ՆԱԽԱԳԱՀ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆԸ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ ... - Abaka...

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2002 :RKOU<ABJI% 28 S:PT:MB:R 2015

• VOL. XXXVI, NO 2002 • LUNDI, 28 SEPTEMBRE 2015 • MONDAY, SEPTEMBER 28, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

Հ ա յ ա ս տ ա ն Տ ա ճ ի կ ի ս -տանի Հանրապետութենէնս տ ա ձ ն ե ց Հ Ա Պ Կ - ի ն ա խ ա -գ ա հ ո ւ թ ե ա ն հ ե ր թ ա փ ո խ ը :Այս մասին լրագրողներունյ ա յ տ ն ա ծ է Հ Հ ն ա խ ա գ ա հՍերժ Սարգսեան ՀԱՊԿ Հա-ւաքական անվտանգութեանխ ո ր հ ո ւ ր դ ի ն ս տ ա շ ր ջ ա ն իարդիւնքներով:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ա խ ա գ ա հՍերժ Սարգսեան առաջար-կած Է ՀԱՊԿ-ի ծիրէն ներսստեղծել խաղաղապահնե-րու պատրաստման կազմա-

կերպութիւն: «Ռիա Նովոս-թ ի » – ի փ ո խ ա ն ց մ ա մ բ ` ա նն շ ա ծ է , ո ր Հ Ա Պ Կ - ի մ է ջՀայաստանի նախագահու-թեան ընթացքին մեծ ուշադ-ր ո ւ թ ի ւ ն պ ի տ ի դ ա ր ձ ո ւ իխ ա ղ ա ղ ա պ ա հ գ ո ր ծ ո ղ ո ւ -թիւններուն:

«Եկել Է ՀԱՊԿ-ի խաղա-ղ ա պ ա հ ն ե ր ի պ ա տ ր ա ս տ -ման համար բազային կազ-մակերպութիւն ստեղծելուժամանակը: Որպէս այդ բա-զային կազմակերպութեանհ ի մ ք , ա ռ ա ջ ա ր կ ո ւ մ ե ն ք

դիտարկել Հայաստանի զին-ւած ուժերի խաղաղապահբ ր ի գ ա դ ի պ ա տ ր ա ս տ մ ա նկենտրոնը: Մենք պատրաստենք ներկայացնել տարբերգ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ա ւ ե լ իքան տասնամեայ մասնակ-ց ո ւ թ ե ա ն ը ն թ ա ց ք ո ւ մ կ ո ւ -տակուած փորձը», յայտա-ր ա ր ա ծ է Հ Հ ն ա խ ա գ ա հ ըՀԱՊԿ-ի Հաւաքական անվը-տ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ի `Տ ո ւ շ ա ն պ է ի մ է ջ կ ա յ ա ց ա ծնիստի ընթացքին:

ՄԱԿ-ի Ընդհանուր Ժողովըմիաձայնութեամբ որդեգրեցՀայաստանի կողմէ ներկայացուածբանաձեւ մը որ կը հաստատէՑեղասպանութիւններու ԶոհերուՅիշատակումի Միջազգային Օրը եւկանխարգելումը Ցեղասպանութեան

Սեպտեմբեր 11-ին ՄԱԿ-ի Ընդհանուր Ժողովի 69-րդ նիս-տը միաձայնութեամբ որդեգրեց Հայաստանի կողմէ առա-ջարկուած բանաձեւ մը՝ «Ցեղասպանութեան Ոճիրի զոհե-րու Արժանապատուութեան Յիշատակումի Օր եւ այդ Ոճի-րի Կանխարգելում» անունով: Այս բանաձեւը կը յաջորդէՄարտ 2015-ին, ՄԱԿ-ի Մարդկային Իրաւունքներու Յանձ-ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն կ ո ղ մ է ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ բ ա ն ա ձ ե ւ ի ն , ն ո յ ն -պէս առաջարկուած Հայաստանի կողմէ, որ կը յանձնա-րարէ Ընդհանուր ժողովին հռչակել որդեգրուած բանա-ձեւը:

Մ Ա Կ - ի մ օ տ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Դ ե ս պ ա ն Զ օ հ ր ա պ Մ ն ա ց ա -կանեան ներկայացուց բանաձեւը յանուն 84 երաշխաւորերկիրներու եւ նշեց թէ՝ «Միլիոնաւոր մարդկային զոհերյառաջացած են որպէս հետեւանք այս ամենազարհուրելիոճիրին՝ Ցեղասպանութեան, որ մարդկութեան կողմէ գոր-ծադրուելու ամօթը կը հաստատէ: Կը հաւատանք թէ Մի-ջազգային Օրը պիտի ծառայէ որպէս կանխարգիլում՝ յիշա-տակութեան ճամբով» ըսած է Հայաստանի Մնայուն Ներ-կայացուցիչը:

Դեկտեմբեր 9-ը այն թուականն է երբ 1948-ին որդեգ-րըուեցաւ «Կանխարգիլում եւ Պատիժ ՑեղասպանութեանՈճիրի Համար» համաձայնութիւնը : Վերահաստատելովկարեւորութիւնը 1948-ի այս համաձայնութեան, կոչ ուղ-ղըուած կըլլայ զոհերու յիշատակումին, որ կարեւոր դեր կըկատարէ ցեղասպանութիւններու կանխարգելումին: Ան կըյիշեցնէ իւրաքանչիւր պետութեան պարտաւորութիւնըպաշտպանելու իր ժողովուրդը ցեղասպանութեան դէմ եւպայքարելու ցեղասպանութեան անպատժելիութեան դէմ:Ան կը քաջալերէ նաեւ պետութիւնները, միջազգային կազ-մակերպութիւնները, ընկերային հաստատութիւնները եւանհատները, նշելու վերոյիշեալ Դեկտեմբեր 9 ՄիջազգայինՕրը գիտակցելու համար 1948-ի համաձայնութիւնը եւանոր դերը՝ պայքարելու եւ կանխարգիլե լու Ցեղասպա-նութիւնները, ինչպէս նաեւ յիշատակելու եւ պատուելուանոր զոհերը:

Հայաստանի դեսպանը նաեւ շեշտեց թէ արդարութեանժխտումը կը հալածէ վերապրողներուն յաջորդող սերունդ-ները, կը դժուարացնէ անպատժելիութեան դէմ պայքարըինչպէս նաեւ հաշտուելու կարելիութիւնները: Ան նաեւ շեշ-տեց ՄԱԿ-ի անդամ պետութիւններու հաւաքական պա-տասխանատուութիւնը կանխարգիլելու ցեղասպանութեանոճիրը : «Ա յս պիտի հանդիսանայ նաեւ ամենապատշաճմիջոցը յարգելու զոհերուն յիշատակը» եզրակացուց Դես-պան Մնացականեան:

Հայաստան ստանձնեց ՀԱՊԿ-ի նախագահութիւնը

ԼՂՀ վարչապետ. «Արցախի ՁեռքբերումներունԶգալի Մասը Պայմանաւորուած ԷՍփիւռքահայութեան Գործօն Մասնակցութեամբ»

Արցախի Հանրապետութեան վարչապետ Արայիկ Յարութիւնեան Սեպտեմբեր15-ինընդունած է «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի խումբ մը բարերարներ, որոնքճանաչողական այցով ժամանած են Արցախ:

ԱՀ կառավարութեան աշխատակազմի տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետկապերու բաժինի փոխանցմամբ` վարչապետը իր խօսքին մէջ շնորհակալութիւն յայտնածէ ներկաներուն Արցախի հանդէպ ցուցաբերուող մշտական ուշադրութեան համար: ԱրայիկՅարութիւնեան համառօտ ներկայացուցած է հանրապետութեան կենսագործունէութեանհիմնական ուղղութիւնները. մասնաւորապէս` անդրադարձ կատարած է ժողովրդագրու-թեան բնագաւառին մէջ արձանագրուած յաջողութիւններուն, ներկայացուցած է Արցախիմէջ իրականացուող տնտեսական հիմնական նախագիծերը:

Շար. էջ 2

ՆԱԽԱԳԱՀ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆԸ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՈՒՆԵՑԱՒ ՌԱԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻ ՀԵՏ

Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի 1 7 - ի ն ն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժՍարգսեանը իր նստավայրում հանդիպումունեցաւ Ռամկավար Ազատական Կուսակ-ցութեան ներկայացուցիչների հետ սահմա-նադրական բարեփոխումների շրջանակնե-րում:

Ի ն չ պ է ս տ ե ղ ե կ ա ց ն ո ւ մ է ն ա խ ա գ ա հ իպաշտօնական կայքը, կուսակցութեան կող-մից հանդիպմանը մասնակցել են ՅակոբԱւետիքեանը, Արմէն Մանուէլեանը, ԿարէնԿակոյանը, Սուրէն Սարգսեանը, Սե յրանՂ ա ր ի պ ե ա ն ը ե ւ Վ ա ր ա զ դ ա տ Ա ւ ո յ ե ա ն ը :Նախագահ Ս. Սարգսեանի կողքին հան-դիպմանը մասնակցել է ՀՀ նախագահինառընթեր սահմանադրական բարեփոխում-ն ե ր ի մ ա ս ն ա գ ի տ ա կ ա ն յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի

անդամ Վարդան Պօղոսեանը:Աւելի քան 1 ժամ տեւած խորհրդակցու-

թիւնների ընթացքում ՌԱԿ ներկայացու-ցիչները հանրապետութեան նախագահիո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ն ե ն յ ա ն ձ ն ե լ կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ -թեան նկատառումներն ու մտահոգութիւն-ները քննարկուող նախագծի որոշ կէտերիշ ո ւ ր ջ , ո ր ո ն ց կ ա պ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ Ս . Ս ա ր -գ ը ս ե ա ն ը լ ա յ ն պ ա ր զ ա բ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր էտուել:

Հանդիպման եզրափակիչ մասում ՌԱԿներկայացուցիչները տեղեկութիւններ ենտուել կուսակցութեան ներկայիս վիճակի եւյառաջիկայ անելիքների մասին ՌԱԿ հա-յաստանեան կառոյցի համագումարին ըն-դառաջ:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 28 SEPTEMBRE 2015 - MONDAY SEPTEMBER 28, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ՀայոցՑեղասպանութեանու Հոլոքոստինուիրուած համերգ՝ Փարիզի մէջ

Փարիզի «Ֆոլի Պէրժէր» հա-մերգասրահին մէջ 12 Հոկտեմ-բ ե ր ի ն պ ի տ ի ս ա ր ք ո ւ ի Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ւ Հ ո լ ո -ք ո ս տ ի զ ո հ ե ր ո ւ ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծհամերգ մը, որ պիտի կրէ «Դունի մ ե ղ բ ա յ ր ն ե ս » խ ո ր ա գ ի ր ը :«Նովէլ տ’Արմէնի» պարբերա-կանը կը գրէ որ համերգի ըն-թացքին ելոյթ պիտի ունենանՄիշէլ Լէկրան, Անտրէ Մանուկ-եան, Սոնիա Պէ լո լօ եւ ուրիշ -ներ:

Հ ա մ ե ր գ ի ն ն ե ր կ ա յ պ ի տ իգ տ ն ո ւ ի ն Շ ա ր լ Ա զ ն ա ւ ո ւ ր ,Ֆրանսայի հայկական ու հրէա-կան համայնքներ ու ներկայա-ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ը , Ֆ ր ա ն ս ա յ ի մ օ տՀայաստանի ու Իսրայէլի դես-պանները, ֆրանսացի մտաւո-ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա նգործիչներ:

Հրանդ Տինքի սպանութեան դատավարութեանմէջ նոր զարգացո՞ւմ

« Զ ա մ ա ն » ա յ ս օ ր ա ռ ա ջ ի ն է ջ իվ ր ա յ ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ծ է Հ ր ա ն դՏինքի սպանութեան դատավարու-թեան առնչակից նոր տուեալ մը, որկը հրամցուի իբրեւ նորութիւն մը որպ ի տ ի փ ո խ է դ ա տ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա նգնացքը, բայց շատ ալ համոզիչ չէայն պնդումը թէ իսկապէս բան մըպիտի փոխուի:

Հրատարակուած լրատուութեանհ ա մ ա ձ ա յ ն Տ ր ա պ ի զ ո ն ի Գ ա ղ տ ն իՈստիկանութեան այդ շրջանի տնօ-րէն Էնկին Տինչ վերջապէս գացած էդատախազութեան մօտ ու պատաս-խանած է հարցաքննութեան, որունհրաւիրուած էր աւելի առաջ, բայցընթացք չէր տուած: Կը հաղորդուիոր Տինչ անցեալները գաղտնաբարգնաց Իսթանպու լի Աւագ Դատա-խազութեան մօտ ու կարգ մը յայ-տարարութիւններ ըրաւ հոն: Անորյայտարարութիւնները հիմնովին կը

հակասեն աւելի առաջ ԻսթանպուլիԱպահովութեան Տնօրէն Ճէլալէտ-տին Ճէրրահի ու Իսթանպուլի Լրա-քաղութեան Տնօրէն Ահմէտ ԻլհանԿիւլէրի կողմէ կատարուած յայտա-րարութիւններուն: Մայր նիւթն այնէ որ Տինչ յայտարարած է թէ ան-հիմն են այն պնդումները ըստ որոնցՏրապիզոն Իսթանպու լը տեղեակչ է ր պ ա հ ա ծ Հ ր ա ն դ Տ ի ն ք ի դ է մծ ր ա գ ր ո ւ ա ծ մ ա հ ա փ ո ր ձ է ն : Տ ի ն չյ ա յ տ ա ր ա ր ե ց ո ր բ ո լ ո ր տ ե ղ ե կ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ը օ ր ի ն փ ո խ ա ն ց ո ւ ա ծ ե նԻսթանպուլի Ապահովութեան Տնօ-ր է ն ո ւ թ ե ա ն , ո ւ ս տ ի Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ իԱ պ ա հ ո վ ո ւ թ ե ա ն Տ ն օ ր է ն ո ւ թ ի ւ ն ըպատասխանատու է այս անտեսու-մէն:

Տ ի ն չ մ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե րտուած է նաեւ այդ շրջանին ԷրհանԹունճէլի ու Եասին Հայալի հետ իրունեցած հանդիպումներէն, մանա-

ւանդ այն թելադրութիւններէն զորսան ըրած է Թունճէլին:

Մանուածապատ պատմութիւն-ներ, որոնք ոչ միայն չեն լուսաբա-ներ, այլ նաեւ աւելի անհասկնալի կըդարձնեն ամէն ինչ:

ԼղՀ Վարչապետ. «արցախի...Շար. էջ 1-էն

«Մեր ունեցած ձեռքբերումների զգալի մասը նշա-նակալիօրէն պայմանաւորուած է սփիւռքահայութեանգործուն մասնակցութեամբ: Արցախի զարգացման գրե-թէ բոլոր ուղղութիւններում մեծ է յատկապէս «Հայաս-տան» համահայկական հիմնադրամի դերը»,- նշած էվարչապետը` աւե լցնե լով , որ Արցախի մէջ իրակա-նացուող իւրաքանչիւր ծրագիր միտուած է ապագա-յին, եւ կատարուող աշխատանքները հաստատապէս

պ ի տ ի ծ ա ռ ա յ ե ն ս ե ր ո ւ ն դ ն ե ր ո ւ ն : Գ ո ր ծ ա դ ի ր ի շ խ ա -նութեան ղեկավարը շեշտադրած է, որ, բացի ցուցա-բերուող աջակցութենէն, Արցախի տնտեսութիւնը մեծներուժ ունի, որ կրնայ իրականացուիլ նաեւ սփիւռքա-հայութեան ներդրումներու միջոցով: «Հզօր հայրենիքիգոյութիւնը կախուած է նաեւ Սփիւռքի ակտիւ ներ-դըրումներից, ինչը նոր թափ կը հաղորդի Արցախի եւՀայաստանի հանրապետութիւնների տնտեսութիւն-ների զարգացմանը»,- ըսած է Ա. Յարութիւնեան:

Հանդիպման վերջաւորութեան Արցախի վարչապե-տը պատասխանած է «Հայաստան» համահայկականհիմնադրամի անդամներուն հետաքրքրող հարցերուն:

Հաղորդագրութիւն

ՌաԿ նորակազմ վարչութիւն Լոնտոնի մէջԱրդիական Լոնտոնի մէջ, այսօր, խումբ մը մտա-

հ ո գ կ ո ւ ս ա կ ց ա կ ա ն ն ե ր , պ ա ր տ ա ւ ո ր կ ը զ գ ա ն քսկսելու ՌԱԿ-ի տեղական վարչութեան արդիակա-նացման եւ վերաշխուժացման ընթացքը, դրօշը փո-խանցելու համար յաջորդ սերունդներուն, մանաւանդոր մեր Ակումբը կը կրէ ՌԱԿ-ի հիմնադիր հայրերէն՝Միհրան Տամատեանի անունը:

Ուրեմն մենք ընդհանուր ժողովի մը հրաւիրեցինք

Միացեալ Թագաւորութեան մէջ ապրող մեր գիտցածբոլոր անդամներուն: Այսպիսի ժողով մը չէ գումար-ւած աւելի քան 15 տարիներէ ի վեր, եւ ոչ մէկ վար-չութիւն գոյութիւն ունեցած է առաջնորդելու համարԱկումբը:

Լ ո ն տ ո ն ի ն ո ր ա կ ա զ մ « Մ ի հ ր ա ն Տ ա մ ա տ ե ա ն »Ակումբի անդամներ՝ Տ. Որբերեան, Ճ. Գէորգեան, Հ.Գույումճեան, Յ. Փիլիկեան, Կ. Պոյաճեան:

