Eur se ra-raok -...

12
MIZMEUR2 Kredi a rae Iwerzoniz koz ez oa eun enezienn a zudi, Tir AH "t-Og, douar ar yaouankiz, baradoz o gouenn war ar bed-man. En tu all d'ar morion he lakaent, dreist d'an islonk ma sank ennan heol an abardaez, du-honl, er Gwularn damruz ha liou skanv ar .c'holo. Gwalarn ! Traonicnnouigou didrouz a w€Ían, o sellout uuz eur mor gwenn, dindan eun oabl du, izel, doun. Ha tiezigou beuze' e-barz al lann, hag iir balan, na vez kle\«L enno nemet brezoncg ! Gwalarn ! Leun co va chalón a geuz, pounner ganl koun va c'haranteziou. Gwalarn ! Na hunvreet hoc'h ens, du-ze, Kelled, va breudcur, ha gouzanvet, ha douget ho nielkf)ni vurzudus ! Na kanel hoch eus, du-ze, en-dro d'an Ian, ha pedel, ha choarzet ivez a-gcvrel boll ! Gwalarn ! Selu bro hor speredou, a fell d'imp kaoul ledanoc'h; «dieuboc'h, krenvoc'h.. kaeroch c'hoaz. Gwalarn ! Selu douarou pella Europa, ne falvezas ket d'ar Gelled mervel vvarno, rak gwriziennel oa о eneou en о c'herneg diweza. Selu an inizi hag ar begou-douar, eur miniceli dW Gel- ted, m'eo bet beziiet enno о re varo, ma chom warno savadijriou о envor. Setu an dremmweliou ma kavomp er plegou ane'zo ar youl da veva hag ar fizians, hag ar goanag. Gwalarn ! Gwalern ! Selu c'hoaz eur ger a zo bet alies e genou paotred Breiz-Izel. E róet о deus da varloloded Bro-C'hall, hag i, pa lavaronì ar ger-ze, о komz brezoneg, hep gouzout dozo. Eur c"ha?r -a ano co hennez, ano ar brezoneg о c'houiiit war an estren ! Gwalarn ! Achano e tarzas ar marvailhou burzudus a redas, a-hed meur a ganlved^ dre Europa a-bez. Ac'hano e teuio choaz marvailhou ;ÌH. Neo ket ael ar feunteun da hesk. Gwalarn .' Eun ano a zere. mal ouz adkclaouenn Jìrriz-Alao, kannad lennegez nevez Breiz. Olier MonoRix. Eur ser a-raok Diskleriet co bet pelra eo Gwalarn e lec'h ali. Ra vezimp barnet Ibreman diouz hon. oberou. N'edlavarimp aman berr-ha-bcrr ncniel Iraou a die beza inlentet mat. Ar pez a fell d'imp ober am eus tiispleget em pennadou-skrid : .« Breiz hag ar Bed », « Lennegez » ha re all. Da genta, rei tro d'ar pep desketa eus ho-r skrivagnerien yaouank d* rei d'ar pen •desketa eus ar Vreiziz oberennou nevez. D'an eil, sklerijenni . .Breiz diwar-benn. ar broiou all, sirujusaat ha pinvidikaat he spercd die о spered. N'omp ket cus ar re.« gred e lleer .sevel pep labour lennegez « er-maez a bep kredenn bolitikel hag a bep feiz ». Tevel war se (€o peurliesa dasköri d'an nelra cun darn eus ar Me ; Iroucha niachagna an ene n'eo ken. Hogen, lavarout e tle beza ar feiz- nian-feiz pe ar gredenn-man-kredenn ar Feiz hag ar Gredenn n?us nemeto, selu eun dra na raimp biken. Gant ma sello skridou hor c'henlabourerien ouz al lennegez, ne c'houlennimp netra muioc'h diganto. Souezet e vo darn, moarval, gand ar menoziou a vo displeget ganinip cman mour a wech. Menoziou d.'imp-ni hon eus diwar- benn h()l labour. N'omp ket difur a-\valc'h da gredi eman ganimp an holl wirionez. Evit lod eus hor c'heneiled, dishenvel e c'hello beza ar pal, hag an hent. Aman c'hoaz, gant ma legasint d'imp skridou mal, nc c'hpulerinimp netra muioc'h diganto. Roparz HEMON.

Transcript of Eur se ra-raok -...

Page 1: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

MIZMEUR2

Kredi a rae Iwerzoniz koz ez oa eun enezienn a zudi, Tir AH "t-Og, douar ar yaouankiz, baradoz o gouenn war ar bed-man. En tu all d 'ar morion he lakaent, dreist d'an islonk ma sank ennan heol an abardaez, du-honl, e r Gwularn damruz ha liou skanv ar

.c'holo.

Gwalarn ! Traonicnnouigou didrouz a w€Ían, o sellout uuz eur mor gwenn, dindan eun oabl du, izel, doun. Ha tiezigou beuze ' e-barz al lann, hag iir balan, na vez kle\«L enno nemet brezoncg !

Gwalarn ! Leun co va cha lón a geuz, pounner ganl koun va c'haranteziou.

Gwalarn ! Na hunvreet hoc'h ens, du-ze, Kelled, va breudcur , ha gouzanvet, ha douget ho nielkf)ni vurzudus ! Na kanel h o c h eus, du-ze, en-dro d'an Ian, ha pedel, ha choarze t ivez a-gcvrel boll !

Gwalarn ! Selu bro hor speredou, a fell d'imp kaoul ledanoc'h; «dieuboc'h, krenvoc'h.. k a e r o c h c'hoaz.

Gwalarn ! Selu douarou pella Europa, ne falvezas ket d 'ar Gelled mervel vvarno, rak gwriziennel oa о eneou en о c'herneg diweza. Selu an inizi hag ar begou-douar, eu r miniceli d W Gel-ted, m'eo bet beziiet enno о re varo, ma chom warno savadijriou о envor. Setu an dremmweliou ma kavomp e r plegou ane'zo a r youl da veva hag ar fizians, hag ar goanag.

Gwalarn ! Gwalern ! Selu c'hoaz eur ger a zo bet alies e genou paotred Breiz-Izel. E róet о deus da varloloded Bro-C'hall, hag i, pa lavaronì a r ger-ze, о komz brezoneg, hep gouzout dozo . Eur c"ha?r -a ano co hennez, ano ar brezoneg о c'houiiit war an estren !

Gwalarn ! A c h a n o e tarzas ar marvailhou burzudus a redas, a-hed meur a ganlved^ dre Europa a-bez. Ac'hano e teuio choaz marvailhou ;ÌH. N e o ket ael ar feunteun da hesk.

Gwalarn .' Eun ano a zere. mal ouz adkclaouenn Jìrriz-Alao, kannad lennegez nevez Breiz.

Olier MonoRix.

Eur ser a-raok Diskleriet co bet pelra eo Gwalarn e lec'h ali. Ra vezimp barnet

Ibreman diouz hon. oberou. N'edlavarimp aman berr-ha-bcrr ncniel Iraou a die beza inlentet mat.

Ar pez a fell d'imp ober am eus tiispleget em pennadou-skrid : .« Breiz hag ar Bed », « Lennegez » ha re all. Da genta, rei tro d'ar pep desketa eus ho-r skrivagnerien yaouank d* rei d'ar pen

•desketa eus ar Vreiziz oberennou nevez. D'an eil, sklerijenni . .Breiz diwar-benn. a r broiou all, s irujusaat ha pinvidikaat he

spercd d i e о spered. N'omp ket cus a r re .« gred e lleer .sevel pep labour lennegez

« er-maez a bep kredenn bolitikel hag a bep feiz ». Tevel war se (€o peurliesa dasköri d'an nelra cun darn eus a r Me ; I roucha

niachagna an ene n'eo ken. Hogen, lavarout e tle beza ar feiz-nian-feiz pe a r gredenn-man-kredenn ar Feiz hag a r Gredenn n ? u s nemeto, selu eun dra na raimp biken. Gant ma sello skridou hor c 'henlabourerien ouz al lennegez, ne c'houlennimp netra muioc'h diganto.

Souezet e vo darn, moarval, gand ar menoziou a vo displeget ganinip cman mour a wech. Menoziou d.'imp-ni hon eus diwar-benn h()l labour. N'omp ket difur a-\valc'h da gredi eman ganimp an holl wirionez. Evit lod eus hor c'heneiled, dishenvel e c'hello beza ar pal, hag an hent. Aman c'hoaz, gant ma legasint d'imp skridou mal, nc c'hpulerinimp netra muioc'h diganto.

Roparz HEMON.

Page 2: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

-> G W A L A R N

Лг vuhez has al lennegez

Aiiaoiil a icuiiip Imll ar l u a r v i i i l l i o i i - z i ' :i \ t ' z rn (liL,'un aiiczo a r re val guprael , l i a g ar ic fall kaslizel : a r marvailhuii-ze a vez l iveteuiioai i hi»II \ reiziz evcl aelez, aii hull C hallauued ovel loened feru : aii holl «lud d iwar ar iiiaez ovel lud onesl. evel laeron holl (huí ar c'heriou : re all c'hoaz. Aiialek tiia skriv^-r e brezoiieu:, i i e skr iver , koulz lavare! , iieiuet inarvai l l iou scurd-ze. N 'co ket inarvailliou hepken : l)arz(>iieírt»u ivez, peziou-e'hoari. .Xhoslolerez i h e - h o l l . lüil ieiiiiegez e l ) e s t e l e<i liuii hini.

Piuu en dciis lakael en iu>r peini v lalv ar ger skrivaurner keniL-nl liag ar trer al)oslol ? Pep Breizad, kerkeni ha nía krog en •:' liliicnn, a slatr da sarnional. Pep Keinbread a ra ivez. Mouez ai" oiienn eo niarleze. Lakaoinp uuspenn ez eus gant hol lennegez i»laz ar skolaj hag ar o'hloerdi; slunini niouez an den deskel-nial — ilesket-eire da vihana — o komz ouz an den dizesk.

Hen (liskierio a garó : hon holl skrivagnerien —^ neuiel a r re vi'iisa — o (leus prezegel e v i l pe a-eneb -eun dra bennak : evid a r tciz, ar boazioii k o z . ar ganii lez-vi 'o, ar vez : a -eneb ar boaziou ncvez, ar galleg, ar vezvenli. O skridou, war o nieno, a die lalve-/ . o u ¡ (I eiiii dra l u M i i i a k , ( l e g a s g a i i l o vnv genlel.

Fae a ran evello war hop skrid na d:.ivezfe da iiolra. Talvoudus. aval, n'oíj ket kenlelius ez eo. Ha mar deus eun únvn vías eus al lennegez a zo he dlead kenlelia, eun darn hag a zo h r a s o e h elm;!/. a hall tremen hep hen ober, hep beza didalvouíL-krenn.

Xeheul a vroiou a zo hrenian nía rankcr displí^ga eniio gwirio-nieziou keii anal . Breiz e(t unan eus ar re-ze. D a r i-e ae 'hanonip a gerz gand o amzer d'am digarezi . .Nhellan kel bepred koni/. hepken « lo Ihe happy few ».

.Ne ch(»niin kel pell o liskonez pegeii aiier eo d c u r skr ivagner kiask deski ar furiiez d'ar re all dre gonla d c z o eur vcjenn. HaK |)iou, üoiiiol biigale, pe lud dizesk ha liegredik-iiieurbel ovil gwir, pe ¡uil fui- ii"o deus nelra da zeski. a vafe (!a glask eur s tur cur gonlademí diwaiiel <> sjiered eun den ? Lakaomp e ve inad da c l i o i M i i l diuraiid al « ¡evriou nial v e ket a-walc"h d o b e r (riiiip ankomiacl iaat o si'oii. Ar brasa aiiozo dreist-hojl : o falsenlez.

Falseiilez, am eus lavarel. selu konlaniiu hor barzoniez ; kon-lainm hol lennegez a - h e z , a lavaiaii liizio. Ne vennan kel dre-z,"

leiirel aii dislera d i sn ieg . ins o u z hor >krivagnerieii. rei da greiü <'•/. int louellerieii pe cliaoiiidi. HoL>'en. lakaal a-iis (Par wirioiie/. ar gelemí a hall (ion! e u s (>ur sUi ' id beniiak eo disluninia a r wirio­nez, lakaal falsíMiiez er skrid-ze.

Ciwir eo e c'hall a r skr ivagner aoza koii!ai!ennou ovel ma kar ; lia pe gwirhenvel, pe tliwirhenvel e vezini, ircu deus da e ' hou lena ali, na (la gaout rebechou diganl den. Mar plij gañían gopraa t a r re val, kasliza ar re fall, liva a r Vreiziz e irwenii hag ar Chal la-oued e (III, gweil a z e , pe gwaz a ze ! N e vorn kel — c'viííoun-nie.

Hogeii (laousl ha ne vern kel — evilan ? . \ r skr ivagner d i rag •;' laboui" — mar paouez evid eur uiare a sonjal en e l e i t M e r i e n - h a

disleal e e'hall hoza oulan o-unaii. o i i z wirionez. heu i i iorched ? Ha Irosa a hall lud ha darvoudoii a zo diwir — n e i • kel hepken diwir e-kenver ar bed, hogen diwir ivez e-keiiver ar spered o\\ (leus o engeliculel — hep p e r h i . ha pec"hi a-enel» ar Spered ?

Ne e 'houicmían se nemel dre n c u s lu all obel, i!;uii c 'hredenn, da ziskioria penaos pep lennegez c kenlelius )J a zo lonket d'ozi ehoni (lisler, dichalloi id. digened, gwenvel a-raok hlcunvi. loch 07. eus peched n c u s ket a yeched, ha kenienl a zeu d"c heul, (iand ar falsenlez e k(niez our vorenn war ene an den, o kiizal, pe o l isphinnaat oulan pep mainnienn a iierz hag a vravenlez.

{) c'hievoul a ran o lavaroul : ma nha l l ket al lennegez kenlelia.

d a o i i - - l h a n e o trrael nemol ila zihuedi ? Kvit meur a hini, va, koii lenner. ken skrivagner , n e o lenn ha skriva neniel, e lre kanl, ouii (loare d a d r e m e n an amzer vak. oul louzou ouz an cnoe : kregi en oul levr, pe moni dOber eun dro vale ; eun «loare da ankou-nachaa l a r viihez. da gas kiiil pep prei ler eviti our mare .

