บทที่ 1 -...

9
บทที1 บทนำ 1.1 ที่มำและควำมสำคัญของปัญหำ ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสาคัญอย่างยิ ่งต่อสิ ่งมีชีวิต ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือ สัตว์อื่นๆ เพราะป ่าไม้มีประโยชน์ทั ้งการเป็นแหล่งวัตถุดิบของปัจจัยสี่ คือ อาหาร เครื่องนุ ่งห่ม ที่อยู ่อาศัยและยารักษาโรคสาหรับมนุษย์ และยังมีประโยชน์ในการรักษาสมดุลของสิ ่งแวดล้อม คาว่าป่าไม้ (Forest) หมายถึง บริเวณที่มีต้นไม้หลายชนิด ขนาดต่างๆ ขึ ้นอยู ่อย่างหนาแน่นและกว้าง ใหญ่พอที่จะมีอิทธิพลต่อสิ ่งแวดล้อมในบริเวณนั ้น เช่น ความเปลี่ยนแปลงของลมฟ้าอากาศ ความ อุดมสมบูรณ์ของดินและน า มีสัตว์ป่าและสิ ่งมีชีวิตอื่นซึ ่งมีความสัมพันธ์ซึ ่งกันและกัน ป ่าไม้เป็น ศูนย์รวมของสรรพชีวิต เป็นที่ก่อกาเนิดสายน า ชีวิตพืชและสัตว์ที่หลากหลาย ป ่าช่วยรักษาสมดุล ของระบบนิเวศ เช่น การควบคุมปริมาณสัตว์ป่าให้อยู ่ในภาวะสมดุล การช่วยแพร่พันธุ์พืช การควบคุมแมลงศัตรูพืช เป็นปุ ๋ ยให้กับดินในป่า เป็นต้น การเป็นแหล่งพันธุกรรมที่หลากหลาย ในขณะเดียวกันมนุษย์ก็ใช้ประโยชน์จากป่าจนเกิดควร เพราะป่าช่วยควบคุมสภาพดินฟ้าอากาศ กาบังลมพายุ ป้องกันบรรเทาอุทกภัย ป้ องกันการพังทลายของหน้าดิน เป็นเสมือนเขื่อนธรรมชาติทีป้ องกันการตื ้นเขินของแม่น าลาคลอง เป็นแหล่งดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และเป็น โรงงานผลิตออกซิเจนขนาดใหญ่ เป็นคลังอาหารและยาสมุนไพร และป่าไม้ยังเป็นแหล่งศึกษาวิจัย และเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของมนุษย์ นอกจากนี ้ ยังเป็นอาหารของมนุษย์ และการสร้าง รายได้ให้แก่มนุษย์ เช่น การทาการค้าจากชิ ้นส่วนต่างๆ ของสัตว์ป่า การจาหน่ายสัตว์ป่า และการ เปิดให้บริการเข้าชมสวนสัตว์ การตัดไม้เพื่อนาไปสร้างที่อยู ่อาศัย เป็นต้น ผลจากการที่มนุษย์ใช้ ประโยชน์จากป่าอย่างต่อเนื่องในช่วงสี่ทศวรรษที่ผ่านมาทาให้ประเทศไทยสูญเสีย พื ้นที่ป ่ าไปแล้ว ประมาณ 67 ล้านไร่ หรือเฉลี่ยประมาณ 1.6 ล้านไร่ต่อปี กล่าวคือ ปี พ.ศ. 2504 ประเทศไทยมีพื ้นทีป่าอยู ่ถึงร้อยละ 53.3 ของพื ้นที่ประเทศ หรือประมาณ 171 ล้านไร่ และลดลงมาโดยตลอดจนในปี พ.ศ. 2532 ประเทศไทยเหลือพื ้นที่ป ่าเพียงร้อยละ 27.95 ของพื ้นที่ทั ้งหมด หรือประมาณ 90

Transcript of บทที่ 1 -...

