Ko e Vai-huki COVID-19 haau
Transcript of Ko e Vai-huki COVID-19 haau
Tau fakamaamaaga ku-ku
Ko e Vai-huki COVID-19 haau
Ki Northland mo Okalana
Niuean v 2 2021/10/06
Kua Malōlō a tautolu oti kaeke kua auloa ki ai
Ko e tau huki puipui, kaeke kua tokologa e tagata kua moua e huki
puipui, to gahua mitaki ai.
Katoa e huki puipui ko e Pfi zer ke lata mo e tau tagata oti kua 12 e tau
tau ki luga ne nonofo ki Niu Silani.
Manamanatau la e malōlō he matakau ka pihia.
O mai ke kaufakalataha ke fakamalōlō aki ha tautolu a tau atuhau.
Ko e tama pepa nai, to moua ai e koe e falu talahauaaga hagaao ke he Vai-huki Pfi zer COVID-19.
Ko e falu a talahauaga ki loto he tama pepa nai kua lafi atu ke he tau fakailoaaga mai
he Minisituli he Faahi Malolo Tino.PFIZER
VACC
INE
“Ko e, vai-huki Pfi zer-BioNTECH, kua fi ta he fakaaoga ke he miliona mo miliona he tau tagata he lalolagi ti kua kitia
ki ai kua to lahi e aoga mo e nakai fai lekua.”
— Pulotu Ekekafo Nikki Turner Director, Immunisation Advisory Centre
VAI-H
UKI
PFIZER
Mouaga he huki haau
To, tauteute e mautolu e taha kumikumiaga malolo tino mo koe
To ole atu kia koe ke moua haau a fakamooliaga ke moua e huki puipui. Ko e, magaaho hanai ke fakakite ai e tau hu-hu haau
To huki he tagata gahua he faahi malōlō tino e huki puipui ke he haau a paka lima
To kitekite atu kia koe ke he 15 e miniti neke fai lekua ka tupu fakaofo kia koe
Ka, pehe atu a mautolu kua mafola e tau mena oti, magaaho ia ka fano a i a koe ke he haau a tau fekau
Ka mole atu e moua he huki haau
To liu ke uiina atu a koe ke liu mai ke moua e huki ke lagaua-aki ka mole 21 he tau aho he moua e huki fakamua
Ke, gahua mo e katoakatoa e mitaki he vai-huki kua lata a koe ke lagaua e huki
Ko e, puipuiaga katoa ke lata mo e COVID-19 to logona e koe ka mole atu 7 e aho
Kaeke kua fakatumau ke logona e koe e kehe he tino haau, fakatutala ke he Ekekafo Magafaoa haau po ke vilo e telefoni Healthline - 0800 358 5453
Tui e tau pa mata ka fano he tau peleoafi lau tagata mo e magaaho kua nakai maeke
a koe ke tū mamao mo e falu tagata foki
Fakaaoga e NZ COVID Tracer ke he tau mena ka fano ki ai, fakamoui e Bluetooth
Nofo he kaina ka gagao
Ka, moua e tau fakamailoga COVID-19, finatu ke tivi
Fakamea e tau lau-lapa oti
Holoholo po ke sanitiser e tau lima haau
Uufi e gutu ka koho mo e tihe
Tau, fakamanatuaga ma e COVID-19
Tuga ni e tau vai malōlō tino oti, maeke ke tupu e tau lekua ke he falu a tagata ha koe huki puipui. Ko e mena fa mahani a nei ke tupu ke he tino he tagata mo e ko e fakamailoga foki hanei kua gahua e huki puipui. Kaeke kua
fai manatu tupetupe a koe kehe haau a tau fakamailoga gagao poke kua kelea lahi tala ke he haau a GP poke hea e Healthline he 0800 358 5453
Heigoa, ka logona e koe Heigoa ka lagomatai Kamata, he magaaho fe
Ko e mamahi ke he hukiaga, mamahi e ulu mo e lolelole e tino, ko e tau mena moua mai hakoe huki a ia.
Amoamo aki e kalaie momoko po ke tuku-aki e ice pack e mata-huki Toka e tau mena ia ke levaleva to uta-kehe.
Ua, fota po ke mulu e mata huki.
Ke he vaha-loto he 6 ke he 24 e tula.
Maeke foki ke tupu e tau lekua tuga e mamahi e tau masolo he tino, nakai malolo e tino, makalili e tino, fiva moe uhu e tau fatia moe hahalua.
Okioki ti inu fakalahi e vala-vai po ke juice.
Maeke foki ke inu e segavai Palasitamolo po ke Aipulufene ka e muitua ke he tau fakamaamaaga.
Kumikumi e tau hatakiaga mai ia lautolu e tau pulotu malolo tino kaeke kua logona kua hagahaga kelea lahi e tau fakamailoga.
Vahaloto he 6-48 e tula.
Fai lekua ka tutupu ne kua hagahagakelea lahi kae lavea lahi ke tupu, tuga e tau lekua kua kelea lahi poke gagao ke he ate. Kaeke kua uka a koe ke fafagu, mo e mafiti lahi e fotū ke he haau a ate, mamahi e fatafata poke fia mate fua agataha poke ka fiha e aho he mole he moua e huki puipui, kua lata ia koe ke kumi lagomatai ke he faahi malōlō tino.
Falu a mena ka kehe mai, hakoe huki (side effects)
Moua, noa nakai e huki?
E. To nakai fai totogi e tau huki puipui he tau tagata oti. Nakai lata ni mo e tau tagata he motu poke tau tagata kua nonofo mau he motu.