Ha e h o a z . an darn-vuia a e h a n o m p , pa lonncnip, n e o kol en cni zihuedi a fell d i n i p hepken, hogen kalz mu ioch . N"co ket ankou-nac 'haal a r vuhez. Hunvreal en eiir vuhez gwelloc'h, dasluní spi ha nerz da voiil ganl hon heul eo ken loch . Evil gwir, el lovi'iou <'. klaskomp ar pez na gavomp kel en hor buhez : our vuhez all, henvel ouz hor buhez, ha dishonvel koulskoude, slumniol horvez ehoan t iior e halón. Pel ra a glaskonip el lennegez ? Kur slumni d h o n hunvioou, pa nhol lont ket dont da wir .

lùin ei! buhez, a zo ganti an hevelep p rederennou louellus, an lievelep gouleiinou direspimt ha gami eben. livurus<jch egeli , dre n i a l ' ha l l d izarbenn pep predoronn ha pep goulenn, evel ma eha l t kernnia, brasaal ha bihauaat , loslaal ha pellaal keinenl tra. Dizar­benn, hep le i r i , aval, al liaiiiniou elrezi hag ar vuhez ; i'ak nouzo i:e VC nuii ne t ra nemel e u r c 'hoari goullo.

Pep den, о Ioni war an douar , a gav dirazan .skoulmadellou a r vuhez. Ha jta n'hall kel о diskoulnia, e rank о zrouc'ha pe о lezel eil eur bern lenval war о l e r c h , lia numi war-raok c-kreiz e u r iiiileiukdl ncudeniiou torret , seul roueslleloc'h ma vo l)et, habask ha hii-boaiiius о klask eii о zouez ar sklerijenii. Ha kollel bei e amzer ? Bikeu, er beil-niaii, ne dizo a r pal. Kollel eo bei e aiir/.er iiiarleze. (Hae'harusa ha d i d e c h u s a sonj a hall darempredi ; spered.

-Miiii'j'hi an den gwall-nec'hel, skuiz о p ieder ia diohan, en aner, pa ne dalv kel e brederennuu da galz. renel ma vo ganl darvoudou krenv(ich ogelan en diwez, — minic'hi an den gvvall- i ieohel oo al lennegez. Hegleo e aiikeii, hag ivez hegleo e levenoz, hogleo о vuhez — eun eil buhez ada r re eun eil buhez а vo eniii an anken diwirioii. digemiiiesk, dis tagel di(juz ezommou ar c'horf, Iròet о bravoiilez. hag al levenez tròel e galloud, ha. pep Iriviiadeiiii eus an one, otre ankeii ha levenez, glaiiaet, ha goulaouel-holl a (•halloud hag a vravenlez.

Perak e klaskt'e al lennegez kenlelia, p 'he deus Irawalc'h d 'ober о Ireuzlec'hi ar vuhoz war eun daeheiin ali. e-lee"h oz e() klok a r goulenn liei) ar responi , hag ar skouer heb a r gentel ? Perak ir \ e ret d a r skr ivagner teuiia eur gelenn oiis darvoudou iia reont neme! skeudenni e ene, ha nO deus gwirionded ebel neiuel en e spered •? Darvoudou n i n i , (Mi diwez, nemet eur e'hoaiit hag eun huiivre, о larza e kaloii eun den. hep pouez na lalviuidegez evit buhez peiiidcziek a r re all ?

IJiasa oberennou a.l lennegez a z o diwanel or gahjii. l^nno t. koinz kaloii eun den, h a g o püdoni e koun an dud. lüín dra o laka a-iis d 'ar re all : an laii a zo enno. Hep tan, o bravenlcz, o holl berziou-m::1 a v e mud, divarrek da skill la p e l l en lion envor. An lesh'iiou n i iu k e l stank : nCus danevell ebet na ve c'hoar d'eun all. .\n (loai e i ii-displega niii t k(M slaiik keiiiiebeul ; an neve.sa a iu ' zo a z o ki z , ha bel itiipüjel mil gweeh. . \ r pez a zo novez-llamiii. :•]• pez ne i i s nenielaii, o o [lenaos an den-man-(líMi, o \ ( ' \ ; Í CU aiiizer-iiiaii-anizer, a z o bel fronimet e galon o tis-plega e zanevell. .*-(':! : zo niaiziis. Ar inarvailh ez iioaz n'oo ne,1ra.

Selu p(>iak o kas ar gwir skr ivagner pell dioulan, Jjep gwech ma cha l l , kcmenl labour a gav an dislora a-enep d'o galon. Perak, ncira nemel gand ar sonj e c'hcllie e skridou beza dronk-keniercl , o ehellfe lud gwelout enno Iraou niiit ket en e spered, dare oo da zigalonekaal. Perak, skuiz o veza tamallot pe kanim-veulot dindan ano cur c 'helaouenner, our polilikor, eun doueoniour, o u r

Page 3: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

G W A L A R N

niesti-skol — pa ne venu na kelenn na tabulal — douget d"<»ber fae w a r an holl, h a da skr iva evi tan e-unan.

Ar irwir skrivatiucr. n e u s forz pelra a skriv, a goniz en o ano. en e an<j-hen hepken. .Ma c'hoarvez — hag a-lies-l»ras e e'huarvez — d e sDujou beza ivez sonjou re all. sonjou eun niver bras a dud, eur vroad, e u r runiinad a-bez, gwell a ze d'ozan. Ma ehcarvez dezan kaoul sonjou na glolonl ganl sonjou den. ra irendale'ho, hevelej» Ira, da skriva hervez e galon.

. \ r irwir skr ivagner n'hall dil)ab na l:sk-n, na >lunini e skridou. Knian e hent dirazan, n'co ket eur gonipezeini oel ion, hogeii our wcnodenn slriz, n'hall niont d iwarni . nng a-zohou, nag a-gleiz : gwoiKjilenn a r wirionded. I£-[ec"h all, ne gav neniet falsenlez.

P e n devo ar skrivagner furchel mat on e galon, douge l e v o marleze da gentelia. Peurl iesa ne vt) kel. SIrisaat tachenn al lennegez, pennaska ha dihenta ar skrivagner, ovel me.» bol boleg-hen a r c h i z en hon louez, n'oo nemel kas kuil diouz al leimegez pep meurded, pep kened ha pep buhez.

(¡wa neb a c'houlenn : daoust ha dieati al lennegez eo kentelia ? liwoH e ve d'czan beza nianel hop digeri lovr on о vuhez. N'co ket dellezek da lenn, nebeuloc'h c'hoaz tia skriva. Ita ze>-ko da vihana oz ens tud a rank kaini !ia selaou, lenn ha skriva, ovel ma rankont alanal. Dozo ha g^inlo oo grael al lennegez. .Mouez о cha lón со Nelra ken.

Roparz Ht.MON.

4v

eur wreg er skeud e traon an ti... D a n Ao. PKRHOJ.

1л1г W r e g er skeud о Iraon an li. Мог a anken ouz He henli ; Kun dar lemm-beo war He jod irlas, Rak re-c 'harvder a c'houzanvas

Eli amzer-man.

Davod an Nenv, Krisl ar voger 'Vil-1 a sav E zivrec'h hir... Eur с hleze bras, noaz ha pounner , Neoac'h a str ink nammdor e zir

En amzer-man.

Pe ner eia a emgannas Evit difenn eu r Vin ken kaer ? Ha maro eo neb He c'haras Pa na zeu mui war-dro He c'haer

En amzer-man ?

i\ 'he deus gwelel ai- P l a e h hep par Hinon skinus ar c'hala-mae ; W a r He zal gwenn a-vec'h о par Bannon argant hool ar beure

En amzer-nnui.

PlezeI о deus ar minliniou (lani sklerder hir He bleo mclen : Choa rze t en deus pe r s an obrou

Dre zounder boull He daouc ' l iour renn En amzer-gent.

Skuilhet о deus ar sterennou Skieur beo He boug, 4el eu r c'hiizenn ; Nijet о deus an avelou (iant heson skanv war He c h e r c h e n

En amzer-gent.

He daoulagad disponi tligor .N'int bet gant den biskoaz saolrel ; He bleo dispak da went ar mor N o deus douget ere ebet.

En amzer-gent.

Ha ne -spinas рок an ostren He beg ken gwerc 'h ha slivell-zour : Fero e voe evil gor ren Glandor dinamm Hec'h ene llour

En amzer-gent.

Gwa le, Merc'h kaez ! ar meslr diwir A ren warnoul a venn monga An Lcnzor splann a zo oz mir : Ene Kornog, Ene gwella

An amzer -man.

Yan-Eozen J.\RI..

MARVAILHOU KELTIEK NEVEZ

Al letanantìg 0' Rally \n 3 a viz-genver 1914, 12vet adslrolhul ar -Manchester Rifles on chab i t en , en disglao : war zigarcz ez oa bresk e yeched .

em vodas da darz an deiz, dindan renadur ar C'habiten H. B. Brown hag eu r glao-pil.

Dre-holl, e-pad eun haider-eurvoz, o voe klasket an adlelananlig O'Rally. dcgouezol eus Dublin an derc'henl evid a r marevez-kelenn. .\e ziskouezc bagad ar pennou-kevrennou anouedet, na gwalonnig s tuRennus, bet evesael ouli a-benn neuze, na lunedou I CO an denig berr-wel .

Kant kammed pelloc'h, kavet e voe e-barz eu r gedig gand ac

2 zevez harz a bakas.

Ar 6 a viz-genver 1914, 12vet adslrollad ar -Manchester Rules a berc 'hennas an lennva da iloulla niouded gant bil iennou mailh-chor. Edo an holl ofiscrion, gand о heuzou, о sabrinicr , en о lec'h. Nemet al letanantig O'Rally n'oa keL

Graet € voe an dennadeg hepzan.

Page 4: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

G W A L A R N

All uoz-zc. tlegouezel er mess <Iy goaiiiu \var-lerc"h a r re all, e lavaras i lo ireneileti en dou t iemenel eun devez dmlius- l re o lenn li:iir 1) niilenni ^ eals.

Kammirenierel en <lua r«>||-labour ar IG, eun tievez elian, evil liiiii a r G. v 'un lievez enibregerez .

1 ilevez liaiz a bakas .

Ar I.'"' a viz-genver 11)14. e lisi roas al le lanant ig ()"I{aily eus e hi)liday eurvez war - le rc l i . Daleel oa bel e Dublin ganl pokou e c 'hoar l iusaleen hag e voeicb Dor.dhy. . \ o a kel bel evil l izoul al k'sli' ai- sul d a b a r i b e z .

15 ilevez harz a bakas.

c"huz-heul d"ar ( i lure » en ein zasluiue war «laol -23 e u r ü(». a-re/a-dou, d idrouz , a-hed an hent a gas eus Ballyurloenen da Halla.

. \da lek 114 devez, glao a rae en Iwerzon : ailalek 74 eurx.'z dreisl-hull , i l ibaouez.

8G6 den a oa eno, gwail-abafel «Ire ií-<'izoul «liehan. 'vcl o kibella v. zreiil e ilour yen, gwiskel gaiü s p u i e o n gleb.

Koulskoude deul oanl a-hiniennou, pep hini anezo «;re :• youl. Ha kinnigel e vije bel «lezo nienel en «lour beleg o elgi-z. deiii

•L' vijenl. hevelep Ira. « Da O cur ir>, gweiai leg ar slrollad gíinl Penn-Hener .Xiuiea.l

a r Slail-PobI e b ro Connachl . Hag e laskrene a r slrtdltid gand :d l o i e h hag al levenez. hag

ivez «raiid ar riou.

.•\r 'it a viz-genver 1*.U4. sed c welas a r .Maj«)r Will iam Pr ice eus al Liverpool Hangers eul le lananl ig eus ar .Manchesler Hilles azezel en eun «lavarn vieherourien ouz laol ganl 7 pe S a haillu)-iieil, ha kel lies a werennadou hier «lirazo. Hag hen ha kas e u r skrid-daiieveil da I tener a r gwaj-nizon.

(lalvel irand e ( ioronal , o rankas al le lananl ig ü"Rally anzav en «loa lorr. ' l e ga.siiz da vi nl da ziskleria d"cun nebeu l paolret l vat 1" vije gouiiid Labour Bieiz-\ 'ei ir hai-pa goulennou Iwerzon.

30 ilevez iiaiz slriz a bakas a-berz ar C"h<»ronaI ; käset c voe o baperennoi i d a r War-Ofliee, iiieiieget warno en doa an ad-is-lelanaiil .Michael Pa l r ick O'Hally, en eur ober "21 devez ma oa i)ei en a rme , {»akel 51 devez harz , 30 anezo slriz, ha na zelleze nemel a r varu-man :

« -Vdofiser yaoiiaiik liiiral.ai, n-eus eniroüsteil ebel ennan, dia-naouilck-kreiiii eus e ziead soudard : i ieur-zivarrek en ileus en ein ziskouezcl da c h o u r c h e n i e n n our gevrenn ha da servija ai-roue ganil enor. >.

Ha lorrel e voe e ga rg .

An 3 a viz-geiiver L)"2I, wai-dro harzou Mayo ha Hosconimon, an 12vel. s i roüad eus .Vrme -Siad-Pobl Iwerzon, anavezeloc'h din-dan an ano-in: II : « our vaiideiinad d ispac 'hcr icn o vrezelekaal ev

Traou bu rzudus a zancvolled diwar-bonn ar Peun-Hener . — Neuie t eii doa e r s té r Boyiie, d i n d a n toiinou a r policonioii, da

savcte i merc ' l i ig E d w a r d Carson , edo w a r v a r beza bcuzct. — T r o u c h o t on doa e-unan o c h o r z a i l h e n n «la o(i-er sa iz

e-kreiz k é r Dubl in , en eun osteler i , t r a n ía kouskent . — Engouosllot en iloa, ha kaset t l a n omgann , o nebou loch eget

9 miz — 20 slrollad H.l.C. (I) ha Black-and-Tans o redeU war o l e r c h — 14 slrollad s«judarded a c 'hrad val.

— H a c'hoaz en doa.. . E logollou Iwerzon, nebouloc"h o koinzrd «MIS Krisl ha iíouirlas

Fa i rbanks abaoe ma koinzed anezan. — « . \-hcd 3 nozvez, a lavarer, en «leus kcrzol dro ar geiinioii cía

zont d h o r gweioul , 11 eme Pai i ra ig Nolan O'ÍIhain koz. l'.wn hiboinl lonoridigez a savas.

Hoíron en eun laol, eun da rzadeg : «. . . l ion " (2) a souiinas a r rezad a-bez, hag hi, poríir-henvel, « war evoz Difaezu<. o slagas ar glao «riie gwalc 'hi .