ՌԱԿ ՊԱՏՈՒԻՐԱԿՈՒԹԻՒՆԸ ԾԱՂԻԿՆԵՐ ԽՈՆԱՐՀԵՑԵՍԱՅԻ ԵԱՂՈՒԲԵԱՆԻ ՅՈՒՇԱՐՁԱՆԻՆ

Մուսալեռան հերոսամարտի 100-ամեակի տօնակատարութիւններըՍեպտեմբեր 15-ին մեկնարկեցինի ն ք ն ա պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ղ ե կ ա -վարներից Եսայի Եաղուբեանի շի-րիմ- յուշարձանից, որը գտնւում էՇահումեանի հին գերեզմանատանըեւ կառուցուել է 1960-ական թուա-կանների մեծ ճարտարապետ Ռա-ֆ ա յ է լ Ի ս ր ա յ է լ ե ա ն ի ն ա խ ա գ ծ ո վ ,ի ն չ պ է ս Մ ո ւ ս ա լ ե ռ յ ո ւ շ ա ր ձ ա ն - կ ո -թողը` Երեւանի մօտ գտնուող Մու-սալեռ գիւղի բարձունքին:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Մ ո ւ ս ա լ ե ռ հ ա յ ր ե -նակցական միութեան վարչութեաննախաձեռնութեամբ կայացած այ-ց ե լ ո ւ թ ե ա ն ը բ ն ա կ ա ն ա բ ա ր մ ա ս -նակցում էր նաեւ Ռամկավար Ազա-տական Կուսակցութեան հանրա-պետական վարչութեան պատուի-ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը , ո ր ը ծ ա ղ ի կ ն ե ր խ ո -ն ա ր հ ե ց ա զ գ ա յ ի ն ա յ դ խ ո ն ա ր հ ,բ ա յ ց մ ե ծ հ ե ր ո ս ի յ ի շ ա տ ա կ ի ն ե ւմասնակցեց հոգեհանգստեան արա-րողութեանը, որը մատուցեց ջեբել-մ ո ւ ս ա ց ի ծ ե ր ո ւ ն ա զ ա ր դ հ ո գ ե ւ ո ր

հովիւ Տէր Մովսէս Աւագ ՔահանայՂազարեանը:

Բացի Հայաստանից եւ տարբերգաղթօճախներից ժամանածներից,յիշատակի արարողութեանը մաս-նակցում էր ՀՀ պաշտպանութեան

փոխնախագահ Արա Նազարեանը:Եղան մի շարք ելոյթներ, ընդհան-

րապէս հերոսամարտին եւ մասնա-ւորապէս Եսայի Եաղուբեան հերո-սին նուիրուած:

LUNDI 28 SEPTEMBRE 2015 - MONDAY SEPTEMBER 28, 2015 • ABAKA • 3

ԶՐՈՅՑ ԳԱՆԱՏԱՀԱՅՈՑ ԱՌԱՋՆՈՐԴ ԳԵՐ. Տ. ԱԲԳԱՐ ԵՊՍ. ՅՈՎԱԿԻՄԵԱՆԻ ՀԵՏ

Հ- Սրբազան Հայր, աւելի քան տարի մըն է որստանձնեցիք Գանատահայոց Թեմի Առաջնոր-դութիւնը եւ ծանօթացաք Թեմի կառոյցին: Ի՞նչեն Ձեր տպաւորութիւնները:

Պ - Ն ա խ պ ի տ ի ո ւ զ է ի շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ նյայտնել «Ապագայ» շաբաթաթերթին որ արձա-գանգ կը հանդիսանայ Առաջնորդարանի լուրե-րուն: Անշուշտ առիթը ունեցայ որոշակի եւ խոր-քային ծանօթութիւն հաւաքելու ԳանատահայոցԹեմի կառոյցին եւ կեանքին մասին: Թեմը լաւհ ի մ ե ր ո ւ վ ր ա յ հ ա ս տ ա տ ո ւ ա ծ է 3 0 տ ա ր ի ն ե րառաջ մարդկային, հոգեւոր եւ վարչական իրրէսուրսներով. կը մնայ այս բոլորը համադրել եւն ո ր զ ա ր կ տ ա լ ա ռ ա ջ ը ն թ ա ց ի : Ա ն ց ե ա լ ի ն ա յ սթ ե մ ը ի ր ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը բ ե ր ա ծ է Մ ա յ ր Հ ա յ -րենիքին եւ Մայր Աթոռին, Հայաստանի դժուարօրերուն եւ պիտի շարունակէ նոր թափով այդծրագիրներու գործադրութիւնը:

Հ- Որպէս յիշեցում մեր ժողովուրդին, կրնա՞քըսել թէ քանի՞ եկեղեցիներ եւ հոգեւորականներկը ծառայեն մեր Թեմին:

Պ- Թեմին մէջ ունինք 11 գործող եկեղեցիներեւ վեց քահանաներ: Թեմը աշխարհագրակա-նօրէն շատ լայնածիր տարածք ունի, որ ի հարկէորոշ դժուարութիւններ կը յարուցանէ, սակայնկարելիութեան սահմաններու մէջ կը փորձենքանձնապէս պարբերաբար այցելել բոլորին եւ հե-տաքրքրուիլ անոնց հարցերով: Փոքր եւ հեռաւորհ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ը ո ր կ ը կ ո չ է ք « Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա նԾուխ»եր (Mission Parish), հետաքրքրական երե-ւոյթ է, թէեւ մեր կանոնադրութեան մէջ յստակ չէնման կառոյցի մը առկայութիւնը: Անցեալին կըթ ո ւ ի թ է ա ն ո ն ք ա ւ ե լ ի ա շ խ ո յ ժ ե ղ ա ծ ե ն , ի ս կա յ ս օ ր գ ր ե թ է գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն չ ո ւ ն ի ն Հ ա լ ի ֆ ա ք ս ի ,Ելօնայֆի, Քինկսթընի, Քէպէք Սիթիի, Ուինի-բէկի համայնքային կառոյցները. միայն Քալկըրիիեւ Էտմընթընի համայնքները կրնան ծուխ կոչ-ւելու ամենամօտը ըլ լալ : Անշուշտ հոն ուր հա-մայնքը զրկուած է հոգեւոր հովիւէ, համայնքըանհաղորդ կը մնայ նաեւ ազգային-եկեղեցականառանձնայատկութիւններէն: Մեր նպատակնե-րէն մին ալ Թեմը նոր քահանաներով հարստաց-նել է: Լուծումներէն մին է Արեւմտեան Թեմի Ս.Ներսէս Ճեմարանի մէջ հոգեւոր դասէն կամ սար-կաւագաց դասէն պատրաստուին շրջուն հովիւ-ներ որոնք նոր խթան կրնան հանդիսանալ այդ հե-ռաւոր եւ փոքր համայնքներու վերաշխուժացման:

Հ- Գոյութիւն ունեցող շարունակական ծրագիր-ները կը խորհի՞ք շարունակել:

Պ- Այո, որոշ բարեփոխումներով: Ամառնայինաշակերտական «Արարատ» Ճամբարը կը ծրագ-րենք մասնակիցներու յաւելեալ թիւով իրագոր-ծել, յատկապէս Իրաքէն եւ Սուրիայէն նոր ներ-գաղթած ընտանիքներու զաւակներով, ինչպէսըրինք այս ամառ: Այս ծրագրին մէջ կարեւոր դեր

կը կատարէ Առաջնորդարանի մէջ բանող ՀայՏ ո ւ ն ը , ո ր ն ո ր ժ ա մ ա ն ա ծ գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ նամէն ձեւով կ’օժանդակէ որ անոնք արագօրէնէնթէկրացուին եւ կապուած մնան մեր համայն-ք ա յ ի ն կ ե ա ն ք ի ն : Ո ւ ն ի ն ք ն ա ե ւ « Ծ ն ո ղ ա զ ո ւ ր կԵ ր ա խ ա ն ե ր ո ւ » ( C F F A ) Ֆ ո ն տ ը ո ր ա ն ց ե ա լ ի նկարեւոր օժանդակութիւն տրամադրեց երկրա-շարժէն կամ Արցախեան պատերազմէն որբա-ցած մանուկներու : Որոշեցինք յետ այսու այդա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ե դ ր ո ն ա ց ն ե լ ա յ դ օ ժ ա ն դ ա -կութեան աւելի շատ պահանջ ունեցող սահմա-նամերձ շրջաններու եւ Վայոց Ձորի ու Սիւնիքիշրջաններու ծնողազուրկ երախաներու: Իսկ մերԵրիտասարդներու Հայաստան Առաքելութիւնը(CYMA) այս ամառ օժանդակեց Երեւանի Իզ-միրլեան Մանկատան պակասաւոր մանուկներու.անհրաժեշտ կը նկատենք մասնակից երիտա-սարդներու թիւի բարձրացումը ապահովելու :Ինչպէս գիտէք, մօտ ամիսէ մը Մայր Աթոռ Ս.Էջմիածնի մէջ տեղի կունենայ Միւռոնօրհնէքիարարողութիւնը որ կը կատարուի եօթ տարինա ն գ ա մ մ ը : Ա ր դ է ն ի ս կ Թ ո ր ո ն թ ո յ ի Ս . Ե ր ր ո ր -դութիւն Եկեղեցւոյ հովիւ Տ. Զարեհ Ա. Քահա-ն ա յ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ թ ե ա մ բ Գ ա ն ա տ ա հ ա յ մ ե ծթիւով ուխտաւորներ կը մասնակցին այդ սուրբարարողութեան: Իսկ Ցեղասպանութեան 100-ամ-ե ա կ ի ե ւ մ ե ր ն ա հ ա տ ա կ ն ե ր ո ւ Ս ր բ ա դ ա ս մ ա նկ ա պ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ե ց ա ն ո ւ խ -տագնացութիւններ գլխաւորաբար Տէր ՎազգէնՔհնյ . Պոյաճեանի միջոցաւ: Այ լ ծրագիր մը որանցեալին կազմուած էր բայց հետզհետէ ան-գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն մ ա տ ն ո ւ ա ծ է ր , Բ ա ր գ ա ւ ա ճ մ ա նՖոնտն է (Endowment Fund), որու նպատակն էբարելաւել Առաջնորդարանի նիւթական վիճա-կը: Անհրաժեշտ է որ մեր գործունէութիւններըհետապնդուին որոշ չափանիշներու համաձայն,հիմնուած Թեմական Կանոնադրութեան տուեալ-ներու վրայ: Անոնք որոնք այդ չափանիշներովառաջնորդուելու վարժ չեն, ինքնաբերաբար կըհեռանան: Ուրեմն հրաւիրեցինք ամբողջ կազմըո ր ն շ ա ն ա կ ո ւ ա ծ է Թ ե մ ա կ ա ն Պ ա տ գ ա մ ա ւ ո -րական մակարդակով եւ անոնց ներկայացու-ցինք կանոնադրութեան կէտերը որոնք ժամա-նակի ընթացքին խախտուած էին:

Հ- Ձեր պաշտօնավարութեան սկսելէ առաջ մերԹեմէն ներս որոշ դժուարութիւններ յառաջացածէ ի ն յ ա տ կ ա պ է ս Լ ա վ ա լ ի ե կ ե ղ ե ց ա շ ի ն ո ւ թ ե ա նծրագրին կապակցութեամբ: Ու՞ր հասած է այդծրագիրը այսօր:

Պ- Այո, որոշ դժուարութիւններ յառաջացածէին, սակայն Թեմական մարմիններու, հոգեւորա-կանաց դասու եւ այ լ մարմիններու համագոր-ծակցութեամբ աշխատանք կը տանինք մեր լու-ման ներդրելով Թեմի զարգացման ճանապար-հին: Որդեգրեցինք նոր մօտեցումներ, հաստա-տեցինք նոր գրեդիրիաներ որպէսզի մեր աշխա-տ ա ն ք ն ե ր ը ը լ լ ա ն ն պ ա տ ա կ ա ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ : Ա յ դ

մօտեցումները գրաւոր կերպով փոխանցեցինքբոլոր մակարդակներու, առաջընթաց ապահո-վե լու եւ կանոնաւորելու համար մեր հոգեւորկեանքը Թեմական կառոյցէն ներս: Ինչ կը վե-րաբերի Լավալի եկեղեցւոյ շինութեան, գիտենքթէ մեծ ծրագրի մը ձեռնարկուած էր. գիտենքնաեւ թէ ինչպէս ընթացաւ այդ ծրագիրը, ու մենքժառանգեցինք հսկայ պարտքերով անելի մատ-նըուած ծրագիր մը: Յայտնուեցանք դատականվ ի ճ ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ . օ ր ի ն ա կ ՝ յ ա ղ թ ա հ ա ր ե ց ի ն քչորս դատական գործողութիւններ: Դրամականխնդիրները լուծելու համար ստիպուած եղանք,ցաւ ի սիրտ, վաճառելու հողաշերտը, որպէսզիկարողանանք դիզուած պարտքերը վճարելու :Յ ե տ ո յ դ ի մ ա գ ր ա ւ ե ց ի ն ք բ ա ր ե ր ա ր ն ե ր ո ւ ե ւնուիրատուներու պահանջը որ վերադարձուիննուիրուած գումարները: Սակայն, անոնք որոնքիրենց նուիրատուութիւններուն համար ստացածէին օրինական ստացագիր, անոնց կը հաւաս-տ ի ա ց ն ե ն ք թ է ե կ ե ղ ե ց ա շ ի ն ո ւ թ ե ա ն ծ ր ա գ ի ր ըընթացքի մէջ է եւ յատուկ նորակազմ շինութեանյանձնախումբ մը կը հետապնդէ այդ ծրագիրը:Վստահ ենք թէ կունենանք այդ եկեղեցին հնա-րաւորութիւններու եւ տրամաբանական սահ-մաններու մէջ: Դժբախտաբար, կան տակաւիներկու անհատներ որոնք օրինական միջոցներուդիմած են: Չեմ կարծեր թէ ճիշդ ընթացք է փաս-տաբանի միջոցաւ խօսելու եկեղեցական իշխա-նութեան հետ, սակայն եթէ իրենք կը նախընտ-րեն այդ միջոցը, մենք պատրաստ ենք նոյն լեզ-ւ ո վ խ օ ս ե լ ո ւ ե ւ ա յ դ դ ա տ ա կ ա ն լ ե զ ո ւ ո վ պ ա շ -տպանելու մեր եկեղեցւոյ եւ ազգի շահերը: Մենքժառանգեցինք այդ անհաճոյ դատական մթնո-լորտը առանց մեր ցանկութեան ու պարտաւորենք հետապնդել զայն րացիոնալ միջոցներով:

Հ- Ինչպէ՞ս կը գնահատէք միջ-եկեղեցական եւմիջ- թեմական յարաբերութիւնները:

Պ- Էգումէնիք առումով, որպէս անդամ Գա-նատայի Եկեղեցիներու Խորհուրդին, մեր մաս-նակցութիւնը կը բերենք այդ մարմինին գոր-ծունէութիւններուն, ինչպէս վերջերս Օթթաուայիմ է ջ գ ո ւ մ ա ր ո ւ ա ծ ա յ դ Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի հ ա մ ա գ ո ւ -մարին: Այն քաղաքները ուր կ’այցելեմ, հանդի-պումներ կունենամ Անկլիքան, Կաթողիկէ կամԱ ւ ե տ ա ր ա ն ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ հ ո գ ե ւ ո ր ա -կաններու հետ եւ յաճախ կը մասնակցիմ զա-նազան արարողութիւններու , յատկապէս այստ ա ր ի , Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն Հ ա ր ի ւ ր ա մ ե ա կ ի նկապակցութեամբ: Շատ գոհ եմ եւ տպաւորուածայս ընթացքէն: Անոնք շատ ծանօթ են մեր եկե-ղեցւոյ եւ մեզ կ’ընդունին որպէս քոյր եկեղեցի:Ինչ կը վերաբերի մեր Ամերիկայի Արեւելեան եւԱրեւմտեան թեմերու Առաջնորդներու հետ յա-րաբերութիւններուն, շատ սրտբաց ու եղբայրա-կան են: Այս տարուայ Մարտ ամսուան ընթաց-ք ի ն , Ղ ե ւ ո ն դ ե ա ց տ օ ն ի ն ա ռ թ ի ւ , Ա ր ե ւ մ տ ե ա նԹեմի Առաջնորդարանին կողմէ հիւրընկալուե-ց ա ն ք ե ւ ո ւ ն ե ց ա ն ք չ ա փ ա զ ա ն ց կ ա ր ե ւ ո ր ե ւօգտակար հանդիպումներու շարք մը, որոնց մի-ջոցաւ նոր գործունէութիւններու ձեռնարկեցինքմշակուած, կարգաւորուած ձեւաչափերով: Նոյն-պ է ս ի մ ա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը Ա մ ե ր ի կ ա յ ի Ա ր ե ւ ե լ ե ա նԹեմին եղաւ խիստ օգտակար. 2-3 օրերու ըն-թ ա ց ք ի ն Թ ե մ ի զ ա ն ա զ ա ն մ ա ր մ ի ն ն ե ր ո ւ հ ե տհանդիպումներով իրազեկ դարձանք տարիներէի վեր իրենց մշակած ծրագիրներու ու անոնցմէկ’օգտուինք որպէս պատրաստ ծրագիրներ:

