DICTIONNAIRE ÉLÉMENTAIRE - men.public.lu · • ብዛዕባ ዘለው ኣገልግሎታትን...

DICTIONNAIRE ÉLÉMENTAIRE

Français - Tigrigna - Luxembourgeois

ሓቢርናENSEMBLE ZESUMMEN

ንካብ ኤርትራ ዝመጹ ሓተትቲ ዑቕባን ከሙኡ ውን ነቶም ንዓኣቶም መርሓባ ኢሎም

ዝቕበልዎምን

Auteurs : ASTI asbl

Les auteurs remercient tous leurs amis et amies quiles ont aidés, conseillés et soutenus dans ce travail.

© Ministère de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesse / ASTI, janvier 2019

ISBN : 978-99959-1-245-1

4

Le dictionnaire élémentaire français-tigrigna-luxembourgeois fait suite aux publications du dictionnaire français-arabe-luxembourgeois et du français-farsi (persan)-luxembourgeois élaborés par l’ASTI asbl.

En 2017, on comptait au Luxembourg 224 Erythréens qui ont demandé la protection internationale, ce qui représente, après les Syriens, la 2ème communauté ayant introduit le plus de demandes sur toute l’année. Et cette tendance se maintient en 2018. Sachant que de nombreux ressortissants érythréens obtiennent la protection internationale, ce dictionnaire se veut un facilitateur d’intégration via l’apprentissage des langues usuelles du pays.

Par ailleurs, il permettra à toute personne travaillant en contact avec des demandeurs de protection internationale, ou simplement toute personne intéressée par les langues, de disposer d’un outil de support à un échange linguistique ou culturel.

L’Érythrée compte trois langues officielles qui sont aussi des langues de travail : le tigrigna, l’arabe et l’anglais. Les citoyens appartiennent à neuf ethnies nationales différentes, chacune ayant sa propre langue maternelle. Deux langues servent de langues de communication courante (ou langues véhiculaires) : l’arabe et le tigrigna.

Le tigrigna a pris beaucoup d’importance depuis l’indépendance de l’Erythrée: langue officielle, il est aussi la langue parlée par le plus grand nombre d’habitants. On y compte ainsi un nombre de locuteurs tigrigna estimé à 1 600 000 sur un total de 3 200 000 habitants, soit 50% de la population résidente. Il en est de même parmi les 7 000 000 locuteurs d’origine érythréenne dans les autres pays du monde. Le tigrigna est la langue maternelle des habitants des hauts plateaux du centre du pays, en majorité chrétiens orthodoxes. Les variétés parlées du tigrigna diffèrent de la langue tigrigna officielle, mais, comme elle, ces variétés portent la marque des contacts avec les langues couchitiques (du pays de Kush d’après le nom du petit-fils de Noë) de Somalie, d’Ethiopie, du Sud de l’Egypte et du Soudan.

Le présent dictionnaire trilingue est unique et permettra une introduction à la langue française et luxembourgeoise à travers :

• 1500 mots ; • des tableaux contenant verbes et temps verbaux ; • des tableaux de pronoms et de prépositions, de chiffres, de nombres, de poids et de mesures ; • mais aussi à l’alphabet latin. Le tigrigna s’écrit en effet à l’aide d’un alphabet syllabaire ; chacune des 26 consonnes peut être combinée à une des 7 voyelles.

Le dictionnaire est complété par un volet informatif « Bienvenue au Luxembourg » en tigrigna, permettant aux Erythréens arrivant et s’installant au Luxembourg d’avoir un bref aperçu sur certaines lois et sur l’organisation du pays. Ce dernier volet a été réalisé en considération des besoins exprimés par la communauté érythréenne au Luxembourg, permettant ainsi de proposer les informations les plus pertinentes à leurs yeux.

Le volet « Bienvenue au Luxembourg » aborde de manière synthétique des informations de base sur :

• la loi sur la demande de protection internationale ;• le regroupement familial ;• le système scolaire et la scolarisation des enfants ;• le système de santé et d’aide sociale ;• l’acquisition de la nationalité luxembourgeoise ;• les services et mesures d’intégration existants.

5

እዛ መባእታዊት መዝገበ-ቓላት ናይ ቛንቛታት ፈረንሳ- ትግርኛ- ሉግዘምበርጅዋ ነተን ብ ASTI (ኣስቲ) ዝተዳለዋ መዝገበ-ቓላት ናይ ፈረንሳ-ዓረበኛ-ሉግዘምበርጅዋ ከሙኡ ውን ፈረንሳ- ፋርሲ(ፐርሻን)- ሉግዘምበርጅዋ ተኸቲላ ዝመጸት እያ።

ኣብ ዓመተ 2017 ኣብ ሉግዘምቡርግ 224 ዝኾኑ ኤርትራውያን ዑቕባ ሓቲቶም, እዚ ብዝሒ ድማ ካብቶም ኣብቲ ዓመት ዑቕባ ዝሓተቱ ጠቕላላ ብዝሒ ድሕሪ ሶርያውያን ኣብ መበል 2ይ ደረጃ ይስራዕ ። እዚ ብዝሒ ኣብዚ ዓመት 2018 ውን ቐጺሉ እዩ።

ዝበዝሑ ኤርትራውያን ዜጋታት መሰል ዑቕባ ከም ዝተዋህቦም ዝፍለጥ ኮይኑ፣ እዚ መጽሓፍ መዝገበ-ቓላት ነቶም ኣብዚ ሃገር እንጥቐመሎም ቐንዲ ልሙዳት ቛንቛታት ከም መምሃሪ ኮይኑ ብምግልጋል ንመስርሕ ምጽንባር ወይ ምውህሃድ ምስ ሕብረተሰብ ዘሳልጥ እዩ።

ከምተወሳኺ ውን , እዚ መጽሓፍ ንኹሉም እቶም ስርሖም ምስ ሓተትቲ ዑቕባ ዘራኽቦም ሰባት , ወይ ውን ንኹሎም እቶም በቲ ቛንቛ ዝግደሱ ሰባት, ኣብ ምልውዋጥ ቛንቛን ባህልን ከም ሓደ ሓጋዚ መሳርሒ ኮይኑ የገልግሎም።

ሃገረ ኤርትራ ሰለስተ ወግዓዊ ቛንቛታት ኣለዋ , እዚኦም ቛንቛታት ኣብ ስራሕ ውን እንጥቐመሎም እዮም ፥ ትግርኛ፡ ዓረብ፡ ከሙኡ ውን እንግሊዘኛ። ሕብረተሰብ ኤርትራ ነፍሲ ወከፍ ናይ ገዛእ-ርእሰን ቛንቛ ብዘለወን ትሽዓተ ዝተፈላለያ ብሄራት ዝቖመ እዩ። ካብኣተን እተን ኣዝየን ልሙዳት ዝኾና ብብዝሒ ኣብ ዝርርብ ዝጥቐሙለን ቛንቛታት(መራኸቢ ቛንቛታት) ፡ ዓረብን ትግርኛን እየን። ወግዓዊ ሃገራዊ ቛንቛ ዝኾነ ቛንቛ ትግርኛ , ኤርትራ ናጻ ሃገር ካብ ዝኾነተሉ ግዜ ኣትሒዙ እናዓበየ ክመጽእ ጸኒሑ ኣሎ ፡ ከሙኡ ውን በቶም ዝበዝሑ ተቐማጦ ዝዝረብ ቛንቛ እዩ። ካብቶም ጠቕላላ 3,200,000 ዝኾኑ ተቐማጦ ከባቢ 1,600,000 ዝኾኑ ተዛረብቲ ቛንቛ ትግርኛ ኣለዉ፣ እዚ ማለት ድማ 50% ናይቲ ተቐማጢ ህዝቢ እዩ። እዚ ዝተጠቕሰ ኣሃዝ ኣብቶም ኣብ ካልኦት ሃገራት ዓለም ዝነብሩ 7,000,000 ዝኾኑ ተዛረብቲ ናይቲ ቛንቛ ኤርትራዊያን ዜጋታት ውን ተማሳሳሊ እዩ። ቛንቛ ትግርኛ ናይቶም ኣብ ከበሳታት ናይታ ሃገር ዝነብሩ ዝበዝሑ ኦርቶዶክስ ክርስትያን ዝኾኑ ተቐማጦ ቛንቛ-ኣደ እዩ። እቶም ዝተፈላለዩ ዝዝረቡ ዓይነታት ትግርኛ ካብቲ ወግዓዊ ቛንቛ ትግርኛ ዝተፈልዩ እዩም፡ እንተኾነ ግን ልክዕ ክምቲ ወግዓዊ ቛንቛ ትግርኛ ፡ እዞም ዝተፈልዩ ዓይነታት ምስ ቛንቛታት ኩሹቲክ ( ካብ ሃገረ ኩሽ ብስም ወዲ-ወዱ ንኖኣ) ናይ ሶማልያ, ኢትዮጵያ, ዶቡባዊ ግብጺ ከሙኡ ውን ሱዳን ምትእስርሳር ዘለዎም እዮም።

እዛ ሰለስተ ቛንቛታት ዘለዋ መጽሓፍ መዝገበ-ቓላት ዝተፈለየት ኮይና ብኸምዚ ዝስዕብ ኣገባብ ምስ ቛንቛ ፈረንሳን ሉግዘምበርጅዋን ንኽንላለ ተኽእለና:

• 1500 ቓላት, • ግስታት ከሙኡ ውን ናይ ግዜ ግስታት ዝሓዙ ሰንጠረጃት, • ሰንጠረጃት ናይ ክንዲ-ስም ከሙኡ ውን ፕሪፖዝሽን, ናይ ቑጽሪታት, ናይ ክብደት ከሙኡ ውን ናይ መዐቕኒታት, • ከሙኡ ውን ናይ ላቲን ፊደላት። ቛንቛ ትግርኛ ብናይ ፊደላት ሲላቡስ(ኣዳማምጻ) ብምጥቓም እዩ ዝጻሓፍ; እዞም 26 ኮንሶናንትስ (ተደመጽቲ ፊደላት) ነፍሲ ወከፎም ምስ ሓደ ካብቶም 7 ቫወልስ(ኣዳመጽቲ) ክድመር ወይ ክሕወስ ይኽእል እዩ።

እዛ ብቛንቛ ትግርኛ ዝተጻሕፈት መጽሓፍ መዝገበ-ቓላት ነቶም ናብ ሉግዘምቡርግ ዝመጹን ዝቕመጡን ኤርትራውያን ብዛዕባ ናይዚ ሃገር ሕግን ኣወዳድባን ሓፈሻዊ መብርሂ ንኽረክቡ ዝሕግዞም << ቪያንቬኑ ኦ ሉግዘምበርግ >> ዝብል ናይ ሓበሬታ መጽሓፍ ዘጠቓለለ እዩ። እዚ ናይ መወዳእታ መጽሓፍ ናይቶም ኣብ ሉግዘምቡርግ ዝነብሩ ኤርትራውያን ጠለባትን ድሌታትን ኣብ ግምት ዘእተወ ኾይኑ ንዓኣቶም ኣገደስቲ ዝኾኑ ሓበሬታ ንምቕራብ ዝተዳለወ እዩ።

መጽሓፍ << ቪያንቬኑ ኦ ሉግዘምበርግ >> ብዛዕባ እዞም ዝስዕቡ መሰረታዊ ሓበሬታ የቕርብ:

• ስርዓተ ሕጊ ናይ ሕቶ ዑቕባ• ምጥርናፍ ስድራቤት• ስርዓተ ትምህርቲ ከሙኡ ውን ትምህርቲ ንህጻናት• ስርዓት ክንክን ጥዕና ከሙኡ ውን ማሕበራዊ ሓገዝ • ዜግነት ናይ ሉግዘምበርጅዋ ምውሳድ• ብዛዕባ ዘለው ኣገልግሎታትን መስርሓትን ናይ ምውህሃድ ምስ ሕብረተሰብ (ኢንተግረሽን)

6

Les guerres, les dictatures violentes, les atteintes aux droits humains, la faim jettent sur les routes de l’exil des hommes, des femmes, des enfants, obligés de tout abandonner, parfois du jour au lendemain. Fier de sa tradition d’ouverture, le Luxembourg fait sa part dans l’accueil de ces réfugiés, quelle que soit leur origine. Ces dernières années, l’effroyable dégradation des conditions de vie a poussé nombre d’Érythréens à quitter leur pays. Il n’est donc pas surprenant qu’ils occupent depuis 2017 le 2e rang des demandeurs de protection internationale au Luxembourg.

Pour ceux qui ont traversé de terribles souffrances et les porteront à jamais avec eux, le Luxembourg représente un havre de paix où enfin ils voient leur dignité respectée et naître les prémisses d’une vie nouvelle. Une terre toutefois inconnue et dont les us et coutumes peuvent leur sembler bien lointaines.

Je ne peux donc que me réjouir de chaque initiative visant à rendre le Luxembourg et ses habitants plus accessibles aux Érythréens.

Comme les deux précédents, je ne doute pas que ce dictionnaire trilingue, enrichi d’une partie d’informations pratiques, deviendra rapidement le livre de chevet des nouveaux arrivants érythréens désireux de trouver leur place dans notre société. Car si l’ADN de la société luxembourgeoise est la multiculturalité, sa cohésion passe par une communication continue et approfondie entre ses différentes composantes.

Je remercie chaleureusement toutes les personnes qui se sont engagées dans la réalisation de cet ouvrage et tout particu-lièrement l’ASTI qui, avec cette série de dictionnaires, poursuit sans relâche notre objectif commun : l’intégration de tous dans un Luxembourg pluriel.

ክዊናት፣ ዓመጽቲ ውልቐ-መለኽቲ መራሕቲ፡ ምግሃስ መሰል ደቒ-ሰባት፡ ጥምየት ንደቒ-ተባዕትዮ, ደቒ-ኣንስትዩ, ቖልዑ ኩሉ ነገር ራሕሪሖም ናብ

መንገዲ ስደት ከም ዘምርሑ ይገብሮም። ብናይ ኣቐባብላ ባህላ ኩርዕቲ ዝኾነት ሃገረ ሉግዞምቡርግ ፣ መቦቆሎም ብዘየገድስ ኣብ ምቕባል ስደተኛታት

እጃማ ተበርክት እያ። ኣብዚ ዝሓለፈ ዓመታት, ብዙሓት ኤርትራውያን ብሰንኪ ሕማቕ ኩነታት መነባብሮ ሃገሮም ገዲፎም ንኽወጹ ኣገዲድዎም እዩ።

ካብቶም ኣብ 2017 ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝነብሩ ሓተትቲ ዑቕባ ብብዝሒ ኣብ 2ይ ደረጃ ምስርዖም ድማ ኣገራሚ ኣይኮነን።

ነቶም ኣዝዩ ኣሰቃቒ ዝኾነ ንዘልኣለም ምስኦም ተሰኪሞሞ (ኣብ ዝኽሮም) ዝነብሩ ሽግር ዝሕለፉ, ሃገረ ሉግዞምቡርግ ሰላም ዝረኽቡላ ከሙኡ ውን

መሰላቶም ዝኽበረላን ሓደሽ ሂወት ዝጅምሩላን እያ። ኣቐዲሞም ብዛዕባኣ ኣፍልጦ ዘይነበሮም ከሙኡ ውን ባህልታታን ልምድታታን ኣዝዩ ፍሉይ ወይ ርሑቕ ኮይኑ ክስምዖም ዝኽእል ሃገር እያ።

ስለዚ እዩ ድማ ሃገረ ሉግዞምቡርግ ኮነ ተቐማጦኣ ንኤርትራውያን ዝያዳ ክፉታት ኣብ ምግባር ዝውሰድ ዝኾነ ይኹን ተበግሶ ኣዝዩ ዘሕጉሰንን

ዝቕበሎን። ከምተን ክልተ ቐዳሞት, እዛ ብሰለስተ ቛንቛታት ዝተዳለወት ሃብታም ትሕዝቶ ሓበሬታ ዘለዋ መዝገበ-ቓላት ኣብ ናይቶም ኣካል ናይ ሕብረተሰብና

ንምዃን ናብዚ ሃገር ዝመጹ ሓደሽቲ ኤርትራውያን መቐመጢ መጻሕፍቲ(ሸልፍ) ክምእትህሉ ኣይጠራጠርን እየ። ናይ ሃገረ ሉግዞምቡርግ

ሕብረተሰብ DNA (ዲኤንኤ) ዋላ ውን ብቡዙሕ ባህልታት ዝቖመ እንተኾነ፣ ሓድነት ክህሉ እንተኾይኑ ኣብ ሞንጎ እቶም ዝተፈላለዩ ኣካላት ቐጻሊ ከሙኡ ውን ዓሚቕ ዝኾነ ምርድድዳእ (ርክብ) የድሊ።

ነዚ ኣካል ናይ መስርሕ ምውህሃድ ሕብረተሰብ ኣብዛ ቡዙሕ ባህልታት እትውንን ሉግዘምቡርግ ዕላማና ዝኾነ ስራሕ ኣብ ምድላው ከይትሓለሉ

ዝተሳተፉ ብፍላይ ድማ ነዘን ተኸታተልቲ መዝገበ-ቓላት ዘዳለወ ኣስቲ ASTI ኣዝዩ ምውቕ ዝኾነ ምስጋናይ ከቕርበሎም ይደሊ።

Claude Meisch ክሎድ መሽMinistre de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesseሚኒስተር ትምህርቲ ህጻናትን መንእሰያትን

7

Le dictionnaire français-tigrigna-luxembourgeois fait suite aux dictionnaires arabe et persan déjà édités par l’ASTI avec le soutien du Ministère de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesse.

Depuis toujours, l’ASTI aide à l’intégration des personnes nouvellement arrivées dans notre pays. Les Erythréens représentent la 2ème communauté qui a introduit le plus de demandes de protection internationale sur toute l’année 2018. Nous les accueillons aujourd’hui. La plupart seront demain, s’ils obtiennent le statut de bénéficiaire de la protection internationale, des immigrés qui devront prendre racine chez nous. Ces femmes et hommes, ingénieurs, médecins, commerçants, artisans et ouvriers ne demandent qu’à reprendre leur vie et leur travail ici, même s’ils proviennent d’un horizon culturel et linguistique qui se situe à mille lieues du nôtre.

Construire des ponts qui facilitent le vivre ensemble par la communication, l’information, le contact avec des bénévoles, c’est la tâche à laquelle s’est attelée l’ASTI avec le projet « Réussir sa migration» subventionné par le Fonds Asile, Migration et Intégration (AMIF) et l’OLAI. L’élaboration de ce dictionnaire fait partie de ce projet dont les axes principaux sont le soutien au regroupement familial et la mise en place de coachs bénévoles à l’intégration facilitant l’installation au pays de réfugiés reconnus.

Ce dictionnaire constitue une aide précieuse pour ceux qui souhaitent apprendre nos langues et trouver leur place dans notre société. Sa conception et sa réalisation se sont faites en étroite collaboration avec des ressortissants érythréens déjà installés au pays, en vue de proposer un outil et des informations au plus près de leurs préoccupations. L’ASTI a une longue tradition à partager ses informations, ses documentations. Ce dictionnaire en est un nouvel exemple. Il est donc à la disposition de toute personne intéressée.

እዛ ናይ ቛንቛ ፈረንሳ-ትግርኛ-ሉግዘምበርጅዋ መጽሓፍ መዝገበ ቓላት ነተን ኣቐዲመን ብሓገዝ ናይ ሃገራዊ ሚንስትሪ ትምህርቲ ብ ASTI(ኣስቲ)

ዝተዳለዋ ናይ ቛንቛታት ዓረበኛን ፐርሻን መጻሕፍቲ መዝገበ-ቓላት ስዒባ ዝተዳለወት እያ።

ASTI(ኣስቲ) ነቶም ናብ ሃገርና ዝመጹ ሓደስቲ ሰባት ናብ ሕብረተሰብ ንኽጽምበሩን ንኽውሃሃዱን ኩሉ ግዜ ምስ ሓገዘ እዩ። ካብቶም ኣብ ሙሉእ

ዓመት 2018 ሕቶ ናይ ዑቕባ ዘቕረቡ ጠቕላላ ብዝሒ ህዝቢ ፡ኤርትራውያን ብብዝሒ ኣብ መበል 2ይ ደረጃ ይስርዑ። ሎሚ ንዓኣቶም እንቛዕ

ብዳሓን መጻእኩም ንብሎም ኣለና። ናይ ስደተኛ መንበሪ ፍቓድ ምስ ዝረኽቡ፡ ኣብ መጻኢ ዝበዝሑ ካብኣቶም ኣብ ሃገርና ሂወቶም ዝምስርቱ

ስደተኛታት ክኾኑ እዮም። እዞም ደቒ-ኣንስትዮን ደቒ-ተባዕትዮን፡ ማሃንድሳት፡ ሓካይም፡ ነጋዶ፡ ሞያውያንን ሰራሕተኛታትን ዋላ ውን ካባና ብኣሽሓት

ኪሎሜተራት ርሒቑ ካብ ዝርከብ ናይ ባህልን ቛንቛን ኣከባቢ ዝመጹ እንተኾኑ ንሳቶም ዝደልይዎ ነገር ኣብዚ ሂወቶምን ስርሖምን ዳግም ንምጅማር ጥራይ እዩ።

ቐንዲ ዕማም ናይቲ ብፎንድስ ኣዚል ፡ ብማይግሪሽን ኢንተግሬሽን(AMIF) ከሙኡ ውን ብ ኦላይ(OLAI) ዝምወል ፕሮጀክት ASTI (ኣስቲ) <<ኸዩሲኽ ሳ ሚግኻስዮን (ኣብ ስደት ዕውታት ንምዃን)>> ብመንገዲ ርክብ/ዝርርብ ፡ሓበሬታ፡ ርክብ ምስ ወለንተኛታት ሓቢርካ ንምንባር

ዘኽእሉ ድልድላት ምህናጽ እዩ። ምድላው ናይዛ መዝገበ-ቓላት ኣካል ናይቲ ደገፍ ንምጥርናፍ ስድራቤት ከሙኡ ውን ነቶም ናይ ዑቕባ መሰል

ዝተዋህቦም ስደተኛታት ኣብዚ ሃገር ሂወቶም ኣብ ምጅማር ዝሕግዝዎም ወለንተኛታት ኮች(ኣለይቲ) ምድላው ከም ቐንዲ ዕላማታቱ ዝገበረ ፕሮጀክት

<<ኸዩሲኽ ሳ ሚግኻስዮን (ኣብ ስደት ዕውታት ንምዃን)>> እዩ።

እዛ መዝገበ-ቓላት ነቶም ቛንቛ ክማሃሩ ዝደልዩ ክሙኡ ውን ነቶም ምስ ሕብረተሰብ ክጽምበሩ ዝደልዩ ኣዝዩ ኣገዳሲ ዝኾነ ሓገዝ ኣለዋ። እዛ መጽሓፍ

መዝገበ-ቓላት ካብ መጀመርትኣ ክሳብ መፈጸምትኣ ምስቶም ኣብዚ ሃገር ኣቐዲሞም ክቕመጡ ዝጸንሑ ኤርትራውያን ዜጋታት ብምትሕብባር፡

ንዓኣቶም ኣብ ዘገድስዎም ጉዳያት ብቐረባ ሓበሬታ ንኽረኽቡ ተባሂላ ዝተዳለወት እያ።

ASTI (ኣስቲ) ካብ ነዊሕ ግዜ ዝጸንሐ ሓበሬታኡን ሰነዳቱን ናይ ምክፋል ባህሊ ኣለዎ። እዛ መዝገበ-ቓላት ድማ ሓደ ሓድሽ ኣብነት ናይዚ ባህሊ

እዩ። ስለ ዝኾነ ድማ ንኹሎም ጉዱሳት ሰባት ተቐሪባን ተዳልያን ኣላ።

Laura ZUCCOLI ሎራ ዙኮሊPrésidente de l’ASTI (Association de Soutien aux Travailleurs Immigrés) ፕረዚደንት ASTI( ማሕበር ምትሕግጋዝ ንሰራሕተኛታት ስደተኛታት)

9

INTRODUCTION መእተዊ 4

PRÉFACES መቕድም 6

DICTIONNAIRE FRANÇAIS / TIGRIGNA / LUXEMBOURGEOIS

ቓላት ፈረንሳይ/ትግርኛ/ሉግዘምበርጅዋ 11

LES EXPRESSIONS DE COMMUNICATION COURANTE

ኣብ ዝርርብ እንጥቐመሎም ልሙዳት መግለጺታት…. 83

LES VERBES ግስታት 95

LES PRONOMS ክንዲ-ስም 99

LES PREPOSITIONS መላገብቲ ቓላት 104

POIDS ET MESURES ክብደት ከሙኡ ውን መዐቐኒታት ንውሓት 108

JOURS DE LA SEMAINE ማዓልታት ናይ ሶሙን 110

MOIS DE L’ANNÉE ኣዋርሓት ናይ ዓመት 110

LES SAISONS ክፍለ-ዓመት(ወቕቲ) 111

JOURS DE FÊTE ET DE COMMÉMORATION ማዓልቲ ባዓላት ከሙኡ ውን ጽምብላት 111

PAYS MEMBRES DE L’UE ኣባል ሃገራት ናይ ኤውሮጳዊ ሕብረት 114

BIENVENUE AU LUXEMBOURG እንቛዕ ብዳሓን መጻእኩም 116

TABLE DES MATIÈRES

ዝርዝር ትሕዝቶ

11Dictionnaire Français - Tigrigna - Luxembourgeois I

abandonner ሓደገ ፣ ጠንጠነ ፣ ምግዳፍ opginn

abri, m ምዑቓብ ፡ ምሽፋን ፣ ምሕባእ Ënnerdaach, m

abricot, m ኩኽ ( ዓይነት ፍረ ) Aprikos, f

absence, f ምቡኳር ፣ ዘይምህላው Absenz, f

absolument ርጉጽነት ፣ ልክዕ ፣ ትኽክል ፣ onbedéngt

accent, m ኣደማምጻ ፣ Akzent, m

accepter ተቀበለ ፣ ቁቡል unhuelen

accident, m ሓደጋ ፣ ወዝቢ Onfall, m / Accident, m

accompagner ምስናይ ፣ ምፍናው begleeden

accord, m ምስምማዕ ፣ እወ ( ሐራይ) Accord, m Ofkommes, n

accuser ከሰሰ ፣ ጠረዐ ukloen

acheter ዓደገ ፣ ገዘአ kafen

action, f ተግባር Aktioun, f / Handlung, f

addition, fዝኽፈል ሕሳብ (ኣብ ቤት መግቢ)

Rechnung, f

admettre ምእማን ( ንበደል ) zouginn

adresse, f ኣድራሻ Adress, f

adresserምውካል ፣…..ኣብ ክንዲ

…..adresséieren

adulte, m ጎበዝ ፣ እኹል ( ንሰብ) Erwuessenen, m

aéroport, m መዕርፎ ነፈርቲ Fluchhafen, m

affaire, f ጉዳይ Affär, f

Afghan, m ኣፍጋኒስታናዊ(ዜግነት) Afgahn, m

A

12 I Dictionnaire Français - Tigrigna - Luxembourgeois

âgé ዕድመ ዝደፍኤ al

âge, m ዕድመ Alter, m

agir ምትግባር፣ ምውሳእ handelen

agiter ምጉጽጓጽ ፣ ምድብላቕ rëselen

agneau, m ዕየት (ዉላድ በጊዕ) Schof, n / Hammel, m

aide, f ምሕጋዝ Hëllef, f

aider ሓገዝ hëllefen

ail, m ጻዕዳ ሽጉርቲ Knuewelek, m

ailleurs ኣብ ካልእ soss enzwousch

aimer ፍትወት ፣ ፍቅሪ gär hunn

air, mኣየር ( ኣብ ከባቢ ዘሎ

ዘይረኣ ነገር)Loft, f

ajouterምውሳኽ ( ኣብ ዝነበረካ

ነገር ምዉሳክ)bäifügen

alcool, m ኣልኮል ( ኣልኮላዊ መስተ) Alkohol, m

algèbre, fኣልጀብራ ( ኣብ ቁጽሪ

ዝርከብ ትምህርቲ )Algebra, f

Allemagne, f ጀርመን Däitschland, n

Allemand, m ጀርመናዊ ዜጋ Däitschen, m

aller ምኻድ goen

allumer ምዉላዕ ufänken / entzünden

alors….ሽዑኡ…..፣

…..ስለዚ….dann

ambassade, fወካሊ ናይ ሃገር ኣብ

ወጻኢ (ኣንባሳደር ግርማይ ኣስመሮም ኣብ U.S.A )

Ambassad, f / Botschaft, f

âme, f ዓርኪ Séil, f

ami, m ዓርኪ Frënd, m

amitié, f ምሕዝነት፣ዕርክነት Frëndschaft, f

amour, m ፍቅሪ (ኣብ ወድን ጓልን ) Léift, f

ampoule, fልቸ ( ብርሃን ዝህብ

ብኤለትሪክ ትሰርሕ)elektresch Bir, f

amuser (s') ኣድናቖት ፣ ምግራም ameséieren


an, m ዓመት Joer, n

anarchie, fቀዲ በተኽ ፣ ሕጊ ኣልቦ

፣መጠፋፍኢAnarchie, f

ancien ናይ ጥንቲ al

ange, m መልኣኽ Engel, m

Anglais, m እንግሊዝ Englänner, m

animal, m እንስሳ Déier, n

année, f ዓመት Joer, n

annonce, fምልክታ (ሓበሬታ) ፣

መወዓዉዒ Annonce, f

annoncer ምልክታ ወይ ሓበሬታ ምሃብ usoen, ukënnegen

anorak, mጸረ ንፋስ ( ጃኬት ኮይኑ

ንፋስ ዘይሕልፍ ፣Anorak, m

août, m ነሓሰ ( ወርሒ 7) August, m

apercevoirምምዕዳው ፣ ቐው ኢልካ

ምጥማትgesinn, erblécksen

apparaîtreምግላጽ ፣ ምርኣይ ፣ ጸንበለል

ምባል optauchen

appartement, mመንበሪ ገዛ ( ኣብ ሓደ ህንጻ

ምስ ቡዙሓት )Appartement, m

appartenir ምህላው ፣ ህላዉነት gehéieren

appel, m ምጽዋዕ ፣ ምድሃይ ፣ ምድዋል Uruff, m / Opruff, m

appeler ምድዋል ፣ ምጽዋዕ ruffen, uruffen

appétit, m ሸዉሃት ፣ ናይ ብልዒ ድሌት Appetit, m

apporter ምምላእ ፣ ጸርካ ምምጻእ bréngen

apprendre ምምሃር ፣ ፍልጠት ምሓዝ léieren

approcher ምቅራብ ፣ ቅርብ ምባል no kommen

appuyer ምጽቅጥ ፣ ምርግጽ stäipen, drécken

après ደሓር ፣ ኣብ ዝቅጽል dono, duerno, no

après-midi, m ድሕሪ ቅትሪ Nomëtteg, m

arabe ዓረብ arabesch

arbre, m ገረብ Bam, m

architecte, m ወቃባይ ፣ መሃንድስ Architekt, m


argent, m ህጹጽ Geld, n / Suen, m

arme, f ኣጽዋር Waff, f

armée, f ሰራዊት Arméi, f

armoire, f ከብሒ ፣ ኣርማድዮ Schaf, m

arracher ምልጋስ ፣ ምስሓብ erof rappen

arrêt d'autobus, mኣውቶቡስ ደው መበሊ ፣

ፌርማታ ኣዉቶቡስ Haltestell, f

arrêter / s'arrêter ደው ምባል ፣ ምቁራጽ ophalen, unhalen

arrière ብድሕሪት hannen, zréck

arriverምምጻእ ፣ ምብጻሕ

(ኣብ ሓደ ነገር) ፣ ምዕላብ

( ንነፈርቲ) kommen

art, m ስእሊ ፣ ቅብኣ ፣ ስነ-ጥበብ Konscht, f

article, m ኣርእስቲ ፣ ሕጥቦ ጽሑፍ Artikel, m

asile, m ዕቁባ (ፖለቲካዊ ዕቁባ) Asyl, m

assassin, m ቀታሊ ሰብ Mäerder, m

asseoir (s') ኮፍ ምባል sëtzen

assez ኮፍ ምባል genuch

assiette, f ሸሓኒ ፣ መሰጣሕ Teller, m

assister ምስሳይ ፣ምእንጋድ assistéieren

assurer ምዉሓስ ፣ ብርግጽ versécheren

athée, mእምነት ዘይብሉ ፣ ኣብ ዝኮነ

ነገር ዘይኣምን Atheist, m

attacher ምትሕሓዝ ፣ ምልጋብ ustrécken, festmaachen

attaquer ምጥቃዕ ፣ ምዉራር ugräifen

attendre ምጽባይ ፣ ምስታፍ waarden

attention, fምጥንቃቅ ፣ ምቅላብ ( ኣቃልቦ ምግባር)

Opmierksamkeet, f

au revoir ቻው ቻው ፣ ምስንባት äddi, awuer

aujourd'hui ሎሚ መዓልቲ haut

aumône, f ምልጋስ ፣ ለጋስ Almosen, m

auparavant ብቅድም ፣ ብመጀመርታ virdrun

aussi ወላ ፣ እንኮላይ och


auteur, m ጸሓፊ ፣ ደራሲ መጽሓፍ Auteur, m

auto, f ተሽከርካሪት ፣ መኪና Auto, m

automne, mጽግያት

( ሓደ ካብ ግዜ ቀዉቲ )Hierscht, m

autorité, fበዓል ስልጣን ፣ ሓላፍነት

ዝተሰከመ Autoritéit, f

autour ምኹላል ronderëm

autre ካልእ aner

autrefois ቐደም ግዜ ናይ ሕሉፍ fréier

avance, f

ምቅዳም ( ኣቀዲምካ

ምኽፋል ) ፣ ምብጋስ

፣ ምምራሕ (ቀቅድሚት

ምኻድ)

Avance, f / Virschoss, m

avancerምቅዳም ፣ ምምራሕ

(ቀቅድሚት ምኻድ)virugoen

avant ቅድሚት virun

avant-hier ቅድሚ ትማሊ virgëschter

avec ምስ mat

avenir, m ንዝመጽእ ፣ ናይ መጻኢ Zukunft, f

aventure, f ምድናቅ Aventure, f

averse, fኪፍኪፍታ ( ቀስ እንዳበለ

ዝዘንብ ዝናብ )Schluet, m

avion, m ነፋሪት Fliger, m / Avion, m

avis, m ሓሳብ ፣ ኣረኣእያ Meenung, f / Matdeelung, f

avocat, m ጠበቓ Affekot, m

avoir ምህላው ( ንነገራት ) hunn

avouer ምእማን ፣ ምንዛዝ zouginn

avril, m ሚያዝያ ( ወርሒ 4) Abrëll, m

azur ሰመያዊ himmelblo


B

baccalauréat, mናይ ካልኣይ ደረጃ ትምህርቲ

መዛዘሚBac, m / Première, f

bachelor, mናይ ዩኒቨርስቲ ደረጃ

ትምህርቲ መዛዘሚBachelor, m

baignoire, f መሕጸቢ ነብሲ(ባኞ) Bidden, f

banc, m ባንክ Bänk, f

barbe, f ጭሕሚ Baart, m

barré ኩልኩል ( መኽልከሊ) gespaart

basታሕቲ ( ብቱሑት ዋጋ ፣ ኣብ

ታሕቲ ዘሎ)niddereg, ënnen (en bas)

bas, mታሕቲ ( ብቱሑት ዋጋ ፣

ኣብ ታሕቲ ዘሎ) ፣ መሰረት፣

ካልሲStrëmp, f

bataille, f ዉግእ ፣ ቅልስ (ባእሲ) Schluecht, f

bâton, m ስላዕ ፣ በትሪ Béngel, m

battre ምውቓዕ schloen

bazar, m ንግደት ፣ ጽንብል Bazar, m

beau ጽቡቅ schéin

beaucoup ቡዙሕ vill

beauté, f ጽባቀ Schéinheet, f

Belge, m ቤልጁማዊ ዜጋ Belsch, m

Belgique, f ቤልጁም ሃገር Belgien, n

besoin (avoir besoin de) ምድላይ ( ማይ ደልየ) brauchen, néideg hunn

bête, f / bête ዘየስተውዕል/ ደንቖሮ Déier, n / domm


beurre, m ጠስሚ Botter, m

Bible, f መጽሓፍ ቅዱስ Bibel, f

bien ጽቡቅ gutt

bientôt ኣብ ዝሓጸረ ግዜ geschwënn

bienvenue እንቋዕ ብድሓን መጻኩም wëllkomm

bière, f ቢራ ( መስተ) Béier, m

billet, m ትኬት Billjee, m

blanc ጻዕዳ ( ሕብሪ) wäiss

blé, m ስርናይ ፣ ዕፉን Weess, m

bleu ሰመያዊ (ሕብሪ) blo

bœuf, m ስጋ ወይ ላሕሚ Rand, m / Rëndfleesch, n

boire ምስታይ ፣ መስተ drénken

bois, m ጣውላ ፣ ዕንጨይቲ Holz, n

boisson, f መስተ Gedrénks, n

bon ጽቡቅ gutt

bonheur, mጽቡቅ ግዜ፣ ሓጎስ ፣ ጽቡቅ

ዕድል Gléck, n

bonjourከመይ ሓዲርኩም

( ሰላምታ)moien, gudde Moien

bonnet, m ቆብዕ (ቆቢዕ) Mutz, f

bonsoirከመይ ኣምሲኹም ( ሰላምታ)

gudden Owend

bord, m ዶብ ፣ ሓጹር (ክልል) Rand, n

bouche, f ኣፍ Mond, m

boucher, m መሸጣ ስጋ Metzler, m

bouddhiste, m ተከተልቲ እምነት ቡድሃ Buddhist, m

boulanger, m ቤት ሕብስቲ Bäcker, m

boulgour, mኩስኩስ ( ሩዝ ዝመስል

ዓይነት መግቢ)Boulgour (Couscous)

bout, mጫፍ

(ምወዳእታ ናይ ሓደ ነገር ) Enn, n / Wutz, m

bras, m ኢድ Arem, m

bravo ንፉዕ ( መግለጺ ጽቡቅ) bravo


briquet, m መወልዒ ሓዊ ( ላይተር) Briquet, m

brosse à dents, f መወጽ ( ብራሽ ናይ ስኒ) Zännbiischt, f

brouillard, m ጣቓ ( ግመ ዘመስል ) Niwwel, m

bruit, mረበሻ ፣ ነውጺ፣ ቡርቱዕ

ድምጺ ፣ ጫቑጫቕታGeräisch, n Kaméidi, m

brûler ምንዳድ ፣ ምብራዕ ፣ ምቅጻል brennen

brun ሓመዳዊ ( ሕብሪ) brong

brusquement ብሃንደበት plëtzlech

bulletin de vote, m ካርድ ምርጫ Stëmmziedel, m

bureau, m ቤት ጽሕፈት Büro, m

bus, mኣዉቶቡስ ( ናይ ህዝቢ

መመላለሲት መኪና )Bus, m

but, mዕላማ ፣ ሸቶ

( ክትበጽሖ እትደሊ )Zil, n


câble, m ገመድ ( ናይ ኤለትሪክ ) Kabel, m

cacher ምሕባእ ፣ ምኽዋል verstoppen

café, m ቡን Kaffi, m

café, m ቤት ቡን ( እንዳ ሻሂ) Bistro, m

cahier, m ጥራዝ ፣ ደብተር Heft, n

calmeምህዳእ ፣ ምዝሓል

( ንጠባይ)roueg

calmer ህድኣት berouegen

camion, m ዓባይ ናይ ጽዕነት መኪና Camion, m

campagne, f ከባቢ ፣ ሃገር ፣ ጎስጓስ Land, n

canapé, m ምንጻፍ ፣ ኣጎዛ Kanapee, m

candidat, mሕጹይ (ንምርጫ ዝወዳደር ) ፣ ዝምረጽ

Kandidat, m

capableክእለት ፣ ተኽእሎ ( ንዝተውሃበካ ስራሕ

ክትገብር ምኽኣል )capabel

caractère, m ጠባይ ፣ ባህሪ Charakter, m

carafe, fዕትሮ ( ብኢድ ዝተሰርሐ መትሓዚ ማይ )