Neuze o weljo«! o lenesaal , d indan oul loar inanim-ar-perlez o para I rumm, eun denig daougroununol , a rae penn da ¡iiipalae-rioz Bro-Zaoz, hag a rae fae war an ano a Jenoi'al : .Micheal Pa-d ra ig ü R a g h a l l a i g h briulcl-holl, gwechall an ad le lananl ig !)"Hally. eus ar Manchesler Rules .

OLIÍ:]< Al' S L I . I A I .

(I) U. I. C. a ( la lv k o m e n t h a R o y a l I r i s h C<i i i s tabula i j ' . (-') " . . . ' t i>ii .1 пЧч) noiaof n a t t e n t i o n » berraet.

Irène D.i viz-gweiígolo, en eiidervez, g«»ullo oo porz an li-skol. Pe

n 'eus e-barz i;eniel lieol, h o o l war a r g rouan , h o o l war ar inoge-riou, heol wa r an lilh iiioau diliiiv, poul i rennok o deliou. Bounla a ra IrtMie an nor Ьпцпиег. rieiizi a ra ar porz heoliok. .Skei a ra ouz eun nor al!. Den ebel. Serrcl a r slalaíiou war an li.

W a r an (leiezioii ma(Mi loskiis ez azez. Eus he sac 'hig-dourn 1er e temi he m o u c l i o K o r i u : lano. e sell ouz ho drenim on he zani-mig iiu^b zoili-, e Iremeii he boiichadig-poullr war he dioujod. Re domm oo anezi. Sr lu hi en he sav. Skuiz-divi.

!•>. a be leg a n 11 keiila. en hi ail d a n heul . Eur v a i i u ^ z er jire-nosli- о pidlia! avalou-doiiar.

— A I- ve<lrez-skol? . \ ( > 1 da Huchi'forl da weloul he inab. . \nian о vo a-benn fin ar miz.

Kollel he foaii hag he a i c h a n l . ( iousjad e leu on-dro e i rezeg an l i-henl-houarii . Droiig gaiili en he f(Mni. Dion oiirvez c h o a z da c 'hf)rloz. .\zezel wai* s k a i n an Ii-heiil-liouarn, e slou da gu lu i lh gleiz, <' koni an avalenneil vv j)arkeior, e s e l l ouz ar mor en ilremniwel.

íliin nebeul doizion goutle, e leu ovil mal. W a i - d r o peiiip 'iir an al)ar<laez e Ironien eu r e h a r r dro ai- \ o u i c h , gand eiir jilac h yaouank azczet e-kichen ar blenier. Slage! is:4\[ ker«liii e lo-l ar c ' h a r r : cur s tern-gwclo, c u r v a t a r a s e m i , ouii a rmoi vihai i , eu r ga-dor, cun da(d, cur c h o u f n g , dion valisenn.

Einan «lisiròel -Madame Lenormain!, ar ve~-lrez-skol, ar r 4:erez. Solu hi war drcuznu an nor, gwenn he b!eo, ijwiskot e du :

— Deiz m a i d 'coc 'b , dimczcU. Buan ez a I rene cu he c 'hanibr. — Noni cus kel naon. T i u g a r e z d'coc'h, i l ion. .Noz vai. Eur c 'houlaoucnii-goar a laka wai' on..on. Dre ar p r ene - l r d igor

с seil ouz ar s lcred, leiii du ar gwez, an beni disjro, a-raok inonl d h e gwele. Ne uousko kel belek Iremen hanleri ioz.

. \ r p l a c h e d bihan a zo lous. Henkel ini diratr li-òne, o-giz del-wennou pr i -gwcr e stai cu r inarc"hadoiir. Ne gonizonl lanini gal lcg ebet. . \e lavaront gr ik. Selloul a reoni , solloui a i-'oni, selloiil a reonl ouz I rene, kronii о «laonlaiiad dinoaz, ovel daou­lagad chas bihan. . \ -wechou eun Iroad a fiuv oiiii lanimig, a-

Page 5: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

G W A L A R N

WL'chou o koutv. eui levr. Da c"hoarz¡ii e lakaonl o dourn kleiz «liratr <• ua«mlaga.i. Iròel r. falv ouz Irène. Da ouela e kuzonl o tenu e pletr o b jee l í kleiz war an daol.

Hi'trcn ne zeu nelra ganlo, neniel llaer «lunezer o chorf»ni e ve, ha llai-r an Irenk a zo íiíiiul ar vuirale vihan. Pa z int galvel e savoiil, ha neuze, i'ur niousehoarz skournet war o inuzell, e i-hoiiioiií dilavar.

.\e oiizoiil kel pioli ini, na pion eo o zad, nag o nninnn, nag e lich'c II email o zi. .Ne oiizonl ket piou oo Irène, nag ha beza emainl e r >kol p<' er-iiiaez.

lOiio tiiiaiiit. lOiio email Irène.

.SiiI er voureh. (land evez e kerz Irene war mein leniin ar ru vra>, c i i i - vagig dislabil, o klask ober hent a-eneb eur froud ; fioud eur luirreziad wa r he zistro eus an oferenn. Eur seil a-gorn ouli, Ilaire Iremenonl, slouel war-raok, krizel u zai. Plac'hedigou, .o i iz lir «rwelout, a i,niz e i)legou broz o inanim. Den ne ra van dl ie gweloiil. Hogen an doriou, ar prenesler, ganl meur a zaou-lagad a -i-ll ouli. He saeh-dourn re vihan ? He zog re slriz ? He losiciiii re verr ? He seuliou re uhel ? \ e oar kel.

'rreiiii'ii inl. E - k i ( ' i z ar parkeier, eman hech-unan brcman war an lienl. Eun

eiir lia .ntiT. i*elra ober ? Doni e i i -d ro .

Pa II lie deus ke! he e h o a r selaouel ouli disul diweza, ne day nini l i t ' i i o d h e gweioul. Perak ar sadorn, raklal gouile skol, redek da genier au Iren ila dizoul kér diwezal en iioz ? Rakla! üdinic increiin d a r snl, redek adarre^ ehoin en Iren an holl endei-vez, «' k o i n eur e'liarr-henl-houarn, yen-skourn he zreid, marto-loded dainvezo dirazi, ar glao o livera a-hed ar gwerennou dizi-wez ? Kr-riadennou o loiil, o loni, an eil war-lerc'h eben, an heve­lep kloe'lnli, an hevelep liez loued, an hevelep lud hag an hevelep kirri, an hevelep dreiiimwel koinpez. Dindan glao miz-here, imvan- l ioi i CO ar lieti d'eur galon ankeniet.

- Hiiiivreadennnii ! Poanius eo da genla. Boaz e vezi hep dale. Ha breinan, Madame Lenormand : — Tiul kér n'inl kel lud ar maez.

— Taisez-vous, Françoise Queffélec ! l-'iaiiseza Kefeletr a dav. . \ r sizuii a dremen. Deul ar sadorn,

])eder eur. Mall en gand Irène mont. Skanv he chalón, bnan ez a da genier an Iren, de welout he c'hoar.

. \ r snl d'abardaez e listro, lenval he dremm. Dal Inn e leraou ar ^iziiii.

Allí: II, n'eus nemedoun o chom eus ar re goz, eme Madame l.eiiormand. Ar meslr-skol a oa kosoc'h egedoun ; maro oo e miz e o s l . lùin hini yainiank a zo bet lakaet en c lec'h.

<|»ire<l Irène eiir s o n j a zihun. Warlene, o vale d a r sul dre luion kér ganl he niigm iiezed, gwech ha gwech e legouczcnt gaii! [laolred an ICcole Normale : sounn, fenlus. sankel o c'has-k e t ' u n w a r i fenn. Ha c'hoarzadegoii, lagadadegon, kuzulikadegou, ü-oa | ierez. Hag ar baolred da ruzia. Hag ar p lached yaouank, l)i(>c'li-«uiz-brcc'h, d e n em slarda kenelrezo o pellaal. Er Skol, iroude, hunvrooii, hunvreou meur a noz hag a zeiz — er sal-sludi, d i rag al levr digor — er sal-da-gouskel, ouz sarac'h an deil, da skieur ar greuzeulig damvougel, ar penn pounner o Irci, digousk, war ar goubenner kalcl.

Kciiderc'hcl a ra Madame Lenormand da gomz... Roche-íorl... he mab...

• - Eun ofiser a vor eo ho mab, itron ? — II est dans reiiregistrement, mademoiselle.

Gweiet he deus Irène ar meslr-skol yaouank : our fri-skoul o lougen lunedou war zivosker moan hir-divenl.

.\ozveziou hir. Trouz oboi. .Nomel or gainbr e-kicheii, on tu ali d a r speurenn, .Mailanie Lenoriiiaiid oc'h ober slamili. Belog eiz eur e klovor, haik ! haik ! ar bnjchoniiou o slirlinkal. Da oiz eu r e lini an horolach ; uiian, daou, tri, povar, peinp, chouek, selz, oiz ! .Madame Lenoriiiaiid a sav a-ziwar he c'hailor. l'z a da welouL ha morailliel-inal oo an iior. He fres a zigor hag a serr. .Moni-doni a ra er gambr. Tik ! lik ! Seti ho spilluui-bleo o koueza war daolonn niarbr an daol-emwalc'hi. Eun huanadeiiii spouronus a zeu gami ar vataraseiin. lùiii ali ganl .Madame Leiioiiiiaiid. lùiian en he gwele. Hep dale e vo o roc'hal.

Harpel hec'h ilin war an daol, hag ho fenn war he dourii, loslik ouz a r greuzeul , e serr Irene he daoulagad . Eniaii penseadou meur a slal-levriou li-honl-houarn a-skign dirazi : /c.s- Aniinh's, Li; Miriiif (li's Mixlrs, Dii Còle ili' Giii'i'inniili'.<, La /)aiìii' ih- Moiil-sorrau.

He fluenn en he dourn, Irène, d i r ag an daolenn du. Holl a-gevrel, ar vugale : — Deu.x fois deu.x quatre, deu.x f o i s trois si.x, ileux f o i s cpialre

huit, ... Madame Lenormand a zigor an nor gouslad. Slenzia a ra. En

he lerc'h war an treuzuu e leu a-wel eun aolrou, o dog en e zourn, damblogel e gorf o sahuli, cu r mousc'hoarz melus war o zremni ; e-kreiz kern voal e benn e lufr cur slercdenn.

Ar bed a roll, ar bod a doch ; ar skol, ar vugale, gonion an deiz ; a roll dirak, a doch diouz daoulagad Irène. .\n Enseller^ cur rainz lïes-korfek, a sav a-zehou, a-gleiz, Iraon ha krec'li, o hoja e dog o-giz our valaraz houarn.

Mouez rusl Madame Lenormand : — Savil, bugale. (iand e zourn e lavar an enscllei- d'ezo azeza. Darn a sav ; darn a azez ; darn a sav hag a azez : a sav, a azez

adarre . Droug e Madame Lenormand : krizcl he zal, kinnigou sponlus

o (invai war he inuzellon dilavar. Diou gador a zo bel degasel gand eur plac'hig sobezel. O keiner lost e cbupeiiii h i r et re e viz-yod h a g e viz-inoud ez

azez a n enseller. — Breman, diniezell, edoc'li krog gand eur genlel niv(>roniez...

E-barz al lïorz, goude skol, oz eo ael Irène «l'azeza war ar skaon goad prenvedek, diiidan an avalenn. Tavel gariiuuleg ar vugale, sllakadeg ar boieier-koad war an henl. En he feiiii, aval, garmadeg. . . stiakadeg.. . ha konizou an enseller o fraonval — « Yaouank oc'h c'hoaz, ciimezell : p'ho pozo dasiuniel skianl-prena. . . » — Dastuni sk iant -prena ! Ha beza evel liouniicz, gan t loerou glas, oui loslenn c'hioan pilpousek en-dr<t d'ozi, hag cur pennad-bleo gwenn àigempenn !

l' l lïorz dirazi, sed o Ironien, didrouz, war c'hronan an aloziou, gouslad-gouslad, aolrounez, ilronezed, daou-ha-daon. b rec 'honz-brec'h, dihivar, pe o komz marleze, ken izel ma n'eus neníelo a hall intent ha responi. Paolred, morc'hcd an anizer goz : paolred, merc'hed al Icvriou ; cvurus broman, goude meur a boaii. .\inaii c leu Roméo, gant Juliette : aman Rodrigue ha Chimène : ;;n daon vugel-man, ar paotr e zilha! I rogel, diskabell ha <liarcheii, ar plac'h he skerb monselin, hag eur morianig o heja ouii aveler plu war o lerc'h : Paul ha Virginie : gwiskel kempenii, selu <> tout Hermann ha Dorothée : hag Eugénie Grandel, a-honl, ho deus adkavct he c'henderv. Ha re ail : lud e-loiz : ludjentil ho dime-zelled, danleleziou sciz ha satin, aour ha brouderoziou arc 'hanl , ha inanegou 1er c'houez-val. Dre ma 'z eonl e-biou dez i , blouniou war ar c'hlazenn a ziwan, malo, oleslr, Iro-heoliou ramzol, melon ha du, o finval, o lufra, o îugerni, o skedi evel tau, ken slank ma

Page 6: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

G W A L A R N

alouboiit al i ïoiz. o lanmiet, o Iroiellal, o l ibrada t ruium, -J iiijal k i i i l war-du aii uabl. A-us d h e feím e pa r a r slered war an liona г ven ha du.

lù i i i abardaez, a-hed ar slèr . Kunv ar bed. W a r ar weuodeuu slriz. i ieeh-unan, I rène o

vouskana. Krenus he mouez. 1лш difi 'unkadenn. Clioui a ra a-zav. Nozi a ra. Dizeil eo c h o a z a r gwez, yen an oabl ganl keuz d ar

goanv o Iremen. Cliouez an novez-amzer a sav eus an iloiuir gleb. kiouar. dilaouen.

lùm abardaez, a-hed ar slèr. Harpe! ouz bann a r p o n i , e seil I rene ouz an dour. An dour a

red. . \n amzer a i - e l . He b u l i e z a red. Dour du. Amzer ilu. Buhez du. An dour a r e d . . \aered (!c"h emwea a sav o fenn a-hed moger a r w a r e g , a venu slaga ouz ar maen, a sank hag a ilremen. An dour a red. .Neuerezed skanv a liremen, o Leuna pennadou-bie'> du, hir, p o i M u i e r . w a r o heul. An dour a red. Eun armead vra.s en em voil ;-liarz u n . g e i - ar ehas le l l . Teuzi a ra. An dour a red. Ei^iri pararaiiianlel-mal a-s|i-olladou a ziskenn. Lonkel inl. hag an dour a reil.