Հ- Պատգամ մը ունի՞ք մեր ժողովուրդին:Պ- Նախ «Ապագայ»ի պատասխանատունե-

ր ո ւ ն կ ը շ ն ո ր հ ա ւ ո ր ե մ թ ե ր թ ի ն 4 0 - ա մ ե ա կ ի նառիթով եւ կը մաղթեմ յառաջիկայ բազում տաս-նամեակներու մշտական յաջողութիւն ձեր կեն-ս ա կ ա ն ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ , ո ր պ է ս զ ի մ ե րժողովուրդը կապուած մնայ մեր աւանդութիւն-ն ե ր ո ւ ն , ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւ ն ե ւ չ մ ո ռ ն ա յ ի ր պ ա տ -կանելիութիւնը: Մարտահրաւէրները շատ են եւկ ա ր ե ւ ո ր է կ ա ռ չ ա ծ մ ն ա լ մ ե ր պ ա պ ե ր ո ւ հ ա -ւատքին:

Շնորհակալութիւն Սրբազան Հայր եւ յաջո-ղութիւն Ձեր դժուարին առաքելութեան մէջ:

«ԱպԱգԱյ»


Հոկտեմբերի 17-ին «Մուսալեռ»հայրենակցական միութեան, ԵՊՀՀայագիտական հետազօտութիւն-ների ինստիտուտի, պատմութեանֆակու լտէտի կազմակերպմամբ ևՀ Հ ս փ ի ւ ռ ք ի ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա նաջակցութեամբ կայացաւ Մուսալեռան հերոսամարտի 100-ամեա-կին նուիրուած գիտաժողովը, որինմ ա ս ն ա կ ց ո ւ մ է ր Հ Հ ս փ ի ւ ռ ք ի ն ա -խարարի տեղակալ Սերժ Սրապիոն-եանը:

Բացման խօսքով հանդէս եկաւԵՊՀ Հայագիտական հետազօտու-թիւնների ինստիտուտի փոխ տնօ-րէն Մհեր Յովհաննիսեանը:

ՀՀ սփիւռքի նախարար ՀրանոյշՅակոբեանի ողջո յնի խօսքը ներ-կաներին՝ ի մասնաւորի Այնճարիցժ ա մ ա ն ա ծ մ ո ւ ս ա լ ե ռ ց ի ն ե ր ի ն փ ո -խ ա ն ց ե ց ն ա խ ա ր ա ր ի տ ե ղ ա կ ա լՍ ե ր ժ Ս ր ա պ ի ո ն ե ա ն ը : Ն ա ն շ ե ց .«Վերջին երկու տասնամեակներիընթացքում վերաիմաստաւորուել ուվ ե ր ա ր ժ և ո ր ո ւ ե լ է հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ին շ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը Հ ա յ ո ց պ ա տ մ ո ւ -թեան մեջ: Ուրախալի է, որ ՀայոցՑեղասպանութեան 100-րդ տարելի-ցին գումարուել է այսպիսի գիտա-ժողով: Սա ուրոյն հնարաւորութիւնէ՝ ցոյց տալու, որ 100 տարի առաջհ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ո չ մ ի ա յ ն հ ն ա -զանդօրէն ենթարկուե լ է ջարդա-րարների կամքին, այլև՝ պայքարել:

Յ ո ւ ս ո վ ե ն ք , ո ր գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ի նհնչած կարծիքները թարմութիւն ևն ո ր ո ւ թ ի ւ ն կ բ ե ր ե ն Մ ո ւ ս ա լ ե ռ ա նհերոսամարտի մասին արդէն իսկհաւաքուած նիւթերին»:

Մ ո ւ ս ա լ ե ռ ա ն հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ի100-ամեակի կենտրոնական մարմ-նի նախագահ Եսայի Հաւաթեանը,հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ի մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւ մ ն ե ր իկազմակերպմանը յաւուր պատշաճիաջակցելու համար, շնորհակալու-թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց Ե Պ Հ ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ -թեանը եւ ՀՀ սփիւռքի նախարարու-թեանը եւ նշեց, որ առաջին անգամէ Մուսա լեռան հերոսամարտի թե-մայով գիտաժողով կազմակերպւումեւ այն էլ՝ մայր բուհում:

Եսայի Հաւաթեանն իր՝ «Մուսալ ե ռ ա ն հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը 1 8 5 0 - ա կ ա նթ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ի ց մ ի ն չ ե ւ 1 9 1 5 թ . »թեմայով զեկոյցում անդրադարձաւմուսալեռցիների կեանքին, խօսեց1 8 7 2 թ . Մ ո ւ ս ա լ ե ռ ա ն շ ր ջ ա ն ո ւ մտեղի ունեցած կործանիչ երկրա-շ ա ր ժ ի ո ւ դ ր ա հ ե տ և ա ն ք ն ե ր ի ,1909թ.՝ Կիլիկիայի ջարդերի, հերո-սամարտի շուրջ 45 օր տևած նա-խապատրաստական աշխատանք-ների, հերոսամարտի բոլոր 4 փու-լերում մուսալեռցիների հերոսականինքնապաշտպանութեան կազմա-կերպման եւ 1915թ. Սեպտեմբերի12-ին պաշարուած մուսալեռցիներիփրկութեան մասին:

Այնճարցի Եսայի Հաւաթեանն իրզեկոյցում ցուցադրեց հերոսամար-տի հրամանատարների բացառիկլուսանկարներ, մէջբերեց Լիբանա-նի Այնճար գիւղում հաստատուած ևփոքրիկ Հայաստան հիմնած մուսա-լ ե ռ ց ի ն ե ր ի բ ա ն ա ւ ո ր զ ր ո յ ց ն ե ր իմ ի ջ ո ց ո վ հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ի մ ա ս ի նպահպանուած պատմութիւններ ում ա ն ր ա մ ա ս ն ե ր , ո ր ո ն ք ն ա գ ր ի էառել և տպագրել առանձին գրքով:

« Մ ո ւ ս ա լ ե ռ » հ ա յ ր ե ն ա կ ց ա կ ա նմիութեան ներկայացուցիչ Անի Փա-շայեանը հաւաստիացրեց, որ Հե-րոսամարտի 100-ամեակը Հայ Դա-տի համար պայքարի նոր մեկնարկէ, յատկապէս երիտասարդ մուսա-լեռցիների համար:

ԵՊՀ պատմութեան ֆակուլտէտիդասախօս Գեղամ Բադալեանն իր«Սուետիայի հայ բնակչութեան ժո-ղ ո վ ր դ ա գ ր ա կ ա ն կ ա զ մ ը ա ռ ա ջ ի նհամաշխարհային պատերազմի նա-խօրեակին» զեկոյցում հետաքրքիրմանրամասներ ներկայացրեց մու-սալեռցիների սովորոյթների և մինչօրս Այնճարում նոյն ոգով պահպան-ւող աւանդոյթների մասին:

Ֆ ա կ ո ւ լ տ է տ ի դ ե կ ա ն Է դ ի կ Մ ի -ն ա ս ե ա ն ը խ օ ս ե ց Մ ո ւ ս ա լ ե ռ ա նինքնապաշտպանութեան գործումկ ա ն ա ն ց դ ե ր ի մ ա ս ի ն , թ է ի ն չ պ է սնեցուկ կանգնելով իրենց ամուսին-ներին ու որդիներին՝ հայ կանայքբարձրաբերձ ժայռերից քարաբե-

կորներով են պաշտպանուել անա-գորոյն թշնամուց:

Պ.գ.դ. Փրոֆէսոր Աշոտ Ներսիս-եանն անդրադարձաւ հերոսամար-տի ընթացքում 20-ամեայ հրամա-նատար Մովսէս Տեր-Գալուստեանիկատարած մեծածաւալ գործունէու-թեանը եւ սխրագործութիւններին:

Զեկոյցներով հանդէս եկան նաեւպ . գ . դ . Յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն Մ ա ր ո ւ թ ե ա ն ը( « Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն տ ա -ր ի ն ե ր ի ի ն ք ն ա պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն -ները և Ապրիլի 24-ի բանաձևումը»),Ս ա ր դ ա ր ա պ ա տ ի հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ իյուշահամալիրի, Հայոց ազգագրու-թեան և ազատագրական պայքարիպ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն ա զ գ ա յ ի ն թ ա ն գ ա -րանի գիտաշխատող Խորէն Գրի-գ ո ր ե ա ն ը ( « Մ ո ւ ս ա լ ե ռ ա ն հ ե ր ո -ս ա մ ա ր տ ի տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ըթանգարանային ցուցադրութեանհ ա մ ա տ է ք ս տ ո ւ մ » ) , պ . գ . դ . Ս վ ե տ -լանա Պօղոսեանը («Սվետիահայ /մուսալեռցիների ինքնութեան դրսե-ւ ո ր ո ւ մ ն ե ր ը ե ւ կ ե ն ս ա պ ա հ ո վ մ ա նմ շ ա կ ո յ թ ի ա ռ ա ն ձ ն ա յ ա տ կ ո ւ թ ի ւ ն -ները») եւ Գալիֆորնիայի «Արփա»ի ն ս տ ի տ ո ւ տ ի ն ա խ ա գ ա հ Յ ա կ ո բՓանոսեանը («Մուսա լեռան հայու-թեան բարբառի առանձնայատկու-թիւնները»):

Գիտաժողովի աւարտին կազմա-կերպուեց հիւրասիրութիւն, որտեղմ ա տ ո ւ ց ո ւ ե ց ի ն մ ո ւ ս ա լ ե ռ ց ի ն ե ր իաւանդական ուտեստները:

Կայացաւ Մուսա լեռան հերոսամարտի100-ամեակին նուիրուած գիտաժողով

Գ ա ր ե գ ի ն Բ . Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց կ ա թ ո ղ ի կ ո ս իհայրապետական տնօրինութեամբ, Մայր ԱթոռՍուրբ Էջմիածնի միաբան Հոգեշնորհ Տ . Գա-րեգին աբեղայ Համբարձումեան, ազատուելովՄայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Քրիստոնէականդ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ թ ե ա ն կ ե դ ր ո ն ի փ ո խ - տ ն օ ր է ն իպաշտօնէն, նշանակուած է Մայր Աթոռի Գէորգ-եան հոգեւոր ճեմարանի տեսուչ:

Մայր Աթոռի տեղեկատուական համակարգիփոխանցմամբ` հոգեշնորհ Տ. Գարեգին աբեղայՀամբարձումեան ծնած է 1986-ին, Կապան:

1 9 9 2 - 2 0 0 2 թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն յ ա ճ ա խ ա ծ էՄոսկուայի թիւ 249, ապա Երեւանի թիւ 148դպրոցները: Դպրոցական տարիներուն յաճա-խած է նաեւ Արաբկիրի Հայորդեաց տուն:

2002-2008 թուականներուն ուսանած է ՄայրԱթոռ Ս. Էջմիածնի Գէորգեան հոգեւոր ճեմա-րանին մէջ:

2006-ի Դեկտեմբեր 25-ին, ձեռամբ Մայր Աթո-ռ ի լ ո ւ ս ա ր ա ր ա պ ե տ Գ ե ր ա շ ն ո ր հ Տ . Ա ր ա ր ա տե պ ի ս կ ո պ ո ս Գ ա լ թ ա գ ճ ե ա ն ի , ձ ե ռ ն ա դ ր ո ւ ա ծ էսարկաւագ: 2008-ին ծառայութեան անցած էՄայր Աթոռի դիւանատան մէջ` նախ որպէս Եկե-

ղեցի-պետութիւն բաժնի գործավար-քարտու-ղար, ապա որպէս նոյն բաժնի պատասխանա-տու:

2008-ին Գէորգեան հոգեւոր ճեմարանին մէջգ ե ր ա զ ա ն ց ո ւ թ ե ա մ բ պ ա շ տ պ ա ն ա ծ է ա ւ ա ր -տաճառ «Հայաստանեայց Առաքելական Սուրբ

Եկեղեցու կանոնաիրաւական փոխյարաբերու-թիւնները» թեմայով:

2009-ի Յուլիս 19-ին, ձեռամբ ԱՄՆ Արեւելեանհայոց թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Խաժակարքեպիսկոպոս Պարսամեանի, ձեռնադրուած էկուսակրօն քահանայ` վերանուանուելով Գարե-գին աբեղայ:

2010-2014 թուականներուն ուսանած է ՄեծԲ ր ի տ ա ն ի ո յ Շ է ֆ ֆ ի լ տ ի հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի ն մ է ջ `միաժամանակ ուսանելով եւ պարբերաբար դա-ս ա խ օ ս ե լ ո վ Օ ք ս ֆ ո ր տ ի հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի ն մ է ջ :Ուսումնառութեան աւարտին ստացած է աստ-ւածաբանութեան դոկտորի (PhD) աստիճան:

Ուսման տարիներուն որպէս այցելու հոգեւորհովիւ իր ծառայութիւնը բերած է Լոնտոնի Ս.Եղիշէ եւ Մանչէսթըրի Ս. Երրորդութիւն հայ -կական եկեղեցիներուն մէջ, ինչպէս նաեւ հիմ-նած է Օքսֆորտի համալսարանական առաքե-լութեան ծուխը:

2 0 1 4 - ի ն ո յ ե մ բ ե ր է ն , ո ր պ է ս փ ո խ տ ն օ ր է ն ,ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ե ա ն կ ո չ ո ւ ա ծ է Մ ա յ ր Ա թ ո ռ Ս . Է ջ -միածնի Քրիստոնէական դաստիարակութեանկեդրոնին մէջ:

Տէր Գարեգին աբեղայ Համբարձումեան նշանակուած էԳէորգեան հոգեւոր ճեմարանի տեսուչ


Ճիմ Գարիճիանիս՝ շրջապատուած Ցեղասպանութեան 100-ամեակի Թորոնթոյի Մարմնի անդամներով

ԱրՓիԱր ՅԱԿոԲեԱՆ

Հ ա ր ա ւ ա յ ի ն Ք ը ն ե թ ի ք ը թ ի Պ ե -տական Համալսարանի հրաւէրովՍ ե պ տ ե մ բ ե ր 9 , 2 0 1 5 - է ն ի վ ե րՄիացեալ Նահանգներ կը գտնուէրՀայաստանի Խաչատուր ԱբովեանիՄանկավարժական Համալսարանինախագահ Փրոֆ. Ռուբէն Միրզա-խանեանը։

Ա յ ս ա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ը ն պ ա տ ա -կադրէր նաեւ շահեկան այլ երեւոյթմը: Դոկտ. Մէյրի Փափազեան, նա-խագահը Հարաւային ՔընեթիքըթիՊետական համալսարանի, Միրզա-խ ա ն ե ա ն ի ն յ ա ն ձ ն ե ց տ ո ւ ե ա լ Հ ա -մ ա լ ս ա ր ա ն ի ն բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն պ ա ր -գեւը` առաջինը, որ կը յանձնէր իրնախագահութեան մօտ չորս տարի-ներու ընթացքին։ Դոկտ. Փափազ-ե ա ն ի ր խ օ ս ք ի ն մ է ջ կ ’ ը ն դ գ ծ է րերկու համալսարաններու յարաբե-րութիւններու զարգացումը կրթա-կան համակարգէն ներս։

Միրզախանեանի Նիւ Եորք այցե-լութեան առիթով, Սեպտեմբեր 12,2015ին, Մեծագոյն Նիւ Եորքի Թէ-ք է ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ըկազմակերպեց ընդունելութիւն մըի պ ա տ ի ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Թ է ք է ե ա նՄ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա -գ ա հ Ռ ո ւ բ է ն Մ ի ր զ ա խ ա ն ե ա ն ի ն ,ազգային բարերար Տէր եւ ՏիկինԷ տ ո ւ ը ր տ ե ւ Գ ա ր մ է ն Կ ի ւ լ պ է ն կ -եաններու առանձնատան մէջ, ՆիւԵորք։

Ս ո յ ն ե ր ե կ ո յ թ ը ի ր ե ն ց ն ե ր կ ա -յութեամբ առաւել եւս պատուեցինԱմերիկայի Հայոց Արեւելեան ԹեմիԱռաջնորդ Խաժակ Արք. Պարսամ-եան, ՄԱԿի մօտ ՀՀ Հաւատարմա-տ ա ր Զ օ հ ր ա պ Մ ն ա ց ա կ ա ն ե ա ն ,Դոկտ. Մէյրի Փափազեան եւ ամու-ս ի ն ը ` Վ ա ր դ ա ն ա ն ց Ա ս պ ե տ ն ե ր ո ւնախկին Աւագ Սպարապետ Դոկտ.Տէննիս Փափազեան, ծանօթ բարե-րարներ, ՌԱԿի պատասխանատու-ն ե ր ե ւ Թ Մ Մ ի վ ա ր չ ա կ ա ն ն ե ր ո ւբարեկամներ։

Հիւրընկալը ՝ Պարոն Կիւ լպէնկ-եան բարձր գնահատեց Թէքէեանիկ ա տ ա ր ա ծ ա ն ց ն ո ղ տ ա ր ի ն ե ր ո ւ նօ ր ի ն ա կ ե լ ի ա շ խ ա տ ա ն ք ը , ո ր ա յ սմեծ ոստանէն ներս կը ներշնչէ հա-ւ ա տ ք հ ա ն դ է պ հ ա յ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի նարժէքներու պահպանման ու տա-րածման:

Օրուան հանդիսավարն էր ԹՄՄՄեծագոյն Նիւ Եորքի ատենապետ

Յ ա կ ո բ Վ ա ր դ ի վ ա ռ ե ա ն ։ Ա ն բ ա ր իգ ա լ ո ւ ս տ մ ա ղ թ ե լ է ե տ ք ն ե ր կ ա -ներուն, անգամ մը եւս շեշտեց այնսիրալիր գործակցութեան կարեւո-րութիւնը , որ տասնամեակներէ իվեր կը կատարուի Մայր Եկեղեցիին,հայրենի պետութեան եւ Ռամկա-