Karaff, f

caravane, f መኪና ተሰሓቢት ፣ በጣሕ Rulotte, f / Karawann, f

caresserብኣእዳውካ ጌርካ ምድራዝ

(ከም ማሳጅ ዓይነት) heemelen

Carnaval, m ኤክስፖ ፣ ጽንብል Fuesend, f

carotte, f ካሮት Muert, f

C


carte de crédit, fካርድ ባንክ ( ኣብ ዝተፈላለየ

ዕዳጋ ትኸፍለሉ ካርድ )Kreditkaart, f

carte, f ካርታ Kaart, f

cas, m ጉዳይ ፣ ኩነታት Fall, m

casquette, f ቖብዕ ( ናይ ሞተር ሳይክል ) Kap, f

casser ምስባር futti maachen

catholique, mካቶሊኽ ( ተኸተልቲ እምነት

ክርስትና)Katholik, m

cause, à cause de ሳዕቤን ፣ ምኽንያት wéinst

cause, f ምኽንያት Ursaach, f / Gronn, m

causer ናይ ሓደ ኣጋጣሚ ጠንቒ ምዃን verursaachen, schwätzen

cent 100 honnert

centre, m ማእከል Zentrum, m

cercle, m ክቢ ፣ መካበቢያ Krees, m

cerise, fሸሪ ( ኩኽ ዝመስል ቀይህ

ፍረ ዝብላዕ )Kiischt, f

certain ጭቡጥ ፣ ሩጉጽ sécher

certainement ግድነት ፣ ናይ ግድን sécher, ganz bestëmmt

cerveau, m ሓንጎል ፣ ሽክና Gehir, n

cesserምቑራጽ ( ንዘረባ ) ፣

ምግዳፍ ( ከፊትካ ምግዳፍ )

፣ ሒዝካዮ ምጽናሕ ophalen

chacun ነፍስወከፍ ፣ በብሓደ ፣ ወከፍ jiddereen

chaîne, fምትእስሳር ፣ ምልግጋብ ፣ ምትሕሓዝ

Ketten, f

chaise, f ኮፍ መበሊ Stull, m

chaleur, f ዋዒ ፣ ሃሩር ፣ ምቖት Hëtzt, f

chambre, f ሓደ ክፍሊ ገዛ Zëmmer, f / Kummer, f

chameau, m ገመል ( እንስሳ ) Kaméil, n

champ, m ጎልጎል ፣ ቀላጥ ቦታ Feld, n

chance, f ዕድል Chance, f / Gléck, n

changement, m ምቅያር Ännerung, f

changer ቅያር änneren


chanter ደርፊ sangen

chaque ነፍሲ ወከፍ all

charge, fምምላእ ( ኤለትሪክ ) ፣

ምጽዓን Laascht, f / Prise en charge, f

charger ምጽዓን ፣ ምምላእ oplueden

charia, f ሕጊ-ሸሪዓ (ኣብ ምስልምና ዝክተል ሕጊ)

Scharia, f (religiéist Gesetz)

chasser ምህዳን joen

chat, m ድሙ (እንስሳ) Kaz, f

chaud ውዑይ ፣ ሃሩር warem

chauffer ምዉዓይ wiermen, waarm maachen

chauffeur, m ኣውቲስታ ፣ መራሕ መኪና Chauffeur, m

chef, m ሓላፊ ፣ ቀንዲ ከሻኒ (ሰራሒ ጸብሒ )

Chef, m

chef d'Etat, m ሓላፊ ዞባ Staatschef, m

chemin, m መገዲ ፣ መተሓላለፊ Wee, m

chemise, f ካምቻ Hiem, n

cher ክቡር deier

chercher ምድላይ sichen

cheval, m ፈረስ Päerd, n

cheveu, m ጨጉሪ Hoer, n

chez ኣብ ፣ ብ bei

chien, m ከልቢ Hond, m

chiffre, m ቁጽሪ Zuel, f / Ziffer, f

chimie, fኬሚስትሪ ( ብዛዕባ ማዕድን ዘጽንዕ )

Chimie, f

chocolat, m ቸኮነት ( ዝብላዕ ) Schockela, m

choisir ምርጫ ፣ ምምራጽ wielen

choix, m ምርጫ Wiel, f Auswiel, f

chose, f ነገራት ፣ ንብረታት Saach, f

chou, m ካዉሎ Kabes, m

chrétien, m ክርስትና Chrëscht, m

chute, f ምዉዳቅ Fall, m


ciel , m ሰማይ Himmel, m

cigarette, f ሽጋራ Zigarett, f

cinéma, m ሲነማ Kino, m

circonstance, f ኩዉንነት Geleeënheet, f

cire, fሰንፈፍ (ወለል ዝብል ናይ መዓር) ፣ ኩኩዕ (ናይ እዝኒ ፈሳሲ)

Wues, f

ciseaux, m መቀዝ (መቁረጺ ) Schéier, f

citoyen, m ተቀማጦ ፣ ህዝቢ Bierger, m

citron, m ለሚን Zitroun, f

clair ንጹር kloer

classe, f ክፍሊ (ኣብ ቤት ትምህርቲ ) Klass, f

clé, f መፍትሕ Schlëssel, m

clou, m መስማር Nol, m

cœur, m ልቢ Häerz, n

coiffeur, m እንዳ ቀምቃማይ ፣ እንዳ መሻጢት

Coiffeur, m

coin, m ኩርናዕ Eck, m

colère, f ምሕራቅ Roserei, f

colle, f ምልጋብ Pech, m

colline, f እምባ ፣ ኩርባ Hiwwel, m

combat, m ምብኣስ ፣ ቅልስ Kampf, m

combien ክንደይ wéi vill

commander ዝላዓለ ሓላፍነት ዘለዎ ወታሃደር kommandéieren, bestellen

comme ከም wéi

commencement, m ምጅማር Ufank, m

commencer ጀመርቲ ufänken

comment ከመይ wéi

commun ምምሕዳር ፣ ቀበሌ allgemeng

commune, f ምምሕዳር ፣ ቀበሌ Gemeng, f

communiste, m ኮሙኒዝም ( ዓይነት ፖለቲካ ) Kommunist, m

compagne, fዓርኪ ( ምሳካ/ኪ ትቅመጥ

ጓል/ወዲ) ፣ መሳነይትካKollegin, f / Liewens-partnerin, f


compagnie, f ትካል ፣ ማሕበር Gesellschaft, f

compagnon, mዓርኪ ( ምሳካ/ኪ ትቅመጥ

ጓል/ወዲ) ፣ መሳነይትካKolleg, m Liewenspartner, m

complet ሙሉእ ፣ ዉዱእ komplett, ausgebucht

complètement ብሙሉእ komplett

comprendre ምርዳእ verstoen

compte, m ሕሳብ Rechnung, f / Konto, m

compter ምቁጻር zielen

concert, m ምርኢት (ሙዚቃ) Concert, m

conclureመፈጸምታ ፣ ኣብ መወዳእታ

ምብጻሕ ፣ መደምደምታofschléissen

condamnation, f ምኹናን ፣ ምዕጋት Veruerteelung, f

condamner ኮነነ ፣ ዓገተ veruerteelen

condition, f ኩነታት Viraussetzung, f / Bedéngung, f

conduire ምምራሕ መኪና ( ምዝዋር ) fueren, féieren

confiance, f ምትእምማን Vertrauen, n

confier ምእማን uvertrauen

confisquerምምንጣል ፣ ምሕዳግ (ብሰንኪ

ገበን ወይ ሕጊ ምጥሓስካ

መንነትካ ክትሕደግ ከሎኻ)beschlagnahmen, konfiskéieren

congé, mዕረፍቲ ፣ ካብ ስራሕ ዕረፍቲ

ምዉሳድ Congé, m / Vakanz, f

connaissance, f ፍልጠት ፣ ምፍላጥ Wëssen, n / Bekanntschaft, f

connaître ምልላይ kennen

conscience, f ሞራል ፣ ሕልና Gewëssen, n

conseil, m ምኽሪ ፣ ማዕዳ Rot, m

conservateur, m ምዕቃብ ፣ ምኽዛን ፣ ምዑቛር Konservativen, m

considérerንሓደ ሓሳብ ከም ካልእ

ሓሳብ ጌርካ ምዉሳድ/ምርኣይ /ምሕሳብ

bedenken, betruechten

construireምህናጽ ( ገዛ ወይ ንዝኮነ ዓይነት ክትሃንጽ ኮሎኻ )

bauen

consulter ምምካር ፣ ምምዓድ konsultéieren

content ትሕዝቶ zefridden


continuer ምቅጻል weidermaachen, weidergoen

contraire, m ኣንጻር (ብግልባጥ ) Géigendeel, m

contre ኣንጻር ፣ ምጽራር (ተጻራሪ) géint

conversation, f ምዝርራብ፣ ልዝብ Gespréich, n

copain, m copine, f ዓርኪ ( ወድ ምስ ጓል ) Komerod, m Komerodin, f

Coran, mቑርኣን ( መጽሓፍ ናይ

ተኽተልቲ እምንት ምስልምና )Koran, m

corbeille, f ጀንቢል Kuerf, m

corps, m ኣካላት ፣ ዓጽሚ ፣ ፈልሲ Kierper, m

côte, f ወገን፣ ጎኒ Rëpp, f

coton, m ጡጥ Kotteng, m

cou, m ክሳድ Hals, m

couche, fቀጽላ ( ሓደ ነገር ኣብ ልዕሊ

ሓደ ምድርራብ )Schicht, f / Wëndel, f

coucher (se)ምድቃስ ፣ በጥ ምባል ፣

ዕራርቦ ጸሓይ leeën

coudre ምእላም ፣ ማእለማ bitzen

couleur, f መተሓላለፊ ፣ ኮሮድዮ Faarf, f

coup, mምፍርሻሕ ፣ ምግጫው ፣

ምልጋዕ ፣ ምጉጽጓጽSchlag, m

couper ምቁራጽ ፣ ምብታኽ schneiden

cour, f ሜዳ ፣ ጎልጎል Haff, m

courage, m ሓቦ ምግባር ፣ ምጽዋር Courage, m / Mutt, m

courant, m ጸዓት ፣ ሃልኪ ኤለትሪክ Stroum, m (elektresch)

courir ምጉያይ lafen

cours, m ሓጺር ትምህርቲ Cours, m

course, fዉድድር ፣ ቅድድም ፣ ምሽማት

Course, f / Laf, m

courtቆራጽ ፣ ሓጺር

(ንክዳን ወይ ንነገራት ) kuerz

cousin, mደቂ ኣሞካ ወይ ደቂ ሓትነኻ ፣ ካብ ኣሕዋት ኣዴኻ ወይ

ኣቦኻ ዝዉለዱ Cousin, m / Koséng, m

couteau, m ካራ ፣ ጎዞሞ Messer, n


coûterዋጋ ( ዋጋ ናይ ንብረት

ብመጠን ገንዘብ )kaschten

couverture, f መሸፈኒ Decken, f

crayon, m ርሳስ Bläistëft, m

créer ምስናዕ ፣ ምፍራ ፣ ምስራሕ schafen

creuser ምኹዓት gruewen

cri, m ብኽያት ፣ ምልቃስ ፣ ምንባዕ Kreesch, m

crier ብኽያት ፣ ምቑይቅ ፣ ምጭዳር jäizen

crise, f ቁሉውላው ፣ Kris, f

croire ይኣምን ፣ ይሓስብ፣ ይመስለኒ gleewen, mengen

croix, f መስቀል ፣ መስቀላዊ Kräiz, n

cruel ጨካን ፣ ድንጋጸ ዘይብሉ grausam

cube, mኩብ ( 6 ሓደ ዓይነት ገጽ

ዘለዎ ባኮ ዝመስል ) Küb, m / Wierfel, m

cuillère, f ማንካ ፣ ጭልፋ Läffel, m

cuire ምብሳል ፣ ምጥባስ ፣ ምኽሻን kachen, baken

cuisine, f ክሽነ Kichen, f

cuisinière, f ምድጃ ፣ ምብሰሊ ጸብሒ Kachmaschinn, f

curé, m ቀሺ Paschtouer, m

curieux ብርቱዕ ድሌት / ምህንጣይ virwëtzeg

curiosité, fክትፈልጥ ምድላይ ፣ ንክትፈልጥ ምህንጣይ

Virwëtz, m


D

d'abord ካብ መጀመርታ ፣ ብቀዳምነት fir d'éischt

danger, m ሓደጋ Gefor, f

dangereux ሓደገኛ geféierlech

dansሹዑ ( ከም መቀጸልት ወይ

ምወሰኽታ ሓሳባት )an

danser ምስዕሳዕ danzen

date, f ዕለት Datum, m

début, m ጀማሪ Ufank, m

décembre, m ታሕሳስ ( ወርሒ 12 ) Dezember, m

décès, m ምማት ፣ ምትፋእ ፣ ምህጣም Stierffall, m

déchirer ምቅዳድ ፣ ምትርባዕ zerrappen

décider ምዉሳን decidéieren, entscheeden

déclarer ኣወጅ ፣ deklaréieren, aussoen

découvrirዳህሳስ ፣ ምድህሳስ ፣ ንፍታሽ

፣ ምክፍት entdecken

décrire ብዝርዝር ምግላጽ beschreiwen

dedans ኣብ ዉሽጢ dobannen / an

défaut, m ብልሽት ወይ መንቕብ Fehler, m

défendre ምክልኻል ፣ verteidegen

dehors ውአጻኢ ፣ ኣብ ደገ dobaussen

déjà ድሮ ፣ ብሻዑኡ schonn

déjeuner, m ምሳሕ Mëttegiessen, n

demain ጽባሕ muer, mar


demande, f ምሕታት ፣ ምጥያቅ Fro, f / Ufro, f

demander ምሕታት ፣ ምጥያቅ froen

demi ፍርቂ hallef

démocrate, m ዲሞክራሲ Demokrat, m

démocratie, f ዲሞክራሲ Demokratie, f

dent, f ስኒ Zant, m

départ, m ምንቃል (ተበገሰ ) Depart, m / Start, m

dépasser ካብ መጠን ንላዕሊ ምሕላፍ iwwerhuelen, iwwerschreiden

déplacer ምግዓዝ ናብ ካልእ ቦታ verréckelen

depuisካብ (ኤርትራ ካብ 1991

ኣትሒዛ ናጽነታ ረኺባ ።)säit, zënter

député, mኣባል ባይት ፣ ወካሊ ናይ

ፕረዚደንት Deputéierten, m

dernier ዳሕረዋይ ፣ ኣብ መወዳእታ lescht, Leschten

derrière ድሕሪት hannert

dès እቶም säit, soubal

descendre ምዉራደ ፣ ንታሕቲ ምዉራደ erofgoen

désert, m ምድረበዳ Wüste, f

désespoir, m ተስፋ ምቑራጽ Verzweifelung, f

désigner ነዳፋይ ፣ ዲዛይነር bestëmmen

désirer ምምናይ ፣ ተመነ Loscht hunn

dessert, mምክፈቲ ሸዉሃት ድሕር /

ቅድመ መግቢ ዝብላዕ Dessert, m

dessiner ምቅባእ ፣ ቀባኣይ zeechnen

dessusኣብ ልዕሊ (ጣዉላ .

ኣርምስድዮ . . . ወ.ዘ.ተ)iwwer

détacherምልቃቅ ፣ ምፍታሕ ፣

ምፍናው lassmaachen

détail, m ብዕሙቀት Detail, m / Klengegkeet, f

détruire ምስባር ፣ ምዕናው futtimaachen, zerstéieren

devant ብቕድሚት virdrun

devenir ካልኣይ ግዜ ምምላስ ginn

deviner ምግማት roden


devoir ግድን mussen

devoir, m ግቡእ Aufgab, f / Pflicht, f

diable, m ሸይጣን Däiwel, m

diarrhée, f ውጽኣት ( ዓይነት ሕማም ) Schësser, m

dictature, f ውልቀ መልኺ ፣ ዲክታተር Diktatur, f

dieu, m ኣምላኽ Gott, m

différent ፍልልይ ፣ ዝተፈላለየ verschidden

difficileኣሸጋሪ ፣ ከቢድ ዘይክኣል ፣

ኣጸጋሚ schwéier

dimanche, m ሰንበት Sonndeg, m

dîner, m ድራር Owendiessen, n

diplôme, m ዲፕሎማ Diplom, m

dire ምዝራብ soen

directeur, m ርእሲ መምህር ፣ ዳሪክተር Direkter, m

diriger ምምራሕ(ከም ሓላፊ) dirigéieren, féieren

discours, m ምዝታይ ፣ ምልዛብ Ried, f / Usprooch, f

discussion, f ምዝርራብ Diskussioun, f / Gespréich, n

discuter ምክታዕ ፣ ምዝራብ diskutéieren

disparaître ምስዋር ፣ ምጥፍእ verschwannen

distance, f ርሕቀት Distanz, f

distinguerፈኢኻ ምፍላይ ፣ ፈሊኻ ካብ

ቡዙሕ ምዉጻእ ënnerscheeden, ausenanerhalen

divan, m ሳሎን Kautsch, f

docteur, m ሓኪም Dokter, m

doctorat, mዶክተረይት

( ማዕረግ ናይ ትምህርቲ ) Doktorat, m

doigt, m ኣጻብዕቲ Fanger, m

dominer ምዕብላል ፣ ምቁጽጻር dominéieren, bewältegen

donc ስለዚ. . . . also

donner ምሃብ ginn

dont ናይቲ ፣ ንመን ፣ እቲ wouvun

dormir ምድቃስ schlofen


dos, m ዓንዲ ሕቖ Réck, m

double ድርብ ፣ ዕጽፊ duebel

doucementቀስ ምባል ፣ ትሕት ምባል ፣

ፈኲስ ፣ ህድእ ምባል lues, duuss

douche, f ምሕጻብ ( ኣካላትካ ምሕጻብ ) Dusch, f

douleur, f ቃንዛ Péng, f Wéi, n

doute, m ምጥርጣር Zweiwel, m

douter ምጥርጣር zweiwelen

doux ህዱእ ፣ ሉምሉም duuss

douzaine, f ደርዘን Dosen, f

drame, m ድራማ Drama, m

dresserምስትኽኻል ፣ ክብ ምባል ፣

ምዕራይ dresséieren

droit ትኽዝበለ መገዲ riicht

droit, mቅኑዕ ፣ ምሰልካ ምርካብ

( ኣብ ሕጊ )Recht, n

droite መሰል ፣ ግቡእካ rechts

droite, f የማናይ ወገን ፣ Rietsparteien, f

Droits de l'Homme መሰል ወዲ ሰብ Mënscherechter, n

dur ከቢድ haart

durant ኣብ ጊዜ während

durer ክሳብ መዓስ daueren


E

eau, f ማይ Waasser, n

écarter ምጽጋዕ ፣ ምእላይ ፣ ምፍላይewechstoussen, ewechdrécken

échapperምሙላቅ ፣ ምምላጥ ፣

ምህዳም fortlafen

échec, mጉድለት ፣ ዘይዕዉት ፣

ዉድቀት Mësserfolleg, m

éclairer ብርህን ፣ ምብራህ ፣ባና beliichten

école, f ቤት ትምህርቲ Schoul, f

écolier, mመማህርቲ ፣ ደቂ ቤት

ትምህርቲ Schüler, m

écouterምስማዕ ( ሙዚቓ ፣ ራድዮ )፣

ጽን ምባልlauschteren

écraser ምጭፍላቅ ፣ ምጭባጥ erdrécken

écrire ምጽሓፍ schreiwen

effacer ምድምሳስ ፣ ምስራዝ ausmaachen, ofwëschen

effet, m ጽልዋ ፣ ነጸብራቅ Effekt, m / Wierkung, f

effort, m ዓቅሚ ፣ ምጽዓት ፣ ሓይሊ Effort,m / Ustrengung, f

égal ኣሞራ ( ዓይነት ኣዕዋፍ ) egal, gläich

également ማዕረ ፣ ተመሳሳሊ och, selwecht, gläichfalls

égalité, f ማዕርነት Gläichheet, f

église, f ቤትክርስትና (ቤተክርስትያን ) Kierch, f

élection, f ምርጫ Wal, f

électricien, mኤለትርሻን ፣ ዓራይ/ክኢላ

ኤለትሪክElektriker, m


élément, m ባእታ ፣ ምንጪ ( መጀመርታ ) Element, n

élève, m / f ተማሃራይ Schüler, m / Schülerin, f

éleverምዕባይ ፣ ምስፍሳፍ

( ሓፍ ምባል )zillen, erophiewen

élire ምረጽ ፣ምምራጽ wielen

éloigner ምርሓቅ ፣ ምእላይ ewechhalen

embrasserምሕቛፍ ፣ ምድናቅ ፣

ምስዓምkëssen, emäermelen

emmenerምምላእ ( ምሳካ ምዉሳድ)

፣ ምዉሳድ mathuelen

émotion, f ስሚዒት Emotioun, f / Opreegung, f

empêcher ምክልካል ፣ ዘይፍቀድ verhënneren

employé, m ሰራሕተኛ Beamten, m

employer ኣስራሒ benotzen, beschäftegen

emporter ምእታው ( ንብረት ካብ ወጻኢ ሃገር ክመጻካ ከሎ )

mathuelen

encore እንደገና nach

endormir መደቀሲ ቦታ aschlofen

endroit, m ቦታ Plaz, f

énergie, f ጸዓት ፣ ጉልበት ፣ ሁርኩትነት Energie, f

enfant, m, f ውላድ ፣ ቖልዓ Kand, n

enfermerማሕተም ምግባር ፣ ምዕጻው ( ንጉዳይ ) ፣ ምከተምታ

ምግባር aspären

enfin መፈጸምታ ፣ ምዉዳእ endlech

enfoncerምጽቃጥ ፣ ምጥቃዕ ፣ ምግጫው

aschloen, erandrécken

engagerምሕጻይ ፣ ምጽማድ ፣

ምምብጻዕ engagéieren, astellen

enlever ምእላይ ፣ ምልዓል ፣ ምጭዋይ forthuelen

ennemi, m ጸላኢ Feind, m

énorme ብብዙሕ ፣ ዓቢ enorm

ensemble ብሓባር ፣ ብሓንሳብ zesummen

ensuite ቀጺሉ…. ፣ ብድሕሪኡ …… ፣ ደሓር……

dono


entendreምስማዕ ( ሰብ ክዛረበካ ከሎ )

፣ ምቅላብ héieren

entier ብሙሉኡ ወይ ኩሉሙሉ ganz

entourer ሓጹር ፣ መካበቢያ ëmginn

entraînerምስልጣን ፣ ምዕላም ፣

ምምሃር matrappen, trainéieren

entre ኣብ ሞንጎ zwëschen

entrée, f ምእተዊ Agang, m / Entrée, f

entreprise, f ትካል Betrib, m / Entreprise, f

entrer ምእታው eragoen

entretenir ምክንኻን ënnerhalen

entretien, mምዝንጋዕ ፣ ምዝታይ (ምዕላል )

፣ ምጽጋን Gespréich, n / Ënnerhalt, m

entrevue, f ምዝርራብ ፣ ኣኼባ Entrevue, f

enveloppe, f ፖስታ Enveloppe, f

envelopper ምዕሻግ ( ን ደብዳበ ) awéckelen

envie, f ትምኒት ፣ ድሌት Loscht, f / Näid, m

environ ብዛዕባ ፣ ከባቢ ongeféier

envoyer ምልኣኽ፣ ምስዳድ schécken

épaule, f ሞንኮብ Schëller, f

épinard, mስፒናች ( ከም ሳላጣ ጌርካ

እትበልዖ ዓይነት ኣሕምልቲ )Spinat, m

époque, f ግዜ ፣ ዕድመ Epoque, f / Zäitalter, n

épouse, f መጻምድትኻ ፣ በዓልቲ ቤትካ Fra (bestuet), f

époux, m መጻምድትኺ ፣ በዓልቤትኪ Mann (bestuet), m

erreur, f ጌጋ Fehler, m

escalier, mመወራረዲ ፣ ምደያየቢ

( ኣስካላ )Trap, f

escalope, fቑራጽ ( ንስጋ ኣድቂካ

ብጽፊሕ ክትቖርጾ ከሎካ)Schnitzel, m

espace, m ህዋ ፣ ጠፈር Raum, m / Plaz, f

espèce, f ቀመማት ፣ ዓይነት Zort, f

espérer ተስፋ ፣ ትጽቢት hoffen


espoir, m ምትስፋው Hoffnung, f

esprit, m መንፈስ Geescht, m / Humor, m

essayer ምፍታን versichen

essence, f በንዚን ( ዓይነት ነዳዲ ) Bensin, m

essuyer ምጽራግ ፣ ምድራዝ dréchnen

est, m ምብራቅ Osten, m

est-ce que ድዩ ፧ (ዓይነት ሕቶ ) Ufank vun enger Fro

etን ( ንክልተ ነገራት ን

ምልግጋብ እንጥቀመሎም

ሕረግ ) an

étable, f ደንበ ፣ ከብቲ ዝሓድራሉ ቦታ Stall, m

établissement, m ህንጻ Etablissement, m

étage, m ደርቢ Stack, m

Etat, m ሃገር Staat, m

état, m ኩነታት Zoustand, m

etc ወ.ዘ.ተ asw, an esou weider

été, m ሓጋይ Summer, m

éteindre ምትፋእ ( ንብርሃን ) ausmaachen

éternel ዘልኣለማዊ ፣ ነባሪ éiweg

étoile, f ኮኾብ Stär, m

étonner ምግራም ፣ ምድናቕ iwwerraschen

étouffer ሕጽረት ምትንፋስ erstécken

étrangeዘይንቡር ነገር ፡ ልሙድ ዘይኮነ

komesch

étranger, m ጋሻ Auslänner, m / Friemen, m

être ህላወ ፣ ኢዩ sinn

étroit ጸቢብ enk, schmuel

étude, f መጽናዕቲ ፣ ትምህርቲ Studium, m / Etüd, f

étudiant, m ተማሃራይ Student, m

étudier ምምሃር studéieren

Européen, m ኤዉሮፓ Europäer, m

événement, m ኩነታት Evenement, n


éviter ምዉጋድ ፣ ምክልካል vermeiden

examen, mመርመራ ( ንትምህርቲ ወይ

ሕክምና ወይ ከኣ ንዝተፈላለየ

ሳይንሳዊ ስርሓት )Examen, m

examiner ምርማሪ ënnersichen

exception, f ፉሉይ ፣ ብፉሉይ Ausnam, f

excursion, f ዙረት ፣ ምጋሽ Ausfluch, m

excuse, f ይቕሬታ ፣ ምምኽናይ Entschëllegung, f

excuserይቕሬታ ምርካብ

( ይኹንካ )entschëllegen

exécuter ምፍጻም ፣ ምዕጻው (ንጉዳይ ) maachen, doud maachen

exemple, m ኣብነት Beispill, n

exiger ጠለብ ምጥላብ verlaangen

existence, f ህላውነት Existenz, f

exister ህይወት ፣ ምህላዉ existéieren, liewen

expérience, f ተሞኩሮ ፣ ልምዲ Experienz, f

expliquer መብርሂ ምሃብ ፣ ምግላጽ erklären

exporterሰደድ (ናብ ወጻኢ ሃገር

ንብረት ምስዳድ ) ፣

ምልዉዋጥexportéieren

exposition, f ቦታ፣ ምርኢት ዝርኣየሉ ቦታ Ausstellung, f

expression, fትርኢት (ንባህሪ) ፣ ምግለጺ

ዉሽጣዊ ባህሪ Ausdrock, m / Expressioun, f

exprimer መግለጺ (ንሓጎስ ) ausdrécken

extérieur ደገ ፣ ወጻኢካብ ገዛ dobaussen

extraordinaireካብ ንቡር ወጻኢ ክእለት ወይ ፍልጠት ዘለዎ ፣ ኣደናቂ

aussergewéinlech

extrême droite, f የማናይ ወገን Rietsextrem, f

extrême gauche, f ጸጋማይ ወገን Lénksextrem, f


F

fabrique, f ፋብሪካ Fabrik, f

face à ፊትንፊት virun

facile ቀሊል einfach, liicht

façon, fብዝኾነ ኮይኑ ፣ ብኻልእ

መገዲ Aart a Weis, f

faible ድኻም ፣ ድክነት ፣ ፎኪስ schwaach

faim, f ጥሜት Honger, m

faire ተግባር (ንነገራት ምስራሕ) maachen

fait, m ኩዉን ፣ ኩነታት Tatsaach, f

famille, f ስድራ Famill, f

farine, f ሕሩጭ Miel, n

fasciste, m ፋሺሽቲ Faschist, m

fatigue, f ድኻም ፣ ረሸሽ ምባል Middegkeet, f

fatiguer ምድካም ermidden

faut, il faut que ግድን et muss

faute, f ጉድለት Fehler, m

fauteuil, mወንበር ( ኮፍ መበሊ መደገፊ

ኢድ ዘለዎ)Fotell, f

faux ሓሶት ፣ ስናዕ ፣ ጌጋ falsch

femme, f ሰበይቲ ፣ ጓል Fra, f

fenêtre, f ሞስኮት Fënster, f

fer, m ሓጺን Eisen, n

ferme, f ሕርሻ Bauerenhaff, m


fermer ምዕጻው zoumaachen

fermier, m ሓረሰታይ Bauer, m

fête, f በዓል ፣ ጽንብል Fest, n

feu, m ሓዊ ፣ ሃልሃልታ Feier, f

feuille, f ቆጽሊ ፣ ወረቐት Blat, n

février, m ለካቲት Februar, m

fidèleእሙን ፣ ዉፉይ ፣ ሓቀኛ ፣

ለባም trei

fier ሓበን ፣ ምሕባን stolz

fièvre, f ረስኒ Féiwer, n

figure, fገጽ ፣ ምምማይ ፣ ቅርጺ

(ናይ ሓደ ነገር )Figur, f

fil, m ገመድ ፣ ስልኪ ፣ ጥላጋ Fuedem, m

fille, f ቖልዓ ( ንጓል ) Meedchen, n / Duechter, f

fils, m ቖልዓ ( ንወዲ ) Bouf, m / Jong, m

fin, f ምዉዳእ ፣ መደምደምታ Enn, n

finir መወዳእታ ፣ ምጭራሽ faerdegmaachen, ophéieren

fixeስጡም (ዘይንቀሳቀስ) ፣

ዘይየቛርጽ (ንስራሕ ወይ

ንነገራት )fix, fest

fixerምእሳር (ንነገራት ) ፣

ምዕራይ umaachen, fixéieren

flamme, f ሃልሃልታ Flam, f

fleur, f ዕንባባ ( ፍዮሪ ) Blumm, f

flûte, f ሻንብቖ (ዓይነት ሙዚቓ) Flute, f

foi, f እምነት Glawen, m

fois, f ግዜ Kéier, f

folie, f ጽላለ ፣ ዕብዳን Verrécktheet, f Wahnsinn, m

fonction, f ምስራሕ Funktioun, f

fonctionnaire, m ሰራሕተኛ፡ባዓል መዚ Beamten, m

fond, m መሰረት Fong, m

force, f ሓይሊ ፣ ዓቅሚ Kraaft, f

forêt, f ዱር ፣ ጨካ በረኻ Bësch, m

forme, fፎሩም ፣ ቅጥዒ (ዝምላእ ወረቀት) ፣ ቅርጺ መትሓዚ

Form, f


former ስርዓት ወይ ኣገባብ ዘትሕዘካ forméieren

fort ሓያል፣ተሪር staark

fortune, f ዉርሻ Räichtum, m

fou ጽሉል verréckt, géckech

foulard, m መንዲል ( ጨርቂ ) Foulard, m / Schal, m

foule, f እኩብ ፣ ህዝቢ vill Leit

fourchette, f ፋርኬታ ( መብልዒ ) Forschett, f

fraction, fጉዚ ( ኣብ ትምህርቲ ቑጽሪ

ዝርከብ ኣርእስቲ )፣ ምቃል

፣ ክፋል Brochdeel, m

fraisሕዋስ ዘይብሉ ፣ ሓድሽ

ዝተሰርሐ መግቢ frësch

fraise, fስትሮቤሪ ( ንእሽተይ ቀይሕ

ዝብላዕ ፍረ )Äerdbier, n

framboise, fስትሮቤሪ ዝመስል ኣብ በረኻ

ዝቦቁል ፍረHambier, n

francፍራንክ ( ሽም ባጤራ ናይ

ፈረንሳ ቅድሚ ኤሮ ዝነበረ)

፣ ትኽ ኢሉ ዝዛረብ éierlech, riicht eraus

Français, m ፈረንሳዊ Fransous, m

France, f ፈረንሳ ( ሃገር ) Frankräich, n

frapperምህራም ፣ ምጺፋዕ ፣

ምጉሳጥ klappen, schloen

freiner ልጓም (ፍሬኖ ) bremsen

frère, m ሓውኻ Brudder, m

frites, f ቁሉዉ ድንሽ Fritten, f

froid ዝሑል kal

fromage, m ፎርማጆ Kéis, m

front, m ግንባር ፣ ድፋዕ Stir, f / Front, f

fruit, m ፍሩታ Uebst, n

fuirምህዳም ፣ ምምላጥ ( ካብ ኢድ ሰብ ምህዳም)

fortlafen

fumée, f ትኪ ፣ ሃፋ ፣ሽጋራ Damp, m

fumer ሽጋራ dämpen, fëmmen

fusil, m ጠበንጃ ፣ ብረት Gewier, n


G

gagnerምዕዋት ፣ ምክሳብ ፣

ምኽዕባት ፣ ፍረ ጻማኻ

ምርካብ ፣ gewannen, verdingen

garage, m መጸገኒ ወይ መዐሽጊ ምኪና Garage, f

garçon, m መንእሰይ ወዲ Bouf, m / Jong, m

garde, f ሓላዊ Garde, f

garder ምዕቃብ ፣ ምሕላው versuergen, oppassen

gare, fመሳፈሪ ወይ ደው መበሊ ናይ

ባቡር ( መዋፈሪ ባቡር )Gare, f

gare d'autobus, fመሳፈሪ ወይ ደው መበሊ

ናይ ኣዉቶቡሳት (መዋፈሪ

ኣዉቶቡስ )Autobusgar, f

gâteau, m ፓስተ Kuch, m

gâteau (petit), m ብሽኮቲ Kichelchen, m

gauche, f ጸጋም ( ዓኼላይ ) lénks / Lénk, f

gel, mምብራድ ፣ ለመግመግ ዝብል

ፈሳሲ Frascht, m

général, m ብሓፈሻ allgemeng

genou, m ብርኪ Knéi, m

genre, mዓይነት ፣ ጾታ (ወዲ ወይ ጓል ኢልካ ምፍላይ )

Genre, m

gens, m ህዝቢ Leit, m

géographie, f ጀኦግራፍ ( ዓይነት ትምህርቲ ) Geographie, f

geste, m ግምት Gest, m

glace, f በረድ ፣ ለማጽ Äis, n / Glace f


glisser ምሽርታት ፣ ሸታሕታሕ ምባል rutschen, rëtschen

goût, m ምጥዓም ፣ ምቕማስ Geschmaach, m / Goût, m

goutte, f ነጠብጣብ Drëps, m

gouvernement, m መንግስቲ Regierung, f

grain, m ጥረታት Kär, m

grand ዓቢ ፣ ገዚፍ grouss

Grand-Duc, mንጉሳዊ ቤተሰብ ናይ

ሉክሰንበርግ Groussherzog, m

Grande-Duchesse, fንጉሳዊ ቤተሰብ ናይ

ሉክሰንበርግ Groussherzogin, f

grandir ዕቤት wuessen

grand-mère, fዓባይካ/ኪ ( ኣደ ኣቦኻ ወይ

ኣዴኻ )Groussmamm, f / Bomi, f

grand-père, mኣባሓጎካ/ኪ (ኣቦ ኣቦኻ

ወይ ኣዴኻ )Grousspapp, m / Bopi, m

grippe, f ሰዓል ( ብርትዕቲ ሰዓል ) Gripp, f

gris ሓመዳዊ gro

gros ረጉድ déck

groupe, m እኩብ ፣ ጥርኑፍ Grupp, f

guerre, f ውግእ Krich, m

guichet, mዝተኸፋፈለ ገዛ ኣብ ቤት

ጽሕፈት Guichet, m

guitare, f ጊታር ( ዓይንት ሙዚቓ ) Gittar, f


H

habillerምኽዳን ወይ ምልባስ

(ንክዳን ወይ ኣልባሳት)undoen

habitant, m ተቐማጦ ፣ ነበርቲ Awunner, m

habiter መንበሪ wunnen

habitude, f ባህሪ ፣ ልምዲ Gewunnecht, f

haine, f ጽልኢ (ምስ ሰብ ) Haass, m

haïr ምጽላእ haassen

halte (stop) ደው ምባል ፣ ዘይምንቕስቓስ stoe bleiwen, stopp

haricot, m ባልደንጋ / ዓይኒዓተር Boun, f

hasard, mኣጋጣሚ ፣ ሃንደበት ፣ ወዝቢ

፣ ዕድል Zoufall, m

haut ነዊሕ ፣ ላዕሊ héich, uewen

hauteur, f በሪኽ ፣ ነዊሕ Héicht, f

herbe, f ሳዕሪ Gras, n

hésiter ምጥርጣር zécken

heure, f ሰዓት ( ንግዜ መግለጺ ) Stonn, f

heureux ምሑጋስ glécklech

hier ትማሊ gëschter

histoire, f ዛንታ Geschicht, f

hiver, m ሓጋይ Wanter, m

homme, m ሰብኣይ Mann, m / Mënsch, m

homme politique, m ፖሎቲከኛ Politiker, m

honneur, m ክብረት ናይ ሰብ Éier, f


honte, f ሕፍረት ፣ ዉርደት Schan, f / Schimmt, f

hôpital, m ሕክምና Spidol, n

horizon, mገደብ ኣልቦ ፣ ብዘይ ወሰን ፣

መወዳእታ ዘይብሉ Horizont, m

hôtel, m መዕረፍ ኣጋይሽ Hotel, m

huile, f ዘይቲ Ueleg, m

humain ወዲ ሰብ mënschlech

humide ጡሉል ማይ ዝነዝዕ ፣ ኣዉሊ naass


I

ici ኣብዚ hei

idée, f ሓሳብ Iddi, f

ignorerምንጻግ ፣ ዘይምግዳስ ፣

ሸለል ምባል ፣ እንዳፈለጥካ

ምስቓጥ ( ትምምባል )net wëssen, iwwersinn

île, f ደሴት Insel, f

image, f ስእሊ፣ ምስሊ Bild, n

imaginer ሓሳብባት ፣ ምስትንታን virstellen

imam, mሸኽ (ሓላፊ ሃይማኖት ናይ

ሞስሌም )Imam, m (Geeschtlechen)

immense ኣዚዩ ዓቢ immens

importance, f ኣገዳስነት Wichtegkeet, f

important ኣገዳሲ wichteg

importerምእታው ( ንብረት ካብ

ወጻኢ ሃገር ክመጻካ ከሎ ) ፣ ጣልቃ ምእታዉ

aféieren, importéieren

impossible ዘይከኣል onméiglech

impôt, m ቀረጽ ፣ ግብሪ Steier, f

impression, fጽልዋ ፣ ስምዒት

(ናይ ዉሽጢ)Androck, m / Impressioun, f

inconnu ዘይንቡር ፣ ዘይፍለጥ onbekannt

indiquerምሕባር ፣ ምምልካት ፣

ምርኣይ (ንቦታ ወይ ንሰብ )weisen

infirmier, m ነርስ Infirmier, m

inquiéter ምርባሽ ፣ ምሽቓል beonrouegen


inquiétude, f ምብስጫው ፣ ምጭናቕ Onrou, f

installerምጽዓን (ንኮንፑተር)

