ഹജ്ജ്, ഉംറ, സിയാറത്ത് · lÖv, Dwd knbmd¯v ةرﺎﻳﺰﻟا...

lÖv, Dwd

knbmd¯v واملرشوع يف الزيارة احلج والعمرة

[ Malayalam – aebmfw – مليالم ]

ssiJv apl½Zp _v³ kzmenlv AÂDsskao³ (d)

رمحه اهللا حممد بن صالح العثيمني/الشيخ

hnhÀ¯\wx apl½ZvIp«n IS¶a® حممد كويت أبو بكر :ترمجة

م٢٠١٠ -هـ ١٤٣١

lÖv, Dwd, knbmd¯v

XmfpIfnÂ

A[ymbw t]Pv

cNbnXmhnsâ hm¡pIÄ 4

bm{X: Nne acymZIÄ 6

bm{Xbnse \akvImcw 12

lÖnsâ \n_Ô\IÄ 22

cà_Ôw aptJ\bpÅ alvdapIÄ 31

hnhml _Ô¯neqsSbpÅ alvdapIÄ 34

aoJm¯pIÄ, _enbpsS C\§Ä 37

aq¶v IÀ½cq]§Ä 44

_en \nÀ_Ôamhp¶ IÀ½§fpw arK

¯nsâ hntijW§fpw 51

_en: Nne hnjb§Ä 57

ClvdmanÂ \njn²amb Imcy§Ä 67

kv{Xo-]pcpj·mÀ¡v \njn²amb Imcy§Ä 68

]pcpj·mÀ¡v am{Xw \njn²amb Imcy§Ä 80

DwdbpsS cq]w 90

Dwd: IÀ½§Ä Npcp¡¯nÂ 109

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lÖnsâ cq]w 110

lÖv IÀ½§Ä: kw£n]vX cq]w 160

lÖnsâ \nÀ_Ô LSI§Ä 165

Nne lmPnamcnep−mhp¶ A_²§Ä 178

Clvdmapw AXnse A_²§fpw 183

Xzhm^pw AXnse A_²§fpw 188

aäpNne A_²§Ä 190

Xzhm^nse hmIym_²§Ä 194

Xzhm^m\´c\akvImchpw A_²§fpw 199

kz^m aÀh, kAvbv: A_²§Ä 202

Ad^bnÂ \nÂ¡Â, AXnse A_²§Ä 206

PwdIfnse Gdv, AXnse A_²§Ä 208


hnShm§Â Xzhm^pw A_²§fpw 219


akvPnZp¶_hn kμÀi\w 227

\_nbpsS J_vÀ kμÀin¡Â 232

lÖv: kwib§fpw adp]Snbpw 252

lÖv, Dwd, knbmd¯v

مقدمةcNbnXmhnsâ hm¡pIÄ

:احلمد هللا ، والصالة والسالم بل رسول اهللا ، وبل آ وصحبه ، أما بعد

bm{X, lÖv, akvPnZp¶_hn kμÀi\w F¶o hnjb§fnÂ hnhn[ kZÊpIfnÂ Rm s\Sp¯ ¢mkpIfpsS enJnX cq]amWv Cu ]pkvXIw DÄs¡mÅp¶Xv. Xmsg ImWp¶ cq]¯nÂ ]¯v A[ymb§fmbn AXv hn`Pn ¡s¸«ncn¡p¶p.

H¶v: bm{Xþ Nne acymZIÄ.

c−v: lÖnsâ \n_Ô\IÄ.

aq¶v: aoJm¯pIÄ, IÀ½§Ä.

\mev: _en \nÀ_Ôamb IÀ½cq]§Ä, Dcphnsâ hntijW§Ä.

A©v: ClvdmanÂ \njn²amb Imcy§Ä.

Bdv: DwdbpsS cq]w.

Ggv: lÖnsâ cq]w.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

F«v: lÖnsâ ISaIÄ.

H¼Xv: lmPnamÀ sN¿p¶ A_²§Ä.

]¯v: akvPnZp¶_hn kμÀi\w.

Cu hnjb§fpambn _Ôs¸« Nne kp {][m\ {]iv\§Ä tNmtZym¯c cq]¯nÂ \mw CXnÂ tNÀ¯ncn¡p¶p. Cu XymKw AÃmlphnsâ {]oXn¡p th−n am{Xambncn ¡s« F¶pw CXp sIm−v {]tbmP\w e`n¡ s« F¶pw Aht\mSv {]mÀ°n¡p¶p. XoÀ¨ bmbpw Ah³ AXypZmc\pw AXnam\y\pam Ip¶p.

þ {KÙIÀ¯mhv

A[ymbw H¶v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ء من آدابه السفر و

bm{X: Nne acymZIÄ

kztZiw shSnbpI F¶XmWv bm{X sIm −v Dt±in¡p¶Xvv. AXv `uXnIhpw ]mc{XnI hpamb ]e e£y§Ä¡v th−nbmhmw. G sXmcp e£y¯n\mtWm bm{X t]mhp¶Xv B Bhiys¯¡pdn¨ CkvemanI ho£W amWv bm{XbpsSbpw CkvemanIhn[n. A\ph Z\oamb I¨hSw t]msebpÅ Hcp Imcy¯n \mWv bm{Xsb¦nÂ bm{Xbpw A\phZ\obam hpw. IpäIrXy§Ä¡pw Ipg¸§Ä¡papÅ bm{X t]mse A\phZ\obaÃm¯ Hcp Imcy ¯n\mWv bm{Xsb¦nÂ B bm{Xbpw ldmam Wv.

lÖnt\m atäsX¦nepw Hcmcm[\t¡m th−n bm{X sN¿p¶ HcmÄ Xmsg ]dbp¶ Imcy§Ä {i²nt¡−XmWv.

1) BßmÀ°X þ AXmbXv Xsâ bm{XbnepS \ofw AÃmlphnsâ kmao]yw B{Kln¡pI. Xsâ apgph³ hm¡pIfpw IÀ½§fpw {Ib hn{Ib§fpw aäpw AÃmlphnsâ {]oXn¡p

lÖv, Dwd, knbmd¯v

th−n am{Xambncn¡pI. F¦nÂ \·IÄ A[nIcn¡s¸Spw, ]m]§Ä s]mdp¡s¸Spw, ]ZhnIÄ DbÀ¯s¸Spw.

\_n() kAvZv_v\p A_ohJmkv()

t\mSv ]dªp: "AÃmlphnsâ {]oXn Imw£n ¨p sIm−v Xm¦Ä Nnehgn¡p¶hs¡Ãmw Xo À¨bmbpw {]Xn^eap−v, \nsâ kl[À½n WnbpsS hmbnÂ \o sh¨v sImSp¡p¶Xn\v

hsc’ (_pJmcn, apkvenw).

2) AÃmlp X\n¡v \nÀ_Ôam¡nbh A\p jvTn¡phm\pw \njn²am¡nbh shSnbphm \pw BÀ¯nImWn¡pI. \akvImc§Ä Ah bpsS kab§fnÂ PamAt¯msSm¸w Xs¶ \nÀÆln¡pI, AXn\mbn Xsâ Iq«pImtcmsS Ãmw D]tZin¡pI, \· IÂ¸n¡pIbpw Xn· sb XSbpIbpw sN¿pI, bpàntbmSpw kZp ]tZit¯mSpw IqSn Ahsc AÃmlphnte¡v £Wn¡pI.

ldmamb hm¡pIfpw {]hÀ¯nIfpw sh Snbp¶Xnepw AXym{Klap−mbncn¡pI. If

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hpw GjWnbpw ]cZqjWhpw AcpXv, h© \bpw NXnbpw aäp ]m]§fpw shSnbpI.

3) D¯aamb kz`mhw ImWn¡pI, [\w, A dnhv, icocw, FÃmw sIm−pw DZmcX ImWn ¡pI. klmbw BhiyapÅhs\ klmbn ¡pI, hnZy tXSp¶hÀ¡pw Bhiy¡mÀ¡pw Adnhv ]IÀ¶p sImSp¡pI, Xsâ [\w sIm −v DZmcX ImWn¡pI, Xsâbpw Xsâ k tlmZc§fpsSbpw \·¡mhiyambXv Nneh gn¡pI.

bm{XmNnehn\mbn AÂ¸w IqSpXÂ Icp Xp¶Xv \ÃXmWv. Nnet¸mÄ Bhiyw ht¶ ¡mw, IW¡p Iq«epIÄ sXäntb¡mw. CXn seÃmw Xs¶ apJ{]k¶Xbpw ip²a\kvI Xbpw kwXr]vXnbpw D−mbncn¡pIbpw, X sâ Iq«pImcnÂ kt´mjw ]Icm³ {i²n¡p Ibpw AhtcmSv CW§n¡gnbpIbpw sN¿p I. Iq«pImcnÂ \n¶v tamiamb s]cpamäw D −mhpItbm AhÀ Xsâ A`n{]mbt¯mSv F XncmhpItbm sNbvXmÂ £an¡pIbpw Gä hpw D¯aamb cq]¯nÂ Ahsc Imcy§Ä [cn¸n¡pIbpw sN¿pI. F¦nÂ AhÀ¡nSbn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â Xm¦Ä BZcn¡s¸SpIbpw _lpam\n¡ s¸SpIbpw sN¿pw.

4) bm{Xmthfbnepw bm{Xbnepw \_n()bn Â \n¶pw Øncs¸«ph¶ {]mÀ°\IÄ sNm

ÃpI. hml\¯nÂ ImÂsh¨mÂ بسم اهللا F¶v

]dbpI. hml\¯nÂ Ibdnbncp¶mÂ Cu hml\w X\n¡v Ffp¸am¡n¯¶XneqsS A Ãmlp X\n¡v \ÂInb A\p{Kls¯ kvacn ¡pIbpw tijw C{]Imcw ]dbpIbpw sN ¿pI:

ي س ( اهللا أكرب، اهللا أكرب، اهللا أكرب ر جا هذا وما سبحان ا خ مقرغني لك يف )وإنا إىل ربنا لمنقلبون ، كنا

اللهم إنا نسأ

ن ، سفرنا هذا الرب واحكقوى ومن العمل ما تر اللهم هواحب يف ، ده علينا سفرنا هذا واطو قنا نع نت الص

اللهم أ

هل ليفة يف األ فر واخل فر ، الس عوذ بك من وقثاء الس

أ

اللهم إهل

) وكآبة المنظر وسوء المنقلب يف المال واأل

“kp_vlm\ÃZo kJvJd e\m lmZm ham Ip ¶m elp apJvcn\o³ hC¶m Cem dºn\m e ap³Jen_q³. AÃmlp½ C¶m \kvAep¡

lÖv, Dwd, knbmd¯v

^o k^cn\m lmZm AÂ _nÀd h¯Jvhm h an\Â Aaen am XÀZm, AÃmlp½ lÆn³ A sse\m k^d\m lmZm hXzvhn A¶m _pAvZ lp, AÃmlp½ A³X Êzmln_p ^nÊ^À, hÂ Jeo^¯p ^nÂ AlvÂ, AÃmlp½ C ¶o ADuZp _nI an³ hAvYmCÊ^À, hI B_¯nÂ a³ZÀ, hkqCÂ ap³Je_n ^n Â amen hÂ AlvÂ' "R§Ä¡v th−n CXns\ hnt[bam¡n¯¶ h³ F{X ]cnip²³ R§Ä¡Xns\ CW ¡phm³ Ignbpambncp¶nÃ. XoÀ¨bmbpw R §Ä R§fpsS c£nXmhn¦te¡v Xncns¨ ¯p¶hÀ Xs¶bmIp¶p" (kpJvdp^v:13). "A Ãmlpth, Cu bm{XbnÂ ]pWy¯n\pw XJvh ¡pw \o Xr]vXns¸« IÀ½§Ä¡pambn R§ Ä \nt¶mSv bmNn¡p¶p, AÃmlpth, Cu bm {X R§Ä¡v \o Ffp¸am¡n¯cnIbpw A Xnsâ Zqcw eLqIcn¡pIbpw sNt¿Wta.., AÃmlpth.. bm{Xbnse Iq«pImc\pw IpSpw _¯nse {]Xn\n[nbpw \obmWv. AÃmlpth, bm{Xm t¢i§fnÂ \n¶pw tamiamb ImgvN IfnÂ \n¶pw IpSpw_¯nepw [\¯nepapÅ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

tamiamb ]cnWnXnbnÂ \n¶pw Rm³ \n¶n

Â icWw tXSp¶p’.

Ibä§Ä Ibdpt¼mÄ XIv_oÀ sNmÃp ¶Xpw Cd¡§Ä Cd§pt¼mÄ Xkv_olv sNmÃp¶Xpw D¯aamWv. FhnsSsb¦nepw hn {ia¯n\mbpw aäpw Cd§nbmÂ

ات من رش ما خلق ( احكام عوذ بكلمات اب )أ

(ADuZp _nIenam¯nÃmln¯m½m¯n an³ iÀdn am Je¡v) F¶v {]mÀ°n¡pI. kmcw: "]cn]qÀ®amb AÃmlphnsâ \ma§Ä sIm −v Ah³ krjvSn¨hbpsS \mi§fnÂ \n

¶pw Rm³ icWw tXSp¶p’. HcnS¯v Cd§n b tijw Bsc¦nepw C{]Imcw {]mÀ°n¨m Â Ah³ AhnsS \n¶v bm{Xbmhp¶Xv hsc Ahs\ bmsXm¶pw D]{Zhn¡pIbnÃ.

************

lÖv, Dwd, knbmd¯v

الصالة يف السفر

bm{Xbnse \akvImcw

\m«nÂ Xmakn¡p¶hs\t¸mse¯s¶ bm{X¡mc\pw \akvImcw AhbpsS kab ¯v PamA¯mbn \nÀÆln¡Â \nÀ _Ôam Wv. AÃmlp ]dbp¶p:

قمت لعـك وإذا كنت فيهم فأ ـنهم م الة فلتقم طآئفـة م هم الص

ت سلحتهم فإذا سجدوا فليكونوا من ورآئكم وحكأ

خذوا أ

أ و

خرى لم يصلوا فليصلوا معك ) ١٠٢: النساء ( .....طآئفة أ

(\_ntb), \o AhcpsS Iq«¯nep−mbncn ¡pIbpw, AhÀ¡v t\XrXzw sImSp¯psIm −v \akvImcw \nÀÆln¡pIbpamsW¦nÂ AhcnÂ Hcp hn`mKw \nsâ IqsS \nÂ¡s«. AhÀ AhcpsS Bbp[§Ä FSp¡pIbpw sN¿s«. A§s\ AhÀ kpPqZv sNbvXv Ign ªmÂ AhÀ \n§fpsS ]n¶nte¡v amdn \n Â¡pIbpw, \akvIcn¨n«nÃm¯ atä hn`mKw h¶v \nsâ IqsS \akvIcn¡pIbpw sN¿s«" (\nkmAv: 102).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

`bt¯msSm¸w kwL«\hpw bp²hpw \ S¡p¶ Ahkc¯nÂt¸mepw Pam¯v \akv Imcw AÃmlp c−v hn`mK§fpsS taepw \nÀ _Ôam¡nbncn¡p¶p. F¦nÂ kam[m\hpw im´nbpapÅ Ahkc¯nÂ AXv IqSpXÂ \nÀ_ÔamIp¶p.

bm{XbnemsW¦nepw kztZi¯msW¦n

epw dkqÂ()bpw klm_¯pw PamA¯v \ akvImc¯nÂ IrXy\njvT ]men¡p¶hcmbn

cp¶p. A_vZpÃmln_v\p akvDuZv() ]dbpI bp−mbn: "Im]Syw hyàamb I]S hnizmkn IfÃm¯ aämcpw PamA¯v \akvImc§fnÂ \n¶v ]n´n \nÂ¡mdnÃmbncp¶psh¶v R§ sf¡pdn¨v Rm³ a\Ênem¡nbncp¶p. tcmKn bmb Bsf aäv c−v t]À¡nSbnÂ Xq¡n¸nSn ¨p sIms−¦nepw sIm−phcs¸SpIbpw kz ^v^nÂ \ndp¯pIbpw sN¿pambncp¶p" (ap kvenw).

ip²nbnepw hpZphnepw \nÀ_Ôambpw Pm{KX thWw. aeaq{X hnkÀÖ\w, Iogvhm bp ]pds¸SÂ, KmVamb Dd¡w apXembh

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ImcW¯mÂ sNdnb Aip²nbp−mbmÂ hp Zp FSp¡pIbpw, kwtbmKw, C{μnb kvLe \w t]msebpÅ ImcW§fmÂ henb Aip ²nbp−mbmÂ Ipfn¡pIbpw thWw.

C\n shÅw e`n¨nsÃ¦nÂ, AsÃ¦nÂ IqsSbpÅ AÂ¸w Pew `£W ]m\ob§Ä ¡v BhiyambXmsW¦nÂ Ah³ Xb½pw sNbvXmÂ aXn. AÃmlp ]dbp¶p:

و …و بل سـفر أ

أ ـر روا وإن كنـتم م ه وإن كنتم جنبا فـاط

دوا مـاء

و المستم النساء فلم جتن الغائط أ حد منكم م

جاء أ

نـه مـا يـديكم مموا صعيدا طيبا فامسحوا بوجوهكم وأ فتيم

ـركم ير طه ن حـرج ولــكن يريـد جعل عليكم م يد اب تم نعمته عليكم لعلكم تشكرون ) ٦: املائدة ( و

"\n§Ä tcmKnIfmIpItbm bm{XbnemIpI tbm sNbvXmÂ, AsÃ¦nÂ \n§fnsemcmÄ a eaq{X hnkÀÖ\w Ignªp hcnItbm, \n §Ä kv{XoIfpambn kwkÀ¤w \S¯pItbm sNbvXn«v \n§Ä¡v shÅw In«nbnsÃ¦Nâ ip²amb `qapJw tXSns¡mÅpI. F¶n«v A XpsIm−v \n§fpsS apJ§fpw ssIIfpw XS

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hpI. \n§Ä¡v Hcp _p²nap«pw hcp¯n sh ¡Wsa¶v AÃmlp Dt±in¡p¶nÃ, F¶mÂ \n§sf ip²oIcn¡Wsa¶pw Ahsâ A\p {Klw \n§fpsS taÂ ]qÀ¯nbm¡n¯cW sa¶pw Ah³ Dt±in¡p¶p, \n§Ä \μnbp Åhcmtb¡mw" (amCZ: 6).

hpZphnsâbpw IpfnbpsSbpw cq]w kp hnZnXamWtÃm. (AXn\mÂ AXnhnsS hnhcn ¡p¶nÃ).

ssI¸Sw c−pw `qanbnÂ ASn¡pIbpw tijw Ah sIm−v apJhpw ap³ssIIfpw X

ShpIbpw sN¿emWv Xb½pw. \_n() A½m

dp_v\pbmknÀ()hnt\mSv ]dªXmbn Camw _pJmcn dnt¸mÀ«v sN¿p¶p: "Xm¦Ä¡v apJ hpw ssI¸S§fpw (XShnbmÂ) aXnbmIp¶

XmWv’. asämcp dnt¸mÀ«nÂ, ‘\_n() Xsâ ssI sIm−v `qansb ASn¡pIbpw F¶n«Xv sIm−v Xsâ apJhpw ssI¸S§fpw XShpI bpw sNbvXp' F¶p−v. apkvenansâ dnt¸mÀ«n Â "At±lw Xsâ ssI sIm−v `qanbnÂ Hcp ASn ASn¨p " F¶pw h¶n«p−v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xb½pw sIm−pÅ ip²oIcWw kab _ÔnXamWv. shÅw In«p¶tXmsS Xb½pw _mXznemhpIbpw B shÅw D]tbmKn¡Â AbmÄ¡v \nÀ_ÔamhpIbpw sN¿p¶p. sh Åw In«p¶tXmsS, henb Aip²nbIäm³ X b½pw sNbvX BÄ¡v Ipfnbpw, sNdnb A ip²nbIäm³ hpZphpw \nÀ_Ôamhp¶p. l ZoknÂ ImWmw:

الصعيد الطيب وضوء املسلم وإن لم جيد املاء عرش سنني،وإذا (مسه برشته )الزبار ) (وجد املاء فليتق اهللا و

"ip²nbpÅ `qXew apkvenansâ ip²oIcW hkvXphmWv, ]¯phÀj¯n\v shÅw In«n bnsÃ¦nÂ t]mepw. F¶mÂ shÅw In«nbm Â At±lw AÃmlpsh kq£n¡pIbpw X sâ sXmenbnÂ shÅw kv]Àin¡pIbpw sN ¿s«" (_ÊmÀ).

ZplvÀ, AkzÀ, Cim F¶o \mev dIvA ¯pIfpÅ \akvImc§Ä c−v dIvA¯pI fm¡n Npcp¡n \akvIcn¡Â bm{X¡mc\v

kp¶¯mWv. C_v\p Dadn()Â \n¶pw Camw _pJmcnbpw apkvenapw dnt¸mÀ«v sN¿p¶p. A

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t±lw ]dbp¶p:--------------------------"Rm³ \_n()tbmsSm¸w k lbm{XnI\mbncp¶p, At±lw bm{XbnÂ \a kvImcw c−v dIvA¯ns\¡mÄ A[nIcn¸n

¨ncp¶nÃ. A_q_¡dpw() Dadpw() Dkvam

\pw() A{]Imcw Xs¶bmbncp¶p’. Bbni

() ]dªXmbn Camw _pJmcn D²cn¡p¶p: فرضت الصالة ركعتني ثم هاجر اجيب صىل اهللا عليه وسلم (

) خباري( ) ا، وتركت صالة السفر بل األوففرضت أربع

"\akvImcw \nÀ_Ôam¡s¸«Xv c−v dIvA

¯pIfmbmWv, ]n¶oSv \_n() aZo\bnte¡v lnPvd t]mbt¸mÄ \mev dIvA¯pIfmbn \n À_Ôam¡s¸«p, bm{XbnepÅ \akvImcw BZys¯ \nbaa\pkcn¨v \ne\ndp¯s¸SpI

bpw sNbvXp’. At¸mÄ bm{X¡mc³ Xsâ \m«nÂ \n

¶pw ]pds¸«v AhnsS Xncns¨¯p¶Xv hsc \mep dIvA¯pÅ \akvImc§Ä c−m¡n Npcp¡n \akvIcn¡emWv kp¶¯v, B bm {X ZoÀLn¨XmsW¦nepw Npcp§nbXmsW¦n epw icn.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

C_v\p Aºmkv () hnÂ \n¶pw Camw _pJmcn dnt¸mÀ«v sN¿p¶p: "a¡mhnPb hÀ

jw \_n() ]s¯m¼Xv Znhkw a¡bnÂ c −v dIvA¯v hoXw \akvIcn¨psIm−v Ign

¨p Iq«n’. F¶mÂ \mev dIvA¯v \akvIcn ¡p¶ Camansâ ]n¶nemWv \akvIcn¡p¶ sX¦nÂ \nÀ_Ôambpw bm{X¡mc\pw \mev dIvA¯v \akvIcn¡Ww. AbmÄ Camant\m sSm¸w tNÀ¶Xv \akvImc¯nsâ Bcw`¯n

emsW¦nepw CSbnemsW¦nepw icn. \_n() ]dªp: "Camw \nÝbn¡s¸«ncn¡p¶Xv A t±lw XpScs¸Sm³ th−nbmWv, AXn\mÂ

\n§Ä At±lt¯mSv FXncmhcpXv’ (_pJm cn,apkvenw). asämcp lZoknÂ ImWmw, \_n

() ]dªp: "Camant\msSm¸w \n§Ä¡v e`n ¨Xv \n§Ä \akvIcn¡pI, \jvSs¸«Xv \n§ Ä ]qÀ¯nbm¡pIbpw sN¿pI" (_pJmcn, ap kvenw).

C_v\pAºmkv() tNmZn¡s¸«p: "bm{X ¡mc³ F´p sN¿Ww? X\n¨v \akvIcn¡p t¼mÄ c−v dIvA¯pw kztZinbmb Hcp C

lÖv, Dwd, knbmd¯v

amans\ XpSÀ¶v \akvIcn¡pt¼mÄ \mepam tWm \akvIcnt¡−Xv?, At¸mÄ At±lw

]dªp? AXmWv {]hmNINcy’.

(kztZinbmb) Camansâ IqsS \akvIcn

¡pt¼mÄ C_v\p DaÀ() ]qÀ¯nbmbn \a kvIcn¡pIbpw bm{XbnÂ X\n¨mbncn¡p t¼mÄ Npcp¡n \akvIcn¡pIbpamWv sN¿m dp−mbncp¶Xv.

XpSÀ¨bmb bm{XbmÂ {]bmkw t\cnSp

t¼mÄ bm{X¡mc\v ‘Zplvdpw’, ‘Akzdpw’ X

½nepw ‘aKvcn_pw’, ‘CimDw’ X½nepw tNÀ¯v

(‘PwAv’B¡n) \akvIcn¡mhp¶XmWv. C¯ cw L«¯nÂ X\n¡v IqSpXÂ kuIcy {]Z amb cq]¯nÂ Ahsb ap´nt¨m ]n´nt¨m

‘PwAv’ B¡mhp¶XmWv.

A\kp_v\p amenIv () hnÂ \n¶pw C amw _pJmcn dnt¸mÀ«v sNbvX Hcp lZoknÂ

ImWmw \_n()kqcy³ a[y¯nÂ \n¶pw

sXäp¶Xn\v ap¼v bm{X ]pds¸«mÂ ‘Zplvdn’

lÖv, Dwd, knbmd¯v

s\ ‘Akzdn’sâ kab¯nte¡v ]n´n¸n¡p Ibpw tijw c−pw tNÀ¯v \akvIcn¡pI bpw sN¿pw. bm{X ]pds¸Sp¶ L«¯nÂ kq cy³ a[y¯nÂ \n¶v sXänbn«ps−¦nÂ At±

lw ‘ZplvÀ’ \akvIcn¡pIbpw tijw ]pd s¸SpIbpw sN¿pw.

Camw ss_lJnbpsS Hcp dnt¸mÀ«nÂ

ImWmw: "\_n() bm{X ]pds¸Spt¼mÄ kq cy³ a[y¯nÂ \n¶pw \o§nbn«ps−¦nÂ

At±lw ‘Zplvdpw’,‘Akzdpw’ tNÀ¯v \akvI

cn¡pambncp¶p’.

F¶mÂ bm{X¡mc\v ‘PwAv’ sNt¿−p ¶ BhiyanÃ F¦nÂ A§s\ th−XnÃ. D ZmlcWambn HcmÄ bm{X¡nSbnÂ HcnS¯v Cd§pIbpw, ASp¯ \akvImc¯nsâ kab amb tijaÃmsX AhnsS \n¶v ]pd¸SpI

bpw sN¿p¶nÃ F¦nÂ AbmÄ ‘PwAv’ sN ¿mXncn¡emWv D¯aw. ImcWw AbmÄ¡v AXnsâ BhiyanÃ. A{]Imcw BhiyanÃm

Xncp¶Xn\memWv \_n() At±l¯nsâ hnS

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hm§Â lÖnÂ an\mbnÂ sh¨v ‘PwAv’ sN ¿mXncp¶Xv.

bm{X¡mc\v kztZi¯pÅh³ \akvI

cn¡p¶Xp t]mse¯s¶ ‘Zplm’,cm{Xn \akv

Imcw, ‘hnXvdv’, t]msebpÅ sFÑnI \akv Imc§Ä \nÀÆln¡mhp¶XmWv. F¶mÂ

‘Zplvdn’sâbpw ‘aKvcn_n’sâbpw ‘CimC’sâ bpw dhm¯n_v \akvImc§Ä \nÀÆln¡m

Xncn¡emWv {]hmNINcy. اهللا أعلم

************

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A[ymbw c−v

وط احلجرش

lÖnsâ \n_Ô\IÄ

CkvemanI icoA¯v \nbaam¡s¸«ncn ¡p¶Xv bpànam\pw kq£vaÚm\nbpamb AÃmlphnÂ \n¶mWv. bpàn¡v tbmPn¡p ¶Xpw \oXnbpàhpambXÃmsX Ah³ \nb aam¡pIbnÃ. AXpsIm−v Xs¶ Hmtcm \nÀ _Ô _m[yXbpw AXmXnsâ Øm\¯mbn cn¡m³ th−n, Cu \nba§sfm¶pw ]cnK W\obamb \n_Ô\ItfmsSbÃmsX krjv SnIfpsS taÂ _m[yXbm¡p¶nÃ.

AXnÂs¸« Hcp _m[yXbmWv lÖv. Nn e {]tXyI \n_Ô\ItfmsSbÃmsX lÖv \nÀ_Ôamhp¶nÃ.

H¶v: apkvenambncn¡pI. Ckvemw kzoIcn ¡p¶Xnsâ ap¼v Ahnizmkn¡v lÖv \nÀ_ Ôamhp¶nsÃ¶À°w. \ap¡bmtfmSv BZyam bn ]dbm\pÅXv Ckvemw kzoIcn¡Wsa¶m Wv. ImcWw aX Imcy§Ä Ckvemant\msSm¸

lÖv, Dwd, knbmd¯v

aÃmsX kzoIcn¡s¸SpIbnÃ. AÃmlp ]dbp ¶p: "AhÀ AÃmlphnepw Ahsâ ZqX\nepw Ahnizkn¨ncn¡p¶p F¶Xpw, aSnb·mcmbn s¡m−ÃmsX AhÀ \akvImc¯n\v sNÃpI bnÃ F¶Xpw, shdp¸pÅhcmbns¡m−ÃmsX AhÀ Nnehgn¡pIbnÃ F¶Xpw am{XamWv AhcpsS ]¡Â \n¶v AhcpsS Zm\§Ä kzoIcn¡s¸Sp¶Xn\v XSÊambn«pÅXv" (Xu _ : 54) c−v: _p²nbp−mbncn¡pI. {`m´\v lÖv \nÀ_ÔanÃ. Ahsâ lÖv icnbmhpIbpan Ã. ImcWw lÖn\v \nÀ_Ôambpw Dt±iy hpw e£yhpap−mbncn¡Ww. {`m´\nÂ \n ¶pw AXp−mhpI km[yaÃsÃm. aq¶v: {]mb]qÀ¯n F¯nbncn¡pI. ]pcp j\nÂ Xmsg ]dbp¶ ImcW§fnÂ H¶p sIm−v {]mb]qÀ¯n F¯nbXmbn ]cnKWn ¡s¸Spw.

1) C{μnb kvLe\w D−mhpI, (AXn\p Å {]mbw F¯pI). AÃmlp ]dbp¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

يـن ذن اذنوا كما اسـتأ

لم فليستأ طفال منكم احل

وإذا بلغ األ ) ٥٩: اجور ( ..……من قبلهم

"\n§fnÂ \n¶pÅ Ip«nIÄ {]mb]qÀ¯n F ¯nbmÂ Ahcpw AhÀ¡v ap¼pÅhÀ k½ Xw tNmZn¨Xpt]mse¯s¶ k½Xw tNmZn

t¡−XmWv" (\qÀ: 59) \_n() ]dªp:

)متفق عليه ( )غسل اجلمعة واجب بل لك حمتلم ( "shÅnbmgvN Ipfn¡Â FÃm {]mb]qÀ¯n F¯nbh\pw \nÀ_ÔamWv" (_pJmcn, apkv enw).

2) Kplytcmaw apf¡Â. enwK¯n\v Np äpw tcmaw apf¡emWv CXpsIm−v Dt±iyw.

AXzn¿ AÂ Jpdfzn() ]dbp¶p: 'Jpssdfzm Znhkw (_\qJpssdfz tKm{X¯ns\Xnsc \S

]SnsbSp¯ Znhkw) R§sf \_n()bpsS ap¼nÂ lmPdm¡s¸«p. C{μnb kvLe\w D −mbn«pÅhÀ, AsÃ¦nÂ Kply`mK¯v tcm aw apf¨n«pÅhÀ apgph\pw sImÃs¸«p, A Ãm¯hÀ Dt]£n¡s¸«p'.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

3) ]Xn\©v hbÊv ]qÀ¯nbmhÂ. A_v

ZpÃmln_v\p DaÀ() ]dbp¶p: ‘Fs¶bpw H cp ]Xn\©pImcs\bpw DlvZv Znhkw {]hmN

Isâ ap¼nÂ ImWn¡s¸«p. \_n() F\n¡v A\phmZw X¶nÃ'.

Camw ss_lJnbpsSbpw C_v\plnºm sâbpw Hcp dnt¸mÀ«nÂ C{]Imcw IqSpXep

−v, ‘F\n¡v {]mb]qÀ¯n F¯nbn«nÃ F¶v At±lw I−p. J³ZJv bp² Znhkw Fs¶ {]hmNIsâ ap¼nÂ ImWn¡s¸«p, As¶\n ¡v ]Xn\©v hbÊv {]mbamWv. At±lw F \n¡\phmZw \ÂIn'. AhcpsS¯s¶ asämcp

dnt¸mÀ«nÂ ‘F\n¡v {]mb]qÀ¯n F¯nbXm bn At±lw I−p'. F¶mWpÅXv.

\m^nAv ]dbp¶p: ‘A§s\ Rm³ Dadp _v\p A_vZnÂ Akoknsâ ASp¡Â sN ¶p, At±lamWv At¸mgs¯ Jeo^ At±l ¯n\v Rm³ Cu lZokv ]dªpsImSp¯p. A§s\, ]«mf¡mÀ¡v \ÂIp¶ Aeh³kn \v 15 hbÊmb FÃmhscbpw DÄs¸Sp¯m³

lÖv, Dwd, knbmd¯v

At±lw Xsâ DtZymKØÀs¡gpXn' (_pJm cn).

4) ]pcpj\v {]mb]qÀ¯n F¯p¶ F Ãm ImcW§Ä sIm−pw kv{Xobnepw {]mb ]qÀ¯n F¯pw. ]pdsa, BÀ¯hap−mhpI F¶Xv kv{Xo¡v A[nIambpsÅmcp Imcyam Wv. kv{Xo BÀ¯hImcnbmbmÂ AhÄ¡v {]mb]qÀ¯nsb¯n. AhÄ¡v 10 hbÊmbn«n sÃ¦nepw.

Xsâ {]mb¡pdhv ImcW¯mepw, s]m XphnÂ aX¯nsâ `mc§Ä hln¡m³ km [yamhpIbnÃ F¶Xn\mepw {]mb]qÀ¯nsb ¯m¯hÀ¡v lÖv \nÀ_ÔamhpIbnÃ. \

_n() ]dbp¶p: "aq¶v Iq«cnÂ \n¶v t]\ D bÀ¯s¸«ncn¡p¶p, Dd§nbh³ DWcp¶Xp hsc, Ip«n {]mb]qÀ¯n F¯p¶Xphsc, {`m

´³ t_mt[mZbw D−mhp¶Xphsc’ (Alva Zv, A_qZmhqZv).

F¶mÂ {]mb]qÀ¯nbmhm¯ Ip«nbp sS lÖv icnbmhp¶XmWv. C_v\pAºmkv

lÖv, Dwd, knbmd¯v

()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, \_n() dulmCÂ sh¨v Hcp bm{XmkwLs¯ I−pap«n. At¸m

Ä At±lw tNmZn¨p: "BcmWn¡q«À’?. AhÀ

]dªp:‘apkvenwIfmWv'.At¸mÄ AhÀ tNm

Zn¨p: ‘\o BcmWv'?. At±lw ]dªp: "AÃm

lphnsâ ZqX\mWv’. At¸mÄ AhcnÂ \n ¶pw Hcp kv{Xo Hcp Ip«nsb DbÀ¯n¸nSn¨p sIm−v tNmZn¨p: 'Cu Ip«n¡v lÖpt−m? At±lw ]dªp: "AsX, \n\¡v {]Xn^e

hpw’. (apkvenw).

Ip«n¡v dkqÂ() lÖv km[phm¡nb tXmsS Cu lÖnsâ IÂ¸\Ifpw ]men¡Â Ip«n¡v ISabmhp¶p, AXn\mÂ ClvdmanÂ {]thin¨ HcmÄ shSntb− FÃm Imcy§fn Â \n¶pw Ah\pw hn«p \nÂ¡Ww. F¶mÂ Ah³ a\¸qÀÆw hÃXpw sNbvXmepw AXv ]nghv am{XamWv, AXnsâ t]cnÂ Aht\m Ahsâ c£nXmthm {]mbÝn¯sam¶pw sN t¿−XnÃ.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\mev: kzX{´\mbncn¡Ww. kzmX{´yanÃm ¯Xn\mÂ ASnabpsS taÂ lÖv _m[yX bnÃ. A©v: imcocnIambpw km¼¯nIambpw tijnbp−mhpI. lÖn\v t]mIphm\pw Xncn ¨p hcm\pw hgn¨nehn\pw Bhiyamb k¼ ¯p−mbncn¡Wsa¶À°w. Xsâ IS_m[y XIsfÃmw ho«n, Xsâ taÂ \nÀ_Ôamb _m[yXIsfÃmw ]qÀ¯nbm¡n, `£W]m\o b§Ä, hkv{Xw, hnhmlw, hoSv, AXpambn _ Ôs¸« apgph³ NnehpIÄ, X\n¡mhiyamb hml\w, hnÚm\ k¼mZy¯n\mhiyamb {KÙ§Ä t]msebpÅ NnehpIsfÃmw Ign¨ Xn\v tijapÅ k¼mZyamWv CXpsIm−v D t±in¡p¶Xv. AÃmlp ]dbp¶p:

ـه سـبيال .…… وب بل اجاس حج اكيـت مـن اسـتطاع إ ) ٩٧:آل عمران ( ..…

"B aμnc¯nÂ F¯nt¨cm³ IgnhpÅ a\p jyÀ AXnte¡v lÖv XoÀ°mS\w \S¯Â

AhÀ¡v AÃmlpthmSpÅ _m[yXbmIp¶p’ (Bep Cwdm³: 97)

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xsâ IqsS ‘alvdw'(`À¯mhv, AsÃ¦nÂ hnhml_Ôw \njn²am¡s¸« HcmÄ) D−m bncn¡pI F¶Xv kv{Xo¡v lÖv \nÀ_Ôam hm³ A\nhmcyamb Imcy§fnÂs¸«XmWv.

ImcWw ‘alvdan’ÃmsX bm{X sN¿Â kv {Xo¡v aX]cambn hntcm[n¡s¸«ncn¡p¶p. AXn\mÂ lÖn\mhs« AÃm¯ bm{Xbmh

s« ‘alvdan’ÃmsX bm{X t]mhÂ kv{Xo¡v ]m SnÃ. B bm{X ZoÀLambXmsW¦nepw sNdnb XmsW¦nepw, AhfpsS IqsS aäp kv{XoIÄ Ds−¦nepw CsÃ¦nepw, AhÄ bphXnbpw `w KnbpÅhfpamsW¦nepw AXÃ, AhÄ hr² bpw hncq]bpamsW¦nepw, bm{X hnam\¯n emsW¦nepw aäp amÀt¤WbmsW¦nepw icn.

C_v\p Aºmkv ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w,

At±lw ]dbp¶p: ‘\_n() JpXp_ ]dbp ¶Xv Rm³ tI«p, At±lw ]dªp:

ال خيلون رجل بامرأة إال ومعها ذو حمرم، وال تسافر املرأة إال ( )متفق عليه (.. احلديث ) مع ذي حمرم

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"Hcp ]pcpj\pw Hcp kv{XotbmsSm¸w X\n¨m hcpXv, AhtfmsSm¸w hnhmlw \njn²amb HcmÄ IqsSbp−mbn«ÃmsX. kv{XotbmsSm¸w

‘alvdw’ D−mbns¡m−ÃmsX AhÄ bm{X

t]mhcpXv’. At¸mÄ HcmÄ Fgpt¶äv \n¶v tNmZn¨p: AÃmlphnsâ ZqXsc, Fsâ `mcy lÖn\mbn ]pds¸«ncn¡p¶p. Rm\msW¦n Â bp²¯nÂ ]s¦Sp¡m\mbn Fsâ t]cv c

PnÌÀ sNbvXncn¡p¶p. At¸mÄ \_n() ]d ªp: "Xm¦Ä¡v t]mImw, Xm¦Ä t]mbn `mcy

tbmsSm¸w lÖv sN¿pI’ (_pJmcn,apkvenw)

ChnsS \_n()AhtfmsSm¸w aäp kv{Xo IÄ Ds−m CsÃtbm F¶pw, AhÄ bphXn bpw kpμcnbpamtWm AsÃtbm F¶pw, hgn \nÀ`bamtWm AsÃtbm F¶pw thÀXncn¨n «nÃ.

kv{Xosb ‘alvdtam’sSm¸aÃm¯ bm{X bnÂ \n¶pw XSªXnsâ Dt±iyw FÃmXcw \mi§fnÂ \n¶pw Ipg¸§fnÂ \n¶pw Ah sf Im¯pkq£n¡epw, sX½mSnIfnÂ \n ¶pw tXm¶nhmknIfnÂ \n¶pw Ahsf c£n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡epamWv. ImcWw kv{Xo Nn´m]cambpw _p²n]cambpw ]nt¶m¡apÅhfpw kz´am bn {]Xntcm[¯n\v tijnbnÃm¯hfpamWv. AhÄ ]pcpj·mcpsS A`nemjamWv, Nne t¸mÄ AhÄ h©n¡s¸t«¡mw AsÃ¦nÂ Iogvs¸Sp¯s¸t«¡mw. AXpsIm−v Xs¶ Ahsf kwc£n¡m\pw AhÄ¡v iàn ]I cm\pw IqsS HcmÄ (alvdw) CÃmsXbpÅ A hfpsS bm{X hne¡nb \S]Sn XoÀ¯pw bp

àamWv. AXpsIm−v Xs¶ IqsSbpÅ ‘alv

dw’ {]mb]qÀ¯nsb¯nbh\pw _p²nam\pam

bncn¡Ww. ‘alvdw’ {]mbw Ipdªht\m _p ²namμyapÅht\m Bbncn¡cpXv.

kv{XobpsS `À¯mhpw, cà_Ôw sIm t−m apeIpSn _Ôw sImt−m hnhml_ Ôw sImt−m Hcn¡epw hnhmlw A\phZn

¡s¸Sm¯ ]pcpj·mcpamWv ‘alvdw’sIm−p Å hnh£.

cà _Ôw aptJ\bpÅ alvdapIÄ

1) ]nXrirwLe. ]nXmhv hgnt¡m amXmhv h gnt¡m DÅ ]nXm¡fpw ]nXmal·mcpamWh

lÖv, Dwd, knbmd¯v

À, AhÀ F{X Xeapd taÂt¸m«v t]mbmepw icn.

2) ]p{X irwJe. ]p{X·mcpw ]u{X·mcpw ]u {XnamcpamWhÀ, AhÀ F{X Xeapd Xmtgms« ¯nbmepw icn.

3) ktlmZc§Ä. Xsâ amXm]nXm¡Ä¡pÅ ktlmZc§fpw ]nXmhneqsStbm amXmhneq sStbm am{XapÅ ktlmZc§fpw CXnÂ DÄ s¸Sp¶p.

4) ]nXrhy·mÀ. AhÀ amXm]nXm¡sfm¶n¨ ]nXrhy·mcmsW¦nepw, ]nXmhneqsStbm am XmhneqsStbm am{Xw DÅ ]nXrhy·mcmsW ¦nepw icn. AXpt]mse kv{XobpsS ]nXrhy tcm AsÃ¦nÂ AhfpsS amXm]nXm¡fnemcp sSsb¦nepw ]nXrhytcm BsW¦nepw icn. ImcWw HcmfpsS ]nXrhy³ AbmÄ¡pw A bmfpsS k´m\§Ä¡pw ]nXrhy\mbncn ¡pw, AhÀ F{X Xeapd Xmtgs¡¯nbmepw icn.

5) amXrktlmZc§Ä. AhÀ amXm]nXm¡ sfm¯ amXrktlmZc§fmsW¦nepw ]nXm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hneqsStbm amXmhneqsStbm DÅ amXrk tlmZc§fmsW¦nepw icn. AXpt]mse kv {XobpsS amXrktlmZc§tfm, AhfpsS am Xm]nXm¡fnÂ BcpsSsb¦nepw amXrktlm Zc§fmsW¦nepw icn. ImcWw HcmfpsS am XrktlmZc³ AbmfpsSbpw AbmfpsS k ´m\§fpsSbpw amXrktlmZc\mWv. AhÀ F{X Xeapd Xmtgs¡¯nbmepw.

6) ktlmZc ]p{X·mÀ, AhcpsS ]p{X·mcp sS ]p{X·mÀ, AhcpsS ]p{XnamcpsS ]p{X·m À. AhÀ F{X Xeapd Xmtgs¡¯nbmepw, AhÀ amXm]nXm¡Ä hgnbpÅhtcm AsÃ ¦nÂ ]nXmhn\v am{Xtam amXmhn\v am{Xtam D Åhtcm BsW¦nepw icn.

7) ktlmZco]p{X·mÀ, AhcpsS ]p{X·mcp sS ]p{X·mÀ, AhcpsS ]p{XnamcpsS ]p{X·m À, AhÀ F{X Xmtgs¡¯nbmepw. AhÀ am Xm]nXm¡Ä hgnbpÅhtcm amXmthm ]nXm thm hgn am{XapÅhtcm BsW¦nepw icn.

apeIpSn _Ô¯neqsSbpÅ alvdapIÄ cà_Ô¯neqsSbpÅ alvdapIÄ¡v Xpey

amWv. \_n() ]dªp:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

)عليهمتفق ) (حيرم من الرضاع ما حيرم من النسب("cà_Ô¯neqsS \njn²amhp¶sXÃmw ap

eIpSn _Ô¯neqsSbpw \njn²amhpw’ (_p Jmcn, apkvenw).

hnhml _Ô¯neqsSbpÅ alvdapIÄ

1) kv{XobpsS `À¯mhnsâ ]p{X·mÀ, At±l ¯nsâ ]p{X·mcpsS ]p{X·mÀ, At±l¯n sâ ]p{XnamcpsS ]p{X·mÀ, AhÀ F{X Xeap d Xmtgs¡¯nbmepw.

2) kv{XobpsS `À¯mhnsâ ]nXm¡Ä, ]nXm hv hgnbmtbm amXmhv hgnbmtbm DÅ At± l¯nsâ ]nXmal·mÀ. AhÀ F{X Xeapd DbÀ¶mepw.

3) kv{XobpsS ]p{XnamcpsS `À¯m¡·mÀ, A hfpsS ]p{X·mcpsS ]p{Xo`À¯m¡·mÀ, A hfpsS ]p{XnamcpsS ]p{Xo `À¯m¡·mÀ. A hÀ F{X Xeapd Xmtgms«¯nbmepw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Cu aq¶v hn`mKhpw, `mcybpsS taepÅ icnbmb hnhml¡cmdpsIm−v Xs¶ Ahcn

Â ‘alvdan¿¯n’s\ Øncs¸Sp¯p¶p. Ah fpambn X\n¨mhp¶Xnsâbpw _Ôs¸Sp¶Xn sâbpw ap¼v Ah³ Ahsf thÀ]ncnªmÂ t]mepw.

4) kv{XobpsS amXm¡fpsS `À¯m¡·mÀ, A hfpsS ]nXmalnamcpsS `À¯m¡·mÀ, AhÀ F{X Xeapd DbÀ¶mepw. ChÀ ]nXmhv hgn ¡pÅXmsW¦nepw amXmhv hgn¡p ÅXmsW ¦nepw Hcp t]mse¯s¶. F¶mÂ km[phm b hnhml¯neqsSbpÅ kwtbmK¯neqsSb

ÃmsX ChcnÂ ‘alvdan¿¯v' (hnhmlw \njn ²amhÂ) Øncs¸SpIbnÃ. HcmÄ Hcp kv{Xo sb hnhmlw Ign¡pIbpw kwtbmK¯n\p ap¼mbn Ahfpambn AbmÄ thÀ]ncnbpI bpw sNbvXmÂ AbmÄ AhfpsS s]¬ Ip«n IÄ¡v þAhÀ F{X Xeapd Xmtgs¡¯nbm

epwþ ‘alvdam’bncn¡pIbnÃ. HcmÄ km¼¯nIambn tijnbnÃm¯h

\msW¦nÂ AbmÄ¡v lÖv \nÀ_ÔanÃ.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

F¶mÂ km¼¯nIambn tijnbpÅh\pw imcocnI tijn CÃm¯h\pamsW¦nÂ sN t¿−Xv Xmsg ]dbp¶p.

kpJs¸Smhp¶ tcmKw t]mse \o§n t¸mImhp¶ {]Xn_ÔamsW¦nÂ AXv \o §nt¸mhp¶Xv hsc Im¯ncn¡Ww. tijw km[yamhp¶ Ahkc¯nÂ lÖv kzbw \n ÀÆln¡pIbpw thWw.

F¶mÂ hmÀ²Iyw, kpJs¸Spsa¶v B ibnÃm¯ tcmKw t]mse \o§nt¸mhpsa¶v {]Xo£bnÃm¯ {]Xn_ÔamsW¦nÂ At± l¯n\v ]Icw Xsâ ISa \ndthäm³ Hcmsf

GÂ¸n¡Ww. C_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw D±cn¡s¸Sp¶p, JYvAw tKm{X¡mcnbmb H

cp kv{Xo ]dªp: ‘{]hmNItc, Fsâ ]nXm hn\v Xsâ H«I¸pd¯v Ccn¡m\mhm¯{X hr ²\mbncns¡ AÃmlp ISabm¡nb lÖv

\nÀ_Ôambncn¡p¶p' \_n()]dªp: "A

t±l¯n\v ]Icambn \o lÖv sN¿pI’ (A Â PamA:)

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lÖv \nÀ_Ôamhm³ D−mbncnt¡− \n_Ô\IfmWv ChsbÃmw. Ahsb AwKo Icn¡pI F¶Xv bpànklhpw ImcpWy¯n \pw \oXn¡pw XoÀ¯pw tbmPn¡p¶Xpas{X.

************

A[ymbw aq¶v

املواقيت وأنواع األنساك

aoJm¯pIÄ, _enbpsS C\§Ä

aoJm¯pIÄ kabw, Øew F¶nhbp ambn _Ôs¸« c−v C\§fmWv:

kabhpambn _Ôs¸«Xv: lÖn\v {]tXyI amb kabw \nÝbn¡s¸«n«p−v. F¶mÂ Dw

d kab_ÔnXaÃ. AÃmlp ]dbp¶p: احلج lÖv Adnbs¸« Nne amk§fm" أشهر معلومات

Ip¶p "iÆmÂ, ZpÂJAZ:, ZpÂlnÖ: F¶o aq¶v amk§fmWv Ah.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Øehpambn _Ôs¸« aoJm¯pIÄ A

©mWv, \_n()bmWv Ahsb \nÝbn¨Xv. C

_v\p Aºmkv()hnÂ \n¶pÅ Hcp lZokv _pJmcnbpw apkvenapw dnt¸mÀ«v sNbvXXv C

{]Imcw ImWmw. At±lw ]dbp¶p: ‘\_n() aZo\¡mÀ¡v ZpÂlp sse^bpw, imwImÀ¡v Pplv^bpw, \PvZvImÀ¡v JÀ\pw,ba³ImÀ¡v beweapw aoJm¯mbn \nÝbn¨psImSp¯p, (At±lw ]dbpIbpw sNbvXp) "Ah (aoJm ¯pIÄ) lÖpw Dwdbpw Dt±in¡p¶ B \m«pImÀ¡pw Bhgn hcp¶ aäpÅhÀ¡pw D

ÅXmWv’.