Hogen du-honl, e-lal ar rauskieg, ken sioul, ken du, ken disked ouz an oabl i uz-lan : e-kichen ar raoskieg vai, pell diouz ar ribl^ e r goudor, pell diouz ar red, eur gompezennad dour a zo. Domi, ledan, dideniuis. diveiil evel ar maro . An avoi a soroc'h e r raoski a dav war he bevenii. . \ r e l ioummouigou a gren loslik a van a-zav war he bevenn. .Melezour ililufr, an Nelra a zo skeudennel en e greiz.

Beza eno: beza cu ilour yen; hep kousk, hep hunvre, h e i J buhez: astennel. war an Iraez lenval, difinv, luskellel gand an dour a ilec'h, an avei a dremen, al louzeier a ch l a sa hag a wenv. Eno, dizeblanl, ila viken.

enni eus an Iraon, klemmou, lenvou, fraonverez pedennoii . Sebe-zus an Iruuz. Selaou a ra : diou vouez a zo. Aslennel war fie gwele, chom a ra pell o selaou ouz sonadeg daou venveg, eur lleiìl hag eu r rebed, o heulia an lon dre ma sav, ma kouez, ma pleg, ma lorr, ma hira, skillr ha doun, Ilour ha senlus^ j tennadus ha c ln tuero — ha hi boeniel, k-neraet, ha neuze lenii a drislidi-gez. Irislidegez divenl, seul d o u n o c h m e o diabeg, seul eh la -n o c h m e o distag diouz an donar; pep enkrez, pep glac 'har . pep anken a dreuzas i>iskoaz eiie iindj den a laka he c'haloii da dridal, kr idiennus e p e o c h ar beure — as lennel a-hed he eliorf, digor he daoniagad. niorgiiuskel c h o a z ; ilinerz, h e c h ene war vord » e-kreiz eul lenn a d e c h he glannou lalarek pell diouli , gand an .\inzei-, ha kenienl a zo bel. .\-daol Irunim, an daou venveg a chom a-zav. lùm lon ali, kle\ i l ! Dihuni a ra. Laouen ha dranl . lùir chl izenn a levenez a ziskenn warni . SeveI a ra, he boli izili o skrija ouz galv an nevez-amzer.

Daou soner a dremen a-hed moger an l i - s k o l . Deul eo ar vuhez adar re e kalon Irene, hag ar spi, hag a r youl d o b e r ha da s lourm. E-kreiz he c 'hambr, mezvel ganl c h o u e z ar bleuiiv, Irellel he daoulagad, roudennel he chor f a sklerijenn, e kan h e c h ene d a n heol ha d a r vaouankiz.

Deul an hanv. Dihunomp. Na gouskomp kel, ar vugale. Л ben.i eur niiz e vo ecbu skol. A-beim eu r miz о vo ecliu. A-beiiii eur miz e nijan kuil!

Degouezel eo ganli al lizer a chor loze . Em:in о vonl da \ ro-Zaoz. Evid cur bloavez da vihana ! Kana a ra, dansai a ra о serri he chouf r hag he diou valizenn.

lùnan Madame Eenormand e r porz. Diskenncl da lavaroul ke-navo : war cur skabell, o c h ober s lamm, war he d remm ruz sla-bilded ar soloni disLrafuilh.

Dihuni a ra Irene beure-nial. Er-maez, fresk eo a r bed, leun a sklcrijenn. Tenva.l ar gainbr, nemel al lein, nron cm skign war-nan goulou gwenn ar minlin a-zil d re waskou ar slalaf. Safron eur wcspcdenn, a gred, ha neuze hibou'd' moueziou a sav beleg

— -VII revoir, niailemoiselle. Kenavo, Irène. Keiiavo, koulmig. E m a n an Naer er Cl iou ldr i .

Ropaiz HKMON.

Лг skarbouklenn vras PE BURZUD AR MENEZIOU GWENN

War-dro Miare a r - e i i-iioz, en aiiizer gwcchall, war ziribin garo unan ens an l<ii'geni:ou Sliiiik, eilo eur bagad foelericn-vro o le-bri, goude beza klaskei, ganl poaii hag e n aner, ar Skarbouklenn \ ' r a s . .\e nani ket deirouczel eno e-giz niignoncil, nag e-giz kenei-led war an hevelei» labour : hogen broudet — nemet daou zen yaouank | t e ] ) h i n i dioiiz e du, [ l e p bini evilan e-unaii, gand a;' c'hoanl da veza perc'lieiiii war ar niaen burzudus . Krenv a-walc'li e oa bei konl>kon<le. iimuez ar gwad cn o eneou, evid o dougen ila rei skoazell a n e i l dCijüe d a -^evel eul iochenn digempenn ganl skourrou, ha da i-iiaoni cnn laiitad liras ganl tanimou kemieud pin, degaset o'i war r e I lierr; k an . \monoosuck. W a r ehlani i gleiz ar froiid-ze edoiii o vonl da dremen an noz.

. \ e oa nemel nnaii en o zoiiez, niarleze, hag hon Irelalel o vonl diehaii war- lcrch ar iiiaen Iiifr, maro pep kengaranlez en c greiz, n e u doa kel plijadiir o kaoni lud dirazan, e r vro dis tro ha didud ma oanl piirncl beleir eiiiii. I'.ur goi;elec"h ledan cn em astenne — e ' ' e al !eeli iiiedipiil bodi t basi ar gèr iadenn dosla. A-zioch o (1) lochenn.

fennou, du honi, war-dro eun hanter-lco diouto, c oa ar wr imenn du, e-lecli c tennc an lorgennou o manlilli gwez, i lon cm wiska gan l koabr pe da sevcl ez noaz beleg an o a b l . lC-unan-))eiiii, n e

vije bei den evit gouzanv krozadennou ar froud o liviz g a n d a n

avel. Hoel o (loa a r f« clerien-vro an degemer mal an eil d'cgile e -barz

a l Iochenn, en hevel 'p doare ma oa pep hini war eun dro a n o s l i z

hag an herbercl i iad . K dammig-boued a zisi)akas pep hini war c'lKM're k<»nipez eu r gar regenn . Pep hini a gomeras c lod e preil a r r e a l l , ken n a Z e n a s , pa voc cchu, an holl gouvidi de veza ken-vreudenr, d a o i i s i m a o a n l ila veza, aniroiioz, ind dianav an eil «loirile, o redek war - l e rch ar Skarbouklenn \ ' r a s . Seiz gwaz o i ! a n l , h a g eur vaouez yaouonk, o lomnia h o l l a-unan ouz an tan, ma s a v e sonn e tlamnnju riiz, evel our voger diraji o wigwam (I).

Page 7: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

GWALARN

O c h arvcsti ouz ai- \ociadciui d u « ! di>.henvel-ze, pep unan evel e skeudenn graet iiiwar c'hoap, uuz a r sklerijenn grenus a horjelle a-ziuc"h o fennou, e leue pep hini tIa gredi en e gah.n, n h e doa iskisoc'h bodadenn en ein gavel biskoaz, en eur gèr pe en our gouelec'h, war enr nienez pe war cur gonipezenn.

An hini kosa eus ar bagad, eun den bras, treni, du e zreinm, a d!eo l>eza l<»st d e dri-uiíont, a oa gwiskel gant krechin looneil g o u t ' Z , ha mal e rae keiner o o n e b a n s , rak pell zo n e u doa bei da goini.agnunez neniot an ileinni, ar bloiz hag an arz. l 'nan e o a hennoz eus an duti inilligel-se, nia z eus nieneg anezo o-louez a n Indianed : taget oanl h o l on o V i u n i a n k i z gaiul an diskianlorez iskis-se, moni d a glask ar Skarbouklenn \ ' ras , ha doni oa da veza hunvre-n 'oa -n :Mnelan o buhez. . \ r re a rae o hent a r e ar vro a rao anezan ar ( ihlasker; nanavezeti ano all ebel dozan. JNhellc den lavaroul peiroulz <MI doa slagel gaiul o rodadeniuni, hag e u r vojenn, ael dre draonienn ar .Saco penn-da-benii, a dono penaos, • la gasliza e e ' h o . : n l direiz d a r .Skarbouklenn Vras, barnet oa bei da g a n l r e a ! e r nienez belek diwez an oadveziou, dalchinal gand an hevelep terzienn a choanag i l a r sav-hcol — d a r chuz-heoi, gand :;n hevelep ilispi.

K-kichen ar C'hiasker kaez-se, edo azezel eur choziadig, gand eun log-kernek w a r e benn, henvel a-walcìi ouz eun leuziestr. Heinan a oa c u s an tu all d a r mor Allanlek, hag an l)t>ktor Caca-phodel oa e ano. .\et e oa sech-korn evel eur c'horf balzamel, dre hir-sloui war goveliou glaou-douar, o sacha g ; i id e alan aezeiiiioii klenvediis, e-<loug e ariio.!ou douremioidcz pe douren-noniez-hiul. l.avarout a racil, o ga ( ju pe e gwirinnez, on doa, e pomi kenla e sliidiadi'iinou, tonnet diouz o gorf ar p e p gwella eus e wad, ha foranei a n o z a n , ganl danveziou ali t l i b r i z , oc"h ober enklaskou diclioiiiiid : diwar neuze, kamnieil ne oa deal mal en e stad.

l 'nan ali e u s a r foilerien-vro e oa an Aolrou Ichabod Pigsnorl. (Fri-Houcli). inarc"ha; iour kran, hag unan eus pennou bras Bos­ton. E onebourieii a gonio eun islor diot diwar e benn. . \n .\olroii Pigsnorl . diouz o chievoul, a oa boaz ila dremen cun cur, gouile a r pedeanoii, b e p b e u r e ha b e j ) abardaez, da dorc'houenia oz noaz-pilli Wi r e u r h o n i peziou shilling gami eur wezeiin-bin, a oa ar peziou-nioiii ' .eiz a r c h e n l kosa eus ar .Massachussells.

. \ r pevaro d a velieri i:e o a aiiavezei d'ozan ano ebet gand e ge-neiled; dishenvei e o a diouz ar re ali lire eur c'hoarz glas a lakao liiehan e zreniiii dreni da ober orbidou, ha drei eur re lunedou bras-sponlus^ a <ervije hep mar ebet da gomma slunim ha da zis-liva doare ar (¡imiadelez oiiz sellini ar genlicmaii-ze.

\v pem[)V( l ivi 'z e i i d o a kollel c ano; hag cun druez oa, seul vrasoc l i ma oa barz. lùm den bliou e lagad e oa, distei e iieuz aval, kenienl IMI doa dizeriel. Ha ne o a ket soiioz, c gwirioniez : n'en em vage, liervez l a v a r d a r n , l iOniet ganl iiiogidelloii. n ior .Mi -

nou-beure, o u r felpeiin e u s a n d e v a koiiinonleiin a belle laiioiil krog enni, hilicniiel ganl sked al loar, pa c'hcllo kaoul eun lanini beniiak. lùin d r a zo gwir, biaz a r iiuuligim-zo a oa gand ar var-zoniez a zone l ü o i i l a i i .

Ar chonechve l e u s ar slrollad o oa eun den yaouank rok o zoare; azezel e oa cun lanini a gostez, ha dalc'hel en doa war e benn, dirak lud kosoc'h egelan, e dog gand our bluonn hir. .\n tan a liiitre war nondereziou piiividik e zilhad, hag a luc'he war donniell e gleze kaeraet ganl mein lufr. Lord de Vere an hini oa. Olili den a d r e i i i c i i e e r gèr, war a lavareil, :;n darn vrasa eus e amzer d indan bolz e c ' i iourdadou maro , oc'h clpeniii o arcliedou daiu-vrein, da glask a n holl lorc'h, an boli fouge donarci sebeliet o-loiiez an eskerii l i a g ar boullrenn. Selu m'cn doa dasUmiet os-Iroged e lod rogoiii, a n holl valc'lùlor dasluinel ganl ligiiez e hendadoii.

V.u diwez. e b ' i i c e u n ozacii yaouank kaer ;• zreiiiin. gwiskel evel eur choucr iad, liag on e gichen eur vaoiiez vihan yac'h, limi skanv fiirnez eur piar l i yaouank nieskol war he dioujod gant holl-sked karanlez eur wreg nevez-dimczet. Hech ano oa Hannah, hag Iiiiii he fried Matthew. Daou ano dilufr, o gwirionez: dereal-nieurbel, aval, ouz an daou zen didroidcll-ze, dianket o-kreiz kenvreuriez iskis ar sperodou lusket gand ar Skarbouklenn Vras.

Ilindan an hevolep lòenn, sklerijennet gand an hevelep laniad bras, edo azezel slrollad lies-doare ar foelerien-vro : ken dalc'hel

holl gwilibunaii gand eu r sonj hepken ma no oad evit buuic'ha diviz hep beza sur e vije menegol a r Skarbouklenn Vras en diwez.

.Meur a hini a goiite dre be soiird Iroiuu e oa degouezei o i i o .

Hemail en doa klevel eun tremeniad «> komz eus ar maen inez<.'-vennus, on e vro diameli, Jia kerkont en doa lammet warnan >ec'hcd direiz ar c'hoaiil, n'helle boza gwa|c"hel nomel g.iiid ;:• gweied eus an ieiizor on e sked.

Hennez, cii amzer gwecliall. p e d o ar c'haliilon brudel Smilii o verdei er b n a o o u - z e , on i l o a gwelel eus o loslr ar maen o luf;i on dialleli, ha non doa bel olian obel er bloazioii war-lerc h, ken n'en doa slagol i le glask.

lùin trede, kampel e-pa.ì eun homolc'ii, war-dro daou-iigeiil ndl-donar er c'hreistelz d ' a r menoziou tìwemi, o t ihuni e-kreiz an noz en doa gwelot ar Skarbouklenn Vras o leurel lan evel luc'hed. hag o Irosa war an donar skeud ar gwez.

