! (A Josette.) Tu es contente maintenant? JOSETTE. Mais je m’en fous complètement!

THÉRÈSE. C’est une blague, Félix?

FÉLIX. Puisque je te le dis, t’es bouchée ou quoi?

THÉRÈSE. Josette, c’est impossible cela... (Elle pleure.) Mais moi, il m’avait

parlé de ciel bleu, de pique-nique à la campagne et il m’avait dit

que les oiseaux chanteraient notre amour.

JOSETTE. Et Houlgate, Thérèse, il t’a parlé de Houlgate?

THÉRÈSE. Oui.

JOSETTE. Eh bien moi aussi, il m’a parlé de Houlgate, seulement il ment

comme un arracheur de dents, alors. Il a jamais été sur la Côte

d’Azur.

THÉRÈSE. Il m’a dit qu’il trouverait du travail sur Paris.

JOSETTE. Mais pas du tout, mais pas du tout, il est paresseux comme une

couleuvre. Moi il me pique ma rente de pupille de la nation pour

aller boire des Picons-bières! C’est ça son travail à Paris.

FÉLIX. Bon ça va Josette, si tu veux pas de moi, c’est pas une raison

pour en dégoûter les autres... Allez viens on rentre...

JOSETTE. N’approche pas tu me dégoûtes...

FÉLIX. Tant pis pour toi... Bon, écoute Thérèse, finalement la discussion

m’a ouvert les yeux, là, franchement Josette, elle est trop

méchante, mais toi tu es gentille, on va manger la pizza, là... THÉRÈSE. Félix, je crois que vous avez fait suffisamment de mal pour ce

soir. JOSETTE. Là tu as drôlement raison Thérèse. Ce père Noël, c’est une

ordure. FÉLIX. Où est-ce que je vais dormir ce soir? Bon je vous embarque

toutes les deux... On fait un bloc...

119

119

ทาใหใคร ๆ เจบปวดมามากพอแลว เอาอยางง นะ คอวา ฉนไมไดรกเธอ

คนทฉนรกคอหวานใจนะ (พดกบโฌแซตต) ตอนนเธอพอใจรยง

โฌแซตต ฉนไมไดสนสกนดเดยว!

เตแรส นลอเลนเหรอคะ เฟลกซ

เฟลกซ กฉนบอกเธออยนไง เธอหหนวกรไงเนย

เตแรส โฌแซตต นมนเปนไปไมได... (เธอรองไห) แตกบฉนนะ เขาพดถงทองฟา

เรองปกนกในชนบท แลวกบอกฉนวาพวกนกทงหลายจะรองเพลงรก

ของเรา

โฌแซตต แลวเมองอลกตละ เตแรส เขาพดถงเมองอลกตไหม

เตแรส พดจะ

โฌแซตต นนแหละ กบฉนกเหมอนกน เขากพดถงเมองอลกต เขากแคโกหกเหมอน

เดกเลยงแกะ เขายงไมเคยไปแถวรเวยราเลย

เตแรส เขาบอกฉนวาเขาจะไดงานทาทปารสละ

โฌแซตต ไมมทางเลย ไมมทางเลย เขานะข เกยจต วเปนขน เขาจกเงนชวยราย

เดอนสาหรบเดกกาพราจากสงครามของฉน แลวเอาไปดมเหลาปกงผสม

เบยร นแหละ งานเขาทปารสละ

เฟลกซ เอาละ พอแลว โฌแซตต ถงเธอไมตองการฉน แตกไมใชเรองท เธอจะทา

ใหคนอนเขารงเกยจฉนไปดวยน... เอาละ มาเถอะ กลบกนไดแลว...

โฌแซตต อยาเขามาใกลฉนนะ ฉนรงเกยจแก...

เฟลกซ งนกชางเธอ... เอาละ ฟงนะ เตแรส ทถกเถยงกนมาทงหมดน ทายสดก

ทาใหฉนตาสวาง จรง ๆ แลว โฌแซตตนะใจรายเกนไป แตเธอส เธอนะ

แสนด เราไปทานพซซากนเถอะ ไปเลย...

เตแรส เฟลกซ ฉนวาคนนคณทาเรองราย ๆ มามากพอแลวนะ

โฌแซตต นนไง เธอพดถกมาก ๆ เลย เตแรส ไอเจาซานตานมนซาตานด ๆ นเอง

เฟลกซ แลวคนนฉนจะไปนอนทไหนกนละน เอาละ ผมจะพาเธอไปทงสองคนนน

แหละ... เราจะเปนหนงเดยวกน...

120

120

Elles se lèvent toutes les deux menaçantes. Entre Mortez qui pousse Katia. MORTEZ. Vous êtes monstrueux! Thérèse. il urinait sur les murs du palier,

mais ça ne va pas! (Thérèse et Josette hurle.) Bon, c’est fini, ça.

Messieurs, j’ai beaucoup réfléchi pendant que j’étais au café, ça

suffit. Ce n’est pas l’Armée du Salut. Vous, vous allez faire mes

amitiés à Lucien Jeunesse... KATIA. Je le connais très peu... MORTEZ. Et vous, vous allez arrêter de torturer la petite Josette qui va

immédiatement retirer ses pieds du canapé. Josette, vous ne

faites pas ça chez les autres, alors ne le faites pas chez vous, s’il

vous plaît.

JOSETTE. Je me sens dans mon état...

THÉRÈSE. Ce sont les nerfs!

KATIA. Vous ne voyez pas qu’elle est prise par les douleurs de

l’enfantement?

JOSETTE. Eh bien oui, dis donc, c’est ça, elle est prise par les douleurs de

l’enfantement!

MORTEZ. Sur mon canapé, merci beaucoup! hop dehors!

Thérèse et Josette sortent précipitamment. Mortez les suit. FÉLIX. Je vous accompagne au cas où je serais le père I

JOSETTE. Mais c’est pas toi, tête de nœud!

FÉLIX. Comment tu le sais, t’étais pas là?

KATIA. Et voilà, eh bien quand c’est foutu, c’est foutu. Il faut avoir le

courage de regarder les choses en face, hein Félix. FÉLIX. Mais te casse pas, te casse pas, elle va rappliquer la môme

Josette, elle va me supplier à genoux... Machinalement il avale un verre de liqueur qu’il recrache en hurlant. KATIA. Non, Thérèse était la dernière étoile qui brillait encore dans vie,

maintenant que c’est éteint et que tout est bien noir, je vois la

121

121

เธอทงสองลกขนทาทาเอาเรอง มอรแตสผลกกาเตยเขามา

มอรแตส คณน ทเรศจรง ๆ ! เตแรส เขาฉใสกาแพงทางเดนตรงทพกบนไดละ นมน

ไมไหวนะ! (เตแรสกบโฌแซตตกรดรอง ) เอาละ จบไดแลว คณผชาย

ทงหลาย ผมไตรตรองอยนานตอนอยท รานกาแฟ พอทเถอะ ทนไมใช

สถานสงเคราะหทางครสตจกรนะ สวนคณนะ คณชวยฝากความคดถง

ของผมไปใหลเซยง เจอแนสดวย...

กาเตย ผมรจกเขานอยมาก...

มอรแตส สวนคณ คณชวยหยดทรมานหนโฌแซตตไดแลว หนโฌแซตตกชวยเอา

เทาลงจากโซฟาเดยวนเลย โฌแซตต หนไมทาอยางนท บานคนอนนะ

เพราะงนกอยาทาทบานตวเองดวยส ขอรองเถอะ

โฌแซตต ฉนรสกวาตวฉน...

เตแรส เธอโกรธจดนะส!

กาเตย นพวกคณไมเหนรวาเธอปวดทองจะคลอดนะ

โฌแซตต ใชแลว นนส ใชเลย เธอปวดทองจะคลอด!

มอรแตส บนโซฟาผมเนยนะ ขอบคณมากครบ! เอา ออกไปขางนอกเลยไป!

เตแรสและโฌแซตตรบเรงออกไป มอรแตสตามพวกเธอไปดวย

เฟลกซ ผมไปกบพวกคณดวย เผอผมเปนพอเดก!

โฌแซตต ไมใชแกซกหนอย ไอหวกลวง!

เฟลกซ เธอรไดไง เธอไมไดอยดวยกนตอนนนรไง

กาเตย นนแหละ ถามนจะพง กตองพ ง เราตองยอมรบความจรงนะ วามย

เฟลกซ

เฟลกซ ใจเยน ๆ ส ใจเยน ๆ ส 2เดยวแมสาวโฌแซตตกกลบมาเองแหละ เธอจะ

กลบมาคกเขาออนวอนผมเอง...

เขาเผลอกระดกเหลาเขาไป แลวบวนทงพรอมกบรองโหยหวน

กาเตย ไมหรอก เตแรสนะเคยเปนดาวดวงสดทายทยง สองประกายในชวตผ ม

อยแตตอนนม นด บไปแลว ทกสงทกอยาง มดสนท ผมเหนทางออก

122

122

solution beaucoup plus clairement. C’est très curieux d’ailleurs

parce que cela me fait plus peur du tout. Il s’empare du revolver. On entend des cloches. FÉLIX. C’est Noël, cela fait juste minuit! le compte est bon! KATIA. (le revolver à la main) On s’embrasse Félix?

FÉLIX. Euh, oui.

Ils s’embrassent.

KATIA. Joyeux Noël!

FÉLIX. Joyeux Noël!

KATIA. J’ai dû vous mettre du rouge.

FÉLIX. (couvert de suie) Ce n’est pas grave, j’ai déjà du noir alors!

KATIA. Bon, cela a été une soirée de Noël très réussie, n’est-ce pas

Félix?

FÉLIX. Non, non pas vraiment. KATIA. C’est quand même drôle les choses de la vie, un petit être tout nu

va naître et un grand mal habillé va s’en aller... FÉLIX. Eh, eh... Arrêtez votre cinéma là! Vous n’allez pas me faire ce

chantage à moi? KATIA. Félix, vous direz à Thérèse que je lui pardonne tout le mal qu’elle

m’a fait! Et à monsieur Mortez que je ne lui en veux pas de

m’avoir traité de sale pédale. Voilà c’est tout, je me retire du jeu,

les dés étaient pipés. Bonsoir!

Il entre dans la pièce d’à côté. Félix reste seul en scène. FÉLIX. Oh, vous le ferez pas. Eh, vous le ferez pas? Le mec qui veut

vraiment se flinguer, il le crie pas sur les toits, moi je connais bien

le problème. J’ai pratiqué le genre : “Attention, au secours, je me

tue!” Même un jour j’ai manqué me jeter dans la Seine, et puis sur

le parapet, j’ai eu les jetons, comme tout le monde... et en plus je

123

123

ชดเจนขนมาก แตแปลกจรง ๆ แฮะ ผมไมยกจะกลวมนอกแลว

เขาฉวยเอาปนไป เสยงระฆงดงขน

เฟลกซ ครสตมาสแลวส เทยงคนพอด ระฆงตครบดวย!

กาเตย (ถอปนอย) เราหอมแกมกนไหมครบเฟลกซ

เฟลกซ เออ ครบ

พวกเขาหอมแกมอวยพรครสตมาสกน

กาเตย สขสนตวนครสตมาสครบ!

เฟลกซ สขสนตวนครสตมาสครบ!

กาเตย นผมคงทาคณเปอนลปสตกแดง ๆ สเนย

เฟลกซ (ทชดมรอยเปอนอย) ไมเปนไรครบ ผมเปอนเขมาดา ๆ อยแลว!

กาเตย เอาละ นเปนคนฉลองครสตมาสทสนกมากทเดยว จรงมยครบ เฟลกซ

เฟลกซ ไม กไมเชงนะครบ

กาเตย ยงไง ๆ อะไร ๆ ในชวตคนเรามนกแปลกดนะ เดกต วเลก ๆ ลอนจอน

กาลงจะเกดมา สวนผใหญทแตงตวแย ๆ กกาลงจะจากไป...

เฟลกซ น น... คณหยดนาเนาไดแลว! นคณคงจะไมไดขผมใชไหม

กาเตย เฟลกซ คณชวยบอกเตแรสดวยนะวาเรองราย ๆ ทงหมดทเธอไดทากบผม

นนผมยกโทษใหเธอ! แลวกชวยบอกคณมอรแตสวาผมไมโกรธเขาหรอก

ททากบผมเหมอนกะเทยสกปรก เทานละครบ ผมถอนตวจากเกมนละ

เกมมนมอะไรตกตก สวสดนะครบ!

เขาเขาไปในหองดานขาง เฟลกซอยคนเดยวในฉาก

เฟลกซ เฮย! คณคงไมทาอยางนนนา คณคงไมทาอยางนนใชไหม ผชายทอยาก

ยงตวตายจรง ๆ นะเขาไมโพนทนากนหรอก ผมเขาใจปญหานด ผมเคย

พดแบบนมาแลว อยาง “ฟงทางนหนอยครบ ชวยผมดวย ผมจะฆาต ว

ตาย!” วนหนงผมเกอบกระโดดแมนาแซนดวยซาไป แตตอนทผมยนอย

บนระเบยงรมแมนาผมเกดกลวขนมา กเหมอนกบทก ๆ คนนนแหละ ...

124

124

ne sais pas nager alors… Tiens, faites un truc, là, vous mettez le

canon du revolver sur la tempe, vous allez voir, ça va sacrément

vous redonner le goût à la vie. (On entend un coup de feu

venant d’à côté.) Monsieur Katia? Monsieur Katia? Mais quel

con, il a pas bien compris ce que je lui disais? (Félix fonce ouvrir

la porte ; de la fumée en échappe...) Oh! Merde!

Félix referme la porte et dissipe la fumée. Mortez revient. MORTEZ. Vous êtes encore là vous? Katia est parti? FELIX. Oui, elle a fumé une cigarette et puis elle est partie. MORTEZ. Alors, Félix, un dernier conseil avant que vous en fassiez autant.

Oubliez la petite Josette, vous comprenez? Vous allez vous

trouver une petite jeune fille jolie, enfin agréable, au moins propre

sur elle, fonder un foyer, avoir des enfants et croyez-moi c’est ça

qu’il vous faut! Vous ne me croyez pas Félix, eh bien

regardez-moi, j’ai une femme, des enfants que j’adore et j’en ai la

responsabilité. Cela me donne un but dans la vie, vous

comprenez? Cela me tient éveillé. FELIX. Moi, je prends du café...

MORTEZ. On ne plaisante pas avec un sujet aussi grave Félix. Je ne sais

plus qui a dit ça... Je crois que c’est moi finalement. Je vous

préviens, ça à l’air banal, mais ça vaut ce que ça vaut : parfois le

chemin est dur, qu’en pensez-vous?

FÉLIX. Vous m’aviez prévenu hein...

MORTEZ. Méditez là-dessus, c’est pas aussi compliqué que ça en a l’air.

(Le téléphone sonne...) Allô, Détresse-Amitié joyeux Noël!

VOIX DE FEMME. Voilà, monsieur, je suis dans un grand désarroi. MORTEZ. Eh bien madame, je vous écoute, joyeux Noël...

VOIX DE FEMME. Voilà, je suis mariée depuis bientôt dix ans avec un homme que

j’aimais et que je respectais profondément..

125

125

แ ล ว ยงกวานนผมกวายนาไมเปน... นไง ล องทาอยางง ด ส คณเอา

กระบอกปนจอไวทขมบนะ แลวเดยวคณกจะเหนเอง คณจะรสกอยากม

ชวต ขนมาอยางล นเห ลอ ( มเ สยง ปนด งออกมาจากหอง ดานขาง )

คณกาเตย คณกาเตย โงอะไรขนาดนนะ น เขาเข า ใ จ ผ ด ท ผมพดไป

รไง (เฟลกซดนประตเปดออกแลวมควนลอยออกมา. . .) โอย! ใหตาย

เถอะ!

เฟลกซปดประตกลบไปเหมอนเดมและปดควน มอรแตสกลบเขามา

มอรแตส คณยงอยอกเหรอคณนะ กาเตยเขาไปแลวเหรอ

เฟลกซ ใช เธอสบบหร เสรจแลวเธอกไป

มอรแตส ถาอยางนน นเปนคาแนะนาครงสดทายนะ เฟลกซ กอนทคณจะไปดวย

เหมอนกน ลมหนโฌแซตตซะ เขาใจมย เดยวคณกจะไดเจอเดกสาวต ว

เลก ๆ นารก ๆ นาคบหา อยางนอยกตามแบบของเธอนนแหละ สราง

ครอบครวและมลกซะ เชอผมเถอะวานคอสงทจาเปนสาหรบคณ คณไม

เชอผมเหรอ เฟลกซ นแนะ ดผมส ผมมภรรยา มลก ๆ ทผมรกมาก ๆ และ

ผมกรบผดชอบดแลพวกเขา สงนทาใหชวตผมมจดหมาย คณเขาใจไหม

มนทาใหผมตนตว

เฟลกซ ผมนะ ผมดมกาแฟ...

มอรแตส นเราไมพดเลนกบเรองสาคญ ๆ อยางนนะ เฟลกซ ผมจาไมไดแลววาใคร

เปนคนพดไว... แตผมคดวาทายทสดคงจะเปนผมเองนแหละ ผมบอกคณ

ไวกอนเลยวาแมมนจะดเหมอนเปนเรองธรรมดา แตมนกมคาในต วของ

มนนะ เพราะบางครงหนทางมนกยากลาบาก คณคดวาไงละ

เฟลกซ คณเคยเตอนผมแลวน ใชไหม...

มอรแตส ไตรตรองเรองนใหด ๆ ละ มนไมไดซ บซอนอยางท เหนหรอก ( เสยง

โทรศพทดงขน...) ฮลโหล เพอนคคดมตรสนหวง สขสนตวนครสตมาส

ครบ

เสยงผหญง คออยางนนะคะคณ ดฉนกาลงวนวายใจมากเลยคะ

มอรแตส ออ ครบคณ ผมฟงคณอยครบ สขสนตวนครสตมาสครบ...

เสยงผหญง คอวา ดฉนแตงงานมาเกอบสบปแลวละคะ กบชายทฉนเคยรกและนบถอ

มาก ๆ...

126

126

MORTEZ. C’est cela, oui, c’est bien.

FÉLIX. Elle a une chance folle non?

MORTEZ. (à Félix) Ta gueule! Oh excusez-moi madame...

VOIX DE FEMME. Ce soir, tout s’écroule car je viens d’apprendre que mon mari

avait des rapports avec des prostituées… MORTEZ. Ce soir oui, avec des putes quoi... C’est-à-dire si vous voulez,

c’est une chose qui arrive parfois à certains hommes faibles qui

s’adressent...

VOIX DE FEMME. Non, non, c’est un homme à putes, il y va régulièrement, mes

informations ne laissent aucun doute, aussi j’ai décidé de partir

avec les enfants, quand cette ordure rentrera, l’appartement sera

vide et je voulais que tu saches, Pierre...

MORTEZ. Qui est à l’appareil?

VOIX DE FEMME. Ta femme, Françoise, Pierre, et ne cherche pas à nous retrouver,

les enfants ne veulent pas d’un père dépravé! MORTEZ. Mimine, cela n’a rien à voir, tu sais bien que je t’aime... de toute

façon ça n’a rien à voir. Mimine... Françoise a raccroché.

FÉLIX. Mimine a raccroché, là...

Mortez s’effondre, une musique triste accompagne ses pleurs... MORTEZ. Vous voyez que parfois le chemin est dur... J’ai commis une faute

et j’ai été puni, voilà Mortez, je le savais et puis c’est tout! Il va

bien falloir que je trouve en moi le réconfort que je savais donner

aux pauvres... Non, non ce qu’il faut faire, ce qu’il faut faire c’est

dégager le côté positif de l’affaire, et puis c’est tout... le côté

positif de l’affaire... je vais prendre un petit studio tout seul...

voilà... j’aurai plus de corvées de biberons, de supermarchés tout

ça... pouvoir lire un petit peu tranquillement... pouvoir écouter de

127

127

มอรแตส ออ อยางงนเอง ดแลวละครบ

เฟลกซ เธอโชคดมาก ๆ เลยนะ วามย

มอรแตส (พดกบเฟลกซ) หบปากซะ! เออ ขอโทษครบคณ...

เสยงผหญง คนนทกอยางพงพนาศหมด ฉนเพง รวาสามของฉนมสมพ นธกบพวก

โสเภณ...

มอรแตส ออ คนน กบโสเภณงนเหรอครบ... จะวาไปแลว บางครงเรองน กเกดขนได

กบผชายบางคนทจตใจออนแอ ทไปหา...

เสยงผหญง ไมใชคะ ไมใช เขาเปนผชายทชอบอต วเลยละ เขาไปเทยวเปนประจา

ขอมลฉนเชอไดแนนอน อกอยางฉนตดสนใจแลววาจะทง เขาไปกบลก ๆ

พอไอซาตานนกลบมากจะเจอแตอพารตเมนตเปลา ๆ และฉนกอยากให

เธอรไวซะเลยนะ ปแยร...

มอรแตส นนใครพดนะ

เสยงผหญง ฟรองซวส เมยเธอไงละ ปแยร แลวกไมตองพยายามตามหาพวกเราหรอก

นะ ลก ๆ ไมอยากมพอทเรศ ๆ แบบน!

มอรแตส ทนหว ไมเหนจะเกยวอะไรกนเลยนะจะ เธอกรดวาฉนรกเธอ... ยงไง ๆ

กไมเหนจะเกยวอะไรกนเลยจรง ๆ นะจะ ทนหว...

ฟรองซวสวางสาย

เฟลกซ ทนหววางสายไปแลวสนะ...

มอรแตสทรด เพลงทานองเศราบรรเลงคลอเสยงรองไหของเขา...

มอรแตส คณเหนมยละวาบางครงหนทางมนกยากลาบาก... ผมทาความผดเลย

ถกลงโทษ เอาละ มอรแตส ผมร มนกแคนแหละ ! ผมจะตองปลอบใจ

ตวเองใหไดอยางทผมเคยปลอบใจคนทมทกข. . . ไมส ไมส ส ง ท ควรทา

สงทควรทาคอตองหนมามองในดานด กเทานนเอง... คดเรองนในแงด. . .

ผมจะไปหาหองสตดโอเลก ๆ อยคนเดยว... น นแหละ... ผมจะไมตองมา

วน วายเ รองข วด นมลก ห รอ เรอง ไปซเปอ รมาร เกตอะไรพ วกนอก

แลว... ผมจะไดอานหนงสอสบาย ๆ บาง... ฟงเพลงคลาสสกของผม

128

128

la musique classique pour moi tout seul... oh oh ça va être vite

fait là tiens... Je prendrai la voiture quand on en aura envie, pour

faire de grandes balades, sur le périphe, tranquille, tout seul tout

seul... Il pleure de plus en plus... Il s’effondre. FÉLIX. Vas-y, pleure, tu pisseras moins!... Euh.., j’ai écouté votre histoire

d’une oreille distraite, bien sûr, bien sûr c’est un grand malheur

qui vous frappe, mais enfin comme on dit des fois, ça soulage sa

peine de savoir qu’il y a des malheurs plus grands qui arrivent...

à côté. (De la tête, il désigne la pièce d’à côté.) Par exemple,

Katia, quand elle est partie, eh bien, elle n’était pas brillante... MORTEZ. Si vous croyez que c’est une compensation, c’est bien de vous.

FÉLIX. Non, mais elle est partie avec un revolver, à mon avis, elle fait

des bêtises.

MORTEZ. Et où est-elle partie?

FÉLIX. Par là-bas.

MORTEZ. Où ça par là-bas?

FÉLIX. Par le morceau de bois qui pivote là...

MORTEZ. C’est pas possible, c’est la porte de la chambre d’à côté, alors...

FELIX. Alors, elle doit être partie par la porte de la chambre d’à côté,

mais à mon avis elle a fait... une bêtise...

Mortez se dirige vers la porte. Il l’ouvre et découvre le cadavre de Katia.

MORTEZ. Ah... ah... là de c’t travail, c’est affreux... FELIX. Qu’est-ce qui se passe là, il y a un problème? Vous m’alarmez.

Eh oui, j’avais un pressentiment. MORTEZ. Il y en a partout, ça a giclé, c’est affreux...

FELIX. Ah, ça, la moquette est foutue.

MORTEZ. Mais qu’est-ce qu’il faut faire?

129

129

คนเดยว... โอย โอย แตเรองพวกนกนเวลาแคแปบเดยวเอง... ผมจ ะ ขบ

รถไปเท ยวไกล ๆ อยางท ตองการ ไปตามถนนวงแหวนรอบเมองให

สบายใจเฉบคนเดยว ไปแคคนเดยว...

เขารองไหหนกขนเรอย ๆ... เขาทรดฮวบลง

เฟลกซ เอาเลย รองไหซะ นายจะไดฉนอยลง!... เออ... ผมไมไดต งใจฟงเรองของ

คณหรอกนะ แนละ แนนอนวาคณกาลงทกขหนก แตไหน ๆ กอยางท เขา

วากนแหละ เราจะทกขนอยลงถารวามใครทกขหนกกวา. . . อยขาง ๆ

(ทาทาเอยงศรษะไปทางหองขาง ๆ) อยางกาเตยไง ตอนท เธอจากไปนะ

เธอไปไมสวย...

มอรแตส ถาคณคดวามนทดแทนกนไดกดแลวสาหรบคณ

เฟลกซ ไมหรอก กเธอเลนจากไปพรอมกบปนพก ผมวา เธอทาอะไรงเงา ๆ ละ

มอรแตส แลวเธอไปไหนละ

เฟลกซ ไปทางโนนนะ

มอรแตส ทางโนนนะทางไหนกน

เฟลกซ ทางแผนไมทเปดปดไดโนนไงละ...

มอรแตส เปนไปไมได นนมนประตหองขาง ๆ น ถางน...

เฟลกซ ถางน เธอคงไปทางประตหองขาง ๆ นนแหละ แตผมคดวาเธอทา...

เรองงเงาละ...

มอรแตสตรงไปทประต เขาเปดออกและพบศพของกาเตย

มอรแตส โอย โอย นน งานนมนนาสยดสยอง...

เฟลกซ เกดอะไรขนละนน มปญหาเหรอ คณทาผมขวญกระเจงนะเนย เอาเหอะ

ผมสงหรณใจอยแลว

มอรแตส มเลอดเตมไปหมด กระจายไปทว นาสยดสยองจรง ๆ...

เฟลกซ เอาละส พรมเลอะหมดเลย

มอรแตส แลวจะทายงไงกนดละเนย

130

130

FÉLIX. Vous l’aurez à la shampouineuse. Faudrait faire appel à un

spécialiste, ou alors vous changez le morceau carrément, vous

aurez plus vite fait...

MORTEZ. I l faut appeler la police. Pour Détresse-Amitié c’est

une catastrophe.

FÉLIX. Non, ce serait une catastrophe d’appeler la police. Quel con!

D’abord cela le fera pas revenir, et puis moi ça peut m’éviter

d’avoir des ennuis parce que j’ai un revolver et puis c’est pas la

première fois qui sert... MORTEZ. Mais qu’est-ce que vous voulez que je fasse?

FÉLIX. Je ne sais pas ce qu’on fait! On le sort discrètement, on le

balance dans la Seine et puis voilà. MORTEZ. On le sort discrètement! Y’a les voisins, la concierge! FÉLIX. Vous n’avez pas une valise, une malle, quelque chose? MORTEZ. Ce n’est pas la consigne ici...

FÉLIX. Et ça c’est quoi, ça tient on le fout dans la hotte, on le sort

discrètement, j’ai le costume, et puis, hop dans la Seine. MORTEZ. Mais vous ne vous rendez pas compte! Il entrera jamais là-

dedans! Il est trop gros... FÉLIX. En entier oui... et c'est ça, on va le découper en morceaux et on

fera plusieurs voyages. Vous auriez pas une grosse scie, quelque

chose?...

MORTEZ. Attendez voir... peut-être dans les outils là, bougez... ah, la voilà... FELIX. Donnez-moi des gants, je ne voudrais pas me saloper... Tant qu’à

faire... (Désignant son costume de père Noël.) C’est de la

location. MORTEZ. La voilà, oh non ce n’est pas possible, c’est ignoble, je ne

pourrais jamais faire ça moi...

131

131

เฟลกซ คณตองไปหาเครองทาความสะอาดพรมมานะ ควรจะโทรหาผ เชยวชาญ

แตถาจะใหเรวกวานเปลยนพรมใหมซะกสนเรอง...

มอรแตส ตองโทรแจงตารวจ นเปนเรองใหญสาหรบ “เพอนคคดมตรสนหวง” นะ

เฟลกซ อยานะ ถาโทรแจงตารวจละกเปนเรองใหญแน ๆ ง เงาจรง ๆ อยางแรก

เลย ถงเรยกตารวจมาเขากไมฟนคนชพหรอก แลวอกอยางผมกจะไดไม

ตองมเรองยงกบตารวจ เพราะผมมปนในครอบครอง และน กไมใชครง

แรกทใชยง...

มอรแตส งนคณอยากใหผมทาอะไรละ

เฟลกซ ผมกไมรวาเราจะทาอะไรได! งนเราแอบเอาเขาออกไป แลวเหวยงลง

แมนาแซนซะ กเทานนเอง

มอรแตส แอบเอาออกไปเนยนะ! ทง ๆ ทมคนดแลตกแลวกเพอนบานอยเยอะแยะ

เนยนะ!

เฟลกซ คณไมมกระเปาเดนทาง หรอหบอะไรบางเหรอ

มอรแตส นไมใชทรบฝากของสาธารณะนะ...

เฟลกซ อาว แลวนนอะไรละ นนนะ เอางเราเอาเขาใสตะกราแลวแอบเอาออกไป

พอดผมใสชดนอยแลวดวย จากนนกโยนลงแมนาแซนซะ

มอรแตส นคณไมเหนเหรอไง! เขาตวใหญไป! ไมมวนใสไปในนนไดหรอก...

เฟลกซ ถาทงตวนะใช... เพราะอยางงนะส เราเลยจะหนเขาเปนชน ๆ แลวกขน

หลายเทยวหนอย คณมเลอยใหญ ๆ หรออะไรบางมย...

มอรแตส เดยวขอดกอน... อาจจะมในกลองอปกรณนน ขยบหนอยสครบ. . . ออ น

ไง เจอแลว...

เฟลกซ ขอถงมอใหผมดวย ไหน ๆ กตองทาแลวผมไมอยากเลอะเทอะ . . . เพราะ

วา... (ชไปทชดซานตาคลอส) ผมเชาเขามา

มอรแตส เอา เอาเลอยนไป โอย ทาไมไดหรอก มนระยาสนด ผมไมมวนทาไดหรอก

ผมนะ...

132

132

FÉLIX. Mais je vais le faire moi... Quelle chochotte! Ça ne me dégoûte

pas, j’ai travaillé en abattoir. Ah bien sûr, reste le problème de la

moquette...

Félix va dans la pièce pour commencer son sinistre travail. On sonne. Pierre ouvre.

Entre monsieur Preskovich PRESKO. Monsieur Mortez, il faut que je vous parle absolument.

MORTEZ. Monsieur Preskovitch, on a eu vos chocolats, on a eu le

cheichar, on a eu la liqueur, maintenant on a des emmerdes,

alors foutez-nous la paix! Je m’excuse... Voilà! PRESKO. Voilà, j’ai compris, je ne vous ennuirai plus!

MORTEZ. Joyeux Noël, Monsieur Preskovich!

PRESKO. Vous avez des allumettes?

MORTEZ. Non, Monsieur Preskovich, c’est pas un tabac ici. Attendez, j’ai

un briquet, voilà, j’ai un briquet je vous l’offre, joyeux Noël,

Monsieur Preskovich. Et à la prochaine fois. Mortez fait sortir Presko. Félix ressort de la chambre. Il est couvert de sang, la scie

ensanglantée. FÉLIX. Ah! J’ai ripé sur un os, ça a giclé... vous auriez pas un mouchoir?

Mortez essuie Félix qui retourne dans la pièce à côté.

On sonne. Mortez ouvre. Thérèse entre. THÉRÈSE. Dites, Pierre, il faut appeler une ambulance d’urgence. Le taxi n’a

pas voulu nous prendre, il avait peur qu’elle fasse ça chez lui... MORTEZ. Thérèse, j’en appelle une tout de suite, ils ont l’habitude, ils vont

arriver dans cinq minutes, alors descendez vite s’il vous plaît,

descendez vite... Il décroche…

THÉRÈSE. Alors, à propos, Jean-Jacques est parti finalement?