Page 1: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

บทท 1

บทน ำ

1.1 ทมำและควำมส ำคญของปญหำ ปาไมเปนทรพยากรธรรมชาตทมความส าคญอยางยงตอสงมชวต ไมวาจะเปนมนษยหรอ

สตวอนๆ เพราะปาไมมประโยชนทงการเปนแหลงวตถดบของปจจยส คอ อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรคส าหรบมนษย และยงมประโยชนในการรกษาสมดลของสงแวดลอม ค าวาปาไม (Forest) หมายถง บรเวณทมตนไมหลายชนด ขนาดตางๆ ขนอยอยางหนาแนนและกวางใหญพอทจะมอทธพลตอสงแวดลอมในบรเวณนน เชน ความเปลยนแปลงของลมฟาอากาศ ความอดมสมบรณของดนและน า มสตวปาและสงมชวตอนซงมความสมพนธซงกนและกน ปาไมเปนศนยรวมของสรรพชวต เปนทกอก าเนดสายน า ชวตพชและสตวทหลากหลาย ปาชวยรกษาสมดลของระบบนเวศ เชน การควบคมปรมาณสตวปาใหอยในภาวะสมดล การชวยแพรพนธพช การควบคมแมลงศตรพช เปนปยใหกบดนในปา เปนตน การเปนแหลงพนธกรรมทหลากหลาย ในขณะเดยวกนมนษยกใชประโยชนจากปาจนเกดควร เพราะปาชวยควบคมสภาพดนฟาอากาศ ก าบงลมพาย ปองกนบรรเทาอทกภย ปองกนการพงทลายของหนาดน เปนเสมอนเขอนธรรมชาตทปองกนการตนเขนของแมน าล าคลอง เปนแหลงดดซบกาซคารบอนไดออกไซดและเปนโรงงานผลตออกซเจนขนาดใหญ เปนคลงอาหารและยาสมนไพร และปาไมยงเปนแหลงศกษาวจยและเปนสถานทพกผอนหยอนใจของมนษย นอกจากน ยงเปนอาหารของมนษย และการสรางรายไดใหแกมนษย เชน การท าการคาจากชนสวนตางๆ ของสตวปา การจ าหนายสตวปา และการเปดใหบรการเขาชมสวนสตว การตดไมเพอน าไปสรางทอยอาศย เปนตน ผลจากการทมนษยใชประโยชนจากปาอยางตอเนองในชวงสทศวรรษทผานมาท าใหประเทศไทยสญเสย พนทปาไปแลวประมาณ 67 ลานไร หรอเฉลยประมาณ 1.6 ลานไรตอป กลาวคอ ป พ.ศ. 2504 ประเทศไทยมพนทปาอยถงรอยละ 53.3 ของพนทประเทศ หรอประมาณ 171 ลานไร และลดลงมาโดยตลอดจนในป พ.ศ. 2532 ประเทศไทยเหลอพนทปาเพยงรอยละ 27.95 ของพนทท งหมด หรอประมาณ 90

Page 2: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

2

ลานไร รฐบาลในอดตไดพยายามจะรกษาพนทปาโดยประกาศยกเลกสมปทานการท าไมในปาบกทงหมด ในป พ.ศ. 2532 แตหลงจากยกเลกสมปทานปาไม สถานการณดขนในระยะแรกเทานน ตอมาการท าลายกยงคงเกดขนไมแตกตางจากสถานการณกอนยกเลกสมปทานปาไมเทาใดนก โดยพนทปาทถกบกรกกอนการยกเลกสมปทาน (ป พ.ศ. 2525-2532) เฉลยตอปเทากบ 1.2 ลานไร และพนทปาทถกบกรกหลงการยกเลกสมปทาน (ป พ.ศ. 2532-2541) เฉลย 1.1 ลานไรตอป