Dezrevell a raent an esaemi diniver graet ovit lizoul al loch kovriniis, ha dogas a raenl da gouii dre be senni iilaiiodenn soue-zus ar forbaned o iloa c'houilel war o za(d, daoiisl ma o a , da we-lonl, aes-tre heulia beleg ar vaniinoiiii cur sklerijenn galloudu-soc'h egei hini al loar, hogos par da hini an heol. Plijadurus e oa gwelout an eil hag ogile eus ar selaouorion o vousc'hoarzin diwar fae ouz diskianlorez ar re ali, hag o .--0110111 gant iizians ouz an amzer-da-zont; an eil hag ogile, sänket tioun en e greiz ar gre­denn, kuzel a-boan, e vije ilibabet gand an lonkadnr.

Evel da ziskar eun tan imig o spi e tanevellent envoriou a n In­dianed : eun aerouanl en doa ar garg da ziwall ar maen, ha di-lienla ar re a glaske anezan, gwech dre zougeii :;r .Skarboiiklouii eus an eil kribenn deben , belek lein an uhela menoziou, gwech dre lakaal ;'a sovoi our vogidell diwar al lenn varzns m e d o istri-bilhel a-ziouti.

.\ii danevellou-ze, aval, ne oant kel neineur <ìa veza kredet. An boli a genda lche da gredi n o doa ar re ali graet Iro-wenn nomel dre n'o doa ket bot fri a-walc'h, pe dalc'hegez a-walc'h, pe dre m'oa bot slouvet oulo, evil meur a abeg, our wenodcnn bennak e tròennou ar choad , ar stank, pe ar menez.

Pa voe lavel ar gaozeadonn, paolr e lunedou bras-sponlus a sellas ouz pep unan eus e geneiied, tro ha Irò, cn eur gas da beo bini eun laoì-leo ! goapaiis; rdo ar goaperez ilalc'hmat livol war <• zremni.

— Koneiled pirc'hirined, oniezaii, selu ni aman seiz don fur hag eun dimozell gaer, a zo hop mar ebet ker fur ha pennou lior b o -dadeg; selu ni, ola, a lavaran, imaiiel aman ovid an hevelep la­bour. War va meno c vefe mal da bep hini diskloria fraez pelra email e sonj ober «íand ar Skarbouklenn \ ' i ' as , da lakaa! en dije an curvad da deniel warni e Z JUi r i i . Pelra lavar hor mignon 0 groc'hen arz? Pe s iMird levezon a deiiiioi, ;o l ron ker, dionz a r gounid m'omaoch w::r e le rch , no oar den pegeit a zo, war an Torgeniiou Strink?

(Da gendeic'Iiel)

Tròe! diwar saozneg Nalhaniol Hawthorne

gand y. Drezen.

A L I Herberc'h ar skrivagner yaouank,

Setu pelra eo GWALARN.

Paolred ha plac'hed yaouank, m 'hoch eus oiin dra bennak da

lavaroul, inhoc 'h eus save! konladcnnou, roinantou, barzonegou,

peziini-c'hoari, sludiadennoii, pe skridou a bep scurd o selloul

a-bell pe a-dosl ouz al lennegez, kasit d'imp ho laboiiriou. Hoc'h

idia ha ho harpa a raiiiip 0 jiep doare.

Page 8: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

8 G W A L A R N

FEV AR S кои RR AR M ABI NOG I (t)

diwar Liivr tíweiiu Kliydderch

Pivyll Prins Dyvet l^wyll. [ u i i ' s Dyvel, i>;i d indan o chai loiul seiz « canlrcf )> (3)

Dyvei. V.vn d ro nni 'z oa en Arl ter lh, e lez ¡lenna. e lenas d e z a n en (' speretl im ni tía lieínole'lii, hag al lee h -MIS e zonarou nía vennas moni da hemolci i i onnan a vue (dynn Cnch (4). L o c h a a e m e ons Arher lh en iioz-se ha tlegouezoiil e Llwyn Diarwya : e n o e Ireinenas ;;n nozvez, Ai i lnmoz. e yaonankiz an deiz, seve! a reas ha doni da (yiilyini r . i i e h i.'a leiiskel e g o i i n da vonl e r c h o a d . Ha hen lia seni a r e h o r n - h o u d . kregi ganl Irouz an In'-n n d e h , kerzonl war-Iere li ;• i í o i i n hag en em goll diouz o genei-led. 'Ii-a ma roe skouaii i da (diilpeiez e guun e klevas o harzal eur h a g a d - k o i i n all : nOa k I d a r re-man hevelep mouez ha doni a raent a-enep d'o vagad. Sein mu wolas or o lioad oul loch dizolo h a ki ;mpez, ha tra nia I ' g o i : /!• o vagad war al lezenn anezan c verzas eur c'liaro war d e e ' l i d i r a g a r bagatl all. A r m e l al tuen war dro kreiz a r gonipezenn, a r bagad a zone wa r e 1ère h a diza.s anezaii hag o ziskaras d a n i lonar.

Ha Pwyll en em rei d.i vc-s;ial «uiz lion ar c l ioun lien nini S o n ­

j a : teure! pied o i i z ar c l i a i o : eus a r i d i a s - r o d m'en doa-hen gwe­l e l belek neuze, hini u ' o a a-liou g a i i l o . ( iwonn-kann-Iufrus ez o a i i ! ha dozo diskouari i vu/.. Ivemenl ha ma z oa lufrus a r gwenn anezo ez oa lufrus ruz o d iskouarn . Neuze oz oas davolo : kas kuit a euro ar bagad eu d o a l a z e l a r c 'haru hag isa warnan o va-u a d e-unan.

Ha Ira ma ise ar CIKMIII e wele o tout wa r - ! e r eb a r bagad ail eur inarchog , d indanau eur pez m a r c h loued, ar e l i u rn -bond en e irorc'hen, hag euii dilliad niezer en-dro d c z a n da wiskamanl -bemolcb . Ha n e n z e a r unirelietj- ha d o n t davelan ha lavaroul d'e-z a : ; •;>ve!hen :

— Aotrou, goût a ouz(Mi pion tmt, i fez sa lud in ket , ava t . Ma;; - / . •, M i l ' Bwy!!. •/ -ni a r e n k iiliel r .-w-de'b ovil lrenie>¡

he!» ober? - A dra s u r , oniezaii, v.o d e o kol va iiliel-siad a vir ouzin.

• -Vtilron, omo lìwyll, [ i e l l a la a-hend-all? — Drezoun ha Dono, euiezan, da rustoni ha da zizevenedigez ! — Pe zizeveneiligez, eme Bwyll^ a c h ous-le gwelel , ennoun ?

Noni eus gwelel e dtMi dizevenedigez gwasoc 'b , oniezan, egei ne deo kas kui t a r bagad oa doa lazel ar c h a r o h a g isa da vagad eìias-red da-ur.aii w a r n a n : >ede hag a zo dizoven. Na pa n 'hen l.alvezfen kel •'•"\\, d r e z c n i i i - i i i e h a Doue ! d'il o rin ovelalo e u r fall a vriid, ar.ezi laivoiid!\gez kitil karo.

- .'Votrou, eme Bwyll, mar em eus irrael gaou riuzil, da vigno-i i i r z a brenin.

— Ha penaos, oniezaii, he freni-Io ? Kemenl-se a vezo l i e r v e z da s tad: nOuzon ket piou ont.

— Roue Kurui ie i inek er vro m a 'z out gen id ik anezi . — Aotrou, ome Bwyll , demal d ' i l ! H a g a be vro out- te genid ik? • - lùis Annwvyn, e i i i :za! i ; Arawii , rune Annwvyn oun-nie. — Aotrou, eme Bwyll , penaos em bezo d a v ignoniez ?

Selu e l»e e'Iiiz ez p e z o anezi, oinezan : oiin den, hag a zo e zonarou e kenvcM" va r e , a I-MI oiizin eur lirozel d ibaouez. Hafgan, l ' o r e . \nnwvyii, (M) heni r 'z . Mar pellaez diouzin ar walonii-zo (hag a.es o vezo d i t hen ober) oy. pezo va niignonioz.

— Kenient-se a riii, eme P>wyll, ez laouen. Displeg « l i n , aval, p i M i a o s e'iielliu se.

;i) D a - . l i i i r . a d i M í n а г Maliliiogi;»;» я zo unz l i r c l i o l i cr u n i i c k d a n c v o l l . l a k a e t . wai" л яг(м1(М', dre s k i l d w a r d r o a n d a o n z c k v o t k a i i t v o d . E n s a r p e d e r с l i en ta h e i i k c n , a v a t . o i c e r , << l ' e v a r .skoiirr a r Afal i inogi ... Л1 l o d c n n - n i a n e i is P w y l l a / о hel tioi'l. d l w a i ' al l e v r i g l ' e d i i r Kel t ic Y Л1а1){1юд1. a l i a n o l y f r Ciwy/i U l i y d d e r e l í , K;UI Ifor W i l l i a m s , M. Л. »

(•г) Rro n y v e t , evo l i i i 'oa p inonet g a n t P w y l l n 'oa a n e z i n e n i e t a r r a n n -v r o m a l a anez i a r Snozon l i iz lo a r P e m l ) r o k e s h i r e .

(,'í) Лг gor « e a i i t r e f » a y a o d;i v e r k a e u r r a n n - v r o w a r n i k a n t k é r i a d c n n . Ci) " r u c l i >' a zo a n o с и г s tér . ha <• f i l y n i i » a d a l v k e m e n t h a « t r a o n i c n n

eiiR 4ia k(,iaiiek_!N

— Hag e rin, emezan: selu penaos e elicili : moni a ran da (djer etrezoiiip kenvroutlouriez kadari i ha gou<le-ze da lakaal a rin em loch on .Vimwvyii. Hag e ròin d i t a r w r e g \ r a o a a \volj<nil bis-k«niz da gouske l ez kichon bemnoz : va neuz-me ha va doare ez pezo ken na vo gwaz a g a m b r n a den a g a r g na nini ali e u s a r re a zo bel biskoaz ouz va heul ovil gouzout n co ket me oo e vezi. Ha kemenl-se, omezan. belek w a i c h o a z penn-bloaz.

—Diwar be aroueziou ec 'h en om gavin-me gand an don a la­va roz ?

— Ilonoz penn-bloaz a zo dciziel evid an omgann c l rczonip war ar rttudonz. Boz ono, va neuz-me d i l , eniezan. iùin laol a ròi d e z : i n ha d iwarnan no clioim^ kel beo. Daousl ma с boulonno di-ganil eun eil laol, n h e r ro kel, pegemenl bennak m a z pcilo. Kaer ani befe-me, aval, skei gantan, an t ronoz e c h en om ííannfe gallili ker gwaz ha kent.

— .Mal ! eme Bwyll, mot pot ra rin-me evil va sladou ? — .Me a raio, omo . \ r a \ v n , e doare ma ne vo oz sladou goiir na

gwrog hag a ziskredfe n co kol lo co e vin. Moni a riii :'z loch. - Lz laouen, omo Bwyll : ez an war-raok. - Dieub e vo da beul. Кае gañían hop marc l i a l a belek ma

logouezi em sladou ; me az ambrougo . L a m b r o u g a euro ken na wolas al lez hag an licz-annez. - Sedo al lez hag an douarou m'az lakaaii da vestr warno .

Kae e -barz . . \e deus azo iloii n a z anavozo : ha diouz gweluul über e loski gizion al lez.

Dir :ez al lez a c u r e Pwyll, hag enni e welas bunvacm, salimi, kambroii , gand ar c h a e r a kinkladuriou o n defo gwelel e li oboi. .Moni a euro or sai vras ila ilenna e a rmou hag e lenas Hoch ha mevelion yaouank d'ober war e dro, ha pop unan d o saludi dro m a tene. Daou varc ' l i eg a dos taas d a lemel d i w a r n a n e z i lhad-lieniolc'h ha da wiska d'ezan eun dilhad seiz a laoure l .

Komponnet e voe ar sai vras ha lìwyll a welas о tont e-barz an liad, ar c 'hoskor, kaera strtillad lud a ve bel gwelel hag a r gwella fìcliel, hag ar rouanez ganlo, koanla maouoz a hollfo beza, e u r gwiskaniant lufrus e seiz alaourel en-dro tl'czi. D'on em wal'chi oz ajonl neuze hag ouz laoi da c'houde. Azeza a rejoni cvolhen : ar rouanez diouz eun lu d'ozan hag ar c 'honl , wa r a grede , diouz an In ali. Kn om rei a euro da ziviz ouz ar rouanez. Diouz he c ' i iomzou, bez' e oa-hi fu ra h a hae la g w r e g , a s tumni - spcred h a g a ziviz, en tiefe gwelel biskoaz. Boued ha died о devoe diouz о c 'hoanl, sonorez ha banvez. lùis an holl leziou on doa gwelel war an donar , hounian oa ar puillia pourchase l о b( ned, died, lislri aour ha bragereziou-roue .

Ar mare a zeuas evito da vont da gouskel , ha moni a rejont, hen hag a r rouanez. Kerkent ha m a voenl or gwele . Irei о zremni war an lu к-гаок a eure Pwyll, liaír e gein d'ozi. . \dal neuze beleg e.nlronoz n e raimas ger ouz ar ronancz. Deul ar chou lz -man , aval, e voe olrezo levenez ha • iiviz hegar : hogen, pogoment bennak a garan tez a vefe olrezo a-zoug IMI deiz, ne voe ket, belek penn ar bloaz, cun nozvez ha ne voe ket honvo! ouz a n nozvez koiila.

.Лг btoavez a dreinonas r> honiolc'hi, e kanaouonii , banveziou, dare iupredou bogara! ha divizou ouz luignonod belek noz an enigaun merket . Ker beo oa scmj an noz-se e koun a n den polla on e zonarou hag e sperod Pwyll e-unan. Moni a cure d ' a n e u r merket , e diidjenlil ganlan . Kerkeiil ha ma logouezas or rondouz, our niarc'Iieg ha scvel ha lavaret cvelhen :

•— Tiidjenlil , sclaouil hag e klevol gwell a ze : otre an daou reme O m a n an omgann , otre a r c'horfou anezo hepken. \п eil a glomm ouz ogile ha kemenl-se diwar-bcnn douar ha domani . К p e o c h e cha l l pep u n r i n achanoc 'h chom, ganl ma lezoi an omgann olrezo da vonl d'o benn.

Neuze an daou roue ha toslaal ha keja an oil gand Oü'ile o-kroiz a r roudouz. D a r slok kenla an hini a oa e lec'h Arawn a dizas

Page 9: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

GWALARN

Hafgan e-kreiz bus e skuetl ken ina fauuias heinan e liaun lianler. ma rugas an harnez i.-l>ez ha ma laolas W'an ilniiar a-iied bree'ii ha fusi, lireisl lalier e va ich , Hafgan, bel ganlan eun laol niarvel.