133

133

เฟลกซ กผมจะเปนคนทาเองไง... เรองมากจรง ๆ ผมไมรง เกยจหรอก ผมเคย

ทางานทโรงฆาสตวมากอน แตแหงหละ ยงมปญหาเรองพรมอกอยด...

เฟลกซเขาไปในหองเพอเรมงานชวรายของเขา เสยงกรงดง ขน ปแยรเปดประต คณเพรสโกวช

เขามา

เพรสโก คณมอรแตส ครบ ผมตองพดกบคณใหไดแลวละ

มอรแตส คณเพรสโกวชครบ เรามชอคโกแลตของคณแลว เรามหมวกเชชารแลว

เรามเหลาหวานแลว และตอนนเรากมเรองยง ๆ อย เพราะฉะนนอยามา

ยงกบเรา! ผมขอตวละ... เทานแหละครบ!

เพรสโก เอาละ ผมเขาใจ ผมจะไมกวนใจคณอกแลว!

มอรแตส สขสนตวนครสตมาสครบ คณเพรสโกวช!

เพรสโก คณมไมขดมยครบ

มอรแตส ไมมครบ คณเพรสโกวช ทนไมใชรานขายบหรนะครบ แตเดยวครบ ผมม

ไฟ แช ค น ไง ผ มข อมอบใ ห คณ เล ย ส ขส นต วนค รส ตมาสน ะค รบ

คณเพรสโกวช แลวเจอกนครงหนาครบ

มอรแตสพาเพรสโกวชออกไป เฟลกซกลบออกมาจากหองขาง ๆ เนอตวเปอนเลอดไปหมด สวน

เลอยกเตมไปดวยเลอด

เฟลกซ โอย! ผมเฉอนไปโดนกระดกเขา เลอดเลยกระเซนไปหมด... คณพอจะม

ผาเชดหนามยครบ

มอรแตสเชดเลอดใหเฟลกซ แลวเฟลกกกลบเขาไปทหองขาง ๆ

เสยงกรงดงขน มอรแตสเปดประต เตแรสเขามา

เตแรส น ปแยร คะ ตองเรยกรถพยาบาลแลวคะ แทกซไมยอมรบเรา เขากลววา

เธอจะคลอดในรถ...

มอรแตส ผมจะโทรเรยกเดยวนเลย เตแรส พวกเขาชนแลว เดยวอกหานาทเขาก

มาถง เอาละ ผมขอรอง คณรบลงไปเรว ๆ เถอะครบ...

เขายกหโทรศพทขน...

เตแรส วาแตสดทายฌอง-ฌาคสกลบไปแลวเหรอคะ

134

134

MORTEZ. Oui, il est parti... (Il raccroche le téléphone.) Bon c’est occupé, je

rappelle dans deux minutes. Descendez, Thérèse! Allez!

descendez vite Thérèse. THÉRÈSE. Vous savez, Pierre, j’ai peur d’avoir été un petit peu dure avec

Jean-Jacques.

MORTEZ. Mais non, je suis sûr qu’il a déjà oublié, alors descendez vite

Thérèse, allez, allez... THÉRÈSE. Je n’ai jamais pu...

MORTEZ. Mais on ne peut jamais... THÉRÈSE. Je le connais comme si je l’avais tricoté...

MORTEZ. Ma petite Thérèse… THÉRÈSE. C’est un garçon sensible, je le sens tiraillé, il est comme coupé

en deux... Félix entre. De sa hotte dépasse un bras et une jambe. FÉLIX. Bon, et bah, on va déjà faire un voyage. Il se trouve nez à nez avec Thérèse. Il tente de cacher la hotte. THÉRÈSE. Il s’est tout cochonné lui... mais qu’est-ce que c’est?... FELIX. C’est des cadeaux! MORTEZ. C’est des cadeaux de la boucherie Bernard! (Thérèse rentre

dans la pièce.) Thérèse n’y allez pas! On entend un grand bruit de verres cassés et un grand cri. FÉLIX. Ah, ça va encore être de ma faute! MORTEZ. C’est affreux, quand elle a vu le demi Jean-Jacques, elle a eu un

haut-le-coeur, elle a reculé et elle a basculé par la fenêtre. Elle a

fait un vol plané épouvantable, elle s’est écrasée en bas... cinq

étages comme une merde... C’est affreux. On sonne. FÉLIX. Oh, non...

Mortez ouvre. Félix se cache. Entre Josette.

135

135

มอรแตส ครบ เขาไปแลว... (เขาวางโทรศพทลง) เอาละ สายไมวาง ไวอกสองนาท

ผมจะโทรใหม ลงไปเถอะครบ เตแรส! ไปเถอะ! ลงไปเรว ๆ ครบ เตแรส

เตแรส คณรไห มคะ ปแยร ฉนเกรงวา กอนห นานฉน ใจดากบฌอง -ฌาค ส

ไปหนอย

มอรแตส ไมหรอกครบ ผมมนใจวาเขาลมไปแลว เอาละ รบลงไปเถอะครบ เตแรส

ไปเลย ไปเลย...

เตแรส ฉนไมเคยจะได...

มอรแตส แตเรากไมมวนจะได...

เตแรส ฉนรจกเขาด ราวกบวาฉนเลยงเขามากบมอ...

มอรแตส โถ เตแรส...

เตแรส เขาเปนชายหนมทอารมณออนไหว ฉนรวาใจเขาเจบปวดรวดราว ทา

อะไรไมถก ราวกบตวเขามสองภาค...

เฟลกซเขามา มแขนและขาโผลออกมาจากตะกรา

เฟลกซ เอา เอาละ ออกเดนทางกนไดแลว

เขาประจนหนาเขากบเตแรส และพยายามซอนตะกรา

เตแรส นเขาเนอตวเลอะเทอะไปหมดเลย... นมนอะไรกนเนย...

เฟลกซ ของขวญนะ!

มอรแตส ของขวญจากรานขายเนอแบรนารดนะ! ( เตแรสกลบเขาไปในหอง )

เตแรส อยาเขาไปนะ!

มเสยงแกวแตกและมเสยงกรดรองดงขน

เฟลกซ โอย เปนความผดฉนอกสเนย!

มอรแตส สยองขวญมาก พอเธอเหนฌอง-ฌาคสทเหลอครงต ว เธอกเกดหนามด

วงเวยน เธอถอยกรดไปชนบานหนาตาง แลวลอยละลวลงไปอยางนา

สยดสยองมาก เละอยขางลาง... ตกไปหกชนเละอยางกบข เลย. . . ขนลก

เหลอเกน

เสยงกรงดงขน

เฟลกซ โอย ไมนะ...

มอรแตสเปดประต เฟลกซไปแอบ โฌแซตตเขามา

136

136

JOSETTE. Mais j’espère qu’ils vont se dépêcher parce que si ça continue,

moi je vais faire le petit dans le caniveau. MORTEZ. Écoutez, Josette, l’ambulance arrive dans cinq minutes, alors

dépêchez-vous, s’il vous plaît! JOSETTE. Où est Thérèse?

MORTEZ. Elle est en bas.

JOSETTE. Mais je ne l’ai pas vu passer.

MORTEZ. Parce qu’elle est passée très vite. C’est que vous vous êtes

croisées... Josette sort. FÉLIX. On va finir par se faire remarquer avec vos conneries.

Le téléphone sonne. Mortez décroche.

PRESKO. (off) Allô? Monsieur Mortez? C’est Rhadam Preskovich à l’appareil.

(Silence.) J’ai essayé de vous parler toute la nuit... FÉLIX. C’est marrant, il y a une drôle d’odeur ici!

PRESKO. Et vous n’avez jamais voulu.

MORTEZ. Oui, parce qu’on était occupés, monsieur Preskovich et d’ailleurs,

on est toujours occupés. PRESKO. Ça ne fait rien, j’ai bien réfléchi, j’ai ouvert le gaz depuis un

moment.

FÉLIX. C’est ça que ça sent!

PRESKO. Et je vais utiliser votre briquet!

MORTEZ. Non, monsieur Preskovich, vous êtes dans une mauvaise passe.

Josette entre.

JOSETTE. J’ai oublié mon caddie!

Explosion.

137

137

โฌแซตต ฉนหวงวาพวกเขาจะรบ ๆ กนนะ ถาขนเปนอยางงอยละก ฉนนแหละจะ

ไปคลอดลกในทอนาขางถนนใหด

มอรแตส ฟงนะ โฌแซตต รถพยาบาลจะมาในหานาทนแหละ คณรบไปเถอะ

ขอรองละ!

โฌแซตต เตแรสอยไหนคะ

มอรแตส อยขางลางครบ

โฌแซตต แตฉนไมเหนเธอลงไปเลย

มอรแตส กเพราะเธอไปเรวมากนะส พวกคณเลยสวนกน...

โฌแซตตออกไป

เฟลกซ ทาอะไรงเงาอยางงเดยวสดทายเขากสงสยกนหรอก

เสยงโทรศพทดงขน มอรแตสรบสาย

เพรสโก (เสยง) ฮลโหล คณมอรแตสใชไหมครบ น ราดม เพรสโกวช พดนะครบ ( เงยบไป

ครหนง) ผมพยายามจะคยกบคณมาตลอดทงคน...

เฟลกซ ตลกจง ทนมกลนแปลก ๆ แฮะ!

เพรสโก แตคณกไมยอมคยดวยเลย

มอรแตส ใชครบ กตอนนนเรากาลงยงกนอยไงครบ คณเพรสโกวช แลวจะวาไป

เรากยงอยตลอดเวลา

เพรสโก ไมเปนไรครบ ผมคดดแลวละ ผมเปดแกสทงไวไดสกครหนงแลว

เฟลกซ เปนกลนนนเอง!

เพรสโก แลวผมกจะจดไฟแชคของคณละ!

มอรแตส อยานะครบ คณเพรสโกวช คณกาลงอยในชวงเลวราย

โฌแซตตเขามา

โฌแซตต ฉนลมรถเขนของฉนไว

เสยงระเบดดงขน

138

138

ภาค 2 วเคราะหการแปล

139

139

บทท 3

วเคราะหการแปล

ในการแปลบทละครเรอง Le Père Noël est une ordure หรอ ซานตาซาตาน ผแปล

ไดแปลโดยยดหลกทฤษฎการแปลแบบยดความหมาย (Théorie interprétative de la traduction)

ของสถาบนชนสงดานการแปลและการลามแหงกรงปารส (École Supér ieure d’Interprètes

et de Traducteurs หรอ E.S.I.T.) ซงกลาวไววา “.. .กระบวนการแปลนนไมใชการถายทอด

ความหมายประจาคาจากภาษาหนงไปส อกภาษาหนง แตเปนการสอสารตามเจตนาของผ ส งสาร

ในภาษาหนง เพอใหผรบสารในอกภาษาหนงเกดความเขาใจตรงกน…” 1 ดงนน การแปลจง

ไมใชการสบเปลยนหรอถายภาษา แตเปนการถายทอดความหมายท ผ เขยนตนฉบบตองการจะสอ

ออกมาใหถกตองและครบถวนทสดทง ในดานเนอหาและอารมณ ทงน ทฤษฎการแปลแบบยด

ความหมายมกระบวนการแปล 3 ขนตอน คอ

1. การทาความเขาใจตนฉบบ (compréhension)

แนนอนวาในขนตอนแรกผแปลจะตองทาความเขาใจตนฉบบเสยกอน โดยใน

ขนตอนนผแปลจะเปรยบเสมอนกบผรบสารธรรมดา กลาวคอ ผแปลจะตองใชความรดานภาษา

ผนวกกบความรเสรมทเกยวของกบเนอเรองมาทาความเขาใจตนฉบบอยางละเอยดไมวาจะเปนใน

แงเนอหา ลลาการประพนธ และอารมณ เพอทจะเขาใจใหไดวาความหมาย (sens) ทแนนอนท

ผเขยนตนฉบบตองการจะสอนนคออะไร

2. การผละออกจากภาษาตนฉบบ (déverbalisation)

เมอเขาใจแลววาสงทผเขยนตนฉบบตองการจะสอนนคออะไร ผแปลกตองผละ

ออกจากภาษาตนฉบบ กลาวคอ ผแปลจะตองไมยดตดกบคา รปแบบ และโครงสรางของ

ภาษาตนฉบบ โดยจะตองเกบกกเฉพาะความหมายทเปนอสระจากภาษาเอาไว ข นตอนนถอเปน

ขนตอนทสาคญมากในกระบวนการแปล เพราะหากผแปลไมสามารถผละออกจากภาษาตนฉบบ

1 ฟอรตนาโต อสราแอล, “ทฤษฎความหมายกบการแปลวรรณกรรม”, ศาสตรการ

แปล รวมบทความเชงทฤษฎและปฏบต, แปลโดย สดชน ชยประสาธน รวมกบ สมาล วระวงศ.

(กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2540), น. 91.

140

140

ถายทอดใหม เขาใจ

ถายทอดภาษา

แปล

ความหมายซงเปน

อสระจากภาษา

ตนฉบบ

บทแปล

ไดกจะทาใหบทแปลนนแปลก แปรง ผดธรรมชาต หรอทเรยกวามกลน “นมเนย” อยางไรกด

สาหรบนกแปลทมประสบการณในการแปลมาก ๆ ข นตอนนอาจเกดขนไดอยางอตโนมต

3. การถายทอดความหมายสภาษาใหม (réexpression)

เมอผแปลผละออกจากตนฉบบไดกจะสามารถถายทอดความหมายในรปภาษา

ปลายทางได ข นตอนการถายทอดสภาษาปลายทางนถอเปนข นตอนท สาค ญมากเชนเดยวกน

เพราะผแปลตองคดสรรถอยคา สานวน และโครงสรางท ถกตองตามความหมาย อจฉรยลกษณ

และความนยมใชของภาษาปลายทางมาถายทอด เพอทจะ สอความหมายไดครบถวนตามท

ผเขยนในตนฉบบตองการ โดยยงคงลลาการเขยนแบบเดยวกน ซงภาษาทใชน นกตองเปน

ธรรมชาต และสามารถสรางผลกระทบทางอารมณไดทดเทยมกบตนฉบบโดยไมเหลอเคาภาษา

เดมอยเลย

ทงน สามารถสรปกระบวนการแปลตามทฤษฎแบบยดความหมายเปนแผนภาพได

ดงตอไปน

ในสวนของภาควเคราะหบทแปลเรอง ซานตาซาตาน น ผแปลเนนการวเคราะหใน 2

ระดบดวยกน คอ การวเคราะหในระดบการทาความเขาใจตนฉบบ และการวเคราะหในระด บการ

ถายทอด ในสวนของการทาความเขาใจผแปลไดศกษาถงลกษณะและองคประกอบทวไปของบท

ละครโดยสงเขปเพอทาความเขาใจความแตกตางระหวางบทละครกบวรรณกรรมประเภทอน

จากนนจงศกษาเกยวกบววฒนาการของบทละครต งแตบทละครคลาสสกจนถงบทละครประเภท

ละครโรงกาแฟ (Café-Théâtre) อนเปนลกษณะเฉพาะของบทละครเรอง ซานตาซาตาน น แลวจง

ศกษากลวธการดาเนนเรอง การทาความเขาใจตวละครหลกตลอดจนบทขบขนรปแบบตาง ๆ ท

ผเขยนไดสอดแทรกไวในบทละคร

141

141

ในสวนการวเคราะหในระดบการถายทอดนน ผแปลไดวเคราะหวธการถายทอดบท

ขบขน อารมณขนในรปบทเสยดส และคาหยาบคายวาควรถายทอดอยางไรใหเปนธรรมชาตโดย

ยงสามารถสอความไดอยางครบถวนตามท ผ เขยนตองการจะสอ และทาใหผ ทอานบทแปลได

อรรถรสทดเทยมกบผทอานตนฉบบ และทสาค ญคอสามารถจะนาไปแสดงบนเวทไดอยางเปน

ธรรมชาตและสมจรง

1. การทาความเขาใจตนฉบบ

กอนทจะทาความเขาใจรายละเอยดตาง ๆ ในบทละครเรอง ซานตาซานตาน ไมวา

จะเปนเนอเรอง กลวธในการดาเนนเรอง ตลอดจนตวละคร ผแปลจะตองศกษาและทาความเขาใจ

เอกลกษณและรปแบบของวรรณกรรมประเภทบทละครใหเขาใจเสยกอนวามลกษณะอยางไร

1.1 ลณษณะทวไปของบทละคร

บทละครมรปแบบตางจากวรรณกรรมประเภทอน ทวาความแตกตางนนมไดอยท

ขนาดความสนยาวหรอศลปะการประพนธ แตอยทวตถประสงคในการเขยน กลาวคอ บทละคร

เขยนขนเพอนาไปถายทอดในรปของการแสดงละครบนเวทเปนหลก บทละครประกอบดวยสอง

สวนใหญ ๆ คอ les didascalies หรอ บทบรรยาย ซงเปนสวนทบรรยายฉาก ทาทาง เครองแตง

กาย อากปกรยารวมไปถงนาเสยงของต วละคร อยางไรกด บทบรรยายในบทละครไมมการ

บรรยายอารมณ ความรสกนกคดของตวละคร หรอสถานการณของเนอเรองอยางละเอยดเหมอน

ในนวนยายหรอเรองสน จะเปนเพยงการบรรยายคราว ๆ เพอใหผ อานเหนภาพรวมเทานน สวนท

สอง คอ le texte หรอ บทเจรจา อนเปนสวนประกอบหลกของบทละครและยงเปนสวนสาค ญททา

ใหผอานเขาถงอารมณ ความนกคดของตวละคร ตลอดจนทาใหเรองราวดาเนนไปจนถงจดจบ

ทงน เนอเรองจะมความนาสนใจเพยงไรนนขนอยกบการวางโครงสรางบทละครของผแตง

1.2 โครงสรางของบทละคร

การวางโครงสรางบทละครใหมความนาสนใจและนาตดตาม ผแตงมกสรางปม

ขดแยงเลก ๆ นอย ๆ และจดพลกผนตาง ๆ ในเนอเรองเพอใหเรองราวดาเนนไปอยางนาตนเตน

ทงน สามารถสรปโครงสรางสาคญ ๆ ในบทละครไดดงตอไปน

142

142

1.2.1 L’exposition หมายถง ฉากเปดของบทละครอนเปนสวนทจะเผยใหเหนวาเรอง

ราวของเรองคออะไร เกดขนทใด มใครเปนตวละครหลก และเรองราวจะดาเนนตอไปอยางไร

1.2.2 L’action หมายถง เหตการณตาง ๆ ทเกดขนในเรองและทาใหเรองราวดาเนน

ตอ ไป

1.2.3 L’intrigue หมายถง ปมหรอความขดแยงของเรองทกอใหเกดเปนปญหาขนมา

ซงอาจไมใชเรองราวใหญโตแตสามารถเรงใหเหตการณของเรองพ ฒนาไปส จดจบเรวขน หรอใน

บาง ครงกชะลอเหตการณเหลานนใหชาลง

1.2.4 La situation หมายถง สถานการณหรอสถานภาพความสมพ นธท เกดขน

ระหวางตวละคร ซงเมอเรองราวดาเนนตอไปความสมพนธนกอาจเปลยนไปไดตลอดเวลา

1.2.5 Le quiproquo หมายถง เหตการณททาใหเกดความเขาใจผดในตวตนท

แทจรงของตวละคร เชน การทพระเอกปลอมตวเขาไปเปนคนใชในบานของนางเอกเพอทจะไดทา

ความรจกกบนางเอก และตวนางเอกเองกไมทราบวาตวตนทแทจรงของพระเอกคอใคร เปนตน

1.2.6 Le coup de théâtre หมายถง จดหกมมหรอเหตการณในเรองทพลกผนไป

ทาใหเรองราวตนเตนและนาตดตามมากยงขน

1.2.7 Le nœud dramatique หมายถง ความส มพ นธระ หวางต วละครหรอ

สถานการณตาง ๆ ททาใหปมของเรองขมวดแนนเขาและซบซอนมากยงขน ทาใหเรองราวเขมขน

และพาไปสจดจบของเรองในทสด

1.2.8 Le dénouement หมายถง จดคลคลายของเรองอนเปนจดสดทายทปมตาง ๆ

จะคลายออกและเรองราวตาง ๆ นนจะจบลง ทงน เรองราวทเกดขนอาจจบลงดวยความสขสมหวง

หรอจบลงดวยความตายกได

143

143

1.3 พฒนาการของบทละครฝ ร ง เศสจากบทละครคลาสสก (Théâtre Cl assi que) ถง

บทละครโรงกาแฟ (Café-Théâtre)

เมอทราบถงโครงสรางของบทละครแลว ตอมาผแปลตองทาความเขาใจพ ฒนาการ

ของบทละครฝรงเศส เพอใหเขาใจเอกลกษณ ความเหมอน และความแตกตางของบทละครในแต

ละยคต งแตบทละครคลาสสกจนถงบทละครโรงกาแฟ หรอ Café-Théâtre อนเปนลกษณะของบท

ละครเรอง ซานตาซาตาน

ละครเปนศลปะการแสดงอยางหนง ซงมมาต งแตสมยโบราณและมอยทกชาตทก

ภาษาแตกตางกนไปตามศลปะ ขนบธรรมเนยมประเพณของชาตน น ๆ ตลอดจนสงแวดลอมและ

ความนยมของมนษยในแตละยคแตละสมย ละครทกประเภทตางกมจดมงหมายเพอสรางความ

บนเทงแกผชมและในขณะเดยวกนกสอดแทรกแนวคด คตธรรมหรอปรชญาชวตเอาไวดวย

ชวงศตวรรษท 17 หรอยคคลาสสก (Classicisme) เปนยคทบทละครฝรง เศส รงเรอง

มากทสด บทละครแนวคลาสสก (Théâtre Classique) นมการแบงประเภทของละครออกเปน

2 ประเภทอยางชดเจน คอ บทละครโศกนาฏกรรม (tragédie) ทมเนอเรองเกยวกบความตายของ

มนษยตามกฎแหงกรรมอนเปนผลสบเนองมาจากการกระทาและขอบกพรองในลกษณะนสยของ

ตวละครเอกเอง ตวละครในบทละครโศกนาฏกรรมมกมความยงใหญในแงของตาแหนงหนาท

ยศถาบรรดาศกด แตในขณะเดยวกนกยงมขอบกพรองอย ทาใหในตอนจบตวละครตองประสบกบ

ชะตากรรมอนนาเศรา ตวอยางบทละครโศกนาฏกรรม ไดแก บทละครเรอง Le Cid ของ Pierre

Corneille ทสดทายพระเอกกเลอกเกยรตยศแทนความรกโดยฆาพอของนางเอก หรอบทละครเรอง

Phèdre ของ Jean Racine ทตวเอกตองตายเพราะหลงรกลกเลยงของตนเอง เปนตน ในขณะท

บทละครสขนาฏกรรม (comédie) จะหยบเอาขอบกพรองของตวละครขนมานาเสนอในเชงขบขน

และเนอเรองจะจบลงดวยความสขเสมอ เชน บทละครเรอง L’Avare ของ Molière ซงต วเอกท ม

นสยขเหนยวมากไดถกขโมยหบสมบตไป แตในทายทสดเขากไดหบสมบตคนมา ทง น ผแตงได

หยบเอาความตระหนถเหนยวของตวเอกมาลอเลยนในเชงขบขนนนเอง บทละครแนวคลาสสกยงนยมเขยนเปนบทรอยกรอง และแบงละครออกเปนองค โดย

มกแบงออกเปน 5 องค หรอ 3 องค รวมทงยงดาเนนเรองตามกฎเอกภาพทงสามของบทละคร

อยางเครงครดดวย กฎเอกภาคทงสามดงกลาวนน ไดแก

41. เอกภาพของเวลา (unité de temps) หมายถง เวลาในละคร ไมใชเวลาในการ

แสดง ซงจะตองดาเนนใหอยภายในยสบสชวโมงหรอเกนไปกวานนไดเพยงเลกนอย

144

144

2. เอกภาพของสถานท (unité de lieu) หมายถง การกาหนดใหเหตการณตาง ๆ ใน

ละครเกดขนในสถานทเดยว หรอถามการเปลยนฉากกจะตองใหเรองเกดอยในอาณาบรเวณ

ใกลเคยงกน เชน ฉากทเกดเหตจะตองอยในเมองเดยวกน เปนตน

43. เอกภาพของการกระทา ( 4unité d'action) หมายถง บทละครตองมโครงเรองเดยว

เหตการณตองดาเนนไปในทศทางเดยวกนตลอด ไมมการนอกเรองและไมยอมรบการใชโครงเรอง

ยอยทแตกแขนงออกไปจากโครงเรองหลก

จ ากนน ใ น ส ม ยจน ต นย ม ( Romantisme) ชว ง ศ ต วรรษ ท 19 ซ ง เ ปน ย ค

ละครโรแมนตก (Thtéâtre Romantique หรอ Drame Romantique) นกเขยนไดเรมเขยนบทละคร

อยางอสระมากขน โดยจะเหนไดจากการทเรมมการเขยนบทละครเปนบทรอยแกว นอกจากนน

นกเขยนยงมองละครตามแบบชวตจรงวามทงสขและทกขเคลากน ดงนน บทละครในสมยน จงไมม

การแบงบทละครออกเปนบทละครโศกนาฏกรรมหรอสขนาฏกรรม อกทงยงปฏเสธทจะดาเนนเรอง

ตามกฎเอกภาพของเวลาและเอกภาพของสถานทเนองจากเหนวาไมสมจรง ทวายงคงยดกฎ

เอกภาพของการกระทาไว ตวอยางบทละครสมยจนตนยมทเปนท รจ กกนดน นไดแกบทละครเรอง

Ruy Blas ของ Victor Hugo และบทละครเรอง On ne badine pas avec l’amour ของ Alfred de

Musset ทมเนอหาเกยวกบความรกทไมสมหวง เปนตน

ตอมาในศตวรรษท 20 บทละครยงคงปฏเสธทจะดาเนนเรองตามกฎเอกภาพของ

เวลาและสถานท แตยงดาเนนตามกฎเอกภาพของการกระทาเชนเดยวกบบทละครในสมย

จนตนยม ทวาบทละครในสมยนไดเตบโตขนมากในดานแนวคด และมงเสนอเรองราวเกยวกบ

ความคดและคานยมในการดาเนนชวตทเปลยนไป ดงจะเหนไดจากการทนกเขยน 5 นยมเขยนเปน 5

รอยแกวและวางตวละครใหเปนคนสามญทวไป ตวอยางบทละครในศตวรรษท 20 ทมจดเดนมาก

ไดแก บทละครแนวแอบเสรด (Théâtre de l’absurde) ทเกดขนจากความผนแปรดานความคด

คานยมและความเชอเกยวกบพระเจาทมมาแตด งเดม ความผนแปรน เกดจากการทบรรดานกคด

นกเขยน นกศลปะหลาย ๆ คนในสมยนทไดเฝามองสงครามโลกผานไปทงสองครงรสกผดหวงและ

ไมพบวามอะไรดขน บทละครในแนวแอบเสรดจง “มกมแนวการนาเสนอแบบ ตลกขบขน ดวย

ลลาของจาอวดแบบเกาแก แตเนอหาสาระนนแสดงใหเหนความสบสนวนวายของโลก ความวาง

เปลาไรจดหมายของชวต ตลอดจนสภาพของมนษยในสมยปจจบนทไดสญเสยไปแลวทงความจา

145

145

เกยวกบอดตและความฝนของอนาคต มนษยจงเปรยบเสมอนคนแปลกหนาในบานตวเอง ไมรจก

ตนเอง ไมรจกคนอน และไมรวามชวตอยไปทาไม” 2

1

ตวอยางบทละครแนวแอบเส รดท เปนท รจ กกนเปนอยางด ไดแก บทละครเรอง

En attendant Godot ของ Samuel Beckett ซงมเรองราวเกยวกบชายสองคนท กาลงคอยชายอก

คนหนงทไมรวามตวตนจรงหรอไม พวกเขาต งคาถามวาตนเองจะรอดไหมและจะรอดจากอะไร

หรอบทละครเรอง Rhinocéros ของ Eugène Ionesco ทช ววนาทหนงตวละครเอกตองการทจะให

ตวเองกลายเปนแรด ทวาลก ๆ แลวในใจของเขาเองกรสกตอตานดวยเชนกน

บทละครไดพฒนาและแตกแขนงออกเปนบทละครแนวตาง ๆ อกมากมาย จนกระทง

ในป ค.ศ.1966 บทละครโรงกาแฟ (Café-Théâtre) กไดถอกาเนดขน ณ กรงปารสโดย Bernard

da Costa บทละครโรงกาแฟนไมยดตามกฎเอกภาพของเวลาและสถานท แตยงคงยดถอตาม

กฎเอกภาพของการกระทาเชนเดยวกบบทละครในศตวรรษท 19 ตวบทละครไมมการแบง

ออกเปนองค เพยงแตแบงออกเปนฉากเทานน สวนสถานททใ ชเปนฉากในการแสดงกมไมมาก

และในบางครงอาจไมมการการเปลยนฉากเลยกได ภาษาทใชเปนบทรอยแกว เนอหาสวนใหญ

เปนแนวเสยดสลอเลยนและตลกขบขน มตวละครนอย และต วละครของเรองกมกเปนคนในวย

หนมสาว สาหรบแวดวงละครเวทแลวละครโรงกาแฟเปรยบเสมอนการเปลยนแปลงครง ใหญ

นนเปนเพราะละครประเภทนมแนวคดทวา ละครไมจาเปนทจะตองแสดงแตในโรงละครเทานน

ดงนนละครโรงกาแฟจงนยมจดแสดงในสถานทเลก ๆ เชน รานกาแฟ หรอ โรงคาบาเรต ทาให

นกแสดงใกลชดกบคนดมาก นอกจากนละครโรงกาแฟยงเปนเสมอนบนไดขนแรก ๆ ท เปดโอกาส

ใหนกเขยนบทละครหนาใหมหรอนกแสดงหนาใหมทอยากแสดงฝมอไดทดลองชมลางกอนจะมง

หนาเดนตอไปในสายการละคร ดงจะเหนไดจากการทนกแสดงท ม ชอเสยงหลายตอหลายคนเคย

แสดงหรอยงคงแสดงละครโรงกาแฟควบคไปกบการแสดงภาพยนตรหรอละครโทรทศน เชน

0Gérard Depardieu และ Agnès Soral เปนตน

ปจจบนละครประเภท Café-Théâtre หรอละครโรงกาแฟกาลงเปนทนยมในหมผ ชน

ชอบการชมละครในกรงปารส มโรงละครเลก ๆ สาหรบละครประเภท Café-Théâtre เกดขน

มากมาย ซงบทละคร Café-Théâtre ทเกดในชวงยคตน ๆ และเปนทรจกกนเปนอยางดในประเทศ

ฝรงเศสไดแก บทละครเรอง L'Orchestre ของ Jean Anouilh ทเปดแสดงถง 500 ครง

1 สดใส พนธโกมล. (2524). ศลปะการละครเบองตน. กรงเทพฯ : โรงพมพค รสภา

ลาดพราว.