վար Ազատական Կուսակցութեանմիջեւ։ Ցեղասպանութեան դարա-դ ա ր ձ է ն ե տ ք ա յ դ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ -ց ո ւ թ ի ւ ն ը ա ռ ա ւ ե լ մ ե ծ թ ա փ ո վընթանալու կարեւորութիւնը շեշ -տեց յօգուտ ազգապահպանման եւհայրենիք-Սփիւռք գործակցութեանի խնդիր։ Խօսքը ուղղե լով Առաջ-ն ո ր դ Ս ր բ ա զ ա ն Հ օ ր , ա ն ն ե ր կ ա -ներուն անունով դարձեալ նշեց այնա ւ ա ն դ ա կ ա ն հ ա ւ ա տ ա ր մ ո ւ թ ի ւ ն ըզ ո ր ս տ ա ծ ա ծ է մ ե ր զ ո յ գ կ ա զ մ ա -կերպութիւնները Մայր Աթոռ ՍուրբԷջմիածնին նկատմամբ։

Շահէ Սանենց, անգլերէն լեզուովտ ո ւ ա ւ կ ա ր գ մ ը կ ե ն ս ա գ ր ա կ ա նտ ո ւ ե ա լ ն ե ր օ ր ո ւ ա ն մ ե ծ ա ր ե ա լ իկրթական, կուսակցական եւ միու-թ ե ն ա կ ա ն կ ե ա ն ք է ն ։ Ա ն ո ր ե ր կ ա -ր ա մ ե ա յ ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը ա զ գ ա յ ի նքաղաքական կեանքէն ներս եղած էՌԱԿի ճամբով եւ որուն ՀայաստանիՀ ա ն ր ա պ ե տ ա կ ա ն Վ ա ր չ ո ւ թ ե ա նատենապետութիւնը ստանձնած էմօտ քսանամեակ մը։

Դոկտ. Մէյրի Փափազեան անդ-ր ա դ ա ր ձ ա ւ ի ր գ լ խ ա ւ ո ր ա ծ հ ա -մ ա լ ս ա ր ա ն է ն Փ ր ո ֆ . Մ ի ր զ ա խ ա ն -եանին եղած պարգեւատրման մա-սին, շեշտելով Հայաստանի բարձ-րագոյն ուսումնական հաստատու-թիւններու յարաբերութեանց կարե-ւորութիւնը Ամերիկեան համալսա-րաններուն հետ։

Խօսք առաւ նաեւ Արտակարգ եւ

Օժանդակութեամբ Թորոնթոյի քաղաքապետութեան եւ նախաձեռնու-թ ե ա մ բ ք ա ղ ա ք ա պ ե տ ա կ ա ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա ն դ ա մ ՝ Ճ ի մ Գ ա ր ի ճ ի ա ն ի ս ի ,Շաբաթ 12 Սեպտեմբեր 2015-ի առաւօտեան ժամը 10-էն սկսեալ տեղիունեցաւ 20-րդ դարու ցեղասպանութիւններու յիշատակին նուիրուածծառատնկում, Սքարպորոյի լ’Ամորօ զբօսայգիին (L’Amoreaux Park) մէջ:Սոյն ծրագրին մասնակցեցան նաեւ յոյն եւ հայ համայնքները:

Հայերս, ի յիշատակ մեր մէկուկէս միլիոն նահատակներուն, ստանձնածէինք 150 ծառերու տնկումը: Այս արարողութեան ներկայ էին բազմաթիւհայորդիներ, իրենց կողքին ունենալով Հոգշ. Տ. Ստեփանոս Վրդ. Փաշայ-եանը, Արժ. Տէր Զարեհ Աւագ Քհնյ. Զարգարեանը, Արժ. Տ. Կոմիտաս ԱւագՔհնյ. Փանոսեանը եւ Վեր. Դոկտ. Րընէ Լեւոնեանը, որոնց օրհնութեանաղօթքով սկսաւ ծառատնկումը:

ԾառատնկումՑեղասպանութեանցՅիշատակին

Լուրեր Նիւ եորքէՆ

ՓրոՖ. ՌուԲէՆ ՄիրԶԱԽԱՆեԱՆԿԸ ՊԱրԳեւԱՏրուի եւ ԿԸ ՄեԾԱրուի

լ ի ա զ օ ր Դ ե ս պ ա ն Զ օ հ ր ա պ Մ ն ա -ցականեան, որուն համար անծա-նօթ անուն մը չէր օրուան մեծար-ե ա լ ը ։ Ա ն վ ե ր ա ռ ա ւ Մ ի ր զ ա խ ա -նեանին կատարած կրթական գոր-ծ ը ։ Ն ա ե ւ գ ն ա հ ա տ ե ց Թ Մ Մ ի ա յ նեզակի աշխատանքը որ կը կատարէա յ ս կ ա ր ե ւ ո ր ք ա ղ ա ք է ն ն ե ր ս , յ ի -շ ե ց ն ե լ ո վ թ է մ ի շ տ ա լ Թ է ք է ե ա ն ըբ ա ր ո յ ա պ է ս ո ւ գ ո ր ծ ն ա կ ա ն ա պ է սկանգնած է դեսպանատան կողքին։Շնորհակալական իր խօսքին մէջՓրոֆ. Միրզախանեան գնահատեցՆ ի ւ Ե ո ր ք ի մ ա ս ն ա ճ ի ւ ղ ի ն ա շ խ ա -տ ա ն ք ը , մ ա ն ա ւ ա ´ ն դ ա զ գ ա յ ի ն ո ւթատերական իր գործունէութիւնըեւ պաշտօնապէս հրաւիրեց յառա-ջիկայ գարնան ԹՄՄ Մհեր Մկրտչ-ե ա ն ը Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ բ ե մ ա դ ր ե լ ո ւՊերճ Զէ յթունցեանի «Ոտքի´ Դա-տարանն է …» թատերախաղը։ Անշնորհակալական խօսք ուղղեց նաեւՏէր եւ Տիկին Կիւլպէնկեաններուն,

ո ր ը ն դ մ ի շ տ կ ը մ ն ա ն պ ա տ ն է շ իվրայ , ազգային ու բարեսիրականխ ն դ ի ր ն ե ր ո ւ ը ն դ ա ռ ա ջ ։ Ա ն Ն ի ւԵ ո ր ք ժ ա մ ա ն ա ծ է ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ -թ ե ա մ բ ի ր ո ր դ ւ ո յ ն ` Կ ա ր լ է ն ի ն , ո րն ե ր կ ա յ կ ը գ տ ն ո ւ է ր ա յ ս հ ի ւ ր ա -սիրութեան։

Վ ե ր ջ ի ն խ օ ս ք ա ռ ն ո ղ ը կ ’ ը լ լ ա յԱռաջնորդ Խաժակ Արք. Պարսամ-եան։ Մօտ քառասուն տարիներուվ ա ղ ե մ ի բ ա ր ե կ ա մ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ո ւ ն իան Պարոն Վարդիվառեանին հետ։Ան շեշտակիօրէն գնահատեց Թէ-ք է ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ե ա նազգանուէր ծառայութիւնը, ինչպէսն ա ե ւ ` վ ե ր ա ռ ա ւ ա յ ն հ ա մ ա գ ո ր -ծակցութիւնը որ միութիւնը ունե-ցած է երկար տարիներ ԱմերիկայիՀ ա յ ո ց Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ա ր ա ն ի ն հ ե տ ։Ս ր բ ա զ ա ն Հ ա յ ր ը վ ե ր ա ռ ա ւ ն ա ե ւՊարոն Միրզախանեանի մասնակ-ցութիւնը Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ

Շար. էջ 11


PA|’IK GALA|Y:AN

Ո ր ք ա ն ո վ ա ր դ ա ր կ ա ր ե լ ի է ը լ լ ա լ ե ր բ յ ա ն -դըգնութիւնը կ’ունենանք բարձրաձայն արտա-յ ա յ տ ո ւ ե լ ո ւ , թ է ի ս փ ի ւ ռ ս ա շ խ ա ր հ ի ա ռ կ ա յ էմ ա ր դ կ ա յ ի ն բ ա ց ա յ ա յ տ ո ղ բ ե ր գ ո ւ թ ի ւ ն : ի ս կդառնագոյնը անոր ա’յն է, որ ըմբոստութեան խո-յանքովը տրոփող, զգայուն սրտերուն մէջ ան-թեղուած զգացումներն են, որոնք կը մղեն մարդարարածը պոռթկալու անարդարութեան ճակ-տին:

աշխարհի բոլոր ցամաքամասերու տարածքինօր ըստ օրէ կը բազմանան մարդկային ողբերգու-թիւնները, որոնց մասին խորհրդածելու պար-տականութիւնը կարծէք միայն ձգուած է Միաց-եալ ազգերու ղեկավարութեան ճակատագրին:Միթէ պահը չէ այսօր համամարդկային առումովզգալ զրկուածներուն թշուառութիւնը, բռնի տե-ղահանուածներուն օգնութեան ձեռք երկարելը,ամէն ճիգ ի գործ դնելով կասեցնել հայրենականարտագաղթը, գիտակցութիւն սերմանել տկար-ներուն հոգիներուն մէջ՝ վերջ տալու համար ստըր-կական «խոնարհութեան», պոռթկումի ազդա-նըշաններ ցուցաբերել անհետ կորած ազատա-մարտիկներու, զինուորներու եւ առեւանգեալնե-րու հաշւո յն եւ վերջապէս ձեռնոց մը շպրտելմարդկային անարդարութիւններուն դէմ՝ յանունվաղուան նորահաս սերունդի մարդկային դաս-տիարակութեան: Մեր շուրջ բոլոր սկսած ենքնշմարել բոցեղէն հոգիներով սաւառնելու սահ-մանուած մարդ էակին մօտ՝ ըմբոստութենէ եւպայքարելու ոգիէ պարտուած լման անէացումմը, ուր անշունչ հոգիներու խորը հանգեցուցածե ն կ ե ա ն ք ի կ ր ա կ ը : ա կ ա մ ա յ կ ը խ ո ր հ ր դ ա ծ ե մինքզինքիս հետ, թէ փոխան անձնատուր ըլլալուկեանքի մտրակումներուն, ինչու չըլլալ գոռ ձայնըխղճմտանքին ապստամբ՝ որ անկարեկիր հոգի-ները կը խռովէ. . . չը լ լալ շողն արեւին՝ որ մերկհոգիներու մսող մարմինը կը տաքցնէ, . . . ահա՝գանգատս համայն մարդկութեան, ու հարց կուտամ ինքզինքիս. ո՞ւր է հայկական մեր «Լացիպ ա տ » ը : Մ ի թ է ՞ բ ա ւ չ է ա յ ս ք ա ն « պ ա տ մ ա կ ա -նօրէն» անարդար քար լռութիւն պահելու քաղա-ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ր դ ե գ ր ո ւ մ ը ե ’ ւ ա զ գ ա յ ի ն , ե ’ ւմարդկային ու ընկերային գետնի վրայ, երբ մերճ ա կ ա տ ն ե ր ը լ ա ց ի պ ա տ ի ն դ է մ կ ը կ ա ր մ ր ի ն ՝փխրուած սրտէն շռայլող արիւնէն, երբ մարդկա-յ ի ն ց ա ս ո ւ մ ը հ ա մ ա ր ե ա ա մ է ն մ ա ր զ ե ր ո ւ մ է ջ ՝պայքարող սրտերու կեանքին երակը կը դառնայեւ ըմբոստ ձգտումը՝ պողպատ ջիղ մը, որ յեղա-փ ո խ ա կ ա ն պ ա յ ք ա ր ի դ ա շ տ ն ե տ ո ւ ո ղ ո գ ի ի նծնունդ կու տայ ու կը զինէ զայն:

Մարդկայնութիւն, արդարութիւն եւ բնակա-ն ո ւ թ ի ւ ն փ ն տ ռ ո ղ ը շ ա ’ տ տ ա ռ ա պ ա ծ կ ’ ը լ լ ա յիտէալական սէրերէ եւ մարդկայնական բաղ-ձ ա ն ք ն ե ր է . ա ն պ ա տ ա ս խ ա ն մ ն ա ց ա ծ ը լ լ ա լ ո ւզ գ ա ց ո ւ մ ը կ ը տ ա գ ն ա պ ե ց ն է զ ի ն ք , յ ո ւ զ ո ւ մ է ննաեւ՝ կ’ուռի կոկորդին մէջ, բայց անզօր է փայ-լակնացայտ շանթ դառնալու մերկ կռնակին վրայմարդկային բնութեան, մարդկային հպարտու-թ ե ա ն ՝ ո ր տ ի ր ա կ ա ն հ ա ր ս տ ո ւ թ ե ն է ն կ ը ծ ն ի ,մ ա ր դ կ ա յ ի ն հ պ ա ր տ ո ւ թ ե ա ն ՝ ո ր տ ի ր ա կ ա նհարստութենէն կը ծնի, մարդկային անիրաւու-թեան՝ որ խիղճ չունի եւ իր անգութ տիրապետու-թեան խորքերէն թշուառներու եւ զրկուածներուզանգուածային երեսին կը փչէ իր քամահրանքինփ ր փ ո ւ ր ն ե ր ը : ա ս ո ր հ ա մ ա ր ՝ ճ ա կ ա տ ս « լ ա ց իպ ա տ » ի ն դ է մ է , բ ա յ ց ց ա ս ո ւ մ կ ը մ խ ա յ , մ ի ն չսիրտս կու լայ խոնարհներուն, բախտազուրկ-ներուն, ճնշուածներուն, արտաքսուածներուն,ա ր տ ա գ ա ղ թ ո ղ ն ե ր ո ւ ն , օ ր ց ե ր ե կ ո վ հ ա մ ա յ նմարդկութեան տեսապաստառին դիմաց իրենցորդեգրած կրօնքին պատճառով գլխատուողնե-րուն, բռնի տեղահանուածներուն, պարտադիրկ ր օ ն ա փ ո խ ե ղ ա ծ ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր , ո ր ո ն ք ի մեղբայրներս ու քոյրերս են պայքարի մարդկայինազատութեան ճամբաներուն վրայ:

աչքերս կ’ուղղեմ ծեր Ֆաուստին, որուն հան-ճարեղ հեղինակը. «լո’յս աւելի’ լոյս...» կը խնդրէ.մինչ մենք՝ «սէր մարդկութեան, աւելի’ սէր ար-դարութեան հանդէպ կ’աղերսենք»: Ծեր Ֆաուս-տը սիրոյ կը սպասէր, կեանքի գիտութիւններէնեւ իմաստութենէն պարտասած, եւ այս վերա-

նորոգող յուզումին իբրեւ խորհրդանշան՝ իր չոր-ց ա ծ ե ւ կ ո ր ա ք ա մ ա կ ո ւ ս ե ր է ն վ ա ր ս փ ռ ե ր է րծիրանի, բոցավառ պատմուճան մը: առջեւը կարհուժկու գանկ մը, նոյնպէս մաշած, որ նման էփորձառութիւններէ յոգնած իր հոգւոյն մէջ ծնողսիրոյ յոյսին: Հպա’րտ է ան ու հանդարտ խառ-նըուածքի տէր, որ դարերու ուսումն ամբարեր է,բայց խանդոտ կեանքի կարօտին, սէր կը փնտռէեւ կը դիւթուի գեղեցիկէն, առանց գիտակցելու,թէ գեղեցկութիւնը մտածում մըն է միայն, այսպատրանքով ալ կը սիրէ ան ու պիտի հաւատայ,թէ տառապող եւ նուիրուող մարդկային սէրըկեանքի գերագոյն ու յաւիտենական ճշմարտու-թիւնն է:

Ճակատս՝ «Լացի պատ»ին դէմ, արիւնող եւնուիրուող սէրին փա՜ռքը կ’ոգեկոչեմ, փրկուելուհամար իմացական պատրանքներու մեղքերէն:իւրաքանչիւր անցնող օր իր հետքը կը ձգէ հար-ցականներով լեցուն ու մենք կը շարունակենքանուն մը տալ իւրաքանչիւր թղթածրարի, որոնցմէջ թաքնուած են գարշահոտ իրողութիւններ,լեցուն քիչ մը անարդարութիւններով, քիչ մը ան-մարդկութիւն, քիչ մը ապազգայնութիւն եւ դեռշ ա ՜ տ ք ի չ ե ր . . . ո ր ո ն ք մ ի ա յ ն կ ը մ թ ա գ ն ե ն հ ո -րիզոնը վաղուան գալիք սերունդներուն:

արտագաղթի մտահոգութիւնաշխարհի տարածքին գտնուող իւրաքանչիւր

անհատ միթէ՞ հարցականներով լեցուն կեանք մըչապրիր. չի դիմե՞ր իրմէ աւելի գիտուններուն՝ իրհարցադրումներուն պատասխան մը գտնելուա կ ն կ ա լ ի ք ն ե ր ո վ : Ո ր ք ա ՜ ն տ խ ո ւ ր է ա ն ձ ա մ բականատեսը ը լ լալ անոնց ապշանքին ու շփո-թութեան այն ճշմարտութիւններուն հանդէպ,զորս պատգամել կը յաւակնէին հարիւրամեակ-ներ շարունակ: Միթէ՞ անոնք չդիմեցին աշխար-հի «յաջողածներուն», որոնք ժողովուրդին ար-եամբ վճարած են ընչաքաղցութեան մեղաւորպ ա հ ա ն ջ ք ն ե ր ը : Գ ր ե ց ի ն , պ ա տ գ ա մ ե ց ի ն ե ւզայրոյթով ալ կը շարունակեն դատապարտումիլոզունգներ դաջել, պատասխանատուներ փընտ-ռել ի տես հայրենական յուզող արտագաղթին:Ս փ ի ւ ռ ք ի ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն տ ո ւ ե ա լ ն ե ր ո վ ,այսօր Սփիւռքը եօթ-ութ միլիոն է: ցրուած աւելիքան վաթսուն երկիրներու մէջ: իսկ Հայաստանիմէջ, լաւատես հաշիւներով, կ’ապրին 3 միլիոն26,000 հայեր: Մեր պատմութեան մէջ առաջինա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վ կ ’ ա ր ձ ա ն ա գ ր ո ւ ի ե ր ե ւ ո յ թ մ ը .հայրենի հողին վրայ ապրողները մօտաւորապէսերեք անգամ աւելի նուազ են՝ քան Սփիւռքի մէջապրողները: եթէ մեր հայեացքները չվարանինքսեւեռելու դեռ մօտիկ անցեալին՝ ՀայաստանիՀանրապետութեան Սիւնիքի մարզի Դիցմայրիգիւղին մէջ, 1999 թուականին լիբանանէն, կիպ-րոսէն եւ Սուրիայէն մօտ երեք տասնեակ երի-տասարդներ իրենց հանգիստ տուները ձգածգացած էին Ծավ գետի ափին՝ վերաբնակեցմանծրագիր սկսելու Քաշաթաղի մէջ: Միթէ՞ տեղին չէհարց տալ, թէ ո՞ւր հասած է այսօր այդ ծրագիրը,ո ր յ ա ջ ո ղ ա ծ է ր խ ա ն դ ա վ ա ռ ե լ ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յերիտասարդութիւնը՝ իրենց հայեացքները սե-ւեռելու դէպի Մայր Հայրենիք: տակաւին մռայլ էմեզի համար, թէ ի՞նչ դրդապատճառներէ մեկ-նելով իր հայրենական նպատակները իրագոր-ծելու չծառայեց այդ ծրագիրը: Սփիւռքի նախա-րարութիւնը իր զանազան ծրագիրներով բազմա-հազար երախաներ յաջողեցաւ հայրենի տունբ ե ր ե լ , ս ա կ ա յ ն ք ն ն ա դ ա տ ա կ ա ն ա կ ն ո ց ն ե ր ո վդիտողներու համար, գիտակցական տհասու-թիւնը կրկին գերիշխողը ըլ լալով, Դիմատետրի(Ֆէյսպուք) էջէրէն սկսեալ մինչեւ աշխարհա-սփիւռ մամուլ քննադատութիւններով ողողուե-ցաւ եւ ըստ սովորականին, գեղեցիկն ու բարինմիշտ եղան քաւութեան նոխազ:

համշէնահայութեան ինքնութեան խնդիրՎերջին տասնամեակներուն հայկական հարցի

զոհասեղանին որպէս յոյժ կարեւոր խնդիր՝ զե-տ ե ղ ո ւ ա ծ է հ ա մ շ է ն ա հ ա յ ո ւ թ ե ա ն հ ա ր ց ը : ա ր -դարեւ աւելի քան իննսուն տարիներէ ի վեր լռու-թեան դատապարտուած է՝ ցեղասպանութեանյաջորդող ժամանակաշրջանին «թրքացած հա-յ ե ր » ո ւ հ ա ր ց ը : ա ն ո ն ց թ ի ւ ը տ ա ր բ ե ր տ ա ր բ ե րգ ն ա հ ա տ ա կ ա ն ն ե ր ո վ 3 0 0 . 0 0 0 - է ն կ ը հ ա ս ն ի

մինչեւ 3.000.000-ի: Թուրքիոյ հասարակ քաղա-ք ա ց ի է ն մ ի ն չ ե ւ բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն մ ա կ ա ր դ ա կ իպաշտօնեայ, գրեթէ ամէն օր կը յայտնաբերէ կամկը համարձակի ըսել , թէ իր մեծ մայրը Հայ է :Բայց պատմութեան ընթացքը զանոնք ներկայիսկը զետեղէ՝ բոլորովին այլ անակնկալ պատմա-հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն հ ա մ ա գ ր ի մ ը մ է ջ , ի ն չ ո ր կ ըտեսնենք համշէնահայերու պարագային : իսկԹ ո ւ ր ք ի ո յ տ ա ր ա ծ ք ի ն վ ր ա յ , մ ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա րգ ր ե թ է ա մ է ն օ ր ե ա յ յ ա ճ ա խ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ կ ըլսենք, կը կարդանք վկայութիւններ, ա. աշխար-հ ա մ ա ր տ ի ն ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ե ն թ ա ր կ ո ւ ա ծմ ե ր ա զ գ ա կ ի ց ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յ ի շ ա ռ ա ւ ի ղ ն ե ր ո ւմօտ, իրենց հայկական արմատներու որոնմանա ն կ ա ն խ ե լ ի , ա ն դ ի մ ա դ ր ե լ ի բ ն ա զ դ ի ն մ ա ս ի ն :(յիշենք Ֆեթհիէ Չեթինի «Մեծ Մայրիկս» անունգիրքը): Սակայն մերօրեայ իրականութիւնը այլհանգրուաններու դէմ յանդիման կը դնէ զանոնք՝բ ռ ն ի կ ե ր պ ո վ հ ա յ ո ւ թ ե ն է զ ր կ ո ւ ա ծ խ ի զ ա խժողովուրդ մը այժմ կը տուայտի իր ինքնութեանխ ն դ ի ր ո վ , ի ր ա ր մ ա տ ն ե ր ո ւ ն վ ե ր ա դ ա ռ ն ա լ ո ւմտահոգութեամբ, մինչ հայ մամու լը կ ’արձա-գանգէ . . . թէ «Հայ եկեղեցին կը մերժէ մկրտելհամշէնահայերը»: այս առումով ինչպէս կարելի էչյիշել, որ դեռ մօտիկ անցեալին, երբ մարմին կըս տ ա ն ա ր Դ ի ց մ ա յ ր ի ի մ է ջ վ ե ր ա բ ն ա կ ե ց մ ա նծրագիրը, լուսահոգի Գերաշնորհ Մեսրոպ արք.աշճեան Ծավ գետի ափին, հոգեպարար արարո-ղութեամբ մը հազարաւոր երախաներ, կիներ ուայրեր Սուրբ միւռոնով քրիստոնեայ մկրտու -թեան արժանացուց:

ես հաւատքով եւ սիրելով կը տառապիմ բոլորխոնարհներուն, զրկուածներուն եւ դէպի լոյսինձգտողներուն համար: Հոգիս ծունկի կու գայանոնց առջեւ աղապատանքով, որովհետեւ գի-տեմ այլեւս՝ թէ մի’այն այսպէս կարելի է չարիքըյաղթահարել : Միայն այսպէս պիտի խուսափիմիտքս՝ մարդոց յաջողութիւն կարծած անբարո-յիկ բաներու հարկատու ըլլալէ: կեանքի արժէք-ներուն մէջ, պարտաւոր են սիրել այս տառապողմարդկային սէրը, եւ անկէ պիտի ստանաք ան-խորտակելի զօրութիւն թշուառութեան չարիքինդէմ, որմէ ծնած է մարդկային ողբերգութիւնը:եղբայր ըլլանք տառապողին, եւ զրահ հագնինք՝կեանքի բարիքներէն զրկուածներուն շղթաներըփշրելու համար:

ներկան հանգիստ խիղճով ապրելու համարհարկ է մոռնալ խափուսիկը եւ փնտռել ճշմար-տ ո ւ թ ի ւ ն ը ի ր ա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն ա ռ ո ւ մ ո վ : Հ ա մ ա -մարդկային, ազգային, ընկերային, ինչու չէ նաեւարհեստագիտական համարեա բոլոր մարզերունմէջ հաւատք ընծայել ճշմարտութեան, որովհե-տեւ ան անկեղծութիւնն է ապրելու ներդաշնակմիութեամբը մտածումին, զգացականութեան,խ օ ս ք ի ա զ ա տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ գ ո ր ծ ն ա կ ա ն կ ե ա ն -քին:

ինչո՞ւ կը սիրեմ եւ ինչո՞ւ կը տառապիմ, բաղ-ձ ա ն ք ն ե ր ո ւ հ ա մ ա ր ո ր ո ն ց բ ա խ տ ա կ ի ց ե ն քբոլորս առանց բացառութեան, խոնարհութեանեւ զրկանքի մէջ: ի՞նչ հզօր դիւթանք է մարդ-կային համակրանքը, որ սրտերու մէջ անծանօթ՝զգայուն կարեկցութեան եւ եղբայրակցութեանճամբայ մը կը բանայ, որպէսզի զգանք կոտտու-մը վէրքին՝ որ կը նմանի սրտին վրայ բացուածվէրքին:

ես ալ կը գիտակցիմ, թէ չարիքն ու տառա-պ ա ն ք ը մ ե զ յ ո ռ ե տ ե ս ն ե ր կ ը դ ա ր ձ ն ե ն . բ ա յ ցինչո՞ւ մեր սրտերուն մէջ զարթնող համակրու-թեան եւ եղբայրակցութեան իղձերը անզօր ենկամքը զինելու ա’յնպէս, որ յաղթենք յուսահա-տութեան եւ յոռետեսութեան, յաղթենք վախին՝ո ր ո վ ա պ ր ե լ ո ւ պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ըկաշկանդէ մեր հոգիները, եւ անկարող կ’ըլլանքպ ա յ ք ա ր ի ա շ տ ա ն ա կ ե լ մ ե ր հ ա մ ո զ ո ւ մ ն ե ր ո ւծփուն դրօշակները պարզած:

արդեօ՞ք պէտք է, որ գերմարդկային ըլ լանք,կարենալ ապրելու համար փառաւոր բնազդնե-րովը անոնց՝ որոնք պայքարի կեանքը փառաւորարկածախնդրութիւն մը կը նկատեն, խուսա-փ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ի ր ե ն ց վ ի ճ ա կ է ն գ ո հ մ ա ր դ ո ցտափակ ու ձանձրացուցիչ կեանքին միօրինա-կութենէն: Որքա՜ն կենսունակ է պայքարի այսզգացումը եւ որքան՜ տկար է կամքը մարդուն հե-րոսային ապրումներուն համար:

ԿենսունաԿ Պայքարի ոգիով

Ո՞ւր Է Հայկական Մեր «Լացի Պատ»ը

Editorial écrit en anglais parEdmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator endate du 10 septembre 2015

Les médias occidentaux ont unefaçon commode de duper tant eux-mêmes que leurs lecteurs. Parexemple, des potentats médiévauxdu Moyen-Orient, qui exercent lesméthodes les plus grossières et lesplus primitives de gouvernances,sont qualifiés de « monarchiesarabes modérées. » Ils ont égale-ment trouvé un euphémisme pourcaractériser les violentes poli-tiques de la Turquie et son partiAKP de « modérément islamique, »malgré la terreur et le sang que leparti insuffle à travers le Moyen-Orient et au-delà - la région ouï-ghour en Chine et, plus récem-ment, en Thaïlande.

La Turquie et le parti au pouvoirdoivent être jugés par leursactions et non par le masque qu’ilsportent. Il n’y a rien de « modéré »lorsque les trains et les armes dugouvernement turc vont vers lesgroupes terroristes, dont l’EI, etles autorise à détruire un monu-ment ou un groupe qui ne corres-pond pas à leur interprétationzélée de l’Islam. Les récentes atro-cités contre les Arméniens deKessab et Alep prouvent que - parextension - la Turquie a des plansà long terme pour poursuivre legénocide, non seulement en refu-sant de reconnaître l’histoire, maisaussi en exterminant les descen-dants des survivants.

La destruction des ruinesromaines de Palmyre en Syrie estdans la continuation de ces abus,négligence et profanation deséglises, des sanctuaires, et desmonuments séculaires del’Arménie historique. LesArméniens ne disposent ni de lavoix ni du poids nécessaire pourdéranger la conscience des diri-geants et des organisations inter-nationales pour être en mesure deprotéger leur patrimoine laissé enTurquie.

Maintenant que même ce « typemodéré de l’Islam » menace lesvestiges les plus précieux de lacivilisation humaine, il est tempsd’agir.

Le crime turc soutenu par lesAzéris contre les croix de pierrearméniens ( khatchkars ) auNakhitchevan a été motivé par lamême philosophie destructrice quede bombarder un ancien templebouddhiste en Afghanistan, etmaintenant le sanctuaire d’Erawanen Thaïlande. Le Daily Telegraph arapporté le 29 août que le principalsuspect dans l’attentat du sanc-tuaire d’Erawan a été membre dugroupe ultranationaliste turc desLoups gris, associé à l’aile droitedu Parti du MouvementNationaliste (MHP).

Mehmet Ali Agca, qui a tentéd’assassiner le pape Jean-Paul II,était membre des Loups Gris, éga-

lement derrière les meurtres deHrant Dink, et de l’évêque catho-lique Luigi Padovese, vicaire apos-tolique pour l’Anatolie, à Trabzonen 2010.

Semih Idiz, chroniqueur du quo-tidien Hurriyet, a écrit dans l’édi-tion anglaise de la publication, le 2septembre dernier, « la Turquie aun sérieux problème avec sonimage internationale. Un nombrecroissant de personnes à travers lemonde voit le pays comme un ter-rain fertile et un facilitateur duterrorisme islamique. »

La conclusion de l’article estencore plus cinglant : « L’AKP sebat toujours contre l’idée d’unecampagne internationale visant àcalomnier le nom de la Turquie età créer des perceptions négativessur les soi-disant grands succèsque le pays a obtenu grâce à l’AKP,et à Recep Tayyip Erdogan entermes de démocratie et de pri-mauté du droit. Tout ce qu’on peutdire est que ceux qui jouent le jeudevraient se regarder dans lemiroir de temps en temps afin decomprendre les vraies raisons pourlesquelles la réputation de laTurquie semble décliner. » Mais pourquoi la Turquie en est-elle arrivée à ce stade et a déchai-né une tourmente au Moyen-Orient ?

En premier lieu, parce que lespuissances occidentales voulaientcroire aux prétextes turcs voulantqu’Ankara appartienne au bloc del’OTAN, et partage ses mêmesvaleurs et politiques. Mais lesactions de M. Erdogan ont prouvéque tous ces prétextes étaientégoïstes et en lice pour un sultanatmédiéval, avec le soutien del’Occident.

Le gouvernement « modérémentislamique » d’Erdogan était unallié du gouvernement islamiquedes Frères musulmans du virulentMohammed Morsi d’Egypte. Alorsque la Turquie ne cèderait pas unpouce de territoire aux Arménienset aux Kurdes, elle soutenait unparti en Egypte qui ne soutenaitpas la notion d’Etat-nation, et avaitl’intention de partager son territoi-re national avec le Soudan et sur-tout, donnait en cadeau la péninsu-le du Sinaï aux Palestiniens, afinde faciliter la politique de l’ancienministre des Affaires étrangèresd’Israël, Avigdor Lieberman et sonparti, Yisrael Beytenu, de déplacerles Palestiniens de Cisjordanievers le désert et ainsi réaliser leursolution de deux Etats. La décisiondu président Abdel Fatah Sisi asauvé l’Egypte de la désintégra-tion.

Ankara se bat aussi par l’entre-mise de l’EI dans le but de détruirele puissant gouvernement de Syrie,et le remplacer par un régime doci-le qui deviendrait une extension dela Turquie.

Dans la guerre actuelle contrel’islam radical, la Turquie a prouvé

Suite à la page 8


S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 28 SEPTEMBRE 2015

La Turquie sur la routede l’auto-destruction

Le Parlement européen demandedes sanctions ciblées contre lesautorités azerbaïdjanaises

Le Parlement européen a adoptéune résolution appelant à l’applicationde sanctions ciblées contre les autori-tés azerbaïdjanaises qui violent lesdroits humains.

Il exige que le gouvernementd’Azerbaïdjan mette fin immédiate-ment à la répression contre la sociétécivile, et les droits de la personne et« les négociations pour un accord departenariat stratégique avecl’Azerbaïdjan doivent être immédiate-ment interrompus aussi longtemps quele gouvernement ne parvient pas àprendre des mesures concrètes pour

faire progresser le respect des droitsde la personne. »

La résolution a été adoptée par 365voix contre 202.

La résolution demande à laCommission « d’examiner et de sus-pendre temporairement, si nécessaire,tous les fonds non liés aux droits de lapersonne, la société civile et la base decoopération accordés à l’Azerbaïdjanpar le biais de l’Instrument européende voisinage, et rappelle la décision duParlement d’envoyer une délégation del’Azerbaïdjan.

Le Bureau de l’OSCE pour les insti-tutions démocratiques et les droits dela personne (BIDDH), a annoncé qu’enraison des restrictions imposées par lesautorités azerbaïdjanaises, le BIDDHn’a pas d’autre choix que d’annuler samission d’observateur aux électionslégislatives du pays, a déclaré le direc-teur Michael Georg Lien.

« En raison de la restriction sur lenombre d’observateurs participants, ilserait impossible pour la mission de procéder à une observation efficace et cré-dible des élections, » a déclaré le directeur du BIDDH. « Malheureusement, noussommes contraints par ces actions d’annuler le déploiement de la missiond’observation du BIDDH pour les élections législatives. »

« L’insistance des autorités azerbaïdjanaises sur un nombre restreint d’obser-vateurs va directement à l’encontre des engagements de l’OSCE dans le pays, etest en contradiction avec le mandat du BIDDH d’observation des élections, » a-t-il ajouté. L’Azerbaïdjan, comme tous les pays de l’OSCE, s’est engagé à inviterdes observateurs internationaux, soit 30 observateurs à long terme, et 350 obser-vateurs à court terme.

En août dernier, la mission permanente de l’Azerbaïdjan auprès de l’OSCE adéclaré que les autorités étaient prêtes à accepter seulement 6 observateurs àlong terme et jusqu’à 125 observateurs à court terme.