Bbnim()bnÂ \n¶pw \nthZ\w,‘\_n

() CdmJpImÀ¡v ‘ZmXpCÀJv' aoJm¯mbn \n Ýbn¨psImSp¯p'.

H¶v: ZpÂlpsse^, CXv C¶v A_vbmÀ Aen F¶v hnfn¡s¸Sp¶p. CXn\pw a¡¡pw CS bnÂ GItZiw 10 aÀle Zqcap−v, CXmWv a Zo\¡mcpsSbpw B hgn hcp¶hcpsSbpw ao Jm¯v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

c−v: AÂPplv^, CsXmcp ]gb {KmaamWv. CXn\pw a¡¡pw CSbnÂ GItZiw 3 aÀle IÄ Zqcap−v, B {Kmaw \in¨t¸mÄ ]Icam

bn P\§Ä Clvdmw sN¿p¶Xv ‘dm_nKn'Â sh¨mWv. ZpÂlpsse^ hgn bm{X sNbvXn sÃ¦nÂ imwImcpsSbpw B hgn hcp¶ aäp ÅhcpsSbpw aoJm¯v AXmWv. F¶mÂ A hÀ ZpÂlpsse^ hgn bm{X sNbvXmÂ Ahn sS sh¨v Clvdmw sN¿Â AhÀ¡v \nÀ_Ô amWv.

aq¶v: JÀ\pÂa\mknÂ, C¶v CXv ‘sskÂ' F¶ t]cnÂ Adnbs¸Sp¶p. AXn\pw a¡ ¡pw CSbnÂ GItZiw c−v aÀleIÄ Zqc ap−v. \PvZpImcpsSbpw B hgn hcp¶ aäpÅ hcpsSbpw aoJm¯v AXmWv.

\mev: bewew, Xplmabnse Hcp ]ÀÆXtam H cp Øetam BWv CXv. AXn\pw a¡¡pw C SbnÂ GItZiw c−v aÀleIÄ Zqcap−v. C

¶v CXv ‘AÊAZn¿' F¶v hnfn¡s¸Sp¶p.b a³ImcpsSbpw Bhgn hcp¶ aäpÅhcpsS bpw aoJm¯nXmWv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A©v: ZmXp CÀJv, \PvZpImÀ CXns\ ‘Zco_' F¶p hnfn¡p¶p. AXn\pw a¡¡pw CSbnÂ GItZiw c−v aÀleIÄ Zqcap−v. CdmJvIm cpsSbpw Bhgn hcp¶ aäpÅhcpsSbpw ao Jm¯v CXmWv.

Cu aoJm¯pIsf¡mÄ a¡tbmSv Gäw ASp¯pÅhÀ X§fpsS XmakØe¯v sh ¨v Xs¶bmWv Clvdmw sNt¿−Xv. a¡¡m cpw Clvdmw sNt¿−Xv a¡bnÂ Xs¶. F ¶mÂ Dwd¡v Clvdmw sN¿pt¼mÄ ldan\I ¯pÅhÀ Gähpw ASp¯pÅ ldw Gcnb¡v

]pd¯v t]mbn Clvdmw sN¿Ww. \_n() A

_vZpdlvam\p_v\p A_o_Idn() t\mSv ]d ªp: "\nsâ ktlmZcnsbbpw sIm−v \o l dan\v ]pd¯pt]mIpI, F¶n«hÄ Dwd¡v C

lvdmw sN¿s«’. (_pJmcn, apkvenw). Bbni

() \_n()tbmSv X\n¡v Dwd sNt¿Wsa¶m hiys¸«t¸mÄ BWv At±lw C{]Imcw ]d ªXv.

Cu aoJm¯pIfnÂ \n¶pw hnZqcambn bm{X sN¿p¶hÀ X§Ä¡v Gähpw ASp¯

lÖv, Dwd, knbmd¯v

aoJm¯v hn«pIS¡p¶ {]tZi¯v sh¨v Clv

dmw sN¿pIbmWv th−Xv. kpUm\nse ‘k hmIn\' {]tZi¯pImsct¸mse Hcp aoJm ¯pw hn«pIS¶v bm{X sN¿m¯hÀ Pn±bnÂ sh¨v Clvdmw sNbvXmÂ aXn.

ltÖm Dwdtbm Dt±in¨psIm−v t]m hp¶ Hcmfpw Cu aoJm¯pIfnsem¶nÂ sh ¨v Clvdmw sNbvXpsIm−ÃmsX AXv hn«p I S¡m³ ]mSpÅXÃ. Cu ASnØm\¯nÂ hn am\ bm{X sN¿p¶hÀ X§fpsS aoJm¯n\p t\sc F¯pt¼mÄ ClvdmanÂ {]thin¡ Ww. AXn\pth−n aoJm¯n\p ap¼pXs¶ t\cs¯ Xs¶ FÃmw X¿msdSp¡pIbpw C lvdmansâ hkv{Xw [cn¡pIbpw aoJm¯nsâ t\sc F¯p¶tXmsS DSs\ ClvdmanÂ {] thin¡pIbpw thWw.

Pn±bnÂ Cd§p¶Xp hsc Clvdmw ssh In¸n¡m³ ]mSpÅXÃ. ImcWw AXv AÃm lphnsâ ]cn[n hn«pIS¡emWv. AÃmlp ]d bp¶p: "AÃmlphnsâ \nba]cn[nIsf hÃh

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\pw AXnewLn¡p¶ ]£w, Ah³ Aht\m

Sv Xs¶ A\ymbw sNbvXncn¡p¶p’(XzemJv:1)

"BÀ AÃmlpshbpw Ahsâ ZqXs\ bpw [n¡cn¡pIbpw, Ahsâ \nba]cn[nI Ä ewLn¡pIbpw sN¿p¶pthm Ahs\ A Ãmlp \cImánbnÂ {]thin¸n¡pw. Ah\Xn Â \nXyhmknbmbncn¡pw. A]am\Icamb in£bmWv Ah\pÅXv" (\nkmAv: 14).

ltÖm Dwdtbm Dt±in¨p sIm−ÃmsX aoJm¯phgn bm{X sNbvX HcmÄ¡v ]n¶oSv Dwdtbm ltÖm \nÀÆln¡Wsa¶v tXm¶n bmÂ Ah³ FhnsS sh¨mtWm Xocpam\n¨ Xv AhnsS \n¶pXs¶ Clvdmw sNbvXmÂ a

Xn. C_v\p Aºmkv() hnÂ \n¶pw \nthZ \w, aoJm¯pIsf¡pdn¨v ]dª lZoknÂ {]hmNI³ ]dªXv B aoJm¯pIÄ hgnb ÃmsX F¯p¶hÀ FhnsS sh¨mtWm Xocp am\n¨Xv AhnsS sh¨v Clvdmw sNbvXmÂ a Xn F¶mWv. ltÖm Dwdtbm Dt±iyanÃmsX, hnÚm\ k¼mZ\w, _Ôp kμÀi\w, NnIn Âk, I¨hSw t]msebpÅ Bhiy§Ä¡v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

th−n HcmÄ Cu aoJm¯pIÄ hn«p IS¡p ¶psh¦nÂ, AbmÄ t\cs¯ Xsâ _m[yX \nÀÆln¨n«ps−¦nÂ AbmÄ¡v Clvdmw \nÀ _Ôamhp¶nÃ. AXmWv ap¼v kqNn¸n¨, C

_v\p Aºmkv()hnsâ lZoknÂ ]dbp¶Xv.

\_n()]dbp¶p: "Ah (aoJm¯pIÄ) AhÀ ¡pw,lÖpw Dwdbpw Dt±in¨psIm−v Bhgn hcp¶ aäpÅhÀ¡pw DÅXmWv". ltÖm Dw dtbm Dt±in¡m¯hÀ¡v Clvdmw \nÀ_Ô amhp¶nsÃ¶v Cu lZokv hyàam¡p¶p.

lÖnepw DwdbnepapÅ Xsâ \nÀ_Ô _m[yX \nÀÆln¨ HcmÄ¡v ho−pw sN¿Â ISabnÃ. ImcWw lÖpw Dwdbpw Bbpjv Ime¯n\nS¡v Hcp {]mhiyw am{Xta \nÀ_

ÔapÅp. \_n()tbmSv FÃm hÀjhpw l Öv \nÀ_Ôapt−m F¶v tNmZn¨t¸mÄ A

t±lw ]dªp: )احلج مرة فما زاد فهو تطوع( lÖv H

cp {]mhiyw am{Xta ISabpÅp, AXnÂ¡qSp XÂ Bsc¦nepw sNbvXmÂ AXv sFÑnIam

Wv’

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Dwdbpw lÖv t]mse¯s¶ BbpÊn semcn¡Â am{Xta \nÀ_ÔapÅp.

F¶mÂ lÖnsâ amk§fnÂ aoJm ¯neqsS bm{X sN¿p¶h³, Xm³ Xsâ ISa ho«nbn«ps−¦nÂt¸mepw al¯mb{]Xn^ew \jvSs¸Sp¯mXncn¡m\mbn lÖnt\m Dwd t¡m Clvdmw sN¿emWv Gähpw D¯aw. A bmÄ¡v Clvdmw \nÀ_Ôapt−m CsÃtbm F¶ ]ÞnX·mcpsS A`n{]mb`n¶XbnÂ \n¶pw AbmÄ¡v kzØ\mhpIbpw sN¿mw.

أنواع األنساك اخكالثةaq¶v IÀ½cq]§Ä

H¶v: Xa¯pAv. lÖnsâ amk§fnÂ Dwd ¡v am{Xw Clvdmw sN¿pIbpw tijw Xzhm ^pw kAvbpw sNbvXv apSn apdn¨v ClvdmanÂ \n¶pw XlÃpemhpIbpw tijw AtXhÀjw Xs¶ lÖnsâ kab¯v AXn\mbn Clvdmw sN¿pIbpw sN¿emWv Xa¯pAv F¶v ]d bp¶Xv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

c−v: Jndm³. lÖn\pw Dwd¡pw H¶n¨v Clv dmw sN¿p¶Xn¶mWv Jndm³ F¶p ]dbp¶ Xv. AXpt]mse BZyw Dwd¡p am{Xw Clvdmw sN¿pIbpw tijw AXnsâ Xzhm^v Bcw`n ¡p¶Xn\v ap¼mbn lÖns\¡qSn AXnÂ D t±in¡pIbpw sNbvXmÂ a¡bnse¯nbmÂ JpZqansâ Xzhm^v sN¿pIbpw kz^maÀh¡n SbnÂ Dwd¡pw lÖn\pw IqSn Hscmä kAv bv \S¯pIbpw sN¿Ww. tijw s]cp¶mÄ Znhkwhsc Xsâ ClvdmanÂ Xs¶ tijn¡p Ibpw thWw. Xzhm^pÂ JpZqansâ IqsS k Avbv \nÀÆln¡msX lÖnsâ Xzhm^nsâ IqsS \nÀÆln¡mhp¶XpamWv. {]tXyIn¨pw AbmÄ a¡bnÂ sshIn F¯pIbpw, kAv bnÂ hym]rX\mbmÂ X\n¡v lÖv \jvSs¸ Spw F¶v `bs¸SpIbpw sNbvXmÂ.

aq¶v: C^vdmZv. lÖn\v am{Xw Clvdmw sN¿p ¶Xn\mWv C^vdmZv F¶p ]dbp¶Xv. a¡bn Â F¯nbmÂ Xzhm^pÂ JpZqw \nÀÆln¡p Ibpw lÖn\mbn kAvbv \S¯pIbpw s]cp ¶mÄ Znhkw hsc Xsâ ClvdmanÂ tijn ¡pIbpw thWw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Jmcns\t¸mse¯s¶ lÖnsâ Xzhm ^v hsc ap^vcnZn\pw kAvbv sshIn¸n¡mhp ¶XmWv. ap^vcnZnsâbpw Jmcnsâbpw IÀ½ §Ä H¶v Xs¶bmsW¶v CXnÂ \n¶pw hy àamhp¶p. F¶mÂ Jmcn\v c−p IÀ½§Ä e`n¨p F¶Xn\mÂ _en \nÀ_ÔamsW¶v am{Xw.

CXnÂ Gähpw t{ijvTamb C\w Xa¯p

Av BWv. ImcWw \_n() Xsâ kJm¡tfm Sv AXn\mbn IÂ¸n¡pIbpw AXn\hsc t{] cn¸n¡pIbpw sNbvXp. am{XhpaÃ, Xa¯pAv e`n¡m³ th−n lÖnsâ \n¿¯ns\ Dwd bpsS \n¿¯m¡n amäm³ At±lw AhtcmSv IÂ¸n¡pIbpw sNbvXp.

C_v\p Aºmkv()hnÂ \n¶pw \nthZ

\w, lÖnse s\¡pdn¨v(kpJmkzmZ\w) متعة

At±lw tNmZn¡s¸«p. At±lw ]dªp: ‘l Ö¯pÂ hnZmCÂ aplmPndpIfpw A³kzm dpIfpw {]hmNIsâ `mcyamcpw R§sfÃmh

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cpw ClvdmanÂ {]thin¨p. A§s\ R§Ä

a¡bnÂ F¯nbt¸mÄ \_n()]dªp: )اجعلوا إهاللكم باحلج عمرة إال من قت اهلدي (

"\n§fpsS lÖnsâ ClvdmapIsf DwdbptS Xm¡n amäpI, _enarKs¯ IqsS sIm−ph

¶hscmgnsI’.A§s\ R§Ä IAv_sb Xz hm^v sNbvXp. kz^maÀh¡nSbnÂ kAvbv \ S¯n. R§Ä kv{XoIsf {]m]n¡pIbpw hkv {Xw amdpIbpw sNbvXp" (_pJmcn).

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, At±

lw ]dªp: ‘R§Ä \_n()bpsS IqsS l Ön\v Clvdmw sNbvXhcmbns¡m−v ]pds¸ «p. R§fpsS IqsS kv{XoIfpw Ip«nIfpap −mbncp¶p. A§s\ R§Ä a¡bnse¯n

Xzhm^pw,kAvbpw \nÀÆln¨t¸mÄ \_n() R§tfmSv ]dªp: "Xsâ IqsS _enarKw C

Ãm¯hscÃmw hncan¨psImÅs«’,Pm_nÀ()

]dbp¶p: ‘R§Ä tNmZn¨p: GXv hncmaw? \

_n() ]dªp: "apgph³ hncmahpw’ At±lw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

]dbp¶p: ‘A§s\ R§Ä kv{XoIsf {]m]n ¨p, R§Ä hkv{Xw [cn¨p, kpKÔw ]qin, ]n¶oSv XÀhnb Znhkambt¸mÄ R§Ä l Ön\v Clvdmw sN¿pIbpw sNbvXp'(apkvenw) At±l¯nsâ asämcp dnt¸mÀ«nÂ At±lw

]dbp¶p: ‘\_n() R§tfmSv {]kwKn¨p, A t±lw ]dªp:

قد علمتم أ أتقاكم هللا وأصدقكم وأبركم ، ولو ال هد ( ألحللت كما حتلون ، ولو استقبلت من أمري ما استدبرت لم

) أسق اهلدي ، فحلوا "\n§fnÂ Gähpw AÃmlphns\ kq£n¡p ¶h\pw, \n§fnÂ Gähpw kXyhm\pw ]p Wyw sN¿p¶h\pw Rm\msW¶v \n§Ä¡dn bmatÃm, (Fsâ IqsS) Fsâ _enarKw CÃm bncp¶psh¦nÂ Rm\pw \n§tfmsSm¸w hnc an¡pambncp¶p. ]n´n¨v sNbvXXv Rm³ ap ´n¨p sNbvXncp¶psh¦nÂ, (Xa¯pAv Bbn lÖv \nÀÆln¡Wsa¶v Rm³ t\cs¯ Xo cpam\n¨ncp¶psh¦nÂ) Rm³ _en arKs¯ sIm−phcpambncp¶nÃ. AXn\mÂ \n§Ä C

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lvdmanÂ \n¶pw hncan¡pI’ At¸mÄ R§ Ä ClvdmanÂ \n¶pw hncan¡pIbpw,tIÄ¡p Ibpw A\pkcn¡pIbpw sNbvXp'.

CsXÃmw Xs¶‘Xa¯pAv' aäp cq]§sf ¡mÄ t{ijvTamsW¶v ImWn¡p¶p.]n´n¨v sNbvXXv ap´n¨p sNbvXncp¶psh¦nÂ,Rm³

_enarKs¯ sIm−phcpambncp¶nÃ’. {]hm NIsâ Cu hm¡pIÄ AXmWv ]Tn¸n¡p¶ Xv. _enarKs¯ sIm−ph¶p F¶XÃmsX ClvdmanÂ \n¶pw tamNnXamhm³ asäm¶pw At±l¯n\v XSÊambncp¶nÃ. ImcWw l Ön\pw Dwd¡panSbnÂ kpJa\p`hn¡m³

km[n¡p¶Xn\mÂ‘Xa¯pAv’ BWv lmPn¡v IqSpXÂ Ffp¸ambn«pÅXv. CXmWv AÃmlp hnsâ XmÂ¸cyt¯mSv tbmPn¨v hcp¶Xv. A Ãmlp ]dbp¶p:

)١٨٥: اكقرة ( )وال يريد بكم العرس يريد اب بكم اليرس ( "\n§Ä¡v Bizmkw D−m¡m\mWv AÃm lp Dt±in¡p¶Xv, \n§Ä¡v sRcp¡w D

−m¡m³ Ah³ Dt±in¡p¶nÃ’ (_Jd: 185)

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\_n() ]dªp: "h{IXbnÃm¯ hn«phogvN

tbmsSbmWv Rm³ \ntbmKn¡s¸«Xv’.

Xa¯pAv B¡ns¡m−v lÖv \nÀÆln ¡m³ lmPn Clvdmw sN¿pIbpw ]n¶oSv Ad ^bnÂ \nÂ¡p¶Xn\v ap¼v Dwdsb ]qÀ¯o Icn¡m³ X\n¡v km[yaÃ F¶v ImWpI bpw sNbvXmÂ, Cu L«¯nÂ Xzhm^pÂ Jp Zqan\v ap¼mbn DwdbpsS taÂ lÖns\ {]

thin¸n¨v ‘Jmcn³' BhWw. CXn\v c−v DZm lcW§Ä t\m¡pI.

H¶v: Xa¯pBbn lÖv sN¿m³ Dt±in ¨psIm−v Hcp kv{Xo Dwd¡v Clvdmw sNbvXp. Xzhm^n\v ap¼mbn AhÄ BÀ¯hImcnbm hpItbm {]khn¡pItbm sNbvXp. Ad^bn Â \nÂ¡p¶Xn\v ap¼v AhÄ ip²nbmhpI bpanÃ, F¦nÂ AhÄ Xsâ Clvdmans\ l Ön\pÅXm¡pIbpw AhÄ Jmcn\¯mhpI bpw sNbvXv, IAv_sb Xzhm^v sN¿epw kz ^maÀh¡nSbnÂ kAvbv sN¿epw HgnsI lmPnamÀ sN¿p¶ FÃm IÀ½§fpw sN¿ Ww. AhÄ ip²nbmhpIbpw Ipfn¡pIbpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sNbvX tijta Xzhm^pw kAvbpw \nÀÆln ¡mhq.

c−v: HcmÄ Xa¯pAv Bbn lÖpt±in ¨v Dwd¡mbn Clvdmw sNbvXp. ]s£ Ad^ bnÂ \nÂ¡p¶Xn\v ap¼v a¡bnÂ {]thin ¡m³ AbmÄ¡v km[yambnÃ. Xsâ Dwd ]q À¯nbm¡m³ km[n¡m¯ Cu L«¯nÂ AbmÄXsâ Dwd¡v ]Icw lÖnsâ \n¿¯v kzoIcn¡pIbpw AXphgn Jmcn³ BhpI bpw sNbvXmÂ aXn.

***********

A[ymbw \mev

فيما جيب به اهلدي من األنساك_en \nÀ_Ôamhp¶ IÀ½§fpw

arK¯nsâ hntijW§fpw

lÖv Xa¯pAv, Jndm³, C^vdmZv F¶n §s\ aq¶v C\§fmsW¶v A[ymbw 3 Â \mw ]dbpIbp−mbn. CXnÂ _en \nÀ_Ô amhp¶Xv Xa¯pC\pw Jndm\n\pamWv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

apXa¯nAv: lÖnsâ amk§fnÂ Dwd¡v am {Xw Clvdmw sN¿pIbpw tijw Xzhm^pw k Avbpw sNbvXv apSn apdn¨v ClvdmanÂ \n¶pw XlÃpemhpIbpw tijw AtX hÀjw Xs¶ lÖnsâ kab¯v AXn\mbn Clvdmw sN¿p Ibpw sN¿p¶bmfmWv apXa¯nAv. iÆmÂ amkw ]nd¡p¶Xn\v ap¼mbn Dwd¡v am{Xw C lvdmw sNbvXv Dwd \nÀÆln¡pIbpw, tijw a¡bnÂ Xmakn¨v AtX hÀjw Xs¶ l Öpw \nÀÆln¨mÂ AbmÄ¡v _en \nÀ_ ÔanÃ. ImcWw AbmÄ Dwd¡v Clvdmw sN bvXXv lÖnsâ amk§fneÃ F¶Xn\mÂ AbmÄ apXa¯nAv AÃ.

C\n HcmÄ lÖnsâ amk§Ä ]nd¶ tijw Dwd sN¿pIbpw ]n¶oSv ASp¯ hÀ jw lPPv sN¿pIbpw sNbvXmepw AbmÄ ¡v _en \nÀ_ÔanÃ. ImcWw AbmfpsS l Öpw Dwdbpw shtÆsd hÀj¯nemWsÃm.

AXpt]mse lÖnsâ amk§fnÂ Dwd ¡v Clvdmw sN¿pIbpw, Dwd sNbvXv hncan¨ tijw Xsâ \m«nte¡v bm{X t]mhpIbpw ho−pw lÖn\v am{Xw Clvdmw sNbvXv hcnI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpw sNbvXmepw asämcp bm{XbneqsS Abm Ä lÖns\ Häs¸Sp¯n F¶Xn\mÂ Abm Ä apXa¯nAv BhpIbnÃ.

Jndm³: Dwd¡pw lÖn\pw H¶n¨v Clvdmw sN¿p¶Xn¶mWv Jndm³ F¶p ]dbp¶Xv. AXp t]mse BZyw Dwd¡p am{Xw Clvdmw sN¿pIbpw tijw AXnsâ Xzhm^v Bcw`n ¡p¶Xn\v ap¼mbn lÖns\¡qSn AXnÂ D t±in¡pIbpw sN¿p¶Xpw Jndm³ Xs¶.

apXa¯nC\pw Jmcn\pw AhÀ akvPnZp Â ldmansâtbm a¡bpsStbm ]cn[n¡pÅn Â Xmakn¡p¶hcmhcpXv F¶ \n_Ô\ tbmsS am{Xta _en \nÀ_Ôamhp¶pÅp. AhÀ a¡bntem ldantem Xmakn¡p¶hcm sW¦nÂ AhÀ¡v _en \nÀ_ÔanÃ. AÃm lp ]dbp¶p:

هله يكن لم لمن ذلك رام المسجد حارضي أ احل

)196: اكقرة (

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"IpSpw_ ktaXw akvPnZpÂ ldmanÂ Xmakn

¡p¶hÀ¡mIp¶p Cu hn[n’ (_Jd: 196). Pn±bnepÅhÀ Xa¯pCt\m Jndmt\m C

lvdmw sNbvXmÂ AhÀ¡v _en \nÀ_Ôam Wv. ImcWw, AhÀ akvPnZpÂ ldmansâbpw a¡bpsSbpw ]cn[n¡v ]pd¯pÅhcmWv.

a¡¡mc\mb HcmÄ ]T\mhiymÀ°tam atäm a¡¡v shfnbnÂ t]mbn apXa¯nAv Btbm Jmcn³ Btbm Xncn¨p h¶mepw A bmÄ¡v _en \nÀ_ÔanÃ. ImcWw bYmÀ °¯nÂ AbmfpsS hmkØew a¡bmWv.

F¶mÂ ldantem a¡bntem Xmak¡m c\mbncp¶ Hcp hyàn ]n¶oSv ]pdt¯¡v Xmakw amäpIbpw tijw apXa¯nAv B tbm Jmcn³ Btbm Xncn¨v h¶mÂ AbmÄ ¡v _en \nÀ_ÔamWv. ImcWw At¶cw A bmÄ IpSpw_ ktaXw akvPnZpÂ ldmanÂ Xmakn¡p¶hcnÂs¸«h\Ã.

apXa¯nCt\m JmcnCt\m X\n¡v Xsâ AXymhiy NnehpIÄ Ign¨v \nÀ_Ôamb

lÖv, Dwd, knbmd¯v

_en \ÂIm³ Bhiyamb [\w CÃmsX h ¶mÂ AbmÄ¡v Xsâ _enbpsS ISa CÃm sXbmhp¶p. ]Icambn AbmÄ t\m¼v ]nSn ¡Â \nÀ_ÔamWv. AÃmlp ]dbp¶p:

وا تمج وأ يم فإن ب والعمرة احل حرص

الهـدي مـن استيرس فما أ

لقوا وال رؤوسكم حت مـنكم اكن فمن حمله الهدي فبلغ ح ريضا و م

ذى به أ

سه من أ

و صيام من ففدية رأ

و صدقة أ

نسك أ

منتم فإذاج إىل بالعمرة يمتع فمن أ الهـدي من استيرس فما احليام ثالثة فصيام جيد لم فمن

ج يف ك تلـك رجعـتم إذا وسبعة احل

ة هله يكن لم لمن ذلك اكملة عرشـرام المسجد حارضي أ

احل

ن واعلموا اب وايقوا ) ١٩٦: اكقرة ( اب العق شديد اب أ

"At¸mÄ HcmÄ Dwd \nÀÆln¨n«v lÖv hsc kpJsaSp¡p¶ ]£w kuIcys¸Sp¶ Hcp _enarKs¯ ({]mbÝn¯ambn _en Ignt¡ −XmWv). C\n BÀs¡¦nepw AXv In«m¯ ]£w lÖn\nSbnÂ aq¶v Znhkhpw, \n§ Ä \m«nÂ Xncns¨¯nbn«v Ggv Znhkhpw tNÀ ¯v BsI ]¯v Znhkw t\m¼\p jvTnt¡−

XmWv’ (_Jd: 196).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

taÂ¸dª aq¶v t\m¼pIÄ XivcoJn sâ Znhk§fnÂ (ZpÂlÖv 11,12,13) Xs¶

t\mÂ¡mhp¶XmWv. Bbni()bpw C_v\pD

aÀ()hpw ]dbp¶p: ‘_enarKw e`n¨n«nÃm¯ h\ÃmsX aämÀ¡pw A¿map¯ivcoJnsâ Zn hk§fnÂ t\m¼\pjvTn¡m³ A\phmZw e `n¨n«nÃ' (_pJmcn).

Dwd¡v Clvdmw sNbvX tijw, X\n¡v _en \ÂIm³ IgnbnsÃ¶v Adnbmambncp¶p sh¦nÂ XivcoJv Znhk§Ä¡v ap¼v Xs¶

t\m¼v ]nSn¡p¶Xn\pw hntcm[anÃ. \_n() ]dbp¶p: "Dwd A´y\mfphtc¡pw lÖnÂ

{]thin¡s¸«ncn¡p¶p’. AXn\mÂ Xs¶ Dw dbnÂ t\m¼v ]nSn¨h³ lÖnÂ t\m¼v ]nSn ¨hs\t¸mse¯s¶bmWv.

F¶mÂ Cu Znhk§fpsS t\m¼v s]cp ¶mÄ Znhkw t\mÂ¡m³ ]mSnÃ. A_qk

CuZv()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, ‘c−v Znhkw t\m¼v ]nSn¡p¶Xv At±lw hntcm[n¨ncn¡p ¶p: t\m¼v apdn¡p¶ Znhkhpw (sNdnb s]

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cp¶mÄ) _enbdp¡p¶ Znhkhpw (_en s] cp¶mÄ) (_pJmcn, apkvenw).

Cu aq¶v t\m¼pIÄ XpSÀ¨bmtbm th Às¸t«m t\mÂ¡mhp¶XmWv. F¶mÂ AXv XivcoJv Znhk§sf¡mÄ sshIn¸n¡m³ ]m SnÃ. F¶mÂ _m¡nbpÅ Gsg®w Xm³ \m «nÂ Xncns¨¯nb tijw Xsâ B{Kla\p kcn¨v XpSÀ¨bmtbm H¶nt¨m t\mÂ¡mhp ¶XmWv. ImcWw AÃmlp AXns\ \nÀ_Ô am¡pI am{XamWv sNbvXXv, AXv XpSÀ¨bm bn ]nSn¡Wsa¶v \n_Ô\bm¡nbn«nÃ.

مسائل تتعلق باهلدي

_en: Nne hnjb§Ä

1) Dcphnsâ C\w. 2) Dcphnsâ \nÀ_ÔKpW §Ä. 3) _enbdpt¡− Øew. 4) Adhnsâ kabw. 5) Adhnsâ cq]w. 6) amwkw hnXc Ww sNt¿− hn[w.

1.) Dcphnsâ C\w:

BSv, amSv, H«Iw F¶nhbmWv _en¡v D]tbmKn¡s¸tS−Xv. AÃmlp ]dbp¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

مة وللك ذكروا منساك جعلنا أ م اسـ مـن رزقهـم مـا بل ابغعام بهيمة

فإلهكم األ سلموا فله واحد إ

أ ( المخبتـني وبرش

) ٣٤: احلج

"Hmtcm kapZmb¯n\pw \mw Hmtcm Bcm[\m IÀ½w \nÝbn¨n«p−v. AhÀ¡v \nÝbn¨n«p Å I¶pImen arK§sf Ahsâ \maw D¨cn ¨v sIm−v AhÀ Adpt¡−Xn\v th−nbs{X

AXv’ (lÖv: 34).

BSv, amSv, H«Iw F¶nhbmWv ‘_loa ¯v' F¶XpsIm−v hnh£. BSns\bmWv A dp¡p¶sX¦nÂ HcmÄ¡v H¶ns\ Adp¡Ww. F¶mÂ amSv, H«Iw F¶nhbnÂ Hsc®¯n Â Ggv t]À¡v hsc ]¦p tNcmhp¶XmWv.

Pm_nÀ () hnÂ \n¶pw \nthZ\w, At±lw ]dªp: "Hcp H«I¯nÂ Ggv t]À F¶ tXm

XnÂ ]¦v tNcm³ \_n() R§tfmSv IÂ¸n ¨p' (_pJmcn, apkvenw).

2.) Dcphnsâ \nÀ_Ô KpW§Ä:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

_en arK¯nÂ \nÀ_Ôambpw c−v Kp W§Ä D−mbncn¡Ww, Ah:

{]mbw XnIbpI. H«I¯n\v A©pw, amSp IÄ¡v c−pw hbÊv ]qÀ¯nbmbncn¡Ww, tImemSpIÄ¡v Hcp hbÊpw, sN½cnbmSn\v Bdv amkhpw ]qÀ¯nbmbncn¡Ww. AXn\v

XmsgbpÅXv kzoIcn¡s¸SpIbnÃ. \_n() ]dbp¶p: "\n§Ä c−v hbÊmbXns\bÃm sX Adp¡cpXv. \n§Ä¡v sRcp¡amsb¦n semgnsI, F¦nÂ \n§Ä sN½cnbmSnÂ \n ¶pw Hcp hbÊmbXns\ Adp¡pI" (AÂP amA: _pJmcn HgnsI).

kq£vaX ]peÀ¯m³ \_n()IÂ¸n¨ \m ev \yq\XIfnÂ \n¶v kpc£nXambncn¡Ww, Ah:

þ hyàamb cq]¯nÂ Hä¡®pÅXv. ITn\ amb AÔX _m[n¨Xpw aXnbmhpIbnÃ.

þ sNmdntbm atäm _m[n¨ hyàamb tcmK apÅXv.

þ hyàamb apS´pÅXv, FÃp apdnªv \S ¡m³ Ignbm¯Xv. Imep apdnªXv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

þ ]msS £oWn¨v HmÀ½ iànbnÃmXmbXv.

Camw amenIv aphXzbnÂ _dmAv_v\p

Bkn_nÂ \n¶pw D±cn¡p¶p: \_n() tNm

Zn¡s¸«p: ‘_enarK¯nÂ kq£n¡s¸tS− \yq\XIsfs´ms¡bmWv? At¸mÄ At±lw Xsâ ssIsIm−v BwKyw ImWn¨psIm−v ]

dªp:"\mse®amWv’, ‘Fsâ ssI dkqÂ() bpsS ssIbns\¡mÄ Npcp§nbXmWv F¶v ]dªpsIm−v _dmDw Xsâ ssI sIm−v BwKyw ImWn¡p¶p−mbncp¶p, At±lw ]dbp¶p:(kq£n¡s¸tS− \mse®w, Ah:) hyàamb apS´pÅXv, hyàamb cq]¯nÂ Hä¡®pÅXv. hyàamb tcmKapÅXv, ]msS £oWn¨v HmÀ½iànbnÃmXmbXv(F¶nhbm Wv).

ChbÃm¯, sIm¼v, sNhn t]msebpÅ hs¡ms¡ \yq\XIÄ Ds−¦nÂ AXpw sh dp¡s¸«XmWv. ]ÞnXcpsS ap³KW\m`n{]m b¯nÂ AXv aXnbmhpIbnÃ.

F¶mÂ DcphnÂ D−mbncnt¡− KpW §Ä, sImgp¸v, iàn, henb icocapÅXv,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ImgvN¡v `wKnbpÅXv F¶nhsbms¡bmWv. IqSpXÂ \¶mhp¶nSt¯mfw AÃmlphn\v AXv IqSpXÂ CjvSapÅXmWv. AÃmlp \Ã h\mWv, \ÃXÃmsX Ah³ kzoIcn¡pIbnÃ.

3.) _enbdpt¡− Øew:

an\mbnÂ sh¨mWv _en \nÀ Ælnt¡ −Xv. F¶mÂ a¡bnepw ldansâ aäp `mK §fnepw IqSn _en \nÀÆln¡mhp¶XmWv.

\_n()]dªp: "a¡bpsS FÃm amÀ¤§fpw

_enbdp¡mhp¶ Øehpw hgnbpamWv’ C

amw im^n() ]dªp: ‘ldw apgps¡ _enb dp¡mhp¶ CSamWv, AhnsS sh¨v _en\nÀÆ ln¡Â lÖn\pw Dwd¡pw A\phZ\obam Wv' CXnsâ ASnØm\¯nÂ a¡bnÂ sh¨v _en \ÂIp¶Xv km[p¡Ä¡v IqSpXÂ {] tbmP\IcamsW¶v I−mÂ s]cp¶mÄ Znh ktam, AXnsâ tijapÅ aq¶v Znhk§fn tem AhnsSsh¨v Adp¡mhp¶XmWv.

ldansâ ]cn[n¡v ]pd¯v Ad^bntem AXpt]mse asähnsSsb¦neptam sh¨v Bsc

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¦nepw _en \nÀhln¨mÂ _eh¯mb A`n {]mb {]Imcw AXv aXnbmhpIbnÃ.

4.) Adhnsâ kabw:

s]cp¶mÄ Znhkw kqcy³ Hcp Ip´ ¯nsâ A{X DbÀ¶p Ignªv s]cp¶mÄ \a kvImcw Ignbp¶{X kabw Ignªp t]mbm Â apXÂ A¿map¯ivcoJnsâ Ahkm\w h sc Adhv \S¯mhp¶XmWv. ImcWw s]cp

¶mÄ Znhkw Zplm t\c¯mWv \_n() X sâ _enbdp¯Xv. At±lw ]dªXmbn dn t¸mÀ«v sN¿s¸Sp¶p: "A¿map¯ivcoJv apgp h³ Adhp−v".

apXa¯nCsâtbm Jmcn\nsâtbm _en, s]cp¶mÄ Znhk¯n\v ap¼mbn \nÀÆln¡

Â A\phZ\obaÃ.ImcWw \_n() s]cp¶m Ä Znhk¯n\v ap¼v Adp¯n«nÃ,At±lw ]d ªp: "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS IÀ

½§Ä kzoIcn¡pI’. AXpt]mse¯s¶ _ enbpsS Znhk§Ä¡¸pdw t]mhpsa¶Xn\m

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â A¿map ¯ivcoJnsâ Znhk§Ä¡¸pd t¯¡v sshIn¸n¡epw A\phZ\obaÃ.

Cu \mev Znhk§fnÂ cmhpw ]Iepw Adp¡mhp¶XmWv. F¶mÂ ]IÂ \nÀÆln ¡p¶XmWv Gähpw D¯aw.

5.) Adhnsâ cq]w:

H«Is¯ AXnsâ CSXpssI _Ôn¨p \ndp¯nbmWv Adpt¡−Xv. AXn\v km[yam bnsÃ¦nÂ \ndp¯n Adp¡Ww.

H«IaÃm¯hsb Ncn¨pInS¯ns¡m−v Adp¡emWv kp¶¯v. \lvdv F¶Xv Igp¯n \v Iosg s\t©mSv tNÀ¯pÅ AdhmWv, F

¶mÂ XetbmSv tNÀ¶p Igp¯d¡emWv ‘Z _vlv. CXmWv ‘\lvdpw',‘Z_vlpw' X½nepÅ hyXymkw.

Igp¯nse c−v IpgepIfpw (izmk \m fw,A¶\mfw) apdn¡p¶XneqsS càsamgp

¡p¶Xmbncn¡Ww Adhv. \_n() ]dªp: "càw Hgp¡pIbpw AÃmlphnsâ \maw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kvacn¡pIbpw sN¿s¸«Xv \n§Ä `£n¡p I, AXv FÃv sImt−m \Jw sImt−m Adp ¯XsÃ¦nÂ' (_pJmcn, apkvenw).

Adhv \S¯p¶ thfbnÂ Adp¡p¶h ³ \nÀ_Ôambpw "_nkvanÃmlv" F¶v ]db Ww. AÃmlphnsâ \maw kvacn¡s¸Sm¯Xv `£n¡m³ ]mSnÃ. AÃmlp ]dbp¶p:

ا لم يذكر اسم اب عليه وإنه لفسق كلوا مم )١٢١: ٦(وال تأ

"AÃmlphnsâ \maw kvacn¡s¸Sm¯XnÂ \n¶v \n§Ä Xn¶cpXv, XoÀ¨bmbpw AXv A [À½amWv" (A³Bw: 121).

C{]Imcw Adp¡¸«Xv _enbmhpIbnÃ. AXv `£n¡Â A\phZ\obhpaÃ. ImcWw AXv ihamWv.

5.) amwkw hnXcWw sNt¿− hn[w:

AÃmlp ]dbp¶p: "\n§Ä AXnÂ \n¶p `£n¡pIbpw Bhiy¡msc `£n¸n

¡pIbpw sN¿pI’ lÖ¯pÂ hnZmCÂ \

_n() Hmtcm H«I¯nsâbpw amwk¯nÂ \n ¶pw Hmtcm IjvWw FSp¯v Hcpan¨pIq«pI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpw AXv Hcp henb ]m{X¯nÂ ]mIw sN ¿m³ IÂ¸n¡pIbpw sNbvXp. At±lw B amwk¯nÂ \n¶pw Ign¡pIbpw AXnsâ I dnbnÂ \n¶pw IpSn¡pIbpw sNbvXp) (apkv enw). Xsâ _en amwk¯nÂ \n¶pw Ign¡p Ibpw aäpÅhsc `£n¸n¡pIbpw sN¿pI F¶XmWv kp¶¯v. Adp¯v AXnÂ \n¶v H¶pw Zm\w sN¿msXbpw D]Imcs¸Sp¯m sXbpw Dt]£n¡m³ ]mSnÃ. ImcWw AXv [ \w ZpÀhybw sN¿emWv. AÃmlp IÂ¸n¨ ` £n¸n¡Â AhnsS km[n¡p¶panÃ. F¶mÂ Adhv Øe¯v km[p¡Ä Xsâ Npänepap s−¦nÂ Adhn\v tijw Ahsc GÂ¸n¨p sImSp¯mepw aXnbmhp¶XmWv.

Xsâ _enbnÂ Cu ]dbs¸« Imcy§fn seÃmw lmPn th−{X ]cnKW\ sImSpt¡ −Xp−v. F¦nÂ am{Xta AXv AÃmlphn¦Â kzoIcn¡s¸« Ahsâ kmao]yw B{Kln¡ s¸« AÃmlphnsâ ASnaIÄ¡v D]Imcs¸Sp ¶ _enbmhpIbpÅp.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lmPntbmSv _en \nÀÆln¡phm\pw A Xn\v km[n¡m¯htcmSv t\m¼v ]nSn¡phm \pw IÂ¸n¨ncn¡p¶Xv Hcp {]tbmP \hpan ÃmsX AhÀ¡v sRcp¡ap−m¡phmt\m I jvSs¸Sp¯mt\m AÃ. adn¨v AXv IÀ½§fp sS ]qÀ¯oIcW¯n\p th−nbmWv. AXv A Ãmlphnsâ ImcpWyhpw \·bpamWv. Ahcp sS {]Xn^ew hÀ²n¡phm\pw AÃmlpthmSv IqSpXÂ ASp¡m\pw AhcpsS ]ZhnIÄ hÀ ²n¡phm\pw th−nbmWv AXnÂ Nnehv sN ¿s¸Sp¶ [\w ]Icw e`n¡s¸Sp¶XmWv, A Xnse {ia§Ä \μn ImWn¡s¸Sp¶XmWv, _enbdp¡pItbm, AsÃ¦nÂ ]Icw kwhn [m\w GÀs¸Sp¯pItbm sN¿Â \μn ImWn¡s¸tS−p¶ Hcp al¯mb A\p{K lamWv. Cu _en \μnIÀ½amWv, \nÀ_Ôn X IÀ½aÃ. AXpsIm−mWv lmPn AXnÂ \n¶pw `£n¡pIbpw Zm\hpw [À½hpw \Â IpIbpw sN¿p¶Xv.

At\Iw BfpIÄ Cu {]tbmP\§sf ¡pdn¨v a\Ênem¡p¶nÃ, AXn\mÂ Xs¶ AhÀ \nÀ_Ô _enbnÂ\n¶pw Hfn t¨mSp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¶p. F{Xt¯mfsa¶mÂ _entbm AsÃ¦nÂ t\mt¼m Hgnhmbn¡n«m\mbmWv ]ecpw ap^v cnZmbns¡m−v lÖn\v hcp¶Xv. A§s\ AhÀ Xa¯pCsâbpw _enbpsSbpw AsÃ ¦nÂ AXnsâ ]Ic¯nsâbpw {]Xn^ew AhcpsS taÂ ldmam¡p¶p. AÃmlphnÂ klmbw.

***********

A[ymbw A©v

حمظورات اإلحرامClvdmanÂ \njn²amb Imcy§Ä

lÖnt\m Dwdt¡m Clvdmw sNbvX B

Ä¡v \njn²amb Imcy§Ä¡v ‘alvZqdm¯p Â Clvdmw' F¶v ]dbp¶p. Ah aq¶v C\§ fp−v:

H¶v: kv{XoIÄ¡pw ]pcpj·mÀ¡pw \njn² ambh.

c−v: ]pcpj·mÀ¡v am{Xw \njn²ambh.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

aq¶v: kv{XoIÄ¡v am{Xw \njn²ambh.

kv{Xo ]pcpj·mÀ¡v \njn²amb Imcy§Ä:

1) XeapSn \o¡w sN¿Â: AÃmlp ]dbp¶p:

فبلغ الهدي حمله لقوا رؤوسكم ح )١٩٦: اكقرة (وال حت"_en arKw Ft¯− Øm\¯v F¯p¶Xp

hsc \n§Ä Xe apÞ\w sN¿mhp¶XÃ’ (_Jd: 196)

`qcn]£w ]ÞnX·mcpw icoc¯nsâ _m¡n `mK§fnse tcma§fpw CtXmSv tNÀ ¯psIm−v hymJym\n¨n«p−v. AXn\mÂ Clv dmanÂ {]thin¨h³ Xsâ icoc¯nÂ \n ¶pw Hcp tcmahpw \o¡m³ ]mSnÃ. XeapÞ \w sNbvXh\pÅ {]mbÝn¯w AÃmlp hy àam¡p¶p:

سه ففدية من صيام ..ذى من رأ

و به أ

ريضا أ فمن اكن منكم م

و صدق و نسك أ

) ١٩٦: اكقرة ( …ة أ

"\n§fnemsc¦nepw tcmKnbmhpItbm Xebn Â hÃ ieyhpw A\p`hs¸SpItbm BsW ¦nÂ (apSn \o¡p¶Xn\v) {]mbÝn¯ambn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t\mt¼m, Zm\[À½tam, _en IÀ½tam \nÀÆ ln¨mÂ aXnbmIpw" (_Jd: 196).

aq¶v t\m¼mWv t\mÂt¡−sX¶v \_n

() hyàam¡pIbp−mbn. aq¶v kzmAv `£ Ww Bdv km[p¡Ä¡v, AYhm Hmtcm km[p hn\pw Ac kzmAv hoXw \ÂIWw, CXmWv kzZJbpsS ]cn[n. _en \ÂIpIbmsW¦nÂ _en¡v ]cnKWn¡s¸Sp¶, {]mbw XnIª, FÃm \yq\XIfnÂ \n¶pw apàamb Hcp B Sns\bmWv \ÂtI−Xv. ]ÞnX·mÀ Cu {]m

bÝn¯¯n\v ‘^nZvb¯pÂ AZm' F¶p hn fn¡p¶p.

2) apSn \o¡p¶Xnt\mSv kmZriyam¡ns¡m −v \Jw apdn¡p¶Xpw ]dn¡p¶Xpw ]mSnÃ F¶XmWv ]ÞnX·mcpsS hyàamb A`n {]mbw.

ssI \J§fpw ImÂ \J§fpw C¡mcy ¯nÂ hyXymkanÃ. F¶mÂ \Jw apdnbpI bpw AXp thZ\n¸n¡pIbpw sN¿p¶psh¦n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â thZ\n¸n¡p¶ `mKw apdn¨v Ifbp¶Xn\v hntcm[anÃ. AXn\v {]mbÝn¯anÃ.

3) Clvdman\v tijw Xsâ icoc¯ntem h kv{X¯ntem icoc¯nte¡v F¯p¶ aäp h ÃXntem kpKÔw D]tbmKn¡Â. C_v\pDaÀ

() hnÂ \n¶pw \nthZ\w, \_n() Clvdmw

sNbvXhs\¡pdn¨v ]dªp: "Ip¦pa’tam ‘hd tkm' (aªÄ, aª¨mbw sImSp¡p¶ sN

Sn) kv]Àin¨n«pÅ hkv{Xw [cn¡cpXv’. Ad ^bnÂ \nÂ¡p¶ thfbnÂ, Xsâ hml\w XÅnbn«v Igp¯p s]m«n acn¨ ClvdmanepÅ

HcmfpsS Imcy¯nÂ {]hmNI³() ]dªp: "At±ls¯ \n§Ä kpKÔw ASp¸n¡cpXv" AXn\v ImcWw ]dªXv, At±lw A´y\m fnÂ XÂ_nb¯v sNmÃp ¶h\mbns¡m−m Wv DbnÀs¯gpt¶Â¸n¡s¸SpI F¶mWv. C XnÂ \ns¶Ãmw Xs¶ ClvdmanepÅbmÄ¡v kpKÔw ASp¸n¡Â lmdmamsW¶v hyà amIp¶p.

kpKÔw aW¯p t\m¡mt\m, Xm³ Ip Sn¡p¶ Im¸nbnepw aäpw cpNnbnepw hmk\

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bnepw amäap−m¡p¶ Ip¦paw tNÀ¡mt\m, Nmbbnepw aäpw cpNnbpw hmk\bpw {]ISam hp¶ tNcphIÄ tNÀ¡mt\m ClvdmanepÅ bmÄ¡v ]mSpÅXÃ.

tkm¸nÂ kpKÔw IeÀ¶n«pÅXmsW ¦nÂ AXpw D]tbmKn¡mhXÃ. F¶mÂ Clv dmansâ ap¼v ]pc«nb kpKÔ¯nsâ hmk\ Clvdmansâ tijw \ne\nÂ¡p¶Xn\v hntcm

[anÃ. Bbni() ]dbp¶p: "\_n() Clvdman embncns¡ At±l¯nsâ hkv{X¯nepÅ kpKÔ{Zhy¯nsâ ]mSnte¡v Rm³ t\m ¡mdp−mbncp¶p" (_pJmcn, apkvenw).

4) hnhml¡cmdnteÀs¸SÂ: {]hmNI³() ]dªp: ClvdmanepÅh³ hnhmlw Ign¡p Itbm, Ign¨psImSp¡pItbm hnhm lmtemN

\ \S¯pItbm sN¿cpXv’(apkvenw). AXn\m Â ClvdmanepÅbmÄ Hcp kv{Xosb hnhmlw Ign¡pItbm, AhÄ¡pth−n hen¿pamtbm h¡me¯v GÂ¸n¡s¸«bmfpamtbm hnhml ¡cmdnteÀs¸SpItbm sN¿cpXv. Xm³ Clvdm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

anÂ \n¶pw tamNnX\mhp¶Xphsc kv{Xosb hnhmlmtemN\ \S¯m\pw ]mSnÃ.

AXpt]mse ClvdmanepÅ Hcp kv{Xo hn hmlw sN¿s¸SpIbpw AcpXv. Clvdmanencn s¡ \S¡p¶ hnhml¡cmÀ Akm[phmWv.

\_n() ]dªp: )من عمل عمال ليس عليه أمرنا فهو رد (

"\½psS IÂ¸\bnÃm¯ hÃ Imcyhpw Bsc

¦nepw sNbvXmÂ AXv XÅs¸Sp¶XmWv’.

5) hnImct¯mSp IqSnbpÅ BenwK\w, Npw _\w, kv]Ài\w apXembh. AÃmlp ]dbp ¶p:

ج فال رفث وال فسوق وال جدال ج فمن فرض فيهن احل ( يف احل ) ١٩٧: اكقرة

"B amk§fnÂ Bsc¦nepw lÖv IÀ½¯n Â {]thin¨mÂ ]n¶oSv kv{Xo ]pcpj kwkÀ ¤tam ZpÀhr¯ntbm hgt¡m lÖn\nSbnÂ ]mSpÅXÃ" (_Jd: 197).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

‘d^vYv' F¶XnÂ kwtbmK¯nsâ ap t¶mSnbmbn«pÅ Npw_\w, ]nSn¡Â, sR¡ Â, hnImct¯msSbpÅ kÃm]w F¶nhsb Ãmw DÄs¸Sp¶XmWv.

AXn\mÂ ClvdmanÂ {]thin¨h¶v X sâ `mcysb hnImct¯msS Npw_n¡m\pw kv ]Àin¡m\pw kÃ]n¡m\pw,sR¡m\pw H¶pw Xs¶ ]mSnÃ. AhÄ Clvdmanembncns¡ A hÄ¡v Aht\mSpw C{]Imcsam¶pw ]mSnÃ. hnImct¯msSbpÅ t\m«hpw A\phZ\oba Ã, ImcWw AXpw ssewKnI A\p`qXnbp −m¡p¶XmWv.