สาเหตส าคญของการลดลงของพนทปาเกดจากจ านวนประชากรในประเทศทเพมขน และการขยายตวทางดานเศรษฐกจท าใหประชาชนใชประโยชนจากปาไมมากขน ทงในลกษณะของการเปนทอยอาศย การตดไมเพอการคา การใชและการเผาพนทปาเพอการเกษตร การเปลยนพนทปาเปนพนททองเทยว เชน สถานทพกผอน สถานทตากอากาศ สนามกอลฟ เปนตน รวมถงการกวานซอทดนเพอการเกงก าไร นอกจากน การพฒนาโครงสรางพนฐานของรฐ ไดแก การสรางเขอน การตดถนน และการเดนสายไฟแรงสงกเปนสาเหตหนงของการท าลายพนทปาเปนบรเวณกวาง และเมอปาไมถกท าลายลงไปมากๆ ยอมสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมทเกยวของอนๆ เชน สตวปา ดน น า อากาศ ฯลฯ เมอปาไมถกท าลายจะสงผลไปถงดนและแหลงน าดวย เพราะเมอเผาหรอถางปาไปแลว พนดนจะโลงขาดพชปกคลม เมอฝนตกลงมากจะชะลางหนาดนและความอดมสมบรณของดนไป นอกจากนนเมอขาดตนไมคอยดดซบน าไวน ากจะไหลบาทวมบานเรอน และทลมในฤดน าหลากพอถงฤดแลงกไมมน าซมใตดนไวหลอเลยงตนน าล าธารท าใหแมน ามน านอย สงผลกระทบตอมาถงระบบเศรษฐกจและสงคม เชน การขาดแคลนน าในการการชลประทานท าใหท านาไมไดผล ขาดน ามาผลตกระแสไฟฟา

สมศกด โชกนกล (2531) กลาววา การกระท าของมนษยมผลในการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมตามธรรมชาต และในท านองเดยวกนสภาพแวดลอมตามธรรมชาตและทมนษยสรางขนมา กจะมผลโดยตรงตอความเปนอยและคณภาพชวตของมนษย การท าลายสภาวะสงแวดลอมนอกจากเกดขนตามธรรมชาตแลว สวนหนงเกดจากการกระท าของมนษยทงทางตรงและทางออม ชวคราวหรอถาวร ในทางเสอมหรอทางสงเสรม การกระท าของมนษยจะมขอบขายตงแตท าใหสภาพแวดลอมเสอมโทรมจนแกไขไมได จนกระทงปรบปรงใหสภาพแวดลอมดขน เพอรกษาดลทางธรรมชาตใหย งยน และอ านวย เจรญศลป (อางในวฒนา จนทรเสน, 2539) กลาววา มนษยเปนตวการส าคญในการท าลายทรพยากรธรรมชาต การกระท าตางๆ ของมนษยทงโดยตงใจหรอรเทาไมถงการณ ลวนเปนผลใหทรพยากรธรรมชาตถกท าลายอยทกวนและนบวนการท าลายทรพยากรธรรมชาตจะสงขน รวดเรวขน เพราะมนษยขาดความร ความเขาใจ เกยวกบสงแวดลอม

Page 3: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

3

นกการศกษา ผเชยวชาญทางสงแวดลอม ไดศกษาขอปญหาเพอหาแนวทางแกไขปญหาดงกลาวและสรปวา มนษยเปนตวการส าคญทสดในการท าลายธรรมชาตและสภาพแวดลอมโดยมเทคโนโลยเปนตวเรง ดงนน วธการแกปญหาสงแวดลอมทตรงจดทสด คอ การแกไขทพฤตกรรมของคนอนเปนสาเหตของปญหา ซงอาจจะไดผลดกวาการใชเทคโนโลยตามแกปญหาทเกดขนแลวและก าลงเกดขนอยางไมสนสด เนองจากความละโมบและมกงายของมนษย (กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม, 2530)

แนวทางแกไขปญหาสงแวดลอมในปจจบน จงใหความส าคญในการพฒนาพฤตกรรมและปลกจตส านกของประชากรโลกใหอยรวมกบธรรมชาตอยางเหมาะสม มนษยจะตองใหบรการแกโลกธรรมชาต โดยตองรวมกนในการรกษา อนรกษ ปกปอง คมครอง และซอมแซมโลก ธรรมชาตและสงแวดลอม ซงเปนแหลงผลตสงตางๆ ทสนบสนนการด ารงชวตของมนษย และการเยยวยาปญหาสงแวดลอมนนประชาชนทกคนจะตองไดรบการศกษาเรยนร และเขาใจเรองของระบบนเวศนถงระดบ “จรยธรรมทางนเวศน” (ปรชา เปยมพงศสานต, 2536) กลาวคอ วธทจะแกปญหาสงแวดลอมไดอยางถาวร จะตองเกดจากการสรางจรยธรรมทางสงแวดลอมควบคไปกบการพฒนาเพอยกมาตรฐานชวตของบคคลและของสงคมสวนรวม (วนย วระวฒนานนท, 2535)