L’OSCE/BIDDH annule sa missiond’observation des électionslégislatives en Azerbaïdjan

La Turquuie sur la...Suite de la page 7

être du mauvais côté de l’histoire.En prétendant se joindre à la coali-tion de 60 nations réunies par leprésident Obama, la Turquie aobtenu le droit de démanteler lesorganisations kurdes et saper lesforces que les Etats-Unis avaientformées en Syrie pour combattrel’EI. La Turquie a lancé 300frappes contre des cibles kurdes,mais a bombardé seulement troisbases l’EI.

Sous le titre révélateur de « LaTurquie a dupé les Etats-Unis, etl’EI récolte les fruits, » PatrickCockburn a écrit dans TheIndependent du 30 août : « Ladésastreuse erreur de calcul desÉtats-Unis de signer un accordmilitaire avec la Turquie au détri-ment des Kurdes devient chaquejour plus évident. En contrepartiede l’utilisation de la base aérienned’Incirlik, juste au nord de la fron-tière syrienne, les Etats-Unis onttrahi les Kurdes-syriens qui ont étéjusqu’à présent l’allié le plus effi-cace contre l’Etat islamique. »

Simultanément, dans le NewYork Times, l’ancien ambassadeuraméricain en Turquie Eric S.Elderman accuse Erdogan (« Ladangereuse bonne affaire desEtats-Unis avec la Turquie ») dedéclencher une « nouvelle vaguede répression contre les Kurdes deTurquie, ce qui risque de plongerle pays dans la guerre civile. »Il est de plus en plus évident quela politique de la Turquie est dia-métralement opposée à son ordredu jour. Pendant longtemps,

l’administration Obama a évitéd’utiliser le mantra du « change-ment de régime » en Syrie. Mêmele secrétaire d’Etat John Kerry n’apas exclu la possibilité de s’assoirà une table de négociation avec lesreprésentants du régime d’Assadafin de rechercher une solutionpolitique à la crise.

Plus loin dans son article,Patrick Cockburn a écrit, « Il y ades signes grandissants àWashington voulant que les Etats-Unis aient été dupé par les Turcs,au mieux, leurs négociateurs sesont eux-mêmes trompés,lorsqu’ils ont accepté leur marchéavec Ankara. »

Ce n’est un secret pour person-ne que l’obsession de l’administra-tion Erdogan est de défaire lesavancés kurdes dans Kobané, et lelong de la frontière syro-turque.Simultanément, il prévoit neutrali-ser les réalisations politiqueskurdes des dernières électionslégislatives, en espérant que lesprochaines élections du 1er

novembre se révèleront plus pro-metteuses.

En raison de la campagne déter-minée de la Turquie à neutraliserla force la plus efficace de luttecontre l’EI - les Kurdes -Washington se trouve, malgré lui,avec d’étranges compagnons de lit.En Irak, les militants chiites,considérés comme les mandatairesde l’Iran, combattent aux côtés desforces américaines et leurs alliéscontre l’Etat islamique, tandisqu’en Syrie, une nouvelle image esten train d’émerger, probablementavec l’accord tacite de Washing-ton ; la Russie y construit une nou-velle base, et introduit des forces

terrestres. Lorsque les États-Unisont décidé de retirer les missilesPatriot de Turquie, l’on a cru quele mouvement tendait à exprimerle mécontentement de Washingtonenvers les politiques de M. Er-dogan. Cela peut être vrai, mais ilest plus logique de considérer quele mouvement visait également àtenir compte de la participation dela Russie, qui cherche à détruirel’Etat islamique. Tous ces dévelop-pements semblent raisonnables,nonobstant les critiques publiquesbénignes de l’administrationObama.

Le plan de jeu de M. Erdogansemble téméraire. La frontièreporeuse entre la Turquie et laSyrie qui a facilité l’infiltration deforces de l’EI sur la scène syrien-ne, a également aidé les Kurdes àintroduire de l’armement lourd enTurquie. Ainsi, la Turquie est deve-nue un lieu dangereux à visiter. Lesecteur du tourisme est une victi-me mineure par rapport à la pers-pective de démembrement de laTurquie. Dans de nombreusesrégions, le gouvernement a perdule contrôle, et les Kurdes ont misen place leurs propres points decontrôle.

Le Premier ministre MehmedDavutoglu, en étudiant astucieuxde l’histoire, s’est rendu compteque les anciens traités pourraient ànouveau hanter son pays. LaTurquie doit son territoire actueldu traité de Lausanne de 1923.Auparavant, la Turquie était lasignataire du Traité de Sèvres de1920, qui n’a jamais été appliqué.Ce traité a été conçu par le prési-dent Woodrow Wilson, avec l’aidedu général James Harbord. (soit

dit en passant, le chef d’état-majorde l’armée turque, Necdet Ozel, aécrit sa thèse de doctorat sur laMission Harbord).

Ce traité promettait plus de ter-ritoire à l’Arménie et une patrieindépendante aux Kurdes.La Syrie est vulnérable au dangerd’une partition, mais la Turquien’est pas à l’abri non plus.

Nous pourrions sous-estimer laclairvoyance des dirigeants turcs ànotre propre détriment. Face audanger potentiel de perte territo-riale, Ankara ne peut faire grand-chose, excepté de nouvellesrépressions contre les Kurdes quihabitent le territoire. Mais ils peu-vent dissuader un autre requérant,à savoir l’Arménie, à tomber dansun piège de première ligne.

Actuellement en Arménie, lesanalystes sont préoccupés parl’escalade des tensions à la frontiè-re entre l’Arménie et l’Azerbaïdjan.

Les récents jeux de guerre desforces combinées de la Turquie etde l’Azerbaïdjan, et les bombesturques non seulement auKarabagh, mais aussi sur le terri-toire souverain de l’Arménie, sontdes indications que la Turquieenvisage d’engager l’Arménie dansune guerre dès lors qu’une parti-tion territoriale deviendrait uneréalité.

Aujourd’hui, l’Arménie devraits’inquiéter de cette menace exis-tentielle. Le reste du mondes’inquiètera de la propagation duterrorisme par la Turquie, détrui-sant des civilisations passées surson chemin meurtrier.

Traduction N.P.


Le ministre des Affaires étrangèresd’Arménie, Edouard Nalbandian, adéclaré, dans une entrevue accordée auservice russe de la BBC, que« l’Arménie n’aime pas trop quel’Azerbaïdjan achète des armes de laRussie, mais, il s’agit peut-être d’unequestion d’affaires et de commerce. »

« Nous [l’Arménie] coopérons avecla Russie dans le domaine militaire, et,en conséquence, nous achetons et rece-vons des armes de la Russie; il n’y a rien de nouveau, » a ajouté le ministre armé-nien. « Le fait que la Russie vende des armes à l’Azerbaïdjan et à de [nombreux]autres pays est également naturel, puisque la Russie est un pays qui fabrique desarmes; La Russie est certainement très active sur le marché des armes. »

Cependant, Nalbandian a souligné que l’Arménie et la Russie sont des alliés etque cela signifie beaucoup.

Nalbandian : L’Arménie pas tropheureuse que la Russie vende desarmes à l’Azerbaïdjan

L’Arménie et la Chine prévoient ouvrirdes représentations commerciales

L’Arménie et la Chine prévoient ouvrir des représentations commercialesdans les deux pays. Le projet d’accord a été approuvé lors de la réunion duConseil des ministres d’Arménie. Comme l’a déclaré le ministre de l’Economie,Karen Chshmaritian, l’accord permettra d’obtenir des informations plus oppor-tunes sur la demande et l’offre sur le marché chinois, ce qui signifie intensifierles liens économiques bilatéraux et promouvoir les exportations arméniennes.

Selon le Service national des statistiques, la Chine est devenue le plus grandmarché d’exportation de l’Arménie entre janvier et juin 2015 au détriment ducuivre déjà exporté vers la Bulgarie. La Russie reste le plus grand pays importa-teur de produits manufacturés.

La photojournaliste irano- arménienne partage sonprix avec les réfugiés syrienset irakiens

Lauréate du prix de lafondation néerlandaisePrince Claus, la photo-graphe irano-arménienneNewsha Tavakolian a déci-dé de partager son prixavec les réfugiés syriens etirakiens.

« Malheureusement,c’est difficile pour moi deprofiter de ce prix commeje le souhaiterais, quand jevois les régions dans les-quelles je travaille enflammes et des dizaines demilliers de personnes quicherchent refuge loin de chez eux », a-t-elle écrit sur son compte Facebook.

Sur le prix de 100 000 euros qu’elle doit percevoir en décembre prochain, ellea décidé de reverser 15 000 euros à des organisations qui soutiennent cesmigrants qui fuient la guerre, en Irak et en Syrie. Outre son aide aux réfugiéssyriens et irakiens, la photographe a promis de donner 13 000 euros à un prixiranien (Sheed) qui récompense de jeunes photographes, 10 000 à la fondationMahak qui aide des enfants atteints du cancer et 7 000 euros à des associationsde protection des animaux.

À seulement 34 ans, Newsha Tavakolian est une journaliste chevronnée. À 18ans, elle était la plus jeune photographe à couvrir le soulèvement étudiant de1999 en Iran. Un an plus tard, elle rejoignait l’agence new-yorkaise PolarisImages. Depuis, elle a couvert plusieurs conflits régionaux et catastrophes natu-relles, et a réalisé des reportages en Irak, au Liban, en Syrie, en Arabie saoudite,au Pakistan et au Yémen.

By Edmond Y. Azadian

There is no love lost between theArmenians and Georgians. These twoChristian nations in a heavily Muslimneighborhood, have lived together forcenturies. Armenians, true to theirpropensity for flourishing in foreignlands, built Tbilisi, Georgia’s capital,into a center for arts and culture dur-ing most of the 19th century. As areward, they suffered Georgian jeal-ousy which grew until the Soviettakeover of the country in 1920, whenunder the guise of the proletarian rul-ing over the capitalists, Georgiansexpropriated the homes and lands ofthe Armenians and began to imple-ment the darkest kind of nationalismunder the Soviet rule.

When the Soviet empire collapsed,many nationalities on the peripheryfound themselves with conflicting ter-ritorial claims. A similar situationerupted earlier in the 20th century,when the Czarist empire collapsed.Armenians and Georgians had a briefwar as a result of which the historicArmenian province of Javakhk was lefton the Georgian side of the border.

Jealousy, conflicts, back-stabbinghave characterized the relations ofthese two nations more than coopera-tion and friendship.

Since its independence, Georgia hassided and cooperated with Turkey andAzerbaijan in every possible instance,whether voting at the United Nationsor building rail and energy networks.Tbilisi has cooperated with Turkeyand Azerbaijan to isolate Armenia andto strangle its economy. In a recentinterview, the Georgian ambassador toAnkara, Irakli Koplatadze, announcedthat the trilateral cooperation betweenGeorgia, Azerbaijan and Turkey is “onthe rise. In line with the pipeline, pro-jects of global importance [Baku-Tbilisi-Ceyhan oil pipeline, the Baku-Tbilisi-Erzurum gas pipeline, ongoingBaku-Tbilisi-Kars railway constructionand the Trans-Anatolian gas pipeline]the recently launched energy-produc-ing and transmitting projects serve thebest long-term interests of the wholeregion to ensure security, stability andprosperity.”

Of course, Armenia does not figurein any of the above projects and it hasbeen deliberately left out, thanks tothe collusion of Tbilisi with Armenia’senemies.

Parallel to a hostile foreign policy, adomestic repressive rule is alsoapplied to the sizable Armenian com-munity in Georgia — confiscation ofchurches, closure of schools, theaters,newspapers and above all, persecutionof the Armenian majority in Javakhk.

Unfortunately, Armenia does nothave leverage over Georgia and isforced to pursue a policy of pretendfriendship, simply not to aggravaterelations.

Landlocked Armenia, blockaded byTurkey and Azerbaijan, has only twoaccess points to the rest of the worldmarkets, Iran and Georgia. Armeniahas mostly been left to the tender mer-cies of merciless Georgians.

During the war in August 2008between Russia and Georgia,Armenia’s trade and communicationssuffered tremendously. It was impliedby the Iranian government thatArmenia can serve as a trade bridgebetween the Gulf states and the BlackSea. In order to achieve that status,Yerevan has to preserve friendly rela-tions with Tbilisi.

Much of the tension between thetwo nations has been the result of thehostility between Moscow and Tbilisi,since Armenia is pro-Russia.

President Mikhail Saakashvili’sknee-jerk anti-Russian policy leftGeorgia in shambles, during which thecountry suffered territorial loss andeconomic decline. The GeorgianDream Party, headed by BidzinaIvanishvili, performed some damagecontrol and brought back a measure ofnormalcy. Armenia exercised a policyof complementarity for a while suc-cessfully. Now it is Georgia’s turn toadopt a multi-vector foreign policy.

The country remains torn betweenthe two poles, best illustrated by thedifferent approaches by two represen-tatives, one Tbilisi’s ambassador toAnkara Irakli Kopladze, the other theformer speaker of the GeorgianParliament, Nino Burjanadze, who wason a speaking tour in Moscow.

The former continues to advocatefor NATO membership and Europeanintegration; the latter is lamenting thecost of Saakashvili’s anti-Russian poli-cy and provocation to start a war. Atthat time, even Washington slappedthe wrist of its ally for going too far.

Russia has drawn a line against hav-ing NATO forces on its borders. In2011, Russian President DmitriMedvedev made a statement thatRussia’s military action was intendedto counter Georgia’s NATO ambitions.

To continue the same policy is tan-tamount to tempt the devil and it willnot yield any better results this timethan Saakashvili was able to achieve.

The former speaker of the Georgianparliament, Burjanadze, who no longerenjoys any official capacity, was in apublic relations stunt to improve rela-tions with Russia. She has met many inthe media and politicians in Moscowand is even rumored to have met

Cont’d on page 10


E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY SEPTEMBER 28, 2015

Armenia Caught in Webof Georgian Politics

President of France awardsMark Moogalian

Professor Mark Moogalian received France’s highest honor for preventing aterrorist attack in Paris-Amsterdam train.

He received an award from President of France Francois Hollande,100 Lives reported.

Earlier French President Francois Hollande awarded the Legion d’Honneur tothe four heroes, Americans Spencer Stone, Alek Skarlatos and Anthony Sadler,and Briton Chris Norman. He said that he would award Moogalian too as soon aspossible.

Professor Mark Moogalian, 51, was shot in the back after trying to apprehendthe attacker who had just emerged armed with an assault rifle from the aforesaidtrain’s toilet. Mark Moogalian is a member of a family of Armenian descent fromVirginia, U.S.

Tajikistan interested in developmentof bilateral ties with Armenia

Tajikistan is interested in the development of traditionally friendly bilateralrelations with Armenia, President Emomali Rahmon said during his meetingwith Armenian counterpart Serzh Sargsyan.

President Sargsyan is in Dushanbe for the participation in the meeting ofthe CSTO Collective Security Council, Armenian president’s officereported.

During the meeting,President Sargsyan said that the friendship between thetwo peoples and the current level of mutual understanding and respect betweenArmenia and Tajikistan are a solid basis for the development and deepening ofbilateral relations, inter-parliamentary ties, for implementation of promisingcooperation projects between Armenia and Tajikistan.

The Armenian leader briefed Tajikistan’s president on the efforts made byArmenia and the OSCE Minsk Group towards a peaceful settlement of theKarabakh conflict.

President Sargsyan invited the Tajik counterpart to pay an official visit toArmenia.

Armenia Caught...Cont’d from page 9

President Vladimir Putin. She openlyblames Georgia’s woes on Saakashviliand has stated, “At one time, I believedthat joining NATO would be beneficialfor my country and I have contributedto that policy. But since 2008, I havechanged my views radically.”

Borjanadze is seeking to restorerelations with Russia. Recent pollsalso indicate that there is 31 percentsupport of that policy. Many Georgiansopenly embrace the idea that theircountry should join the EEU.

Incidentally, Georgian PrimeMinister Irakli Garibashvili this weekfired his foreign minister and replacedher with the economy minister in asurprise move.

Burjanadze has concluded one ofher remarks by stating, “small nationshave to think about their own self-interest and should not have the illu-sion that others may stake their inter-ests for them.”

Burjanadze’s trip to Russia was cov-ered by Ruben Hayrapetyan, Moscowpolitical analyst of Azg newspaper inYerevan. Referring to rising anti-Russian sentiment in Armenia, the

analyst has used a shrewd title, “Let uslearn from the mistakes of others.”

However, there is some relaxationon the border between Armenia andGeorgia, mostly because Tbilisi is try-ing to repair the broken relations withMoscow. Armenia has been helpful inthat rapprochement, because that rolealso contributes to its self-interest.

Recently, it was announced that aschool for 1,000 students in being builtin Tbilisi for Armenian students. Tradedelegations and exchanges on all lev-els have been rising between the twocountries. The government is evenintroducing measures for improvingthe economy in Javakhk.

We cannot count too much onGeorgian good will but Armenia cancertainly benefit from its improvedrelations with Tbilisi. Armenia is clos-er to capitalizing on its role as a tradebridge by coordinating the two compo-nents of its foreign policy. On the oneside Iran is emerging from sanctionswhile on the other hand, Georgiaseems to be more amenable to betterrelations with Russia and thisArmenia.

Armenia has been a hostage toGeorgian politics and now itsimproved relations will bring Yerevanout of the Georgian political web.


AGBU EDUCATION INNOVATIONINTRODUCES IM ARMENIA EXPLORINGYEREVAN FUN FOR ALL AGES

The Armenian General BenevolentUnion (AGBU) is proud to announcethe launch of Im Armenia [MyArmenia], a new travel app that takeschildren on a virtual journey throughYerevan and its surroundings.