6) kwtbmKw. AÃmlp ]dbp¶p: "B amk §fnÂ Bsc¦nepw lÖv IÀ½¯nÂ {]th in¨mÂ ]n¶oSv kv{Xo ]pcpj kwkÀ¤tam Zp Àhr¯ntbm hgt¡m lÖn\nSbnÂ ]mSpÅ

XÃ’ (_Jd: 197). kwtbmKhpw AXnsâ {]mcw` Imcy§

fpamWv‘d^vYv' sIm−v Dt±in¡p¶Xv. kw tbmKw Clvdmansâ \njn²§fnÂ Gähpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A]ISIchpw lÖns\ {]XnIqeambn _m [n¡p¶XpamWv. CXn\v c−v AhØIfp−v.

H¶v: BZy hncma¯n\v ap¼v. Cu kab ¯v kwtbmKw sNbvXmÂ AXn\v c−v Imcy §Ä Bhiyambn hcp¶p.

a) {]mbÝn¯w \nÀ_Ôamhp¶p. DZp ln¿¯n\v A\pKpWamb cq]¯nepÅ H«I s¯tbm amSns\tbm Adp¡pIbpw AXv apgp h\pw km[p¡Ä¡v hoXn¨v sImSp¡pIbpw sN¿pI,AXnÂ\n¶v bmsXm¶pw Ah³ `£n ¡cpXv.

b) kwtbmKw kw`hn¨ B lÖv \jvS ambn. H«pw Xs¶ sshImsX ASp¯ hÀjw

Xs¶ B lÖv ‘JZm' ho«Ww.

amenIv() aphXzbnÂ ]dbp¶p: ‘Clvdm anembncns¡ Xsâ `mcysb {]m]n¨ Hcmsf¸ än Dadpw Aenbpw A_qlpssddbpw tNmZn¡ s¸«p, AhÀ ]dªp: Ahsc c−pt]scbpw AhcpsS lÖv Ignbp¶Xphsc thÀs¸Sp ¯Ww, tijw ASp¯ sImÃw AhÀ B l

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Öns\ ‘JZm' ho«pIbpw _en \ÂIpIbpw

thWw'. At±lw ]dbp¶p: Aen() ]dªp:

‘ASp¯ hÀjw AhÀ lÖv sN¿pt¼mgpw lÖv Ignbp¶Xphsc AhÀ ]ckv]cw thÀ ]ncnbWw'. F¶mÂ _m¡nbpÅ \njn²§ Ä kw`hn¨mÂ lÖv \njv^eamhpIbnÃ.

c−v: BZyhncma¯n\v tijw kwtbm Kw sN¿Â. AXmbXv Pwd¯pÂ AJ_bnÂ Fdnbepw apÞ\w sN¿epw Ignªv Xzhm ^pÂ C^mZ¡v ap¼mbmWv kwtbmKw kw` hn¨sX¦nÂ Ahsâ lÖv icnbmWv. F¶m Â ]ÞnXm`n{]mb¯nÂ c−v Imcy§Ä A hsâ taÂ \nÀ_Ôamhp¶p.

a) Hcp BSns\ _enbdp¯v AXnsâ amwkw apgph\pw km[p¡Ä¡v [À½w sN¿p I. AXnÂ \n¶h³ H¶pw Xs¶ `£n¡cpXv.

b) AbmÄ ldansâ ]cn[n¡v ]pd¯v IS¡pIbpw Xsâ Clvdmans\ ]pXp¡pIbpw sN¿pI. Clvdmansâ hkv{Xw [cn¨v tijw Xzhm^pÂ C^mZ \nÀÆln¡pI.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

7) th« arKs¯ sImÃÂ. apbepIÄ, am\pI Ä, {]mhpIÄ t]msebpÅ IcbnepÅ `£n ¡Â A\phZ\obamb h\yPohnIfmWv th« arK§Ä. AÃmlp ]dbp¶p:

) ٩٦: املائدة ( وحرم عليكم صيد الرب ما دمتم حرما "\n§Ä Clvdmanembncn¡pt¼msgms¡bpw Icbnse th« P´p¡Ä \n§Ä¡v \njn²am ¡s¸SpIbpw sNbvXncn¡p¶p" (amCZ: 96). AÃmlp ]dbp¶p:

فها ياين ك يد يقتلوا ال آمنوا ا نتم الص

قتله ومن حرم وأ

دا منكم تعم ثل فجزاء م عدل ذوا به حيكم اجعم من قتل ما منكم و الكعبة بالغ هديا م

ارة أ و مساكني طعام كف

عدل أ

ذوق صياما ذلك وبال مرها اب قفا أ خد ومن سلف قم

) ٩٥: املائدة ( انتقام ذو عزيز واب منه اب فينتقم "kXyhnizmknIsf \n§Ä Clvdmanembncn

s¡ th«arKs¯ sImÃcpXv’ (amCZ: 95). ClvdmanÂ {]thin¨bmÄ¡v Cu ]db

s¸«h t]msebpÅ PohnIsf th«bmSÂ \n jn²amWv. t\cnÂ sImÃm³ ]mSnsÃ¶v am{X

lÖv, Dwd, knbmd¯v

aÃ, sImÃm³ th−n kqN\bneqsStbm And bn¡eneqsStbm AXn\pÅ amÀ¤samcp¡n s¡mSp¡eneqsStbm Bbp[w sImSp¡p¶Xn eqsStbm atäm klmbn¡p¶XpsaÃmw \njn ²amWv. F¶mÂ AXnÂ\n¶v `£n¡Â aq¶v hn[amWv:

H¶v: ClvdmanÂ {]thin¨h³ sIm¶Xv. CXn Â \n¶v `£n¡Â ClvdmanepÅh\pw AÃm ¯h\pw Hcpt]mse \njn²amWv.

c−v: ClvdmanepÅ hyàn th«arK¯ ImWn ¨p sImSp¡pItbm Bbp[w sImSp¡pItbm t]mepÅ klmb¯neqsS ClvdmanenÃm¯ h³ th«bmSnbXv. CXnÂ \n¶v `£n¡Â C lvdmanepÅh\v \njn²hpw aäpÅhÀ¡v A \phZ\obhpamWv.

aq¶v: aplvcnan\p th−n ClvdmanenÃm¯h³ th«bmSnbXv. CXpw aplvcnan\p am{Xw \njn ²hpw _m¡nbpÅhÀ¡v A\ph Z\obhpam

Wv. \_n()]dªp: "IcbnepÅ th«arK§ Ä \n§Ä th«bnÂ ]¦v tNÀ¶n«nÃm¯nS t¯mfhpw \n§Ä¡v th−n th«bmSs¸«n«n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ãm¯nSt¯mfhpw \n§Ä¡v A\phZ\obam

Wv’ (AlvaZv).

A_qJXmZ:()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, At±lw Hcp Im«p IgpXsb th«bmSn. A_q

JXmZ() HgnsI At±l¯nsâ Iq«pImscm s¡ Clvdmanembncp¶p.AhÀ AXnÂ \n¶pw `£n¨p. tijw AhÀ AhÀ `£n¨Xns\¡p dn¨v At\ym\yw BhemXns¸«p. A§s\ A

hÀ \_n()tbmSv AXns\¡pdn¨v At\zjn ¨p. At±lw tNmZn¨p:"Bsc¦nepw AXnte¡v kqN\ \ÂIpItbm IÂ¸n¡pItbm sNbvXp

thm? AhÀ ]dªp: ‘CÃ'. At±lw ]dªp:

"F¦nÂ \n§Ä¡Xv `£n¡mw’ (_pJmcn, apkvenw).

ClvdmanepÅh³ th«arKs¯ a\¸qÀ Æw sIm¶mÂ AXn¶p {]mbÝn¯w \nÀ_ ÔamWv. AÃmlp ]dbp¶p:

"\n§fnsemcmÄ a\x¸qÀÆw AXns\ sImÃp¶ ]£w, Ah³ sIm¶Xn\v Xpeysa ¶v \n§fnÂ \n¶v c−v \oXnam·mÀ XoÀ¸v I Â¸n¡p¶ Imensb (AYhm ImenIsf) IAv

lÖv, Dwd, knbmd¯v

_¯n¦Â F¯nt¨tc− _enarKambn \Â tI−XmWv. AsÃ¦nÂ {]mbÝn¯ambn G Xm\pw AKXnIÄ¡v Blmcw \ÂIpItbm AsÃ¦nÂ AXn\p Xpeyambn t\ms¼Sp¡pI

tbm sNt¿−XmWv’ (amCZ: 95). DZmlcWambn HcmÄ Hcp {]mhns\ sIm

¶mÂ, AXn\p ]Icambn Hcp BSns\ Adp ¡pIbpw AXv ]mh§Ä¡nSbnÂ hoXn¡pI bpw thWw, AsÃ¦nÂ AXnsâ hne¡v Hcm Ä¡v Ac kzmAv F¶ tXmXnÂ ]mh§sf ` £n¸n¡Ww. AsÃ¦nÂ Hcp km[phn\pÅ ` £W¯n\p]Icw Hcp t\m¼v F¶ tXmXnÂ t\m¼p]nSn¡Ww. Ch¡nSbnÂ GXv Xnc sªSp¡m\pw AbmÄ¡v kzmX{´yap−v.

F¶mÂ hr£§Ä apdn¡Â Clvdman epÅh¶v Xsâ Clvdmw sIm−v \njn²amhp ¶XÃ. AXn\v ClvdmanÂ Hcp kzm[o\hpanÃ. adn¨v ldansâ ]cn[n¡pÅnepÅ FÃmhÀ ¡pw Ah³ ClvdmanemsW¦nepw AsÃ¦n epw AXv \njn²amWv. Cu ASnØm\¯nÂ Ad^bnepÅ HcmÄ¡v, AbmÄ Clvdmanep

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Åh\msW¦nepw AsÃ¦nepw hr£w apdn¡p ¶Xn\v hntcm[anÃ. ImcWw Ad^ ldansâ ]cn[n¡v ]pd¯mWv. apkvZen^bpw an\mbpw ldansâ ]cn[n¡pÅnemWv. Cu ]dª Ggv Imcy§Ä kv{XoIÄ¡pw ]pcpj·mÀ¡pw \n jn²amWv.

]pcpj·mÀ¡v am{Xw \njn²amb Imcy§Ä: ]pcpj·mÀ¡v am{Xw \njn²amb Imcy

§Ä c−mWv, Ah:

1) Xe ad¡Â. Ad^bnÂ Xsâ hml\¸pd ¯v \n¶v hoWv acn¨ BfpsS Imcy¯nÂ \

_n() ]dªp: "\n§Ä At±ls¯ shÅw sIm−pw XmfnsIm−pw Ipfn¸n¡pIbpw c−v hkv{X¯nÂ At±ls¯ I^³ sN¿pIbpw

sN¿pI. At±l¯nsâ Xe \n§Ä aqScpXv’ (_pJmcn, apkvenw).

AXn\mÂ, ]pcpj·mÀ Xe¸mhv, sXm¸n, X«w t]msebpÅ XetbmSv tNÀ¶v \nÂ¡p ¶ hkvXp¡Ä sIm−v Xe ad¡m³ ]mSnÃ. F¶mÂ XetbmSv tNÀ¶p\nÂ¡m¯ IpS,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hml\¯nsâ taÂ¡qc, sSâv t]msebpÅh sIm−v adbm¡p¶XnÂ hntcm[anÃ. D½plp

sskz³() ]dbp¶p:"R§Ä \_n()tbmsSm ¸w lÖ¯pÂ hnZmCÂ lÖv sNbvXp. Pwd ¯pÂ AJ_sb Fdnª Ahkc¯nÂ Rm³ At±ls¯ I−p. At±lw (AhnsS \n¶pw) Xsâ hml\¸pd¯v ]ncnªpt]mbn.

_nemepw() Dkmabpw() At±lt¯msSm¸ ap−v. AhcnÂ HcmÄ At±l¯nsâ hml\w \bn¡pIbpw atäbmÄ Xsâ hkv{Xw \_n

()bpsS Xe¡vaosX ]nSn¨v kqcy\nÂ \n¶pw XWteIpIpIbpw sN¿p¶p−v' (apkvenw).

asämcp dnt¸mÀ«nÂ, ‘Pwd¯pÂ AJ_bnÂ Fdnbp¶Xv hsc At±l¯n\v NqSnÂ \n¶pw ad]nSn¨ncn¡p¶p' F¶mWpÅXv.

XebpsS AÂ¸`mKw adbp¶psh¦nÂ t¸mepw Xsâ NpaSpIÄ XebnÂ hln¡p¶ Xn\v hntcm[anÃ. ImcWw an¡t¸mgpw AXv X e¡v ad]nSn¡pI F¶ Dt±iyt¯msSbÃ sÃm sN¿mdpÅXv. shÅ¯nÂ ap§pt¼mÄ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xe shÅ¯mÂ aqSp¶ps−¦nepw AXn\v hntcm[anÃ.

2) Xp¶nb hkv{Xw [cn¡Â. km[mcWbmbn [cn¡mdpÅXv t]msebpÅ hkv{Xw [cn¡ emWv CXpsIm−v Dt±iyw. AXv \of¡p¸m bw, (Yu_v) t]mse icocw apgps¡ ad¡p¶ XmsW¦nepw, knÀhmÂ, (\of³ {SukÀ) _ \nb³, jq, tkmIvkv, ssIbpd, t]mse icoc ¯nsâ AÂ¸`mKw ad¡p¶XmsW¦nepw i

cn. C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, \_n

() tNmZn¡s¸«p: ‘ClvdmanÂ {]thin¨h³ GXv hkv{XamWv [cnt¡−Xv? At±lw ]d ªp: "Ip¸mbw, Xe¸mhv, intcmhkv{Xw, knÀ hmÂ,Jp^v^IÄ,Ip¦pahpw aªfpw (aª \ndw) kv]Àin¨n«pÅ hkv{Xw F¶nh [cn

¡m³ ]mSnÃ’ (_pJmcn, apkvenw).

F¶mÂ HcmÄ¡v Clvdmansâ hkv{X hpw c−v sNcn¸pIfpw e`n¨nÃ F¦nÂ Abm Ä¡v knÀhmepw, jqhpw [cn¡mhp¶XmWv. AXn\v AbmfpsS taÂ {]mbÝn¯sam¶pan

Ã. C_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw \nthZ\w,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\_n() Ad^bnÂ sh¨v {]kwKn¡p¶Xv Rm³ tI«p: "DSpap−v e`n¨n«nÃm¯h³ knÀ hmÂ [cn¨psImÅs«, c−v sNcp¸pIÄ In«n

bn«nÃm¯h³ Jp^v^IÄ [cn¨psImÅs«’ (_pJmcn, apkvenw).

Ip¸mbw [cn¡msX Xsâ icoc¯nÂ Npäns¸mXnbp¶Xn\v hntcm[anÃ. Xsâ km[m cW ]XnhpcoXnbÃ F¶ ASnØm\¯nÂ X sâ \ofhkv{Xw X«w t]mse D]tbmKn¡p¶ Xn\v hntcm[anÃ.

IjvWw sh¨ DSpapt−m X«tam [cn¡p ¶Xn\pw, Xsâ DSpap−nt·Â Xp¶s¸« \qep ÅXpsIm−pw hntcm[anÃ.

tamXncw, hm¨v, I®S, {ihW b{´w, shÅw ]mÂ t]msebpÅXv \nd¡p¶ tXmÂ ¸m{Xw, Igp¯nÂ Xq¡nbnSp¶ k©n t]mse bpÅh [cn¡p¶Xn\pw hntcm[anÃ.

AXpt]mse X\n¡mhiyapÅ L«§fn Â X«w Iq«ns¡«p¶Xn\pw hntcm[anÃ, Imc Ww A{]ImcapÅXv XSbs¸«Xmbn {]hmNI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\nÂ \n¶pw D±cn¡s¸«n«nÃ. {]hmNI³() ]dªXnsâ AÀ°]cn[nbnÂ AXv hcp¶p

anÃ. adn¨v \_n() tNmZn¡s¸«Xv Clvdmanep Å hyàn [cnt¡− hkv{Xs¯ kw_Ôn ¨mWv. At¸mfmWv At±lw "Ip¸mbw, Xe¸m hv, intcm hkv{Xw, knÀhmÂ, (\of{SukÀ) Jp^v^IÄ, F¶nh [cn¡m³ ]mSnÃ" F¶v ]dªXv. At¸mÄ [cnt¡−tXsX¶ tNmZy ¯n\v [cn¡m³ ]mSnÃm¯Xns\¡pdn¨v adp ]Sn ]dªXnÂ \n¶pw AXÃm¯sXÃmw C lvdmanepÅh\v [cn¡msa¶mWv a\Ênem ¡m³ Ignbp¶Xv.

sNcp¸pIÄ e`yamhm¯h\v Xsâ ]mZ §Ä¡v c£bmhiyamsW¶Xn\mÂ At± lw Jp^v^ [cn¡m³ A\phmZw \ÂIn. A Xpt]mse¯s¶bmWv Xsâ I®ns\ kwc £n¡m³ I®Sbpw aäpw [cn¡m\pÅ A\phmZhpw.

Cu c−v \njn²§fpw ]pcpj·mÀ¡v am {Xw {]tXyIambpÅXmWv. F¶mÂ kv{Xo¡v AhfpsS Xe ad¡mw, ClvdmanÂ AhÄ¡v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

B{KlapÅ, `wKn shfnhm¡m¯ hkv{Xw [ cn¡mw. F¶mÂ AhÄ¡v ssIbpdIÄ [cn ¡m³ ]mSnÃ. ]pcpj·mÀ AhfpsS ASp¯p IqsS \S¶pt]mhpt¼mgÃmsX, AhÄ Xsâ

apJw ad¡mt\m ‘\nJm_v' [cn¡mt\m ]mSn Ã. A¯cw L«¯nÂ AhÄ apJw ad¡Ww,

ImcWw A\y]pcpj·mcpsS AXmbXv ‘alvd apIfÃm¯'hcpsS ap¼nÂ apJw shfnhm¡m ³ AhÄ¡v ]mSpÅXÃ.

kv{Xo¡pw ]pcpj\pw Xsâ Clvdmansâ hkv{Xw amän, ClvdmanÂ \njn²am¡s¸«X Ãm¯ hkv{Xw [cn¡p¶Xv A\phZ \obam Wv.

Cu ]dbs¸« \njn²§fnÂ kwtbmKw, th«arKs¯ sImÃÂ t]msebpÅ hÃXpw ClvdmanepÅ HcmÄ sNbvXmÂ AbmÄ¡v aq ¶v AhØIfp−v, Ah:

H¶v: ad¶psImt−m, AÚX sImt−m, \nÀ_ÔXnX\mtbm, Dd§nb AhØbntem BWv AhbnÂ hÃXpw kw`hn¨sX¦nÂ A

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bmÄ¡v Hcp _m[yXbpanÃ, IpähpanÃ {]mb Ýn¯hpanÃ. AbmfpsS IÀ½w \jvSs¸«n«p anÃ. AÃmlp ]dbp¶p:

قسط هو آلبائهم ادعوهم عند أ آباءهم يعلموا لم فإن اب

ين يف فإخوانكم كم ا فيما جناح عليكم وليس ومواتم

خطأ

ا ولكن به أ دت م واكن قلوبكم يعم رحيما لفورا اب

) ٥: األحزاب ( "A_²himÂ \n§Ä sNbvXv t]mbXnÂ \n §Ä¡v IpäanÃ, ]s£ \n§fpsS lrb§Ä Adnªpw sIm−v sNbvXXv (IpäIcamIp

¶p.)’ (Alvkm_v: 5).

\nÀ_ÔnXsâ taÂ \n¶v ‘Ip^vdn'sâ hn[n CÃmXmhpsa¦nÂ AXn\p XmsgbpÅ ]m]§Ä (s]mdp¡s¸Sm³) AXnt\¡mÄ A ÀlamWv.

كره من إال إيمانه نعد من باب كفر من مطمنئ وقلبه أ

ح من ولـكن باإليمان من غضب فعليهم صدرا بالكفر رش ) ١٠٦: اجحل ( عظيم عذاب ولهم اب

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"hnizkn¨Xn\p tijw AÃmlphnÂ Ahniz kn¨hcmtcm AhcpsSþ X§fpsS lrZbw hn izmk¯nÂ kam[m\w ]q−Xmbncns¡ \nÀ _Ôn¡s¸«hcÃ, {]XypX Xpd¶ a\tÊmsS hnizmkw kzoIcn¨Xmtcm AhcpsSþ taÂ AÃmlphnÂ \n¶pÅ tIm]ap−mbncn¡pw. AhÀ¡v `b¦camb in£bpap−mbncn¡pw" (\lvÂ: 106).

CXmWv ClvdmanÂ \njn²amb Imcy§ fpsSbpw aäpw s]mXp\nba§Ä, AXnÂ Hgn IgnhpÅh\nÂ\n¶pw AXnsâ hn[n DbÀ¯ s¸Sp¶Xpw CXnÂ {]Xn]mZn¡s¸«ncn¡p¶p.

th«bmSp¶Xnsâ \njn²s¯¡pdn¨v A Ãmlp ]dªXv: "\n§fnsemcmÄ a\x¸qÀÆw AXns\ sImÃp¶ ]£w' F¶mWv. ChnsS {]mbÝn¯w \nÀ_Ôam¡s¸«Xn\v a\¸qÀ Æw sN¿pI F¶ \n_Ô\ sh¨ncn¡pIbm Wv. a\¸qÀÆw sNbvXncn¡pI F¶Xv in£I Ä¡pÅ A\ptbmPyamb Hcp hntijWam Wv. AXpsIm−v Xs¶ AXns\ ]cnKWn¡ epw hn[nsb AXpambn _Ôs¸Sp¯epw \n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

À_ÔamWv. a\¸qÀÆaÃ F¦nÂ Ahsâ ta

Â {]mbÝn¯tam Ipätam CÃ. F¶mÂ ‘Hgn Ignhv' \o§nt¸mbmÂ,DZmlcWambn AÚ X¡mc³ Adnªp, ad¶h³ HmÀ½n¨p, Dd §nbh³ DWÀ¶p, \nÀ_ÔnXmhØ CÃm Xmbn F¦nÂ DSs\¯s¶ Ah\nÂ hn[n \n À_Ôambn¯ocpw.

HgnIgnhv \o§nt¸mbtijhpw Ah³ \njn²¯nÂ Xs¶ XpScp¶ ]£w Ah³ Ipä¡mc\mbncn¡pw. At¸mÄ Ahsâ taÂ AXnsâ ASnØm\¯nepÅ {]mbÝn¯hpw D−mhpw.

DZmlcWambn, ClvdmanepÅ HcmÄ Dd §p¶Xn\nsS Xsâ apJw ad¨mÂ AbmÄ¡v bmsXmcp _m[yXbpanÃ. F¶mÂ DWÀ¶mÂ Xe shfnhm¡Â AbmÄ¡v \nÀ_ÔamWv. shfnhm¡Â X\n¡v \nÀ_ÔamsW¶v Adn ªp sIm−v XpSÀ¶pw ad¨psIm−ncp¶mÂ AbmÄ Ipä¡mc\mWv. AbmÄ¡v AXntâ Xmb {]mbÝn¯ap−v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

c−v: ClvdmanepÅ hyàn, X\n¡v \njn²am b Hcp Imcyw A\phZ\obamhp¶ Hcp HgnI gnhv D−mbXn\mÂ a\¸qÀÆw Xs¶ sN¿Â. C§s\ kw`hn¨mÂ AbmÄ¡v AXnsâ t] cnÂ IpäanÃ, \njn²w sNbvX BÄ¡pÅ {]mbÝn¯w am{Xtabp−mhpIbpÅp. AÃm lp ]dbp¶p:--

فبلغ الهدي حمله فمن اكن ( لقوا رؤوسكم ح

وال حتو صدقة

سه ففدية من صيام أ

ذى من رأ

و به أ

أ منكم مريضا

و نسك )١٩٦:اكقرة() أ

aq¶v: ClvdmanepÅbmÄ \njn²am¡s¸« Imcyw X¡Xmb ImcWw CÃmsX sN¿Â. AbmÄ¡v AXn\v \nÝbn¡s¸« {]mbÝn¯ t¯msSm¸w Xsâ {]hÀ¯\¯n\pÅ Ipähp ap−mbncn¡pw.

************

A[ymbw Bdv

lÖv, Dwd, knbmd¯v

صفة العمرة

DwdbpsS cq]w

Clvdmw, Xzhm^v, kAvbv, apÞ\w A sÃ¦nÂ apSn apdn¡Â F¶nhbpÄs¡mÅp ¶ IÀ½amWv Dwd.

(lÖnsâtbm, DwdbpsStbm) IÀ½¯n Â {]thin¡p¶ \n¿¯pw AXnsâ hkv{Xw [cn¡epamWv Clvdmw sIm−pÅ hnh£. AXn\v Dt±in¡p¶ BÄ¡v P\m_¯vImc³ Ipfn¡p¶ t]mse Ipfn¡epw, Xsâ Xebn epw XmSnbnepw aäpw Zplv\v, DuZv t]mes¯ Gähpw \Ãbn\w kpKÔw ]qiepw kp¶

¯mWv. Bbni()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, A hÀ ]dbp¶p:

"\_n() Clvdmw sN¿m³ Dt±in¨mÂ At±l¯nsâ ]¡epÅ Gähpw \Ãbn\w kpKÔw ]pc«mdp−mbncp¶p, ]n¶oSv AXn\v (Clvdman\v) tijhpw IkvXqcnbpsS ]mSpI Ä At±l¯nsâ Xebnepw XmSnbnepsaÃmw

Rm³ ImWpIbpw sNbvXncp¶p’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Clvdman\pth−n Ipfn¡Â kv{Xo¡pw ]pcpj\pw kp¶¯mWv. BÀ¯hImcn¡pw

{]khn¨hÄ¡pw t]mepw. Pm_nÀ() hnÂ \n

¶pw \nthZ\w, AkvamAv _n³Xv Dssakv() ZpÂ lpsse^bnÂ sh¨v apl½Zp_v\p A

_o_Idns\ {]khn¨ thfbnÂ \_n() A htcmSv ]dªp: "\o Ipfn¡pIbpw hkv{Xw sIm−v Xäv sI«nbpSp¡pIbpw ClvdmanÂ {]

thin¡pIbpw sN¿pI’ (apkvenw).

Ipfn¡pIbpw kpKÔw ]qipIbpw sN bvX tijw Clvdmansâ hkv{Xw [cn¡Ww. ]pcpj·mÀ¡v Hcp DSpap−pw Hcp X«hpamWv Clvdmansâ hkv{Xw. kv{Xo¡v `wKn {]ISn¸n ¡m¯ AhÄ Dt±in¡p¶ hkv{Xw [cn¡m hp¶XmWv. AhÄ apJw ad¡mt\m ssIbpd [cn¡mt\m ]mSnÃ. F¶mÂ A\y]pcpj·m cpsS ASp¡Â AhÄ apJw adt¡−XmWv.

tijw ^ÀZv \akvImc¯nsâ kabam sW¦nÂ BÀ¯hImcnbpw {]khn¨hfpaÃm ¯hÀ \akvImcw \nÀÆln¡Ww. AsÃ¦nÂ c−v dIvA¯v hpZphnsâ kp¶¯v \akvIcn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡mhp¶XmWv. (AÃmsX Clvdman¶v {]tXyI amb kp¶¯v \akvImcanÃ).

\akvImc¯nÂ \n¶pw hncan¨mÂ ti

jw ClvdmanÂ {]thin¡Ww.AXn\v ‘essº

¡ DwdX³’ F¶v ]dbpI. tijw XÂ_nb ¯v sNmÃWw.AXnsâ ]Z§Ä C{]ImcamWv

مد ، كيك ال رشيك لك كيك ، كيك اللهم كيك ( إن احل )واجعمة لك والملك ال رشيك لك

(essº¡Ãmlp½ essºIv, essº¡ em i co¡ e¡ essºIv, C¶ÂlwZ h¶nAvaX, e¡ hÂapÂIv em ico¡ eIv). "AÃmlpth \nsâ hnfn¡p¯cw sNbvXv sIm−v R§Ä CXm h¶ncn¡p¶p, R§Ä \n\¡p¯cw sN bvXncn¡p¶p, \n\¡v bmsXmcp ]¦pImcpanÃ, \n\¡v R§Ä D¯cw sNbvXncn¡p¶p, XoÀ ¨bmbpw FÃm kvXpXnbpw FÃm A\p{Kl §fpw FÃm B[n]Xyhpw \n\¡mWv. \n\¡v

bmsXmcp ]¦pImcpanÃ’.CXmWv {]hmNIsâ XÂ_nb¯nsâ cq]w. Nnet¸mÄ At±lw

حلق كيككيك هل ا F¶pIqSn A[nIcn¸n¨ncp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

]pcpj·mÀ XÂ_nb¯v D¨¯nem¡emWv

kp¶¯v.kmC_vC_v\pJemZv()hnÂ \n¶pw

\nthZ\w, \_n()]dªp: "\n¿¯v D¨cn¡ epw XÂ_nb¯v sNmÃepw Dds¡bm¡m³ kzlm_¯nt\mSv IÂ¸n¡Wsa¶v Pn_vcoÂ Fsâ ASp¡Â hcnIbpw IÂ¸n¡pIbpw

sNbvXp’(AÂJwk). ImcWw,\n¿¯v Dds¡ bm¡p¶XnÂ AÃmlphnsâ NnÓ§sf {]I Sn¸n¡epw XuloZnsâ {]Jym]\hpw DÄ s¡mÅp¶p−v.F¶mÂ kv{Xo XÂ_nbt¯m atäsX¦nepw ZnIvdpItfm Dds¡bm¡m³ ]m SnÃ. ImcWw, ad¨p sh¡emWv kv{XobpsS _m[yX.

P\§tfmSv lÖn\v hcm\mbn C{_m

low \_n()bpsSbpw apl½Zv \_n()bpsS bpw \mhneqsS AÃmlp {]Jym]n¨ hnfnbp sS D¯camWv XÂ_nb¯nsâ hnh£.

"(AÃmlp At±lt¯mSv ]dªp:) P\ §Ä¡nSbnÂ \o XoÀ°mS\s¯¸än hnfw_ cw sN¿pI. \S¶psIm−pw hnZqcamb kIe ae¼mXIfneqsSbpw hcp¶, FÃmhn[ saen

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ª H«I§fpsS ]pd¯v Ibdnbpw AhÀ \n

sâbSp¯v h¶psImÅpw’ (lÖv: 27). Clvdmw Dt±in¡p¶bmÄ X\n¡v tcmK

tam AXpt]mse aäp hÃXptam Xsâ IÀ½ §Ä ]qÀ¯nbm¡m³ XSÊamhpsa¶v `bs¸ «mÂ Clvdmansâ \n¿¯nÂ AbmÄ¡v \n_

Ô\ sh¡mhp¶XmWv.‘Fs¶ tcmKtam,ssh Item, aäp Fs´¦neptam Fsâ IÀ½§Ä ]qÀ¯nbm¡p¶XnÂ \n¶pw Fs¶ XSbp¶ ]£w Rm³ AhnsS sh¨v ClvdmanÂ \n¶pw tamNnX\mhp¶XmWv' F¶v ClvdmanÂ {]th

in¡pt¼mÄ AbmÄ ]dªmÂ aXn. \_n() kpss_dnsâ aIÄ Zn_mA¯nsâ ASp¡Â {]thin¨t¸mÄ At±lw tNmZn¨p: "\o lÖv

Dt±in¡p¶pt−m’? AhÀ ]dªp: ‘AÃmlp hmWv Rm³ thZ\ am{Xta ImWp¶pÅp' At±lw ]dªp:

إن : امهلل حميل حيث حبستين ، وقال : ح واشرت ، وقو ( )متفق عليه () لك بل ربك ما استثنيت

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"\o lÖv sN¿pI, \n_Ô\ sh¡pIbpw sN¿pI. \o C{]Imcw ]dbpI: 'AÃmlpth, Fsâ Øm\w Rm³ XSbs¸« CSamWv'. A t±lw ]dªp: "\o Hgn¨v \ndp¯nbXv \n\¡v

hIsh¨pXcÂ AÃmlphnsâ _m[yXbmWv’ (_pJmcn, apkvenw).

F¶mÂ XSÊ§sfm¶pw `bs¸Sm¯ H cmÄ¡v \n_Ô\ sht¡−Xnsâ Bhiyan

Ã. ImcWw \_n() Clvdmw sNbvXt¸mÄ A {]Imcw sNbvXn«nÃ. At±lw ]dªp: "\n§ Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS IÀ½§Ä kzo

Icn¡pI’ (apkvenw). AXp t]mse At±lw FÃmhtcmSpambn \n_Ô\sh¡m³ s]mXp hmb IÂ¸\ \ÂInbn«nÃ.adn¨v tcmKapÅXn \mepw Xsâ IÀ½§Ä ]qÀ¯nbm¡m³ Ign bnsÃ¶v `b¶Xn\mepw, A{]Imcw Zp_mX _n³Xv kpss_dnt\mSv am{XamWv At±lw IÂ¸n¨Xv.

ClvdmanÂ {]thin¨bmÄ XÂ_nb¯v [mcmfambn sNmÃWw. ImcWw AXmWv IÀ ½¯nsâ hm¡mepÅ ASbmfw.{]tXyIn¨pw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bm{XbnÂ Ibä§Ä Ibdpt¼mÄ, Cd¡§ Ä Cd§pt¼mÄ, cm{Xnbmhpt¼mÄ, ]Iemhp t¼mÄ, AsÃ¦nÂ Hcp ]m]s¯¡pdnt¨m `b s¯¡pdnt¨m a\ÊnSp¡ap−mhpt¼msgm s¡ XÂ_nb¯v A[nIcn¸n¡p¶Xv \ÃXm Wv.

DwdbnÂ XÂ_nb¯v sNmtÃ−Xv Clv dmw sN¿p¶Xv apXÂ Xzhm^v Bcw`n¡p¶ Xp hscbpw, lÖnÂ XÂ_nb¯v Clvdmw sNbvXXp apXÂ s]cp¶mÄ Znhkw Pwd¯p Â AJ_bnÂ Fdnbp¶XphscbpamWv.

a¡tbmSSp¡pt¼mÄ AXnÂ {]thin ¡p¶Xn\mbn Ipfn¡m³ km[yamhpsa¦nÂ A{]Imcw sN¿p¶Xv \ÃXmWv.ImcWw \_n

()a¡bnÂ {]thin¡m³ Ipfn¡mdp−mbn cp¶p.

A_vZpÃmln_v\p DaÀ() hnÂ \n¶pw

\nthZ\w, At±lw ]dªp: ‘\_n() a¡bn Â {]thin¡pt¼mÄ _XzlmbpsS tate h gnbneqsS hcnIbpw Xncn¨pt]mhpt¼mÄ Xm

sg hgnbneqsS t]mhpIbpw sN¿pambncp¶p’

lÖv, Dwd, knbmd¯v

(_pJmcn, apkvenw). AXn\mÂ lmPn¡v \_n

() {]thin¨ amÀ¤¯neqsS {]thin¡phm \pw ]pds¸«pt]mb amÀ¤¯neqsS t]mhm\pw km[yambmÂ AXv D¯aamWv.

akvPnZpÂ ldmanÂ F¯nbmÂ Xsâ h es¯ ImÂ sh¨v AI¯v tIdWw. At¸mÄ

الم بل رسول اهللا ، اللهم اغ ( الة والس اهللا والص فربواب رمحتك

وافتح يل أ العظيم وبوجهه . ذنو عوذ باب

أ

يطان ا )لرجيم الكريم وسلطانه القديم من الش(_nkvanÃmln hÊzem¯p hÊemap Aem dkqenÃmln, AÃmlp½Kv^nÀ eo Zp\q_o h^vXlv eo A_vhm_ dlva¯nIv, ADuZp _nÃmlnÂ AZow h_nhPvlnlnÂ Icow, h kpÂXzm \nlnÂ JZow an\ssÈXzm\n dPow) F¶v sNmÃpIbpw thWw. "AÃmlpth \nsâ \ma¯nÂ, AÃmlphnsâ ZqXcpsS taÂ c£ bpw kam[m\hpw D−mhs«, AÃmlpth F sâ ]m]§Ä F\n¡v \o s]mdp¯v XtcW ta, \nsâ ImcpWy¯nsâ IhmSw F\n¡v \o Xpd¶v XcnIbpw sNt¿Wta, AXypZmcamb

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ahsâ hPvlv sIm−pw A\mZnbmb Ah sâ A[nImcw sIm−pw i]n¨m«s¸« ]nim NnÂ \n¶pw alm\mb AÃmlpthmSv Rm³ c£tXSp¶p" F¶mWnXnsâ kmcw.

AÃmlpthmSpÅ `b`àntbmsSbpw Xm gvatbmsSbpw alXzs¸Sp¯temsSbpw AÃm lphnsâ ]hn{Xamb `h\¯nte¡v Ffp¸ ¯nÂ F¯n¨p X¶Xn\pÅ \μntbmsSbpw BWv ]ÅnbnÂ {]thint¡−Xv.

tijw Xzhm^v XpS§m\mbn lPdpÂ AkvhZnsâ t\sc IAv_¯n¦te¡v sNÃ

Ww.‘Rm³ Xzhm^n\v \n¿¯v sN¿p¶p' F ¶v {]tXyIw ]dtb−XnÃ. {]tXyIw \n¿ ¯pw BhiyanÃ. A{]Imcw {]hmNI\nÂ \n¶pw ]Tn¸n¡s¸«nÃ. \n¿¯nsâ Øm\w a\ÊmWv Xm\pw. (AXv sNmÃn¸dbÂ _nZvA ¯mWv).

tijw Xsâ hes¯ ssI sIm−v lP dpÂ AkvhZv kv]Àin¡pIbpw km[yamsb ¦nÂ lPdns\ Npw_n¡pIbpw thWw. AÃm lphns\ alXz¸Sp¯ns¡m−mWv Cu Im

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cyw sN¿p¶Xv, AXÃmsX B IÃn\v D]Imc tam D]{Zhtam sN¿m³ Ignbpsa¶ hnizmk t¯msSbÃ. AXv AÃmlphn\pÅ Hcp A\p kcWw am{XamWv.

AaodpÂapAvan\o³ Dadp_v\pÂ JXzm

_v() lPdns\ Npw_n¡pt¼mÄ C{]Imcw ]dªncp¶p:

إ أعلم أنك حجر ، ال ترض وال تنفع ، لوال أ رأيت رسول ( )رواه اجلماعة () اهللا صىل اهللا عليه وسلم يقبلك ما قبلتك

"\o shdpsamcp IÃmsW¶v F\n¡dnbmw, \o D]Imctam D]{Zhtam sN¿pIbnÃ.dkqepÃm

ln()\ns¶ Npw_n¡p¶Xv Rm³ I−nÃmbn cp¶psh¦nÂ Rm³ \ns¶ Npw_n¡pambncp

¶nÃ’ (AÂPamA:).

Npw_n¡m³ km[n¨nsÃ¦nÂ Xsâ ssI sIm−v sXmSpIbpw tijw ssI Npw_n¡pI

bpw sNbvXmÂ aXn. C_v\pDaÀ() dnt¸mÀ«v sN¿p¶ lZokv Camw _pJmcnbpw apkvenapw

D±cn¡p¶p: ‘At±lw lPdns\ Xsâ ssI sIm−v kv]Àin¡pIbpw tijw Xsâ ssI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Npw_n¡pIbpw sNbvXp, tijw At±lw ]d

ªp: '\_n() C{]Imcw sN¿p¶Xv I− ti jw Rm\Xv Dt]£n¨nt«bnÃ'.

C\n Xsâ ssI sIm−v kv]Àin¡m³ H cmÄ¡v km[n¨nsÃ¦nÂ AXn\v th−n Xn¡n ¯nc¡cpXv. ImcWw Xnc¡Â X\n¡pw aäp ÅhÀ¡pw Hcpt]mse D]{ZhamWsÃm. Hcp ]s£ AXv hÃ hn]¯pw D−m¡n sht¨ ¡mw. AXv `b`àn CÃmXm¡pIbpw,Xzhm^n Â Dt±in¡s¸Sp¶ Bcm[\ F¶ e£y¯n Â \n¶v ]pd¯m¡pIbpw sN¿pw. AXp t]m se Nnet¸mÄ AXv _lfhpw XÀ¡§fpw kwL«\hpw hsc D−m¡ntb¡mw.

Zqsc \n¶msW¦nepw icn lPdnsâ t\

sc Nq−nbmÂ aXn. C_v\pAºmkv()hnÂ

\n¶pw D±cn¡s¸Sp¶ lZoknÂ ImWmw ‘\

_n() Hcp H«I¸pd¯v Xzhm^v sNbvXp, lP dnsâ ASp¡Â F¯pt¼msgÃmw At±lw BwKyw ImWn¨p' (_pJmcn). asämcp dnt¸mÀ «nÂ Xsâ ASp¡Â D−mbncp¶ Hcp hkvXp sIm−v At±lw BwKyw ImWn¡pIbpw XIv

lÖv, Dwd, knbmd¯v

_oÀ sNmÃpIbpw sNbvXp' F¶pw D−v. A

t±lw ]dªp: ‘\_n() C{]Imcw sN¿p¶Xv I− tijw Rm³ AXv Hgnhm¡nbnt«bnÃ'

tijw IAv_sb Xsâ CSXp`mK¯m ¡ns¡m−v Xzhm^v Bcw`n¡pI, dpIv\pÂ b am\nbpsS ASps¯¯nbmÂ km[yamsb¦n Â am{Xw AXns\ kv]Àin¡Ww, Npw_n¡m ³ ]mSnÃ. {]bmksa¦nÂ kv]Àint¡−XnÃ. AXn\mbn Xnc¡m³ ]mSnÃ.

lPdpÂ AkvhZpw dpIv\pÂ bam\nbpa ÃmsX IAv_bpsS asämcp `mKhpw kv]Àin

¡m³ ]mSnÃ. \_n() Ah c−paÃmsX kv] Àin¨n«panÃ.

Camw AlvaZnsâ apkv\ZnÂ ImWmw, C

_v\p Aºmkv()hnÂ \n¶pw apPmlnZv() dnt¸mÀ«v sN¿p¶p, C_v\pAºmkv() apB

hnb()hnsâ IqsS Xzhm^v sN¿pIbmbncp

¶p, apBhnb() IAv_bpsS FÃm aqeIfpw kv]Àin¡m³ XpS§n.At¸mÄ C_v\p Aºm

kv()tNmZn¨p: ‘\n§Ä F´mWv IAv_bp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sS FÃm tImWpIfpw kv]Àin¡p¶Xv? \_n

() C{]Imcw sN¿p¶Xv Rm³ I−n«nÃsÃm.

At¸mÄ apBhnb()]dªp: ‘IAv_bnse Hcp CShpw Hgnhm¡s¸Sm\nÃ' At¸mÄ C_v

\p Aºmkv()]dªp: رسول يف لكم اكن لقد سوة اب

يرجو اكن لمن حسنة أ اب

وذكر اآلخر وم وا ) ٢١: األحزاب ( كثريا اب\n§Ä¡v {]hmNI\nÂ D¯aamb amXrIbp

−v. At¸mÄ apBhnb() ]dªp: ‘Xm¦Ä ]dªXmWv kXyw' dpIv\pÂ bam\n¡pw l PdpÂ AkvhZn\pw CSbnÂ

اآلخرة حسنة وقنا عذ ( غيا حسنة و ) اب اجار ربنا آتنا يف ا

\dº\m BXn\m ^n±p³bm lk) )٢٠١:اكقرة(

X³ h^nÂ BJnd¯n lk\X³ hJn\m AZm_¶mÀ) "R§fpsS \mYm R§Ä¡v \o CltemI ¯v \ÃXv {]Zm\w sNt¿Wta, ]ctemI¯pw R§Ä¡v \o \ÃXv {]Zm\w sNt¿Wta, \c Iin£bnÂ \n¶pw R§sf

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\o c£n¡pIbpw sNt¿Wta’, F¶v ]db Ww.

Hmtcm {]mhiyw lPdnsâ ASp¡eqsS \S¶pt]mhpt¼mgpw t\cs¯ sNbvXt]mse sN¿pIbpw XIv_oÀ sNmÃpIbpw thWw. Xz hm^pIfnepS\ofw X\n¡v BhiyapÅ {]mÀ °\IÄ {]mÀ°n¡pItbm ZnIvdpIfpw JpÀ B³ ]mcmbWhpw \nÀÆln¡pItbm sN ¿mw.ImcWw IAv_m Xzhm^pw,kz^maÀhbn se kAvbpw PwdIsf Fdnbepw \nÝbn¡ s¸«ncn¡p¶Xv AÃmlpsh¡pdn¨ kvacW \n e\ndp¯m³th−n am{XamWv.(Xzhm^pIfnÂ {]mÀ°n¡phm³ {]tXyIw ZpBIÄ \nÝbn ¡s¸«n«nÃ, dpIv\pÂ bam\n¡pw lPvdpÂ A kvhZn\pw CSbnepÅ taÂ¸dªsXmgnsI).

Cu Xzhm^nÂ (a¡bnÂ F¯nbtijw sN¿p¶ BZys¯ Xzhm^v,Xzhm^pÂ JpZqw)

]pcpj·mÀ¡v ‘CZvXzn_mAv' sN¿epw (X«w hes¯ I£¯n\SnbneqsS FSp¯v c−ä hpw CSs¯ Npaent·Â C«v, hes¯ NpaÂ

Xpd¶nSpI) BZys¯ aq¶v NpänÂ ‘daÂ' \S

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡epw (ImepIÄ ASp¸n¨v sh¨v [rXnbnÂ \ S¡pI) kp¶¯mWv.

Xzhm^n\v Ggv NpäpIfmWpÅXv, Hmtcm Npäpw lPdpÂ AkvhZnÂ \n¶pw XpS§n A Xnsâ ASp¡Â Xs¶ Ahkm\n¡p¶p. ln Pvdn\v DÅneqsS (IAv_bpsS ]pd¯v ImWp ¶ Iam\mIrXnbnepÅ Npacn\I¯pÅ `m Kw) Xzhm^v sNbvXmÂ icnbmhpIbnÃ. (Im cWw CXv IAv_¡v DÅnÂs¸«XmWv).

Ggv Xzhm^v ]qÀ¯nbm¡nbmÂ C_vdm lnw aJman\cnInte¡v sNÃpIbpw, AXnsâ ]n¶nembn c−v dIvA¯v \akvIcn¡pIbpw thWw. km[yambmÂ AXnsâ ASp¯v \nÂ ¡pI, km[n¡m¯ ]£w hnZqc¯pw \n¶v \akvIcn¡mw. AXnÂ H¶mas¯ dIvA¯n

Â ^mXnl¡v tijw قل يا أيها الاكفرون F¶ kq

d¯pw c−mas¯ dIvA¯nÂ قل هو اهللا أحد F

¶ kqd¯pw HmXWw. AXn\v tijw km[y ambmÂ ho−pw Hcn¡Â¡qSn lPdpÂ Akv hZnsâ ASp¡Â h¶v AXns\ kv]Àin¡

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ww, km[yambnsÃ¦nÂ AXnte¡v BwKyw ImWn¨mÂ aXn. tijw kAvbv sN¿m\mbn t]mhWw. kz^tbmSSp¯mÂ

)…روة من شعائر اهللاملإن الصفا وا(

(C¶Êz^mhÂaÀhX an³ iBCcnÃmln…) (_Jd: 158). F¶ JpÀB³ hN\w HmXÂ kp¶¯mWv. "XoÀ¨bmbpw kz^mbpw aÀh bpw aXNnÓ§fmbn AÃmlp \nÝbn¨XnÂ

s¸«XmIp¶p’. ChnsSbÃmsX CXv thsdsbm cnS¯pw HmtX−XnÃ.

tijw IAv_sb ImWp¶Xphsc kz^ bnte¡v IbdpIbpw AXn\v t\sc Xncnªv \n¶v ssIIÄ DbÀ¯n Xm³ Dt±in¡p¶Xv

{]mÀ°n¡pIbpw sN¿pI. \_n() ChnsS C {]Imcw {]mÀ°n¡mdp−mbncp¶p.

اهللا ( اهللا رب ك أ

اهللا رب ك أ

وحد رب ك أ إال اب ، ال إ ه ال رشيك

ء قدير مد وهو بل لك احل الملك و وحده ، إال اب ال إحزاب وحده

ز وعده ونرص قبده وهزم األ

جن

) أ

(AÃmlp AIv_À, AÃmlp AIv_À, AÃm lp AIv_À, emCeml CÃÃmlp hlvZlp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

em ico¡ elp, elpÂ apÂ¡p helpÂ lwZp hlph Aem IpÃn ssiC³ JZoÀ. em Ceml CÃÃmlp hlvZlp, A³Pk hAvZ lp, h\kzd A_vZlp hlkaÂ Alvkm_ hlvZlp).""AÃmlp henbh³, AÃmlp hen bh³, AÃmlp henbh³.AÃmlphÃmsX H cp Bcm[y\panÃ, Ah³ GI³, FÃm B[n ]Xyhpw kÀÆ kvXpXnbpw Ah¶mWv,Ah³ FÃmän\pw IgnhpÅh\mWv. AÃmlphÃmsX Bcm[y\nÃ, Ah³ GI³,Ahsâ IcmÀ A h³ ]men¨p, Ahsâ ASnasb Ah³ klm bn¨p, Ah³ X\n¨v kwL§sf ]cmPbs¸ Sp¯n'. AXv aq¶v {]mhiyw BhÀ¯n¡pI bpw AXn\nSbnÂ {]mÀ°n¡pIbpw thWw.

tijw kz^mbnÂ \n¶pw Cd§n \S¡p I. A§s\ ]¨ \nd¯nÂ ASbmfs¸Sp¯n bn«pÅ `mKs¯¯nbmÂ ASp¯ ]¨ AS bmfw hsc HmSpI. km[yambmÂ am{Xta A {]Imcw sNt¿−XpÅp, aäpÅhÀ¡p]{Zhap −m¡m³ ]mSnÃ. ]n¶oSv aÀhbnÂ F¯p¶ Xv hsc km[mcW \ne¡v \S¶mÂ aXn. aÀh bnÂ F¯nbmÂ AXnÂ IbdpIbpw Jn_ve

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡v A`napJambn \n¶v ssIIfpbÀ¯n kz ^mbnÂ {]mÀ°n¨t]mse {]mÀ°n¡pIbpw sN¿pI.

]n¶oSv ho−pw aÀhbnÂ \n¶nd§n kz ^mbnte¡v \S¡pI. \St¡− Øe§fnÂ \S¡pIbpw [rXnIqt«− Øe§fnÂ [rXn Iq«pIbpw sN¿pI.tijw ho−pwkz^mbnÂ IbdpIbpw Jn_vesb A`napJoIcn¨v ssII fpbÀ¯n BZyw {]mÀ°n¨ t]mse {]mÀ°n ¡pIbpw thWw. kAvbnsâ _m¡n `mK§ fnsems¡ Xm\njvSs¸Sp¶ ZnIvdpIfpw, JpÀ B³ ]mcmbWhpw ZpBIfpw \nÀÆln¡mhp ¶XmWv. kz^maÀhIfnÂ Ibdepw [rXnbn Â \S¡epsaÃmw kp¶¯mWv,\nÀ_ÔaÃ.

kz^mbnÂ \n¶v aÀhbnte¡v H¶v,aÀh bnÂ \n¶v kz^mbnte¡v c−v F¶ cq]¯n Â Ggv kAvbpIÄ ]qÀ¯nbm¡nbmÂ ]pcp j³ apÞ\w sN¿pItbm apSn apdn¡pItbm sN¿Ww. apÞ\w sN¿emWv apSn apdn¡p¶ Xns\¡mÄ D¯aw. F¶mÂ lÖv ASp¯m sW¦n Â ho−pw XebnÂ apSn apf¡m\pÅ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kabanÃ F¦nÂ apXa¯nC\v apSn apdn¡p¶ XmWv D¯aw. lÖnÂ apÞ\w sN¿m³ th−nbmWv C{]Imcw sN¿p¶Xv. ImcWw Zp ÂlÖv \men\v (DwdbnÂ \n¶v) kzlm_nam À h¶t¸mÄ AhtcmSv apSn apdn¨p sIm−v hn

can¡m³ \_n() IÂ¸n¨p.