การจะสรางจตส านกในการอนรกษทรพยากรปาไมไดนน ตองมการพฒนาทศนคตของคนในชมชนใหมความรสกทดตอทรพยากรปาไม ควบคกบการมความรทถกตองตอทรพยากรปาไม เชน คนในชมชนมการดแลรกษา ปองกนปาของชมชนใหอยคกบชมชนตลอดไป โดยไมใหบคคลภายนอกหรอคนในชมชนเขาไปท าลายปา หรอมการประชมหารอขอตกลงระหวางคนในชมชนเอง เปนตน การรบรขอมลขาวสารกเปนอกหนทางหนงทจะชวยเสรมความรและทศนคตของคนในชมชนใหมเพมมากขน และสามารถทจะแกไขปญหาทเกดกบชมชนไดอยางถกวธ ชมชนชาวมงเปนชนเผาทอาศยอยบนพนทภเขาสง มการศกษาต า การรบรขอมลขาวสารจากภายนอกเขาไมถง พฤตกรรมโดยทวไปจงมการปลกฝนและท าไรเลอนลอยแบบโยกยายถนฐาน มการเผาและถางปาเปนบรเวณกวาง และเมอดนเสอมสภาพลงกจะอพยพไปหาแหลงทท ากนใหม ซงสวนใหญจะเปนพนทปาทมความอดมสมบรณ เพราะฉะนนจงถกมองวาเปนชมชนทมการท าลายปา ท าใหเกดการสญเสยทรพยากรธรรมชาตมากทสด (Kunstadter et al, 1978 อางในนทธหทย ลงกาพศาลพงษ, 2551) ปจจบนวถการด ารงชวต และความเปนอยของชาวมงไดมการเปลยนแปลงไปมาก มระบบการเกษตรทมงเนนเศรษฐกจโดยมการตดตอกบระบบตลาดภายนอก การชกน าเทคโนโลยจากภายนอกเรมมบทบาทในสงคมมากขน และมจ านวนประชากรเพมมากขน ดวยอตราการเจรญเตบโตทสง จงสงผลใหมการขยายพนทในการปลกพชเศรษฐกจ เชน ลนจ เพอ

Page 4: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

4

ตอบสนองตอตลาดภายนอก ท าใหเกดการแขงขน และตองการพนทท าการผลตเพอการเกษตร อาจมผลท าใหอตราการท าลายปาเพมมากขน แตการอนรกษพนทปากเปนสงจ าเปนเพอการครองชพ และการบรการภายในชมชน (Rerkasem, 1994) บานขนชางเคยนเปนหมบานชาวมงบนพนทสงต งอยในทองทต าบลชางเผอก อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม มประชากรทงหมด จ านวน 114 ครวเรอน 742 คน (ชายจ านวน 402 คน หญงจ านวน 340 คน) สภาพพนทหมบานอยบนพนทสงในพนทลมน าชน 1A ลอมรอบดวยพนทปาอนอดมสมบรณเปนแหลงตนน าล าธารและทส าคญอยในเขตอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย ระยะทางหางจากตวเมองประมาณ 20 กโลเมตร จงไมพนทจะไดรบผลกระทบจากภายนอกชมชน ซงเปนผลมาจากการพฒนาประเทศเขามาเปลยนแปลงวถการด าเนนชวตของคนในชมชน ทงทางดานสงคมและดานเศรษฐกจ แตดวยขอจ ากดทบานขนชางเคยนตงอยใจกลางในเขตอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย ท าใหการพฒนาดานสาธารณปโภคของหมบานยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร เนองจากมขอจ ากดในหลกเกณฑ กฎหมายของอทยานแหงชาตดอยสเทพ-ปย แตผลกระทบของการพฒนาประเทศกท าใหพฤตกรรมการด าเนนชวตของชาวมงปรบเปลยนไป เชน หนมาปลกพชเศรษฐกจ เชน การท าสวนลนจ การปลกกะหล าป เพอจ าหนายซงผลพวงทตามมาหลกไมพนปญหาในเรองความตองการในพนทท ากนและทอยอาศยเพมมากขน ความตองการสงสาธารณปโภคจากภายนอกเขามายงชมชน และการอยรวมกบปากมการเปลยนแปลงไปดวย