146

146

บทละครประเภท Café-Théâtre เรอง Le Père Noël est une ordure ทกลม

นกแสดง เลอ สปลองดด (Le Splendid) รวมกนเขยนและแสดงในป ค.ศ.1979 นแตกตางจาก

บทละครขบขน หรอทเรยกวา comédie ในศตวรรษท 17 ตรงทเปนบทละครเสยดสแนวตลกราย

(humour noir ) ทหยบยกสถานการณรายแรงหรอเหตการณท มความสาค ญมานาเสนอในแนว

ขบขนโดยมจดประสงคเพอเสยดสเรองราวนน ๆ ทาใหผอานหรอผชมรสกข นแตสะเทอนอารมณ

หวเราะไมออก หรอตลกแบบฝน ๆ แล ะ เ ร อง ราวต าง ๆ กจ บล ง ด วยค วามต าย เน อห า

หลกของบทละครเรองนอยทการมงเสยดสสงคมเมองสมยใหม โดยเฉพาะกลมคนทมาทางาน

เปนอาสาสมครสายดวนปรบทกขเพอชวยใหคาปรกษาแกคนท รสกอยากฆาต วตาย เรองราว

ทงหมดเกดขนในคนวนครสตมาสอฟ เหตทผแตงเลอกดาเนนเรองในคนครสตมาสอฟนนเนองจาก

ผคนมกมองวาเทศกาลครสตมาสเปนเทศกาลแหงครอบครวและมตรภาพท เตมไปดวยความรก

ความอบอนและเสยงหวเราะ แตกใชวาทกคนจะมความสขเสมอไป เพราะแมในคนครสตมาสกยง

มคนอกกลมหนงทมปญหาชวตและรสกสนหวงจนอยากฆาตวตายอยเชนกน และถงแมจะมกลม

อาสาสมครทพรอมจะปลอบประโลมและรบฟงปญหาตาง ๆ แตอาสาสมครเหลานนกลบมปญหา

ชวตของตนเองทแกไมตกอยแลว ดงนนนอกจากพวกเขาจะชวยอะไรผ อนไมไดแลว ยงกลบทาให

เรองราวเลวรายลงไปอก จนทายทสดตวละครทกตวกตองจบชวตลงอยางนาสยดสยอง

1.4 กลวธการดาเนนเรอง

บทละครเรอง ซานตาซาตาน เปนบทละครโรงกาแฟท มการดาเนนเรองทนาสนใจ

และนาตดตาม กลาวคอ ผแตงไดใชกลวธการนาเสนอเรองราวโดยการคอย ๆ ขมวดปมปญหาและ

ดาเนนเรองใหเขมขนขนเรอย ๆ โดยคอย ๆ เผยความซบซอนและปญหาทซอนอยของต วละครแต

ละตวใหผอานไดรบรทละนด สดทายกพาผอานไปถงอารมณสงสดของเนอเรองในตอนจบ

ฉากท 1

ผแตงเปดเรองขนทต โทรศ พทสาธารณะ ขณะทชายสนหวงคนหนงถอปนกาลง

โทรศพท โดยมเตแรสหนงในอาสาสมครสายดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” เปนผรบ

โทรศพทอยทปลายสายอกดานหนง ทวาเหตขดของทางโทรศพททาใหทงคได ยนเสยงคาพดไมชด

ชายสนหวงจงเขาใจผดและยงตวตายในทสด ฉากนเปนฉากเปดเรอง (exposition) ทพาผชมเขาส

ปญหาทผเขยนตองการจะนาเสนอ ไดแกการทางานของสายดวนปรบทกข ทเปนการพดคยทาง

147

147

โทรศพทซงนอกจากจะไมประสบความสาเรจเสมอไปแลวยงอาจกอใหเกดปญหารายแรงตามมา

อกดวย

ฉากท 2

ฉากทสองเปนฉากในสานกงานของสายดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” ซง ม

เตแรสนงรบโทรศพทอย จากนนมอรแตสซงเปนอาสาสมครอกคนหนง กเปดต วเขามาในฉากและ

เขาเวรคกบเตแรส ทงคพดคยและแลกเปลยนของขวญวนครสตมาสกน ฉากนแสดงใหเหนวธการ

ทางานของกลมอาสาสมครมากขนวาเปนการทางานเปนค รวมถงแสดงใหเหนความสมพ นธ

ระหวางมอรแตสกบเตแรส และยงสะทอนนสยของตวละครวาผทมาเปนอาสาสมครสายดวนปรบ

ทกขอาจไมไดมจดประสงคหลกทจะชวยเหลอผ อนเสมอไป แตอาจเปนเพราะอยากรอยากเหน

เรองราวของผคนเหลานน นอกจากนยงมชายโรคจตทโทรศพทเขามากอกวนชใหเหนถงอปสรรคท

อาจเกดขนไดหลายรปแบบระหวางการทางานของอาสาสมครดวย

ฉากท 3

เรองราวยงคงดาเนนอยในสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” โดยมต วละครใหม

เพมขน ไดแก เพรสโกวชซงเปนเพอนบานของ “เพอนคคดมตรสนหวง” เขาเปนต วละครท เปน

ชาวตางชาตเพยงตวเดยวในเรอง และถงแมเขาจะกาลงประสบปญหาชวตและตองการใครสกคน

เพอพดคยใหคลายทกขในชวงครสตมาส แตกลบไมมใครสนใจตอนรบหรอรบฟงปญหาของเขา

เทาไรนก ดงจะเหนไดจากการทมอรแตสไมใสใจและพยายามไลเขากลบออกไปอนเปนปมขดแยง

(intrigue) อยางแรกของเรอง สงนแสดงใหเหนถงการทางานอนไรประสทธภาพของ “เพอนคคด

มตรสนหวง” วาเปนการเลอกปฏบต แมจะเปนคนรจกแตหากเปนคนตางชาตกอาจจะไมไดรบ

ความชวยเหลอเทาทควร

ฉากท 4

ฉากท 4 เปนฉากทสาคญทสด เพราะนอกจากตวละครทเหลอไดแก โฌแซตต กาเตย

และ เฟลกซ จะเปดตวเขามาในฉากนแลว ฉากนยง เปนจดขมวดปมของปญหาตาง ๆ (nœud

dramatique) ทจะประดงเขามา และในขณะเดยวกนกเปนจดคลคลายของปญหาเหลานน

(dénouement) ดวย เรองราวและปญหาตาง ๆ เรมตนขนเมอโฌแซตตหนเฟลกซซงเปนคนรกของ

เธอมาท “เพอนคคดมตรสนหวง” ทาใหมอรแตสกบเตแรสตองทง สานกงานเพอลงไปเจรจากบ

เฟลกซ จากนนกาเตยซงแทจรงแลวคอฌอง-ฌาคสอดตสามของเตแรสกเขามา เขาแตงต วเปน

148

148

ผหญงและไมไดใชชอเดมทาใหโฌแซตตจาไมไดวาเขาคอใคร อยางไรกด เธอไมระแคะระคายสก

นดวาเขาเปนผชายในขณะทตวละครตวอนรวมทงผชมและผอานสามารถรบรไดทนท อนเปนการ

ใชเทคนค quiproquo หรอเทคนคททาใหเกดความเขาใจผดในตวตนทแทจรงของต วละคร

การเจรจาระหวางมอรแตส เตแรส และเฟลกซดเหมอนจะดาเนนไปอยางราบรนด มอรแตสจงกลบ

ขนมาเรยกโฌแซตตใหลงไปคยกบเฟลกซ แตกเกดเหตการณพลกผนขน ( coup de théâtre)

เมอเฟลกซจะทารายโฌแซตตจนเตแรสตองรบเคราะหแทนและทาใหผหญงทงสองตองหนกลบ

ขนมาขางบน เฟลกซตองการมาตามโฌแซตตกลบไปและพรวดพราดเขามาท สานกงาน แต

มอรแตสกไลเฟลกซออกไปไดในทสด พอดกบทเพรสโกวชลงมาหามอรแตสกบเตแรสอกครง พวก

เขาพดคยกนไดสกพก จากนนเพรสโกวชกกลบออกไป ทนใดนนเฟลกซกบกเขามา ในครงน เขาบก

มาทางปลองไฟของเตาผงและพกปนมาดวย อกทงยงขบงคบใหทกคนทาตามความตองการของ

เขา การททกคนตกอยภายใตการควบคมของเฟลกซอยางกะทนหนโดยทต วอาสาสมครซงควรจะ

เปนผทชวยแกปญหาไมสามารถชวยผอนไดถอเปนจดพลกผนอกครงหนง ทามกลางความวนวาย

ทกาลงกอตวมากขนทกทเพรสโกวชกลงมาหามอรแตสกบเตแรสอกเปนครงทสาม ในครงน เอง

มอรแตสไดฉวยโอกาสหลอกเฟลกซวาเพรสโกวชเปนเพอนบานทเปนตารวจ โดยหวงจะใหเฟลกซ

กลวและเลกขมขพวกเขาไปในท สด แตสดทายกาเตยกแยงปนมาจากเฟลกซไดและทาใ ห

สถานการณเปลยนไปในทางทดขน ทวาเหตการณกเกดการพลกผนอกครง เมอจ ๆ เตแรสไปม

สมพนธสวาทกบเฟลกซ ทาใหกาเตยผเปนอดตสามเสยใจมาก สวนมอรแตสกออกไปหาโสเภณ

การทเจาหนาทท งสองละทงหนาทของตนไปกระทาสงอนไมบงควรจนทาใหสถานการณเลวราย

หนกขนนเปนการดาเนนเรองโดยใชเทคนค pér ipétie หรอการเรงสถานการณใหไปถงจดจบ

เรวขน

เมอกาเตยมโอกาสไดพดกบเตแรส เขาพยายามขอคนดกบเธอ ทวาเตแรสกลบ

ปฎเสธเขาอยางไรเยอใย ทาใหกาเตยเสยใจมากจนตดสนใจฆาต วตาย อนกอใหเกดปมปญหา

ใหมทตองแกไข ไดแก การกาจดศพของกาเตย สวนมอรแตสท มรสนยมชอบเทยวหญงโสเภณก

ไดรบโทรศพทจากภรรยา เธอโทรศ พทมาขอเลกกบเขาและบอกวาจะพาลก ๆ ไปดวย ปญหา

ใหม ๆ เกดขนอยางตอเนองโดยทตวละครไมมโอกาสจะคลคลายปญหาใดไดแมแตเรองเดยว

และแลวปญหาเกาทบมเพาะจนถงขดสดเพราะไมไดรบความใสใจกพง เขามาหาพวกเขาอยางจง

นนกคอเพรสโกวชทพยายามเขามาขอความชวยเหลอแตตองถกไลกลบไปทกครง ไดหนไปเลอก

ทางออกสดทาย ไดแก การฆาตวตายดวยการเปดแกซและจดไฟใหระเบด อนเปนหตใหต วละครท

149

149

เหลอตองเสยชวตตามไป ละครเรองนจบลงพรอมกบจดคลคลายของเรอง ( dénouement) หรอ

การทปญหาของแตละคนไดจบลงไปพรอม ๆ กบความตายของเจาของปญหานนเอง

1.5 การทาความเขาใจตวละคร นอกจากจะตองทาความเขาใจรปแบบของบทละครและกลวธการดาเนนเรองแลว

กอนทจะลงมอถายทอดตนฉบบสบทแปล ผแปลยงตองวเคราะหต วละครเพอทจะไดเขาใจการ

กระทาตาง ๆ รวมถงนสยใจคอ อารมณ และความรสกของตวละครอยางละเอยดในทกแงมม ซง

บทละครเรอง ซานตาซาตาน มตวละครหลกทงหมด 6 ตว ไดแก มอรแตส เตแรส กาเตย โฌแซตต

เฟลกซ และเพรสโกวช และตวละครอน ๆ ซงไมมบทบาทมากนกหรอตวละครทปรากฏแตเสยงอก

4 ตว ไดแก ชายสนหวงทยงตวตายทต โทรศพท ชายโรคจตทโทรศพทเขามากอกวน หญงสนหวงท

โทรศพทเขามาขอคาปรกษา และ ภรรยาของมอรแตสทโทรมาบอกเลก ทงน ผแปลจะวเคราะห

เฉพาะตวละครหลกทปรากฏตวบนเวท 6 ไดแก มอรแตส เตแรส กาเตย โฌแซตต เฟลกซ และ

เพรสโกวชตามลาดบดงน

1. มอรแตส

มอรแตสเปนหนงในอาสาสมครของสายดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” ผแตง

ไมไดบรรยายไววาเขามอายเทาไร แตเมอดจากบรบทแลวคาดวานาจะมอาย 30 ปขนไป เพราะ

เขาแตงงานแลวและมลกมากกวา 1 คน โดยสามารถวเคราะหไดจากคาพดของมอรแตสในฉาก

ท 2 เมอเขามาสายและใหเหตผลกบเตแรสวาลก ๆ รงเขาไว โดยเฉพาะในฉากสดทายทภรรยาของ

เขาโทรมาบอกเลก เธอไดบอกเขาดวยวาเธอจะพาลก ๆ ไป

ตวอยางท 1

MORTEZ. Ah, Thérèse, bonjour, excusez-moi, je suis affreusement en

retard, mais les enfants m’ont retenu... je n’ai pas pu me lib...

libérer...

(ฉากท 2, หนา 10)

150

150

ตวอยางท 2

VOIX DE FEMME. […] j ’ai décidé de partir avec les enfants, quand cette ordure

rentrera, l’appartement sera vide et je voulais que tu saches,

Pierre...

MORTEZ. Qui est à l’appareil?

VOIX DE FEMME. Ta femme, Françoise, Pierre, et ne cherche pas à nous retrouver

[…]

(ฉากท 4, หนา 126)

มอรแตสดจะเปนเปนคนจตใจด ดงจะเหนไดจากการท เขาไมชอบนนทาหรอพดให

รายผ อน เชน เมอเตแรสบอกกบมอรแตสวาเธอชอบรวมงานกบเขามากกวากบคณมสแกง

มอรแตสกพดตดบททนทวาเขาไมชอบพดใหรายใคร

ตวอยาง

THÉRÈSE. Entre nous, je vous dirai que je préfère faire la permanence avec

vous qu’avec monsieur Musquin. Il est gentil si vous voulez, mais

enfin, franchement il manque un peu de fantaisie, hein. MORTEZ. C’est cela oui. Écoutez, Thérèse, je n’aime pas dire du mal des

gens, mais effectivement, il est gentil... […]

(ฉากท 2, หนา 14)

นอกจากนมอรแตสยงไมสามารถทาเรองชวรายมาก ๆ เชนการหนศพมนษยได

ในขณะทเฟลกซสามารถทาไดโดยไมรสกตะขดตะขวงใจ ดงจะเหนไดจากการทเขายนกรานทจะ

ไมหนศพกาเตย อกทงยงพยายามพดใหเตแรสรบลงไปหาโฌแซตตเพอท เธอจะไดไมเหนศพกาเตย

ตวอยางท 1

FÉLIX. […] on va le découper en morceaux et on fera plusieurs voyages.

Vous auriez pas une grosse scie, quelque chose?...

[…]

151

151

MORTEZ. La voilà, oh non ce n’est pas possible, c’est ignoble, je ne

pourrais jamais faire ça moi... (ฉากท 4, หนา 130)

ตวอยางท 2

THÉRÈSE. Alors, à propos, Jean-Jacques est parti finalement?

MORTEZ. Oui, il est parti... […] Descendez, Thérèse! Allez! descendez vite

Thérèse. THÉRÈSE. Vous savez, Pierre, j’ai peur d’avoir été un petit peu dure avec

Jean-Jacques.

MORTEZ. Mais non, je suis sûr qu’il a déjà oublié, alors descendez vite

Thérèse, allez, allez... […]

Il se trouve nez à nez avec Thérèse. Il tente de cacher la hotte. […] MORTEZ. C’est des cadeaux de la boucherie Bernard! (Thérèse rentre

dans la pièce.) Thérèse n’y allez pas!

(ฉากท 4, หนา 134)

ยงไปกวานนมอรแตสยงเปนคนมไหวพรบด ดงจะเหนไดจากตอนท เขาแกลงเออออ

ไปกบกาเตยวาเพรสโกวชเปนตารวจเพอหลอกใหเฟลกซกลวและเลกขมขพวกเขาไปในทสด ซง

เฟลกซกหลงเชอจรง ๆ

ตวอยาง

On sonne à la porte. FÉLIX. Qu’est-ce que c’est ça? KATIA. C’est peut-être bien la police.

FÉLIX. (à travers la porte) Qu’est-ce que c’est? PRESKO. Madame Thérèse c’est Rhadam Preskovich.

152

152

MORTEZ. Katia, vous ne croyez pas si bien dire, c’est le voisin du dessus

et je crois bien qu’il est de la police. […] I l est commissai re

de pol i ce, commissai re Radham Preskovich. […] Entrez,

commissaire Preskovich. […] FÉLIX. Bonsoir commissaire.

(ฉากท 4, หนา 90)

อยางไรกด เหตผลหลกทมอรแตสมาทางานเปนอาสาสมครทสายดวนปรบทกขนอาจ

ไมไดเปนเพราะเขาอยากชวยเหลอคนอนอยางแทจรง แตอาจเปนเพราะวาเขาอยากรอยากเหน

และชอบฟงเรองทกขรอนของคนอน ดงจะเหนไดจากการทเขาบอกกบเตแรสวาเขารสกเซงเวลาท

ไมมโทรศพทของคนสนหวงเขามา อกทงเขายงรบเราใหเตแรสเลาเรองเศราของโฌแซตตใหเขาฟง

ดวย

ตวอยางท 1

MORTEZ. [...] Ecoutez, Thérèse ,je ne devrais peut-être pas dire ça, mais

moi ça me fiche le bourdon quand il n’y a personne de déprimé!

(ฉากท 2, หนา 12)

ตวอยางท 2

THÉRÈSE. La pauvre fille a une histoire épouvantable.

MORTEZ. Allons, racontez-moi ça, j’adore ça.

(ฉากท 2, หนา 20)

ยามเมอมอรแตสรบฟงปญหาของคนอน เขาจะเออออไปกบเรองราวเหลานนโดย

ไมไดสนใจจรงจงทจะเสนอทางออกของปญหาหรอใหกาลงใจ ด งจะเหนไดจากการทเขามกพด

ซา ๆ วา “C’est cela oui” จนตดปาก ไมวาจะเปนในตอนทเขาฟงเรองเศราของโฌแซตต และ

แมแตตอนทมคนโทรศพทเขามาบอกวาจะตายในอกสองเดอนเพราะปวยเปนโรคลคเมยมอรแตสก

ยงคงตอบไปวา “C’est cela oui”

153

153

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Ses parents ont décédé quand elle avait trois ans, elle a été

placée dans un établissement religieux qui a fermé pour des

raisons d’hygiène, ensuite cette enfant qui était très brillante a

rencontré un garçon charmant qui était cantonnier...

MORTEZ. C’est cela oui...

(ฉากท 2, หนา 20)

ตวอยางท 2

L’HOMME. Je suis en pleine forme, je vous appelle plein d’espoir parce

que c’est mon dernier Noël...

MORTEZ. C’est cela oui.

L’HOMME. Je suis atteint de leucémie et je vais mourir dans deux mois.

MORTEZ. C’est cela oui.

(ฉากท 2, หนา 26)

บางครงเมอมอรแตสมอารมณรวมไปกบเรองเศราทไดรบฟงเขากจะแสดงอารมณใน

เชงวพากษวจารณหรอไมกผรสวาทออกมา เชน เมอเตแรสเลาวาแฟนเกาของโฌแซตตทง เธอไป

อยางกบขหมขหมากอนหนง มอรแตสกมอารมณรวมและผรสวาทออกมา หรอในตอนทเขาไดฟง

สาเหตการตายของญาตเพรสโกวชเขากอทานออกมาเพราะรสกสยดสยอง

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Et qui, je ne sais pour quelles raisons, a eu les jambes broyées

par un train, et du jour au lendemain, il n’a plus donné signe de

vie, il l’a laissé choir comme une crotte.

MORTEZ. Quel salaud!

(ฉากท 2, หนา 22)

154

154

ตวอยางท 2

PRESKO. C’est une histoire affreuse, c’est mon beau-frère, il est tombé

dans une machine agricole.

MORTEZ. C’est horrible...

(ฉากท 3, หนา 36)

เมอมอรแตสตองตอนรบคนสนหวงทสานกงาน เขากยงรบฟงปญหาอยางไมใสใจอย

เชนเดม เชน ในตอนทกาเตยเขามาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” มอรแตสกไมไดต ง ใจฟง

เรองราวทกาเตยเลา ดงจะเหนไดจากการทเขาทวนเรองอยางผด ๆ ถก ๆ จนกาเตยตองพดแยง

ขนมา

ตวอยาง

MORTEZ. Pas du tout, je vous écoute avec attention, continuez donc, c’est

le beau-frère du disc-jockey qui connaissait Lucien Jeunesse?

KATIA. Mais non, mais pas du tout, mais vous ne suivez pas, on l’a

rencontré le lendemain, à l’occasion d’un jeu de plage, [...]

(ฉากท 4, หนา 54)

อยางไรกด ในฐานะอาสาสมครของสายดวนปรบทกขบางครง เขาตองใหคาแนะนา

ดวย ทวาเขามกตอบดวยสานวนตดปากในการทางาน จากนนกไมไดแนะนาวธการแกปญหาใด ๆ

เชน ในตอนทกาเตยโทรศพทเขามาทสายดวนปรบทกข มอรแตสกพดปลอบดวยสานวนตดปากวา

พรอมทจะรบฟงปญหา จากนนกเพยงถามกาเตยไปเรอย ๆ วาเขามคนอยเปนเพอนหรอไม หรอ

ตอนทภรรยาของเขาแสรงโทรศพทมาวาเปนคนสนหวงเขากตอบกลบไปเชนเดมวาเขาพรอมรบฟง

ปญหา

ตวอยางท 1

KATIA. Excusez-moi de vous déranger.

MORTEZ. Mais, monsieur, vous ne me dérangez pas, je suis là pour vous

écouter.

KATIA. Je vous appelle, parce que je suis très seul ce soir.

155

155

MORTEZ. Eh bien, non, monsieur, non, justement, vous ne l’êtes plus,

toute l ’équipe de Détresse-Amitié est là qui vous écoute.

KATIA. Est-ce que je pourrais passer vous voir, monsieur, ce soir? MORTEZ. Ah, non, monsieur, ça, ça n’est pas possible, non. Par contre,

peut-être avez-vous de la famille avec qui passer la soirée?

KATIA. Non, mes parents ne veulent plus me voir, je suis brouillé.

[...]

MORTEZ. Alors, monsieur, confiez-vous à nous, nous sommes là pour

vous écouter.

(ฉากท 2, หนา 22)

ตวอยางท 2

MORTEZ. [...] Allô, Détresse-Amitié joyeux Noël! VOIX DE FEMME. Voilà, monsieur, je suis dans un grand désarroi.

MORTEZ. Eh bien madame, je vous écoute, joyeux Noël...

(ฉากท 4, หนา 124)

หากคนทกาลงเดอดรอนเปนคนใกลชดหรอเปนคนทเขารจ กดมอรแตสกจะเตมใจ

ชวยเหลอ ดงจะเหนไดจากการทเขาอาสาลงไปเจรจากบเฟลกซเปนเพอนเตแรส เพอท วาหาก

เฟลกซพกกระบองมาดวยจรง ๆ เขาจะไดเขาไปชวยเธอได เขายง ชวยหลอกเฟลกซวาเตแรสกบ

โฌแซตตออกไปขางนอก ทงทจรง ๆ แลวพวกเธอหลบอยในหองขาง ๆ นนเอง และเมอเฟลกซหน

มาทารายโฌแซตต มอรแตสกรบเขาไปชวย

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Bon, eh bien, viens, je vais lui dire deux mots à ce citoyen...

JOSETTE. N’y va pas, Thérèse, n’y va pas...

MORTEZ. Je préfère venir avec vous si cet homme a vraiment le gourdin.

(ฉากท 4, หนา 42)

156

156

ตวอยางท 2

FÉLIX. Euh, bonsoir monsieur-dame. Chouchou est là?

MORTEZ. Non.

FÉLIX (se dirigeant vers la porte de la pièce). Chouchou est là. Je l’ai vue rentrer.

MORTEZ. Félix, vous êtes un garçon certainement bourré de qualités...

mais Josette elle ne veut plus vous voir... (Montrant la porte.)

C’est un placard. Sincèrement vous la dégoûtez, la Josette.[…]

MORTEZ. ...bourré de qualités. Comme je vous l’ai dit tout à l’heure,

Josette n’est pas là, elle est partie à Noisy-le-Sec avec sa

cousine, elles sont parties toutes les deux [...]

(ฉากท 4, หนา 66)

ตวอยางท 3

Katia tape sur le tabouret. Félix tombe, la corde se détend, Félix hurle. Josette et

Thérèse affolées par les cris, sortent de la pièce. Tout le monde parle en même

temps. Katia se réfugie sur le canapé près de Thérèse

[…]

Pendant ce temps, Josette a décroché Félix. Celui-ci maintenant de l’étrangler. Mortez

intervient et essaie de mettre Félix à la porte.

MORTEZ. Lâchez cette femme, Félix... Et hop dehors.

FÉLIX. Mais je l’aime, je l’aime à mourir, je l’aime à mourir!

(ฉากท 4, หนา 70)

นอกจากนมอรแตสยงเปนคนใจออน และจะยงใจออนเมอเปนวนสาค ญ เชน ในวน

ครสตมาส ดงจะเหนไดจากการทเขาแบงเสอโคตใหกบคนยากไรเนองจากเปนวนครสตมาส อกทง

ยงยอมใหกาเตยแวะมาท สานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” หลงจากทกาเตยอางวานคอวน

ครสตมาส แมกระทงเตแรสยงนาเอาวนครสตมาสมาอางเพอจะตอนรบโฌแซตตทสานกงาน

157

157

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Et vous avez encore fait une bêtise, Pierre. Votre beau manteau,

qu’en avez-vous fait?

MORTEZ. Je sais Thérèse, je sais, mais c’est Noël et je l’ai partagé avec

un malheureux, mais je n’ai pas besoin d’un manteau entier,

Thérèse, c’est réversible, alors un coup à droite, un coup à

gauche. [...]

(ฉากท 2, หนา 10)

ตวอยางท 2

KATIA. Monsieur, est-ce que je pourrais passer vous voir ce soir?

MORTEZ. Non, monsieur, ça je vous l’ai dit, c’est une règle que nous nous

sommes fixée, je regrette, la transgresser, je ne peux pas.

[...]

KATIA. Je vous en supplie... C’est Noël...

MORTEZ. Bon... c’est au 10, rue des Lombards, au quatrième étage

gauche.

(ฉากท 2, หนา 24)

ตวอยางท 3

THÉRÈSE. C’est ma cousine Josette.

MORTEZ (sévère). On avait dit pas de visites, Thérèse…

THÉRÈSE. Mais c’est Noël... Pierre...

Mortez va ouvrir la porte.

(ฉากท 3, หนา 30)

นอกจากมอรแตสจะเปนคนใจออนแลว เขายงไมสามารถควบคมตนเองไดอกดวย

ดงจะเหนไดจากเมอเขาทราบวาเตแรสกบเฟลกซมสมพนธกนเขากเกดอารมณและทงงานของตน

รบออกไปหาโสเภณทนท มอรแตสมกจะไปเทยวโสเภณบอย ๆ จนสดทายภรรยาของเขากจบได

และโทรมาขอเลกในทสดทาใหมอรแตสเสยใจมากและรสกสนหวง

158

158

ตวอยางท 1

Katia et Mortez regardent par le trou de la serrure de la porte de la chambre et

espionnent Thérèse et Félix qui font toujours l’amour à grand bruit! MORTEZ. (bougeant en cadence avec les bruits provenant de la chambre) Voilà c’est

ça, c’est ça... […] Oh là là là là, quand je pense qu’il y a de

belles filles qui attendent que ça pour dix sacs, au coin, tous les

ans à Noël, je me fais une pute. Il faut que j’y aille! J’en ai pour

un quart d’heure. Il sort.

(ฉากท 4, หนา 106)

ตวอยางท 2

VOIX DE FEMME. Ce soir, tout s’écroule car je viens d’apprendre que mon mari

avait des rapports avec des prostituées… […] j ’ai décidé de

parti r avec l es enfants, […] et je voulais que tu saches,

Pierre […] et ne cherche pas à nous retrouver, les enfants ne

veulent pas d’un père dépravé! Françoise a raccroché. […] Mortez s’effondre, une musique triste accompagne ses pleurs... […]

Il pleure de plus en plus... Il s’effondre. (ฉากท 4, หนา 126)

ความใจออนของมอรแตสยงสามารถเหนไดในตอนทายทถงแมเขาจะไมชอบเฟลกซ

แตเมอเฟลกซเลาถงชวตของอนนาเศราของตนและขอโทษทก ๆ คน มอรแตสกบอกเฟลกซใหดเขา

เปนตวอยางและแนะนาใหเฟลกซเลกยงกบโฌแซตตและแตงงานมครอบครวกบหญงอนเสย

เพอทเฟลกซจะไดมความสขเสยท

159

159

ตวอยาง

MORTEZ. Alors, Félix, un dernier conseil avant que vous en fassiez autant.

Oubliez la petite Josette, vous comprenez? Vous allez vous

trouver une petite jeune fille jolie, enfin agréable, au moins

propre sur elle, fonder un foyer, avoir des enfants et croyez-moi

c’est ça qu’il vous faut! Vous ne me croyez pas Fél i x, eh

bien regardez-moi, j’ai une femme, des enfants que j’adore et

j’en ai la responsabilité. Cela me donne un but dans la vie, vous

comprenez? Cela me tient éveillé.

(ฉากท 4, หนา 124)

ทงนท งน น หากคนทมาขอความชวยเหลอเปนคนทมอรแตสไมชอบหรอเปนคนท เขา

คดวาเปนคนไมดแลว เขากจะไมใหความชวยเหลออกทงจะยงสนบสนนใหคน ๆ นนฆาต วตายไป

เสยอก เชน ในตอนตนทเฟลกซบกเขามาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” และข วาจะฆาต ว

ตาย มอรแตสกไมไดหาม อกทงยงยสงใหเฟลกซฆาตวตายอกดวยซาไป

ตวอยาง

FÉLIX. Oui, il faut que je me tue aussi?

MORTEZ. Oui, vous pouvez faire ça aussi.

FÉLIX. Quoi? Vous voulez que je me tue?

MORTEZ. Allez-y, allez-y, je vous regarde.

(ฉากท 4, หนา 66, 68)

ยงไปกวานน หากผทตองการความชวยเหลอเปนชาวตางชาต มอรแตสกดเหมอนจะ

ไมยนดตอนรบสกเทาไร เชน เมอเพรสโกวชเพอนบานชาวตางชาตทอาศ ยอยช นบนเอาของขวญ

ลงมาใหเพราะเขารสกเหงาและอยากจะอยพดคยกบมอรแตสและเตแรสสกพก มอรแตสกไมใสใจ

รบฟงปญหาของเขาทง ๆ ทกรวาเพรสโกวชเพงสญเสยญาตไป ซารายยงไลเขากลบไปเสยอก และ

เมอเพรสโกวชบอกวาเขาจะแวะมาหาใหมโอกาสหนา มอรแตสตอบไปวาเขายนดทจะพบใน

โอกาสหนาเพราะเขาอาจจะเสรจงานและไมไดอยพบกบเพรสโกวชแลวกได อนแสดงใหเหนถง

ความไมใยดตอผสนหวงและปญหาทเกดขน

160

160

ตวอยางท 1

MORTEZ. Eh bien c’est très agréable, à part le pompon qui est agaçant. (Il

se débarrasse du chapeau.) Eh bien écoutez, monsieur

Preskovich, je suis très content que vous soyez passé nous faire

un petit bonjour, et maintenant on va vous faire un petit au

revoir...

(ฉากท 3, หนา 32)

ตวอยางท 2

PRESKO. Ah, oui, je comprends, vous êtes occupés.

MORTEZ. Oui, oui... occupés....

[...]

PRESKO. C’est dommage, mais madame Thérèse, je pourrais peut-être

redescendre à l’occasion.

MORTEZ. Voilà, c’est ça, redescendez plutôt à ce moment-là, monsieur

Preskovich, on sera plus détendus, pius relax, si ça se trouve on

sera même pas là...

(ฉากท 3, หนา 36)

จากการทมอรแตสปฏเสธทจะรบฟงปญหาของเพรสโกวชน เอง ทาใหเพรสโกวช

ตดสนใจฆาตวตายในทสด เมอถงจดนทกอยางกสายเกนไปมอรแตสไมสามารถแกปญหาใด ๆ ได

ซารายตวเขาเองกตองมาตายพรอมกบเพรสโกวชและยงทาใหต วละครทเหลอตองตายไปดวย

ตวอยาง

PRESKO. (off) Allô? Monsieur Mortez? C’est Rhadam Preskovich à l’appareil.

(Silence.) J’ai essayé de vous parler toute la nuit... FÉLIX. C’est marrant, il y a une drôle d’odeur ici!

PRESKO. Et vous n’avez jamais voulu.

MORTEZ. Oui, parce qu’on était occupés, monsieur Preskovich et d’ailleurs,

on est toujours occupés.

161

161

PRESKO. Ça ne fait rien, j ’ai bien réfléchi, j’ai ouvert le gaz depuis un

moment.

FÉLIX. C’est ça que ça sent!

PRESKO. Et je vais utiliser votre briquet!

MORTEZ. Non, monsieur Preskovich, vous êtes dans une mauvaise passe.

Josette entre.

JOSETTE. J’ai oublié mon caddie!