• - Ha ! aolrou, ciiii' Hafgan, pe wir ae'h »'us-lc war \.! maro ? .\e e h o n l e i i i i c n ira iligaiiil : naiiavi'zan abeg cbei d i l d'.ini laza : t u hall D o i i c ! ('iiii'zaii. pegwir celi ciis sUiircl ci l i d n i i r . ka< anezan da benn.

Aolrou. cine IJwyll, L ra l lo i i l a liellfe beza savie keiiz gallili d a r | i e / . a n i e n ^ LM'ael d ' i l . Klask az lazo, me ne rin kel.

\ a zudjeiilil l'eal, cine ll;:fi.'aii, va doiigii aclialeii : breman eo O l i l i loiikel da vervei : evil doare n'ho sk<M-iii kei pellncb.

— Wi zudjentil, eme an bini oa e lec'h .Vrawii, gouleiiiiil evit giuizuiil p i o l i a die beza gwaz il'iii.

- - Aoinui, c i n e an diidjenlii, dleail pej) iiiiaii e n , p.'irwir ne ileus ken war .\iiii\\vyii ::-bez a roiie neiiiedoul.

Mal, eme 13wyll, keinenl liiiii a zeiiio a c'iirad vai, reiz e \o ,• zegeii ier .ml. Kenienl liiiii, aval, na zeuio kel ilizale. redia anezan •ire iierz a r clileze.

Ilair l ' ilesini e siagas da reseo gwazoniez an dnd h a da berciienna ai- \ ro : a-beiiii aiilroutiz da greisleiz ez oa dion ronaii-lelez e n e ist'v/..

.Miìiil a r: ' ; is gonde-ze war-ilii al lec'h eiiiwel e ( l l y i i i i C.urU. P i zeiroueza< e n o , e d o Arawn, roiie Annwvyn, onz e cliorbiz. l,:!oiieu V VOCÌI! a n ;'il oiiz egile.

i folle la dalvezo d"i| da \igiioiiiez, eine Arawn, u ' o i i z o i i i a raii a i- p e z a c !. ens ui"::-!. Mai ! a ii-endaichas-lieii, p a \ e z i d a - i i i n u i

<'ii-iiro ez pro e widi r r pez ani eus graet evidmii. • -- \v pez ae'h eus graet, cine Bwyll, Delie r'lien i a l v e z o d i l . .Neuz;- e iaskoras Arawn da Bwyil, priiis Dyvel, e f i l i n i hau e

zremm, hag e kemeras e furni hag e zremni e-ii i. Kerzon] a reas Arawn daved al lez. Laouen e voc oc'h adkav(Mii e dnd h a g e diegez, rak n'en doa ket o gwelel abaoe bloaz. Kviio. avai, ne doa kel liei a zioner anezan ha ne voe Ira i i e \ e soe ' l i < 'ge i k e n l ••

zcniedigez. .\ii dervez-se, hen Ireiiien a eure .\rawii el laouen •-digez hag el levenez, o komz ouz e wreg hag e dudjcnlil ma y. oa azere! e n c'Iieiiver. Pa v o e doni, d'o meno, k iMi ioc ' l i [ired a r

c'Iioiiskei e i r e i liiiii an èva, ez ajoiii d'o gwele. . \ r roiie a e l e-barz, <• wreg a Z e n a s davelaii. Diviz oiiii a cure da genia .\rawii hag en <Mii rei g o i i d t " d a r blijadiir ha d h e c'haroul. Da geiiienl-se n'i a iiiiii liei lioiiniaii boaz, bloaz oa, ha selu ma sonjas :

- • \"a Done, eiiiezi, [KMiaos co Irùel dishenvel e spered diouz n'eo bei. C-pad eur bloaz 'zo breman ?

Ha pell amzer e iirederias. l'^irelanl e liliniias a r roue hag e komzas ouli, eur wech, eun

eil l iaur eun irede, h a r i e s p o n i ebel n'en devoe diganli. - Perak, eniezan, ne gomzez-le kei onzin ?

.Miiioc'Ii a l a \ a i - i i i d'il eyel n 'e i i i ens irrael aiiiaii b l o a z 'zo.

— I*ei;aos, eniezan. ki nizei h o n eus diwar-benn meur a dra, emichans.

- .Mez g a l l i l i , einezi, mar ilens ! ui bioaz zo bei i R i z e i i r , a c i a l

ma z aeiiip en i l i l l i ad -gwe le , bei einzini ip na plij: .iir na diviz, mar peus tròel uuzin da zrenini, ha, i;; i:! gwiroc'h abeg, mar j n - i i s

L!raei <uispenn se. .\oirou Done ! eniezan : eiiii <li::¡ -'.nvl «• viiriioniez ha feal em

c'ib-nvi-r ani eus kavei. Hai.' e lav . iras d e wreg :

l lron. n'aiii laiiiall kei. Drezonn-iii ha Dcnie ! .N'eiii en- kel koii>kel gaiiii na gonrvczei ez ki(di'-n eiir bloaz zo be! neizenr.

Ilair e iisplegas d'.'zi penn-da-lieüii ;Ч1 <iru c'iloar\ezel ganian. Попе zo i:-<\, eme/i, kavei ec'ii en- aze eiir c'iieneil kad ;n i

e!i eiiigaiiiioii. e irnbnillion ar c'Iioii' |.;iir ci- fealded -7. keiiv'; . (iand ar smij-se IMÌOH, l l ion, em-zaii. Ira ma laven niizil. Ha n ' o a kid eiir soiiez, einezi.

Pwyll, priiis Dyvel. a yeas eii> e (ìi: i n zoiiaron liair 'ii vro. .Si. ira ¡1 l ' o n s da c'Iioiilemi (niz ••• i.'niijeiilil peseiird oa bei e r

iili>avez-se e reiierez wariio <'-skoaz iiageni. . \ o i l ' O l i , eiiiezo, biskoaz n'cuil be! ken seveii, biskoaz ken licü-.i-

rai : biskoaz ii'ec'h ens gant kenienl a largenlez dispigiiei da zaiivez ; biskoaz ne voe gwellocl i da vererez egct a r bloaz-niaii.

Drezonii-me ha Doiie. a lavara- Pwyil, ciiii dra reiz eo d'eoc'h triigarekaal an den a voe en ho iiiiez. Seln an dro evel m e o c'hoarvczet.

Ila l'.en disjilcga a eiire ¡ l e n n - d a - b ; ! : ! ; . -Mal ! . \o | l ' O l i , eiiiezo, iiienie! ra •. zo Done dre ma 'c'Ii ens

kavei seiird migiioniez : hag ar rene:!-/ Iior bue er blo;:vez-iiian ii'lie! lami kei en-dro diganiiiip, a _'¡ donij).

.N'iiel laiiiin kei, drezonn-nie ha i!oi:e ! eme Bwyll. Ilair adal neuze e siagjiMii da s i i ; ; ; ; : ! ar vignoniez eirezo ; kas

:i l'ajonl an eil d'egüe mirc'li!' 1, i.. i;;;-iieniolc'li, falc'linned, ha |4>p doa.re iraon kaer inti krede pep I.! : ; . ì ì e raieni ]dijadiii' d'egile. 1'Л1 abeg ma z oa cliomei b'oaz en .Лi;ir.v\yii, m'-'ii doa irrae! •'n<i e leiierez berz ken bras lia lakaiM l'ii üoan drr e iiei'z-k:i|oa hai;' •' ampariiz an dimi i'oiian!e!ez, ez еа< e-mai'z a c'Iiiz evii Pwyll an ano a loiii- i iwe i , liaü e м.с iraivci iiiviziken Pwvll, Penn (fi) -Vnnwvyn.

(Da gciiderc'hcl) TJÒCI diwar ar c'hembraeg

gand Abeozen.

(.">) .Annwvyn a zo Cini a im a vozc g r a t i a l ios eus brc a n a n a o n . (li) Evit SUT ar g(M' Pelili er frazeini z<', kn;ivi>i-ja g a n d ai' gor ga l l ek

elief ina 'z eo aiiat e d a l v o n d e g e z W(<li ; i l l e g e i i o i i evol « couvre-chcf ». Ali l iovelen daon ster o deus hel >• ]ieiiii > li.i chef nemet ne deo ket an heve lep Inni a zo e'hoJiz heo eli i io o d a < i n .

Diarmuid ha Graieine I. — TRISTIDIGEZ FIONN

Lini deiz e -avas |-'ioiiii mal) (liiiiiall beiire-inal en .\liiiiiiii bras ha ledan. llair ben ha moni d'azcza :'r-iiiaez. war a! leloiieiiii c'Iikis. liep keiieil na inevel. Liio e leiias daou ens e gereiii war e ben! : O i - i i i . e \a!i , ini I ìiorra ÌIIÌT. mah Doliar ') Haois<r-iii'.

• Perak O l d -avel ken abi'<'(l ? cine Oisin.

— .\'eo kel heb abeg, evit gwir, a responlas l-'ionii. .\baoe m e o maro Mairiieis, merc'h (iarad (din-Dii, n'eiis inni iraniii a bried. Ha pitu! a i;-oiiskfe mal ha chouek liei) pried ? Srde perak oiiii saxci ken abred, ()i-iii.

• - Ila rei eo dil. elioni hep pried, pa l'eli d'il kaoni niian ? cine Oisin. .N'en- k<'l eur plac'Ii nag eiir \aoiiez 'Mi eiiezenn i-'lilas

Iwerzon na Indifeiiip kei degas d i ! , die iraer pe dre heg, miie diji^ eiiaoiiei lan da lagad.

.Xeiize e komzas Diorraiiig. .\iia,(nii a ran iiiiaìi a \e eiir brii d - .a! evidonl. Pieni la ? eine b'iinin. (¡rainiie, merc'h Corniac mal,) .\. ! niab CKÌÌÌÌ a r СЬип! !\:d.

a resptmlas Diorraiiig, ar plac'li ar -oaida In- i:eiiz, ar lloura iie c'IiiMiiz, e-lonez boli verc'lied an douar.

- - Dre da zourn, Diorraiiiir, eme Ki"nii, pell 'zo e z ens brezel elrezomi ha Corniac. Fall ha dizereal evelato e v(> d'ezan iliiiac'Ii inizili va goulenn. Ilo kas a rin eia ho laoii d'e gaoiii, da c'Inni-leiiii e verc'h da bried d in. (iwidl eo ganin e ve responlel iianii d'eoc'h egei d'in-nie.

• - Moni a raiiiip. eini' ;)i-in.

Page 10: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

1 0 G W A L A R N

II. KEFRIDI OISIN HA DIORRAING

Hag an ilaon \ i('7.<'I'>ur cn lieni, goutle kiniiiuli diuuz Kionn. .Ne /.i-plegei' kel aman ¡>elra a e l ioarvezas iTozo lielek Teamair.

I v i o luue Iwei-zon o l ' i c l i e l e u r vodadeg war gumpezenn Tea­mair, gaülati ulielii'ii ha pennou-hras o bold. hegcme ie l mal v \ < i e a n daou ganuad . ha daleel e voe ar v^dadeg evilo. .Mal e ouie a r roue '.'Z oanl deul gand c u r gefriili a i)ouez.

O veza g a h e l ar vn:.' en eun tu d a r gompi-zenn, Oisin a lavaras <! ezan i- ¡rúen! d" e lnudcnn e vere'h da bríeil cvit Kionn.

— iNeus ket <Mir mab roue, a respunlas Coi-mae, i i a g <'ui- pr ins b ra - nag eur e lu idour brude l en iwerzon n 'he dije va juei 'ch i i a c b e t diniezi ou l an . l i a d ' in eo bet tanml le t kenieut-se. Ne respontin n e i ra l i ' o e h . Moid a raimp (la gaout va merc 'h . Kle-\ o u l a icoi he e 'boiozon : evel-se e vin direbech.

Hag i da di a r l i ieiel íed. Cornuie a azezas war a r gwele, e -k¡(dieu \ e r e . ' h , [uns > lavaras d'.'zi :

Seil aman, {¡rainue, daou eus kereid Fioim mab Cumall o íoiil d ' a z kouhíun d a bried (Tczan. Pelra a rcsponli tl'ezo ?

( ¡ r a i n i í L ' a responla» : .Mar ( i c o mal a -wal i 'h da veza nud)-kaer d'ii, jierak ne ve kel

mal a-wale'h da veza . zae'h i l in -me ? Laouen e voe nenze ar gannadci l . Jüir banvez a voe a<jzel en

lleolienn (I) <'vil'i, h a g e voenl Indi draid ha seder. Cormac a !avai">,s d'czo donl e Teamai r a-benn diou sizunvez tranl Fionn.

II. GRAINNE

W a r o dis i ro í' kivjoíd l ' ionn hag ar Fianna <'n .Mmuiíi, hag c !!<plegjonl dVzo ar e 'heleier peiui-da-benn. Hag evel nm tremoiu p e j ) tra, e i iemena - : ÌÌ amzer-ze ivez. Neuze e c'halvas Fionn ar >eiz sti'ollad eus a r l ' i anna eus pevar c'horn ar vro. Hag i, d a n deiz divveza, ha moü! en o raok, a vagadou hcr rek ha stank, a v indennadou ¡.ver ha d idrenzus , ken na zigouezjoíd e Teamair .

Iv o Cormac war ar gompczeiui Vlirazo, en-dro d'czan uhelidi lia ¡>cn:!oi¡-l)ras Iwcrz ' i ! . Fun degemer mal a voe graet da Fionn ha d a r Fia i iua . Hag i goude-ze da geukiz a r roue, ai ivct Miod-chll;; i la.

Rone Ivvi rzon a azezas ouz laol ; a-gleiz d c z a n c wreg , liilchc, iiiei'c'Ii -Man Coreaig. ha (irainiie en he c'hichen : a-zehou d'ezan l ' ionii mal) Ctimall ; Cairbre LilYeacÌiair diouz eun in : Oisin mab l-'ionr! dior.z a n in ali : hag boli ;\r re ali, pep bini en e lec'li, l i e r M ' z e iignez hag e renk.

Azezel dirak (iraiiiiie edo cun drouiz, eun den gouiziek hag aiiipari eus liege/, l-'i.-ìin, Daire a r Barzonegou c ano. lùuber r e leraonas eun emziviz plijus-keiiaii eirezo. Ha Daire, o sevel, a uanas d'ozi laolion-kaer he goiirdadou. Neuze. (¡rainue a c'hou-iennas :

— Perak eo deul l'ioim aman ? — Pa na ouzoiil ke| an dra-ze, eme an ilrouiz, diacs e ve d'in

ber gouzoui . — Her c'Iile.dnl gauil-le a feil d'in, eme C'hrainne.

- Ma ! eme an <li<uiiz, d'az koulenn da bried co deul . - Sonezei oun, e m e C'hrainne, n e o ket evid Oisin ez oun gou-

lenne!. da brie<l. D-ereatoch e ve va rei d u n a n evcllan cge t d'cun den kosoc'h egei va zad.

— Araba! d i i komz evel-se, cine an drouiz. Ma vcfes klevel uani l'ioiin, n'"z kemerfe ket ha ne: grcdfe ke! Oisin tla gemer kenindieul.

Lavar d'in, e n i - - C'hrainne, piini eo ar brezelour-honi , e n iii o'ehoii da Oisin ?

— A-lionl, cine ; i: drouiz. email (ioli mab Moriia, oun eskuit ha kadarn a zen.

— Piou e o a r c 'badoui ' -boTit e-kicbcn Goll ? eine C 'h ra inne . — - Osgar mal) Oisin, eme an drouiz. • — Piou eo paoi r-lioiil, iieuziel-mal e zivesker, a zo e-kichen

0>gar ? Caoille mal) l l i i ian.

— H a g ar b reze lour b a i c h ha laer, du-honl e-kiclien Caoille ? — .Mali Lugaid Krenv : mab eo ila verc'h l-'ionn mab Cuniall. — Piou eo a r paotr- ln.nt . du ha rodellek e vico, ruz e zivoc h

evel an hil iber, d 'ezan e u r b lus t renn w a r e zrennn, ilour e gomz, en lu kleiz da Oisin ?

•— Ar paolr-ze eo Diarmuid, niab-iiihan Duibiie. gwenn e zeiit liag e groc 'hen, brasa lorber merc'beil a zo war an donar .

— I*iou zo e-kichen Diarmuid ? ì m u c (^hra inne. — Diorraii ig, mab Dobar O Baoisgue, cun ilroniz hag eun den

a skianl . — liur bagad kaer a dud, eme C'hra inne. Hag e c'halvas he malez. — Degas d i n , cniezi, an hanaf aou r kiz^ellcl, kinklcl a veni

pr iz ius , ani cus lezcl en Heulienn. I*a zis l ròas a r vatez gand an hanaf, o veza e louniet (hag e

l a i che peadra ila èva evii nao navedad lud), e lavaras ( i ra inne : — Kas an hanaf-nian da Fii.nii, ha lavar d'ozan kemer eul lon-

kailenn dioutan cui ano. -Vr vatez a gasas an hanaf ila l ' ionn, o lavarout a r pez .a oa bel

gourc 'heniennot d'ozi. Fionn a gomeras an hanaf, ha kerkent ha m'oli doc evel, e vanas kouskot. Cormac a ovas d'o d ro , hag e vanas kouskot ivez. F2ilche, g w r e g Cormac, a ovas, hag o vanas kouskel ovoi a r re ali.

. \ouze, (Irainno a c'halvas ho malez a d a r r e . — Kas an hanaf da ( ia i rbre Lilfeachair. omozi, ha lavar d'ezan

èva, ha rei :MI hanaf goudo il'ar vibien roueed a zo on o gichen. Ar vatez a g a s a s a n hana f d a Ga i rb r e ; a-vec 'h n i ' cn doe ròet

anezan d'an bini a oa en e gichen ma kousko. Ha koniont hini a gomeras an hanaf a vanas kouskot cveltan.

Pa voenl boli mezvel ha morvilellel ovol-se, e savas Gra inne skanv ha d idrouz a-ziwar he c 'hador, ha hi ha moni da gomz ouz Diarmuid.

— Ha lo a fell d'il beza va frioil, mab O Duibno ? omozi. — No r a n ket, eme D i a r m u i d ; n ' h e l l a n ket k e m e r e u r plac ' l i

goiiostlel e dimezi da Fionn. — Neuze, eme C'hrainne, e lakain warnou l eroou-hud, eroou-

hud an ilrouized, mar non i c 'homeroz kol ganit er-maez ous an li-man henoz, kent ma vo d ibune t F'ionn ha roue Iwerzon.

— l'ireou fall eo a r ro-ze, omo Diarmuid . Perak oc'h cus o lak:;et warnoun konloc'h egei war an holl vibion roncoli hag uhelidi vras a zo o kenkiz ar roue , pa n 'ens ket unan a zellez iiebeuloc'h ogcdoun boza karot ?

— Dro da zourn, mab O Duibno, n'oo kel bob abeg em ous hikael an oreou-zo wariioiii. l-lmaonn o vont ila lavaroul d'il |)erak.

IV. DIARMUID

,1) l l c o l i c n i i . c u iwcrzDiìPg « C i i a i K i i i ", fi a r i i i c r c ' h o d .

« lùiii deiz ma oa roue Iwerzon o lerc'hel our vodadeg w a r gompezenn Teamair , Fionn on em gavas eno gand ar .seiz slrollad cus ar l 'ianiia. C'hoari-dolu a voe ot re Cai rbre LifTeachair ha mab Lugaid. . \ r gadour ien norzck, peuliini Teamair , on em lakaas a-du ganl Cairbre ; ar Fianna a-du gant mab Lugaiil . N'oa den ebe t e r vodadeg en deiz-se ncmed a r roue , Fionn, ha le, Diar-nuiid. Edo m a b L u g a i d w a r - n e s koU p a savjout , h a g o kreg i e baz-dolu an don a oa oz kiehen, on c u r sllopcl anezan d'an donar , ez ejoiii da c'hoari ; ha gounil a rejont leir gweich war ( ia i rbre ha kadourien Teamair .

I-don em Heolienn skl::er gwerennet -g las o selloul ouzil. Diwar an deiz-so, oiiaouel e voe ganil lan va lagad : biskoaz non i ous róet d 'euii ali v a c ' ha r an t ez , h a ne r in biken. »

— F u r souez eo e rofos d'in ila ga ran tez konloc'h egei da Fionn, ome Diarmuid, n'en deus kel e ba r da garout e u r j)Iac'h 011 Iwerzon. Ha no ouzout ket, Gra inne , p e o Fionn o Teamair , hen eo a vez ganlan alc 'houcziou kòr, ha n 'omp kel ovil moni or-maez ?

— VAIU dorikell a zo da vont or-maez cus an Heolienn, eme C'hraiiino, ha drezi e I romenimp.

— Difennet eo ouzin t remen d re eun dorikell , n 'ous forz a be zoare o ve, ome Diarmuid.

— Klevol em ous, aval, eme C'hrainne, e c'hall pep breze lour

Page 11: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

GWALARN 11

IrciiUMi war -buuez li'uail с s p e i r o i i ha fusi o с h i t a l u n í drcisi m o t r c r

k o m e i i l k e r h a ko i iuMi l k r c i i v h - r h a zu. Me a ( h ' c i i i c i H ) (Mr an

d i i r i k c l l . Deus w a r va J e r c ' l i w chiz-sc. ( i r a i n u c a lozas Diaruiuld. ha l i o u i a n a i r o a r z a s i>uz <• \ iiíuniu-d. •-- Oisiu, luab l ' ionu, oniczan. pcUa obi-r, traiid an i-ii 'uudui !-zo

a zo hol lakaot w a i i K n u í ?

• - Pa z ous hi'l lakael "leouduid waruonl. u'oul kel kiriok a Ze . a respontas Uisin. Kao gaut ( I rahme, ha diwail iliouz gwi-dreon Fionn.

• - í)<trar, mali Oisin, eme neuze Diarnund, i t e l i a ober, gand an ereou-hud-ze a zo bel lakael warnnun ?

— - .Me a lavar d'il mind uanl (irainne. a responl.is O s g a r . ( iwj nel) a dorr <'reou-hnd lakael warnan !

— Pe ali a i-òoz d in , Caoilte ? епи' Diarnmid. — .Me a lavar tl'il, eme (iaoille, om ous our wreg hag a garan :

lioiren gw;dl <> ve gauin kaoíd kaianlez (iramne egei holl denzo-rimí ar lií'd.

Pe ali a ròez d in , Diorraing ? .Moni gaid (¡raimu% daousl ma kouslo d'il ar vuhez, ha

üiachare! nim a ze. — Dainisl hag an ali-ze a ròil d i n holl ?

.\n al¡-Z(> a ròoinj) d'il, a i 'esponlas Oisin hag ar r e all a eur \ onez.

\\ 'ar-ze e s a \ a - líiarmuid. liaír o kicgi gami e zmirn prim en e ai-niou ledan, e kinnada- dionz Oisin ha pennond)ras ar Fianna. Ha ken leo hag eul Insenn rnzik e voe pop daeraononn a skuilhas o void. ditniz e geneileil.

.M(n¡l a reas btdtdí lein ar e'hrenviee'h, ha wardjnnez li'oad zaon e'hoaf-bann e reas eul lamm skanv, uliel nliel evel <>ul labons, hag o konezas war o di'oid on lu all, war lelonemi ch ías k a e r a r gompezenn.

V. - DIARMUID HA GRAINNE EN HENT

Fno e kavas (¡i-ainne.

•— Fun dra fall, onu^ Diarmnid, bou cus grael, a gav d'in. (Iwell o ve bel d'il enrendi iraid l-'ionn. .N'ens kel breman eur c'horn nag ООП dachenn donar peli c n Iwerzon ma c'Iiellan nnnd ganil. Dis-li'o d a r gèr, ha biken ne (nnv.o l-'ionn ar pez ac' l i nis trrael.

— .Ne zisiròin kei, he]) nu i i - , eme O'iiraimie, ha n'.-z lilezin bi­ken: dionzil ne vin i-annel n e n n - l gami ai- maro.

- • War-raok, neuze, e u n - Diai-nniid. I lag i (Ml heul. .N'o d o a kel kerzei enr c'liai-d-l:-o ma l-.iv;ir-is

Ciraimie : - - Skiiiz O l i l i , mal) О Dnibne.

Ib-eman a v a ! e c'iicilez beza skniz, eme Diarmuid. Disilo ( i 'a r U( ' r . Toni a ran le enr ü'wir \rezeloiir nCz ioiiiriii kel, e.a pi le'il elici keniielxnii.

Nec l i ens kel ezoinni, cine 'riiraiiine, d'Inni ober. l-]|iia'i k(>zetr va zad on eur park kai'ci «ran! kirri. Kae en-dro, ha stoni daou aiie/.o ouz enr c'harr. Me a clioino aman о cliorioz.

Diarmnid a zeuas war e iriz war-dii ar c'Iiezeu', liatr с siern-is d : e n a iM'Zo o i i z enr e'iiarr. .Ne zisplegcr kel a i i i a i i pelra a (-'lioar-\eza- d'ezo lieiid< lioiidoiiz al l.iiaii.

Neuze e komzas Diarmuid. — .Seul aesoc'h c<i da l ' K m n u n n i ! war Imi |er(-'li ma 'z ens kezcg

craiiini)), (irainiie. -Nenzo, (чпе (Ihi-aiiiii(\ lez ar e'lieze<r aman, liair ez in war

droad iraiiil. Diarmuid a zi^keimas цап! irlaim ar si(4-, о kas inir iii:ii-c'li gan­

lan a-dreiiz d a r roudouz. Neuze, o lezcl an daou varc'li bob a du d a r sl(>r, e kerzjoiil eur c'hard-leo en dour, hag e louarjonl war ribl bro Connachl.

.Ne iroiiier kel peira a c'Iioarvezas d'.v.o belek ' lirouskoad a n Diou l.ogell, war donar (]laim lìioeaird. Diarmuid a drouc'bas ar liroiiskoad Iro-war-di-o, a savas seiz dor ganl skourroiiigoii bezo, hag a reas ovit (Iraiiiiie eur gwele ganl korzennou Ilour ha blen-choii fao.

VI. - FIONN WAR-LERC'H AN DEG'HIDI

Fvit Fienili, breman e lavarin pelra a o.i c'hoarvozel ganlan. .\iitronoz beiiro-inai. pa savas an h e o l e '1' a n i a i r , ne gavjoni n i Diarmuid na (iraimie. l-'i(mii a gr<Jtras neuze .•iiiiaii ker bras g w a -

rizi ma veo diviel ki-eiiii e nerz. O c'hei-\el lud (üanna Neaniiiiii, e redorieii, e c'hourc'Iieiiieiiiias d'ezo moni war-lerc'li an «ieeliidi. Ileiilia a rajonl o roudoii belek Houdoiiz al l.iiaii, gaii! Fioi:ii h a g ar Fianna. .Ne voenl kei, aval^ e v i l heulia ar rondón a-dreiiz d'ar sl(M-. Fionn a dolías neuze, ma n'Iier grajenl k e l buan, e vijeiii knnigei on daou du d a r rcnidouz.

\\ 'ar-ze o kerzjonl a-onep red an d<nir, hag e kavjoiit an daoii vai-(-'li. O volli our c ' h a r d - l e o p o l l o c ' h , o kavjoiii ar nnidoii ada r 'C war ribl bri) r.oiinachl. .Neuze o lavaras Fionn :

• - (Icnizonl a ran breman e pelo(-'li e vo k a \ l Diariiiiiid ha Orainno, 0 Brouskoad an Diou Logell.

Oisin a l a v a r a s :

- .Voli ani ous o ve Diarmnid ha (irainiie ono. Hot co d'iiu)» kas kemeiiii d'ezo. Il da gerc'hal Braii, ki l-'ionii, hag e kasinij) anezan davet Diarmuid. Karoul a ra Diarmuid kenienl ha Fionn. Lavar d'ozan, Osgar, moni da gaoul Diarmnid e Brouskoad an Diou Logoll.

Osgar a senlas. Bran a veizas kemenl-so ganl skianl h:i fiirnez. Ilag ben ha moni a-drenv da viroiil na vije gwele! ganl l-'ioiiii, ha heulia roudoii an doc'hidi beleg ar Breuskoad. Ini doni da lakaai, e beim war bruched Diariiiiiid, a oa koii-kei.

Fu eul lamm e tihuiias, hag o tihmias (iraini:e, o lavaroul :

— Sed aman Brau, ki Fionn, deul da rei d imp keiiiemi < iiian l-'ionii o toslaal.

— (ireomi) hor iiiad ens ar ( - ' l i iMi iemi-ze , eme (IMirainne, ha lec'homp.