F¶mÂ kv{Xo Xsâ apgph³ apSnbnÂ \n¶pw Hcp hncÂ¯p¼v \of¯nÂ apdn¡pI bmWv th−Xv. apÞ\w sN¿m³ ]mSnÃ. Ap Þ\hpw apSnapdn¡epw XebpsS apgph³ `m Khpw DÄs¡mtÅ−XmWv. AÃmlp ]dbp

¶p: n§fpsS XeIsf apÞ\‘ حملقني رءوسكم

\w sNbvXhcmbpw sIm−v' (XebpsS apgph ³ `mKhpw F¶ AÀ°¯nemWv Cu {]tbm

Kw).AXpt]mse \_n() Xsâ XebpsS apgp h³ `mKhpw apÞ\w sNbvXn«pap−v."\n§Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS IÀ½§Ä kzoIcn

¡pI’.F¶v At±lw ]dbpIbpw sNbvXp.

Cu IÀ½§tfmsS Dwd ]qÀ¯nbmhpI bpw AXnÂ \n¶v ]qÀ®ambpw hncan¡pI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpw sNbvXp. AtXmsS ClvdmanÂ \njn²am bncp¶ apgph³ Imcy§fpw AbmÄ¡v A\p hZ\obambn.

خالصة أعمال العمرةDwd: IÀ½§Ä Npcp¡¯nÂ

1) henb Aip²n¡v Ipfn¡p¶ t]mse Ipfn ¡pIbpw kpKÔw ]qipIbpw sN¿pI.

2) Clvdmansâ hkv{X§Ä [cn¡pI.]pcpj\v Hcp DSpap−pw Hcp X«hpw, kv{Xo¡v A\p hZ\obamb GXv hkv{Xhpw.

3) XÂ_nb¯v sNmÃepw Xzhm^v hsc AXn Â XpScepw.

4) lPdpÂ AkvhZnÂ \n¶pw XpS§pIbpw AXnÂ Xs¶ Ahkm\n¡pIbpw sN¿p¶ cq]¯nÂ, IAv_sb Ggv Npäv Xzhm^v sN ¿Â.

5) C_vdmlnw aJmansâ ]n¶nÂ c−v dIvA ¯v \akvIcn¡Â.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

6) kz^mbnÂ \n¶pw XpS§n aÀhbnÂ Ah km\n¡p¶ hn[w kz^m aÀh¡nSbnÂ G gv kAvbv sN¿Â.

7) ]pcpj·mÀ apÞ\w sN¿pItbm, apSn ap dn¡pItbm sN¿Â,kv{XoIÄ apSnapdn¡Â.

************

A[ymbw Ggv صفة احلج

lÖnsâ cq]w

lÖn\v Clvdmw sN¿Â: ZpÂlÖv 8 (buap¯Àhnb) Zplm ka

bambmÂ lÖn\v Dt±in¡p¶hscms¡ Xm ³ Cd§n¯makn¡p¶ Øe¯v sh¨v l Ön\v Clvdmw sN¿Ww.

akvPnZpÂ ldmantem AsÃ¦nÂ atäsX ¦nepw ]Ånbntem t]mbn Clvdmw sN¿pI F¶Xv kp¶¯Ã.\mw a\Ênem¡ntbSt¯m fw AXv {]hmNI\nÂ \nt¶m klm_¯nÂ \nt¶m D±cn¡s¸«n«nÃ.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw Camw _pJmcn

bpw apkvenapw D±cn¡p¶p,\_n() AhtcmSv ]dªp: "\n§Ä ClvdmanÂ \n¶pw apàcm bn IgnbpI, A§s\ buap¯Àhnb (ZpÂl Öv:8) BbmÂ \n§Ä lÖn\v Clvdmw sN

¿pI’.

Pm_nÀ() ]dbp¶p: "ClvdmanÂ \n¶pw XlÃpembncp¶Xn\mÂ,R§Ä an\mbnte¡v

Xncn¨t¸mÄ Clvdmw sN¿m³ \_n() R§ tfmSv IÂ¸n¨p. A§s\ R§Ä A_vXzln

Â \n¶pw ClvdmanÂ {]thin¨p’ (apkvenw). ImcWw, AXmbncp¶p AhÀ Cd§nbncp¶ Øew.

Dwd¡v Clvdmw sNbvXt¸mÄ sNbvXt]m sesbÃmw lÖn\v Clvdmw sN¿pt¼mgpwth Ww.AXmbXv Ipfn¡pIbpw kpKÔw ]qipI bpw hpZphnsâ kp¶¯v \akvIcn¡pIbpw sN¿pI. (hpZphnsâ kp¶¯v Clvdmansâ thfbnÂ am{Xw \nÀÆlnt¡− H¶Ã, GXh kc¯nÂ hpZpshSp¯mepw c−v dIvA¯v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kp¶¯v \akvIcn¡mhp¶XmWv. hnh:) ti jw lÖn\v \n¿¯v sNmÃWw. lÖnsâ \n ¿¯nsâbpw XÂ_nb¯nsâbpw cq]w Dwd bpsS \n¿¯nsâbpw XÂ_nb¯nsâbpw cq

]w Xs¶bmWv. "essº¡ DwdX³’ F¶v ]d

bp¶Xn\v ]Icw "essºI lÖ³’ F¶v ]d bWsa¶v am{Xw. Xsâ IÀ½§Ä ]qÀ¯nbm ¡p¶Xn\v hÃ XSÊ§fpw `bs¸Sp¶ BÄ ¡v \n_Ô\ sh¨psIm−v ClvdmanÂ {]th in¡mhp¶XmWv. `bansÃ¦nÂ \n_Ô\ sh t¡−p¶ BhiyanÃ.

an\mbnte¡v ]pds¸SÂ: tijw an\mbnte¡v ]pds¸SWw. AhnS

¶v ZplvÀ, AkzÀ, aKvcn_v, CimAv, ^PvÀ F ¶nh AXmXnsâ kab¯v PwB¡msX \mev dIvA¯pÅh c−m¡n Npcp¡n \akvIcn¡

Ww.ImcWw \_n()sNbvXXv A{]ImcamWv.

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw Camw apkvenw D± cn¡p¶p."XÀhnb Znhkw AhÀ an\mbnte¡v Xncn¨p, AhÀ lÖn\v \n¿¯v sNmÃpIbpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sNbvXp.\_n()bpw Xsâ hml\¸pdt¯dn, an\mbnÂ sh¨v At±lw Zplvdpw Akzdpw a Kvcn_pw CimDw ^Pvdpw \akvIcn¡pIbpw

sNbvXp’.

A_vZpÃmln_v\p DaÀ() ]dªXmbn

Camw _pJmcn D±cn¡p¶p:"\_n() an\mbnÂ sh¨v \akvIcn¨Xv c−v dIvA¯mWv. A_q

_¡dpw Dadpw Dkvam\pw() sNbvXXv A{] Imcw Xs¶. Zplvdn\pw Akzdn\pw CSbntem

aKvcn_v\pw,Cim¡pw CSbntem \_n()PwAv

sN¿mdp−mbncp¶nÃ. \_n() A{]Imcw sN bvXncp¶psh¦nÂ, At±lw Ad^bnepw apkv Zen^bnepw \akvImcw PwB¡nbXv D±cn¡ s¸«Xp t]mse CXpw D±cn¡s¸Spambncp¶p.

a¡¡mcpw aäpÅhcpsaÃmw an\mbnepw Ad^bnepw apkvZen^bnepw Npcp¡n \akv

Icn¡pIbmWv th−Xv. ImcWw \_n() l Ö¯pÂ hnZmCÂ Cu ]pWy{]tZi§fnÂ P\§sfbpw sIm−v \akvIcn¨t¸mÄ At± lt¯msSm¸w a¡¡mcpap−mbncp¶p, Ah

lÖv, Dwd, knbmd¯v

tcmSv ]qÀ¯nbm¡n \akvIcn¡m³ \_n() IÂ¸n¡pIbp−mbnÃ. AhÀ¡v ]qÀ¯nbm ¡n \akvIcn¡Â \nÀ_Ôambncp¶psh¦n

Â \_n() a¡mhnPb hÀjw AhtcmSv IÂ

¸n¨Xv t]mse IÂ¸n¡pambncp¶p. \_n() A¶v AhtcmSv ]dªp: "a¡¡mtc \n§Ä ]qÀ¯nbm¡pI,ImcWw R§Ä bm{X¡mcm

b Hcp kwLamWv’ (A_qZmhqZv, XnÀanZn).

F¶mÂ BÄ¯makw IqSpIbpw a¡ bpsS hym]vXn hÀ²n¡pIbpw an\mbpw a¡ bpsS `mKambn¯ocpIbpw sNbvXt¸mÄ a¡ ¡mÀ AhnsS sh¨v \akvImcw Npcp¡mdnÃ.

Ad^bnÂ \nÂ¡Â: ZpÂlÖv 9 \v kqcy³ DZn¨pIgnªmÂ

an\mbnÂ \n¶pw Ad^bnte¡v t]mhWw. km[yambmÂ Ad^bnÂ {]thin¡p¶Xn\v ap¼v \andbnÂ Cd§pIbpw kqcy³ a[y¯n Â \n¶pw sXäp¶Xp hsc AhnsS \nÂ¡pI bpw sN¿p¶Xv D¯aamWv. km[yamhm¯ ] £w hntcm[anÃ.ImcWw AXv kp¶¯v am{X amWv hmPn_Ã.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kqcy³ a[y¯nÂ \n¶pw sXänbmÂ

\_n() sNbvXXv t]mse Zplvdpw Akzdpw c −v dIvA¯v hoXw Npcp¡n Zplvdnsâ kab ¯v c−pw IqSn ap´n¨v \akvIcn¡Ww.

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw D±cn¡s¸«Xmbn kzlolv apkvenanÂ ImWmw: "\andbnÂ X\n

¡v Hcp sSâv \nÀ½n¨v Xcm³ \_n() IÂ¸n

¡pIbp−mbn. A§s\ \_n() Ad^bnse ¯nbt¸mÄ \andbnÂ X\n¡v th−n \nÀ½n ¡s¸«ncn¡p¶ sSâv I−p, tijw At±lw kqcy³ a[y¯nÂ \n¶pw \o§p¶Xphsc A hnsS Ign¨p. tijw Xsâ hml\s¯ \S ¯m³ Bhiys¸SpIbpw AXv _Xz\pÂ hm

ZnbnÂ F¯nbt¸mÄ \_n() P\§tfmSv {] kwKn¡pIbpw sNbvXp. ]n¶oSv _m¦pw CJm a¯pw hnfn¨p, F¶n«v (c−v dIvA¯v) ZplvÀ \akvIcn¨p tijw ho−pw CJma¯v hnfn ¡pIbpw (c−v dIvA¯v) AkzÀ \akvIcn ¡pIbpw sNbvXp. Ah¡nSbnÂ At±lw a säm¶pw \akvIcn¨nÃ.ho−pw At±lw hml \¸pdt¯dn, A§s\ (At±lw \nÂ¡m³ D

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t±in¨) Øes¯¯nbt¸mÄ At±lw Xsâ Jpkzvhm F¶ H«I¯nsâ hbdns\ "kzJvdm

¯n’sâ (]md¡ÃpIfpsS) t\scbpw "P_ep

Â aim¯n’s\ Xsâ ap¼nepam¡n Jn_ve¡v A`napJambn \n¶p. kqcymkvXabw hsc A

t±lw Xsâ \nÂ¸v XpSÀ¶p...’ (apkvenw).

Ad^bnÂ PwDw Jkzvdpw a¡¡mÀ¡pw AÃm¯hÀ¡pw Hcp t]mse _m[IamWv.

\_n() (Ad^bnse \akvImcw) ap´n ¨v tNÀ¯v \akvIcn¨Xv P\§Ä {]mÀ°\ bnÂ apgpIm\pw, Hcp Camansâ IognÂ Ah sc FÃmhscbpw H¶n¨p tNÀ¡m\pw tijw AhÀ¡v AhcpsS XmakØet¯¡v (Ffp ¸w) ]ncnªv t]mhm\pw th−nbmWv. Ad^m Znhk¯nse Ahkm\ kab§fnÂ lmPn {]mÀ°\bnepw ZnIvdpIfnepw JpÀB³ ]mcm

bW¯nepw apgpIemWv kp¶¯v. \_n()bn Â \n¶pw Øncs¸«ph¶n«pÅ ZnIvdpIfpw Zp BIfpamWv sNmtÃ−Xv.A¯cw {]mÀ°\I fpsS Nne DZmlcW§Ä Xmsg sImSp¡p¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ي غقول ( مد اك ا غقول ، اللهم لك احل اللهم لك ، وخريا مم ونسيك وحمياي صال ، ومما ولك رب ترا ك مآ ) وإ

(AÃmlp½ e¡Â lwZp IÃZo \JqÂ, he ¡Â lwZp ssJd³ an½m \JqÂ, AÃmlp½ e¡ kzem¯o h\pkpIo halvbmb ham Xo, hCsse¡ dºn aB_o, heI dºn Xp dmYo). kmcw: "AÃmlpth, R§Ä ]dbp¶ t]mse ¯s¶ kÀÆ kvXpXnbpw \n\¡mWv. R§Ä ]dbp¶Xns\¡mÄ D¯aamb kvXpXnbpw \n \¡mWv, AÃmlpth Fsâ \akvImchpw F sâ _enbpw Fsâ PohnXhpw Fsâ acW hpsaÃmw \n\¡mWv. Fsâ c£nXmth \n¶n te¡msWsâ A`bw,Fsâ \mYm \nsâ hgn bmsWsâ ]mc¼cyw.

در ، ( عوذ بك من عذاب القرب ، ووسوسة الص أ

اللهم إمر و

)شتات األ

(AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an³ AZm_n Â J_vcn h hkvhkXnÊzZvcn hiXmXnÂ Awdv)

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"AÃmlpth J_vÀ in£bnÂ \n¶pw lrZb ¯nsâ ZpÀa{´W¯nÂ \n¶pw Imcy§fnse \mi§fnÂ \n¶pw Rm³ \nt¶mSv icWw

tXSp¶p’. ء به ( عوذ بك من رش ما ت

أ

يح اللهم إ ) الر(AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an³ iÀdn am XPoD _nlnÀdolp) "AÃmlpth, Imäv hln¨psIm−phcp¶ \mi

§fnÂ \n¶pw \nt¶mSv Rm³ c£ tXSp¶p’. م له ال ( إ

ك ن ال ع ي و رس م ل ع ي ، و اك ى م ر ت ، و يم الك ع م س ت ، يت ي ن ك ي ل ع ىف خي ال ن م ء

ر م أ

ا اك ن ي ، أ يث غ ت س لم ا ري ق ف ال س ائ

ف رت ع مل ا ر ق مل ا ق ف ش مل ا ل ج لو ا ري ج ت س لم ا ن ذ ب و س ، أ

أ س م ك ل

ة ل أ

، و ني ك س مل ا ل ه ت ن أ إ ك إ

ذ مل ا ال ه ت ب ب ن و ، ل ا ء خ د وك ع د أ

ت ع ض خ ن م ت اض ف ، و ه ت ب ق ر ك ل ل ذ ، و اه ن ي ق ك ل ، ه د س ج ك ل م غ ر و ك ل

) ه ف غ أ

(AÃmlp½ C¶¡ XkvaD Iemao, hXdm a Im\o, hXAveap knÀdo hAem\nbXo, em bJv^m Asse¡ ssiD³ an³ Awco, A\

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â _mCkpÂ ^JoÀ AÂ apkvXKokpÂ ap kvXPoÀ, AÂ hPepÂ apiv^Jv, AÂ apJnÀ dpÂ apAvXcn^p _nZp\q_o, AkvAep¡ a kvAe¯Â ankvIo³, h A_vXlnep Csse I C_vXnlmepÂ apZv\n_n±eoÂ, h AZvDuI ZpBA a³ JZAXv eI dJ_Xplp, h^mZ Xv eI sF\mlp, h ZÃ eI PkZplp, hdKn a eI A³^plp). "AÃmlpth,\o Fsâ kwkmcw tIÄ¡p¶p, Fsâ AhØ ImWp¶p, Fsâ clkyhpw ]ckyhpw Adnbp¶p, Fsâ Hcp Imcyhpw \n \¡v tKm]yaÃ, Rm³ Zcn{Z\pw Bhiy¡mc \pamWv, klmbw tXSp¶h\pw A`bw tXSp ¶h\pamWv, `bmi¦bpÅh\pw BÀ{ZX e`n t¡−h\pamWv, Fsâ ]m]§sf Gäv ]dbp ¶h\pw k½Xn¡p¶h\pamWv, Zcn{ZcpsS tNmZyw Rm³ \nt¶mSv tNmZn¡p¶p, \nμy\m b ]m]nbpsS AÀ°\ Rm³ \nt¶mSv tXSp ¶p, hW¡t¯msS ]ncSn Ip\n¨hsâbpw I ®pIÄ \ndsªmgpInbhsâbpw icocw \n\ ¡v kaÀ¸n¨hsâbpw \n\¡v ap¼nÂ {]Wan

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¨hsâbpw {]mÀ°\ Rm³ \nt¶mSv {]mÀ

°n¡p¶p’. ال م له ل ا (

ين ل ع جت خ د ب ر ؤ ر ن ك يا ، و ق ش ب ر ك ئ ي ح وفا ا يما

ؤ س مل ا ري خ ) ني ط ع مل ا ري اخ ي و ني ول(AÃmlp½ em XPvAÂ\o _n ZpBC¡ dºn iJn¿³ h Ip³ _o dDu^³ dloa³ bm ssJdÂ akvDueo\ hbm ssJdÂ apAv Xzo³). "AÃmlpth, \nt¶mSpÅ {]mÀ°\bnÂ F s¶ \o ZpÀ`K\m¡cptX, bPam\³amcnÂ D ¯a\pw \ÂIp¶hcnÂ DÂIrjvS\pambh t\ Ft¶mSv \o Aenhpw I\nhpw ImWnt¡

Wta’. سميع نورا ، اللهم اجعل يف قليب نورا ( برصي نورا، و )و

(AÃmlp½ CPvAÂ ô JÂ_o \qdm, hô kwCu \qdm, hô _kzco \qdm) "AÃmlpth, Fsâ lrZb¯nÂ \o {]Imiw XtcWta, Fsâ tIÄhnbnepw Fsâ ImgvN

bnepw F\n¡v \o {]Imiw XtcWta’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ي و ر د ص يل ح ارش م له ل ا ( ي يل رس م له ل ي ، ا ر م أ إ

وذ ع أ ك ب

ب ه ا ي م رش ، و ار ه اج يف ج ل ا ي م رش ، و ل لي ال يف ج ل ا ي م رش ن م و ب رش ، و اح ري ال ه ب ق ائ ) ر ه ا

(AÃmlp½ Civdlv eo kzZvco, hbÊnÀ eo Awco, AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an³ I cvdn am benPp ^nssÃÂ, hiÀdn am benPp ^n¶lmÀ, hiÀdn am Xlpºp _nlnÀdnbm lp, h iÀdn _hmCJn±lvÀ). "AÃmlpth, F\n¡v \o lrZb hnimeX X tcWta, Fsâ Imcy§Ä Ffp¸am¡n¯tc Wta, AÃmlpth.. cm{XnbnÂ {]thin¡p¶ Xnsâ \mi¯nÂ \n¶pw, ]IenÂ {]thin ¡p¶Xnsâ \mi¯nÂ \n¶pw, Imäv sIm−p hcp¶Xnsâ \mi¯nÂ \n¶pw, Imehn]¯p ¡fpsS \mi¯nÂ \n¶pw \nt¶mSv Rm³ c

£ tXSp¶p’.

نيا حسنة و اآلخرة حسنة وقنا عذاب ( اللهم ربنا آتنا يف ا )اجار

lÖv, Dwd, knbmd¯v

(AÃmlp½ dº\m BXn\m ^n±p³bm lk \X³ h^nÂ BJnd¯n lk\X³ h Jn\m

AZm_¶mÀ)

"AÃmlpth Cl¯nÂ \o R§Ä¡v \· {] Zm\w sNt¿Wta, ]c¯nepw \o R§Ä¡v \· {]Zm\w sNt¿Wta, \cI in£bnÂ \n

¶pw R§sf \o Im¯v c£nt¡Wta’. ) ظلمت غف

نت الغفور الرحيم ، فاغفر يل ، اللهم إ )إنك أ

(AÃmlp½ C¶o fzew¯p \^vko ^Kv^nÀ eo C¶¡ A³XÂ K^qdpÀdlow) "AÃmlpth, Rm³ Fsâ Bßmhnt\mSv X s¶ A{Iaw {]hÀ¯n¨ncn¡p¶p, AXn\mÂ F\n¡v \o s]mdp¯p XtcWta,XoÀ¨bmbpw \o ]m]§Ä s]mdp¡p¶h\pw IcpWm\n[n

bpamWv’.

م ه لل ا ( إ وذ ع أ قاء ، من جهد اكالء ك ب وسوء ، ودرك الش

عداء ، القضاء )وشماتة األ

(AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an³ PplvZn Â _emAv, han³ ZdInÈJmAv, han³ kqC Â JZmAv, han³ iamXXnÂ AAvZmAv).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"AÃmlpth, ]co£W¯nsâ t¢i¯nÂ \n ¶pw, ZpÀ`KX {]m]n¡p¶XnÂ \n¶pw, hn[n ssh]coXy§fnÂ \n¶pw, i{Xp¡fpsS ]cn lmk§fnÂ \n¶pw Rm³ \nt¶mSv c£ tX

Sp¶p’. زن ( عوذ بك من الهم واحل

أ

، والعجز والكسل ، اللهم إنب واكخل ين وغلبة الرجال ، واجل ، و وضلع ا

وذ ع أ ن م ك ب

ن أ

د ر أ ىل إ

، و ر م لع ا ل ذ ر أ

وذ ع أ � ة ن ت ف ن م ك ب ) ا ي غ ا

(AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an\Â l½n hÂ lpkv³, hÂ APvkn hÂ IkvÂ, hÂ Pp_v\n hÂ _pJvÂ, hZneCss±\n hKe_ XnÀdnPmÂ, hADuZp _nI an³ A³ Dd± C em AÀZenÂ DapÀ, hADuZp _nI an³ ^nXv \¯n±p³bm) "AÃmlpth, a\t¢i§fnÂ \n¶pw ZpxJ§ fnÂ \n¶pw, AiànbnÂ \n¶pw Beky¯n Â \n¶pw, ]nip¡nÂ \n¶pw `ocpXz¯nÂ \n ¶pw, ISs¡WnbnÂ s]Sp¶XnÂ \n¶pw, B fpIÄ Fs¶ AXnPbn¡p¶XnÂ \n¶pw Rm ³ \nt¶mSv c£ tXSp¶p. Gähpw tamiamb BbpÊnte¡v Rm³ aS¡s¸Sp¶XnÂ\n¶pw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Zp³bmhnse Ipg¸§fnÂ \n¶pw Rm³ \n

t¶mSv c£ tXSp¶p’. ثم والمغرم (

عوذ بك من المأ

أ

، ومن رش فتنة الغىن ، اللهم إعوذ بك من فتنة الفقر

)وأ

(AÃmlp½ C¶o ADuZp _nI an\Â aAvY an hÂ aKvdw, han³ iÀcn ^nXv\¯nÂ Kn\m, hADuZp _nI an³ ^nXv\XnÂ ^JvÀ) "AÃmlpth, ]m]§fnÂ \n¶pw IS§fnÂ \n¶pw, sFizcy¯nsâ \mi¯nÂ \n¶pw Rm³ \nt¶mSv c£ tXSp¶p. Zmcn{Zy¯nsâ ]co£W¯nÂ \n¶pw Rm³ \nt¶mSv c£

tXSp¶p’. وغق قليب من ، اللهم اغسل قين خطاياي بماء اخكلج والربد (

ن يت اخكوب األ طايا كما غق نس اخل وباعد بيين ، يض من ا

) وبني خطاياي كما باعدت نني المرشق والمغرب (AÃmlp½ CKvknÂ A¶o JXzmbmb _nam CYÂPn hÂ _dZv, h\Jn JÂ_o an\Â Jz Xzmbm Iam \JbvXYu_Â A_vbZn an\±\ kv, h_mCZv ss_\o hss_\ JXzmbmb I am _mAZvX ss_\Â aivcnJn hÂ aKvcn_v)

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"AÃmlpth, lnaPew sIm−pw XWp¯ sh Åw sIm−pw F¶nÂ \n¶pw Fsâ ]m]§ sf IgpIn¡ftbWta, shÅ hkv{Xs¯ A gp¡nÂ \n¶pw ip²nbm¡p¶Xpt]mse ]m] §fnÂ \n¶pw Fsâ lrZbs¯ \o ip²nbm t¡Wta, F\n¡pw Fsâ ]m]¯n\panSbnÂ Ing¡ns\bpw ]Snªmdns\bpw AIänbXp

t]mse \o AItäWta’.

Ad^mZnhkapÅ {]mÀ°\ {]mÀ°\IfnÂ

Gähpw D¯aamWv. \_n() ]dªp: خء دخء يوم عرفة ( نا واجبيون من ، خري ا

وخري ما قلت أ

مد وهو : قبيل احل الملك و وحده ال رشيك إال اب ال إء قدير ) بل لك

"Gähpw D¯aamb {]mÀ°\ Ad^mZn\apÅ {]mÀ°\bmWv, Rm\pw F\n¡v ap¼pÅ {] hmNI·mcpw ]dªn«pÅ hm¡pIfnÂ Gä hpw D¯aambXv (emCeml CÃÃmlp hlvZ lp em ico¡ elp elpÂ apÂ¡p help Â lwZp hlph Aem IpÃn ssiC³ JZoÀ)

F¶XmWv’(amenIv).kmcw: AÃmlp AÃmsX

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Hcp Bcm[y\panÃ, Ah³ GI³, Ah\v bm sXmcp ]¦pImcpanÃ, FÃm B[n]Xyhpw kÀ ÆkvXpXnbpw Ah¶mWv, Ah³ FÃm Imcy

§Ä¡pw IgnhpÅh\mWv’.

{]hmNI\nÂ \n¶pw Øncs¸«p h¶n«p Å {]mÀ°\IÄ AdnbnsÃ¦nÂ X\n¡dnbm hp¶ A\phZ\obamb {]mÀ°\IÄ sN¿m hp¶XmWv. {]mÀ°\bnepw ZnIvdnepw aSp¸\p `hs¸«mÂ, KpWIcamb hnjb§Ä Iq«pIm tcmsSm¸w kwkmcn¡p¶Xpw, JpÀB³ ]Tn ¡p¶Xpw, Cu hnip²Zn\¯nÂ AÃmlphn sâ Zm\§fnÂ B{Klw P\n¡p¶Xn\p th −n AÃmlphnsâ HuZmcy§sf¡pdn¨pw A hsâ Zm\§sf¡pdn¨pw {]tXyIambn {]Xn ]mZn¡p¶ \ÃXmb ]pkvXI§Ä hÃXpw hm bn¡p¶XpsaÃmw ho−pw{]mÀ°\bnte¡pw AÃmlphnte¡pÅ Iogv hW¡¯nte¡pw Xncns¨¯p¶Xn\v D¯aambncn¡pw.]Iensâ Ahkm\¯nÂ {]mÀ°\bnÂ apgpIn kabw {]tbmP\s¸Sp¯m³ AXym{Klw ImWnt¡ −Xp−v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

{]mÀ°nt¡−Xv Jn_vesb A`napJoIcn¨p sIm−mbncn¡m³ {i²n¡pI. Ad^mae A h\v ]pdInembmepw CSt¯m het¯m B bmepw icn, ImcWw Jn_ve¡v A`napJoIcn ¡pI F¶XmWv kp¶¯v. {]mÀ°n¡pt¼m Ä ssIIÄ DbÀ¯Ww, Hcp ssI¡v XSÊap s−¦nÂ km[n¡p¶Xv am{Xw DbÀ¯nbmÂ

aXn. Dkma¯p_v\p sskZnÂ()hnÂ \n¶pw D±cn¡s¸Sp¶ lZoknÂ ImWmw: "Ad^bnÂ Rm³ \_n()bpsS ]n¶nÂ bm {X sN¿p¶h\mbncp¶p,At¸mÄ At±l¯n sâ H«Iw At±ls¯bpw sIm−v Nmªp, At¸mÄ AXnsâ ISnªm¬ hoWpt]mbn, At¸mÄ At±lw Xsâ Hcp ssI sIm−v ISn ªm¬ ]nSn¨p atä ssI DSÀ¯n¸nSn¡pI

bpw sNbvXp’.

Xsâ Zb\obXbpw Bhiy§fpw AÃm lpthmSv {]ISam¡Ww, D¯cw e`n¡m\mbn tIgWw, sshIp¶XnÂ thhemXn sImÅpI bpw AcpXv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

idCÂ A\phZn¡s¸Sm¯ Imcy§Ä tNmZn¨p sImt−m, hn[nsb adnIS¶p {]hÀ ¯n¡m\mhm¯h tNmZn¨psImt−m {]mÀ° \bnÂ AXncpIS¡cpXv. AÃmlp ]dbp¶p:

) ٥٥: ٧( المعتدين حيب ال إنه وخفية ترضخ ربكم ادعوا "XmgvatbmSp IqSnbpw clkyambns¡m−pw \n§Ä \n§fpsS c£nXmhnt\mSv {]mÀ°n ¡pI, AXncphn«pt]mIp¶hsc Ah³ CjvS

s¸SpI Xs¶bnÃ’ (AAvdm^v:55). ldmambXv `£n¡p¶Xns\ Ah³ shSnbs«, ImcWw AXmWv D¯cw e`n¡p¶Xn\pÅ Gähpw h

enb XSÊw. A_qlpssdd()hnÂ \n¶pw D± cn¡s¸«Xmbn kzlolp apkvenanÂ ImWmw: ‘AÃmlp \Ãh\mWv, \ÃXÃmsX Ah³ kzo

Icn¡pIbnÃ.’ AtX dnt¸mÀ«nep−v: "tijw At±lw Hcp a\pjys\¡pdn¨v ]dªp, A bmÄ ZoÀLbm{X sN¿p¶p, apSn PUIp¯n bpw s]mSn ]pc−pancn¡p¶p, Xsâ ssIIÄ BImit¯¡v \o«ns¡m−v (AbmÄ {]mÀ °n¡p¶p) Fsâ\mYm, Fsâ\mYm..., Abm fpsS `£Ww ldmamWv, AbmfpsS ]m\obw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ldmamWv, AbmfpsS hkv{Xw ldmamWv, A bmÄ ldmanÂ Du«s¸«h\mWv. A¯c¡mc

\v ]ns¶ F§s\ D¯cw e`n¡m\mWv’.

D¯cw e`n¡m\pÅ LSI§Ä NneXv tbmPn¨n«pÅtXmsSm¸w Xs¶, Ahsc {]hm

NI³() D¯cw e`n¡p¶XnÂ \n¶pw AI än \nÀ¯n, AXn\v ImcWw ldmambXv D] tbmKn¡pI F¶XmWv.

\_n() \n¶ Øeamb kzJvdm¯nsâ ASp¯v \nÂ¡m³ km[n¨mÂ AXmWv Gä hpw D¯aw. km[yambnsÃ¦nÂ Ad^bnÂ X\n¡v km[n¡p¶nS¯v \n¶mÂ aXn. Pm_n

À() D±cn¡p¶p, \_n() ]dªp: حر فاحنروا يف رحالكم ، ووقفت حنرت ههنا ، ومىن لكها من(

–يعين مزدلفة –ههنا وعرفة لكها موقف ، ووقفت ههنا ومجع ) لكها موقف

"Rm³ ChnsSbmWv _enbdp¯Xv, F¶mÂ an\bnÂ FÃmbnS¯p sh¨pw Adp¡mhp¶ XmWv, \n§Ä \n§fpsS kt¦X¯nÂ sh¨v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Adp¯psImÅpI.Rm³ ChnsSbmWv \n¶Xv, F¶mÂ Ad^bnÂ FÃmbnS¯pw \nÂ¡p ¶Xn\pÅ CSamWv. Rm³ \n¶Xv ChnsSbm Wv, PpaCÂ (apkvZen^) FÃmbnS¯pw \nÂ

¡p¶Xn\pÅ CSamWv’ (AlvaZv, apkvenw).

Ad^bnÂ \nÂ¡p¶ BÄ AXnsâ A XnÀ¯n¡pÅnemsW¶v Dd¸v hcp¯pI. AXn À¯nIfnÂ ASbmf§Ä Øm]n¨n«p−v. A t\Iw lmPnamÀ AÚXbmÂ, aäpÅhÀ sN ¿p¶Xv I−v C¡mcy¯nÂ hfsc Aew`mhw ImWn¡p¶p. Ad^bpsS AXnÀ¯n¡v ]pd ¯v \n¶ C¡q«À¡v lÖv e`n¡pIbnÃ. Im cWw lÖv Ad^bmWv. A_vZpÀdlvam\p_v

\p bAvapÀ() ]dbp¶p: "\_n() Ad^bn Â \nÂ¡p¶ thfbnÂ \PvZnÂ \n¶pÅ Ip sd BfpIÄ At±l¯nsâ ASp¡Â sN¶v

kwibw tNmZn¨p.At¸mÄ \_n() HcmtfmSv hnfn¨p ]dbm³ IÂ¸n¨p: "lÖv Ad^bm Wv, PpaAv (apkvZen^) ZnhkcmhnÂ h¶h \v an\mbnse aq¶v Znhk§Ä e`n¨ncn¡p¶p, Bsc¦nepw c−v ZnhkwsIm−v [rXnbnÂ ]p

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ds¸«mÂ Ah\XnÂ IpäanÃ, Bsc¦nepw ]n ´n¸n¨v (]qÀ¯nbm¡nbmÂ) Ah\pw Ipäan

Ã. CXv hnfn¨p]dbm³ \_n() Hcmsf Xsâ ]ndInÂ \nÝbn¨p" (AÂ Jwk).

AXn\mÂ Ad^bpsS AXnÀ¯nsb¡p dn¨v {i²bp−mbncn¡epw, Xm³ Ad^bpsS AXnÀ¯n¡pÅnemsW¶v Dd¸v hcp¯m³A Xns\¡pdn¨v At\zjn¡epw \nÀ_ÔamWv.

]IÂ kabw kqcymkvXabw hsc Ad ^bnÂ D−mhÂ \nÀ_ÔamWv. ImcWw \

_n() kqcymkvXabw hscbmWv \n¶Xv. A t±lw ]dªp: "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw Bcm

[\mhn[nIÄ kzoIcn¡pI’, kqcymkvXabw ap¼v Ad^bnÂ \n¶v Øew hnSÂ Pmlnen ¿m k{¼Zmb§fnÂs¸«XmWv. Ckvemw h¶ Xv AXn\v FXncmbns¡m−mWsÃm.

s]cp¶mÄ Znhkw {]`mtXmZbwhsc A

d^bnÂ \nÂ¡mhp¶ kabamWv. \_n() ]dªp:

لة مجع قبل طلوع الفجر فقد أدرك ( )ترمذي ( ) من جاء

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"PpaCsâ cm{XnbnÂ {]`mtXmZb¯n\v ap¼m bn BÀs¡¦nepw (Ad^bnÂ \nÂ¡m³ km

[n¨mÂ) Ah\v Ad^ e`n¨p’ (XpÀapZn, A _qZmhqZv, \kmC, C_v\pamP, Zmcnan). AXn \mÂ Ad^bnÂ \nÂ¡msX s]cp¶mÄ Znh kw {]`mXw ]peÀ¶h\v lÖv \jvSs¸«p.

Clvdmw sN¿p¶ Ahkc¯nÂ, ‘F\n ¡v hÃ {]Xn_Ôhpw t\cnSp¶ ]£w Rm³ AhnsS sh¨v XlÃpemhpsa¶' \n_Ô\ tbmsS ClvdmanÂ {]thin¨ BfmsW¦nÂ AbmÄ¡v ClvdmanÂ \n¶pw HgnhmImhp¶ XmWv, AbmÄ Hcp {]mbÝn¯hpw sNt¿− XnÃ. \n_Ô\tbmsSbÃmsX ClvdmanÂ {] thin¨bmfmsW¦nÂ AbmÄ Dwd sNbvXv X lÃpemth−XmWv. AbmÄ IAv_sb Xzhm ^v sN¿pIbpw, kz^m aÀhIÄ¡nSbnÂ k Avbv \S¯pIbpw Xe apÞ\w sN¿pIbpw thWw. AbmfpsS IqsS _enarKw D−mbncp s¶¦nÂ _enbdp¡pIbpw, ASp¯ hÀjw h¶v X\n¡v \jvSs¸« lÖv sNbvXv ho«pI bpw _en \ÂIpIbpw thWw. _enarKs¯

lÖv, Dwd, knbmd¯v

e`n¨nsÃ¦nÂ lÖnÂ 3 Znhkhpw \m«nÂ Xncns¨¯nb tijw 7 Znhkhpambn BsI 10 Znhkw t\m¼v ]nSn¡Ww. A_q A¿q_n

\pw() lºmdp_v\pÂ AkvhZn\pw() lÖv \jvSs¸«t¸mÄ s]cp¶mÄ Znhkw Dwd sNbv Xv XlÃpemhm\pw, XlÃpembhcmbn aS§m \pw, tijw ASp¯ hÀjw h¶v lÖv sN ¿m\pw _en \ÂIm\pw, _enarKw In«nbnsÃ ¦nÂ lÖnÂ 3 Znhkhpw IpSpw_¯nÂ sN ¶ tijw 7 Znhkhpambn 10 t\m¼v ]nSn¡m

\pw Dadp_v\pÂ JXzm_v() IÂ¸n¨Xmbn

Camw amenIv()Xsâ aphXzbnÂ D±cn¨XmWv CXn\m[mcw.

apkvZen^bnÂ cm{Xn Xmakn¡Â:

Ad^bnÂ \n¶hÀ kqcymkvXabti jw apkvZen^bnte¡v t]mhpIbpw, AhnsS sh¨v aKvcn_v aq¶pw CimAv c−pambn PwDw Jkzdpambn \akvIcn¡pIbpw thWw.Dkma Xp_v\p sskZnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v,At±lw ]

dbp¶p:"\_n() Ad^bnÂ \n¶pw ]pds¸«p, inAv_nÂ F¯nbt¸mÄ At±lw Cd§n.ti

lÖv, Dwd, knbmd¯v

jw At±lw aq{XhnkÀÖ\w \S¯n. tijw hpZpshSp¯p, F¶mÂ hpZphns\ `wKnbm¡n bnÃ. At¸mÄ Rm³ tNmZn¨p: "\akvImc¯n \mtWm AÃmlphnsâ ZqXsc! At±lw ]d

ªp:"\akvImcw \n\¡v ap¼nemWv’ A§s\ At±lw apkvZen^bnÂ hcnIbpw AhnsS sh¨v hpZpshSp¡pIbpw hpZphns\ \¶m¡p Ibpw sNbvXp, tijw \akvImc¯n\v CJma ¯v hnfn¡s¸SpIbpw aKvcn_v \akvIcn¡pI bpw sNbvXp, ho−pw CJma¯v hnfn¡s¸Sp

Ibpw Cim \akvIcn¡pIbpw sNbvXp’.

{]hmNIsâ Cu NcybpsS ASnØm\ ¯nÂ lmPn aKvcn_pw CimDw apkvZen^bn Â sh¨v \akvIcn¡emWv kp¶¯v. F¶mÂ AÀ²cm{Xn hn«pIS¶v CimCsâ kabw sX äpsa¶v `bs¸«mÂ kabw sXäp¶Xn\v ap¼v FhnsS sh¨msW¦nepw \akvIcn¡Â Abm Ä¡v \nÀ_ÔamWv.

Bcm{Xn lmPn apkvZen^bnÂ Xmakn ¡Ww, \akvImctam aäp Bcm[\Itfm sIm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

−v cm{Xn Ign¨pIq«cpXv, ImcWw \_n() A{]Imcw sNbvXn«nÃ.

C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw Camw _pJm cn dnt¸mÀ«v sN¿p¶p, aKvcn_n\pw Cim¡pan

SbnÂ \_n() PpaCÂ sh¨v PwAv sNbvXp. Ah¡nSbntem Ah Hmtcm¶pw Ignª DS

s\tbm \_n() Xkv_olv sNmÃnbnÃ’.

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw Camw apkvenw dn

t¸mÀ«v sN¿p¶p, "\_n() apkvZen^bnÂ h cnIbpw aKvcn_pw CimDw Hcp _m¦pw c−v CJma¯pw sIm−v \akvIcn¡pIbpw sNbv Xp. Ah¡v c−n\panSbnÂ Hcp Xkv_olpw sNmÃnbn«nÃ. tijw {]`mtXmZbw hsc At± lw Ncnªp InS¶p.

_elo\À¡v apkvZen^bnÂ \n¶pw cm {XnbpsS A´ybma¯nÂ ]pds¸«p t]mhÂ A\phZ\obamWv.

C_v\p Aºmkv()hnÂ \n¶pw Camw ap kvenw D±cn¡p¶p,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

بعث رسول اهللا صىل اهللا عليه وسلم بسحر من مجع يف ( )ه وسلم ثقل رسول اهللا صىل اهللا علي

"_elo\scbpw sIm−v PpaCÂ \n¶pw cm

{XnbpsS A´ybma¯nÂ \_n() Fs¶ \n

tbmKn¨b¡pIbp−mbn’.

C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v sN bvXXmbn _pJmcnbnepw apkvenanepwImWmw, At±lw Xsâ IpSpw_¯nse _elo\sc ap ¼nÂ ]dªb¨ncp¶p. A§s\ AhÀ cm{Xn bnÂ apkvZen^bnÂ aivAdpÂ ldmansâ A Sp¡Â \nÂ¡pw. AhÀ¡v km[n¡p¶{X A hÀ AÃmlphns\ kvacn¡pw, tijw AhnsS \n¶v t]mhpw, AhcpsS Iq«¯nÂ an\mbnÂ kzp_vln \akvImc¯n\v F¯nt¨cp¶hcpw AXnsâ tijw AhnsS F¯nt¨cp¶hcpw D−mbncp¶p. AhÀ F¯nt¨À¶mÂ PwdI

fnÂ Fdnbpw. {]hmNI³() Cfhv \ÂInbh

cmWhÀ F¶v C_v\p DaÀ() ]dbmdp−mbn cp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

F¶mÂ _elo\tcm _elo\sâ Iq sSbpÅhtcm AÃm¯ FÃmhcpw ^PvÀ \a kvIcn¡p¶Xv hsc apkvZen^bnÂ D−mbncn t¡−XmWv.

Bbni()bnÂ \n¶pw \nthZ\w, AhÀ

]dªp: "apkvZen^ cmhnÂ, \_n()bpw aäm fpIfpw bm{Xbmhpw aps¼ bm{X t]mhm³

kuZ() A\phmZw tNmZn¨p, AhÀ _elo\ bmb kv{Xobmbncp¶p. At±lw R§sf t\ cw ]pecpthmfw AhnsS XSªp sh¨p, ti

jw R§sfÃmw H¶n¨v ]pds¸«p. kuZ() tNmZn¨Xpt]mse Rm\pw \_n()tbmSv tNm Zn¨ncp¶psh¦nÂ At±l¯nsâ A\phmZ t¯msS F\n¡pw t]mhmambncp¶p, F¦nÂ

AXmbncp¶p F\nt¡ähpw CjvSw’(apkvenw).

asämcp dnt¸mÀ«nep−v, AhÀ ]dªp:

"kuZm() A\phmZw tNmZn¨Xp t]mse Rm \pw At±lt¯mSv A\phmZw tNmZn¨ncps¶

¦nÂ F{X \¶mbncp¶p’ F¶v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A§s\ At±lw ^PvÀ \akvIcn¨t¸m Ä aivAdpÂ ldmansâ ASp¡Â h¶p, Jn _ve¡v A`napJambn \n¶p sIm−v At±lw AÃmlphnsâ GIXzs¯ kvacn¡pIbpw X Iv_odpw Xlveoepw sNmÃpIbpw t\cw \¶m bn aªhÀ®w hym]n¡p¶Xphsc At±lw Dt±in¨Xv {]mÀ°n¡pIbpw sNbvXp.

aivAdpÂ ldmante¡v t]mhm³ km[y ambnsÃ¦nÂ Xsâ Øm\¯v \n¶psIm−v

{]mÀ°n¨mÂ aXn. \_n() ]dªp: "Rm³ C hnsS \n¶p,(F¦nepw)PpaCÂ FÃmbnS¯pw

\nÂ¡mhp¶XmWv’.

an\mbnte¡pÅ k©mcw, AhnsS Cd§Â:

apkvZen^bnÂ cm¸mÀ¯ lmPnamÀ Zp B ZnIvdpIfnÂ \n¶pw hncan¨v kqtcymZb ¯n\p ap¼mbn an\mbnte¡v ]pds¸SWw. an \mbnse¯nbmÂ Xmsg ]dbp¶ Imcy§Ä AhÀ sN¿Ww:

1þ Pwd¯pÂ AJ_bnÂ FdnbpI. a¡tbm Sv Gähpw ASp¯pÅXpw an\mbpsS Ahkm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\¯nepÅXpamb henb PwdbmWnXv. ISea Wnsb¡mÄ AÂ¸w hen¸apÅ Ggv IÃpI Ä AhnsS FdnbWw. IÃpIÄ H¶n\p ]nd sI H¶mbmWv Fdntb−Xv, km[yamhpsa¦n Â _Xz\pÂ hmZnbnÂ \n¶v FdnbpI, A t¸mÄ IAv_ Xsâ CSXp`mK¯pw an\m X sâ heXp`mK¯pambncn¡pw. C_v\p akvDu

Zv() hnÂ \n¶pw D±cn¡s¸Sp¶p: "At±lw Pwd¯pÂ Ip_vdmbnte¡v sNÃpIbpw, IAv _sb Xsâ CSXp`mK¯pw an\msb Xsâ h eXp`mK¯pam¡ns¡m−v Ggv IÃpIÄ Fdn bpIbpw sNbvXp.tijw At±lw ]dªp: "C XmWv kqd¯pÂ _JdbnÂ kqNn¸n¡s¸«

Gdv’ (_pJmcn, apkvenw).

Hmtcm IÃpw Fdnbpt¼mÄ "AÃmlp A

Iv_À’ F¶v XIv_oÀ sNmÃWw. henb IÃp IÄ sImt−m jq, sNcp¸v t]msebpÅh sImt−m FdnbÂ A\phZ\obaÃ.

hn\bt¯msSbpw `b`àntbmsSbpw X Iv_oÀ sNmÃns¡m−pamWv Fdntb−Xv. hn hcanÃm¯ ]ecpw sN¿p¶ t]mse tcmj

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t¯msSbpw No¯ hnfn¨pw A«lkn¨pw F dnbm³ ]mSnÃ. ImcWw PwdIfnÂ FdnbÂ AÃmlphnsâ NnÓ§fnÂs¸«XmWv. AÃm lp ]dbp¶p: "AÃmlphnsâ NnÓ§sf B sc¦nepw _lpam\n¨mÂ XoÀ¨bmbpw AXv

lrZb§fpsS XJvhbnÂs¸«XmWv’.

\_n() ]dªp: "IAv_¡pÅ {]Z£n Whpw, kz^maÀhIÄ¡nSbnepÅ kAvbpw, PwdIfnse GdpsaÃmw \nÝbn¡s¸«ncn¡p ¶Xv AÃmlphns\¡pdn¨pÅ kvacW \ne\n

dp¯m³ th−nbmWv’.

PwdIfnÂ iàn {]tbmKn¨v Xn¡n¯nc ¡n apkvenw ktlmZc§Ä¡v {]bmkap−m ¡mt\m Ahsc D]{Zhn¡mt\m ]mSpÅXÃ.

2þ Pwdbnse Gdv Ignª tijw,Xsâ IqsS _en arKw sIm−ph¶n«ps−¦nÂ AXns\ Adp¡Ww. AsÃ¦nÂ hm§n¨v Adp¡Ww.

\nÀ_Ôamb _enIfpsS C\§sf kw _Ôn¨pw AXnsâ hntijW§sf¡pdn¨pw Adpt¡− Øew kabw F¶nhsb¡pdn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¨pw Adpt¡− cq]s¯¡pdn¨psaÃmw ap¼v hniZoIcn¨n«pÅXmWv. th−Xv BhÀ¯n¨v hmbn¡pI.

3þ _enbdp¯ tijw ]pcpj³ XeapÞ \w sN¿pItbm apSn apdn¡pItbm sN¿Ww.

apÞ\amWv Gähpw D¯aw. ImcWw AÃmlp AhscbmWv ap´n¨Xv. AÃmlp ]d

bp¶p: )حملقني رؤوسكم ومقرصين (

‘\n§fpsS XeIÄ apÞ\wsNbvXhcpw apSn

apdn¨hcpambns¡m−v’.AXp t]mse \_n() sNbvXXpw AXpXs¶bmWv. A\kv_v\pamen

Iv() hnÂ \n¶pw \nthZ\w:"\_n() an\mbn Â h¶p, A§s\ PwdbnÂ Fdnªp, tijw an\mbnse Xsâ Xmhf¯nÂ hcnIbpw ti jw Adp¡pIbpw sNbvXp.tijw £pcIt\m Sv ]dªp:"FSpt¯mfq, At±lw Xsâ heXp `mKt¯¡pw tijw CSXp`mKt¯¡pw Bw Kyw ImWn¨p, tijw AXv P\§Ä¡v sImSp

¡m³ XpS§n’(apkvenw).AXpt]mse \_n() apÞ\w sNbvXhÀ¡v th−n aq¶v {]mhiy

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hpw apSn apdn¨hÀ¡v th−n ImcpWy¯n\pw ]m]tamN\¯n\pambn Hcp {]mhiyhpamWv {]mÀ°n¨Xv. ImcWw apÞ\w sN¿Â, Xsâ Hmtcm apSnbpw hogv¯n¡fbp¶XneqsS AÃm lphns\ alXzs¸Sp¯p¶Xnsâ aqÀ¯ cq] amWv.

apÞ\w sN¿p¶tXm apSn apdn¡p¶ tXm GXmbmepw XebpsS apgph³ `mK¯p \n¶pambncn¡Ww. AÃmlp ]dbp¶Xv:"\n§ fpsS XeIÄ apÞ\w sNbvXhcmbpw (apSn)

apdn¨hcmbpw’ F¶mWtÃm.