Explosion. (ฉากท 4, หนา 136)

โดยรวมแลวอาจพดไดวามอรแตสเองกเปนคนดในระด บหนง กลาวคอ เขามนาใจ

และเตมใจชวยเหลอผทเขารจกอยางเตมท ทวาขอพกพรองในปญหาชวตในฐานะพอและสามท

ชอบเทยวโสเภณและในฐานะอาสาสมครสายดวนปรบทกขทไมใสใจในการทางานเทาทควรซงแก

ไมตกโดยเฉพาะการไมใหความสนใจชาวตางชาตทกาลงมทกขน เองททาใหเรองราวทกอยาง

เลวรายลงจนถงขดสด

2. เตแรส

เตแรสเปนอาสาสมครทสายดวนปรบทกข “เพอนคคดมตรสนหวง” เชนเดยวกบ

มอรแตส ทงน ผแตงไมไดบรรยายอกเชนกนวาเธอมอายเทาไรหรอมครอบครวหรอไม อยางไรกด

เมอพจารณาจากลกษณะการพดคยระหวางเธอกบมอรแตสแลว เธอนาจะมอายไล เลยกบเขาคอม

อายประมาณ 30 ปขนไป เพราะตางกพดจาดวย vouvoyer นอกจากนจากบทสนทนาระหวาง

เตแรสกบเฟลกซยงทาใหทราบอกวาเธอเคยแตงงานมากอน แตกตองเลกรากนไปและทาใหเธอ

เขดขยาดความรกอยางมาก

ตวอยาง

FÉLIX. Voilà, eh bien, ce sont mes cordeuses. Après j’ai rencontré

Josette, et puis vous connaissez la suite... THÉRÈSE. Vous savez, je vous comprends, car moi-même j’ai été grugée.

FÉLIX. Ah oui, par un faisan aussi?

162

162

THÉRÈSE. Par mon ex-mari. Une histoire sordide de fourrures empruntées

et rendues tachées et qui m’ont complètement dégoûtée de

l’amour... Depuis trois ans, je dors seule et je n’ai plus de vie de

femme. D’ailleurs je m’en porte pas plus mal.

(ฉากท 4, หนา 100, 102)

อยางไรกด ดเหมอนวาเตแรสจะมาเปนอาสาสมครทน ดวยความเหนอกเหนใจผ อน

มากกวามอรแตส ดงจะเหนไดจากการทเธอรบถกถงมอใหเดก ๆ ท เปนโรคเรอนตามทสภากาชาด

ขอมา และรสกยนดทมคนโทรศพทเขามาไมมากเพราะนนแสดงใหเหนวาผคนตางมความสขกนด

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. J’ai presque terminé mes gants pour mes petits lépreux de

Djakarta. Je trouve ça complètement inutile, c’est tout la Croix-

Rouge, ça, ils me demandent de faire des gants à trois doigts

[...]

(ฉากท 2, หนา 12)

ตวอยางท 2

MORTEZ. [...] Dites donc, un seul appel. depuis six heures, pour un soir de

Noël, quand même c’est très calme ,hein, Thérèse?

THÉRÈSE. Notez que dans un sens, tant mieux.

(ฉากท 2, หนา 12)

นอกจากน ดเหมอนวาเตแรสจะมมารยาท สนทสนมและเหนอกเหนใจเพรสโกวชซง

เปนชาวตางชาตมากกวามอรแตส ดงจะเหนไดจากการทเธอเรยกชอเขาดวยชอตน และไมแสดง

ทาทรงเกยจหรอขบไลเขาใหกลบออกไปอยางมอรแตส เธอยงถามไถสารทกขสขดบและแสดง

ความเปนหวงเปนใยเมอรวาเพรสโกวชเพงสญเสยญาตไปอกดวย

163

163

ตวอยาง

MORTEZ. Ecoutez, Monsieur Preskovitch, on ne va pas vous déranger plus

longtemps.

PRESKO. Vous ne me dérangez pas monsieur Mortez.

MORTEZ (remarquant le crêpe noir sur le revers de Preskovich). Non, mais comme je

vois que vous avez eu un décès dans votre famille on va vous

laisser aller vous recueillir chez vous.

THÉRÈSE. Qu’est-ce qui vous est arrivé Radham?

(ฉากท 3, หนา 36)

ยงไปกวานน เธอยงยอมรบประทานชอกโกแลตทเพรสโกวชนามาให และชมวาอรอย

ในขณะทมอรแตสไมอาจฝนรบประทานไดและตองรบคายทงทนทหลงจากทเพรสโกวชกลบหองไป

ตวอยาง

THÉRÈSE. C’est fin, ça se mange sans faim, c’est très fin.

[...]

Preskovich sort et Mortez se précipite pour cracher son chocolat.

MORTEZ. Vous voulez cracher Thérèse?

THÉRÈSE. Non, je le mange quand même car c’est offert de bon coeur.

(ฉากท 3, หนา 36, 38)

หากผทกาลงเดอนรอนเปนคนใกลชด เตแรสกจะยงใหความชวยเหลอ ด งจะเหนได

จากการทเธอยอมชวยเหลอโฌแซตตโดยการอนญาตใหเธอมาหาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสน

หวง” และเมอเธอเหนโฌแซตตหอบขาวหอบของใสรถเขนหนเฟลกซมาเธอกพดสนบสนนวา

โฌแซตตทาถกแลว และยงชวยปลอบเธอวาใหใจเยน ๆ อกทงยงอาสาลงไปเจรจากบเฟลกซให

และเมอเฟลกซจะทารายโฌแซตตเธอกยงเขาไปรบแทน และยงยอมเสนอตวใหเฟลกซเอาต วเธอ

ไปแทนโฌแซตตอกดวย

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Qu’est-ce que c’est ce déménagement?

164

164

JOSETTE. J’ai pris toutes mes affaires, j’ai rien laissé du tout.

THÉRÈSE. Tu as drôlement bien fait, je te donne les clés pour sortir...

JOSETTE. Mais je ne peux pas sortir, il m’attend dehors avec un gourdin,

ce con. […]

THÉRÈSE. Bon, maintenant Josette, tu vas te calmer...

(ฉากท 4, หนา 40)

ตวอยางท 2

THÉRÈSE. Bon, eh bien, viens, je vais lui dire deux mots à ce citoyen...

JOSETTE. N’y va pas, Thérèse, n’y va pas...

(ฉากท 4, หนา 42)

ตวอยางท 3

MORTEZ. Mais, Thérèse, qu’est-ce qui vous est arrivé?

THÉRÈSE. Il a voulu frapper Josette, je me suis mise devant, c’est moi qui

ai tout pris.

(ฉากท 4, หนา 62)

ตวอยางท 4

JOSETTE. […] Vas-y, Thérèse, toi qui es si bonne.

THÉRÈSE. (se sacrifiant) Bien, père Noël, prenez-moi et finissons-en!

(ฉากท 4, หนา 84)

เมอเตแรสเหนวาโฌแซตตปวดทองจะคลอดลกเธอกเตมใจลงไปเปนเพอนโฌแซตต

และเปนธระคอยเรยกรถแทกซให และเมอไมมรถแทกซค นใดยอมรบพวกเธอขนรถเตแรสกรบ

ขนมาบอกมอรแตสใหชวยเรยกรถพยาบาลให

ตวอยาง

JOSETTE. Je me sens dans mon état... […]

Thérèse et Josette sortent précipitamment. […]

165

165

On sonne. Mortez ouvre. Thérèse entre. THÉRÈSE. Dites, Pierre, il faut appeler une ambulance d’urgence. Le taxi n’a

pas voulu nous prendre, il avait peur qu’elle fasse ça chez lui... (ฉากท 4, หนา 120, 132)

อยางไรกด เตแรสเองยงเปนคนใจออนเชนเดยวกบมอรแตส เมอเฟลกซเลาเรองชวต

ของอนนาเศราของเขาใหฟงเธอกสงสารและยอมมความสมพนธดวย อกทงยงหลงเชอวาเฟลกซ

จะจรงจงกบเธอและตองรองไหดวยความเสยใจ

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. […] Vous devez être brisé par tant d’émotions, Félix. Peut-être,

aimeriez-vous vous allonger une petite heure avant de partir?

FÉLIX. C’est pas de refus.

[…]

On entend des cris et des rires dans la chambre. […]

(ฉากท 4, หนา 102, 104)

ตวอยางท 2

FÉLIX. Bon, là, il y a un petit problème. […] je ne t’aime pas, c’est

Chouchou que j’aime! […]

THÉRÈSE. C’est une blague, Félix?

FÉLIX. Puisque je te le dis, t’es bouchée ou quoi?

THÉRÈSE. Josette, c’est impossible cela... (Elle pleure.) Mais moi, il m’avait

parlé de ciel bleu, de pique-nique à la campagne et il m’avait dit

que les oiseaux chanteraient notre amour.

(ฉากท 4, หนา 116, 118)

ถงแมเตแรสจะใจดและเปนมตรกบคนรอบขาง แตเธอกลบใจรายกบคนใกลชดและ

ไมสามารถแกปญหาชวตของตนเองได กลาวคอ ทง ๆ ทกาเตยหรอฌอง -ฌาคสยอมลงทนปลอม

ตวมาขอคนดกบเธอและเธอเองกทราบตงแตตนวากาเตยคอฌอง-ฌาคสอดตสามของเธอแตเมอ

166

166

กาเตยมาออนวอนขอคนด เธอกลบไมสนใจและปฏเสธเขาอยางไรเยอใย เธอใจดากบเขามากทวา

เธอกลบยนดทจะรบเงนชดใชคาเสอคลมขนสตวทยมมาแลวเกดรอยดางซงเธอบงคบใหเขาชดใช

ตวอยาง

KATIA. […] Thérèse, assez, mais je t’aime encore, j’ai besoin de toi... I

love you, I need you, je suis au fond du gouffre, lance-moi une

corde. Thérèse sort de la salle de bains. [...] KATIA. Thérèse c’est moi ! C’est ton peti t Jean-Jacques, tu me

reconnais? THÉRÈSE. Je t’ai reconnu depuis le début, Jean-Jacques, je suis un petit

peu plus détendue, mais je n’ai absolument pas changé d’avis,

je ne veux toujours pas te revoir.

KATIA. Et les mandats, les mandats, tu veux bien les voir, hein?

THÉRÈSE. Non, je veux les toucher!

(ฉากท 4, หนา 112)

นอกจากเตแรสจะปฏเสธกาเตยอยางไรเยอใยแลวเธอยงไปมสมพนธสวาทกบเฟลกซ

อกดวย ทง ๆ ทเธอทราบดวาหากทาเชนนนแลวจะทาใหกาเตยเจบปวด เพราะเขาเปนคนออนไหว

และกาลงกลดกลมใจมาก ดงจะเหนไดจากในตอนทายทเธอบอกกบมอรแตสวาเธอเกรงวาเธอจะ

ใจดากบกาเตยเกนไป ทวา กวาเธอจะตระหนกและสงสารกาเตย เขากฆาต วตายไปเสยแลว และ

เมอเตแรสไดเหนศพของกาเตยเธอกตกใจถอยกรดกระแทกกระจกพลดตกหนาตางตายตามไปใน

ทสด

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Vous savez, Pierre, j’ai peur d’avoir été un petit peu dure avec

Jean-Jacques.

MORTEZ. Mais non, je suis sûr qu’il a déjà oublié, […] THÉRÈSE. Je le connais comme si je l’avais tricoté. [...] C’est un garçon

sensible, je le sens tiraillé, il est comme coupé en deux...

(ฉากท 4, หนา 134)

167

167

ตวอยางท 2

MORTEZ. [...] Thérèse n’y allez pas! On entend un grand bruit de verres cassés et un grand cri. [...] MORTEZ. C’est affreux, quand elle a vu le demi Jean-Jacques, elle a eu

un haut-le-coeur, elle a reculé et elle a basculé par la fenêtre.

Elle a fait un vol plané épouvantable, elle s’est écrasée en bas...

cinq étages comme une merde... C’est affreux.

(ฉากท 4, หนา 134)

โดยรวมแลวเตแรสเปนคนมนาใจ เธอมมารยาทและเปนมตรกบคนรอบขาง ด งจะ

เหนไดจากการทเธอยอมชวยเหลอผเดอดรอนอยางเตมทจนตนเองตองพลอยเจบต ว นอกจากน

เธอยงยอมรบประทานขนมทรสชาตแยมาก ๆ เพราะไมอยากใหผใหเสยนาใจ เรองราวตาง ๆ อาจ

ดกวานหากเพยงเตแรสรวธแกไขหรอรบมอกบปญหาของตนเองและไมเลนต วกบอดตสามมาก

เกนไป เชนนนแลวเธอกอาจจะไมมจดจบทนาสยดสยองกเปนได

3. กาเตย

กอนทจะปรากฏตวในฉาก กาเตยไดโทรศพทเขามาท “เพอนคคดมตรสนหวง” ทาให

ทราบวาเขาเปนผชาย ซงขณะนอาศยอยต วคนเดยว และเหตผลทเขาโทรศ พทเขามานนกเปน

เพราะวาเขารสกเหงาและไมมใครใหอยรวมฉลองครสตมาสดวย เนองจากเขาทะเลาะกบพอแม

ภรรยากไมมเพราะหยากนไปแลว สวนเพอนของเขากเพงยายบานไป

ตวอยาง

KATIA. Je vous appelle, parce que je suis très seul ce soir.

[...]

MORTEZ. Ah, non, monsieur, ça, ça n’est pas possible, non. Par contre,

peut-être avez-vous de la famille avec qui passer la soirée?

KATIA. Non, mes parents ne veulent plus me voir, je suis brouillé.

MORTEZ. C’est cela oui... Vous êtes marié?

KATIA. Je l’ai été, mais j ’ai divorcé, je ne supporte pas la vie de couple.

168

168

MORTEZ. C’est cela oui, oui, bien sûr... Peut-être avez-vous des amis ou

des relations avec qui vous amuser, ce soir, monsieur?

KATIA. Si, si, j’avais un ami, mais il a déménagé, et comme je ne suis

pas motorisé...

(ฉากท 2, หนา 22)

อยางไรกด หลงจากทกาเตยเผยใหโฌแซตตทราบวาแทจรงแลวเขาคออดตสามของ

เตแรสทชอวาฌอง-ฌาคส เขายง เลาตออกดวยวาในสมยกอนโนนเขาเปนเดกหนมทคอนขาง

ไรเดยงสาผมสทองซงทาใหทกคนหวเราะได

ตวอยาง

JOSETTE. Non! Ce petit con de Jean-Jacques, c’était vous?

KATIA. Non, le petit Jean-Jacques, le petit Jean-Jacques c’est moi! Je

sais pourquoi vous êtes surprise, Josette, mais je n’étais pas la

loque que je suis devenue, à cette époque-là! A cette époque-là,

j’étais un jeune petit provincial blond, un peu naïf, qui faisait rire

tout le monde.

(ฉากท 4, หนา 108)

เนองจากตอนทกาเตยเขาฉากมาเขาแตงต วเปนผหญง อกทงยง ทาทาทางเหมอน

ผหญง โฌแซตตจงเขาใจผดคดวาเขาเปนผหญงจรง ๆ สวนมอรแตสกคดวาเขาเปนกะเทย นบวา

กาเตยเปนตวละครสาคญททาใหเกดเหตการณ quiproquo หรอการเขาใจผดในต วตนทแทจรง

ของตวละคร

ตวอยางท 1

Entre Katia. C’est visiblement un homme travesti en femme, il a l’air désespéré, il a

cassé le talon d’une de ses bottes, et boite. KATIA. C’est bien ici Détresse-Amitié? JOSETTE. Oui, madame.

[…]

169

169

JOSETTE. [...] C’est quoi votre métier?

KATIA. Sapeur-pompier.

JOSETTE. Oh, ben dites donc, c’est un beau métier, surtout pour une

dame. […]

(ฉากท 4, หนา 42, 44)

ตวอยางท 2

MORTEZ. C’est à quel sujet madame s’il vous plaît? (Katia se retourne.

Mortez se crispe en apercevant le travesti.) C’est cela oui, c’est

cela. C’est-à-dire bien sûr, c’est à vous que j’ai dit de passer

quoi.

KATIA. C’est cela. (ฉากท 4, หนา 52)

อยางไรกด กาเตยดจะเปนคนมนาใจ ดงจะเหนไดจากการท เขาเขามาชวยโฌแซตต

กรอกใบประกนสงคมทง ๆ ทพวกเขาเพงจะพบกนไดเพยงไมกนาท ซงหลงจากท ชวยแนะนาเทาไร

กไมเปนผลกาเตยกลงมอกรอกเอกสารใหโฌแซตตดวยตนเอง อกทง ในตอนทโฌแซตตขจะฆาต ว

ตายและหนไปหลบอยในหองดานขางเขากอาสาทจะชวยเกลยกลอมโฌแซตตให

ตวอยางท 1

JOSETTE. […] (Elle prend une feuille de Sécurité sociale pour la remplir.)

Bon, alors 2 53 08 062 284 je ne comprends pas, ça tient pas

dans les cases, il n’y a pas assez de place. [...] eh bien voilà, eh

bien voilà, ça c’est tout la sécu, ils vous donnent un numéro, ça

ne rentre même pas dans les cases! Regardez.

KATIA. Oui, évidemment, c’est pour la date de naissance là.

JOSETTE. Ah, non, la date de naissance, je l’ai mise là.

KATIA. Oui, mais là c’est pour votre nom, vous voyez, vous avez une

ligne de retard sur tout, alors refaites-le.

(ฉากท 4, หนา 44, 46)

170

170

ตวอยางท 2

KATIA. Bon, allons-y. Nom, prénom, vous l’avez. Date de naissance

JOSETTE. Bon, alors, date de naissance c’est le 1.7.53.

KATIA. Bon! Lieu de naissance?

JOSETTE (incompréhensible). Montgeron.

KATIA. Quoi?

JOSETTE. Montgeron. Vous m’avez fait tromper là, merci beaucoup

KATIA. Alors Montgeron.

(ฉากท 4, หนา 48)

ตวอยางท 3

JOSETTE. […] D’accord Félix... Je veux bien aller avec toi. Mais avant... je

vais me tuer… Josette court se réfugier dans la pièce d’à côté.

[…]

KATIA. Attendez, laissez-moi faire. Josette, ici, c’est ta grande amie

Katia, est-ce que tu veux bien ouvrir la porte immédiatement?

(ฉากท 4, หนา 86)

แทจรงแลวกาเตยคออดตสามของเตแรสทปลอมตวเปนผหญง เขามาท สานกงาน

”เพอนคคดมตรสนหวง” เพอหาโอกาสปรบความเขาใจกบเตแรสเนองจากเขายงรกเธออย ดงจะ

เหนไดจากทเมอสบโอกาสในตอนทเฟลกซบกเขามาท สานกงาน กาเตยเลอกทจะขนไปนงหลบ

ขาง ๆ เตแรสบนโซฟา จากนนกถามเธอวาจาเขาไดหรอไม

ตวอยาง

KATIA. Thérèse, tu ne me reconnais pas?

(ฉากท 4, หนา 70)

171

171

ยงกวานน กาเตยยง เผยความจรงกบโฌแซต ตดวยวาอนทจร งนนเข ามชอวา

ฌอง-ฌาคสและทาใหผชมทราบวาแทจรงแลวเขาคออดตสามของเตแรสนนเอง

ตวอยาง

KATIA. Dites, Josette, […] Je suppose que dans votre famille, on a

entendu parler du petit Jean-Jacques. JOSETTE. Oui, c’est l’ex-mari de Thérèse. Même que dans la famille on

l’appelait le petit con de Jean-Jacques. KATIA. Non, c’était seulement le petit Jean-Jacques. Eh bien, c’était moi!

JOSETTE. Non! Ce petit con de Jean-Jacques, c’était vous?

KATIA. Non, le petit Jean-Jacques, le petit Jean-Jacques c’est moi!

(ฉากท 4, หนา 108)

ถงแมกาเตยจะเปนคนมนาใจ แตกเขาเปนคนขขลาด เมอเขาเหนวาเฟลกซพกปนมา

และยงขทกคน กาเตยกกลวและรบบอกวาเขาไมมสวนเกยวของกบเรองใด ๆ และขอตวกลบกอน

หรอในตอนทเฟลกซเกดคลมคลงและบอกวาตองการจะฆาใครสกคน กาเตยกรบบอกทนทวาให

เฟลกซเลอกฆามอรแตส

ตวอยางท 1

MORTEZ. […] C’est grotesque Félix, lâchez ce jouet. (Félix tire en direction

d’une petite statue qui éclate en morceaux. Mortez, terrifié.) Oui,

eh bien alors méfiez-vous ce n est pas un jouet. FÉLIX. Tu vas venir avec moi, nom de Dieu, tu vas venir avec moi! KATIA. Monsieur père Noël, je tiens à vous dire que je n’ai rien à voir

avec tout ça, je suis uniquement une personne dépressive, de

passage, je suis claquée, je vais m’en aller... FÉLIX. Ta gueule, miss Monde... tu bouges pas toi! Tu restes là!

(ฉากท 4, หนา 82)

172

172

ตวอยางท 2

Josette court se réfugier dans la pièce d’à côté.

FÉLIX. (se précipitant) […] Oh, je vais tuer quelqu’un!

KATIA. (lâche, montrant Mortez) Lui! Lui!

(ฉากท 4, หนา 84)

นอกจากกาเตยจะขขลาดแลวเขายงไมมศกดศรอกดวย เขาโดนไลออกจากบาน อก

ทงยงตองยอมจายเงนคาเสอคลมขนสตวทเกดเปนรอยดางทง ๆ ทไมมเงน และดวยเหตน เขาจง

ทางานทกอยางจนถงกบขายตวเปนโสเภณเพอหาเงนมาจายคาเสอคลมขนสตวทยมมา

ตวอยาง

KATIA. Elle m’agace... Et puis après il y a eu cette affaire atroce d’un

manteau emprunté à une parente à elle, malencontreusement

dégradé et rendu taché... Un manteau d’une valeur inestimable.

[…] Elle m’a sommé de rembourser, elle m’a jeté dehors, et puis

comme je n’avais pas les moyens, eh bien j’ai fait tous les plus

petits métiers du monde jusqu’au plus vieux. Et oui... j’ai vendu

mon corps à ceux qui en voulaient, et puis croyez-moi, ils

n’étaient pas nombreux.

(ฉากท 4, หนา 110)

ยงไปกวานนกาเตยยงเปนคนออนแอมากและไมกลาเผชญหนากบปญหา มหนาซา

ยงหนปญหาดวยการฆาตวตายอกดวย ดงจะเหนไดจากทเขาเลอกฆาต วตายหลงจากท เตแรสทา

รายจตใจเขาโดยการไปมสมพนธกบเฟลกซและไมยอมคนดกบเขา

ตวอยาง

KATIA. Non, Thérèse était la dernière étoile qui brillait encore dans vie,

maintenant que c’est éteint et que tout est bien noir, je vois la

solution beaucoup plus clairement […]

Il entre dans la pièce d’à côté. Félix reste seul en scène.

173

173

FÉLIX. Tiens, faites un truc, là, vous mettez le canon du revolver sur la

tempe, vous allez voir, ça va sacrément vous redonner le goût à

la vie. (On entend un coup de feu venant d’à côté.) Monsieur

Katia? Monsieur Katia? Mais quel con

(ฉากท 4, หนา 122, 124)

นอกจากกาเตยจ ะเปนต วละครส าต ญททาใหเกดเหตการณ quiproquo หรอ

เหตการณทกอใหเกดความเขาใจผดในตวตนทแทจรงของตวละครแลว กาเตยยง เปนต วละครททา

ใหเรองราวขมวดปมมากยงขน เพราะการท เขาฆาต วตายทาใหเกดจดพลกผนครง ใหญอกครง

เนองจากขณะทมอรแตสกบเฟลกซตองชวยกนกาจดศพของกาเตย เตแรสไดบง เอญเขามาเหน

และทาใหเธอตกใจถอยไปชนกระจกหนาตางพลดตกตกตายในท สด นบวากาเตยเปนต วละครท

ชวยเรงใหเรองราวดาเนนไปถงจดจบเรวยงขน

4. โฌแซตต

ผเขยนบรรยายลกษณะของโฌแซตตไวเพยงสน ๆ วาเธอกาลงต งครรภและพดไมชด

เพราะฟนเกไปซหนง อยางไรกด กอนหนานนเราสามารถรขอมลเกยวกบโฌแซตตเพมเตมจากบท

สนทนาระหวางเตแรสกบมอรแตสวาเธอเปนลกพลกนองของเตแรส

ตวอยาง

THÉRÈSE. Vous savez, je vous remercie du fond du coeur, je sais où je vais

le mettre... (Elle prend le tableau et le retourne contre le mur du

fond.) Ne vous vexez pas si je préfère le retourner pour le

moment, ma cousine Josette doit passer tout à l’heure, j’ai peur

qu’elle ne se formalise de me voir représentée avec un porc...

(ฉากท 2, หนา 20)

174

174

เตแรสยงเลาใหมอรแตสฟงอกวาโฌแซตตเปนเดกกาพรา พอแมของเธอเสยไปตอน

เธออายไดเพยง 3 ป เธอจงถกสงไปอยทสถานสงเคราะหคาธอลก ตอมาเธอมแฟนเปนกรรมกร

ซอมถนนทหนาตาหลอเหลา ทวาวนหนงขาทงสองขางของเขาเกดถกรถไฟทบเสยแหลกละเอยด

แลวจ ๆ เขากทงเธอไป

ตวอยาง

THÉRÈSE. Ses parents ont décédé quand elle avait trois ans, elle a été

placée dans un établissement religieux qui a fermé pour des

raisons d’hygiène, ensuite cette enfant qui était très brillante a

rencontré un garçon charmant qui était cantonnier...

MORTEZ. C’est cela oui..

THÉRÈSE. Et qui, je ne sais pour quelles raisons, a eu les jambes broyées

par un train, et du jour au lendemain, il n’a plus donné signe de

vie, il l’a laissé choir comme une crotte.

(ฉากท 2, หนา 20, 22)

ยงไปกวานนยงทราบอกดวยวาแฟนคนปจจบนของโฌแซตตชอวาเฟลกซ และ

เหตผลทเธอตองขนขาวขนของหนมาพงเตแรสนนกเปนเพราะวาเธอถกเขาทารายจนไมอาจทนอย

กบเขาตอไปไดนนเอง

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. Félix, c’est son fiancé.

JOSETTE. Oui, c’est mon fiancé.

MORTEZ. Celui qu’a les jambes coupées?

JOSETTE. Non, c’est mon nouveau fiancé.

(ฉากท 4, หนา 40)

175

175

ตวอยางท 2

JOSETTE. Mais enfin, Thérèse je ne peux pas sortir d’ici, i l m’attend dehors

avec un gourdin, il a essayé de me faire passer par le vide-

ordures, alors j’ai fait mes paquets en troisième vitesse et j’ai filé

avec le caddie [...]

(ฉากท 4, หนา 40)

นอกจากนโฌแซตตยงเปนคนเซอซามากอกดวย แมแตเรอง งาย ๆ เชนการกรอก

ใบประกนสขภาพเธอกยงทาไมได เธอกรอกขอมลเคลอนไปบรรทดหนงและเมอกาเตยซง ยนมอ

เขามาชวยเธอกรอกเอกสารไมสามารถกรอกขอมลเปนต วหนงสอทงหมดตามทเธอตองการได

เพราะในเอกสารใหกรอกเปนตวเลข เธอกหนไปวาเขาวาโงจนทาใหกาเตยตองปวดเศยรเวยนเกลา

ไปกบเธอ นบเปนเจตนาของผแตงทต งใจสรางบคลกของโฌแซตตใหเปนต วตลกเพอเรยกเสยง

หวเราะจากผชม

ตวอยางท 1

JOSETTE. […] eh bien voilà, eh bien voilà, ça c’est tout la sécu, ils vous

donnent un numéro, ça ne rentre même pas dans les cases!

Regardez.

KATIA. Oui, évidemment, c’est pour la date de naissance là. JOSETTE. Ah, non, la date de naissance, je l’ai mise là.

KATIA. Oui, mais là c’est pour votre nom, vous voyez, vous avez une

ligne de retard sur tout, alors refaites-le.

JOSETTE. Ah là là, je ne comprends rien […]

(ฉากท 4, หนา 46)

ตวอยางท 2

JOSETTE. […] Vous n’avez qu’à mettre huit août en toutes lettres.

KATIA. Non, je ne peux pas, il faut mettre des chiffres, il n’y a pas

suffisamment de place dans les cases.

176

176

JOSETTE. Bon, eh bien voilà, vous n’y arrivez pas mieux que moi!

Maligne, hein?

(ฉากท 4, หนา 50)

โฌแซตตยงดไมออกดวยวากาเตยเปนผชายทปลอมตวมาเปนผหญง ซงจรง ๆ แลว

เธอก เคยพ บกบเขามากอน เพราะอน ทจรง กาเต ยนน คอฌอง -ฌาค สอด ตสามของเตแรส

ลกพ ลกนองของเธอนนเอง กาเตยตองพดยาอยหลายรอบกวาโฌแซตตจะเขาใจวาเขาคอ

ฌอง-ฌาคส จนเขาราคาญโฌแซตต

ตวอยาง

JOSETTE. Oui, c’est l’ex-mari de Thérèse. Même que dans la famille on

l’appelait le petit con de Jean-Jacques. KATIA. Non, c’était seulement le petit Jean-Jacques. Eh bien, c’était moi!

JOSETTE. Non! Ce petit con de Jean-Jacques, c’était vous?

KATIA. Non, le petit Jean-Jacques, le petit Jean-Jacques c’est moi! Je

sais pourquoi vous êtes surprise, Josette, mais je n’étais pas la

loque que je suis devenue, à cette époque-là! [...] JOSETTE. C’est drôle, parce que plus je vous regarde, eh bien plus vous

ressemblez au petit con de Jean-Jacques... KATIA. Mais oui, puisque c’est moi Jean-Jacques! JOSETTE. C’est incroyable! KATIA. Elle m’agace... […]

(ฉากท 4, หนา 108)

นอกจากน หากเธอตอบอะ ไรใครไม ได เธ อกจ ะพ ดอะไรทไ มเ ขาท าห รอไม ม

ความหมายออกมา เชนในตอนทเธอโตตอบกาเตยเรองการกรอกใบประกนสขภาพ เมอเธอเถยง

กาเตยไมทนกพดสงทไมมความหมายออกมา

ตวอยาง

KATIA. Mais qu’est-ce qu’elle me dit la mongolienne là!

177

177

JOSETTE. Sac à merde!

KATIA. Tiens, je vais te faire bouffer ta feuille violette!… (Katia déchire la

feuille, Josette lui flanque un coup de pied dans les tibias, Katia

s’effondre dans le canapé.) Elle m’a niqué le pied...

JOSETTE. Pourquoi pas marronnier aussi.

(ฉากท 4, หนา 52)

ทงน การทโฌแซตตมาหาเตแรสทสานกงานเพอนคคดมตรสนหวงนนถอเปนการหน

ปญหา อกทงยงนาเอาปญหามาใหคนอนดวย เพราะทงมอรแตสและเตแรสตางกตองชวยกนไป

พดเกลยกลอมเฟลกซใหโฌแซตตจนเตแรสตองรบเคราะหเจบตวแทนโฌแซตต

ตวอยาง

THÉRÈSE. Pierre, il nous suit. Elle saigne du nez. […] MORTEZ. Mais, Thérèse, qu’est-ce qui vous est arrivé? THÉRÈSE. Il a voulu frapper Josette, je me suis mise devant, c’est moi qui

ai tout pris.

(ฉากท 4, หนา 62)

ยงไปกวานน โฌแซตตยงมแนวโนมทจะฆาตวตายเพอหนปญหา ดงจะเหนไดจากท

เฟลกซบอกวาเธอเคยพยายามฆาต วตายดวยสกอตช-ไบรต อกทง เมอกาเตยมาปรบทกขกบ

โฌแซตต โฌแซตตยงบอกเขาอกวาถาหากเปนเธอเธอกจะฆาตวตายไปนานแลว

ตวอยางท 1

Josette court se réfugier dans la pièce d’à côté.

FÉLIX. (se précipitant) Josette! Elle s’est enfermée, elle va faire des conneries, elle va

essayer de se suicider avec des éponges comme l’autre fois,

elle a avalé des scotch-bricks. Oh, je vais tuer quelqu’un!

(ฉากท 4, หนา 84)

178

178

ตวอยางท 2

KATIA. Je n’ai plus aucune issue, je suis foutu, je suis foutu!