Im Armenia teaches basic vocabu-lary words in Eastern Armenian, offerseasy-to-navigate maps and colorfulgraphics of some of the country’s mostpopular tourist attractions, includingHoly Etchmiadzin, Matenadaran,Sardarapat, Cascade and many more.Users can take their own pictures,select photos from the gallery andwrite their thoughts in a journal ateach location.

Designed for both iPhone and iPad,Im Armenia is available for downloadthrough the App Store for Appledevices and Google Play for Androiddevices.

“This beautifully illustrated appoffers many ways to learn aboutYerevan. We have plans to expand out-side of the city and into the diverseregions of Armenia with future ver-sions,” said Natalie Gabrelian, Directorof Scholarships and AlternativeEducation at AGBU.

The pioneering multimedia e-bookseries is designed to offer historical,social and demographic information toreaders interested in visiting Yerevanor learning about the city. Videos,interactive maps, virtual visits, picturegalleries, 3D and panoramic imagesand puzzles are used to introducereaders to the city and its surroundingareas.

“I am sure this book will acquire abroad readership and will contributeto making Yerevan one of the besttouristic destinations in the world,”said Dr. Yervant Zorian, AVC founderand president.

8 violations recorded on Armenian-Turkish border since 2015

8 violations have been recorded on the Armenian-Turkish border since 2015,as reported by the press-service of Federal Securi ty Service of Russiain Armenia.

“5 out of 8 violations were initia-ted by Turkey, and 3 by Armenia,” the press-service reports.

According to the source, all the violations were of a household nature.Weapons and ammunition weren’t discovered in any of these cases.

In contrast, in 2014 Russian bodyguards detained over 60 state border tres-passers and more than 20 violators of the border regime. The number of peoplewhose documents were considered faulty at the border crossing exceeded 1500.Over 250 people weren’t allowed to cross the border for different violations. 75units of cold weapons and contraband of over 20 million AMD were seized.

Armenia MP: Karabakh authoritieshave proposed social solution toSarsang Reservior

If the issue of the Sarsang Reservoir is dis-cussed in the social dimension as an issueof lack of water, without getting involved inthe political nature of the Karabakh conflict,then the social solution was proposed exact-ly by the Nagorno-Karabakh authorities,Naira Karapetyan, Armenian MP andArmenian delegation representative to PACECommittee on Social Affairs, Health andSustainable Development, told ArmenianNews – NEWS.am.

The MP said that the issue on the SarsangReservoir wasn’t on the agenda of the session held by the aforementioned PACECommittee on September 13. “This issue will most probably be discussed at theCommittee session to be held in the framework of the PACE fall plenary sessionby late September,” Karapetyan said.

The MP also stressed that the Karabakh authorities have regularly proposedto jointly use the Sarsang Reservoir water resources. “Milica Markovic hasalready been to Azerbaijan and collected the necessary facts there. Now is theturn for Nagorno-Karabakh; we’ll see if she visits Karabakh or not. This shouldbe decided by the authorities of the Nagorno-Karabakh Republic and PACESecretariat,” Karapetyan said.

PACE fall session will be held in Strasbourg from September 28 throughOctober 2.

Armenia receives infectious diseasediagnosis vehicle from US

The Risk Reduction Agency of theUnited States Department of Defense onWednesday delivered to the Ministry ofTerritorial Administration and EmergencySituations of Armenia a special profes-sional multifunctional vehicle for quicklyresponding to biological emergencies.

The Deputy Minister of TerritorialAdministration and Emergency Situations,Haykaram Mkhitaryan, noted thatArmenia now has a vehicle laboratory thatcan detect infectious diseases, and help prevent the spread of these infections.

The US Deputy Chief of Mission in Armenia, Woodward Clark Price, for hispart, noted that one of their objectives is to develop skills in detection and pre-vention of infectious diseases in Armenia.

Armenian-Populated Districts of Istanbul AttackedISTANBUL (Combined Sources) — The situation was tense on the night of

September 11 in the Armenian-populated districts of Istanbul, as Turkish natio-nalist groups attacked the Sisli, Kurtulus, and Besitktas neighborhoods, in anapparent retaliation against the recent wave of violence that has gripped Turkey.

The violence is said to be a backlash against recent clashes between Turkisharmy and police forces, and the Kurdish Worker’s Party (PKK) in the country’seast and southeast. The Armenian Patriarchate of Constantinople released astatement condemning the ongoing violence and terrorist attacks across Turkey,urging groups to withhold from making statements targeted at the Armeniancommunity of Turkey. According to Anadolu news agency, the Patriarchate saidthat it prays for an end to the violence threatening the unity and integrity ofTurkey, and the establishment of long-term peace.

The Patriarchate also expressed its concern over the targeting of the Arme-nian community in Turkish media. In its statement the Patriarchate also stronglycondemned all terrorist acts in the country, and expressed its condolences to thefamilies of those killed in the recent spike in violence across Turkey.


Աշակերտական ճամբորդութիւն դէպի ՀայաստանԹ ո ր ո ն թ ո յ ի Ս . Ե ր ր ո ր դ ո ւ թ ե ա ն

Հայաստանեայց Առաքելական Եկե-ղեցւո յ Ս . Սահակ Ս. Մեսրոպ Ազ-գային Շաբաթօրեայ վարժարանիշրջանաւարտները երկու հրաշալիեւ անմոռանալի շաբաթներ վայե-լեցին հայրենիքում:

Այս տարուայ այցելութեան նպա-տակադրումն էր շրջագայութիւննե-րին զուգընթաց, ստեղծել առիթներորպէսզի աշակերտները մասնակիցդառնալով Հայաստանում ապրող

իրենց համատարիքների առօրեայկեանքին, ընկերական նոր կապերհաստատեն:

Ա յ դ ն պ ա տ ա կ ա կ է տ ի ց ե լ ն ե լ ո վ ՝աշակերտները մի ամբողջ օր անցկացրին Գողթ գիւղում: Նրանք ծա-նօթացան գիւղի առօրեային՝ օգնե-ցին այգեպաններին եւ համտեսե-ցին պտղատու ծառերի բերքը, ծա-ն օ թ ա ց ա ն ե ւ մ ա ս ն ա կ ի ց դ ա ր ձ ա նթոնրի օգտագործման, սեղանի եւո ւ տ ե ս տ ե ղ է ն ի պ ա տ ր ա ս տ մ ա ն ե ւկ ե ն դ ա ն ի ն ե ր ի խ ն ա մ ք ի ն : Գ ի ւ ղ ա -բընակ իրենց նոր ընկերների հետանմոռանալի ժամեր անցկացրինգիւղի դպրոցի մէջ: Օրուայ աւար-տին հիւրընկալ գիւղացիները երգիեւ պարի ուրախ մթնոլորտ ստեղծե-ցին:

Շահեկան էր արդիական մեթոդ-ներով ուսման առաջատար «Այբ»դպրոցին այցելութիւնը: Աշակերտ-ն ե ր ը մ ա ս ն ա կ ի ց ե ղ ա ն մ ի օ ր ե ա յդ ա ս ը ն թ ա ց ք ի , ո ր ի ա ր դ ի ւ ն ք ո ւ մի ւ ր ա ց ր ի ն կ ե ն ս ա բ ա ն ո ւ թ ե ա ն ե ւհայերէն լեզուի գիտելիքները լրաց-նելու նոր ձեւեր: Դպրոցի աշակերտ-

ների հետ կազմակերպուած մար-զ ա կ ա ն խ ա ղ ը ա ւ ե լ ի ս ե ր տ մ տ ե ր -մութեան առիթ ընծայեց բոլորին:

Յիշարժան էր նաեւ «Թումօ»ում(Center for creative technologies)անցկացրած օրը: 7-ժամեայ հետա-ք ը ր ք ր ա կ ա ն ե ւ կ ե դ ր ո ն ա ց ա ծ ա շ -խատանքի աւարտին մեր դպրոցիաշակերտների երկու խմբերը, մաս-նագէտների համբերատար աշխա-տանքի շնորհիւ յաջողեցին պատ-րաստել, ծրագրաւորել եւ գործար-

կել երկու Robot-ներ, որոնք ճշգըր-տութեամբ կատարեցին տրուածառաջադրանքները:

Տ պ ա ւ ո ր ի չ ե ւ ո ւ ս ո ւ ց ո ղ ա կ ա նկաւագործութեան Ջրվէժ աւանումկազմակերպուած էր դասընթացը,ո ւ ր ի յ ա յ տ ե կ ա ն ա շ ա կ ե ր տ ն ե ր իս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ -թիւնները: Ծրագրերին այս շարա-ն ո ւ մ ա կ ա ն ա տ ե ս ո ւ մ ա ս ն ա կ ի ցեղան նաեւ լաւաշ թխելուն: «Մկըր-եան» կենտրոնում եւ ծանօթացանհայկական գորգերի առանձնայատ-կութիւններին եւ այլն: Ականատեսեղան գորգագործութեան ամբողջընթացքին:

Այցելեցին, ծանօթացան եւ աղօ-թեցին ինչպէս Էջմիածնի մայր տա-ճարում նաեւ Սաղմոսավանք, Ամ-բերդ, Կարմրաւոր, Խոր Վիրապ, Գե-ղ ա ր դ , Հ ա ղ ա ր ծ ի ն , Ս . Հ ռ ի փ ս ի մ է ,Ս. Գայիանէ, Զուարթնոց, Տաթեւ,Նորավանք, եւ Սեւանի Ս. Առաքելոցվ ա ն ք ե ր ո ւ մ ե ւ ս ր բ ա վ ա յ ր ե ր ո ւ մ :Օշականում Ս. Մեսրոպ Մաշտոցիդամբարանի մօտ վերանորոգեցինիրենց ուխտը՝ հաւատարիմ մնալու

Սուրբի աւանդին:Մայր Հայաստան յուշահամալիր,

Մատենադարան, Ծիծեռնակաբերդ,Սարդարապատ, Պարզլիճ , Սեւա-նայ լիճ եւ Խնձորեսկի այցելութիւն-ները խոր տպաւորութիւն ձգեցինաշակերտութեան յիշողութեան մէջ:Գառնի տաճարի այցելութիւնը զու-գ ա դ ի պ ե ց Վ ա ր դ ա վ ա ռ ի տ օ ն ի ն :Իրար վրայ ջուր ցօղելու աւանդու-թիւնը իր ամենակատարեալ ձեւովճ ա շ ա կ ե ց ի ն ա շ ա կ ե ր տ ն ե ր ը : Ա յ դհաճոյքը անգամ չկարողացան գե-րադասել «Ջրաշխարհ»ում ունեցածհաճելի ժամանցին:

Հայաստանի Հանրապետութեանկառավարական կառոյցներ այցե-լելով՝ աշակերտներին իր գրասեն-եակի մէջ ընդունեց Սփիւռքի Նա-

խարար Տիկին Հրանուշ Յակոբեա-նը:

Տպաւորիչ պահերի շարքին կա-ր ե լ ի է դ ա ս ե լ ն ա ե ւ « Մ ա ր ի Ի զ -մ ի ր լ ե ա ն » Մ ա ն կ ա տ ո ւ ն ա յ ց ե լ ո ւ -թիւնը: Աշակերտները իրենց նուէր-ն ե ր ո վ , ո ւ ն ա ե ւ ե ր գ ե ր ո վ ո ւ ա ս -մունքներով, խանդավառեցին երե-խաներին:

Ա յցե լութիւններից յետոյ , թաղիհամատարիք նոր ընկերների հետամենօրեայ խաղերը առիթ դարձանառաւել ջերմ կապերի եւ մտերմու-թեան:

Հ ո գ ե ւ ո ր ա ռ ա տ ո ւ ա ն ա ր ա տսնունդը, ընկերական հրաշալի պա-հերը, եւ անմոռանալի այս ճամբոր-դութիւնը խորը հետք թողեցին պա-տանիների յուշերում:

Փրոֆ. Ռուբէն...Շար. էջ 5-էն

մ է ջ ե ւ մ ա ն ա ւ ա ն դ ` բ ա ր ե կ ա մ ո ւ -թիւնը Ամենայն Հայոց ՀայրապետԳարեգին Բ. Կաթողիկոսին հետ։

Ճ ա շ ի ս պ ա ս ա ր կ ո ւ թ ե ն է ն ե տ ք ,հ ր ա ւ ի ր ե ա լ ն ե ր ը վ ա յ ե լ ե ց ի ն ն ի ւե ո ր ք ա հ ա յ ծ ա ն օ թ դ ա շ ն ա կ ա հ ա -րուհի Կարինէ Պօղոսեանի դաշնա-կի ելոյթը։ Ան յաջորդաբար նուա-գ ե ց Մ ա ն ո ւ է լ Տ ը Ֆ ա յ ա յ ի « Ֆ ա յ ր -տ է ն ս » ը , Ա ր ա մ Խ ա չ ա տ ո ւ ր ե ա ն ի«Սպարտակիւս պալէի Ատաճիօ»նե ւ Ֆ ր ա ն ց Լ ի ս թ ի « Լ ա Գ ա մ բ ա -նելլա»ն։ Ան արժանացաւ բոլոր ներ-կաներուն մեծագոյն գնահատան-ք ի ն ։ Կ ա ր ի ն է ն ա ր դ է ն ի ն ք զ ի ն քպ ա ր տ ա դ ր ա ծ ա ն ո ւ ն մ ը ն է ե ր ա -ժըշտական շրջանակներէն ներս։

Ներկաներուն մէջ էին բացի Կիւլ-պ է ն կ ե ա ն է ն , բ ա ր ե ր ա ր ն ե ր Հ ե ն ր իՏիմիճեան, Տոքթ. Վաղինակ Դար-բինեան, Տոքթ. Յակոբ Կիւլէքճեան,ինչպէս նաեւ ՌԱԿի «Արմենական-Յովսէփեան» ակումբի վարչական-ն ե ր ը գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ ` Ն ո ր ա յ ր

Մ կ ր տ ի չ ե ա ն ի , Հ Բ Ը Մ ի Կ ր թ ա կ ա նբաժանմունքի տնօրէն Արթուն Հա-մալեան, Սրբոց Նահատակաց Ամէ-նօրեայ Վարժարանի տնօրէնուհիԶարմինէ Պօղոսեան, «Շուշի» Պա-րախումբին պատասխանատու պա-ր ո ւ ս ո յ ց Ս ե դ ա Բ ա ս ք ա լ ե ա ն - Գ ա ն -թարճեան եւ ԹՄՄ «Մհեր Մկրտչ-եան» թատերախումբի վարչութեանատենապետ Յարութ Չաթմաճեան։

Թ է ք է ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ -թեան Մեծագոյն Նիւ Եորքի ՄայրՎ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն կ ’ ա ն դ ա մ ա կ ց ի ն `Յ ա կ ո բ Վ ա ր դ ի վ ա ռ ե ա ն ` ա տ ե ն ա -պետ, Յարութ Չաթմաճեան` փոխատենապետ, Տիանա Մխիթարեան`ատենադպրուհի, Սիրվարդ Տէմիրճ-ե ա ն ` գ ա ն ձ ա պ ա հ ե ւ խ ո ր հ ր դ ա -կ ա ն ն ե ր ` Տ ո ք թ . Ս վ ե թ լ ա ն ա Ա մ ի ր -խ ա ն ե ա ն , Գ ա ր մ է ն Կ ի ւ լ պ է ն կ ե ա ն ,Հ ե լ է ն Մ ի ս ք , Մ ա ր ի Զ օ ք ե ա ն , Մ ա -ր ի լ ի ն տ ա Պ ո զ ո յ ե ա ն - Գ ր ո ւ ք շ ա ն կ ,Վարդան Իլանճեան, Շմաւոն Ադամ-եան, Պարգեւ Գալայճեան եւ Գրի-գոր Մարգարեան։

Որակեալ ընդունելութիւն մը ան-կ ա ս կ ա ծ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Թ է ք է ե ա ն իմեր նախագահին։

Իտալական պարբերական.«Ղարաբաղի հայերը չենատեր ատրպէյճանցիները»

«Արցախփրէս»-ի փոխանցմամբ` իտալական Notizie Vangeliche (Աւե-տարանական նորութիւններ) պարբերականի յօդուածին մէջ կ’ըսուի.