ChnsS Xebnte¡v tNÀ¡s¸«p sIm−v {]tbmKn¡s¸« {Inb AXnsâ apgph³ `mK §sfbpw DÄs¡mÅp¶p−v. ImcWw Xebp sS Nne `mK§Ä Hgnhm¡n Nne `mK§Ä am {Xw £ucw sN¿Â idCÂ hntcm[n¡s¸« XmWv. \m^nAv_v\p DadnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v,

"\_n() ‘JkC's\ )قزع( hntcm[n¨ncn¡p¶p.

At¸mÄ \m^nCt\mSv tNmZn¡s¸«p:F´mWv

‘JkAv' At±lw ]dªp:(HcpIp«nbpsS)Xe

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpsS Nne `mK§Ä £ucw sN¿pIbpw Nne `mK§Ä Hgnhm¡pIbpw sN¿emWXv. A

t¸mÄ ‘JkAv’ hntcm[n¡s¸«XmsW¶ncn s¡ AsXmcn¡epw AÃmlphnte¡pÅ Hcp

kmao]y amÀ¤amhpIbnÃ. \_n()bmsW¦n Â AÃmlphn\pÅ Hcp Bcm[\mIÀ½ambn s¡m−v Xsâ Xe apgph\pamWv apÞ\w sNbvXXv. At±lw ]dbpIbpw sNbvXp: "\n §Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS lÖnsâ I

À½§Ä kzoIcn¡pI’.

F¶mÂ kv{Xo Xsâ apSnbpsS Aä¯p \n¶pw hncÂ¯e \of¯nÂ apdn¨pIfbpI bmWv th−Xv.

taÂ¸dª Imcy§Ä sNbvXv Ignªm Â kv{XosbmgnsI ClvdmanÂ \njn²amb F Ãm Imcy§fpw lmPn¡v A\phZ\obamhpw. AtXmsS kpKÔw ]qipIbpw hkv{Xw amäp Ibpw apSnbpw \Jhpw apdn¡pIbpw sN¿mw. kv{Xo kwkÀ¤samgnsI ClvdmanÂ \njn² amb aäp Imcy§fpw Bhmw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Cu XlÃpenÂ kpKÔw ]qiÂ kp¶

¯mWv. Bbni() ]dbp¶p: "Rm³ \_n() ¡v ClvdmanÂ {]thin¡p¶Xn\v ap¼v Clvdm an\v th−nbpw IAv_ Xzhm^v sN¿p¶Xn\v ap¼v XlÃpen\v th−nbpw kpKÔw ]qin

s¡mSp¡mdp−mbncp¶p’ (_pJmcn, apkvenw).

Camw apkvenansâ hm¡pIfnÂ C{]Im

cw IqSnbp−v: "Rm³ \_n()¡v At±lw C lvdmw sN¿p¶Xn\v ap¼pw _en Znhkw IAv _ Xzhm^v sN¿p¶Xn\v ap¼pw,IkvXqcn Ie

À¶ kpKÔw ]qins¡mSp¡mdp−mbncp¶p’.

4þ IAv_ Xzhm^v sN¿Â: CXmWv C^mZbp sSbpw knbmdbpsSbpw Xzhm^v. AÃmlp ]d bp¶p:

وفوا باكيت العتيق ط وفوا نذورهم و قضوا يفثهم و عم

) ٢٩: احلج( "]ns¶ AhÀ X§fpsS Agp¡v \o¡n¡fbp Ibpw, X§fpsS t\À¨IÄ \ndthäpIbpw,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

]pcmX\amb B`h\s¯ {]Z£nWw sh¡p

Ibpw sNbvXpsImÅs«’ (lÖv: 29). Pm_nÀ() hnÂ \n¶pw \_n()bpsS l

Önsâ cq]w hniZoIcn¡p¶ lZoknÂ kz lolp apkvenanÂ ImWmw,At±lw ]dbp¶p:

"]n¶oSv \_n() hml\w Ibdn a¡bnte¡v t]mbn, tijw AhnsSsh¨v At±lw ZplvÀ

\akvIcn¨p....’

Bbni() bnÂ \n¶pw \nthZ\w. AhÀ

]dbp¶p: "R§Ä \_n() tbmsSm¸w lÖv sNbvXp, A§s\ _en Znhkw R§Ä Xzhm

^pÂ C^mZ sNbvXp’ (_pJmcn, apkvenw).

Xa¯pAv Bbn lÖv sNbvXh\msW ¦nÂ Xzhm^n\v tijw kAvbpw IqsS \nÀÆ ln¡Ww. ImcWw At±l¯nsâ BZys¯ kAvbv DwdbptSXmbncp¶p. AXpsIm−v A t±lw \nÀ_Ôambpw lÖnsâ kAvbv \nÀ Ælnt¡−Xp−v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Bbni() bnÂ \n¶pw \nthZ\w, AhÀ ]dªp: "Dwd¡v Clvdmw sNbvX BfpIÄ I Av_sb Xzhm^pw, kz^maÀh¡nSbnÂ k Avbpw sNbvXp. AhÀ XlÃpemhpIbpw, ti jw AhÀ an\mbnÂ \n¶v aS§nh¶ Ahk c¯nÂ ho−pw AhcpsS lÖn\v th−n a sämcp Xzhm^pw kAvbpw IqSn sNbvXp.F¶m Â lÖn\pw Dwd¡pw IqSn H¶n¨v Clvdmw

sNbvXhÀ Hcp Xzhm^v am{Xta sNbvXpÅp’ (_pJmcn, apkvenw).

Bbnim() bnÂ \n¶pw Camw apkvenw dnt¸mÀ«v sN¿p¶p, AhÀ ]dªp: "kz^m aÀ h¡nSbnÂ kAvbv \S¯m¯ Hcp a\pjysâ bpw lÖpw Dwdbpw AÃmlp ]qÀ®am¡nbn

«nÃ’. CXv Camw _pJmcn Hcp Ipdn¸mbn sIm Sp¯n«p−v.

C_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v, At±lw ]dbp¶p: "tijw XÀhnb Znhkw

sshIpt¶cw \_n() R§tfmSv lÖn\v C lvdmw sN¿m³ IÂ¸n¨p, A§s\ R§Ä

lÖv, Dwd, knbmd¯v

FÃm IÀ½§fnÂ \n¶pw hncan¨t¸mÄ R §Ä h¶v IAv_ Xzhm^v sN¿pIbpw kz ^maÀhbnÂ kAvbv \S¯pIbpw sNbvXp, R§fpsS lÖv ]qÀ¯nbmbn, R§fpsS ta Â _en \nÀ_Ôambncp¶p'.

lmPn ap^vcntZm (lÖn\v am{Xw Clv dmw sNbvXh³) Jmcnt\m(lÖn\pw Dwd¡pw IqSn H¶n¨v Clvdmw sNbvXh³) BsW¦nÂ Xzhm^pÂ JpZqansâ IqsS kAvbv sNbvXn«p s−¦nÂ ho−pw kAvbv BhÀ¯nt¡−Xn

Ã. Pm_nÀ() ]dbp¶p: "\_n()bpw At±l ¯nsâ kzlm_¯pw kz^maÀhIÄ¡nSbn Â BZys¯ kAvbmb Hscmä kAvbv am{X ta sNbvXn«pÅp" (apkvenw).

F¶mÂ ap¼v kAvbv \nÀÆln¨n«nsÃ¦n Â AbmÄ¡v kAvbv \nÀ_ÔamWv, ImcWw

Bbni() bnÂ \n¶v D±cn¡s¸« t]mse k Avbv \nÀÆln¡msX lÖv]qÀ®amhpIbnÃ.

Xzhm^pÂ C^mZ \nÀÆln¡pIbpw ap t¼m tijtam kAvbv \nÀÆln¡pIbpw sN bvXmÂ ap^vcntZm apJvcnt\m BsW¦nÂ A

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t±l¯n\v ]qÀ®hncmaw Bbn. At±l¯n\v ClvdmanÂ \njn²ambncp¶ FÃmw CtXmsS

A\phZ\obambn. C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw {]hmNIsâ lÖns\¡pdn¨v ap¯^Jp³ AsselnbpsS dnt¸mÀ«nÂ ImWmw, "_en Zn hkw At±lw Xsâ _en Adp¯p, IAv_ bnte¡v t]mhpIbpw Xzhm^v \S¯pIbpw sNbvXp. CtXmsS AhÀ¡v \njn²ambncp¶ apgph³ Imcy§fnÂ \n¶pw AhÀ ]qÀ®am bpw XlÃpembn".

s]cp¶mÄ Znhks¯ IÀ½§Ä Xmsg ]dbp¶ cq]¯nÂ {Ias¸Sp¯n \nÀÆlp¡p ¶XmWv Gähpw D¯aw.

1) Pwd¯pÂ AJ_bnÂ FdnbÂ.

2) _enbdp¡Â.

3) apSn \o¡Â AsÃ¦nÂ apdn¡Â.

4) apXa¯nBsW¦nÂ, AsÃ¦nÂ Xzhm^p Â JpZqansâ IqsS kAvbv \nÀÆln¨n«nÃm ¯ ap^vcntZm Jmcnt\m BsW¦nÂ, Xzhm ^pw tijw kAvbpw \nÀÆln¡Â.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\_n() Cu cq]¯nemWv IÀ½§Ä {I as¸Sp¯nbXv. At±lw ]dªp: "\n§Ä F

¶nÂ \n¶pw IÀ½§Ä kzoIcn¡pI’.F¶m Â ChbnÂ GsX¦nepw asäm¶ns\ ap³IS ¡pItbm ]nń¡pItbm sN¿p¶Xv AXp

sIm−v Ipg¸sam¶panÃ. C_v\p Aºmkv() hnÂ \n¶pw \nthZ\w, \_n()tbmSv Adhpw apSn\o¡epw GdpsaÃmw apń¨Xmbpw ]nń ¨Xmbpw ]dbs¸«p. At¸msgÃmw At±lw ]

dªXv: "IpäanÃ’ F¶mbncp¶p’(_pJmcn, ap kvenw).

Camw _pJmcnbpsS dnt¸mÀ«nÂ ImWmw.

At±lw ]dbp¶p: "_en Znhkw \_n() an \mbnÂ sh¨v tNmZn¡s¸«psIm−ncp¶p A

t¸msgÃmw At±lw ]dªp: "IpäanÃ’. A t¸mÄ HcmÄ tNmZn¨p: "Rm³ Adp¡p¶Xn\v

ap¼v apSn \o¡n, \_n() ]dªp: "Adpt¯m

fq Ipg¸anÃ’ asämcmÄ ]dªp: ‘Rm³ ssh

Ipt¶camWv FdnªXv' \_n() ]dªp:

"Ipg¸anÃ’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A_vZpÃmln_v\p Awdn()Â \n¶pw dn t¸mÀ«v sN¿s¸«Xmbn kzlolv apkvenanÂ

ImWmw. ‘Gdnsâ ap¼v apSn \o¡nbXns\¡p dn¨pw, Gdnsâ ap¼v Adp¯Xns\¡pdn¨pw, Gdn\v ap¼v Xzhm^pÂ C^mZ \S¯nbXns\

¡pdn¨psaÃmw \_n() tNmZn¡s¸«p, At¸m

Ä At±lw ]dªp: "Fdntªmfq IpäanÃ’. A_vZpÃmln_v\p Awdv() ]dbp¶p: ‘A¶v

\_n() tNmZn¡s¸« GsXm¶n\pw At±lw adp]Sn ]dbp¶Xmbn Rm³ I−Xv "sNbvtXm

fq Ipg¸anÃ’ F¶mWv.

s]cp¶mÄ Znhkw Xzhm^n\v km[yam bnsÃ¦nÂ sshIn¸n¡Â A\phZ\obamWv. F¶mÂ A¿map¯ivcoJv (ZpÂlÖv: 11,12,13 Znhk§Ä) hn«pIS¡mXncn¡emWv Gähpw D¯aw. tcmKw, sslZv, \n^mkv t]msebpÅ {]Xn_Ô§Ä Ds−¦nsemgnsI.

ho−pw an\mbnte¡v:

s]cp¶mÄ Znhkw Xzhm^pw kAvbpw Ignªv lmPn ho−pw an\mbnte¡v Xs¶ a

lÖv, Dwd, knbmd¯v

S§pIbpw s]cp¶mÄZnhkhpw XivcoJv Znh k§fpw AhbpsS cmhpIfpw AhnsS Xma

kn¡pIbpw thWw.ImcWw \_n() Cu Znh k§fnepw AhbpsS cmhpIfnepw AhnsS bmWv Ign¨pIq«nbXv. AXn\mÂ [rXnbnÃm ¯ lmPn 11,12,13 Znhk§fpsS cmhpIÄ an\m

bnÂ Ign¨pIq«Ww.ImcWw \_n() A{]Im cw AhnsS cm¸mÀ¯p. At±lw ]dbpIbpw sNbvXp:"\n§fpsS IÀ½§Ä \n§Ä F¶n

Â \n¶pw kzoIcn¡pI’.

lÖnâtbm lmPnamcpsStbm \·¡p th−n, am\yamb ImcW§Ä D−mhp¶ ] £w an\mbnse cm¸mÀ¡Â Hgnhm¡mhp ¶

XmWv. A_vZpÃmln_v\p Awdv()hnÂ \n¶pw

\nthZ\w: ‘lmPnamÀ¡v shÅw \ÂIm\mbn an\mbpsS cm{XnIÄ a¡bnÂ Xmakn¡m³ \

_n()tbmSv Aºmkv_v\p A_vZpÂapXzen_v

() A\phmZw tNmZn¨p, At¸mÄ At±lw A\phmZw \ÂIpIbpw sNbvXp'. (_pJmcn, apkvenw).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

AXpt]mse, Bknav_v\p AZn¿v()hnÂ

\n¶pw \nthZ\w:‘\_n() H«I CSbÀ¡v an\ hn«v AhcpsS hoSpIfnÂ cm¸mÀ¡m³ Cfhv \ÂIpIbp−mbn' (AÂ Jwk).

A¿map¯ivcoJnsâ Znhk§fnÂ Hm tcm Znhkhpw aq¶v PwdIfnepwH¶n\v ]ndsI H¶mbn Ggv IÃpIÄ FdnbWw. Hmtcm IÃn sâbpw IqsS XIv_oÀ sNmÃpIbpw thWw. kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v sXänb tijamWv Fdntb−Xv.

BZyw akvPnZpÂ ssJ^nsâ kao]¯p Å H¶mw Pwdsb FdnbpI. tijw AÂ¸w apt¶m«p t]mbn Hgnªv Jn_ve¡v A`napJ ambn ZoÀLambn \n¶v ssIIfpbÀ¯ns¡m −v {]mÀ°n¡Ww.

tijw a[ya Pwdsb FdnbWw. tijw CSXp hit¯¡v amdn Jn_ve¡v A`napJam bn \n¶v ssIIfpbÀ¯ns¡m−v ZoÀLambn {]mÀ°n¡Ww. tijw sNdnb Pwdsb Fdnb Ww.tijw AhnsS \n¶p ]ncnªv t]mhWw,

lÖv, Dwd, knbmd¯v

{]mÀ°n¡m³ \nÂt¡−XnÃ. C{]Imcw, \

_n() AhnsS {]mÀ°n¡m³ \nÂ¡mdp−m bncp¶nÃ F¶mWv Camw _pJmcn C_v\p Da

À ()hnÂ \n¶pw D±cn¨ncn¡p¶Xv.

PwdIÄ¡nSbnÂ ZoÀLambn \nÂ¡m³ km[yamhm¯ BfpIÄ, hnhcanÃmbva sIm t−m AhKW\bmtem At\Iw BfpIÄ ]msS Dt]£n¨ Cu kp¶¯v ]p\cpÖohn ¸n¡m\mbn lmPn X\n¡v Ignbp¶{Xsb¦n epw \nÂt¡−Xp−v.

kp¶¯v \jSs¸Sp¯ns¡m−v Cu \n dp¯w Dt]£n¡m³ lmPn¡v ]mSpÅXÃ. ImcWw kp¶¯pIÄ Dt]£n¡pw tXmdpw Xsâ lÖn¶v e`n¡p¶ t{ijvTX Ipdªp hcnIbpw, P\§Ä¡nSbnÂ kp¶¯v hym] Iambn {]Ncn¸n¡m\pÅ km[yXIÄ \jvS s¸SpIbpamWv kw`hn¡p¶Xv.

Cu Znhk§fnse (XivcoJv Znhk§Ä) GdpIÄ kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v sXänb ti

jaÃmsX A\phZ\obaÃ. ImcWw \_n() FdnªXv kqcy³ a[y¯nÂ\n¶v sXänb ti

lÖv, Dwd, knbmd¯v

jamWv. At±lw ]dªp: "\n§Ä F¶nÂ

\n¶pw IÀ½§Ä ]Tn¡pI’. Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, At±lw ]dªp: "_en Zn

hkw \_n() Zplm kab¯v Fdnªp, ti japÅ Znhk§Ä kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v

sXänb tijhpw’ (apkvenw).

A{]Imcambncp¶p kzlm_¯pw sNbv

Xncp¶Xv. A_vZpÃmln_v\pDaÀ() hnÂ \n

¶pw \nthZ\w, At±lw tNmZn¡s¸«p, ‘F t¸mgmWv Rm³ Fdntb−Xv? At±lw ]d

ªp:‘R§Ä AXn\mbn X¿mdmbn \nÂ¡pw, A§s\ kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v \o§nbmÂ

R§Ä FdnbpIbpw sN¿pw’ (_pJmcn, apkv enw).

ZpÂlÖv 12\v PwdIfnse Gdv Ignªm Â AbmÄ lÖnsâ \nÀ_Ô LSI§fnÂ \n¶pw apà\mbn. CXn\v tijw AbmÄ¡v c−nÂ H¶v sXcsªSp¡m\pÅ kzmX{´y ap−v. H¶pInÂ ZpÂlÖv 13\pw, kqcy³ a [y¯nÂ \n¶pw sXänb tijapÅ AXnse

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Gdn\p th−n an\mbnÂ Xmakn¡mw, AsÃ ¦nÂ A¶v Xs¶ bm{Xbmhmw. AÃmlp ]d bp¶p:

عدودات فمن ي يام مل يف يـومني فـال إعـم واذكروا اب يف ك عج

ر فال إعم عليه لمـن ايـىق وايقـوا اب واعلمـوا خعليه ومن تأ

ون ه حترش نكم إ ) ٢٠٣: اكقرة ( ك

"(AhbnÂ) c−p Znhkw sIm−v aXnbm¡n Bsc¦nepw [rXns¸«v t]mcp¶ ]£w Ah\v IpäanÃ, (Hcp Znhkw IqSn) Xmakn¨p t]mcp ¶h¶pw IpäanÃ. kq£vaX ]men¡p¶h¶v

(AXmWv D¯aw)’ (_Jd: 203). F¶mÂ sshIn¸n¡p¶XmWv D¯aw,

ImcWw AXmWv \_n()sNbvXXpw IqSpXÂ IÀ½§fpÅXpw. 13þmw cmhnse cm¸mÀ¡epw 13 se Gdpw AXp aptJ\ e`n¡p¶p.

F¶mÂ 12\v kqcymkvXabw hsc an\m bnÂ Ahtijn¨mÂ ]n¶oSv an\m hn«pt]m hm³ ]mSnÃ. ImcWw AÃmlp ]dªXv (c −p Znhkw sIm−v aXnbm¡n Bsc¦nepw [rXns¸«v t]mcp¶ ]£w) F¶mWv. At¸mÄ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

[rXn ImWn¡m\pÅ B\pIqeyw c−v Znhk ¯nÂ ]cnanXamWv,B kabw IgnªmÂ B B\pIqeyw Ignªp. kqcy³ AkvXan¡p¶ tXmsSbmWtÃm Znhkw Ahkm\n¡p¶Xv.

‘aphXzC'Â ImWmw \m^nCÂ \n¶pw dnt¸m

À«v, A_vZpÃmln_v\p DaÀ() ]dbmdp−mbn cp¶p: "XivcoJv Znhk§fnÂ 12þmw Znhkw kqcy³ AkvXan¡p¶ thfbnÂ an\mbnÂ D Åh³ ASp¯ Znhks¯ Gdv IgnªÃmsX

an\m hn«pt]mhcpXv’. F¶mÂ, bm{Xm Hcp¡w ImcW¯mtem, hml\§fpsSbpw aäpw Xnc ¡v ImcW¯mtem, AsÃ¦nÂ AXpt]mse bpÅ aäpImcW§fmtem Xsâ CjvS{]Imc aÃmsX an\m hnSm³ sshInt¸mbhÀ¡v bm {X ]pds¸Smhp¶XmWv. AbmfpsS taÂ Hcp {]mbÝn¯hpw CÃ, kqcymkvXab¯n\v ti jamWv AbmÄ an\m hn«sX¦nepw icn.

Fdnbm³ GÂ¸n¡Â:

PwdIfnÂ FdnbÂ lÖnsâ IÀ½§ fnÂs¸« AXnsâ Hcp \nÀ_Ô LSIamWv. AXpsIm−v Xs¶ IgnhpÅ Hmtcmcp¯cpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

AXv kz´ambn¯s¶ \nÀÆlnt¡−Xp−v. lÖv ^ÀZmbmepw sFÑnIambmepw icn. A

Ãmlp ]dbp¶p: )وأتموا احلج والعمرة هللا (

"\n§Ä AÃmlphn\v th−n lÖpw Dwdbpw

]qÀ¯nbm¡pI’ AXpsIm−v Xs¶ lÖn epw Dwdbnepw {]thin¨bmÄ AXv ]qÀ¯n bm¡Â \nÀ_ÔamWv, Ah sFÑnIamsW ¦nepw icn. {]mbm[nIyw sImt−m tcmKw sImt−m atäm Ignbm¯htcm, Ip«nIsft¸m se kzbw km[n¡m¯htcm AÃmsX lmPn asämcmsf AXv ]Icw sN¿m³ GÂ¸n¡m³ ]mSpÅXÃ. A§s\ hcpt¼mÄ Adnhp sIm −pw Zo\psIm−pw X\n¡v Dd¸pÅ hyàn sb AXn\v GÂ¸n¡mhp¶XmWv. IÃpIÄ GÂ¸n¡p¶hyàn¡v s]dp¡nsbSp¡pIbpw Fdnbp¶hs\ GÂ¸n¡pIbpw Bhmw, A sÃ¦nÂ GÂ¸n¡s¸« hyàn Xs¶ s]dp¡n sbSp¯v GÂ¸n¨ BÄ¡pth−n FdnbpI bpamhmw. BZyw X\n¡v th−n Ggv IÃpIÄ FdnbpIbpw, tijw GÂ¸n¡s¸« hyàn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

GÂ¸n¨ BÄ¡v th−n A{]Imcw a\ÊnÂ IcpXns¡m−v FdnbpIbpw thWw.

BZyw X\n¡v th−n FdnbpIbpw ti jw AtX\nÂ¸nÂ¯s¶ GÂ¸n¨bmÄ¡p th−n FdnbpIbpw sN¿p¶XnÂ hntcm[an Ã. BZyw X\n¡pth−n aq¶nS¯pw Fdnªv tijw GÂ¸n¡p¶bmfpsS ASp¡Â h¶v tijw ho−pw t]mbn GÂ¸n¨bmÄ¡p th −n FdnbÂ \nÀ_ÔamsW¶ [mcW¡v bm sXmcp sXfnhpanÃ.

hnShm§Â Xzhm^v:

lmPn an\mbnÂ \n¶v ]pds¸SpIbpw l Önsâ apgph³ IÀ½§fnÂ \n¶pw hncan ¡pIbpw Xsâ kztZit¯¡v bm{Xbmhm³ Dt±in¡pIbpw sNbvXmÂ, IAv_sb Ggv {]mhiyw Xzhm^v \nÀÆln¨ tijaÃmsX

bm{X ]pds¸Sm³ ]mSnÃ. ImcWw \_n() Xz hm^pÂ hnZmAv sN¿pIbp−mbn. At±lw ]dªp: "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS

Bcm[\m IÀ½§sf kzoIcn¡pI’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xzhm^pÂ hnZmC\v tijw a¡bnÂ I gn¨p Iq«m³ ]mSnÃ. bm{Xm km[\§Ä X¿m dm¡Â, Xt¶mSv IrXyamb Hcp kab¯v F ¯nt¨cmsa¶v hm¡v X¶v sshInt¸mb Iq«p Imsc Im¯v \nÂ¡Â, hml\w Im¯v \nÂ ¡Â t]msebpÅ bm{X¡mhiyamb Hcp¡ §Ä¡pth−nbÃmsX. Cu ]dbs¸«t]mse bpÅ Bhiy§Ä¡pth−nbÃmsX Bsc¦n epw a¡bnÂ X§nbmÂ,Xsâ Ahkm\s¯ IcmÀ IAv_bpambn«mbncn¡m³ th−n A hkm\w ho−pw Xzhm^v BhÀ¯n¨v sN¿Â AbmÄ¡v \nÀ_ÔamWv.

Xzhm^pÂ hnZmAv BÀ¯hImcn¡pw {]khn¨hÄ¡pw \nÀ_ÔanÃ. C_v\pAºm

kv() ]dbp¶p: ‘X§fpsS Ahkm\s¯ I cmÀ IAv_bpambn«mbncn¡Ww F¶v P\§ Ä IÂ¸n¡s¸«ncp¶p, F¶mÂ BÀ¯hIm

cnIÄ¡v At±lw(\_n ()) Cfhp sImSp¯n cp¶p' (_pJmcn, apkvenw).

جممل أعمال احلج

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lÖv: kw£n]vX cq]w H¶mw Znhk¯nse IÀ½§Ä(ZpÂlÖv 8):

1þ Xsâ XmakØe¯p\n¶pw Clvdmw sN¿pI. Ipfn¡pIbpw kpKÔw ]qipIbpw Clvdmansâ hkv{X§Ä AWnbpIbpw sNbv

Xv "essº¡ lÖ³’F¶p ]dbpI. Tijw "essº¡Ãmlp½ essº¡v, essº¡ em icoI eI essº¡v, C¶Â lwZ, h¶nAva

¯, eI hÂapÂ¡v, emicoI eIv’F¶v sNm ÃpI.

2þ an\mbnte¡v t]mhpI, ]ntäZnhkw (ZpÂlÖv 9) kqtcymZbw hsc AhnsS X§p I. ZpÂlÖv 8 se Zplvdpw Akzdpw aKvcn _pw CimDw ^Pvdpw AhnsS sh¨v AXmXn sâ kab¯v, \mev dIvA¯pÅ \akvImc §Ä c−m¡n Npcp¡n \akvIcn¡pI.

c−mw Znhk¯nse IÀ½§Ä(ZpÂlÖv 9):

1) kqtcymZb¯n\v tijw Ad^bnte ¡v t]mhpIbpw AhnsSsh¨v Zplvdpw Akzv dpw ap´n¨v tNÀ¯v (PwD¯JvZow) \akvIcn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡pIbpw sN¿pI. kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v sXäp¶Xnsâ ap¼mbn \andbnÂ Cd§m³ km[yambmÂ A{]ImcamWv sNt¿−Xv.

2) \akvImc tijw Jn_ve¡v A`napJ ambn \n¶v ssIIÄ DbÀ¯ns¡m−v kqcym kvXabw hsc ZnIvdnepw {]mÀ°\bnepw apgp IWw.

3) kqcymkvXab¯n\v tijw apkvZen^ bnte¡v t]mhpIbpw, AhnsSsh¨v aKvcn_v aq¶v dIvA¯pw CimAv c−v dIvA¯pambn \akvIcn¡pIbpw sN¿pI. tijw AhnsS {]`mtXmZbw hsc cm¸mÀ¡pI.

4) {]`mtXmZb¯n\v tijw kzp_vlv \a kvIcn¡pIbpw, A´co£w \¶mbn aª\n dw {]m]n¡p¶Xphsc {]mÀ°\bnepw ZnIvdn epw apgpIpIbpw sN¿pI.

5) kqtcymZb¯n\p ap¼mbn an\mbnte ¡v Xncn¡pI.

aq¶mw Znhk¯nse IÀ½§Ä (s]cp¶mÄ Znhkw ):

lÖv, Dwd, knbmd¯v

1) an\mbnÂ F¯nbmÂ t\sc Pwd¯p Â AJ_bnte¡v t]mhpIbpw H¶n\p ]nd sI H¶mbn Ggv sNdnb IÃpIÄ sIm−v Pwd bnÂ FdnbpIbpw sN¿pI. Hmtcm IÃv Fdn bpt¼mgpw XIv_oÀ sNmÃpI.

2) tijw Adhv BhiyapÅh³ (apXa ¯nDw Jmcn\pw) Adp¡pI.

3) tijw apSn hSn¡pItbm apdn¡pI

tbm sN¿pI. CtXmsS `mKnIambn XlÃpem bn. kv{Xo kwkÀ¤samgnsI ClvdmanÂ \njn ²amb FÃm Imcy§fpw (hkv{Xw [cn¡epw kpKÔw ]qiepw aäpw) CtXmsS A\phZ\o bamIp¶XmWv.

4) tijw a¡bnÂ t]mhpIbpw C^mZ bpsS Xzhm^v \nÀÆln¡pIbpw sN¿pI. CXv lÖnsâ Xzhm^mWv. Clvdmw sNbvXXv apX a¯nAv Bbn«msW¦nÂ kz^maÀh¡nSbnÂ kAvbpw \nÀÆln¡pI. AXpt]mse Xa¯p Bbns¡m−ÃmsX lÖv \nÀÆln¨hÀ (ap ^vcnZpw Jmcn\pw) Xzhm^pÂ JpZqansâ IqsS

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kAvbv \nÀÆln¨n«nsÃ¦nÂ Ahcpw kAvbv \nÀÆlnt¡−XmWv.CtXmsS ]qÀ®hncmaam bn. CtXmSpIqSn kv{Xo kwkÀ¤aS¡w Clv dmanÂ \njn²amb FÃmImcy§fpw A\phZ \obamIp¶XmWv.

5) tijw an\mbnte¡v aS§pIbpw A hnsS cm¸mÀ¡pIbpw sN¿pI.

\memw Znhks¯ IÀ½§Ä (ZpÂlÖv: 11):

1) aq¶v PwdIfnepw FdnbpI.BZyw hen b Pwdbnepw tijw a[ya Pwdbnepw tijw sNdnb PwdbnepamWv Fdntb−Xv. H¶n\p]n dsI H¶mbn aq¶v PwdIfnepw XIv_oÀ sNm Ãns¡m−v Hmtcm¶mbn Ggv sNdnb IÃpIfm Wv Fdntb−Xv. Fdnbp¶Xv D¨¡v tijam bncn¡Ww. AXn\pap¼v FdnbÂ A\phZ\o baÃ. henbPwdbnepw a[yaPwdbnepw Fdn ªXn\v tijw {]mÀ°n¡m³ \nÂ¡p¶Xv D ¯aamWv. (sNdnb PwdbnÂ Fdnª tijw {]mÀ°\ ]mSnÃ).

2) A¶v cm{Xn an\mbnÂ Xmakn¡pI.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A©mw Znhks¯ IÀ½§Ä(ZpÂlÖv:12):

1) aq¶v PwdIfnepw Ggv IÃpIÄ hoXsa dnbpI.

2) kztZit¯¡v aS§m³ [rXnbpÅh À kqcymkvXab¯nsâ ap¼v an\mbnÂ \n ¶pw ]pd¯v IS¶ncn¡Ww.AÃm¯hÀ an\m bnÂ Xmakn¡pI.

Bdmw Znhks¯ IÀ½§Ä (ZpÂlÖv: 13):

1) an\mbnÂ Xmakn¨hÀ am{Xw ap³ Znh k§fnÂ sNbvX t]mse aq¶v PwdIfnepw Ggv IÃpIÄ hoXw FdnbpI.

2) AXn\p tijw an\m hn«pt]mhpI.

a¡ hnSp¶Xn\v ap¼mbn hnShm§Â Xz hm^v \nÀÆln¡emWv lÖnsâ Ahkm\ s¯ IÀ½w. AÃmlphmWv IqSpXÂ Adnbp ¶h³.

***********

A[ymbw 8

lÖv, Dwd, knbmd¯v

الواجبات يف احلجlÖnsâ \nÀ_Ô LSI§Ä

lÖnsâ \nÀ_Ô LSI§Ä c−mWv. H¶v: lÖv icnbmhm³ A\nhmcyambXv, C Xn\v lÖnsâ dpIv\pIÄ F¶v ]dbp¶p. c−v: lÖv icnbmhm³ A\nhmcyaÃm¯Xv, CXn\v lÖnsâ hmPn_m¯pIÄ F¶v ]d bp¶p.

dpIv\pIÄ: ( lÖv icnbmhm³ A\nhmcy amb LSI§Ä )

1.) Clvdmw: lÖnÂ {]thin¡pt¼mgpÅ \n

¿¯mWv Clvdmw. \_n()]dªp: "\nÝbw {]hÀ¯\§Ä(kzoIcn¡s¸Sp¶Xv)Dt±iywA\pkcn¨v am{XamWv, kÀÆ a\pjy\pw e`n

¡p¶Xv Ah\pt±in¨Xv am{XamWv’. iÆmÂ ]ndhntbmsS lÖnsâ amk§Ä XpS§pI bpw ZpÂlPPv Ahkm\t¯msS CXnsâ k abw Ahkm\n¡pIbpw sN¿p¶p. AÃmlp ]dbp¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

علومات فمـن فـر شهر مج أ ـج فـال رفـث وال احل

ض فـيهن احل

ـج ومـا يفعلـوا مـن خـري فعلمـه اب فسوق وال جدال يف احل

كاب األ و

: اكقرة ( وتزودوا فإن خري الزاد احكقوى وايقون يا أ

١٩٧ ( "lÖv Imew Adnbs¸« amk§fmIp¶p, B amk§fnÂ Bsc¦nepw lÖv IÀ½¯nÂ {]thin¨mÂ ]n¶oSv kv{Xo ]pcpj kwkÀ¤ tam ZpÀhr¯ntbm hgt¡m lÖn\nSbnÂ ]mSpÅXÃ" (_Jd: 197).

Clvdman\v A©v Øe§fmWv \nÝbn

¡s¸«ncn¡p¶Xv. aZo\¡mÀ¡v ‘ZpÂlpsse

^' (A_vbmÀ Aen). imwImÀ¡v ‘Pplv^'

(dm_nKv). ba³ImÀ¡v ‘bewew'(AÊAvZn¿).

\PvZvImÀ¡v ‘JÀ\pÂa\mknÂ' (AssÊÂ).

CdmJpImÀ¡v ‘ZmXpCÀJv' (A±co_). Cu ]d bs¸« aoJm¯pIfneqsS bm{XsN¿p¶hÀ¡v AXmWhcpsS aoJm¯v, AhÀ A¶m«pImc sÃ¦nepw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

2) Ad^bnÂ \nÂ¡Â: AÃmlp ]dbp¶p:

فضـتم بكـم فـإذا أ ن تبتغوا فضال من ر

ليس عليكم جناح أ

ـرام واذكـروه كمـا ن عرفات فـاذكروا اب عنـد المشـعر احل م

آلني ) ١٩٨: اكقرة ( هداكم وإن كنتم من قبله لمن الض"Ad^m¯nÂ \n¶pw \n§Ä ]pds¸«pIgn ªmÂ aivAdpÂ ldman\Sp¯vsh¨v \n§Ä

AÃmlphns\ {]IoÀ¯n¡phn³’(_Jd: 198). ZpÂlÖv 9 kqcy³ a[ymÓ¯nÂ \n

¶pw sXänbXv apXÂ ZpÂlÖv 10 {]`mtXmZ bw hscbmWv Ad^bpsS kabw. kqcy³ a

[y¯nÂ \n¶pw sXänb tijamWv \_n() Ad^bnÂ \n¶Xv. At±lw ]dbpIbpw sN

bvXp: "lÖv Ad^bmWv, ‘PpaC'sâ (apkvZ en^) cm{Xn {]`mtXmZb¯n\v ap¼v AhnsS

F¯nt¨À¶h\v AXv (Ad^) e`n¨p’.

ZpÂlÖv 9 \v {]`mtXmZbw apXÂ AXn sâ kabw Bcw`n¡psa¶pw A`n{]mbap−v. Ad^bnÂ FhnsSbpw \nÂ¡mhp¶XmWv. \

lÖv, Dwd, knbmd¯v

_n() ]dªp: "Rm³ \n¶Xv ChnsSbmWv,

Ad^bnÂ FhnsSbpw \nÂ¡mhp¶XmWv’

3.) IAv_sb Xzhm^v sN¿Â: AÃmlp ]d bp¶p: "B ]pcmX\amb `h\s¯ AhÀ {]Z£nWw

sh¡pIbpw sNbvXp sImÅs«’ (lÖv: 29). kz^n¿m() EXpaXnbmsW¶dnªt¸m

Ä \_n()]dªp: "AhÄ \s½ XSªp sh

¨pthm?’ AhÀ ]dªp: ‘dkqte kz^nb Xz hm^pÂ C^mZ ]qÀ¯nbm¡nbXn\v tijam

Wv EXpaXnbmbXv. \_n()]dªp: "F¦nÂ

AhÄ ]pds¸«psImÅs«’.

(lÖnsâ ]qÀ¯oIcW¯n\v) Xzhm^p

Â C^mZ A\nhmcyambXmsW¶v ‘AhÄ \

s½ XSªpsht¨m' F¶ \_n()bpsS tNm

Zyw hyàam¡p¶p. kz^nbm() EXpaXnbm Xv Xzhm^pÂ C^mZ¡v ap¼mbncp¶psh¦nÂ AhcpsS bm{X¡v AXv XSÊamIpambncp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xzhm^v ]qÀ¯nbmb tijamWv AhcpsS BÀ¯hsa¶dnªt¸mÄ bm{X ]pds¸Sm³ AsXmcp Cfhmbn ]cnKWn¡s¸«p.

AXnsâ (Xzhm^pÂ C^mZ) kabw Ad ^bnepw apkvZen^bnepw \n¶Xnsâ tijam Wv. AÃmlp ]dbp¶p:

وفوا باكيت العتيق ط وفوا نذورهم و قضوا يفثهم و عم

) ٢٩: احلج ( "]ns¶ AhÀ X§fpsS Agp¡v \o¡n¡fbp Ibpw, X§fpsS t\À¨IÄ \ndthäpIbpw, ]pcmX\amb B `h\s¯ {]Z£nWw sh

¡pIbpw sNbvXpsImÅs«’ (lÖv: 29). Ad^bnepw apkvZen^bnepw \n¶Xnsâ

tijamWv apÞ\w sNt¿−Xpw t\À¨IÄ ]qÀ¯nbmt¡−Xpw.

4) kz^m aÀh¡nSbnepÅ \S¯w: AÃmlp ]dbp¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

فا والمرو و اقتمر فـال إن الصة من شعآئر اب فمن حج اكيت أ

ع خـريا فـإن اب شـاكر وف بهما ومن يطو ن فطجناح عليه أ

) ١٥٨: اكقرة ( عليم "XoÀ¨bmbpw kz^mbpw aÀhbpw aXNn

Ó§fmbn AÃmlp \nÝbn¨XnÂs¸«XmIp

¶p’ (_Jd: 158).

C_v\pAºmkv() ]dbp¶p: ‘XÀhnb ¯nsâ Znhkw sshIpt¶cw lÖn\v th−n

Clvdmw sN¿m³ \_n() R§tfmSv IÂ¸n ¨p'.A§s\ IÀ½§fnÂ \n¶pw hncan¨t¸m Ä R§Ä IAv_¯n¦Â hcnIbpw Xzhm ^pw kAvbpw \nÀÆln¡pIbpw sNbvXp. A

tXmsS R§fpsS lÖv ]qÀ®ambn.\_n() Bbni() tbmSv ]dªp: "kz^maÀh¡nSbn epÅ \nsâ kAvbv \n\¡v lÖn\pw Dwd

¡pw IqSn aXnbmbXmWv’. Bbni() ]dbp

¶p: ‘kz^maÀh¡nSbnepÅ kAvtbmSp IqSn bÃmsX HcmfpsSbpw ltÖm Dwdtbm ]qÀ

¯nbmhp¶XÃ’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

apXa¯nC\v AXnsâ kabw Ad^bn epw apkvZen^bnepw \nÂ¡pIbpw Xzhm^p Â C^mZ \nÀÆln¡pIbpw sNbvX tijam Wv. AÚX aqetam adhnImcWtam Xzhm ^nsâ ap¼v kAvbv sNbvXn«p−¦nÂ AXp

sIm−v IpäanÃ. \_n()tbmSv HcmÄ tNmZn

¨p: ‘Xzhm^nsâ ap¼v Rm³ kAvbv sNbvXp?

\_n() ]dªp: "IpäanÃ’.

F¶mÂ Jmcn\pw, ap^vcnZpw Xzhm^pÂ JpZqansâ tijamWv kAvbv \nÀÆlnt¡− Xv.

Cu \mepImcy§Ä (Clvdmw, Ad^bn Â \nÂ¡Â, Xzhm^pÂ C^mZ, kz^maÀh ¡nSbnepÅ kAvbv) IqSmsX lÖv km[p hmIpIbnÃ.

hmPn_m¯pIÄ: (lÖnÂ A\nhmcyaÃm ¯ LSI§Ä)

1) Clvdmw sN¿p¶Xv idCÂ \nbaam¡s¸

« aoJm¯nÂ \n¶pw Xs¶bmbncn¡pI.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\_n() ]dbp¶p: "aZo\¡mÀ ZpÂlp

sse^bnÂ sh¨v Clvdmw sN¿s«...’.

C_v\pDaÀ() hnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v, A

t±lw tNmZn¡s¸«p: ‘FhnsS \n¶v Clvdmw sN¿m\mWv F\n¡v A\phmZapÅXv?', At±

lw ]dªp: ‘\PvZvImÀ¡v \_n() JÀ\pÂ a \mknÂ GÀs¸Sp¯n...' Cu dnt¸mÀ«nsâbpw, Camw _pJmcnbpsS c−v dnt¸mÀ«pIfpsSbpw ASnØm\¯nÂ CXv IÂ¸\mÀ°¯nepÅ Hcp {]tbmKamWv F¶v a\Ênem¡mw.

2) ZpÂlÖv 9\v kqcymkvXabw hsc Ad^

bnÂ D−mbncn¡pI. ImcWw \_n() Akv Xabw hsc Ad^bnÂ \n¶n«p−v. At±lw ]dªp: "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw lÖnsâ

IÀ½§Ä kzoIcn¡pI’. AkvXab¯n\v ap ¼v Ad^ hnSp¶Xv Pmlnen¿mIme¡mtcmSv kmZriyamhemWv. kqcymkvXab¯n\v ap¼v Ad^ hnSembncp¶p AhcpsS ]Xnhv.

3) _en s]cp¶mfnsâ cm{Xn apkvZen^bnÂ Xmakn¡Â. AÃmlp ]dbp¶p:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

فضـتم بكـم فـإذا أ ن تبتغوا فضال من ر

ليس عليكم جناح أ

ـرام واذكـروه كمـا ن عرفات فـاذكروا اب عنـد المشـعر احل م

آلني هداكم وإن كنتم من قبل ) ١٩٨: اكقرة ( ه لمن الض"Ad^m¯nÂ \n¶pw \n§Ä ]pds¸«pIgn ªmÂ aivAdpÂ ldman\Sp¯vsh¨v \n§Ä

AÃmlphns\ {]IoÀ¯n¡phn³’(_Jd: 198). {]`mX \akvImcw hscbmWXnsâ ka

bw. \_n() DÀhXp_v\papZvdkv() hnt\mSv ]dªp: "\½psS Cu \akvImc¯n\v lmPcm hpIbpw \mw ]pds¸Sp¶Xphsc \t½msSm¸w \nÂ¡pIbpw AXn\v ap¼v cm{Xnbntem ]Ien tem Ad^bnÂ \nÂ¡pIbpw sNbvXh³ A hsâ lÖv ]qÀ¯nbm¡pIbpw Ahsâ A

gp¡pIÄ \o¡pIbpw sNbvXncn¡p¶p’.

cm{XnbpsS A´ybma¯nÂ kv{XoIfpw Ip«nIfpaS§p¶, P\§fpsS Xnc¡v {]bm kamhp¶ _elo\À¡v BfpIÄ Fdn bm\m bn an\mbnte¡v F¯p¶Xn\p ap¼v Xs¶ ]pds¸«p t]mhÂ A\phZ\obamWv. ImcWw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

C_v\p DaÀ() Xsâ IpSpw_¯nse _elo \sc t\cs¯ sIm−p t]mhmdp−mbncp¶p. ^PvÀ \akvImc¯n\v an\mbnÂ F¯p¶h cpw AXn\v tijw F¯nt¨cp¶hcpw Ahcp sS Iq«¯nÂ D−mbncp¶p. A§s\ AhÀ F¯nbmÂ AhÀ Pwdsb FdnbpIbpw sN

¿pw. dkqÂ() Cfhv A\phZn¨hcmWnhÀ F¶v At±lw ]dbmdp−mbncp¶p.

AkvamAv _n³Xv A_o_IvÀ() N{μm kvXabw hsc Im¯ncn¡pIbpw tijw an\m bnte¡v bm{XbmhpIbpw Pwdsb FdnbpI bpw sN¿pw. tijw AhÀ Xncn¨ph¶v kzp_v lv \akvImcw AhcpsS XmakØe¯v sh ¨v \akvIcn¡pIbpw sN¿pw. AhÀ ]dªn

cp¶p: ‘XoÀ¨bmbpw \_n() (_elo\cmb) kv{XoIÄ¡v A\phmZw \ÂInbn«p−v'. CXv Camw _pJmcn Xsâ kzlolnÂ D±cn¨n«p−v. apkvZen^bnÂ FhnsSbpw \nÂ¡mw, F¶m Â apkvZen^bpsS AXnÀ¡I¯msW¶v lm Pn \nÀ_Ôambpw Dd¸phcpt¯−Xp−v.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

4) s]cp¶mÄ Znhkw Pwd¯pÂ AJ_bnÂ FdnbÂ, A¿map¯ivcoJnsâ Znhk§fnÂ aq¶v PwdIfnepw AXnsâ kab¯v Fdnb Â. AÃmlp ]dbp¶p:

ل يف يومني فال إعم واذكروا اب يف عدودات فمن يعج يام م ك

ر فال إعم عليه لمن ايىق وايقوا اب واعلموا خعليه ومن تأ

ون ه حترش نكم إ ) ٢٠٣: اكقرة ( ك

"F®s¸« Znhk§fnÂ \n§Ä AÃmlpsh kvacn¡pI, (AhbnÂ) c−p Znhkw sIm−v aXnbm¡n Bsc¦nepw [rXns¸«v t]mcp¶ ] £w Ah\v IpäanÃ, (Hcp Znhkw IqSn) Xma kn¨p t]mcp¶h¶pw IpäanÃ.kq£vaX ]men

¡p¶h¶v (AXmWv D¯aw)’ (_Jd: 203).

) أيـام معـدودات( sIm−v Dt±in¡p¶Xv A

¿map¯ivcoJv BWv. PwdIsf FdnbÂ GÀ s¸Sp¯s¸«ncn¡p¶Xv AÃmlphns\ kvacn

¡p¶Xn\v th−nbmWv. \_n()]dªp: "I Av_sb Xzhm^v sN¿epw, kz^maÀh¡v CS

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bnÂ kAvbv \S¯epw, PwdIsf Fdnbepw GÀs¸Sp¯s¸«ncn¡p¶Xv AÃmlphns\ kva

cn¡p¶Xn\v th−nbmWv’.

5) ]pcpj³ Xe apÞ\w sN¿Â, AsÃ¦n

Â apSn apdn¡Â. kv{Xo apSnapdn¡Â.\_n() ]dªp: "kv{XoIÄ¡v apÞ\w ]mSnÃ. kv{Xo

IÄ apSnapdn¡pIbmWv th−Xv’.

6) c−v cm{XnIÄ an\mbnÂ cm¸mÀ¡Â. [r XnbpÅh³ ZpÂ lÖv 11,12 Znhk§fpsS cm {XnIÄ an\mbnÂ cm¸mÀ¡Ww. Ah³ ssh Ip¶]£w 13 sâ cm{Xn IqSn an\mbnÂ Xma

kn¡Ww.\_n() an\mbnÂ cm¸mÀ¯p. At± lw ]dªp: "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fp

sS IÀ½§Ä kzoIcn¡pI’.

C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, A

ºmkv() \_n()tbmSv lmPnamÀ¡v shÅw IpSn¸n¡m\mbn an\mbpsS cmhpIfnÂ a¡bn Â cm{XnXmakn¡m³ A\phmZw tNmZn¨p, A

t¸mÄ \_n() At±l¯n\v A\phmZw \Â IpIbp−mbn'.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

X¡Xmb ImcW§sfm¶panÃmsX an\m

bnÂ cm¸mÀ¡Â Dt]£n¡mhXsÃ¶v ‘At± lw Cfhv \ÂIn' F¶]Zw kqNn¸n¡p¶p.

Cu Bdv Imcy§fpw lÖnsâ hmPn_m ¯pIfmIp¶p. F¦nepw Ah IqSmsXbpw l Öv icnbmhp¶XmWv.

`qcn]£w ]ÞnXcpsSbpw ho£W¯n Â, ChbntesX¦nepw H¶v Dt]£n¨h³ Hcp BSns\, AsÃ¦nÂ Hcp H«I¯nsâtbm amSn sâtbm 7 Â H¶v, a¡bnÂ Adp¡pIbpw A hnSs¯ ]mh§Ä¡v hnXcWw sN¿pIbpw thWw. AÃmlp AAvew.

F¶mÂ a¡bnÂ \n¶v kztZit¯¡v Xncn¡pw ap¼mbn hnShm§Â Xzhm^v \nÀÆ ln¡Â FÃm lmPnamÀ¡pw \nÀ_ÔamWv.

C_v\pAºmkv() ]dbp¶p:‘X§fpsS Ah km\s¯ IcmÀ IAv_bpambn«mbncn¡W sa¶v P\§Ä IÂ¸n¡s¸«ncp¶p, F¶mÂ BÀ¯hImcnIÄ¡v CXnÂ Cfhp−v'.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xsâ hnShm§Â lÖnÂ a¡ hnSpw

ap¼mbn \_n() hnShm§Â Xzhm^v \nÀÆ ln¨Xmbn Øncs¸«n«p−v.

****************

A[ymbw 9

أخطاء يرتكبها بعض احلجاجNne lmPnamÀ¡v kw`hn¡p¶ A_²§Ä

سوة حسنة لمن اكن يرجو اب أ لقد اكن لكم يف رسول اب

وم وا ) ٢١: األحزاب ( كثريااآلخر وذكر ابAÃmlp ]dbp¶p: "XoÀ¨bmbpw \n§Ä¡v AÃmlphnsâ ZqX\nÂ D¯aamb amXrIbp −v. AXmbXv AÃmlpshbpw A´yZn\s¯ bpw {]Xo£n¨p sIm−ncn¡pIbpw, AÃmlp sh [mcmfambn HmÀ½n¡pIbpw sNbvXphcp

¶hÀ¡v’ (Alvkm_v: 21). فها يا قل

اجاس ك كم اب ول رس إ ي مجيعا إ ا ملك

ماوات رض الس باب فآمنوا ويميت حييـي هو إال إلـه ال واأل

lÖv, Dwd, knbmd¯v

اجيب ورسو يمي األ لعلكم واتبعوه ولكماته باب يؤمن ا

) ١٥٨: راف األع( يهتدون "AXn\mÂ \n§Ä AÃmlphnepw Ahsâ Zq X\nepw hnizkn¡phn³. AsX, AÃmlphn epw Ahsâ hN\§fnepw hnizkn¡p¶ A £c Úm\anÃm¯ B {]hmNI\nÂ. At± ls¯ \n§Ä ]n³]äphn³, \n§Ä¡v t\À

amÀ¤w {]m]n¡mw’ (7: 158).

لكم ويغفر اب حيببكم فاتبعوىي اب حتبون كنتم إن قل ) ٣١: آل عمران ( رحيم لفور واب ذنوبكم

"(\_ntb) ]dbpI, \n§Ä AÃmlpsh kv t\ln¡p¶ps−¦nÂ Fs¶ \n§Ä ]n´pS cpI. F¦nÂ AÃmlp \n§sf kvt\ln¡pI bpw \n§fpsS ]m]§Ä s]mdp¯pXcnIbpw sN¿p¶XmWv. AÃmlp Gsd s]mdp¡p¶h

\pw IcpWm\n[nbpas{X’ (BenCwdm³: 31). بل فتولك ق بل إنك اب ) ٧٩: اجمل ( المبني احل

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"AXn\mÂ \o AÃmlpsh `ctaÂ¸n¨psIm ÅpI. XoÀ¨bmbpw \o kv]jvSamb kXy¯n

Â Xs¶bmIp¶p’ (\wev: 79). ق ربكم اب فذلكم ق نعد فماذا احل الل ا إال احل لض

فك

فون ) ٣٢: يونس ( ترص"F¶ncns¡ bYmÀ°ambpÅXn\v ]pdsa hgn tISÃmsX F´mWpÅXv? At¸mÄ F§s\ bmWv \n§Ä sXän¡s¸Sp¶Xv" (bq\pkv:32).

\_n()bpsS Ncy¡v FXncmb FÃmIm cy§fpw \ncÀ°Ihpw ]ng¨Xpw AXv sNbvX

h\nte¡v Xs¶ XÅs¸Sp¶XpamWv.\_n() ]dªp:"\½psS IÂ¸\bnÃm¯ hÃXpw B

sc¦nepw sNbvXmÂ AXv XÅs¸tS−XmWv’. (AXh\nÂ\n¶pw kzoIcn¡s¸SpIbnsÃ¶À °w)

JpÀB\nepw \_nNcybnepw sXfnhnÃm

¯ ]e Bcm[\Ifpw apkvenwIfnÂ NneÀ {]hÀ¯n¡p¶Xmbn ImWp¶p. {]tXyIn¨pw lÖnÂ ^XvhIfpambn At\Iw t]À cwK ¯nd§pIbpw AhcXnÂ amÂkcyw ImWn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡pIbpw sN¿p¶p. C¶v Nne BfpIÄ ^Xv h \ÂIÂ t]cn\pw {]ikvXn¡pambn D] tbmKn¨v AXv Hcp I¨hS¯nsâ \nehmc ¯nse¯nbncn¡p¶p. CXv ImcWw AhÀ ]n g¡pIbpw ]ng¸n¡pIbpw sN¿p¶p.

AÃmlphpambn A`napJoIcnt¡−n h cpsa¶ t_m[t¯msS C¯cw ^XvhIÄ \ ÂImXncn¡Â Hcp hnizmknbpsS _m[yXbm Wv.ImcWw At±lw AÃmlphnÂ \n¶pw Im cy§Ä F¯n¡p¶hsâ Øm\¯mWv. A XpsIm−v ^Xvh \ÂIpt¼mÄ AÃmlp X sâ \_nbpsS Imcy¯nÂ ]dª hN\w Hm À¯ncn¡s«. AÃmlp ]dbp¶p:

قاويل ل علينا نعض األ مني * ولو يقو خذنا منه با

عم * أل

حد من منكم ماف *لقطعنا منه الويني حاجزين قنه أ

) ٤٧-٤٤: احلاقة ("\½psS t]cnÂ ({]hmNI³)hÃ hm¡pIfpw sI«n¨a¨p]dªncps¶¦nÂ,At±ls¯ \mw heXpssIsIm−v ]nSnIqSpIbpw, F¶n«v A t±l¯nsâ Poh\mUn \mw apdn¨pIfbpI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpw sN¿pambncp¶p. At¸mÄ \n§fnÂ B À¡pw At±l¯nÂ \n¶v (in£sb) XSbm

\mhnÃ’ (lmJvJ: 44þ47). ho−pw AÃmlp ]dbp¶p:

حرم إغما قل واإلعم نطن وما منها ظهر ما الفواحش رق بغري واكيغ ن احل

كوا وأ ل لم ما باب ترش ن سلطانا به فزن

وأ

) ٧:٣٣( يعلمون ال ما اب بل يقولوا "]dbpI: Fsâ c£nXmhv \njn²am¡nbn«p ÅXv {]Xy£ambXpw ]tcm£ambXpamb \o Nhr¯nIfpw, A[À½hpw,\ymbw IqSmsXbp Å It¿ähpw, bmsXmcp {]amWhpw AÃmlp Cd¡n¯¶n«nÃm¯Xns\ \n§Ä Aht\mSv ]¦v tNÀ¡p¶Xpw, AÃmlphnsâ t]cnÂ \n §Ä¡v hnhcanÃm¯Xv \n§Ä ]dªp−m

¡p¶Xpw am{XamWv’ (AAvdm^v: 33). C¯cw AdnhnÃmsX \ÂIp¶ ^XvhI

fpw s]mXpP\§Ä Nnesc sXfnhnÃmsX A Ôambn A\pIcn¡epamWv lmPnamcnÂ hcp ¶ At\Iw A_²§Ä¡v ImcWw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

[mcmfambn A_²§Ä kw`hn¨p sIm −ncn¡p¶ Nne IÀ½§fnÂ A_²§sf Nq−n¡mWn¨psIm−v AXnse \_nNcy F ´mWv F¶v hniZoIcn¡m³ \mw Dt±in¡p ¶p, kXyw apdpsI¸nSn¡m³ AÃmlp \ap¡v Xu^oJv \ÂIpamdmhs«. Clvdmapw AXnse A_²§fpw

C_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw D±cn¡ s¸«Xmbn _pJmcnbnepw apkvenanepw aäp l

Zokv {KÙ§fnepw ImWmw,‘\nÝbw \_n() aZo\¡mÀ¡v ZpÂlpsse^bpw, imwImÀ¡v Pplv^bpw, \PvZvImÀ¡v JÀ\pw, ba³ImÀ¡v beweapw aoJm¯mbn \nÝbn¨psImSp¯p, At±lw ]dbpIbpw sNbvXp:

فهن هلن وملن أ عليهن من غري أهلهن ملن اكن يريد احلج ( )والعمرة

"Ah (aoJm¯pIÄ) AhÀ¡pw, lÖpw Dwd bpw Dt±in¨p sIm−v Bhgn hcp¶hcmb

AhnS¯pImcÃm¯hÀ¡pw DÅXmWv’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Bbni() bnÂ \n¶pw \nthZ\w, ‘\_n

() CdmJv ImÀ¡v ZmXpCÀJv aoJm¯mbn \n Ýbn¨p' (A_qZmhpZv, \kmC).

"\_n() GÀs¸Sp¯nb Cu aoJm¯pI Ä idCbmb ¢n]vXs¸Sp¯s¸« \nbahpw AÃmlphnÂ \n¶pw \nÝbn¡s¸«Xpw amä s¸Sp¯s¸Sm¯XpamWv. HcmÄ¡pw AXv am ämt\m AsÃ¦nÂ AXn\¸pdw sN¿mt\m l tÖm Dwdtbm Dt±in¨p hcp¶ HcmÄ¡v C lvdmw sN¿msX AXv hn«pIS¡mt\m ]mSnÃ. ImcWw AXv AÃmlphnsâ ]cn[n ewL\am Wv. AÃmlp]dbp¶p:------------------- --"Bsc¦nepw AÃmlp hnsâ ]cn[nIÄ hn«pIS¡p¶psh¦nÂ A

¡q«À Xs¶bmWv A{IanIÄ’. C_v\pDaÀ()hnÂ \n¶pw D±cn¡s¸Sp

¶ Hcp lZoknÂ, \_n()]dªp: ‘aZo\¡m

cpw, imwImcpw \PvZvImcpw Clvdmw sN¿s«’. Cu Adnbn¡Â IÂ¸\mÀ°¯nepÅXmWv.

lÖpw Dwdbpw Dt±in¨psIm−v BIm iw, ISÂ, Ic amÀ¤§fneqsS Cu aoJm¯n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

eqsS k©cn¡pItbm hn«pIS¡pItbm sN ¿p¶h\v AhnsS sh¨v Clvdmw sN¿Â \nÀ _ÔamWv.

Ic amÀ¤amWv hcp¶sX¦nÂ AhnsS C d§Ww, AÃm¯ amÀ¤¯neqsSbmsW¦nÂ Clvdmansâ kab¯v sN¿Â A\nhmcyamb Ipfn¡Â, kpKÔw ]qiÂ, Clvdmansâ hkv {Xw [cn¡Â t]msebpÅ Imcy§Ä t\c s¯ \nÀÆln¡pIbpw aoJm¯v hn«pIS¡pw ap¼v Clvdmw sN¿pIbpw thWw.

ISÂ amÀ¤amWv hcp¶sX¦nÂ I¸Â aoJm¯v hn«p IS¡p¶Xn\v ap¼v \ndp¯pI bpw Ipfn¨v kpKÔw ]qin Clvdmansâ hkv {Xw [cn¡pIbpw, bm{X ]pds¸Sp¶Xn\v ap¼v ClvdmanÂ {]thin¡pIbpw thWw. F¶mÂ aoJm¯nÂ \ndp¯pIbnsÃ¦nÂ aoJm¯v hn «pIS¡p¶Xn\v ap¼v Ipfn¨v kpKÔw ]qin Clvdmansâ hkv{Xw [cn¡pIbpw aoJm¯v hn«pIS¡p¶ thfbnÂ ClvdmanÂ {]thin ¡pIbpw sN¿pIbmWv th−Xv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

C\n bm{X BImiamÀ¤amsW¦nÂ hn am\¯nÂ Ibdp¶Xn\vap¼v Ipfn¨v kpKÔw ]qin Clvdmansâ hkv{Xw [cn¨v tijw bm {X ]pds¸SpI. aoJm¯v F¯p¶Xn\v ap¼v C lvdmanÂ {]thin¡pI. AXv F¯p¶Xv hsc Im¯v \nÂ¡cpXv, ImcWw hnam\w AXnth K¯nÂ k©cn¡p¶Xn\mÂ aoJm¯v hn«pI S¡m\pÅ km[yXbp−v. aoJm¯v F¯p¶ Xnsâ ap¼v kq£vaX¡p th−n ClvdmanÂ {]thin¡p¶Xn\v hntcm[anÃ.

aoJm¯neqsStbm, AsÃ¦nÂ aoJm¯n sâ GcnbbnÂs¸«bnS¯neqsStbm hn«pIS ¶n«pw Pn± FbÀt¸mÀ«nÂ Cd§p¶Xp hsc ClvdmanÂ {]thin¡msX sshIn¸n¡pIbpw AhnsS sh¨v ClvdmanÂ {]thin¡pIbpw sN¿pI F¶Xv Nne hnam\ bm{X¡mÀ sN¿p ¶ A_²§fnÂs¸«XmWv. CXv {]hmNI I Â¸\¡v hncp²hpw AÃmlphnsâ ]cn[n ew Ln¡epamWv.

A_vZpÃmln_v\p DaÀ()hnÂ \n¶pw C amw _pJmcn dnt¸mÀ«v sN¿p¶p, At±lw ]d

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ªp: _kzdbpw Iq^bpw Ckveman\v Iogvs¸ «t¸mÄ AhÀ Jeo^ DaÀ_v\pJXzm_nsâ

ASp¡Â h¶v ]dªp: ‘AaodpÂ apAvan\o

³, \_n() \PvZvImÀ¡v aoJm¯mbn \nÝbn ¨ncn¡p¶Xv JÀ\pÂ a\mknemWtÃm, F¶m Â AXv R§fpsS bm{Xm amÀ¤¯nÂ \n¶pw hnZqc¯nemWv. JÀ\phgn t]mhpIbmsW¦n Â AXv R§Ä¡v {]bmkIcambncn¡pw. Da

À() ]dªp: ‘F¦nÂ \n§fpsS bm{Xm hgn bnÂ \n¶pw AXv hn«pIS¡p¶ {]tZiw \n §Ä kzoIcn¡pI'.

At¸mÄ AaodpÂ apAvan\o³ aoJm¯v hgn t]mbn«nÃm¯hÀ¡v AXv hn«pIS¶mÂ kzoIcn¡m³ Hcp aoJm¯v \nÝbn¨p sImSp ¯p.thyma amÀ¤¯neqsS AXv hn«pIS¡p¶ h³ AXv IcamÀ¤w hn«pIS¡p¶hs\t¸m se¯s¶bmWv, AXnÂ hyXymkanÃ.

Bsc¦nepw Cu A_²¯nÂ s]«p t]m bmÂ, A§s\ ClvdmanÂ {]thin¡msX Pn ±bnÂ Cd§nbh³, Xm³ hn«pIS¶ B ao Jm¯nÂ Xncn¨ph¶v AhnsS sh¨v Clvdmw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sN¿Â \nÀ_ÔamWv. A{]Imcw sN¿msX Pn±bnÂ sh¨v Clvdmw sNbvX BÄ `qcn] £w ]ÞnX·mcpsSbpw ho£W¯nÂ a¡ bnÂ Hcp _enbdp¡pIbpw AXv AhnSps¯ ]mh§Ä¡v hnXcWw sN¿pIbpw thWw. AXnÂ \n¶v AbmÄ¡v `£n¡mt\m, [\nI À¡v lZnb \ÂImt\m ]mSnÃ, ImcWw AXv {]mbÝn¯¯nsâ Øm\¯mWv. Xzhm^pw AXnse A_²§fpw

IAv_bpsS Ing¡v `mK¯pÅ dpIv\pÂ bam\nbnse lPdpÂAkvhZnÂ \n¶mWv \

_n() Xzhm^v XpS§nbXv F¶v Øncs¸«ncn ¡p¶p. At±lw lPdnsâ ]n¶neqsS IAv_ apgph³ Xzhm^v sN¿pIbpw, Xzhm^pÂ Jp

Zqanse BZys¯ aq¶v NpänÂ am{Xw ‘daev' \S¯w \S¡pIbpw sNbvXp. At±lw lPdn s\ ssIsIm−v kv]Àin¡pIbpw ap¯pI bpw sNbvXp. AXn\v km[n¡m¯ Ahkc ¯nÂ ssIsIm−v ap¯n ssI Npw_n¨p. A Xn\pw Ignbm¯ Ahkc¯nÂ Xsâ hml\ ¸pd¯ncp¶v ssIhiancp¶ hSnsIm−v lP

lÖv, Dwd, knbmd¯v

dns\ sXmSpIbpw tijw AXv Npw_n¡pI bpw sNbvXp. Xsâ hml\¸pd¯ncp¶mWv At±lw Xzhm^v sNbvXXv. Hmtcm Npänepw l PdpÂ AkvhZns\ ASp¯pIqSn \S¶pt]mhp ¼mÄ AXnsâ t\sc Nq−nbncp¶p. (CsX Ãmw {]hmNI\nÂ \n¶pw Øncs¸«XmWv).

AXpt]mse At±lw dpIv\pÂbam\nsb ssIsIm−v kv]Àin¡mdp−mbncp¶psh¶pw Øncs¸«ncn¡p¶p.lPdns\ kv]Àin¡p¶Xn sâ cq]¯nÂ hyXykvX A`n{]mb§Ä Im Wp¶Xv At±lw ]e L«§fnÂ Xsâ ku Icya\pkcn¨v sNbvXp F¶Xv sIm−mhmw. lPdns\ ap¯nbXpw sXm«pap¯nbXpw Nq −nbXpsaÃmw Xs¶ AÃmlphns\ Bcm[n ¡p¶Xnsâbpw Ahs\ alXzs¸Sp¯p¶Xn sâbpw `mKambmWv. lPÀ D]Imctam D]{Z htam sN¿psa¶ hnizmkw sIm−Ã.

DaÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w sN¿s¸« Xmbn _pJmcnbnepw apkvenanepw ImWmw, A t±lw lPdns\ Npw_n¡pIbpw C{]Imcw ]

dbpIbpw sN¿mdp−mbncp¶p: ‘F\n¡dnbmw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\osbmcp IÃv am{XamWv, \o D]Imctam D]{Z

htam sN¿pIbnÃ. \_n() \ns¶ Npw_n¡p ¶Xv Rm³ I−nÃmbncps¶¦nÂ Rm³ \n s¶ Npw_n¡pambncp¶nÃ'.

aäpNne A_²§Ä

1) lPdpÂ AkvhZnsâ ap¼v AXmbXv dpIv \pÂ bam\nbpsSbpw lPdnsâbpw CSbnÂ \n¶v Xzhm^v Bcw`n¡Â. CXv aX¯nÂ A XncpIhnbenÂs¸«XmWv. CXv daZm\nsâ H t¶m ct−m Znhkw ap¼v t\m¼v ]nSn¡p¶Xn t\mSv kmZriyamhp¶p, CXv hntcm[n¡s¸«

Xmbn \_n()bnÂ \n¶pw Øncs¸«ph¶ncn ¡p¶p.

kq£vaX¡p th−nbmWv X§Ä CXv sN¿p¶sX¶ Nne lmPnamcpsS hmZw Akzo ImcyamWv. bYmÀ°amb D]Imcs¸Sp¶ kq £vaX AXv icoA¯ns\ ]n³]äemWv. A Ãmlphn¶pw Ahsâ ZqX¶pw ap³IS¡mXn cn¡epamWv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

2) Xnc¡pÅ L«§fnÂ lnPvdnkvamCuen\p ÅneqsS Xzhm^v sN¿Â. (IAv_¡v ]pd¯v Iam\mIrXnbnÂ Npacp sh¨n«pÅ `mKamWv lnPvÀ CkvamCuÂ, CXv IAv_¡pÅnÂs¸« XmWv). lnPvdnsâ hmXneneqsS {]thin¨v F XnÀ`mKs¯ hmXneneqsS AhÀ ]pd¯pIS ¡pw. At¸mÄ lnPvdnsâ _m¡n`mKw Ahcp sS heXp`mK¯mbncn¡pw. C{]Imcw sN¿p ¶XneqsS Xzhm^v icnbmhp¶nsÃ¶v am{XaÃ AXv almIpähpamWv. ImcWw bYmÀ°¯n Â AhÀ IAv_sb Xzhm^vsNbvXn«nÃ, adn¨v IAv_bpsS Hcp `mKw am{Xta AhÀ Xzhm^v sNbvXpÅq.

3) Ggv Npänepw daev \S¯w \S¡pI.

4) henb Xnc¡pÅ kab¯v lPdns\ ap ¯m³ th−n Xn¡n¯nc¡Â. F{Xt¯mf sa¶mÂ Nnet¸mfXv ]ckv]cw No¯ hnfn¡ ente¡pw kwL«\¯nte¡pw hsc F¯n ¡p¶p. hnip²amb AÃmlphnsâ `h\¯n Â, Ahsâ `h\¯nsâ XWen¦Â, Cu IÀ ½¯n\nSbnÂ tbmPn¡m¯ cq]¯nepÅ hm¡pIfpw kwL«\§fpw D−mhp¶p. A

lÖv, Dwd, knbmd¯v

§s\ CXp aptJ\ Xzhm^v \jvSs¸Sp¶p. AÃ, IÀ½w apgps¡ \jvSs¸Sp¶p. AÃmlp ]dbp¶p:

ج شهر احلعلومات أ ج فيهن فرض فمن م وال رفث فال احلج يف جدال وال فسوق اب فعلمه خري من لوا يفع وما احل

يا وايقون احكقوى الزاد خري فإن وتزودوا وكاب أ

اكقرة ( األ

:١٩٧ ( "B amk§fnÂ Bsc¦nepw lÖv IÀ½¯n Â {]thin¨mÂ ]n¶oSv kv{Xo ]pcpj kwk À¤tam ZpÀhr¯ntbm hgt¡m lÖn\nSbnÂ

]mSpÅXÃ’ (_Jd: 197). Cu Xn¡n¯nc¡v `b`ànsb CÃmXm

¡pIbpw ssZhkvacW ad¸n¡pIbpw sN¿p ¶p. CXv c−pamWsÃm Xzhm^nÂ Dt±in¡ s¸Sp¶ Gähpw al¯mb e£yw.

5) lPdpÂ AkvhZv D]Imcw sN¿psa¶v hnizkn¡Â. NneÀ lPdpÂ AkvhZv XShn bmÂ tijw kz´w icocs¯ ssIIÄ sIm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

−v XShp¶p. AsÃ¦nÂ IqsSbpÅ X§fp sS a¡fpsS taÂ XShp¶p!!.

CsXÃmw Xs¶ AÚXbpw hgntISpam Wv. D]Imchpw D]{Zhhpw AÃmlphnÂ \n

¶v am{XamWv. AaodpÂ apAvan\o³ DaÀ()hn sâ hm¡pIÄ ap¼v \mw ]dªphtÃm.

6) Nne lmPnamÀ IAv_bpsS FÃm aqeI fpw XShp¶p. Nnet¸mÄ IAv_bpsS Npacp IfpsS FÃm `mK§fpw kv]Àin¡pIbpw XS hpIbpw sN¿p¶p. ChsbÃmw Xs¶ hgntI Spw AÚXbpamWv. ImcWw kv]Ài\w Hcp Bcm[\bpw AÃmlphns\ alXzs¸Sp¯ep amWv. AXpsIm−v Xs¶ B Imcy§Ä {]

hmNI³() ImWn¨pX¶ ]cn[nbnÂ \ndp¯

Â \nÀ_ÔamWv. IAv_bnÂ \n¶v \_n() c−v hes¯ aqeIfÃmsX kv]Àin¨n«nÃ. (I Av_bpsS Ingt¡ aqebnepÅ lPdpÂ A kvhZv, ]Snªmsd aqebnepÅ dpIv\pÂ bam \n F¶nh).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Camw AlvaZnsâ apkv\ZnÂ ImWmw, C

_v\p Aºmkv() apBhnb()hnsâ IqsS Xz

hm^v sN¿pIbmbncp¶p,apBhnb() IAv_ bpsS FÃm aqeIfpw kv]Àin¡m³ XpS§n.

At¸mÄ C_v\p Aºmkv() At±ls¯ F XnÀ¡pIbp−mbn.

Xzhm^nse hmIym_²§Ä

\_n()lPdpÂAkvhZnsâ ASp¯v F ¯pt¼msfÃmw XIv_oÀ sNmÃnbXmbpw lP dnsâbpw dpIv\pÂbam\nbpsSbpw CSbnÂ

اآلخرة حسنة وقنا عذاب اجار ( غيا حسنة و ) ربنا آتنا يف ا )٢٠١:اكقرة(

(AÃmlp½ dº\m BXn\m ^n±p³bm lk \X³ h^nÂ BJnd¯n lk\X³ h Jn\m AZm_¶mÀ)

"AÃmlpth Cl¯nÂ \o R§Ä¡v \ · {]Zm\w sNt¿Wta, ]c¯nepw \o R§ Ä¡v \· {]Zm\w sNt¿Wta, \cIin£bn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â \n¶pw R§sf \o Im¯v c£nt¡Wta’. F¶p {]mÀ°n¨Xmbpw Øncs¸«ncn¡p¶p.

\_n() ]dªp: "IAv_sb Xzhm^v sN¿p ¶Xpw, kz^maÀh¡nSbnepÅ \S¯hpw Pw dIsf Fdnbp¶XpsaÃmw AÃmlphns\ HmÀ

¡p¶Xn\pth−nbmWv’.

Xzhm^v sN¿pt¼mÄ NneÀ Hmtcm Npän epw {]tXyIw ZpB sNmÃp¶p. asämcp ZpB bpw AhÀ sNmÃpIbpanÃ. ZpB ]qÀ®amhpw ap¼v Npäv ]qÀ¯nbmbmÂ, ASp¯ NpänÂ ]p Xnb ZpB XpS§m³ th−n AhnsSsh¨v \n dp¯p¶p, AXv ]qÀ¯nbm¡p¶nÃ, AXnÂ Ahtijn¡p¶Xv Hcp hm¡v am{XamsW¦n epw. Npäv ]qÀ¯nbmhpw ap¼v ZpB Ahkm \n¨mÂ tijw au\ambn \o§pIbpw sN

¿pw. Hmtcm Npän\pambn \_n()bnÂ \n¶pw {]tXyIw ZpBIÄ ]Tn¸n¡s¸«n«nÃ.

ssiJpÂ Ckvemw C_v\p ssXan¿()

]dbp¶p: ‘\_n() bnÂ \n¶v Xzhm^nÂ {]

tXyIambn ZpBIÄ h¶n«nÃ. \_n() IÂ¸

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\bmtbm, hm¡neqsStbm, A[ym]\¯neqsS tbm CÃ. adn¨v AXnÂ idCbmb aäp ZpBI Ä \nÀÆln¡embncp¶p At±lw. aokm_n \p Iosgbpw aäpw {]tXyIambn NneÀ {]mÀ °n¡p¶ {]mÀ°\IÄ¡v bmsXmcp ASn

Øm\hpanÃ’.

CXnsâ ASnØm\¯nÂ Xzhm^v sN¿p ¶h³ X\n¡mhiyapÅ sFlnIhpw ]mc{Xn Ihpamb \·¡v th−n {]mÀ°n¡pIbmWv th−Xv. kp_vlm\Ãmlv, AÂlwZpenÃmlv, emCeml CÃÃmlv,AÃmlp AIv_À XpS§n b idCbmb ZnIvdpItfm AsÃ¦nÂ JpÀB ³ ]mcmbWtam \nÀÆln¨psIm−v Ah³ AÃmlphns\ kvacn¡s«.

AXpt]mse¯s¶ Xzhm^v sN¿p¶ Nn eÀ¡v kw`hn¡p¶ A_²§fnÂs¸«XmWv Cu {]mÀ°\Isfms¡ AXnsâ AÀ°sa ´msW¶v AdnbmsX AhÀ FgpXns¡m−v t]mbn AXv t\m¡n sNmÃp¶p F¶Xv. Hcp ] s£ AXv {]nâv sNbvXnSs¯m AsÃ¦nÂ A Xv FgpXnbt¸msfm AXnÂ hÃ ]niIpw kw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

`hn¨ncn¡mw, A§s\ Dt±in¡p¶Xn\v t\ sc hn]coXhpw Xm³ AdnbmsX X\ns¡Xncp ambncn¡mw AbmÄ sNmÃp¶Xv. Cu AÂ`p Xw \mw ]et¸mgpw tI«n«pÅXmWv.

Xzhm^v sN¿p¶h³ X\n¡dnbp¶Xpw BhiyapÅXpw c£nXmhnt\mSv {]mÀ°n¡p Ibmbncp¶psh¦nÂ, AXnsâ Bibhpw A À°hpw AbmÄ AdnbpIbpw sNbvXncp¶p sh¦nÂ AXmbncp¶p AbmÄ¡v Gähpw D

¯aw. AXmbncp¶p dkqÂ()tbmSv Gähpw IqSpXÂ ]n³]äp¶Xpw ASnØm\]chpw.

Hcp t\Xmhnsâ IognÂ Hcp kwLw Hcp an¨v IqSn, AbmÄ Ahscs¡m−v Xzhm^v sN¿n¡pIbpw D¨¯nÂ AhÀ¡mbn Abm Ä ZpBIÄ sNmÃns¡mSp¡pIbpw aäpÅhÀ D¨¯nÂ Iq«ambn AXv Gäv sNmÃpIbpw sN bvXv i_vZ tImemlehpw A¦em¸pw krjvSn ¡pIbpw Xzhm^v sN¿p¶ _m¡nbpÅhÀ ¡v sskzcyt¡Sp−m¡pIbpw sN¿pI F¶ Xv Nne Xzhm^pImÀ BhÀ¯n¡p¶ asämcp A_²amWv. X§Ä F´mWv ]dbp¶Xv F

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¶v AhÀ¡dnªpIqSm. CXv \nÀ`bamb Cu Øe¯v `b`ànsb CÃmXm¡p¶Xpw AÃm lphnsâ ASnaIsf D]{Zhn¡p¶Xpamb Im cyamWv.

P\§Ä Dds¡ JpÀB³ ]mcmbWw sNbvXp sIm−v \akvIcn¡p¶ Hcp thfbn

Â \_n() Ahcnte¡v sN¶p. At±lw Ah tcmSv ]dªp:

)لككم ينا ربه ، فال جيهر بعضكم بل بعض يف القرآن ("\n§Ä Hmtcmcp¯cpw X§fpsS c£nXmhn t\mSmWv {]mÀ°n¡p¶Xv. AXpsIm−v \n§ fnÂ NneÀ aäp NnecpsS taÂ JpÀB³ Dd

s¡ HmXcpXv’. (Camw amenIv aphXzbnÂ D±cn ¨Xv).

kwL¯eh³ Ahtcbpw sIm−v IAv _bpsS ASp¡te¡v sNÃpIbpw AhnsS \n ¶v \n§Ä C§s\ sN¿q \n§Ä B{Kln ¡p¶Xv {]mÀ°nt¨mfq F¶v ]dªp sImSp ¡pIbpw Ahscbpw sIm−v Xzhm^v Øm\ ¯p IqsS \S¡pIbpw sN¿p Ibmbncp¶p sh¦nÂ F{X \¶mbncp¶p, F¦nÂ AhcnÂ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

HcmÄ¡v t]mepw A_²w kw`hn¡nÃmbncp ¶p. F¦nÂ AhÀ hfsc `b`àntbmsSbpw kam[m\t¯msSbpw Xzhm^v sN¿pambncp ¶p, X§fpsS dºnt\mSv B{Klt¯msSbpw `bt¯msSbpw, hn\bt¯msSbpw tKm]yam bpw X§Ä B{Kln¡p¶Xpw, X§Ä¡v AÀ °hpw Dt±iyhpw Adnbp¶Xpw AhÀ¡v {]m À°n¡pIbpw sN¿mambncp¶p. F¦nÂ P\ §Ä AhcpsS D]{Zh¯nÂ \n¶pw c£s¸ t«s\. Xzhm^m\´c \akvImchpw A_²§fpw

{]hmNI³()bnÂ \n¶pw Øncs¸« \n

thZ\w, ‘\_n() Xzhm^nÂ \n¶pw hncan¨ t¸mÄ C_vdmlow aJmante¡v Xncnªv

)واختذوا من مقام إبراهيم مصىل( F¶v ]mcmbmWw

sNbvXp'. "\n§Ä C_vdmlow aJmans\ \akv

ImcØeam¡pI’ F¶À°w.

tijw ‘C_vdmlowaJmw' At±l¯nsâ bpw IAv_bpsSbpw CSbnÂ hcp¶ cq]¯n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â c−v dIvA¯pIÄ \akvIcn¨p. H¶ma s¯ dIvA¯nÂ At±lw ^m¯nlbpw kqd ¯pÂ Im^ndq\bpw, c−mas¯XnÂ ^mXn lbpw kqd¯pÂ CJvemkpw HmXpIbpw sN bvXp.

Cu \akvImcw aJmant\mSv Gsd ASp ¯mbncn¡Wsa¶mWv Nne BfpIfpsS [mc W. CXn¶mbn Xn¡pw Xnc¡pap−m¡n lÖv Ime§fnepw aäpw Xzhm^v sN¿p¶ P\§Ä ¡v AhÀ sRcp¡ap−m¡pIbpw AhcpsS Xzhm^n\v {]Xn_Ô§fp−m¡pIbpw sN ¿p¶p. Cu [mcW XoÀ¯pw A_²amWv. Xz hm^n\v tijapÅ c−v dIvA¯pIÄ akvPn ZpÂ ldmanÂ FhnsS sh¨v \nÀÆln¨mepw a Xnbmhp¶XmWv. ]ÅnbpsS \neIfntem apä §fntem \akvImcw \nÀÆln¡p¶ t]mse, F{X ZqscbmsW¦nepw \akvImc¡mc\v X sâbpw IAv_bpsSbpw CSbnÂ aJmw hcp ¶ cq]¯nÂ \akvImcw \nÀÆln¡mhp¶Xm WtÃm. F¦nÂ kzØambpw aäpÅhÀ¡v {] bmkw krjvSn¡msXbpw `b`àntbmSpw k

lÖv, Dwd, knbmd¯v

am[m\t¯mSpw IqSn AXv \nÀÆln¡m\pw km[n¡pw.

akvPnZpÂ ldmansâ D¯chmZnXzw G Â¸n¡s¸«hÀ, Xzhm^v sN¿p¶hsc iey s¸Sp¯p¶ cq]¯nÂ aJmant\mSv Gsd ASp ¯v \akvIcn¡p¶ C¯c¡msc XSbpIbpw, aJmant\mSv ASp¯v \nÂ¡Â \akvImc¯n \v \n_Ô\bsÃ¶v AhÀ Adnbn¡pIbpw sNbvXncp¶psh¦nÂ F{X \¶mbncp¶p.

{]tXyI ImcW§sfm¶panÃmsX NneÀ aJman\Sp¯v sh¨v [mcmfw dIvA¯pIÄ \ akvIcn¨psIm−ncn¡p¶Xpw A_²§fnÂ s¸«XmWv. Xzhm^nÂ \n¶v hncan¨hÀ X§ Ä¡v \akvIcn¡m³ AhcpsS Øew Hgnhm Ip¶Xv Im¯ncn¡pIbmWv.

Cu c−v dIvA¯v \akvImc¯n\v ti jw Nne lÖv kwL \mbIÀ Fgpt¶äv \n ¶v D¨¯nÂ ZpB sNmÃns¡mSp¡mdp−v C Xpw A_²§fnÂs¸«XmWv. aJman\v ]n¶n Â \akvIcn¡p¶ BfpIÄ¡v CXv {]bmkw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

krjvSn¡p¶p, CXv AhtcmSv ImWn¡p¶ A Xn{IaamWv. AÃmlp ]dbp¶p:

: األعراف ( المعتدين حيب ال إنه ة وخفي ترضخ ربكم ادعوا ٥٥ (

"XmgvatbmSp IqSnbpw clkyambns¡m−pw \n§Ä \n§fpsS c£nXmhnt\mSv {]mÀ°n ¡pI. ]cn[n hn«pt]mIp¶hsc AÃmlp Cjv

Ss¸SpI Xs¶bnÃ’ (AAvdm^v: 55). kz^m aÀh, {]mÀ°\IÄ, kAvbv: A_²§Ä

{]hmNI³() kz^mbnte¡v Ibdnb

t¸mÄ )إن الصفا واملروة من شعائر اهللا ( F¶v HmXn

bXmbn lZoknÂ Øncs¸«p h¶ncn¡p¶p. XpSÀ¶v At±lw IAv_sb ImWp¶Xv hsc Ip¶n³ apIfnte¡v Ibdn. Jn_ve¡v A`nap Jambn \n¶v ssIIfpbÀ¯n AÃmlphn\v kvXpXnIfÀ¸n¡pIbpw At±lw Dt±in¨Xv {]mÀ°n¡pIbpw sNbvXp. AÃmlphnsâ G

lÖv, Dwd, knbmd¯v

IXzhpw Hu¶Xyhpw hmgv¯n {]hmNI³() C{]Imcw ]dªp:

اهللا ( اهللا رب ك أ

اهللا رب ك أ

وحده ال رشيك رب ك أ إال اب ، ال إ

ء قدير مد وهو بل لك احل الملك و ، إال اب ال إز وعده و

جن

حزاب وحده وحده أ

)نرص قبده وهزم األ

(AÃmlp AIv_À AÃmlp AIv_À, AÃm lp AIv_À, em Ceml CÃÃmlp hlvZlp em ico¡ elp, elpÂ apÂ¡p helpÂ lwZp hlph Aem IpÃn ssiC³ JZoÀ. em Ceml CÃÃmlp hlvZlp A³Pk hAvZ lp h\kzd A_vZlp h lkaÂ Alvkm_ hlvZlp).""AÃmlp henbh³, AÃmlp hen bh³, AÃmlp henbh³. AÃmlphÃmsX Hcp Bcm[y\panÃ, Ah³ GI³, FÃm B [n]Xyhpw kÀÆkvXpXnbpw Ah¶mWv, Ah ³ FÃmän\pw IgnhpÅh\mWv. AÃmlphÃm sX Bcm[y\nÃ, Ah³ GI³, Ahsâ Icm À Ah³ ]men¨p, Ahsâ ASnasb Ah³ klmbn¨p, Ah³ X\n¨v kwL§sf ]cmP bs¸Sp¯n'

lÖv, Dwd, knbmd¯v

AXn\v tijw {]hmNI³() {]mÀ°n ¡pIbpw Cu hN\§Ä aq¶v XhW BhÀ ¯n¡pIbpw sNbvXp. tijw Ip¶nÂ \n¶nd

§n ‘_Xz\pÂ hmZn' ]¨ sseäv sIm−v AS bmfs¸Sp¯nb Øew) hsc \S¶p\o§n. _ Xz\pÂ hmZnbnÂ ImÂ Ip¯nbt¸mÄ At± lw HmSn. ]¨ sseäv sIm−v ASbmfs¸Sp¯n b `mKw IgnªXpapXÂ aÀh hsc ho−pw \S¶p. tijw kz^bnÂ sNbvX t]msesb Ãmw aÀhbnepw sNbvXp.

kAvbv sN¿p¶hcnÂ NneÀ Ip¶pIfn Â Ibdn IAv_bnte¡v ap¶n«v aq¶v XhW XIv_oÀ sNmÃn ssIIfpbÀ¯n \akvImc ¯nÂ ImWn¡p¶ t]mse BwKyw ImWn¡p Ibpw tijw Cd§pIbpw sN¿p¶p. CXv A _²hpw {]hmNINcy¡v FXncpamWv. km[y sa¦nÂ {]hmNINcy A\p[mh\w sN¿s«. AÃm¯]£w At±lw A\pjvTn¡m¯ Im cy§sfm¶pw sN¿mXncn¡s«.

kz^maÀhbnepS\ofw HmSpI F¶Xv aäp NneÀ sN¿p¶ A_²§fnsem¶mWv. CXpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

{]hmNI Ncy¡v hncp²amWv. ]¨ shfn¨w sIm−v ASbmfs¸Sp¯nb Øe¯v am{Xw HmSepw _m¡n Øe§fnÂ \S¡epamWv {] hmNINcy. sN¿p¶hsâ AÚXtbm [rXn bnÂ kAvbnÂ \n¶v hncan¡m\pÅ AanX hm©tbm BWv C¯cw IÀ½§Ä¡v Ah s\ t{]cn¸n¡p¶Xv. AÃmlphnÂ klmbw.

]¨ ASbmf§Ä¡nSbnÂ ]pcpj·msc A\pIcn¨v Nne kv{XoIfpw [rXnbnÂ \S¡p ¶p. CXpw A_²amWv, ImcWw kv{XoIÄ HmSm³ ]mSnÃ. AhÀ kAvbnÂ DS\ofw km [mcW \S¯w am{Xta \St¡−XpÅp. C_v

\p DaÀ() ]dbp¶p: "kv{XoIÄ IAv_¡v Np äptam k^maÀh¡nSbntem [rXnbnÂ \S¡m

³ ]mSnÃ’.

NneÀ kz^m aÀhIfnÂ F¯pt¼msfm

s¡ روةواملإن الصفا F¶ hN\w HmXp¶p. C

Xpw A_²amWv. BZy{]mhiyw kz^tbmS Sp¡pt¼mÄ am{XamWnXv ]mcmbWw sNt¿ −Xv. aäp NneÀ Hmtcm kAvbnepw {]tXyI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

{]mÀ°\IÄ \nÀÆln¨v t]mcp¶p. CXn\pw bmsXmcp ASnØm\hpanÃ.

Ad^bnÂ \nÂ¡Â, AXnse A_²§Ä

Ad^mZn\w a[ymÓw hsc \_n() \an

dbnÂ X§pIbpw tijw hml\w Ibdn ‘hm ZnDÀ\bnÂ' F¯pIbpw AhnsS sh¨v ZplvÀ, AkzÀ \akvImc§Ä c−p dIvA¯v hoXw Hcp _m¦pw c−v CJma¯pIfpambn apń¨v PwB¡n \akvIcn¡pIbpw sNbvXXmbn l

ZokpIfnÂ Øncs¸«ncn¡p¶p.\_n() X\n ¡v \nÂ¡m\pÅ Øm\t¯¡v sN¶v ]d ªp: "Rm³ ChnsS \nÂ¡p¶p, Ad^bnÂ

apgph³ \nÂ¡mhp¶XmWv’.A\ćw Jn_v e¡v t\sc Xncnªv c−v ssIIfpbÀ¯n A Ãmlphns\ kvacn¡p¶Xnepw {]mÀ°\bn epw apgpIn. 1) Ad^bpsS AXnÀ¯n¡¸pdw kqcymkvXa bw hsc \nÂ¡p¶p. tijw Ad^bnÂ Xo sc \nÂ¡msX apkvZen^bnte¡v ]pds¸Sp ¶p. CXv lÖv \jvSs¸Sp¯p¶ òam_²a

lÖv, Dwd, knbmd¯v

s{X. ImcWw Ad^bnÂ \nÂ¡pI F¶Xv lÖnsâ AXn{][m\ LSIamWv.Ad^bnÂ \nÂt¡− kab¯v AhnsS {]thin¡m¯

hsâ lÖv hn^eamWv. \_n() ]dªp: "lÖv Ad^bmWv, apkvZen^bpsS (PpaC sâ) cm{Xn {]`mtXmZb¯n\v ap¼mbn Ad^

bnÂ \n¶h\v Ad^ e`n¨p’.

Cu `oam_²¯n\v ImcWamhp¶Xv Nn eÀ aäpÅhcpsS {]hÀ¯\¯nÂ h©nXcm hp¶Xp sIm−mWv. NneÀ Ad^bnse¯p¶ Xn\v ap¼v Xs¶ \nÝbn¡s¸« ASbmfw tX SmsX AXnÀ¯n¡p ap¼v X§p¶p. CXv Imc Wambn Ahsâ lÖv \jvSs¸SpIbpw AXv I−v sN¿p¶ aäpÅhcpsS lÖv \jvSs¸Sp ¯pIbpw sN¿p¶p.

2) Nne lmPnamÀ kqcymkvXab¯n\v ap¼v X s¶ Ad^bnÂ \n¶v ]pds¸Sp¶p. CXv \njn ²amWv. ImcWw CXv {]hmNINcy¡v FXncm Wv. kqcy³ AkvXan¨v AXnsâ tim` ambp

¶Xp hsc \_n() Ad^bnÂ \nÂ¡pIbp −mbn. am{XhpaÃ, kqcymkvXab¯n\v ap¼v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ad^bnÂ \n¶pw ]ncnªpt]mhÂ Pmlnen ¿m Ime¡mcpsS {]hÀ¯\hpamWv.

3) Jn_ve ]ndIntem CSt¯m het¯m B sW¦nepw AhÀ Ad^m aebnte¡v Xncnªv ZpB sN¿p¶p. CXv {]hmNIm[ym]\¯n\v

hncp²amWv. \_n() sNbvXt]mse Jn_vebn te¡v Xncnªv \n¶v {]mÀ°n¡emWv kp¶ ¯v.

PwdIfnse Gdv, AXnse A_²§Ä

a¡tbmSv Gähpw ASp¯Xmb Pwd¯p

Â Jpkvhm (Pwd¯pÂ AJ_)bnÂ \_n() Ggv sNdnb IÃpIÄ FdnªXmbn lZokpI fnÂ Øncs¸«n«p−v. s]cp¶mÄ Znhkw {]`m X kab¯mbncp¶p At±lw FdnªXv. Hm tcm IÃpIÄ Fdnbpt¼mgpw At±lw XIv_o À sNmÃnbncp¶p. ISeaWnsb¡mÄ AÂ¸w hepXpw Fdnbm³ ]äp¶Xpamb IÃpIfmbn cp¶p Ah.

^Zvep_v\p Aºmkv()hnÂ \n¶pw C amw \kmC \nthZ\w sN¿p¶p, At±lw ]d

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bp¶p: apkvZen^bnÂ \n¶v an\ hsc Rm³

\_n()bpsS klbm{XnI\mbncp¶p. {]hmN

I³() £oWt¯msS hml\and§n, tijw ]dªp: "\n§Ä PwdIfnÂ Fdnbm³ hncep IÄ sIm−v ]nSns¨dnbmhp¶ IÃpIÄ FSp

¡pI’. Hcp a\pjy³ asämcmsf Xami cqt] W Fdnbp¶ Xcw IÃpIfmWv CXpsIm−v

\_n() Dt±in¨Xv. tijw At±lw Xsâ ssIsIm−v AXv BwKy¯neqsS ImWn¡pI bpw sNbvXp.

apkv\Zv AlvaZnÂ tcJs¸Sp¯p¶p. C

_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw \nthZ\w,\nth

ZIcnsemcmfmb blvbm() ]dbp¶p: ‘Hu^m tWm AtXm A_vZpÃbmtWm F¶v F\n t¡mÀ½bnÃ, ChcnÂ HcmÄ Ft¶mSv ]d

ªp: ‘AJ_Isf Fdntb− Znhkw {]`mX

¯nÂ \_n() Xsâ hml\¸pd¯ncp¶v ]d ªp: "F\n¡v IÃpIÄ s]dp¡n sIm−v Xcn

I’. C_v\p Aºmkv() ]dbp¶p: ‘A§s\ Rm³ FdnªpIfn¡m\pXIp¶ sNdnb IÃp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

IÄ tiJcn¨p. {]hmNI³() B IÃpIÄ X sâ ssIbnÂ¸nSn¨p c−v XhW BhÀ¯n¨p

]dªp: "CXp t]msebpÅ IÃpIÄ’ F¶v.

\nthZI³ ]dbp¶p: ‘blvbm() BwKyw Im

Wn¨p sIm−v ]dªp: ‘\_n() Xsâ ssI bnÂ IÃpIÄ DbÀ¯n¸nSn¨p sIm−mWv ]d ªXv: "aX¯nÂ AXncpIhnbp¶Xv \n§Ä kq£n¡pI, \n§fpsS ap³KmanIÄ \in¸n ¡s¸«Xv aX¯nÂ AXncpIhnªXpsIm−m

Wv’.

D½pkpsseam\p_v\p Awdp_v\pÂ A

lvhkv()bnÂ \n¶pw \nthZ\w, AhÀ ]d

bp¶p: ‘s]cp¶mÄ Znhkw \_n() _Xz\pÂ hmZnbnÂ \n¶v Pwd¯pÂ AJ_sb Fdnbp ¶Xv Rm³ I−p, At±lw ]dªp:"P\§sf \n§Ä At\ym\yw sImes¸Sp¯cpXv, \n§ Ä PwdIsf Fdnbpt¼mÄ hncepIÄ¡pÅn Â HXp¡ns¡m−v Fdnbmhp¶ IÃpIÄ sIm −v FdnbpI (AlvaZv).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

C_v\p DaÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w.A t±lw km[mcW Gähpw ASp¯ Pwdsb G gv XhW FdnbpIbpw, Hmtcm Gdnt\msSm¸ hpw XIv_oÀ sNmÃpIbpw sN¿pw. ]n¶oSv kuIcy¯n\mbn AÂ¸w apt¶m«v amdn Jn_v e¡v A`napJambn \n¶v Ipsd kabw Ic§ fpbÀ¯n {]mÀ°n¡pw. tijw Pwd¯pÂ Jp kzvhsb Fdnªv AÂ¸whn{ian¡pIbpw ti jw Jn_ve¡v A`napJambn\n¶v [mcmfambn ssIIfpbÀ¯n {]mÀ°n¡pIbpw sN¿pw. _ Xzv\pÂ hmZnbnÂ \n¶v Pwd¯pÂ AJ_sb Fdnªv AhnsS IqSpXÂ X§mdnÃ. At±lw ]ncnªp t]mIpt¼mÄ C{]Imcw ]dbmdp

−mbncp¶p:‘\_n() C§s\ sN¿p¶Xmbn Rm³ I−n«p−v' F¶v. AlvaZpw A_qZmhq

Zpw() Bbni()bnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v sN¿p

¶p, \_n() ]dªp:"IAv_sb Xzhm^v sN ¿p¶Xpw kz^maÀhbnse kAvbpw PwdIsf Fdnbp¶Xpw GÀs¸Sp¯s¸«ncn¡p¶Xv A Ãmlpsh¡pdn¨ kvacW \ne\nÀ¯m³ th

−n am{XamWv’.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

aäpNne A_²§Ä

1) apkvZen^bnÂ \n¶v Xs¶ IÃpIÄ tiJ cn¡Â A\nhmcyamsW¶ hnizmkw. A§ s\ cm{XnbnÂ¯s¶ AhÀ {]bmkw kln ¨p sIm−v IÃpIÄ s]dp¡n FSp¡p¶p. I ÃpIÄ \jvSs¸«mÂ AXnsâ t]cnÂ At§ bäw ZpxJn¡pIbpw Xsâ Iq«pImcpsS ]¡ Â _m¡nbmb an\mbnse IÃpIÄ tNmZn¨p hm§pIbpw sN¿p¶p.

t\cs¯ {]Zn]mXn¨XnÂ \n¶pw Cu ]d ª Imcy¯n\v bmsXmcp ASnØm\hpanÃ

F¶v a\Ênem¡mw.{]hmNI³() C_v\p A

ºmkv()hnt\mSv IÃpIÄ s]dp¡nsbSp¡m ³ Bhiys¸«Xv At±lw Xsâ hml\¸pd ¯ncns¡bmWv. Cu \ndp¯w PwdIfpsS A Sp¯msW¶mWv hyàamhp¶Xv. AXn\vap¼v apkvZen^bnÂ \n¶p bm{XbmbXn\p tijw Xsâ hml\w \ndp¯nsb¶Xn\v sXfnhpIfn Ã. PwdIfnÂ F¯p¶Xn\v ap¼v IÃpIÄ ti Jcn¡m³ At±lw IÂ¸n¨n«panÃ.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

2) PwdIsf Fdnbpt¼mÄ ]nimNns\ Fdnbp IbmsW¶ hnizmkw. AXn\mÂ PwdIÄ¡v AhÀ km¯msâ t]cv hnfn¡p¶p. A§s\, R§Ä henb ssiXzms\ Fdnªp, sNdnb ssiXzms\ Fdnªp Ft¶m, AsÃ¦nÂ R §Ä ssiXzmsâ ]nXmhns\ (Pwd¯pÂ AJ _sbbmWv CXpsIm−v Dt±in¡p¶Xv) Fdn ªp Ft¶m Hs¡ ]dbp¶p. C¯cw ]Z {] tbmK§sfm¶pw Xs¶ Cu ]pWy{]tZi§ Ä¡p {]tbmKn¡s¸SmhXÃ.

AXpt]mse¯s¶,BÀ¯nc¼nbpw,tIm ]mIpecmbpw AhcpsS hmZ{]ImcapÅ Cu ]nimNp¡sf A\mhiyhpw No¯bpw hnfn ¨p sIm−pw IÃpIÄ Fdnbp¶Xv ImWmw. a äp NneÀ PwdIÄ¡v apIfnÂ Ibdn sNcp¸pI Ä sIm−pw aäpw hÀ²n¨ tcmjt¯msS A Xns\ ASn¡pIbpw henb IÃpIÄ sIm−v FdnbpIbpw sN¿p¶p. Nne IÃpIÄ P\§ fpsS tZl¯mWv ]Xn¡p¶Xv. F¶n«pw tcm jhpw tIm]hpw Ah\nÂ A[nIcn¡pI am {XamWv sN¿p¶Xv. BfpIÄ Ahsâ Npäpw Hcp lmky{]IS\w ho£n¡p¶ `mth\ Nncn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¡pIbpw s]m«n¨ncn¡pIbpw sN¿p¶p. Pwd Ifnse ]me§Ä \nÀ½n¡pIbpw XqWpIsf \m«pIbpw sN¿p¶Xn\v ap¼v Øncw I−p h ¶ncp¶XmWnXv. CsXÃmw Xs¶, lmPnamÀ ]n imNns\ FdnbpIbmsW¶ hnizmk¯nsâ ASnØm\¯nemWv sNbvXp sIm−ncn¡p¶ Xv. CXns\m¶pw Xs¶ Ahew_n¡mhp¶ bmsXmcp ASnØm\hpanÃ.

PwdIfnse Gdv \nÝbn¡s¸«ncn¡p¶

Xnsâ bpàn, ‘AÃmlphnsâ kvacW \ne\n

dp¯emWv’F¶v ap¼v ]dªXnÂ \n¶pw Xm ¦Ä a\Ênem¡nbncn¡pw. AXp sIm−mWv

\_n() Fdnbp¶tXmsSm¸w XIv_oÀ sNmÃn bncp¶Xv.

3) sNcp¸pIÄ, jqIÄ, henb IÃpIÄ, ac ¯SnIÄ t]msebpÅh sIms−ms¡ Fdnb Â henb sXäpw,Xsâ hm¡pIÄ sIm−pw {]

hÀ¯nIÄ sIm−pw apl½Zv() Xsâ kapZm b¯n\v \nbaam¡nbXn\v ISIhncp²hpam Wv. hncÂ¯p¼nÂ ]nSn¡mhp¶ Xc¯nepÅ IÃpIÄ sIm−v At±lw FdnbpIbpw AXp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

t]msebpÅhsIm−v Fdnbm³ At±lw X sâ kapZmbt¯mSv IÂ¸n¡pIbpw,aX¯nÂ AXncp Ihnbp¶Xns\s¯m«v Xm¡oXp sN ¿pIbpw sNbvXp. AhÀ Fdnbp¶Xv ]nimNn s\bmsW¶ sXämb hnizmkamWv Cu hen bsXäv kw`hn¡m\pÅ ASnØm\ ImcWw.

4) iàn {]tbmKn¨pw XÅn¡bdnbpw PwdI fnte¡v ap¶nSÂ. AÃmlphnt\mSv C¡q«À¡v `b`ànbnÃ. AÃmlphnsâ ASnaItfmShÀ IcpW Im«p¶nÃ. CXv ImcWw apkvenwIÄ ¡v hnjahpw D]{Zhhpap−mhp¶p. hnip² amb Cu ]pWyØew AXn\v XoÀ¯pw A\p tbmPyaÃm¯ hn[w ]ckv]cw No¯ hnfnbp sSbpw ASn]nSnbpsSbpw Gäpap«ensâbpw tIfocwKambn amdpIbpw AXv \nbaam¡nb

Xnsâ Dt±iye£y¯nÂ \n¶pw \_n() sN bvXpImWn¨ amXrIbnÂ \n¶pw AXns\ ]pd ¯m¡pIbpw sN¿p¶p.

JpZma¯p_v\p A_vZnÃmln_v\p A½m

dn()Â \n¶pw \nthZ\w sN¿p¶Xmbn ‘apkv

\Zn'Â ImWmw. At±lw ]dbp¶p: ‘s]cp¶m

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ä Znhkw \_n() Xhn«v \nd¯nepÅ Hcp H «I¸pd¯ncp¶v Pwd¯pÂ AJ_sb Fdnbp ¶Xv Rm³ I−p. iàn {]tbmKn¡msXbpw hnc«ntbmSn¡msXbpw amdn \nÂ¡q, amdn \n Â¡q F¶ (BÚbn) ÃmsXbpambncp¶p At±l¯nsâ Gdv' (XnÀanZn).

5) XivcoJv Znhk§fnÂ H¶mw Pwdbpw c −mw Pwdbpw FdnªXn\v tijw {]mÀ°n

¡m³ \nÂ¡p¶Xv Hgnhm¡Â.\_n() Xsâ Gdnsâ tijw Jn_ve¡v A`napJambn \n¶v ssIIÄ DbÀ¯n ZoÀLt\cw {]mÀ°n¨ncp ¶p F¶Xv Xm¦Ä a\Ênem¡nbn«pÅXmWv.

\_nNcysb¡pdn¨ AÚXbpw Bcm[ \IfnÂ \n¶v AXnio{Lw hncan¡Wsa¶ AXncp Ihnª hm©bpamWv CXn\v {][m\ ImcWw. lmPn Xsâ lÖn\p ap¼mbn l Önsâ \nba hi§sf¡pdn¨v ]Tn¨v a\Ên em¡nbncp¶psh¦nÂ hyàamb Aht_m[ t¯msS AÃmlpsh Bcm[n¡pIbpw {]hm NIsc A\p[mh\w sN¿Â bm[mÀ°yam¡p Ibpw sN¿mambncp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

HcmÄ Hcp \m«nte¡v bm{X sN¿m³ D t±in¨mÂ AhntS¡v IrXyambn F¯nt¨cm \mhiyamb hgn AbmÄ tNmZn¨dnbpw. F¦n Â AÃmlphnte¡pw Ahsâ kzÀ¤¯nte ¡pw F¯nt¨cm³ Bhiyamb hgnbnÂ {] thin¡Wsa¶m{Kln¡p¶hsâ AhØsb ´mWv? Xsâ e£y¯nse¯nt¨cm³ th−n AXnÂ {]thin¡p¶Xn\v ap¼v AXns\¡pdn ¨v tNmZn¨dnbÂ Ahsâ _m[yXbtÃ?.

6) IÃpIÄ apgph³ Hä]nSnbnÂ FdnbÂ. C Xpw tXm¶nhmkamb A_²amWv. Hä ]nSnbn Â H¶nÂ¡qSpXÂ IÃpIÄ Fdnªhsâ G dv H¶mbn am{Xta F®s¸SpIbpÅp F¶m

Wv ]ÞnX ho£Ww.\_n() sNbvXXp t]m se IÃpIÄ Hmtcmt¶mtcm¶mbn FdnbemWv \nÀ_Ôw.

7) {]hmNI\nÂ \n¶pw Øncs¸«p h¶n«nÃm ¯ {]mÀ°\Ifpw aäpw sN¿Â. NneÀ C{] Imcw {]mÀ°n¡p¶Xv tIÄ¡mw:

امهلل اجعلها رضا للرمحن ، وغضبا للشيطان

lÖv, Dwd, knbmd¯v

an¡t¸mgpw AtXmsSm¸w {]hmNI\nÂ \n ¶pw Øncs¸« XIv_odpIÄ AhÀ Hgnhm¡p Ibpw sN¿p¶p. F¶mÂ Iq«tem Ipd¡tem CÃmsX {]hmNI³ ]Tn¸n¨XnÂ ]cnanXs¸ Sp¯emWv Gähpw D¯aw.

8) X\n¡v {]m]vXnbpw tijnbpw D−mbncn s¡¯s¶ Xn¡pw _p²nap«pw GÂ¡mXncn ¡m³ th−n kz´w FdnbenÂ ]ecpw Ae kX ImWn¡pIbpw aäpÅhsc GÂ¸n¡pI bpw sN¿p¶p. lÖnsâ ]qÀ®X¡pÅ A Ãmlphnsâ IÂ¸\¡v FXncmWnXv. AÃmlp ]dbp¶p: "\n§Ä AÃmlphn\v th−n l

Öpw Dwdbpw ]qÀ¯nbm¡pI’. At¸mÄ Ign hpÅh³ kzbw k¶²\mbn sN¿pI F¶ XmWv \nÀ_Ôambn«pÅXv. _p²nap«pIfpw t¢ihpw Ah³ kln¡s«, ImcWw lÖv PnlmZnsâ C\§fnÂ H¶mWv.AXnÂ _p²n ap«pIÄ kzm`mhnIhpamWv.

AXn\mÂ lmPn Xsâ c£nXmhns\ kq £n¡s«, AÃmlp Xt¶mSv IÂ¸n¨ t]mse

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Ahsâ IÀ½§Ä Xsâ Ignh\pkcn¨v ]qÀ¯nbm¡n \nÀÆln¡pIbpw sN¿s«.

hnShm§Â Xzhm^pw AXnse A_²§fpw C_v\pAºmkv()hnÂ \n¶pw Camw

_pJmcn D±cn¡p¶p.‘X§fpsS Ahkm\ I cmÀ AÃmlphnsâ `h\hpambn«mbncn ¡W sa¶v P\§Ä IÂ¸n¡s¸«ncn¡p¶p, F¶m Â BÀ¯hImcnIÄ¡v At±lw Cfhv \Â Inbncn¡p¶p'.

Camw apkvenansâ dnt¸mÀ«nÂ C{]Imc

amWv. ‘P\§sfÃmw ]e `mK§fnte¡mbn ]ncnªp t]mhpIbmbncp¶p. DS³ {]hmNI

³() \nÀt±in¨p: "AÃmlphnsâ tKlt¯mSv Xsâ Ahkm\ _m[yX \nÀÆln¨ÃmsX \n

§fmcpw ]ncnªv t]mhcpX’. asämcp dnt¸mÀ «nÂ "Ahsâ Ahkm\s¯ IcmÀ AÃmlp hnsâ `h\s¯ Xzhm^v sN¿embncn¡p¶Xv

hsc’ F¶mWv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

D½pkea()bnÂ \n¶pw \nthZ\w, A

hÀ ]dbp¶p:‘Rm³ \_n()tbmSv (X\n¡v kpJansÃ¶v) BhemXns¸«p. At¸mÄ At± lw ]dªp: "\o hml\¸pdt¯dns¡m−v P \§Ä¡v ]n¶nembn Xzhm^v sNbvXpsImÅp

I’, A§s\ Rm³ Xzhm^v sNbvXp..' (_p Jmcn, apkvenw)

AhÀ ]dªXmbn Camw \kmC D±cn

¡p¶p: ‘AÃmlphnsâ ZqXsc, AÃmlphmWv Rm³ Xzhm^pÂ hnZmAv sNbvXn«nÃ. At¸m Ä At±lw ]dªp: "\akvImc¯n\v CJma ¯v hnfn¡s¸«mÂ BfpIfpsS ]n¶nembn \n sâ H«I¸pd¯ncp¶v \o Xzhm^v sNbvXp

sImÅpI’.

A\kp_v\p amenIn()Â \n¶pw \nthZ

\w, \_n() Zplvdpw Akzvdpw aKvcn_pw Cim

Dw \akvIcn¨p. ]n¶oSv ‘aplvkz_n'Â At± lw InS¶pd§n. tijw IAv_bnte¡v hml \w IbdpIbpw Xzhm^v sN¿pIbpw sNbvXp' (_pJmcn).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Bbni()bnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v, Xzhm

^pÂ C^mZ¡v tijw kz^n¿() EXpaXn

bmbn. At¸mÄ \_n() tNmZn¨p: "AhÄ \

s½ XSªpsh¨hfmtbm’. AhÀ ]dªp:

‘AhÀ C^mZbpw Xzhm^pw sNbvXn«p−v' A

t¸mÄ \_n() ]dªp: "F¶mÂ Ahfpw bm

{Xbmbns¡mÅs«’ (_pJmcn, apkvenw).

A_vZpÃmln_v\p Dadp_v\pÂ JXzm_n

()Â \n¶pw \nthZ\w, DaÀ() ]dªp: ‘I Av_sb Xzhm^v sN¿p¶Xv hsc Bcpw X s¶ lPPnÂ \n¶pw ]pd¯p IS¡cpXv, Imc Ww Ahkm\s¯ IÀ½w IAv_sb Xzhm^v sN¿emWv' (aphXzAv). blvb_v\p kCuZn Â \n¶pw \nthZ\w, IAv_sb Xzhm^p sN

¿mXncp¶ Hcmsf DaÀ() ‘aÀdpZlvdm\n'Â sh¨v XSªv IAv_sb hnShm§Â Xzhm^v sN¿m\mbn Xncn¨b¨p'. aäpNne A_²§Ä 1) s]cp¶mÄ Znhkw PwdIfnÂ Fdnbp¶Xn \v ap¼v IAv_bnÂ sN¶v Xzhm^pÂ hnZmAv

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\nÀÆln¨v an\mbnte¡v Xncn¡p¶p. XpSÀ¶v PwdIsf Fdnªv t\sc \m«nte¡v Xncn¡p ¶p. CXpw A\\phZ\obhpw A_²hpamWv. ImcWw lmPnbpsS Ahkm\ _m[yX AÃm lphnsâ `h\t¯mSmbncn¡Wsa¶ {]hmN Im[ym]\¯n\v hncp²as{X C¯cw sNbvXn IÄ. hnZmCsâ Xzhm^n\ptijw Fdnbp¶h ³ Ahkm\ IcmÀ \nÀÆln¡p¶Xv PwdI tfmSmWtÃm. lÖv A\pjvTm\§sfÃmw ]q

À¯nbmbXn\v tijamWv {]hmNI³() Xz

hm^pÂ hnZmAv \nÀÆln¨Xv. \_n() ]dbp Ibpw sNbvXp "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw l

Önsâ IÀ½§Ä kzoIcn¡pI’.

2) Xzhm^pÂ hnZmC\v tijw ]ns¶bpw a¡ bnÂ Xmakn¡Â. C§ns\ sN¿p¶]£w Xz hm^v Ahkm\s¯ IcmdmhpIbnÃsÃm. A

hkm\ Icmdmbncn¡Wsa¶mWv \_n() ] Tn¸n¨Xpw Xsâ IÀ½¯neqsS sNbvXv ImWn ¨Xpw. Ahkm\s¯ IcmÀ IAv_bpambn«m bncn¡Wsa¶v At±lw IÂ¸n¨p. At±lw a ¡bnÂ \n¶pw ]pds¸«v t]mhpw ap¼ÃmsX

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xzhm^v \nÀÆln¨XpanÃ. A{]ImcamWv A t±l¯nsâ kzlm_¯pw sNbvXXv. ^ÀZv \ akvImc¯n\mbn CJma¯v hnfn¡s¸«mÂ AXv \akvIcn¡m³ \nÂ¡Â, P\mk sIm −v hcs¸«mÂ AXv \akvIcn¡Â, AsÃ¦n Â Xsâ bm{X¡mhiyamb Nc¡pItfm a täm hm§m³ th−ntbm, Xsâ Iq«pImscbm scsb¦nepw {]Xo£nt¨m \nÂ¡Â t]mse bpÅ A{]Xo£nXambp−mhp¶ hÃ Bh iy§Ä¡pambn a¡bnÂ Xt§−n hcp¶ ] £w AXn\v hntcm[ansÃ¶v ]ÞnX·mÀ Cf hp \ÂIp¶p. C¯cw Cfhp \ÂIs¸«XÃm ¯ cq]¯nÂ Bsc¦nepw Xzhm^pÂhnZmC sâ tijw \n¶mÂ AbmÄ \nÀ_Ôambpw Xzhm^v aS¡n \nÀÆln¡Ww.

3) Xzhm^pÂ hnZmC\v tijw ]pdw Xncnªv \S¡Â. IAv_sb _lpam\n¡emsW¶m Wv CXv sN¿p¶hcpsS hmZw. CXv {]hmNI Ncy¡v hncp²hpw AÃmlphnsâ {]hmNIÀ ap¶dnbn¸v \ÂInbn«pÅ _nZvA¯pIfnÂ s¸«XpamWv. _nZvA¯pIsf¡pdn¨v {]hmNI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

³ ]dªXv "kÀÆ A\mNmc§fpw hgn tI

SmIp¶p’ F¶mWv.

hnizmkImcy§fnepw Bcm[\mIÀ½§ fnepw {]hmNI\pw k¨cnXcmb Jeo^amcpw sNbvXXn\v hncp²ambXv A\pjvTn¡emWv

‘_nZvA¯v'AYhm‘A\mNmc§Ä'.]pdw Xncn ªv IAv_bnÂ \n¶v aS§p¶h³ Ah³ hmZn¡p¶Xp t]mse IAv_sb BZcn¡pI bmWv sN¿p¶sX¦nÂ, Ah³ hnNmcn¡p¶p

t−m Xm³ apl½Zv \_n()sb¡mfpw IAv _sb _lpam\n¡pIbmsW¶v. AtXm C{] Imcw sN¿p¶XnÂ IAv_tbmSpÅ _lpam \aps−¶v At±l¯n\pw Jpe^m¡Ä¡pw AdnbnÃmcp¶psh¶mtWm Ah³ IcpXp¶Xv

4) Xzhm^pÂ hnZmCÂ \n¶pw hncan¨ tijw ]ÅnbpsS IhmS¯n¦se¯pt¼mÄ Xncn ªp t\m¡epw IAv_tbmSv hnS ]dbp¶h sct¸mse {]mÀ°n¡epw. CXpw A\mNmc§

fnÂs¸«XmWv. ImcWw \_n()bnÂ \nt¶m At±l¯nsâ Jeo^amcnÂ \nt¶m CXv dn t¸mÀ«v sN¿s¸«n«nÃ. idCbmbn \nÝbn¡

lÖv, Dwd, knbmd¯v

s¸Sm¯ GsXmcp Imcyhpw AXpaptJ\ A Ãmlphn\pÅ Bcm[\ Dt±in¡p¶ ]£w

AXv \njv^ehpw XÅs¸«XpamWv. \_n() ]dbp¶p: "\½psS Cu Imcy¯nÂ (aXImcy ¯nÂ) Bsc¦nepw AXnÂs¸Sm¯Xv hÃXpw ]pXpXmbn D−m¡nbmÂ AXv XÅs¸tS−

XmWv’. AÃmlp ]dbp¶p: لكـم ويغفـر اب حيبـبكم اتبعوىي فـ اب حتبون كنتم إن قل

) ٣١: آل عمران ( رحيم لفور واب ذنوبكم "(\_ntb) ]dbpI, \n§Ä AÃmlpsh kv t\ln¡p¶ps−¦nÂ Fs¶ \n§Ä ]n´pS cpI. F¦nÂ AÃmlp \n§sf kvt\ln¡pI bpw \n§fpsS ]m]§Ä s]mdp¯p XcnIbpw

sN¿p¶XmWv’ (BepCwdm³: 31). {]hmNIs\ ]n³]äÂ At±l¯nsâ {]

hÀ¯\§fnset¸mse¯s¶ At±l¯nsâ \ntcm[\§fnepw D−mbncnt¡−Xp−v. A XpsIm−v Xs¶ At±l¯nsâ Ime¯pÅ Hcp Imcyw At±lw sNbvXnÃ F¦nÂ icoA ¯v AXns\ Dt]£n¨p F¶mWXn\À°w.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

AXn\¸pdw AÃmlphnsâ aX¯nÂ hÃXpw ]pXpXmbn D−m¡m³ BÀ¡pw AhImian Ã.a\pjy\pw Ahsâ CÑbpw AXv CjvSs¸ Sp¶XmsW¦nÂt¸mepw. AÃmlp ]dbp¶p:

ق ايبع ولو هواءهم احلماوات لفسدت أ رض الس

فيهن ومن واأل

تيناهم بل عرضون ذكرهم عن فهم بذكرهم أ ) ٧١: املؤمنون ( م

"kXyw AhcpsS X¶njvS§sf ]n³]änbncp s¶¦nÂ BImi§fpw `qanbpw AhbnepÅ hcpsaÃmw Ipg¸¯nemIpambncp¶p. AÃ, A hÀ¡pÅ DÂt_m[\hpw sIm−mWv \mw A

hcpsS ASp¡Â sN¶ncn¡p¶X’ (23: 71). \s½ Ghscbpw k·mÀ¤¯nem¡s«

F¶pw, \s½ lnZmb¯nem¡nbXn\v tijw \½psS lrZb§sf Ah³ sXän¡mXncn¡ s« F¶pw, \ap¡h³ ImcpWyw hÀjn¨v Xcp amdmhs« F¶pw Rm³ AÃmlpthmSv {]mÀ °n¡p¶p. XoÀ¨bmbpw Ah³ ImcpWy Zm XmhmIp¶p.

***********

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A[ymbw 10

زيارة املسجد اجبوي

akvPnZp¶_hn kμÀi\w Ckvemw \nbaam¡nb ]pWyIÀ½§fn

sem¶mWv akvPnZp¶_hn kμÀi\w. \akv Imc§Ä¡pw aäp Bcm[\IÄ¡pambn ]p Wyw Imw£n¨pÅ XoÀ°bm{X A\phZn¡ s¸«n«pÅ aq¶v ]ÅnIfnsem¶mWv AXv. A

_qlpssdd() hnÂ \n¶pw \nthZ\w, \_n

() ]dªp: املسجد احلرام ، : ال تشدوا الرحال إال إىل ثالثة مساجد (

) مسجدي هذا ، واملسجد األق "aq¶v ]ÅnIfnte¡ÃmsX \n§Ä XoÀ°bm {X \S¯cpXv: akvPnZpÂ ldmw, Fsâ Cu ]

Ån, akvPnZpÂAJvkzm F¶nhbmWh’ (_p

Jmcn, apkvenw). A_qlpssdd()hnÂ \n¶pw

\nthZ\w, \_n() ]dªp:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

صالة يف مسجدي خري من ألف صالة فيما سواه إال املسجد ( )احلرام

"Fsâ Cu ]ÅnbnÂ sh¨pÅ \akvImcw a äp ]ÅnIfnÂ sh¨pÅ 1000 \akvImc§sf

¡mÄ t{ijvTamWv, akvPnZpÂ ldmw HgnsI’ (AÂPamA:)

A_vZpÃmln_v\pkpss_dn()Â \n¶pw Camw AlvaZnsâ dnt¸mÀ«nÂ C{]Imcw IqSp Xep−v: "akvPnZpÂ ldmanÂ sh¨pÅ Hcp \ akvImcw Fsâ Cu ]ÅnbnÂ sh¨pÅ 100

\akvImct¯¡mÄ D¯aamWv’.

{]hmNI ]Xv\n ssaaq\()bnÂ \n¶pw

\nthZ\w, AhÀ ]dªp:‘\_n() ]dbp¶Xv Rm³ tI«n«p−v, AXnÂ (\_nbpsS ]Ånbn Â) sh¨pÅ Hcp \akvImcw aäp ]ÅnIfnÂ sh¨pÅ 1000 \akvImc§sf¡mÄ t{ijvTam

Wv, IAv_m ]ÅnsbmgnsI’ (apkvenw). \_n

() ]dªp:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ما بني بييت ومنربي روضة من رياض اجلنة ، ومنربي بل ( )حو

"Fsâ ho«nsâbpw Fsâ an¼dnsâbpw CS bnepÅ Øew kzÀ¤¸qt´m¸pIfnÂ s]« H cp ]qt´m¸mWv, Fsâ an¼À Fsâ luZnt·

emWv’ (_pJmcn).

AXn\mÂ lmPn¡pw aäpÅhÀ¡pw l Ön\p apt¼m AXnsâ tijtam akvPnZp¶ _hn kμÀin¡epw AhnsS \akvIcn¡epw kp¶¯mWv. Cu kμÀi\w lÖnsâ iÀ ¯pIfntem, dpIv\pIfntem, hmPn_m¯pIfn tem s]«XÃ. B kμÀi\¯n\v lÖpambn Hcp _ÔhpanÃ. ]ÅnbnÂ {]thin¡pt¼m Ä Xsâ heXpImÂ apt¶m«v sh¡pIbpw,

ول س ر بل م ال الس و ة ال الص اهللا و ( اهللا ، اللهم اغفربواب رمحتك

وافتح يل أ العظيم وبوجهه . ذنو عوذ باب

أ

يطان ) الرجيم الكريم وسلطانه القديم من الش(_nkvanÃmln hÊzem¯p hÊemap Aem d kqenÃmln, AÃmlp½Kv^nÀ eo Zp\q_o h

lÖv, Dwd, knbmd¯v

^vXlv eo A_vhm_ dlva¯nIv, ADuZp _n ÃmlnÂ AZow h_nhPvlnlnÂ Icow,h_n kpÂ Xzm\nlnÂ JZow an\ssÈXzm\n dPow) F¶v sNmÃpIbpw thWw. "AÃmlpth \nsâ \ma¯nÂ, AÃmlphnsâ ZqXcpsS taÂ kz em¯pw kemapw D−mhs«, AÃmlpth F sâ ]m]§Ä F\n¡v \o s]mdp¯v XtcW ta, \nsâ ImcpWy¯nsâ IhmSw F\n¡v \o Xpd¶v XcnIbpw sNt¿Wta, AXypZmcamb Ahsâ hPvlv sIm−pw A\mZnbmb Ah sâ A[nImcw sIm−pw i]n¨m«s¸« ]nim NnÂ \n¶pw alm\mb AÃmlpthmSv Rm³ c

£ tXSp¶p’ F¶mWnXnsâ kmcw. tijw c

−v dIvA¯v ‘Xln¿¯pÂ akvPnZv' (]Ån

¡pÅ A`nhmZyw) \akvIcn¡Ww. \_n() ]dªn«p−v: "\n§fmsc¦nepw ]ÅnbnÂ {] thin¨mÂ c−v dIvA¯v \akvIcn¡p¶Xv

hsc Ccn¡cpXv’ (_pJmcn, apkvenw).

IAv_v_v\p amenIn()Â \n¶pw \nthZ

\w, At±lw ]dbp¶p: ‘dkqepÃmln() cmhn se (bm{XbnÂ \n¶pw) h¶p, At±lw bm{X

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bnÂ \n¶pw h¶mÂ ]ÅnbnÂ c−v dIvA ¯v \akvIcn¨p sIm−mWv Bcw`n¡pI' (_pJmcn, apkvenw).

Pm_nÀ()hnÂ \n¶pw \nthZ\w, At±

lw ]dbp¶p: ‘Rm³ Hcp bm{XbnÂ \_n() tbmsSm¸ap−mbncp¶p, R§Ä aZo\bnÂ F¯nbt¸mÄ At±lw ]dªp: "\o ]Ånbn Â {]thin¡pI, F¶n«v c−v dIvA¯v \akv

Icn¡pI’ (_pJmcn).

‘duZ'bnÂ sh¨pÅ \akvImc¯n\v {] tXyIw t{ijvTXbpÅXpsIm−v AhnsS sh ¨v \akvIcn¡m³ {iant¡−XmWv. AXn\v km[yambnsÃ¦nÂ ]ÅnbnÂ km[yamb F hnsS shs¨¦nepw \akvIcn¨mÂ aXn. PamA ¯v \akvImcaÃm¯Xnsâ ImcyamWnhnsS kqNn¸n¨Xv. F¶mÂ PamA¯v \akvImc ¯n\v Camansâ ASp¯v hcp¶ H¶mw kz^v

^nembncn¡emWv Gähpw D¯aw. \_n() ]dbpIbp−mbn: "]pcpj·mcpsS kz^v^pI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

fnÂ Gähpw D¯aw AXnÂ BZyt¯XmWv’. At±lw ho−pw DWÀ¯n:

"_m¦nepw H¶mas¯ kz^v^nepw DÅ {]Xn^ew P\§Ä a\Ênem¡nbncps¶¦nÂ, ]n¶oSv AXv t\SnsbSp¡m³ `mKy]co£Ww \S¯pIbÃmsX aäp amÀ¤sam¶pw AhÀ Im WpIbpw sNbvXnsÃ¦nÂ AhÀ `mKy ]co£

Ww \S¯pI Xs¶ sN¿pambncp¶p’ (_pJm cn, apkvenw). {]hmNI()sâ J_vÀ kμÀi\w

akvPnZp¶_hnbnÂ F¯nbtijw DS s\¯s¶ Xm³ Dt±in¡p¶Xv \akvIcn¨v

tijw \_n()¡pw A_q_¡À()hn\pw Da

À()hn\pw kemw sNmÃWw.

1) A§s\ \_n()bpsS J_vdn\p ap¼nÂ J _dnt\mSv ap¶n«pw IAv_tbmSv ]n¶n«pw C {]Imcw ]dbWw: (AÊemap Asse¡ A¿p l¶_n¿p hdlva¯pÃmln h_dIm¯plp) "\_ntb, At§¡v AÃmlphnsâ c£bpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

kam[m\hpw ImcpWyhpw A\p{Kl§fpap

−mhs«’ F¶v kmcw.

C_v\p DaÀ() kemw sNmÃpt¼mÄ C{] Imcw ]dbmdp−mbncp¶p: (AÊemap Asse ¡ bm dkqeÃmlv, AÊemap Asse¡ bm A_m_IÀ, AÊemap Asse¡ bm A_ Xn) "AÃmlphnsâ ZqXsc Xm¦Ä¡v AÃmlp

hnsâ c£bp−mhs«, A_q_¡À() Xm¦ Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«, Fsâ {]nb ]nXmth Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c£

bp−mhs«’ F¶v kmcw. tijw At±lw ]n cnªp t]mhpw.

2) ]n¶oSv A_q_¡À()hnsâ ap¼nte¡v \o§n \nÂ¡pIbpw C{]Imcw ]dbpIbpw thWw: (AÊemap Asse¡ bm A_m_I À, AÊemap Asse¡ bm Jeo^¯ dkqen

Ãmlv() ^o D½¯nln, dZnbÃmlp A³I h PkmI A³ D½¯n apl½Zn³ ssJd³) F ¶v kemw sNmÃWw. "A_q_IÀ Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«,AÃmlphnsâ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

dkqÂ()bpsS kapZmb¯nÂ At±l¯nsâ

Jeo^bmbhtc Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c £bp−mhs«, AÃmlp Xm¦fnÂ Xr]vXns¸

SpIbpw apl½Zv()bpsS kapZmbs¯s¯m«v FÃm \·bpw Xm¦Ä¡v e`n¡pIbpw sN¿

s«’ F¶v kmcw.

3) ho−pw Xsâ heXp`mKt¯¡v \S¶v DaÀ

()hnsâ ap¼nse¯n C{]Imcw ]dbWw:(A Êemap Asse¡ bm DaÀ, AÊemap Asse ¡ bm AaodÂ apAvan\o³, dZnbÃmlp A³ I hPkmI A³ D½¯n apl½Zn³ ssJd ³) "DaÀ Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−m hs«, kXyhnizmknIfpsS t\Xmth Xm¦Ä ¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«, AÃmlp

Xm¦fnÂ Xr]vXns¸SpIbpw apl½Zv()bpsS kapZmbs¯s¯m«v FÃm \·bpw Xm¦Ä¡v

e`n¡pIbpw sN¿s«’ F¶v kmcw.

F¶mÂ \_n()tbmSpw At±l¯nsâ c−v klm_m¡tfmSpw kemw sNmÃp¶Xv a cymZtbmSpw i_vZw Xmgv¯ns¡m−pw Bbn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cn¡Ww. ImcWw ]ÅnIfnÂ i_vZw DbÀ ¯Â hntcm[n¡s¸«XmWv. AÃmlphnsâ d

kqensâ() ]Ånbnepw At±l¯nsâ J_ dn§epw {]tXyIn¨pw.

kmC_v_v\p bkoZnÂ \n¶pw \nthZ

\w, At±lw ]dbp¶p: ‘Rm³ ]ÅnbnÂ \n Â¡pItbm AsÃ¦nÂ Dd§pItbm Bbncp ¶p. At¸mÄ HcmÄ sNdnb IÃpsIm−v F s¶ Fdnªp, Rm³ t\m¡pt¼mÄ Dadp_v

\pÂ JXzm_mWv. At±lw ]dªp: ‘\o t]m bn Ahsc c−p t]scbpw sIm−p hcq. A §s\ Rm³ Ahscbpw sIm−v h¶p. A

t¸mÄ At±lw tNmZn¨p: ‘\n§Ä c−v t]cpw

BcmWv? AhÀ ]dªp: ‘XzmC^pImcmWv'.

At±lw ]dªp: ‘\n§Ä c−v t]cpw C¶m «pImcmbncp¶psh¦nÂ \n§sf Rm³ Nm« sIm−Sn¨v thZ\n¸n¡pambncp¶p. \n§Ä AÃmlphnsâ dkqensâ ]ÅnbnÂ i_vZw D bÀ¯pItbm?!.'

lÖv, Dwd, knbmd¯v

\_n()bpsSbpw c−v Iq«pImcpsSbpw J_dn§Â {]mÀ°n¨psIm−v ZoÀLt\cw \n Â¡Â A`nejWobaÃ. Camw amenIv AXn s\ shdp¯ncp¶p. At±lw ]dªp:

هو بدعة لم يفعلها السلف ، ولن يصلح آخر هذه األمة إال ( )ما أصلح أوهلا

‘AXv _nZvA¯mWv, k¨cnXcmb ap³KmanI fmcpw A§s\ sNbvXn«nÃ, Cu kapZmb¯n sâ BZyw \¶m¡nbXp sIm−ÃmsX Ah km\hpw \¶m¡pIbnÃ'.

ssiJpÂ Ckvemw C_v\p ssXan¿()

]dbp¶p: ‘aZo\¡mÀ Hmtcm hyànbpw ]Ån

bnÂ {]thin¡pt¼msgms¡, \_n() bpsS

J_vÀ kμÀin¡p¶Xv amenIv() shdp¯ncp ¶p. ImcWw ap³KmanIÄ A{]Imcw sN¿m dp−mbncp¶nÃ. adn¨v AhÀ ]ÅnbnÂ h¶v

A_q_¡dn()sâbpw Dadn()sâbpw Dkv

am()sâbpw Aen()bpsSbpw ]n¶nÂ \akv Icn¡pIbpw \akvImc¯nÂ AhÀ (AÊem ap Asse¡ A¿pl¶_n¿p hd lva¯pÃm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ln h_d Im¯plp)F¶v ]dbpIbpw, ]n¶o Sv \akvImcw IgnªmÂ AhÀ Ccn¡pItbm AsÃ¦nÂ ]pd¯p t]mhpItbm sN¿pIbp ambncp¶p ]Xnhv. {]hmNI\v kzem¯pw k emapw sNmÃÂ Gähpw D¯aw \akvImc¯n emsW¶v Adnbmhp¶Xn\mÂ AhÀ At±l ¯nsâ J_dn§Â kemw sNmÃm³ t]mhmdn Ãmbncp¶p.

Camw amenIv() ]dbp¶p: ‘At±l¯n sâ (dkqensâ) kJm¡fmbncp¶p Gähpw D ¯aamb \qäm−pImÀ, Ahcmbncp¶p apkv

enw kapZmb¯nÂ \_n()bpsS kp¶¯n s\¡pdn¨v IqSpXÂ Adnbp¶hcpw At±l ¯nsâ IÂ¸\IÄ kapZmb¯nÂ Gähpw IqSpXÂ A\pkcn¡p¶hcpw'.

‘Ahcmbncp¶p \_n() tbmSv Gähpw kvt\lmZchpÅhÀ. AhÀ {]hmNIsâ ] ÅnbnÂ {]thin¨mÂ J_dnS¯nÂ t]mhmdn Ãmbncp¶p.dqansâ DÅneqsStbm ]pd¯p Iq sStbm AhÀ {]thin¡mdnÃmbncp¶p. \_n

()bpsS J_vdn\v Npacpsh¡p¶Xphsc {]

lÖv, Dwd, knbmd¯v

[m\ IhmS¯neqsS ¯s¶bmbncp¶p A t§m«pÅ {]thi\w. C{Xbpw kuIcyap−m

bn«pw Ahcmcpw \_n()bpsS ASp¡Â sN ¶v kzem¯pw kemapw sNmÃpItbm kz´w Bhiy¯n\mbn {]mÀ°n¡pItbm GsX¦n epw lZokns\¡pdnt¨m aäp hnÚm\§sf ¡pdnt¨m tNmZn¡pItbm sNbvXncp¶nÃ.

AXpt]mse, kzlm_m¡fnemcpw Xs¶ XÀ¡ hnjb§Ä kw_Ôn¨v tNmZn¡mdnÃm bncp¶p. ag tXSmt\m klmbw tXSmt\m, tZmjw s]mdp¡mt\m, At±l¯nsâ PohnX Ime¯v AhÀ klmbw Bhiys¸« t]mse tbm sN¿m³ ]nimNv AhcnÂ tXm¶n¸n¨nÃ.

ssiJpÂ Ckvemw() ]dbp¶p: ‘kzlm _namÀ kz´mhiy§Ä¡mbn {]mÀ°n¡W sa¶pt±in¡pt¼mÄ t]mepw Jn_ve¡v A`n apJambn Xncnªv \n¶v {]mÀ°n¡pIbmbn cp¶p ]Xnhv. At±l¯nsâ ]ÅnbnÂ sh¨v At±l¯nsâ PohnXIme¯v sNbvXncp¶ t]mse am{Xta AhÀ sNbvXncp¶pÅp. Dqan

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sâ ASp¡Â sN¶v ZpB sN¿mt\m J_dn te¡v t]mhmt\m AhÀ Dt±in¨ncp¶nÃ'.

‘kzlm_¯v bm{XbnÂ \n¶pw Xncn¨p hcpt¼mÄ Jpe^mDdminZpIfpambn kÔn ¡m\pw aäpw ]ÅnbnÂ hcnIbpw AhnsS \a kvIcn¡pIbpw sN¿pambncp¶p. \akvImc

¯nÂ \_n()¡v kemw sNmÃnbncp¶p F¶ XÃmsX hcpt¼mtgm t]mhpt¼mtgm AhÀ J _À kμÀin¡mdnÃmbncp¶p. CXv AhÀ IÂ ¸n¡s¸Sm¯ Imcy§fnÂs¸«XmsW¶mWv CXnÂ \n¶v a\Ênem¡m³ Ignbp¶Xv. F

¶mÂ C_v\p DaÀ() bm{X Ignªv hcp¶ thfIfnÂ {]hmNIsâ ASp¡Â sN¶v A t±l¯n\pw At±l¯nsâ Iq«pImÀ¡pw k emw ]dbpIbpw c£mÀ°w {]mÀ°n¡pI

bpw sN¿mdp−mbncp¶p. C_v\pDaÀ() A Ãm¯hcpw A§s\ sNbvXncn¡msa¦nepw `q

cn]£w hcp¶ klm_m¡Ä C_v\pDaÀ() sNbvXncp¶ t]mse sNbvXncp¶nÃ. \_n() bpsS J_dnS¯n\p NpäpapÅ NpacpIÄ kv ]Àin¡mt\m Npw_n¡mt\m ]mSnÃ. AÃmlp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

hn\pÅ Bcm[\bpw {]hmNIt\mSpÅ BZ chpamsW¶ hnizmkt¯msSbmWv sN¿p¶ sX¦nÂ AXv _nZvA¯mWv. apgph³ _nZvA

¯pw hgntISmWv. apBhnb() IAv_bpsS imw aqebpw ]Snªmsd aqebpw kv]Àin¨

t¸mÄ C_v\p Aºmkv() AXns\ \ntj[n ¨p.c−v dpIv\pÂ bam\nIfpw sXmSp¶Xv \nb aam¡s¸«XmsW¶ncns¡bmWv AtX KW ¯nÂs¸« c−v `mK§Ä sXmSÂ \njn²am

sW¶v C_v\p Aºmkv() hne¡nbXv. \_n

()tbmSpÅ kvt\l{]IS\w At±l¯nsâ acWm´cw \qäm−pIÄ¡v tijw \nÀ½n¡ s¸« NpacpIÄ kv]Àin¡p¶XneÃ. adn¨v B ´cnIhpw _mlyhpamb cq]¯nÂ At±l s¯ A\p[mh\w sN¿p¶Xnepw At±l¯n sâ NcyIfnÂ ]pXnb Imcy§Ä tNÀ¡mXn cn¡enepamWv. AÃmlp ]dbp¶p:

لكم ويغفر اب حيببكم فاتبعوىي اب ون حتب كنتم إن قل ) ٣١: آل عمران ( رحيم لفور واب ذنوبكم

"(\_ntb) ]dbpI, \n§Ä AÃmlpsh kv t\ln¡p¶ps−¦nÂ Fs¶ \n§Ä ]n´pS

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cpI. F¦nÂ AÃmlp \n§sf kvt\ln¡pI bpw \n§fpsS ]m]§Ä s]mdp¯pXcnIbpw sN¿p¶XmWv. AÃmlp Gsd s]mdp¡p¶h

\pw IcpWm\n[nbpas{X’ (BepCwdm³: 31). C\n At±l¯nsâ dqansâ NpacpIÄ

kv]Àin¡p¶Xv tIhew Hc\pI¼bpsS t]cn tem kvt\l¯nsâ t]cntem BsW¦nÂ A Xv hnUvVn¯hpw hgntISpw hn^ehpamWv. am{XhpaÃ AXv henb \mihpw hnhcanÃm ¯hsc h©n¡epamWv. Fs´¦nepw Imcy km[y¯nt\m tZmj{]Xntcm[¯nt\m Bbn

dkqÂ()tbmSv {]mÀ°n¡m³ ]mSnÃ. Imc Ww AXv h³ inÀ¡nÂs¸«XmWv. AÃmlp ]dbp¶p:

ستجب ادعوىي ربكم وقال ين إن لكم أ قـن يسـتكربون ا

) ٦٠: ذلفر ( داخرين جهنم سيدخلون عباد"\n§fpsS c£nXmhv ]dªncn¡p¶p:\n§Ä Ft¶mSv {]mÀ°n¡q. Rm³ \n§Ä¡v D¯ cw \ÂImw. Fs¶ Bcm[n¡msX Al¦mcw \Sn¡p¶hcmtcm AhÀ hgnsb \nμycmbn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

s¡m−v \cI¯nÂ {]thin¡p¶XmWv, XoÀ

¨’ (Km^nÀ: 60). ho−pw AÃmlp ]dbp¶p:

ن المساجد وأ مع تدعوا فال ب حدا اب

) ١٨: اجلن ( أ

"]ÅnIÄ AÃmlphn\pÅXmIp¶p. AXn\m Â \n§Ä AÃmlpthmsSm¸w Bscbpw hnfn

¨p {]mÀ°n¡cpXv’ (Pn¶v: 18). X\n¡v kz´¯n\v t]mepw D]Imctam

D]{Zhtam sN¿m³ X\n¡v IgnbnsÃ¶v Xsâ kapZmbt¯mSv {]Jym]n¡m³ AÃmlp At± lt¯mSv IÂ¸n¡p¶p:

ملك ال قل أ ا وال غفعا جف كنت ولو اب شاء ما إال رض

علم ري من الستكرثت الغيب أ

ين وما اخل وء مس إن الس نا إال أ

) ١٨٨: األعراف ( يؤمنون لقوم وبشري نذير "(\_ntb) ]dbpI: Fsâ kz´w tZl¯n\p Xs¶ D]Imctam D]{Zhtam hcp¯Â Fsâ

A[o\¯nÂ s]«XÃ’ (7:188).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

At¸mÄ kz´¯nsâ Imcy¯nÂ At± l¯n\Xv IgnbnsÃ¦nÂ aäpÅhcpsS Imcy ¯nÂ XoÀ¨bmbpw IgnbnÃ.

C¯cw Imcy§Ä Xsâ DSabnepÅX sÃ¶v Xsâ kapZmbt¯mSv {]Jym]n¡m³ AÃmlp IÂ¸n¡p¶p:

قل ملك ال إا لكم أ ) ٢١: اجلن ( رشدا وال رض

"]dbpI: \n§Ä¡v D]{Zhw sN¿pI F¶ tXm (\n§sf) t\Àhgnbnem¡pI F¶tXm

Fsâ A[o\XbneÃ’ (Pn¶v: 21).

Bbni() ]dbp¶p: )وأنذر عشريتك nsâ ASp¯ _Ôp¡Ä¡v \o Xm\" )األقربني

¡oXp \ÂIpI’(ipAdmAv: 214). F¶ Bb

¯v AhXcn¨t¸mÄ \_n()Fgpt¶äv ]d ªp:

ت عبد املطلب ، يا بين عبد يا فاطمة ابنة حممد ، يا صفية بن( ، سلوىي من مايل ماشئتم املطلب ال أملك لكم من اهللا شيئا

)مسلم ( )

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"apl½Znsâ aIfmb ^mXznam, A_vZpÂ ap Xzen_nsâ aIÄ kz^n¿m, A_vZpÂ apXzen _nsâ k´XnItf, AÃmlphnÂ \n¶pw \n §Ä¡v th−n H¶pw Xs¶ Rm³ DSas¸Sp ¯p¶nÃ. (\n§Ä¡mbn AÃmlphn¦Â H ¶pw sNbvXp Xcm³ F\n¡v IgnbnsÃ¶À °w) Fsâ kz¯nÂ \n§fm{Kln¡p¶Xv

Ft¶mSv tNmZnt¨mfq’ (apkvenw).

{]hmNI()t\mSv X\n¡v th−n {]mÀ °n¡mt\m ]m]tamN\¯n\v tXSmt\m At] £n¡m\pw ]mSnÃ. ImcWw A¯cw Imcy§ Ä At±l¯nsâ acWt¯msS apdnªv t]m

bn«p−v. At±lw ]dbpIbp−mbn: ) إذا مات) عمله عنه ابن آدم انقطع "Hcp a\pjy³ acW

s¸«mÂ Ahsâ IÀ½§sfÃmw Ahs\

s¯m«v apdnªv t]mhp¶p’. F¶mÂ رسلنا وما

طاع إال رسول من أ غهم ولو اب بإذن

لموا إذ ك ظ

نفسهم لوجدوا الرسول لهم واستغفر اب فاستغفروا جآؤوك أ

) ٦٤: النساء ( رحيما توابا اب

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"AhÀ AhtcmSv Xs¶ A{Iaw {]hÀ ¯n¨t¸mÄ \nsâ ASp¡Â AhÀ hcnIbpw F¶n«hÀ AÃmlpthmSv ]m]tamN\w tXSpI bpw, AhÀ¡p th−n dkqepw ]m]tamN\w tXSpIbpw sNbvXncp¶psh¦nÂ AÃmlpsh Gsd ]Ým¯m]w kzoIcn¡p¶h\pw Imcp WyapÅh\pambn AhÀ Is−¯pambncp¶p (\nkmAv: 64). F¶ AÃmlphnsâ hN\w, A Xv At±l¯nsâ PohnXIme¯pÅ Imcyam Wv. At±l¯nsâ acWtijhpw At±l t¯mSv ]m]tamN\¯n\t]£n¡m³ CXv sX

fnhÃ. ImcWw AÃmlp ]dªXv: )إذ ظلموا(("AhÀ A{Iaw {]hÀ¯n¨t¸mÄ) F¶mWv.

)لمواإذا ظ() "AhÀ A{Iaw {]hÀ¯n¨mÂ) F

¶ÃsÃm Ah³ ]dªXv. إذ F¶Xv `qXIme

{]XybamWv, `mhnImes¯ AXv tZymXn¸n¡p

IbnÃ. At¸mÄ CXv \_n()bpsS PohnXIm e¯v D−mbncp¶ Hcp kaql¯nsâ hnjb ¯nemWv. tijw hcp¶hÀ¡Xv _m[IaÃ.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

‘_JoC'se (kzlm_m¡sfbpw Xm_nDI sfbpw adhpsNbvX aZo\bnse ivaim\w) a äp J_dpIfpw kμÀin¡Â D¯aamWv. A hnsSbpÅ Dkvam\pA^v^m³ t]msebpÅ kzlm_nIÄ¡pw Xm_nDIÄ¡pw kemw sNmÃpIbpw thWw. C{]Imcw ]dbmhp¶Xm Wv: (AÊemap Asse¡ bm Dkvam\p_v\p A^v^m³, AÊemap Asse¡ bm AaodÂ apAvan\o³, dZnbÃmlp A³I hPkmI A ³ D½¯n apl½Zn³ ssJd³) "Dkvam\p_v \p A^v^m³ Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c£ bp−mhs«, kXyhnizmknIfpsS t\Xmth Xm¦Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«, A

Ãmlp Xm¦fnÂ Xr]vXns¸SpIbpw apl½Zv() bpsS kapZmbs¯s¯m«v FÃm \·bpw Xm

¦Ä¡v e`n¡pIbpw sN¿s«’ F¶v kmcw.

\_n() Xsâ kapZmbs¯ ]Tn¸n¨Xm bncn¡Ww HcmÄ aJv_dbnÂ sN¶mÂ ]d

tb−Xv. _pssdZ()hnÂ \n¶pw dnt¸mÀ«v sN¿s¸«Xmbn kzlolv apkvenanÂ ImWmw:

‘AhÀ aJv_dbnte¡v ]pds¸Spt¼mÄ (sNm

lÖv, Dwd, knbmd¯v

tÃ−Xv) \_n() Ahsc ]Tn ¸n¡mdp−mbn cp¶p, A§s\ AhÀ ]dbpw:

يار من املؤمنني واملسلمني، وإنا إن ( السالم عليكم أهل ا )مسلم() العافيةشاء اهللا بكم الحقون ، نسأل اهللا جا ولكم

(AÊemap Asse¡pw Alve±nbmcn an\Â apAvan\o\ hÂ apkvenao³, hC¶m C³im AÃmlp _nIpw emlnIq³, \kvAepÃml

e\m heIpapÂ B^nb). ‘apAvan\o§fpw ap kvenao§fpamb J_À hmknItf \n§Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«, AÃmlp Dt± in¡pt¼mÄ R§fpw \n§tfmsSm¸w h¶p tNcp¶hcmWv, R§Ä R§Ä¡pw \n§Ä ¡pw kuJyw tNmZn¡p¶p' F¶v kmcw.

Bbnim()bnÂ \n¶pw \nthZ\w, Ah

À ]dbp¶p: ‘\_n() cm{XnbpsS A´ybma ¯nÂ _JoCte¡v ]pds¸Smdp−mbncp¶p. F¶n«v At±lw ]dbpw:

lÖv, Dwd, knbmd¯v

السالم عليكم دار قوم مؤمنني ، وأتاكم ما توعدون غدا ( نا إن شاء اهللا بكم الحقون ، امهلل اغفر ألهل مؤجلون ، وإ )مسلم ( ) بقيع الغرقد

(AÊemap Asse¡pw ZmdJuan³ apAvan\o ³, h AXmIpw amXqAZq\ KZ³ apAÖeq ³, hC¶m C³im AÃmlp _nIpw emlnIq ³, AÃmlp½ CKv^nÀ en Alven _JoCÂ KÀJZv). "apAvan\o§fmb J_À hmknItf \n§Ä¡v AÃmlphnsâ c£bp−mhs«, A Ãmlp hmKvZm\w sNbvXXv \n§Ä¡v hs¶ ¯nbncn¡p¶p. (R§Ä) \mtf¡v Ah[n \ ÂIs¸«hcmWv. AÃmlp Dt±in¡pt¼mÄ R §fpw \n§tfmsSm¸w h¶p tNcpw. AÃmlp th _JoAv hmknIÄ¡v \o s]mdp¯p sIm

Sp¯mepw’.

lmPn Dt±in¡p¶psh¦nÂ DlvZnte¡v t]mbn iplZm¡fpsS J_vdpw kμÀin¡mhp ¶Xpw AhÀ¡v kemw sNmÃmhp¶Xpw AhÀ ¡v th−n {]mÀ°n¡mhp¶XpamWv. Bbp² ¯nÂ \n¶v DÄs¡mÅm\pÅ bpànbpw cl

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ky§fpw KpW]mT§fpw kvacn¡p¶Xpsa Ãmw \ÃXmWv.

akvPnZpÂ Jp_mCÂ t]mbn AhnsS sh¨v \akvIcn¡p¶Xpw kp¶¯mWv. (akv PnZpÂ Jp_mCs\ ]cmaÀin¨v) AÃmlp ]d bp¶p:

بدا فيه يقم ال مسجد أ س ل س

ل من احكقوى بل أ و

حق يوم أ

ن أ

أ

ن حيبون رجال فيه فيه يقوم روا أ رين حيب واب فتطه ه ( المط

) ١٠٨: احكوبة "BZy Znhkw apXÂ Xs¶ `ànbnt·Â Øm]n¡s¸«n«pÅ ]ÅnbmWv \o \n¶p \a

kvIcn¡phm³ Gähpw AÀlXbpÅXv’ (Xu_: 108).

A_vZnÃmln_v\p Dadn()Â \n¶pw \n

thZ\w, At±lw ]dbp¶p: ‘\_n() \S¶p sIm−pw hml\¸pd¯pambns¡m−v \_n

()FÃm i\nbmgvNbpw Jp_mCse ]Ånbn

Â hcmdp−mbncp¶p, C_v\p DaÀ() A{] Imcw sN¿mdpap−mbncp¶p'. asämcp dnt¸mÀ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

«nÂ ‘A§s\ At±lw c−v dIvA¯v \akv Icn¡pIbpw sN¿pw' F¶pap−v.

Camw \kmC klvep_v\p kAvZnÂ() \n¶pw D±cn¡p¶p, \_n() ]dªp: "Cu ] Ånbnte¡v (Jp_m ]Ån) ]pds¸«p h¶v A XnÂ c−v dIvA¯v \akvIcn¨h\v Hcp Dwd

¡v Xpeyamb {]Xn^eap−v’.

Xsâ \m«nte¡v Xncn¨pt]mbn AhnsS

F¯p¶tXmsS C{]Imcw ]dbWw: نآئبوخبدون لربنا حامدون تائبون (BC_q\ XmC_q \

B_nZq\ endºn\m lmanZq³) "AÃmlphn te¡v aS§p¶hcmbpw ]Ým¯]n¡p¶hcm bpw Ah\v Bcm[\IfÀ¸n¡p¶hcmbpw R §fpsS c£nXmhn\v kvXpXnIfÀ¸n¡p¶hcm

bpw’ (R§fnXm Xncns¨¯nbncn¡p¶p).\m«n

te¡v ap¶n«phcpt¼mÄ \_n() C{]Imcw sN¿mdp−mbncp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

lÖpw knbmd¯pw X\ns¡fp¸am¡n ¯¶ AÃmlphn\v lmPn kvXpXnIfÀ¸n¡p Ibpw Ah\v \μnImWn¡pIbpw sN¿s«. A Ãmlphpw dkqepw Xt¶mSv IÂ¸n¨ Imcy§ Ä {]mhÀ¯nIam¡nbpw hntcm[n¨ Imcy§ Ä Dt]£n¨pw sNmÆn\v \nes¡mÅs«. A§ s\ Ah³ AÃmlphnsâ k¨cnXcmb ASna IfpsSbpw kq£vamep¡fmb Huenbm¡fp sSbpw Iq«¯nemhpIbpw sN¿s«.

الاء إن أ و

ين * حيزنون هم وال عليهم خوف ال اب أ آمنوا ا

ياة يف البرشى لهم * فتقون واكنوا غيا احل ا ال اآلخرة و

) ٦٤-٦٢: يونس ( العظيم وز الف هو ذلك اب للكمات يبديل "{i²n¡pI: XoÀ¨bmbpw AÃmlphnsâ an{X §fmtcm AhÀ¡v bmsXmcp `bhpanÃ. AhÀ ZpxJnt¡−n hcnIbpanÃ. hnizkn¡pIbpw kq£vaX ]men¨psIm−ncn¡pIbpw sN¿p ¶hcs{X AhÀ. AhÀ¡mWv sFlnI Pohn X¯nepw ]ctemI¯pw kt´mj hmÀ¯bp ÅXv. AÃmlphnsâ hN\§Ä¡v bmsXmcp amähpanÃ. AXp (kt´mjhmÀ¯) Xs¶bm

Wv al¯mb `mKyw’ (bq\pkv: 62þ64).

lÖv, Dwd, knbmd¯v

أسئلة وأجوبة يف بعض مسائل احلجlÖv: kwib§fpw adp]Snbpw 1) kuZnAtd_y¡v ]pd¯v Xmakn¡p¶ Hcp kv{Xo Xzhm^pÂ C^mZ¡v ap¼v EXpaXnbm bn, AhÄ¡v \m«nte¡v ]pds¸tS− kab amhpIbpw sNbvXp, bm{X ]n´n¸n¡m³ \n hr¯nbnÃ, asämcn¡Â ho−pw kuZnbnÂ hcÂ Akm[yamWv Xm\pw. Cu AhØbn Â F´v sN¿Ww.

D: tNmZy¯nÂ ]dª t]msebmWv Imcysa ¦nÂ, BÀ¯hImcnbmb kv{Xo Xzhm^v sN ¿p¶Xn\v ap¼v \m«nte¡v Xncn¡pIbmsW¦n Â Xmsg ]dbp¶XnÂ c−nsemcp Imcyw A hÄ sN¿Ww.

H¶pInÂ cà{kmhw \ndp¯p¶Xn\pÅ C©Ivjt\m atäm FSp¯v càw \n¶ ti jw Xzhm^v sN¿pI, AsÃ¦nÂ càw ]Ån bnte¡v ]pds¸Sm¯ hn[w sI«nsh¡pI. A Xn\v tijw AhÄ \nÀ_ÔnXmhØbpsS Xzhm^v sN¿pI. \mw ]dª Cu A`n{]mb

lÖv, Dwd, knbmd¯v

amWv IqSpXÂ ap³KW\bpÅXv. ssiJpÂ

Ckvemw C_v\pssXan¿() sXcsªSp¯ Xpw Cu A`n{]mbw Xs¶. F¶mÂ CXn\p hncp²amb cq]¯nÂ kw`hn¡p¶Xv c−mÂ Hcp Imcyambncn¡pw. H¶pInÂ Xsâ `À¯m hn\v A\phZ\obamhm¯ cq]¯nÂ Ahfp sS ClvdmanÂ Xs¶ AhÄ Ahtijn¡pI, AsÃ¦nÂ Xs¶ {]Xntcm[n¡s¸«hfmbn A hÄ IW¡m¡pIbpw Hcp _enbdp¯v Ah Ä Xsâ ClvdmanÂ \n¶pw XlÃpemhpIbpw sN¿pI.

Cu AhØbnÂ Cu lÖv lÖmbn ]cnKWn¡s¸SpIbnÃ. ImcWw AXv ]cn]qÀ ®aÃ. Cu c−v Imcy§fpw {]bmkIcw X s¶. H¶mat¯Xv ClvdmanÂ tijn¡Â, c −mat¯Xv AhfpsS lÖv \njv^eam¡Â.

ssiJpÂ Ckvemw C_v\p ssXan¿() sXc sªSp¯ A`n{]mbamWv C¯cw \nÀ_Ôn X L«¯nÂ IcWobambn«pÅXv. AÃmlp ]dbp¶p:

) ) 78: احلج(( )ين من حرج وما جعل عليكم يف ا

lÖv, Dwd, knbmd¯v

"aXImcy¯nÂ bmsXmcp {]bmkhpw \n§fp

sS taÂ Ah³ Npa¯nbn«nÃ’ (lÖv: 78). a sämcp Bb¯nÂ ImWmw:

: اكقرة ( … العرس بكم يريد وال اليرس بكم اب يريد …١٨٥ (

"\n§Ä¡v Bizmkw hcp¯m\mWv AÃmlp Dt±in¡p¶Xv. \n§Ä¡v sRcp¡w D−m¡m

³ Dt±in¡p¶nÃ’ (_Jd: 185). F¶mÂ kv{Xo¡v bm{X t]mhm\pw ip

²nbmb tijw Xncn¨p h¶v lÖnsâ Xzhm ^v sN¿m\pw km[n¡psa¦nÂ AXn\v hntcm [anÃ. Cu L«¯nÂ AhfpsS `À¯mhn\v AhÄ A\phZn¡s¸SpIbnÃ. ImcWw Ah Ä¡v ]qÀ®hncmaw Bbn«nÃ.

2) bm{Xm kw_Ôamtbm, Sn¡äv _p¡nwKv, hnam\§Ä kw_Ôamtbm H¶pw Adnbm ¯, kuZnAtd_y¡v ]pd¯pÅ Hcp lmPn Xsâ \m«pImtcmSv ZpÂlÖv 13\v sshIpt¶ cw 4 aWn¡v aS¡ bm{X¡v dnkÀtÆj³ ]äp

lÖv, Dwd, knbmd¯v

tam F¶t\zjn¨t¸mÄ e`n¡psa¶v adp]Sn e`n¨p. A§s\ \nÝbn¡s¸« Znhk¯nte ¡v bm{X Xocpam\n¨p. ]n¶oSv ZpÂlÖv 13 sâ cm{Xn an\mbnÂ Xmakn¡m³ AbmÄ¡v km[n¨p. F¦nÂ AbmÄ¡v ]ntä¶v cmhnse PwdIsf Fdnªv bm{Xbmhm³ ]äptam? Im cWw AbmÄ sshIp¶ ]£w bm{X \jvS s¸Spw, AXbmÄ¡v henb _p²nap«pIÄ hcp ¯n sh¡pIbpw AbmfpsS ssIImcy IÀ ¯m¡tfmSv FXncmhepambncn¡pw?.

D: D¨¡v ap¼v FdnbÂ A\phZ\obaÃ. F ¶mÂ Cu A\nhmcyL«¯nÂ PwdIsf Fdn bÂ Hgnhm¡n an\mbntem a¡bntem _en \ÂIpItbm, AbmÄ¡v th−n _en sN¿m \pw B amwkw km[p¡Ä¡v hnXcWw sN ¿m\pw Bscsb¦nepw GÂ¸n¡pItbm sN ¿mhp¶XmWv. tijw Xzhm^pÂ hnZmAv \nÀ Æln¨v AbmÄ¡v t]mImhp¶XmWv.

D¨¡v ap¼v FdnbÂ A\phZ\obaÃ F ¶mWv \n§fpsS adp]Sn F¦nÂ AXv A\ph Z\obamsW¶ A`n{]mbhpansÃ? AXn\pÅ

D¯cw: ‘D¨¡v aps¼dnbÂ kzoImcyamsW

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¶v A`n{]mbaps−¦nepw AXv kzoImcytbm KyaÃ. kXy¯nÂ D¨¡v aps¼dnbÂ A\ph

Z\obaÃ. ImcWw \_n() ]dªXv "\n§Ä F¶nÂ \n¶pw \n§fpsS A\pjvTm\§Ä

kzoIcn¡pI’ F¶mWv. \_n() D¨Xncnªm Wv FdnªXv.

D¨¡v tijw \_n()FdnªXv tIhew Hcp IÀ½w am{XamWv, tIhe {]hÀ¯\§Ä \nÀ_ÔamsW¶v tZymXn¸n¡p¶nÃ F¶msc ¦nepw ]dªmÂ \mw ]dbp¶p, tIhe {]h À¯\w \nÀ_ÔamsW¶v tZymXn¸n¡p¶nÃ

F¶Xv icn Xs¶. \_n() D¨¡v tijw F dnbWsa¶v IÂ¸n¡pItbm a[ymÓ¯n\v ap ¼v Fdnbm³ ]mSnsÃ¶v hntcm[n¡pItbm sNbvXn«nÃ.

F¶mÂ tIhe {]hÀ¯\w \nÀ_Ôam sW¶v tZymXn¸n¡p¶nÃ, (F¶Xns\¡pdn¨v Rm³ ]dbp¶Xv) AsX AXv \nÀ_Ôs¯ Ipdn¡p¶nÃ. ImcWw \nÀ_Ôsa¶v Ipdn¡ Wsa¦nÂ sN¿m\pÅ IÂ¸\tbm Dt]£n ¡Wsa¶ \ntcm[\tam A\nhmcyamWv.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

F¶mÂ \mw ]dbs«: ‘Cu IÀ½w \nÀ _ÔamsW¶Xn\v kmlNcy sXfnhpIÄ kq

Nn¸n¡p¶p. ImcWw {]hmNIÀ() a[ymÓw hsc Gdv ]n´n¸n¨p F¶Xv AXv \nÀ_Ôam sW¶v ImWn¡p¶p. D¨¡v aps¼dnbÂ A \phZ\obamsW¦nÂ At±lw A{]Imcw sN ¿pambncp¶p. AXmWtÃm BfpIÄ¡v IqSp

XÂ Ffp¸hpw kuIcyhpw, \_n()¡v c−v Imcy§Ä sXcsªSp¡m\pÅ Ahkcw In «nbXnseÃmw Gähpw Ffp¸apÅXmWv sXc sªSp¯n«pÅXv, B Ffp¸apÅXv IpäIca

Ã F¦nÂ. ChnsS \_n() IqSpXÂ Bbmk IcambXv A\pjvTn¨nsÃ¶Xv a[ymÓ¯n\v ap¼v FdnbÂ A\phZ\obasÃ¶v sXfnbn ¡p¶p.

\_n()bpsS Cu IÀ½w \nÀ_Ô cq] ¯nemsW¶v hyàam¡p¶ asämcp sXfnhv, kqcy³ a[y¯nÂ \n¶v sXänb DSs\ ZplvÀ \akvIcn¡p¶Xn\v ap¼v Xs¶ At±lw Fdn ªp F¶XmWv. ImcWw, hfsc [rXnbnÂ Fdnbm³ th−n £atbmsS kqcy³ a[y¯n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â \n¶pw sXäp¶Xv {]Xo£n¨ncn¡pIbmbn cp¶ t]msebmbncp¶p At±l¯nsâ {]hÀ ¯\w. \akvImcw AXnsâ BZy kab¯v \nÀÆln¡emWv IqSpXÂ t{ijvTw, F¶n«p t]mepw ZplvÀ \akvImcw sshIn¸n¨Xv kqcy ³ a[y¯nÂ \n¶pw sXänb DSs\ Fdnbm³ th−nbmWv.

3) Xzhm^n\v ap¼v kAvbv sN¿Â A\phZ\o bamsW¶v a\Ênem¡nb HcmÄ kAvbv sN ¿pIbpw ]n¶oSv ZpÂlÖv 12t\m 13t\m Xz hm^v sN¿pIbpw sNbvXp. ]s£ Xzhm^n\v ap¼v kAvbv sN¿Â s]cp¶mÄ Znhk¯n\v am{Xw A\phZ\obamsW¶bmÄ Adnªp. F¦nÂ AbmÄ F´v sN¿Ww?

D: lÖnÂ kAvbns\ Xzhm^ns\¡mÄ ap ´n¡p¶ hnjb¯nÂ s]cp¶mÄ Znhksa t¶m AÃm¯ Znhk§sft¶m hyXymkan sÃ¶XmWv bmYmÀ°yw. AXv s]cp¶mÄ Zn hkw IgnªXn\v tijamsW¦nÂt¸mepw. AXmWv lZoknsâ s]mXp {]tbmK¯nÂ \n ¶pw a\Ênem¡m³ Ignbp¶Xv. HcmÄ \_n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

()tbmSv ]dªp: ‘Rm³ Xzhm^n\v ap¼v k

Avbv sNbvXp' \_n() ]dªp: "{]iv\anÃ’. lZokv C{]Imcw s]mXphmsW¶ncns¡, A Xv s]cp¶mÄ Znhk¯nset¶m AXnsâ ti jsat¶m hyXymks¸Spt¯−XnÃ.

4) kAvbv \nÀ_ÔapÅ HcmÄ kAvbv sN ¿msX Xzhm^v sN¿pIbpw ]pd¯p t]mhpI bpw sNbvXp. A©v Znhk§Ä¡v tijw X \n¡v kAvbv \nÀ_ÔamsW¶v AbmÄ a\ Ênem¡nbmÂ ho−pw ap¼v Xzhm^v sN¿m sX kAvbv am{Xw sN¿m³ AbmÄ¡v ]mSp t−m?

D: kAvbv sNt¿−XnÃ F¶v IcpXn Xzhm^v sNbvXv ]pds¸«v t]mbmÄ ]n¶oSv Znhk§Ä ¡v tijw AbmÄ¡v kAvbv \nÀ_ÔamsW ¶dnªmÂ, AbmÄ h¶v kAvbv am{Xw \nÀ Æln¨mÂ aXn. Xzhm^v BhÀ¯nt¡−XnÃ. ImcWw Xzhm^pw kAvbpw (hnShnÃmsX) Xp SÀ¯n sN¿Wsa¶v \n_Ô\bnÃ. C\n Hcm Ä kAvbv a\¸qÀÆw Xs¶ sshIn¸n¡pIbm sW¦nÂt¸mepw AXnÂ {]iv\anÃ. F¶mÂ

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Gähpw D¯aw kAvbv Xzhm^nsâ XpSÀ¨ bmbn sN¿emWv.

5) apXa¯nBbn lÖv \nÀÆln¡m³ h¶ HcmÄ Xzhm^pw kAvbpw \nÀÆln¨v Ahsâ km[mcW hkv{Xw AWnªp, XeapSn \o ¡w sN¿pItbm apdn¡pItbm sNbvXnÃ, l Öv \nÀÆln¨Xn\v tijw AsX¡pdn¨v tNm Zn¨p, AbmÄ sNbvXXv A_²amsW¶v Adn bn¡s¸«p, Dwd¡v tijw lÖpw Ignªncn s¡ AbmÄ F´v sN¿Ww?

D: DwdbpsS \nÀ_Ôamb Hcp LSIw Dt] £n¨hs\t¸mse AbmÄ IW¡m¡s¸Spw. AbmÄ a¡bnÂ Hcp _en \S¯n AXnsâ amwkw a¡bnse km[p¡Ä¡nSbnÂ hnXc Ww sN¿Wsa¶mWv ]ÞnXm`n{]mbw. A bmÄ Xa¯pBbn lÖv \nÀÆln¨Xn\mÂ Xa¯pC\v \nÀ_Ôamb Hcp _enIqSn A bmÄ sImSp¡Ww.

6) DwdbnÂ Xe apÞ\w sN¿ensâbpw apSn apdn¡ensâ bpw hn[n F´mWv?

lÖv, Dwd, knbmd¯v

D: DwdbnÂ Xe apÞ\w sN¿tem apSnsh«

tem \nÀ_ÔamWv.\_n() lÖ¯pÂ hnZm Csâ thfbnÂ a¡bnÂ h¶t¸mÄ Xzhm ^pw kAvbpw \nÀÆln¨v _enarKw sIm−p hcm¯htcmSv apSnsh«m\pw XlÃpemhm\pw IÂ¸n¨p. CXv bYmÀ°¯nÂ \nÀ_Ô IÂ ¸\bmbncp¶p. lpssZ_nb kÔn thfbnÂ AhÀ {]Xntcm[n¡s¸«t¸mÄt¸mepw At± lw AhtcmSv apSnapdn¡m³ IÂ¸n¡pIbp −mbn. F{Xt¯mfsa¶mÂ AhÀ AXnÂ A ew`mhw ImWn¨t¸mÄ At±lw AhtcmSv tIm]n¡pI t]mepw sNbvXp.

F¶mÂ DwdbnÂ t{ijvTw apÞ\w X s¶bmWv. sshIn F¯nb apXa¯nCs\mgn sI, At±l¯n\v lÖnÂ apÞ\w sN¿m \mbn DwdbnÂ apSn apdn¡emWv Gähpw D¯ aw.

7) Pwd¯pÂ AJ_bpsS Ing¡v `mK¯p\n ¶pw Fdnª HcmfpsS IÃv \nÝbn¡s¸« I f¯nÂ hoWnÃ. ZpÂlÖv 13 emWnXv F¦n

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Â A¿map¯ivcoJnsâ Znhk§fnÂ ¯s¶ Ah³ Gdv aSt¡−Xpt−m?

D: apgph³ GdpIfpw aS¡Â Ahs\ kw_ Ôn¨nSt¯mfw \nÀ_ÔanÃ. adn¨v A]mIX IÄ kw`hn¨ GdpIÄ am{Xta aSt¡−Xp Åq. Cu tNmZy¯nsâ ASnØm\¯nÂ A bmÄ Pwd¯pÂ AJ_sb am{Xw aS¡n Fdn ªmÂ aXn. Ing¡v \ns¶dnª IÃpIÄ If ¯nÂ hogm¯Xn\mÂ AXv aXnbmhpIbnÃ. F¶mÂ ]me¯nsâ Ings¡ `mK¯p \n¶pw FdnªmÂ AXv If¯nÂ hogpw, F¦nÂ A Xv aXnbmhp¶XmWv.

8) Pwd¯pÂ AJ_bnÂ ‘AZmAv' Bbn F

dnbp¶ kabhpw ‘JZmAv' Bbn Fdnbp¶ kabhpw Ignbp¶Xv Ft¸mgmWv?

D: s]cp¶mÄ Znhkw Pwd¯pÂ AJ_sb Fdnbp¶ kabw Ahkm\n¡p¶Xv ZpÂl Öv 11 sâ {]`mtXmZbt¯msSbmWv. _elo \cpw aäpamb Xnct¡Â¡m³ {]m]vXnbnÃm ¯ BfpIÄ¡v B Gdnsâ kabw XpS§p

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¶Xv _ens]cp¶mÄ Znhk¯nsâ cm{Xnbp sS A´ybmaw apXemWv.

A¿map¯ivcoJnsâ Zn\§fnÂ Pwd ¯pÂ AJ_sb Fdntb−Xv aäp c−v Pwd Isft¸mse¯s¶ a[ymÓw sXm«v ]ntä Znh k¯nsâ {]`mtXmZbw hscbmWv.A¿map¯ ivcoJnsâ Ahkm\ Znhkw, AXmbXv ZpÂ lÖv 14 sâ cm{Xn HgnsI. ImcWw B cm{Xn bnÂ Gdv CÃtÃm. ImcWw A¿map¯ivcoJv B Znhk§fpsS kqcymkvXabt¯msS Ah km\n¨p. ]IÂ FdnbemWv Gähpw D¯aw. lmPnamcpsS B[nIyhpw Xn¡pw Xnc¡pw ]c kv]cw ]cnKWn¡mbvabpw ImcWw X\n¡v hÃ A]IShpw kw`hn¡ptam F¶v `bs¸«m Â AbmÄ¡v cm{Xn Fdnbmhp¶XmWv, AXp sIm−v hntcm[anÃ.

AXpt]mse¯s¶ C¯cw `b¸msSm ¶pansÃ¦nÂt¸mepw cm{Xn FdnªmÂ AXp sIm−v hntcm[sam¶panÃ. F¶mÂ IqSpXÂ t{ijvTXbpÅXv kzoIcn¡emWv Ft¸mgpw

lÖv, Dwd, knbmd¯v

A`nImayw. X\n¡v Bhiyw t\cns«¦neÃm sX cm{XnbnÂ FdnbmXncn¡pI.

9) Fdnbs¸Sp¶ Ggv IÃpIfnÂ Ht¶mct−m F®w Xf¯nÂ hoWnÃ, tijw H¶p c−p Znhk§Ä Ignªpt]mbn, F¦nÂ AbmÄ e£yw sXänb Cu IÃpIÄ¡v ]Icw Fdnb Â \nÀ_ÔamtWm? FdnbÂ \nÀ_Ôsa¦n Â _m¡nbpÅ GdpIÄ BhÀ¯nt¡−Xp t−m?

D: Ht¶m ct−m PwdIfnse Gtdm, AsÃ¦n Â PwdIfnÂ GsX¦nepsam¶nÂ Ht¶m c t−m IÃpItfm Fdnbm³ _m[yXbpÅ B sf¡pdn¨v IÀ½imkv{X ]ÞnX·mcpsS ho £W¯nÂ, AbmÄ Ahkm\s¯ Pwdbn emsW¦nÂ AXnÂ h¶ Ipdhv ]qÀ¯nbm ¡n FdnªmÂ aXn. AXn\v ap¼s¯XnÂ h ¶ IpdhpIsf ]qÀ¯nbm¡n sN¿Â \nÀ_ ÔanÃ. F¶mÂ Ahkm\t¯XÃm¯ Pwd bnemsW¦nÂ Ipdhp h¶Xv ]qÀ¯nbm¡pI bpw tijw _m¡n FdnbpIbpw thWw.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

F¶mÂ IpdhpÅsXÃmw sam¯ambn ]qÀ¯nbm¡pI F¶XmWv Fsâ ho£W ¯nÂ Gähpw icn. AXn\v tijw ho−pw G dv aSt¡−XnÃ Xm\pw. ImcWw, AÚXbm tem ]nghmbns¡mt−m BWv {Iaw sXänb Xv. CbmÄ c−mas¯ Pwdsb Fdnbpt¼mÄ ap¼t¯Xv A]qÀ®amsW¶v AbmÄ¡dnbn Ãmbncp¶p. AÚXtbm adhntbm BWv Im cWw. Cu L«¯nÂ \ap¡v AbmtfmSv ]d bm\pÅXv: GdnÂ F´mtWm Ipdhph¶Xv AXv am{Xw Xm¦Ä FdnªmÂ aXn. AXnsâ tijw Xm¦Ä Gdv aSt¡−XnÃ.

Ahkm\n¡pw ap¼v HmÀ½n¸n¡s«, Fdn bs¸tS− Øm\w ASbmf¯n\mbn \m«s¸ « B XqWv am{XaÃ. IÃv hogp¶ B luZv ap gph³ AXn\v CSw Xs¶bmWv.AXn\mÂ Gdv XqWnÂ X«msX Xf¯n\I¯v ]Xn¨mÂ A hsâ Gdv icnbmWv. AÃmlphmWv IqSpXÂ Adnbp¶h³.

10) [rXnbnÂ ]pds¸Sm³ Dt±in¨v Hcp lmPn ZpÂlÖv 12\v kqcymkvXab¯n\v ap¼v an\m

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bnÂ \n¶v ]pds¸«p. At±l¯n\v an\mbnÂ tPmenbpÅXn\mÂ kqcymkvXab tijw ho

−pw an\mbnÂ htc−Xp−v, F¦nÂ ‘[rXn' ¡mcnÂ DÄs¸Sptam?

D: AsX At±lw [rXn¡mcnÂs¸«h\mWv. ImcWw At±lw lÖv ]qÀ¯oIcn¨p Ign ªp.At±lw an\mbnte¡v Xncn¨p h¶Xnsâ Dt±iyw tPmenbmWv Bcm[\bÃ. AXn\mÂ

At±lw ‘[rXn'¡mcnÂs¸Sp¶Xn\v AXv XS Êamhp¶nÃ.

11) HcmÄ aoJm¯nÂ sh¨v lÖn\v Clvdmw

sNbvXp. AbmfpsS ssIhiw lPPnsâ ‘hd J' (A\phmZ]{Xw) CÃm¯Xn\mÂ a¡¡v kao]w t]meokv Abmsf sN¡v t]mÌnÂ X Sªp, AbmfpsS hn[n F´mWv?

D: {]thi\w XSbs¸«Xn\mÂ AbmÄ¡v {] Xntcm[n¡s¸«hsâ hn[nbmWv, Xm³ XSb s¸« Øe¯v Xs¶ AbmÄ Hcp _en \Â IpIbpw ClvdmanÂ \n¶pw XlÃpemhpIbpw sN¿Ww. CXv AbmfpsS ^ÀZmb lÖmbn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

cps¶¦nÂ AbmÄ ]n¶oSv B ^ÀZv \ndthä

Ww, CXv ‘JZmAv' AÃ. F¶mÂ CXv \nÀ_ Ô lÖÃ F¦nÂ AbmfpsS taÂ H¶pw _m[yXbnÃ. CXmWv IqSpXÂ ap³KW\bp

Å A`n{]mbw. ImcWw \_n() lpssZ_nb bnÂ XSbs¸«htcmSv B Dwd aS¡n \nÀÆln ¡m³ Bhiys¸«n«nÃ. XSbs¸«htcmSv IÀ ½w JZm ho«Wsa¶v AÃmlphnsâ {KÙ ¯ntem {]hmNsâ kp¶¯ntem CÃ. AÃm lp ]dªXv:

يم فإن حرص ) ١٩٦: اكقرة ( … الهدي من استيرس فما أ

"C\n \n§Ä¡v (lÖv \nÀÆln¡p¶Xn\v) X SÊw krjvSn¡s¸«mÂ \n§Ä¡v kuIcy s¸Sp¶ Hcp _enarKs¯ (_enbÀ¸nt¡−

XmWv)’ (_Jd:196). F¶mWv.AXÃm¯ H¶pw Xs¶ ]dªn«nÃ. F¶mÂ {]hmNIsâ Dwd

‘Dwd¯pÂ JZmAv' F¶v t]cp hnfn¡s¸«Xv At±lw JpssdinIfpambn AXnÂ(JZmCem bn) Icmdnembn F¶Xp sIm−mWv. AÃmsX \jvSs¸«Xv aS¡n sNbvXp F¶ AÀ°¯ne Ã. AÃmlp AAvew.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

12) \mtSmSnbmsbmcp a\pjy³ km[mcW h kv{X¯nÂ lÖpt±in¨p sIm−ÃmsX cmjv {Ss¯ I_fn¸n¨v a¡bnse¯n, ]n¶oSv A hnsS \n¶v Clvdmw sNbvXp, Ahsâ lÖv icnbmhptam? AbmÄ¡v \nÀ_Ôamhp¶sX ´mWv?

D: lÖv km[phmWv, F¶mÂ A§s\ sN ¿Â c−v cq]¯nÂ \njn²amWv.

1) aoJm¯nÂ \n¶v Clvdmw sN¿Â Dt]£n ¡eneqsS AÃmlphnsâ ]cn[newLn¡Â.

2) AÃmlpthmSpÅ [n¡mcaÃm¯ hnjb §fnÂ A\pkcn¡m³ \mw IÂ¸n¡s¸«n«p Å cmjv{Sm[nIrXcpsS IÂ¸\sb [n¡cn¡ Â.

C§s\ sNbvXXnsâ t]cnÂ AbmÄ AÃmlpthmSv ]Ým¯]n¡pIbpw kw`hn¨ Xnsâ t]cnÂ Aht\mSv s]mdp¡ens\ tXSp Ibpw thWw. lÖnsâ \nÀ_Ô LSI§ fnsem¶mb aoJm¯nÂ \n¶v Clvdmw sN¿ Â Hgnhm¡nbXn\mÂ AbmÄ¡v _en \nÀ_ ÔamWv, a¡bnÂ sh¨v AXv \nÀÆln¡pI

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bpw AXv km[p¡Ä¡v hnXcWw sN¿pIbpw thWw. lÖnsâtbm DwdbpsStbm \nÀ_ Ô LSI§fnÂ H¶v Dt]£n¨h\v ]ÞnX ·mÀ \nÝbn¡p¶ {]mbÝn¯w CXmWv.

13) apXa¯nBb hyàn Xsâ \m«nte¡v aS

§nbtXmsS Ahsâ ‘Xa¯pAv' apdnªpsh ¶v F\n¡v Adnbm³ Ignªp, AbmÄ¡v _ en sImSp¡msX ap^vcnZmbns¡m−v thsd l Öv \nÀÆln¡mtam?

D: AsX lmPn Xsâ \m«nte¡v aS§pIbpw ]n¶oSv lÖn\v am{Xambn asämcp bm{X ]pd s¸SpIbpw sNbvXmÂ, AbmÄ Xsâ \m«nte ¡v t]mheneqsS lÖnsâbpw DwdbpsSbpw CSbnÂ thÀ]ncn¨p F¶Xn\mÂ AbmÄ ap ^vcnZmWv. AbmfpsS ]pXnb bm{X lÖn\v am{XapÅXmsW¦nÂ AXv C^vdmZmWv.At¸m Ä AbmÄ¡v _en \nÀ_ÔanÃ. F¶mÂ Dw d¡v tijw kztZit¯¡v t]mbXv X{´w F ¶ \ne¡msW¦nÂ AbmfnÂ \n¶pw _en H gnhmIpIbnÃ.ImcWw ldmamb Hcp Imcy¯n \v X{´w {]tbmKn¡pI hgn AXv A\phZ\o

lÖv, Dwd, knbmd¯v

bamhpIbnÃ F¶Xpt]mse¯s¶, Hcp \nÀ _Ôw hoWp t]mhm\mbn X{´w {]tbmKn ¨mÂ AXpsIm−v \nÀ_Ôw HgnhmhpIbnÃ.

14) Hcp apkvenw lÖnsâ amk§Ä¡p ap¼v lÖv Dt±in¨psIm−v a¡bnse¯n, Dwd sN¿pIbpw lÖv hsc \n¶v tijw lÖv \nÀÆln¡pIbpw sNbvXp. F¦nÂ CbmfpsS lÖv Xa¯pAv Bbncn¡ptam AtXm C^v dmZv Bbncn¡ptam?

D: AbmfpsS lÖv C^vdmZv Bbncn¡pw, Im cWw lÖnsâ amk§fnÂ Dwd¡v Clvdmw sNbvXv tijw AXnÂ \n¶pw Hgnhmbn ]n¶o Sv AtX hÀjw Xs¶ lÖn\v Clvdmw sN¿ emWv Xa¯pAv. F¶mÂ lÖnsâ amk§ Ä¡pap¼v Dwd¡v th−n Clvdmw sN¿pIbpw tijw lÖv hsc a¡bnÂ X§pIbpw l Öv \nÀÆln¡pIbpw sNbvXh³ ap^vcnZmbn cn¡pw.lÖn\pw Dwd¡pw H¶n¨v Clvdmw sN bvXv Jmcn\mbmÂ HgnsI. F¶mÂ lÖnsâ amk§fnÂ Dwd \nÀÆln¨h\v am{XamWv Xa ¯pAv \nÝbn¡s¸«n«pÅXv, ImcWw lÖn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

sâ amk§fnÂDwdsb¡mÄ {][m\w lÖm Wv,F¶mÂ Dwd \nÀÆln¨Xn\p tijw lÖv hsc kpJa\p`hn¡m³ Ahkcw \ÂInbXn eqsS AÃmlp Xsâ ASnaIÄ¡v eLqIcn¨v \ÂInbncn¡pIbmWv. A§s\ lÖn\pw Dw d¡panSbnÂ kpJsaSp¡m³ Ah³ AhÀ¡ \phmZw \ÂIpI am{XaÃ XmÂ¸cys¸Sp¯p Ibpw sNbvXp.

15) Hcp lÖv {Kq¸v kqcymkvXab tijw A d^bnÂ \n¶pw ]pds¸«p, AhÀ hgn sXän a ¡bnse¯n, tijw t]meokv Ahsc apkvZ en^bnte¡v Xncn¨b¨p. A§s\ AhÀ ap kvZen^bnte¡v h¶p sIm−ncns¡ \ndp¯n aKvcn_pw CimDw cm{Xn Hcp aWn¡v \akvI cn¨p. tijw ^PvÀ _m¦nsâ kab¯mWv A hÀ¡v apkvZen^bnÂ IS¡m³ km[n¨Xv. A hnsS sh¨hÀ ^PvÀ \akvIcn¡pIbpw ti jw AhÀ ]pd¯pt]mhpIbpw sNbvXp. CXn sâ t]cnÂ AhÀ¡v hÃXpw _m[yXbp t−m?

lÖv, Dwd, knbmd¯v

D: ^PvÀ _m¦nsâ kab¯v apkvZen^bnÂ {]thin¡m³ km[n¨Xp sIm−pw AhnsS sh¨v Iqcncp«nÂ Xs¶ ^PvÀ \akvIcn¡m³ km[n¨XpsIm−pw Xs¶ AhcpsStaÂ Hcp

_m[yXbpanÃ. \_n() ]dªp: "\½psS Cu \akvImc¯n\v lmPcmhpIbpw \mw ]pds¸ Sp¶Xp hsc \t½msSm¸w \nÂ¡pIbpw A Xn\v ap¼v cm{Xnbntem ]Ientem Ad^bnÂ \nÂ¡pIbpw sNbvXh³ Ahsâ lÖv ]qÀ ¯nbm¡pIbpw Ahsâ Agp¡pIÄ \o¡p

Ibpw sNbvXncn¡p¶p’.F¶mÂ ]mXncmhp h sc \akvImcw sshIn¸n¨Xv AhÀ sNbvXXv A_²amWv, ImcWw, {]hmNI\nÂ \n¶pw

A_vZpÃmln_v\p Awdp_v\pÂ Bk() D± cn¨Xmbn kzlolv apkvenw tcJs¸Sp¯nb t]mse, Cim \akvImc¯nsâ kabw ]mXn cmhp hscbmWv. AXn\mÂ ]mXn cmhn\¸pdw \akvImcw sshIn¸n¡Â A\phZ\obaÃ.

16) XeapÞ\w sN¿Â ClvdmanÂ \njn²am b Imcy§fnÂs¸«XmWv. At¸mÄ F§s\ bmWv s]cp¶mÄ Znhkw XlÃpÂ IÀ½w A

lÖv, Dwd, knbmd¯v

XnÂ \n¶pw XpS§p¶Xv? ImcWw ]ÞnX

·mÀ ]dbp¶p: ‘aq¶nÂ c−pImcy§Ä sIm −mWv XlÃpÂ Bhp¶Xv, Ahbnsem¶mbn apSn \o¡ens\ AhÀ F®p¶p. CXnsâ ASn Øm\¯nÂ lmPn¡v apSn \o¡Â sIm−v XpS§mtam'?

D: AsX, apÞ\w sIm−v XpS§mhp¶Xm Wv. ImcWw AbmfpsS apÞ\w lÖnÂ \n ¶pw XlÃpemhm³ th−nbmWsÃm. At¸m Ä AbmÄ ClvdmanenÃm¯hs\t¸msebm Wv.am{XhpaÃ AXbmtfmSv IÂ¸n¡s¸« Hcp IÀ½hpamWv. IÂ¸n¡s¸« IÀ½amhpt¼mÄ AbmfpsS {]hÀ¯\w IpäIrXyamtbm \njn ²ambXv {]hÀ¯n¡emtbm hnebncp¯s¸ SmhXÃ.

\_n()bnÂ \n¶pw Øncs¸«ncn¡p¶p, _enbdp¡p¶Xn\pw Gdn\pw ap¼v apÞ\w sNbvXXns\¡pdn¨v tNmZn¡s¸«t¸mÄ At±

lw ]dªp: ‘hntcm[anÃ'.

idCÂ \nbaam¡s¸«Xv am{XamWv IÂ ¸n¡s¸«tXm \njn²am¡s¸«tXm Bhp¶

lÖv, Dwd, knbmd¯v

Xv. Xm¦Ä¡dnbmatÃm, AÃmlp AÃm¯hÀ ¡v kpPqZv sN¿Â inÀ¡mWv. F¦nepw AÃm lp ae¡pItfmSv BZan\v kpPqZv sN¿m³ th−n IÂ¸n¨t¸mÄ At±l¯n\pÅ Ah cpsS kpPqZv AÃmlphn\pÅ A\pkcWam hpIbmWp−mbXv.

AXpt]mse¯s¶ Xm¦Ä¡dnbmasÃm h³]m]§fnÂs¸«XmWv a\pjyh[w, {]tXy In¨pw AXv Ipªp§fmsW¦nÂ. F¶mÂ C

_vdmlow \_n()tbmSv Xsâ Xsâ aI³ C

kvamCuen()s\ sImÃm³ (Adp¡m³) AÃm lp IÂ¸n¨t¸mÄ AXv AÃmlphn\pÅ A \pkcWambn amdn, AXpaptJ\ C_vdmlnw

() al¯mb ]Zhn IcØam¡pIbpw sNbv Xp. F¶mÂ AÃmlp Ahsâ ImcpWy¯m

Â C_vdmlnw \_n()¡pw At±l¯nsâ a I¶pw Cfhv sNbvXpsImSp¯p.

17) apXa¯nCsâ _enbpsS kabw Ignbp¶ Xv Ft¸mÄ?.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

D: Xa¯pCsâ _en sImSp¡p¶ kabw Zp ÂlÖv 13\v kqcymkvXabt¯msSbmWv A hkm\n¡p¶Xv. s]cp¶mÄ Znhkw kqcy³ Hcp Ip´¯nsâ A{X DbÀ¶Xn\v tijw s]cp¶mÄ \akvImcw Xocp¶ kabamhp¶ tXmsS AXnsâ kabw Bcw`n¡p¶p.

18) cm{Xn 12 aWn hsc an\mbnÂ Xmakn¨ H cmÄ tijw a¡bnÂ {]thin¨p, {]`mtXmZ bw hsc AbmÄ an\mbnÂ Xncns¨¯nbnÃ, AbmfpsS hn[n F´v?

D: cm{Xn 12 aWn¡v tijamWv AbmÄ an\m ¡v ]pd¯v IS¶sX¦nÂ AXv an\mbnÂ ]m Xn cmhn\v tijamWv. AXn\v tijw an\m¡v ]pd¯v IS¡p¶Xn\v hntcm[anÃ. an\mbnÂ cmhpw ]IepsaÃmw D−mhemWv Gähpw t{I jvTw. ]pd¯v IS¡p¶bmÄ 12 aWn¡v ap¼v ]pd¯v IS¡cpXv. ImcWw an\mbnÂ cm{Xn bpsS `qcn`mKw kabhpw Xmakn¡Wsa¶Xv cm¸mÀ¡p¶Xnsâ \n_Ô\bmsW¶v \½p sS IÀ½imkv{X ]ÞnX·mÀ ]dbp¶p.

lÖv, Dwd, knbmd¯v

19) Fdnbs¸« IÃpIÄ sIm−v ho−pw Fdn bm³ ]mSnsÃ¶v ]dbs¸Sp¶p. CXv icnbm tWm? AXn\v sXfnhv F´v?.

D: AXv icnbÃ. ImcWw Fdnbs¸« IÃpIÄ sIm−v ho−pw Fdnbm³ ]mSnsÃ¶v A`n{]m bs¸«hÀ AXn\v sXfnhv ]nSn¨Xv aq¶v \yq\ XIfmWv. AhÀ ]dªp: Fdnbs¸« IÃpIÄ ho−pw D]tbmKn¡Â, \nÀ_Ô ip²n¡v D ]tbmKn¡s¸« shÅw D]tbmKn¡p¶Xv t]msebmWv.\nÀ_Ô ip²oIcW¯nsâ Im cy¯nÂ D]tbmKn¨ shÅw kzbw ip²nbp ÅXpw aäpÅXns\ ip²oIcn¡m³ ]äm¯Xp amWv. AXpt]mse, AXv (Fdnbs¸« IÃpIÄ sIm−v ho−pw FdnbÂ) tamNn¸n¡s¸« A Snasb ho−pw {]mbÝn¯ambpw aäpw tamNn ¸n¡p¶Xp t]msebmWv. (AXv ]mSnÃm¯Xm WsÃm). AXpt]mse, AXv (Fdnbs¸« IÃp IÄ sIm−v ho−pw FdnbÂ) apgph³ lmPn amcpw Hscmä IÃp sIm−v FdnbÂ A\phZ \obamsW¶v ]dbm³ \nÀ_Ôam¡pw. A XmbXv Xm¦Ä Cu IÃpsIm−v Fdnªp, ti jw AtX IsÃSp¯v c−mas¯ Gdpw Fdn

lÖv, Dwd, knbmd¯v

ªp, ho−pw AXpsIm−v Xs¶ aq¶pw... A §s\ Ggv ]qÀ¯nbm¡n. tijw asämcp lm Pn AtX IÃpsIm−v CtX cq]¯nÂ sNbv Xp. Ggv ]qÀ¯nbm¡p¶Xphsc. CXmWv A hÀ Nq−n¡mWn¨ aq¶v \yq\XIÄ AYhm \ymb§Ä. ChsbÃmw Xs¶ kq£va ]cn tim[\bnÂ hfsc ZpÀ_eamsW¶v ImWmw.

H¶mas¯ \ymbw: apkvXAvaemb shÅw t]msebmWv Cu IÃpIsf¶ hmZw, CXv XoÀ ¯pw ASnØm\ clnXamWv. hyàamb sX fnhnsâ ASnØm\¯neÃmsX shÅ¯nsâ

‘ip²oIcn¡m³ ]äp¶Xv’ F¶ ASnØm\ kz`mhs¯ amänadn¡m³ \nhr¯nbnÃ. CXn sâ ASnØm\¯nÂ \nÀ_Ô ip²oIcW ¯n\v D]tbmKn¨ shÅw kzbw ip²nbpÅ Xpw ip²oIcn¡m³ ]äp¶XpamWv. D]aXs¶ ASnØm\ clnXambXn\mÂ D]an¡s¸«Xn sâ B[nImcnIXsb¡pdn¨v NÀ¨ sNt¿− XnÃtÃm.

c−mas¯ \ymbw: hntamNnX\mb ASnatbm SmWv CXnÂ D]tbmKn¡s¸« IÃpIsf D]an

lÖv, Dwd, knbmd¯v

¨Xv. CXv sshcp²ymXnjvTnX D]me¦mcas{X. ImcWw Hcp ASna hntamNnX\mhp¶tXmsS ASnØm\ hntijWamb ASnaXzw CÃmXm hp¶p. ]n¶oSbmÄ kzX{´\mWv. ]n¶oSv A bmsf(kzX{´s\)tamNn¸n¡m³ AhkcanÃ, (AXnsâ BhiyhpanÃ). F¶mÂ Fdnbs¸« IÃv Gdnsâ tijhpw IÃmbn¯s¶ Ahti jn¡p¶p−v. AXpt]mse hntamNnXamb Cu ASna idCbmb Fs´¦nepw ImcW¯mÂ ho−pw ASnabm¡s¸«mÂ A bmsf ho−pw tamNn¸n¡s¸Smhp¶XpamWv.

aq¶mas¯ \ymbw: apgph³ lmPnamcpw H scmä IÃp sIm−v am{Xw Fdnbp¶Xv A\ph Z\obamsW¶v ]dtb−nhcpw F¶mWv \ym bw.\ap¡v ]dbm\pÅXv AXv km[yamsW¦n Â A§s\bpamhmw. F¶mÂ CXv Akw`hy amWv.IÃpIÄ [mcmfw e`n¡m\ps−¶ncns¡ AXnsâ BhiyhpanÃ.

Cu ]dªXnsâ ASnØm\¯nÂ, Xm¦ fpsS ssIbnÂ \n¶pw GXm\pw IÃpIÄ, A sÃ¦nÂ Ipsd IÃpIÄ PwdIfpsS ]cnkc¯v hoWpt]mbmÂ AhnsS ImWp¶Xv Xm¦Ä¡v

lÖv, Dwd, knbmd¯v

]Icambn FSp¡pIbpw AXpsIm−v Fdnbp Ibpw sN¿mw. AXv Fdnbs¸«XmtWm AÃm ¯XmtWm F¶v Dd¸mt¡− BhiyanÃ.

20) lmPnbpw Dwd sNbvXh\pw Xsâ Xebp sS apgph³ `mK§fnÂ \n¶pw apSn FSp¡m sX c−v `mK§fnÂ \n¶v am{Xw FSp¯p, F ´mWv AbmfpsS hn[n?.

D: At±lw lÖnembncp¶psh¦nÂ Xzhm ^pw Gdpw IgnbpIbpw sNbvXn«ps−¦nÂ, AbmÄ¡v Xsâ (km[mcW) hkv{X¯nÂ \n ¶p sIm−v Xs¶ apSn hSn¡pItbm apdn¡p Itbm Bhmw. F¶mÂ AbmÄ Dwdbnembn cp¶psh¦nÂ AbmÄ Xsâ B hkv{Xw amän Clvdmansâ hkv{Xw ho−pw DSp¯v Clvdman sâ hkv{X¯nembn s¡m−v Xs¶ tijw X ebpsS FÃm `mK§fnÂ \n¶pambn s¡m−v ]qÀ®ambn apdn¡pItbm AsÃ¦nÂ apSn \o ¡pItbm sN¿Ww.

21) lmPn¡v lÖnsâ kAvbns\¡mÄ Xzhm ^pÂ C^mZsb ap´n¡m³ ]mSpt−m?

lÖv, Dwd, knbmd¯v

D: lmPn ap^vcntZm Jmcnt\m BsW¦nÂ k Avbns\ Xzhm^pÂ C^mZsb¡mÄ ap´n¡

Â A\phZ\obamWv. \_n()bpw _enarK s¯ sIm−ph¶ At±l¯nsâ klm_ ¯pw sNbvXXp t]mse,Xzhm^pÂ JpZqansâ tijw Xs¶ AXv \nÀhln¡mhp¶XmWv.

F¶mÂ apXa¯nC\v c−v kAvbv \nÀ _ÔamWv. a¡bnte¡v h¶t¸mgpÅXmWv H¶v. AXv Dwd¡pÅXmWv. c−mat¯Xv l Ön\pÅXpw.

lÖnsâ kAvbv Xzhm^pÂ C^mZ¡v tijw \nÀÆln¡emWv Gähpw D¯aw. Imc Ww kAvbv Xzhm^ns\ XpSÀ¶phcp¶XmWv. F¶mÂ ap³KW\m`n{]mba\pkcn¨v kAvbn s\ Xzhm^ns\¡mÄ ap´n¨mÂ AXpsIm−v

hntcm[anÃ. ImcWw \_n() tNmZn¡s¸«p:

‘Xzhm^n\v ap¼v Rm³ kAvbv sNbvXp', \

_n() ]dªp: "hntcm[anÃ’. At¸mÄ lmPn ¡v s]cp¶mÄ Znhkw {Ia{]hr²ambn A©v IÀ½§fmWv \nÀÆln¡m\pÅXv. Pwd¯pÂ AJ_sb FdnbÂ, tijw _en\ÂIÂ, ti

lÖv, Dwd, knbmd¯v

jw Xe apÞ\w sN¿Â AsÃ¦nÂ apSn ap dn¡Â, tijw IAv_sb Xzhm^v sN¿Â, tijw kz^maÀh¡nSbnÂ kAvbv \nÀÆln ¡Â F¶nhbmWh. Xzhm^pÂ JpZqansâ IqsS kAvbv sNbvX Jmcnt\m ap^vcntZm B sW¦nsemgnsI,AhÀ ho−pw kAvbv sNt¿ −XnÃ. \mw ]dª t]mse {Ias¸Sp¯em Wv Gähpw D¯aw. F¶mÂ H¶ns\¡mÄ a säm¶ns\ ap´n¨mÂ þ{]tXyIn¨pw Bhiy ambn h¶mÂþ AXpsIm−v bmsXmcp hntcm [hpanÃ. CXv AÃmlp Ffp¸am¡n¯¶Xpw AÃmlphnsâ ImcpWy¯nÂs¸«XpamWv. A Ãmlphn¶mIp¶p kÀÆ kvXpXnbpw.

بل نبينا حممد ، وبل آ وصحبه وسلموسلم وصىل اهللا ، واهللا أعلم

***********

ഹജ്ജ്, ഉംറ, സിയാറത്ത് · lÖv, Dwd knbmd¯v ةرﺎﻳﺰﻟا...

Documents

Transcript of ഹജ്ജ്, ഉംറ, സിയാറത്ത് · lÖv, Dwd knbmd¯v ةرﺎﻳﺰﻟا...