፣ ምትካል ወይ ምእታው

(ንንብረት )installéieren

instant, m ብቅጽበት ፣ ብሓንሳብ Moment, m

instinct, m ባህሪያዊ Instinkt, m

instituteur, m ርእሲ መምህር ፣ ዳሪክተር Schoulmeeschter, m / Här Lehrer, m

institutrice, fርእሲ መምህር ፣ ዳሪክተር

ንጓል Joffer, f / Schoulmeeschtesch, f

intelligence, f ብልሓተ ኣእሙሮ Intelligenz, f housh

intention, f ብዕላማ ፣ ብፍላጥ ፣ ኣድህቦ Intentioun, f / Absiicht, f

intéresser ድሌት ፣ ኣገዳሲ interesséieren

intérêt, m ድሌት Interessi, m

intérieur ዉሽጣዊ bannen

interroger ምሕታት ፣ ምምርማር froen, befroen

interrompre ምቁራጽ ( ኣብ ሞንጎ ዘረባ) ënnerbriechen

inutile ዘይጠቅም ፣ ዘይየድሊ onnéideg, onnëtz

inventer ምምሃዝ erfannen

inviter ምዕዳም invitéieren, alueden

Iran, m ኢራን ( ሃገር ) Iran, m

Iranien, m ኢራናዊ Iraner, m

Iraq, m ኢራቕ Irak, m

Iraquien, m ኢራቓዊ Iraker, m

Italie, f ኢታሊ Italien, n

Italien, m ኢታላዊ Italiener, m


J

jamais ብፍጹም (ኣሉታዊ ሓሳብ ) ni

jambe, f እግሪ Been, n

jambon, m ስጋ ሓሰማ Ham, f

janvier, m ጥሪ (ወርሓት) Januar, m

jardin, m ግራት Gaart, m

jarre, f ዕትሮ Krou, m

jaune ብጫ ( ሕብሪ) giel

jeter ምስንዳው ፣ ምድርባይ geheien

jeu, m ጸወታ Spill, n

jeudi, m ሓሙስ (ሰሙናት ) Donneschdeg, m

jeune መንእሰይ jonk

jeûner ጾም ( መግቢ ዘይምብላዕ) näischt iessen

jeunesse, f መንእሰያት Jugend, f

joie, f ሓጎስ Freed, f

joindreምሕዋስ ፣ ምልጋብ ፣

ምጥባቕderbäi leeën

joli ጽቡቕ schéin

joue, f መንከስ Bak, m

jouer ጸወታ spillen

jour, m መዓልቲ Dag, m

journal, m ጋዜጣ Zeitung, f

juge, m ዳኛ Riichter, m

juger ምፍራድ jugéieren, uerteelen


juif, m ኣይሁድ (ዓሌት እስራኤል ) Judd, m

juillet, m ሓምለ (ወርሓት ) Juli, m

juin, m ሰነ ( ወርሓት) Juni, m

jus, m ጽማቅ Jus, m

jusque ክሳብ bis

juste ልክዕ richteg, gerecht

justice, f ፍትሒ Justiz,f / Gerechtegkeet, f


kermesse, fዝተፈላለየ ምዝንጋዕ ዝግበረሉ

ምርኢት Kiermes, f

kilo, m ኪሎ ( መዐቀኒ ክብደት) Kilo, m

kinésithérapeute, mኪኢላ ናይ ስርዓተ መትኒን

ዓጽምን ፣ ፊዚዪተራፒ Kiné, m

K


L

là ኣብቲ do

laine, f ሌና (ዓይነት ጨርቂ ) Woll, f

lait, m ጸባ Mëllech, f

lame à rasoir, f መስደዲ ጭሕሚ Gillette, f

lampe, f መብራህቲ ፣ ልቺ ፣ ቃንዴል Lut, f

langue, f ቛንቛ Sprooch, f / Zong, f

large ገጂፍ breet

larme, f ንብዓት Tréin, f

lavabo, m ላቫንዲኖ ( መሕጸቢ ነብሲ ) Lavabo, m

lave-linge, m መሕጸቢት ማሽን Wäschmaschinn, f

léger ፎኪስ ( ንክብደት ) liicht

lentementቀስ ብ ቀስ ፣ በብቅሩብ ፣ ዉሑድ

lues

lequel ኣየናይ deen

lettre, f ፊደል ፣ ብርዒ ፣ ጹሑፍ Buschtaf, m / Bréif, m

leverምልዓል ፣ ካብ መሬት ሓፍ

ኣቢልካ ምልዓል ophiewen

lèvre, f ከንፈር Lëps, f

libéralዓይነት እምነት/ፖለቲካዊ

ሽም liberal

liberté, f ሓርነት ፣ ንጻ ከልካሊ ዘይብሉ Fräiheet, f

libre ናጽነት fräi

lien, mመላገቢ ፣ መእሰሪ ፣

መራኸቢVerbindung, f


lier ምርካብ verbannen

lieu, m ቦታ ፣ ገዛ Plaz, f

ligne, f መስመር ፣ መስርዕ Linn, f

liquide (en) ፈሳሲ ፣ መስተ bor

lire ምንባብ liesen khândan

liste, fመዝገብ ፣ ትሕዝቶ

( ናይ ሓደ መጽሓፍ )Lëscht, f

lit, m ዓራት Bett, n

littérature, fብዛዕባ ስነ-ጽሑፍ ዘጽንዕ

ዓምዲLitteratur, f

livre, m መጽሓፍ ፣ ብርዒ Buch, n

livrerምብጻሕ ካብ ሓደ ቦታ ናብ

ሓድ ቦታ ( ንንብረት )bréngen, liwweren

loi, f ሕጊ Gesetz, n

loin ሩሑቕ wäit

long ነዊሕ (ን ርሕቀት ) laang

longtemps ነዊሕ ጊዜ laang

lorsque ምስ wann

loup, m ቶኹላ Wollef, m

lourd ክቢድ schwéier

lumière, f ብርሃን ( ባና ) Luucht, f

lundi, mሶኒ ( ቀዳመይቲ መዓልቲ ናይ ሰሙን )

Méindeg, m

lune, fወርሒ (ከባብ ብግዜ ጸልም ብርሃን ትህብ )

Mound, m

lunettes, f መነጸር Brëll, m

lutte, f ባእሲ ፣ ዉግእ ፣ ቅልስ Kampf, m

lutter ባእሲ ፣ ዉግእ ፣ ቅልስ kämpfen

Luxembourg, m ሉክሰንቦርግ ( ሽም ሃገር ) Lëtzebuerg, n

Luxembourgeois, mሉክሰንቦርጋዊ/ዊት (ደቀባት

ናይ ሉክሰንቦርግ )Lëtzebuerger, m

lycée, m ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ Lycée, m


M

machine, f ማሽን Maschinn, f

madame, f ወይዘሮ Madame, f

magasin, m ዱኳን ፣ መሸጢ ቦታ Buttek, m / Geschäft, n

magnifiqueመደነቕ ፣ ዘገርም ፣ ደስ

ዘብል ( ምንኣድ )wonnerbar

mai, m ግንቦት ( ወርሒ 5) Mee, m

mai, Fête du 1er mai መዓልቲ ሰራሕተኛታት éischte Mee Feier, f

main, f ኢድ Hand, f

maintenant ሕጂ elo

maintenir ምጽጋን festhalen

maire, mጭቃ-ዓዲ ፣ ሓላፊ ናይ ሓንቲ

ከተማ Buergermeeschter, m

mais ግን……… awer

maïs, m ዕፉን Mais, m

maison, f ገዛ Haus, n

maître, m ጎይታ ፣መምህር ፣ ሓላፊ Meeschter, m

majorité, f ብሓፈሻ ፣ ብብዝሒ Majoritéit, f

mal ቃንዛ ፣ ሕማም ፣ ኩፉእ wéi, schlecht

malade ዝሓመመ ሰብ krank

maladie, f ሕማም Krankheet, f

malgré እንተኾነ እኳ…… obschonn

malheur, m ሕማቕ ኣጋጣሚ ወይ ዕድል Ongléck, n

maman, f ኣደ Mamma, f


manger ምብላዕ iessen

manquer ምንፋቅ ፣ ምብኳር feelen

manteau, m ካቦት Mantel, m

marchand, m ነጋዳይ Händler, m

marche, f ምስጓም Träppléck, m

marché, m ዕዳጋ ፣ ምግዛዕ ፣ ምዕዳግ Maart, m

marcher ምኻድ goen

mardi, mሰሉስ

( 2ቲ መዓልቲ ናይ ሰሙን )Dënschdeg, m

mari, m ሙርዑ ( ሰብኣይ ) Mann (bestuet), m

mariage, m መርዓ Bestietnis, n

marier ምምርዓው ቓልኪዳን bestueden

marmite, f ዓይነት መግቢ Dëppen, n

marquer ምልክት ምግባር markéieren

mars, m ወርሒ መጋቢት Mäerz, m

marteau, m ማርቴሎ Hummer, m

masse, fእኩብ ፣ ጽዑቕ

(ዝተጨቓጨቀ)Mass, f

master, m ብሉጽ ፣ ልዕሊ ኩሉ Master, m

match, m ጸወታ ፣ ግጥም Match, m

matelas, m መተርኣስ Matrass, f

mathématiques, fቁጽሪ ( ብዛዕባ ቁጽሪ ዘጽንዕ ዓምዲ )

Mathematik, f

matière, f ዓይነት መሳርሒ፣ ንጥረ ነገር Fach, n Matière, f

matin, m ንግሆ Moien, m Muergen, m

matinée, f ቅድሚ-ቀትሪ Matinée, f

mauvais ሕማቅ፣ ክፉእ schlecht

mécanicien, m መካኒክ (ዓራይ መኪና) Mecanicien, m

médecin,m ሓኪም (ዶክተር) Dokter, m

médicament,m መድሃኒት Medikament, n

meilleur ብሉጽ besser

mélanger ምሕዋስ ፣ ምጽንባር mëschen


membre, mኣባል ( ኣብ ማሕበር

እቱው)Member, m

même ተመሳሳሊ፣ ሓደ ፣ እንተ ፣ ግን selwecht, souguer

mémoire, f ምዝካር ፣ ተዘክሮ Gediechtnes, n / Verhalt, m

menacer ምፍርራሕ ፣ ምጉጣጥ dräën

mensonge, mፈጠራዊ ሓሶት ፣ ጽንጽዋይ ፣

ዘይእሙን ወረ Ligen, f

mentir ምሕሳው léien

menuisier, m ጸራቢ ዕንጨይቲ (ፈለኛሞ) Schräiner, m

mer, f ባሕሪ Mier, n

merciክብረት ይሃበልይ ፣ ምምስጋን

(ገንዘብካ ኢልካ ምምላስ)Merci

mercredi, m ረቡዕ (3 ምዓልቲ ናይ ሰሙን ) Mëttwoch, m

mère, f ኣደ፣ ወላዲት Mamm, f

mériterቡቑዕ (ብቅዓት ዘለዎ)፣

ዝግብኦ verdingen

mesure, f ዓቀን፣ መዐቀኒ Mooss, f

mesurer ምዕቃን moossen

métier, m ስራሕ፣ ክእለት Beruff, m

mettre ምእታው፣ምውሳኽ leeën

midi, mፍርቂ መዓልቲ

( ፋዱስ 12:00)Mëtteg, m

mieux ዝሓሸ፣ ዝበለጸ ፣ ዝጸበቀ besser

milieu, mኣብ ፍርቂ፣ ኣብ ማእከል ፣

ኣብ ሞንጎ ኩነታትMilieu, m / Mëtt, f

militaire, m ወታሃደር ፣ ዓቀይታይ Militär, m

mince ቀጢን ፣ዕባራ ፣ ጸማእ dënn

mine, f ማዕድን Minn, f

ministre, m ሓላፊ ፣ ሚኒስተር Minister, m

minute, fደቂቅ (ኣብ 1ስዓት 60 ደቃይቅ ኣሎ።)

Minutte, f

miroir, m መስትያት Spigel, m

mixer ምትሕውዋስ mëschen, mixen

moins ቁሩብ ፡ ዉሑድ ፡ ጎዶሎ manner


mois, mወርሒ

(መዓልቲ፡ ሰሙን ፡ወርሒ)Mount, m

moitié, fፍርቂ ፣ ግማዕ

( ፍርቂ ምቁራጽ)hallef / Hallschent, f

moment, mሓጺር ግዜ ፣ ሓንሳብ ፣

ንግዚኡMoment, m

monde, mኣህዛብ ፣ ዓለም ፣ ንግስነት

(ግዝኣት)Welt, f

monsieur, mኣቶ ፣ ናይ ክብረት መጸዉዒ

(ንመምህር፣ ንዓቢ ሰብ ፣ )Här, m

montagne, f ጎቦ፣ እንባ Bierg, m

monter ምድያብ ናብ በሪኽ ቦታ eropgoen

montre, fቖጻሪት ሰዓት (ኣብ ኢደይ

ሰዓት ኣሲረ ኣለኹ።)Auer, f

montrerምሕባር ፣ ምምልካት ፣

ምርኣይ (ንቦታ ወይ ንሰብ )weisen

morceau, m ቁርጽራጽ፣ ድርቅምቃም ፣ ንጽል Stéck, n

mort, f ሞት Doud, m / doud

mosquée, fመዝጊድ (ናይ ተከተልቲ

ምስልምና ቤት ጸሎት )Moschee, f

mot, m ቃል Wuert, n

moto, f ሞቶር-ሳይክል Motorrad, n

mourir ሙማት፣ ህይወት ምሕላፍ stierwen

moutarde, fዓይነት ቀመም (ምርር ዝበል

ንጸሊምበርበረ ዝመስል)Moschtert, m

mouvement, m ምንቅስቃስ Beweegung, f / Mouvement, m

moyen, m ደሓን ፣ማእከላይ Mëttel, n

muet ዓባስ ፣ ሕቱም ፣ ዘይዛረብ stomm

multiculturel ዝተፈላለየ ባህሊ multikulturell

mur, m መፈላለይ፣ መንደቅ Mauer, f

musique, f ሙዚቃ Musik, f

musulman, m ሞስሊም (ተኸታሊ እምነት ምስልምና)

Moslem, m


naissance, f ትዉልዲ Gebuert, f

naître መቦቖል ትዉልዲ op 't Welt kommen

nation, f ሃገር Natioun, f

nationaliste, m ሃገራዊ Nationalist, m

nationalité, f ሃገርካ ፣መቦቀል ሃገር Nationalitéit, f

nature, f ባህርያዊ ተፈጥሮ Natur, f

naturel ተፈጥሮ natierlech

naturellement ባህሪያዊ ፣ተፈጥራዊ natierlech, normal

nécessaire ኣገዳሲ néideg

Néerlandais, m ኔዘርላንድ ( ሆላንድ) Hollänner, m

neige, f በረድ፣ ዉርጪ Schnéi, m

nerveuxጭኑቅ፣ ትንኩፍ (ብቀሊሉ ዝጭነቕ)

nervös

neuf ሓዲሽ néng, nei

nez, m ኣፍንጫ Nues, f

Noël, mልደት (ናይ ኤውሮጳ

በዓል)፣ ክሪስትማስChrëschtdag, m

noir ጸሊም (ሕብሪ) schwaarz

nom, mስም ኣቦኻ

( ናይ ስድራ መጸዉዒ ስም)Numm, m

nombre, m ቁጽሪ (1 2 3 4 ) Zuel, f

nombreux ብዙሕ vill

nommer ምስማይ ፣ምጽዋዕ nennen

N


non ኖኖ ( ኣሉታዊ ምላሽ) neen

nord, m ደቡብ (መኣዝን) Norden, m

note, fምጽሓፍ ፣ምስማር

(ንመፈለጥታ)Nout, f

nourrirምምጋብ ፣ ምቅላብ

( ፈልጥት ንኣእምሮ) fidderen

nouveau ሓድሽ nei

novembre, m ሕዳር (ወርሒ 11) November, m

nuቑሉዕ (ብዘይ ልብሲ) ፣

ጥራሕ ነብሱplakech

nuage, m ደመና / ደበና Wollek, f

nuit, f ለይቲ Nuecht, f


obéir ምእዛዝ follegen

objet, m ንብረት ፣ ዕላማ ፣ ኣርእስቲ Saach, f

obliger ግድነት ፣ ናይ ግድን zwéngen

observation, f ትዕዝብቲ Observatioun, f / Bemierkung, f

observerምምዕዳው ፣ ኣቶኪርካ

ምጥማትnokucken, beobachten

obtenir ምዉሳድ ፣ ምሓዝ kréien

occasion, f ዕድል Geleeënheet, f

occuperትሑዝ (ብግዜ) ፣ ብስራሕ

ጽሙድbeschäftegen, besetzen

octobre, m ጥቅምቲ (ወርሒ 10) Oktober, m

odeur, f ሽታ ፣ ጨና Geroch, m

œil, m ዘይቲ A, n

œuf, m እንቓቅሖ Ee, n

œuvre, fስርሓት ስነ-ጥበብ (ቅባ፡ማእለማ፡ምዉቃር፡ ወዘተ)

Wierk, n

officier, mፖሊስ ፣ ኣብ ቤት ጽሕፈት ዝሰርሕ ሰብ

Offizéier, m

offrir ምሃብ ፣ ምልጋስ schenken, offréieren

oignon, m ሽጉርቲ Ënn, f Zwiwwel, f

oiseau, m ኣዕዋፍ Vull, m

ombre,f ጽላሎት Schied, m

onንሕና ፣ ንሳቶም

(ክንድ ስም )een

O


oncle, m ኣኮ (ሓው ኣድ ) ፣ ሓው ኣቦ Monni, m

opposition, f ተቀዋሚ ፣ ተጻራሪ Oppositioun, f

or, m ወርቂ Gold, n

orage, m ህቦብላ ፣ ብርቱዕ ንፋስ Donnerwieder, n

orange, f ኣራንሺ Orange, f

ordinateur, m ኮምፑተር Computer, m

ordre, mምእዛዝ ፣ ምስራዕ (ንንብረት

ኣብ በበቱኡ ምቅማጥ) ፣

ምጽፋፍUerder, m

oreille, f እዝኒ Ouer, n

orientation, fኣስተምህሮ ፣ ሓበሬታ ፣

መምርሒ (ምዉሳድ)Orientatioun, f

oser ምድፋር woen, sech trauen

ou ወይ ( ጽዕዳ ወይ ጸሊም) oder

où ኣበይ (ንቦታ ወይ ግዜ) wou

oublier ምርሳዕ vergiessen

oui እወ (ኣወንታዊ ምላሽ) jo

ouvert ኩፉት ፣ ጉሉጽ op

ouvre-boîte, m ኩፉት ባኮ Béchsenëffner, m

ouvrir ምክፋት opmaachen


P

page, fገጽ( ንመጽሓፍ )፣ ሓደ

ሸነክ ናይ ናጻላ

(ጣዉላ፡ወረቀት)Säit, f

pain, m ባኒ Brout, n

pain (petit), m ንእሽቶይ ቁራስ ባኒ Bréitchen, n

paix, f ሰላም ፣ ቅሳነት Fridden, m

palais, m ርሻን ፣ ፓላሶ Palast, m / Palais, m

Palestine, f ፍልስጠም Palästina, n

Palestinien, m ፍልስጠማዊ ፣ ፍልስጠማዊት Palästinenser, m

papa, m ኣቦ ፣ ወላዲ Pappa, m

papier, m ወረቐት Pabeier, m

Pâques, fትንሳኤ-ክርስቶስ (ኣብ ክርስትና ዝበዓል ምዝካር

ትንሳኤ የሱስ ክርስቶስ)፣ Ouschteren, f

paquet, mዕሹግ፣ ዕጹው (ኣብ ባኮ

ዝተዓሸገ) ፣ ጥሙር Pak, m

parብ (ብዝነበረ ኩነታት ሰንቢደ) ፣ ኣብ ፣ ቡኡኡ፣

ናብ ፣ ………ወዘተduerch

paraîtreምቅራብ ፣ ምርኣይ ፣

ምምሳል (ሓፋር ይመስል )፣ schéngen

parce que ስለምንታይ ፣ ንምንታይ well

parcourir ምጉዓዝ ፣ ንቅድሚት ምሕላፍ ፣ duerchkucken, duerchlafen

pardon ኣይትሓዘለይ ፣ ይቅሬታ pardon, et deet mir leed

pareilተመሳሳሊ ፣ ከም ( ንዓይ

ከም ናይ ገብረ ክዳን ኣላትኒ)selwecht


parent, mኣዝማድካ ( ከም ኣኮ፡

ሓው-ኣቦ ፣ ኣሞ ……..

ወዘተ)vun der Famill

parents, mሰድራቤት ( ከም ኣደ ፣ ኣባ

፣ሓው ፣ሓፍቲ …….ወዘተ)Elteren, m

parfaitement ልክዕነት ፣ ብልከዕ genee

parfois ሓደ ሓደ ጊዜ heiansdo

parler ምዝራብ schwätzen

parmi ኣብ ሞንጎ ፣ zwëschen

parole, fምምዳር ፣ ምዝራብ ፣ ቃል

ምዉጻእ (ከምዘይ ጠልመካ

ቃለይ ኣዉጺአ ኢየ)Wuert, n

part, f ክፋል (ብከፊል) Deel, m

partager ምክፋል deelen

parti, mዳንኬራ ፣ተኣኪብካ ምጽዋት

፣ ምኻድ Partei, f

particulier ብፍላይ ፣ ብፉሉይ bestëmmt, privat

partie, fዳንኬራ፣ ባእሲ ፣ተኣኪብካ

ምጽዋት ፣ ኣርእስቲ

(ናይ ስነ-ጽሑፍ)Deel, m

partirምኻድ ፣ ምጥንጣን ፣

ምርሕራሕ

(ገዲፍካዮ ምኻድ)fortgoen

partoutኣብ ኩሉ ፣ ኣብ ዝኾነ ፣ ብሰፊሑ

iwwerall

parvenir ምብጻሕ ፣ መዕለቦ ምግባር färdeg brëngen

pas, m ኣይፋል (ከም ኖኖ ) Schrëtt, m

passage, m መሕለፊ ፣መገዲ Passage, m

passé, m ሕሉፍ (ዝተወደአ ነገር) Vergaangenheet, f

passer ምሕላፍ eriwwergoen

passion, f ጥሙሕ ወይ ድልየት Passioun, f

pâtisserie, fቤት-ሕብስቲ

( እንዳ ፓስተ፡ ፓስቲቸሪ )Patisserie, f Kichelcher, n

patron, mኣስራሒ (ዓምና) ፣ ወናኒ

ትካልPatron, m

paupière, f ጸጉሪ ዓይኒ ፣ ቅርኒብ ዓይኒ Aendeckel, m


pauvre ድኽነት ፣ በተኽ arem

payer ምኽፋል (ንገንዘብ ) bezuelen

pays, m ሃገራት Land, n

paysage, mሕዙእ መሬት ፣ ጽፍሒ ፣

ጋድምስጡሕ Landschaft, f

paysan, mሓረስታይ ፣ ወናኒ መሬት ፣

ሃገረሰብ Bauer, m

Pays-Bas, m ሆላንድ (ሃገር ነዘርላንድ) Holland, n

peau, f ቆርበት Haut, f

peine, fቃንዛ ፣ መግረፍቲ ፣

መድመይቲStrof, f / Leed, n / Suerg, f

pèlerinage, m

ፉሉይ መገሻ / ጉዕዞ

( ምጋሽ ናብ ኢዮርሳሌም

ወይ ናብ መካ-መዲና ብስም

ሃይማኖት )

Pilgerfahrt, f / Wallfahrt, f

pelle mécanique, fናይ ህንጻ መግሓጢት ሓመድ

ማሽንBagger, m

pelle, f ምጽራግ ፣ ምእላይ Schëpp, f

pendantኣብ ግዜ……(ኣብ ግዜ ደርጊ

ጥሜት ኔሩ)während

pénétrerምስንጣቅ ፣ ብሓይሊ

ምእታው/ ምዉጻእandréngen, arécken

pensée, f ምሕሳብ ፣ ሓሳባት Gedanken, m

penser ሓሳብ ፣ ግምት denken

Pentecôte, fጰንጠቆስጠ (ምዉራድ

መንፍስ-ቅዱስ ኣብ በዓል ሓምሳ ) ፣ ዓይነት እምነት

Païschten, f

perdreምጥፋእ ፣ ምህላኽ ( ንማይ ፡ ንኤለትሪክ …….ወዘተ )

verléieren

père, m ኣቦ ፣ ወላዲ Papp, m

perle, fዕንቒ ባሕሪ

( መጋየጺ ስልማት )Pärel, f

permettre ፍቃድ erlaben

persil, mበርሰሜሎ (ዓይነት ቆጽሊ

ኣብ ጸብሒ ንመቃምምቲ ዝኣቱ)

Péiterséileg, m

personnage, m ባህሪ፣ ጠባይ ወዲ ሰብ Personnage, m


personne ወላ'ካ ፣ ወላ-ሓደ እካ keen

personne, f ሰብ Persoun, f

perte, f ክሳራ Verloscht, m

peser ሚዛን (መዕቀኒ ክብደት) weien

petit ንእሽቶይ kleng

petit-déjeuner, mቁርሲ ( ምሳሕ ብ ናይ

በልጁም ፍረንች ) Moieskaffi, m

peuዉሑድ

(ቁሩብተለይ፡ቁንጣሮ )wéineg

peuple, m ህዝቢ Vollek, n

peur, f ምፍራሕ ፣ ምስንባድ Angscht, f

peut-être ምናልባት vläicht

pharmacie, f መሸጣ መድሃኒት (ፋርማሲ) Apdikt, f

photo, f ስእሊ (ሓቀኛ ምስሊ) Foto, f

phrase, fገለጻ

( ንእሽቶ ምግለጺ ጽሑፍ)Saz, m

pièce, fቁራስ / ፍንጫል ፣ ገዛ

(ክፍሊ)Stéck, n

pied, m እግሪ Fous, m

pierre, f እምኒ፣ ከውሒ Steen, m

pitié, f ድንጋጸ Matleed, n

place, f ቦታ Plaz, f

placer ቦታ ፣ ኮፍ መበሊ stellen, leeën

plaindre ምዕዝምዛም bematleeden

plaireምሕጓስ ፣ ደስ ክብለካ ከሎ ፣

ምፍሳህ gefalen

plaisir, m ባህታ ፣ ደስታ Freed, f

plan, m

መደብ ምውጻእ፣ ዉጥን፣

ምትላም፣ ትሕተቅርጺ (ገዛ

ክትሰርሕ ከለኻ ኣብ ወርቀት

ዝንደፍ)

Plang, m

planche, fሰሌዳ፣ ሰጣሕ፣ ከብሒ

(ከረዴንሳ) ፣ ልዳት ፣ ንእዲBriet, n

plante, f ተኽሊ Planz, f


plein ሙሉእ voll

pleurer ብኽያት kräischen

plonger ምጥሓል ፣ ምጥላቕ dauchen

pluie, f ዝናብ Reen, m

plus ምዉሳኽ ፣ ብዙሕ méi

plusieurs ዝተፈላለየ ዓይነት verschidden, eng Partie

plutôt ኣብ ክንዲ éischter

poche, f ጁባ ፣ ከረጺት Täsch, f

poêle, fእቶን (ን ገዛ መሞቂ ኢሉ

ዝስራሕ )Pan, f

poème, m ግጥሚ ፣ ማሰ Gedicht, n

poète, m ገጣሚ ፣ ማሰኛ Dichter, m

poids, m ክብደት ፣ ጽዕነት Gewiicht, n

point, m ነጥቢ Punkt, m

pois, m ዓተር Ierbes, f

poisson, m ዓሳ Fësch, m

poitrine, f ኣፍልቢ ፣ ኣጥባት Broscht, f

poivre, m በርበረ Peffer, m

poli ኣክብሮት ፣ ትሕትና héiflech

police, f ፖሊስ Poliss, f

policier, m ፖሊስ Polizist, m

politesse, f ኣክብሮት ፣ ትሕትና Héiflechkeet, f

politique መምርሒ ፣ ፕሊሲ politesch

politique, f ፖሎትክስ Politik, f

pomme, f ቱፋሕ ( ዓይነት ፍረታት) Apel, m

pomme de terre, f ድንሽ Gromper, f

pont, m ድልድል ፣ ምሳጋገሪ ቢንትቶ Bréck, f

porc, m ሓሰማ ፣ ስጋ ሓሰማ Schwäin, n

port, m ወደብ Hafen, m

portable, m ተንቀሳቃሲ (ሞባይል) Handy, m

porte, f ማዕጾ Dir, f


porterምስካም ፣ ጸርካ ምኻድ ፣

ምምላእdroen

poserምቅማጥ(ንንብረት ) ፣ ኮፍ

ምባል (ብርክኻ ምስባር) leeën, poséieren

position, f ወገን ፣ ሸነኽ ፣ ቦታ Positioun, f

posséderምብክል (ምልካፍ ብሕማም )

፣ ምህላው ( ንሕማም)hunn

possible ዝክኣል ( ትኽእል ) méiglech

poste, m, f ፖስት (ፖስት ኦፊስ ) Plaz, f / Post (PTT), f

poubelle, f ጎሓፍ Dreckseemer, m / Poubelle, f

poulet, m ደርሆ ፣ ስጋ ደርሆ Poulet, m

pourን ( ንክልተ ነገራት ን

ምልግጋብ እንጥቀመሎም

ሕረግ ) fir

pourquoi ንምንታይ ፧ firwat

poursuivreምስዓብ ፣ ምክታል ፣ ምሕላፍ

፣ ምድላይ (ንሓጎስ ፡ ጥዕና ፡

ዉሽጣዊ ስምዒት)nolafen

pourtant ገና ፣ እተኮነ እኳ awer

pousser ምድፋእ stoussen

poussière, f ዶሮና ምንጋፍ ፣ ዶሮና Stëbs, m

pouvoirምኽኣል

( ክገብሮ ይኽእል አየ)kënnen

précéderናብ ዝቅጽል ምሕላፍ ፣ ንሓደ

ኣርእስቲ ሰጊርካዮ ምኻድ vir goen

précieuxኩቡር (ንስላማት) ፣ ኩቡር

ዑንቚ waertvoll

précis ልክዕ ፣ ሓደ ዓይነት präzis

préférer ይሓይሽ ( ከም ምርጫ ዝኣቱ ) léiwer hunn

premier ቀዳማይ éischten

prendre ምውሳድ huelen

prénom, mቀዳማይ ስም ( ቀንዲ መጸዊዒካ) ፣ ስም

Virnumm, m

préparer ምድላው virbereeden

prèsምቅራብ

( ክዉድእ ቀሪበ እየ)bei


présence, f ምህላው ፣ ምስታፍ Präsenz, f

présent ህሉው፣ሕጂ präsent

présenterምርካብ ፣ ምቅራብ (ናይ

ትግርኛ መጽሓፍ ኣቅሪበ )virstellen

président, m መራሒ ሃገር President(in) m/f

presque

ዳርጋ ( እዛ ጀሪካን ዳርጋ

መሊኣ ኢያ) ፣ ንሓደ

ነገር ንክትዉዶ ቁሩብ ምስ

ዝተርፈካ

bal

presser ምጽቃጥ pressen

prêt ድሉው ፣ ቁሩብ prett

prétendre ምምሳል ፣ ኣመስሎ behaapten, mengen

prêterለቃሕ

(ካብ ባንክ ገንዘብ ተለቂሐ )léinen

preuve, f ጭብጢ ፣ መርትዖ Prouf, f / Beweis, m

prévenir ምክልካል ፣ ምዕጋት warnen

prévoir ምግማት ፣ ምእማት virausgesinn, unhuelen

prier ጸሎት bieden, froen

prière, f ምጽላይ Gebiet, n

prince, m ወዲ ንጉስ Prënz, m

princesse, f ንግስቲ Prinzessin, f

principe, m መምርሒ Prinzip, m

printemps, mጽግያት ( ሓደ ካብ 4

ቀዉጥታት ናይ ዓመት)Fréijor, n

prison, f ቤት-ማእሰርቲ Prisong, m

prix, m ዋጋ Präis, m

problème, m ጸገም ፣ ሽግር Problem, m

prochain ዝቅጽል ፣ ዝስዕብ nächst, nächsten

produire ፍርያት produzéieren

professeur, m መምህር ናይ ዪኒቨርስቲ Professer, m

profiter መኽሰብ ፣ ካዕበት profitéieren

profond ዕምቆት ፣ ከቢድ déif

profondément ዕምቆት ፣ ከቢድ déif


projet, m ዉጥን ፣ መደብ Projet, m

promener (se)ቀስ እንዳበልካ ብእግርኻ

ምዝዋር spadséieren

promesse, f ማሕላ ፣ ቃልኪዳን Verspriechen, n

promettre ማሕላ ፣ ቃልኪዳን verspriechen

prononcer ኣደማምጻ (ንቃላት) prononcéieren, ausschwätzen

prophète, m ትንቢት Prophet, m

proposer ምምራጽ ፣ ምርቛሕ virschloen

propre ስሩዕ ፣ ዑሩይ propper

protéger ምክልኻል ፣ምሕላው beschützen

prouver ጭብጢ ፣ መርትዖ beweisen

public ህዝባዊ ëffentlech

puis …….ብድሕሪኡ …….. dann

puisque ካብ ፣ ኣብ well

puissance, f ሓይሊ ፣ ጉልበት Kraaft, f

puissant ሓያል ፣ ጉልበተኛ kräfteg, mächteg, staark

punir ምቕጻዕ bestrofen

punition, f መቅጻዕቲ Strof, f

pur ንጹር ፣ ብሩህ pur


Q

quai, mሪጋ ወይ መስመር

(ንኣብነት ናይ ኣውቶቡስ)Quai, m

qualité, f ብሉጽ (ንንብረት ) Qualitéit, f

quand መዓስ wann, wéini

quart, m ርብዒ (15 ደቃይቅ) Véierel, m

quartier, m ርብዒ (1/4) Quartier, m

quelqueገለ ( ገለ ነገር ንግበር) ፣

ሓደeen, e puer

quelqu'un ገለሰብ ፣ ሓደሰብ een

qu'est-ce que እንታይ wat

question, f ሕቶ Fro, f

queue, f ጭራ Schwanz, m

quitterምቁራጽ ፣ ኣብ ሞንጎ ሰራሕ ምግዳፍ

verloossen, fortgoen


R

race, fዓሌት ፣ ምድቓል ፣ ቕድድም

፣ ዉድድር Rass, f

raconter ምዝንታው verzielen

radio, f ሬድዮ Radio, m radio,

raison, f ምክንያት Grond, m

ramadan, m ሮሞዳን Ramadan, m

ramasser ምልዓል ፣ምእካብ ophiewen

ramener ምምላስ ( ንንብረት ) erëmbrengen

rang, m ደረጃ ፣ ታርታ Rang, m Rei, f

rapide ቁልጡፍ ፣ ፉጡን séier, schnell

rapidement ቁልጡፍ séier

rappeler ተዘክሮ ፣ ምዝካር erënneren, zeréckruffen

rapport, mምቅላሕ ( ን መልእክቲ ፣ ናይ ስራሕ ሰነድ ምትሕልላፍ/

ምንጋር )Rapport, m / Bericht, m

rapporter ኣቃለሐ ፣ ኣመሓላለፈ erëmbréngen, verzielen

rare ስሕት ኢሉ ፣ ሳሕቲ rar, sielen

rassurer ምርግጋጽ berouegen

rayon, m ጪራ Strahl, m / Rayon am Buttek, m

réalité, f ሓቀኛ ፣ ህሉዉ ፣ ኩዉን Realitéit, f

recevoirምቅባል ፣ ምብጻሕ

(ንመልእክቲ)kréien, empfänken

recherche, f ምድላይ ፣ ህሰዉሰዉ Sich, f

réclamer ምውዕዋዕ reklaméieren, verlaangen

recommencer ምጅማር nei ufänken

reconnaître ምልላይ ፣ ምፍላጥ erëmkennen, agestoen


recueillir ምእካብ sammelen, ophuelen

reculerምዝላቕ (ካብ ዝነበርካዮ

ንድሕሪት ምምላስ )hannerzech goen

réduire ምጉዳል verklengeren

réel ሓቂ ፣ ጉሉጽ ፣ ሩኡይ wierklech

réfléchir ምሕሳብ ፣ ምስልሳል nodenken, iwwerleeën

réflexion, f ምንጽብራቅ Iwwerleeung, f

réfrigérateur, m ኣዝሓሊት ማሽን ፣ ፍሪጅ Frigo, m / Äisschaf, m

refroidissement, m ምዝሓል ፣ ዙሑል Erkältung, f

réfugié, m ምዕቓብ (ዕቁባ ምሕታት ) Flüchtling, m

refuser ምእባይ refuséieren, ofleenen

regard, mምርኣይ

(ንፊልም ፡ ቴሌቪጂን)Bléck, m

regarderምርኣይ

(ንፊልም ፡ ቴሌቪጂን)kucken

règle, f ቅጥዒ ፣ ስርዓት Regel, f

regretter ምጥዓስ vermëssen, leed doen

reine, f ንግስቲ Kinniginn, f

rejeter ምንጻግ verwerfen

relation, f ዝምድና Relatioun, f

religion, f ሃይማኖት Relioun, f

remarquer ምስትብሃል bemierken

remerciement, m ምምስጋን Merci, m

remercier ምስጋና ምሃብ Merci soen

remettreከም ብሓድሽ ምምላስ ፣ ናብቲ ዝነበሮ ምምላስ ፣

iwwerginn, iwwerreechen

remplacer ምትካእ ersetzen

remplirምላእ ( ንነገራት ናብ ሓደ

ነገር ምምላእ )fëllen

renard, m ወኻሪያ (እንስሳ) Fuuss, m

rencontrer ምርኻብ ፣ ገጽንገጽ ምርኻብ begéinen

rendre ምምላስ፣ (ንብረት ምምላስ) erëmgin, zereckginn

renoncerተስፋ ምቑራጽ ፣ ኣብ ሞንጉ

ምቁራጽ verzichten

rentrée scolaire, f ምጅማር ትምህርቲ Schoulufank, m

rentrerናብ ገዛ ምእታው ፣ ተመሊስካ ምእታው

heemgoen


renverser ገጪኻ ምህራም

(ንኣብነት ብመኪና)ausschëdden, ëmwerfen

repas, m መግቢ Iessen, n / Molzecht, f

répéter ምድጋም widderhuelen

répondre ምምላስ (መልሲ ምሃብ) äntwerten

réponse, f መልሲ Äntwert, f

repos, m ዕረፍቲ Rou, f

reposer ዕረፍቲ ምዉሳድ rouen, raschten

repousser ምንዋሕ፣ምንጻግ፣ኣጎናደበ zeréckstoussen

reprendre ተመሊስካ ምውሳድ zeréckhuelen

représenter ምውካል ( ኣብ ክንዲ ካልእ

ወኪልካ ክትሳተፍ ከሎኻ)duerstellen

république, f ሪፓፕሊክ Republik, f

réserverምዕቃብ ፣ ምቅማጥ (ንሰብ

ክተጽንሓሉ / ክተቀምጠሉ

ከሎኻ)