Xo rin kei, omo Diarinnid: pa nomi kei evil leclioul diouz l ' iomi, breman oo e foli d'in beza lapel ganlan.

Pa glevas (irainno an dra-ze, sponl bras a grogas enni. .Neuze, (Risili a lavaras :

- .Voli am ens n'en defe kel kavei Bran irò d a v m i l belek Diar­muid. Ilei d'imp rei keniemi d'ozan e doare ali. 11 da g e r c ' h a l l-'eargoir, iiievei Caoille.

. \ r Feargoii-ze, pa liope, e veze klevol e liopadonn on Iri c'haii-iri'v losla eus ar vro. Lakaet e voe da hopal, ha klevel e voe ganl Diai-muid, a ziliuiia.s ( i rainne, o lavarout :

— - Kìevcnil a ran iiievei Caoille mab Honaii: l'inaii gaiii (laoilie, hag email Caoille irmil l ' i c n i n : eur c'IuMiieiin eo a ròoni d'in oiiia;i i-'icnin o loslaal.

• - (Irecnnp hol- mail cus ar (-"liemeiiii-ze, eme C'Iirainne. • - Ne rin k e i , eme Diarmuid: n'aiinp kel er-maez ous a r c'hoad-

inaii kenl beza bei ia|)el i i a n i l - ' i o im.

Ila pa glevas (lraiiiii(> an dra-ze, spoiil bi-a< a grogas (Mini.

F\i! l-'ionn, lizei ganlan Brouskoad an Diou l.oirell, e kasas lud nieiiriad l-Iaiiiaiii da fiirclial ar c'hoa'!. Hez' e widjoiil Diarmuid, hag Olir |)lac'li yaouank ganlan. Dont a rajoii! war o c'hiz. (ioii-leiiiiei e voe o l i l o i>:iiii Fionn ha beza oa Diarmuid <M' c'hoad.

— Diarmuid a zo onno, omezo, hag enr piacli yaouank ganlan. Ne oiizoiiip kel, aval, piou co. Boudon Diarmuid a anavozomp; iraiiavezomp kid re C'hrainne.

- - .Malloz da Ziarnmid ha d'e vignoiied, eme Fionn. N'ay kel er-maez (MIS ar c'hoad hep beza lalvezei d'in k (Miienl -se .

. \ i ' warizi eo a ra d'il kredi, l-'ionn, eme Oisin, o ve Diar­muid dil 11 a-Vval(-;ii da (-boni war gmnpeziMin Maemnag, hop kroiivlec'h <diei iieiind Bronskoad an Diou Loiridl, h-.i l e aman o (-'horloz.

- Poaii gollei co d'i! komz cvel-so, Oisin, ome l-'ionn. ( i o i ì l a o i i z o i i ez co le ae'h eus lakael nievei Caoille da ober leir h o p a -

diMiii . ha kasel Bran, va c'hi, gand cui- c 'hei iKMin da Ziarmuiil. Poaii irollei OD d'il, Oisin; n'ay k e l er-maez eus Brouskoad an Diou Loyell kenl beza paeel d'in oun dic'haou ovil kemont en deus trraet.

— Diskianl-bras oul mar kred-,'z, l-'ioiin, ome !)sirar, mah Oisin, 0 ve ehomef Diarmuid e-kreiz a r blèiienii, ha te o c'hortoz d a lemel digaiitan e vulicz.

- Piou neuze en deus Irinic'het ar c'hoad evel-se, ha savel cu r

Page 12: Eur se ra-raok - Archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/...diwirioii. digemiiiesk, distagel a di(jur c'horf zIròe, ezommo о t u bravoiilez.

1 2 G W A L A R N

c"harz siawk in>-\var-tli<», ganl seiz ilur slarl ha slriz? (ianl pehini aclianoinj), enie l*'iiinn. uanii Osgar, pe ganin-nie, eo ar wirionez, Üiarniu::! '

- K a n i i i H ' i i n"oul faziel, l - i o i m . ;i responlas Oiarniuid, rak nie eo a zo ;:!ii:!ii. iia ( irainne ti Z o iraiiin.

Nenze l ' i o n i i a (•"Iionrelienienna- d a r l-"ianna inoid chi gregi e Diarmuid, liair <• zeufa- d • zai;. IIa sed Diarmuid o sevel, hag o pokal leir irweeh <la (i'lirainne dirak - Fioiiii liatr ar l-"ianna, ken na voe h i - u i i i c i l'i<n!ii gand an ercz, ha diviel krenn e nerz.

--- \'. I . ' ' : ; : i ;i r o i o Diaininid «vid an tri fok-se, emezan.

VII. AONGUS WAR SKOAZELL DIARMUID

.Voligli- an Ti-.Mcur, kidenner iJiarmuiil, a oa <'ii e halez war ar Boinn, j)a vof diskuilhel dczan cnkadcnn vras c ziskihl. Hag licn, war an avel glan ha yen, da Vrouskoad an Dioii Fogell. Disgwel ouz l""ionn hag ar Fianna, cn em gavas eno ganl Diarmuid lia (irainne. O saludi Diarmuiil e lavaras :

-— Pelra a c h cus graet,"mai) O lìuibne? •~ Sed íinian pelra am cus grael , eme Diarmuid : leel iel cu

inerelí líiiie Iwerzon diouz he zad ha F'ionn dre gnz gauin. .Neo kel, aval, dre va youl eo deul.

- - .Neuze ileuil lio laoii dindan wi'imcnn va nianleü, unan a hej) tu, eme .\oiigus. Me lio kaso er-iuaez, hep gouzout da Fionn h a d . i r l-'i^jjjna.

— Ivemer (irainne iraiii!, eme Diarnmid. i^vidoun-me niii ket. .Mar choniaii heo, aval, lio h.eulia a rin. Mar ne ran kel, kas (irainne d'he zad, d'ozan d o l n M - ganli kement a garo.

O veza lakael (irainno d¡:id:;n wrmienn o vanlell, o kemeras .Vongiis penn e henl, hep ironzoui da F'ionii h i d'ar Fianna. .\o zisplegor kol potra a choarvezas d e z o helok Koad an Dioii Halo-ireiiii, anvel broman Luiniiieaeh.

Viil. — AR SEIZ DOR SKOURROUIGOU BEZO

l' vit Diarmnid, goude disparii \ o i i g i i s Jia (irainne, o savas -ouiiii evel eur peni, hag o wiskas <• hobregoii hag o armón. .Neuzí o loslaas ouz unan eus ar seiz dor skourrouigou bezo a oa er e'harz, hag o c'houlo'nnas piou oa eno.

•— .N'oiiip kel onoboiirien d'il, bini obel ac'haiionip, a vcse res­ponlel. Aman email Oisin mab l'"ionn, hag Osg.:,r mab Oisin, ha penuoii Claiina Ikioisgne. Deu- :r-niaez, ha den no gredo vher d iong d'il.

— - i\<' rin kel, eme Diarmnid, belek gwelon! e pelec'li eiiian Fionn.

Toslaal a reas óu?; cun nor ail. hag o e'lundoiinas j)ioii oa.ono. - - (iaoille mab Crannachar mab Bonan, Jui Gianna Honain

uaiilan. Deus er-iiiaoz, hag e ròinip hor buhez d a z tifenn. / — Ne rin ket. eme Diarmnid : ne fell kel d i n lakaal F i c m i i da

traoul droukrans ouzoc'h ovit beza grae l vad d i n . Toslaal a reas ouz eun nor ;d!, h a g e e'honlonnas piou o a eno. — .\maii eman (iioiíaii mab I- ' ionn Fiallinud^ra. h a (Gianna Morna

iranlan : eneboiirien onip ila l'"ionn, ha da garoyi a reomi) muioc'h ogelan. Deus er-maez, ha den ne gredo enebi/ouzit.

— .Ne rin kel, en)e Diarmuid. (iwell e ve ganl l'ioiiii ho laza boli egei va lezel da dremen.

Toslaal a reas ouz oun nor ali, hag e c'houlennas piou oa eno. l'air c'heneil karcl d'il, l-'ionn mah Ciiadan, penn Fianna

.Muma gami e soudarded. Konvròiz omp, Diarmuid, hag o ròimp hor c'horfou hag hor buheziou ovidoul.

- N'in kei or-maez d'ho kaoni, eme l)iarTniii<l. Ne lakain ket l-'ionn da gonnnari ouzoc'h ovil beza grael vad d'in.

Toslaal a reas ouz eun nor ali, hag o c'houlennas piou o a e n o . I-'ionii mah (iìor, penn Fianna l 'Iad gand c soudarded. Deus

< r-niaoz. Ira den ne grcdo gloaza pe vac'hagna iiC 'hanoiil. — Ne rin kel, omo Diarmuid. E u r mignon out d' in, ha da dad

eo ivez. No foli kol d'in e ve F'ionn ila enebour en abej? d'in.

Toslaal a reas ouz eun nor ali, hag e c 'houlennas piou oa eno. — N'omp ket mignoned d'il, hini ebet ac 'hanomp, a voe respon­

lel. Aman eman .Vod Bihan Faniuin, hag Aod Bras Eamuin, hag an hini .Moan eus i-^amuin. ha (iloazer l-^amnm, bag an bini Krenv e Vouez, (iwonn e V'izied ous l-]amiiin. .Ne garonij> kei ac'hanou!. .Mar deuez cr-maoz, drailhel ha diskolpel e vi gauinip, didin. 'z.

— F'all ar re a zo aman, ome Diarmuiil, gaouiili, liaillioned. livaslroil. .N'eo ket dro aon, hogen liro zismegaiis ouzoc'h ne ilre-menin kol dro an nor-man.

Toslaal a reas ouz eun nor ali, hag e c 'houlennas piou o a e n o . — .Xman O m a n Fionn nnd) Gumall, mah .Vri, mab Treiiniiioi-

O Baoisgiu', ha ganlan povar e b a n i a c 'hopridi. .Ne garoinp k e ! ac'hanout. -Mar deuez or-maez, e t rouc 'himp mei da <'skerii.

-— Toui a ran, e m e Diarmuid, o vo dre an i i o r - i i i : a, l-'ionn, o

Iremenin. O klevoui se. e lifennas Fionn ouz e soudarded, dindan boan a

varo, lezel Diarmuid da dremen d re laer. Ha Diarmuid hag oboi-eul lanini skanv, ubol-tlreisl, war-bouez fusion e c'hoafìou-bann, ha moni da goiieza pell-bras diouz i d i o m i bag o soudardeti , hep tl'ezo boza gwelot lanini. Trei a reas war-du onno, on eur youc'hal ez oa trenionol. Oc'h islribilha neuze e skood war e gein bolzek, ledan, o rodí!>s war-conn olrozeg ar c'huz-heoi, ken na steuzias buan diwar wel Fionn hag a r F'ianna. Neuze, o wolout na zone bini war c len-'li, o kerzas war-du al lec'h m cu doa gwelot .Vongiis ha Grainne o lec'hoiit eus ar c'hoad. Heulia a reas u routlou belek Koad an Diou llalegoiin.

IX. ALIOU AONGUS

1- no 0 kavas Aongu.s ha ( i ra inne, on eul logell ioiumei ha gon-laouet-mal, d i rag eun laniad bras , an hanler eus eun houc'h-gouez o rosta ilirazo. O woloul Diarmuid, ( i rainne a voe darbet d'ozi mervel gand al levenez.

Diarmuid a gonlas d'ozo kemont a oa c'hoarviv.ei ganlr.n penn-da-bonn. .Nouzo e koagnjont. ( ioude koan oz eas Diarmuid iia Grainne da gouskel. Trcmt'n, deiz oz oa pa ziluinjoiii anli-i.noz.

Kvid Aongus, pa savas, c lavaras da Ziarnmid: — .Moni a ran breman, mah O Duibne, hag o lez-aii ganil an ali-

m a n : diwal l da b ignat en eur wezenn n a vo nemet our c h e f d'ozi; da vont e-barz our vougoo na vo d'ozi nemod eur genoii : ¿n voni e n eun enezonn nai vo nomel our slriz-mor olrezi hag an donar. Hag c- lech ez pezo poazol da voued, na zobr ket : e-lec'b ez pezo dcbrei , na v a n ket kouskot : o-Iec'h vi manel kouskel, n a sav kel antronoz.

Kimiadi a reas diouto. Neuze Diarmuid ha ( irainne a bodas nr slèr Siona war ar c'hlann dobou anezi, belek Slèr C h a r o ar Fianna, a a m o r bizio al Leaman. Et lez al Leaman. Diarmuid a lazas eun oog, hag e lakaas anezan er ber da rosta. Neuze ez oas g a n t Gra inne w a r a r r ib l ali da zebri, hcrvez ali .Vongus, h a g ez ajonl polloc'h da gouskel.

(da genderc'hel)

Lakaet o brezoneg diwar an iwcrzonrg L'-aiii

Ibipai'z lli.MON.

NnU'ini. — An ( l a n o v o l l n i a n eo i m a n e u s hriuJota i l anove l l ou Iwei'zoii , ar v r i u l e t a i i iartozc e u s a n l iol l ( lanevoJloii a zo displeget . c i m o k u r i o u ar F i a n n a {-• F e n i a n s » e saozneg ) , h a g o f e n n re nor F i o n n . Di \var- l )cnn ar F i a n n a ha D i a r m u i d ha G r a i n n e , .sellit l ) o t ( i n , Los L i t t é r a t u r e s C e l t i q u e s , p. 68 ha g o u d e . An d r o i d i g e z - m a n a. zo hot g r a e t d i w a r a l lovr : « Torui -g h e a c h t D h i a r i i n i d a a g u s G h r a i n n e « T h e Pur.snit of D i a r m u i d a n d G r a i n n e », Ro-Edi ted for (ho S o c i e t y for Ihc P r e s e r v a t i o n of the Ir i sh L a n ­g u a g e , w i t h notes a n d a c o m p l e t e v o c a l i u l a r y . b y R i c h a r d J. O'Duffy. Part I, 188'i. P a r t 11, 1906 (.M. 11. Gil l & Son , Ltd . D u b l i n ) , n e r r a o i e o bet hn k e m m e t e u n - a n m i i g a m a n h a g a-hont , pa no ve ket be t s k l a e r e -walc ' l i . '

T r n g n r e z d' an . Ao. Va l l ée , en d o n ; bet ar v a d e l e z da reiza a r p a j e n n o u kei i ta a n e z i .

.Moullcrezou Unane t , Roazon.