JOSETTE. Oh, dites pas ça, je vois une issue pour vous. Franchement,

Katia, vous êtes dans un état lamentable. Vous me faites pitié!

Non, mais je crois que si j’étais à votre place, eh bien il y a fort

longtemps que je me serais foutu le tuyau de gaz dans la

bouche, et puis hop au lit, c’est réglé!

(ฉากท 4, หนา 110)

ในทายทสดเมอโฌแซตตประจกษวาเฟลกซไมไดรกเธอจรง เธอกต ดสนใจหนเขามา

ท “เพอนคคดมตรสนหวง” และมงมนทจะตดความสมพนธกบเขาใหได ไมวาใครจะพดอยางไรเธอ

กยนกรานตงแตตนจนจบวาเธอจะไมยอมกลบไปกบเขา ด งจะเหนไดจากการท เธอยอมตายเสย

ดกวาจะกลบไปกบเฟลกซ และแมเฟลกซจะงอและบงคบเธออยางไรเธอกยง ยนยนคาเดมวาเธอ

รงเกยจเขาและไมสนใจเขาเลยสกนดเดยวทงยงไมยอมใหเขาเขาใกลอกดวย หรอแมแตตอนท เธอ

ปวดทองจะคลอดลกเธอกยงบอกวาลกในทองไมใชลกของเฟลกซ

ตวอยางท 1

MORTEZ. Ma petite Josette, ma petite Josette, si vous ne prenez pas un

petit peu sur vous, nous n’en sortirons pas, vous comprenez?

Vous comprenez Josette? Finalement, Félix est un garçon

charmant, certainement bourré de qualités et si vous ne le faites

pas pour vous, faites-le au moins pour nous. Dépêchez-vous

parce que... Il soulève le canapé pour qu’elle parte. THÉRÈSE. Oui, Josette, je pense qu’il y a un temps pour prendre ses aises

et un temps pour prendre sur soi.

JOSETTE. Eh bien, dites-donc, j’ai bien compris votre petit jeu à tous les

deux, vous voulez vous débarrasser de moi? Merci beaucoup

Thérèse, c’est très chic de ta part! D’accord Félix... Je veux bien

aller avec toi. Mais avant... je vais me tuer… (ฉากท 4, หนา 84)

179

179

ตวอยางท 2

FÉLIX. Bon qu’est-ce qu’il y a? Tu craques? C’est parce que tu m aimes

encore?

JOSETTE. Tu es complètement tombé sur la tête, mon pauvre Félix, mais

moi je te déteste, et tu sais très bien depuis quand, hein? Depuis

le jour où tu as voulu m’arracher ma grosse dent en or que c’est

tout ce qui me reste de maman pendant que je dormais, avec de

grosses tenailles.

(ฉากท 4, หนา 114)

ตวอยางท 3

FÉLIX. [...] bon je t’explique... quelquefois on dit des choses et on pense

vraiment le contraire... euh... Bon, sans faire de chichis, j’en ai

assez de faire du mal aux gens. Bon, voilà je ne t’aime pas, c’est

Chouchou que j’aime! (A Josette.) Tu es contente maintenant? JOSETTE. Mais je m’en fous complètement!

[…]

FÉLIX. [...] Allez viens on rentre...

JOSETTE. N’approche pas tu me dégoûtes...

(ฉากท 4, หนา 116)

ตวอยางท 4

Thérèse et Josette sortent précipitamment. Mortez les suit. FÉLIX. Je vous accompagne au cas où je serais le père !

JOSETTE. Mais c’est pas toi, tête de nœud!

FÉLIX. Comment tu le sais, t’étais pas là?

(ฉากท 4, หนา 120)

โฌแซตตเปนตวละครทมบคลกชวยเพมสสนใหแกละคร อกทงยง เปนต วละครท

นาเอาปญหาตาง ๆ เขามาดวย อาจกลาวไดวาหากโฌแซตตไมมาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสน

180

180

หวง” ปญหาตาง ๆ กอาจจะไมเกดขน เพราะหากโฌแซตตไมมา เฟลกซกจะไมมา และเตแรสกจะ

ไมไปมสมพนธกบเฟลกซ อกทงกาเตยกอาจจะคนดกบเตแรสเปนผลสาเรจกเปนได

5. เฟลกซ

เฟลกซเปนคนรกคนปจจบนของโฌแซตต แตไมทราบแนช ดวาพวกเขากาลงจะ

แตงงานกนหรอเปนเพยงครกทอยกนดวยกนเฉย ๆ เทานน เฟลกซแตงต วเปนซานตาคลอสและ

บกเขามาทสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” เพอพาโฌแซตตกลบไป จากคาบอกเลาของ

โฌแซตตทาใหทราบวาเขาเปนคนขเมา โมโหราย และยงอนตรายอกดวย

ตวอยาง

MORTEZ. Mais, dites donc, i l a l’air dangereux?

JOSETTE. Oui, il est drôlement dangereux, il a mis la télé à la consigne et il

a bouffé le ticket.

MORTEZ. Mais il ne va pas venir ici, au moins?

JOSETTE. Mais si, i l est au café d’en face, j’ai reconnu son caddie, en plus

il est très énervé, il a bu plein de Picons-bières!

(ฉากท 4, หนา 40, 42)

โฌแซตตยงเลาอกวาเฟลกซเคยทารายเธอหลายครงแลว เชน พยายามยดเธอลงชอง

ทงขยะ ใชไขควงทบตเธอ และถอกระบองไลกวดจะตเธอ

ตวอยาง 1

JOSETTE. Mais enfin, Thérèse je ne peux pas sortir d’ici, i l m’attend dehors

avec un gourdin, il a essayé de me faire passer par le vide-

ordures, alors j’ai fait mes paquets en troisième vitesse et j’ai filé

avec le caddie, seulement on peut pas prendre le métro avec le

caddie, alors, depuis Pyrénées, je cours avec le caddie, i l a suivi

le caddie à la trace avec le gourdin.

(ฉากท 4, หนา 40)

181

181

ตวอยางท 2

MORTEZ. Elle nous a quand même dit que vous la frappiez, la Josette.

FÉLIX. Elle a dit ça?

MORTEZ. Oui, Félix.

FÉLIX. Ah, la salope, vous allez voir ce qu’elle va prendre. Bah, c’est

des querelles d’amoureux, ça. Vous êtes marié, vous ne vous

êtes jamais disputé avec votre femme?

MORTEZ. Oui, mais jamais à coups de tournevis.

FÉLIX. Question de tempérament... on prend ce qu’on a sous la main.

(ฉากท 4, หนา 64, 66)

แมเฟลกซจะพราบอกวาเขารกโฌแซตตเพยงไร แตเหตผลทแทจรงท เขามาตามเธอ

กลบไปนนเปนเพราะเขาตองการจะทารายเธอ ดงจะเหนไดจากตอนทเขาพยายามใชเชอกผกคอ

เพอฆาตวตายแตลมลงมากองกบพน เมอโฌแซตตเขาไปแกเชอกให เฟลกซกลบหนมาพยายาม

บบคอโฌแซตต

ตวอยาง

Pendant ce temps, Josette a décroché Félix. Celui-ci tente maintenant de l’étrangler.

Mortez intervient et essaie de mettre Félix à la porte.

(ฉากท 4, หนา 70)

เพอทจะไดพบโฌแซตต เฟลกซถงกบยอมโกหกมอรแตสวาเขากบโฌแซตตรกกน

มากและเพงจะพลอดรกกนไป และเมอมอรแตสไมยอมใหเขาพบเธอเขากโกหกตอไปวาเขาแค

ตองการจะอวยพรครสตมาสกบเธอเทานน

ตวอยางท 1

MORTEZ. […] Sincèrement vous la dégoûtez, la Josette.

[…]

FÉLIX. C’est pas possible, je ne vous crois pas, c’est une espèce de

pudeur qui consiste à dire qu’elle m’adore parce qu’il n’y a pas

182

182

deux heures, on était dans les bras l’un dans l’autre, à roucouler

comme deux pigeons...

(ฉากท 4, หนา 64)

ตวอยางท 2

FÉLIX. […] je suis au bout du rouleau, je vous assure, et pourtant, j’ai fait

des efforts, vous voyez, j’ai essayé de trouver un boulot stable,

pour faire vivre le petit, si ça se trouve, il n’est même pas de moi

ce gosse, je vous en supplie, monsieur, laissez-moi la voir une

minute, oh, écoutez, soyez sympa, c’est pour lui souhaiter joyeux

Noël. S’il vous plaît.

(ฉากท 4, หนา 66)

อาจกลาวไดวา เฟลกซเปนผชายทเกาะผหญงกน เขาเปนคนข เมาและเกยจคราน

มาก เขาคบหากบโฌแซตตเพยงเพราะตองการเงนของเธอเทานน โดยจะเหนไดจากการทเขาเคย

พยายามเอาคมอนใหญมาถอนฟนทองสมบตตางหนาแมชนเดยวของโฌแซตตขณะทเธอกาลง

หลบ อกทงยงขโมยเงนชวยรายเดอนสาหรบเดกกาพราจากสงครามและเงนสงเคราะหคลอดบตร

ของโฌแซตตไปดวย และเมอโฌแซตตทวงเงนคนจากเขา เขากรบเปลยนทาทหนมาขอคนดกบ

เธอทนท ทง ๆ ทในตอนแรกเขาต งใจจะเลกกบโฌแซตตและหนไปคบกบเตแรสแทน

ตวอยางท 1

JOSETTE. […] i l est paresseux comme une couleuvre. Moi il me pique ma

rente de pupille de la nation pour aller boire des Picons-bières!

(ฉากท 4, หนา 118)

ตวอยางท 2

JOSETTE. Tu es complètement tombé sur la tête, mon pauvre Félix, mais

moi je te déteste, et tu sais très bien depuis quand, hein? Depuis

le jour où tu as voulu m’arracher ma grosse dent en or que c’est

183

183

tout ce qui me reste de maman pendant que je dormais, avec de

grosses tenailles.

(ฉาพท 4, หนา 114)

ตวอยางท 3

JOSETTE. Allons, Félix, rends-moi, de suite, mon pognon de ma l ocati on

de grossesse, [...] Rends-moi mon pognon!

FÉLIX. Mais attends, attends, […] tu sais bien que c’est toi que j’aime

alors que je vais larguer ta cousine et ça va s’arranger...

(ฉากท 4, หนา 116)

โดยพนฐานแลวเฟลกซเปนคนปาเถอน อามหต ดงจะเหนไดจากทเขาเคยพยายาม

ผลกโฌแซตตลงชองเทขยะและยงเคยใชกาลงทบตเธอ มหนาซาในคนวนครสตมาสเขายงใชปนข

ทกคนใหทาตามทเขาสงดวย เชน ขใหเตแรสแกผาและทาทาหม อกทงยงใหมอรแตสทาทาหมและ

ขนทบเตแรสดวย และสงสาคญทแสดงถงความโหดรายมาก ๆ ของเฟลกซกคอ เขาสามารถหนศพ

มนษยไดงาย ๆ เหมอนเปนเรองธรรมดา ในขณะทมอรแตสไมกลาแมแตจะเหลยวมองภาพศพอน

นาสยดสยอง

ตวอยางท 1

JOSETTE. […] i l a essayé de me faire passer par le vide-ordures, alors j’ai

fait mes paquets en troisième vitesse et j’ai filé avec le caddie

[…]

(ฉากท 4, หนา 40)

ตวอยางท 2

MORTEZ. Elle nous a quand même dit que vous la frappiez, la Josette. (ฉากท 4, หนา 64)

184

184

ตวอยางท 3

FÉLIX. (tirant un coup de feu en l’air) A poil!

Thérèse retire sa jupe. Félix la lance à Mortez.

[…]

FÉLIX. (hurlant très fort) Tu vas te déloquer et tu vas faire le porc comme sur

l’image…Hop…

[…]

MORTEZ. Arrêtez ça! Je m’insurge... C’est ignoble!

FÉLIX. Tiens, tu fais bien de te faire remarquer, toi. Allez hop, au travail,

tu vas faire le porc toi aussi, vous allez faire un couple de porcs,

allez, allez... avant que je m’énerve là!

(ฉากท 4, หนา 88)

ตวอยางท 4

MORTEZ. La voilà, oh non ce n’est pas possible, c’est ignoble, je ne

pourrais jamais faire ça moi...

FÉLIX. Mais je vais le faire moi... Quelle chochotte! Ça ne me dégoûte

pas, j’ai travaillé en abattoir. Ah bien sûr, reste le problème de la

moquette...

Félix va dans la pièce pour commencer son sinistre travail. […]

(ฉากท 4, หนา 132)

นบวาเฟลกซ เปนต วละครททาใหปญห าทกอยางบานปลาย การท เขาบกมาท

สานกงานเพอนคคดมตรสนหวงทาใหทกอยางวนวายจนไมสามารถจะควบคมได อาจกลาวไดวา

หากเฟลกซไมมาทสานกงานตงแตแรกกาเตยกคงจะไมฆาต วตาย และเตแรสกคงจะไมตายดวย

เชนกน ซงในทายทสดเฟลกซผทาแตสงช วชากตองตายไปพรอม ๆ กบคนอนในตอนจบ

185

185

6. เพรสโกวช

เพรสโกวช เปนเพอนบานชาวตางชาตทอาศยอยในตกเดยวกบสานกงาน “เพอนคคด

มตรสนหวง” ผแตงไมไดบรรยายไววาเขามอายเทาไร หรอมสญชาตอะไร แตเมอพจารณาจากบท

สนทนาระหวางตวละครจะเหนไดวาเขานาจะมอายรนราวคราวเดยวกบมอรแตสและเตแรส คอม

อายประมาณ 30 ปขนไป และดวยเหตผลบางประการทาใหเขาไมสามารถกลบไปฉลองเทศกาล

ครสตมาสทบานเกดได เขาจงลงมาอวยพรครสตมาสกบมอรแตสและเตแรส อกทงยง มนาใจนา

ของฝากและชอกโกแลตจากประเทศของตนมามอบใหดวย

ตวอยางท 1

PRESKO. Ça va, ça va, je passais pour vous souhaiter la Noël, je vous ai

apporté un cadeau de mon pays.

[…]

THÉRÈSE. Vous comprenez, comme je ne vous ai pas vu depuis quinze

jours, moi je croyais que vous étiez parti en vacances dans votre

pays.

PRESKO. Mais oui, mais j’ai pas pu, j’ai pas bougé, hein.

(ฉากท 3, หนา 29)

ตวอยางท 2

PRESKO. Je vous avais apporté des chocolats aussi.

(ฉากท 3, หนา 32)

เนองจากเพรสโกวชเปนคนตางชาต บางครง เขาจงไมเขาใจคาพดงาย ๆ ของ

มอรแตส เชน เมอมอรแตสถามเขาวาการทตองทานขนมพรอมกบเหลาพนเมองนนเปนธรรมเนยม

ใชหรอไม แตเพรสโกวชกลบตอบวาเปนเหลาหวาน

ตวอยาง

PRESKO. Normalement ça se déguste avec de la Schlovetnie, c’est une

liqueur des montagnes.

MORTEZ. C’est une coutume?

186

186

PRESKO. C’est une liqueur...

(ฉากท 3, หนา 34)

นอกจากน ญาตคนหนงของเพรสโกวชกเพงจะเสยชวตไป เขาจง ยง รสกเหงาและ

ตองการใครสกคนทจะพดคยหรออยเปนเพอนดวยในคนวนครสตมาส ซงนเปนเหตผลหลกท ทาให

เขาลงมาหามอรแตสกบเตแรสหลายครง และทกครง เขากพยายามคะยนคะยอทจะกลบลงมา

แมเขาจะรวามอรแตสไมตองการตอนรบเขากตาม

ตวอยาง

PRESKO. C’est une histoire affreuse, c’est mon beau-frère, il est tombé

dans une machine agricole.

MORTEZ. C’est horrible...

PRESKO. Il a été moissonné, lié... je serais bien resté un petit peu pour

discuter avec vous.

MORTEZ. Vous savez, on n’y connaît pas grand-chose en machine

agricole.

PRESKO. Ah, oui, je comprends, vous êtes occupés.

MORTEZ. Oui, oui... occupés....

[…]

PRESKO. C’est dommage, mais madame Thérèse, je pourrais peut-être

redescendre à l’occasion.

(ฉากท 3, หนา 36)

สดทาย เมอเพรสโกวชไมสามารถปรบทกขกบมอรแตสและเตแรสได เขาจงต ดสนใจ

ฆาตวตายดวยการเปดแกสทงไวและจดไฟแชคใหระเบด

ตวอยาง

PRESKO. (off) Allô? Monsieur Mortez? C’est Rhadam Preskovich à l’appareil.

(Silence.) J’ai essayé de vous parler toute la nuit... FÉLIX. C’est marrant, il y a une drôle d’odeur ici!

187

187

PRESKO. Et vous n’avez jamais voulu.

MORTEZ. Oui, parce qu’on était occupés, monsieur Preskovich et d’ailleurs,

on est toujours occupés. PRESKO. Ça ne fait rien, j’ai bien réfléchi, j ’ai ouvert le gaz depuis un

moment. [...] Et je vais utiliser votre briquet!

[...]

Explosion.

(ฉากท 4, หนา 136)

ถงแมเพรสโกวชจะเปนตวละครทไมปรากฏตวบอยครงนก แตทกครงท เขาปรากฏตว

กสามารถสรางอารมณขนได เนองจากเขาเปนชาวตางชาตทไมชานาญภาษาฝรง เศสจงพดภาษา

ฝรง เศส ผด ๆ ถก ๆ อกทงของฝากแ ละวฒน ธรรมอาหารของเขากแปลกมาก ๆ น อกจากน

เพรสโกวชยงเปนตวละครทมบทบาทสาคญมากในเรอง เพราะเขากาลงโศกเศราจากการสญเสย

คนในครอบครวทวากลบไมมใครสนใจรบฟงปญหาของเขา มหนาซายงพยายามขบไล เขาไปให

พน ๆ ทาใหเขาสนหวงและตดสนใจฆาตวตายในทสด ซงการฆาตวตายของเพรสโกวชน เองททาให

เกดจดพลกผนครงใหญของเรอง คอ ทาใหตวละครทเหลอเสยชวตทงหมด อกทงยง เปนจดจบของ

ปญหาทกประการอกดวย

จะเหนไดวาตวละครในเรอง ซานตาซาตาน ตางกมปญหาชวตของตนเองดวยกน

ทงสน ไมเพยงตางคนจะไมสามารถชวยผอนแกปญหาไดแลวแตยงทาใหปญหาเหลานนเลวราย

ลงไปเรอย ๆ อกทงยงสรางปญหาใหม ๆ ขนมาดวย เปรยบเสมอนเตยอมคอม จนในทสดต วละคร

ทกตวกตองจบชวตลงอยางนาสยดสยอง

1.6 การทาความเขาใจบทขบขน เมอทาความเขาใจตวละครไมวาจะเปนในแงของนสย ความรสกนกคด รวมถงภม

หลงของตวละครแลว สงตอมาทผแปลใหความสาคญในการทาความเขาใจกคอบทขบขนตาง ๆ

นนเอง ทงน แนวทางการสรางบทขบขนสามารถพบไดทวไปในวรรณกรรมตาง ๆ ซงการสรางบท

ขบขนในบทละครนนมวตประสงคหลกเพอใหผชมรสกขบขนไปกบเรองราวตาง ๆ ท ผแตงต ง ใจ

เขยนขนไมวาจะดวยคาพด ทาทาง สถานการณหรอดวยลกษณะนสยของต วละครเอง ทงน

188

188

แนวทางในการสรางบทขบขนแบบทวไปทมมาแตด งเดม ซงนกเขยนสามารถนามาเลอกใชกบบท

ละครของตนมอยดวยกนทงหมด 4 รปแบบ คอ

1. บทขบขนทเกดจากคาพด (comique verbal)

2. บทขบขนทเกดจากทาทาง (comique de gestes)

3. บทขบขนทเกดจากสถานการณ ในเรอง (comique de situation)

4. บทขบขนทเกดจากลกษณะนสยของตวละคร (comique de caractère)

ในบทละครเรอง ซานตาซาตาน สามารถพบพบขบขนไดครบทง 4 รปแบบ ทวาใน

บทสนทนาชวงหนง ๆ อาจมเทคนคการสรางบทตลกขบขนไดมากกวา 1 รปแบบ ด งนน ผแปลจง

ตองทาความเขาใจและแยกแยะใหไดวาบทขบขนเหลานนเปนรปแบบใดและเกดจากอะไร

เพอทจะไดคงอารมณขนเหลานนไวในระดบการถายทอดตอไป

1.6.1 บทขบขนทเกดจากคาพด (comique verbal)

บทขบขนทเกดจากคาพดของตวละครสามารถทาไดโดยการเลนคาหรอสานวนตาง ๆ

( jeux de mots et calembours) เชน การเลนคาพองรป (homographes) คาพองเสยง

(homophones) การซาคา (répétitions) การสรางคาแผลง (mots déformés) การเลนคาท เปนท

รจ กเฉพาะกลม (emploi de jargons professionels) หรอแมแตคาสบถสาบาน ( jurons) ก

สามารถสรางอารมณขนได ซงในบทละครเรอง ซานตาซาตาน สามารถพบบทขบขนท เกดจาก

คาพดในลกษณะตาง ๆ หลายรปแบบดงตอไปน

1.6.1.1 คาพองรป (homographes)

คาพองรป คอ คาทเขยนเหมอนกน แตมความหมายตางกน เชน ในตอนเปดเรองบท

ละครเรอง ซานตาซาตาน ผแตงไดเลนคาวา “appuyer sur” ทแปลวา “กด” หรอแปลวา “ลนไก

ปน” กได ในตอนนนชายสนหวงคนหนง โทรศ พทเขามาท “เพอนคคดมตรสนหวง” เพอขอ

คาปรกษา แตเนองจากเหตขดของบางประการทาใหทงชายสนหวงและเตแรสซงเปนเจาหนาทคน

หนงของ “เพอนคคดมตรสนหวง” ตางกไมไดยนเสยงของอกฝาย ด งนนเตแรสจงบอกใหเขาเรง

เสยงใหดงลน แตเขากลบเขาใจวาเธอบอกใหเขาลนไกปนและยงตวตายไปในทสด ทงน ผแตง เลน

กบคาวา appuyer sur เพอใหเกดความเขาใจผด

189

189

ตวอยาง

THÉRÈSE. Je ne vous entends pas, appuyez sur le bouton.

L’homme appuie sur la gâchette et tombe mort.

(ฉากท 1, หนา 8)

อกทงยงมการเลนคาวา “bourré” ซงเมอใชคาเดยวโดด ๆ จะมความหมายวา “เมา”

แตสานวน “être bourré de” มความหมายวา “เปยมดวย” “เปยมลน” หรอ “มากลนดวย” ผ เขยน

ไดเลนคานในชวงทมอรแตสตงใจจะพดโนมนาวใหเฟลกซเลกยงกบโฌแซตต ในตอนแรกมอรแตส

ตงใจจะพดชมเฟลกซวาเปนชายหนมทมเสนหและเปยมลนดวยคณสมบตแตมอรแตสกอดไมไดท

จะแขวะเฟลกซ เขาจงพดทงทายไวเฉย ๆ วา “bourré” โดยไมม “de” ตอทาย และเมอเฟลกซแยง

ขนมา มอรแตสจงรบแกตววาเขาหมายถง “bourré de qualités”

ตวอยาง

MORTEZ. Écoutez, Félix, vous êtes un garçon charmant, certainement

bourré, mais alors bourré...

FELIX. Mais pas du tout...

MORTEZ. ...bourré de qualités. […]

(ฉากท 4, หนา 66)

นอกจากนผแตงยงสรางบทขบขบจากความไมชานาญภาษาของเพรสโกวชโดยเลน

กบคาวา “bouquet” ซงมความหมายวา “ไมชอบอะไรแตกลบไดสงนน” หรอ มความหมายวา “ได

กลน” กได เมอมอรแตสรบชอกโกแลตจากเพรสโกวชเขาบอกวา “c’est le bouquet” ซงมอรแตส

หมายถง “ไมชอบชอกโกแลตแตกกลบไดมาเปนของขวญ” ทวาเพรสโกวชไมเขาใจจงตอบกลบไป

วา “Oui ils ont du bouquet” ซงหมายถง ชอคโกแลตของเขามกลนแรง

ตวอยาง

MORTEZ. Vous savez, moi qui d’habitude n’aime pas les chocolats, alors là

c’est le bouquet!

PRESKO. Oui ils ont du bouquet.

(ฉากท 3, หนา 36)

190

190

ผแตงยง เลนกบคาวา “chauffer le cœur” ซงแ ปลวา “อบอน ใจ” แล ะคาวา

“chauffer les oreilles” ซงเปนสานวนแปลวา “ทาใหโกรธ” ในทน เพรสโกวชตองการจะบอกวา

นองชายของเขาและบทเพลงทนองชายของเขาแตงทาใหเขารสกอบอนใจ ทวามอรแตสไมอยากฟง

เพรสโกวชรองเพลงอกจงบอกไปวาเขารสกโกรธแลว ทวาเพรสโกวชกไมเขาใจและขอรองเพลงอก

ครง

ตวอยาง

PRESKO. Excusez-moi, c’est la voix de mon frère, la musique, tout ça, je

m’emporte, je m’emporte, ça me chauffe le cœur... MORTEZ. Et nous c’est les oreilles.

(ฉากท 4, หนา 74)

รวมถงในตอนทเพรสโกวชนาเหลาจากประเทศของเขามาใหทกคนดม แตเหลานนม

รสชาตแยมาก กอรปกบขณะนนทกคนกาลงถกเฟลกซขมข มอรแตสจงบอกใหเพรสโกวชกลบไป

โดยใหเหตผลวาพวกเขากาลงยง “on est pris” และเมอเพรสโกวชยาถามกลบไปอกครง วา “Vous

êtes pris?” มอรแตสกตอบวา “oui de la gorge” ซงมาจาก “avoir la gorge prise” แปลวา

“เจบคอ” อนเปนการเลนคาวา “pris” เพอใหเกดความขบขนนนเอง ทวาเพรสโกวชกไมเขาใจอก

เชนกน

ตวอยาง

PRESKO. Je vous aurais bien dit un petit mot avant de partir. MORTEZ. (attrapant Presko pour le virer) On est pris! PRESKO. Vous êtes pris?

MORTEZ. Oui de la gorge...

(ฉากท 4, หนา 96)

191

191

ผแตงยงเลนกบคาวา “canon” ทแปลวา “ปนใหญ” หรอ “เหลาหนงแกว” ในชวงท

เฟลกซพดกบมอรแตสสองคน เขาสงใหมอรแตสดมเหลาวา “allez, un petit canon” ไมเชนนนเขา

จะยงมอรแตสทหลงโดยพดตอวา “Un petit canon dans le dos” ทงน เหตท เฟลกซตองการให

มอรแตสดมเหลานนเปนเพราะเฟลกซคดวาเพรสโกวชเปนตารวจจรง ๆ เขาจงอยากจะเอาใจ

เพรสโกวชนนเอง

ตวอยาง

PRESKO. (le servant) […] Monsieur Mortez?... FÉLIX. Allez, Pierre! Pierre, allez, un petit canon. Un petit canon dans

le dos. MORTEZ. Bon alors deux doigts. […]

(ฉากท 4, หนา 94)

1.6.1.2 การเลนคาพองเสยง (homophones)

คาพองเสยง คอ คาทออกเสยงเหมอนกน แตเขยนตางกนและมความหมายตางกน

เชน การเลนคาวา “fin” ซง มความหมายวา “รสชาตอรอยนมละมน” และคาวา “faim” ท ม

ความหมายวา “หว” ในตอนทเตแรสรบประทานชอกโกแลตทเพรสโกวชนามาให แมวารสชาตจะ

ไมอรอยแตเพอไมใหเขาเสยใจเธอจงพดชมออกไปโดยเลนกบเสยงของคาวา “fin” และ “faim”

ตวอยาง

THÉRÈSE. C’est fin, ça se mange sans faim, c’est très fin.

(ฉากท 3, หนา 36)

นอกจากนผแตงยงเลนคาพองเสยงโดยเลอกเลนเพยงแคบางสวนของคา เชน การ

เลนกรยา dépendre ทแปลวา “แลวแต” หรอ “ขนอยกบ” และ dépasser ทแปลวา “ลนออกมา”

ซงคาทงสองคานมเสยงขนตนดวย dép- เหมอนกน เมอกาเตยบอกโฌแซตตวาตรงท เธอกรอกม

ชองใหตอบแคใชหรอไมใชเทานน เธอตอบวา “ça dépends” เขาจงบอกเธอวา “ça dépasse”

192

192

ตวอยาง

KATIA. Exercez-vous une activité professionnelle? — Ça dépend.

Évidemment, on vous demande de répondre par oui ou par non,

alors ça dépend, ça dépasse!

JOSETTE. Mais évidemment, ça dépasse, c’est ce que je vous dit depuis

une heure! Je ne suis pas plus bête qu’une autre quand même

(ฉากท 4, หนา 46, 48)

ยงกวานนยงมการเลนกบเสยงคาวา “deux l” ทแปลวา “พยญชนะ l สองต ว” ซง พอง

เสยงกบคาวา “deux ailes” ทแปลวา “ปกสองขาง” ในตอนท เฟลกซเลาเรองเกยวกบท เขาสอบ

เปนนกบนไมผาน เขาไดต งคาถามเกยวกบการสะกดคาวา allumettes ซงโฌแซตตกไดอธบาย

วา คาวา allumettes ตองสะกดดวยพยญชนะ l สองตว “deux l” เชนเดยวกบเครองบนทมปก

สองขาง “deux ailes” นนเอง นบเปนจดประสงคของผแตงทจะสรางความขบขนดวยคาพองเสยง

ตวอยาง

FÉLIX. […] Après j’ai été refusé comme pilote de ligne à cause de

l’orthographe, expliquez-moi pourquoi il faut savoir mettre un

seul l à allumettes pour piloter un avion. JOSETTE. Mais parce que allumettes ça prend deux l, c’est comme les

avions, tête de con!

(ฉากท 4, หนา 100)

1.6.1.3 การใชคาแผลง (mots déformés)

นอกจากจะมการเลนคาดงทกลาวมาแลวผเขยนยงไดแผลงคาเพอส รางอารมณขน

เชนในตอนทกาเตยชวยโฌแซตตกรอกใบประกนสงคม โฌแซตตไมทราบวาเธอจะกรอกอาชพ

อะไรลงไปในชองอาชพคสมรสด เธอจงคดอาชพใหมขนมา ไดแก อาชพ bureaulier ซง เธอ

หมายถงคนททางานในบรษทหรอวาคนททางานในสานกงาน ทวากาเตยกลบแยงขนมาวา

bureaunier คาทงสองนไมมในภาษาฝรงเศส ผแตงเพยงแตแผลงคาเพอส รางบทขบขนในบท

ละครเทานน โดนนาเอาคาวา bureau มาเตมคาวา –lier และ –nier เพอใหหมายถง ผททางานใน

บรษทหรอสานกงานนนเอง

193

193

ตวอยาง

JOSETTE. Bureaulier, celui qui travaille dans les bureaux.

KATIA. Ah, oui bureaunier.

JOSETTE. Non, bureaulier.

KATIA. Oui, c’est ce que je dis, bureaunier.

JOSETTE. Mais c’est pas bureaunier, c’est bureaulier

(ฉากท 4, หนา 50)

ผเขยนไดแผลงคาวา “Scotch-Brite” เปน “Scotch-Bricks” ในตอนทเฟลกซเลาให

ทกคนฟงวาโฌแซตตเคยพยายามฆาตวตายดวยการกลน “Scotch-Bricks” ทงน ผแตงจงใจใหเฟ

ลกซพดผดจาก “Scotch-Brite” เปน “Scotch-Bricks” เพอใหเกดความขบขนนนเอง

ตวอยาง

Josette court se réfugier dans la pièce d’à côté.

FÉLIX. (se précipitant) Josette! Elle s’est enfermée, elle va faire des conneries, elle va

essayer de se suicider avec des éponges comme l’autre fois, elle

a avalé des scotch-bricks. Oh, je vais tuer quelqu’un!

(ฉากท 4, หนา 84)

นอกจากนในตอนทเพรสโกวชบอกตวละครทกตววาเหลาทเขานามาเปนเหลาชนหนง

ผแตงไดแผลงคาโดยใหเพรสโกวชพดคาวา “Prime” ผดเปน “Primus” แทน เพอแสดงความไม

ชานาญภาษาฝรงเศสของเพรสโกวชและกอใหเกดความขบขนในหมผชม

ตวอยาง

PRESKO. Vous allez vous régaler parce que celle-là, elle est primus.

[…] Presko boit au goulot.

JOSETTE. Ooooh...

PRESKO. Ça rafraîchit, hein?

Il reboit à la bouteille. Les autres le regardent, perplexes. […]

PRESKO. Elle est primus.

(ฉากท 4, หนา 92, 94, 96)

194

194

1.6.1.4 การซาคา (répétitions)

การซาคาคอการใชคาเดมซากนหลาย ๆ ครง เชน ผเขยนใหต วละครพดคาเดมซาไป

ซามาจนกลายเปนคาพดตดปาก และทาใหเกดความขบขน ยกต วอยางเชนการทมอรแตสมกพด

คาวา “C’est cela oui” ขณะฟงเรองเศราของผอน หรอแมในเวลาปกตทเขาพดคยกบเตแรสเขาก

ชอบพดวา “C’est cela oui”

ตวอยาง

THÉRÈSE. Non, c’est calme... depuis six heures, on a eu un appel.

MORTEZ. Ah, oui, tout de même, oui. Oui, c’est cela, oui, bien sûr, c’est

cela. (Silence.) Le téléphone est raccroché, oui. Dites donc, un

seul appel. depuis six heures, pour un soir de Noël, quand même

c’est très calme ,hein, Thérèse?

(ฉากท 1, หนา 12)

แมในชวงทสถานการณคบขน เชน ตอนทเฟลกซข วาจะฆาต วตายหากมอรแตสไม

ยอมใหเขาพบกบโฌแซตต มอรแตสกเอาแตตอบวา “c’est cela oui” คลายกบวาเขาโตตอบอยาง

อนไมเปนจนทาใหคนดรสกขบขน

ตวอยาง

FÉLIX. Oui, il faut que je me tue aussi? […] Vous voulez que je me tue?

[…] Mais je vais le faire hein, je vais le faire! [...]

MORTEZ. Ne faites pas attention à lui. C’est un simulateur.

FÉLIX. Vous allez voir ce que c’est qu un vrai simulateur. Vous allez voir

ce que c’est!

MORTEZ. C’est cela oui. […]

Félix s’est accroché au lustre avec une corde et menace de faire tomber le tabouret.

FÉLIX. Je compte jusqu’à cent et je saute....

MORTEZ. C’est cela oui.

(ฉากท 4, หนา 66, 68)

195

195

นอกจากนผแตงยงสรางอารมณขนดวยการซาคาวา “petit” ซงแปลวา “เลก ๆ“ หรอ

“เลกนอย” ในตอนทมอรแตสตองการใหเพรสโกวชกลบไปทวาเขากไมอยากทารายจตใจเพรสโกวช

โดยการไลตรง ๆ เขาจงบอกกบเพรสโกวชวาเขารสกขอบคณทเพรสโกวชแวะลงมา “faire un petit

bonjour” ดงนนเขาจงอยากจะ “faire un petit au revoir” แกเพรสโกวชดวยเชนกน

ตวอยาง

MORTEZ. […] Eh bien écoutez, monsieur Preskovich, je suis très content

que vous soyez passé nous faire un petit bonjour, et maintenant

on va vous faire un petit au revoir...

(ฉากท 3, หนา 32)

ยงกวานนยงมการซาประโยค “il arrive” ในตอนทโฌแซตตหนเฟลกซหนาตาตนเขา

มาท “เพอนคคดมตรสนหวง” เธอตนตกใจมากจนพดซากนหลายครงวา “il arrive” ตลอดจนการท

มอรแตสปฏเสธพลวนวาเขาไมไดรสกรงเกยจทจะเตนรากบกาเตยโดยการยาคาวา “pas du tout”

กสามารถสรางอารมณขนในหมผชมไดไมนอย

ตวอยางท 1

JOSETTE. Fermez la porte, i l arrive! Il arrive! Il arrive! Il est derrière, il

arrive!

THÉRÈSE. Qu’est-ce que c’est ce déménagement?

JOSETTE. J’ai pris toutes mes affaires, j’ai rien laissé du tout.

(ฉากท 4, หนา 40)

ตวอยางท 2

KATIA. Mais vous-même, je suis sûr que vous seriez gêné de danser

avec moi?

MORTEZ. Ah mais pas du tout! pas du tout! du tout, du tout...

(ฉากท 4, หนา 58)

196

196

รวมไปถงอารมณขนในการซาประโยคทมความหมายคลาย ๆ กนซงประโยคเหลานน

เปนประโยคทตวละครมกใชพดตดปากในการทางาน เชน “je suis là pour vous écouter.” หรอ

“nous sommes là pour vous écouter.” หรอ “je vous écoute ” และประโยค “vous êtes dans

un mauvaise passe” การทตวละครพดประโยคเชนน ซาไปซามาโดยไมสามารถใหคาปรกษา

อน ๆ ไดนนสามารถสรางความขบขนในหมผชมและผอานไดไมนอย

ตวอยางท 1

KATIA. Excusez-moi de vous déranger.

MORTEZ. Mais, monsieur, vous ne me dérangez pas, je suis là pour vous

écouter. […] confiez-vous à nous, nous sommes là pour vous

écouter.

(ฉากท 2, หนา 22, 24)

ตวอยางท 2

VOIX DE FEMME. Voilà, monsieur, je suis dans un grand désarroi. MORTEZ. Eh bien madame, je vous écoute, joyeux Noël...

(ฉากท 4, หนา 124)

ตวอยางท 3

KATIA. Je ne reçois jamais de courrier, à part des relevés de banque,

jamais un coup de fil, je n’existe pas...

MORTEZ. C’est cela oui... (Un temps.) Allô, allô, allô monsieur? Ne vous

laissez pas aller, monsieur! Monsieur, vous êtes dans un

mauvaise passe mais le bout du tunnel n’est peut-être pas si loin,

monsieur, nous sommes là, allô, allô monsieur?

(ฉากท 2, หนา 24)

197

197

ตวอยางท 4

PRESKO. Ça ne fait rien, j’ai bien réfléchi, j’ai ouvert le gaz depuis un

moment. […] Et je vais utiliser votre briquet!

MORTEZ. Non, monsieur Preskovich, vous êtes dans une mauvaise passe.

(ฉากท 4, หนา 136)

1.6.2 บทขบขนทเกดจากทาทาง (comique de gestes)

บทขบขนทเกดจากทาทางของตวละคร คอบทขบขนทเกดจากลกษณะสหนา ทาทาง

รวมไปถง นาเสยงของตวละครทแสดงออกมาและทาใหผชมขบขน เชน ทาทางการทาไมทามอของ

มอรแตสระหวางทชมวาชอกโกแลตทเพรสโกวชนามาใหนนอรอยมาก ทง ๆ ทความจรงแลวรสชาต

ไมอรอยเสยจนเขาไมกลากลนลงไป ตลอดจนทาทางพะอดพะอมท เขาไมกลาคายชอกโกแลตทง

ตอหนาเพรสโกวช เขาจงไดแตอมเอาไวอยางนนและทาใหเวลาพดคาพดของเขาขาดเปนหวง ๆ

ทาทางทงหมดนทาใหเกดอารมณขนแกผชมเปนอยางมาก

ตวอยาง

Thérèse et Mortez goûtent les chocolats. Manifestement, c’est très mauvais.

MORTEZ (avec un geste de la main). C’est très bon.

[…]

Mortez, la bouche pleine, peut à peine articuler ses phrases et prononce de temps en

temps quelques mots indistincts. Preskovitch lui répond comme s’il comprenait tout.

(ฉากท 3, หนา 34, 36)

นอกจากนยงมบทขบขนทเกดจากทาทางกระอกกระอวนของมอรแตสและเตแรสเมอ

ทราบวาชอกโกแลตทตนกาลงรบประทานอยนนปนขนดวยการถใตรกแร

ตวอยาง

MORTEZ. On voit bien que c’est fait à la main.

PRESKO. Oui, c’est roulé à la main sous les aisselles. (Têtes de Mortez et

Thérèse.) [...]

(ฉากท 3, หนา 34)

198

198

แมแตทาทางของโฌแซตตทเปนหญงต งครรภซงไมเพยงกาลงตนตกใจแตเธอยง เขน

รถจายตลาดเขามาในฉากดวยกเปนอารมณขนทเกดจากทาทางและสามารถสรางเสยงหวเราะแก

ผชมไดเชนกน

ตวอยาง

Entre Josette. Elle pousse un caddie, elle a l’air poursuivie et est visiblement enceinte

de plusieurs mois... […]

(ฉากท 4, หนา 40)

ยงกวานน ผชมยงรสกขบขนไปกบทาทางตกใจจนตวแขงของมอรแตสเมอเขาหนมา

เหนวากาเตยเปนชายทแตงตวเปนหญง

ตวอยาง

MORTEZ. C’est à quel sujet madame s’il vous plaît? (Katia se

retourne. Mortez se crispe en apercevant le travesti.) C’est cela

oui, c’est cela. C’est-à-dire bien sûr, c’est à vous que j’ai dit de

passer quoi.

(ฉากท 4, หนา 52)

เชนเดยวกบทาทางทสรางอารมณขนในตอนทกาเตยโกรธโฌแซตตทมาดาวาตนจน

ไมรจะทาอยางไร จงฉกเอกสารใบสมวงและทาทาจะยดใสปากโฌแซตต สวนโฌแซตตกตอบโต

ดวยการเตะเขาทหนาแขงของกาเตยจนกาเตยทรดลงไปกบโซฟา

ตวอยาง

KATIA. Mais qu’est-ce qu’elle me dit la mongolienne là!

JOSETTE. Sac à merde!

KATIA. Tiens, je vais te faire bouffer ta feuille violette!… (Katia déchire

la feuille, Josette lui flanque un coup de pied dans les tibias, Katia

s’effondre dans le canapé.) Elle m’a niqué le pied...

(ฉากท 4, หนา 52)

199

199

รวมไปถงในตอนทเฟลกซพยายามขจะฆาต วตายดวยการบบคอตนเองดวยคมคบ

ถานกสรางอารมณขนใหผชมและผอานไดไมนอย

ตวอยาง

FÉLIX. Quoi? Vous voulez que je me tue? […] Mais je vais le faire hein, je

vais le faire!

Félix prend une pincette dans la cheminée et tente de s’étrangler avec. Inutilement.

(ฉากท 4, หนา 68)

สดทายทาทางทเฟลกซและมอรแตสแกลงทาเหลาท เพรสโกวชเส รฟใหหกลงพน

เพราะไมอยากจะดมเหลานนกสามารถทาใหผชมและผอานรสกขบขนไดมากทเดยว

ตวอยาง

PRESKO. Monsieur Félix?

FÉLIX. Non, non, laissez-les vivre.

Presko le sert et en renverse par terre.

JOSETTE. Attention, ça va bouffer le lino!

MORTEZ. (faisant mine de regarder sa montre) Mais dites-donc, monsieur Preskovich,

on va sur les dix heures. (En montrant sa montre il renverse son

verre. Presko lui en re-propose.) Non, merci j’en ai plein mon

verre Rhadam.

(ฉากท 4, หนา 94)

1.6.3 บทขบขนทเกดจากสถานการณในเรอง (comique de situation)

บทขบขนทเกดจากสถานการณทนยมใชกนมากมกเปนสถานการณท กอใหเกดความ

เขาใจผดเกยวกบตวตนทแทจรงของตวละคร เรยกวาเทคนค quiproquo ทงน กาเตยนบเปนต ว

ละครสาคญในบทละครเรอง ซานตาซาตาน ททาใหเกดเหตการณ quiproquo เพราะเขาปลอมตว

เปนผหญงและโฌแซตตกคดวากาเตยเปนผหญงจรง ๆ ดงจะเหนไดจากการท เธอเรยกกาเตยวา

madame และถงแมกาเตยจะบอกวาตนมอาชพเปนพนกงานดบเพลง ซงเปนอาชพของผชาย

โฌแซตตกยงคงไมเอะใจวากาเตยเปนผชาย

200

200

ตวอยาง

Entre Katia. C’est visiblement un homme travesti en femme, il a l’air désespéré, il a

cassé le talon d’une de ses bottes, et boite.

KATIA. C’est bien ici Détresse-Amitié?

JOSETTE. Oui, madame.

(ฉากท 4, หนา 42)

ตวอยางท 2

JOSETTE. Vous êtes marié?

KATIA. Non.

JOSETTE. Soyez pas triste, ça viendra, chaque pot a son couvercle. C’est

quoi votre métier?

KATIA. Sapeur-pompier.

JOSETTE. Oh, ben dites donc, c’est un beau métier, surtout pour une

dame. (Elle prend une feuille de Sécurité sociale pour la

remplir.) [...]

(ฉากท 4, หนา 44)

ลกษณะพเศษของเทคนค quiproquo ในบทละครเรอง ซานตาซาตาน คอแมต วตนท

แทจรงของกาเตยจะเผยออกมาแลววาเปนผชายแตในบางครง ผแตงยงคงใหต วละครอนใช

สรรพนามเ รยกกาเตย วา “elle” ตอไป เชน ใน ตอนทายของเรองเม อมอรแตสกลบเขามาท

สานกงาน เขาไมเหนกาเตยอยทน นแลวจงถามเฟลกซวากาเตยกลบไปแลวหรอไม ทวาทง ๆ ท

เฟลกซทราบวากาเตยเปนผชาย แตเขากลบตอบมอรแตสวากาเตยไดกลบไปแลวโดยใชสรรพนาม

“elle” ทงน เปนความตงใจของผแตงทจะแสดงใหเหนถงความสบสนของตวละครเอง ซงทาใหเกด

ความขบขน

ตวอยาง

FELIX. […] Monsieur Katia? Monsieur Katia? Mais quel con, i l a pas bien

compris ce que je lui disais? […]

[…] Mortez revient.

201

201

MORTEZ. Vous êtes encore là vous? Katia est parti?

FELIX. Oui, elle a fumé une cigarette et puis elle est partie.

(ฉากท 4, หนา 124)

นอกจากนในตอนทโฌแซตตต งใจจะโทรศพทไปหาตารวจแตกลบตองไปเจอชายโรค

จตในสาย เธอไมทราบวาตนกาลงคยกบชายโรคจตอยและคดวาในสายนนคอตารวจทพดจาไม

สภาพกถอเปนเหตการเขาใจผดในตวตนทแทจรงของตวละครเชนเดยวกน

ตวอยาง

JOSETTE. […] Allô, la police?

L’HOMME. Si tu avances quand je recule comment veux-tu comment veux-tu

que je t’encule...

[...]

JOSETTE. Non, mais dites donc... non mais avec quoi tête de nœud , fous-

moi la paix, four à merde!

L’HOMME. Soyez polie! Je voulais parler à Thérèse, je rappellerai!

JOSETTE. Eh bien rappelle plus tard, malpoli, malpoli, va... (Elle

raccroche.) Ah, bravo la police!

(ฉากท 4, หนา 42)

รวมไปถงหญงทโทรศพทมาขอคาปรกษาเรองแมสาม เธอต ง ใจจะโทรไปหานกเขยน

ชายทชอ กองซก แซงต-บรส แตกลบโทรผดมาท “เพอนคคดมตรสนหวง” และแมวาในขณะนน

โฌแซตตจะเปนคนรบสายและไดบอกไปวาตนเองไมใช กองซก แซงต-บรส แตหญงผนนกยงคงคด

วาตนเองกาลงคยอยกบ กองซก แซงต-บรส กระทงในตอนจบของบทสนทนาเธอกยงไมทราบวา

ตนเองกาลงคยอยกบโฌแซตต อกทงยงกลาวขอบคณ กองซก แซงต-บรส ทใหคาปรกษากบเธอ

ตวอยางท1

JOSETTE. Allô? LA FEMME. (au téléphone) Allô? Gonzague Saint-Bris?

JOSETTE. Non, c’est moi Josette

(ฉากท 4, หนา 104,)

202

202

ตวอยางท 2

LA FEMME. […] j e vous remercie beaucoup Gonzague, nous allons essayer

de la faire interner. JOSETTE. Vous avez raison, madame. Au plaisir!

(ฉากท 4, หนา 106)

บทขบขนทเกดจากสถานการณในเรองยง เกดจากการทต วละครจาตองตกอยใน

สภาวะอหลกอเหลอ เชน เมอมอรแตสและเตแรสเกยงกนไมยอมรบประทานชอกโกแลต ท

เพรสโกวชนามาให และแกลงทาเปนไมรวาจะหยบชนใดดเพอยอเวลาออกไป เพราะทงคทราบด

วามนมรสชาตทไมอรอยเอามาก ๆ

ตวอยาง

THÉRÈSE. A vous l’honneur, Pierre.

MORTEZ. Oh, les dames d’abord, Thérèse.

THÉRÈSE. On ne sait que choisir... […] Servez-vous monsieur Preskovich.

Tapez dedans.

PRESKO. Oh, non, j’en ai déjà pris, c’est pour vous, allez.

MORTEZ. Ah, bon, c’est vrai qu’on ne sait que choisir, Thérèse…

(ฉากท 3, หนา 34)

รวมถงสถานการณทไมเปนไปตามความคาดหวงของตวละคร เชน ในตอนทมอรแตส

แกะหอของขวญทเตแรสมอบให เขาคาดหวงวาจะไดรบของขวญด ๆ แตกลบตองพบเส อไหมพรม

ทมรปรางหนาตาเหมอนผาขรว เขาตกใจจนไมรจะพดอะไรจงไดแตชมของขวญชนนไมขาดปาก

และในตอนทเตแรสเหนภาพวาดทมอรแตสมอบใหเปนของขวญวาเปนภาพเปลอยของตนกาลง

เตนราอยกบหมเธอกไมรจะพดอะไรเชนเดยวกนจงพดจาตด ๆ ขด ๆ

ตวอยางท 1

MORTEZ. Oh... de l’extérieur, c’est déjà magnifique, Thérèse, oh... oh... (Il

déballe le paquet et découvre un tricot plus long d’un côté que de

l’autre et qui ressemble fortement à une serpillière.) Oh... oh... eh

203

203

bien écoutez Thérèse, une serpillière c’est formidable, c’est

superbe, quelle idée!

(ฉากท 2, หนา 14)

ตวอยางท 2

Pendant ces répliques, Mortez va chercher son tableau et le déballe, face public. Le

tableau représente Thérèse nue, dansant avec un porc rose qui porte un slip.

MORTEZ. Tenez, regardez, Thérèse. Bon! c’est-à-dire, il faut voir chez soi.

THÉRÈSE. C’est très frais... Je, je... Je ne peux pas dire que je n’aime pas,

Pierre, non... je... c’est très différent de la dernière toile que

j’avais vue de vous mais je...

(ฉากท 2, หนา 18)

อกทงยงมสถานการณท เฟลกซซงพรอมจะนาชนสวนของกาเตยไปโยนลงไมนา

แซนไดออกมาจากหองโดยไมคาดคดวาจะพบเขากบเตแรส ตวละครทงสองตางตกใจท เหนอกฝาย

เตแรสตกใจทเหนเฟลกซเนอตวทวมเลอด สวนเฟลกซกตกใจทออกมาเจอกบเตแรสโดยตนเองม

ชนสวนของกาเตยสะพายใสไวในตะกราทหลง นบวาสถานการณอหลกอเหลอนสามารถสราง

เสยงหวจากผชมและผอานไดไมนอย

ตวอยาง

Félix entre. De sa hotte dépasse un bras et une jambe. FÉLIX. Bon, et bah, on va déjà faire un voyage. Il se trouve nez à nez avec Thérèse. Il tente de cacher la hotte. THÉRÈSE. Il s’est tout cochonné lui... mais qu’est-ce que c’est?...

(ฉากท 4, หนา 134)

ยงไปกวานนยงมสถานการณทหญงคนหนงโทรศพทเขามาปรกษาเรองแมสาม เธอ

สงสยและถามวาแมสามของเธอทาอะไรกบชางบเกาอท งวน ทวาโฌแซตตซง กาลงคยกบหญงผน

กลบหนไปพดกบกาเตยซงโวยวายทเตแรสกาลงมสมพนธกบเฟลกซวาไมใหยงกบเธอเพราะพวก

204

204

เขากาลงเสพสมกนอยทาใหหญงทโทรมาเขาใจผดวาโฌแซตตตอบคาถามของเธอ กอใหเกด

อารมณขนใหหมผชมและผอานเปนอยางมาก

ตวอยาง

On entend Thérèse et Félix de l’autre côté de la porte.

[…]

MORTEZ. C’est exactement mon tableau, je suis un visionnaire.

[…]

LA FEMME. Qu’est-ce que vous pensez qu’elle fait avec le rempailleur toute

la journée? JOSETTE. (à Mortez) Foutez-lui la paix, ils s’envoient en l’air! LA FEMME. C’est bien possible il a cette réputation dans le quartier.

(ฉากท 4, หนา 106)

1.6.4 บทขบขนทเกดจากลกษณะนสยของตวละคร (comique de caractère)

บทขบขนทเกดจากลกษณะนสยของตวละคร เปนบทขบขนทจะเกดขนกบต วละครท

มลกษณะนสยโดดเดนเปนพเศษ เชน ตวละครทมความข เหนยวมากเปนพเศษในบทละครเรอง

l’avare ของ Molière ซงในบทละครเรอง ซานตาซาตาน กมต วละครท มความเซอซามากเปน

พเศษ ไดแกโฌแซตตทไมรวากาเตยเปนผชายทง ๆ ทผชมรวมถงผอานและตวละครต วอนสามารถ

ดออกทนท นอกจากนเธอยงไมสามารถกรอกใบประกนสงคมได นอกจากเธอจะกรอกขอมล

เคลอนไปบรรทดหนงแลวเธอยงนบวนเกดของตนเองผด มหนาซาเธอยงไมเขาใจวาในบาง

รายละเอยด เชน คาถามเกยวกบการสมรสนนจะตองกรอกอะไรลงไปบางจนทาใหกาเตยทยนมอ

เขามาชวยตองปวดเศยรเวยนเกลาไปกบเธอดวย

ตวอยางท 1

JOSETTE. Eh bien dites donc, c’est huit, le mois d’août, c’est huit.

KATIA. Alors 1.8.53?

JOSETTE. Oui, huit août 53

KATIA. Vous venez de me dire 1.8.53.

(ฉากท 4, หนา 48)

205

205

ตวอยางท 2

KATIA. Qu’est-ce que c’est ça, Zézette épouse X?

JOSETTE. Zézette, épouse X.

KATIA. Ah pardon!

JOSETTE. Vous savez pas lire? Là, c’est écrit en tout petit, il y a écrit pour

les femmes mariées ou veuves, mettre le nom de jeune fille suivi

de deux points : épouse X ou veuve Y. Alors moi j’ai marqué

Zézette épouse X.

KATIA. Et Zézette c’est qui?

JOSETTE. Zézette, c’est moi, c’est comme ça qu’on m’appelait quand

j’étais petite. C’est mon nom de jeune fille!

KATIA. Et X? Vous êtes mariée à X?

JOSETTE. Eh bien non, je ne suis pas mariée, mais je préfère pas leur dire

parce que je suis enceinte jusqu’aux dents, ça fait mauvais

genre.

(ฉากท 4, หนา 48)

ถงอยางไร โฌแซตตกยงไมทราบวาตนเองเซอซาเพยงไร ซารายยงคดวาคนอนนน

เซอซาเหมอนตนดวย ดงจะเหนไดจากตอนทกาเตยพยายามอธบายใหโฌแซตตฟง วาเธอตอง

กรอกเอกสารดวยคาวา “oui” หรอ “non” เทานนตวหนงสอจงจะไมลนชองออกมา แตโฌแซตตก

ยงไมเขาใจและเถยงวาเธอเองกไมไดโงไปกวาคนอน ซารายเมอกาเตยหนมาบอกวาเขาไม

สามารถจะกรอกวน เดอน ปเกดเปนต วหนงสอทงหมดตามทเธอตองการไดเพราะมทไมพอ

โฌแซตตกหนไปวากาเตยวาเขาไมไดเกงอยางทพด และยงบอกอกวาเขาไมไดฉลาดไปกวาเธอเลย

ตวอยางท 1

KATIA. Exercez-vous une activité professionnelle? — Ça dépend.

Évidemment, on vous demande de répondre par oui ou par non,

alors ça dépend, ça dépasse!

JOSETTE. Mais évidemment, ça dépasse, c’est ce que je vous dit depuis

une heure! Je ne suis pas plus bête qu’une autre quand même

(ฉากท 4, หนา 46, 48)

206

206

ตวอยางท 2

JOSETTE. Eh bien oui, c’est le mois d’août qui m’a fait tromper. Vous n’avez

qu’à mettre huit août en toutes lettres.

KATIA. Non, je ne peux pas, il faut mettre des chiffres, il n’y a pas

suffisamment de place dans les cases.

JOSETTE. Bon, eh bien voilà, vous n’y arrivez pas mieux que moi!

Maligne, hein?

(ฉากท 4, หนา 48, 50)

ถงแมวาในตอนทายกาเตยจะเฉลยวาแทจรงแลวเขาคออดตสามของเตแรสทชอวา

ฌอง-ฌาคส แตโฌแซตตกยงไมเชอ มหนาซายงพดกบกาเตยอกวาเธอรสกวาเขาหนาตาคลาย

ฌอง-ฌาคส จนกาเตยราคาญ

ตวอยาง

KATIA. [...] Je suppose que dans votre famille, on a entendu parler du

petit Jean-Jacques. JOSETTE. Oui, c’est l’ex-mari de Thérèse. Même que dans la famille on

l’appelait le petit con de Jean-Jacques. KATIA. Non, c’était seulement le petit Jean-Jacques. Eh bien, c’était moi!

JOSETTE. Non! Ce petit con de Jean-Jacques, c’était vous?

KATIA. Non, le petit Jean-Jacques, le petit Jean-Jacques c’est moi! […]

JOSETTE. C’est drôle, parce que plus je vous regarde, eh bien plus vous

ressemblez au petit con de Jean-Jacques... KATIA. Mais oui, puisque c’est moi Jean-Jacques! JOSETTE. C’est incroyable! KATIA. Elle m’agace...

(ฉากท 4, หนา 108, 110)

207

207

ยงไปกวานนในตอนทกาเตยเลาใหโฌแซตตฟงวาสมยกอนเขาเคยกดสผมเปนสทอง

แตปจจบนเขาเลกทาแลวเนองจากการกดสผมบอย ๆ จะทาใหผมเสย โฌแซตตกตอบไปคนละ

เรองกบกาเตยวาเพอนของเธอเคยดดผมสามครง

ตวอยาง

KATIA. Non, je m’étais décoloré, mais maintenant je suis revenu à ma

couleur naturelle parce que les décolorations ça esquinte les

cheveux. JOSETTE. Oh, ça c’est vrai, parce que j’ai une copine, elle s’est fait faire

trois permanentes, et puis après elle n’a plus eu un poil sur le

caillou.

(ฉากท 4, หนา 108)

มหนาซาเมอกาเตยเลาใหโฌแ ซตตฟง วาสาเห ตท เขาตองเลกรากบเตแรสนน

เนอง จากเ ส อโค ตท ยมมาเ กดเปนรอยดาง กาเตยไ ดเลาตอไปวาเ ส อโค ตต วนนม “valeur

inestimable” ทง น ค าวา “valeur inestimable” ใ นค วามห มายข องกาเตยนน เปนการ

ตความหมายตามความหมายแฝงเนองจากชวตคของเขาตองพ งทลายลงเพราะเส อโคตต วนน

เพยงตวเดยว ดงนนเสอโคตจงม “valeur inestimable” แตดวยความไมร โฌแซตตจงตความคาวา

“valeur inestimable” ตามความหมายตรงตววา “cher” ซงเปนความเขาใจผดอยางมากและเปน

คาตอบทแสดงความเซอซาของโฌแซตตซงทาใหเกดความขบขนในหมผชมและผอาน

ตวอยาง

KATIA. […] Et puis après il y a eu cette affaire atroce d’un manteau

emprunté à une parente à elle, malencontreusement dégradé et

rendu taché... Un manteau d’une valeur inestimable. JOSETTE. Combien? KATIA. Inestimable. JOSETTE. Oh, ça fait cher.

(ฉากท 4, หนา 110)

208

208

จนในทายทสดความเซอซาของโฌแซตตกทาใหเธอตองตาย เนองจากเธอกาลงปวด

ทองจะคลอดลกแตเธอกลบไมนงคอยรถพยาบาลตามอยางทควรกระทา แมมอรแตสจะบอกให

เธอลงไปคอยรถพยาบาลแตเธอกคอยแตจะเดนขนเดนลงตามหาเตแรสและบนเรองทรถพยาบาล

มาชา อกทงยงเปนหวงรถเขนของตนเอง กระทงในตอนจบเมอเธอกลบขนมาเอารถเขนท ลมไวเธอ

จงตองตายไปพรอมกบเพรสโกวช มอรแตสและเฟลกซ

ตวอยาง

On sonne. […] Mortez ouvre. […] Entre Josette. JOSETTE. Mais j’espère qu’ils vont se dépêcher parce que si ça continue,

moi je vais faire le petit dans le caniveau. MORTEZ. Écoutez, Josette, l’ambulance arrive dans cinq minutes, alors

dépêchez-vous, s’il vous plaît! JOSETTE. Où est Thérèse?

MORTEZ. Elle est en bas.

JOSETTE. Mais je ne l’ai pas vu passer.

MORTEZ. Parce qu’elle est passée très vite. C’est que vous vous êtes

croisées... Josette sort. […]

Josette entre.

JOSETTE. J’ai oublié mon caddie!

Explosion.

(ฉากท 4, หนา 136)

1.7 การทาความเขาใจบทเสยดส

หลงจากททาความเขาใจบทขบขนตาง ๆ แลว ผแปลไดทาความเขาใจตอไปเกยวกบ

บทเสยดส และจากการคนควาพบวา “การเสยดส (satire) หมายถงศลปะการเขยนทใชกลวธ ทา

เรองสาคญใหกลายเปนเรองขบขนเพอเสยดสลอเลยนความเขลาหรอความไมถกตองของมนษย

209

209

และสงคม” 2

1 ทงน แมวาการเสยดสในภาพรวมในบทละครเรอง ซานตาซาตาน จะมงเสยดส

อาสาสมครสายดวนปรบทกขทไรประสทธภาพในการทางานจนทาใหทกคนตองตายในท สด แตใน

การดาเนนเรองผเขยนไดสอดแทรกบทเสยดสไวในบทละครทง เรองโดยมเปาหมายเพอสราง

อารมณขนมากกวาทจะสรางความเจบปวดแกผชมหรอผอาน ซงผแตงไดส รางอารมณขนดวยการ

เสยดสลอเลยนในลกษณะตาง ๆ ดงตอไปน

1.7.1 การพดเยาะเยยเหนบแนม

โดยทวไปแลวการเสยดสในลกษณะนเปนการพดเพอใหอกฝายเจบใจ ทวาผแตงให

ตวละครพดจาเยาะเยยเหนบแนมอกฝายเพอสรางอารมณขน เชน เมอกาเตยบอกกบโฌแซตตวา

เขาไมสามารถกรอกวน เดอน ปเกดเปนต วหนงสอทงหมดได โฌแซตตกเยาะเยยกาเตยวาเขา

ไมไดเกงอยางทพด ซงสรางอารมณขนใหแกผชม อกทงยงแสดงใหเหนความโงของโฌแซตตอก

ดวย

ตวอยาง

JOSETTE. Bon, eh bien voilà, vous n’y arrivez pas mieux que moi!

Maligne, hein?

(ฉากท 4, หนา 50)

นอกจากนในตอนทมอรแตสตองการจะโนมนาวใหเฟลกซเลกยงโฌแซตตเข า

ตองการพดชมเฟลกซวาเปนชายหนมท “bourré de qualités” ทวาเขากอดไมได ทจะเหนบแนมเฟ

ลกซวาอนทจรงแลวเขาเปนคนขเมา โดยหยดอยแคคาวา “bourré…” อยางไรกด เมอเฟลกซพด

แยงขนมา มอรแตสกรบบอกวาจรง ๆ แลวเขาหมายความวา “bourré de qualités” ซงการพด

เหนบแนมในสถานการณนกสามารถกอใหเกดอารมณขนดวยเชนกน

ตวอยาง

MORTEZ. Écoutez, Félix, vous êtes un garçon charmant, certainement

bourré, mais alors bourré...

FELIX. Mais pas du tout...

1 พจนานกรมศพทวรรณกรรมองกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน ป พ.ศ.2545

210

210

MORTEZ. ...bourré de qualités. Comme je vous l’ai dit tout à l’heure […]

(ฉากท 4, หนา 66)

1.7.2 การพดยอกยอนแดกดน

เมอตวละครรสกขดใจกบสงทฝายตรงขามกระทาจงพดยอนถามอกฝายออกไปดวย

การกลาวกระทบกระเทยบ เชน เมอเตแรสไดรบภาพวาดเปนของขวญจากมอรแตสเธอไมรสกชอบ

ภาพนนเลย เพราะแทนทจะเปนภาพวาดสวย ๆ กลบกลายเปนภาพเธอเปลอยเตนราอยกบหม

เตแรสจงยอนมอรแตสวา “Le porc ce serait vous...“ หรอในตอนทมอรแตสทนรบประทาน

ชอกโกแลตทเพรสโกวชนามาใหไมไดจนตองรบคายทงไป แตเตแรสกลบไมยอมคายเพราะเธอรสก

วาเพรสโกวชใหมาดวยความจรงใจ มอรแตสจงพดเหนบแนมเตแรสวา “Vous êtes une sainte,

Thérèse“

ตวอยางท 1

THÉRÈSE. C’est peut-être un petit peu flatteur... mais alors...Pierre... le

porc... Le porc ce serait vous...

(ฉากท 2, หนา 20)

ตวอยางท 2

MORTEZ. Vous êtes une sainte, Thérèse. Monsieur Preskovich, merci

beaucoup! Poubelle immédiatement...

(ฉากท 3, หนา 38)

รวมไปถงการทเฟลกซรสกไมพอใจทมอรแตสไมยอมเชอวาเขากาลงหมดอาลยตาย

อยากจนตองยอนถามมอรแตสวาเขาจะตองโทรศพทเขามาหรอตองฆาต วตายดวยหรอไมเพอท

มอรแตสจะไดเชอวาเขาสนหวงแลวจรง ๆ ซงการยอกยอนแดกดนเชนนกลบสรางอารมณขนมาก

ขนเพราะแทนทมอรแตสจะโกรธหรอเชอวาเฟลกซจะฆาตวตายจรง ๆ เขากลบยงยสงเสยดวยซา

ไป

211

211

ตวอยาง

FÉLIX. Qu’est-ce qu’il faut que je fasse pour que vous croyiez que je

suis désespéré, nom de Dieu de merde . Il faut que je vous

téléphone?

MORTEZ. Oui, d’une cabine de l’extérieur.

FÉLIX. Oui, i l faut que je me tue aussi?

MORTEZ. Oui, vous pouvez faire ça aussi.

(ฉากท 4, หนา 64, 68)

1.7.3 การพดตรงขามกบสงทคด

หลาย ๆ ครงทผแตงสรางความขบขนโดยใหตวละครพดสงทตรงขามกบสงทคดเพอ

ประชดประชนสถานการณท เกดขน อนเปนความจงใจทจะใหเกดความตลกขบขน เชน เมอ

มอรแตสแกะหอของขวญทเตแรสมอบให วนาทแรกทเหนของขวญเขาตกใจและคดวาเธอมอบ

ผาขรวทแสนจะขเหรใหเปนของขวญ แตเขากลบพดชมไมขาดปากวา “c’est formidable, c’est

superbe, quelle idée!”

ตวอยาง

MORTEZ. Oh... de l’extérieur, c’est déjà magnifique, Thérèse, oh... oh... (Il

déballe le paquet et découvre un tricot plus long d’un côté que

de l’autre et qui ressemble fortement à une serpillière.) Oh...

oh... eh bien écoutez Thérèse, une serpillière c’est formidable,

c’est superbe, quelle idée!

(ฉากท 2, หนา 14)

นอกจากนในตอนทโฌแซตตหยบใบประกนสงคมขนมากรอก เธอรสกหงดหงดพวก

ประกนสงคมเนองจากเธอไมเขาใจวาจะกรอกเอกสารเหลานนอยางไร แตแทนทจะวาใครหรอพด

อะไรไมดออกไป เธอกลบพดวา “merci” เชนเดยวกบเมอมอรแตสหนมาพบวากาเตยเปนชายท

แตงตวเปนหญง เขาทง รสกตกใจและรง เกยจแตกลบพดวา “J’ai toujours eu beaucoup de

chance” ทง ๆ ทเขาคดวาตนเองโชคราย

212

212

ตวอยางท 1

JOSETTE. Je ne comprends rien du tout à la sécu, alors leurs

papiers, merci! Vous avez des enfants, vous?

(ฉากท 4, หนา 44)

ตวอยางท 2

MORTEZ. C’est à quel sujet madame s’il vous plaît? (Katia se retourne.

Mortez se crispe en apercevant le travesti.) C’est cela oui, c’est

cela. C’est-à-dire bien sûr, c’est à vous que j’ai dit de passer

quoi.

KATIA. C’est cela.

MORTEZ. J’ai toujours eu beaucoup de chance. Bonjour.

(ฉากท 4, หนา 52)

รวมไปถงในตอนทเตแรสพดหวานลอมโฌแซตตใหรบผดชอบและแกปญหาท เฟลกซ

ตามมาวนวายทสานกงาน “เพอนคคดมตรสนหวง” ดวยตนเอง เมอไดยนเชนนนโฌแซตตกรสก

นอยใจ เธอจงกลาวขอบคณวา “Merci beaucoup” และพดประชดประชนเตแรสตอไปวา “c’est

très chic de ta part” ทง ๆ ทใจจรงแลวเธอไมไดรสกอยางทพด

ตวอยาง

THÉRÈSE. Oui, Josette, je pense qu’il y a un temps pour prendre ses aises

et un temps pour prendre sur soi.

JOSETTE. Eh bien, dites-donc, j’ai bien compris votre petit jeu à tous les

deux, vous voulez vous débarrasser de moi? Merci beaucoup

Thérèse, c’est très chic de ta part! D’accord Félix... Je veux bien

aller avec toi. Mais avant... je vais me tuer…

(ฉากท 4, หนา 84)

การทาความเขาใจเจตนาของผเขยนบทละครเรอง ซานตาซาตาน ท ตองการใหต ว

ละครพดจาเสยดสเพอใหเกดความขบขนรวมไปถงการทาความเขาใจบทเสยดสตาง ๆ ทาใหผ

213

213

แปลเขาใจถงนาเสยงและอารมณของตวละครวาในขณะนนตวละครแตละตวกาลงรสกอยางไร ซง

ทงหมดนจะมประโยชนในขนตอนการถายทอดตอไป 2. การถายทอดตนฉบบสบทแปล

เมอเขาใจลกษณะเฉพาะของบทละคร วธการดาเนนเรอง นสยใจคอและความคด

ของตวละคร บทขบขน และบทเสยดสเปนอยางดแลว ลาดบตอมาผแปลจะตองถายทอดรปแบบ

เนอหา ลลาและอารมณทผแตงสอดแทรกไวใหถกตองตามอจฉรยลกษณของภาษาไทย โดยยง

สามารถคงเนอหาและอรรถรสของตนฉบบไวไดอยางครบถวนและเปนธรรมชาตตามความนยมใช

ในภาษาไทย

2.1 การถายทอดบทขบขน

เนองจากบทละครเรอง ซานตาซาตาน นเปนบทละครแนวขบขน ด งนนสง สาค ญใน

ระด บการถายทอดจงไดแกการถายทอดบทข บขน เมอผแปลเขาใจลกษณะขบขนท ผ เขยน

สอดแทรกไวในตนฉบบแลว ผแปลจะตองถายทอดนาเสยงในบทขบขนเหลานนออกมาเปน

ภาษาไทยใหถกตองตามความนยมใชในภาษาไทยโดยยงคงรปแบบเดมของตนฉบบไวและใน

ขณะเดยวกนกตองสรางอารมณขนใหผอานทอานบทแปลรสกขบขนไดในระด บเดยวกบผ อานท

อานตนฉบบรบรดวย

2.1.1 การถายทอดบทขบขนทเกดจากคาพด

เมอเขาใจวาผแตงสรางบทขบขนทเกดจากคาพดดวยการเลนคาชนดใดแลว ผแปลก

เลอกถายทอดบทขบขนเหลานนเปนภาษาไทยทสอดคลองกบการรบรของคนไทยและสามารถ

สรางอารมณขนแกผอานบทแปลภาษาไทย โดยยงคงรปแบบของการเลนคาในตนฉบบเอาไวดวย

2.1.1.1 การถายทอดคาพองรป (homographes)

ผแตงไดสรางอารมณขนดวยการใชคาพองรปไวหลายจดดวยกน เชน ในฉากแรกได

เกดเหตขดของบางประการทาใหเตแรสและชายสนหวงไดยนเสยงของอกฝายไมชด เมอเตแรส

บอกใหเขาเรงเสยงใหดงขน เขากลบเขาใจผดคดวาเธอบอกใหเขาลนไกปน ในทน ผ เขยนตองการ

เลนคาวา “appuyer sur“ ซงมความหมายวา “กด” และสามารถใชเปนกรยา “appuyer sur la

214

214

gâchette“ ทแปลวาเหนยวไกปนหรอลนไกปนได แตในภาษาไทยไมใชกรยา “กด” ในการเหนยว

ไกปน เมอไมสามารถเลนกบคากรยาไดผแปลจงตองหาคาไทยทสามารถสอเกยวกบการเรงเสยง

และในขณะเดยวกนกสามารถสอถงการยงปนไดดวย ซงคาไทยท เกยวกบการยงปนนนกมอย

ดวยกนหลายคา เชน เหนยว ลนและยง ทงนผแปลไดเลอกถายทอดดวยคาวา “ลน” เนองจากคา

วา “ลน” ในภาษาไทยสามารถใชไดทงในบรบททเกยวกบเสยง เชน เสยงดงลน หรอรองลน และใน

บรบททเกยวกบปน เชน ปนลน หรอลนไกปน เปนตน

ตนฉบบ

THÉRÈSE. Je ne vous entends pas, appuyez sur le bouton.

L’homme appuie sur la gâchette et tombe mort.

(ฉากท 1, หนา 8)

บทแปล

เตแรส ดฉนไมไดยนเสยงคณคะ กดปมเสยงใหลนไปเลยสคะ

ชายผนนลนไกปนและลมลงตาย

(ฉากท 1, หนา 9)

นอกจากน ในตอนทมอรแตสแขวะเฟลกซวาเปนชายหนมข เมาหลงจากทชมวาม

เสนห ผแตงไดเลนกบคาวา “bourré” ซงเมออยคาเดยวโดด ๆ จะมความหมายวา “เมา” หรอ

“ขเมา” และเมออยในรปของสานวน “ê tre bourré de” จะมความหมายวา “เปยมลนดวย” หรอ

“มากลนดวย” ทงนผแปลไดเลอกถายทอดคาวา “bourré” เปนภาษาไทยวา “เปยมลน” เนองจาก

ในตอนแรก มอรแตสตงใจจะชมเฟลกซวาเปนชายหนมท “เปยมลนดวยคณสมบต” หรอ “ê tre

bourré de qualités” ทวาเขาอดไมไดทจะแขวะเฟลกซวาเปนคนขเมาเขาจงพดเพยง “bourré...”

และเมอเฟลกซแยงขนมาเขาจงตอทายประโยคดวย “de qualités” ประหนงวาเขายงพดไมจบ

ประโยคและเพอใหมความหมายดนนเอง ดงนน เพอเปนการเลนคาพองเชนเดยวกบในตนฉบบ

ผแปลจงเลอกแปลคาวา “bourré” เปน “เปยมลน” และ “bourré...” เปน “เปยมลนดวยนาเมา...”

โดยเลนคาพองคอคาวา “เปยมลน” และเมอเฟลกซแยงขนมา จงใหมอรแตสตอประโยคจนจบวา

“...bourré de qualities” ซงแปลวา “...เปยมลนดวยคณสมบต” นนเอง

215

215

ตนฉบบ

MORTEZ. Écoutez, Félix, vous êtes un garçon charmant, certainement

bourré, mais alors bourré...

FELIX. Mais pas du tout...

MORTEZ. ...bourré de qualités. […]

(ฉากท 4, หนา 64)

บทแปล

มอรแตส น เฟลกซ คณนะเปนชายหนมทมเสนห เปยมลนจรง ๆ แตวาเถอะ

เปยมลนดวยนาเมา...

เฟลกซ ไมใชอยางงนสกหนอย...

มอรแตส ...เปยมลนดวยคณสมบต […]

(ฉากท 4, หนา 67)

รวมถงในตอนทเพรสโกวชบอกเหตผลทเขาตองการจะรองเพลงท นองชายของเขา

แตงวาเปนเพราะเสยงดนตรและเสยงของนองชายเขาทาใหเขารสกอบอนหวใจ ทวามอรแตสไมได

รสกอบอนหวใจไปกบเพรสโกวช เขาไมอยากฟงเพรสโกวชรองเพลงและรสกโกรธ ในทน ผแตงได

เลนคาวา “chauffer le cœur” ทแปลวา “อบอนหวใจ” กบสานวน “chauffer les oreilles” ซง

แปลวา “ทาใหโกรธ” ซง ผแปลไดเลอกแปล “chauffer le cœur” วา “อบอนหวใจ” ตรงต วตาม

อยางตนฉบบ และเลอกแปล “chauffer les oreilles” วา “อนควนออกห” โดยใชสานวนไทย “ควน

ออกห” ทแปลวาโกรธ ทงนแมตนฉบบจะละคาวา “chauffer” ไว แต ผแปลไดเตมคาวา “อน” เขา

ไปดวยเพอใหสอดคลองกบ “อบอนในหวใจ” ทอยดานหนาและทสาค ญคอเพอเลนกบคาวา “อน”

ใหเกดอารมณขนนนเอง

ตนฉบบ

PRESKO. Excusez-moi, c’est la voix de mon frère, la musique, tout ça, je

m’emporte, je m’emporte, ça me chauffe le cœur... MORTEZ. Et nous c’est les oreilles.

(ฉากท 4, หนา 74)

216

216

บทแปล

เพรสโก ขอโทษครบ เสยงดนตร เสยงนองชายผม ทงหมดนทาใหผมมความสข

มความสข มนทาใหผมรสกอนในหวใจ

มอรแตส แตพวกเราอนควนออกหเลยแหละ

(ฉากท 4, หนา 75)

ในชวงทเฟลกซบงคบใหมอรแตสดมเหลาท เพรสโกวชนามาให ผแตงไดเลนคาวา

“canon” ทแปลวา “ปนใหญ” หรอแปลวา “เหลาหนงแกว” กได ทงน ผแปลไดเลอกแปลคาวา

“canon” ดวยคาวา “ชอต” ซงเปนคาสแลงมาจากภาษาองกฤษ “shot” นนเอง ผแปลเลอกใชคา ๆ

นเพราะในปจจบนคาวา “ชอต” เปนคาสแลงทสอถงการดมเหลา อกทงยงสอถงการยงปนไดดวย

ตนฉบบ

FÉLIX. Allez, Pierre! Pierre, allez, un petit canon. Un petit canon dans le

dos. MORTEZ. Bon alors deux doigts. […]

(ฉากท 4, หนา 94)

บทแปล

เฟลกซ เอานา ปแยร! นา ปแยร สกชอตนา ชอตนงทหลงนแหละ

มอรแตส ถาอยางนนขอนดเดยวนะครบ […]

(ฉากท 4, หนา 95)

2.1.1.2 การถายทอดคาพองเสยง (homophones)

เตแรสไมอยากใหเพรสโกวชเสยใจจงพดชมชอกโกแลตทเขานามาใหวาอรอย โดยใน

ทนผแตงเลนกบคาวา “fin” ทแปลวานมอรอย และ “faim” ทแปลวาหว ทงน เพอรกษาวธการเลน

คารวมถงความหมายทผแตงตองการจะสอวาขนมนอรอยมาก แมไมรสกหวกรบประทานไดด ผ

แปลจงถายทอดดวยคาวา “นมอรอย” โดยการยาคาวา “อรอย” 3 ครงตามอยางท ตนฉบบยาคาวา

“fin” และ “faim” รวมทงหมด 3 ครง

217

217

ตนฉบบ

THÉRÈSE. C’est fin, ça se mange sans faim, c’est très fin.

(ฉากท 3, หนา 36)

บทแปล

เตแรส นมอรอยคะ ถงไมหวกทานอรอย นมอรอยจรง ๆ

(ฉากท 3, หนา 37)

รวมถงการเลนคาพองเสยงโดยเลอกเลนเพยงแคบางสวนของคา ไดแก การเลนกรยา

dépendre ทแปลวา “แลวแต” หรอ “ขนอยกบ” และ dépasser ทแปลวา “ลนออกมา” ซงคาทง

สองคานมเสยงขนตนดวย dép- เหมอนกน ซงผในภาษาไทยไมมคาใดทท งพองเสยงเพยงบางสวน

และทงมความหมายเหมอนในตนฉบบด งนนผแปลจงตองหาคาทสามารถสอความหมายได

ใกลเคยงและสามารถเลนคาไดคลายกบตนฉบบมากทสดมาถายทอด ซง ผแปลไดเลอกถายทอด

ดวยคาวา “แลวแต” ทมความหมายเหมอนกบตนฉบบวา “dépend” โดยเพมคาวา “ก” เพอปรบ

ใหเปนภาษาพดมากยงขน ท งน เมอสลบคาวา “กแลวแต” เปน “แตแลวก” กจะสามารถเลนคา

และสอความหมายไดใกลเคยงกบตนฉบบวา “ça dépend, ça dépasse!” เปน “กแลวแต แตแลว

กลนนะส!” นนเอง

ตนฉบบ

KATIA. Exercez-vous une activité professionnelle? — Ça dépend.

Évidemment, on vous demande de répondre par oui ou par non,

alors ça dépend, ça dépasse!

(ฉากท 4, หนา 46)

บทแปล

กาเตย ทานประกอบอาชพหรอไม — กแลวแต กแหงละส ตรงน เขาใหตอบแค

ใช หรอ ไมใช พอคณตอบวา กแลวแต แตแลวกลนนะส!

(ฉากท 4, หนา 47)

218

218

ยงไปกวานนในตอนทเฟลกซเลาเรองเกยวกบท เขาสอบเปนนกบนไมผานและตง

คาถามเกยวกบการสะกดคาวา “allumette” ทแปลวา “ไมขดไฟ” วาตองสะกดดวยพยญชนะ l กตว ผแตงไดเลนกบเสยงของคาวา “deux l” ทแปลวา “พยญชนะ l สองตว” ซงพองเสยงกบคาวา

“deux ailes” ทแปลวา “ปกสองขาง” อยางไรกด ไมมคาใดในภาษาไทยทสามารถออกเสยงและม

ความหมายตรงตามตนฉบบเลย ดงนนเพอสอความหมายใหไดใกล เคยงกบตนฉบบมากท สด ผ

แปลจงเลอกถายทอดดวยการเลนกบการสะกดคาตามอยางทเฟลกซต งคาถามเกยวกบ การสะกด

คาวา “allumette” ซงมพยญชนะ l สองตว โดยเลนกบ คาวา “ไมขดไฟ” ในภาษาไทยซงมไมมลาย

สองตวเชนกนนนเอง

ตนฉบบ

FÉLIX. […] Après j’ai été refusé comme pilote de ligne à cause de

l’orthographe, expliquez-moi pourquoi il faut savoir mettre un

seul l à allumettes pour piloter un avion. JOSETTE. Mais parce que allumettes ça prend deux l, c’est comme les

avions, tête de con!

(ฉากท 4, หนา 100)

บทแปล

เฟลกซ […] หลงจากนน ผมกไมไดรบเลอกเปนนกบนพาณชยเพราะสะกด

คาผด ไหนบอกผมหนอยซวาไอการขบเครองบนนมนจาเปนตองร

ดวยรวาคาวา ไมขดไฟ สะกดดวยไมมลายตวเดยว

โฌแซตต อาว กเพราะคาวา ไมขดไฟ ตองสะกดดวยไมมลายสองตวเหมอน

ทเครองบนมปกสองขางไงละ ไอโง!

(ฉากท 4, หนา 101)

2.1.1.3 การถายทอดคาแผลง (mots déformés)

โฌแซตตไมทราบวาจะกรอกอาชพใดลงไปในชองอาชพคสมรส เธอจงคดอาชพ

ขนมาเอง ไดแก อาชพ bureaulier หมายถงคนททางานในบรษท สวนกาเตยกเถยงเธอวาเปน

อาชพ bureaunier แตเนองจากในภาษาไทยมคาเรยกคนททางานในบรษทอยแลววา พนกงาน

บรษท ดงนน เพอเกบรปแบบการเลนคาแผลงในตนฉบบไว ผแปลไดถายทอดโดยการด ดแปลงคา

219

219

วา พนกงานบรษท โดยแทนทจะใชตว ง. อยางถกตองตามคาวา “พนกงาน” ผแปลไดใช ต ว ล.

เพอเลยนเสยง L ใน bureaul ier เปน พนกลานบรษท และใช น. เพอเลยนเสยง N ใน bureaunier

เปน พนกนานบรษท

ตนฉบบ

JOSETTE. Bureaulier, celui qui travaille dans les bureaux.

KATIA. Ah, oui bureaunier.

JOSETTE. Non, bureaulier.

KATIA. Oui, c’est ce que je dis, bureaunier.

JOSETTE. Mais c’est pas bureaunier, c’est bureaulier […]

(ฉากท 4, หนา 50)

บทแปล

โฌแซตต พนกลานบรษท คนททางานในบรษทไงละ

กาเตย ออ พนกนานบรษท

โฌแซตต ไมใช พนกลานบรษท ตางหาก

กาเตย กใชนะส ฉนกบอกอยไงวา พนกนานบรษท

โฌแซตต พนกลานบรษท ไมใชพนกนานบรษท […]

(ฉากท 4, หนา 51)

นอกจากน ยง มคาวา “Scotch-Br icks” ซงแผลงมาจากคาวา “Scotch-Br ite”

ทหมายถงฟองนาลางจานดวย ในทน ผแตงต ง ใจใหเฟลกซพดคาวา “Scotch-Br ite” เปน

“Scotch-Br icks” เพอแสดงความโงเขลาของเขา ด งนนผแปลจงแปล “Scotch-Br icks” วา

“สกอตช-บรกส” ตามเจตนาของผเขยน

ตนฉบบ

FÉLIX. (se précipitant) Josette! Elle s’est enfermée, elle va faire des conneries, elle va

essayer de se suicider avec des éponges comme l’autre fois, elle

a avalé des scotch-bricks. Oh, je vais tuer quelqu’un!

(ฉากท 4, หนา 84)

220

220

บทแปล

เฟลกซ (ถลาไป) โฌแซตต! เธอขงตวเองซะแลว เธอจะตองทาอะไรบา ๆ แนเลย เดยวเธอ

กจะพยายามฆาตวตายดวยฟองนาเหมอนครงกอนท เธอกลน

สกอตช-บรกสเขาไป โอย ฉนตองฆาใครสกคนแลว!

(ฉากท 4, หนา 85)

2.1.1.4 การถายทอดการพดซา (répétitions)

การพดสงใดซา ๆ สามารถสรางอารมณขนได ทงนการพดซามทงการซาคา และซา

ทงประโยค ผแตงใหมอรแตสมคาพดตดปากวา “c’est cela oui” ทกครงทฟงเรองราวทกข รอนของ

ผอน และแมแตเวลาทเขาพดคยกบคนรจกเขากยงพดคานอยบอย ๆ ซง ผแปลไดเลอกถายทอด

ประโยควา “c’est cela oui” วา “ออ อยางงนเหรอครบ” และ “ออ อยางงน เอง” เนองจากสามารถ

สอไดถงการต งใจฟงในเรองใดเรองหนงและในขณะเดยวกนกสามารถสอใหเหนถงการไมต ง ใจฟง

ในเรองนน ๆ ไดดวย ทงน ผแปลไดเตมคาวา “ออ” ลงไปดานหนาตามความนยมใชในภาษาไทยท

เมอเขาใจอะไรกมกพดคาวา “ออ”

ตนฉบบ

MORTEZ. Ne faites pas attention à lui. C’est un simulateur.

FÉLIX. Vous allez voir ce que c’est qu un vrai simulateur. Vous allez voir

ce que c’est!

MORTEZ. C’est cela oui.

[…]

Félix s’est accroché au lustre avec une corde et menace de faire tomber le tabouret.

FÉLIX. Je compte jusqu’à cent et je saute....

MORTEZ. C’est cela oui.

(ฉากท 4, หนา 68)

บทแปล

มอรแตส อยาไปสนใจเขาเลยครบ เขาแกลงทานะครบ

เฟลกซ เดยวคณกจะไดเหนวาแกลงทาจรง ๆ นะเปนยงไง เดยวคณจะไดเหนวา

เปนยงไง!

221

221

มอรแตส ออ อยางงนเหรอครบ

[…]

เฟลกซใชเชอกผกคอกบโคมระยาและขจะเตะเกาอไมมพนกใหลม

เฟลกซ ผมจะนบ 1 ถง 100 แลวจะกระโดดละนะ...

มอรแตส ออ อยางงนเหรอครบ

(ฉากท 4, หนา 69)

ตนฉบบ

THÉRÈSE. Non, c’est calme... depuis six heures, on a eu un appel.

MORTEZ. Ah, oui, tout de même, oui. Oui, c’est cela, oui, bien sûr, c’est

cela. (Silence.) Le téléphone est raccroché, oui. Dites donc, un

seul appel. depuis six heures, pour un soir de Noël, quand même

c’est très calme ,hein, Thérèse?

(ฉากท 2, หนา 12)

บทแปล

เตแรส ไมหรอกคะ เงยบฉเลยคะ... หกชวโมงมานมโทรเขามาแคสายเดยวเอง

มอรแตส อาวเหรอ ถงอยางงนเชยว ออ เปนอยางง นเอง นนส อยางง นเอง

(เงยบไป) โทรศพทกวางสนทด ใชแลว วาแตคณวาหกชวโมงมาน มเขา

มาแคสายเดยว ถงจะเปนคนวนครสตมาสกเถอะ แตยงไง ๆ มนกเงยบ

เหลอเกนวาไหม ฮ เตแรส

(ฉากท 2, หนา 13)

ในตอนตนของเรองมอรแตสพดคาวา “bien” ตดกนหลาย ๆ คา ซงผแปลไดแปลดวย

คาวา “เอาละ” ตามบรบทและตามความนยมใชในภาษาไทย

ตนฉบบ

Thérèse va s'asseoir sur le canapé. Mortez s’installe au bureau. MORTEZ. Bien, bien, bien... Pas trop d’appels Thérèse?

(ฉากท 2, หนา 12)

222

222

บทแปล

เตแรสไปนงทโซฟา สวนมอรแตสนงประจาททโตะทางาน มอรแตส เอาละ เอาละ เอาละ... มโทรศ พทเขามาไมเยอะเกนไปใชไหมครบ

เตแรส

(ฉากท 2, หนา 13)

ตนฉบบ

MORTEZ. C’est cela oui. C’est-à-dire, bien sûr, tant mieux pour eux, bien

sûr, oui, parce que pour nous pendant ce temps-là, c’est très

calme, Thérèse. Bien, bien, bien... Ecoutez, Thérèse ,je ne

devrais peut-être pas dire ça, mais moi ça me fiche le bourdon

quand il n’y a personne de déprimé!

(ฉากท 2, หนา 12)

บทแปล

มอรแตส อยางนนแหละครบ คอวา แนนอนครบ ดเสยอกสาหรบพวกเขา แนนอน

ครบ ใชครบ แตสาหรบพวกเราชวงเวลานม นเงยบเหลอเกนนะ เตแรส

เอาละ เอาละ เอาละ... ฟงนะ เตแรส บางทผมไมควรจะพดแบบน

หรอก แตผมรสกเซงสนดเวลาไมมใครสนหวงเนย!

(ฉากท 2, หนา 13)

2.1.2 การถายทอดบทขบขนทเกดจากทาทาง

ในการถายทอดบทขบขนทเกดจากการกระทาของตวละคร ผแปลจะตองพจารณาถง

อารมณของตวละครในขณะนนดวยวากาลง รสกเชนไรเพอทจะไดถายทอดออกมาไดอยางเปน

ธรรมชาต เชน ในตอนทมอรแตสแสดงทาทางขณะพดชมชอกโกแลตของเพรสโกวชวาอรอยทง ๆ

ทในความเปนจรงแลวรสชาตแยมาก แตเนองจากเปนมารยาทเขาจงไมสามารถแสดงทาทาง

ออกมาวา ชอกโกแล ตนน มรสช าตไ มอ รอยได เขา จง ไดแ ต “ทา ไมท ามอ” ซงท าท าง ของ

มอรแตสในระหวางนสามารถสรางเสยงหวเราะแกผชมไดมากทเดยว

223

223

ตนฉบบ

Thérèse et Mortez goûtent les chocolats. Manifestement, c’est très mauvais.

MORTEZ (avec un geste de la main). C’est très bon.

(ฉากท 3, หนา 34)

บทแปล

เตแรสและมอรแตสชมชอกโกแลต เหนไดชดวารสชาตแยมาก

มอรแตส (ทาไมทามอ) อรอยมากเลยครบ

(ฉากท 3, หนา 35)

รวมไปถงสหนาทาทางของมอรแตสและเตแรสท เมอทราบวาชอกโกแลตทตนกาลง

รบประทานอยนนปนขนดวยการถกบรกแร ผแปลไดเลอกแปลคาบรรยาย “Têtes de Mortez et

Thérèse” วา “มอรแตสกบเตแรสทาหนาเหยเก” เนองจากคาวา “เหยเก” สามารถสอถงความรสก

พะอดพะอมของมอรแตสและเตแรสในขณะนนไดเปนอยางด

ตนฉบบ

MORTEZ. On voit bien que c’est fait à la main.

PRESKO. Oui, c’est roulé à la main sous les aisselles. (Têtes de Mortez et

Thérèse.) Et puis, ce n’est que des bonnes choses, c’est du

cacao de synthèse, avec de la margarine et de la saccharose.

(ฉากท 3, หนา 34)

บทแปล

มอรแตส เหนชดเลยครบวาทาดวยมอ

เพรสโก โอย ใชแลวครบ ใชมอปนใตรกแรครบ (มอรแตสกบเตแรสทาหนา

เหย เก) แลว กใ ชแ ตของด ๆ ทงน น เล ย ทงผ งโกโ กวท ยาศาสต ร

มารการน แลวกขณฑสกร

(ฉากท 3, หนา 35)

224

224

2.1.3 การถายทอดบทขบขนทเกดจากสถานการณในเรอง

บทขบขนทเกดจากสถานการณในเรอง ซานตาซาตาน ท เหนไดช ด ไดแก การท

กาเตยปลอมตวเปนผหญงทาใหโฌแซตตเขาใจผดในต วตนทแทจรงของเขา เธอไมสงสยหรอ

ระแค ะระ คายเลยส กนด วาเขาเ ปนผช าย ดงจ ะเห นไดจ ากการท โฌแ ซตตเ รยกกาเตยวา

“Madame” ทงน ในการพบกนครงแรกของทงคผแปลไดเลอกถายทอดทโฌแซตตเรยกกาเตยวา

“Madame” เปน “คณผหญง” เพอแสดงใหเหนถงสถานการณการเขาใจผดและเกบความเขาใจผด

นไวตามความตงใจของผแตง

ตนฉบบ

Entre Katia. C’est visiblement un homme travesti en femme, il a l’air désespéré, il a

cassé le talon d’une de ses bottes, et boite.

KATIA. C’est bien ici Détresse-Amitié?

JOSETTE. Oui, madame.

(ฉากท 4, หนา 42)

บทแปล

กาเตยเขามา เหนไดชดวาเขาเปนชายทแตงตวเปนหญง ทาทางเขาหมดอาลยตายอยาก

และเดนกะเผลกเพราะเขาทาสนรองเทาบตหกไปขางหนง

กาเตย ทน “เพอนคคดมตรสนหวง” ใชไหมฮะ

โฌแซตต ใชคะ คณผหญง

(ฉากท 4, หนา 43)

นอกจากน ผแปลยงแปลโดยใหกาเตยพดลงทายดวยคาวา “ฮะ” หรอ “ฮะ” แทนคา

วา “ครบ”เ พอคงความกากวมของสถานการณการเขาใจผดในตวตนของต วละครเอาไว เนองจาก

คาวา “ฮะ” หรอ “ฮะ” สามารถพดไดทงชายและหญงในภาษาไทยนนเอง

ตนฉบบ

MORTEZ. C’est à quel sujet madame s’il vous plaît? (Katia se retourne.

Mortez se crispe en apercevant le travesti.) C’est cela oui, c’est

225

225

cela. C’est-à-dire bien sûr, c’est à vous que j’ai dit de passer

quoi.

KATIA. C’est cela. MORTEZ. J’ai toujours eu beaucoup de chance. Bonjour. KATIA. Katia, je suis ravi.

(ฉากท 4, หนา 52)

บทแปล

มอรแตส ขอโทษครบ มธระอะไรเหรอครบคณผหญง (กาเตยหนมา เมอมอรแตส

เหนวาเปนกะเทยกตวแขงไปเลย) ออ อยางง น เอง อยางง นเอง นนสนะ

ครบ คณคอคนทผมบอกใหแวะมาสนะครบ

กาเตย ใชแลวฮะ มอรแตส ผมนโชคดเสมอเลยนะเนย สวสดครบ

กาเตย กาเตยฮะ ยนดทไดรจกฮะ

(ฉากท 4, หนา 53)

ตนฉบบ

KATIA. Vous me la mettez?

MORTEZ. Pardon?

KATIA. Vous me mettez la musique?

MORTEZ. Oui, oui, bien sûr.

KATIA. Vous êtes très aimable, hein?

(ฉากท 4, หนา 58)

บทแปล

กาเตย แลวคณจะเปดใหฉนไหมฮะ

มอรแตส อะไรนะครบ

กาเตย คณจะเปดเพลงใหฉนไหมฮะ

มอรแตส ครบ ครบ แนนอนครบ

กาเตย แหม คณนใจดจรง ๆ วาไหมฮะ

(ฉากท 4, หนา 59)

226

226

รวมไปถงสถานการณทตวละครตกอยสภาวะนาอดอดใจ เชน เมอมอรแตสกบเตแรส

เกยงกนรบประทานชอกโกแลตทเพรสโกวชนามาให เพอแสดงถงผถงความลาบากใจของต วละคร

ผแปลจงเลอกเตมคาวา “โอย” และ “แหม” ลงไปดานหนาเพอแสดงถงอารมณของต วละครใน

ขณะนนวารสกลาบากใจทจะรบประทาน

ตนฉบบ

THÉRÈSE. A vous l’honneur, Pierre.

MORTEZ. Oh, les dames d’abord, Thérèse.

THÉRÈSE. On ne sait que choisir... […] Servez-vous monsieur Preskovich.

Tapez dedans.

PRESKO. Oh, non, j’en ai déjà pris, c’est pour vous, allez.

MORTEZ. Ah, bon, c’est vrai qu’on ne sait que choisir, Thérèse…

(ฉากท 3, หนา 32, 34)

บทแปล

เตแรส เชญคณใหเกยรตเรมกอนเลยคะปแยร

มอรแตส โอย เชญสภาพสตรกอนครบเตแรส เตแรส เลอกไมถกเลยนะเนย... […] จดการเลยครบคณเพรสโกวช หยบเอาไป

เลยครบ

เพรสโก โอย ไมหรอกครบ ผมทานไปแลว นผมเอามาใหพวกคณ เชญเลยครบ

มอรแตส แหม จรงดวยครบ เตแรส เลอกไมถกเลย...

(ฉากท 3, หนา 33,35)

นอกจากน ในชวงสถานการณนาอดอดใจทมอรแตสแสรงทาเปนหากลองชอคโกแลต

และสดทายกไปพบอยในถงขยะ เขาทาทาหาไปพรอม ๆ กบพดไปดวยโดยใชสานวนเกยวกบ

ความรอน เสมอนวายงเขาใกลของสงนนมากเทาไรกจะยงรสกรอนขนเรอย ๆ ทวา ในภาษาไทยไม

มสานวนเชนน คนไทยมกต งคาถามวาสงทตนกาลงหาอยนน “อยตรงนนหรอไม” หรอ “หรอวาอย

ตรงนกนแน” ดงนนผแปลจงเลอกถายทอดคาพดของมอรแตสในสถานการณนดวยคาถามตาม

ความนยมใชในภาษาไทยนนเอง

227

227

ตนฉบบ

MORTEZ. Oui bien sûr... On va en offrir à ces dames, bien sûr... Alors vous

me dites Thérèse, c’est froid là? C’est tiède... C’est chaud, je

brûle? (Mortez fait semblant de chercher la boîte de chocolats,

finalement il se résout à les sortir de la poubelle où il les avait

jetés auparavant.) Oh, vous les aviez cachés dans la poubelle,

Thérèse.

(ฉากท 4,หนา 76)

บทแปล

มอรแตส ใชครบ แนนอน... เราจะเอามาใหพวกคณผหญงทานกนหนอย แนนอน

อยแลว... เอาละ เตแรส คณบอกผมหนอยซ มนอยตรงนนรเปลานะ

ไมใช... เอ หรอวาอยตรงน อยตรงนใชไหม (มอรแตสแสรงทาเปน

หากลองชอคโกแลต ทายทสดกตดสนใจหยบทงกลองและชอคโกแลตขน

มาจากถงขยะทเขาทงลงไปกอนหนาน) แหม เตแรส คณเอามาซอนไวใน

ถงขยะนเอง

(ฉากท 4, หนา 77)

2.1.4 การถายทอดบทขบขนทเกดจากลกษณะนสยของตวละคร

ลกษณะนสยข องต วละครททาใหเกดอารมณขนน เ กดจากนสยอนเซอซาของ

โฌแซตต เชน การทเธอแยกไมออกวากาเตยเปนชายหรอหญง และแมแตใบประกนสงคมเธอกยง

กรอกไมได ดงจะเหนไดจากการท เธอเขาใจวาคาวา “nom de jeune fille” ซงมความหมายวา

“นามสกลกอนแตงงาน” เปน “ชอสมยสาว ๆ “ ดงนนเพอแสดงความเซอซาของโฌแซตตตาม

เจตนาของผแตง ผแปลจงแปลคาวา “le nom de jeune fille” ตามความเขาใจของโฌแซตตวา

“ชอตอนเปนสาว“ และแปล “mon nom de jeune fille” วา “ชอของฉนตอนสาว ๆ “

ตนฉบบ

KATIA. Qu’est-ce que c’est ça, Zézette épouse X?

JOSETTE. Zézette, épouse X.

KATIA. Ah pardon!

228

228

JOSETTE. Vous savez pas lire? Là, c’est écrit en tout petit, il y a écrit pour

les femmes mariées ou veuves, mettre le nom de jeune fille suivi

de deux points : épouse X ou veuve Y. Alors moi j’ai marqué

Zézette épouse X.

KATIA. Et Zézette c’est qui?

JOSETTE. Zézette, c’est moi, c’est comme ça qu’on m’appelait quand j’étais

petite. C’est mon nom de jeune fille!

(ฉากท 4, หนา 48)

บทแปล

กาเตย นมนอะไรกนละ เซแซตต ภรรยาของ ก. โฌแซตต ก เซแซตต ภรรยาของ ก. ไง

กาเตย เออ วาไงนะฮะ!

โฌแซตต คณอานหนงสอไมออกรไง นนไง กทเขยนต วเลก ๆ วาสาหรบผหญงท

แตงงานหรอเปนหมายใหใส ชอตอนเปนสาวตามดวยจดค วา : ภรรยา

ของ ก. หรอ ภรรยาหมายของ ข. ฉนกเลยกรอกไปวา เซแซตต ภรรยา

ของ ก.

กาเตย แลวเซแซตตนใครกนฮะ

โฌแซตต เซแซตตกฉนเองแหละ ใคร ๆ เขาเรยกฉนอยางงสมยสาว ๆ นะ กเปน ชอ

ของฉนตอนสาว ๆ ไง!

(ฉากท 4, หนา 49)

นอกจ ากน โฌ แซ ต ตยง พด ตอบโต กาเตย วา “marronnier” ซ งค า ๆ น ไ ม ม

ความหมายเกยวของกบบรบทแตอยางใด ผแตงเพยงแตตองการแสดงความเซอซาของโฌแซตต

ออกมาเทานน ทวา หากผแปลแปลดวยคาทไมเกยวของกนโดยสนเชงอยางในตนฉบบคนไทยจะ

ไมเขาใจและไมรสกขน ดงนน ผแปลจงถายทอดดวยคาวา “เยย” ซงไมมความหมายเกยวของกบ

บรบท ทวาสอดคลองกบทกาเตยพดวา “ยวะ” และเมอนาคาทกาเตยพดมารวมกบคาทโฌแซตต

พดกจะมเสยงคลายกบคาวา “ยวเยย” ทาใหผอานทเปนคนไทยรสกขบขนไดเชนเดยวกบผ อานท

อานตนฉบบ

229

229

ตนฉบบ

KATIA. Tiens, je vais te faire bouffer ta feuille violette!… (Katia déchire la

feuille, Josette lui flanque un coup de pied dans les tibias, Katia

s’effondre dans le canapé.) Elle m’a niqué le pied...

JOSETTE. Pourquoi pas marronnier aussi.

(ฉากท 4, หนา 52)

บทแปล

กาเตย เอาซ งนฉนจะเอาแผนสมวงยดปากแกซะเลย! .. . (กาเตย ฉกกระดาษ

แผนนน โฌแซตตเตะโครมเขาทหนาแขงของกาเตย กาเตยทรดฮวบลง

บนโซฟา) นฉนยวะแลวนะ...

โฌแซตต ไมบอกวาเยยดวยเลยละ

(ฉากท 4, หนา 53)

2.2 การถายทอดบทเสยดส

เมอเขาใจแลววาผแตงไดสอดแทรกบทเสยดสเหลานนเพอส รางความขบขน ผแปล

จงตองถายทอดบทเสยดสเหลานนออกมาใหขบขนเชนเดยวกบในตนฉบบ แตยงสามารถคงความ

เปนบทเสยดสเอาไวไดและเปนธรรมชาตตามความนยมและตามความรบรของคนไทย

2.2.1 การถายทอดการพดเยาะเยยเหนบแนม

เมอโฌแซตตเหนวากาเตยกไมสามารถกรอกวน เดอน ปเกด เปนต วหนงสอทงหมด

ไดเหมอนกบตนเอง เธอจงเยาะเยยกาเตยใหเขาเจบใจวาวาเขาไมไดเกงอยางทพด ในทน ผแปลได

เลอกแปลประโยคทโฌแซตตเหนบแนมกาเตยวา “Maligne hein?” เปน “เจาเลหนะคณเนย

วาไหม” โดยเตมคาวา “นะ — เนย” เขาไปเพอแสดงถงอารมณเหนบแนมในการพดขณะนน

ตนฉบบ

KATIA. Non, je ne peux pas, il faut mettre des chiffres, il n’y a pas

suffisamment de place dans les cases.

230

230

JOSETTE. Bon, eh bien voilà, vous n’y arrivez pas mieux que moi!

Maligne, hein?

(ฉากท 4, หนา 50)

บทแปล

กาเตย ไมไดฮะ ฉนเขยนไมได ตองใสเปนตวเลข ชองมทไมพอ

โฌแซตต นนไง เหนไหมละ คณกไมไดเกงไปกวาฉนหรอก! เจ า เ ล หนะ

คณเนย วาไหม

(ฉาทก 4, หนา 51)

เมอมอรแตสพดชมเฟลกซวาเขาเปนชายหนมทเปยมลนดวยคณสมบตเพอทจะโนม

นาวเฟลกซใหเลกยงกบโฌแซตต ทวาเขากอดไมได ทจะเหนบแนมเฟลกซท เปนคนข เมา ด งนน

แทนทเขาจะพดชมเฟลกซไปจนจบประโยควา ”bourré de qualités” เขากลบเสรมคาวา “mais

alors” เพอแสดงความขดแยงและหยดประโยคไวเพยง “bourré…” ในทนผแปลไดเลอกถายทอด

คาวา “mais alors” วา “แตวาเถอะ” เพอคงอารมณเหนบแนมไว

ตนฉบบ

MORTEZ. Écoutez, Félix, vous êtes un garçon charmant, certainement

bourré, mais alors bourré...

FELIX. Mais pas du tout...

MORTEZ. ...bourré de qualités. […]

(ฉากท 4, หนา 66)

บทแปล

มอรแตส น เฟลกซ คณนะเปนชายหนมทมเสนห เปยมลนจรง ๆ แตวาเถอะ

เปยมลนดวยนาเมา...

เฟลกซ ไมใชอยางงนสกหนอย...

มอรแตส ...เปยมลนดวยคณสมบต […]

(ฉากท 4, หนา 67)

231

231

2.2.2 การถายทอดการพดยอกยอนแดกดน

ตวละครจะยอกยอนถามอกฝายเมอรส กข ดใจกบสงท อกฝายกระทา และเพ อ

ถายทอดอารมณแดกดนของตวละครในขณะนน ในบางบรบทผแปลไมสามารถแปลสน ๆ โดด ๆ

ตามอยางตนฉบบไดเพราะจะไมสออารมณ ดงนนผแปลจงเลอกแปลดวยคาทขนเสยงสง เชน คา

วา “-จรงจรง” ลงไปเพอแสดงถงอารมณของตวละครตามอยางควา5มนยมใชในภาษาไทย5นนเอง

ตนฉบบ

MORTEZ. Vous êtes une sainte, Thérèse. Monsieur Preskovich, merci

beaucoup! Poubelle immédiatement...

(ฉากท 3, หนา 38)

บทแปล

มอรแตส คณเนย เปนแมพระจรงจร งเลยนะ เตแรส ขอบค ณมากนะครบ

คณเพรสโกวช ชอกโกแลตลงถงขยะไปซะเดยวนเลย...

(ฉากท 3, หนา 39)

นอกจากนในตอนทเฟลกซรสกไมพอใจทมอรแตสไมยอมเชอวาเขากาลงหมดอาลย

ตายอยากเขาไดยอนถามมอรแตสวาเขาจะตองโทรศพทหรอตองฆาตวตายดวยหรอไม ทงน ผแปล

ไมสามารถถายทอดประโยคทเฟลกซยอนถามวา “Il faut que je vous téléphone?” และ “il faut

que je me tue aussi?” อยางตรงไปตรงมาวา “ผมตองโทรศพทหาคณหรอไม” หรอ “ผมตองฆา

ตวตายดวยหรอไม” ไดเพราะอารมณในตนฉบบจะขาดหายไป ดงนนผแปลจงเลอกถายทอดโดย

แปลคาวา “Il faut que—” เปน “นตองใหผม—” และ “แลวผมตอง—” และแปลคาวา “Oui” เปน

“ออเหรอ” เพอสออารมณตามอยางในตนฉบบ โดยเพมคาวา “มย” หรอ “ดวยมย” เขาไปเพอแสดง

อารมณไมพอใจของผพดในขณะนนตามอยางความนยมใชในภาษาไทย

ตนฉบบ

FÉLIX. Qu’est-ce qu’il faut que je fasse pour que vous croyiez que je

suis désespéré, nom de Dieu de merde . Il faut que je vous

téléphone?

232

232

MORTEZ. Oui, d’une cabine de l’extérieur.

FÉLIX. Oui, il faut que je me tue aussi?

(ฉากท 4, หนา 66)

บทแปล

เฟลกซ จะใหผมทายงไงคณถงจะเชอวาผมสนหวง ใหตายสไอเวร นตองใหผม

โทรศพทมามยเนย มอรแตส ใชแลว จากตโทรศพทดานนอกโนน

เฟลกซ ออเหรอ แลวผมตองฆาตวตายดวยมยเนย

(ฉากท 4, หนา 67)

2.2.3 การถายทอดการพดตรงขามกบสงทคด

การพดตรงขามกบสงทคดคอการทผพดคดอกอยางหนงแตพดออกมาอกอยางหนง

ทวาผฟงไดยนแลวทราบวาผพดไมไดพดอยางทคด ในการถายทอดการพดเสยดสแบบตรงขามกบ

สงทคด ผแปลไมสามารถแปลหวน ๆ สน ๆ ไดเพราะจะไมสออารมณเสยดส ดงนน ผแปลจงเลอก

แปลโดยใสคาวา “—จรงจรง” เพอแสดงอารมณเสยดสของตวละครในขณะนนวาเปนการพดตรง

ขามกบสงทคดเพอประชดเสยดสสถานการณท เกดขน เชน ในตอนทโฌแซตตหยบเอกสาร

ประกนสงคมออกมาดและอานไมเขาใจเธอไดพดประชดออกมาวา “merci” หรอทแปลวา

“ขอบคณ” ทวาคาวา “merci” ในทนแฝงไปดวยอารมณเสยดสเพราะโฌแซตตไมได รสกขอบคณ

อยางทพดออกมา ดงนนผแปลจงใสคาวา “จรงจรง” ลงไปเพอแสดงความรสกของโฌแซตตใน

ขณะนน

ตนฉบบ

Josette fouille dans son caddie et sort des papiers de Sécurité sociale.

JOSETTE. Je ne comprends rien du tout à la sécu, alors leurs

papiers, merci! Vous avez des enfants, vous?

(ฉากท 4, หนา 44)

233

233

บทแปล

โฌแซตตคนของในรถเขนของเธอและหยบเอกสารประกนสงคมออกมา

โฌแซตต ฉนไมเขาใจระบบประกนสงคมอะไรนเลย แลวยง เอกสารพวกนอก

ขอบคณจรงจรง! คณมลกรเปลาคะ คณ

(ฉากท 4, หนา 45)

นอกจากนในตอนทกาเตยพดวา “merci la journée” ทง ๆ ทสนรองเทาหกและเพง

โดนไฟดดมา อนทจรงแลวเขาไมไดรสกดอยางทพด เพยงแตพดประชดเหตการณราย ๆ ท เกด

ขนกบตนเองเทานน ดงนนผแปลจงเลอกแปลประโยค “merci la journée” เปน “ชางเปนวนด

จรงจรง” โดยเตมคาวา “จรงจรง” ลงไปเพอแสดงอารมณเสยดสของกาเตยในขณะนน

ตนฉบบ

KATIA. En plus, j’ai pété mon talon en marchant, et puis j’ai pris du jus

avec votre minuterie, elle est cassée, merci la journée!

(ฉากท 4, หนา 44)

บทแปล

กาเตย หนาซา เดนอยด ๆ ฉนกดนทาสนรองเทาหกแลวปมไฟอตโนมตของคณก

ดนเจง ฉนเลยโดนไฟดด ชางเปนวนดจรงจรง!

(ฉากท 4, หนา 45)

รวมไปถงในตอนทโฌแซตตพดชมชายโรคจตท เธอคดวาเปนตารวจวา “bravo” ซง

แปลวา “สดยอด” หรอ “ยอดเยยม” เธอกไมไดต ง ใจจะชมอยางทพดออกไป อนทจรงเธอรสก

ตรงกนขามเพราะชายในสายทเธอคดวาเปนตารวจพดนนจาไมสภาพกบเธอมาก ๆ ดงนน ผแปล

จงเลอกแปลคาวา “bravo” เปน “สดยอดจรงจรง” โดยเตมคาวา “จรงจรง” ลงไปเพอแสดงอารมณ

เสยดสของโฌแซตตในขณะนนนนเอง

ตนฉบบ

JOSETTE. Eh bien rappelle plus tard, malpoli, malpoli, va... (Elle raccroche.)

Ah, bravo la police!

(ฉากท 4, หนา 42)

234

234

บทแปล

โฌแซตต งนกโทรมาใหมแลวกน คนอะไรหยาบคายหยาบคาย เอา... (เธอวาง

หโทรศพท) โอย พวกตารวจเนยสดยอดจรงจรง! (ฉากท 4, หนา 43)

2.3 การถายทอดคาหยาบ

เนองจากตวละครในบทละครเรองน เปนคนธรรมดาสามญทวไปไมใชผดมสกล ท

มกจะพดจาไพเราะอยเสมอ ในบางครงจงมการดาทอกนดวยคาหยาบและคาสบถสาบาน ซงคา

หยาบแตละคากสออารมณมากนอยตางกนไป ยงกวานนยง มคาพดทหยาบโลนจากชายท

โทรศพทเขามากอกวน ผแปลตองพจารณานาหนกของคาในตนฉบบและหาคาหยาบรวมถงคา

หยาบโลนในภาษาไทยมาถายทอดใหไดอารมณอยางเดยวกน โดยทคาหยาบและคาหยาบโลน

เหลานนจะตองอยในระดบทคนไทยยอมรบได ไมขดตอวฒนธรรมและการรบรของคนไทย

2.3.1 การถายทอดคาหยาบประเภทคาดา

คาหยาบประเภทคาดาคอถอยคาทใชวาผอน ซงถอยคาเหลานนมกเปนคาทหยาบชา

เลวทรามทาใหผทรบฟงหรอผทถกวารสกเจบใจหรอชาใจเปนอยางมาก ทงน คาหยาบประเภทคา

ดาในภาษาฝรงเศสมวธการพดทแตกตางไปจากในภาษาไทย ผแปลจงตองเลอกคาในภาษาไทยท

สอความหมายในลกษณะเดยวกนกบตนฉบบ เชน เมอ มอรแตสไดฟงเรองเศราของโฌแซตต เขา

รสกวาแฟนเกาของโฌแซตตน นเลวมากททงเธอไป จงพดดาออกมาวา “quel salaud” ซง ผแปลได

เลอกแปลวา “เลวบดซบจรง ๆ” เพอแสดงใหเหนถงอารมณของมอรแตสในขณะนน

ตนฉบบ

THÉRÈSE. Et qui, je ne sais pour quelles raisons, a eu les jambes broyées

par un train, et du jour au lendemain, il n’a plus donné signe de

vie, il l’a laissé choir comme une crotte. MORTEZ. Quel salaud!

(ฉากท 2, หนา 22)

235

235

บทแปล

เตแรส แตฉนกไมรวาเพราะอะไรขาทงสองขางของเขาถงโดนรถไฟทบเสยแหลก

ละเอยด แลววนดคนดเขากหายตอมไปซะอยางนนแหละ เขาทง เธอไป

อยางกบขหมขหมากอนหนง มอรแตส เลวบดซบจรง ๆ! (ฉากท 2, หนา 23)

รวมถงในตอนท โฌแซตตโกรธกาเตยทเถยงเธอเรองอาชพของคสมรสท ตองกรอกลง

ในใบประกนสงคม และดาออกมาวา “sac à merde” ซงตามปกตในภาษาไทยจะไมดากนดวยคา

น ผแปลไดพจารณาบรบทและพบวาในประโยคกอนหนาโฌแซตตไดวากาเตยวา “Vous êtes

complètement abrutie vous alors” ดงนนผแปลจงเลอกแปล “sac à merde” ทโฌแซตตพดทง

2 ครงวา “ยยโง” ตามความคดและอารมณของโฌแซตตทกาลงโกรธและคดวากาเตยโง เพราะทา

เอาเอกสารของเธอยงเหยงไปหมดนนเอง

ตนฉบบ

JOSETTE. Mais c’est pas bureaunier, c’est bureaulier, mais si c’est pour

foutre n’importe quoi, c’est pas la peine! Vous êtes complètement

abrutie vous alors, et puis regardez dites donc, vous avez fait

des saloperies partout. Vous avez tout raturé ma feuille

violette, sac à merde!

KATIA. Mais qu’est-ce qu’elle me dit la mongolienne là!

JOSETTE. Sac à merde!

(ฉากท 4, หนา 52)

บทแปล

โฌแซตต พนกลานบรษท ไมใชพนกนานบรษท ชางเถอะ ถาตรงนใ สอะไรกไดก

ชางหวมน! คณนเซอสด ๆ เลย แลวน ดนส คณเขยนเลอะเทอะไปหมด

ขดใบมวงของฉนซะเละตมเปะไปหมดแลว ยยโง! กาเตย เอะ ยยเซอนมาพดกบฉนแบบนไดยงไงกน

โฌแซตต ยยโง!

236

236

(ฉากท 4, หนา 53)

นอกจากน ในตอนทโฌแซตตตองการโทรศ พทไปหาตารวจแตกลบตองพบกนชาย

โรคจตในโทรศพทแทน เธอไดดาเขาวา “avec quoi tête de nœud” และ “four à merde” ซง ผ

แปลไดเลอกแปลตามความนยมใชในภาษาไทยวา “เปนบาอะไรกนเนย” และ “ไอเวร” เพอแสดง

ถงความตกใจและอารมณโกรธของโฌแซตตในขณะนน

ตนฉบบ

L’HOMME. Je t’encule, Josette, je te mets, je te retourne, je te rebaise et tu

me suces...

JOSETTE. Non, mais dites donc... non mais avec quoi tête de nœud , fous-

moi la paix, four à merde!

(ฉากท 4, หนา 42)

บทแปล

ชายในสาย กจะเอาตดมงโฌแซตต กจะฟนมง จะผลกมงหนหลง กจะ อบมงอกรอบ

แลวมงจะเปาปใหก...

โฌแซตต เฮย อะไรเนย... นมนเปนบาอะไรกนเนย อยามายงกบฉนนะ ไอ

เวร!

(ฉากท 4, หนา 43)

2.3.2 การถายทอดคาหยาบโลน

คาหยาบโลนเปนภาษาระดบลางและเปนคาหยาบคายทมความหมายอนาจารใน

เรองเพศ คาหยาบลกษณะนในภาษาฝรงเศสจะสอความหมายอยางตรงไปตรงมาและหยาบคาย

มาก เชน คาวา “les couilles” “enculer” หรอ “sucer” เปนตน ซงขดกบวฒนธรรมไทยทจะไมพด

คาทสอความหมายอนาจารออกมาตรง ๆ อยางในภาษาฝรง เศส ด งนนผแปลจงเลอกถายทอด

ควยภาษาสแลงทคนไทยในปจจบนเขาใจด เชน “ฟน” “อบ” หรอ “เปาป” เปนตน

ตนฉบบ

L’HOMME. Comment vous appelez-vous?

THÉRÈSE. Je m’appelle Thérèse.

237

237

L’HOMME. Je t’encule Thérèse, je te prends, je te retourne contre le mur, je

te baise par tous les trous, je te défonce, tu me suces...

(ฉากท 2, หนา 26)

บทแปล

ชายในสาย คณชออะไรครบ

เตแรส ดฉนชอ เตแรส คะ

ชายในสาย กจะเอาตดมง เตแรส กจะฟนมง จงะผลกมงหนเขาฝา กจะอบมง

จะอบใหทะล กจะอบมงทงตว แลวกจะใหมงเปาปใหก...

(ฉากท 2, หนา 27)

ตนฉบบ

THÉRÈSE. Est-ce qu’il est encore là, celui-là? L’HOMME. C’est bon... C’est bon... j ’en ai plein les couilles...prépare-toi

grosse salope…

(ฉากท 3, หนา 38)

บทแปล

เตแรส อตาคนนนยงอยรเปลานะ ชายในสาย ด... ด... กกาลงคกเตมท... เตรยมตวใหดนะ นงโสเภณ

(ฉากท 3, หนา 39)

ตนฉบบ

L’HOMME. Je t’encule, Josette, je te mets, je te retourne, je te rebaise et tu

me suces...

JOSETTE. Non, mais dites donc... non mais avec quoi tête de nœud , fous-

moi la paix, four à merde!

(ฉากท 4, หนา 42)

238

238

บทแปล

ชายในสาย กจะเอาตดมงโฌแซตต กจะฟนมง จะผลกมงหนหลง กจะอบมง

อกรอบ แลวมงจะเปาปใหก...

โฌแซตต เฮย อะไรเนย นมนเปนบาอะไรกนเนย อยามายงกบฉนนะ ไอเวร!

(ฉากท 4, หนา 43)

การถายทอดคาหยาบเปนสงทละเอยดออนมากและผแปลตองระมดระวง เปนอยาง

ยง เนองจากธรรมเนยมของไทยไมนยมพดถงเรองเพศอยางโจงแจงเหมอนในภาษาฝรง เศส ผแปล

ตองเลอกคาทไมขดกบวฒนธรรมไทยมาถายทอด โดยอนดบแรกผแปลจะตองพจารณาถงอารมณ

ของผพด จากนนจงดยคสมยของเนอเรอง ซงบทละครเรอง ซานตาซาตาน นเปนบทละครสมยใหม

ดงนนผแปลจงสามารถเลอกคาหยาบทใชในปจจบนซงจะตองเปนคาหยาบทคนไทยพอจะรบได

หรออาจเลอกคาทเปนภาษาสแลงทวยรนใชในปจจบน ซงคาเหลานนไมถอเปนคาสภาพและยง

สามารถคงอรรถรสตามตนฉบบรวมถงจดประสงคของผแตงไวไดอยางครบถวนดวย

239

239

บทท 4

บทสรป

เนองจากวตถประสงคหลกในการเขยนบทละครคอการนาไปแสดงเปนละครเวท

ดงนนบทละครจงเปนงานเขยนทเนนบทสนทนาซงไมมคาบรรยายความรสกนกคดของต วละคร

หรอรายละเอยดของสถานการณตาง ๆ ตามแบบในนวนยายหรอเรองสน ผแปลจงตองทาความ

เขาใจเนอหาทงหมดจากบทบรรยายในบทละครและบทเจรจาของตวละครเทานน

ในการแปลบทละครเรอง ซานตาซาตาน ผแปลไดนาหลกทฤษฎการแปลแบบยด

ความหมาย (Théorie interpretative de la traduction) ของสถาบนชนสงดานการแปลและการ

ลามแหงกรงปารส (École Supérieure d’Interprètes et de Traducteurs หรอ E.S.I.T.) มาปรบ

ใชทงในระดบการทาความเขาใจและระดบการถายทอด โดยในระด บการทาความเขาใจผแปลได

ทาความเขาใจลกษณะทวไปของบทละครรวมถงโครงสรางของบทละครและพฒนาการของบท

ละครจากบทละครคลาสสกจนถงบทละครโรงกาแฟ (Café-Théâtre) กลวธการดาเนนเรอง

จากนนจงศกษาลกษณะของตวละครแตละตว และบทขบขนทปรากฏอยในเรองวาเปนบทขบขน

รปแบบใดบาง เชน เปนบทขบขนทเกดจากคาพด จากสถานการณ จากทาทาง หรอจากลกษณะ

นสยของตวละครเอง ตลอดจนบทเสยดสทผแตงแทรกเขามาเพอเพมความขบขน เมอเขาใจอยาง

แจมแจงแลววาผเขยนตองการจะสออะไรและแยกแยะไดแลววาบทขบขนเหลานนมลกษณะ

อยางไร ผแปลจงผละออกจากตนฉบบและทาการถายทอดสบทแปลตอไป

ในขนตอนการถายทอดตนฉบบสบทแปล ผแปลตองถายทอดบทเจรจาใหเปน

ธรรมชาตสอดคลองกบบคลกและนสยของต วละครเพอวาเมอนาไปแสดงจะไดไมเคอะเขน

โดยเฉพาะอยาง ยง ผแปลตองคดหาคามาถายทอดบทขบขนตาง ๆ ทปรากฏในเรองใหสอ

ความหมายและมความขบขนไดเหมอนในตนฉบบ นอกจากน ผแปลยงตองระมดระวง เปนพเศษ

ในการถายทอดคาหยาบ เนองจากวฒนธรรมไทยไมนยมพดคาหยาบทมความหมายอนาจาร

ออกมาอยางโจงแจงเหมอนในภาษาฝรงเศส ผแปลจงตองหาคาหยาบทมความหมายเหมอนกบใน

ตนฉบบมาถายทอดแตในขณะเดยวกนคาหยาบเหลานนกตองไมใชคาตองหาม และไมข ดกบการ

รบรของคนไทยดวย อยางไรกด ไมวาจะเปนการถายทอดบทขบขนหรอคาหยาบคายตาง ๆ ผแปลกตอง

คานงถงสถานการณ อารมณและความรสกของตวละครในขณะนนดวย เพอทจะไดบทแปลท เปน

ธรรมชาตและถกตองตามความนยมใชในภาษาไทย โดยยงคงทง เนอหา ลลา และอารมณของ

240

240

ตนฉบบไวไดอยางครบถวน และท สาค ญคอสามารถนาไปแสดงเปนละครเวทไดอยางสมจรง

ผแปลหวงเปนอยางยงวาการแปลรวมถงบทวเคราะหในการแปลบทละครเรอง ซานตาซาตาน นจะ

มประโยชนตอผทสนใจแปลบทละครตอไปไมมากกนอย