reservéieren, versuergen

résistance, f ምቅዋም ፣ ምጽዋር Resistenz, f

résister ምቕዋም፣ ምንጻግ resistéieren, widderstoen

résoudre ምፍታሕ (ንናይ ቁጽሪ ግደላት

ምፍታሕ)opléisen

respect, m ኣኽብሮት Respekt, m

respecter ምኽባር(ሰብ ምኽባር) respektéieren

respirer ኣስተንፈሰ፣ ምስትንፋስ otmen

ressembler ምምስሳል ፣ ይመሳሰሉ gläichen

reste, m ምዕራፍ Rescht, m

rester ደው ምባል፣ ከይተንቀሳቀስካ

ምጽናሕbleiwen

résultat, m ዉጽኢት ናይ ሓደ ነገር Resultat, n

retirer ምንስሓብ፣ ወይ ገንዝብ ካብ

ባንክ ምውጻእzereckzéihen

retour, m ምምላስ Retour, m

retourner ተጠዊኻ ምምላስ ëmdréinen, zereckgoen

retrouver እንደገና ምርካብ erëmfannen

réunirምርኻብ (ድሕሪ ነዊሕ

ምፍልላይ ምስ ኣቦይ

ተራኪበ)

versammelen


réussir ምዕዋት fäerdeg bréngen, packen

réussite, f ዓወት Reussite, f / Erfolleg, m

rêve, m ሕልሚ Dram, m

réveiller ካብ ድቓስ ምትሳእ waakreg man

revenir ተመሊስካ ምምጻእ zeréckkommen

rêver ምሕላም dreemen

revoirእንደገና ምርእኣይ /

ምርኻብrëmgesinn, nokucken

révolution, f ዓመጽ ፣ ቃልሲ ፣ ሰዉራ Revolutioun, f

rhume, m ጉንፋዕ፣ሳዓል Schnapp, m

riche ሃብታም räich

rideau, m መጋረጃ Riddo, n

rien ወላ'ካ ፣ ወላ-ሓደ እካ näischt

rire ምስሓቅ laachen

risque, m ሽግር Risiko, m

risquer ኣብ ሽግር ምእታው riskéieren

robe, f ጀሌብያ Rack, m

rocher, m እምኒ ዓረ ፣ እምኒ Fiels, m

roi, m ንጉስ Kinnek, m

rôle, m ጥቅላል ፣ ዕኹላል Roll, f

roman, m ሓጺር ዛንታ Roman, m

rompreምስባር ፣ ሓሸም ምባል (ንንብረት )

briechen

rond ከቢብ ronn

rose ህሳስ ሊላ (ሕብሪ ) rosa

rôtir ምብሳል ፣ ምጥባስ broden

rouge ቀይሕ rout

rouler ምዝዋር (ንተሽከርከርቲ) rullen, fueren

route, f መገዲ Strooss, f

royaume, m ንግስነት Kinnekräich, n

rue, f ጎደና Strooss, f

ruine, fጥፍኣት ፣ ባዕልኻ ተምጽኦ

ሽግር Ruin, f


S

sable, m ሑጻ Sand, m

sac, m ሳንጣ ሻንጣ Sak, m Poche, f

sacré ቑዱስ፣ ንጹህ helleg

saint, m ቑዱስ Hellegen, m / helleg

saison, fወቅቲ ( ሓጋይ ፣ ክረምቲ ፣

ጽግያት ፣ኣኸዛ)Joreszäit, f / Saison, f

salade, f ሰላጣ Zalot, f

salle, f ክፍሊ Sall, m

salle de bains, f መሕጸብ ሰብነት ክፍሊ Buedzëmmer, n

salon, mመቀበሊ ኣጋይሽ ክፍሊ ፣

ሳሎን Salon, m

saluer ሰላም ምባል (ሰላማት!) begréissen, Moie soen

salut, m ሰላም Moien, Äddi, Salut, m

samedi, mቀዳም

( 6ቲ መዓልቲ ናይ ሰሙን )Samschdeg, m

sang, m ደም Bludd, n

sans ብዘይ………. ouni

santé, f ጥዕና Gesondheet, f

Satan, m ሸይጣን Satan, m

satisfaire ምዕጋብ ፣ ዕጋበት zefridde stellen

sauterምንጣር (ንሓደ ኣርእስቲ ነጢርካ ክትከይድ ከሎኻ)

sprangen

sauvageዘገዳም ፣ ናይበረኻ ፣ ምስ ሰብ ርክብ ዘይብሉ

wëll


sauverምድሓን ፣ ካብ ኩፉእ

ምንጋፍ retten

savoir ምፍላጥ ፣ ፍልጠት wëssen

savon, m ሳምና Seef, f

scène, f ናይ ህንጻ ስራሕ ዝስርሓሉ ቦታ Zeen, f / Bühn, f

science, f ስነ-ፍልጠጥ Wëssenschaft, f

sec ምንቓጽ dréchen

seconde, fካልኢት

( 60 ካልኢት = 1 ደቒቕ)Sekonn, f

secours, m ውሑስ፣ ሓገዝ ትረኽበሉ ቦታ Hëllef, f

secret, m ምስጢር geheim / Geheimnis, n

secrétaire, m, f ጸሓፊት (ሰክረታሪ) Sekretär, m / Sekretärin, f

secteur, mጽፍሒ (ኣብ ጽፍሒ ጎስጋስን

ሓበሬታን ይሰርሕ) ፣ ሓደ

ክፋል ናይ ክቢ

Secteur, m / Bezierk, m / Branche, f

seigneur, m ጎይታይ Här, m

sein, m ኣፍልቢ ፣ ጡብ Broscht, f

sel, m ጨው Salz, n

semaine, f ሰሙን Woch, f

sens, m ኣምር ፣ ኣስሓኮSënn, m / Zweck, m / Richtung, f

sentier, mምሕለፊ ፣ብእግርኻ ትኸዶ መገዲ

Pad, m / Wee, m

sentiment, mኣብ ዉሽጥኻ ሕማቅ/ ጽቡቕ ክስምዓካ ከሎ

Gefill, n

sentir ስምዒት fillen, richen, spieren

séparer ምፍላይ trennen

septembre, m መስከረም September, m

sérieux ረዚን (ንባህሪ ሰብ ) serieux, eescht

serrer ምጥማር ፣ ምጭባጥ straffen, zouzéien

service, m ኣገልግሎትService, m / Déngscht, m / Gefalen, m

serviette, f መድረዚ (ሶፍት/ ጨርቂ) Zerwéit, f / Handduch, n

servir ምግልጋል déngen, zerwéieren


seul በይንኻ ፣ ብዘይ ሰብ eleng

seulement ብዘይካ nëmmen

shampoing, m ምዕፋር Shampoing, m

si ወይ፣ እንተ wann

siècle, mክፍለ ዘመን ( 100ዓመት

=1 ክፍለዘመን እዩ)Jorhonnert, n

siège, m ወንበር፣ ኮፍ መበሊ Sëtz, m / Belagerung, f

siffler ፋጻ ፣ ምፍጻይ päiffen

signature, f ፈርማ Ënnerschrëft, f

signe, m ምልክት zeechen, n

signer ምፍራም ënnerschreiwen

signifier ምምልካት ፣ ምልክት ምግባር bedeiten

silence, m ጸጥታ Rou, f

silencieux ጸጥታ ዘለዎ roueg

simple ቀሊል ፣ ዝከኣል einfach

simplement ቀሊል ፣ ዝከኣል einfach

situation, f ኩነታት Lag, f / Zoustand, m

socialህዝባዊ ፣ ማሕበራዊ ፣ ሕውስ

(ንባህሪ)sozial

socialiste, mሶሻሊስት ( ዓይነት ፖለቲካዊ

ምንቅስቃስ)Sozialist, m

société, f ማሕበራዊ Sociétéit, f / Gesellschaft, f

sœur, f ሓፍቲ Schwëster, f

sofa, m ሳሎን Kanapee, m

soin, m ምክንኻን Gewëssenhaftegkeet, f / Hëllef, f

soir, m ምሸት ( ጸላም/ጸልማት) Owend, m

soirée, f ምሸት ( ጸላም/ጸልማት) Owend, m / Soirée, f

sol, m መሬት ፣ ምድሪ Buedem, m

soldat, m ወተሃደር Zaldot, m

soleil, m ጸሓይ Sonn, f

solidarité, f ሓድነት ፣ ምድግጋፍ Solidaritéit, f

solitude, f ጥሮታ ፣ ባሕታውነት ፣ ጽምዋEinsamkeet, f /Verloossenheet, f


sombre ጸልማት däischter

somme, f ምድማር ፣ ምዉሳኽ Zomm, f

sommeil, m ምትኻስ ፣ ምድቓስ Middegkeet, f / Schlof, m

sommet, m ላዕሊ ፣ጫፍ Spëtzt, f

son, m ናቱ / ናታ፣ ድምጺ Toun, m

sonnerደወል (ምቅጫል) ፣

ምድዋል schellen

sorte, f ዓይነት ፣ ስርዓት Zort, f

sortie, f መዉጽኢ Ausgang, m

sortir ምውጻእ (ካብ ገዛ ምውጻእ) erausgoen

soudain ሃንደበት op eemol

soufflerምንፋስ( ንፋስ ነፈሰ) ፣

እስትንፋስblosen

souffrance, f ምስቃይ ፣ ምቃንዛው Leiden, n / Leed, n

souffrir ስቅያት ፣ ቃንዛ leiden

souhaiter ምትምናይ wënschen

soulever ካብ መሬት ሓፍ ምባል ophiewen

soumettreምርካብ (ስርሓይ ብጉቡእ

ኣጻፊፈ ኣረኪበዮ)ënnerbreeden, ënnerwerfen

soupe, f መረቕ Zopp, f

source, f ምንጪ ፣ መበገሲ Quell, f

sourd ጸማም ፣ ዘይሰምዕ ፣ ዝጻነዖ ፣ daf

sourire, mምስሓቅ ፣ ፍሽኽታ (ፍሽኽ ምባል)

laachen, n

sous ኣብ ትሕቲ ፣ ብታሕቲ ënner

sous-vêtement, m ናይ ዉሽጢ ልብሲ / ክዳን Ënnerwäsch, f

soutenir ምሕጋዝ ፣ ምድጋፍ ënnerstëtzen, stäipen

souvenir መዘከርታ erënneren

souvent ሳሕቲ ፣ ሓደ-ሓደ ግዜ oft

spectacle, m ምርኢት Spektakel, m

steak, m ስጋ ብዕራይ Bifdeck, m

stylo, m ብርዒ ፣ ፒሮ Bic, m


subirብሓደ ነገር ክትሓልፍ ከሎኻ

፣ ኣሕለፈerleiden

succès, m ዓወት Erfolleg, m / Succès, m

sucre, m ሽኮር Zocker, m

sud, m ደቡብ (መኣዝን) Süden, m

sueur, f ርሃጽ Schweess, m

suffire እኹል duergoen

suite, fብምቅጻል ፣ ዝቅጽል ፣ ባድላ

(ዓይነት ክዳን )Reiefolleg, f / Suite, f

suivant ዝስዕብ ፣ ዝቅጽል nächsten

suivre ምስዓብ ፣ ምቅጻል nogoen

sujet, mኣርእስቲ ፣ ቀንዲ ሓሳብ ፣

ጭብጢThema, m / Sujet, m

supérieur ልዕልና ፣ ጸብለልትነት iewescht

supermarché, m ገፊሕ ድኳን Supermarché, m

supporter ምድጋፍ ፣ ምሕጋዝ erdroen, aushalen

supposer ግምት ወይ ሓሳብ ሃበ unhuelen

sur ኣብ ላዕሊ op

sûr ርግጽ ፣ ምትእምማን sauer

surprendre ሃንደበት ፣ ኣዘንጊዕካ iwwerraschen

surtout ብፍላይ besonnesch, virun allem

surveiller ምክትታል oppassen, iwwerwaachen

suspendreምድስካል (ካብ ስራሕ ንግዚኡ ምቁራጽ)

ophänken, suspendéieren

synagogue, f ቤት መቅደስ Synagog, f

syndicat, m ሕብረት ፣ ማሕበር Gewerkschaft, f

Syrie, f ሶርያ Syrien, n

Syrien, m ሶርሪያዊ Syrer, m

système, m መምርሒ ፣ ኣካይዳ System, m


table, f ጠረጴዛ Dësch, m

tache, f ርስሓት ፣ ማክያ Fleck, m

taille, f ዓቀን (ንክዳን ) Gréisst, f / Taille, f

tambour, m ከበሮ Tromm, f

tandis queእንዳ ( እንዳ ተማሃርኩ

እሰርሕ ነረ)während dem

tant ከም soulaang, souvill

tante, f ኣሞ (ነቦኻ ሓፍቱ) Tatta, f

tantôt ዉሑድ ግዜ herno, spéider

taper ምጥዋቕ ፣ምህራምtippen, klappen

tapis, m ምንጻፍ ናይ መሬት Teppech, m

tard ደሓር ( ደሓር ንራኸብ ) spéit

tarif, m ዋጋ ፣ ክፍሊት Tarif, m

tartine, f ቕልዋ ፡ ጥብሲ Schmier, f

tasse, f ጣሳ፡ ብኬሪ መስተይ ጸባ/ሻሂ Taass, f

taureau, mተባዕታይ ብዕራይ ፡ ኣርሓ

ብዕራይ Stéier, m

télévision, f ተለቪጂን Telé, f / Fernseh, m

tellement ኣዝዩ፣ብጣዕሚ souvill

témoin, m ምስክር Zeien, m

tempête, f ህቦብላ Stuerm, m

temps, m ግዜ Zäit, f / Wieder, n

tendre ልኡም ፣ ጥዑም ባህሪ zaart

T


tenir ሕዝ/ ሕዞ halen

tenter ፈትን probéieren, verféieren

terme, m ቕጥዒ Begrëff, m

terminer መፈጸምታ ፣ ምዉዳእ fäerdeg maachen

terrain, m ቀላጥ መሬት Terrain, m / Gronn, m

terre መሬት (ፕላኔት መሬት) Buedem, m / Äerd, f

terreur, f ራዕዲ ፣ ፍርሒ Terror, m

terrible ኣዝዩ ሕማቕ schrecklech, fuerchtbar

tête, f ርእሲ Kapp, m

théâtre, m ተዋሰኦ Theater, m

ticket, m ቅብሊት Ticket, m / Billjee, m

tirer ጨመተ ፣ ተኹሲ schéissen, zéien

titre, m ኣርእስቲ Titel, m

toile, f ናይ ቅብኣ መስኣሊ ነጸላ Toile, f / Bild, n

toit, m ናሕሲ Daach, m

tolérance, f ተጸዋርነት Toleranz, f

tomate, f ኮሚደረ Tomat, f

tombe, f ሓወልቲ Graf, n

tomber ምዉዳቅ ፣ ምዕንቃፍ falen

ton, m ቶን (ዓይነት ክብደት) Toun, m

Torah, f ኦሪት Thora, f

tôt ብሽዕኡ ፣ ብእዋኑ fréi

toucher ምትንካፍ ፣ ምሓዝ beréieren

toujours ኩሉግዜ ëmmer

tour, m, f ህንጻ ፣ ፓላሶ ፣ ግምቢ Tour, f / Tuerm, m

tourner ምጥዋይ dréinen

tournevis, m ከቻቪተ (መፍትሒ ቢተ) Schrauwenzéier, m

tout ኩሉ alles

trace, f ኣሰር ፣ ኣመር Spuer, f

tracerምሕንጣጥ ፣ ምስእል

(ብርሳስ / ፒሮ)zeechnen


train, m ባቡር Zuch, m

trait, m ሕንጻጽ ፣ ምሕንጻጽ Stréch, m

traiter ምሕብሓብ ፣ ምክንኻን behandelen

tramway, m ባቡር ከተማ ( ትራም ) Tram, m

tranquilleህድኣት ፣ ረበሻ ዘይብሉ ፣

ቅሳነት ፣ ምቾት roueg

transformerምልዋጥ/ ምቕያር ካብ ሓደ

ነገር ናብ ካልእ verwandelen, transforméieren

travail, m ስራሕ (ቦታ ስራሕ ) Aarbecht, f

travailler ስራሕካ (ዓይነት ሰራሕ) schaffen

traverserምስጋር ፣ ካብ ሓደ ሸንክ

ጽርግያ ናብ ስግር ምቁራጽduerch goen

trembler ምፍራሕ ፣ ምንቕጥቓጥ zidderen

très ብጣዕሚ ፣ ኣዚዩ ganz, vill

trésor, mሃብቲ ፣ ኩቡር ንብረት (ከም

ወርቂ ፣ ሉል ፣ ዝኣመሰሉ )Schatz, m

triste ምሕዛን ፣ ምጉሃይ traureg

tromper ምግጋይ bedréien, ieren

trop ብዙሕ ze vill

trottoir, m ምሕለፊ ኣጋር (ማርሻፐዲ) Trottoir, m

trou, m ጉድጋድ ፣ ቀዳድ Lach, n

troubler ረበሻ ፣ ምዕግርጋር verkuerbele n, veronsécheren

trouver ምርካብ fannen

tuer ምቕታል ëmbréngen

Turc, m ትርኪ (ሃገር ) Tierk, m

Turquie, f ትርካዊ Tierkei, f

type, m ዓይነት Typ, m / Kärel, m


U

un peu ዉሑድ e bësschen

unique ፉሉይ eenzeg

université, f ዩኒቨርስቲ Universitéit, f / Héichschoul, f

usage, m ጥቅሚ Gebrauch, m

userምጥቓም(ንብረት ወይ ካልእ

ዝኾነ ነገር) brauchen, ofnotzen


V

vacances, f ዕረፍቲ Vakanz, f

vacances scolaires, f ናይ ትምህርቲ ዕረፍቲ Schoulvakanz, f

vache, f ላም ( ኣንስተይቲ ብዕራይ) Kou, f

vague, f ማዕበል Well, f

vaincre ምጥቃዕ ፣ ምሕማቅ ፣ ምስዓር gewannen

valeur, f ዓቀን ፣ ጥቅሚ ፣ ዋጋ Wäert, m

valise, fመቀመጢ ኽዳን ሻንጣ

( ብንጃ)Koffer, m / Wallis, f

vallée, f ሽንጭሮ Dall, m

valoir ክብረት ምሃብ gëllen, wäert sinn

vaste ሰፊሕ villsäiteg, vaste

veillerክትትል ምግባር፣ምብርባር፣ኮፍ

ምባልoppassen, hidden

vélo, m ብቺኽለታ (ዓረቢያ ሸይጣን) Vëlo, m

vendre ምሻጥ verkafen

vendredi, m ዓርቢ (5 መዓልቲ) Freideg, m

venir ምምጻእ kommen

vent, m ንፋስ Wand, m

ventre, m ከብዲ ፣ ከስዕ Bauch, m

ver, m ሓሰኻ (ዓይነት እንስሳ) Wuerm, m

vérité, f ሓቅነት Wouerecht, f

verre, m ጥርሙዝ Glas, n

vers ናብ hin


verser ገንዘብ ወይ ደሞዝ ምኽፋል schëdden

vert ቀጠልያ (ሕብሪ) gréng

verts, m ቀጠልያ (ሕብሪ) Gréng, m

vêtement, m ክዳዉንቲ Gezei, n / Kleed, n

viande, f ስጋ Fleesch, n

victime, fዝተጎዳአ ፣ ሽግር/ሓደጋ

ዘጋነፎOpfer, n

vide ጥርሑ ወልሓደ ዘይብሉ eidel

vie, f ሂወት Liewen, n

vieux ኣረጊት al

vif ብሩህ lieweg

village, m ዓዲ ፣ ገጠር Duerf, n

ville, f ከተማ Stad, f

vin, m ወይኒ Wäin, m

vinaigre, m ኣቸቶ Esseg, m

violence, f ምብኣስ ፣ ጎዳኢ Gewalt, f

violent ተበኣሲ ፣ ጎዳኢ gewalteg, gewalttäteg

vis, f ቪተ Schrauf, f

visage, m ገጽ ( ገጽ ሰብ ) Gesiicht, n

visibilité, f ዝርአ Siicht, f

visite, fምብጻሕ ( ክበጽሓካ ክመጸእ እየ)

Visite, f

vite ቁልጡፍ séier, schnell

vivant ነበርቲ (ተቀማጦ ) lieweg

vivre ምንባር ፣ ምህላው liewen

voici ኣብዚ hei

voie መገዲ ፣ ምሕለፊ Bunn, f / Gleis, n

voile, m, fብንፋስ እናተደፍኣት እትኸይድ

ጃልባSchleier, m / Voile, m / Segel, n

voir ምርኣይ ፣ ምጥማት gesinn

voisin, m ጎረቤት Noper, m

voiture, f መኪና Auto, m


voix, f ድምጺ Stëmm, f

vol, m ምብራር ፣ ምንፋር Fluch, m / Déifstall, m

voler ምብራር ፣ ምንፋር fléien, klauen

voleur, m ሰራቒ Déif, m

volonté, f ፍቃደኛ Wëllen, m

vote, m ምርጫ Ofstëmmung, f / Wahl, f

voter ምምራጽ wielen, ofstëmmen

vouloir ድሌት ( ክዛረበካ ደሌ ኔረ) wëllen

voyage, m ጉዕዞ Rees, f

voyager ምጉዓዝ ምጋሽ reesen

vrai ሓቂ richteg, wouer

vraiment ናይብሓቂ wierklech

vue, f ምርኣይ ፣ ምጥማት Aussiicht, f / Vue, f


wc, m ሽንቲ ቤት (ኣሕጽሮ ቃል) Toilett, f

yaourt, m ርጎኦ Yogurt, m

yeux, m ዓይኒ Aen, n

zéro, m 0 (ባዶ) Null, f

WZ-

83

LE PREMIER CONTACT ኣብ ናይ መጀምርያ ርክብ DEN ÉISCHTE KONTAKT

Bonjourቦንዡኽ

ከመይ ውዒልካMoien, gudde Moienሞወያን/ ጉደ ሞወያን

Salutሳልዩ

ሰላምSalutሳሉ

Bonjour Monsieurቦንዡኽ መሲዩ

ከመይ ውዒልካ ኣቶ……Bonjour Monsieurቦንጁኽ ሙሲዩ

Bonjour Madameቦንዡኽ ማዳም

ከመይ ዉዒልክን ወይዘሮBonjour Madameቦንጁኽ ማዳም

Bonsoir ቦንሱዋኽ

ከመይ ኣምሲኩም/ክን gudden Owendጉደን ኦቨን

Bonsoir Monsieurቦንሱዋኽ ሙሲዩ

ከመይ ኣምስኩም ኣቶBonsoir Monsieurቦንሱዋኽ ሙሲዩ

Bonsoir Madameቦንሱዋኽ ማዳም

ከመይ ኣምሲክን ወይዘሮ Bonsoir Madame ቦንሱዋኽ ማዳም

Bienvenueቢየቨንዩ

እንቛዕ ብሰላም መጻኹም Wëllkommቨልኮም

Comment allez-vous ?ኮሞን-ታሌቩ

ከመይ ትኸዉን ኣሎኻwéi geet et Iech?ቨይ ጊት አት ኤሽ

Comment vas-tu ?ኮሞ ቫ ትዩ

ከመይ ኣሎኻwéi geet et Dir?ቨይ ጊት አት ዲይ

Ça va, merciሳ ቫ ፣ መርሲ

ደሓን’የ ፡ የቀንየለይ

(የመስግን)et geet, Merci አት ጊት ፡ መርሲ

Je m’appelleዠ ማ’ፐል

ኣነ ስመይ ……….ech heeschenአሽ ሂሸን

Enchantéኦንሻንቴ

ጽቡቅ ሌላ ! freet mech ፊሪት መሽ

Je viens d’Érythréeዠ ቬን ደ ኤኺትሬ

ኣነ ካብ ኤርትራ መጸ።ech kommen aus Eritreaኤሽ ኮመን ኣውዝ ኤርትራ

Les expressions de communication courante I

ኣብ ዝርርብ እንጥቐመሎም ልሙዳት መግለጺታት

84

Je suis réfugiéዠ ስዊ ሬፍዩዥዬ

ኣነ ዕቁበኛ እየ። ech sinn e Refugiéኤሽ ዚን አ ረፉጄ

Je suis ingénieurዠ ስዊ ኧንዤንየር

ኣነ መሃንድስ እየ።ech sinn Ingenieur ኤሽ ዚን ኢንጁኔር

Je suis mariéዠ ስዊ ማሪዬ

ኣነ ሙርዑው እየ።ech si bestuet ኤሽ ዚ በሽቱወት

Je suis venu seulዠ ስዊ ቨኑ ሰል

ኣነ በይነይ እየ መጽኤ ።ech sinn eleng komm ኤሽ ዚን ኤለኝ ኮመ

J’ai deux enfants, un garçon et une filleዤ ዱ-ዞንፎ ፥ ኧን ጋርሶን ኤ እዩን ፊ

ንዓይ ክልተ ዉሉድ / ደቂ

ኣለዉኒ፣ ሓደ ወዲ ሓንቲ

ጓል።

ech hunn zwee Kanner, e Jong an e Meedchenኤሽ ሁን ዝቪ ኻነር ፣ ኢ ዮንግ ኣን ኢ ሚሸን

Nous habitons au foyer à Merschኑ ዛቢቶ ኦ ፏዬ ኣ መርሽ

ንሕና ኣብ ካንቦ( ካንፕ) ናይ

መርሽ ንቅመጥ።mir wunnen am Foyer zu Mierschሚኽ ቩነን ኣም ፎየ ዙ ሜየርሽ

Que voulez-vous ?ከ ቩሌ ቩ

እንታይ ትደሊዩ፧wat hätt Dir gär?ቫት ሁት ዲ ገኽ

C’est à quel sujet ?ሴ ኣ ከል ስዩዤ

ንምንታይ ፧ ብዛዕባ እንታይ፧firwat ass et wann ech gelift?ፊክቫት ኣስ አት ቫን ኤሽ ግሊፍት ?

S’il vous plaît, j’ai besoin de …ሲል ቩ ፕሌ ፣ ዤ ብዝወ ድ

በጃኻ/ኺ፡ ….ደሌየ ነይረwann ech gelift, ech brauch ቫን ኤሽ ግሊፍት ፡ ኤሽ ብሮኽ

Je voudrais…ዥ ቩድሬ …

… ደልየ። ኣነ …ደልየ። ech hätt gär ኤሽ ሃት ገኽ

Merciመርሲ

የቀንየለይ (የመስግን)Merci መርሲ

Merci beaucoupመርሲ ቦኩ

ብጣዕሚ የቀንየለይ / ቡዙሕ

የመስግን villmools Merciቪልሙሉስ መርሲ

C’est très gentilሴ ትሬ ዦንቲ

ብጣዕሚ ለጋስ ኢኻt’ass ganz léifታ’ዝ ጋንዝ ሌፍ

De rienደ ኺየ

ጸገም የቡሉን / ወልሓድ ኣይኮነን

t’ass näischtታ’ዝ ኔይሽት

Au revoirኣ-ኸቯኽ

ሰላምኩን/ ቻውAwuar, Äddi ኣቩኣኽ / ኣዲ

A bientôtኣ ቢየንቶ

ደሓር ንራኸብ bis geschwënnቢስ ገሽቩወን

I Les expressions de communication courante

85

DEMANDER SON CHEMIN መገዲ (ኣድራሻ) ምሕታት

FROEN, WOU ET HI GEET

Monsieur, s’il vous plaît, où se trouve le Ministère de l’Immigration ? ሙሲየ፣ ሲል ቩ ፕሌ ፣ኡ ሰ ትኹቨ ለ

ሚኒስተኽ ደ ሊሚግራሲኦ ?

ሚኒስትሪ ኢሚግሬሽን

ክትሕቡሩኒ ትኽዕሉ’ዶ ?

Monsieur, wann ech gelift, wou ass de Ministère vun derImmigratioun?ሙሲዩኽ ! ቫን ኤሽ ግሊፍት. ቮዉ ኣስ ደ

ሚኒስተር ቩን ደ ኢሚግራሲዮን ?

Madame s’il vous plaît, où se trouve l’Olai ?ማዳም ሲል ቩ ፕሌ ፣ ኡ ሰ ቱሩቭ ሎሌይ ፧

ሰላም ዝሓፍተይ/ ወይዘሮ !

ኦላይ ኣበይ ይርከብ፧ በጃኺ ?

Madame, wann ech gelift, wou ass den Olai?ማዳም፣ ቫን ኤሽ ግሊፍት ፣ ቮዉ ኣስ ደን ኦላይ፧

Où se trouve l’avenue Victor Hugo ?ኡ ሰ ትሩቨ ላ`ቨኑ ቪክቶር ሁጎ፧

ጎደና ቪክቶር ሁጎ ኣበይ

የርከብ ?wou ass d’Avenue Victor Hugo?ቮዉ ኣስ ት`ኣቨኑ ቪክቶር ሁጎ፧

Pardon Madame, où est la gare ?ፓርዶን ማዳም , ኡ ኤ ላ ጋር ፧

ይቅሬታ! መዕረፍ(መጸበይ)

ባቡር(ኣዉቶቡስ) ኣበይ

ይርከብ ?

pardon Madame, wou ass d’Gare?ፓርዶን ማዳም, ቮዉ ኣስ ት`ጋር ፧

Excusez-moi Monsieur, où s’arrête le bus numéro 11 ?ኤክስክዩዜ-ሙዋ ምሲየ, ኡ ሳረት ለ

ብዩስ ንዩሜሮ 11፧

ከሸግረካ ኣይትሓዘለይ!

ኣዉቶቡስ ቁጽሪ 11 ኣበይ

ደዉ ትብል፧

entschëllegt Monsieur, wou bleift de Bus Nummer eelef stoen?ኤን-ት-ሻለጅት ሙሲዩ, ቮው ብለይፍት ደ ቡስ

ኑሞሮ ኢለፍ፧

À L’ADMINISTRATION ምምሕዳር AN DER VERWALTUNG

J’ai un rendez-vous avec Monsieur / Mmeዤ ኧ ራንዴቩ ኣቬክ መሲየ/ ማዳም,,,

ንዓይ ምስ ኣቶ/

ወይዘሮ,,,ቆጸራ ኣሎኒ።

ech hu Rendez-vous mat dem Här/ mat der Madameኤሽ ሁ ራንደቩ ማት ደም ሄር/ ማት ደር ማዳም

Prenez un ticket et attendez !ፕረኔ ኧን ቲኬ ኤ ኣቶንዴ!

ትኬት ወሲድካ ተጸበ!huelt en Ticket a waart!ሃዉልት ኢን ቲከት አ ቫርት !

Asseyez-vous s’il vous plaît !ኣሴዬ ቩ ሲል ቩ ፕሌ!

ኮፍ በሉ! ተቀመጡ!sëtzt Iech wann ech gelift!ሰትዘት ኢየሽ ቫን ኤሽ ግሊፍት!

Prenez place dans la salle d’attente !ፕኸኔ ፕላስ ዶ ላ ሳል ዳቶንት !

ኣብ መጸበይ ክፍሊ ቦታ ሓዝ!

huelt Iech wann ech gelift Plaz an der Salle d’attente!ሃዉልት ኢየሽ ቫን ኤሽ ግሊፍት ፕላዝ ኣን ደ ሳልድ`ኣተንት !

Montrez-moi vos papiers !ሞንትኼ ሟ ቮ ፓፒዬ !

ወረቐትኩም’ዶ ከተርእዩኒ!weist mir Är Pabeieren!ቬስት ሚክ ኤር ፓቤየረን !

Comment vous appelez-vous ?ኮሞ ቩ ዛፐሌ ቩ

መን ትበሃል

(መን ተባሂልካ ትጽዋዕ)

መን`ዩ ሽምካ፧

wéi heescht Dir?ቬይ ሂሽት ዲ፧

Je m’appelle ...ጀ ማፐል….

ኣነ ስመይ…. ይብሃል…. ተባሂለ ይጽዋዕ

ech heeschen ...ኤሽ ሂሸን….

Répétez s’il vous plaît !ኼፔቴ ሲል ቩ ፕሌ !

ትድገመለይ`ዶ!nach eng Kéier wann ech gelift!ናኽ ኢንግ ኬየር ቫን ኤሽ ግሊፍት !


86

Je ne comprends pas, écrivez votre nom sur la feuille !ዥ ነ ኮምፕኾ ፓ፣ ኤክኺቬ ቮትኽ ኖ ስዩር

ላ ፈይ!

ንዓይ ኣይተረድኣንን ፣

ኣብ ወረቀት`ዶ ሰምካ/ኪ

ክትጽሕፈለይ።

ech verstinn net. Schreift Ären Numm op d’Blat!ኤሽ ቫርዝቲን ነት፣ ሺራፍት ኣረን ኑም ኦፕ

ድ‘በልት!

Votre prénomቮትርኽ ፕኼኖ

ቀንዲ ስምካÄre Virnummኣረ ፊርኑም

Votre nom de familleቮትርኽ ኖም ደ ፋሚ

ስም ኣቦኻÄre Familljennummኣረ ፋሚለየንኑም

La date de naissance : le jour, le mois, l’annéeላዳት ደ ኔሶንስ ፥ ል ዡኽ፣ ል ሟ፣ ላኔ

ዕለተ ልደት ፣ መዓልቲ

፣ወርሒ ፣ ዓመት

de Gebuertsdatum : den Dag, de Mount an d’Joerደ ገቡወትስዳቱም ፡ ደን ዳግ ፡ደን ሞዉንት ኣን

ድ‘ዮዎር

De quel pays venez-vous ?ደ ከል ፔይ ቨኔ-ቩ ?

ካበይ ሃገር መጺኩም/ክን ፧aus wat fir engem Land kommt Dir?ኣዉስ ቫት ፊኽ አንገም ላንት ኮመን ዲ

De quelle ville venez-vous ?ደ ከል ቪል ቨነ-ቩ

ካበይ ከተማ መጺኩም/ክን ፧aus wat fir enger Stad kommt Dir?ኣዉስ ቫት ፊኽ አንገር ሽታድ ኮመት ዲ፧

Quelle est votre nationalité ?ከል ኤ ቮትኽ ናሲዮናሊቴ

ዜግነትኩም/ክን እንታይ እዩ፧wat fir eng Nationalitéit hutt Dir?ቫት ፊኽ ኢንግ ናሲናሊተይት ሁት ዲ፧

Où habitez-vous ?ኡ ኣቢቴ-ቩ

ኣበይ ትቕመጥ?wou wunnt Dir?ቮዉ ቩንት ዲ ?

CHEZ LE MÉDECIN ኣብ ሕክምና BEIM DOKTER

Je suis malade.ዥ ስዊ ማላድ

ኣነ ሓሚመ ኣሎኹech si krankኤሽ ዚ ኽራንክ

Je veux aller chez le médecin.ዠ ቨ ኣሌ ሼ ለ ሜድሰ።

ናብ ሓኪም ክኸይድ እደሊ።ech géif gäre bei den Dokter goenኤሽ ጌፍ ገኽ ባይ ደን ዶክቶር ጉወን ።

Il faut absolument que je voie un docteurኢል ፎ ኣብሶሉሞ ኰ ጀ ቩው ኡን ዶክተር

ግድን ናብ ዶክተር ክርአ

ኣሎኒ።

ech muss absolut bei en Dokter goenኤሽ ሙስ ኣብሶሉ ቤይ ኢን ዶክተር ጉወን ።

Je dois téléphoner chez le docteur avant d’aller à la consultationዥ ድዋ ተለፎኔ ሼ ለ ዶክተኽ ኣቮን ዳሌ ኣ

ላ ኮንስዩልታሲኦ ።

ቅድም ናብ ምርመራ

ምኻደይ፣ ናብቲ ሓኪም

ክድውል ኣለኒ።

ech muss beim Dokter uruffen, éiert ech an d’Consultatioun ginnኤሽ ሙስ ቤም ዶክተር ኡርፈን , ኤይረን ኤሽ ኣን

ድ`ኮንሰልታሲኦን ጊን።

En cas d’urgence, je peux voir un docteur à la clinique ou à la maison médicaleኦን ካ ድዩኽዦንስ፣ ዠ ፐ ቯኽ ኧን

ዶክተኽ ኣ ላ ክሊኒክ ኡ ኣ ላ ሜዞን

ሜዲካል።

ህጹጽ ምስ ዝኸዉን ፣ናብ ዶክተር ኣብ ክሊኒክ ወይ ኣብ

ማዕከል ጥዕና ክርአ ይኽእል

እየ።

fir eng Urgence kann ech bei en Dokter an d’Clinique goen oder an d’maison médicale.ፊኽ አንግ ኡርጀንስ ከን ኤሽ ቤ ኢን ዶክቶር ኣ

ድ‘ክሊኒክ ኦዳ ድ`መዞ መዲካል ።

Bonjour Madame. Est-ce que vous avez rendez-vous ?በንጁክ ማዳም ፣ ኤስከ ቩ ዛቬ ኾንዴ ቩ ?