«Ասիկա պատերազմ է, որ կու գայ հեռու անցեալէն: Երբ ստեղծուեցաւԽորհրդային Միութիւնը, բարձրացաւ վիճելի տարածքներու ազգային տա-ր ա ն ջ ա տ մ ա ն հ ա ր ց ը : Լ Ղ - ի մ է ջ Ս թ ա լ ի ն ի ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ն գ ա ռ ա ւԱտրպէյճանի վրայ, թէեւ հայերը կը կազմէին Ղարաբաղի բնակչութեան 90տոկոսը:

Ատիկա տեղի ունեցաւ այն պատճառով, որ Խորհրդային Միութիւնը լաւյարաբերութիւններ ունէր Թուրքիոյ հետ: Ինչպէս Կովկասի գրեթէ բոլորտարածաշրջաններուն մէջ, հակամարտութիւնները պայմանաւորուած ենԿեդրոնի քաղաքականութեամբ: Բայց ԽՍՀՄ փլուզումէն ետք պատերազմըիրեն երկար սպասեցնել չտուաւ:

Osservatorio Balcani e Caucaso պարբերականի լրագրող Սիմենօ Ձոպել-լարոն, որ վերջերս այցելած է Ղարաբաղ, կը նշէ. «Խաղաղութեան ցան-կութիւն կայ եւ այն մեծ է:

Ես չեմ տեսած եւ չեմ լսած ատրպէյճանցիներու նկատմամբ ոչ էթնիկ, ոչկրօնական ատելութեան մասին: Քաղաքացիական հասարակութիւնը շատխաղաղութիւն ու բնականոն կեանք կը ցանկայ : Երբ կը սկսիս ծանօ-թանալու մարդոց հետ, կը տեսնես, որ չկայ ընտանիք մը, որ զոհ չէ տուածպատերազմի ժամանակ»:

Բարի տարեդարձ ազատ ու անկախ, Հայաստան եւ Արցախ, մենքհաւատացած ենք թէ այն գեղեցիկ օրը հեռու չէ երբ ձեզ պիտի տես-նենք միացած իբր մէկ հայրենիք:

ԱՐՑԱԽԻ ՕՐՀՆԵՐԳԸԱզատ ու անկախ Արցախ,Քո տուն-ամրոցը կերտեցինք, Պատմութիւնը մեր երկրի,Մեր սուրբ արեամբ մենք սերտեցինք:Դու բերդ ես անառիկ,Բարձունք սրբազան, վեհ անուն,Մասունք Աստուածային,Քեզնով ենք յաւերժանում:Դու մեր լոյս հայրենիք,Երկիր, հայրենեաց դուռ սիրոյ,Ապրիր դու միշտ խաղաղ,Մեր հին ու նոր Ղարաբաղ:Քաջերն ենք մենք հայկազուն, Մռավ ենք, Քիրս ենք ու Թարթառ,Մեր վանքերում լեռնապահ՝Անյաղթելի մի բուռ աշխարհ:

Փունջի Խօսքը

Սիրելի ուսանողներ, պատանիներ եւ մանուկներ

Կը շնորհաւորեմ բոլորդ, դպրոցական նոր տարեշրջան մը սկսե-լու ուրախ առիթով եւ կը մաղթեմ որ յաջողութեամբ ամբողջացնէքզայն: Վստահ եմ որ ամէնքդ ամառնային հաճելի արձակուրդը լիուլիվայելեցիք եւ կատարելապէս թարմացած վերադարձաք դպրոց:

Սիրելիներ, մի մոռնաք որ կեանքի յաջողութիւնները կը սկսինդպրոցական գրասեղաններէն: Ուրեմն կազմակերպուած ձեւովսկսինք նոր տարեշրջանը, չմոռնանք նաեւ կեդրոնացած լսել եւհետեւիլ ուսուցիչի բացատրութիւններուն առաւելագոյն չափով օգ-տուելու համար:

Յատուկ սիրով հետեւինք մեր մայրենի լեզուի եւ պատմութեանդասերուն ու ծանօթանանք մեր մշակոյթին, անոնք են որ պիտիպահեն մեր հայկական ինքնութիւնը:

Եւ վերջապէս յարգենք մեր դպրոցի օրէնքները եւ յարգանքովվարուինք մեր ընկերներուն եւ ուսուցիչներուն հետ:

Բարի Վերամուտ բոլորիդ:

Շնորհաւոր Ձեր Անկախութեան Տարեդարձը,Հայաստան Եւ Արցախ

Հայ ժողովուրդի պատմութեան մէջ 1991 թուականը ճակատագ-րային եղաւ, երբ ան հանրաքուէով մը վճռեց դուրս գալ տարբեր պե-տութիւններու ազդեցութենէն եւ դառնալ ինքնիշխան պետութիւն:Եւ իբր արդիւնք այդ վճռական քայ լին Հայաստանի հանրապե-տութիւնը դարձաւ անկախ՝ իր անձնական սահմանադրութեամբ,իր դրօշով՝եռագոյնով, պետական զինանշանով եւ ազգային օրհ-ներգով:

Արցախի մէջ արդէն սկսած էին ազատագրական շարժումներըապստամբելու Ազերպէյճանի դէմ: Դիւրին չեղաւ այս ապստամբու-թիւնը: Սակայն Արցախցիները որոշած էին ամէն գնով անկախա-նալ եւ անոնք մեծ խիզախութիւններով լեցուն մարտեր մղեցին եւիրականացուցին իրենց երազը: Սեպտեմբերի երկուքը դարձաւԱրցախի անկախութեան տարեդարձի թուական:


ԽաչվերացԽաչվերացի տօնը մեր

ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ի ն գ տ ա ղ ա -ւ ա ր ն ե ր է ն մ է կ ն է , ո ր կ ըտօնուի Սեպտեմբեր 15-ինախորդող կամ յաջորդողԿ ի ր ա կ ի ն : Տ օ ն ը ն ո ւ ի ր -ւած է Յիսուսի խաչափայ-տ ի գ ե ր ո ւ թ ե ն է ն վ ե ր ա -դարձին:

Պարսիկներու ԽոսրովԲ. Թագաւորը կը յարձա-կի Երուսաղէմի վրայ , կըգրաւէ քաղաքը եւ գերի կըտանի խաչափայտը դէպիՏիզպոն: 627 թուականին,Հերակլ կայսրը յաղթելովպ ա ր ս ի կ ն ե ր ո ւ ն , խ ա չ ա -փ ա յ տ ը կ ը վ ե ր ա դ ա ր ձ ն էԵրուսաղէմ եւ կը յանձնէզայն Ս. Յարութիւն եկե-ղ ե ց ւ ո յ : Փ ո խ ա դ ր ո ւ թ ե ա նընթացքին ճամբան կ’անց-նի Հայաստանով, ուր տե-ղի կ’ունենան մեծ հանդի-սութիւններ եւ կրօնականա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր : Ա յ սդէպքի յիշատակը յաւեր-ժացնելու համար, կը հաստատուի խաչի գերութենէն ազատելուտօնը: Խաչվերացի տօնին Հայաստանեայց Առաքելական եկեղե-ցիներու մէջ, տեղի կ’ունենայ ռեհանով զարդարուած խաչով, հան-դիսաւոր թափօր՝ Անդաստան: Հին օրերուն, Պատարագէն ետք ժո-ղովուրդը ռեհանի օրհնուած ճիւղերը իրենց հետ տուն կը տանէինեւ կը դնէին պաշարի պահեստներուն մէջ առատութեան մաղ-թանքներով: Սովորութիւն էր նաեւ ուխտագնացութիւններ կազմա-կերպել դէպի ամենամօտիկ Ս. Խաչ եկեղեցին:

Շար. էջ 13

Իրենց գեղեցկութեամբ յայտնի են Ափրիկեան ջայլամները:

Ջայլամին մարմինը գիրուկ է, վիզը՝ անփետուր, գլուխը՝ փոքրիկ,կտուցը՝ եռանկիւնաձեւ, բերանը՝ անատամ:

Ջայլամներու գլխաւոր սնունդը կը կազմեն բոյսերը, տերեւները,պտուղները եւ միջատները, մանաւանդ մարախները, իսկ ստա-մոքսի մարսելու գործողութիւնը դիւրացնելու համար անոնք կըկլ լեն մանր քարեր: Հասուն ջայ լամի մը ստամոքսին մէջ կրնայգտնուիլ մինչեւ 1քկ քար:

Էգ ջայլամները գարնան կը սկսին հաւկիթ ածել: Երբ հաւկիթ-ներուն թիւը հասնի 10-15ի, կ լոր փոսի մը մէջ կը հաւաքեն եւթուխս կը նստին՝ գիշերը արու ջայ լամները (իրենց սեւ գո յնովաննկատելի դառնալու), իսկ ցերեկը էգերը (հողի գոյնին հետ հա-մադրուելու համար): Այս բոլորը որպէսզի պաշտպանեն իրենց հաւ-կիթները գիշատիչ թշնամիներէն: Թուխսի շրջանը կը տեւէ 50 օր,որմէ ետք հաւկիթէն դուրս եկող ջայլամիկները կը սկսին վազվրտելասդին անդին ու կտցահարել ամէն ինչ որ կը գտնեն: Իսկ ծնողներըքայլ առ քայլ կը հետեւին փոքրերուն որովհետեւ ամէն վայրկեանվտանգը անխուսափելի կրնայ ըլլալ:

Կար ժամանակ որ ջայլամներու ամենամեծ թշնամին մարդն էր:Հին դարերէն սկսեալ մարդը դաժանօրէն կ ’ոչնչացնէր զանոնքիրենց իւրօրինակ փետուրներուն, համով միսին եւ հաւկիթներունհամար: 18րդ դարու վերջաւորութեան ջայ լամները ոչնչացմանվտանգին առջեւ էին, բարեբախտաբար այս վտանգին առաջքըա ռ ն ո ւ ա ծ է ե ւ ա յ ս օ ր յ ա տ ո ւ կ ա գ ա ր ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ ջ ա յ լ ա մ ն ե ր ո ւտեսակները կ’աճեցուին եւ կը բազմացուին:

Հետաքրքրական գիտելիքներ ջայլամներու մասին

Կարծիք կայ այն մասին որ ջայլամները իրենց գլուխը կը մտցնենաւազի մէջ, որպէսզի պահուըտին թշնամիներէն: Այս առասպելըհեռու է իրականութենէ:

Իրականութեան մէջ անոնք իրենցգլուխը կը մտցնեն հողին մէջ որպէս-զ ի հ ա ւ ա ք ե ն ա մ ո ւ ր ք ա ր ե ր ի ր ե ն ցմարսողութեան համար : Իսկ երբեմնալ երկար վազելէ ետք երբ այլեւս ուժչեն ունենար իրենց գլուխը վեր պա-հելու, կը դնեն զայն հողին վրայ:

- Ջայլամը շատ արագ կը վազէ, մօ-տաւորապէս 70 քմ մէկ ժամուայ մէջ:

- Ջ ա յ լ ա մ ի մ է կ հ ա ւ կ ի թ ո վ պ ա տ -ր ա ս տ ո ւ ա ծ ձ ո ւ ա ծ ե ղ ը հ ա ւ ա ս ա ր էհ ա ւ ո ւ 2 5 հ ա ւ կ ի թ ո վ պ ա տ ր ա ս տ ը -ւած ձուածեղի:

- Ջայլամը ունի շատ մեծ աչք, որըաւելի մեծ է քան իր ուղեղը:

- Ջայլամին սրունքները շատ ուժեղ են, ան մէկ կիցով կրնայ ջար-դել առիւծի մը գանկը, կամ կոտրել մարդու մարմնի ոսկորները:

- Գիտէ՞ք թէ Հայաստանի մէջ կ’ապրին մօտաւորապէս 1000 ջայ-լամ: Արմաւիրի շրջանի Ջրառատ գիւղին մէջ Ափրիկեան ջայլամ-ներու բազմացման ծրագիր իրականացած է : Հոն կ’արտադրուինջայլամի միս, հաւկիթ եւ ջայլամիկներ:


ª"oun=ºe ke patrasth^ Søsi Iskhn;an-~arra

Խաչվերաց...Շար. էջ 12-էն

Աղթամարի Ս. Խաչ եկեղեցին

Ժողովրդական տօնը

Ժողովրդական լեզուով այս տօնը կը կոչուէր Սըրբխէչ, որ կը տօն-ւէր աշնան:

Ամէն տուն իր խաչը կը զարդարէր տեսակաւոր, գոյնզգոյն ծա-ղիկներով, ինչպէս նաեւ հոտաւէտ ռեհանով: Շաբաթ օրը, կիներըխմորեղէն կը թխէին, իսկ տղամարդիկ ուլ կը մորթէին: Սըրբխէչիտօնին համար ուլի միսը յատուկ էր եւ անհրաժեշտ ուտելիք: Այս էրպատճառը որ Խաչվերացի տօնը կը կոչուէր նաեւ Ուլնոց:

Ուլը կը կախուէր թոնիրին մէջ ուր արդէն դրուած կ’ըլ լար ձա-ւարով լեցուած կաթսան: Ուլը կը խորովուէր մարմանդ կրակով իսկանոր իւղր կը հոսէր ձաւարին վրայ: Ձաւարը կը ծծէր ճարպը ուկ’եփէր:

Տօնական կերուխումի ընթացքին ձաւարով փիլաւը եւ ուլի միսըլաւաշ հացի մէջ փաթթուած կը բաժնուէր ժողովուրդին:

Խաչվերացը կ’ընկալուէր նաեւ որպէս աշնան եղանակի սկիզբը:Խաչվերացէն սկսեալ ժողովուրդը կը սկսէր դուրսերէն ներս մտնելեւ ամփոփել տարուայ բերքը, գոհունակ սրտով փառաբանելով Տի-րոջն ու անոր կենարար խաչը՝ « Մեռնիմ խաչի զօրութեան...» կար-գախօսով:

Կենդանական Աշխարհ...Ջայլամներու ՄասինԿենդանական աշխարհը լեցուն է զարմանահրաշ բնակիչներով:Անոնցմէ մէկը զարմանալի եւ զուարճալի տեսքով ջայլամն է:

Ջայլամը կ’ապրի տափաստաններու եւ անապատներու մէջ: Կըհամարուի ամէնամեծ թռչունը, որը սակայն չի թռչիր: Անոր թեւերըչեն զարգացած թռչելու համար, փոխարէնը ան ունի ամուր, երկումատով վերջացող ոտքեր:

Ան կը կշռէ մօտաւորապէս 65-130 քիլոկրամ, իսկ հասակը 180սմ-270 սմ : Անոր ածած հաւկիթ-ները կը կշռեն 1,5 - 2,5 քիլոկրամ:

Արու ջայլամները աւելի գեղեցիկե ն ք ա ն է գ ջ ա յ լ ա մ ն ե ր ը : Ա ն ո ն ցմարմնի փետուրները սեւ են իսկպոչի եւ թեւերու փետուրները ձիւ-նասպիտակ, իսկ էգ ջայլամին փե-տուրները սրճագոյն են:


Ալ Տիար. «Թուրքիանկոտորեց սուրիոյփախստականներըայնպէս ինչպէս կոտորեցհայերը»

Արաբական Ալ տիար թերթը անդ-րադարձած է Հայոց Ցեղասպանու-թ ե ա ն ` յ ա յ տ ն ե լ ո վ , - “ 1 0 0 տ ա ր իառաջ Թուրքիան հայերը Թուրքիա-յէն դուրս ուղարկեց եւ ճանապար-հին անոնցմէ 1,5 միլիոն մարդ մա-հ ա ց ա ւ , ս ո վ ի ե ւ փ ո խ ա դ ր ա մ ի ջ ո ցչունենալու պատճառով, այժմ Թուր-քիան դարձեալ Հայոց կոտորածըկ ’ ի ր ա գ ո ր ծ է , բ ա յ ց ա յ ս ա ն գ ա մսուրիացիներուն հանդէպ` զանոնքուղարկելով դէպի յունական ալեկոծափեր, ուր անոնցմէ 36 մարդ՝ առա-ւելաբար երեխաներ, խեղդուեցան։

Թուրքիան կ ’ուզէ ազատիլ սու -րիացի փախստականներէն. անոնց-մէ մէկ միլիոնը ծովային ճանապար-հ ո վ , վ ա ճ ա ռ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ մ ի ջ ո ց ո վո ւ ղ ա ր կ ե ց Ե ւ ր ո պ ա , Ս ե պ տ ե մ բ ե րամիսէն սկսեալ եղանակը բարենը-պ ա ս տ չ է ե ւ ա ն ո ն ց մ է 1 0 0 0 0 0 - ըկրնայ մահանալ։ Սա Թուրքիոյ իրա-կանացուցած երրորդ կոտորածն է՝Հայերէն եւ քիւրտերէն ետք ան կըկոտորէ սուրիացի փախստականնե-րը”։ գրուած է արաբական կայքի մէջ։

«ԱպԱգԱյ»-ի քառասունամեակի առիթով.Շուտով պիտի սկսի գործել. նաեւ,

ABAKA News, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայ լրատուական

ճոխ հրատարակութիւնը

Աշխատանքի որոնումGraphic Design մասնագիտութեամբ Inter-Dec College-ի

վերջերս շրջանաւարտ հայ երիտասարդուհին՝ հաստատու-թեան մը մէջ, աշխատանքի յարմար առիթ մը կը փնտռէ:

Հետաքրքրուած անձերէն կը խնդրուի հեռաձայնել`(514) 654 1892 թիւին:

EMPLOYMENT OPPORTUNITY

ABAKA is recruitingMARKETING AND PUBLICITY REPRESENTATIVE(S)

Requirements: tri-lingual, friendly, sales capabilitiesGenerous compensation package.

Please, send CV to [email protected] orcall Abaka’s executive secretary Mrs. Salpi Haladjian at (514) 747-6680


��

��

��

��

�� !"#$%��

&��'��()��*��#++$"� ��,��)��+-.�!��/�� )��%*��,�0��1$2�+23444��5��6��)��/��

��

��

��

Ատրպէյճանի մէջ` բողոքի ցոյց

Ատրպէյճանի Մինգեչաուր քաղաքի մէջ,Սեպտեմբեր 16-ին, բնակու-թեան պայմաններէն դժգոհ ներքին տեղահանուածները բողոքի ցո յցկազմակերպած են գործադիր իշխանութեան շէնքի դիմաց:

A r m e n p r e s s - ը վ կ ա յ ա կ ո չ ե լ ո վ « Ա զ ա դ լ ը գ » թ ե ր թ ը կ ը յ ա յ տ ն է , ո ր«Աջափնեակ» կոչուող թաղամասի կիսաշէն հիւրանոցի մէջ շուրջ 22 տարիբնակող փախստականները դժգոհ են , որ իրենց համար կառուցուածաւաններու մէջ բնակարանները կը վաճառուին:

Ըստ իրենց` հիւրանոցի մէջ ապրողներուն այդ աւաններու մէջ բնա-կարաններ չեն յատկացուիր: Ցուցարարները կը պնդեն, որ հիւրանոցի շէն-քը, ուր իրենք կը բնակին, վթարային վիճակի մէջ է։

ՆԱԽԱԳԱՀ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆԸ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ ... - Abaka...

Documents

Transcript of ՆԱԽԱԳԱՀ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆԸ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ ... - Abaka...