Ko, hai kua lata ke huki?
Ataina ke he tau tagata oti i Niu Silani ke moua e huki puipui kaeke kua 12 e tau tau ki luga. Kaeke kua fai lekua lahi ke he haau a malōlō tino, fakamolemole ti kumikumi atu mua ke he toketa he haau a magafaoa mua. Kae manatu, ko e tau fufuta takitaha ke lata mo e tau huki puipui, to moua ai he tau matakau kehekehe e tau huki puipui ke he tau magaaho kehekehe.
Kae kua haaku a tau fanau ne nonofo i lalo hifo he 12 e tau tau moui?
Koe tau fuata ne 12 ke he 15 e tau tau ki luga maeke ke moua e huki fakagata. Tau mamatua mo e tau tagata leveki kua fakamau e tau huki pupui ha lautolu kua maeke foki ke fakamau ke lata mo e tau fanau he magafaoa ne 12-15 e tau tau he moui ki luga.
Ko e tau tagata ne nonofo ki lalo hifo he 12e tau tau kua nakai putoia ke he magaaho nei. To taute he Fakatufono e tau fakailoaaga kaeke kua fai hikiaga.
Huki, nakai au kaeke kua fita au he mioua he COVID-19?
E! Kae, kaeke kua haha ia koe taha gagao kehe ka e nakai ko e COVID-19 liga, nakai malolo a koe ke lata foki mo e taha huki. Ka, fakauaua, finatu ke he Ekekafo Magafaoa haau.
Haohao mitaki nakai e Vai-huki?
Ko e huki puipui kua kumikumi fakamakutu ki ai ke haohao mitaki mai ia he ha mautolu a tau pulotu he Medsafe.
Kua foaki ni e Medsafe e tau fakamooliaga ke fakaaoga e huki puipui i New Zealand, kaeke kua talia e lautolu kua hokotia ai ke he tau puipuiaga, efficacy mo e quality.
Ko e mena nei tatai ni e fakaholoaga kua fakaaoga ke tivi foki e tau vai malōlō tino, tuga e huki puipui ma e gagao fulū.
Nakai la fa hala kū kua uta ke moua e tau fakaataaga. Ko e huki puipui Pfizer been kua fakaaoga he miliona he lalolagi katoa.
Tau, hu-hu mau ke he Vai-huki Pfizer
Moui nakai e Vai-huki/fai moko gagao nakai e Vai-huki?
Nakai. Nakai fai moko kua huki ki loto he haau a tino; nakai maeke ia koe ke moua e COVID-19 mai ia he huki puipui.
Mitaki nakai e huki puipui nei?
E. Kua fai fakakiteaga kua fakakite kua maeke he huki puipui Pfi zer ke puipui a koe mai ia he tau faga moko kehekehe. Ko e huki puipui kua malōlō lahi kaeke kua moua he tau tagata e tau huki ne ua. Ko e kakano he mena nei kaeke kua katoatoa haau a tau huki to tote e tiana ke gagao lahi a koe.
Moua nakai au he tau gagao nai (misele, mamu, lupela) po ke fl u kaeke kua mole atu e huki COVID-19 haaku?
Kua fakaohooho atu kia koe ke moua haau a huki puipui ma e MMR 4 e faahi tapu to moua e koe e huki puipui ma e COVID. Kaeke kua manako a koe ke moua e falu a tau huki puipui foki ka oti e moua e huki puipui Pfi zer haau, kua lata ia koe ke taute
2 e faahi ka oti e haau a huki ke uaaki. Fakamolemole ti kumikumi atu ke he haau a toketa he magafaoa poke tau pulotu gahua he faahi gahua Ko e huki puipui he faahi malōlō tino to moua haau a huki puipui.
Maeke, nakai au ke fi natu ke he tau toloaga, tau Tapuakiaga, tau mauku, tau fakafi afi aaga ka oti e huki haaku?
E! Maeke a koe ke fi natu ke he tau toloaga tokologa ka e muitau ni ke he tau fakapapahiaga he COVID-19.
PFIZER VAC
CIN
EVA
I-HU
KI PFIZER
Kua mahuiga ke taute haau a fakamauaga ke moua e huki puipui. Manatu e tau mena nei:
Ko e imeli poke text to fakafano atu ke taute ai e tau fakamauaga ke moua haau a tau huki fakagata.
To, liu fakafano atu taha imeli ke fakamanatu ki a koe aponimene haau. (Manatu, ko e lagaua e huki haau ke katoatoa e puipuiaga ke he tino haau).
Ka manako a koe ke hiki e aho, tulā poke matakavi ke lata mo e haau a huki puipui maeke ia koe ke taute e mena nei ke he bookmyvaccine.nz poke vilo atu ke he 0800 28 29 26.
To, moua atu e imeli ke fakamooli aki e hikiaga he aponimene haa.
Finatu ke he tau aponimene huki haau.
1
2
3
4
5
Haau a tau COVID-19 huki puipui fakamauaga
Telefoni atu ke he Vacccination Helpline:
0800 28 29 26
Fai tagata fakaliliu kupu.Tutala ke he Ekekafo Magafaoa haau.
Finatu ke he: immunisation.northernregion.health.nz
Ma e falu a vala tala:
Ko e magaaho ka tuku hake e tau lima tapulu ha
tautolu, kua lagomatai a tautolu ke puipui ha
tautolu a maaga.
O mai ke matutaki ke leveki auloa a Aotearoa