ดงนน ผศกษาจงมความสนใจทจะศกษาเพอใหทราบถงวา ภมหลง การรบรขอมล

ขาวสาร ความร ทศนคต และพฤตกรรมทางดานการอนรกษทรพยากรปาไมของบานขนชางเคยน เปนอยางไร มปจจยอะไรบางทท าใหพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของบานขนชางเคยน แตกตางกน เพอน าผลการวจยทไดมาวางแผนในการสงเสรมใหคนในชมชนมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมเพมมากขน และเปนแนวทางในการสงเสรมใหชมชนอนๆ ทอยรวมกบปาน าไปเปนแบบอยางในการสงเสรมพฤตกรรมการอนรกษปาเพอการรกษาทรพยากรปาไมใหย งยนสบไป

Page 5: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

5

1.2 วตถประสงคในกำรศกษำ

1.2.1 ศกษาระดบการรบรขาวสาร ความร ทศนคต และพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของหมบานบานขนชางเคยน

1.2.2 ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.2.3 ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมความรเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.2.4 ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมทศนคตเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.2.5 ศกษาแนวทางการสงเสรมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของบานขนชางเคยน

1.3. สมมตฐำนกำรวจย

1.3.1 การรบรขาวสาร ความร ทศนคต และพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของหมบานบานขนชางเคยนอยในระดบต า

1.3.2 ชาวบานขนชางเคยนทมการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกนมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.3.3 ชาวบานขนชางเคยนทมความรเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกนมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.3.4 ชาวบานขนชางเคยนทมทศนคตเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกนมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

Page 6: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

6

1.4 กรอบแนวคดในกำรศกษำ

จากการทบทวนแนวคดและงานวจยทเกยวของทางดานพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของชาวบานขนชางเคยน ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ท าใหผวจยน ามาพฒนาไดเปนกรอบแนวคดในการศกษาครงน ดงแสดงในภาพ 1

ภำพ 1 กรอบแนวคดในการศกษา

พฤตกรรมกำรอนรกษทรพยำกรปำไม

- การปองกน

- การดแลรกษา

- การสงเสรม

ควำมรเกยวกบกำรอนรกษ

ทรพยำกรปำไม

ต า

ปานกลาง

สง

แนวทำงกำรสงเสรมพฤตกรรมกำร

อนรกษทรพยำกรปำไม

- ภาครฐ

- ภาคประชาชน

ทศนคตเกยวกบกำรอนรกษ

ทรพยำกรปำไม

ต า

ปานกลาง

สง

กำรรบรขอมลขำวสำรเกยวกบ

กำรอนรกษทรพยำกรปำไม ต า

ปานกลาง

สง

Page 7: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

7

1.5. นยำมศพทเฉพำะ

1) กำรรบรขอมลขำวสำรเกยวกบกำรอนรกษทรพยำกรปำไม หมายถง การรบรดานขอมลและขาวสารทเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไม จากสอมวลชนและผสอสารตางๆ

1.1) กำรรบรขอมลขำวสำรจำกสอ หมายถง การรบรขอมลขาวสารเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมจากสอตางๆ เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน นตยสาร โปสเตอร เอกสารแผนพบ หอกระจายขาว

1.2) กำรรบรขอมลขำวสำรจำกผสอสำร หมายถง การรบรขอมลขาวสารเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมจากผสอสารตางๆ เชน เจาหนาทองคการบรหารสวนต าบล เจาหนาทอทยานแหงชาต ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน คณะกรรมการหมบาน