ከመይ ዉዒልክን ፣ ቆጸራ

ኣለክን ዲዩ ?

Bonjour Madame. Hutt Dir Rendez-vous?ቦንጁኽ ማዳም፣ ሁት ዲ ራንደ-ቩ


87

Oui, j’ai téléphoné hier pour un rendez-vous chez Madame le Docteur. Mon nom est …ዊ ፣ ዤ ቴሌፎኔ ኢየኽ ፑኽ ኧን ኾንዴ ቩ

ሼ ማዳም ለ ዶክተኽ። ሞ ኖ ኤ. . . .

እወ፣ ትማሊ ቖጸራ ክሕዝ

ናብታ ሕኪም ደዊለ ነይረ።

ስመይ . . . . . . . .

ይብሃል።

jo, ech hu gëschter telephonéiertfir e Rendez-vous bei der Doktesch. Mäin Numm ass ...ዮ፣ ኤሽ ሁ ገሽተር ተለፎነ ቤ ደር ዶክተር። መይን

ኑም ኣዝ . . .Vous êtes déjà venue chez nous ?ቩ ዘት ዴዣ ቨንዩ ሼ ኑ ?

ቅድሚ ሕጂ ናባና

መጺኹም`ዶ ትፈልጡ።waart Dir schonn eng Kéier bei eis?ቫት ዲኽ ሾነን ኢንግ ከዬር በይ አኤስ ?

Non, c’est la première fois.ኖ ፣ ሴ ላ ፕኸምየኽ ፉዋ።

እይፋለይን ፣ ሕጂ

ንመጀመርታ ግዜይ እየ።nee, t’ass fir d’éischtኒ፣ ታ’ስ ፊኽ ት’አሽተን።

Alors je vais établir une fiche.ኣሎኽ ዥ ቬ ኤታብሊኽ እዩን ፊሽ።

እሞ ፋይል ክከፍተልክን እየ ።da maachen ech eng Ficheደ ማኸን ኤሽ አንግ ፊሸ።

Prenez place dans la salle d’attente ! Madame le doc-teur va vous appeler.ፕኸኔ እዩን ፕላስ ዶ ላ ሳል ዳቶንት !

ማዳም ለ ዶክተኽ ቫ ቩ ዛፐሌ።

ኣብ መጸበይ ክፍሊ ቦታ

ሓዛ። እታ ዶክተር መጽያ

ክትጽዉዓክን እያ።

huelt Plaz an der Salle d’attente. D‘Doktesch wärt Iech ruffen.ሃልት ፕላዝ ኣን ደ ሳል ድ‘ኣተንድ ። ት‘ዶክተርሽ

ዋኽት ኢየሽ ሩፈን።

Madame … ! Bonjour Madame, venez avec moi !ማዳም. . . . ! ቦንጁኽ ማዳም ፣ ቭኔ

ኣቨክ ሟ።

ወይዘሮ. . . . ! ከመይ

ዉዒልክን ወይዘሮ ፣ ምሳይ

ንዓናይ ።

Madame….! Bonjour Madame, kommt mat mir!ማዳም. . . . ! ቦንጁኽ ማዳም፣ ኮም ማት

ሚኽ !

Est-ce que vous comprenez le français ? Comment puis-je vous aider ?ኤስ ክ ቩ ኮምፕኽኔ ል ፍኾንሴ ? ኮሞ

ፑዊዥ ቩ ዜዴ ?

ቛንቛ ፈረንሳ ይርድኣኪ ድዩ ?

ብኸመይ ክሕግዘኪ ይኽእል ?

verstitt Dir franséisch? Wéi kann ech Iech hëllefen?ፈሪሽቲት ዲ ፍራንዜሽ፧ ቬይ ከን ኤሽ ኢየሽ ሀለፈን፧

Docteur, depuis deux se-maines, j’ai mal à l’estomac.ዶክተኽ ፣ ደፑዊ ደ ስሜን፣ ዤ ማል ኣሌስቶማ።

ዶክተር ! ከብደይ ካብ

ዝሓምም ክልተ ሰሙን ኮይኑ ኣሎ።

Dokter, zënter zwou Wochen hunn ech de Mo wéiዶክተር ፣ ዘንተር ዝፎዉ ቮኸን ሁን ኤሽ ደ ሞ ቨይ ።

Décrivez-moi cela ! Est-ce que vous avez mal toute la journée ?ዴክኺቬ ሟ ሰላ ! ኤስከ ቩ ዛቬ ማል ቱት

ላ ዡኽኔ?

ክትገልጽልና`ዶ! ምሉእ መዓልቲ ዲዩ ከቀንዝወኩም ዉዒሉ?

beschreiwt mir dat. Hutt Dir de ganzen Dag wéih?በሽራፍት ሚኽ ዳት፣ ሃት ዲ ደ ጋንዘን ዳግ ቬይ ፧

Oui, mais surtout la nuit.ዊ፣ ሜ ሱኽቱ ላ ኑዊ።

እወ፣ ብፍላይ ድማ ለይቲ ።jo, awer haaptsächlech an der Nuechtዮ ፣ ኣቫኽ ሂፕተሳሻለሽ ኣን ደኽ ኑወሽት ።


88

Est-ce que vous avez des nausées ? des crampes ? des vomissements ? de la fièvre ? de la diarrhée ? des maux de tête ?ኧስከ ቩ ዛቬ ዴ ኖዜ ? ዴ ክኾምፕ ? ዴ

ቮሚስሞ ? ድ ላ ፍየቭኽ ? ድ ላ ድያኼ ?

ዴ ሞ ድ ቴት ?

ዕግርግር የብለክን ዲዩ ?

ይቀርጸክን ዲዩ ? የምልሰክን

ዲዩ ? ረስኒ ኣሎክን ዲዩ ?

ዉጻት ኣሎክን ዲዩ ? ቃንዛ

ርእሲ ኣሎክን ዲዩ ?

gëtt et Iech schlecht? hutt Dir Krämp? musst Dir Iech iwwer-ginn? hutt Dir Féiwer?, den Duerchfall?, Kappwéi?ገት አት ኢየሽ ሽለሽት? ሁት ዲ ኽራፕ? ሙስት

ዲር ኢየሽ ኢቨርጊን? ሁት ዲ ፌቨር ? ደን

ዱርኽፋል?

Est-ce que vous prenez des médicaments ?ኧስከ ቩ ፕኸኔ ዴ ሜዲካሞ?

መድሃኒት ትወስዳ ኣለኽን ዶ ?huelt Dir Medikamenter?ሃወልት ዲ መዲካመንት ?

Bien Madame … , je vais vous examiner. Ôtez la partie supérieure de vos vêtements ! Vous pouvez garder vos sous-vêtements.ቢየ ማዳም…፣ ዥ ቬ ቩ ዜግዛሚኔ። ኦቴ ላ

ፓኽቲ ስዩፔኽየኽ ድ ቮ ቬትሞ ! ቩ ፑቬ

ጋርዴ ቮ ሱ ቬትሞ።

ጽቡቕ ወይዘሮ….፣

ክምርምረክን እየ። ናይ

ላዕሊ ክዳንክን ኣውጽኡዎ

! ናይ ውሽጢ ክዳንኪ ግን

ኣይተውጽእዮ!

gutt Madame ..., ech ënner-sichen Iech. Dot Är iewescht Kleeder aus! Dir kënnt Är Ënner-wäsch unhalenአነርሲሸን ኢየሽ ፣ ዶት ኣር ኤቫሽት ክለኢደ ኣዉስ !

ዲ ከንት ኣር አነርቫሽ ኡንሁለን።

Allongez-vous s’il vous plaît sur la table d’examen !ኣሎንዤ ቩ ሲል ቩ ፕሌ ስዩኽ ላ ታብል

ዴግዛመ !

ኣብዚ መመርመሪ ጠረጴዛ

በጥ በላ !

leet Iech wann ech gelift op d’Brëtsch!ሊ ኢየሽ ቫን ኤሽ ግሊፍት ኦፕ

Je vais vous prescrire quelque chose pour calmer la douleur et les nausées.ዥ ቬ ቩ ፕኼስክኺኽ ከልክሾዝ ፑኽ

ካልሜ ላ ዱለኽ ኤ ላ ኖዜ።

ዝኾነ ነገር መዐገሲ

ንዕግርግርን መዝሓሊ ንቓንዛን

ዝኸዉን ክእዝዘልክን እየ።

ech verschreiwen Iech eppes géint de Wéih an d’Iwwelzeg-keetኤሽ ቨርሽራቨን ኢየሽ አፐስ ገይንት ደ ቬይ ኣን

ደ‘ቨልስጊክት ።

Est-ce que c’est grave, docteur ?ኧስከ ሴ ግራቭ፣ ዶክተኽ ?

ኣዝዩ ቡርቱዕ ሕማም ድዩ ዶክተር?

Dokter, hunn ech eppes Schlëmmes?ዶክተር ፣ ሁን ኤሽ አፐስ ሽላምስ ?

Je pense que nous devons faire encore des examens plus approfondis. Je vous écris une ordonnance pour une radiolo-gie à la clinique.ዥ ፖንስ ክ ኑ ደቮን ፌኽ ኦንኮኽ ዴዜግዛመ ፕልዩ ዛፕኾፎንዲ። ዥ ቩ ዜክኺ

እዩን ኦኽዶኖንስ ፑኽ እዩን ኻድዮሎዢ ኣ

ላ ክሊኒክ።

ከም ዝመስለኒ፣ ጥልቕ ዝበለ መርመራ እንደገና ክትገብራ

ክትግደዳ ኢኽን። ራጂ

ክትገብራ ናብ ክሊኒክ ወረቀት

ክጽሕፈልክን እየ።

ech mengen, mir mussen nach weider Ënnersichunge maachen. Ech schreiwen Iech eng Ordon-nance fir eng Radio an der Klinikኤሽ መንገን ፣ ሚኽ ሙሰን ናኽ ቫይዳ አነርሹኝ

ማኸን ። ኤሽ ሽራፈን ኢየሽ አንግ ኦርደናንስ ፊኽ

አንግ ራድዮ ኣን ደር ክሊኒክ።


89

Vous téléphonerez pour prendre rendez-vous et vous ne devrez rien manger six heures avant l’examen.ቩ ቴሌፎንኼ ፑኽ ፕኾንድኽ ኾንዴ ቩ

ኤ ቩ ን ድቭኼ ኽየ ሞንዤ ሲዝ ኧኽ ኣቮን

ሌግዛመ።

ቖጸራ ንምዉሰድ ቴለፎን

ደዉላ ከም‘ዉን 6 ሰዓት

ቅድሚ መርመራ መግቢ

ከይትበልዓ !

telefonéiert fir e Rendez-vous ze huelen. Dir däerft sechs Stonne virdrun näischt iessenቴልተፎኔረን ፊር አ ራንደቩ ሱ ሁወለን ። ዲ ዴራፍት

ዛክስ ሽቶን ፊኽዱኹን ኔሽት ኤሰን ።

Vous prendrez un nouveau rendez-vous chez ma secrétaire.ቩ ፕኾንድኼ ኧ ኑቮ ኾንዴ ቩ ሼ ማ

ስክኼቴኽ።

ካብ ጸሓፊተይ ሓድሽ ቆጸራ

ዉሰዳ።

dann huelt Dir neess Rendez-vous bei menger Sekretärin.ደን ሃዉልት ዲ ኒስ ራንዴቩ ባይ መንግ ሰክረተሪን

À LA PHARMACIE ኣብ ቤት-መድሃኒት AN DER APDIKT

Bonjour Madame.ቦንጁኽ ማዳም

ሰላም ወይዘሮBonjour Madameቦንጁኽ ማዳም

J’ai une ordonnance du docteur.ዤ እዩን ኦኽዶኖንስ ድዩ ዶክተኽ።

ሓኪም ዝኣዘዘለይ ናይ

መድሃኒት ወረቀት ኣሎኒ።

ech hunn eng Ordonnance vum Dokterኤሽ ሁን ኢንግ ኦርደናንስ ፉም ዶኽተር

Est-ce que vous avez votre carte de sécurité sociale ?ኤ ስ ክ ቩ ዛቬ ቮትኽ ካኽት ድ ሴክዩኺቴ

ሶሲያል ?

ሰኩሪተ ሶሲያል ካርድ

ኣሎክን`ዶ ?

hutt Dir Är Kaart vun der Sécurité sociale?ሃት ዲ ኣር ኻርት ቩም ደ ሰኩሪተ ሶሲያል፧

Oui, voici.ዊ ፣ ቭዋሲ ።

እወ ፣ እንሆልካ/ኪ።jo, hei ass seዮ ፣ ሄይ ኣስ ሰ

Est-ce que vous voulez que je vous note comment il faut prendre les médicaments ?ኤ ስ ክ ቩ ቩሌ ክ ዠ ቩ ኖት ኮሞ ኢል ፎ

ፕኾንድኽ ሌ መዲካሞ ?

ከመይ ገርካ መድሃኒት ትወስዶ ከም ዘለካ ክጽሕፈልካ

ትደሊ ዲኻ ?

soll ech Iech op d’Medikamenter schreiwen, wéi Dir se musst huelen?ዞል ኤሽ ኢየሽ ት‘መዲካመንት ሽራይፈን ፣ ቬይ ዲ

ሰ ሙስት ሁወለን።

Oui, ce serait gentil. Merci !ዊ ሰ ሰኼ ዠንቲ። መኽሲ !

እወ ፣ ከምኡ እንተ ትገብር

ከኣ ጽቡቅ፣ የቀንየልይ !jo, dat wär léif, Merci.ዮ ፣ ዳት ቫኽ ሌፍ፣ መርሲ።

Autre chose ?ኦትኽ ሾዝ ?

ካልእ ነገር፧ (ካልእ ነገር

ዘድልየካ ኣሎ`ዶ)/

ካልእ’ኸ።

nach eppes?ናኽ አፐስ፧

Je voudrais quelque chose pour mon mari. Il a le rhume et la toux et il a mal à la gorge.ዠ ቩድኼ ኬልክ ሾዝ ፑኽ ሞን ማኺ።ኢል ኣ ለ ኺዩም ኤ ላ ቱ ኤ ኢል ኣ ማል

ኣ ላ ጎኽዥ።

ገለ ነገር ንሰብኣየይ ምደለኹ።

ጉንፋዕ ኣለዎ ፣ የስዕሎ ከምኡ

ዉን ጎሮርኡ የቀንዝዎ።

ech hätt gären eppes fir mäi Mann. Hien huet de Schnapp an den Houscht an hien huet den Hals wéiኤሽ ሃት ጋረን አፐስ ፊኽ ሜ ማን። ሄን ሁወት ደ

ሽናፕ ኣን ደን ሃዉሽት ኣን ሄን ሁወት ደን ሃልስ ቬይ።


90

Est-ce qu’il a été chez le médecin ?ኤስ ኪል አ ኤቴ ሼ ል ሜድሰ ?

ናብ ዶክተር ተራእዩ‘ዶ ነይሩ፧war hie bei den Dokter?ቫኽ ሄ ቤየ ደን ዶኽተር ፧

Non, nous pensons que c’est un simple refroidissement.ኖ ፣ ኑ ፖንሶ ክ ሴ ኧን ሰምፕል

ኽፍኽዋዲስሞ።

ኖኖ! ከምዝመስለኒ ልሙድ

ጉንፋዕ እዩ።

nee, mir mengen et wär eng einfach Erkältung.ኔ! ሚኽ መኝገን አት ቫኽ አንግ ኤንፋኽ

አርካልቱኝ።

Il n’a pas de fièvre ? Non !ኢል ና ፓ ድ ፊየቭኽ ኖ !

ረስኒ የቡሉን ? ኖኖhuet hie keng Féiwer? nee!ሁወት ሄ ከኝ ፌቭኽ፧ ኔ !

Bien, je vais vous donner un sirop pour le rhume et la toux et des pastilles pour la gorge.ብየ፣ ዠ ቬ ቩ ዶኔ ኧ ሲኾ ፑኽ ል ኽዩም

ኤ ላ ቱ ኤ ዴ ፓስቲይ ፑኽ ላ ጎኽዥ።

ጽቡቅ! ሽሮቦ

ንዘንቅጥቅጠካ(ቁሪ ቁሪ

ዘብለካ) ዘሎን ንሰዓልን ፣

ንጎሮሮኻ ከኣ ተመጻዪ ክህበካ

ኢየ።

gutt, da ginn ech Iech eppes géint de Schnapp an den Houscht a Pastille géint den Halswéiጉት ፣ ዳ ጊን ኤሽ ኢየሽ አፐስ ገይንት ኣን ደን

ሆዉሽት ኣ ፓስቲል ገይንት ደን ሃልስቨይ።

Est-ce que cela est remboursé par la caisse de maladie ?ኤስከ ስላ ኤ ኾምቡኽሴ ፓኽ ላ ኬስ

ማላዲ ?

ብ ኬዝ ደ ማላዲ ዝኸፈልኩዎ

ክምለሰኒ ዲዩ ?

gëtt dat vun der Krankekeess rembourséiert?ገት ዳት ቩም ደር ኽራንኽኪስ ረምቦርሴረን፧

Seulement si vous avez une ordonnance. Pour cela vous devez voir un médecin.ስልሞ ሲ ቩ ኣቬ እዩን ኦኽዶኖንስ። ፑኽ

ስላ፣ ቩ ድቬ ቯኽ ኧን ሜድሰ።

ትእዛዝ ናይ ደኩተር እንተ

ለኩም ጥራይ እዩ። ነዚኸኣ፣

ዶክተር ምርኣይ ከድልየኩም

እዩ።

dat geet nëmmen, wann dir eng Ordonnance hutt. Dofir musst Dir bei den Dokter goen.ዳት ጊት ነመን ፣ ቫን ዲ አንግ ኦርዶናንስ ሁት።

ዶፊኽ ሙስት ዲ ባይ ደን ዶክተር ጉወን።

EN CAS D’URGENCE ህጹጽ ረድኤት AN DER NOUT

Attention ! Danger !ኣቴንሲዮ ! ዶንዤ !

ተጠንቀቅ ! ሓደጋ !opgepasst! Gefor!ኦፕገፓስት ! ገፎር !

Ralentissez !ኻሎንቲሴ !

ቀስ-በል !méi lues!መይ ሉወስ !

Arrêtez-vous ! Stop !ኣኼቴ-ቩ ! ስቶፕ !

ደዉ በል !bleift stoen ! Stopp!ብሌፍት ሽቶወን ! ስቶፕ !

Au secours !ኦ ስኩኽ !

ርድኡኒ ! Hëllef!ሀለፍ !

Au feu !ኦ ፈ !

ሓዊ !et brennt!አት ብረንት !

Appelez une ambulanceኣፕሌ እዩን ኣምቡዩሎንስ !

ኣንቡላንስ ጸዉዕ !rufft eng Ambulanz!ሩፍት አንግ ኣምቡላንዝ !

Il faut appeler les pompiersኢል ፎ ኣፕሌ ሌ ፖምፒዬ!

-መጥፋእቲ ሓዊ ግድን

ክትጽዉዕ ኣሎካ።

-ናብ መጥፋእቲ ሓዊ

ክትድዉል ኣሎካ።

et muss een d’Pompjéeën ruffenአት ሙስ አን ት’ፖምፕየአን ሩፈን።

Appelez la police !ኣፕሌ ላ ፖሊስ !

ፖሊስ ጸዉዕ (ናብ ፖሊስ ደዉል) !

rufft d’Police!ሩፍት ት’ፖሊስ


91

S’il vous plaît appelez le 112ሲል ቩ ፕሌ ኣፕሌ ል 112 !

በጃካ 112 ደዉልwann ech gelift, rufft den 112ቫን ኤሽ ግሊፍት ፣ ሩፍት ደን 112

APPELER À L’ÉCOLE ናብ ቤት-ትምህርቲ ምድዋል

AN DER SCHOUL URUFFEN

Bonjour Madame … est-ce que vous êtes l’institutrice de Sâm … ? Je suis la mère de Sâm.ቦንጁኽ ማዳም. . . . . ኤ ስ ክ ቩ

ዘት ለንስቲትዩትሪስ ድ በርሀ. . . . ?

ዥ ስዊ ላ ሜኽ ድ በርሀ።

ከመይ ዉዒልክን. .

. . መምህር ናይ በርሀ

ኣስተምሃሪት ዲኽን ? ኣነ

ኣደ በርሀ ኢየ።

Bonjour Madame … Sidd Dir d’Joffer vum Sâm? … Ech si seng Mammቦንጁኽ ማዳም. . . . ዚት ዲ ት’ዮፋ ፉም

በርሀ ፧ ኤሽ ዚ ዘንግ ማም።

En quoi puis-je vous aider ?ኦን ኯ ፕዊ-ዥ ቩ ዜዴ ?

ኣነ ብምንታይ ክሕግዘክን

ይኽእል፧womat kann ech Iech hëllefen?ቮዉማት ከን ኤሽ ኢየሽ ሀለፈን፧

C’est pour le SMS que vous nous avez envoyé hier.ሴ ፑኽ ለ SMS ክ ቩ ኑ ዛቬ ኦንቯዬ

ኢየኽ።

ብዛዕባ እቲ ትማሊ ብቴለፎን

ዝስደድክልና መልእኽቲ ።

ech ruffen un, wéinst dem SMS, deen Dir eis gëschter geschéckt hutt.ኤሽ ሩፈን ኡን ፣ቬይንሽት ደም SMS ዲን ዲ ኤዝ

ገሽተር ገሽቸክት ሁት።

Ah, le rendez-vous pour parler du bilan de Sâm.ኣሃ፣ ለ ኾንዴ ቩ ፑኽ ፓኽሌ ድዩ ቢሎ ድ

በርሀ።

ኣሃ ! ብዛዕባ ትምህርታዊ

ጸብጻብ ናይ በርሀ

ክንዘራርዝብ ዝቆጸርኩኺ።

ah, de Rendez-vous fir iwwert de Bilan vum Sâm ze schwätzen.ኣ ! ደ ራንደቩ ፊኽ ኢቨርት ደ ቢል ፉም በርሀ ዘ

ሽዋትዘን

Oui, je ne comprends pas très bien. Je parle très peu le français.ዊ፣ ዥ ን ኮምፕኾ ፓ ትኼ ብየ። ዥ ፓኽል

ትኸ ፕ ል ፍኾንሴ ።

እወ ፣ ብዙሕ እይተረድኣንን

። ኣዚዩ ዉሑድ ፈረንሰኛ

ኢየ ዝዛረብ።

jo, ech verstinn dat net ganz gutt. ዮ፣ ኤሽ ቫርሽቲን ዳት ነት ጋንዝ ጉት ። ኤሽ

ሽዋትዘን ነመን አ በሰሽ ፍራንሴሽ ።

Si vous le voulez, je demande la présence d’un médiateur du ministère.ሲ ቩ ል ቩሌ ፣ ዥ ድሞንድ ላ ፕሬዞንስ ደን

ሜዲያተኽ ድዩ ሚኒስተኽ።

እንድሕር ደሊኩም ፣

ቶርጋማይ ክመጽእ(ኣብዚ ክርከብ) ካብ ሚኒስትሪ ክጽዉዕ ።

wann Dir wëllt, froen ech dass e Médiateur vum Ministär derbäi kënntቨን ዲ ቨልት ፣ ፍርወን ኤሽ ዳስ አ መዲኣቱኽ ቩም

ሚኒስተር ደርባይ ከንት።

Excusez-moi, mais je ne comprends pas.ኤክስክዩዜ-ሙዋ፣ ሜ ዥ ን ኮምፕኾ ፓ።

ይቅሬታ ፣ ግን! ኣይተረደኣንን

!

entschëllegt, mais ech verstinn netአንትሸለዥት ፣ መ ኤሽ ቨርዚትን ነት።

Le médiateur parle farsi, il peut traduire ce que je vais vous expliquer.ለ መዲኣትኽ ፓኽል ቲግኺኛ። ኢል ፕ

ትኻድዊኽ ስ ክ ዥ ቬ ቩ ዜክስፕሊኬ።

እቲ ቶርጋማይ ትግርኛ ይዛረብ

ኢዩ። ንሱ ነዚ ዝገልጸልኩም

ክትርጉመልኩም ይኽእል

ኢዩ።

de Médiateur schwätzt persesch. Hie kann dat, wat ech Iech erklären, iwwersetzenደ መዲያቱኽ ሽዋትሰን ትግርኛ ሂይ ካን ዳት፣ ቫት

ኤሽ ኢየሽ አረክሌረን ፣ ኢቫርሺተን።

Oui, c’est une bonne idée !ዊ፣ ሴ እዩን ቦን ኢዴ።

እወ፣ እዚ ሓድ ጽቡቅ ሓሳብ

ኢዩ።jo, dat ass eng gutt Iddiዮ፣ ዳት ኣስ አንግ ጉት ኢደ።


92

AU RESTAURANT ኣብ ቤት-መግቢ AM RESTAURANT

Bonjour. Une table pour deux personnes ?ቦንጁኽ ፣ እዩን ታብል ፑኽ ድ ፐኽሶን፧

ከመይ ዉዒልኩም! ቦታ (ኮፍ

መበሊ) ን ክልተ ሰብ ?Bonjour. En Dësch fir zwee?ቦንጁኽ፣ አን ደሽ ፊኽ ዝፊ፧

Oui, nous sommes deux.ዊ፣ ኑ ሶም ድ።

እወ፣ ክልተ ኢና።jo, mir sinn zu zweeዮ ፣ ሚር ዚን ዙ ዝፊ፧

Installez-vous. Voici le menu.ኧንስታሌ ቩ። ቯሲ ል ምንዩ።

ተቀመጡ (ብርኩኹም

ስበሩ) ! መአዘዚ-መጽሓፍ

(መኑ) እንሀልኩም።

installéiert Iech. Hei ass de Menüኣንስተላየር ኢየሽ፣ ሀይ ኣስ ደ መኑ።

Désirez-vous prendre un apéritif ?ዴዚኼ ቩ ፕኾንድኽ ኧ ናፔኺቲፍ ?

መክፈቲ ሸዉሃት ክትወስዱ‘ዶ

ትደሊዩ፧hätt Dir gären en Aperitif?ሃት ዲ ገረን ኢን ኣፐረቲፍ፧

Non merci, nous comman-dons tout de suite.ኖ መኽሲ፣ ኑ ኮሞንዶ ቱ ድ ስዊት።

ኖኖ የቀንየልና! ብቀጥታ

(ብቅልጡፍ) ክንእዝዝ

ኢና።

nee Merci, mir bestellen direktኔ መርሲ፣ ሚኽ በስተለን ዲረክት።

Je prends un poulet et des frites.ዥ ፕኾ ኧ ፑሌ ኤ ዴ ፍኺት።

ደርሆን ቅልዋ ደንሽን

ክወስድ`የ።ech huelen e Poulet mat Frittenኤሽ ሁወለን ኢ ፑሌ ማት ፍሪተን።

Et Madame ?ኤ ማዳም ?

ወይዘሮ’ ከ፧an d’Madame?ኣን ት’ማዳም፧

Une salade au chèvre chaud.እዩን ሳላድ ኦ ሸቭኽ ሾ።

ሰላጣ ምስ ውዑይ ናይ ጤል

ፎርማጆ።eng Zalot mat Chèvre chaudኢንግ ዛሎት ማት ሸቭረ ሾ

Et pour boire ?ኤ ፑኽ ቡዋኽ፧

ዝስተ’ኸ ?a fir ze drénken?ኣ ፊኽ ዙ ድሪንከን፧

De l’eau.ድ ሎ።

ማይ።Waasserቫዛ።

Gazeuse ou plate ?ጋዝዝ ኡ ፕላት ?

ጋዝ ዘሎዎ ወይ ዘይብሉ ?spruddeleg oder platt?ዝፕሩደልጅ ኦዳ ፕላ፧

Et comme dessert ?ኤ ኮም ዴሰኽ ?

ከም መሕቀቒ/መፋኾሲ

(ደዘርት)’ኸ ? an als Dessert?ኣን ኣልስ ደሰርት፧

Non merci, pas de dessert.ኖ መኽሲ፣ ፓ ድ ዴሰኽ።

መሕቀቒ’ስ ድሓን ፣

እንዳመስገንኩ’የ።nee Merci, keen Dessertነ መርሲ፣ ከን ደሰርት።

L’addition s’il vous plaît.ላዲሲኦ ሲል ቩ ፕሌ።

ሕሳብ እባ ምስ ክብርነትኩም።d’Rechnung wann ech geliftት’ራሽቱኝ ቫን ኤሽ ግሊፍት።

AU CAFÉ ኣብ እንዳ ሻሂ AM CAFÉ

Madame, Monsieur, bonjourማዳም ፣ መሲየ፣ ቦንኽ፧

ወይዘሮ፣ ኣቶ፣ ከመይ

ዉዒልኩም ፧Madame, Monsieur, Bonjour.ማዳም ፣ ሙሲዩኽ፣ ቦንጁኽ፧

Bonjour, je voudrais un caféቦንዡኽ ዥ ቩድኼ ኧ ካፌ።

መዓልኩም፣ ቡን ደሊየ ኔረ።Bonjour, ech hätt gär e Kaffi.ቦንጁኽ ፣ ኤሽ ሃት ገኽ አ ካፊ፧


93

Un expresso ?ኧ ኔክስፕኼሶ።

ሓጻር ቡን ?en Espresso?ኢን አስፕሮሶ

Non plutôt un grand caféኖ ፕልዩቶ ኧ ግኾን ካፌ።

ኖኖ ፣እኳ ደኣ ዓቢ

(ዓብ መትሓዚ) ቡን።neen, éischter e grousse Kaffiኒ፣ አይሽተ አ ግርዉዝ ካፊ።

Avec du lait ?ኣቨክ ድዩ ሌ ?

ብ ጸባ ?mat Mëllech?ነ መርሲ፣ ሁት ዲ ፋልሸን ዙከር፧

Non merci. Est-ce que vous avez du sucre sans calories ?ኖ መኽሲ፡ ኧስከ ቩ ዛቬ ድዩ ስዩክኽ ሶን

ካሎኺ ?

ኖኖ የቀንየለይ ፣ ሽኮር ብዘይ

ካሎሪ ዶ ይህልወኩም?

nee Merci. Hutt Dir falschen Zocker?ነ መርሲ፣ ሁት ዲ ፋልሸን ዙከር፧

Je vais vous en apporter.ዥ ቬ ቩ ዞን ኣፖኽቴ።

ክማላኣልኩም እየ።

(ከምጽኣልኩም’የ) ech bréngen Iech es.ኤሽ ብሪንገን ኢየሽ አስ።

Et Madame ?ኤ ማዳም ?

ንዓኽን’ከ፧an d’Madame?ኣን ት’ማዳም፧

Un thé à la menthe s’il vous plaît.ኧን ቴ አ ላ ሞንት ሲል ቩ ፕሌ።

ሻሂ ብመንት ፣ በጃኩም/ክንe Peffermënztéi wann ech gelift.አ ፐፈርመንትዝቴ ቫን ኤሽ ግሊፍት።

Et pour les enfants ?ኤ ፑኽ ሌ ዞንፎ ?

ን ቖልዑ’ኸ ?an d’Kanner?ኣን ት’ካነር

Un Ice Tea et un Cocaኧ ናይስቲ ኤ ኧ ኮካ።

ኣይስ ቲ (ዝበረደ ሻሂ) ን

ኮካን።en Ice Tea an eng Colaአን ኣይስ ቲ ኣን አንግ ኮካ።

Autre chose ?ኦዉትኽ ሾዝ፧

ካልእ ነገር፧(ካልእ’ከ)soss nach eppes?ሶስ ናኽ አፐስ፧

Les enfants veulent un sandwichሌ ዞንፎ ቨል ኧ ሶንድዊች።

እዞም ቖልዑ ፓኒኖ ደሊዮም

ኣሎዉ።d’Kanner hätte gären e Sandwich.ት‘ካነር ሃት ገረን አ ሳንድዊች።

Nous avons fromage ou jambonኑ ዛቮ ፍኾማዥ ኡ ዦምቦ።

ፎርምጆ ወይ ስጋ ሓሰማ

ኣሎና።mir hu Kéis oder Hamሚኽ ሁን ኪስ ኦዳ ሃም።

Alors deux fois fromage.ኣሎኽ ድ ፉዋ ፍኾማዥ ።

እሞ. . . ክልተ ፎርማጆ።dann zweemol Kéis.ደን ዝቪሞል ኪስ ።

Combien je vous dois ?ኮምቢየ ዥ ቩ ዷ ? ክንደይ ኢዩ ዕዳይ ?

wat sinn ech Iech schëlleg?ቫት ዚን ኤሽ ኢየሽ ሸለግ፧

COMMUNIQUER ምትሕልላፍ ሓበሬታ(ርክብ)

COMMUNIQUÉIEREN

Le numéro de mon portable est…ል ንዩሜሮ ድ ሞ ፖኽታብል ኤ…

ቁጽሪ ተለፎለይ. . . d’Nummer vu mengem Handy ass.ት‘ኑመር ቩ መንገም ሃንድይ ኣዝ. . . .

J’ai besoin d’un portable pour pouvoir téléphoner à ma famille en Syrie/Iraq ዤ ብዝወ ደ ፖኽታብል ፑኽ ቴሌፎኔ ኣ ማ

ፋሚ ኦ ኔኺትሬ

ሞባይል ናብ ስድራይ

ንኤርትራ ኽድዉል ዘኽእል

ደልየ

ech brauch en Handy fir mat menger Famill a Syrien/am Irak ze telefonéierenኤሽ ብሮኸን ኢን ሃንድይ ፊኽ ማት መንገር ፋሚል

ኣ ኤርትራ ዙ ተለፎኔረን።


94

Je dois acheter une nouvelle carte prépayéeዥ ዷ ኣሽቴ እዩን ኑቬል ካኽት ፕኼፔዬ

ግድን ሓድሽ መደወሊካርድ

ክገዝእ ኣለኒ

ech muss eng nei Pre-paid Kaart kafenኤሽ ሙስ አንግ ኔ ፕሪ-ፐይድ ካርት ካፈን።

C’est très cher, mais je me fais beaucoup de soucisሴ ትኼ ሸኽ፣ ሜ ዥ ም ፌ ትኾ ድ ሱሲ

ክቡር‘ዩ፣ ግን ብጣዕሚ

ተሻቂለ ኣለኹ።

dat ass alles ganz deier, mä ech maache mir vill Suergenዳት ኣዝ ኣለስ ጋንዝ ደያ፣ መ ኤሽ ማኸ መኢኽ

ፊል ሱየርጀን።

Vous pouvez m’envoyer un sms.ቩ ፑቬ ሞንቯዬ ኧ ነሰመስ።

ናይ ጽሑፍ መልእኽቲ (ኤስ

ኤም ኤስ) ክትሰዱለይ

ትኽእሉ ኢኹም።

Dir kënnt mir en SMS schéckenዲ ካንት ሚኽ ኢን ስሜስ ሸከን።

Vous pouvez m’envoyer un email.ቩ ፑቬ ሞንቯዬ ኧ ኒሜይል።

ናይ ጽሑፍ መልእኽቲ

(ኢሜይል)ክትሰዱለይ

ትኽእሉ ኢኹም።

Dir kënnt mir en Email schéckenዲ ካንት ሚኽ ኢን ኢመይል ሸከን።

Je n’ai pas accès à internet.ዥ ኔ ፓ ኣክሴ ኣ ኧንተኽነት።

ኢንተርነት የብለይን ።ech kommen net op den Internetኤሽ ኮመን ነት ኦፕ ደን ኢንተርነት።

Vous pouvez aller dans uneInternetstuffቩ ፑቬ ኣሌ ዶን ዝዩን ኧንተኽነትስታፍ።

እንዳ ኢንተርነት ክትከይድ

ትኽእል ኢኻ።

Dir kënnt an eng Internetstuff goenዲ ካንት ኣን ኢንግ ኢንተርነትሽቱፍ።


95

La langue française contient 4000 verbes.ቛንቛ ፈረንሳይ ኣስታት 4000 ግስታት ዝሓዘ እዩ።

Les verbes réguliers : (attendre) (finir) (manger)እቶም ስሩዓት ግስታት : (ምጽባይ) (ምውዳእ) (ምብላዕ)

Le premier groupe sont les verbes qui se terminent avec (er) ils sont au nombre de presque 3500 verbes (90%)እቶም ቐዳማይ ጉጅለ ብ (er) ዝውዱኡ ኮይኖም ብዝሖም ድማ ከባቢ 3500 ግስታት (90%) ኣቢሎም ይኾኑ።

Le 2ieme groupe sont les verbes qui se terminent avec (ir). Ils sont au nombre de 350 verbes.ኦቶም ካልኣይ ጉጅለ ብ (ir) ዝውድኡ ግስታት እዮም። ብዝሖም ድማ ከባቢ 350 ኣቢሎም ይኾኑ።

Le 3ieme groupe sont les verbes qui se terminent avec (re). Ils sont au nombre de 60 verbes.እቶም ሳልሳይ ጉጅለ ብ (re) ዝውድኡ እዮም። ብዝሖም ድማ ከባቢ 60 ኣቢሎም እዮም።

Les verbes irréguliers sont rares, mais ils sont ceux qui sont le plus employé dans la langue française. Il faut les retenir.እቶም ዘይስሩዓት ግስታት ኣዝዮም ውሑዳት እዮም ፣ እንተኾነ ግን ኣብ ቛንቛ ፈረንሳ ብብዝሒን ብተደጋጋምን ኢና እንጥቐመሎም።

ስለዚ ጽቡቕ ጌርና ክንሽምድዶምን ክንዝክሮምን ኣለና።

Il existe 13 différentes conjugaisons pour s’exprimer : au présent, passé, futur, conditionnel ainsi que le plus-que-parfait.ግስታት ብ 13 ዝተፈላለዩ ኣገባባት ንመግለጺ ወይ መዘራረቢ ክንጥቐመሎም ንኽእል ፣ ናይ ህሉው ግዜ ንምግላጽ ; ናይ ሕሉፍ

ግዜ ንምግላጽ; ናይ መጻኢ ግዜ ንምግላጽ ; ናይ ኩነታዊ (እንተ) ግዜ ንምግላጽ ; ከሙኡ ውን ናይ ሕሉፍ ሕሉፍ ግዜ (ፕሉስ ከ

ፓርፌ) ንምግላጽ።

Il existe des verbes auxiliaires pour conjuguer les verbes. Il s’agit de « être » et « avoir. »ነዞም ግስታት ኣብ እንጥቐመሎም ግዜ ዝሕግዙና ታሓጋገዝቲ ግስታት ዝባሃሉ ውን ኣለዉ። ንሳቶም ድማ ግሲ « ምኳን » ከሙኡ ውን

ግሲ « ምህላው » እዮም።

Les verbes I

ግሲታት

96

verbe avoir ግሲ ምህላው

verbe être ግሲ ምኳን

verbe aller ግሲ ምኻድ

verbe devoir ግሲ ይግባእ/ ግድን

verbe pouvoir / vouloir ግሲ ምኽኣል/ ምድላይ

LE PASSÉ AVEC AVOIR+ PASSÉ SIMPLE :

ናይ ሕሉፍ ንምግላጽግሲ ኣለኒ ( ሕሉፍ) + ናይቲ

ግሲ ሕሉፍ

hier j’ai mangé une pizza ትማሊ ሓንቲ ፒዛ በሊዐ

LE PRÉSENT : ናይ ህሉው ንምግላጽ

aujourd’hui je mange une pizza

ሎሚ ማዓልቲ ሓንቲ ፒዛ

ይበልዕ

LE FUTUR AVEC ALLER + INFINITIF :

ናይ መጻኢ ንምግላጽ

ግሲ ምኻድ(ናይ መጻኢ) +

ሱር ናይ ግሲ

demain je vais manger une pizza

ጽባሕ ሓንቲ ፒዛ ክበልዕ እየ

I Les verbes

L’OBLIGATION AVEC DEVOIR + INFINITIF :

ንግዴታ ንምግላጽ

ግሲ ግድን + ሱር ናይ ግሲ

je dois écrire une lettre ግድን ሓንቲ ደብዳቤ ክጽሕፍ ኣለኒ

LA VOLONTÉ AVEC VOULOIR + INFINITIF :

ንወለንታዊነት ንምግላጽ

ግሲ ምድላይ + ሱር ናይ ግሲ

je veux écrire une lettre ኣነ ሓንቲ ደብዳቤ ክጽሕፍ ደልየ

LA POSSIBILITÉ AVEC POUVOIR + INFINITIF :

ንተኽእሎ ንምግላጽግሲ ምኽኣል + ሱር ናይ ግሲ

je peux écrire une lettre ኣነ ሓንቲ ደብዳቤ ክጽሕፍ ይኽእል

LES VERBES IMPORTANTS እቶም ኣዝዮም ኣገደስቲ ዝኾኑ ግስታትÊTRE ምኳን AVOIR ምህላው

je ኣነ suis እየ j’ai ኣለኒ

tu ንስኻ/ ኺ es ኢኻ/ኺ as ኣለካ/ኪ

il/elle ንሱ/ ንሳ est እዩ/ያ a ኣለዎ/ዋ

nous ንሕና sommes ኢና avons ኣለና

vous ንስኹም/ኽን êtes ኢኹም/ኽን avez ኣለኩም/ኣለክን

97Les verbes I

LES VERBES RÉGULIERS እቶም ስሩዓት ግስታት1er groupe 1ይ ጉጅለ

AIMER ምፍታው

2e groupe 2ይ ጉጅለ

FINIR ምውዳእ

3e groupe 3ይ ጉጅለ

ATTENDRE ምጽባይ

je ኣነ aime (j’) ይፈቱ finis ይውድእ attends (j’) ይጽበ

tu ንስኻ/ ኺ aimes ትፈቱ/ትፈትዊ finis ትውድእ/ትውድኢ attends ትጽበ/ትጽበዪ

il/elle ንሱ/ ንሳ aime ይፈቱ/ ትፈቱ finit ይውድእ/ትውድእ attend ትጽበዩ/ትጽበያ

nous ንሕና aimons ንፈቱ finissons ንውድእ attendons ንጽበይ

vous ንስኹም/ኽን aimez ትፈትዉ/ትፈትዋfinissez ትውድኡ/

ትውድአattendez ትጽበዩ/ትጽበያ

ils / elles ንሳቶም/ንሳተን aiment ይፈትው/ይፈትዋfinissent ይውድኡ/

ይውድኣ

attendent ይጽበዩ/

ይጽበያ

impératif ክጋሃስ ዘይብሉaime/aimons/aimezፍተዎ/ትፈትዉዎ/ንፈትዎ

finis/finissez/finissonsወድእ/ወድኡ/ ንወድኣዮ

attends/attendez/attendonsተጸበይ/ ተጸበዩ/ ንጸበይ

passé composé ንሕሉፍ ግዜ aimé ፈትየ fini ወዲኤ attendu ተጸብየ

AUTRES VERBES AUXILIAIRES ኦግዚላሪ ወይ ሓገዝቲ ግስታት

SAVOIR ምፍላጥ DEVOIR ግዴታኻ VOULOIR ምድላይ POUVOIR ምኽኣል

je ኣነ sais ይፈልጥ dois ግዴታኻ veux ደልየ peux ይኽእል

tu ንስኻ/ ኺsais ትፈልጥ/ ትፈልጢ

dois ትግደድ/ትግደዲveux ደሊኻ/ደሊኺ

peux ትኽእል/ትኽእሊ

il/elle ንሱ/ ንሳsait ይፈልጥ/

ትፈልጥdoit ይግደድ/ትግደድ veut ደልዩ/ ደልያ

peut ይኽእል/ትኽእል

nous ንሕና savons ንፈልጥ devons ንግደድ voulons ደሊና pouvons ንኽእል

vous ንስኹም/ኽንsavez ትፈልጡ/ትፈልጣ

devez ትግደዱ/ትግደዳ

voulez ደሊኹም/ደሊኽን

pouvez ትኽእሉ/ትኽእላ

ils / elles ንሳቶም/ንሳተንsavent ይፈልጡ/

ይፈልጣ

doivent ይግደዱ/ይግደዳ

veulent ደልዮም/

ደልየን

peuvent ይኽእሉ/ይኽእላ

impératif ክጋሃስ ዘይብሉsache/sachezፍለጥ/ ፍለጡ

veuille/veuillezትደሊ/ትደልዩ/ንደሊ

passé composé ንሕሉፍ ግዜ su ፈሊጠ dû ተገዲደ voulu ደልየ pu ክኢለ

ils / elles ንሳቶም/ንሳተን sont እዮም/ እየን ont ኣለዎም/ ኣለወን

impératif ክጋሃስ ዘይብሉsois/soyez/soyons ኩን/ኩኑ/ንኹን

aie/ayez/ayons ይሃልኻ/ይሃልኹም/ይሃልወና

passé composé ንሕሉፍ ግዜ été ነይሩ eu ነይርዎ/ ሃሊይዎ

98

AUTRES VERBESIRRÉGULIERS FRÉQUENTS ካልኦት ልሙዳት ዝኾኑ ዘይስሩዓት ግሲታት

FAIRE ምግባር PRENDRE ምውሳድ ALLER ምኻድ

je ኣነ fais ይገብር prends ይወስድ vais ይኸይድ

tu ንስኻ/ ኺ fais ትገብር/ትገብሪ prends ትወስድ/ ትወስዲ vas ትኸይድ/ትኸዲ

il/elle ንሱ/ ንሳ fait ይገብር/ትገብር prend ይወስድ/ትወስድ va ይኸይድ/ትኸይድ

nous ንሕና faisons ንገብር prenons ንወስድ allons ንኸይድ

vous ንስኹም/ኽን faites ትገብሩ/ትገብራ prenez ትወስዱ/ትወስዳ allez ትኸዱ/ትኸዳ

ils / elles ንሳቶም/ንሳተን font ይገብሩ/ይገብራ prennent ይወስዱ/ይወስዳ vont ይኸዱ/ይኸዳ

impératif ክጋሃስ ዘይብሉfais/faites/faisons

ግበር/ግበሩ/ንገብር

prends/prenez/prenonsውሰድ/ውሰዱ/ንወስድ

va/allez/allonsኪድ/ኪዱ/ንኺድ

passé composé ንሕሉፍ ግዜ fait ጌረ pris ወሲደ allé ከይደ

METTRE ምቕማጥ VOIR ምርኣይ VENIR ምምጻእ

je ኣነ mets የቐምጥ vois ይርኢ viens ይመጽዕ

tu ንስኻ/ ኺ mets ተቐምጥ/ተቐምጢ vois ትርኢ/ትርእዪ viens ትመጽዕ/ ትመጺ

il/elle ንሱ/ ንሳ met የቐምጥ/ተቐምጥ voit ይርኢ/ትርኢ vient ይመጽዕ/ትመጽዕ

nous ንሕና mettons ነቐምጥ voyons ንርኢ venons ንመጽዕ

vous ንስኹም/ኽንmettez ተቐምጡ/

ተቐምጣ

voyez ትርእዩ/ትርእያ venez ትመጹ/ትመጻ

ils / elles ንሳቶም/ንሳተንmettent የቐምጡ/ የቐምጣ

voient ይርእዩ/ ይርእያ viennent ይመጽኡ/ይመጽኣ

impératif ክጋሃስ ዘይብሉ

mets/mettez/mettons ኣቐምጥ/

ኣቐምጡ/ነቐምጥ

vois/voyez/voyons ረአይ/ረኣዩ/ንርኣይ

viens/venezምጻእ/ ምጽኡ

passé composé ንሕሉፍ ግዜ mis ኣቐሚጠ vu ርእየ venu መጺኤ

I Les verbes

99

Le chameau traverse le désert. Il (le chameau) transporte des hommes et des marchandisesእቲ ገመል ኣብቲ ሳሃራ ይጓዓዝ ንሱ (እቲ ገመል ) ሰባትን ንብረትን የጓዓዕዝ።

« Tu vois Saïd ? » « Oui, je le (Saïd) vois »« ንስኻ ንስዒድ ትርእዮ ኣለኻ’ ዶ?» « እወ, ኣነ ንዕኡ (ንስዒድ) እርእዮ ኣለኹ »

Je parle à Jamila. Je lui (à Jamila) parleኣነ ንጀሚላ ይዛረብ. ኣነ ንዓኣ (ምስ ጀሚላ) ይዛረባ

LES PRONOMS EN RELA-TION AVEC LA PERSONNE : ዝምድና ክንዲ-ስም ምስቲ ሰብ

LA PERSONNE EST LE SUJET DE LA PHRASE :

እቲ ሰብ ፈጻሚ/ኣተግባሪ ኣካል ናይቲ ኣብቲ ሙሉእ ሓሳብ ዘሎ ተግባር እዩ

chanter ምድራፍ

je chante ኣነ ይደርፍ

tu chantes (masculin) ንስኻ ትደርፍ(ንወዲ) (féminin) ንስኺ ትደርፊ (ንጓል)

il chante ንሱ ይደርፍ

elle chante ንሳ ትደርፍ

nous chantons ንሕና ንደርፍ

vous chantez (masculin) ንስኹም ትደርፉ (ንወዲ) (féminin) ንስስኽን ትደርፋ (ንጓል)

ils chantent ንሳቶም ይደርፉ

elles chantent ንሳተን ይደርፋ

Les pronoms I

ኣብ ክንዲ-ስምሓደ ክንዲ-ስም ነቲ ኣብቲ ሙሉእ ሓሳብ ዘሎ ስም ናይ ሓደ ሰብ ወይ ሓደ ነገር

ይትክእ።

100

LA PERSONNE EST L’OBJET DE LA PHRASE :

እቲ ተግባር ኣብ ልዕሊ እቲ

ሰብ ክፍጸም እንከሎ

le sujet fait quelque chose avec elleእቲ ፈጻሚ/ኣተግባሪ ኣካል ኣብ ልዕሊ እቲ ሰብ ሓደ ተግባር

ይፍጽም

saluer quelqu’un ንሓደ ሰብ ሰላም ምባል

Saïd me salue ስዒድ ንዓይ ሰላም ኢሉኒ

Saïd te salue ስዒድ ንዓኻ ሰላም ኢሉካ

Saïd le salue ስዒድ ንዕኡ ሰላም ኢልዎ

Saïd la salue ስዒድ ንዓኣ ሰላም ኢልዋ

Saïd nous salue ስዒድ ንዓና ሰላም ኢልና

Saïd vous salue(masculin) ስዒድ ንዓኹም

ሰላም ኢሉኩም.(féminin) ስዒድ ንዓኽን ሰላም ኢልክን

Saïd les salue(masculin) ስዒድ ንዓኣቶም

ሰላም ኢልዎም(féminin) ስዒድ ንዓኣተን ሰላም ኢልወን

Parler à quelqu’un ምስ ሓደ ሰብ ምዝርራብ

Papa me parle ኣቦይ ንዓይ ተዛሪበኒ

Papa te parle ኣቦይ ንዓኻ ተዛረበካ

Papa lui parle(masculin) ኣቦይ ንዕኡ ተዛሪብዎ

(féminin) ንስኽን ዲኽን?

Papa nous parle ኣቦይ ንዓና ተዛሪብና

Papa vous parle(masculin) ኣቦይ ንዓኹም ተዛሪቡኩም

(féminin) ኣቦይ ንዓኽን ተዛሪብክን

Papa leur parle(masculin) ኣቦይ ንዓኣቶም ተዛሪብዎም

(féminin) ኣቦይ ንዓኣተን ተዛሪብወን

LA PERSONNE EST À LA FOIS LE SUJET & L’OBJET DE LA PHRASE

እቲ ሰብ ኣብ ሓደ ግዜ ባዕሉ

ፈጻሚ ናይቲ ኣብቲ ሙሉእ ሓሳብ ዘሎ ተግባር ክኸውን እንከሎ እቲ ተግባር ባዕሉ ኣብ

ገዛእ ርእሱ እዩ ዝፍጸሞ

le sujet fait quelque chose avec lui-même : le pronom est réfléchiባዕሉ ነቲ ተግባር ኣብ ገዛእ ርእሱ ይትግብሮ/ይፍጽሞ

s’appeler መጸውዒ ስምካ/ኪ

je m’appelleኣነ ስመይ ….. ተባሂለ

ይጽዋዕ

tu t’appelles(masculin) ንስኻ

ስምካ….. ተባሂልካ ትጽዋዕ(féminin) ንስኺ ስምኪ….. ተባሂልኪ ትጽውዒ

il s’appelle ንሱ ስሙ …… ተባሂሉ ይጽዋዕ

elle s’appelle ንሳ ስማ ……ተባሂላ ትጽዋዕ

I Les pronoms

101

nous nous appelonsንሕና ስምና……. ተባሂልና

ንጽዋዕ

vous vous appelez(masculin) ንኹም

ስምኩም……ተባሂልኩም

ትጽዋዑ

(féminin) ንስኽን ስምክን….. ተባሂልክን ትጽውዓ

ils s’appellentንሳቶም ስሞም…… ተባሂሎም

ይጽውዑ

elles s’appellentንሳተን ስመን …… ተባሂለን

ይጽውዓ

LA PERSONNE EST DISTINGUÉE FORTEMENT :

እቲ ሰብ ብልክዕ መን ሙዃኑ ምስዝፍለጥ

On frappe à la porte. « Qui est là ? »

ሓደ ሰብ ማዕጾ ይኹሕኩሕ ኣሎ።« መን ኢኻ ኣብቲ ማዕጾ ዘለኻ? »

C’est moi ! ኣነ እየ !

C’est toi ? (masculin) ንስኻ ዲኻ ? (féminin) ንስኺ ዲኺ?

C’est lui ! ንሱ እዩ !

C’est elle ! ንሳ እያ !

C’est nous ! ንሕና ኢና !

C’est vous ?(masculin) ንስኹም ዲኹም?

(féminin) ንስኽን ዲኽን?

C’est eux ! ንሳቶም እዮም !

C’est elles ! ንሳተን እየን !

On demande : « À qui appartient cette voiture ? »

« እዛ መኪና ናይ መን እያ? » ዝብል ሕቶ ተላዒሉ

À moi ! ናተይ !

À toi ! (masculin) ናትካ ! (féminin) ናትኪ !

À lui ! ናቱ !

À elle ! ናታ !

À nous ! ናትና !

À vous ! (masculin) ናትኩም ! (féminin) ናትክን !

À eux ! ናታቶም !

À elles ! ናታተን !

Les pronoms I

102

LA PERSONNE POSSÈDE QUELQUE CHOSE

እቲ ሰብ ወናኒ ናይ ሓደ ነገር ክኸውን እንከሎ

pronom possessifናይ ዋንነት ክንዲ-ስም

La chose est du genre masculin :

እቲ ነገር ተባዕታይ ጾታ

ክህልዎ እንከሎ

mon crayon እቲ ናተይ ርሳስ

ton crayon እቲ ናትካ ርሳስ

son crayon (masculin) እቲ ናቱ ርሳስ (féminin) እቲ ናታ ርሳስ

notre crayon እቲ ናትና ርሳስ

votre crayon (masculin) እቲ ናትካ ርሳስ (féminin) እቲ ናትኪ ርሳስ

leur crayon (masculin) እቲ ናታቶም ርሳስ (féminin) እቲ ናታተን ርሳስ

La chose est du genre féminin :

እታ ነገር ኣንስታይ ጾታ ክህልዎ እንከሎ

ma maison እታ ናተይ ገዛ

ta maison እታ ናትካ ገዛ

sa maison (masculin) እታ ናቱ ገዛ (féminin) እታ ናታ ገዛ

notre maison እታ ናትና ገዛ

votre maison (masculin) እታ ናትካ ገዛ (féminin) እታ ናትኪ ገዛ

leur maison (masculin) እታ ናታቶም ገዛ (féminin) እታ ናታተን ገዛ

Il y a plusieurs choses (masculin ou féminin) :

ዝተፈላለዩ ጾታታት ዘለወን ብዙሕ ነገራት

mes crayons ናተይ ርሳሳት

tes maisons ናትካ ገዛውቲ

ses crayons ናቱ ርሳሳት ናታ ገዛውቲ

nos crayons ናትና ርሳሳት

vos maisons ናትኩም ገዛውቲ ናትክን ገዛውቲ

leurs maisons ናታቶም ርሳሳት ናታተን ገዛውቲ

LES PRONOMS EN RELA-TION AVEC DES CHOSES :

ዝምድና ናይ ክንዲ-ስም ምስ

ነገራት

LA CHOSE EST LE SUJET DE LA PHRASE :

እቲ ነገር ፈጻሚ ናይቲ ኣብቲ

ሙሉእ ሓሳብ ዘሎ ተግባር ክኸወን እንከሎ

I Les pronoms

103Les pronoms I

Le verre est plein እቲ ኩባያ መሊኡ ኣሎ

Il est plein ንሱ መሊኡ ኣሎ

Les verres sont pleins እቶም ኩባያታት መሊኦም ኣለዉ

Ils sont pleins ንሶም መሊኦም ኣለው

La maison est grande እታ ገዛ ዓባይ እያ

Elle est grande ንሳ ዓባይ እያ

Les maisons sont grandes እተን ገዛውቲ ዓበይቲ እየን

Elles sont grandes ንሰን ዓበይቲ እየን

LA CHOSE EST L’OBJET DE LA PHRASE :

እቲ ነገር ኣትግባሪ ናይቲ

ኣብቲ ሙሉእ ሓሳብ ዘሎ ተግባር ምስ ዘይከውን

le sujet fait quelque chose avec elleእቲ ተግባሪ ኣካል ኣብ ልዕሊኡ ገለ ነገር ክፍጸም እንከሎ

Laura lit le livre (masc.)ሎራ ነቲ መጽሓፍ(ተባዕታይ.)

ተንብቦ ኣላ

Laura le lit ሎራ ንዕኡ ተንብቦ ኣላ

Laura lit les livres ሎራ ነተን መጻሓፍቲ ተንብቦም

Laura les lit ሎራ ንዓኣቶም ተንብቦም

Saïd mange la pizza (fém.)ስዒድ ነታ ፒዛ (ኣንስታይ.)

ይበልዓ ኣሎ

Saïd la mange ስዒድ ንዓኣ ይበልዓ ኣሎ

Saïd mange les pizzasስዒድ ነተን ፒዛታት ይበልዐን

ኣሎ

Saïd les mange ስዒድ ንዓኣተን ይበልዐን ኣሎ

Saïd pense à son avenirስዒድ ብዛዕባ ናቱ መጻኢ

ይሓስብ ኣሎ

Saïd y pense ስዒድ ብዛዕብኡ ይሓስብ ኣሎ

Saïd parle de sa familleስዒድ ብዛዕባ ናቱ ስድራቤት

ይዛረብ ኣሎ

Saïd en parle ስዒድ ብዛዕብኡ ይዛረብ ኣሎ

104

LA MANIÈRE (COMMENT ?)እቲ ኣገባብ (ብኸመይ ወይ ከመይ ?)

WÉI?

avec :ምስ

Je viens avec toi.Nous faisons le taboulé avec du boulgour. Il étudie avec plaisir.

- ኣነ ምሳኻ ክመጽእ እየ

- ነቲ ታቡሌ (ዓይነት

መግቢ) ምስ ብልጉር(ካብ

ዓይነት ዘርኢታት) ጌይርና

ሰሪሕናዮ።

- ንሱ ደስ እንዳ በሎ (ምስ

ደስትኡ)ይማሃር

Ech komme mat dir.Mir maachen den Tabouleh matBoulgour.Hie léiert mat Freed.

pour :ን

Voici un cadeau pour toi.Merci pour votre aide.

- ንዓኻ ዝኸውን ህያብ

ኣብዚ እንሃለ

- ንሓገዝኩም ምስጋና ነቕርብ

Hei ass e Cadeau fir dech.Merci fir deng Hëllef.

sans :ብዘይ

Sans toi la vie est vide.Elle boit le café sans sucre.

- ብዘይ ብኣኻ ሂወት ባዶ እያ

- ንሳ ነቲ ቡን ብዘይ ሽኮር

ሰትያቶ

Ouni dech ass d’Liewen eidel.Hat drénkt de Kaffi ouni Zocker.

comme :ከም

Il crie comme un fou.Fais comme tu veux!

- ንሱ ከም ሓደ ጽሉል የእዊ

- ከም ዝደለኻዮ ግበር!Hie jäizt wéi verréckt.Maach wéi’s du wëlls.

comment :ብኸመይ/

ከመይ

Comment fonction-ne cet appreil?Comment vas-tu?

- እዚ መሳርሒ ብኸመይ ይሰርሕ?

- ከመይ ኣለኻ?

Wéi funktionéiert deen Apparat?Wéi geet et dir?

complète-ment :ሙሉእ

ብሙሉእ

Cette histoire m’a complètement choqué.

- እዚ ታሪኽ ንዓይ ሙሉእ ብሙሉእ ኣደንጽዩኒ እዩ

Déi Geschicht huet mech komplett schockéiert.

seul :ንበይኑ

L’enfant est seul à la maison.

- እቲ ህጻን ኣብቲ ገዛ ንበይኑ

ኣሎD’Kand ass eleng doheem.

ensemble :ብሕብረት

Ensemble nous réussirons.

- ንሕና ብሕብረት ክንዕወት

ኢና።Zesumme packe mir dat.

I Les prépositions

LES PREPOSITIONS

መላገብቲ ቓላት

105Les prépositions I

LE LIEU, LA DIRECTION (OÙ ?)ቦታ፣ ኣንፈት (ኣበይ/በየን?)

WOU?

dansኣብ ውሽጢ

Dans le vase il y a une fleur. Il revient dans deux heures

- ኣብ ውሽጢ እቲ ዕትሮ

ሓንቲ ዕንባባ ኣላ

- ኣብ ውሽጢ ክልተ ሰዓት

ክምለስ እዩ

An der Vase ass eng Blumm.Hie kënnt an zwou Stonnen zréck.

àኣብ/ናብ

Ce bus va à Diekirch. Il habite à la cam-pagne.

- እዛ ኣውቶቡስ ናብ ደክርሽ

እያ ትኸይድ።

- ንሱ ኣብ ገጠር ይቕመጥ።

Dëse Bus fiert op Dikrech.Hie wunnt um Land.

deካብ

Ce train vient de Paris.

- እዛ ባቡር ካብ ፓሪስ መጽያ Deen Zuch kënnt vu Paräis.

surኣብ ልዕሊ/

ብዛዕባ

Sur la table il y a un vase.Il donne des informa-tions sur la météo.

- ኣብ ልዕሊ እቲ ጣውላ

ሓንቲ ዕትሮ ኣላ

- ንሱ ብዛዕባ ኩነታት ኣየር

ሓበሬታ ሂቡ

Um Dësch do steet eng Vase.Hie gëtt Infomatiounen iwwert d‘Wieder.

jusqu’àክሳብ

Je t’accompagne jusqu’à l’arrêt. Il a résisté jusqu’à la fin.

- ክሳብ እቲ መጸበዩ

ኣውቶቡስ ከሰንየካ እየ

- ንሱ ክሳብ እቲ መወዳእታ

ተቓዊሙ

Ech gi mat dir bis op d’Haltestell. Hien huet bis zum Schluss re-sistéiert.

au-dessusብልዕሊ

Au-dessus du lit il y a un tableau.

- ብልዕሊ እቲ ዓራት ሓንቲ

ስእሊ ኣላIwwert dem Bett hänkt e Bild.

sousብትሕቲ

Les carottes poussent sous la terre.

- እቲ ካሮቲ ብትሕቲ መሬት

ይዓቢD’Muerte wuessen ënnert dem Buedem.

devantኣብ

ቕድሚት

Devant le palais il y a des gardes.

- ኣብ ቕድሚት እቲ ፓላሶ

ዋርድያታት ኣለውVirum Palais sti Garden.

derrièreብድሕሪት

Derrière la maison il y a un jardin.

- ብድሕሪት ናይቲ ገዛ

ጀርዲን ኣሎHannert dem Haus ass e Gaart.

chezኣብ እንዳ

Il vit chez nous. - ንሱ ኣብ ገዛና ይቕመጥ Hie wunnt bei eis.

contreኣንጻር

Ils vont jouer contre une bonne équipe.Face contre mur !

- ንሶም ኣንጻር ሓንቲ ንፍዕቲ ጋንታ ክጻወቱ እዮም

Sie wärte géint eng gutt Equipe spillen. Mat dem Gesiicht widdert d’Mauer!

entreኣብ ሞንጎ

Ispahan se trouve entre Téhéran et Chiraz.

- ኣቡ ቓሬብ ኣብ ሞንጎ ኤፍራጢስን ጢግሪስን ይርከብ

Abou Ghraib läit tëschent demEufrat an dem Tigris.

à l’ex-térieur :ኣብ ደገ

À l’extérieur vous pouvez fumer.

- ኣብ ደገ ኮይንካ ሽጋራ ከተትክኽ ትኽእል ኢኻ

Dobausse kënnt dir fëmmen.

à l’in-térieur :

አብ ውሽጢ

à l’intérieur de la boîte il y a un cadeau.

- አብ ውሽጢ ሳንዱቕ ሓንቲ

ህያብ ኣላBannen an der Këscht ass e Cadeau.

106

à droite :ንየማን

Tournez à droite der-rière le parc !

- ብድሕሪት ናይቲ መናፈሻ

ቦታ ንየማን ተጠወFuert no riets hannert dem Park!

à gauche :ንጸጋም

L’arabe s’écrit de droite à gauche.

- ቛንቛ ዓረብ ካብ የማን

ንጸጋም ይጻሓፍArabesch gëtt vu riets no lénks geschriwwen.

ici :ኣብዚ

Viens ici ! - ኣብዚ ምጻእ ! Komm heihin!

là :ኣብቲ

J’ai mis les clés là, sur la table.

- ነታ መፍትሕ ኣብቲ

ኣቐሚጠያ ኣለኹ፣ ኣብ ልዕሊ

እቲ ጣውላ

Ech hunn d’Schlësselen dohinner geluecht, op den Dësch.

là-bas : ኣብቲ

Regardez là-bas l’arc-en-ciel !

- ኣብቲ ሰማይ ንዘሎ

ቐስተደበና ታዓዘብKuckt dohannen, de Reebou!

partout :ኣብ ኩሉ

ቦታ

Nous t’avons cherché partout.

- ንዓኻ ኣብ ኩሉ ቦታ

ደሊናካMir hunn iwwerall no dir gesicht.

loin :ርሑቕ

C’est trop loin pour y aller à pied.

- ኣዝዩ ርሑቕ ብሙዃኑ

ብእግርኻ ክኽየድ ኣይክኣልንEt ass ze vill wäit ewech fir zu Fouss ze goen.

LE TEMPS (QUAND ?) ግዜ (ማዓስ ?) WÉINI?

avant :ቕድሚ

Il est arrivé avant tous les autres.

- ንሱ ቕድሚ ኩሎም እዩ

በጺሑHien ass virun all deenen aneren ukomm.

après :ድሕሪ

Après les cours les élèves font du sport.

- ድሕሪ ትምህርቲ እቶም

ተማሃሮ ስፖርት ሰሪሖምNo der Schoul maachen d’Schüler Sport.

à, vers :ከባቢ

À 14 h. Vers midi.

- ሰዓት 14፡00 ፣ ከባቢ

ፋዱስUm zwou Auer.Géint Mëtteg.

aujour-d’hui :ሎሚ

ማዓልቲ

Aujourd’hui c’est dimanche.

- ሎሚ ማዓልቲ ሰንበት እዩ Haut ass Sonndeg

jusqu’à :ክሳብ

Je t’attends jusqu’à midi.

- ኣነ ክሳብ ፋዱስ ንዓኻ ክጽበየካ እየ

Ech waarden op dech bis Mëtteg.

entre :ኣብ ሞንጎ

Viens entre 13.00 et 14.00 heures.

- ኣብ ሞንጎ ሰዓት 13፡00 ን ሰዓት 14:00 ን ምጻእ

Komm tëschent eng an zwouAuer.

le matin :ናይ ንግሆ

Tu bois du thé le matin.

- ናይ ንግሆ ሻሂ ትሰቲ Du drénks muerges Téi.

le soir :ናይ ምሸት

Le soir nous regar-dons la télé.

- ናይ ምሸት ንሕና ተለቪዥን ንሪኢ

Owes kucke mir d’Telé.

demain :ጽባሕ

Demain c’est lundi. - ጽባሕ ሰኑይ እዩ Muer ass Méindeg.

après-de-main :

ድሕሪ ጽባሕ

Après-demain c’est mardi.

- ድሕሪ ጽባሕ ሰሉስ እዩ Iwwermuer ass Dënschdeg.

I Les prépositions

107

bientôt :ድሓር

የራኽበና

Au revoir et à bientôt. - ቻው ድሓር የራኽበና Awuer, bis geschwënn.

souvent :ጸጸኒሑ

Tu vois souvent ton ami.

- ንስኻ ንዓርክኻ ጸጸኒሑ

ትረኽቦDu gesäiss oft däi Frënd.

tout de suite :

ሕጂ ሕጂ

Le train part tout de suite.

- እታ ባቡር ሕጂ ሕጂ እያ

ትኸይድ/ እትብገስDen Zuch fiert elo direkt.

mainte-nant :ሕጂ

Il est quelle heure maintenant ?

- ሕጂ ሰዓት ክንደይ ኣሎ ? Wéivill Auer ass et elo?

toujours :ኩሉ ማዓልቲ

Il boit toujours un café après le déje-uner.

- ንሱ ኩሉ ማዓልቲ ድሕሪ

ምሳሕ ቡን ይሰቲHien drénkt ëmmer e Kaffi nom Mëttegiessen.

jamais :ፈጺሙ

Il n’écoute jamais. - ንሱ ፈጺሙ ኣይሰምዕን እዩ Hie lauschtert nie no.

aupara-vant :

ኣቕዲምካ/ ብኣጋ

Il faut payer aupara-vant !

- ኣቐዲምካ ክትኸፍል

ኣለካ!Virdru muss bezuelt ginn!

vite :ብቑልጡፍ

Ferme vite les fenêtres, il pleut.

- እቲ ፍኒስትራ ብቑልጡፍ

ዕጸዎ፣ ማይ ይሃርም ኣሎMaach séier d’Fënsteren zou, et reent!

lentement :ቐስ ብቐስ

Parlez plus lente-ment s’il vous plaît.

- ብኽብረትካ ቐስ ኢልካ

ተዛረብSchwätzt wann ech gelift méi lues!

LA QUANTITÉ (COMBIEN ?) ዓቐን/ መጠን (ክንደይ ?) WÉI VILL?

un peu :ቑሩብ/ውሑድ

Je bois le café avec un peu de lait.

- ኣነ ቑሩብ ጸባ ዘለዎ ቡን

ይሰቲEch drénken de Kaffi mat e wéineg Mëllech.

beaucoup :ቡዙሕ ወይ ብጣዕሚ

Nous aimons beau-coup faire la cuisine.

- ንሕና ምኽሻን መግቢ

ብጣዕሚ ደስ ይብለናMir kache ganz gären.

très :ኣዝዩ

Ce garçon est très gentil.

- እዚ ወዲ ኣዝዩ ለዋህ እዩ Dee Bouf ass ganz léif.

environ :ከባቢ

Ce camion charge environ deux tonnes.

- እዛ በጣሕ ከባቢ ክልተ ቶን

ዝኸውን ክብደት ክትጽዕን

ትኽእል።

Dëse Kamion luet ongeféier 2 Tonnen.

assez :እኹል ወይ

ዝኣክል

J’ai assez mangé, merci.

- ኣነ እኹል በሊዐ፣ የቐንየለይ Ech hu genuch giess, Merci.

Les prépositions I

108

POIDS ET MESURESክብደት ከሙኡ ውን ንውሓት መዐቐኒ

Millimètre ሚሊ ሜትር Millimeter

Centimètre ሰንቲ ሜትር Zentimeter

Décimètre ደሲ ሜትር Dezimeter

Mètre ሜትር Meter

Kilomètre ኪሎ ሜትር Kilometer

Mètre carré ትርብዒት ሜትር Meter carré

Are 100 ትርብዒት ሜትር Ar

Hectare ሄክታር Hektar

Kilomètre carré ትርብዒት ኪሎ ሜትር Kilometer carré

Degré ዲግሪ Grad

Millilitre ሚሊ ሊትሮ Milliliter

Centilitre ሰንቲ ሊትሮ Zentiliter

Décilitre ደሲ ሊትሮ Deziliter

Litre ሊትሮ Liter

Seconde ካልኢት Sekund

Minute ደቒቕ Minutte

Heure ሰዓት Stonn

Gramme ግራም Gramm

Demi-livreመዐቕኒ ክብደት ፍርቒ-

ፓውንድhalleft Pond

Livre ሓደ ፓውንድ መዐቐኒ ክብደት Pond

Kilo ኪሎ Kilo

I Poids / Mesures / Jours / Mois / Jours fériés / Pays

109

Quintal ኩንታል Zenner

Tonne ቶን Tonn

Un ሓደ een

Deux ክልተ zwee

Trois ሰለስተ dräi

Quatre ኣርባዕተ véier

Cinq ሓሙሽተ fënnef

Six ሽዱሽተ sechs

Sept ሸውዓተ siwen

Huit ሸሞንተ aacht

Neuf ትሽዓተ néng

Dix ዓሰርተ zéng

Onze ዓሰርተ ሓደ eelef

Douze ዓሰርተ ክልተ zwielef

Treize ዓሰርተ ሰለስተ dräizéng

Quatorze ዓሰርተ ኣርባዕተ véierzéng

Quinze ዓሰርተ ሓሙሽተ fofzéng

Seize ዓሰርተ ሽዱሽተ siechzéng

Dix-sept ዓሰርተ ሸውዓተ siwwenzéng

Dix-huit ዓሰርተ ሸሞንተ uechtzéng

Dix-neuf ዓሰርተ ትሽዓተ nonzéng

Vingt ዒስራ zwanzeg

Vingt-et-un ዒስራን ሓደን eenanzwanzeg

Vingt-deux ዒስራን ክልተን zweeanzwanzeg

Trente ሳላሳ drësseg

Quarante ኣርባዓ véierzeg

Cinquante ሓምሳ fofzeg

Soixante ሱሳ siechzeg

Soixante-dix ሰብዓ siwwenzeg

Quatre-vingts ሰማንያ uechzeg

Quatre-vingt-dix ተስዓ nonzeg

Poids / Mesures / Jours / Mois / Jours fériés / Pays I

110

Cent ሚእቲ honnert

Cent et un ሚእትን ሓደን honnerteen

Cent-deux ሚእትን ክልተን honnertzwee

Deux cents ክልተ ሚእቲ zwee honnert

Trois cents ሰለስተ ሚእቲ dräi honnert

Mille ሽሕ dausend

Mille neuf cent soixante quinze

ሽሕን ትሽዓተ ሚእትን ሰብዓን

ሓሙሽተንnonzenghonnertfënnefa siwwenzeg

Deux mille seize ክልተ ሽሕን ዓሰርተ ሽዱሽተን zwee dausend siechzéng

Cent mille ሚእቲ ሽሕ honnert dausend

Million ሚልዮን eng Millioun

+ plus + ምድማር plus

- moins - ምጉዳል minus

x fois x ምርባሕ mol

: divisé par : ምምቓል gedeelt duerch

% pourcent % ሚእታዊት Prozent

JOURS DE LA SEMAINE ማዓልታት ናይ ሰሙን WOCHENDEEG

Lundi ሰኑይ Méindeg

Mardi ሰሉስ Dënschdeg

Mercredi ሮቡዕ Mëttwoch

Jeudi ሓሙስ Donneschdeg

Vendredi ዓርቢ Freideg

Samedi ቐዳም Samschdeg

Dimanche ሰንበት Sonndeg

MOIS DE L’ANNÉE ኣዋርሓት ናይ ዓመት MÉINT AM JOER

01 Janvier ጥሪ Januar

02 Février ለካቲት Februar

03 Mars መጋቢት Mäerz

04 Avril ሚያዝያ Abrëll


111

05 Mai ግንቦት Mée

06 Juin ሰነ Juni

07 Juillet ሓምለ Juli

08 Août ነሓሰ August

09 Septembre መስከረም September

10 Octobre ጥቕምቲ Oktober

11 Novembre ሕዳር November

12 Décembre ታሕሳስ Dezember

LES SAISONS ክፍለ-ዓመት JORESZÄITEN

Hiver ሓጋይ Wanter

Printemps ጽድያ Fréijoer

Été ክረምቲ Summer

Automne ቐውዒ Hierscht

JOURS DE FÊTE ET DE COMMÉMORATION

ማዓልቲ ባዓላት ከሙኡ ወን ጽንብላት

FEIERDEEG A GEDENKFEIER

1er janvierJour de l’An

ዕለት 1 ጥሪ ሓድሽ ዓመት Neijoersdag

2 févrierfête de la chandeleur

ዕለት 2 ለካቲት

ክርስቲያናዊ ባዓል ናይ ሽምዓLiichtmessdag

14 févrierSaint Valentin

ዕላት 14 ለካቲት ቕዱስ ቫለንታይን ወይ

ብሉሙድ ኣጸዋውዓ ማዓልቲ

ፍቑራት

Vëltesdag

mi-févrierdimanche de Carnaval

ኣብ መፋርቕ ወርሂ ለካቲት

ዝባዓል ናይ ሰንበት ማዓልቲ

ካርኒቫልFuessonndeg

fin févrierBuergsonndeg

ኣብ መወዳዕታ ወርሂ ለካቲት

፣ ዳሜራ እንዳቓጸልካ ዝባዓል ባዓል

Buergsonndeg

8 marsJournée de la Femme

ማዓልቲ ደቒ-እንስትዮ Fraendag

mi-marsBretzelsonndeg

ኣብ መፋርቕ መጋቢት ፍቑራት

ፍቕሮም ንምግላጽ ሕብስቲ ከም ህያብ እንዳ ተለዋወጡ

ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝባዓል

ባዓል ብረዘልሶንደሽ

Bretzelsonndeg


112

fin mars - début avrilSemaine Sainte

ኣብ መወዳእታ መጋቢት ወይ

ፈለማ ወርሂ ሚያዝያ ዝባዓል

ሃይማኖታዊ ባዓል ቕድስቲ-

ሶሙን ብኣመንቲ ክርስትና

ንሓደ ሰሙን ቕድሚ ፋሲካ

ዝባዓል

GréngendonneschdegKarfreideg

fin mars - début avrildimanche de Pâques


ፈለማ ወርሂ ሚያዝያ፣ ሰንበት

ማዓልቲ ሃይማኖታዊ በዓል

ፋሲካ

Ouschtersonndeg

lundi de Pâquesኣብታ ቀዳመይቲ ሰኑይ

ማዓልቲ ድህሪ ፋሲካ ዝባዓል

ሃይማኖታዊ በዓልOuschterméindeg

fin avril - début maiOctave

ባዓል ኦክታቭ ወይ ድህሪ በዓል

ፋሲካ፣ ን8 ማኣልታት ዝግበር

ቅዳሰOktav

1er maiFête du travail

ማዓልቲ ሰራሕተኛታት Eischte Mee-Feier

mi-maiAscension

40 ማዓልታት ድህሪ ባዓል

ፋሲካ ዝባዓል ሃይማኖታዊ

ባዓል ማዓልቲ ዕርገት Christihimmelfahrt

fin maidimanche de Pentecôte

7 ሰሙናት ድህሪ ፋሲካ

ዝባዓል ሰንበት- ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠPéngschtsonndeg

lundi de Pentecôte

ካብ ሰንበት- ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠ ንጽባሒቱ

ዝባዓል ሰኑይ-ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠ

Péngschtméindeg

23 juinFête nationale

ዕለት 23 ወርሒ ሰነ ሃገራዊ ባዓል

Nationalfeierdag

15 aoûtAssomption

ኣብ ዕለት 15 ነሓሰ ዝባዓል

ባዓል ኣሶምፕሽን ወይ ዕርገት ቅድስት ማሪያም

MariahimmelfahrtKrautwëschdag

1er dimanche de septembreDimanche de la Schueberfouer

ኣብ ቐዳመይቲ ሰንበት ናይ ወርሒ መስከረም ዝባዓል ባዓል ሸበርፎወር

Fouersonndeg

10 octobreCommémoration nationale

ከባቢ 10 ጥቕምቲ ንኽብሪ

ቓልሲ ህዝቢ ሉግዘምቦርግ ኣንጻር መግዛእቲ ናዚ ዝባዓል

ሃገራዊ ጽምብል

1er novembreToussaint

ዕልት 1 ሕዳር ዝባዓል

ካቶሊካዊ ባዓል ቱሰንAllerhellegen

6 décembreSaint Nicolas

ዕለት 6 ታሕሳስ ዝባዓል ቅዱስ

ኒኮላስNiklosdag


113

fin mars - début avrilSemaine Sainte


ፈለማ ወርሂ ሚያዝያ ዝባዓል

ሃይማኖታዊ ባዓል ቕድስቲ-

ሶሙን ብኣመንቲ ክርስትና

ንሓደ ሰሙን ቕድሚ ፋሲካ

ዝባዓል

GréngendonneschdegKarfreideg

fin mars - début avrildimanche de Pâques


ፈለማ ወርሂ ሚያዝያ፣ ሰንበት

ማዓልቲ ሃይማኖታዊ በዓል

ፋሲካ

Ouschtersonndeg

lundi de Pâquesኣብታ ቀዳመይቲ ሰኑይ

ማዓልቲ ድህሪ ፋሲካ ዝባዓል

ሃይማኖታዊ በዓልOuschterméindeg

fin avril - début maiOctave

ባዓል ኦክታቭ ወይ ድህሪ በዓል

ፋሲካ፣ ን8 ማኣልታት ዝግበር

ቅዳሰOktav

1er maiFête du travail

ማዓልቲ ሰራሕተኛታት Eischte Mee-Feier

mi-maiAscension

40 ማዓልታት ድህሪ ባዓል

ፋሲካ ዝባዓል ሃይማኖታዊ

ባዓል ማዓልቲ ዕርገት Christihimmelfahrt

fin maidimanche de Pentecôte

7 ሰሙናት ድህሪ ፋሲካ

ዝባዓል ሰንበት- ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠPéngschtsonndeg

lundi de Pentecôte

ካብ ሰንበት- ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠ ንጽባሒቱ

ዝባዓል ሰኑይ-ማዓልቲ በዓል

ጴንጤቆስጠ

Péngschtméindeg

23 juinFête nationale

ዕለት 23 ወርሒ ሰነ ሃገራዊ ባዓል

Nationalfeierdag

15 aoûtAssomption

ኣብ ዕለት 15 ነሓሰ ዝባዓል

ባዓል ኣሶምፕሽን ወይ ዕርገት ቅድስት ማሪያም

MariahimmelfahrtKrautwëschdag

1er dimanche de septembreDimanche de la Schueberfouer

ኣብ ቐዳመይቲ ሰንበት ናይ ወርሒ መስከረም ዝባዓል ባዓል ሸበርፎወር

Fouersonndeg

10 octobreCommémoration nationale

ከባቢ 10 ጥቕምቲ ንኽብሪ

ቓልሲ ህዝቢ ሉግዘምቦርግ ኣንጻር መግዛእቲ ናዚ ዝባዓል

ሃገራዊ ጽምብል

1er novembreToussaint

ዕልት 1 ሕዳር ዝባዓል

ካቶሊካዊ ባዓል ቱሰንAllerhellegen

6 décembreSaint Nicolas

ዕለት 6 ታሕሳስ ዝባዓል ቅዱስ

ኒኮላስNiklosdag

24 décembreVeillée de Noël

ዕለት 24 ታሕሳስ ዝባዓል

ድሮ- ባዓል ልደትHellegowend

25 décembre1er jour de Noël

ሃይማኖታዊ ባዓል ኣብ ዕለት

25 ታሕሳስ ዝባዓል ቀዳማይ

-ማዓልቲ ልደትChrëschtdag

26 décembre2e jour de Noël

ሃይማኖታዊ ባዓል ኣብ ዕለት

26 ታሕሳስ ዝባዓል ካልኣይ-

ማዓልቲ ልደትStiefesdag


114

PAYS MEMBRES DE L’UEኣባል ሃገራት ናይ ኤውሮጳዊ ሕብረት

LÄNNER AUS DER EU

Allemagne ጀርመን Däitschland

Autriche ኣውስትርያ Éisträich

Belgique ቤልጅየም Belsch

Bulgarie ቡልጋርያ Bulgarien

Croatie ክርኤሽያ Kroatien

Danemark ዴንማርክ Dänemark

Espagne እስጳኛ Spuenien

Estonie ኢስቶንያ Estland

Finlande ፊንላንድ Finnland

France ፈረንሳ Frankräich

Grèce ግሪኽ Griicheland

Hongrie ሃንጋሪ Ungarn

Irlande ኣየርላንድ Irland

Italie ጥልያን Italien

Lettonie ላቲቭያ Lettland

Lituanie ሊትዌንያ Litauen

Luxembourg ሉግዞምቡርግ Lëtzebuerg

Malte ማልታ Malta

Pays-Bas ሆላንድ Holland

Pologne ፖላንድ Polen

Portugal ፖርቱጋል Portugal

République tchèque ቸክ ሪፓብሊክ Tschechesch Republik

Roumanie ሮማንያ Rumänien

Royaume-Uni እንግሊዝ Vereenegt Kinnekräich (UK)

Slovaquie ስሎቫክያ Slowakei

Slovénie ስሎቬንያ Slowenien

Suède ሽወደን Schweden


116

ናብ ሃገረ ሉግዞምቡርግ እንቛዕ ብዳሓን መጻእካ / BIENVENUE AU LUXEMBOURG

እዚ መጽሓፍ ውጺኢት ስራሕ ናይ ማሕበር ምትሕግጋዝ ንስደተኛታት ሰራሕተኛታት-ASTI ኮይኑ ካብ ፎንድ ኣዚል ማይግሬሽን ኤ

ኢንተግሬሽን (AMIF) : OLAI ናይ ሚኒስትሪ ስድራቤትን ምውህሃድን ከሙኡ ውን ካብ መሻርኽቲን ሃገራዊ ሚኒስትሪ ትምህርቲ ቖልዑን

መንእሰያትን ብዝተረኽበ ፋይናንሳዊ (ገንዘባዊ) ሓገዝ ዝተሰርሐ እዩ ።

እዚ መጽሓፍ ብዛዕባ ኣብ ማዓልታዊ ሂወት ናይ ሉግዞምቡርግ እንጥቐመሎም መሰረታዊያን ሕግታትን ምምሕዳራትን ብቕልል ዝበለ ኣገባብ

ንኽትፈልጦም ክሕግዛካ እዩ። .

ንዝያዳ ዝኾነ መግለጺታት ንኽትረከብ ናብዚ ብቛንቛ ፈረንሳይ፡ ጀርመን፡ ከሙኡ ውን ኢንግሊዘኛ ዝተፈላለየ ሓበሬታታት ዘዳሉ ገጽ-

ኢንተርነት www.guichet.lu ክትውከስ ትኽእል ኢኻ ።

ኣብዚ ተዳልዩ ዘሎ መጽሓፍ ተገሊጾም ዘለው ኣርእስቲታት:

/ SUJETS ABORDÉS DANS LA PRÉSENTE BROCHURE:

1. ሕቶ ዑቕባ ስደተኛ La demande de protection internationale2. ብሕጊ ናይ ኢሚግሬሽን ዝማሓደር ናይ መንበሪ ፍቓድ: ምጥርናፍ ናይ ስድራቤት

Le séjour régis par la loi sur l’immigration: le regroupement familial3. ኣብ ሉግዞምቡርግ ዘለው ንመራኸቢ ወይ ርክባት ዘሳልጡ ኣገልግሎታት : ኣሳለጥቲ ሞንጎኛታት ናይ MEN, ኣገልጉሎት ትርጁማን/

ምቱርጓም ብቐይሕ መስቐል ናይ ሉግዞምቡርግ።

Services facilitant la communication au Luxembourg: les médiateurs du MEN, le service Interprétariat Interculturel de la Croix-Rouge Luxembourgeoise4. ትምህርቲ ቛንቛ ሉግዘምበርጁዋ: ዝተፈላለዩ ትምህርቲ ናይ ቛንቓ, ትምህርቲ ቛንቛ ብኢንተርነት, ዕረፍቲ ካብ ስራሕ ብምክንያት

ትምህርቲ ቛንቛ

Apprendre le Luxembourgeois: Les différents cours de langue, apprendre une langue en ligne, le congé linguistique5. ጥዕና ከሙኡ ውን ማሕበራዊ ስርዓት(ሲስተም) Le système scolaire et la scolarisation des enfants6. ስርዓተ ትምህርቲ ከሙኡ ውን ትምህርቲ ንህጻናት Santé et solidarité sociale7. ዜግነት ናይ ሉግዞምበርጁዋዝ: ዜግነት ምውሳድ, ክልተ ዜግነት ምህላው Naturalisation8. ውዕል ናይ ምስትእንጋድ(ምቕብባል) ከሙኡ ውን ምውህሃድ ምስ ሕብረተሰብ Contrat d’accueil et d’intégration - CAI

1. ሕቶ መሰል ዑቕባ ስደተኛ / LA DEMANDE DE PROTECTION INTERNATIONALE

ክንደይ ዓይነት መሰል ዑቕባ ስደተኛ እዩ ዘሎ ?

ኣብ ጉዳይ ናይ መሰል ዑቕባ ስደተኛ፡ ሃገረ ሉግዞምቡርግ ክልተ ዓይነታት ናይ መሰል ዑቕባ ተፍቕድ ፣ ንሳቶም ድማ ሙሉእ መሰል ዑቕባ

ስደተኛ ከሙኡ ውን ሳብሲዳሪ መሰል ዑቕባ እዮም።

ሙሉእ መሰል ዑቕባ ስደተኛ እዚ መሰል ነቶም ብሰንኪ ዓሌቶም፡ ሃይማኖቶም፡ ዜግነቶም፡ ፖሎቲካዊ ኣራኣእዮኦም፡ ወይ ውን ምስ ሓደ ክፋል ሕብረተሰብ ዘለዎም ምትእሰሳር ኣብ ነብሶም ሓደጋ ወይ ስቕያት ክበጽሖም ዝክእል ሰባት ዝምልከት/ ዝዋሃብ እዩ።

117

ሳብሲዳሪ መሰል ዑቕባ እዚ መሰል ነቶም ከም ሙሉኣት ስደተኛታት ክሕሰቡ ዘይክእሉ፡ እንተኾነ ግን ናብ ዘመጽሉ ዓዲ ምስ ዝምለሱ ኣብ

ነብሶም ሓደጋ ክወረድ ከም ዝኽእል ዘእምን ብቑዕ ዝኾነ መረጋገጺ ዝተረኽበሎም ሰባት ዝምልከት/ዝዋሃብ እዩ።

ኣገባብ

ጉዳይ ሕቶ መሰል ዑቕባ ብሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢን ኤውሮጳን ፡ ኣገልጉሎት ቑጽጽር ኤርፖርት ፡ ፖሊስ ግኾንድ- ዱክ፡ ማእከል ቤት

ማእሰርቲ ወይ ቤት ማእሰርቲ ተሃድሶን እዩ ዝስራሕ።

ጉዳይ ሕቶ መሰል ዑቕባ ምስ ቐረበ፡ ነቲ ሓታቲ ዑቕባ ሓደ መረጋገጺ ወረቐት ይዋሃቦ(ፓፒየ ኹጅ)። እዚ መረጋገጺ ወረቐት እዚ ነቲ ሓታቲ

ዑቕባ ጉዳዩ ክሳብ ዝውሰን ኣብ ሉግዞምቡርግ ክቕመጥ ከሙኡ ውን ብነጻ ኣብ መሬት ሉግዞምቡርግ ክንቐሳቐስ ይኽእሎ።

ብምቕጻል፡ እቲ ሓታቲ ዑቕባ ካብ ቤት ጽሕፈት ኦላይ (OLAI) ብዛዕባ ዘለው ዝተፈላለዩ ሓገዛት ሓበሬታ ይረክብ ከሙኡ ውን ከም ናይ

መቐባበሊ ኣቑሑት ፡ መንበሪ ገዛ ፡ መግቢ፡ ክዳን፡ ወርሓዊ ዝዋሃብ ገንዘብን ናይ ክንክን ሕክምናን ዝኣመሰሉ ሓገዛት ይረክብ።

እቲ ሓታቲ ዑቕባ ብምኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ብደብዳቤ ንቓለ መሕተት/ ንኢንተርቪው ተጸዊዑ ብዛዕባ ኣመጻጽእኡ ወይ ናብዚ ንኽመጽእ

ዘካየዶ ጉዕዞ ምስ ሓበረ ከሙኡ ውን ምኽንያት ዑቕባ መሕተቲኡ ብልክዕ ምስ ገለጸ እዩ እቲ ጉዳይ ሕቶ ንመሰል ዑቕባ ዝምርመር/ ዝጻረ።

ነቲ ሕቶ ዑቕባ ዝኸውን ዝቐረበ መደገፍታ/ ምርትዖ ሙርኩስ ብምግባር፡ ቶርጓማይን ኪኢላታትን ኣብ ዘለውሉ፡ ብተደጋጋሚ ኣብ MAEE

(ሚኒስትሪ) ቓለ-መሕትት/ ኢንተርቪው ከካይድ እዩ ። እቲ ዝቐረበ ምኽንያት ናይ ሕቶ ዑቕባ ብMAEE (ሚኒስትሪ) ብደቒቕ ክጽናዕ

እዩ፡ እቲ ብሓታቲ ዑቕባ ዝቐረበ ሓበሬታ/ ጉዳይ ከሙኡ ውን እቲ ዘቕረቦ ወረቓቕቲ ብቑዕነቱን ሓቕነቱን ክጻረይ እዩ። እቲ ጉዳይ ሕቶ

ዑቕባ ብቑዕ ምስ ዝኸውን፡ እቲ ሓታቲ ዑቕባ ሙሉእ መሰል ዑቕባ ስደተኛ ወይ ውን ሳብሲዳሪ መሰል ዑቕባ ክዋሃቦ ይኽእል። ጥርጣረታት

ኣብ ዝህልወሉ ግዜ ፡ ናይ ቛንቛ ከሙኡ ውን ናይ ሕክምና መርመራታት ክግበረሉ ይኽእል እዩ።

ብመሰረት ንመሰል ዑቕባ ከሙኡ ውን ንግዝያዊ ዑቕባ ዝምልከት ብታሕሳስ 18 2015 ዝወጸ ሕጊ፡ ሓደ ሓታትቲ መሰል ዑቕባ ካብቲ

ኢዱ ዝሃበሉ ዕለት ኣትሒዙ ኣብ ውሽጢ 6 ኣዋርሕ መልሲ ወሳነ ናይ ሕቶኡ ክዋሃቦ/ ክፈልጥ ኣለዎ። ውሳነ ከይተዋህበ ልዕሊ 6 ወርሒ

ምስ ዝገብር (ብሰንኪ ዝተሓላለኸ ሕጋዊ ጉዳያት ወይ ሕቶታት፡ ኣብቲ ግዜቲ ኣዝዩ ብዝሒ ዘለዎም ሓተቲ ዑቕባ ምስ ዝህልዉ፡ እቲ ሓታቲ

ዑቕባ ግቡኡ/ ግዴትኡ ምስ ዘየኽብር )፡ ነቲ ሓታቲ ዑቕባ ምኽንያት መደንጎዩ ናይቲ ወሳነ ይሕበሮ እዩ። መስርሕ ናይ ውሳነ ምሃብ ካብ 21

ኣዋርሕ ንላዕሊ ክሓልፍ የብሉን። እቲ ውሳነ ርጀክት(ኔጋቲቭ) ምስ ዝኸውን ነቲ ዝተዋህበ ውሳነ ይግባይ እንብለሉ ክልተ መንገዲታት ኣሎ ፥

እቲ ቐዳማይ ብምምሕዳር ቤት ፍርዲ፡ እቲ ኻልኣይ ድማ ብይግባይ ንምምሕዳር ቤት ፍርዲ።

ኣብ ሓደ ሓደ ውሱን ኣጋጣሚታት ወይ ጉዳያት( እቲ ጉዳይ ፍሉይ ምስ ዘይከውን፡ እቲ ሰብ ዝመጸሉ ዓዲ ሰላም ምስ ዝኸውን፡ እቲ ሰብ

ሓሶት ዝኾነ ሓበሬታ ምስ ዝህብ፡ ወዘተረፈ) እቲ መጽራይ ናይ ሕቶ ዑቕባ ብዝቐልጠፈ ኣገባብ ክትግበር ይካኣል እዩ። ኣብ ከምዚ ዓይነት ኣጋጣሚ፡ እቲ ውሳኔ ኣብ ውሽጢ 2 ወርሒ ብሚንስትሪ ይዋሃብ፡ እቲ ወሳኔ ርጀክት ወይ ነጋቲቭ ምስ ዝኸወን ሓደ መንገዲ ናይ ይግባይ ምባል

ጥራይ እዩ ዘሎ ንሱ ድማ ብምምሕዳር ቤት ፍርዲ እዩ።

መሰል ዑቕባ ስደተኛ ምስተረጋገጸ/ ምስተዋሃበ

እቲ መሰል ዑቕባ ስደተኛ ዝተዋሃበ ሓታቲ ዑቕባ ን 5 ዓመት ዝጸንሕ ታሴራ/ መንበሪ ፍቓድ ናይ ሓታቲ ዑቕባ ይዋሃቦ። .

ከሙኡ ውን ካብ መሬት ሉግዞምቡርግ ወጻኢ ንኽገይሽ ዘኽእሎ ፓስፖርት ወይ ትራቨል ዶኩመንት ነቲ መሰል ዑቕባ ዝተፈቕደሉ ይዋሃቦ እዩ።

እቶም መሰል ናይ ሳብሲዳሪ ዑቕባ ዝተዋሃቡ ንምጋሽ ዘኽእሎም ፓስፖርት መታን ንኽፍቐደሎም ናይ ሃገሮም ፓስፖርት ከቕርቡ ኣለዎም ።

እቶም መሰል ናይ ዑቕባ ዝተዋህቦም ሰባት ልክዕ ከም ሓደ ዜጋ ሉግዘምበርጋዊ ናይ ማሕበራዊ ኣገልግሎታት፡ መንበሪ ገዛ፡ ናይ ትምህርቲ፡

ከሙኡ ውን ናይ ክንክን ሕክምና ኣገልግሎታት ዕድል ኣለዎ። ብኸምዚ መንገዲ ካብ ከምዚ ዓይነት ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታትን ሓገዛትን ተረባሕቲ ክኾኑ ይኽእሉ።

ኣብ ደሞዝ ዘለዎ ይኹን ደሞዝ ዘይብሉ ዓይነት ስራሕ ክሳተፉ ይኽእሉ፡ ምስ ስራሕን ናይ ሞያን ዝታኣሳሰሩ ስልጠናታት ወይ ትምህርቲ ክሳተፉ

ይኽእሉ። .

ኣብ ኢንተርነት ናብዚ ገጽ ብምኻድ ዝያዳ ተወሳኺ ሓበሬታ ክንረከብ ንኽእል ኢና : http://www.olai.public.lu/fr/actualites/2017/02/espace-communes/tout-savoir-sur.pdf

118

2. ብሕጊ ናይ ኢሚግሬሽን ዝማሓደር መንበሪ ፍቓድ / LE SÉJOUR RÉGIS PAR LA LOI SUR L’IMMIGRATION: LE REGROUPEMENT FAMILIAL

ምጥርናፍ ስድራቤት

ሓደ ካብ ሳልሰይቲ ሃገር ዝመጸ ኮይኑ ኣብ መሬት ሉግዞምቡርግ ብስሩዕ ዝቕመጥ : ብኻልእ ኣጸዋውዓ ጠርናፊ/ ኣካቢ/እስፖንሰር ዝባሃል፡

እዞም ዝስዕቡ ኣባላት ስድራቤቱ ክጥርንፎም ወይ ክእክቦም ይኽእል፡

• መጻምዲ ናይቲ ጠርናፊ/ እስፖንሰር;

• መርዓ ብምምሕዳር ወይ ብማዛጋጃቤት ዝገበረሉ/ላ ሰብ (ኣብ ምምሕዳር ምዝጉብ ዝኾነ መርዓ);

• ትሕቲ 18 ዓምት ዝዕድሚኦም ዘይተመርዓው ቖልዑ ፡ንኻኣልዮም መሰልን ሓላፍነትን ምስ ዝህልዎ

• ናይ ቐጥታ ወለዲ ፡ እቲ ናይ ቐጥታ ወለዲ ሙሉእ ብሙሉእ ኣብኡ ዝምርኮስ/ ባዕሉ ዛኣልዮ ምስ ዝኽውን ከሙኡ ውን ኣብቲ

መቦቖል ዓዱ ድማ ኣድላዩ ዝኾነ ናይ ስድራቤታዊ ሓገዝ ዘይረክብ ምስ ዝኸውን።

ጠርናፊ/ እስፖንሰር ከማልኦም ዘለዎ ነገራት :

• ብውሑዱ ንሓደ ዓመት ዝጸንሕ ናይ መንበሪ ፍቓድ ወይ ሴጁኽ ክህልዎ ኣለዎ,

• ዘታኣማምን ተኽእሎ ንናይ ነዊሕ ግዜ መንበሪ ፍቓድ መሰል ክህልዎ ኣለዎ,

• ካብ ማሕበራዊ ሓገዝ ከይተጸበየ ንገዛእ ርእሱን ነቶም ኣብ ትሕቲ ሓላፍነቱ ዘለው ኣባላት ስድራቤቱን ክኣልየሉን ከካይደሉን ዝኽእል

እኹል ስሩዕ ከምኡ ውን ውሑስ ዝኾነ ቐረብ ወይ ትሕዝቶ ከም ዘለዎ ከረጋግጽ ኣለዎ። .

• ንመቐበሊ ኣባላት ስድራቤቱ ዝኸውን , ብቑዕ መንበሪ ገዛ ክህልዎ ኣለዎ።

• ንዕኡን ንኣባላት ስድራቤቱን ዝሽፍን ናይ ጥዕና ኢንሹራንስ ከዳሉ/ ክህልዎ።

ክንክተሎም ዘለና ኣገባባት :

ንኣባል ስድራቤት ንምጥርናፍ ዝግበር ጠለብ ናብ ሚኒስትሪ ኢሚግሬሽን ክሕበር ኣለዎ ፡ኣባላት ስድራቤት ናብ መሬት ሉግዞምቡርግ ቕድሚ

ምእታዎም ብዘይካ ኣብ ሓደ ሓደ ፍሉይ ጉዳያት ንሚንስትሪ ክሕበር ኣለዎ። ካብቲ ሕቶ ናይ ምጥርናፍ ዝቐረበሉ ዕለት ዝጅምር ኣብ ውሽጢ 9

ኣዋርሕ እቲ ሚኒስትሪ ነቲ ሓታቲ ምጥርናፍ ስድራቤት መልሲ/ ውጽኢት ብጽሑፍ መልክዕ ይህቦ።

ምስ እዚ ጉዳይ ዝታኣሳሰር ከም ተወሳኺ ክቐርብ ዘለዎ መደገፍታ ሰነዳት/ ወረቓቕቲ

መጻምድታ/ቱ(ምርዑዋት እንተኾይኖም ) ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ ዝተመዝገበ (ዘይተመርዓው) መጻምድታ/ቱ ናይቲ ጠርናፊ/ እስፖንሰር :

• ዝተረጋገጸ ወይ ሰርቲፋይድ ኮፒ ናይ ሓቐኛ ፓስፖርት ናይቲ መጻምድታ/ቱ (ምርዑዋት እንተኾይኖም) ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ

ዝተመዝገቡ (ዘይተመርዓዉ) መጻምድታ/ቱ • ምስክርነት ልደት ወይ በርዝ ሰርቲፊኬት ናይ ናይቲ መጻምድታ/ቱ (ምርዑዋት እንተኾይኖም) ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ

ዝተመዝገቡ (ዘይተመርዓዉ) መጻምድታ/ቱ

• ናይ መጻምድታ/ቱ (ምርዑዋት እንተኾይኖም) ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ ዝተመዝገቡ (ዘይተመርዓዉ) መጻምድታ/ቱ ካብቲ

ዝቕመጠሉ ዓዲ ናይ ፖሊስ/ ገበን ጸብጻብ ወረቐት ;

• ናይ ቓል-ኪዳን ዝኣሰርካሉ መረጋገጺ ( ናይ መርዓ ወረቐት፡ ናይ ምምሕዳር/ምዝጉብ ወረቐት)

ውላድ (ህጻን) ናይ እስፖንሰር ወይ ውላድ ናይቲ እስፖንሰር መጻምድቲ(በዓል/ቲ ቤት) ኣብ ምምሕዳር ጥራይ ዝተመዝገበ (ዘይተመርዓው) መጻምድታ/ቱ :

• ዝተረጋገጽ ወይ ሰርቲፋይድ ኮፒ ናይ ሓቐኛ ፓስፖርት ናይቲ ህጻን;

119

• መረጋገጺ ህላወ ናይ ዝምድና ምስቲ እስፖንሰር (ምስክርነት ልደት ናይቲ ህጻን ፡ ናይ ስድራቤት መዝገብ ካልእን) ;

• ጉዳይ ፍትሕ ምስ ዝህሉ (ንትሕቲ ዕድመ ዝኾኑ ህጻናት ጥራይ) :

o እቲ ኣብ ሉግዞምቡርግ ዘሎ ወላዲ ነቲ ህጻን ናይ ምእላይ ሓላፍነት ከምዘለዎ ወይ ክምዝተዋሃቦ ዘርኢ መረጋገጺ ውሳነ /

ሞግዚትነት; ከሙኡ ውን

o እቲ ካልእ ወላዲ ነቲ ህጻን ንኽበጽሖ (ደሃዩ ክገብር) ከምኡ ውን ምስኡ ብሓደ ናይ ምንባር መሰል እንተድኣ ሃሊይዎ፡

እዚ ካብ ሉግዞምቡርግ ወጻኢ ዝነብር ወላዲ እቲ ትሕቲ ዕድመ ህጻን ናብ ሉግዞምቡርግ መጽዩ ንኽቕመጥ ከም

ዝተሰማምዐ ዝረጋገጽ ሕጋዊ ሰነድ ክቐረብ ኣለዎ (ምስኡ ድማ ወረቐት መንነት ናይቲ ካብ ሉግዞምቡርግ ወጻኢ ዝቕመጥ

ወላዲ ክቐርብ ኣልዎ)

• ክልቲኦም ወለዲ ነቲ ህጻን ናይ ምእላይ ሕጋዊ ሓላፍነት ምስ ዝህልዎም

(ንትሕቲ ዕድመ ዝኾኑ ህጻናት ጥራይ) : እቲ ካብ ሉግዞምቡርግ ወጻኢ ዝነብር ወላዲ እቲ ትሕቲ ዕድመ ህጻን ናብ ሉግዞምቡርግ

መጽዩ ንኽቕመጥ ከም ዝተሰማምዐ ዘረጋግጽ ሕጋዊ ሰነድ ክቐረብ ኣለዎ (ምስኡ ድማ ወረቐት መንነት ናይቲ ካብ ሉግዘምቡርግ

ወጻኢ ዝቕመጥ ወላዲ ክቐረብ ኣለዎ )።

ወለዲ ናይ እስፖንሰር ወይ ወለዲ ናይቲ እስፖንሰር መጻምድቲ (በዓል/ቲ ቤት) ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ ዝተመዝገቡ (ዘይተመርዓው)

መጻምድታ/ቱ

• ብሕጊ ዝተረጋገጸ ወይ ሰርቲፋይድ ኮፒ ናይቲ ሓቐኛ ፓስፖርት ናይ ወላዲ;

• ምስክርነት ልደት ወይ በርዝ ሰርቲፊኬት ናይ ወላዲ ;

• ናይቲ ወላዲ ካብቲ ዝቕመጠሉ ዓዲ ናይ ፖሊስ/ ገበን ጸብጻብ ወረቐት ;

• መረጋገጺ ህላወ ናይ ዝምድና ምስቲ ወላዲ (ምስክርነት ልደት ናይ እስፖንሰር ወይ ናይቲ እስፖንሰር መጻምድቲ(በዓል/ቲ ቤት)

ወይ ኣብ ምምሕዳር ጥራይ ዝተመዝገቡ (ዘይተመርዓው) መጻምድታ/ቱ ወዘተረፈ)

• ናይቲ ኣመልካቲ ኩነታት ሓዳርን ናይ ስድራቤት ህልው ኩነታት ከሙኡ ውን ኣብቲ መበቖል ዓዱ/ሃገሩ ዝኾነ ደገፍ ወይ ሓገዝ ናይ

ስድራቤት ከም ዘይብሉ ዝገልጽ መረጋገጺ ወረቕት (መዝገብ ናይ ስድራቤት, ኩሉ ምስ እዚ ጉዳይ ዝታኣሳሰር በቲ ምምሕዳራት

መቦቖል ዓዱ ናይቲ ኣመልካቲ ዝተዋህበ ሰነዳት) ;

• ቕድሚ እቲ ናይ ምጥርናፍ ሰድራቤት ጠለብ ምቕራቡ እቲ ወላዲ ካብቲ እስፖንሶር ሓገዝ ይረክብ ከም ዝነበረ ወይ ኣቡኡ ጽግዕተኛ

ከም ዝነበረ ዘረጋግጽ ሰነድ (ንኣብነት እቲ እስፖንሶር ናብቲ ወላዲ ናይ ገንዘብ መልእኽቲ ይሰድድ ከም ዝነበረ ዘረጋግጽ ሰነድ

ወዘተረፈ) ;

• ህሉው ቑጠባዊ ኩነታት ናይ ወላዲ ኣብቲ መቦቖል ዓዱ ዝገልጽ ሰነድ (ከም ምንጪ ናይ ኣታዊ ወይ ዋንነት ንብረት ዝኣመሰሉ

መረጋገጺ ናይ ምንጪ ናብራ ወዘተረፈ).

እቲ ዝዳሎ ሰነዳት ብመልክዕ ኦርጂናል ሰነድ ወይ ድማ ብሕጊ ዝተረጋገጸ/ ሰርቲፋይድ ኮፒ ክቐርብ ኣለዎ። ሓቕነት ናይቲ ዝቐረበ ሰነዳት

ዘጠራጥር ምስ ዝኸውን ፡ ሚኒስትሪ ኢሚግሬሽን ነቲ ሰነዳት ብምምሕዳር ከምዝጻረ ከሙኡ ውን ኣብ ኤምባሲ ተጻርዩ ከምዝረጋገጽ ክገብር

ይኽእል እዩ።

እቲ ሰነዳት ብቛንቛ ጀርመን፡ ፈረንሳ፡ ወይ ኢንግሊዘኛ ዘይተጻሕፈ ምስ ዝኸውን ብሓደ ሕጋዊ ቱርጁማን ቶቶርጊሙ ክቐርብ ኣለዎ።.

120

መንበሪ ፍቓድ ምስ ተዋህበ (ታሴራ መንበሪ ፍቓድ)

ፍቓድ ምስተዋህበ ወይ እቲ ሕቶ ምጥርናፍ ቕቡል ምስኮነ, እቲ ናይ ሳልሳይ ሃገር ዜጋ ወይ ኣባል ስድራቤት “ግዚያዊ መንበሪ ፍቓድ» ይዋሃቦ።

እዚ ግዚያዊ መንበሪ ፍቓድ ን90 ማዓልታት ጥራይ ንኣገልግሎት ዝጸንሕ እዩ። ኣብ ውሽጢ እዚ 90 ማዓልታት እቲ ኣባል ስድራቤት ክገብሮም

ዘለዎ እዞም ዝስዕቡ እዩም፡

• ቪዛ ክህልዎ ዝግብኦ እንተኾይኑ፡ ናብ ሃገራት ሽንገን መእተዊ ዝኽውን ቪዛ ክሓትትን ከዳሉን ኣለዎ

• ቪዛ ዘየድልዮ እንተኾይኑ፡ ናብ መሬት ሉግዘምቡርግ ብምእታው ኣብቲ ዝቕመጠሉ ምምሕዳር ከይዱ መጽዩ ከምዘሎ ክሕብር

ኣለዎ።

እቲ ኣባል ስድራቤት ኣብ መሬት ሉግዞምቡርግ ምስ ኣተወ ኣብ ውሽጢ 3 ማዓልታት፣ ናብቲ ዝቕመጠሉ ምምሕዳር ከባቢ ብምኻድ ምምጽኡ

ክሕብር ኣለዎ፡ ንወጻእተኛታት ዝግበር ሕክምናዊ መርመራ ክገብር ከሙኡ ውን ብድሕሪኡ ኣብ ውሽጢ 3 ኣዋርሕ ናብ ሚኒስትሪ ጉዳያት

ወጻእን ኤውሮጳን (ሚኒስትሪ) ብምኻድ ፎርም ብምምላእ መንበሪ ፍቓድ « ንኣባል ስድራ » ክሓትት ወይ ከመልክት ኣለዎ።

እዚ መንበሪ ፍቓድ ንሓደ ዓመት ዝዋሃብ ኮይኑ ፡ ክናዋሕ ውን ይካኣል እዩ።

ኣብዚ ናይ ኢንተርነት ገጽ ብምኽፋት ብዛዕባ ክማልኡ ዘለዎም ፎርም ከሙኡ ውን ዝርዝር ናይ ሰነዳትን ክንረኽቦ ንኽእል :

http://www.guichet.public.lu/citoyens/en/immigration/plus-3-mois/ressortissant-tiers/mem-bre-famille/regroupement-familial/index.html

ነቶም መሰል ናይ ዑቕባ ዝተዋህቦም ኣብ ምጥርናፍ ኣባላት ናይ ስድራቤቶም ንምስላጥ ዝኸውን ፍልይ ዝበለ መንገዲታት ኣሎ።

እዚ ድማ፡ እቲ መሰል ናይ ዑቕባ ዝተዋሃቦ ሰብ ሕቶ ናይ ምጥርናፍ ስድራቤት ከመልክት ይኽእል እዩ፡ እንተኾነ ግን 3 ወርሒ ድሕሪ እቲ

መሰል ናይ ዑቕባ ዝተዋሃበሉ ግዜ እንተ ድኣ ናይ ምጥርናፍ ስድራቤት ሓቲቱ ጉዳይ ምቕራብ ብቑዕ መንበሪ ገዛ ከሙኡ ውን እኹል ሃብቲ/

ቐረብ ከማልኦን ከተግብሮን ኣለዎ።

ኣብ ርእሲ እዞም ኣብ ላዕሊ ተጠቒሶም ዘለው ኣባላት ስድራቤት, ብተወሳኺ ነዞም ስዒቦም ተጠቒሶም ዘለው ዓይነት ሰባት ውን ሕቶ ወይ

ጠለብ ንናይ ምጥርናፍ ስድራቤት ከቕርብ ይኽእል እዩ :

• ቐዳማይ ደረጃ ቐጥታ ወለዲ (ኣደን ኣቦን) ናይቶም መሰል ዑቕባ ዝተዋሃቦም ብዘይ ኣላዩ ዝነብሩ ትሕቲ ዕድመ ቖልዑ• ፍቓድ ካብ ሚንስትሪ ምስተዋህበ፡ ሕጋዊ ኣላዩ(ብሞግዚትነት) ወይ ዝኾነ ኻልእ ኣባል ስድራቤት ናይቲ መሰል ዑቕባ ዝተዋሃቦ ናይ

ቐጥታ ወለዲ ዘይብሉ ትሕቲ ዕድመ ቖልዓ ።

ንኢሚግሬሽን ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝምልከት ዝኾነ ሕቶ ምስ ዝህልወኩም ብቑጽሪ ቴሌፎን 43 83 33-1 ወይ ድማ በዚ ኢመይል [email protected] ክትረኽቡና ትኽእሉ ኢኹም።

121

3. ኣብ ሉግዞምቡርግ ዘለው ንመራኸቢ ወይ ርክባት ዘሳልጡ ኣገልግሎታት/ SERVICES FACILITANT LA COMMUNICATION AU LUXEMBOURG: LES MÉDIATEURS DU MEN, LE SERVICE INTERPRÉTARIAT INTERCULTUREL DE LA CROIX-ROUGE LUXEMBOURGEOISE

ኣሳለጥቲ/ ሞንጎኛታት ናይ ባህሊ:

ወለዲ፡ መማህራን ከሙኡ ውን ሓለፍቲ ናይ ኣብያተ ቤት ተምህርቲ ብነጻ ዝዋሃብ ሓገዝ ናይ ዝተፈላለዩ ቛንቛታት ከም ቦዝንያን/ ክሮሽያን/

ሞንቶነግሮ/ ሰርቢያን/ ትግርኛን ክዛረቡ ዝኽእሉ ኣሳለጥቲ ወይ ሞንጎኛታት ናይ ባህሊ ክሓቱ ይኽእሉ እዩም። እዞም ኣሳለጥቲ ወይ ሞንጎኛታት

ናይ ባህሊ ንተማሃሮን ወለድን ኣብቲ ናይ መጀመርያ ናብዚ ዓዲ ዝኣትውሉ ግዜ ሓገዝ ይህብዎም፡ ብዛዕባ ናይቲ ዝመጽሉ ዓዲ ስርዓተ ትምህርቲ

ንዝምልከት ሓበሬታ ብምቱርጓም ሓገዝ ይገብሩ፡ ኣብ ሞንጎ ወለድን/መማህራንን ርክብ ኣብ ዝግበረሉ ግዜ ናይ ምቱርጓም ሓገዝ ይገብሩ።

ንኣብነት ብሱሩዕ ኣብ ክፍሊ ትምህርቲ ሓገዝ ይገብሩ። ብሓፈሻዊ ኣገላልጻ፡ ኣብ ሞንጎ ተማሃራይን ወለዱን ከሙኡ ውን ሓለፍቲ ቤት ትምህርቲ

ዝካየድ ርክባትን ምምርድዳኣትን እዮም ዘሳልጡ።

ሓገዝ ናይ ኣሳለጥቲ ወይ ሞንጎኛታት ናይ ባህሊ ንምሕታት ኣብ ኢንተርነት ኣቲና ክንመልኦ ዘለና ፎርም ኣሎ።ኣድራሻ ናይ ኣሳለጥቲ ወይ ሞንጎኛታት ናይ ባህሊ:

ቴሌ : (+352) 247-85909

ኢ-መይል : [email protected]

ኣገልጉሎት ትርጁማን/ ምቱርጋም ብቐይሕ መስቐል ናይ ሉግዞምቡርግ

ዕላማ ናይቲ ኣገልግሎት

ንህዝባዊ ምምሕዳራት ከሙኡ ውን ኣገልግሎታት ሕክምና ወይ ንሓገዝን ደገፍን ዝህቡ ትካላት ኣዝዩ ኣሸጋሪ ዝኾነ ናይ ምርድዳእ ወይ

ምብህሃል ኩነታት ኣብ ዘጋጥሞም ግዜ በዞም ዝስዕቡ ኣገባባት ናይ ሞያዊ ድጋፍ የቐረብ፡

• ናይ ሕክምና ከሙኡ ውን ናይ ማሕበራዊ ኣገልግሎት ትርጁማን ብምድላው

• ንሞያውያን ብዛዕባ ናይ ባህላዊ ርክባት ከሙኡ ውን ኣገባብ ኣቐራርባ ሓበሬታ ምሃብ

እቲ ትርጁማን ዝህቦ ናይ ዝርርብ/ርክባት ምስላጥ ሓግዝ፡ መሰል ናይቶም ተገልገልቲ ኣብ ምኽባር ዘገልግል ጥራይ ዘይኮነስ፡ ነቶም ሰብ ሞያ

እቲ ዝህብዎ ብቕዓት ኣገልግሎቶም ንኸዕብዩን ሙሉእ ኣገልግሎት ንኽህቡን የኽእሎም።

እዚ ኣገልግሎት ዘዳልዎም ትርጁማን ብኽእለት ናይ ቛንቛኦም፡ ባህላዊ ኣፍልጥኦም ከሙኡ ውን ናይ ምርድዳእ ክእለቶም ዝተመርጹ እዮም። እቶም ቶርጎምቲ፡ ሞያዊ ምስጢራውነት ዘኽብሩን ናይ ስነምግባር ሕግታት ዘኽብሩን ሰባት ኮይኖም , ብቐጻሊ ኣብ ናይ ሞያዊ ምክትታልን

ቑጽጽርን ከሙኡ ውን ኣብ ናይ ዝርርብ መርመራታትን ልምምዳትን ይሳተፉ እዮም።

ቴሌ. (+352) 27 55-3610ኢ-መይል: [email protected]

4. ትምህርቲ ቛንቛ ሉግዘምበርጁዋ/ APPRENDRE LE LUXEMBOURGEOIS: LES DIFFÉRENTS COURS DE LANGUE, APPRENDRE UNE LANGUE EN LIGNE, LE CONGÉ LINGUISTIQUE

ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝተፈላለዩ ብዝሒ ዘለዎም ናይ ቛንቛ ትምህርቲ ኣለው። ጨንፈር ትምህርቲ መንእሰያት ናይ ሃገራዊ ሚኒስትሪ ትምህርቲን ሞያዊ ስልጥናን ብመንገዲ ካልኣይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ ወይ ብመንገዲ ምምሕዳራት ከሙኡ ውን ናይ ረብሓ ዘይኮና ማሕበራትን

ዝተፈላለየ ናይ ቛንቛ ትምህርቲ ይህብ እዩ።

እቲ ዝዋሃብ ትምህርቲ ኣብዚ ኣብ ታሕቲ ዘሎ ገጻት ናይ ኢንተርነት ክንረኽቦ ንኽእል

122

www.men.public.lu. www.lifelong-learning.luwww.insl.lu

ቛንቛ ሉግዞምበርጁዋ ኣብ ኢንተርነት ናይ ምምሃር ተኽእሎ ውን ኣሎ። ኣበዚ ስዒቡ ተጠቒሱ ዘሎ ገጽ ናይ ኢንተርነት ክንረኽቦ ንኽእል :

http://www.elearning.lu/englishelearning/lb/intro/index.php

5. ስርዓተ ትምህርቲ ንህጻናት / LE SYSTÈME SCOLAIRE ET LA SCOLARISATION DES ENFANTS

ኣብ ሃገረ ሉግዞምቡርግ ካብ ወዲ 4 ዓመት ከሳብ ወዲ 16 ዓመት ዝዕድሚኡ ሰብ ግድነት ናብ ቤት ትምህርቲ ክኸይድ ኣለዎ። እቲ

ብመንግስቲ ዝዋሃብ ትምህርቲ ብናጻ እዩ። እቶም ተማሃሮ ቕድሚ ናብ ድሕረ-ቐዳማይ ደረጃ ትምህርቲ ምሕላፎም ናይ መባእታ/መሰረታዊ

ትምህርቲ ክወስዱ ይጸንሑ።

መሰረታዊ/ መባእታዊ ትምህርቲ ኣርባዕተ ደረጃታት ኣለዎ:

1ይ ደረጃ (4-5 ዓመት ዕድመ) ኣቐዲምካ ካብ ወዲ 3 ዓመት ዝውሰድ ናይ ሓደ ዓመት ዝጸንሕ ግዴታዊ ዘይኮነ ትምህርቲ ውን ኣልዎ።

2ይ ደረጃ (6 ክሳብ 7 ዓመት ዕድመ)3ይ ደረጃ (8 ክሳብ 9 ዓመት ዕድመ)4ይ ደረጃ (10 ክሳብ 11 ዓመት ዕድመ)ንትምህርቲ ዝኸውን መጻሕፍቲ ነቶም ተማሃሮ ብናጻ ይዋሃቦም።

ወላድካ ኣብ ናይ መሰረታዊ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ንምምዝጋብ ኣብቲ እትነብረሉ ዘለኻ ቤት ጽሕፈት ምምሕዳር ከባቢ ክትከይድ ኣለካ።

ድሕረ-መሰረታዊ/ መባእታዊ ትምህርቲ (ፖስት-ፕሪሜር) ኣብ ክልተ ዓይነት ትምህርቲ እዩ ዝኽፈል:

• ትምህርቲ ካልኣይ ደረጃ ክላሲክ፣ ንሸውዓተ ዓመት ዝጸንሕ ትምህርቲ,

• ትምህርቲ ካልኣይ ደረጃ ቴክኒክ ፣ ዝተፈላለየ ዓይነት ስልጠና ወይ ትምህርቲ ዘጠቓልል ኮይኑ ኣብቲ ዓይነት ትወስዶ ትምህርቲ

ዝሙርኮስ ካብ ሽዱሽተ ክሳብ ሾሞንተ ዓመት ክጸንሕ ይኽእል።

ንትምህርቲ ዝኸውን መጻሕፍቲ እቶም ተማሃሮ ባዕሎም ይገዝኡ/ ናቶም ሓላፍነት እዩ።

ንወጻእተኛታት/ስደተኛታት ቖልዑ ንምቕባል ተባሂሉ ኣብ መባእታዊ ደርጃ ትምህርቲ ከምኡ ውን ኣብ ድሕረ መባእታዊ ደረጃ ትምህርቲ ዝተዳለወ ፉሉይ ኣሰራርሓ ኣሎ .

ሃገራዊ ሚንስትሪ ትምህርትን ሞያዊ ስልጠናን- ክፍሊ ምቕባል ሓደስቲ ተማሃሮ ንትምህርቲ (CASNA) ቴሌ. : (+352) 247 85277 ou 247 75277ኢ-ሜይል: [email protected]

ፍሉይ ናይ ትምህርቲ ድሌታት ወይ ጠለባት ንዘለዎም ቖልዑ ትኽ ኢሎም ናብቲ ንቡር ስርዓተ ትምህርቲ ከም ዝሕወሱ ይግበር ወይ ድማ በዚ

ዝስዕብ ናይ ትምህርቲ ትካል ወይ ኣገልግሎት ድጋፍ ይዋሃቦም ዝተፈልየ/ፍሉይ ትምህርቲ

ሃገራዊ ሚንስትሪ ትምህርቲ, ንቖልዑ ከሙኡ ውን መንእሰያትን

ኣገልግሎት ዝተፈልየ/ፍሉይ ትምህርቲ

29, rue Aldringen L-2926 Luxembourgቴለ.: +352 247 85179ገጽ ኢንተርነት : www.ediff.lu

123

ሙሉእ ሂወት ዝቕጽል ትምህርቲ( ፎርማሲዮን ቱት ኦ ሎንግ ድ ላ ቪ) ንመንእሰያት ናይ ሞያ ትምህርቲ ንኽረኽቡ, ንናይ ሃገራዊ ዲፕሎማን

ሰርቲፊኬትን ከሙኡ ውን ንዘለዎም ሓፈሻዊ ዝንባሌ ዝኸውን መዳለዊ ትምህርቲ ንኽረኽቡ የኽእሎም። ኣብ ስራሕ ኣብ ዘለናሉ ግዜ

ንትምህርቲ (ኮንጄ- ፎርማሲዩን) ዝኸውን 80 ማዓልታት ንነፍሲ ወከፍና ክፍቐደልና ይኽእል።

ኣብዚ ኣብ ታሕቲ ተጠቒሱ ዘሎ ገጽ ናይ ኢንተርነት ዝያዳ ሓቤሬታ ክንረክብ ንኽእል ኢና :

www.lifelong-learning.lu

ኣገልግሎት ቸክ

ኣገልግሎት ቸክ ንኹሎም ኣብ ሉግዞምቡርግ ዘለው ወለዲ ተማሃሮ ካብ ቤት ትምህርቲ ወጻኢ ንዝግበር ካብ ናይ መንግስቲ ገንዘባዊ ሓገዝ

ከሙኡ ውን ንናይ ኣገልግሎት ክንክን ቖልዑ ተረባሕቲ ንክኾኑ የኽእሎም (መውዓሊ ህጻናት፡ መንበሪ ስድራቤት፡ ታሓጋገዝቲ ወለድን)።

እዚ ኣገልግሎት ቸክ ንወለዲ ተማሃሮ እቲ ዘለዎም ኣታዊ ሙርኩስ ብምግባር ናይ ዋጋ ሙጉዳል ከሙኡ ውን ኣብ ኣገልግሎት ክንክን ቖልዑ

ናይ ነጻ ግልጋሎት ሳዓታት ንኽረኽቡ የኽእሎም። እዚ ንኹሎም ኣብ ክሊ ዕድመ 0 ከሳብ 12 ዘለው ቖልዑ ዝዓለመ እዩ።


ካብ ናይ ኣገልግሎት ቸክ ረብሓታት ተጠቐምቲ ንኽኾኑ , እቶም ወለዲ (ወይ ሕጋዊያን ኣለይቲ ናይቲ ቖልዓ) ካብቲ ዝነብሩሉ ቤት ጽሕፈት

ምምሕዳር ንነፍሲ ወከፍ ቖልዓ ናይ ኣባልነት ካርድ ክሓቱ/ ከውጽኡ ኣለዎም .

እዚ ካርድ ምስቲ ቤት ጽሕፈት ምምሕዳር ናይቲ እትቕመጠሉ ከባቢ ናይ ስምምዕ/ ኣባልነት ኮንትራት ምስፈረሙ ብነጻ ይዋሃቦም።

መወከሲ ገጽ ኢንተርነት : www.accueilenfant.lu/accueil

ውላድካ ናይ ላዕለዋይ ደረጃ ወይ ፖስት-ሰከንዳሪ ትምህርቲ ክቕጽል እንተ ደልዩ,.

እቲ ዘሎ ስርዓት ወይ ኣሰራርሓ ናይ እስኮላርሺፕ ከሙኡ ውን ናይ ገንዘብ ልቓሕ ፡ ዕድመ ብዘይየገድስ ንኹሉ ተቐማጢ ናይ ሉግዞምቡርግ ናጻ

ኾይኑ ናይ ላዕለዋይ ትምህርቲ ንኽቕጽል የኽእሎ።

መጠን ናይቲ ብመልክዕ እስኮላርሽፕ ወይ ናይ ገንዘብ ልቓሕ ዝዋሃብ ሓገዝ ኣብ ኣታዊታት ናይቲ ተማሃራይ(ካብ ኣብ ግዜ ዕረፍቲ/ ክረምቲ

ዝሰርሖ ስራሕ ወጻኢ) ከሙኡ ውን ኣብ ዘቤታዊ/ ስድራቤታዊ ኣታዊታት ዝሙርኮስ ኣዩ።.

ነዚ ንምርካብ ክማልኡ ዘለዎም ኣብ ናይ ላዕለዋይ ደረጃ ትምህርቲ ክትምዝገብ ኣለካ + ከሙኡ ውን ሓደ ካብዞም ቐጺሎም ተጠቒሶም ዘለው ከተማልእ ኣለካ :

- ሉግዞምቡርጋዊ ዜጋ ምስ እትኸውን: ኣብ ሉግዞምቡርግ ክትቕመጥ ኣለካ

- ዜጋ ኣባል ማሕበር ሃገራት ኤውሮጳ ምስ እትኸውን: ናይ ባዕልኻ ስራሕ ሃልዩካ ወይ ከም ዶሞዝተኛ ኮይንካ ኣብ ሉግዞምቡርግ ምስ እትቕመጥ , ናይ ከምኡ መሰል ዘለዎ ወይ ኣባል ስድራ ናይ ሓደ ካብዞም ልዕል ኢሎም ዝተጠቕሱ ዓይነት ሰባት ወይ ድማ ብቐዋምነት ንኽነብር ፍቓድ ዝተዋህበካ ሰብ።

- ናይ ካልእ ሃግር ዜጋ ወይ ውን ሃገር/ ዜግነት ዘይብልካ ምስ እትኸውን: ኣብ ሉግዞምቡርግ ንሓሙሽተ ዓመት ክትቕመጥ ኣለካ,

ምስ ናይ ሉግዞምቡርግ ስርዓተ ደረጃ ትምህርቲ ዝመጣጠን ወይ ማዕረ ዝኾነ ዲፕሎማ ናይ መዛዘሚ ካልኣይ ደረጃ ትምህርቲ

ክህልወካ ኣለዎ።- ናይ ፖሎቲካ ስደተኛ ምስ እትኸውን: ኣብ ሉግዞምቡርግ ክትቕመጥ ኣለካ

Centre de Documentation et d’Information sur l’Enseignement Supérieur (CEDIES)ማእከል ስነዳን ሓበሬታን ናይ ላዕለዋይ ደረጃ ትምህርቲ

18-20, montée de la Pétrusse L-2327 LuxembourgTél : (+352) 247 88650መወከሲ ገጽ ኣብ ኢንተርነት: www.cedies.public.lu

124

6. ጥዕና ከሙኡ ውን ማሕበራዊ ሓድነት/ደገፍ / SANTÉ ET SOLIDARITÉ SOCIALE

ኢንሹራንስ (መድሕን) ጥዕና ንክንክን ሕክምና ዝግበር ክፍሊታት ሙሉእ ብሙሉእ ወይ ብኸፊሉ ይሽፍኖ (ንሓኻይም, መድሃኒታት,

ፍወሳታት, ወዘተረፈ)

ኩሉ መድሕን/ ኢንሹራንስ ናይ ጥዕና ዘለዎ ሰብ ናብ ሓኪም ወይ ሆስፒታል ኣብ ዝኸደሉ ግዜ ሒዝዋ ክቐርብ ዘለዎ ሓንቲ ካርድ ኢንሹራንስ

ትዋሃቦ እያ።

ክንክተሎም ዘለና መንገዲታት :

ምዝገባ ንኢንሹራንስ/ መድሕን ጥዕና ኣብ ማእከል ሓባራዊ ሶሻል-ሰኪሪቲ (ክፍሊ ምዝገባ) እዩ ዝካየድ:

• ደሞዝተኛ ሰራሕተኛ እንተደኣ ኮይንካ, ባዕሉ እቲ ኣስራሒኻ ወይ ስራሕ ዝቖጸረካ እዩ ነቲ ምዝገባ ዝገብረልካ; ሓደ መረጋገጺ ናይ

ምዝገባ እውን ክዋሃበካ ኣለዎ

• ኣብ ናይ ውልቕኻ ስራሕ ትነጥፍ እንተኾይንካ, ባዕልኻ ብውልቕኻ ነቲ ምዝገባ ናይ መድሕን ኢንሹራንስ ክትገብሮ ኣለካ ;

ክንፈልጦ ዝግባኣና

• ኩሉ ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝሰርሕ ሰብ መድሕን ወይ ኢንሹራንስ ጥዕና ክህለዎ ይግደድ እዩ።

• ኣብ ትሕቲ ሓላፍነት ናይ ሓደ ኣብ መድሕን ኢንሹራንስ ጥዕና ዝተመዝገበ ሰብ ዘለው ኣባላት ስድራቤቱ ብቐጥታ ኣብ ኢንሹራንስ

ምዝጉባት ይኾኑ.

• እቲ ናትካ ምዝገባ ኢንሹራስ ጥዕና ኣብ ዝቛርጸሉ ኣጋጣሚ፡ ዕድሜኻ ብውሑዱ 18 ዓመት ምስ ዝኸውን ኣብ ውሽጢ 6 ኣዋርሕ

ናብ ማእከል ሓባራዊ ሶሻል ሰኪሪቲ (ክፍሊ ምዝገባ) ብምኻድ ንወለንታዊ ኣባልነት ከተመልክት ኣለካ። .

ካብዞም ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ ብመድሕን ኢንሹራንስ ዝሽፈኑ ዓይነት እንተዘይኾንካ , ናብ ማእከል ሓባራዊ ሶሻል-ሰኪሪቲ (ክፍሊ ምዝገባ)

ብምኻድ ንናይ ወለንታዊ መድሕን ኣባልነት ናይ ምምልካት ዕድል ኣለካ።

ሰለስተ ወርሒ ድሕሪቲ ናብ ማእከል ሓባራዊ ሶሻል-ሰኪሪቲ (ክፍሊ ምዝገባ) ዘመልከትካሉ ዕለት ናይ መድሕን ኢንሹራንስ መሰላትካን

ረብሓታትካን ይረጋገጸልካ።

ኣብ ኩሉ ኣጋጣሚታት ወይ መስርሓት ኣብ ሶሻል-ሰኪሪቲ ከም ዝተመዝገብካ ዝሕብር ሰርቲፊኬት ከሙኡ ውን ሓንቲ ፕላስቲክ ካርድ

ክዋሃበካ እዩ።

ካልኦት ኣድራሻታትን ኣገደስቲ ሓበሬታታትን :

ኣብቲ መጀመርያ ገጻት ናይ መጽሓፍ ቴሌፎናት (ፎን-ቡክ) ዝርዝር ናይ ኩሎም ኣብ ሉግዘምቡርግ ዝነጥፉ ሓኻይም በብሞያኦምን ዝርከቡሉ

ቦታን ክትረኽቡ ኢኹም።.ከሙኡ ውን ዝርዝር ናይ ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝርከቡ ሓኻይም፡ ካልኦት ናይ ጥዕና ሰብ ሞያውያን፡ ሆስፒታላት፡ ናይ ገዛ ሕክምናታት፡ ማሕበራትን ኣገልጉሎት ክንክን ቖልዑ ዝህቡን ክትረኽቡ ኢኹም።.

2-ዝርዝር ናይ ዘለው ሕጋውያን ቶርጎምቲ/ ቱርጁማን ካብ ላዕለዋይ ቤት ፍርዲ በዚ ቑጽሪ ክንሓትት ንኽእል (tél: +352 475981-1)

እንተዘይኮይኑ, ነቲ ዝርዝር ኣብዚ ገጽ ኢንተርነት ክንረኽቦ ንኽእል ኢና :www.justice.public.lu/fr/aides-informations/liste-des-experts/index.html

ማሕበራዊ ሓድነት/ደገፍ

ማሕበራዊ ቤት ጽሕፈታት (ሶሻል ኦፊስ)ነፍሲ ወከፍ ካብ 6000 ንላዕሊ ዝኾኑ ብዝሒ ዘለዎም ተቐማጦ ዘለዋ ምምሕዳር ሓደ ማሕበራዊ ቤት ጽሕፈት ወይ ድማ ሶሻል ኦፊስ ግድን

ክህልዋ ኣለዎ። እተን ንኣሽቱ ምምሕዳራት ምስ ካልኦት ምምሕዳራት ተጠርኒፈን ሓደ ናይ ሓባር ሶሻል ኦፊስ ክፈጥራ ኣለወን።

እዚ ማሕበራዊ ኣገልግሎት ንኹሉ ኣብቲ ኣከባቢ ምምሕዳር ብሕጋዊ መንገዲ ዝነብር ሰብ ዝምልከት ኮይኑ ንዝኾነ ዓይነት ናይ ገንዘባዊ፡

ማሕበራዊ፡ ነገራዊ ዝሕተት ሓገዛት የማልእ። እዞም ዝስዕቡ ሓደ ሓደ ኣብነታት ናይቶም ዝዋሃቡ ሓገዛት እዩም :

125

• ምሕደራ ንሓተትቲ ናይ ኣር.ኤም.ጂ (RMG) ከሙኡ ውን ናታቶም ማሕበራዊ ክትትል

• ዕድል ንኻልኦት ማሕበራዊ መሰላት

• ናይ ስድራቤታዊ ወይ ናይ ዝምድናዊ ሽግር ኣብ ዘጋጥመሉ ግዜ ምኽሪን ክትትልን ምሃብ ;

• ስነ-ኣእሙራዊን ማሕበራውን ምኽርታት ምሃብ;

• ኣብ ንምምሕዳራዊ ነገራት ዝመልከቱ ጉዳያት ሓገዝ ምሃብ፣ ንኣብነት ፎርም ኣብ ምምላእ፡ ደብዳቤ ኣብ ምጽሓፍ ... ;

• ብዛዕባ ካልኦት ኣገልግሎታት ዝምልከት ሓበሬታን መምርሒን ምሃብ;

• ንዕድመ ዝደፍኡ ዝተፈላለየ ሓገዛት ምሃብ.

ንተወሳኺ ሓበሬታ ኣብቲ እትቕመጠሉ ኣከባቢ ዘሎ ምምሕዳር ቤት ጽሕፈት ብምኻድ ክትሓትት ትኽእል ኢኻ።.

ኣገልግሎት ቤት ፍርዲ

ዕድል ናይ ኣገልግሎት ቤት ፍርዲ ንምውሓስ, እቶም ትሑት መጠን ኣታዊ ናይ ገንዘብ ዘለዎም ሰባት ናይ ቤት ፍርዲ ኣገልግሎት ሓገዝ

ክረኽቡ ይኽእሉ እዮም። እዚ ማለት ድማ ብናጻ ናይ ጠበቓ ኣገልግሎት ክረኽቡ መሰል ኣለዎም። እዚ ናይ ቤት ፍርዲ/ ሕጊ ሓገዝ ኣብቲ

ብኣኻ ወይ ንዓኻ ዝተመስረተ ጉዳይ ክሲ ብመልክዕ ፍርዳዊ፡ ኤክስትራ-ጁዲሻል፡ ግራሽዮስ፡ ኮንተንሺዮስ ይዋሃብ።.

ናይ ቤት ፍርዲ/ ሕጊ ሓገዝ ጠለብ ንምቕራብ ሓደ ብፉሉይ ዝተዳለወ ሕቶታት ዝሓዘ ፎርም ክንመልእን (እቲ ፎርም ካብዚ ገጽ ኢንተርነት

ከነውርዶ ንኽእል www.guichet.lu ወይ ድማ ብጠበቓኻ ይዋሃበካ), ከሙኡ ውን ፈሪምና ናብ ሓደ ብቑዕ ፕረዚደንት ማሕበር

ጠበቓታት ከነቕርብን ኣለና (ኣብ ዴክሪሽ ወይ ሉግዞምቡርግ)።

ንቤት-ፍርዳዊ/ ሕጋዊ ጉዳያት ዝምልከት ሓበሬታ ብናጻ ዝህብ ኣገልግሎት ኣሎ :

እቲ ናይ ቤት-ፍርዳዊ/ ሕጋዊ ሓበሬታ ኣገልግሎት ነቶም ሓበሬታ ክረኽቡ ዝደልዩን ናብቶም ከም ኣብ ታሕቲ ተዘርዚሮም ዘለው ዝኣመሰሉ

ኣገደስቲ ኣገልግሎታት ክኸዱ ዝደልዩን ሰባት ተቐቢሉ ይመርሖም፡

• ሲቪላዊ ሕጊ

• ውዕል ክራይ

• ፍትሕ

• ገበናዊ ሕጊ

• ሕጊ ዕዮ/ ስራሕ

ኣብ ትግባረ፣ ናይዚ ኣገልግሎት ኣሰራርሓ እዞም ዝስዕቡ የጠቓልል:

• ንተገልገልቲ ብዛዕባ ስርዓትን ኣተጋባብራን ፍርዳዊ/ ሕጋዊ መስርሕ ሓበሬታ ምሃብ;

• ንመመልከቲ ዝኸውን ሞዴላት የዳሉን ይዝርግሕን;• ጠበቓ ዘየድልዩም መንገድታትን ሕጋዊ መስርሓትን የብርህ/ ይሕብር።

ኣብ ሉግዞምቡርግ ኣገልግሎት ዝዋሃበሉ ሳዓታት :

ንቤት-ፍርዳዊ/ ሕጋዊ ጉዳያት ዝምልከት ሓበሬታ ብናጻ ዝህብ ኣገልግሎት - ኣብ ሉግዞምቡርግ

Cité judiciaireBâtiment BCL-2080 - Luxembourgማዓልታዊ, ብዘይ ቖጸራ, ካብ ሶኒ ከሳብ ዓርቢ ካብ 8h30 ቕ.ቐ ክሳብ 12h00 ከሙኡ ውን ካብ 13h00 ክሳብ 16h30. ሶኒ ቕድሚ ቐትሪ: ብቖጸራ.

126

ኣብ ዴክሪሽ ኣገልግሎት ዝዋሃበሉ ሳዓታት :

ንቤት-ፍርዳዊ/ ሕጋዊ ጉዳያት ዝምልከት ሓበሬታ ብናጻ ዝህብ ኣገልግሎት - ኣብ ዴክሪሽ

Justice de paixPlace Joseph BechL-9211 - Diekirchኩሉ ግዜ ሮቡዕ ብዘይ ቖጸራ ካብ 9h00 ክሳብ 11h30 ከሙኡ ውን ካብ 14h30 ክሳብ 17h00.

7. ከም ወዲ-ሃገር ምዃን ወይ ዜግነት ምውሳድ(ናቱራሊዜሽን) / NATURALISATION

ናይ ሉግዞምቡርጅዋ ዜግነት ንምውሳድ ሕጊ ዜግነት ሉግዞምቡርጅዋ ከም ናቱራላይዜሽን፡ ኦፕሽን፡ ከሙኡ ውን ረኩቭረሞ ዝባሃሉ ዝተፈላለዩ

ኣገባባትን መስርሓትን ይኽተል። ኣብ ሓደ ሓደ ኣጋጣሚታት, ዜግነት ሉግዞምቡርጅዋ ብሕጊ ዝወሰኖ ጥራይ ክዋሃብ ይኽእል እዩ, እዚ ማለት

ድማ ብቐጥታ ይዋሃብ ማለት እዩ።

ካብ 1 ጥሪ 2009 ኣትሒዙ ኣብ ሉግዞምቡርግ ክልተ ዜግነት ንኽህልወካ ወይ ንኽትሕዝ (ዳብል ናሽናሊቲ) ፍቑድ ኮይኑ ኣሎ።


ዜግነት ሉግዞምቡርጅዋ ብመንገዲ ናቱራሊዜሽን ወይ ኦፕሽን ንምውሳድ ጠለብ ከነቕርብ ምስ እንደሊ ኣብ ምምሕዳር ቤት ጽሕፈት ናይቲ

እንነብረሉ ኣከባቢ ዘሎ ሓላፊ ናይ ክብሪ መዝገብ ኢና ክንገብሮ ዘለና። ነቲ ዘቕረብካዮ ጠለብ መደገፍታ ዝኸውን ዝተፈላለየ ሰነዳት ወይ

ወረቓቕቲ ከተዳሉ ኣለካ ( ኣብዚ ገጽ ናይ ኢንተርነት www.guichet.lu ኣብ ክፍሊ ሓበሬታ ዜግነት ነቲ እተቕርቦ ጠለብ ናይ ናቱራሊዜሽን

ዘድሊ ዝርዝር ድጋፍ ሰነዳት ንምርካብ ይካኣል፡ ወይ ድማ ናብ ምምሕዳር ናይቲ እትነብረሉ ዘለኻ ኣከባቢ ብምኻድ ሓበሬታ ክትረክብ

ትኽእል)።

ናቱራሊዜሽን

ኣብ ሉግዞምቡርግ ብውሑዱ ንሓሙሽተ ዓመታት ንዝተቐመጡ ልዕሊ ዕድመ ንዝኾኑ ሰባት ዜግነት ሉግዞምቡርጅዋ ብመንገዲ ናቱራሊዜሽን

ንምውሳድ ጠለብ ከቕርቡ ይፍቐዶም እዩ። እቲ ንዜግነት ዘመልክት ዘሎ ሰብ ኣፍልጦ ናይ ቛንቓ ሉግዞምቡርጅዋ ክህልዎ ኣለዎ ከሙኡ ውን

‘’ ብሓባር ኣብ ሉግዞምቡርግ ምንባር’’ (ቪቭኽ ኦንሶምብል ኦ ሉግዞምቡርግ) ዝባሃል ዓይነት ትምህርቲ ወይ ፈተና ክወሰድ ኣለዎ።

ኦፕሽንኦፕሽን ዘድሊ ቕጥዕታት ንዘማልኡ ዓሰርተ ዓይነት ሰባት ዜግነት ናይ ሉግዞምቡርጅዋ ንኽወስዱ የኽእሎም፡

እዚ ዝምልከቶም ሰባት:

• ንሓደ ልዕሊ ዕድመ ዝኾነ ሰብ ወለዱ ወይ ዘኽታም እንተኾይኑ ድማ ዘዕበይዎ ሰባት ዜጋታት ሉግዞምቡርጅዋ እንተኾይኖም• ንወላዲ ናይ ሓደ ሉግዞምቡርጋዊ ዜግነት ዘለዎ ትሕቲ ዕድመ ቖልዓ• ንምስ ሉግዞምቡርጋዊ/ት መርዓ ዝገበረ/ት

• ንዕድሚኡ ካብ 12 ዓመት ንላዕሊ ዝገበረ ኣብ ሉግዞምቡርግ ዝተወልደ/ት

• ንሓደ ልዕሊ ዕድመ ዝኾነ ሰብ ኣብ ሉግዞምቡርግ ብውሑዱ ንሸውዓተ ዓመታት ኣብ ስርዓተ ትምህርቲ ዝተሳተፈ • ንሓደ ልዕሊ ዕድመ ዝኾነ ሰብ ኣብ ሉግዞምቡርግ ብሱሩዕ ብሕጋዊ መንገዲ ብውሑዱ ን 20 ዓመታት ዝተቐመጠ

• ንሓደ ልዕሊ ዕድመ ዝኾነ ሰብ ናይ ምቕባልን ምውህሃድን ኮንትራት (ኣከይ ኤ ኢንተግረሽን ኮንትራት) ግዴታኡ ዘማልአ።

• ንሓደ ኣብዚ ግዜ ልዕሊ ዕድመ ዘሎ ሰብ ናብ ሉግዞምቡርግ ግን ትሕቲ ዕድመ እንከሎ ዝመጸ።

• ንሓደ ልዕሊ ዕድመ ዝኾነ ናይ ስደተኛ ዑቕባ መሰል ወይ ናይ ሳብሲዳሪ ዑቕባ መሰል ዝተውህቦ ወይ ድማ ፈጺሙ ሃገር/ ዜግነት

ዘይብሉ ሰብ ።• ንሓደ ወለንተኛ ወታሃደር

127

8. መደብ ናይ ምቕባልን ምውህሃድን ኮንትራት( ኣከይ ኤ ኢንተግረሽን ኮንትራት) - CAI/ CONTRAT D’ACCUEIL ET D’INTÉGRATION - CAI

ብመንገዲ CAI, መንግስቲ ሉግዞምቡርግ ንወጻእተኛታት ምስ ሕብረተሰብ ሉግዞምቡርግ ንክጽምበሩ ወይ ክዋሃሃዱ ዘተባብዕ ሓደ መደብ

ኣታኣታትዩ ኣሎ። እዚ መድብ በቲ ኣብ ትሕቲ ክትትል ሚኒስትሪ ስድራቤትን ምውህሃድን ዘሎ ቤት ጽሕፈት ኦላይ(OLAI) ዝካየድ እዩ.

እዚ መደብ ዝምልከቶ ክፋል ሕብረተሰብ :

መደብ CAI ንኹሎም ልዕሊ 16 ዓመት ዕድመ ዝገበሩ ኣብ ሉግዞምቡርግ ብሕጋዊ ኣገባብ ዝቕመጡን ንነዊሕ ግዜ ብቐጻልነት ክቕመጡ

ዝደልዩን ወጻእተኛታት ዝምልከት እዩ።

ኣብዚ መደብ ንምስታፍ ብግዴታ ኣይኮነን ከሙኡ ውን ነቶም ናብ ሉግዞምቡርግ ሓደሽቲ ዝመጹ ይኹኑ ዋላ ንነዊሕ ዝተቐመጡ ዜጋታት

ኤውሮጳዊ ሕብረትን ናይ ካሎት ሃገር ዜጋታትን ብማዕረ ይምልከቶም። እዚ መደብ ብግዴታ ኣይኮነን።ካብዚ መደብ ዝረከብ ኣገልግሎታት/ ረብሓታት :

- ትምህርቲ ናይ ቛንቛ ብዝታሓተ ዋጋ

- ትምህርቲ ምሕደራዊ/ ሲቪካዊ

- ንሓደ ማዓልቲ ዝጸንሕ ናይ ሓበሬታ ማዓልቲ.

ኣብዞም ኣብ ላዕሊ ተጠቒሶም ዘለው ሰለስተ ኣገልጉሎታት ሙሉእ ብሙሉእ ምስ እንሳተፍ ሓደ መረጋገጺ ሰርቲፊኬት ይዋሃበካ። እዚ

ሰርቲፊኬት፣ ንናይ ነዊሕ ግዜ ዝኸውን መንበሪ ፍቓድ ኣብ እትሓተሉ ግዜ ከም መረጋገጺ ወይ ድጋፍ ኮይኑ ይጠቕመካ።.

ኣገደስቲ ገጻት ናይ ኢንተርነት :

www.asti.lu www.guichet.lu http://www.justlanded.com www.olai.public.lu www.vdl.lu https://www.justarrived.lu/ www.maee.gouvernement.lu ካልኦት ኣገደስቲ ኣድራሻታት :

Association de Soutien aux Travailleirs immigrés ማሕበር ምትሕግጋዝ ንስደተኛታት ሰራሕተኛታት (ኣስቲ)

10-12, rue Auguste Laval ቴሌ. (+352) 43 83 33 1L-1922 Luxembourg ኢሜይል : [email protected]

Office luxembourgeois de l’Accueil et de l’Intégration (OLAI) (ኦላይ)

5, rue Carlo HemmerL- 1734 Luxembourg/Kirchberg

Association des Erythréens du Luxembourg asbl ማሕበር ኤርትራውያን ኣብ ሉግዞምቡርግ

2, rue AngeldalL-34312 Dudelange ኢሜይል : [email protected]

Service de la formation des adultes (SFA MENJE)

15, rue Léon Hengen ቴሌ. (+352) 8002 44 88L-1745 LUXEMBOURG ኢሜይል : [email protected]

DICTIONNAIRE ÉLÉMENTAIRE - men.public.lu · • ብዛዕባ ዘለው ኣገልግሎታትን...

Documents

Transcript of DICTIONNAIRE ÉLÉMENTAIRE - men.public.lu · • ብዛዕባ ዘለው ኣገልግሎታትን...