2) ควำมรเกยวกบกำรอนรกษทรพยำกรปำไม หมายถง วธการ หลกการ และการใชประโยชนทรพยากรปาไมของชาวบานขนชางเคยนตอการอนรกษทรพยากรปาไมในดานการปองกน ดแลรกษา และการสงเสรม

3) ทศนคตเกยวกบกำรอนรกษทรพยำกรธรรมชำต หมายถง ความรสกในเชงบวกหรอเชงลบตอแนวทางการอนรกษทรพยากรปาไมในดานการปองกน ดแลรกษา และการสงเสรม

4) พฤตกรรมกำรอนรกษทรพยำกรปำไม หมายถง ความถในการประพฤตปฏบตในการรจกใชทรพยากรปาไมใหมประสทธผลสงสด ทงในดานการปองกน การดแลรกษา และการสงเสรมทรพยากรปาไมทงโดยทางตรงและทางออม เพอใหด ารงอยตอไปของบานขนชางเคยน

4.1) กำรปองกน หมายถง วธการใดๆ ทจดเพอไมใหเกดเหตการณทสงผลกระทบดานลบตอทรพยากรปาไมลวงหนา เชน การตงกฎเกณฑ กฎหมาย ระเบยบชมชน

4.2) กำรดแลรกษำ หมายถง การปรบปรงฟนฟทรพยากรปาไมทลดลงหรอเสอมโทรมดวยวธการทเหมาะสม และสนบสนนกจกรรมใดๆ ทสงผลใหทรพยากรปาไมมคณภาพหรอเพมจ านวนมากขน

4.3) กำรสงเสรม หมายถง การท าการอยางใดอยางหนงทไมกอใหเกดการเสอมเสย ลดลง หรอสญสนของทรพยากรปาไม

5) แนวทำงกำรสงเสรมพฤตกรรมกำรอนรกษทรพยำกรปำไม หมายถง วธการในการสงเสรมพฤตกรรมของชาวบานขนชางเคยนในการอนรกษทรพยากรปาไม

Page 8: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

8

1.6 ขอบเขตกำรศกษำ

ในการศกษาเรองพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของชาวบานขนชางเคยน ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ในครงน ผวจยไดก าหนดขอบเขตในการศกษาดงตอไปน

1.6.1 ขอบเขตดำนเนอหำ

เนอหาในประเดนทจะท าการศกษาครอบคลมเนอหาแยกดงน

1) ขอมลเชงปรมำณ

ขอบเขตดานเนอหาในการศกษาขอมลเชงปรมาณในการศกษาครงน มดงน

1.1) ศกษาระดบการรบรขาวสาร ความร ทศนคต และพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของชมชนบานขนชางเคยน

1.2) ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.3) ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมความรเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

1.4) ศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมระหวางชาวบานขนชางเคยนทมทศนคตเกยวกบการอนรกษทรพยากรปาไมแตกตางกน

2) ขอมลเชงคณภำพ

เปนการศกษาถงแนวทางการสงเสรมพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของบานขนชางเคยน เพอน ามาเปนแนวทางในการสงเสรม แกไขคนในชมชนเกดพฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไม

1.6.2 ขอบเขตดำนพนท

ผวจ ยไดเลอกหมบานบานขนชางเคยน หม ท 4 ต าบลชางเผอก อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม เปนพนทศกษา

Page 9: บทที่ 1 - cmuir.cmu.ac.thcmuir.cmu.ac.th/bitstream/6653943832/14407/4/mem31055tp_ch1.p… · บทที่ . 1. ... ปุ๋ยให้กับดินในป่า

9

1.6.3 ขอบเขตดำนประชำกร

ประชากรทจะใชในการวจยครงนแบงเปน 2 กลม ดงตอไปน

1) ประชากรทจะท าการวจยในครงนเปนชาวเขาเผามงบานขนชางเคยน หม 4 ต าบลชางเผอก อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม จ านวน 114 ครวเรอน มประชากรทงหมด 742 คน แยกเปนชาย จ านวน 402 คน หญง จ านวน 340 คน

2) สวนราชการในการอนรกษทรพยากรปาไมของบานขนชางเคยน ต าบลชางเผอก อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม